O, από Πηλουσίου, Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Αντινόης κ. Παντελεήμων διδάσκων την Ελληνική γλώσσα στους Αραβόφωνες Ορθοδόξους στο Πορτ Σάιδ Αιγύπτου.
Ο άνθρωπος είναι από τη φύση του κοινωνικός. Ζει, κινείται, δρα και αναπτύσσεται μέσα στην κοινωνία, μία κοινωνία ανθρώπων. Από την αρχή της Δημιουργίας ο ίδιος ο Θεός διαπιστώνει, ότι δεν είναι καλό να είναι ο άνθρωπος μόνος του πάνω στη γη, και πλάθει την γυναίκα για να είναι βοηθός και συμπαραστάτης του. Μ’ άλλα λόγια, ο ίδιος ο Θεός δημιούργησε και στη συνέχεια ευλόγησε την κοινωνικότητα του ανθρώπου. Οι αρχαίοι πρόγονοί μας έλεγαν, ότι ο άνθρωπος, που δεν ζει μ’ άλλους συνανθρώπους, ή θεός πρέπει να είναι, ή εκτός του εαυτού του.
Ο ίδιος ο Τριαδικός Θεός είναι κοινωνικός, διότι είναι Τριαδικός: Πατήρ, Υιός και Άγιο Πνεύμα. Ο Θεός είναι Ένας ως προς την Ουσία Του, αλλά τριαδικός κατά τις Υποστάσεις Του. Μεταξύ των τριών Προσώπων υπάρχει απόλυτη αρμονία στις σχέσεις τους. Κανένα από τα δημιουργήματα δεν γνωρίζει εκείνα που είναι του Πατέρα παρά μόνον ο Υιός, και κανένας δεν γνωρίζει εκείνα που είναι του Υιού παρά ο Πατέρας. Το Άγιο Πνεύμα ερευνά τα βάθη της Υπόστασης του Πατέρα. Υπάρχει μία απόλυτη αρμονική κοινωνία μεταξύ των τριών Προσώπων της Μιάς Θεότητας.
Η αγάπη των τριών Προσώπων είναι αμοιβαία και εξωτερικεύεται προς όλο τον κόσμο, πολύ περισσότερο προς τον άνθρωπο. Η αγάπη είναι από τον Θεό, και καθένας που αγαπά τον συνάνθρωπό του είναι εκ του Θεού και γνωρίζει τον Θεό. Εκείνος που δεν έχει αγάπη, δεν γνωρίζει τον Θεό, διότι ο Θεός είναι αγάπη (1 Ιωάν. 4:7-8). Εκείνος που αγωνίζεται να μένει μέσα στην αγάπη προς τον συνάνθρωπό του, μετέχει της αγάπης του Θεού και ο Θεός μένει και κατασκηνώνει μέσα στη ψυχή του ανθρώπου που έχει αγάπη. Γι’ αυτό, εάν ο Θεός μας αγάπησε τόσο πολύ και εμείς οφείλομε να αγαπάμε ο ένας τον άλλον (1 Ιωάν. 4:11).
Η αγάπη είναι ο συνδετικός κρίκος στις σχέσεις μας προς τους συνανθρώπους μας. Το πρόβλημα που μας προβάλλει το σημερινό Ευαγγέλιο είναι, κατά πόσον είναι η αγάπη μας σωστή, όχι από ανθρώπινης πλευράς• όχι, όπως ο περισσότερος κόσμος απαιτεί την αγάπη να είναι, αλλά, κατά το πόσο διαφέρει η αγάπη που έχομε μέσα στην καρδιά μας απ’ εκείνη την κοσμική και συνηθισμένη.
Εάν, μ’ άλλα λόγια, δεν ξεπεράσουμε τα όρια της καθημερινότητας, εάν δεν υπερβούμε τα όρια της ανθρώπινης αδυναμίας, τότε πού διαφέρει η χριστιανική μας αγάπη; Εάν αγαπάμε εκείνους, που μας αγαπούν, ποία είναι η Χάρη που λάβαμε; Πώς διακρίνεται η ενεργοποιός δύναμη του Παναγίου Πνεύματος στην εσωτερική αλλαγή του χαρακτήρα σου; Ο άνθρωπος που βαπτίζεται λαμβάνει την Χάρη του Θεού. Γίνεται νέος άνθρωπος, αναγεννάται. Εάν, όμως δεν ενεργοποιήσει την Χάρη του Θεού, να την εφαρμόσει στην καθημερινή του ζωή, τότε, μένει αδρανής. Ο άνθρωπος που δεν αγαπά όλους ανεξαιρέτως τους ανθρώπους, χωρίς όρους, χωρίς προϋποθέσεις, χωρίς συμφέροντα, αποδεικνύει ότι δεν γνώρισε ακόμα τον Θεό. Οι αμαρτωλοί άνθρωποι αγαπούν αυτούς που είναι όμοιοι μ’ αυτούς. Και αυτό, τις περισσότερες φορές συμβαίνει από κάποιο συμφέρον.
Με παρόμοιο τρόπο, όταν κάμνουμε καλές πράξεις προς τους συνανθρώπους μας, δεν πρέπει να αποβλέπουμε να βοηθάμε εκείνους που πρόκειται να μας προσφέρουν κάποια υπηρεσία. Δεν πρέπει να δίνουμε δώρα, γιατί αργότερα έχομε σκοπό να ζητήσουμε κάποια εξυπηρέτηση. Δεν πρέπει να δωροδοκούμε κάποιον ανώτερό μας, γιατί αποβλέπομε να καταλάβουμε μία δημόσια θέση. Αυτά τα πράγματα δεν είναι αρεστά στο Θεό. Ο Ορθόδοξος Χριστιανός δεν κάμνει το καλό για να ικανοποιήσει κοσμικά συμφέροντα, αλλά, κάμνει το καλό για την αγάπη προς τον συνάνθρωπό του και προς τον Θεό. Βοηθά εκείνους που αδυνατούν να ανταποδώσουν το καλό, την ευεργεσία, που τους έγινε. Έχετε πλεόνασμα φαγητού, καλέσατε τους φτωχούς και χορτάσετε τους πεινασμένους. Έχετε παραπανίσια ρούχα, δώστε ντύστε τις οικογένειες που αδυνατούν να αγοράσουν.
Τι γεμίζομε τις ντουλάπες μας με τόσα πολλά ρούχα, που, στο τέλος τα κατατρώγει το σαράκι; Γιατί γεμίζομε τα τραπεζικά μας βιβλιάρια και δυσκολευόμαστε να δώσουμε μία βοήθεια σε οικογένειες που έχουν μεγάλες ανάγκες; Πολλοί σπαταλούν εκατομμύρια στο τζόγο, στα χαρτιά, στα ζάρια, στους κουλοχέρηδες και στα τόσα τυχερά παιχνίδια με την ελπίδα του γρήγορου πλούτου, και, όταν τους ζητήσεις να συμπαρασταθούν σ’ ένα καλό έργο, τότε, δεν έχουν, δυσκολεύονται, μουτρώνουν και βρίσκουν χίλιες δύο δικαιολογίες για να μη βοηθήσουν.
Εκείνος που βοηθά τον φτωχό είναι σαν να δανείζει τον Θεό. Οι πράξεις του ελεούντος στην Τελική Κρίση θα συνηγορούν γι’ αυτόν στον Δίκαιο Κριτή.
Η αγάπη μας πρέπει να είναι σαν τον ήλιο και τη βροχή. Ο Θεός ανατέλλει τον ήλιο και στέλνει τη βροχή, όχι μόνον για τους δικαίους, αλλά και για κάθε αμαρτωλό, ακόμη για εκείνους που αντιστρατεύονται στο θέλημά Του. Με παρόμοιο τρόπο ο πιστός Ορθόδοξος Χριστιανός αγαπάει όχι μονάχα εκείνους που τον αγαπούν, αλλά εκείνους που είναι εχθρικοί απέναντι του. Αγαπά εκείνους που τον έβλαψαν, εκείνους που θέλουν το κακό του, εκείνους που τον κατατρέχουν και καθημερινά τον ζημιώνουν. Ο Χριστός συγχώρησε τους σταυρωτές Του, όταν βρισκόταν πάνω στον Σταυρό, την στιγμή που πόνεσε περισσότερο. Εμείς τι κάμνομε;
Ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός με τα σημερινά ευαγγελικά λόγια μας δίδει τον χρυσό κανόνα της ζωής. Όπως θέλομε να μας συμπεριφέρονται οι άνθρωποι, και εμείς πρέπει να συμπεριφερόμαστε σ’ αυτούς. Πρέπει, σαν μαθητές του Χριστού, να γίνουμε μιμητές Θεού στην αγάπη. Μόνον, όταν υπερβούμε τα όρια της ανθρώπινης φυσικής αγάπης, θα μπορέσουμε να συμμετάσχουμε στη θεία αγάπη, που δεν γνωρίζει όρια, προϋποθέσεις και συμφέροντα. Τότε και μόνον τότε, θα είμαστε παιδιά του Θεού, του Οποίου την Χάρη εύχομαι να σκεπάζει και να φωτίζει όλους μας. Αμήν.
