Υπομονή. Πρόκειται για μια μεγάλη αρετή.
Είναι το μυστικό της αγιότητας.
Είναι γλυκιά και γενναία αρετή.
Είναι το κλειδί για όλες τις κλειδαριές.
Είναι το φάρμακο για όλες τις αρρώστιες.
Είναι η σταθερή αντιμετώπιση όλων των αντιξοοτήτων της ζωής.
Τί σημαίνει υπομονή; - Υπομονή σημαίνει την ολόψυχη υποταγή στο θείο θέλημα. Δηλ. Μένω κάτω από το άγιο θέλημα και την όποια απόφαση του Θεού και περιμένω την έκβαση του πειρασμού και της δοκιμασίας επιμένοντας εν τω μεταξύ στην προσευχή.
Υπομένω σημαίνει: μένω υπό, επιμένω, αναμένω, παραμένω σιωπηλά και προσδοκώ το θείο θέλημα, ξέροντας ότι παν ό,τι πράττει ο Θεός το κάνει από αγάπη και για το πνευματικό μου συμφέρον. Για τη σωτηρία μου.
Υπάρχουν πολλές αφορμές, όπου μας χρειάζεται η υπομονή: Αρρώστιες, δοκιμασίες, στενοχώριες, πειρασμοί, πτώσεις, περιστάσεις, θάνατοι, θεομηνίες, καταστροφές, πένθη, ατυχήματα, εγχειρήσεις. Και κυρίως, διωγμοί.
Υπάρχουν πολλά πρόσωπα που μας αναγκάζουν να υπομένουμε: μεγαλύτεροι που δεν καταλαβαίνουν, μικρότεροι που δεν συνεννοούνται, συγγενείς ιδιότροποι, φίλοι απαιτητικοί, γείτονες εριστικοί, προϊστάμενοι πιεστικοί, συνάδελφοι εχθρικοί και ζηλόφθονοι, οικιακοί άρρωστοι. Και κυρίως δαίμονες και εχθροί της πίστεως που απεργάζονται, χωρίς αποτέλεσμα όμως, το κακό της Εκκλησίας.
Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους πρέπει να κάνουμε υπομονή: Για τον Θεό, για τους δικούς μας, για την ψυχή μας, για τους αγγέλους που μας βλέπουν από ψηλά, για τους συνανθρώπους μας που μας βλέπουν εδώ κάτω, για να μη σκανδαλίσουμε ψυχές, για να μη χάσουμε το μισθό μας και από την ανυπομονησία μας παραφερθούμε.
Πολλοί εγκαταλείπουν στη μέση τον αγώνα. Όπως λέγει ο Χριστός στην Παραβολή του Σπορέως: «Στην αρχή μετά χαράς δέχονται τον θείο λόγο και εν καιρώ διωγμού – πειρασμού αφίστανται».
Ο ιερός Χρυσόστομος λέγει ότι οι ανυπόμονοι, που χάνουν την υπομονή τους είναι σαν τα άκαρπα δέντρα που δεν καρποφορούν και σαν του αθλητές που δεν έφτασαν να πάρουν το στεφάνι.
Η υπομονή μέχρι τέλους φέρνει τέλειο καρπό πνευματικό και έχει τέλειο και ολοκληρωμένο έργο, διότι είναι συμπύκνωση όλων σχεδόν των αρετών.
Με την υπομονή δεν τα βγάζουμε πέρα στις δυσκολίες της ζωής μόνο, αλλά και στον αγώνα των παθών. Και η άσκηση και η ιεραποστολή απαιτούν γερά νεύρα και αντοχές. Τα πάθη και οι συνήθειες του εαυτού μας και του κόσμου δεν πέφτουν με μία τσεκουριά. “Οι δίκαιοι καρποφορούσι εν υπομονή”.
Όλα χρειάζονται υπομονή: η προσευχή (για να μη αποκάμνουμε), η νηστεία (για να μη τα παρατήσουμε), η ελεημοσύνη (για να μη κουραστούμε), η μελέτη (για αν μη απαυδήσουμε), η οικογένεια (για να μη πετάξουμε από πάνω βάρη και ευθύνες και μέριμνες), η Εκκλησία (για να μη συνηθίσουμε, αλλά να ανακαλύπτουμε καθημερινά το βάθος των εντολών του Χριστού), το σώμα μας και η ζωή μας η ίδια (που έχει πάγιες και διαχρονικές απαιτήσεις).
Αν χάσουμε την υπομονή μας, χάνουμε τα πάντα: ψυχή, δουλειά, οικογένεια, γάμο, παιδιά, φίλους, πελάτες, συνεργάτες, κόπους, προσπάθειες μιας ζωής. Πόσα σπίτια δεν θα είχαν κλείσει από το οδυνηρό πέρασμα του τυφώνα που λέγεται διαζύγιο, αν και οι δύο σύζυγοι ήταν σιωπηλότεροι και υποχωρητικότεροι. Αυτό όμως θέλει την μακαρία υπομονή.
Μέσα σε πολλά σημεία στην Αγία Γραφή καλοτυχίζονται, μακαρίζονται, οι υπομένοντες: Είναι όλοι εκείνοι που συνεχίζουν το δρόμο, που χάραξε ο Ιώβ με την Ιώβειο υπομονή του (Ιακ. ε΄ 11) και ο πτωχός Λάζαρος. Επίσης οι Προφήτες, οι άγιοι (Εβρ. ι΄32), οι μάρτυρες, οι Απόστολοι, οι χριστιανοί των εσχάτων (Δαν. Ιβ΄4-12), μέχρι τον ίδιο τον Κύριο , ο Οποίος υπέμεινε Σταυρόν (Εβρ. Ιβ΄ 2), όλοι μα όλοι με όπλο και εφόδιο ηρωϊκής πορείας και εκστρατείας ιεραποστολικής είχαν την υπομονή.
Με την υπομονή ο άνθρωπος γίνεται δόκιμος, δηλ. δοκιμασμένος, και ο δόκιμος γίνεται τέλειος, έμπειρος, και ο έμπειρος ευάρεστος στο Θεό. Ο ευάρεστος δε λαμβάνει το στεφάνι της υπομονής, της αιώνιας δόξας.
Οι μοναχοί εύχονται: Καλή Υπομονή, στην κουρά τους. Η Αγ. Ευφημία χάριν της ουράνιας δόξας και ανταποδόσεως υπέμεινε φρικτά μαρτύρια. Ο άγιος Νεκτάριος, το είπε καθαρά:”Εγώ θαύματα δεν έκανα. Υπομονή έκανα στις δοκιμασίες και συκοφαντίες”.
