ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Πρωτ. Ἀριθμ. Διεκπ. |
Χριστούγεννα 2015 |
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ
ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΟ ΜΗΝΥΜΑ
Πρὸς
Τοὺς εὐσεβεῖς χριστιανοὺς τῆς καθ’ ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως
πιστεύων εἰς αὐτὸν μὴ ἀπόληται, ἀλλ' ἔχῃ ζωὴν αἰώνιον»
Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ΧΡΟΝΙΑ σας ΠΟΛΛΑ!
Τί μεγάλη ἡ σημερινή μέρα! Πόσο συγκλονιστικὸ πραγματικὰ τὸ νόημά της! Ἀφοῦ ἑτοιμάσαμε καὶ προευτρεπίσαμε τὶς καρδιές μας, τώρα ζοῦμε τὴ μεγάλη χαρὰ τῶν ἀγγέλων καὶ τὴν εὐφροσύνη τοῦ Θεοῦ γιὰ τὸ γεγονὸς τῆς ἐνανθρωπήσεώς Του. «Δόξα τῷ Θεῷ πάντων ἕνεκεν». Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ δὲν εἶναι μιὰ γραφικὴ περιγραφή, μιὰ ὄμορφη ἱστοριούλα. Ὁ Κύριος γεννᾶται γιὰ τὴ σωτηρία μας θαυμαστῶς, «ἐκ Παρθένου». Ὁ Θεὸς γίνεται ἄνθρωπος, παίρνει μορφὴ ὑλική, ὁ ἀόρατος φαίνεται, ὁ ἄναρχος γεννιέται, ὁ ἄχρονος εἰσέρχεται στὸν χρόνο. Μέσα στὸ φτωχὸ καὶ ταπεινὸ Βρέφος τῆς Βηθλεὲμ κρύβεται τὸ πλήρωμα τῆς θεότητος, ὁ παντέλειος Θεός. Ποιά μεγαλύτερη τιμὴ γιὰ τὴν ἀνθρώπινη φύση! Ποιό σημαντικότερο γεγονός γιὰ τὴν ἀνθρωπότητα καὶ τὸν κάθε ἄνθρωπο χωριστά!
Ἡ Παλαιὰ Διαθήκη ἀρχίζει μὲ τὸ βιβλίο τῆς Γενέσεως, τὴ δημιουργία τοῦ κόσμου καὶ τὴν πλάση τοῦ ἀνθρώπου «κατ’ εἰκόνα καὶ ὁμοίωσιν Θεοῦ». Ἡ Καινὴ Διαθήκη ξεκινᾶ μὲ τὸ κατὰ Ματθαῖον Εὐαγγέλιο, μὲ τὴν ἀναδημιουργία καὶ ἀνάπλαση τοῦ ἀνθρώπου. Καὶ ὅλα αὐτὰ ὥστε νὰ ἐπικρατήσει ἡ εἰρήνη τοῦ Θεοῦ, νὰ ἔλθει ἡ βασιλεία Του ἐπὶ τῆς γῆς, νὰ ἐκπληρωθεῖ ὁ προορισμὸς τῆς θεώσεως τοῦ ἀνθρώπου.
Σήμερα πραγματώνεται ἡ προαιώνιος βουλὴ τοῦ Θεοῦ, σήμερα ἡ ἀνθρώπινη φύση ἀποκτᾶ τὴ δόξα τῆς ἀλήθειας της, σήμερα ἀνατέλλει τὸ φῶς τῆς θείας γνώσεως, σήμερα ἑρμηνεύεται ἡ «κατ’ εἰκόνα Θεοῦ» πλάση καὶ δημιουργία μας, σήμερα «τὸ καθ’ ὁμοίωσιν» τῆς κατασκευῆς μας ἀναβαθμίζεται σὲ προοπτικὴ «κοινωνίας θείας φύσεως» γιὰ ὅλους μας. Σήμερα ὁ ἄνθρωπος ἀπὸ πλάσμα Θεοῦ γίνεται μεθεκτὸς Θεοῦ. Σήμερα ἡ δημιουργία τοῦ ἀνθρώπου ὁλοκληρώνεται μὲ τὴν ἐνανθρώπιση τοῦ Θεοῦ.
Αὐτή, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, εἶναι ἡ δόξα τοῦ ἀνθρώπου καὶ ἡ ἀπάντηση τῆς Ἐκκλησίας μας στὴν πρόκληση τῆς σημερινῆς κοσμικῆς ἀνθρωπολογίας. Τὸ μήνυμα τῶν Χριστουγέννων εἶναι σίγουρα πιὸ ἐπίκαιρο παρὰ ποτέ. Γι’ αὐτὸ καὶ ἡ σύγχρονη ἀντίληψη καὶ πρακτικὴ ἀγωνίζεται λυσσαλέα νὰ τὸ διαγράψει καὶ νὰ τὸ ἐξαφανίσει. Ἀπὸ ἐτῶν ὑπερτονίζεται ὁ κοσμικὸς ἑορτασμὸς εἰς βάρος τῆς θρησκευτικῆς ἑορτῆς. Τὰ δεντράκια, τὰ ἀστεράκια, τὰ λαμπιόνια, τὰ δῶρα, τὰ γλυκίσματα σταδιακὰ ἀντικατέστησαν τὸ θρησκευτικὸ χρῶμα τῶν Χριστουγέννων. Τὰ παραδοσιακὰ κάλαντα μὲ τὸ ὄμορφο θρησκευτικὸ καὶ ἐκκλησιαστικὸ περιεχόμενο ἔδωσαν τὴ θέση τους σὲ ἐπίκαιρα τραγουδάκια γυμνὰ ἀπὸ ἔμπνευση, στεγνὰ ἀπὸ ζωή, ἐντελῶς ἀποξενωμένα ἀπὸ κάθε πνευματικὸ νόημα. Ἡ Παρθένος Μαρία ἔμεινε μόνον Μαρία. Ὁ Χριστὸς καὶ ὡς λέξη συστηματικὰ ἄρχισε νὰ συρρικνώνεται, σταδιακὰ νὰ ξεθωριάζει καὶ ἐπιμελῶς νὰ περιθωριοποιεῖται. Ἤδη ὁ κόσμος γιορτάζει Χριστούγεννα χωρὶς πίστη, δίχως πνεῦμα, δίχως νόημα, χωρὶς Χριστό. Ἴσως ἡ πραγματικὴ κρίση νὰ εἶναι ὅτι χάσαμε τὰ Χριστούγεννα.
Ἱερὲς ἔννοιες ὅπως ζωή, ψυχή, ἠθική, φύλο ἔχουν πλέον προσλάβει παραμορφωμένη σημασία. Ὁ Θεὸς ἀποκαλεῖται τύχη, ἡ ψυχὴ ἑρμηνεύεται ὡς βιοχημικὴ διεργασία, ἡ ἠθικὴ ἔχει καταντήσει δεοντολογικὸ κατασκεύασμα, ἡ ἐπιστήμη ἐπιστρατεύεται γιὰ νὰ συμπιέσει τὸν θεόμορφο ἄνθρωπο σὲ βιολογικὴ μηχανή. Ἡ ἱερὴ παρακαταθήκη τοῦ ἀνδρικοῦ ἢ γυναικείου φύλου ἐκφυλίζεται σὲ ἐπιλογὴ ἡδονικοῦ προσανατολισμοῦ. Ὁ γάμος ἐξισώνεται μὲ ἕνα σύμφωνο συμβίωσης. Ὁ θάνατος δὲν ἀποτελεῖ πέρασμα στὴν αἰωνιότητα ἀλλὰ ἐπιστροφὴ στὴν ἀνυπαρξία. Ἡ τιμὴ τῆς ταφῆς τοῦ νεκροῦ σώματος ἀντικαθίσταται ἀπὸ τὸν μηδενισμὸ τῆς βίαιας ἀποτέφρωσης καὶ ἡ εὐλογία τῆς ἐξόδιας ἀκολουθίας ἀπὸ κάτι ποὺ βαφτίζεται πολιτικὴ κηδεία. Ὁ ἄνθρωπος ἔχει καταντήσει ἕνα ἐπίπεδο ὑλικὸ ὂν στερημένο πνεύματος, προοπτικῆς καὶ ἀξίας. Πρὶν πεθάνει, ἡ ἀθεΐα τοῦ ἔχει ἤδη ρουφήξει τὴ ζωή.
Ἡ ἀθεϊστικὴ ἀντίληψη ἐπαγγέλλεται τὴν εἰρήνη καὶ σπέρνει παντοῦ πολέμους. Μιλάει γιὰ ἀξίες καὶ καλλιεργεῖ ἐμπάθειες καὶ διαστροφές. Ὑποστηρίζει τὰ ἀνθρώπινα δικαιώματα καὶ προκαλεῖ πρωτοφανῆ μεταναστευτικὰ κύματα. Ἔφτιαξε ἕναν κόσμο στὸν ὁποῖο δὲν χωρᾶμε. Λέγει ὅτι κέντρο της εἶναι ὁ ἄνθρωπος καὶ θεσμοθετεῖ τὴν ἀνθρώπινη ἀσέβεια ἢ νομιμοποιεῖ τὸν παραλογισμὸ σὲ ὅλες του τὶς μορφές. Διακηρύττει τὴ δημοκρατία καὶ ἀπαξιώνει πλήρως τὸ πολιτικὸ σύστημα. Τὸν Θεὸ τὸν δέχεται μόνον γιὰ νὰ τοῦ ἀποδίδει εὐθύνες γιὰ τὰ δικά της ἐγκλήματα. Πρέπει νὰ τὸ ποῦμε∙ ὁ ὑλισμὸς, ὁ μηδενισμὸς καὶ ἡ ἀθεΐα ἀπέτυχαν παταγωδῶς. Τὸ μόνο ποὺ πέτυχαν εἶναι νὰ μᾶς ἐπιβάλουν τὴ δικτατορία τους. Καὶ ὅλα αὐτὰ καταστρέφοντας τὰ Χριστούγεννα.
Μέσα ὅμως σὲ ὅλη αὐτὴ τὴν βοὴ τῆς διαστροφῆς τοῦ ἀνθρώπου καὶ τῆς ὕβρεως κατὰ τοῦ Θεοῦ, ἡ Ἐκκλησία μας ἐπιμένει νὰ ἐπαναλαμβάνει μὲ τὸ στόμα τοῦ ὑμνογράφου «Χριστὸς γεννᾶται δοξάσατε», διότι γεννᾶται «τὴν πρὶν πεσοῦσαν ἀναστήσων εἰκόνα», γιὰ νὰ ἐπιστρέψουμε κοντά Του. Αὐτὸς εἶναι ἡ μόνη ἐλπίδα μας, τὸ κέντρο τῆς σωτηρίας μας. Δίπλα στὸν ἄνθρωπο τῆς πίστεως στὸν Χριστὸ καὶ τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ, ὁ ἄνθρωπος τῆς κοσμικῆς ἀθεϊστικῆς ἀντίληψης μοιάζει μὲ ὅ,τι πιὸ ἀποκρουστικὸ ὑπάρχει.
Δὲν θὰ ἤθελα, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, νὰ σᾶς εὐχηθῶ συμβατικὰ ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ, λέγοντας δυὸ λέξεις, χωρὶς νὰ καταλάβετε οὔτε ἐσεῖς οὔτε κι ἐγὼ τὸ νόημά τους. Θέλω ὅμως νὰ σᾶς εὐχηθῶ νὰ ζήσουμε ὅλοι μας ὡς Ἐκκλησία τὴ χαρὰ καὶ τὴ μοναδικὴ καὶ ἀταλάντευτη ἐλπίδα ποὺ ἀπορρέει ἀπὸ τὸ γεγονὸς ὅτι ὁ Κύριος ἐγεννήθη «δι’ ἡμᾶς ἐκ Παρθένου», ὅτι εἶναι «μεθ’ ἡμῶν πάσας τὰς ἡμέρας τῆς ζωῆς ἡμῶν» καὶ ὅτι προσδοκᾶ νὰ «σκηνώσει ἐν ἡμῖν» γιὰ πάντα.
Ὁ Χριστὸς εἶναι δικός μας, ὁ Χριστός εἶναι μαζί μας, ὁ Χριστὸς εἶναι μέσα μας.
Εὔχομαι σὲ ὅλους σας
† Ὁ Μεσογαίας καὶ Λαυρεωτικῆς ΝΙΚΟΛΑΟΣ