Ἀ­πό τήν ἀρ­χή τῆς προ­πα­ρα­σκευ­ῆς της, ἡ Σύ­νο­δος αὐ­τή εἶ­χε ὡς ἀ­φε­τη­ρί­α της κοι­νω­νι­κά καί ὄ­χι δογ­μα­τι­κά ζη­τή­μα­τα, ὑ­πη­ρέ­τη­σε ποικίλες σκο­πι­μό­τη­τες καί συν­δέ­θη­κε ἄρ­ρη­κτα μέ τόν Οἰ­κου­με­νι­σμό.

Ἡ πρώ­τη ἀ­πό­φα­ση γιά τήν σύγ­κλη­ση τῆς Ἁ­γί­ας καί Με­γά­λης Συ­νό­δου λή­φθη­κε τό 1923 στό «Πα­νορ­θό­δο­ξο Συ­νέ­δριο» τῆς Κων­σταν­τι­νου­πό­λε­ως, ἐ­πί πα­τρι­αρ­χί­ας Με­λε­τί­ου Με­τα­ξά­κη καί ἐ­νῶ ἀ­που­σί­α­ζε ἡ πλει­ο­ψη­φί­α τῶν Το­πι­κῶν Ὀρ­θο­δό­ξων Ἐκ­κλη­σι­ῶν. Τό­τε ξε­κί­νη­σε καί ἡ κα­τάρ­τι­ση τοῦ κα­τα­λό­γου μέ τά θέ­μα­τα τῆς Συ­νό­δου. Συ­ζη­τή­θη­κε, σέ δεύ­τε­ρη φά­ση, στά πλαί­σια τῆς «Προ­κα­ταρ­κτι­κῆς Δι­ορ­θο­δό­ξου Ἐ­πι­τρο­πῆς», τό 1930, στό Ἅ­γιον Ὄ­ρος. Ἐ­πα­νῆλ­θε στό προ­σκή­νιο ἀ­πό τόν Πα­τριά­ρχη Ἀ­θη­να­γό­ρα τό 1964, στά πλαί­σια τῶν οἰ­κου­με­νι­στι­κῶν ἀ­νοιγ­μά­των του πρός τούς πα­πι­κούς καί τούς προ­τε­στάν­τες.

Τίς τε­λευ­ταῖ­ες δε­κα­ε­τί­ες, ὑ­πῆρ­ξε μί­α ἔν­το­νη κι­νη­τι­κό­τη­τα καί ἀ­σκή­θη­κε ἰ­σχυ­ρή πί­ε­ση ἀ­πό τό Οἰ­κου­με­νι­κό Πα­τρι­αρ­χεῖ­ο γιά τήν πραγ­μα­το­ποίηση αὐ­τῆς τῆς Συ­νό­δου, τό πνεῦ­μα καί ἡ θε­μα­το­λο­γί­α τῆς ὁ­ποί­ας ταυ­τί­στη­καν ἄ­με­σα μέ αὐ­τό τῶν Δι­με­ρῶν Δι­α­λό­γων μέ τούς ἑ­τε­ρο­δό­ξους καί τίς φι­λε­νω­τι­κές προ­σπά­θει­ες τῶν οἰ­κου­με­νι­στῶν.

Τό γε­γο­νός αὐ­τό στιγ­μα­τί­ζει καί ὁ με­γά­λος Ἅ­γιος καί δογ­μα­το­λό­γος Ἰ­ου­στῖ­νος Πό­πο­βιτς σέ σχε­τι­κό Ὑ­πό­μνη­μά του πρός τήν Σερ­βι­κή Ἐκ­κλη­σί­α:

«Πρέ­πει νά εἴ­με­θα εἰ­λι­κρι­νεῖς: εἰς τήν συμ­πε­ρι­φο­ράν ὡ­ρι­σμέ­νων ἐκ τῶν ἀν­τι­προ­σώ­πων τοῦ Πα­τρι­αρ­χεί­ου Κων­σταν­τι­νου­πό­λε­ως γί­νε­ται αἰ­σθη­τή κα­τά τάς τε­λευ­ταί­ας δε­κα­ε­τί­ας ἡ ἴ­δια ἐ­κεί­νη μή ὑ­γι­ής καί νο­ση­ρά σπου­δή, ἡ ὁ­ποί­α κα­τά τόν Ι­Ε΄ αἰ­ῶ­να ὡ­δή­γη­σε τήν Ἐκ­κλη­σί­αν εἰς τήν Φλω­ρεν­τια­νήν προ­δο­σί­αν, ἐ­ξου­θέ­νω­σιν καί αἰ­σχύ­νην».

Τό πε­ρι­ε­χό­με­νο καί ἡ θε­μα­το­λο­γί­α τῆς Ἁ­γί­ας καί Με­γά­λης Συ­νό­δου δέν ἐ­ξέ­φρα­σαν πο­τέ τό Ὀρ­θό­δο­ξο πλή­ρω­μα (κλη­ρι­κούς, μο­να­χούς καί λα­ϊ­κούς), τό ὁ­ποῖ­ο, ἄλ­λω­στε, οὐ­δέ­πο­τε πλη­ρο­φο­ρή­θη­κε κά­τι σχε­τι­κό μέ τήν Σύ­νο­δο αὐ­τή, οὐ­δέ­πο­τε συμ­με­τεῖ­χε στήν δι­α­δι­κα­σί­α προ­πα­ρα­σκευ­ῆς της καί οὐ­δέ­πο­τε ἐ­νέ­κρι­νε τά πρός συ­ζή­τη­ση θέ­μα­τά της.

Ἐ­κτός, ὅ­μως, ἀ­πό τόν ἀ­πο­κλει­σμό τοῦ πι­στοῦ λα­οῦ, τῶν μο­να­χῶν καί τῶν κλη­ρι­κῶν, ἔ­χου­με καί τόν ἀ­πο­κλει­σμό καί τήν φί­μω­ση τῶν ἰ­δί­ων τῶν Ἐ­πι­σκό­πων, οἱ ὁ­ποῖ­οι οὐ­δέ­πο­τε ἐ­νη­με­ρώ­θη­καν γιά τά πε­πραγ­μέ­να τῶν Προ­συ­νο­δι­κῶν Ἐ­πι­τρο­πῶν καί γιά τά θέ­μα­τα πού συ­ζη­τή­θη­καν.

Ὅ­πως ση­μει­ώ­νει ὁ Μη­τρο­πο­λί­της Ναυ­πά­κτου κ. Ἱ­ε­ρό­θε­ος σέ Ἐ­πι­στο­λή του πρός τήν Ἱ­ε­ρά Σύ­νο­δο τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Ἑλ­λά­δος:

«Τά κεί­με­να τῶν θε­μά­των αὐ­τῶν ὁ­λο­κλη­ρώ­θη­καν ἀ­πό τήν Εἰ­δι­κή Δι­ορ­θό­δο­ξη Ἐ­πι­τρο­πή καί πα­ρα­πέμ­φθη­καν ἤ­δη στήν Ἁ­γί­α καί Με­γά­λη Σύ­νο­δο, χω­ρίς νά τά γνω­ρί­ζη ἡ Ἱ­ε­ραρ­χί­α τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας μας.­.. Για­τί δέν ἐ­τέ­θη­σαν πρός ἔγ­κρι­ση ἀ­πό τήν Ἱ­ε­ραρ­χί­α τά κεί­με­να αὐ­τά καί πα­ρα­πέμ­φθη­καν στήν Ἁ­γί­α καί Με­γά­λη Σύ­νο­δο ἐν ἀ­γνοί­ᾳ τῶν Ἱ­ε­ραρ­χῶν;».

Καί ὁ Καθηγητής κ. Τσελεγγίδης παρατηρεῖ ὅτι, «­.­..ἡ Ἐκ­κλη­σί­α τῆς Ἑλ­λά­δος -ἀ­πό τό 1961, πού ἄρ­χι­σαν οἱ Πα­νορ­θό­δο­ξες Προ­συ­νο­δι­κές Δι­α­σκέ­ψεις γιά τήν πα­ρα­πά­νω Με­γά­λη Σύ­νο­δο- δέν ἀ­σχο­λή­θη­κε μέ τίς ἀ­πο­φά­σεις τῶν Δι­α­σκέ­ψε­ων αὐ­τῶν σέ ἐ­πί­πε­δο Συ­νό­δου τῆς Ἱ­ε­ραρ­χί­ας».

 

Κα­νο­νι­σμός Ὀργανώσεως καί Λει­τουρ­γί­ας τῆς Ἁγίας καί Με­γά­λης Συ­νό­δου

Ὁ ἀ­πο­κλει­σμός τῶν Ἐ­πι­σκό­πων συν­τε­λεῖ­ται, ἐ­πί­σης, καί ἀ­πό τό γε­γο­νός ὅ­τι μό­νον 24 Ἀρ­χι­ε­ρεῖς ἀ­πό κά­θε Το­πι­κή Ὀρ­θό­δο­ξη Ἐκ­κλη­σί­α θά συμ­με­τέ­χουν στήν Ἁ­γί­α καί Με­γά­λη Σύ­νο­δο καί αὐ­τοί χω­ρίς νά ἔ­χουν δι­καί­ω­μα ψή­φου ὁ κα­θέ­νας ξε­χω­ρι­στά, ἀλ­λά μό­νον ὁ Προ­κα­θή­με­νος τῆς κά­θε Ἐκ­κλη­σί­ας, ὁ ὁποῖος θά ψηφίζει μέ βάση τήν πλειοψηφία τῶν ἐκεῖ εἰκοσιτεσσάρων συμμετεχόντων.

Μέ τόν τρό­πο αὐ­τό, ὅ­πως το­νί­ζει καί ὁ Πα­νι­ε­ρώ­τα­τος Μη­τρο­πο­λί­της Λε­με­σοῦ κ. Ἀ­θα­νά­σιος, «κα­ταρ­γεῖ­ται ἡ πρα­κτι­κή ὅ­λων τῶν μέ­χρι τοῦ­δε Ἱ­ε­ρῶν Συ­νό­δων.­.. ὅ­που κά­θε ἐ­πί­σκο­πος ἔ­χει καί τή δι­κή του ψῆ­φο.­.. (καί) κα­θι­στᾶ τά μέ­λη τῆς Ἁ­γί­ας καί Με­γά­λης Συ­νό­δου, πλήν τῶν Προ­κα­θη­μέ­νων, δι­α­κο­σμη­τι­κά στοι­χεῖ­α, ἀ­φαι­ρε­θέν­τος ἀ­π’ αὐ­τῶν τοῦ δι­και­ώ­μα­τος τῆς ψή­φου».

Ὁ ἀ­πο­κλει­σμός αὐ­τός τῶν Ἐ­πι­σκό­πων, τῶν κλη­ρι­κῶν, τῶν μο­να­χῶν καί τοῦ πι­στοῦ λα­οῦ ἀ­πό τήν δι­α­δι­κα­σί­α προ­πα­ρα­σκευ­ῆς τῆς Με­γά­λης Συ­νό­δου ἀ­πο­σκο­πεῖ στό νά πε­ρι­στεί­λει κά­θε Ὀρ­θό­δο­ξη ἀν­τί­δρα­ση· ἀ­πο­σκο­πεῖ στό νά ἐ­πι­βά­λει οἰ­κου­με­νι­στι­κές ἀν­τι­λή­ψεις καί πρα­κτι­κές καί νά τίς ἐ­νι­σχύ­σει μέ τό κῦ­ρος τῆς ἀ­πο­φά­σε­ως μί­ας Πα­νορ­θο­δό­ξου Συ­νό­δου.

 

ΠΡΟ­ΒΛΗ­ΜΑ­ΤΙ­ΣΜΟΙ ΣΤΗΝ ΘΕ­ΜΑ­ΤΟ­ΛΟ­ΓΙΑ

Μέ τό κεί­με­νο: «Σχέ­σεις τῆς Ὀρ­θο­δό­ξου Ἐκ­κλη­σί­ας πρός τόν λοι­πόν χρι­στι­α­νι­κόν κό­σμον» καί εἰ­δι­κό­τε­ρα μέ τό ἄρ­θρο 6, ὅ­που ση­μει­ώ­νε­ται χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά ὅ­τι: «ἡ Ὀρ­θό­δο­ξη Ἐκ­κλη­σί­α ἀ­να­γνω­ρί­ζει τήν ἱ­στο­ρι­κήν ὕ­παρ­ξιν ἄλ­λων χρι­στι­α­νι­κῶν Ἐκ­κλη­σι­ῶν καί Ὁ­μο­λο­γι­ῶν, μή εὑ­ρι­σκο­μέ­νων ἐν κοι­νω­νί­ᾳ με­τ’ αὐ­τῆς», ἐ­πι­χει­ρεῖ­ται:

• Ἡ ἀ­ναί­ρε­ση τῆς πί­στε­ώς μας στήν «Μί­αν, Ἁ­γί­αν, Κα­θο­λι­κήν καί Ἀ­πο­στο­λι­κήν Ἐκ­κλη­σί­αν»

Ὁ Μητροπολίτης Λεμεσοῦ κ. Ἀθανάσιος θε­ω­ρεῖ ὅ­τι «θε­ο­λο­γι­κά καί δογ­μα­τι­κά καί νο­μο­κα­νο­νι­κά ἡ ἀ­πό­δο­ση τοῦ τί­τλου «Ἐκ­κλη­σί­α» σέ αἱ­ρε­τι­κές ἤ σχι­σμα­τι­κές κοι­νό­τη­τες εἶ­ναι παν­τε­λῶς λαν­θα­σμέ­νη για­τί μί­α εἶ­ναι ἡ Ἐκ­κλη­σί­α τοῦ Χρι­στοῦ.­.. Ἐ­άν εἶ­ναι ἐκ­κλη­σί­ες οἱ αἱ­ρέ­σεις, τό­τε ποῦ εἶ­ναι ἡ μο­να­δι­κή καί Μί­α Ἐκ­κλη­σί­α τοῦ Χρι­στοῦ καί τῶν ἁ­γί­ων Ἀ­πο­στό­λων;»

Καί ὁ Μητροπολίτης Ναυπάκτου κ. Ἱερόθεος ἀναφέρει γιά τό ἴδιο κείμενο ὅτι «ὑ­πάρ­χουν με­ρι­κές ἀ­σά­φει­ες, ὡ­σάν νά «ἀ­να­γνω­ρί­ζων­ται» καί ἄλ­λες Ἐκ­κλη­σί­ες, ἐ­κτός τῆς Μί­ας, Ὀρ­θο­δό­ξου Ἐκ­κλη­σί­ας».

• Ἡ νο­μι­μο­ποί­η­ση τῶν αἱ­ρέ­σε­ων – ἡ ἀ­να­γνώ­ρι­ση τῶν αἱ­ρε­τι­κῶν ὡς Ἐκ­κλη­σιῶν

Κατά τόν Μητροπολίτη Ναυπάκτου: «Αὐ­τό ση­μαί­νει ὅ­τι ἡ Ὀρ­θό­δο­ξη Ἐκ­κλη­σί­α ἀ­να­γνω­ρί­ζει τίς ἄλ­λες Χρι­στι­α­νι­κές Ἐκ­κλη­σί­ες καί Ὁ­μο­λο­γί­ες.­.­.­.­.Ὑ­πάρ­χουν Χρι­στι­α­νι­κές Ἐκ­κλη­σί­ες ἐ­κτός τῆς Μιᾶς, Ἁ­γί­ας Κα­θο­λι­κῆς καί Ἀ­πο­στο­λι­κῆς Ἐκ­κλη­σί­ας»;

Καί ὁ Μητροπολίτης Λεμεσοῦ δι­ε­ρω­τᾶται: «για­τί στό κεί­με­νο γί­νε­ται πολ­λα­πλή ἀ­να­φο­ρά σέ «Ἐκ­κλη­σί­ες» καί «Ὁ­μο­λο­γί­ες»; .­.. Ποι­ά εἶ­ναι Ἐκ­κλη­σί­α καί ποι­ά ἡ αἱ­ρε­τι­κή καί ποι­ά ἡ σχι­σμα­τι­κή ὁ­μά­δα ἤ ὁ­μο­λο­γί­α;  Ἐ­μεῖς ὁ­μο­λο­γοῦ­με μί­α Ἐκ­κλη­σί­α καί ὅ­λα τά ἄλ­λα αἱ­ρέ­σεις καί σχί­σμα­τα».

Ὁ δέ Καθηγητής κ. Τσελεγγίδης σημειώνει πώς «­.­..ἕ­να κεί­με­νο πού προ­ω­θεῖ­ται πρός ἔγ­κρι­ση, .­..εἰ­ση­γεῖ­ται οὐ­σι­α­στι­κά τήν Προ­τε­σταν­τι­κή θε­ω­ρί­α τῶν «κλά­δων» -νο­μι­μο­ποι­ών­τας μέ τήν ἀ­πο­δο­χή του τήν ὕ­παρ­ξη πολ­λῶν Ἐκ­κλη­σι­ῶν μέ πο­λύ δι­α­φο­ρε­τι­κά δόγ­μα­τα».

• Ἀμ­φι­σβη­τεῖ­ται ἡ ἑ­νό­τη­τα τῆς Ὀρ­θο­δό­ξου Ἐκ­κλη­σί­ας, κα­θώς γί­νε­ται λό­γος γιά «τήν ἀ­πο­λε­σθεῖ­σαν ἑ­νό­τη­τα τῶν Χρι­στια­νῶν»

Στό τέ­λος τοῦ  ἄρ­θρου 6 τοῦ ἴδιου Κειμένου γρά­φε­ται ὅ­τι ἡ Ὀρ­θό­δο­ξη Ἐκ­κλη­σί­α μέ τήν συμ­με­το­χή της στήν Οἰ­κου­με­νι­κή Κί­νη­ση ἔ­χει ὡς «ἀν­τι­κει­με­νι­κόν σκο­πόν τήν προ­λεί­αν­σιν τῆς ὁ­δοῦ τῆς ὁ­δη­γού­σης πρός τήν ἑ­νό­τη­τα»­. Ἐπ’ αὐτοῦ, ὁ Κα­θη­γη­τής κ. Δη­μή­τριος Τσε­λεγ­γί­δης σημειώνει ὅτι:

«Ἐ­φό­σον ἡ ἑ­νό­τη­τα τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας εἶ­ναι δε­δο­μέ­νη, τό­τε τί εἴ­δους ἑ­νό­τη­τα Ἐκ­κλη­σι­ῶν ἀ­να­ζη­τεῖ­ται στό πλαί­σιο τῆς Οἰ­κου­με­νι­κῆς Κι­νή­σε­ως; .­.. δί­νε­ται ἡ ἐν­τύ­πω­ση, ὅ­τι ὑ­πάρ­χει δε­δο­μέ­νη δι­αί­ρε­ση στήν Ἐκ­κλη­σί­α καί οἱ προ­ο­πτι­κές τῶν δι­α­λε­γο­μέ­νων ἀ­πο­βλέ­πουν στήν δι­α­σπα­σθεῖ­σα ἑ­νό­τη­τα τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας».

Ὁ δέ Μη­τρο­πο­λί­της Ναυ­πά­κτου κ. Ἱ­ε­ρό­θε­ος δι­ε­ρω­τᾶ­ται:

«Ἐ­πί­σης, μέ τήν ὑ­πεν­θύ­μι­ση τῶν συγ­κε­κρι­μέ­νων Κα­νό­νων τῶν Οἰ­κου­με­νι­κῶν Συ­νό­δων (ἄρθ. 20) ὑ­πο­νο­εῖ­ται ἡ «βα­πτι­σμα­τι­κή θε­ο­λο­γί­α» ὡς βά­ση τῆς ἑ­νό­τη­τας τῆς Ὀρ­θο­δό­ξου Ἐκ­κλη­σί­ας καί τῶν ἄλ­λων «Ἐκ­κλη­σι­ῶν καί Ὁ­μο­λο­γι­ῶν»; .­..Μή­πως ἐμ­μέ­σως ἀ­να­κα­λεῖ­ται ἡ ἀ­πό­φα­ση τῶν Πα­τρια­ρχῶν τοῦ ἔ­τους 1756, μέ τήν ὁ­ποί­α ἀ­πο­δε­χό­μα­στε τούς ἑ­τε­ρο­δό­ξους στήν Ὀρ­θό­δο­ξη Ἐκ­κλη­σί­α μέ βά­πτι­σμα; Καί ὅ­ποι­ος θά ἐ­ξα­κο­λου­θεῖ νά πι­στεύ­η κα­τά τήν δι­δα­σκα­λί­α τῶν Ἁ­γί­ων Πα­τέ­ρων θά δια­σπᾶ τήν ἑ­νό­τη­τα τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας καί θά εἶ­ναι «κα­τα­δι­κα­στέ­ος»; (ἄρθ. 22).

• Ἡ ἀ­να­γνώ­ρι­ση τῶν ἀν­τορ­θό­δο­ξων καί αἱ­ρε­τι­κῶν Κει­μέ­νων τοῦ ΠΣΕ καί ἡ κα­το­χύ­ρω­σή τους ἀ­πό Πα­νορ­θό­δο­ξη Σύ­νο­δο

Στό ἄρ­θρο 21 ση­μει­ώ­νε­ται, ὅ­τι «ἡ Ὀρ­θό­δο­ξος Ἐκ­κλη­σί­α.­.. ἐ­κτι­μᾶ θε­τι­κῶς τά ὑ­π’ αὐ­τῆς (ἐνν. τῆς Ἐ­πι­τρο­πῆς «Πί­στις καί Τά­ξις») ἐκ­δο­θέν­τα θε­ο­λο­γι­κά κεί­με­να.­.. διά τήν προ­σέγ­γι­σιν τῶν Ἐκ­κλη­σι­ῶν». Ὁ Μητροπολίτης Λεμεσοῦ σχολιάζει ἐπ’ αὐτοῦ:

«Ἡ ἀ­να­φο­ρά τοῦ κει­μέ­νου στό «Παγ­κό­σμιο Συμ­βού­λιο Ἐκ­κλη­σι­ῶν» μοῦ δί­νει τήν εὐ­και­ρί­α νά δι­α­τυ­πώ­σω τήν ἔν­στα­σή μου ἀ­πέ­ναν­τι σέ κα­τά και­ρούς δι­ά­φο­ρα συγ­κρη­τι­στι­κά ἀν­τι­κα­νο­νι­κά γε­γο­νό­τα πού ἔ­γι­ναν σ᾽ αὐ­τό, ἀλ­λά καί σ᾽ αὐ­τήν ταύ­την τήν ὀ­νο­μα­σί­αν του, ἀ­φοῦ σ᾽ αὐ­τό ἡ Ὀρ­θό­δο­ξη Ἐκ­κλη­σί­α θε­ω­ρεῖ­ται ὡς «μί­α ἐκ τῶν Ἐκ­κλη­σι­ῶν» ἤ κλά­δος τῆς μί­ας Ἐκ­κλη­σί­ας, πού ψά­χνει καί ἀ­γω­νί­ζε­ται γιά τήν πραγ­μά­τω­σή της στό Παγ­κό­σμιο Συμ­βού­λιο Ἐκ­κλη­σι­ῶν».

 

ΣΥ­ΝΟ­ΔΙ­ΚΟ ΣΥ­ΣΤΗ­ΜΑ

Στό ἄρ­θρο δέ 22 τοῦ ἰ­δί­ου Κει­μέ­νου ἀ­να­φέ­ρε­ται συγ­κε­κρι­μέ­να ὅ­τι: «Ἡ Ὀρ­θό­δο­ξος Ἐκ­κλη­σί­α θε­ω­ρεῖ κα­τα­δι­κα­στέ­αν πᾶ­σαν δι­ά­σπα­σιν τῆς ἑ­νό­τη­τος τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας, ὑ­πό ἀ­τό­μων ἤ ὁ­μά­δων, ἐ­πί προ­φά­σει τη­ρή­σε­ως ἤ δῆ­θεν προ­α­σπί­σε­ως τῆς γνη­σί­ας Ὀρ­θο­δο­ξί­ας. Ὡς μαρ­τυ­ρεῖ ἡ ὅ­λη ζω­ή τῆς Ὀρ­θο­δό­ξου Ἐκ­κλη­σί­ας, ἡ δι­α­τή­ρη­σις τῆς γνη­σί­ας ὀρ­θο­δό­ξου πί­στε­ως δι­α­σφα­λί­ζε­ται μό­νον διά τοῦ συ­νο­δι­κοῦ συ­στή­μα­τος, τό ὁ­ποῖ­ον ἀ­νέ­κα­θεν ἐν τῇ Ἐκ­κλη­σί­ᾳ ἀ­πε­τέ­λει τόν ἁρ­μό­διον καί ἔ­σχα­τον κρι­τήν πε­ρί τῶν θε­μά­των πί­στε­ως».

Μέ τόν τρόπο αὐτό:

• ἐπιχειρεῖται ἡ προ­λη­πτι­κή λο­γο­κρι­σί­α καί ἡ φί­μω­ση κά­θε ὀρ­θο­δό­ξου ἀν­τιρ­ρή­σε­ως σέ ἀν­τορ­θό­δο­ξες ἀ­πο­φά­σεις τῆς Συ­νό­δου
• ἀ­πει­λοῦν­ται οἱ Ὀρ­θό­δο­ξοι πού θά ἀν­τι­δρά­σουν μέ ποι­νές
• κιν­δυ­νεύ­ουν νά χα­ρα­κτη­ρι­σθοῦν ὡς αἱ­ρε­τι­κοί ὅ­σοι ὀρ­θο­δο­ξοῦν καί πα­ρα­μέ­νουν «ἑ­πό­με­νοι τοῖς ἁ­γί­οις Πα­τρά­σι»

Πα­ρα­τη­ρεῖ σχε­τι­κά ὁ Μη­τρο­πο­λί­της Ναυ­πά­κτου κ. Ἱ­ε­ρό­θε­ος:

«Δη­λα­δή, ἄν τε­λι­κῶς λη­φθοῦν ἀ­πό τήν Ἁ­γί­α καί Με­γά­λη Σύ­νο­δο τῆς Ὀρ­θο­δό­ξου Ἐκ­κλη­σί­ας ἀ­πο­φά­σεις, τίς ὁ­ποῖ­ες οἱ Ἀρ­χι­ε­ρεῖς, οἱ μο­να­χοί καί θε­ο­λό­γοι τίς ἀ­γνο­οῦν, καί οἱ ὁ­ποῖ­ες ἀν­τι­βαί­νουν σέ πα­τε­ρι­κές θέ­σεις, θά ἔ­χουν εὐ­θύ­νη καί θά ὑ­πό­κειν­ται σέ κρί­σεις καί κα­τα­κρί­σεις, ἄν ἀρ­νη­θοῦν νά τίς ἐ­φαρ­μό­σουν;».

Προ­βάλ­λε­ται, ἐ­πί­σης, στό ἴ­διο ἄρ­θρο, ὡς ἀ­πό­λυ­τος ἐκ­φρα­στής καί ἐγ­γυ­η­τής τῆς δογ­μα­τι­κῆς ἀ­λη­θεί­ας τῆς Ὀρ­θο­δό­ξου πί­στε­ώς μας μό­νον τό Συ­νο­δι­κό Σύ­στη­μα. Πα­ρα­γνω­ρί­ζε­ται, ἔ­τσι, καί ὑ­πο­τι­μᾶ­ται ὁ κλῆ­ρος, οἱ μο­να­χοί καί ὁ εὐ­σε­βής λα­ός, πού ὑ­πῆρ­ξαν πάν­το­τε οἱ ὑ­πε­ρα­σπι­στές καί οἱ φύ­λα­κες τῆς ἀ­κε­ραι­ό­τη­τας τῆς Ὀρ­θο­δό­ξου πί­στε­ώς μας, ἔ­ναν­τι κα­κο­δό­ξων ἀ­πο­φά­σε­ων λη­στρι­κῶν Συ­νό­δων.

Ὅ­πως πα­ρα­τη­ρεῖ γιά τό ἴ­διο θέ­μα ὁ Κα­θη­γη­τής κ. Δη­μή­τριος Τσε­λεγ­γί­δης σέ σχε­τι­κή Ἐ­πι­στο­λή του πρός ὅ­λους τούς Ἱ­ε­ράρ­χες:

«Στό ἄρ­θρο 22 δί­δε­ται ἡ ἐν­τύ­πω­ση, ὅ­τι ἡ Μέλ­λου­σα νά συ­νέλ­θει Ἁ­γί­α καί Με­γά­λη Σύ­νο­δος προ­δι­κά­ζει τό ἀ­λά­θη­το τῶν ἀ­πο­φά­σε­ών της.­.. Στό ἄρ­θρο αὐ­τό πα­ρα­γνω­ρί­ζε­ται τό ἱ­στο­ρι­κό γε­γο­νός, ὅ­τι στήν Ὀρ­θό­δο­ξη Ἐκ­κλη­σί­α ἔ­σχα­το κρι­τή­ριο εἶ­ναι ἡ γρη­γο­ροῦ­σα δογ­μα­τι­κή συ­νεί­δη­ση τοῦ πλη­ρώ­μα­τος τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας, ἡ ὁ­ποί­α στό πα­ρελ­θόν ἐ­πι­κύ­ρω­σε ἤ θε­ώ­ρη­σε λη­στρι­κές ἀ­κό­μη καί Οἰ­κου­με­νι­κές Συ­νό­δους. Τό Συ­νο­δι­κό Σύ­στη­μα ἀ­πό μό­νο του δέν δι­α­σφα­λί­ζει μη­χα­νι­στι­κά τήν ὀρ­θό­τη­τα τῆς Ὀρ­θο­δό­ξου πί­στε­ως. Αὐ­τό γί­νε­ται μό­νο, ὅ­ταν οἱ συ­νο­δι­κοί Ἐ­πί­σκο­ποι ἔ­χουν μέ­σα τους ἐ­νερ­γο­ποι­η­μέ­νο τό Ἅ­γιο Πνεῦ­μα καί τήν Ὑ­πο­στα­τι­κή Ὁ­δό, τό Χρι­στό δη­λα­δή, ὁ­πό­τε ὡς συν-ο­δι­κοί εἶ­ναι στήν πρά­ξη καί «ἑ­πό­με­νοι τοῖς ἁ­γί­οις Πα­τρά­σι».

Ἀ­νά­λο­γη κρι­τι­κή ἀ­σκεῖ καί ὁ Μη­τρο­πο­λί­της Λε­με­σοῦ κ. Ἀ­θα­νά­σιος:

«Ἡ ἄ­πο­ψη ὅ­τι ἡ δι­α­τή­ρη­ση τῆς γνη­σί­ας ὀρ­θο­δό­ξου πί­στε­ως δι­α­σφα­λί­ζε­ται μό­νο διά τοῦ συ­νο­δι­κοῦ συ­στή­μα­τος, ὡς τοῦ μό­νου «ἁρ­μο­δί­ου καί ἐ­σχά­του κρι­τοῦ τῶν θε­μά­των τῆς πί­στε­ως», ἔ­χει δό­ση ὑ­περ­βο­λῆς καί ἐκ­φεύ­γει τῆς ἀ­λη­θεί­ας, κα­θό­τι στήν ἐκ­κλη­σι­α­στι­κή ἱ­στο­ρί­α πολ­λές σύ­νο­δοι ἐ­δί­δα­ξαν καί ἐ­νο­μο­θέ­τη­σαν λαν­θα­σμέ­να καί αἱ­ρε­τι­κά δόγ­μα­τα καί ὁ πι­στός λα­ός τίς ἀ­πέρ­ρι­ψε καί δι­ε­φύ­λα­ξε τήν ὀρ­θό­δο­ξη πί­στη καί ἐ­θρι­άμ­βευ­σε τήν Ὀρ­θό­δο­ξη Ὁ­μο­λο­γί­α. Οὔ­τε σύ­νο­δος ἄ­νευ τοῦ πι­στοῦ λα­οῦ, τοῦ πλη­ρώ­μα­τος τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας, οὔ­τε λα­ός ἄ­νευ συ­νό­δου Ἐ­πι­σκό­πων μπο­ροῦν νά θε­ω­ρή­σουν ἑ­αυ­τούς σῶ­μα Χρι­στοῦ καί Ἐκ­κλη­σί­αν Χρι­στοῦ καί νά ἐκ­φρά­σουν σω­στά τό βί­ω­μα καί τό δόγ­μα τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας».

Σύμ­φω­να μέ τήν συ­νο­λι­κή κρί­ση, ἐ­πί τοῦ κει­μέ­νου: «Σχέ­σεις τῆς Ὀρ­θο­δό­ξου Ἐκ­κλη­σί­ας πρός τόν λοι­πόν χρι­στι­α­νι­κόν κό­σμον», τοῦ Κα­θη­γη­τῆ κ. Τσε­λεγ­γί­δη, «οἱ ἐμ­πνευ­στές καί οἱ συν­τά­κτες του ἐ­πι­χει­ροῦν μιά θε­σμι­κή νο­μι­μο­ποί­η­ση τοῦ χρι­στι­α­νι­κοῦ συγ­κρη­τι­σμοῦ-οἰ­κου­με­νι­σμοῦ μέ μιά ἀ­πό­φα­ση πα­νορ­θο­δό­ξου Συ­νό­δου. Αὐ­τό ὅ­μως θά ἦ­ταν κα­τα­στρο­φι­κό γιά τήν Ὀρ­θό­δο­ξη Ἐκ­κλη­σί­α. Γι’ αὐ­τό προ­τεί­νω, τα­πει­νῶς, τήν κα­θο­λι­κή ἀ­πό­συρ­σή του».

 

ΜΕ­ΤΑ­ΠΑ­ΤΕ­ΡΙ­ΚΗ ΘΕ­Ο­ΛΟ­ΓΙΑ

Τό κεί­με­νο: «Ἡ ἀ­πο­στο­λή τῆς Ὀρ­θο­δό­ξου Ἐκ­κλη­σί­ας ἐν τῷ συγ­χρό­νῳ κό­σμῳ» κυ­ρι­αρ­χεῖ­ται ἀ­πό τήν ἀν­τι­πα­τε­ρι­κή ἀν­τί­λη­ψη πε­ρί προ­σώ­που, ὅ­πως τήν ἐκ­φρά­ζει ὁ Σε­βα­σμι­ώ­τα­τος Μη­τρο­πο­λί­της Περ­γά­μου κ. Ἰ­ω­άν­νης. Στήν κρι­τι­κή πού ἀ­σκεῖ ὁ Σε­βα­σμι­ώ­τα­τος Μη­τρο­πο­λί­της Ναυ­πά­κτου κ. Ἱ­ε­ρό­θε­ος ἀ­να­φέ­ρει, ὅ­τι ὁ Μη­τρο­πο­λί­της Περ­γά­μου «πα­ρερ­μή­νευ­σε τήν δι­δα­σκα­λί­α τοῦ Με­γά­λου Ἀ­θα­να­σί­ου, τῶν Καπ­πα­δο­κῶν Πα­τέ­ρων καί τοῦ Ἁ­γί­ου Μα­ξί­μου τοῦ Ὁ­μο­λο­γη­τοῦ γιά τόν Τρι­α­δι­κό Θε­ό καί πρέ­πει ἡ ἀν­τι­πα­τε­ρι­κή αὐ­τή ἄ­πο­ψη νά ἀ­πο­βλη­θῆ, δε­δο­μέ­νου μά­λι­στα, ὅ­τι τό συγ­κε­κρι­μέ­νο κεί­με­νο τοῦ Περ­γά­μου Ἰ­ω­άν­νου δι­δά­σκε­ται στίς Θε­ο­λο­γι­κές καί Ἐκ­κλη­σι­α­στι­κές Σχο­λές, μέ κίν­δυ­νο νά με­γα­λώ­ση μιά γε­νιά θε­ο­λό­γων καί Κλη­ρι­κῶν μέ ἀ­νορ­θό­δο­ξες ἀ­πό­ψεις γιά τό δόγ­μα τῆς Ἁ­γί­ας Τριά­δος».

Γιά τό ἴ­διο κεί­με­νο πα­ρα­τη­ρεῖ, ἐ­πί­σης, ὁ Μη­τρο­πο­λί­της Ναυ­πά­κτου: «Ἀν­τί στό κεί­με­νο νά γί­νε­ται λό­γος γιά τήν ἀ­ξί­α τοῦ ἀν­θρώ­που, γί­νε­ται λό­γος γιά τήν «ἀ­ξί­α τοῦ ἀν­θρω­πί­νου προ­σώ­που» (Ἐ­πι­κε­φα­λί­δα καί κεφ. Α΄, ἄρ­θρ. 4), τήν «ἱ­ε­ρό­τη­τα τοῦ ἀν­θρω­πί­νου προ­σώ­που» (κεφ. Α΄, ἄρ­θρ. 3), τήν «ὕ­ψι­στη ἀ­ξί­α τοῦ ἀν­θρω­πί­νου προ­σώ­που» (κεφ. Α΄, ἄρ­θρ. 5) ­.­..Στό ἄρ­θρο αὐ­τό (Β΄, ἄρθ. 1) γί­νε­ται λό­γος γιά «κοι­νω­νί­α θεί­ων προ­σώ­πων», ἐ­νῶ.­.. στόν Τρι­α­δι­κό Θε­ό ὑ­πάρ­χει κοι­νω­νί­α φύ­σε­ως καί ὄ­χι κοι­νω­νί­α προ­σώ­πων.­.. Ἀ­κό­μη, εἶ­ναι προ­βλη­μα­τι­κή ἡ φρά­ση ὅ­τι, «τό πρό­σω­πον συν­δέ­ε­ται μέ τήν ἐ­λευ­θε­ρί­αν καί τήν μο­να­δι­κό­τη­τα, αἱ ὁ­ποῖ­αι ἐκ­φρά­ζουν σχέ­σιν καί κοι­νω­νί­αν» (Κεφ. Α΄,1) καί ὅ­τι ἡ ἐ­λευ­θε­ρί­α εἶ­ναι «ὀν­το­λο­γι­κό στοι­χεῖ­ον τοῦ προ­σώ­που» (Κεφ. Β΄, 3). Ἄν ἴ­σχυ­ε αὐ­τό τό­τε στόν Θε­ό κά­θε πρό­σω­πο θά εἶ­χε τήν δι­κή του ἐ­λευ­θε­ρί­α καί ἑ­πο­μέ­νως θά δι­ε­σπᾶ­το ἡ ἑ­νό­τη­τα τῆς Ἁ­γί­ας Τριά­δος… Ἄν μεί­νουν αὐ­τές οἱ φρά­σεις πού ἐκ­φρά­ζουν μιά σύγ­χρο­νη θε­ο­λο­γι­κή κα­τεύ­θυν­ση με­ρι­κῶν νε­ω­τέ­ρων θε­ο­λό­γων, πού δι­α­φο­ρο­ποι­εῖ­ται ἀ­πό τήν ὀρ­θό­δο­ξη πα­τε­ρι­κή δι­δα­σκα­λί­α, τό­τε τά κεί­με­να πού θά προ­έλ­θουν ἀ­πό τήν Ἁ­γί­α καί Με­γά­λη Σύ­νο­δο.­..θά στη­ρί­ξουν μιά θε­ο­λο­γί­α πού εἶ­ναι ξέ­νη πρός τήν πα­ρά­δο­ση τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας, θά στη­ρί­ξουν τήν λε­γο­μέ­νη με­τα­πα­τε­ρι­κή θε­ο­λο­γί­α καί θά φα­νεῖ ὅ­τι αὐ­τός ἦ­ταν ὁ σκο­πός αὐ­τῶν πού συ­νέ­τα­ξαν τά κεί­με­να αὐ­τά».

 

ΣΥΜ­ΠΕ­ΡΑ­ΣΜΑ­ΤΑ

Ἡ Ἁ­γί­α καί Με­γά­λη Σύ­νο­δος τῆς Ὀρ­θο­δο­ξί­ας,

• ἄν ἐ­πι­μεί­νει στήν θε­μα­το­λο­γί­α της καί στίς μέ­χρι τώ­ρα πρα­κτι­κές της
• ἄν συ­νε­χί­σει νά ὑ­πο­βι­βά­ζει τόν χρι­στι­α­νι­σμό στό ἐ­πί­πε­δο τοῦ κοι­νω­νι­σμοῦ
• ἄν συ­νε­χί­σει νά πα­ρα­βιά­ζει τήν Ὀρ­θό­δο­ξη δογ­μα­τι­κή συ­νεί­δη­ση·
• ἄν συ­νε­χί­σει νά μήν ἐκ­φρά­ζει τήν ἁγιοπνευματική ἐμ­πει­ρί­α τοῦ ἐκ­κλη­σι­α­στι­κοῦ σώ­μα­τος·
• ἄν συ­νε­χί­σει νά μήν ἀ­κο­λου­θεῖ τήν ἁ­γι­ο­πατερι­κή Πα­ρά­δο­ση τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας μας,

τό­τε, σύμ­φω­να καί μέ τόν Ἅ­γιο Ἰ­ου­στῖ­νο Πό­πο­βιτς:

«Τό ὀρ­θο­δο­ξό­τε­ρον εἶ­ναι νά μή συγ­κλη­θεῖ κα­θό­λου ἡ Οἰ­κου­με­νι­κή Σύ­νο­δος ἤ νά μή συμ­με­τά­σχει κά­ποι­ος σ’ αὐ­τήν».

Δι­ό­τι, «Τί δύ­να­ται νά πε­ρι­μέ­νει κα­νείς ἀ­πό μί­αν τοια­ύτην Οἰ­κου­με­νι­κήν Σύ­νο­δον;­ ἕν μό­νον: σχί­σμα­τα καί αἱ­ρέ­σεις καί δι­α­φό­ρους ἄλ­λας συμ­φο­ράς. Αὐ­τό εἶ­ναι ἡ βα­θεῖ­α μου αἴ­σθη­σις καί  ἡ πλή­ρης ὀ­δύ­νης ἐ­πί­γνω­σις. Δι’ αὐ­τό πα­ρα­κα­λῶ καί ἱ­κε­τεύ­ω τήν Ἱ­ε­ράν Σύ­νο­δον τῆς Ἱ­ε­ραρ­χί­ας νά ἀ­πό­σχει ἀ­πό τήν συμ­με­το­χήν εἰς τήν προ­ε­τοι­μα­σί­αν τῆς Συ­νό­δου καί ἀ­πό τήν συμ­με­το­χήν εἰς τήν Σύ­νο­δον». Τήν ἴ­δια πα­ρά­κλη­ση μέ αὐ­τή τοῦ Ἁ­γί­ου Ἰ­ου­στί­νου ὑ­πο­βά­λλου­με καί πρός τήν Ἱ­ε­ραρ­χί­α τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Ἑλ­λά­δος: νά ἀ­πό­σχει ἀ­πό τήν συμ­με­το­χή στήν Ἁ­γί­α καί Με­γά­λη Σύ­νο­δο.

Ἀλ­λά καί στήν πε­ρί­πτω­ση πού θά πα­ρα­στεῖ, τό­τε νά κα­τα­στεῖ ὁ φύ­λα­κας καί ὁ προ­α­σπι­στής τῆς ἀ­μω­μή­του πί­στε­ώς μας, νά πα­ρα­μεί­νει πι­στή στίς Ὀρ­θό­δο­ξες θέ­σεις, νά ἐ­λέγ­ξει καί νά κα­τα­ψη­φί­σει κά­θε ἀν­τορ­θό­δο­ξη καί ἀν­τι­πα­τε­ρι­κή θέ­ση, πού θά προ­τα­θεῖ.

Ἀ­κό­μη καί ἄν δέν ἀ­πο­φευ­χθεῖ ἡ σύγ­κλη­ση τῆς Συ­νό­δου αὐ­τῆς, θά πρέ­πει νά προ­σευ­χό­μα­στε καί νά εὐ­χό­μα­στε μέ πό­νο καρ­διᾶς καί μέ πνεῦ­μα με­τά­νοι­ας καί τα­πεί­νω­σης νά κυ­ρι­αρ­χή­σει ἡ χαρισματική παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στήν Ἐκ­κλη­σί­α μας.

Ὅπως τονίζει ὁ Καθηγητής κ. Τσελεγγίδης:

«Στά δογ­μα­τι­κά θέ­μα­τα, ὡς γνω­στόν, ἡ ἀ­λή­θεια δέν βρί­σκε­ται στήν πλει­ο­νο­ψη­φί­α τῶν Συ­νο­δι­κῶν Ἀρ­χι­ε­ρέ­ων. Ἡ ἀ­λή­θεια κα­θε­αυ­τήν εἶ­ναι πλει­ο­ψη­φι­κή, για­τί στήν Ἐκ­κλη­σί­α ἡ ἀ­λή­θεια εἶ­ναι Ὑ­πο­στα­τι­κή πραγ­μα­τι­κό­τη­τα».

Ἡ Ἀλήθεια εἶ­ναι ὁ ἴ­διος ὁ Χρι­στός. Γι’ αὐτό καί ἕ­νας ἀκόμη, ὅ­ταν τήν ἐκ­φρά­ζει, αὐ­τή πλει­ο­ψη­φεῖ ἔ­ναν­τι ὅλων τῶν ἄλλων, ὅσοι κι ἄν εἶναι ἐκεῖνοι. Ὁποιαδήποτε, ἄλλη, λοιπόν, κατασκευασμένη καί τεχνητή πλειοψηφία ἐπιβληθεῖ στήν μέλλουσα Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο, θά τήν καταδείξει ληστρική. Κι αὐτό γιατί δέν θά γίνει ἀποδεκτή ἀπό τήν γρηγοροῦσα δογματική συνείδηση τοῦ ὀρθοδόξου πληρώματος.

————————————————————————–

Οἱ πα­ρα­πομ­πές τοῦ κει­μέ­νου προ­έρ­χον­ται ἀ­πό τά πα­ρα­κά­τω Κεί­με­να, τά ὁ­ποῖ­α ἔ­χουν δη­μο­σι­ο­ποι­η­θεῖ ἐν­τός τοῦ μη­νός Φε­βρου­α­ρί­ου. Ἀ­να­μέ­νε­ται, σύμ­φω­να μέ πλη­ρο­φο­ρί­ες, ἡ δη­μο­σί­ευ­ση καί πολ­λῶν ἄλ­λων ἀ­νά­λο­γων Κει­μέ­νων ἀ­πό Ἱ­ε­ράρ­χες, Κα­θη­γη­τές, κλη­ρι­κούς, μο­να­χούς καί λα­ϊ­κούς.

Ἁγ. Ἰ­ου­στί­νου Πό­πο­βιτς, Ὑ­πό­μνη­μα Πε­ρί τήν με­λε­τω­μέ­νην «Με­γά­λην Σύ­νο­δον» τῆς Ὀρ­θο­δό­ξου Ἐκ­κλη­σί­ας, πρός τήν Σύ­νο­δον τῆς Ἱ­ε­ραρ­χί­ας τῆς Σερ­βι­κῆς Ὀρ­θο­δό­ξου Ἐκ­κλη­σί­ας, 1977

Μη­τρο­πο­λί­του Ναυ­πά­κτου καί Ἁ­γί­ου Βλα­σί­ου κ. Ἱ­ε­ρο­θέ­ου, Ἐ­πι­στο­λή (1^η) 11/18-1-2016 πρός τήν Ἁ­γί­αν καί Ἱ­ε­ράν Σύ­νο­δον τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Ἑλ­λά­δος

Μη­τρο­πο­λί­του Ναυ­πά­κτου καί Ἁ­γί­ου Βλα­σί­ου κ. Ἱ­ε­ρο­θέ­ου, Ἐ­πι­στο­λή (2^η) 20/20-1-2016 πρός τήν Ἁ­γί­αν καί Ἱ­ε­ράν Σύ­νο­δον τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Ἑλ­λά­δος

Μη­τρο­πο­λί­του Λε­με­σοῦ κ. Ἀ­θα­να­σί­ου, Ἐ­πι­στο­λή πρός τήν Ἱ­ε­ράν Σύ­νο­δον τῆς ἁ­γι­ω­τά­της Ἐκ­κλη­σί­α τῆς Κύ­πρου, 11-2-2016

Κα­θη­γη­τῆ Δογ­μα­τι­κῆς τῆς Θε­ο­λο­γι­κῆς Σχο­λῆς Α.Π.Θ. κ. Δη­μη­τρί­ου Τσε­λεγ­γί­δη, Ἐ­πι­στο­λή (1^η) 3-2-2016 πρός τήν Ἱ­ε­ράν Σύ­νο­δον τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Ἑλ­λά­δος

Κα­θη­γη­τῆ Δογ­μα­τι­κῆς τῆς Θε­ο­λο­γι­κῆς Σχο­λῆς Α.Π.Θ. κ. Δη­μη­τρί­ου Τσε­λεγ­γί­δη, Ἐ­πι­στο­λή (2^η) 10-2-2016 πρός τήν Ἱ­ε­ράν Σύ­νο­δον τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Ἑλ­λά­δος

 

Σύναξη Ὀρθοδόξων Ρωμηῶν «ΦΩΤΗΣ ΚΟΝΤΟΓΛΟΥ»

 

Πηγή: Σύναξη Ὀρθοδόξων Ρωμηῶν