Συνέντευξη στον ΤΑΣΟ ΠΑΠΠΑ
Η φορολόγηση της εκκλησιαστικής περιουσίας και η μείωση των στρατιωτικών δαπανών είναι, κατά τη Μαρία Δαμανάκη, δύο από τα μέτρα που πρέπει να πάρει αμέσως το ΠΑΣΟΚ όταν γίνει κυβέρνηση.
*Η βουλευτίνα του ΠΑΣΟΚ στη Β' Αθηνών σημειώνει ότι «το ΠΑΣΟΚ οφείλει να μιλήσει ανοικτά και ειλικρινά. Χωρίς μείωση στρατιωτικών δαπανών και χωρίς τη φορολόγηση της μεγάλης ακίνητης περιουσίας ανεξαρτήτως ιδιοκτησίας, δεν μπορούν να καλυφθούν οι τεράστιες ανάγκες για παιδεία, υγεία και κοινωνική προστασία. Δεν μπορούμε να τετραγωνίσουμε τον κύκλο».
*Σε ό,τι αφορά τις δημόσιες επενδύσεις, η κυρία Δαμανάκη τονίζει πως «το δίλημμα "με τους τραπεζίτες ή με τους εργολάβους" δείχνει τα αδιέξοδα της Ν.Δ.».
* Σε περιόδους κρίσης και περιορισμένης ρευστότητας, το ΠΑΣΟΚ υπόσχεται επιδόματα αλληλεγγύης, προστασία των χαμηλών και μεσαίων στρωμάτων, μείωση της φορολογίας. Από πού θα αντλήσετε τους πόρους;
- Το ΠΑΣΟΚ κάνει σοβαρή προσπάθεια να αντιμετωπίσει τη μεγάλη οικονομική κρίση με υπευθυνότητα και δυναμισμό. Ούτε με μοιρολατρία ούτε ως ουρά του «αυτόματου» ευρωπαϊκού πιλότου, όπως πράττει η Ν.Δ. Παράλληλα με τις προτάσεις μας για τη μείωση των επιπτώσεων, βλέπουμε την κρίση ως αφετηρία για την ανάδειξη ενός νέου διεθνούς και ελληνικού μοντέλου ανάπτυξης με επίκεντρο τον άνθρωπο και πρόταγμα το περιβάλλον. Οι πόροι, όπως και οι δαπάνες, είναι πάντα ζήτημα προτεραιοτήτων. Εμείς προτάσσουμε την προστασία των αδυνάτων. Οι ασθενέστεροι έχουν ανάγκη από πανωφόρι στη βαρυχειμωνιά. Αυτοί που φορούν γούνες δεν το χρειάζονται. Θα αντλήσουμε, λοιπόν, τους πόρους από τη φορολόγηση του πλούτου, την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, τη μείωση της σπατάλης, την αξιοποίηση της περιουσίας του Δημοσίου και το λεγόμενο μέρισμα ειρήνης.
* Σε ό,τι αφορά τους εξοπλισμούς μιλάτε για εξορθολογισμό. Δηλαδή;
- Σήμερα, μετά την κρίση, οφείλουμε να είμαστε πιο σαφείς. Οι στρατιωτικές δαπάνες απορροφούν πάνω από το 10% του κρατικού προϋπολογισμού. Γιατί; Εντάσσονται σε συνολικό σχεδιασμό; Προφανώς όχι. Ολοι αναγνωρίζουν ότι επηρεάζονται από εσωτερικούς ανταγωνισμούς ανάμεσα σε στρατό ξηράς, ναυτικό και αεροπορία. Τι νόημα έχει η υπερτροφική στρατιωτική παρουσία στα μεγάλα αστικά κέντρα; Γιατί χάνουμε τόσους ανθρώπους από πτώση ελικοπτέρων; Το 2008 το εξοπλιστικό πρόγραμμα σημείωσε υπέρβαση της τάξης του 50%. Καμία εξήγηση δεν έχει δοθεί.
* Η κρίση δίνει μια μεγάλη ευκαιρία.
- Οντως: να συζητήσουμε το θέμα των στρατιωτικών δαπανών ρεαλιστικά, χωρίς ταμπού και φτηνή εκμετάλλευση του πατριωτισμού, που είναι δεδομένος για όλους μας. Χωρίς να ξεχνάμε πως στις μέρες μας η ισχύς μιας χώρας συναρτάται πολύ περισσότερο από τις επιδόσεις της στην οικονομία, την ανταγωνιστικότητα, την εκπαίδευση. Υποστηρίζω πως χρειάζεται να υπάρξει συνολικός επανασχεδιασμός από κοινού με το υπουργείο Εξωτερικών και Οικονομικών από μηδενική βάση. Στο ΠΑΣΟΚ οφείλουμε να μιλήσουμε ανοικτά και ειλικρινά: Χωρίς μείωση στρατιωτικών δαπανών δεν μπορούν να καλυφθούν οι τεράστιες ανάγκες για παιδεία, υγεία και κοινωνική προστασία. Δεν μπορούμε να τετραγωνίσουμε τον κύκλο.
* Θα φορολογήσετε την εκκλησιαστική περιουσία;
- Η φορολόγηση της μεγάλης ακίνητης περιουσίας είναι επιβεβλημένη, ανεξαρτήτως ιδιοκτησίας. Στο ΠΑΣΟΚ υποστηρίζουμε τη φορολογική ισοτιμία. Ακόμη και αν ορισμένοι έχουν αντιρρήσεις, εξαιρέσεις δεν είναι δυνατόν να τεκμηριωθούν.
* Υπάρχει στο ΠΑΣΟΚ μια τάση επιστροφής στο κράτος. Οι εμπειρίες των πολιτών από τη λειτουργία του ελληνικού κράτους, όμως, δεν είναι καλές.
- Τώρα πια όλοι είδαμε πού οδηγεί η περίφημη αυτορύθμιση της αγοράς. Ωστόσο, ο κρατισμός δεν φτάνει. Κατ' αρχήν το κράτος δεν μπορεί να κάνει τα πάντα. Χρειαζόμαστε μια νέα συμφωνία εμπιστοσύνης μεταξύ κράτους και ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Από την άλλη, στην Ελλάδα έχουμε ειδικό πρόβλημα. Εχουμε να αντιμετωπίσουμε ένα υπέρβαρο, δυσκίνητο, πελατειακό και τελικά αναποτελεσματικό κράτος. Με ένα τέτοιο κράτος, η κρατική παρέμβαση όπως την ξέρουμε δεν πάει πουθενά και η δυσπιστία είναι λογικό επακόλουθο. Για το ΠΑΣΟΚ, όταν γίνει κυβέρνηση, η πρόκληση θα είναι μεγάλη.
* Επί του πρακτέου;
- Χρειάζεται ρήξη με κακές πρακτικές του κυβερνητικού του παρελθόντος, που οδήγησαν λόγου χάριν στην πρόσληψη χιλιάδων συμβασιούχων. Ενίσχυση των πρακτικών που καθιέρωσαν την αξιοκρατία, όπως είναι το σύστημα προσλήψεων μέσω ΑΣΕΠ. Χρειάζονται δεσμεύσεις χωρίς παραθυράκια. Θα βάλουμε μία και καλή τέρμα στον κομματισμό της δημόσιας διοίκησης; Θα ανοίξουμε μέτωπο με την κακή παράδοση των «δικών μας παιδιών»; Πιστεύω πως θα προχωρήσουμε μπροστά γιατί είμαστε όλοι πιο ώριμοι. Γιατί ο Γ. Παπανδρέου επιμένει σε ιδέες όπως η αξιολόγηση, η κοινωνική λογοδοσία, η διαφάνεια, η αποκέντρωση, που περιλαμβάνουν και τα δικά μας παιδιά. Γιατί και οι πολίτες απαιτούν συγκεκριμένες δεσμεύσεις.
* Πώς θα επιτύχετε όμως το ζητούμενο, που είναι η ανάπτυξη με δημόσιες επενδύσεις;
- Η αύξηση των δημόσιων επενδύσεων δεν είναι αυτοσκοπός. Οφείλει να κατευθυνθεί στον ανθρώπινο παράγοντα, στην εκπαίδευση, την έρευνα και την καινοτομία. Στις νέες επιχειρηματικές ιδέες που οδηγούν στις εξαγωγές προϊόντων και την εξωστρέφεια της οικονομίας. Ακούω τον κ. Σουφλιά να αναφέρεται στην αύξηση επενδύσεων και φοβούμαι ότι όλη η Ελλάδα θα γίνει τσιμέντο για να θερμανθεί η οικονομία. Ασφαλώς οι δημόσιες επενδύσεις είναι ένα καίριο εργαλείο στη σημερινή κρίση, που κραυγαλέα υποτιμάται από τον κ. Αλογοσκούφη. Χρειάζεται όμως σεβασμός στο περιβάλλον, εκτός των άλλων, γιατί αυτό είναι το μόνο συγκριτικό πλεονέκτημα της ελληνικής οικονομίας. Οπως επίσης επιβάλλεται η ανάπτυξη του τραπεζικού τομέα να μην είναι ανέλεγκτη και προκλητικά αντικοινωνική.
* Με τους τραπεζίτες ή με τους εργολάβους;
- Το δίλημμα «με τους τραπεζίτες ή με τους εργολάβους» δείχνει τα αδιέξοδα της Ν.Δ. Η βλάβη της κυβέρνησης είναι ανήκεστος. Δεν αντιστρέφεται. Το ΠΑΣΟΚ δεν είναι ούτε με τους τραπεζίτες, ούτε με τους εργολάβους. Δεν είναι ούτε εναντίον τους. Επιμένει πως χρειάζεται αύξηση των δημόσιων δαπανών, αλλά με κατεύθυνση ένα νέο παραγωγικό πρότυπο.
* Πολλές φωνές στο κόμμα σας και για τη συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ. Η προσωπική σας άποψη ποια είναι;
- Ξέρετε ότι εδώ και πολλά χρόνια στηρίζω σταθερά αυτή την υπόθεση. Και εγώ, και πολλοί άλλοι. Εκτιμώ ότι υπάρχουν εξελίξεις. Τελευταία, η πρόταση κερδίζει έδαφος. Κατ' αρχήν στις δημοσκοπήσεις. Αλλά όχι μόνον. Και ανάμεσα στα στελέχη του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ, η υπόθεση κερδίζει νέους υποστηρικτές. Βεβαίως υπάρχουν και εντάσεις. Συχνά -ένθεν κακείθεν-διεγείρονται και αντανακλαστικά κομματικού πατριωτισμού από τους πολέμιους μιας τέτοιας εξέλιξης. Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί πως θέτοντας το ΠΑΣΟΚ εκτός αριστεράς διευκολύνεται στην άνοδο των ποσοστών της. Την κατάσταση περιπλέκουν και ορισμένοι που φθάνουν να μιλούν για συγχώνευση των δύο χώρων, χωρίς σεβασμό στην αυτονομία τους, παραγνωρίζοντας ιστορικές και προγραμματικές ιδιαιτερότητες και τροφοδοτώντας αρνητικές αντιδράσεις.
* Τι χρειάζεται σήμερα;
- Για να πεισθούν οι πολίτες για την αξιοπιστία του ΠΑΣΟΚ χρειάζεται απόλυτη σταθερότητα στην πολιτική συμμαχιών μας. Η ιδέα της συνεργασίας δεν μπορεί να μπαινοβγαίνει από τον φούρνο στην κατάψυξη. Οφείλουμε να πείσουμε ότι δεν αγαπούμε τη συνεργασία μόνο όταν τα ποσοστά μας μειώνονται, αλλά την υποστηρίζουμε ανεξαρτήτως συσχετισμών. Το ελπιδοφόρο σήμερα είναι πως η προοπτική της συνεργασίας έχει στις αποσκευές της τη δέσμευση του Γιώργου Παπανδρέου για θετική εξέλιξη ανεξαρτήτως εκλογικού αποτελέσματος.
* Ο Α. Αλαβάνος λέει ότι η μη αυτοδυναμία δεν είναι πρόβλημα, είναι η λύση.
- Τι είδους λύση; Χωρίς προγραμματική επεξεργασία και διάθεση συνεργασίας μεταξύ ΠΑΣΟΚ και ευρύτερης αριστεράς, η μη αυτοδυναμία θα οδηγήσει σε συντηρητικότερες λύσεις.
* Το μήνυμά σας είναι «και αυτοδυναμία, και συνεργασία». Δικαιολογημένα η άλλη πλευρά «κουμπώνεται».
- Το μήνυμά μας είναι μήνυμα ανοικτών θυρών για μια νέα πορεία του τόπου, είτε συγκεντρώσουμε ποσοστό αυτοδυναμίας, είτε όχι. Και αυτό είναι η πρώτη φορά που δηλώνεται ευθέως από την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ.
* Μια μορφή συνεργασίας είναι και η στήριξη μιας κυβέρνησης χωρίς συμμετοχή σ' αυτήν.....
- Το βασικό είναι η προγραμματική συμφωνία. Τα υπόλοιπα είναι πιο εύκολα.
* Το ΚΚΕ με τις θέσεις του για το 18ο Συνέδριο θεωρεί ότι η αποδόμηση του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ ξεκίνησε μετά το θάνατο του Στάλιν. Σας ξάφνιασε;
- Δεν με ξάφνιασε. Αλλά με στενοχωρεί.
* Πιστεύετε ότι η νίκη Ομπάμα ενισχύει τις προοδευτικές δυνάμεις στην Ελλάδα και τον κόσμο;
- Η νίκη του Ομπάμα κινητοποίησε τον αδιάφορο πολίτη στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αναθέρμανε την ελπίδα ότι η πολιτική μπορεί να δώσει λύσεις. Οτι η άλλη Αμερική μπορεί να υπάρξει. Ο,τι και αν γίνει, έχει κερδίσει η πολιτική. Και όταν κερδίζει η πολιτική, κερδίζει η αριστερά.