«… Mνήμη ποιείσθαι των πίστεως κοιμηθέντων εθέσπισαν…» (Αγίου Ιωάννου Δαμασκηνού)
Αληθώς οκταετές μνημόσυνο προσάγεται σημερον εις το υπερουράνιο της υπερθέου τριάδος θυσιαστήριο, στους εν Πειραιεί Ιερούς Ναούς (Υπαπαντή του Κύριου και Ρόδο το Αμάραντο), δια ευχών πάντων των ευλαβών πειραιωτών χριστιανών υπέρ αιωνίας μνήμης και αναπαύσεως της ευσεβούς ψυχής του ταπεινού εν χριστώ αδελφού και πάτερα πάντων ημών Μοναχού Νικοδήμου Γρηγοριάτη.
…
Αδυνατούν τα πτωχά λόγια να περιγράψουν ταπεινές, αγίες, ευαίσθητες ψυχές, σύγχρονες ή παλιές μη εναρμονισμένες στο κοσμικό πνεύμα του δήθεν μοντέρνου. Πώς περιγράφεις μία πολυτάλαντη ιεροπρεπή μορφή – προσωπικότητα ρώτησα έναν αδελφό που είχε την ευλογία να τον γνωρίσει κι αυτός από κοντά.....
Πατέρας Νικόδημος ο Γρηγοριάτης ο καρδιακός, o οσιομάρτυρας, ο μη δεχόμενος μόσχευμα καρδιάς από τον βαριά πάσχοντα αδελφό. Αυτό τα λέει όλα, μου απαντά ορθά και κοφτά! Επιμένω να αντιλέγω, πώς σκιαγραφείς αυτόν που φρονεί τα γήινα και τα υλικά αγαθά ως όντως κατώτερα, αλλά συγχρόνως σέβεται με άγιο πόθο τον κτίσαντα και την κτίση όλη. Ακόμα πιο δύσκολο είναι να αναφερθούμε στους ασκητικούς αγώνες ενός ξένου από τον κόσμο τούτο, αλλά και τόσο δικό μου άνθρωπο, τόσο δικό σου, τόσο δικό μας. Είναι εφικτό τελικά για εμάς τους κοσμικούς να αναμετρηθούμε με έναν μοναχό που με την άσκηση και την υπακοή που κάνει από νεαρής ηλικίας,στον γέροντα του τον μακαριστό προηγούμενο Πατήρ Γεώργιο Καψανη να βρίσκεται εντός τόπου και εκτός τόπου, εντός χρόνου και εκτός αυτού,ακούραστος μπροστάρης στον στίβο της πνευματικής ζωής.
Από πιο απύθμενο πηγάδι αντλείς τις δυνάμεις για να πάρεις τελικά την απόφαση να γράψεις για αυτόν που απομακρύνεται από όλα τα δημιουργήματα καθώς παρευρίσκεται νοερώς και πρακτικώς κοντά στον Δημιουργό.
Ποιόν να δοξολογήσουμε και ποιόν να ευχαριστήσουμε!!!
Ποιόν να αγαπήσουμε έτι περισσότερο!!!
Πού και πώς να εναποθέσουμε την ευγνωμοσύνη μας για την επί γης γνωριμία μας, με τον πατέρα Νικόδημο τον, Αγιορείτη, τον Γρηγοριάτη. Πόσο ευγνώμονες πρέπει να είμεθα απέναντι στον Πανάγαθο Θεό, στον δωροθέτη του παντός επιστητού και μη, ορατού και αοράτου. Με ποιόν τρόπο να ευχαριστήσουμε την του Θεού άπειρη σοφία που πολλάκις σε κάθε εποχή μας αγκαλιάζει μέσα από τους αγίους και τα θαύματα τους και μας ελεεί, όστις ήθελε ελεηθεί, αποκαλύπτοντας λίγο - λίγο εις στους αποστατούντες, την μεγάλη και λαμπροτάτη, υπερκόσμια αγάπη και δόξα του.
΄Ω! Κύριε και δημιουργέ του παντός!! Σε, αγαπούμε, σε, δοξολογούμε, σε ευχαριστούμε δια την μεγάλη σου κατανόηση, δόξα και δικαιοσύνη!!
Μόνε αληθινέ, μόνε φωτοδότα όλου του κόσμου δυνάμωσέ μας την κλίση στο αγαθό, δίδαξέ μας να μην σπαταλούμε αλόγιστα την δύναμη της αγάπης σε καταστροφικά για εμάς και τους άλλους πράγματα πρόσωπα και καταστάσεις. Βοήθα μας να ακολουθούμε με σοφία, πίστη, και ελπίδα εσένα τον μόνον επουράνιο Θεό και Πατέρα, ώστε να μην μείνουμε έξω από την πατρική οικία σαν απερίσκεπτα παιδιά, που εγκλωβίστηκαν από τα ψεύτικα και μιαρά παιχνίδια, αυτής της ζωής . Φανέρωσε μας Κύριε ως οδηγό το άκτιστο Φώς σου, έλα η αέναη πηγή όλων των καλών και όλων των αρετών εις τους κακούς, η πηγή της ευγνωμοσύνης στους αχαρίστους, η πηγή της σωφροσύνης στους άφρονες. Βοήθα μας να αναγνωρίζουμε εσένα και μόνο εσένα, μέσα από τα μυριάδες χρηστά δώρα, που μας μοιράζεις απλόχερα με περίσσια πατρική αγάπη, απ αρχής γενομένης του κόσμου, της ζωής μας. Έλα, ξανά και ξανά, μακρόθυμούντα και φιλάνθρωπε Κύριε εις τις καρδιές μας,ξέχνα ξανά και ξανά την καθημερινή μας απληστία - αχαριστία. Ευλόγησε μας με την Εσταυρωμένη αγάπη όλου του κόσμου τον Εσταυρωμένο. Αυτήν την αγάπη, ξεχώριζες στα διεισδυτικά λαμπερογάλανα ταπεινά μάτια του πατρός Νικοδήμου, που ξεχείλιζε στον βίο και τον πλούσιο λόγο του ως χείμαρρος ζωοποιού ποταμού.
Η δίψα Θεού που κόχλαζε στην καρδιά του, μετέδιδε δίψα Θεού στην καρδιά μας, ενεργοποιώντας την κουρασμένη ψυχή μας να κατευθυνθεί και αυτή, στην αέναη πηγή των πάντων (την Εσταυρωμένη αγάπη). Γνωρίζουμε από τον ίδιο ότι, το πρώτο βήμα στην ένωση του με τον Θεό έγινε ως μοναχική κλήση στην παιδική δωδεκαετή καρδιά του, όταν μαζί με την μητέρα του βρέθηκε σε ένα συγγενικό σπίτι, για προσευχή – απόδειπνο. Από τότε έβαλε στόχο και σκοπό της ζωής του, το τελικό, αδιαχώριστο και μοναδικό εξελικτικό όριο του ανθρωπίνου γένους την ένωση Θεού-ανθρώπου - το καθ’ ομοίωσιν. Με την αγάπη του Χριστού, που φλόγιζε τα σπλάχνα του ως άλλη καιομένη βάτο, χωρίς όμως να βλάπτεται η καταπονημένη καρδιά του, έσβηνε με ευκολία τις δήθεν - παραπλανητικές αγάπες - του απατηλού κόσμου και του αιώνα τούτου, εκ παιδιόθεν. Προσπαθώντας να ζήσει το Ίνα ώσιν εν του Κυρίου, η αγάπη του ενός έγινε η αγάπη του άλλου,η συμπόνια του ενός συμπόνια του άλλου, ο λόγος του ενός λόγος του άλλου, η ζωή του ενός ζωή του άλλου. Με την άσβεστη φλόγα της αγάπης του Κυρίου καθαρίζονταν, αγιάζονταν, λαμποκοπούσε και ευωδίαζε η καρδιά του πατρός Νικοδήμου μέρα με την ημέρα με αποτέλεσμα να βιώσει εν τέλει το ζω δε ουκέτι εγώ ζεί εν εμοί Χριστός, Χριστός τα πάντα και εν πάση.
Ο καλοκάγαθος νηπτικός μοναχός της πόλης μας, αρνιόταν να αψηφήσει οτιδήποτε ορατό ή αόρατο, επιβλέπει ή έχει δημιουργήσει η χείρ του Κυρίου του Παντοκράτορος, σεβόμενος τις ενέργειες του Θεού στην κτίση, χωρίς να τις παρερμηνεύει, με έννοιες όπως (big bang, εξέλιξη) συγχέοντας τον Κτίσαντα ή τις προαιώνιες, άρα και άκτιστες ενέργειες του με αυτήν …. Καθημερινά, ως γνήσιος κι ευγνώμων δούλος του αφέντη Χριστού, ζούσε, προωθούσε και αντανακλούσε, την προσωπικότητα και το πρόσωπο του Θεού και κυρίως αυτό στις σχέσεις του με όλους τους ανθρώπους... Παρότι μοναχός, μακράν έξω του κοσμικού πνεύματος, άκουγε τα προβλήματα που απασχολούσαν τον κόσμο σαν δικά του και με αγία εσταυρωμένη αγάπη τα αγκάλιαζε και προσπαθούσε ταπεινά να τα λύσει. Αναζητώντας καθημερινώς και αδιαλείπτως την τελεία ένωση του ιδίου με τον Θεό, ερχόταν αβίαστα και η αρμονική συνύπαρξη του με την κοινωνία και όλη την δημιουργία. Χαρά Θεού και ειρήνη πλημύριζε τις καρδιές μας και την ατμόσφαιρα του μικρού αλλά καθαρού σπιτιού του κάθε φορά που βρισκόμασταν κοντά του. Ό χρόνος, ένα από τα μυριάδες κτιστά δημιουργήματα, ως γνήσιος υποτακτικός των ανθρώπων του Θεού, έκλινε γόνυ κι αυτός και υποτασσόταν σε άλλους ρυθμούς. Άλλοτε σταματούσε για να ακούσει ρήματα ζωής μαζί με εμάς και άλλοτε έτρεχε πολύ γρήγορα, για να παρασύρει μακριά την μισητή θλίψη – απογοήτευση φέρνοντας πάλι, την του Θεού ειρήνη, ασφαλώς, μέσω της μεσιτείας του πατρός Νικοδήμου. Η φιλία – συνεργασία εν Χριστώ με αυτόν τον μοναχό κατέλυε τα δεσμά του διαβόλου και έφερνε πρόγευση παραδείσου, λίγο ή πολύ στην ζωή μας δωρεάν και αβίαστα κατά αναλογία της δεκτικότητας μας. Μεγάλη ευλογία από τον Θεό να σε φανερώσει και να σε γνωρίσουμε από κοντά άγιε πατέρα!!
Πιστεύουμε ότι προσωρινά μας κρύφτηκες,για να βρούμε Θεού θέλοντος αιώνια, έναν επιστήθιο φίλο,έναν μειλίχιο αδελφό, έναν σώφρων πνευματικό μοναχό και πατέρα. Πολλοί από εμάς αργήσαμε εξ αρχής να κατανοήσουμε το πνευματικό σου ύψος, κάποιοι κατάλαβαν γρήγορα την προσωπικότητα και το πρόσωπο του Θεού να περιφέρεται ανάμεσα μας, καθώς αντανακλούσε και ζούσε μέσα από τα ηγιασμένα από τον Θεό στοιχεία της δικής σου προσωπικότητας του δικού σου προσώπου. Συνέβη και κάποιοι να αργήσουν να αντιληφθούν το κενό που άφησε η απουσία σου στην ζωή μας … Συγχώρα μας όλους μας άλλη μια φορά για την ελλιπή και αδύναμη κατανόηση της δύναμης της υπακοής, μεταξύ μας, στον πνευματικό, στον Θεό. Περπατώντας ο ίδιος την στενή και αιματηρή οδό της υπακοής από μικρό παιδί ως καλογεράκι στο μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου του Αρμά Χαλκίδος και ύστερα στη Μονή Οσίου Γρηγορίου του Αγίου Όρους ένιωσε στο πετσί του και βίωσε μέρα με την ημέρα την ενεργή και ευεργετική δύναμη της υπακοής και της προσευχής. Ο πατέρας Νικόδημος με αδιάλειπτη καρδιακή προσευχή, υπεράνθρωπες δυνάμεις λόγω της καρδιακής ανεπάρκειας και αγία παρότρυνση, προσπαθούσε να διαβιβάσει την πολύχρονη εμπειρία του δωρεάν με αγάπη, σεβόμενος συγχρόνως την ελευθερία και την δυνατότητα του κάθε προσώπου σε αυτά τα ζητήματα. Ως Ορατό Θεό, ακολούθησε με υπακοή τον γέροντα του,ως το τέλος της ζωής του και έτσι με πανάγιο σεβασμό τοποθετούσε τον πνευματικό πατέρα στην ζωή του καθενός μας. Άλλη μια Χρυσή παρακαταθήκη - μαρτυρία της πνευματικής διδαχής του ιερού αποστάγματος,της επίπονης μοναχικής ζωής του επί της γης, που μας την κληροδότησε, με λόγο και με πράξεις. << Βάλτε αρχή >>, βροντοφώναζε ιεροκρυφίως η ζωή του σε όλους μας. «Έχει πολύ αγώνα η ζωή». Πολλαπλός όμως ο αγώνας που χρειάζεται και επιβάλλεται να καταβληθεί για όσους επιζητούν την τελείωση της πνευματικής ζωής τους. Μετάνοια, νηστεία, άσκηση με μέτρο, υπακοή εις τον ορατό Θεό, ταπείνωση και όχι ταπεινολογία, συμπάσχουμε με κατανόηση αλλά δεν συνταυτιζόμεθα.
Αγάπη με διάκριση, πρόγευση παραδείσου εν ταπεινώση, όταν και εάν, Κύριος θελήσει. Έχει απαιτήσεις η αγάπη του Θεού από το πλάσμα του και γιατί όχι!! Εν πολύ σοφία και δικαιοσύνη άλλωστε, αφού αυτόν (κι εμάς) έστεψε βασιλέα της κτίσης, αυτόν (κι εμάς) έχρισε ιερέα όλης της δημιουργίας αυτός (κι εμείς) και μόνο το ανθρώπινο γένος από την χωματένια φύση – κτίση ευλογήθηκε να υψωθεί τόσο πολύ,που να μπορεί να επικοινωνεί με τον Δημιουργό του μέσω του προφητικού χαρίσματος. Αφού αυτός και μόνο αυτός επλάσθει ιδιαιτέρως και επιλέχθει μέσα από όλα τα δημιουργήματα της κτίσης και ευλογήθηκε με τόσα δωρεάν χαρίσματα, υποχρεούται εις στο ελάχιστον από φιλότιμο και μόνο, να αγωνίζεται , να αγρυπνεί και να τα φυλάττει με την ζωή του τα τάλαντα, εάν και όποτε χρειαστεί για να μην τα χάσει. (ο Αδάμ και εν συνεχεία όλο το ανθρώπινο γένος). Βαρυσήμαντος ο ρόλος του θεματοφύλακα όλης της κτίσης, καταστροφικά τα αποτελέσματα της επιπόλαιας και κακής φύλαξης της δημιουργίας. Ορατά τότε, ακόμα πιο ορατά, έντονα και επίπονα σήμερα, δυστυχία, κακία, πόνος και αρρώστια πλημύρισαν την γη μετά την πτώση. Ως δήθεν «λυτρωτής» έρχεται κάποια στιγμή βίαιος και οδυνηρός ο καταπέλτης του θανάτου. Τυραννικός, ο καινούργιος Βασιλιάς, ο πνευματικός και ο βιολογικός θάνατος ήλθε για να μείνει, απειλεί καθημερινά τον πρώην βασιλιά (τον Αδάμ). Σκοτώνει ανελέητα και αδυσώπητα η καινούργια βασιλεία, με υποκινητή – αρχηγό τον διάβολο, όλους ανεξαιρέτως ζωντανούς και μη, οργανισμούς. Συστενάζει η δημιουργία – η φύσης όλη! Έπεσε ο βασιλιάς, ο ιερέας, ο προφήτης!!! Ανετράπη η ευλογημένη από τον Θεό ημιευθεία της ζωής, επήλθε η αμαρτία και το χάος, ήρθε ο φαύλος κύκλος στον κόσμο ζωή – θάνατος – ζωή – θάνατος!! (τα οψώνια της αμαρτίας ίσον θάνατος). Ήρθε, ο αίρων τας αστοχίας και τας αμαρτίας του κόσμου όλου, ήρθε να σώσει το πληγωμένο έως θανάτου πλάσμα του και να αποκαταστήσει την βασιλική καταγωγή του.Δόξα εις τον Θεό Πατέρα Χριστός εσαρκώθη, Χριστός εσταυρώθη, Χριστός Ανέστη!!! Εσφαλμένη εντύπωση σε όποιον σκέφτηκε ότι μέσα από την καθημερινή ζωή που διανύουμε, δεν μπορεί να έρθει η χάρις του Θεού στον άνθρωπο. Ακόμη μία ζωντανή απόδειξη, η ζωή ενός απλού μοναχού του πατρός Νικοδήμου που φεύγει από το Άγιο Όρος, χωρίς να έχει φύγει, εν υπακοή του γέροντος του πατρός Γεωργίου ως «αποκλειστικός νοσοκόμος» της μητέρας του. Αποτέλεσμα της θυσίας και της υπακοής του αυτής είναι να λάβει την χάρη ενεργώς από τον Θεό, ώστε να μπορεί να απαλύνει τον πόνο από ανθρώπινες καταρρακωμένες ψυχές, που τον πλησίασαν λόγω συγκυριών ή που τους πλησίασε αυτός λόγω Θεϊκής παροτρύνσεως.
Ήρθε ο πατήρ Νικόδημος στην πόλη μας και έφερε μαζί του την χάρη του μοναστηριού του , την χάρη του Αγίου Όρους. Παρουσία Θεού, η παρουσία του κοντά μας, ζωντανή η μαρτυρία του Χριστού μας μέσω ενός ακόμα απλού, πράου, ταπεινού, και προσεχτικού μαθητού του Κυρίου. Αξιώνονται τα πλάσματα του Θεού να ακούσουν τον λόγο του Θεού, από έναν ακόμη γνήσιο απόστολο του Κυρίου με έργα και λόγο. Απαγορεύεται αυστηρώς η αποστήθιση, ή, η ξερή πανεπιστημιακή γνώση, ως μοναδικό προσόν! Ενδείκνυται η βαθιά και εμπειρική διείσδυση στα δαιδαλώδη μονοπάτια της ψυχής που περπατήθηκαν και καθαρίσθηκαν μαζί, χέρι με χέρι επιμελώς με και από, τον φιλάνθρωπο δημιουργό.
Τον ίδιο και μοναδικό τρόπο που πήγε να εφαρμοσθεί από την αρχή της δημιουργίας την συνεργασία Θεού – ανθρώπων, δια το καθ΄ ομοίωση, τάραξε τότε και συνεχίζει να ταράσσει τώρα ο διάβολος. Αδιάσπαστη συνεργασία συνιστά ο Χριστός μας Άνευ εμού ουδέν ποιείν ουδέν, το επαναλαμβάνει ακούραστα ο πατέρας Νικόδημος σε εμάς , ίνα μη σκοντάψει χωρίς οδηγό ο επόμενος που θα θελήσει να αξιωθεί αυτής της χάρης, και να λιάνει μαζί με τον Θεό του, τον Θεό σου,τον Θεό μας,τα μονοπάτια της ψυχής του. Ο εργάτης του Θεού,ξεριζώνει με αγία υπακοή, εν συνεχή μετανοία,τα πάθη του ένα – ένα καθημερινά. Έτσι, μετά από σκληρή προσωπική άσκηση και υπακοή γνωρίζει και γνωρίζεται ως οικιακός στον αμπελώνα του Κυρίου του, του Κυρίου μας. Σε αυτήν την περίπτωση ο αμπελώνας δεν είναι τίποτα άλλο από τα χωράφια της ψυχής μας... Η χάρις του Θεού εδραιώνεται μέσα μας από την μεταξύ μας αγάπη, την αμοιβαία και συνεχή αγάπη του υιού προς τον Θεό Πατέρα. Ο αγαπών εμέ τηρεί τας εντολάς μου λέγει ο Χριστός μας, τίποτα λιγότερο, τίποτα περισσότερο...
Έτσι σθεναρά,από μικρό παιδί αγάπησε εξ όλης της καρδίας του και διαπαντός ο πατήρ Νικόδημος τον Χριστό μας και τον νοητό Γολγοθά, που οδηγεί εις στην βασιλεία του Θεού . Αναρωτηθήκαμε αδέλφια μου ποτέ, με πόσο παράπονο μας κοίταξε από ψηλά με ανοικτή την ματωμένη αγκαλιά ο καρδιογνώστης, Εσταυρωμένος Χριστός, την ώρα που ζητούσε νερό από εμάς τα πλάσμα τα του και εμείς αντί νερού του προσφέραμε ξύδι από χαμηλά, ξεπέφτοντας ακόμα, πιο χαμηλά!!!
Αναρωτηθήκαμε άραγε και με πόσο παράπονο η καρδιά του Νικοδήμου κοιτούσε τις σκληρές καρδιές μας, καθώς με την ανυπακοή μας εις στο θέμα της πενιχρής αγάπης, απομακρυνόμεθα όχι από τον δύσκολη και σκληρή σταύρωση του Γολγοθά, αλλά από μικρά και απλά αιτήματα του αδελφού, του πλησίον, του συγγενή. Κωφεύουμε σκανδαλίζοντας τους γύρω μας, ενώ όλοι,έχομε ξεκάθαρη εντολή του Χριστού μας να διανύομε δύο μίλια εάν ο αδελφός, μας ζητήσει να περπατήσουμε μαζί του έστω ένα Επίσης όλοι έχομε εντολή να δίνουμε απλόχερα, κάνοντας τον συνάνθρωπο να ζει στην πράξη ζωντανό τον λόγο του Χριστού έως σήμερα, δωρεάν λάβατε δωρεάνδώτε, και έτσι να δοξάζετε ο μόνος αγαπημένος και υπαίτιος όλων των υλικών και πνευματικών αγαθών στην ζωή μας, ο δωροθέτης Θεός. Έχοντας συνεχώς στον νου του να μην λυπήσει τον Κύριο ή άθελά του σκανδαλίσει οιοδήποτε ο Νικόδημος, πρόσεχε την παραμικρή πράξη που θα κάνει έννοια ή λέξη που θα πει μέχρι το τέλος της ζωής του, ως ύστατη προσπάθεια αποχαιρετιστήριου, ορθοδόξου, ευαγγελισμού μας. Η απλή αλλά έντονη, η διαχρονική αλλά συγχρόνως νηπτική παρουσία του, ταξίδευε τον οποιοδήποτε άνθρωπο - ακροατή που ερχόταν κοντά του σε ένα μέρος ιερό, ησυχαστικό. Ένα μέρος που τίποτα δεν μένει κρυφό από τον παντογνώστη Θεό, ένα μέρος που οι αναστεναγμοί της ψυχής εκεί και μένουν. Ένα μέρος που καταλύει το πνεύμα της εποχής, ως απαράδεκτο και μη αναγκαίο που η εμφάνιση και τα μεγαλοπρεπή ντουβάρια δεν είναι τελικά αυτά που καθορίζουν τον χώρο και την σπουδαιότητα του.
Αδελφοί μου, προσοχή!! Έφτασε η βασιλεία του Θεού και η μετάβαση μας στους ουρανούς. Καλό είναι να βάλουμε αρχή μετανοίας - αλλαγή της κακής νοοτροπίας μας επί της γής. Ας αναθαρρήσουμε και ας χαρούμε, διότι ο αρχηγός μας Χριστός ενίκησε το κοσμικό πνεύμα και τον θάνατο με την ανάστασή του.
Η αληθινή ευδαιμονία εις την άλλη ζωή ξεκινά και συνεχίζει, Aιωνίως, Aμήν …....!!!
Aδελφότητα Πειραιωτών Χριστιανών
23-01- /5-02/2017
