Έχει σχέση η ελληνική παιδεία με την περί ανθρώπου διδασκαλία της ορθόδοξης θεολογίας; Αποδέχεται την ψυχοσωματική οντολογία του ανθρώπου, την εκ πνεύματος και σώματος ενιαία ολότητα της υπάρξεώς του και, κατά συνέπεια, την αρμονική ψυχοσωματική του ανάπτυξη;

«Δράξασθε παιδείας»! Πολύ ωραία και εύηχη φράση. Αποκομμένη όμως από το Ψαλτήρι, με την καρατόμηση του αντίστοιχου ψαλμικού χωρίου, κυκλοφορεί συρόμενη και αγόμενη εντεύθεν κακείθεν, ανεξάρτητη και ως θύμα της ελευθεριότητας, που χαρακτηρίζει την εποχή μας. Χρήσιμη για εντυπωσιακή προβολή θεμάτων  πάσης φύσεως, παντός καιρού και είδους και τόπου, αλλά, δυστυχώς, στείρα, ευνουχισμένη! Διότι αιωρείται παραμονεύουσα η αυτονόητη ερώτηση: ΠΟΙΑΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ;

Παρακολουθώντας τὰ σχετικὰ μὲ τὴν παιδεία τοῦ τόπου μας ἀνησυχοῦμε πολὺ γιὰ τὸ μέλλον τοῦ ἔθνους μας. Αὐτοῦ τοῦ ὑπέροχου ἔθνους ποὺ ὑπῆρξε πηγὴ φωτὸς καὶ γνώσης καὶ παιδείας γιὰ ὅλα τὰ ἄλλα ἔθνη. Γιὰ τὸ ἑλληνικὸ ἔθνος, καὶ ὅταν βρισκόταν στὴν πλάνη τῶν εἰδώλων, ἀλλὰ καὶ ὅταν δέχθηκε τὸν χριστιανισμό, ἡ παιδεία ἦταν πάντα τὸ πρώτιστο ἰδανικό.

Θὰ ἀναφέρουμε μόνο τὸν ἀγῶνα τοῦ Ἁγίου πατρο-Κοσμᾶ, ὁ ὁποῖος περιέτρεξε τὴ σκλαβωμένη καὶ θνήσκουσα Ἑλλάδα κηρύττοντας μετάνοια καὶ ἐπιστροφὴ στὴν ὀρθόδοξη χριστιανικὴ πίστη, ἀλλὰ καὶ ἀγωνιζόμενος νὰ χτίσει σχολεῖα, τὰ ὁποῖα θὰ γίνονταν φυτώρια παιδείας. Δὲν δίσταζε νὰ προτείνει, ὅταν ὑπῆρχε δεύτερη ἐκκλησία στὸ χωριό, νὰ χρησιμοποιηθεῖ ὡς σχολεῖο καὶ ὑποχρέωνε, κατὰ κάποιον τρόπο, τοὺς χωριανοὺς νὰ βροῦν δάσκαλο γιὰ τὰ παιδιά τους, ὅτι «χωρὶς σχολεῖα χάνεται τὸ ἔθνος, χάνεται κι ἡ πίστη μας».

Θὰ ἀναφέρουμε καὶ τὴν «ἀνθοδέσμη» τῶν ἐθνικῶν μας εὐεργετῶν, οἱ ὁποῖοι ἔχτισαν στὶς ἰδιαίτερες πατρίδες τους, ἀλλὰ καὶ στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ στὴν Ἀθῆνα καὶ σὲ ἄλλες μεγάλες ἑλληνικὲς πόλεις, σχολεῖα μὲ εὐμεγέθη καὶ ἄρτια ἐξοπλισμένα διδακτήρια, ποὺ μέχρι σήμερα εἶναι λειτουργικὰ καὶ μᾶς ἐντυπωσιάζουν, γιατὶ πίστευαν πὼς αὐτὴ εἶναι ἡ σπουδαιότερη εὐεργεσία γιὰ τὸ ἀναγεννώμενο ἑλληνικὸ ἔθνος. Καὶ βέβαια πάντα δύο ἦταν οἱ βασικοὶ ἄξονες τῆς παιδείας μας: ὁ ἑλληνισμὸς καὶ ὁ χριστιανισμός, ὅπως πολὺ καλὰ τοὺς συνδύασαν οἱ μεγάλοι Καππαδόκες Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας.

Διερωτῶμαι συχνά, ἆραγε δὲν ἔχουμε ὅλοι μας κάποιο μέρος εὐθύνης γι’ αὐτὴν τὴν κατάντια τοῦ σήμερα; Νομίζω ὅτι ἡ διαπίστωση αὐτὴ καὶ παράλληλα ἠ ἀποδοχὴ τῆς εὐθύνης μπορεῖ νὰ μᾶς κινητοποιήσουν ὅλους γιὰ μιὰ κάποια ἐπαναφορὰ τῆς πνευματικῆς ὑγείας στὸν τόπο μας. Λέει συχνὰ κάποιος ἐκπαιδευτικός, μεταφέροντας τὰ λόγια τοῦ ἀθηναιογράφου λογοτέχνη Δημήτρη Καμπούρογλου, μιὰ μεγάλη ἀλήθεια: «Ἂν ὅλα τὰ ἄλλα ἔθνη πρέπει νὰ προχωρήσουν μπροστά, ἐμεῖς πρέπει νὰ γυρίσουμε πίσω στὶς μεγάλες ἀξίες, πάνω στὶς ὁποῖες θεμελιώθηκε ἡ Ἑλλάδα μας στὸ παρελθὸν καὶ μεγαλούργησε». Πόσο ξεθώριασαν στ’ ἀλήθεια μέσα μας οἱ ἔννοιες «Χριστός, Πατρίδα, Οἰκογένεια», καθὼς κολυμποῦμε ἐπὶ τόσα χρόνια μέσα σὲ μιὰ ὑλιστικὴ εὐημερία, σὲ μιὰ ἐγωκεντρικὴ ἀντίληψη ζωῆς; Καὶ τώρα συγκεκριμένα τί μποροῦμε νὰ κάνουμε; Πρῶτα νὰ πυροδοτήσουμε τὴν πίστη μας στὸ γεγονὸς ὅτι κάθε κακό, κάθε ἁμαρτία προέρχεται ἀπὸ τὸν Διάβολο, εἶναι γέννημα δικό του καὶ ὡς ἐκ τούτου δὲν εἶναι δυνατὸ νὰ ὑποσκελίσει τὴν ἀλήθεια, τὴν ὀμορφιὰ τῆς ἀρετῆς, τὴν ἐν Χριστῷ ἐλευθερία, τῆς αἰωνιότητας τὴ νοσταλγία. Δὲν εἶναι δυνατὸ νὰ νικήσει τὸν Χριστό, τὴν Ἐκκλησία μας.

Τὸ γεγονὸς αὐτὸ τὸ μαρτυροῦν οἱ αἰῶνες, τὰ 2017 χρόνια τῶν σκληρῶν καὶ πρωτοφανῶν διωγμῶν κατὰ τῆς Ὀρθοδοξίας μας. Γέμισε ὁ Οὐρανός, ὁ Παράδεισος ἀπὸ φωτεινὰ ἀστέρια, ἀπὸ μύριους ἥλιους ποὺ λάμπουν, τοὺς μάρτυρες, καὶ μᾶς καλοῦν κοντά τους. Κατὰ δεύτερο λόγο νὰ μεταγγίσουμε ὅλοι ἐμεῖς οἱ μεγάλοι αὐτὴν τὴν πίστη μας -μάνες, γιαγιάδες, ἐκπαιδευτικοὶ ποὺ ὀρθοφρονοῦνστὰ παιδιά μας, στὴ νέα γενιά μὲ ποικίλους τρόπους. Νὰ βοηθήσουμε νὰ ἀποκτήσουν τὴ βεβαιότητα στὴν τελικὴ νίκη τοῦ Θεοῦ. Εἴμαστε Θεόκτιστοι, μὴν τὸ ξεχνοῦμε, καὶ ὡς ὀρθόδοξοι ἔχουμε τὸ προνόμιο νὰ τρεφόμαστε μὲ τὸ Σῶμα καὶ τὸ τίμιο Αἷμα τοῦ Κυρίου μας, γεγονὸς ποὺ ἑλκύει μέσα μας τὴ Θεία ἄκτιστη Χάρη καὶ μᾶς Θεοποιεῖ. Γινόμαστε Θεάνθρωποι ἤ, ἂν θέλετε, Ἀνθρωπόθεοι καὶ γιὰ τὸν λόγο αὐτὸ ἔχουμε ἐξασφαλισμένη καὶ τὴ νίκη 100%.

Τὴν κρίση ποὺ διερχόμαστε τὴ βλέπουμε μὲ τὰ μάτια τοῦ Μεγάλου Ἁγίου Ἀθανασίου, ὁ ὁποῖος ἔλεγε σὲ παρόμοιες περιστάσεις: «νεφύδριόν ἐστι καὶ θᾶττον παρελεύσεται». «Ὁ Κύριός μας ἐξῆλθεν νικῶν καὶ ἵνα νικήσῃ». Πρὸς τί λοιπὸν αὐτὴ ἡ ἡττοπάθεια, ἡ ἀπαισιοδοξία καὶ ἡ ἀπελπισία;

Πηγή: Ενωμένη Ρωμηοσύνη