![ti_08_mobile.png](/images/template/ti_08_mobile.png)
Τράπεζα Ἰδεῶν
Θησαύρισμα ἰδεῶν καί ἀναφορῶν γιά τήν Ὀρθοδοξία καί τόν Ἑλληνισμό
info@tideon.org
Σε πραγματικά «τελευταία ευκαιρία» για την Τουρκία , αναδεικνύεται η διαδικασία η οποία ξεκίνησε τυπικά την Τρίτη με την συνάντηση Αναστασιάδη-Ερογλου,στην Νεκρή Ζώνη της Λευκωσίας καθώς όλοι πλέον προσπαθούν τώρα να προλάβουν την εξόρυξη του φυσικού αερίου από το βυθό της κυπριακής ΑΟΖ, που θα αλλάξει σε στρατηγικό και πολιτικό επίπεδο τον συσχετισμό υπέρ των ελληνοκυπρίων.
Σε μια προσπάθεια επανάληψης του ασφυκτικού εκβιαστικού διλήμματος, της ένταξης στην Ε.Ε. ,το όποιο χρησιμοποιήθηκε για να αποσπασθεί η συναίνεση των ελληνοκυπρίων στο Σχέδιο Ανάν το 2004 ,δέκα χρόνια μετά μεθοδεύεται παρασκηνιακά ένας νέος εκβιασμός: η οικονομικά γονατισμένη Κυπριακή Δημοκρατία και οι ελληνοκύπριοι θα πρέπει να δεχθούν την λύση που θα τους προταθεί προκειμένου να μπορέσουν να απολαύσουν από κοινού όμως με τους τουρκοκύπριους και υπό την εποπτεία και έλεγχο της Τουρκίας το μερίδιο που θα τους αναλογεί από τους πλούσιους φυσικούς πόρους του νησιού.
Σήμερα σαράντα χρόνια μετα την εισβολή και την συνεχιζόμενη τουρκική κατοχή του βόρειου τμήματος του νησιού ,εξαλείφεται σταδιακά κάθε κίνητρο που θα είχαν οι ελληνοκύπριοι για να αποδεχθούν μια λύση επανένωσης που πρακτικά προσφέρει στην Τουρκία μέσω των τουρκοκυπρίων κυρίαρχο ρόλο στην διακυβέρνηση της ενιαίας (και άκρως συνομοσπονδιακής) Κύπρου και φυσικά συμμετοχή στον έλεγχο των υδρογονανθράκων της κυπριακής ΑΟΖ.
ΟΙ ελληνοκύπριοι κάτω των 45 ετών που δεν έχουν πια μνήμες από την συμβίωση με τους τουρκοκύπριους και εκτός μικρών εξαιρέσεων που οι οικογένειες τους διαθέτουν μεγάλες περιουσίες στα Κατεχόμενα , δεν έχουν κανένα ουσιαστικό κίνητρο για να αποδεχθούν, όχι αυτήν την λύση που περιγράφεται στο Κοινό Ανακοινωθέν ,αλλά καμιά λύση που θα οδηγούσε πρακτικά στην αποδοχή των τετελεσμένων της εισβολής. . Ακόμη και εκείνοι που διαθέτουν κάποιες περιουσίες μάλλον είναι απρόθυμοι να τις απολαμβάνουν υπό τουρκοκυπριακή διοίκηση και πιθανότατα θα προτιμήσουν είτε την ανταλλαγή τους με εκτάσεις στην Κυπριακή Δημοκρατία είτε θα επιδιώξουν για όσο διάστημα ακόμη υπάρχει αυτή η δυνατότητα, την αποζημίωση τους από την παράνομη επιτροπή του ψευδοκράτους.
Έτσι οι διεθνείς μεσολαβητές οφείλουν να εφεύρουν "κίνητρο" για να προσφέρουν στους ελληνοκύπριους ώστε να καταστεί δελεαστική η όποια λύση στην οποία θα καταλήξουν οι συνομιλίες οι οποίες ξεκίνησαν την Τρίτη.
Και δυστυχώς αυτό το κίνητρο φαίνεται να είναι το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο που βρίσκονται στον βυθό της Κυπριακής ΑΟΖ..
Κανείς ευθέως δεν έχει ακόμη προχωρήσει στην άμεση διασύνδεση της υπόθεσης των υδρογονανθράκων και της επίλυσης του Κυπριακού ,πέραν των τουρκοκυπρίων και της ίδιας της Τουρκίας ,αλλά υπάρχουν ήδη πολλές ενδείξεις ότι πάνω στο φυσικό αέριο και στο πετρέλαιο θα στηθεί το νέο δίλημμα για τους ελληνοκύπριους.
Εξάλλου και ο ίδιος ο Α.Νταβουτογλου διαλύοντας τις όποιες ψευδαισθήσεις υπάρχουν δήλωσε την Κυριακή ότι με την λύση θα μπορέσουν να επωφεληθούν , οι τουρκοκύπριοι από τους υδρογονάνθρακες και οι ελληνοκύπριοι από το …νερό που θα μεταφέρεται με αγωγό από τις τουρκικές ακτές στα Κατεχόμενα.
Η μεθόδευση η οποία σταδιακά οργανώνεται θα προβλέπει ότι οι ελληνοκύπριοι θα έχουν την δυνατότητα να εκμεταλλευτούν τους φυσικούς πόρους του νησιού μόνο όταν αυτό γίνει «ισότιμα και με αμοιβαίο όφελος των τουρκοκυπρίων» ,οπότε μετα και την λύση του κυπριακού θα έχει εξαλειφτεί το τελευταίο εμπόδιο ώστε να ωφεληθεί και η Τουρκία από τους υδρογονάνθρακες της Κύπρου ,με την κατασκευή αγωγού μέσω του οποίου θα εξάγεται το κυπριακό φυσικό αέριο από το τουρκικό έδαφος.
Οι αμερικανοί παρά την επιβάρυνση στις σχέσεις τους με την κυβέρνηση Ερντογάν επιμένουν στρατηγικά να στηρίζουν την Τουρκία και καθώς η χώρα είναι ίσως η μοναδική στην περιοχή που η γεωγραφία την έχει αδικήσει σε ότι αφορά την εξασφάλιση ενεργειακών πόρων ,έχει επιχειρηθεί η ενίσχυση της ως κόμβου μεταφοράς ενέργειας. Και αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με την Κύπρο ,αλλά αφορά και το φυσικό αέριο της Κασπίας και αυτό ακόμη των κουρδικών περιοχών του Β. Ιράκ.
Οι Ισραηλινές εταιρίες Delek και Anver που έχουν δικαιώματα στο Λεβιάθαν και στο κοίτασμα Αφροδίτη ,έχουν εκφράσει επανειλημμένα την προτίμηση τους στην κατάνευση αγωγού για την διάθεση του φυσικού αερίου σε τοπικούς πελάτες (Ιορδανία, Παλαιστινιακή Αρχή ,Αίγυπτο ) και διοχέτευση των υπολοίπων ποσοτήτων στις διεθνείς αγορές μέσω αγωγού που θα διέρχεται από την Τουρκία. Η αμερικανική πετρελαϊκή εταιρία Noble Energy που επίσης κατέχει μεγάλο ποσοστό και στα δυο κοιτάσματα ,δεν έχει καταλήξει ακόμη αν θα προκρίνει την κατασκευή σταθμού υγροποίησης φυσικού αερίου στην Κύπρο και εξαγωγή του από εκεί με πλοία LNG προς τις αγορές της Ανατολής ,όπως επιθυμεί η άλλη μεγάλη πετρελαϊκή εταιρία η αυστραλιανή Woodside η οποία την περασμένη εβδομάδα απέκτησε μερίδιο από το Λεβιάθαν.(αν και η αυστραλιανή εταιρία ειδικεύεται παγκοσμίως και στην κατασκευή πλωτών σταθμών υγροποίησης –Floated LNG).
Ήδη η κοινοπραξία του Λεβιάθαν υπέγραψε συμφωνία με την Παλαιστινιακή Αρχή για την προμήθεια φυσικού αερίου αξίας 1,2 δις δολαρίων για διάστημα 20 ετών ,ενώ στις αρχές Ιανουαρίου το Bloomberg αποκάλυψε ότι είναι σε εξέλιξη διαπραγμάτευση μεταξύ των εταίρων του Λεβιάθαν και της Ιορδανικής κυβέρνησης για κατασκευή αγωγού για την μεταφορά φυσικού αερίου στο Αμμάν. Στο τέλος του 2013 μάλιστα ο CEO της Noble Energy Τσαρλς Ντέιβιντσον είχε δημοσίως δηλώσει ότι εξετάζεται και η δυνατότητα αποστολής του φυσικού αερίου στους δυο σταθμούς υγροποίησης στις ακτές της Αιγύπτου ,που υπολειτουργούν.
Κρίσιμη για τις εξελίξεις σε ότι αφορά τους κυπριακούς υδρογονάνθρακες είναι και η κατάληξη της προσπάθειας αποκατάστασης των σχέσεων του Ισραήλ με την Τουρκία ,στην οποία επίσης έχουν επενδύσει πολλά οι αμερικανοί ,θεωρώντας ότι σε συνδυασμό με την επίλυση του κυπριακού και την συνεπακόλουθη εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων ,θα δημιουργηθεί ένας σταθεροποιητικός άξονας στην Ανατολική Μεσόγειο. Αυτός ο σχεδιασμός βεβαίως θα πρέπει να υπερβεί τόσο τον απρόβλεπτο και μη ελεγχόμενο παράγοντα του δημοψηφίσματος στην Κύπρο (εφόσον υπάρξει κατάληξη των συνομιλιών) και φυσικά τις πολιτικές ενστάσεις της ισραηλινής ηγεσίας που είναι απρόθυμη να παραδώσει το γεωστρατηγικο όπλο του φυσικού αερίου στις διαθέσεις της Τουρκίας (απ όπου θα διέρχεται μέσω αγωγού).
Όλα αυτά αποτελούν ακόμη σχεδιασμούς επί χάρτου. Οι έρευνες στην Κυπριακή ΑΟΖ έχουν ακόμη σημαντικό δρόμο να διανύσουν ,καθώς εκτός της κοινοπραξίας που έχει τα δικαιώματα του μεγαλυτέρου κοιτάσματος ,αυτού της Αφροδίτης στο Οικόπεδο 12 ,υπάρχουν σε εξέλιξη σε πρώιμο ακόμη στάδιο έρευνες και των εταιριών TOTAL (Οικόπεδα 10 και 11) και της κοινοπραξίας ΕΝΙ-KOGAS (Οικόπεδα 2,3και 9),οπότε δεν θα υπάρχει σύντομα εναλλακτική λύση για την εξασφάλιση αναγκαίων ποσοτήτων φυσικού αερίου που θα καταχτούσαν απόλυτα βιώσιμη την επένδυση σε σταθμό LNG στην θέση Βασιλικό της Κύπρου ,σε περίπτωση που η κοινοπραξία Noble-Delek επιλέξει τις τοπικές αγορές και τον αγωγό προς την Τουρκία.
Καθώς οι έρευνες όμως έχουν δρομολογηθεί , ο μοναδικός τρόπος αποτροπής του «τετελεσμένου» της ανακάλυψης πρόσθετων ποσοτήτων φυσικού αερίου και πετρελαίου και αυτόνομης εκμετάλλευσης τους από τη Κυπριακή Δημοκρατία ,είναι να επιχειρηθεί τώρα υπό ασφυκτική πίεση η επίλυση του Κυπριακού.
Οι απειλές που εκτόξευσε την Κυριακή ο κ.Νταβουτογλου ότι εάν απορριφθεί και πάλι ένα σχέδιο λύσης τότε τουρκοκύπριοι και ελληνοκύπριοι θα πάρουν τους δρόμους τους ,μάλλον δεν στρέφεται προς τους ελληνοκύπριους καθώς τότε μπορεί μεν να ανοίξει ο δρόμος για επισημοποίηση της διχοτόμησης αλλά η Τουρκία θα αποδεχθεί πλήρως την «γεωγραφική πραγματικότητα» σύμφωνα με την οποία οι υδρογονάνθρακες βρίσκονται στο νότιο τμήμα του νησιού και όχι σε αυτό που κατέλαβε και παράνομα κατέχει από το 1974.
Όσο περνά ο καιρός ,όσο περισσότερο κλιμακώνονται οι πιέσεις τόσο οι ελληνοκύπριοι θα αντιλαμβάνονται την διαπραγματευτική ισχύ που τους προσφέρει η γεωγραφική κατανομή των υδρογονανθράκων και η "ατυχία" της Τουρκίας να καταλάβει το «λάθος» μέρος του νησιού.
Απομένει στον ίδιο τον κυπριακό ελληνισμό να αποφασίσει για το μέλλον του. Έξαλλου οι επιλογές που προσφέρονται είναι και περιορισμένες και σαφείς.
Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Επίκαιρα την 13/2/2014
Πηγή, http://infognomonpolitics.blogspot.gr/2014/02/blog-post_558.html#.UwIe94X1y6M
Πριν από λίγες μέρες το γνωστό αγγλόφωνο ρωσικό κανάλι, RussianTV, είχε παρουσιάσει ένα ενδιαφέρων ρεπορτάζ από την Κροατία. Στο ρεπορτάζ μιλούσαν κυρίως ηλικιωμένοι Κροάτες που είχαν ζήσει την εποχή της ενωμένης Γιουγκοσλαβίας και συνέκριναν εκείνη την εποχή με την σημερινή. Οι περισσότεροι ομολόγησαν ότι έχουν σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα γιατί συνέβαλαν, υποκινούμενοι κυρίως από την γερμανική προπαγάνδα, στην διάλυση μιας ισχυρής διεθνώς χώρας που είχε δική της οικονομική πολιτική, ενώ σήμερα ζουν σε μια χώρα εξαρτημένη, με μια βαριά οικονομική κρίση, με την ανεργία να χτυπά «κόκκινο» και με του νέους να εγκαταλείπουν μαζικά την χώρα, (τι σας θυμίζουν όλα αυτά;). Να μην ξεχνάμε ότι η ενωμένη Γιουγκοσλάβα ήταν η τέταρτη στρατιωτική δύναμη παγκοσμίως.
Αυτά που συμβαίνουν σήμερα στην Ουκρανία, δεν είναι παρά η επανάληψη σε νέα εκδοχή του ίδιου σεναρίου της Γιουγκοσλαβίας. Μια χώρα βαθειά διαιρεμένη μεταξύ καθολικών ουνιτών και ρωσόφωνων ορθοδόξων, με μεγάλη στρατηγική σημασία, οδηγείτε σε εμφύλιο σπαραγμό με μια ξενοκίνητη εξέγερση υποκινούμενη, κυρίως και πάλι από την Γερμανία, που θέλει να επεκτείνει την οικονομική και όχι μόνο κατοχή της ανατολικά. Το ίδιο είχε γίνει και στην ενωμένη Γιουγκοσλαβία, με την διαφορά ότι αυτή την φορά το παιχνίδι είναι πολύ πιο «χοντρό», η Ρωσία δεν είναι η διαλυμένη Ρωσία της δεκαετίας του ενενήντα και ο Πούτιν δεν μπορεί με τίποτα να αφήσει να περάσει έτσι αυτό το νέο γερμανικό «πείραμα», γιατί απλά αυτό θα σημάνει το τέλος της παντοδυναμίας του.
Το ενδιαφέρων όμως είναι πως όλα αυτά επηρεάζουν την δική μας χώρα. Σίγουρα αυτοί που υπέγραψαν με έξωθεν εντολές το μνημόνιο της γερμανικής κατοχής της χώρας μας και οδήγησαν τον ελληνικό λαό στην εξαθλίωση και στην εξόντωση, δεν είχαν υπολογίσει ότι οι εξελίξεις της ευρύτερης περιοχής μας θα οδηγούσαν σε τέτοιες συγκρουσιακές καταστάσεις, όπως και το γεγονός ότι η Ρωσία δεν θα έμενε στην κατάσταση της παθητικής αδυναμίας αντίδρασης όπως στην κρίση της Γιουγκοσλαβίας, (σκεφτείτε τι θα γίνονταν αν ξεσπούσε σήμερα η γιουγκοσλαβική κρίση). Από τον Μάιο του 2010 μέχρι σήμερα έχουν αλλάξει δραματικά όλα τα δεδομένα. Η Ελλάδα και η Κύπρος ανήκουν είτε το θέλουμε είτε όχι σε μια περιοχή με ύψιστη στρατηγική σημασία και για την γερμανοκρατούμενη Ευρώπη αλλά και για την στενή της σύμμαχο Αμερική. Την υποδούλωση της χώρας στις δυο αυτές δυνάμεις την υπηρετήσαν πολύ καλά μέχρι σήμερα ένα προδοτικό και κελπτοκρατικό πολιτικό κατεστημένο. Σήμερα όμως τα δεδομένα έχουν αλλάξει ριζικά και αν δεν το καταλαβαίνει ακόμα αυτό το ίδιο το κατεστημένο, τότε θα έχουμε πολλές απρόσμενες εκπλήξεις για όσους πίστεψαν στην ολοκληρωτική δύναμη των πατρώνων τους. Ήδη η μη ελεγχόμενη Ρωσία έδειξε τα «δόντια» στη κρίση της Συρίας οδηγώντας για πρώτη φορά στην μετακομμουνιστική παγκόσμια ιστορία την Αμερική σε μια ταπεινωτική ήττα, που ακόμα δεν μπορεί να την «χωνέψει». Στο Κυπριακό η Ρωσία έδειξε πως δεν μπορεί να ανεχτεί τετελεσμένα γεγονότα που πλήττουν άμεσα τα στρατηγικά της συμφέροντα. Και φυσικά πολύ περισσότερο στην Ουκρανία, οι Ρώσοι δεν θα καθίσουν με σταυρωμένα χέρια να δουν στο υπογάστριο τους να αναπτύσσεται ένα καθαρά αντιρωσσικό καθεστώς γιατί αυτό θα σημάνει το τέλος της Ρωσίας και στη συνέχεια την διάσπαση της σε πολλά ελεγχόμενα από τη Δύση κομμάτια. Εδώ να μην ξεχνάμε και το μεγάλο «παιχνίδι» που παίζεται και με τους μουσουλμάνους της Ρωσικής ομοσπονδίας.
Το ερώτημα μας τι ρόλο παίζει η Ελλάδα σε όλες αυτές τις εξελίξεις και κυρίως πως εξυπηρετούνται τα συμφέροντα της. Το ερώτημα αυτό δεν μπορεί να απαντηθεί αν πρώτα δεν ξεκαθαρίσει το πολιτικό τοπίο από αυτούς που κατέστρεψαν την χώρα, από αυτούς την κατάκλεψαν και οδήγησαν τον ελληνικό λαό στην απελπισία και τους νέους στην εξορία. Υπάρχει όμως ένα πολύ μεγάλο ατού του ελληνισμού, (Ελλάδα -Κύπρος) και αυτό δεν μπορεί κανείς να το παραβλέψει παρά μόνο σκόπιμα το προδοτικό πολιτικό κατεστημένο που έκανε πάντα πως δεν ξέρει τίποτα. Αυτό είναι ο ενεργειακός πλούτος, (γνωστός ήδη από την δεκαετία του πενήντα) και η στρατηγική θέση της χώρας. Μέχρι σήμερα δεν κάναμε τίποτα για να εκμεταλλευτούμε αυτά τα δυο τεράστια «προσόντα» του τόπου μας, για τον οποίον επίτηδες μας είχαν επιβάλλει επί δεκαετίες την ιδέα της… ψωροκώσταινας. Ήρθε η ώρα αυτά να τα εκμεταλλευτούμε και η ευκαιρία είναι ακριβώς επειδή το παγκόσμιο γεωστρατηγικό παιχνίδι «χοντραίνει». Η Αρκούδα άρχισε να βρυχάται με πολύ άγριο τρόπο και από πίσω είναι και ο Δράκος, εξοργισμένος με τα αμερικανικά παιχνίδια στον Ειρηνικό Ωκεανό. Αν παρακολουθείται αυτές τις μέρες γερμανικά κανάλια, θα προσέξετε πως πολλοί Γερμανοί επώνυμοι πολιτικοί και οικονομικοί παράγοντες βγαίνουν δημόσια και καλούν την «αξιότιμη» κ Μέρκελ, να είναι πολύ προσεκτική με τους Ρώσους γιατί, όπως επισείουν τον κίνδυνο, η Γερμανία και ο γερμανικός λαός θα πληρώσει πολύ ακριβά μια κάποια αλαζονεία της γερμανικής εξουσίας, αυτή την φορά πολύ χειρότερα από την αλαζονεία του Χίτλερ.
Και ενώ οι ισορροπίες είναι πολύ ευαίσθητες και εύθραυστες επανερχόμαστε στο ερώτημα μας, εμείς τι κάνουμε ; Αλήθεια σκεφτήκατε τι θα γίνονταν αν πήγαινε ξαφνικά Έλληνας Πρωθυπουργός, (μιλάμε για Έλληνα πρωθυπουργό και όχι για ελληνόφωνο ανδρείκελο), στη Ρωσία για να διαπραγματευτεί την στρατηγική θέση της χώρας μας όπως άλλωστε έκανε ο συνάδελφος του από την Τουρκία, αψηφώντας τις όποιες αμερικανικές σκληρές προειδοποιήσεις ; Αν δείχναμε την πολιτική θέληση να διαπραγματευτούμε αμυντικές συμφωνίες με τους Ρώσους, όπως κάνει αψηφώντας τους πάντες και τα πάντα η Τουρκία ; Ποιος μπορεί να το κάνει αυτό ;
Αν δεν μπορεί κανείς, τουλάχιστον να βγουν και να δηλώσουν ξεκάθαρα ότι δεν κυβερνούν ανεξάρτητη Ελλάδα, αλλά… Ελλαδιστάν, (αυτό το καταλάβαμε, αλλά να το παραδεχτούν και επίσημα και οι «σωτήρες» μας και να δούμε τις συνέπειες αυτής της παραδοχής) και το κυριότερο, να σταματήσουν τα αξιοθρήνητα θέατρα τύπου αγίου Όρους. Ούτε και αυτό δεν σεβάστηκαν ! Το μόνο που επέτυχαν είναι και με την συμβολή και κάποιων γερόντων, να ταυτίσουν αυτό το πιο πολύτιμο θησαυροφυλάκιο της Ορθοδοξίας, που είναι το περιβόλι της Παναγιάς με την καταστροφική τους πολιτική. Αυτό το περιβόλι της Παναγίας δεν του αξίζει να γίνεται τηλεοπτικό σήριαλ εικονικής προπαγάνδας από χριστιανομάχους πολιτικούς που δεν διστάζουν να ψηφίζουν, (να ήταν μόνο αυτό ;), υπέρ του γάμου των ομοφυλόφιλων στο Ευρωκοινοβούλιο,
ΝΙΚΟΣ ΧΕΙΛΑΔΑΚΗΣ
Δημοσιογράφος-Συγγραφέας-Τουρκολόγος
Πηγή:http://katanixis.blogspot.gr/2014/02/blog-post_7115.html
Η άλωση της χώρας μπορεί πρώτα να γίνει είτε με στρατιωτική εισβολή ή άνευ εισβολής, εφ όσον δεν υπάρξει κάποιο «όχι», ως αυτό που είπε το 1940 ο Μεταξάς στο Μουσολίνι.
Υπεύθυνος για να μην αλωθεί η χώρα, σύμφωνα με τα σήμερα ισχύοντα, μετά την αναθεώρηση του συντάγματος από τον Αντρέα Παπανδρέου που το μετέβαλε «στα μέτρα του», είναι μόνον οεκάστοτε Πρωθυπουργός της χώρας, η κυβέρνηση του και οι βουλευτές που τονστηρίζουν.
Μία χώρα μπορεί επίσης να αλωθεί από στίφη «βαρβάρων», δηλαδή αλλογλώσσων και αλλοθρήσκων, που θα την κατακλύσουν.
Σε όλες τις περιπτώσεις ο εκάστοτεπρωθυπουργός οφείλει να λαμβάνει κάθε μέτρο αποφυγής των ανωτέρω και είναι επίσης υποχρεωμένος να τηρεί άτεγκτη στάση σταεθνικής σημασίας θέματα, ενώ για τα διεθνή είναι υποχρεωμένος να συμβιβάζεται με άλλες χώρες, πάντα με γνώμονα το εθνικό συμφέρον(Μιχάλης Δούντας). Προφανώς για εθνικά θέματα εθνικής κυριαρχίας και επιβίωσης του Ελληνισμού ουδείς πρωθυπουργός έχει το δικαίωμα να δεχθεί εντολές άλλων, εις βάρος τους.
Σε περίπτωση που το κάνει είναι προφανώς υπόλογος εσχάτης προδοσίας.
Από το 1996 ο αρμόδιος τότε πρωθυπουργός, χωρίς να έχει εξουσιοδότηση του Ελληνικού λαού,άφησε ανοικτά (ξέφραγο αμπέλι) τα σύνορα της χώρας ώστε ανεμπόδιστα να μπορεί να εισέρχεται στη χώρα όποιος αλλόγλωσσος και αλλόθρησκος το ήθελε και κυρίως μουσουλμάνοι, από το Ιράκ, το Ιραν, το Αφγανιστάν, το Πακιστάν, τη «φίλη» μας τουρκία, και από πληθώρα άλλων μουσουλμανικών Αραβικών και Αφρικανικών χωρών.
Όσοι εισήρχοντο στη χώρα δεν είχαν προσκληθεί από κανέναν που θα τους εξασφάλιζε εργασία.
Η εισβολή αυτή δεν έγινε από βαρύτατη αμέλεια του τότε πρωθυπουργού αλλά ηθελημένα αφέθησαν όλοι αυτοί ανεξέλεκτα να εισβάλουν στη χώρα, μετά από εντολές, που εκτελούσε ο Πρωθυπουγός αυτό, του διευθυντηρίου των Βρυξελλών και όχι μόνον, στα πλαίσια της εγκληματικής επιδίωξης της ονομαζόμενης παγκοσμιοποίησης για διάλυση των εθνών και δημιουργία σε κάθε χώρα ενός είδους «πειθήνιου» ανθρώπινου «πολτού», που νόμιζαν ότι θα εξυπηρετούσε τις «αγορές».
Την ίδια πολιτική, και πάλιν χωρίς έγκριση του Ελληνικού λαού, συνέχισε μέχρι το 2009 και ο διαδεχθείς τον προηγούμενον πρωθυπουργός, επίσης όχι από βαρύτατη αμέλεια, αλλά υπήκων και αυτός στις ίδιες εναντίον του Ελληνισμού εντολές.
Και οι δύο, παράλληλα με τη μη παρεμπόδιση άλωσης της χώρας από τα ανωτέρω στίφη, κατέβαλαν συστηματική προσπάθεια αφελληνισμού των Ελλήνων μέσω ηθελημένης, και πάλιν κατόπιν ξένων εντολών, στρέβλωσης της Παιδείας και μέσω πληρωμένης από τους ιδίους επί πολλά έτη πλύσης εγκεφάλου του Ελληνικού λαού και συνεχούς εξύβρισης του ως ρατσιστή, ως εθνικιστή, ως Χρυσαυγίτη, ως «Καρατζαφερικού», κτλ.
Από τις ανωτέρω αντεθνικές και προδοτικές ενέργειες των ανωτέρω, πλην των άλλων έχει δημιουργηθεί τεράστιο πρόβλημα στη χώρα με άγνωστο αριθμό μουσουλμάνων λαθρομεταναστών (λέγεται ότι είναι τέσσερα εκατομμύρια) που θα είναι πάντα ένα ξένο σώμα για τη χώρα, δεδομένου του ότι λόγω και της θρησκείας τους η εμπειρία διδάσκει ότι δεν ενσωματώνονται στη κοινωνία καμμιάς χώρας.Επιπλέον επίσης των ποικίλων και άλλων οικονομικών προβλημάτων που υπέστη και υφίσταται η χώρα, πρόβλημα δημιούργηθηκεκαι στους δυστυχείς αυτούς λαθρομετανάστεςπου δεν μπορούν να επιβιώσουν, με μη δυνάμενες να προβλεφθούν σύντομες επιπτώσεις.
Οι δυστυχείς αυτοί, αντί να βοηθηθούν από την ΕΕ και άλλους για να παραμείνουν στις χώρες τους, «καθοδηγήθηκαν» να οδεύσουν στη χώρα μας για γίνουν δήθεν εις βάρος του Ελληνισμού ανταγωνιστικοί ορισμένοι ημέτεροι, που έτσι και αλλιώς είναι αδύνατον να γίνουν, λόγω του πλήρως απελευθερωμένου εμπορίου (Κίνα, Ινδία, κτλ).
Η τακτική αυτή μάλλον συνεχίζεται και σήμεραμε τα σύνορα της χώρας να είναι ξέφραγο αμπέλι και να συνεχίζεται η άλωσή της από τα συνεχώς αφικνούμενα στίφη μουσουλμάνων λαθρομεταναστών. Να υπενθυμίσω ότι στην Αθήνα, όπου σύμφωνα με πληροφορίες διαμένουν 400.000 χιλιάδες μουσουλμάνοιλαθρομετανάστες, ίσως υπάρχει και τεράστιο πρόβλημα ασαφάλειας της Αθήνας (και όλης της χώρας).
Μετά τα ανωτέρω που οδηγούν σε άλωση της χώρας και σε καταστροφή του Ελληνισμού,είναι προφανές ότι επιτελέστηκε και μάλλον συνεχίζει να επιτελείται το βαρύτατο αδίκημα της εσχάτης προδοσίας εις βάρος της χώρας καισυνεπώς θα πρέπει να επέμβει κάθε αρμόδιος για να λογοδοτήσουν όλοι οι ανωτέρω.
Ευριπίδης Μπίλλης
Τ. Επίκουρος Καθηγητής ΕΜΠ
"Συνεκτιμώντας όλα τα δεδομένα με ψυχραιμία και αντικειμενικότητα αλλά και με πλήρη συναίσθηση της ιστορικότητας των στιγμών και το βάρος της ευθύνης που μου αναλογεί, λυπούμαι ειλικρινά, γιατί δεν μπορώ να αποδεχθώ και να υπογράψω το Σχέδιο Ανάν όπως, τελικά, διαμορφώθηκε.
Παρέλαβα Κράτος διεθνώς αναγνωρισμένο. Δεν θα παραδώσω “Κοινότητα” χωρίς δικαίωμα λόγου διεθνώς και σε αναζήτηση κηδεμόνα. Και όλα αυτά έναντι κενών, παραπλανητικών, δήθεν, προσδοκιών. Έναντι της ανεδαφικής ψευδαίσθησης ότι η Τουρκία θα τηρήσει τις δεσμεύσεις της.
Συμπατριώτισσες, συμπατριώτες,
Στις 24 Απριλίου θα τοποθετηθείτε με ένα ΝΑΙ ή ένα ΟΧΙ στο σχέδιο Ανάν. Θα αποφασίσετε για το παρόν και το μέλλον της Κύπρου. Για τη γενιά μας, αλλά και τις γενιές που θα έρθουν μετά από εμάς.
Έχω εμπιστοσύνη στην κρίση σας.
Είμαι βέβαιος ότι δεν σας αγγίζουν ψεύτικα διλήμματα.
Ότι δεν σας τρομάζουν απειλές για δήθεν διεθνή απομόνωση.
Ότι δεν σας πείθουν τα περί δήθεν τελευταίας ευκαιρίας.
Είμαι βέβαιος ότι εξακολουθούν να έχουν για σας νόημα οι ηθικές αρχές και αξίες του λαού μας, του πολιτισμού και του εθνικού ιστορικού μας βίου, τον οποίο θέλετε να συνεχίσουμε με ασφάλεια, δικαιοσύνη, ελευθερία και ειρήνη.
Ελληνικέ κυπριακέ λαέ,
Στη ζυγαριά του ΝΑΙ και του ΟΧΙ, πολύ βαρύτερες και πολύ πιο επαχθείς θα είναι οι συνέπειες του ΝΑΙ.
Σε καλώ να απορρίψεις το Σχέδιο Ανάν.
Σε καλώ να πείς στις 24 του Απρίλη ένα δυνατό ΟΧΙ.
Σε καλώ να υπερασπιστείς το δίκαιο, την αξιοπρέπεια και την ιστορία σου.
Με αίσθημα ευθύνης απέναντι στην Ιστορία, στο παρόν και το μέλλον της Κύπρου και του λαού μας, σε καλώ να μην υποθηκεύσεις το μέλλον στην πολιτική βούληση της Τουρκίας. Να προασπιστείς την Κυπριακή Δημοκρατία, λέγοντας ΟΧΙ στη κατάλυσή της. Να συστρατευτείς για μια νέα πιο ελπιδοφόρα πορεία επανένωσης της πατρίδας μας μέσα από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Καλή Ανάσταση σε όλους!"
Τετάρτη 7 Απριλίου 2004 μ.Χ., Κύπρος
Πηγή: http://www.noiazomai.net
Ουδείς πλέον αμφιβάλλει σήμερα ότι το Κυπριακό απέχει πολύ από το να ευρίσκεται πλησίον των στόχων και των παραστάσεων της λύσεως όπως η Ελληνική πλευρά τους διεμόρφωσε αμέσως μετά την εισβολή. Ελάχιστοι, όμως, αμφιβάλλουν ότι οι προσπάθειες επίλυσης του προβλήματος διολισθαίνουν βαθμιαία και σταθερά προς τις Τουρκικές θέσεις.
Οι διεθνείς πιέσεις, ιδιαίτερα οι αμερικανικές, που δέχεται η τουρκική πλευρά είναι οριοθετημένες, γεγονός που της επιτρέπει να θέτει μαξιμαλιστικές απαιτήσεις χωρίς σοβαρό κόστος. Ήδη η Τουρκία παρουσιάζει επικοινωνιακά το γεγονός της έναρξης των συνομιλιών ως την εσχάτη υποχώρηση και θεωρεί ότι από εδώ και πέρα θα πρέπει η ελληνική πλευρά να αποδείξει ότι θέλει λύση. Στα 40 σχεδόν χρόνια που έχουν περάσει από την εισβολή, η ελληνική πλευρά έχει εξαντλήσει όλα τα περιθώρια υποχωρήσεων. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε αδιέξοδο με την πλάτη στον τοίχο. Από τη μια θα πρέπει να δείξει τη μεγίστη ευελιξία, προκειμένου να μη δώσει προσχήματα στο διεθνή παράγοντα για να επαναλάβει την πρακτική του 2004 που της κατελόγησε την ευθύνη για την απόρριψη του σχεδίου λύσης του ΟΗΕ. Στην κατάσταση που έχει περιέλθει σταδιακά η Ελληνική πλευρά, είναι πλέον διάχυτος ο φόβος ότι ένα νέο δημοψήφισμα εάν απορριφθεί δημοκρατικά από το λαό θα ανατρέψει στρατηγικούς στόχους που αφορούν οποιουσδήποτε άλλους εκτός από την ελληνοκυπρίους οι οποίοι θα κληθούν εκ νέου να πληρώσουν το κόστος της «απόρριψης της λύσης». Από την άλλη δεν μπορεί να κάνει βήμα πίσω, γιατί εάν καθ' οιονδήποτε τρόπο αναγνωρίσει στο ψευδοκράτος δικαίωμα κυριαρχίας, όπως έμμεσα επιδιώκει η Τουρκική πλευρά στις συνομιλίες, το Κυπριακό θα πάψει να έχει νόημα ως πρόβλημα. Από τη στιγμή που θα αποκτήσουν δικαίωμα κυριαρχίας, κανείς δεν θα μπορεί πλέον να πιέσει τους Τουρκοκυπρίους σ' ένα πλαίσιο πολιτικής συνύπαρξης με τους Ελληνοκυπρίους.
Τον στρατηγικό αυτό εγκλωβισμό, στον οποίο έχει περιέλθει η Ελληνική πλευρά, γνωρίζει πολύ καλά ο διεθνής παράγοντας. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια ερμηνεύεται και η διαλεκτική της αρνητικότητας που ανέπτυξαν και συνεχίζουν να αναπτύσσουν οι ξένοι διαμεσολαβητές. Προσπαθούν να δημιουργήσουν μία υποκειμενική πραγματικότητα έχοντας την απαίτηση από την Ελληνική πλευρά να βλέπει το πρόβλημα και συνεπώς τη λύση του μέσα από την δική τους οπτική. Έτσι προσπαθούν να δημιουργήσουν παραστάσεις λύσεως μέσω της διαλεκτικής της αρνητικότητας, κραδαίνοντας από μια την απειλή της τελευταίας ευκαιρίας και από την άλλη την απειλή της νομιμοποίησης της διχοτόμησης. Σε αμφότερες τις περιπτώσεις η τελεολογία που κατασκευάζεται και προσφέρεται ως διέξοδος είναι τραγική. Στην ουσία ποιά επιλογή προδιαγράφεται για την Ελληνική πλευρά; Αποδεχθείτε όσο το ταχύτερον μία ολιγότερο επώδυνη λύση. Με άλλα λόγια, η Ελληνοκύπριοι δεν έχουν πολλά περιθώρια ελιγμών, και αυτό οφείλεται στα αδιέξοδα στρατηγικής, άρα οι προσπάθειές τους, τελολογικά, θα πρέπει να κατευθύνονται σύμφωνα με την πορεία που χάραξαν οι ξένοι διαπραγματευτές. Η διαπίστωση αυτής της πραγματικότητας σε επίπεδο μιας πολιτικής ανάλυσης είναι δυσάρεστο γεγονός τα να γίνεται όμως πρακτική της πολιτικής ηγεσίας είναι συνάμα τραγικό.
Μετά το 1974, οι η στρατηγική Αθηνών και Λευκωσίας έχει εναποθέσει τις ελπίδες επίλυσης του προβλήματος, σχεδόν αποκλειστικά, στην ψευδαίσθηση πως τόσο ο εμπλεκόμενος αμερικανοβρετανικός παράγοντας όσο και ο ΟΗΕ, θα ερμηνεύσουν το διεθνές δίκαιο όχι με κριτήριο τις γεωπολιτικές σκοπιμότητες αλλά στη λογική αντικειμενικών αρχών «διεθνούς νομιμότητας». Με αυτό τον τρόπο, αντί το διεθνές δίκαιο να ενισχύει την ελληνική πλευρά, οι λανθασμένες εκτιμήσεις για το ρόλο του στις διακρατικές σχέσεις προκάλεσε σταδιακά την αποδυνάμωσή της, την εγκατάλειψη πιο αποτελεσματικών προσεγγίσεων και την σταδιακή επικράτηση των πολιτικών θέσεων της Τουρκίας.
Από την επικράτηση της θέσης ότι η επιδίωξη της αυτοδιάθεσης την δεκαετία του 1950 από τον Κυπριακό λαό ήταν άδικη και λανθασμένη που κυριάρχησε μετά το 1974, σήμερα η Ελληνική πλευρά έχει διολισθήσει σε ένα πλαίσιο λύσης που στηρίζεται στη λογική ότι οι Έλληνες της Κύπρου δεν έχουν δικαίωμα διαβίωσης στο πλαίσιο ενός ανεξάρτητου κράτους υπό συνθήκες ελευθερίας και σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πως με βάση την αμετατόπιστη και αναλλοίωτη ηγεμονική παράσταση που επέβαλε η Τουρκία μετά το 1974, έχει δικαίωμα στρατηγικής εποπτείας της Κύπρου.
Το αποτέλεσμα αυτής της λογικής αποκρυσταλλώνεται στο σημερινό πλαίσιο επίλυσης του προβλήματος που χαρακτηρίζεται ως μία προσπάθεια ελαφράς βελτίωσης της υφιστάμενης κατάστασης με κάποιες «συνοριακές διευθετήσεις» και με κάποιες πολιτειακές ρυθμίσεις. Παράλληλα, η αδυναμία της Ελληνικής στρατηγικής δημιουργεί διαρκώς κίνητρα στην Τουρκία και στους διεθνείς διαμεσολαβητές πως η υποχωρητικότητά της Ελληνικής πλευράς είναι άνευ ορίων εφόσον αυτή συνεχίζει να παραμένει εγκλωβισμένη και να τρέφεται ενδόμυχα από τη διαλεκτική της αρνητικότητας
Χρήστος Ιακώβου, είναι Διευθυντής του Κυπριακού Κέντρου Μελετών
Πηγή: http://infognomonpolitics.blogspot.gr/2014/02/blog-post_16.html#.UwIe1IX1y6M
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μεσογαίας και Λαυρεωτικής κ. Νικόλαος, σε συνέντευξή του στην Πεμπτουσία, μιλά για το θέμα: Ο πόνος, οι θλίψεις, η αδικία και η αντιμετώπισή τους μέσα στην Εκκλησία.
Μέ ἕνα ἄκρως ἐμπεριστατωμένο ἄρθρο ὁ παλαίμαχος καί πολύ γνωστός Τοῦρκος ἀρθρογράφος καί ἀρχισυντάκτης τῆς τουρκικῆς ἐφημερίδας Milliyet, Sami Kohen, παραθέτει τά μεγάλα ὀφέλη πού θά ὑπάρχουν ἀφ’ ἑνός γιά τό ψευδοκράτος τῆς βόρειας Κύπρου καί ἀφ’ ἑτέρου γιά τήν ἴδια τήν Τουρκία ἡ ἀναμενόμενη «ἐπίλυση» τοῦ Κυπριακοῦ. Οἱ Τοῦρκοι δέν κρύβουν τόν ἐνθουσιασμό τους μαζί μέ τούς πάτρωνες τῆς προδοσίας Ἀμερικανούς, ἀλλά καί Εὐρωπαίους ἰθύνοντες πού ἔσπευσαν νά ἐκδηλώσουν τήν μεγάλη τους χαρά γιά τήν ἐπικείμενη κατάργηση τῆς Κυπριακῆς Δημοκρατίας. Τό ἄρθρο ἔχει τόν ἄκρως ἐνδεικτικό τίτλο, «Bu firsat kacmali», δηλαδή, «Δέν πρέπει νά χαθεῖ αὐτή ἡ εὐκαιρία», φυσικά γιά τούς Τούρκους καί ὄχι γιά τήν ἑλληνική πλευρά πού πρόθυμη παραδίδει ὅλα τα μέχρι σήμερα κεκτημένα. Ἐπειδή κανείς δέν θά σᾶς ἐνημέρωνε γι’ αὐτά τά ὀφέλη, τά παραθέτουμε παρακάτω ὅπως ἀκριβῶς τό ὁμολογεῖ ἡ τουρκική ἐφημερίδα.
Σύμφωνα λοιπόν μέ τόν κ. Sami Kohen, τά πραγματικά μεγάλα ὀφέλη τῆς τουρκικῆς πλευρᾶς ἀπό τήν συμφωνία γιά τήν ἐπίλυση, (βλέπε παράδοση τῆς Κύπρου), τοῦ Κυπριακοῦ, θά εἶναι τά ἑξῆς:....
1) Θά ἀναγνωριστεῖ γιά πρώτη φορά διεθνῶς τό ψευδοκράτος, πού μέχρι σήμερα κανείς δέν τό ἀναγνώριζε, σάν ἰσότιμος συνέταιρος τοῦ νέου κρατικοῦ μορφώματος καί θά μετέχει ἰσότιμα στήν Εὐρωπαϊκή Ἕνωση.
2) Θά καταργηθεῖ τό ἐμπάργκο πού μέχρι σήμερα ἴσχυε γιά τά κατεχόμενα καί φυσικά μέ ὅλα αὐτά θά ὑπάρξει εὐημερία καί ἀγαλλίαση γιά τό κατοχικό κράτος.
3) Θά σταματήσει τό μπλοκάρισμα τῆς ἐνταξιακῆς πορείας τῆς Τουρκίας στήν Εὐρωπαϊκή Ἕνωση ἐξ αἰτίας τῆς σκανδαλώδης ἐμμονῆς τῆς Ἄγκυρας νά μήν ἀναγνωρίζει τήν Κυπριακή Δημοκρατία πού εἶναι ἰσότιμο κράτος μέλος της. Ἡ δημιουργία τῆς λεγόμενης «Ἑνωμένης Κύπρου», θά ἀντικαταστήσει τήν Κυπριακή Δημοκρατία στήν Εὐρωπαϊκή Ἕνωση.
4) Θά πάψουν νά ὑπάρχουν τά χρόνια προβλήματα πού δημιουργοῦσαν στήν τουρκική ἐξωτερική πολιτική τό Κυπριακό, (πού ἔχει φάει πολλά «χαστούκια» τελευταία), καί ἡ Τουρκία ἀποδεσμευόμενη ἀπό τό χρόνιο αὐτό πρόβλημα θά «ἀνακουφιστεῖ» καί θά πάρει δύναμη γιά τίς νέες «ἐξορμήσεις» της.
5) Ἀλλά φυσικά το πιό σημαντικό ἀπό ὅλη αὐτή τήν ἱστορία, (πού γιά πολλούς ἐξ αἰτίας τοῦ γίνεται), εἶναι ἡ ἰσότιμη συμμετοχή τοῦ ψευδοκράτους στά ὀφέλη καί στά κέρδη ἀπό τά τεράστια ἐνεργειακά κοιτάσματα τῆς κυπριακῆς ΑΟΖ. Ἀπό ἐδῶ καί στό ἑξῆς καί ἀφοῦ φυσικά καταργηθεῖ ἡ Κυπριακή Δημοκρατία, τό ψευδοκράτος καί φυσικά καί ἡ Τουρκία θά ἔχουν πρῶτο λόγο γιά τήν ἐκμετάλλευση καί γιά τά μεγάλα κέρδη πού ἔχουν ἤδη ἀναγγελθεῖ ἀπό τά κοιτάσματα φυσικοῦ ἀερίου τῆς κυπριακῆς ΑΟΖ. Ἔτσι θά δοθεῖ τέλος καί στά σενάρια γιά κατασκευή ἐνεργειακῶν ἀγωγῶν πού θά περνοῦν ἀπό τήν Ἑλλάδα, ἀφοῦ πλέον ἡ Τουρκία θά γίνει τό κομβικό σημεῖο γιά τούς ἐνεργειακούς ἀγωγούς πού θά μεταφέρουν τό φυσικό ἀέριό της Κύπρου στήν Εὐρώπη ἀλλά καί τό φυσικό ἀέριό του Ἰσραήλ πού τώρα χωρίς τό πρόβλημα τό Κυπριακοῦ θά ἔρθει πιό κοντά τήν Τουρκία γιά μιά μεγάλη ἐνεργειακή συνεργασία. Μέ τήν μεγάλη συμβολή μᾶς λοιπόν, ξανακτίζεται σταδιακά ὁ περίφημος ἄξονας Τουρκίας –Ἰσραήλ. Εὖγε μας!
Δέν χρειάζεται νά ποῦμε περισσότερα. Ὁ ἴδιος ὁ Τουρκοεβραῖος δημοσιογράφος τά εἶπε ὅλα. Ἐκεῖνο βέβαια πού δέν ἔχουμε ἀκόμα συνειδητοποιήσει, εἶναι ὅτι νά μήν νομίζουμε ὅτι δέν ἕπεται συνέχεια. Ἡ τουρκική «βουλιμία» δέν ἔχει ὅρια καί τά νεοοθομανικά τερτίπια τῆς Ἄγκυρας ἀφοῦ ἐλευθερωθοῦν ἀπό τό Κυπριακό θά μᾶς βλέπουν τώρα σάν ἕνα ὥριμο «ὀρεκτικό». Ἡ Ἑλλάδα καί τά ἐνεργειακά κοιτάσματα τοῦ Αἰγαίου ἔχουν συνέχεια καί θά ἀκολουθήσουν τήν «ἐπίλυση» τοῦ Κυπριακοῦ. Θά μοῦ πεῖτε τώρα ποιός ἐνδιαφέρεται γιά ὅλα αὐτά; Ἐνδιαφέρονται οἱ ἔνστολοι, οἱ ρασοφόροι, οἱ γραβατωμένοι πολιτικοί; Ἄραγε αὐτή ἡ χώρα ὑπάρχει ἀκόμα, ἤ ζοῦμε μοναχά στίς ἀπατηλές ψευδαισθήσεις μας;
Η φωτογραφία δείχνει καθαρά ποιος είναι ο στόχος. Το 1960 όλο το νησί ήταν ελληνικό. Το 1974 χάθηκε το 40%, τώρα θα χαθεί ολόκληρο.
Στο άρθρο μας της Παρασκευής προαναγγείλαμε μια συνοπτική εκτίμηση καταστάσεως, για να συμβάλουμε κι εμείς στον προβληματισμό που -ελπίζουμε- θα αναπτυχθεί στην κυπριακή και ελλαδική κοινωνία των πολιτών. Σημειώνουμε ότι συμπεριλαμβάνουμε και την ελλαδική όχι μόνο γιατί το Κυπριακό είναι ένα εθνικό θέμα, αλλά γιατί το «μοντέλο» που θα αποδεχτούμε να εφαρμοστεί στην Κύπρο, μετ’ ου πολύ θα χτυπήσει και την πόρτα της Ελλάδας.
Για να φθάσουμε στο σήμερα, θα πρέπει πρώτα να δούμε πώς φθάσαμε ως εδώ και κυρίως πώς και γιατί έγινε η εισβολή και κατοχή, της οποίας η Τουρκία ήταν ενεργούμενο.
Η Κύπρος καταλήφθηκε από τους Οθωμανούς του 1571 και δόθηκε στους Άγγλους το 1878, με ετήσιο ενοίκιο 92.000 χρυσές λίρες, για να προσαρτηθεί από το Ηνωμένο Βασίλειο το 1914, όταν η Τουρκία είχε επιλέξει το αντίπαλο στρατόπεδο, στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Από τότε το Λονδίνο είχε αξιολογήσει την ανυπολόγιστη στρατηγική και γεωπολιτική αξία της Κύπρου, αξία που απέκτησε άλλη βαρύτητα και διάσταση με την «ανακάλυψη» των ενεργειακών κοιτασμάτων στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της.
Οι Έλληνες της Κύπρου, χωρίς να υπάρχει κάποιο σχέδιο που να εκπορεύεται από τη ...Μεγάλη Ιδέα, πράττοντας το αυτονόητο, από την πρώτη στιγμή της προσάρτησης της Κύπρου στο Ηνωμένο Βασίλειο, άρχισαν να αποζητούν την ελευθερία και την Ένωση με την Ελλάδα. Όμως το Λονδίνο ήταν αποφασισμένο να την κρατήσει πάση θυσία (άλλων) και όταν με τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου διαπίστωσε ότι η Ελλάδα, που κατέβαλε το υψηλότερο τίμημα μεταξύ των συμμάχων στον συγκεκριμένο πόλεμο, θα διεκδικούσε με αξιώσεις την προσάρτηση της Κύπρου, προκάλεσε τον Εμφύλιο, από τις τραγικές συνέπειες του οποίου η Ελλάδα δεν έχει κατορθώσει να απαλλαγεί μέχρι σήμερα.
Ακολούθησε ο επικός εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ, ο οποίος ήταν τόσο αποτελεσματικός, που ανάγκασε το Λονδίνο να εμπλέξει τον τουρκικό παράγοντα για να αποφευχθεί η «απώλεια» της Κύπρου. Αφού λόγω Κυπριακού θυσιάστηκαν οι Έλληνες της Κωνσταντινούπολης, της Ίμβρου και της Τενέδου στο βωμό των γεωπολιτικών συμφερόντων του Λονδίνου και της Ουάσιγκτον, που εν τω μεταξύ μπήκε στο «παιχνίδι» μέσω ΝΑΤΟ, ήλθαν ως «λύση» οι συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου, οι οποίες δημιουργούσαν προϋποθέσεις για συνεχή επικυριαρχία και έλεγχο της Κύπρου από τον ...διεθνή παράγοντα.
Παρά τη «σημαδεμένη» λύση των προειρηθεισών συμφωνιών, η Κυπριακή Δημοκρατία σταδιακά άρχισε να γίνεται και πάλι απειλή για τα γεωπολιτικά συμφέροντα του ...διεθνούς παράγοντα, αφού ο δυναμισμός των ελληνοκυπρίων έθετε σε κίνδυνο τον έλεγχο του νησιού από αυτόν.
Έτσι, όπως και το 1955, ο διεθνής παράγων, με φανερό πρωταγωνιστή την πιο εγκληματική μορφή του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα για μας τους Έλληνες, τον Χένρυ Κίσινγκερ, έβαλε και πάλι στο παιχνίδι το εύκολο ενεργούμενο, την Τουρκία, που είχε ως αποτέλεσμα την εισβολή και κατοχή του 40% του νησιού το 1974.
Μέσα από τις στάχτες της εισβολής και κατοχής, η Κυπριακή Δημοκρατία αναγεννήθηκε και μετεξελίχθηκε σε ένα αμιγές και οικονομικά ισχυρό ελληνικό κράτος, το οποίο μάλιστα σταδιακά άρχισε να αποκτά αξιόμαχο στρατό, πολεμικό ναυτικό και στοιχεία πολεμικής αεροπορίας.
Και όταν το κράτος αυτό, εισήλθε στην Ε.Ε. και συνήψε συμφωνίες που άνοιξαν το δρόμο για την εκμετάλλευση των υποθαλάσσιων ενεργειακών αποθεμάτων στην κυπριακή ΑΟΖ, τότε το πράγμα άρχισε να γίνεται επικίνδυνο.
Μπορούμε, λοιπόν, να συμφωνήσουμε ότι η Ε.Ε. και τα ενεργειακά είναι δυο παράγοντες που άλλαξαν ριζικά τις παραμέτρους του Κυπριακού, με ορατό πλέον τον κίνδυνο για τον ...διεθνή παράγοντα να χάσει τον έλεγχο το παιχνιδιού.
Αν δεχτούμε το ως άνω σκεπτικό, το διαχρονικό πρόβλημα στο Κυπριακό Ζήτημα είναι ο ελληνικός παράγοντας της Κύπρου, που πάντα, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, ακόμα και μετά από τραγωδίες, καταφέρνει να κυριαρχεί και να θέτει σε κίνδυνο τον έλεγχο του νησιού από τις γνωστές δυνάμεις.
Άρα, αυτό που θα δούμε να εκτυλίσσεται στη διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού το επόμενο διάστημα, είναι η «διευθέτηση» για μια ακόμα φορά αυτού του ενοχλητικού ζητήματος. Δηλαδή, πώς θα αποδυναμωθεί καθοριστικά ο ελληνικός παράγοντας του νησιού, για να μην προκύπτει κάθε τρεις και λίγο το ίδιο πρόβλημα και να χρειάζονται και πάλι «διευθετήσεις».
Με άλλα λόγια, θα επιδιωχθεί η ...τελική λύση, που δεν είναι άλλη από τη δημιουργία κατάλληλων συνθηκών, που στην ουσία θα εξαφανίσουν τον ελληνισμό από το νησί.
Και όπως είπαμε στην αρχή, το μοντέλο που θα εφαρμοστεί στην Κύπρο, μετ’ ου πολύ θα κτυπήσει και την πόρτα της Ελλάδος.
Γι’ αυτό, «φύλακες γρηγορείτε»...
«Ολοκληρωτικώς αβάσιμα» χαρακτηρίζονται από τους ειδικούς τα περί της καταπάτησης από την Αίγυπτο περιοχών οι οποίες εμπίπτουν μέσα στη δυνητική Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της χώρας μας.
Η παραπάνω τοποθέτηση ανήκει στους δρ. Ηλία Κονοφάγο και στον ομότιμο καθηγητή του Πολυτεχνείου Κρήτης, Αντώνη Φώσκολο, οι οποίοι απέρριψαν με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο, κάθε τοποθέτηση περί εμπλοκής με την Αίγυπτο με αφορμή την προκήρυξη από την πλευρά του Κάιρο, ενός νέου γύρου για την παραχώρηση θαλασσίων οικοπέδων μερικά εκ των οποίων βρίσκονται πλησίον περιοχών ελληνικού ενδιαφέροντος.
Τόσο ο δρ. Η. Κονοφάγος όσο και ο καθηγητής Α. Φώσκολος επεσήμαναν το γεγονός ότι η συγκεκριμένη προκήρυξη της Αιγύπτου δεν αφορά καινούργια θαλάσσια οικόπεδα αλλά υπάρχοντα τα οποία και δεν παραχωρήθηκαν στο παρελθόν.
Το σημαντικότερο όμως είναι ότι σύμφωνα με τους ιδίους η περίπτωση της Αιγύπτου και των παραχωρήσεών της εξετάστηκε επισταμένα από τους ίδιους και με την συμμετοχή του Νίκου Λυγερού και της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού, οι οποίοι επιβεβαίωσαν το γεγονός ότι η Αίγυπτος σεβάστηκε απολύτως την μέση γραμμή χάραξης περιοχών μεταξύ αυτής και της Ελλάδας, δηλαδή υπήρξε σεβασμός της «μέσης γραμμής Καστελορίζου-Αιγύπτου», κατά τον καθηγητή Φώσκολο.
Η παρουσίαση δε των αποτελεσμάτων της συγκεκριμένης έρευνας έγινε στον ίδιο τον πρωθυπουργό, Αντώνη Σαμαρά, εδώ και ενάμιση σχεδόν χρόνο «παρουσία των συνεργατών του Άγγελου Συρίγου και Χρύσανθου Λαζαρίδη», όπως σημειώνει ο Α. Φώσκολος, ενώ ο Η. Κονοφάγος επισημαίνει ότι η Αίγυπτος «σεβάστηκε πλήρως και εντυπωσιακά στην προκήρυξη της προς τη διεθνή αγορά Εταιρειών Πετρελαίου τη μέση γραμμή Καστελόριζου-Αιγύπτου».
Η ουσία της τοποθέτησης των ειδικών επιστημόνων είναι η εξής: H Αίγυπτος εδώ και χρόνια έχει προχωρήσει στη δημιουργία θαλασσίων οικοπέδων τα οποία σέβονται de facto την χάραξη ΑΟΖ μεταξύ των Αθηνών και του Κάιρο με τη μέθοδο της μέσης γραμμής. Η ελληνική ηγεσία εδώ και αρκετό καιρό, δηλαδή από τους πρώτους μήνες της ανάληψης της εξουσίας από την παρούσα κυβέρνηση, ζήτησε από συγκεκριμένους ανθρώπους πλήρη ενημέρωση επί των θεμάτων αυτών, ενώ εξετάστηκε επισταμένως η οριοθέτηση της Αιγύπτου.
Η κατάληξη όλων των παραπάνω ήταν, ότι ουδέν το μεμπτό έχει βρεθεί σε σχέση με την Αίγυπτο, άρα η Ελλάδα δεν έχει λόγο να αντιδράσει αρνητικά στις κινήσεις τη συγκεκριμένης χώρας. Τέλος, ο νέος γύρος αδειοδοτήσεων από το Κάιρο αφορά ακριβώς τις υπό εξέταση από το παρελθόν περιπτώσεις, άρα δεν υπάρχει τίποτα το προβληματικό το οποίο να δικαιολογεί τον θόρυβο που προκλήθηκε.
Στη συγκεκριμένη τοποθέτηση, η οποία γίνεται από την σκοπιά των ειδικών του πετρελαίου, της γεωλογίας και της βιομηχανίας, καλό ήταν να προστεθεί και η διεθνολογική παράμετρος, η οποία θα μπορούσε να εξηγήσει την «επαμφοτερίζουσα», όπως φαίνεται από τα διάφορα δημοσιεύματα, στάση της Αιγύπτου.
Τα πράγματα είναι απλά: Η Αίγυπτος είναι ένα σοβαρό και ιστορικό κράτος το οποίο είτε υπό την ηγεσία των Αδελφών Μουσουλμάνων του Μόρσι, είτε υπό την ηγεσία των «αντεπαναστατών» του Αλ-Σίσσι, δεν λειτουργεί με βάση το «συναίσθημα» αλλά με βάση το «συμφέρον».
Δηλαδή, αυτή τη στιγμή, η Αίγυπτος δεν έχει κανένα συμφέρον να «τραβήξει το σχοινί» με την Τουρκία, μέσω της Ελλάδας και της υπόθεσης της ΑΟΖ, όσο συγκρουσιακή και να είναι η σχέση της με την γειτονική χώρα. Από την άλλη πλευρά αυτό δεν σημαίνει ότι θα υπακούσει στα κελεύσματα των νεοθωμανών της Άγκυρας οι οποίοι θέλουν να τραβήξουν την Αίγυπτο προς μία ατραπό ανοιχτής σύγκρουσης με την Ελλάδα και την Κύπρο.
Με άλλα λόγια, το ότι η Αίγυπτος φέρεται με μέγιστη προσοχή σε ένα τόσο δύσκολο ζήτημα αυτό δεν σημαίνει ότι είναι εχθρική απέναντί μας. Δυστυχώς, το πρόβλημα δεν είναι η Αίγυπτος, αλλά η ελληνική νοοτροπία του να τοποθετούνται «ταμπέλες» στον οποιονδήποτε, χωρίς υπό εξέταση να τίθεται το εάν κάποιος είναι «φίλος» ή «εχθρός» (όροι άγνωστοι στη ρεαλιστική σχολή σκέψης των διεθνών σχέσεων), αλλά με το ποιο είναι το συμφέρον του.
Είναι στο χέρι της Αθήνας να πείσει την Αίγυπτο, ότι τα συμφέροντά της συμπίπτουν περισσότερο με τα δικά μας απ’ ότι με αυτά της Τουρκίας, αλλά το κυριότερο εργαλείο πειθούς προς έναν εξωτερικό παράγοντα είναι να αποδείξεις ότι είσαι σταθερός και ισχυρός εταίρος, για μία τόσο σοβαρή υπόθεση.
Για να γινόμαστε πρακτικοί, εάν η Άγκυρα – σε ένα υποθετικό σενάριο – πει στο Κάιρο, ότι σε περίπτωση ελληνικής αντίδρασης θα κατεβεί στην περιοχή ο τουρκικός στόλος, πως ακριβώς περιμένουν να υπερακοντίσουν την «προσφορά» οι δικοί μας υπεύθυνοι; Κάνοντας κηρύγματα για το διεθνές δίκαιο ή λέγοντας ότι θα πάνε στον ΟΗΕ; Για να μην αναφερθούμε στις δαπάνες των στρατιωτικών επιτελείων…
Πώς είναι δυνατόν να πείσουμε τον οποιοδήποτε… για οτιδήποτε, όταν η ελληνική εξωτερική πολιτική για δεκαετίες αποδεικνύει με κάθε ευκαιρία την ανασφάλειά της όχι μόνο απέναντι στην Τουρκία αλλά και σε πιο «εύκολες» και «βατές» περιπτώσεις;
Κλείνουμε τη συγκεκριμένη τοποθέτηση με μία επισήμανση. Η Ελλάδα θα πρέπει να επιταχύνει τις κινήσεις της αναφορικά με τις Θαλάσσιες Ζώνες, η προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι μία μοναδική ευκαιρία. Μόνο έτσι η Αίγυπτος θα συνεχίσει με τη στάση της να δημιουργεί «δίκαιο» το οποίο είναι συμβατό με τα ελληνικά συμφέροντα και μόνο έτσι οι εταιρίες – που δεν πηγαίνουν σε «γκρίζες» περιοχές – θα σπεύσουν να συμμετάσχουν στην εκμετάλλευση και τη νομή του πλούτου της θάλασσας και του βυθού της Ανατολικής Μεσογείου.
Πηγή: http://www.defence-point.gr/news/?p=95574
Αφορμή για το ανωτέρω άρθρο υπήρξε το ακόλουθο δημοσίευμα του δημοσιογράφου κου Αθανασόπουλου Αγγέλου στην εφημερίδα «ΤΟ ΒΗΜΑ», την Δευτέρα 10-2-2014 που αναπαρήχθη από το σύνολο σχεδόν του ηλεκτρονικού τύπου:
Το Κάιρο δεν φαίνεται διατεθειμένο να αγνοήσει την Άγκυρα στην οριοθέτηση
Παρά το ασφυκτικό πρέσινγκ της Αθήνας, το Κάιρο δεν φαίνεται διατεθειμένο να αγνοήσει την Άγκυρα στο ζήτημα της οριοθέτησης Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών (ΑΟΖ) στη Μεσόγειο.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Βήματος», η θέση αυτή κατέστη απολύτως σαφής στον ίδιο τον Πρωθυπουργό κ. Αντ. Σαμαρά από τον μεταβατικό πρόεδρο της Αιγύπτου Αντλί Μανσούρ κατά την πρόσφατη επίσκεψη του δεύτερου στην Αθήνα. Μάλιστα, ο κ. Μανσούρ φέρεται να πρότεινε στον κ. Σαμαρά να εξετάσουν το ενδεχόμενο τριμερούς (!) διαπραγμάτευσης με τη συμμετοχή και της Τουρκίας, με σκοπό να προχωρήσει η οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών στην ευαίσθητη αυτή περιοχή.
Η κατάσταση περιπλέκεται ακόμη περισσότερο από το γεγονός ότι στις 30 Δεκεμβρίου 2013 το υπουργείο Πετρελαίου της Αιγύπτου και συγκεκριμένα η Αιγυπτιακή Εταιρεία Φυσικού Αερίου (EGAS) αποφάσισε να προχωρήσει στην προκήρυξη νέου γύρου εκμετάλλευσης συνολικά επτά οικοπέδων στη Μεσόγειο και στο Δέλτα του Νείλου. Από τα επτά οικόπεδα, τουλάχιστον δύο εξ’ αυτών βρίσκονται σε περιοχή στην οποία ουσιαστικά «κουμπώνουν», όπως αναφέρουν ενημερωμένες πηγές, με οικόπεδα που αυθαιρέτως έχει προκηρύξει παλαιότερα η Άγκυρα στην Ανατολική Μεσόγειο, «σβήνοντας» ουσιαστικά από τον χάρτη το Καστελόριζο και αγνοώντας προφανώς πλήρως τις απόψεις της Αθήνας. Μήπως αυτό σημαίνει ότι υιοθετεί τις τουρκικές θέσεις;
Αυτό που καθιστά την κίνηση εκ μέρους του Καϊρου ανησυχητική είναι ότι έλαβε χώρα σε μία περίοδο που υποτίθεται ότι καταβάλλεται μία προσπάθεια να επανεκκινήσουν οι συνομιλίες σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων για την οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδος και Αιγύπτου, ενώ έχουν πραγματοποιηθεί και συναντήσεις σε τριμερές επίπεδο με τη συμμετοχή της Κύπρου. Το ερώτημα που τίθεται από διάφορες πλευρές είναι πως ακριβώς σχεδιάζει να κινηθεί από εδώ και πέρα η Αθήνα. Κυπριακές πηγές εξέφραζαν επίσης την απορία τους για το γεγονός ότι έχουν καθυστερήσει οι συνομιλίες στις οποίες κατ’ αρχήν είχαν συμφωνήσει Ελλάδα και Κύπρος για τις θαλάσσιες ζώνες (σσ. αναμενόταν και έλευση του πρέσβη κ. Τ. Τζιωνή, ο οποίος θεωρείται ο άνθρωπος που έχει τη σχετική τεχνογνωσία στην Κύπρο, στην Αθήνα).
Αν και παράγοντες του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών είχαν εμφανιστεί εδώ και πολλούς μήνες επιφυλακτικοί έναντι υπεραισιόδοξων προβλέψεων, κατά την επίσκεψη του αντιπροέδρου της κυβέρνησης και υπουργού Εξωτερικών κ. Ευ. Βενιζέλου στο Κάιρο στις αρχές του περασμένου Σεπτεμβρίου είχαν διαφανεί ελπίδες ότι θα μπορούσαν να υπάρξουν θετικές εξελίξεις έπειτα από τα πολύ θερμά λόγια του αιγυπτίου υπουργού ΕξωτερικώνΝαμπίλ Φαχμί.
Ωστόσο, η Αθήνα φαίνεται ότι «λογάριαζε χωρίς τον ξενοδόχο», όπου «ξενοδόχος» στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν ήταν άλλος από τη γραφειοκρατία του αιγυπτιακού υπουργείου Εξωτερικών και την απροθυμία να αποξενωθεί τελείως η Άγκυρα. Η χλιαρή στάση των αιγυπτίων διπλωματών κατέστη σαφής όταν βρέθηκε στο Κάιρο για πολιτικές διαβουλεύσεις τον περασμένο Νοέμβριο ο Πολιτικός Διευθυντής του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών πρέσβης κ. Δ. Παρασκευόπουλος. Αυτός είναι και ο λόγος που δεν έχει ακόμη λάβει χώρα επανάληψη των συνομιλιών σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων.
Η πρόταση Μανσούρ για τριμερή Ελλάδος – Τουρκίας – Αιγύπτου δεν θα έπρεπε φυσικά να αποτελεί «κεραυνό εν αιθρία», διότι δεν είναι η πρώτη φορά που κατατίθεται. Είναι γνωστό στους «παροικούντες τη διπλωματική Ιερουσαλήμ» ότι ανάλογο σοκ είχε δεχθεί πριν από μερικούς μήνες ο πρώην υπουργός Εξωτερικών και σήμερα υπουργός Εθνικής Άμυνας κ. Δ. Αβραμόπουλος όταν ο Κάμελ Άμρ, υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης του ανατραπέντος ισλαμιστή προέδρου της Αιγύπτου Μοχάμεντ Μόρσι, είχε αναφέρει ξανά την πρόταση για τριμερή Καϊρου – Άγκυρας – Αθηνών. Καθώς όμως ήταν ευρέως γνωστό ότι η Τουρκία ασκούσε επιρροή επί των Αδελφών Μουσουλμάνων, είχαν δημιουργηθεί ελπίδες ότι με την ανατροπή Μόρσι, τα πράγματα θα άλλαζαν – κάτι που μάλλον δεν έχει συμβεί…
Η «προϊστορία» των «μπρος – πίσω» του Καϊρου
Είναι σαφές ότι η ύπαρξη του Καστελορίζου περιπλέκει δραματικά την κατάσταση. Και είναι πιθανότατα για τον ίδιο λόγο που η Αθήνα επιδιώκει να διευρύνει και επισήμως τις διερευνητικές συνομιλίες με την Άγκυρα και στην οριοθέτηση ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο ώστε, από τη μία πλευρά να μην επιτρέψει στην Τουρκία να απομονώνει την περιοχή αυτή από το Αιγαίο και από την άλλη πλευρά να αποκρούσει «ύποπτες» προτάσεις όπως αυτή της Αιγύπτου. Το γεγονός όμως ότι οι προσπάθειες αυτές ανακοινώνονται μέσω διαρροών και όχι επισήμως καταδεικνύει τη δυσκολία του εγχειρήματος, ενώ δεν μεταβάλλει κατ’ ελάχιστον τις θέσεις της Άγκυρας.
Τα προβλήματα όμως στην οριοθέτηση με την Αίγυπτο είναι σαφή εδώ και πολλά χρόνια. Άλλωστε, το Κάιρο ήδη από το 2007 εμφανιζόταν, παρά το γεγονός ότι είχε αποδεχθεί τη μέθοδο της μέσης γραμμής, να εκφράζει αμφιβολίες για το κατά πόσον μπορεί το Καστελόριζο να έχει πλήρη επήρεια. Προσέθετε δε ότι μία τέτοια οριοθέτηση ίσως να μην οδηγούσε σε δίκαιο αποτέλεσμα.
Η Αθήνα φέρεται, την ίδια περίοδο, να είχε καταθέσει και χάρτη που ελάμβανε υπόψη την πλήρη επήρεια του Καστελορίζου. Ωστόσο, ο… απαντητικός χάρτης της Αιγύπτου οδήγησε σε τερματισμό των συνομιλιών, τον Ιούνιο του 2009, καθώς ουσιαστικά υιοθετούσε τις διεκδικήσεις της Άγκυρας, εξαιρώντας περιοχές στις οποίες αυτή αμφισβητούσε μέρος της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.
Το Κάιρο δεν σταμάτησε εκεί. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο πρέσβης της Αιγύπτου στην Αθήνα είχε επισκεφθεί το καλοκαίρι του 2011 το υπουργείο Εξωτερικών για να εκφράσει τις επιφυλάξεις του για τον χάρτη που είχε δημοσιευθεί στο πλαίσιο του νόμου 4001/2011 – γνωστού και ως «νόμου Μανιάτη» - βάσει του οποίου ορίστηκε η περιοχή εντός της οποίας πραγματοποιήθηκαν οι σεισμικές έρευνες της PGS νοτίως της Κρήτης.
Ίσως αυτό να οφείλεται στο γεγονός, εκτιμούν ενημερωμένες πηγές, ότι το Κάιρο θεωρεί ότι έχει δικαιώματα σε κομμάτι της ελληνικής υφαλοκρηπίδας στην περιοχή. Το 2002, η νορβηγική εταιρεία TGS είχε πραγματοποιήσει σεισμικές έρευνες στην περιοχή αυτή και υπήρχαν σχετικές σεισμικές γραμμές εν γνώσει της ελληνικής πλευράς που τώρα γίνεται προσπάθεια να αξιοποιηθούν στο πλαίσιο του νέου κύκλου σεισμικών ερευνών που πρόσφατα ολοκληρώθηκε.
Πηγή: http://infognomonpolitics.blogspot.gr/2014/02/blog-post_158.html#.UvqW5IX1y6M
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μεσογαίας και Λαυρεωτικής κ. Νικόλαος, σε συνέντευξή του στην Πεμπτουσία, μιλά για το θέμα: Ο πόνος, οι θλίψεις, η αδικία και η αντιμετώπισή τους μέσα στην Εκκλησία.
ΑΓΙΟΙ ΕΠΙΣΚΟΠΟΙ ΑΝΤΙΣΤΑΘΕΙΤΕ…
«Ο λαός μας ξέρει να υπερασπίζεται τα ιερά και τα όσια… Αντίσταση και ανάκαμψη, για να βρούμε ό,τι έχουμε χάσει, για να υπερασπισθούμε ό,τι κινδυνεύει… Η Ελλάδα είναι η Χώρα των Μεγάλων Αγώνων για την κατίσχυση των μεγάλων ιδανικών… Μην αφήσεις τη Χώρα σου να χάσει το χαρακτήρα της και να μετατραπεί σε μάζα ανθρώπων, χωρίς συνείδηση, χωρίς Εθνικότητα και χωρίς ταυτότητα… Μείνατε σταθεροί στην Πίστη και στα ιδανικά του Γένους…».
Μακαριστός Χριστόδουλος Α΄ Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος.
Η Εκκλησία της Ελλάδος από ιδρύσεώς της είχε τους διώκτες της έτσι όπως αναφέρονται σε ιστορικά εκκλησιαστικά βιβλία και όμως χάρη των πιστών και με την παρότρυνση των Επισκόπων τους νικούσε γιατί σαν οδηγό της είχε και έχει την εορτάζουσα σε λίγες ημέρες Μητέρα όλου του Κόσμου την Μεγαλόχαρη Παναγιά μας που φανερώνεται όποτε χρειαστεί σε θάλασσες, σε βράχους, σε σπήλαια και αλλού. Νικούσε γιατί είχε και έχει τους Αγίους, τους Οσιομάρτυρες, τους Ασκητές, τους Μοναχούς και Μοναχές των Ιερών Μονών, πολλοί από αυτούς μαρτύρησαν για του Χριστού την Πίστη την Αγία και της Πατρίδας την Ελευθερία.
Η Εκκλησία της Ελλάδος τα τελευταία χρόνια δέχτηκε πολλά πλήγματα από τις Ελληνικές Κυβερνήσεις, δέχθηκε μεγάλη ταπείνωση. Οι Κυβερνώντες την εποχή 1999 - 2000, ήρθαν σε «σύγκρουση» με την Εκκλησία και αφαίρεσαν την αναγραφή του Θρησκεύματος σε κάθε Έλληνα και Ελληνίδα από την ταυτότητά του. Η τότε Ηγεσία της Εκκλησίας της Ελλάδος, ο Αείμνηστος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κυρός Χριστόδουλος, τους αναθεμάτισε δύο φορές, τη μία στις 14 Ιουνίου στη Θεσσαλονίκη και την άλλη στις 21 Ιουνίου στην Αθήνα με δύο μεγάλες λαοσυνάξεις, ίσως οι μεγαλύτερες συγκεντρώσεις που έγιναν ποτέ στην Ελλάδα.
Την ίδια εποχή, ο Χριστόδουλος, συγκέντρωσε τριάμισι εκατομμύρια υπογραφές ζητώντας δημοψήφισμα από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Το αίτημα του Προκαθήμενου της Εκκλησίας της Ελλάδος, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Στεφανόπουλος το απέρριψε… Ο Μεγάλος εκείνος Ηγέτης απάντησε τόσο στην Πολιτειακή όσο και στην Πολιτική ηγεσία: «… Ώ κι αν εσηκώνονταν από τους τάφους των τα μεγάλα παλικάρια του Έθνους μας, οι Κολοκοτρώνηδες και οι Μακρυγιάννηδες και οι Μιαούλιδες και Μποτσαραίοι, οι Παπάδες και οι Δεσποτάδες, τι θα λέγανε εάν βλέπανε το γκρέμισμα που επιχειρούν σήμερα κάποια παιδιά τους, στην Ελληνορθόδοξη παρουσία μέσα στην κοινωνία και τα ραπίσματα που δίνουν στην μάνα τους την Εκκλησία…»
Τα τελευταία τρία χρόνια ξεκίνησε μια «μεθοδευμένη και μελετημένη» από τους Κυβερνώντες «δίωξη» της Ελληνικής οικογένειας πολύτεκνης και μη, του Έλληνα πολίτη, του εργαζόμενου σε κάθε τομέα, αρχίζοντας από το «κλέψιμο» των χρημάτων του με μείωση και αφαίρεση των μισθών και των συντάξεων χωρίς καμιά εξαίρεση πλην των «δικών τους εισπράξεων» εννοώ τους τριακόσιους της Βουλής και αυτών που τους ορκίζουν. Αλήθεια τηρούν τον όρκο που δίνουν όλοι αυτοί που μας Κυβερνούν και που με μεγάλη ευχέρεια λένε: «…ορκίζομαι στο όνομα της Αγίας και Ομοούσιας και Αδιαίρετης Τριάδας να φυλάσσω το Σύνταγμα και τους νόμους… να προστατεύω τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των Ελλήνων και να υπηρετώ το γενικό συμφέρον και την πρόοδο του Ελληνικού Λαού».
Τα νομοθετήματα, καθ' υπαγόρευση της Τρόικας ψηφίζονται αβλεπτεί για κλείσιμο Σχολείων, Νοσοκομείων και όλα αυτά, δήθεν, για το συμφέρον και την πρόοδο του Ελληνικού Λαού!!! Νομοθετήματα που επιχειρούν να φιμώσουν τον Έλληνα για να εκφράζεται ελεύθερα. Σαν να μας λένε οι τριακόσιοι της Βουλής «Σκάσε και δούλευε κάθε μέρα, ακόμα και την Κυριακή!!!». Σαν να λένε στον Επίσκοπο, στον Ιεροκήρυκα, στον Εφημέριο, «ότι και να κάμεις την Κυριακή εγώ δεν θα σου στείλω τον πιστό να σε ακούσει γιατί θα τον έχω με κινέζικο μεροκάματο των δύο ευρώ!!! σε δουλειά» και κανείς δεν θα σηκώσει κεφάλι αφού ο Νόμος το ορίζει… και να ξεχάσουμε κάθε τι που έχει σχέση με την ανάπτυξη της Εθνικής και Θρησκευτικής συνειδήσεως…
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Κοσμάς στην επιστολή - διαμαρτυρία προς τους τριακόσιους της Βουλής, για την κατάργηση της αργίας της Κυριακής μεταξύ των άλλων γράφει: «…Γιατί κ.κ. Βουλευτές, επιχειρείται αυτό το ανόσιο τόλμημα της δια νόμου καταργήσεως της ισχυούσης αργίας της Κυριακής… η Κυριακή είναι ημέρα λατρείας του Τριαδικού μας Θεού, ημέρα αφιερωμένη στον Κύριο, στην ανάπαυση και την καλλιέργεια έργων αγάπης των Χριστιανών. Αλήθεια ζούμε στην Ορθόδοξο Χριστιανική Ελλάδα ή σε κάποια αλλόθρησκη Χώρα… Την αργία της Κυριακής την σεβάστηκαν τόσοι αιώνες και οι πιο άσπονδοι εχθροί της Ορθοδόξου αληθείας! … Ο συμπατριώτης μας μεγάλος Άγιος, Διδάχος, Εθνομάρτυς και Ιερομάρτυς Κοσμάς ο Αιτωλός, έχυσε το αίμα του γιατί αγωνίσθηκε να εδραιώση στα Γιάννενα την αργία της Κυριακής και ήλθε αντιμέτωπος με τους Εβραίους. Εμείς σήμερα θα συμμαχήσουμε με τους δημίους του;... Ως πνευματικός πατέρας της περιοχής μας, σας παρακαλώ να αντισταθείτε, να αγωνισθείτε να ματαιωθεί το αντίχριστο αυτό επιχείρημα. Εφ΄ όσον αγαπάτε τον Χριστό, την Ορθοδοξία, την Ελλάδα και τους Έλληνες, να το αποδείξετε… Σταθείτε όρθιοι, ομολογητές. Ανακόψατε την πορεία προς την φθορά και την διάλυση της Πατρίδος σας…»
Στην ιστοσελίδα του Ιερού Ναού Αποστόλου Φιλίππου Γραμματικούς ο π. Σπυρίδωνας μας παρουσιάζει την Διδαχή του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού για την αργία της Κυριακής που μεταξύ των άλλων μας λέει: «…Εκείνο το κέρδος που γίνεται την Κυριακή είναι αφορισμένο και καταραμένο, και βάνετε φωτιά και κατάρα εις το σπίτι σας και όχι ευλογία και ή σε θανατώνει ο Θεός παράκαιρα ή την γυναίκα σου ή το παιδί σου, ή το ζώο σου ψοφά ή άλλο κακό σου κάμνει… Την φυλάγετε την Κυριακή, αν είσθε Χριστιανοί, να την φυλάγετε. Έχετε εδώ πρόβατα, το γάλα της Κυριακής τι το κάμνετε, άκουσε παιδί μου να το σμίγεις όλο και να το κάμνεις επτά μερίδια και τα έξι μερίδια κράτησέ τα δια τον εαυτόν σου και το άλλο μερίδιον της Κυριακής αν θέλεις δώσε το ελεημοσύνη εις τους πτωχούς ή εις την Εκκλησία δια να ευλογήσει ο Θεός τα πράγματά σου…».
Η Ιερά Κοινότητα του Αγίου Όρους εκφράζει την αντίθεσή της για το νέο νόμο που επιτρέπει τη λειτουργία των καταστημάτων τις Κυριακές και οι Αγιορείτες πατέρες καλούν τους βουλευτές να καταψηφίσουν το νομοσχέδιο για την κατάργηση της Κυριακάτικης αργίας. Μεταξύ των άλλων γράφουν: «…Η κατάργησίς της απεφεύχθη κατά την περίοδον της τουρκοκρατίας χάρις εις τους αγώνας του μεγάλου Αγιορείτου Αγίου Ιερομάρτυρος και Εθναποστόλου Κοσμά του Αιτωλού, ο οποίος μεταξύ άλλων έλεγε: «Αδελφοί μου, Σας συμβουλεύω να φυλάγετε την Κυριακήν, ωσάν οπού είναι αφιερωμένη εις τον Θεόν».
Η Κυριακή ήταν και πρέπει να μείνει ιερή και απαραβίαστη ημέρα. Είναι η ημέρα της Ανάστασης Του Χριστού. Η Ελληνορθόδοξη παράδοση θέλει την Κυριακή Ιερή και Πολιτισμένη ημέρα. Η Κυριακάτικη καμπάνα καλεί όλους τους πιστούς στην Εκκλησία για να αποδώσουν την πρέπουσα λατρεία στον Τριαδικό μας Θεό.
Άγιοι Ιεράρχες αντισταθείτε στη νέα απειλή των Κυβερνώντων. Ο Έλληνας Χριστιανός Ορθόδοξος τα τελευταία χρόνια βρίσκεται συνέχεια δίπλα σας, αυτό το βλέπετε όλες τις γιορτές και τις Κυριακές, να κατακλύζει τις Εκκλησίες, να ζητά από Εσάς να τους δώσετε δύναμη και κουράγιο για να τα βγάλουν πέρα οικονομικά.
Άγιοι Ιεράρχες αντισταθείτε γιατί οι Κυβερνώντες θέλουν τον Έλληνα να τον ταπεινώσουν αφαιρώντας του το δικαίωμα να εκκλησιάζεται την Κυριακή.
ΔΩΣΤΕ ΒΡΟΝΤΕΡΟ ΟΧΙ ΣΤΑ ΑΝΤΙΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ ΤΩΝ ΚΥΒΕΡΝΩΝΤΩΝ ΜΕ ΤΟΠΙΚΕΣ ΛΑΟΣΥΝΑΞΕΙΣ
Ευχαριστούμε τον καθηγητή κ. Χρήστο Σιάσο για την αποστολή του άρθρου του, ώστε να δημοσιευθεί στο xristianos.gr
Η προσευχή είναι μεγάλο αγαθό, αν γίνεται και με λογισμό αγαθό· αν ευχαριστούμε το Θεό όχι μόνο όταν μας δίνει, αλλά και όταν δεν μας δίνει ό,τι Του ζητάμε, αφού και τα δύο τα κάνει για την ωφέλειά μας.
Έτσι, και όταν δεν παίρνουμε, ουσιαστικά παίρνουμε με το να μην πάρουμε ό,τι δεν μας συμφέρει. Υπάρχουν, βλέπετε, περιπτώσεις που η μη ικανοποίηση του αιτήματός μας είναι πιο ωφέλιμη. Και τότε ό,τι θεωρούμε σαν αποτυχία είναι επιτυχία.
Ας μη στεναχωριόμαστε, λοιπόν, όταν ο Θεός αργεί να εισακούσει την προσευχή μας. Ας μη χάνουμε την υπομονή μας. Μήπως και πριν ζητήσουμε κάτι, δεν μπορεί να μας το δώσει ο Πανάγαθος; Μπορεί, φυσικά, αλλά περιμένει από μας κάποιαν αφορμή, ώστε να μας βοηθήσει δίκαια. Γι’ αυτό ας Του δίνουμε την αφορμή με την προσευχή και ας περιμένουμε με πίστη, με ελπίδα, με εμπιστοσύνη στην πανσοφία και στη φιλανθρωπία Του. Μας έδωσε ό,τι ζητήσαμε; Ας Τον ευχαριστούμε. Δεν μας έδωσε; Και πάλι ας Τον ευχαριστούμε, γιατί δεν γνωρίζουμε, όπως γνωρίζει Εκείνος, τι είναι καλό για μας.
Ας έχουμε ακόμα υπόψη μας, πως ο Θεός συχνά δεν αρνείται, αλλά μόνο αναβάλλει την ικανοποίηση κάποιου αιτήματός μας. Και γιατί αναβάλλει; Επειδή, χρησιμοποιώντας ως μέσο τη δική μας επιμονή στο αίτημα, θέλει να μας ελκύσει και να μας κρατήσει κοντά Του. Κι ένας φιλόστοργος πατέρας, άλλωστε, όταν του ζητάει κάτι το παιδί του, πολλές φορές αρνείται να του το δώσει, όχι γιατί δεν θέλει, αλλά γιατί μ’ αυτόν τον τρόπο το παιδί μένει κοντά του.
Πηγή: http://www.alopsis.gr/modules.php?name=News&file=article&sid=3034
«Θα γίνη κάποτε λιμός», είπε o προφήτης θρηνώντας την Ιερουσαλήμ, «όχι πείνα άρτου και ύδατος, αλλά πείνα για τον λόγο τού Κυρίου». Είναι δε ο λιμός στέρησις και συγχρόνως όρεξις της αναγκαίας τροφής. Υπάρχει όμως και κάτι χειρότερο και αθλιώτερο από αυτήν την πείνα· όταν δηλαδή κάποιος, ενώ στερείται τ' αναγκαία για την σωτηρία, δεν έχει συναίσθησι της συμφοράς, επειδή δεν έχει όρεξι για τη σωτηρία. Όποιος πεινά και δεν διαθέτει τ' αναγκαία, τριγυρίζει αναζητώντας ένα κομμάτι ψωμιού οπουδήποτε· κι' αν εύρει μουχλιασμένο ζυμάρι, ή του προσφέρει κάποιος άρτο από κεχρί ή από πίτουρα ή κάτι άλλο από τα ευτελέστατα είδη τροφής, χαίρεται τόσο πολύ, όσο επονούσε προηγουμένως που δεν εύρισκε. Όποιος επίσης έχει πνευματική πείνα, δηλαδή στέρηση και συγχρόνως όρεξη για πνευματικές τροφές, τριγυρίζει αναζητώντας αυτόν που έχει από τον Θεό το χάρισμα της διδασκαλίας· κι' αν εύρει, τρέφεται ευφρόσυνα με τον άρτο της ζωής της ψυχής, δηλαδή με τον σωτήριο λόγο, που όποιος τον αναζητεί έως το τέλος δεν πρόκειται να μη τον εύρει· «διότι όποιος αιτεί λαμβάνει και όποιος αναζητεί ευρίσκει, και στον κρούοντα θ' ανοιγεί η θύρα», είπε ο Χριστός.
2. Υπάρχουν όμως μερικοί που με την πολυήμερη ατροφία κατά νουν έχασαν και την όρεξη της τροφής· γι' αυτό δεν αντιλαμβάνονται τη ζημία. Και αν έχουν τον διδάσκαλο, δυσανασχετούν ακόμη και στην ακρόαση της διδασκαλίας, ενώ αν δεν έχουν, δεν ζητούν τον διδάσκαλο, διάγοντας ζωή αμαρτωλότερη από τον άσωτο. Διότι εκείνος, αν και με την απομάκρυνσή του εστερήθηκε του κοινού τροφέως και πατρός και κυρίου, περιέπεσε σε φοβερό λιμό και συναισθανόμενος την στέρηση μετενόησε και επανήλθε, επεζήτησε και επέτυχε την θεία και αθάνατη τροφή, και τόσο απήλαυσε δια της μετανοίας των χαρισμάτων του Πνεύματος, ώστε να προκαλέσει και τον φθόνο για τον πλούτο του.
3. Είναι όμως προτιμότερο να πάρωμε το θέμα από την αρχή, για να εξηγήσωμε προς την αγάπη σας την ευαγγελική αυτή παραβολή του Κυρίου, αφού και σήμερα είναι διατεταγμένο να διαβάζεται στην εκκλησία.
4. «Κάποιος άνθρωπος είχε δυό υιούς», λέγει. Ο Κύριος καλεί εδώ τον εαυτό του άνθρωπο παραβολικώς, κι' αυτό δεν έχει τίποτε το παράξενο. Διότι, αν έγινε πραγματικά άνθρωπος για τη σωτηρία μας, τί το παράδοξο να προβάλλει τον εαυτό του ως ένα άνθρωπο για την ωφέλειά μας, αυτός που είναι πάντοτε κηδεμών και της ψυχής και του σώματός μας, ως κύριος και δημιουργός και των δύο, αυτός που είναι ο μόνος που έδειξε σε μας έργα υπερβολικής αγάπης και κηδεμονίας, και πριν ακόμη εμφανισθούμε;
5. Διότι πριν από μας μάς ετοίμασε αιώνια κληρονομία βασιλείας, όπως λέγει ο ίδιος, από καταβολής κόσμου. Πριν από εμάς για χάρη μας έπλασε τους αγγέλους για ν' αποστέλλωνται ως διάκονοι, όπως λέγει ο Παύλος, στους μέλλοντας να κληρονομήσουν τη σωτηρία. Πριν από εμάς για χάρη μας άπλωσε τον ουρανό σ' όλον τον αισθητό τούτον κόσμο, σαν να έστησε κάποια κοινή και ομότιμη σκηνή σε όλους εμάς κατά την παροδική τούτη ζωή, τον ίδιο αεικίνητο καί πολυκίνητο και ακίνητο· ακίνητον, για να μη προκαλεί στους ενοικούντας φθορά με τις μεταπτώσεις του, πολυκίνητον, για να συγκρατείται στον χώρο του με τις αντίρροπες κινήσεις του, αεικίνητον δε καθ' εαυτόν και περιφέροντα μαζί του ευτάκτως το πλήθος των άστρων, ώστε εμείς αφ' ενός μεν να διδασκώμαστε το πρόσκαιρο της ζωής μας και ν' απολαύωμε όλων των σωμάτων του, που φθάνουν επάνω από την κεφαλή μας, κάθε φορά άλλα. Για μας πριν από εμάς κατασκεύασε τον μεγάλο φωστήρα για να κυριαρχεί στην ημέρα, και τον μικρό για να κυριαρχεί της νύκτας. Κι' ετοποθέτησε αυτούς και τα άλλα άστρα στο στερέωμα, για να κινούνται με αυτό, συνυπάρχοντα και παραλλάσσοντα πολυειδώς, για να είναι σημάδια των καιρών και των χρόνων. Από αυτά κανένα δεν χρειάζεται ούτε η νοερά φύσις, που είναι υπεραισθητή, ούτε η φύσις των άλογων ζώων, που ζει μόνο κατά αίσθηση. Για μας λοιπόν έγιναν, που με την αίσθησι μεν απολαύομε και τις άλλες δωρεές και το κάλλος των βλεπομένων, με τον νουν δε αντιλαμβανόμαστε τα σημεία αυτά.
6. Για μας πριν από εμάς εθεμελίωσε τη γη, άπλωσε τη θάλασσα, εξέχυσε αφθόνως επάνω από αυτά τον αέρα, κι' επάνω από αυτόν παραπέρα άναψε πανσόφως την φύσι του πυρός, ώστε και το υπερβολικό ψύχος των κάτω να μετριάζει περιγυρίζοντας και να μένει στον τόπο του συγκρατώντας τα άπλωμά του. Αν δε και τα άλογα ζώα τα χρειάζονται αυτά για τη συντήρησή τους, αλλά κι' αυτά εδημιουργήθηκαν πριν από μας για υπηρεσία προς τους ανθρώπους, όπως ψάλλει και ο προφήτης Δαβίδ.
7. Αυτόν λοιπόν τον σύμπαντα κόσμο παρήγαγε από το μηδέν ο πλάστης μας πριν από τη δική μας πλάση, για την σύσταση του σώματός μας. Για την βελτίωση δε των ηθών και την καθοδήγησι προς την αρετή τί δεν έκαμε ο φιλάγαθος δεσπότης; Τον ίδιον αυτόν αισθητό κόσμο επεξεργάσθηκε σαν κάτοπτρο των υπερκοσμίων, ώστε δια της πνευματικής θεωρίας γύρω από αυτόν, σαν δια μέσου μιας θαυμασίας κλίμακος, να φθάνωμε προς εκείνα. Ενέβαλε μέσα μας έμφυτο νόμο, σαν απαρέγκλιτη στάθμη, ανεξαπάτητο κριτή και αδιάψευστο διδάσκαλο, την ατομική στον καθένα συνείδηση. Έτσι, αν είμαστε με την διάνοια συγκεντρωμένοι στον εαυτό μας, δεν θα χρειασθούμε άλλον διδάσκαλο για την κατανόηση του αγαθού· αν με την αίσθηση διαπορθμεύσωμε καλώς τον νου προς τα έξω, τα αόρατα του Θεού καθορώνται νοούμενα δια των ποιημάτων, λέγει ο απόστολος.
8. Αφού λοιπόν δια της φύσεως και της κτίσεως άνοιξε το διδασκαλείο των αρετών, ο ίδιος ετοποθέτησε αγγέλους ως φύλακες, ανύψωσε πατέρες και προφήτες προς καθοδήγηση, έδειξε σημεία και τέρατα οδηγούντα προς την πίστη, μας έδωσε τον γραπτό νόμο, βοηθητικό στο νόμο της λογικής μας φύσεως και στη διδασκαλία από την κτίση. Τέλος, επειδή τα περιφρονήσαμε όλα (ω, τι ραθυμία δική μας και τι μακροθυμία και έγνοια του υπερβολικά αγαπώντος εμάς!), μας έδωσε τον εαυτό του για χάρη μας, και, κενώνοντας τον πλούτο της θεότητος στο έσχατο κατάντημά μας επήρε την φύση μας και, γενόμενος άνθρωπος σαν εμάς, διετέλεσε διδάσκαλος μας. Αυτός μας διδάσκει για το μέγεθος της φιλανθρωπίας του, επιδεικνύοντάς την με έργο και λόγο, συγχρόνως δε οδηγεί σε μίμηση της συμπαθείας του, ενώ αποτρέπει από την σκληροκαρδία τους οπαδούς του.
9. Επειδή δε η αγάπη γεννάται και μέσα στους επιμελητάς των πραγμάτων, όπως και στους ποιμένες των προβάτων, ενυπάρχει δε και στους κυρίους των κτημάτων, όχι όμως τόσο όσο στους συνδεόμενους με αίμα και συγγένεια, και από αυτούς πάλι περισσότερο στους πατέρες προς τα παιδιά τους, από αυτούς προσφέρει ένδειξη της φιλανθρωπίας του, λέγοντας τον εαυτό του άνθρωπο και πατέρα όλων μας· επειδή αφ' ενός μεν για μας έγινε πραγματικά άνθρωπος, αφ' ετέρου δε μας αναγέννησε δια του θείου βαπτίσματος και της σ' αυτό χάριτος του θείου Πνεύματος.
10. «Κάποιος άνθρωπος λοιπόν», λέγει,«είχε δύο υιούς». Διότι η διαφορά της γνώμης εχώρισε σε δύο την μία φύση και η διάκρισις μεταξύ αρετής και κακίας συνήγαγε τους πολλούς σε δύο. Κι' εμείς εξ άλλου μερικές φορές λέγομε διπλόν τον ένα κατά την υπόσταση, όταν έχει την διπλότητα του ήθους, και λέγομε επίσης τους πολλούς ένα, όταν συμφωνούν μεταξύ τους. «Προσελθών λοιπόν ο νεώτερος υιός είπε στον πατέρα»»· ευλόγως παρουσιάζεται νεώτερος· διότι προβάλλει αίτημα παιδαριώδες και γεμάτο αφροσύνη. Και η αμαρτία δε, την οποία είχε στο νου του σχεδιάζοντας την αποστασία, είναι νεωτέρα, εφ' όσον είναι υστερογενές εύρημα της κακής προαιρέσεώς μας· η δε αρετή είναι πρωτογενής, αφού στον Θεό μεν ήταν αϊδίως, στην ψυχή μας δε εμβλήθηκε από την αρχή από τον Θεό κατά χάρη.
11. Προσήλθε δε, λέγει, ο νεώτερος υιός και είπε στον πατέρα· «δος μου το ανάλογο μέρος της περιουσίας». Ω, ποια αφροσύνη! Δεν εγονάτισε, δεν ικέτευσε, αλλ' απλώς είπε· και όχι μόνο αυτό, αλλ' απαιτεί το μερίδιο και ως οφειλή από εκείνον που δίδει σε όλους κατά χάριν. Δος μου το ανάλογο μέρος της περιουσίας, που μου ανήκει κατά το νόμο, την μερίδα μου σύμφωνα με το δίκαιο. Και ποιος νόμος υπάρχει και από που προέρχεται αυτό το δίκαιο, να είναι οι πατέρες οφειλέτες στα παιδιά; Το αντίθετο μάλιστα συμβαίνει· τα παιδιά οφείλουν στους πατέρες, όπως η ίδια η φύσις δεικνύει, αφού έλαβαν από εκείνους την ύπαρξη. Αλλ' είναι και αυτό δείγμα του νεωτερικού φρονήματος.
12. Τί κάμνει λοιπόν αυτός που βρέχει σε δικαίους και αδίκους, που ανατέλλει τον ήλιο σε πονηρούς και αγαθούς; Τους διεμοίρασε την περιουσία, λέγει. Βλέπεις ότι αυτός ο «άνθρωπος» και πατέρας είναι ανενδεής; Αλλιώς δεν θα εμοίραζε την περιουσία στους δυό μόνους ούτε σε δυο μερίδια μόνο, αλλά θα εκρατούσε και για τον εαυτό του μια τρίτη μερίδα. Αυτός όμως, ως Θεός, όπως λέγει και ο προφήτης Δαβίδ, μη έχοντας ανάγκη των αγαθών του είδους αυτού, εμοίρασε, λέγει στα δυο αυτά παιδιά μόνο την περιουσία, δηλαδή τον κόσμο όλον. Διότι, όπως διαιρείται η μια φύσις λόγω της διαφορετικής γνώμης, έτσι διαιρείται και ο ένας κόσμος λόγω της διαφορετικής χρήσεως. Πραγματικά ο ένας λέγει προς τον Θεό, «όλη την ημέρα άπλωσα προς σε τα χέρια μου», και «σε ύμνησα επτά φορές την ημέρα», και «το μεσονύκτιο εξυπνούσα», και «έκραξα πάρωρα», και «ήλπισα στα λόγια σου», και «τα πρωινά εφόνευσα όλους τους αμαρτωλούς της γης», δηλαδή απέκοψα τις ορμές της σαρκός που κινούνται προς ηδυπάθεια· ο άλλος περνά τις ημέρες του στο κρασί και κυττάζει που γίνεται πότος, διέρχεται τις νύκτες με άσεμνες και άθεσμες πράξεις, και σπεύδει σε κρυφές δολοπλοκίες ή φανερές επιβουλές, σε αρπαγές χρημάτων και πονηρά σχέδια. Άρα δεν εμοίρασαν αυτοί την μια νύκτα και τον ένα ήλιο, και πριν από αυτά την ίδια τη φύση, αφού την κατεχράσθηκαν χωρίς συμφωνία μεταξύ τους; Ο δε Θεός διέθεσε όλη την κτίση αδιαιρέτως σε όλους, προθέτοντάς την σε χρήση κατά την βούληση του καθενός.
13. «Κι έπειτα από όχι πολλές ημέρες», λέγει, «αφού τα συγκέντρωσε όλα ο νεώτερος υιός, μετανάστευσε σε μακρινή χώρα». Πώς δεν μετανάστευσε αμέσως, αλλά έπειτα από όχι πολλές, δηλαδή μετά από λίγες ημέρες; Ο πονηρός υποβολεύς Διάβολος δεν υποβάλλει ταυτοχρόνως και την ιδιορρυθμία και την αμαρτία, αλλά με πανουργία υποκλέπτει βαθμιαίως την διάθεση, λέγοντάς μας ψιθυριστά· και συ ζώντας μόνος σου, χωρίς να παρακολουθείς την Εκκλησία του Θεού ούτε να προσέχεις τον διδάσκαλο της Εκκλησίας, μπορείς ν' αντιληφθείς το καθήκον και μόνος σου και να μη απομακρύνεσαι από το αγαθό. Όταν δε αποσπάσει κάποιον από την ιερά υμνωδία και από την υπακοή προς τους ιερούς διδασκάλους, τον απομακρύνει και από τη θεία επίβλεψη, παραδίνοντάς τον στα πονηρά έργα. Διότι ο Θεός ευρίσκεται παντού· ένα είναι που ευρίσκεται μακριά από τον Θεό, το κακό, στο οποίο φθάνοντας δια της αμαρτίας αποδημούμε μακριά από τον Θεό. Όπως λέγει ο Δαβίδ προς τον Θεό, «δεν θα διαμείνουν παράνομοι απέναντι στους οφθαλμούς σου».
14. Αφού λοιπόν, λέγει, ο νεώτερος υιός απομακρύνθηκε με αυτόν τον τρόπο και απεδήμησε σε μακρινή χώρα «εκεί διεσκόρπισε την περιουσία του ζώντας ασώτως». Πώς όμως διεσκόρπισε την περιουσία του; Υπεράνω όλων ουσία και περιουσία μας είναι ο έμφυτος νους μας. Έως ότου λοιπόν εμμένομε στους τρόπους της σωτηρίας, τον έχομε συνηγμένο στον εαυτό του και στον πρώτο και ανώτατο νου, τον Θεό· όταν όμως ανοίξωμε θύρα στα πάθη, αμέσως σκορπίζεται, περιπλανώμενος διαρκώς γύρω στα σαρκικά και τα γήινα, προς τις πολύμορφες ηδονές και τους εμπαθείς λογισμούς γι' αυτές. Του νου πλούτος είναι η φρόνησις, που παραμένει σ' αυτόν και διακρίνει το καλύτερο από το χειρότερο, όσον καιρό κι αυτός παραμένει πειθαρχικός στις εντολές και συμβουλές του ανωτάτου Πατρός· όταν όμως αφηνιάσει αυτός, κι η φρόνησις σκορπίζεται σε πορνεία και αφροσύνη, μοιραζόμενη τις κακίες των δύο μερών.
15. Θα ιδείς τούτο και σε όλες τις αρετές και δυνάμεις μας, που είναι πραγματικά πλούτος μας, ο οποίος, αφού η κακία είναι πολυσχεδής, όταν κλίνη προς αυτήν, σκορπίζεται. Διότι ο ίδιος ο νους στρέφει την επιθυμία προς τον ένα και πραγματικά όντως Θεό, τον μόνον αγαθό, τον μόνον εφετό, τον μόνον παρέχοντα την ηδονή απηλλαγμένη από κάθε οδύνη. Όταν όμως ο νους αποχαυνωθεί, η δύναμις της ψυχής προς την όντως αγάπη εκπίπτει από το όντως ορεκτό και, διασπωμένη προς τις ποικίλες ορέξεις της ηδυπαθείας, σκορπίζεται, ελκυσμένη από το ένα μέρος προς την επιθυμία τροφών μη αναγκαίων, από το άλλο προς την επιθυμία πραγμάτων αχρήστων, και από το τρίτο προς την επιθυμία της κενής και άδοξης δόξας. Κι έτσι κατακερματιζόμενος ο άθλιος άνθρωπος και συρόμενος από τις ποικίλες γι' αυτά φροντίδες, ούτε τον ήλιο ακόμη τον ίδιο ούτε τον αέρα, τον κοινό σε όλους πλούτο, δεν μπορεί να αναπνεύσει και να θεωρήσει ευχάριστα.
16. Αυτός ο ίδιος ο νους μας, αν δεν απομακρυνθεί από τον Θεό, διεγείρει τον θυμό που έχομε μέσα μας εναντίον μόνου του Διαβόλου και χρησιμοποιεί την ανδρεία της ψυχής κατά των πονηρών παθών, κατά των αρχόντων του σκότους, κατά των πνευμάτων της πονηρίας. Αν όμως δεν προσηλωθεί στις θείες εντολές του Κυρίου που τον εστρατολόγησε, μάχεται προς τους πλησίον του, μαίνεται κατά των ομοφύλων, αποθηριώνεται εναντίον εκείνων που δεν συναινούν στις παράλογες ορέξεις του και γίνεται, φευ, ανθρωποκτόνος άνθρωπος, (ομοιωμένος όχι μόνο με τα κτήνη τα άλογα, αλλά και με τα ερπετά και με τα ιοβόλα ζώα, γινόμενος σκορπιός, όφις, γέννημα εχιδνών, αυτός που ωρίσθηκε να είναι στην τάξη των υιών του Θεού. Είδες πώς διεσκόρπισε κι έχασε την περιουσία του; «Αφού τα εδαπάνησε όλα ο νεώτερος υιός, άρχισε να στερείται και έπεσε σε πείνα». Αλλά δεν εσκεπτόταν ακόμη να επιστρέψει, διότι ήταν άσωτος. Γι' αυτό, «επήγε και προσκολλήθηκε σ' ένα από τους πολίτες της χώρας εκείνης και εκείνος τον έστειλε στο αγρόκτημα να βόσκει χοίρους».
17. Ποιοί δε είναι οι πολίτες και πολιτάρχες της χώρας που είναι μακριά από τον Θεό; Φυσικά οι δαίμονες, από τους οποίους ο υιός του ουρανίου Πατρός κατέστη πορνοβοσκός και αρχιτελώνης και αρχιληστής και στασιάρχης. Διότι ο χοιρώδης βίος λόγω της άκρας ακαθαρσίας του υπονοεί κάθε πάθος, χοίροι δε είναι όσοι κυλίονται στον βόρβορο των παθών τούτων. Όταν εκείνος έγινε προϊστάμενος τούτων, ως πρώτος από όλους αυτούς στην ηδυπάθεια, δεν μπορούσε να χορτάσει από τα ξυλοκέρατα που έτρωγαν οι χοίροι, δηλαδή δεν ήταν δυνατό να λάβει κορεσμό της επιθυμίας του.
18. Πώς όμως δεν αρκεί η φύσις του σώματος να εξυπηρετήσει τις ορμές του ακολάστου; Ο χρυσός ή ο άργυρος, όταν περιέλθη στον φιλόχρυσο και φιλάργυρο, αυξάνει την στέρηση και όσο περισσότερος εισρεύσει, τόσο μεγαλύτερη επιθυμία προκαλεί· μόλις θ' αρκέσει σ' έναν πλεονέκτη και φίλαρχο όλος ο κόσμος, ίσως δε ούτε αυτός. Επειδή λοιπόν αυτοί μεν είναι πολλοί, ο κόσμος δε ένας, πώς τότε θα μπορέσει κανείς από αυτούς να εύρει κόρο της επιθυμίας του; Έτσι λοιπόν και εκείνος ο αποστάτης από τον Θεό δεν μπορούσε να χορτασθεί. Διότι άλλωστε, λέγει, δεν του προσέφερε κανείς τον κόρο. Ποιός θα του τον προσέφερε; Ο Θεός απουσίαζε, με του οποίου και τη θέα μόνο προκαλείται αβάρετος κόρος στον βλέποντα, σύμφωνα με εκείνον που είπε, «θα χορτάσω μόλις θεαθεί από εμένα η δόξα σου». Ο Διάβολος δεν θέλει να προσφέρει κόρο των αισχρών επιθυμιών, επειδή εκ φύσεως ο κόρος στα τρεπτά πράγματα προκαλεί μεταβολή της σχέσεως προς αυτά. Ευλόγως λοιπόν κανένας δεν του έδιδε τον κόρο.
19. Μόλις πάντως κάποτε εκείνος ο αποστάτης από τον πατέρα ήλθε στα λογικά του και αντιλήφθηκε σε ποιο κατάντημα έφθασε, έκλαυσε τον εαυτό του λέγοντας· «πόσοι μισθωτοί του πατρός μου έχουν αφθονία άρτων, ενώ εγώ χάνομαι από την πείνα!». Ποιοί είναι οι μισθωτοί; Εκείνοι που δια των ιδρώτων της μετανοίας και της ταπεινώσεως παίρνουν σαν μισθό τη σωτηρία. Υιοί δε είναι εκείνοι που λόγω της αγάπης προς αυτόν υποτάσσονται στις εντολές του, όπως είπε και ο Κύριος, «όποιος με αγαπά, θα τηρήσει τις εντολές μου».
20. Έτσι λοιπόν ο νεώτερος υιός αφού απέπεσε από την υιοθεσία και εξέπεσε από την ιερά πατρίδα και περιέπεσε σε πείνα, αντιλαμβάνεται τη θλιβερή κατάστασή του και ταπεινώνεται και μετανοεί λέγοντας «θα σηκωθώ να υπάγω και να γονατίσω στον πατέρα μου και θα του ειπώ, πατέρα, αμάρτησα στον ουρανό και σε σένα». Καλώς λοιπόν στην αρχή ελέγαμε ότι αυτός ο πατέρας είναι ο Θεός· διότι πώς θα αμάρτανε στον ουρανό ο νέος που απεστάτησε από τον πατέρα, αν ο πατέρας δεν ήταν ουράνιος; «Αμάρτησα λοιπόν», λέγει, «στον ουρανό», δηλαδή στους αγίους που ευρίσκονται στον ουρανό και είναι πολίτες του ουρανού, «και σε σένα», που κατοικείς μαζί με τους αγίους σου στους ουρανούς. «Και δεν είμαι πλέον άξιος να ονομάζωμαι υιός σου· κάμε με σαν ένα από τους μισθωτούς σου». Καλώς λέγει, σωφρονισμένος από την τωρινή του ταπείνωση, «κάμε με»· διότι δεν λαμβάνει κανείς από τον εαυτό του τους βαθμούς της αρετής, αν και επίσης δεν τους λαμβάνει χωρίς την προαίρεσή του. «Αφού λοιπόν εσηκώθηκε, ήλθε στον πατέρα του. Ενώ δε απείχε ακόμη πολύ». Πώς και ήλθε και συγχρόνως απείχε πολύ, γι' αυτό και ο πατέρας του τον ευσπλαγχνίσθηκε και εξήλθε προς συνάντησή του; Ο άνθρωπος που μετανοεί με την ψυχή του δια μεν της αγαθής προθέσεως και της αποχής από την αμαρτία φθάνει προς τον Θεό· από την κακή όμως συνήθεια και τις προλήψεις τυραννούμενος νοερώς, απέχει ακόμη πολύ από τον Θεό, και αν πρόκειται να σωθεί, χρειάζεται μεγάλη από άνω ευσπλαγχνία και βοήθεια.
21. Γι' αυτό και ο πατέρας των οικτιρμών συγκαταβαίνοντας τον προϋπάντησε, τον αγκάλιασε και τον κατεφίλησε, παρήγγειλε δε στους δούλους του, δηλαδή στους ιερείς, να τον ενδύσουν την πρώτη στολή, δηλαδή την υιοθεσία, την οποία και πρωτύτερα είχε φορέσει δια του αγίου βαπτίσματος, και να του βάλουν δακτυλίδι στο χέρι του, δηλαδή στο πρακτικό μέρος της ψυχής που δηλώνεται με το χέρι, να τοποθετήσουν σφραγίδα θεωρητικής αρετής, ως αρραβώνα της μελλοντικής κληρονομιάς, αλλά και υποδήματα στα πόδια, θεία δηλαδή φρουρά και ασφάλεια που θα τον ενδυναμώνει να πατεί επάνω σε όφεις και σκορπιούς κι επάνω σε όλη τη δύναμη του εχθρού. Έπειτα παραγγέλλει να φέρουν και σφάξουν ένα σιτευτό μόσχο και να τον παραθέσουν σε τραπέζι. Ο δε μόσχος είναι ο ίδιος ο Κύριος, ο οποίος εξέρχεται μεν από τα κρύφια της θεότητος και από τον θρόνο που ευρίσκεται υπεράνω του παντός και όταν εφάνηκε σαν άνθρωπος επάνω στη γη θυσιάζεται ως μόσχος για χάρη ημών των αμαρτωλών και ως σιτευτός, δηλαδή ως άρτος, παρατίθεται σε μας προς βρώσιν.22. Κάμνει δε κοινή την μ' αυτή την ευκαιρία ευφροσύνη και ευωχία ο Θεός με τους αγίους του, αναλαμβάνοντας από άκρα φιλανθρωπία τις συνήθειές μας και λέγοντας· «έλθετε να φάγωμε κι ευφρανθούμε». Αλλά ο πρεσβύτερος υιός οργίζεται. Πρέπει να υπονοείς, παρακαλώ, πάλι τους Ιουδαίους που οργίζονται γι' αυτήν την πρόσκλησι, τους Γραμματείς και Φαρισαίους που σκανδαλίζονται, διότι ο Κύριος υποδέχεται αμαρτωλούς και συνεσθίει με αυτούς. Εάν δε θέλεις να εννοήσεις τούτο και επί των δικαίων, τι παράδοξο είναι, αν και ο δίκαιος αγνοεί τον ανώτερο κάθε συλλήψεως πλούτο της χρηστότητος του Θεού; Γι' αυτό και παρηγορείται από τον κοινό πατέρα και διδάσκεται τα κατάλληλα από αυτόν με τα λόγια, «εσύ είσαι πάντοτε μαζί μου», μετέχοντας στην αναλλοίωτη ευφροσύνη· «έπρεπε λοιπόν να ευχαριστηθείς και να χαρείς διότι αυτός ο αδελφός σου ήταν νεκρός και ανέζησε, ήταν χαμένος και ευρέθηκε». Ήταν νεκρός από την αμαρτία και ανέζησε με την μετάνοια, ήταν δε και χαμένος, αφού δεν ήταν μαζί με τον Θεό. Αφού λοιπόν ευρέθηκε, γεμίζει τον ουρανό με χαρά, όπως έχει γραφεί, «χαρά γίνεται στον ουρανό για έναν αμαρτωλό που μετανοεί».
23. Τί δε είναι αυτό για το οποίο λυπείται ο πρεσβύτερος υιός; «Ότι εμένα», λέγει, «δεν μου έδωσες ποτέ ένα κατσίκι, για να διασκεδάσω με τους φίλους μου, όταν δε ήλθε αυτός ο υιός σου, που κατέφαγε την περιουσία σου με τις πόρνες, του έσφαξες τον μόσχο τον σιτευτό». Τόσο εξαίρετα είναι τα προς εμάς χαρίσματα του Θεού, ώστε και οι άγγελοι επεθύμησαν να κυττάξουν τα χαρισθέντα σ' εμάς δια της ενανθρωπήσεώς του, όπως λέγει ο κορυφαίος των αποστόλων Πέτρος. Αλλά και οι δίκαιοι επεθύμησαν να έλθει γι' αυτά ο Χριστός και πριν από την ώρα του ακόμη, όπως και ο Αβραάμ επεθύμησε να ιδεί την ημέρα του. Αυτός βέβαια τότε δεν ήλθε, και όταν ήλθε, δεν ήλθε να καλέσει δικαίους αλλά αμαρτωλούς σε μετάνοια, και κυρίως υπέρ αυτών σταυρώνεται αυτός που απαλείφει την αμαρτία του κόσμου· διότι υπερεπερίσσευσε η χάρις, όπου επλεόνασε η αμαρτία.
24. Ότι δε δεν δίδει ούτε ένα κατσίκι στους δικαίους, όταν ζητούν, δηλαδή ούτε ένα αμαρτωλό, γίνεται σ' εμάς σαφές και από άλλα πολλά και ιδιαιτέρως από την οπτασία του ιερού και μακαρίου Κάρπου. Διότι αυτός όχι μόνο δεν εισακούσθηκε όταν καταράσθηκε μερικούς πονηρούς άνδρες και έλεγε ότι δεν είναι δίκαιο να ζουν άνδρες άθεοι που διαστρέφουν τους ευθείς δρόμους του Κυρίου, αλλά εδοκίμασε και την θεία αγανάκτησι και άκουσε φρικώδεις λόγους που ωδηγούσαν στην επίγνωση της αρρήτου και υπέρ νουν θείας ανοχής και έπειθαν όχι μόνο να μη καταράται, αλλά και να εύχεται υπέρ αυτών που ζουν στην πονηρία, διότι ο Θεός παρέχει σ' εκείνους ακόμη προθεσμία μετανοίας. Για να δείξει λοιπόν τούτο ο Θεός των μετανοούντων, ο εύσπλαγχνος πατήρ, και για να παραστήσει επί πλέον ότι δίδει μεγάλα και επίφθονα δώρα στους επιστρέφοντας με μετάνοια, συνέθεσε με αυτόν τον τρόπο την παραβολή.
25. Ας επιληφθούμε λοιπόν κι εμείς, αδελφοί, της μετανοίας με έργα, ας εγκαταλείψωμε τον πονηρό και τα βοσκήματά του· ας μείνωμε μακριά από τους χοίρους και από τα ξυλοκέρατα που τους τρέφουν, δηλαδή από τα βδελυρά πάθη και τους προσκολλημένους σ' αυτά· ας σταθούμε μακριά από την πονηρά νομή, δηλαδή την κακή συνήθεια ας αποφύγωμε την χώρα των παθών, δηλαδή την απιστία και απληστία και ακρασία, όπου συμβαίνει φοβερός λιμός αγαθών και επέρχονται πάθη χειρότερα από τον λιμό· ας τρέξωμε προς τον Πατέρα της αφθαρσίας, τον δότη της ζωής, βαδίζοντας την οδό της ζωής δια των αρετών. Εκεί θα τον εύρωμε να έχει εξέλθει από φιλανθρωπία για προϋπάντηση και να μας χαρίζει την άφεσι των αμαρτιών μας, το σύμβολο της αφθαρσίας, τον αρραβώνα της μελλοντικής κληρονομίας. Και ο άσωτος υιός άλλωστε, όπως εδιδαχθήκαμε από τον Σωτήρα, όσον καιρό ευρισκόταν στη χώρα των παθών, αν και εσκεπτόταν και έλεγε τα λόγια της μετανοίας, δεν επέτυχε τίποτε το καλό, έως ότου αφήνοντας όλα εκείνα τα έργα της αμαρτίας ήλθε τρέχοντας προς τον πατέρα κι αφού επέτυχε τα ανέλπιστα, έμεινε οπωσδήποτε στο εξής πλησίον του με ταπείνωση, σωφρονώντας, δικαιοπραγώντας και διατηρώντας ακέραια την ανανεωμένη από τον Θεό χάρη.
26. Αυτήν τη χάρη είθε να την επιτύχωμε όλοι μας και να την διατηρήσωμε αμείωτη, ώστε και στον μέλλοντα αιώνα να συνευφρανθούμε με τον σεσωσμένο άσωτο στην άνω Ιερουσαλήμ, την μητέρα των ζώντων, την Εκκλησία των πρωτοτόκων, εν Χριστώ τω Κυρίω ημών, στον οποίο πρέπει δόξα στους αιώνες. Γένοιτο.
(Ομιλία Γ', Γρηγορίου Παλαμά Έργα, ΕΠΕ τ. 9, ΠΑΤΕΡΙΚΑΙ ΕΚΔΟΣΕΙΣ "ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΠΑΛΑΜΑΣ")
Πηγή: http://www.alopsis.gr/modules.php?name=News&file=article&sid=3036
Μετά από την προσχώρηση της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, δηλαδή και του εσωτερικού δικαίου της Κύπρου, στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου ή Ε.Σ.Δ.Α. (βλ. σχετ. δημοσίευμα ΕΔΩ), δεν υπάρχει λόγος να βιαζόμαστε εμείς. Το Κυπριακό θα λυθεί πλήρως με την ολοκλήρωση της προσχωρήσεως της Ε.Ε. στην Ε.Σ.Δ.Α. , και δεν θα υπάρχει απολύτως κανένα ζήτημα ξεχωριστής διεθνούς ή συνταγματικής προστασίας κάποιας εθνικής μειονότητας.
Οι "δύο κοινότητες" ίσως πριν, να μπορούσαν να αποτελέσουν βάση για μια προσωρινή "λύση", τώρα όμως, νομικώς και πολιτικώς, έχει ανατραπεί αυτό το "δικαιοπρατικό θεμέλιο" των επί έτη συνομιλιών, διότι υπάρχει προεχόντως και ήδη ο ενιαίος ευρωπαϊκός χώρος της ενοποιημένης ήδη με την Ε.Σ.Δ.Α. Ευρωπαϊκής Ενώσεως, με προοπτικές περαιτέρω αναμίξεως πληθυσμών εντός της Ενώσεως αυτής. Αυτό πρέπει να το σεβασθούν και οι Αμερικάνοι. Αλλοιώς ας το πάρουμε και μεις απόφαση, σε Ελλάδα και Κύπρο, ότι η τηλεφωνική δήλωση της κυρίας Υφυπουργού Εξωτερικών των Η.Π.Α. "ποιός ...(δίνει σημασία) στην Ευρωπαϊκή Ένωση;" αποτελεί το πραγματικό υπόβαθρο της πολιτικής των Η.Π.Α. και της Αγγλίας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, και να πορευθούμε ανάλογα, ήτοι ενδεχομένως αλλοιώτικα από ό,τι μέχρι σήμερα (ΠΡΩΤΗ ΠΡΟΤΑΣΗ).
Το Κυπριακό λοιπόν δεν χρειάζεται νέα λύση, έχει ουσιαστικώς ήδη μπεί στην τροχιά της πλήρους νομικής και πολιτικής λύσεως διά της Ε.Ε. και της Ε.Σ.Δ.Α. Προς την λύση αυτή, συγκρούεται στην ουσία ΜΟΝΟ η "λογικἠ" της Τουρκίας, κατά την οποία "λογική", το Κυπριακό έχει "λυθεί" μέ την δύναμη των όπλων της και η "λύση" αυτή πρέπει να ολοκληρωθεί ως προς όλη την Κύπρο. Αυτός είναι και ο ΜΟΝΟΣ λόγος για τον οποίο συζητά η πλευρά της Τουρκίας, πώς δηλαδή η ελληνική πλευρά θα αποδεχθεί με κάποια δολώματα, και λίγο-λίγο, την ολοκληρωτική εν τέλει τουρκική κυριαρχία.
Όσοι άλλοι, τώρα, επιμένουν ότι υπάρχει πρόβλημα Κυπριακού άλλο εκτός από αυτό της αποσύρσεως των τουρκικών στρατευμάτων κατοχής, θέλουν απλώς να εκμεταλλευθούν για ίδιον όφελος, με την μέθοδο του διαίρει και βασίλευε, ένα σύνηθες πρόβλημα φυσικών και νομικών σχέσεων μεταξύ ετεροθρήσκων κοινοτήτων εντός μιάς εξαιρετικά μικρής και μη διχοτομήσιμης Κρατικής Επικράτειας και δη Ευρωπαϊκής χώρας. Ωστόσο, το ευρύτερο πλαίσιο της Ε.Ε. – Ε.Σ.Δ.Α. συνδυασμένο μάλιστα προς την ουσιαστική και πραγματιστική ανοχή των Ορθοδόξων χριστιανών προς τους ετεροδοξούντας (οι τουρκοκύπριοι είναι σχεδόν όλοι Έλληνες Κύπριοι που στο διάβα των χρόνων της Οθωμανικής κατοχής εξισλαμίσθηκαν και εκτουρκίσθηκαν σε ένα βαθμό, και είναι η ιστορική αλήθεια -παρά την τουρκική προπαγάνδα του Ντεκτάς- ότι πολύ λίγοι πραγματικοί τούρκοι είχαν έλθει στην Κύπρο μέχρι τους "εποίκους παράνομης κατοχής" που εισέρρευσαν μετά το 1974 ), δεν καταλείπει αμφιβολία: ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΕΧΕΙ ΝΟΜΙΚΩΣ ΗΔΗ ΛΥΘΕΙ. Χρειάζεται όμως και μία στρατιωτικής φύσεως συμφωνία, στα πλαίσια του υπάρχοντος ενιαίου Κράτους, για την σύντομη αποχώρηση των ενόπλων δυνάμεων κατοχής της Τουρκίας (ΔΕΥΤΕΡΗ ΠΡΟΤΑΣΗ), και μία συμφωνία πολιτική, ύστερα από όσα έγιναν το 1974 και μετά (ιδίως παράνομος εποικισμός της βόρειας Κύπρου από τούρκους, οι οποίοι πρέπει να αποχωρήσουν – ΤΡΙΤΗ ΠΡΟΤΑΣΗ), για την πολιτική οργάνωση της ήδη θεσμοθετημένης μέσω Ευρώπης λύσεως, η οποία πρέπει περαιτέρω να επικεντρωθεί, νομίζουμε, στα κατωτέρω.
Μην ξεχνάμε, ότι ελεύθερη και υπό την άμεση εφαρμογή της Ε.Σ.Δ.Α. μετακίνηση πολιτών εντός της Ε.Ε., σε λίγες δεκαετίες θα σημαίνει ΑΝΑΜΙΞΗ ΤΩΝ ΠΛΗΘΥΣΜΩΝ σε ολοένα μεγαλύτερο βαθμό. Ως εκ τούτου, δεν θα έχει πλέον ιδεολογικοπολιτική υπόσταση η νομιμοποητική βάση της Βουλής, που ήταν εξ ορισμού αλλά και κοινωνιολογικώς το έθνος-λαός. Η Βουλή θα εκπροσωπεί ολοένα περισσότερο αποκοινωνιοποιημένα τα άτομα (αθροισμένα σε σύνολα ως ακολουθούντα μαζικά ή τυχαία συγκεκριμένα θεωρητικά ιδεολογικο-πολιτικά ρεύματα, ΜΜΕ κ.λ.π.). Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ θεώρηση, επομένως, επιβάλλει την αναμόρφωση της εκπροσωπήσεως, για όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε., αλλά όλως ιδιαιτέρως για την Κύπρο. Ειδικότερα, χρειάζεται για την έκδοση των νόμων και την χάραξη της πολιτικής (οικονομικής, εξωτερικών άμυνας), και η πραγματική εκπροσώπηση των πολιτών ως κοινωνίας. Δηλαδή χρειάζεται η εκπροσώπηση των κατά τόπους κοινοτήτων, ώστε στο επίπεδο των γενικών νόμων και της κεντρικής διοικήσεως να ενοποιούνται ή να διαφοροποιούνται οι εθνικές και θρησκευτικές παραδόσεις και διαφορές, κατάλληλα και ρεαλιστικά. Γι' αυτό χρειάζεται και μία Γερουσία, π.χ. με δύο εκπροσώπους κάθε μιάς από τις τουλάχιστον 10 μέ 12 περίπου περιφέρειες του ενιαίου κράτους (ΤΕΤΑΡΤΗ ΠΡΟΤΑΣΗ).
Το πρακτικό πρόβλημα για την Κύπρο θα προκύπτει, όταν στα διάφορα αποφασίζοντα όργανα θα μετέχουν διάφοροι "Ντεκτάς", άνθρωποι δηλαδή που θα τορπιλίζουν συστηματικά κάθε ομαλή λειτουργία του κράτους για την εξυπηρέτηση αλλοτρίων (ξένων ή ιδιωτικών ή κομματικών) ή εθνικιστικών σκοπιμοτήτων. Το πειθαρχικό ή πολιτικό ή ποινικό αδίκημα, λοιπόν, που πρέπει ιδίως να αντιμετωπίσει μία συμφωνία λύσεως του Κυπριακού, είναι αυτό: Η συστηματική υπονόμευση της ομαλής λειτουργίας του κράτους ή κάποιου δημοσίου οργάνου για την εξυπηρέτηση αλλοτρίων (ξένων ή ιδιωτικών ή κομματικών) ή ακραίων εθνικιστικών σκοπιμοτήτων (ΠΕΜΠΤΗ ΠΡΟΤΑΣΗ).
Ειδικότερα : Για μεν τους διοικητικούς υπαλλήλους, αρκεί το πειθαρχικό δίκαιο και τα ανεξάρτητα δικαστήρια υπό την σκέπη μάλιστα του δικαίου και των ελέγχων της Ε.Ε. και της Ε.Σ.Δ.Α. Για τα δε πολιτικά όργανα, δύναται να προβλεφθή μία μορφή impeachment (δημοσίας κατηγορίας από την Βουλή ΚΑΙ την Γερουσία ή της πλειοψηφίας, ή θεσμοθετημένης μειοψηφίας π.χ. 25%, του συγκεκριμένου πολιτικού οργάνου π.χ. Δημοτικού συμβουλίου), ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου στο οποίο να συμμετέχουν εξαιρετικώς για την περίπτωση αυτή, π.χ., και ένα ή δύο μέλη του Δ.Ε.Κ. μετά από κλήρωση. Η πολιτική σημασία της τυχόν μειοψηφούσης γνώμης τους, σε συνδυασμό και πάλι προς τις εγγυήσεις για δικαία δίκη κατά την Ε.Σ.Δ.Α. δεν αφίνει περιθώρια για αποκλεισμούς λόγω εθνικής ή θρησκευτικής σκοπιμότητας.
Τέλος, επειδή ο χρόνος δουλεύει υπέρ ημών, ίσως και το θέμα της άμεσης εκμεταλλεύσεως ΑΟΖ εγέρθηκε τώρα υπό συνθήκες προκληθείσης τεχνηέντως οικονομικής κρίσεως, μεταξύ άλλων, και για να μην λυθεί το Κυπριακό όπως δεν θέλουν να λυθεί κάποιοι Αγγλοσάξωνες. Οι τελευταίοι, last but not least, από άλογο "ένστικτο απόλυτα ασφαλούς κυριαρχίας", αντιδρούν σε ό,τι δεν έχει μέσα "διαίρει και βασίλευε", παρά το ότι θα ήταν προς το αληθινό συμφέρον τους α) μία συμφωνία για την αποχώρηση των Τούρκων από την Κύπρο (στο θέμα αυτό και μόνο, θα πρέπει, ίσως υπό τον Ο.Η.Ε., να επιληφθούν οι τρεις προστάτιδες δυνάμεις – ΕΚΤΗ ΠΡΟΤΑΣΗ), και β) μία έντιμη συμφωνία με τον Ελληνισμό της Κύπρου για την παρουσία των βάσεών τους στην Κύπρο με διεθνή αλλά και συνταγματική ρύμιση (ΕΒΔΟΜΗ ΠΡΟΤΑΣΗ). Ενώ μία επιμονή τους για καινοφανή πράγματα όπως το σχέδιο Ανάν και όπως τα τεκταινόμενα σήμερα, δεν ξέρει κανείς πραγματικά πού μπορεί να οδηγήσουν εν τέλει.
---------------------------------------------------- ----------
10/2/14
Θεμελιακά και Απαράγραπτα Δικαιώματα, Ελευθερίες Ευρωπαίων Πολιτών και το Κυπριακό
“Those who would give up essential liberty to purchase a little temporary security deserve neither liberty nor security.”
Benjamin Franklin
Historical Review of Pennsylvania, 1759
Του Μάριου Ευρυβιάδη
"Ιστορικό ορόσημο" χαρακτηρίζει την επικείμενη προσχώρηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ως σώμα, στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Προστασίας των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, κ. Μάρτιν Σούλτς.
Έχει προφανώς εξασφαλισθεί η συναίνεση των 28 μελών της Ε.Ε., και δεν φαίνεται να υπάρχει πρόβλημα να εξασφαλισθεί και η απαιτούμενη ψήφος των δυο τρίτων των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Ωστόσο, για να τεθεί σε ισχύ η προσχώρηση, θα πρέπει να επικυρωθεί από τα εθνικά κοινοβούλια των 48 μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης. Εκεί δεν θα υπάρξει πρόβλημα, διότι αν και όλα τα μέλη του Συμβουλίου δεν είναι μέλη της Ε.Ε., είναι όλα, απαραιτήτως, μέλη της Ευρωπαϊκής Σύμβασης.
Όταν ολοκληρωθούν όλες οι διαδικασίες, με την επικύρωση από τα εθνικά κοινοβούλια , 820 εκατομμύρια πολιτών της Ευρώπης θα διέπονται από ένα κοινό νομικό πλαίσιο και πολιτισμό, αναφορικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα και όχι μόνο. Εξ' ου και και ο χαρακτηρισμός "ιστορικό ορόσημο" του Προέδρου Σούλτς.
Η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου ( επίσημα "Σύμβαση για την Προστασία Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Θεμελιακών Ελευθερίων") συντάχθηκε το 1950 από το νεοϊδρυθέν Συμβούλιο της Ευρώπης (1949), τέθηκε σε ισχύ το 1953 και, μαζί με τη νομολογία του, αποτελεί θεμελιακό πυλώνα για την προστασία των δικαιωμάτων και ελευθεριών των πολιτών του Συμβουλίου. Τα δικαιώματα και οι ελευθερίες της Σύμβασης διασφαλίζονται μέσω του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων με έδρα το Στρασβούργο.
Η Ε.Ε. ως θεσμός, έχει αναπτύξει τη δική της νομολογία με ανώτατο όργανο της, το Δικαστήριο Δικαιοσύνης της Ε.Ε. με έδρα το Λουξεμβούργο. Και ενώ όλα τα 28 μέλη της Ε.Ε. είναι και μέλη της Σύμβασης , η Ε.Ε. ως θεσμός δεν είναι . Η προσχώρηση θα θεραπεύσει τα νομικά και τυπικά κενά που υφίστανται. Η Ε.Ε. είναι νομική Ένωση με νομικά θεμέλια τον σεβασμό στα δικαιώματα του ανθρώπου, όπως αυτά διασφαλίζονται από το δικό της προαναφερθέν δικαστήριο. Όμως οι δικαστικοί μηχανισμοί του δικαστηρίου του Στρασβούργου και οι αποφάσεις του, παρόλο σεβαστές από τα μέλη της Ε.Ε. , δεν εφαρμόζονται τυπικά σε δράσεις της Ε.Ε.. Με τη προσχώρηση της Ε.Ε., ως σώμα, αυτή η "ανωμαλία"θα τερματισθεί και θεσμικά.
Τι μπορεί να σημαίνει η παραπάνω εξέλιξη για ένα αδύναμο λαό και ένα αδύναμο κράτος όπως είναι είναι το κυπριακό; Σημαίνει πολλά. Για τις νομικές αποχρώσεις υπάρχουν πολύ καλύτεροι γνώστες από εμένα. Σε πολιτικό επίπεδο, θεωρώ τη απόφαση εξαιρετικά σημαντική. Η Κύπρος, έχοντας κρατική υπόσταση, δεν είναι "μικρό" κράτος. Τέτοια δεν υπάρχουν. Είναι όμως αδύναμο και δεν διαθέτει όλα εκείνα τα παραδοσιακά κρατικά εργαλεία για να διασφαλισθεί, έναντι εκείνων που επιβουλεύονται την ανεξαρτησία της και τις ατομικές και συλλογικές ελευθερίες των πολιτών της. Δεν μπορεί να εξασφαλισθεί μέσω της αυτοβοήθειας. Ούτε μέσω της ισορροπίας ισχύος. Μπορεί όμως μέσω συμμαχιών και συνασπισμών, και με εκείνα τα θεσμικά όπλα που προκύπτουν από την ιδιότητα του ως κράτος.
Στη προκειμένη περίπτωση τα καλύτερα και, μακροχρόνια τα πιο αποτελεσματικά όπλα ενός απειλούμενου κράτους όπως είναι η Κύπρος, είναι τα θεσμικά. Είναι η συμμετοχή της σε διεθνείς θεσμούς όπως είναι ο Οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών, όπως είναι το Συμβούλιο της Ευρώπης, όπως παλαιότερα το Κίνημα των Αδεσμεύτων και όπως είναι σήμερα η συμμετοχή στην Ε.Ε.. Όπως επίσης και η συμμετοχή σε διεθνείς θεσμικές συμβάσεις και όργανα π.χ. στην εν προκειμένω Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα θεμελιώδη και απαράγραπτα δικαιώματα και ελευθερίες του ανθρώπου.
Όσο πιο πολύ ενισχύονται οι διεθνείς θεσμοί, τόσο περισσότερο διευρύνονται οι επιλογές αδύναμων κρατών και περιορίζονται οι επιλογές αυτών που απαιτούν να λειτουργούν αυθαίρετα και ετσιθελικά. Έχω σε παλαιότερα κείμενα μου υποστηρίξει, ότι ακριβώς λόγω της μεταπολεμικής εξέλιξης του διεθνούς δικαίου και των συναφών θεσμών, καμία περίπτωση χρήσης βίας σε διακρατικές σχέσεις , κατοχή εδαφών, κατασχέσεις εδαφών και όλα τα με τη χρήση βίας συναφή, δεν έχουν αποκτήσει και δεν μπορούν να αποκτήσουν την όποια διεθνή νομική υπόσταση. Και σε ο,τι αφορά σε ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ελευθεριών και ιδιοκτησίας, τα πράγματα είναι ακόμη πιο ξεκάθαρα.
Όλος ο Ευρωπαϊκός νομικός πολιτισμός, του οποίου κορωνίδα είναι η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προστασία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Ελευθεριών, οικοδομήθηκε σε δυο πυλώνες: την αρχή του δικαιώματος της ιδιοκτησίας και του δικαιώματος της ελευθερίας. Η Ευρωπαϊκή Σύμβαση, σχεδιάστηκε για να προστατεύει αυτά τα θεμελιακά δικαιώματα που αποτελούν τον πυρήνα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του δημοκρατικού πολιτεύματος και του κράτους δικαίου. Και η προσχώρηση της Ε.Ε. ως σώμα στη Σύμβαση αυτή, έρχεται ως πανηγυρική επιβεβαίωση και επισφράγισμα του γεγονότος αυτού.
Συνεπώς, τουλάχιστο στον ευρύτερο Ευρωπαϊκό χώρο στον οποίο ανήκει η Κύπρος, κανένα άτομο, οργανισμός ,θεσμός, κράτος ή ομάδα κρατών δεν μπορεί, δεν νομιμοποιείται και ασφαλώς δεν μπορεί, να επιβάλει καμία κατάσταση που να καταστρατηγεί θεμελιακά και απαράγραπτα δικαιώματα όπως είναι αυτά της ιδιοκτησίας, της ελευθερίας και του δημοκρατικού πολιτεύματος.
Το ζητούμενο στη Κύπρο, είναι μια ευρωπαϊκή λύση που να συνάδει με τα παραπάνω. Με την ελευθερία, όχι την ανελευθερία. Με τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου. Όχι με τη αυθαιρεσία και τον ανατολικό δεσποτισμό. Με το άτομο ως υποκείμενο δικαίου και ισότιμο. Όχι ως αντικείμενο και παρακατιανό, όπως θα το ήθελαν στην Κύπρο.
Και αυτοί μέσα και έξω από τη Κύπρο, -αλλά κυρίως μέσα-, οι οποίοι με περισσή ειρωνεία, ρωτούν να μάθουν τι ακριβώς είναι αυτή-η ευρωπαϊκή λύση και τι αυτή συνεπάγεται, θα πρέπει να αναστοχασθούν. Και ίσως να χρειασθεί να
παρακαθίσουν σε κάποιο "φροντιστήριο" για να μάθουν την Άλφα-βήτα του δημοκρατικού πολιτεύματος, αρχίζοντας την ανάγνωση τους από την Σύμβαση, που πολύ σύντομα θα διέπει και με τη σφραγίδα πλέον της Ε.Ε., τις ζωές σχεδόν ενός δις Ευρωπαίων πολιτών. Διότι δεν μπορεί όλοι οι Ευρωπαίοι πολίτες να έχουν θεσμικά εξασφαλισμένα τα δικαιώματα τους, "πλην Λακεδαιμονίων", επειδή κάποιοι ή κάποιες δυνάμεις έξω από την Ε.Ε., έτσι αυθαίρετα αποφάσισαν, ενώ κάποιοι άλλοι, κυρίως ταγοί μέσα στη Κύπρο, με μεγάλη ευκολία είναι διαθετειμένοι να απεμπολήσουν ένα νομικό πολιτισμό δημοκρατίας, ελευθερίας και ανθρώπινης αξιοπρέπειας, με αντάλλαγμα υποσχόμενη από τρίτους εφήμερη ευδεμονία και ασφάλεια. Και όπως εύστοχα και διαχρονικά διαπίστωσε ο αμερικανός εθνοπατέρας και ο αποκαλούμενος "πρώτος αμερικανός πατριώτης", Μπέντζιαμιν Φράνκλιν, "αυτοί που οικειοθελώς αποδέχονται να απεμπολήσουν βασικές ελευθερίες για να εξασφαλίσουν λίγη πρόσκαιρη ασφάλεια, δεν αξίζουν να χαίρονται ούτε ελευθερία , ούτε ασφάλεια".
Πηγή: http://infognomonpolitics.blogspot.gr/2014/02/blog-post_3403.html#.UvqUSoX1y6M
Νέα φάση συνομιλιών για συνολική λύση του Κυπριακού αρχίζει με συνάντηση του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκου Αναστασιάδη, με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Ντερβίς Έρογλου.
Τη συνάντηση των δύο ηγετών ανακοίνωσαν τα Ηνωμένα Έθνη και αυτή θα πραγματοποιηθεί στις 11:30 το πρωί της Τρίτης στο παλιό αεροδρόμιο της Λευκωσίας, που βρίσκεται στη «νεκρή ζώνη».
«Η Κύπρος αυτή την ώρα δέχεται τη χαριστική βολή και μετατρέπεται σε όμηρο της Τουρκίας, εξαιτίας της πολιτικής απραξίας της κυβέρνησης Σαμαρά στο θέμα», είπε στο Ράδιο 9,84 ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων-Στρατηγικές Σπουδές, στο Τμήμα Διεθνών-Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς, Παναγιώτης Ήφαιστος.
«Οι διαπραγματεύσεις έπρεπε να γίνουν στη βάση των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας. Χωρίς τετελεσμένα», επισήμανε ο καθηγητής.
Πηγή: http://infognomonpolitics.blogspot.gr/2014/02/blog-post_1774.html#.UvqSaIX1y6M
Μοῦ ζητήθηκε πρό καιροῦ νά ἔχω συμμετοχή σέ μιά συζήτηση γιά τό ὑπό ἀνέγερση τζαμί σέ μιά πρωινή ἐκπομπή τῆς Δημόσιας Τηλεοράσεως. (Ἀλήθεια, κανείς ἁρμόδιος δέν σκέφθηκε τί σημαίνει ὁ ὅρος δημόσιος, ὅταν ἐκφέρεται κατά θηλυκό γένος;). Ἀρνήθηκα, προφασιζόμενος βαρηκοΐα. Ἡ κυρία, ὅμως, ἦταν ἐπίμων καί μοῦ πρότεινε νά σταλεῖ συνεργεῖο στό σπίτι μου, ὅπου θά κάνω μιά δήλωση μέ τίς ἀπόψεις μου καί δέν θά ὑπάρξει πρόβλημα ἐμπλοκῆς σέ διάλογο.
Δέχθηκα μέ βαρειά καρδιά. Τό συνεργεῖο (δύο εὐγενέστατοι κύριοι) ἦλθαν στό σπίτι μου δύο ὧρες ἐνωρίτερα καί μοῦ εἶπαν ὅτι ἡ δήλωσή μου θά γίνει μόλις ἀρχίσει ἡ ἐκπομπή. Μέ ἔζωσαν φίδια ἀνησυχίας καί τούς εἶπα νά τηλεφωνήσουν ὅτι σέ διάλογο δέν μετέχω λόγω βαρηκοΐας. Φαίνεται, ὅμως, ὅτι οἱ δύο πολυθέλγητρες «συντονίστριες» ἦσαν πιό βαρήκοες ἀπό ἐμένα καί μέ ἐνέπλεξαν σ’ ἕνα διάλογο μέ πρόσωπα πού μοῦ ἦσαν ἄγνωστα καί πού σέ καμμιά περίπτωση δέν εἶχα διάθεση ν’ ἀρχίσω διάλογο μαζί τους. Καί, ὅμως, ὁ διάλογος ἄρχισε, ὁπότε ἀναγκάστηκα νά ἐγκαλέσω στήν τάξη ἕναν ἀπό τούς συζητητές καί νά τοῦ συστήσω εὐπρέπεια· καί ἀκολούθως, στρεφόμενος προς τίς χαριτόβρυτες «συντονίστριες», τούς δήλωσα κοφτά ὅτι παραβιάζουν κατάφωρα τή δημοσιογραφική δεοντολογία, διότι –παρά τή ρητή δέσμευσή τους- μέ ὑποχρέωσαν νά δημοσιοποιήσω κάτι πού ἀποτελεῖ προσωπικό μου «δεδομένο».
Ἀκολούθως, παρακάλεσα τά δύο μέλη τοῦ συνεργείου νά ἀπέλθουν. Ἔτσι ἄφησα τό πεδίο ἐλεύθερο στους συζητητές καί στις «κυρίες» νά ποῦν ὅ, τι θέλουν. Πρόφθασα, ὅμως, νά πῶ μερικά πράγματα, πού εἶναι χρήσιμο νά διαβασθοῦν, γιατί, ὅπως μέ πληροφόρησαν, κάποιος ἀπό τό «συνεργεῖο» μοῦ καταλόγισε φανατισμό καί κάτι ἄλλο βαρύτερο. Ἡ δήλωσή μου -ὅπως τήν θυμᾶμαι- περιεῖχε τά ἀκόλουθα ἐρωτηματικά σημεῖα:
Πρῶτον, σέβομαι τίς θρησκευτικές εὐαισθησίες καί τίς θρησκευτικές ἀνάγκες παντός ἀνθρώπου, ἀλλ’ ἀφελῶς διερωτῶμαι: σέ ποιούς θά ἀνήκει θρησκευτικά τό ἐν λόγω τζαμί; Στους Σουνίτες ἤ στους Σιίτες; Ἤ, μήπως, σέ κάποια ἄλλη ἀπό τίς δεκάδες μουσουλμανικές σέχτες; Οἱ ἄνθρωποι αὐτοί δέν μποροῦν νά μονοιάσουν στις χῶρες τους καί θά μονοιάσουν στήν Ἑλλάδα; Μήπως ὑπάρχει κίνδυνος νά ἔχουμε φαινόμενα Βαγδάτης;
Δεύτερον, ἐν ἡμέραις κρίσεως, ὅταν δέν ἔχουμε χρήματα νά ἐπισκευάσουμε καί νά ἀποκαταστήσουμε τήν Μητρόπολη (15 χρόνια εἶναι γιαπί), μᾶς περισσεύουν λεφτά γιά νά φτιάξουμε πολυτελές τζαμί;
Τρίτον, ποιά ἐκκλησία τῶν Ἀθηνῶν διαθέτει τήν οἰκοπεδική ἔκταση πού θά διαθέτει τό ὑπό ἀνέγερση τζαμί; (Ὅπως μέ ἔχουν πληροφορήσει ἀπόστρατοι ἀξιωματικοί τοῦ Πολεμικοῦ Ναυτικοῦ, στό ὁποῖο ἀνῆκε ὁ χῶρος, πρόκειται γιά μιά ἔκταση 20-23 στρεμμάτων. Ἴσως νά κάνουν λάθος. Ἀλλά τό χῶρο τόν ἔχω ἐπισκεφθεῖ καί εἶναι ἐξαιρετικά εὐρύς).
Τέταρτον, ὁ εἰσερχόμενος στήν Ἀθήνα μέσω τῆς Ἱερᾶς Ὁδοῦ καί τῆς Λεωφόρου Καβάλας, πρῶτα θά βλέπει τό τζαμί καί μετά τήν Ἀκρόπολη. Ποιά ἐντύπωση θά προκαλεῖ στόν ξένον ἐπισκέπτη, ὅταν θά βλέπει στίς πύλες τῶν Ἀθηνών τό συναθροισμένο πλῆθος τῶν μουσουλμάνων; Ἀφήνω τήν ἀπάντηση στόν ἀναγνώστη.
Πέμπτον, πόσο κοστολογήθηκε ἡ ἐκχωρηθεῖσα ἀπό τό Πολεμικό Ναυτικό οἰκοπεδική ἔκταση; Καί ποιοί ἦσαν οἱ ὑπογράψαντες πολιτικοί καί στρατιωτικοί; Μήπως κάποιος ἐξ αὐτῶν φιλοξενεῖται ἤ πρέπει νά φιλοξενηθεῖ στόν Κορυδαλλό; Διότι, ὅπως, μοῦ ἔχουν ἐκμυστηρευθεῖ παλαιοί ἀξιωματικοί τοῦ Πολεμικοῦ Ναυτικοῦ, ἡ ἔκταση δόθηκε «μπίρ παρά». Στό ἕνα πέμπτο τῆς ἀξίας της!
Ἕκτον, τό καί σοβαρώτερον: Τί θά συμβεῖ ἄν κάποιος χριστιανός θρησκομανής ἤ κάποιος χουλιγκάνος ἤ (αὐτό κυρίως) κάποιος προβοκάτορας γράψει κάποια νύκτα κάτι αἰσχρό γιά τή μουσουλμανική θρησκεία ἤ φτιάξει μιά καρικατούρα τοῦ Μωάμεθ; Δέν θά ξεσηκωθεῖ ἐναντίον μας ὅλο τό Ἰσλάμ; Ἐδῶ οἱ ἐγχώριοι βάρβαροι δέν σέβονται τά πιό ἱερά μας μνημεῖα καί θά σεβασθοῦν τό τζαμί; Μήπως κάτι τέτοιες βλακώδεις ἤ προβοκατορικές ἐνέργειες, θά δίνουν τό πρόσχημα στήν Τουρκία (διότι αὐτή οὐσιαστικά θά εἶναι ὁ διαφεντευτής τοῦ τζαμιοῦ), νά ἐπεμβαίνει στά ἐσωτερικά μας; Ἄς θυμηθοῦμε τί ἔγινε τό 1955 μέ κάποια αἰσχρογραφήματα στή φερόμενη σάν οἰκία τοῦ Κεμάλ στή Θεσσαλονίκη. Ξεσηκώθηκαν τά ἄγνωμα πλήθη τῆς Πόλης καί ἀφάνισαν καθετί χριστιανικό στήν Βασιλεύουσα. Ἀπό καταστήματα μέχρι τάφους.
Καί κάτι πού δέν πρόφθασα νά πῶ: Ἀκούω νά λέγεται ὅτι θά ἀναβαθμισθεῖ ἡ περιοχή χάρη στό τζαμί. Οἱ λέγοντες αὐτό, χωρίς νά ἔχουν πρόθεση νά κάνουν χιοῦμορ, αὐτό τελικά πετυχαίνουν. Ἄν θέλουμε ἀναβάθμιση τῆς περιοχῆς, θά μπορούσαμε στό χῶρο αὐτό νά μεταφέρουμε τόν κρυμμένο κάπου στό Ζάππειο ἀνδριάντα τοῦ Καραϊσκάκη, πού ἔδωσε στό χῶρο αὐτό τήν πρώτη του μάχη στήν Ἀττική (Μάχη Χαϊδαρίου, 6-8 Αὐγούστου 1826) καί ὁ ὁποῖος τήν ἑπόμενη χρονιά ἔδωσε τή ζωή του γιά τήν ἐλευθερία τῶν Ἀθηνῶν.
Καί κάτι σάν ἐπίλογος: Διαλαλοῦμε urbi et orbi ὅτι ἡ Ἀθήνα εἶναι ἡ πόλη πού γέννησε τή δημοκρατία. Αὐτός πού θεμελίωσε τή δημοκρατία ἦταν ὁ Κλεισθένης. Ἀνδριάντας τοῦ Κλεισθένη δέν ὑπάρχει πουθενά στήν Ἀθήνα. Μήπως εἶναι καιρός νά στηθεῖ ἐκεῖ πού πρόκειται νά φτιαχτεῖ τό τζαμί; Ἔτσι οἱ ξένοι (καί οἱ ἐντόπιοι), πού φθάνουν στήν Ἀθήνα, θά θυμοῦνται ὅτι στήν πόλη αὐτή γεννήθηκε ἡ δημοκρατία καί ὄχι τό… Ἰσλάμ!
Πηγή: Σαράντος Ι. Καργάκος
Τον τελευταίο καιρό ακούγονται διάφορες προτάσεις για την αλλαγή φιλοσοφίας των σχολικών αργιών. Το πιο κραυγαλέο παράδειγμα είναι η προσπάθεια ορισμένων ξενοδόχων να κερδίσουν πελατεία μέσω του θεσμού της « λευκής εβδομάδας», δηλαδή μέσω της παράτασης του τριημέρου της Καθαράς Δευτέρας. Νομίζω ότι η σκέψη είναι διπλά άστοχη.
Πρώτον, διότι σήμερα οι περισσότεροι γονείς δεν έχουν περίσσευμα χρημάτων για να κάνουν οικογενειακώς χειμερινό τουρισμό. Και δεύτερον, διότι αυτές οι «λευκές εβδομάδες» μπορούν να ισχύσουν μόνο σε βόρειες ευρωπαϊκές χώρες όπου τα βουνά έχουν πολύ χιόνι και όπου όλοι σχεδόν γνωρίζουν σκι.
Η δεύτερη άστοχη ιδέα περιέχει την πρόταση να καταργηθούν ορισμένες χριστιανικές εορτές στα σχολεία, όπως η εορτή των Τριών Ιεραρχών και η εορτή του τοπικού αγίου κάθε περιοχής. Δήθεν έτσι θα κερδηθεί χρόνος για επιμήκυνση των σπουδών. Ο χρόνος μπορεί κάλλιστα να κερδηθεί από την κατάργηση της περιβόητης πενθήμερης εκδρομής, η οποία κακώς λέγεται «πενταήμερη». Η εκδρομή αυτή έχει απολέσει το μορφωτικό της περιεχόμενο και έχει καταντήσει ένα πενθήμερο ξενύχτι μέχρι πρωίας, εκούσιο για τους μαθητές και ακούσιο έως οδυνηρό για τους συνοδούς καθηγητές. Αντί να επισκέπτονται την Μακεδονία, τη Θράκη ή την Κύπρο μας ώστε να ενημερωθούν επί της ιστορίας και των εθνικών μας θεμάτων, οι περισσότεροι μαθητές και μαθήτριες επαυξάνουν τα έσοδα των ντισκοτέκ της Μυκόνου και της Ρόδου.
Υπάρχουν και πολλοί άλλοι τρόποι να αυξηθούν οι ημέρες διδασκαλίας χωρίς να αποκοπεί το σχολείο από το Χριστιανικό εορτολόγιο. Γνωστοί μου γονείς με ενημέρωσαν ότι ακόμη και σε πρότυπο σχολείο του Λεκανοπεδίου οι μαθητές χάνουν 2-3 εργάσιμες ημέρες τον χρόνο για να πραγματοποιήσουν συνέλευση οι καθηγητές. Ε, λοιπόν, ας γίνονται εκτός εκπαιδευτικού ωραρίου αυτές οι συνελεύσεις.
Κατά βάθος διαβλέπω μία προσπάθεια κίβδηλου «εξευρωπαϊσμού» του ελληνικού σχολείου. Όμως και οι άλλοι λαοί τις σχολικές αργίες τις ορίζουν με βάση την εθνική και θρησκευτική τους παράδοση. Στην Ομοσπονδιακή Γερμανία άλλες αργίες έχουν τα κρατίδια που ακολουθούν το Λουθηρανικό Δόγμα και άλλες αργίες τα κρατίδια που έχουν πλειοψηφία Ρωμαιοκαθολικών κατοίκων.
Είναι δυνατόν τα σχολεία της Θεσσαλονίκης να μην τιμούν με αργία τον Άγιο Δημήτριο και τα σχολεία της Πάτρας τον Άγιο Ανδρέα; Προς Θεού!
ΠΗΓΗ: Κυριακάτικη Δημοκρατία, 09/02/2014
Με μια εθνική τραγωδία άμεσα, τώρα, κινδυνεύει να ολοκληρωθεί η οικονομική και κοινωνική καταστροφή που πλήττει, εδώ και τέσσερα χρόνια, τον ελληνικό λαό σε Ελλάδα και Κύπρο, μετατρέποντας τα δύο κράτη σε «αποικίες χρέους» της «παγκοσμιοποίησης», αφαιρώντας τους δηλαδή όση εθνική ανεξαρτησία και λαϊκή κυριαρχία διέθεταν προ της κρίσεως και υπονομεύοντας τον δημοκρατικό τους χαρακτήρα. Στην Κύπρο αύριο, στην Ελλάδα μεθαύριο, ο ελληνικός λαός κινδυνεύει με οριστική απώλεια των … κεκτημένων του 1821 και του 1955, των κρατών του δηλαδή!
Ο κίνδυνος στην Κύπρο δεν είναι τόσο η «διχοτόμηση», όπως ήταν στις δεκαετίες του 1960 και 1970. Ο αληθινός κίνδυνος είναι η οριστική κατάργηση του δημοκρατικού χαρακτήρα, της κυριαρχίας και της ανεξαρτησίας του κυπριακού κράτους, εν ονόματι μιας δήθεν επανένωσης, όπως παρολίγον να συμβεί το 2004 με το υποστηριχθέν φανατικά από τους Αγγλοαμερικανούς και το εγχώριο κατεστημένο σχέδιο Ανάν.
Ο Κύπριος Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης, υπερβαίνοντας και αυτό το ιστορικό ρεκόρ της απάτης ΓΑΠ («Λεφτά υπάρχουν»), έδωσε την περασμένη άνοιξη καίριο πλήγμα στο κράτος του επιτρέποντας ένα κούρεμα καταθέσεων, που είχε αποκλείσει κατηγορηματικά πριν και μετά την εκλογή του και υπογράφοντας στη συνέχεια μια δανειακή σύμβαση που υπονομεύει την κυριαρχία, ανεξαρτησία και δημοκρατία στην Κύπρο. Τώρα, ο «’Αδης», όπως τον αποκαλούν οι πιο μαχητικοί επικριτές του, δίκην «Υπερεφιάλτη», ολοκληρώνει το κακό επαναφέροντας τις πρόνοιες του σχεδίου Ανάν, που δεσμεύτηκε να μην κάνει, μέσω ενός «κοινού ανακοινωθέντος» που ετοιμάζεται να υπογράψει από κοινού με τον ηγέτη των Τουρκοκυπρίων κ. ‘Ερογλου. ‘Εχουμε, φαίνεται, βαλθεί ως ‘Ελληνες, να ξεπεράσουμε κάθε παγκόσμιο ρεκόρ υποτέλειας!
Κατάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας
Τι γράφει αυτό το «κοινό ανακοινωθέν», σύμφωνα τουλάχιστο με όσες πληροφορίες έχουν δει το φως της δημοσιότητας; ‘Όπως και το σχέδιο Ανάν αναφέρεται αρχικά σε αυτές τις ωραίες αρχές, της ενιαίας κυριαρχίας, ιθαγένειας κλπ. Μετά, τις αναιρεί μία προς μία προβλέποντας ότι θα υπάρχει μεν η «μία ιθαγένεια» θα υπάρχουν όμως και οι ιδιότητες του πολίτη ενός εκάστου των συνιστώντων κρατών, ότι η κυριαρχία θα εκπηγάζει όχι από τον κυπριακό λαό αλλά «ισότιμα από τους Ελληνοκύπριους και τους Τουρκοκύπριους» και από τα δύο «συνιστώντα κράτη». Με άλλα λόγια, το νέο κράτος δεν θα είναι συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας που ιδρύθηκε το 1960, ούτε πραγμάτωση του δικαιώματος του κυπριακού λαού στην αυτοδιάθεση, αλλά της θέλησης της Κυπριακής Δημοκρατίας – υποβιβαζόμενης σε ελληνοκυπριακό κρατίδιο - και του ψευδοκράτους που ίδρυσε, εισβάλλων στην Κύπρο, ο τουρκικός στρατός. Πρόκειται για κατάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας και επειδή, δεδομένης της απόλυτης και απολύτως αντιδημοκρατικής ισότητας πλειοψηφίας και μειοψηφίας, το νέο «κράτος» δεν θα είναι κυβερνήσιμο, πιθανώς θα προβλεφθεί τελικά μηχανισμός επιδιαιτησίας (όπως οι ξένοι δικαστές του σχεδίου Ανάν) που θα παίρνουν τις αποφάσεις – δηλαδή η Κύπρος θα ξαναγίνει αποικία των Αγγλοαμερικανών.
Σε αντίθεση με την προηγούμενη απόπειρα κατάλυσης της Δημοκρατίας, το 2004, με το σχέδιο Ανάν, αυτά δεν παρουσιάζονται στο τέλος, αλλά στην αρχή της διαπραγμάτευσης! ‘Ένα ανακοινωθέν δεν έχει ασφαλώς την οριστική νομική βαρύτητα μιας διεθνούς σύμβασης, δεν παύει όμως να είναι ένα επίσημο κείμενο που υπογράφεται από τους εκπροσώπους της Κυπριακής Δημοκρατίας και των Ελληνοκυπρίων και το οποίο μπορεί να επικαλείται εις το διηνεκές η άλλη πλευρά. ‘Όλα φυσικά μπορούν κάποια στιγμή να αμφισβητηθούν, είναι όμως πολύ πιο εύκολο να μην υπογραφούν, από το να υπογράφονται και να απορρίπτονται στο τέλος. Κανένα κράτος, κανένα έθνος, κανένας λαός με στοιχειώδη αξιοπρέπεια δεν υπογράφει τέτοια πράγματα δια των εκπροσώπων του. Και κανείς λαός που ανέχεται επί μακρόν τέτοια αναξιοπρέπεια από τους ηγέτες του δεν επιβιώνει ελεύθερος επί μακρόν.
Αν οι νομικοί όροι που αναφέραμε παραπάνω σας φαίνονται «κορακίστικα», δεν παύουν να έχουν όμως μεγάλη σημασία στην πράξη, εξ ου και η επιμονή Τούρκων και του «διεθνούς παράγοντα» στη συμφωνία των Ελληνοκυπρίων. Στην πραγματικότητα, οι Τουρκοκύπριοι, ακριβέστερα η Τουρκία και οι εξ αυτής έποικοι θα διατηρήσουν το κρατίδιο που τώρα διαθέτουν στον βορρά του νησιού, ίσως επιστρέφοντας μερικές, λίγες περιοχές και θα ασκούν εκεί, πρακτικά ανεμπόδιστοι, την κυριαρχία που ασκούν και σήμερα. Ταυτόχρονα όμως θα αποκτήσουν δικαιώματα «συνιδιοκτήτη» 50% επί του όλου κράτους, της Κυπριακής Δημοκρατίας που είναι σήμερα στα χέρια των Ελληνοκυπρίων, συντριπτικής πλειοψηφίας του πληθυσμού (82%). Φυσικά, κάθε μειοψηφία έχει δικαίωμα συμμετοχής στη διακυβέρνηση του κράτους της και δικαίωμα ιδιαίτερων προνοιών για την προστασία της. Δεν μπορούν όμως τα δικαιώματα της μειοψηφίας να ακυρώσουν τα πιο θεμελιώδη δικαιώματα της πλειοψηφίας, το δικαίωμα δηλαδή να διαθέτει ένα κάπως κανονικό κράτος, όπου να ισχύει ο κανόνας της πλειοψηφίας και το δικαίωμα της αυτοάμυνας!
‘Οροι νέας «Βοσνίας»
Τέτοιου είδους σχέδια κινδυνεύουν όχι να λύσουν, αλλά να ξανανοίξουν στην πραγματικότητα το «παγωμένο» σήμερα κυπριακό, υπό πολύ δυσμενέστερες συνθήκες, δημιουργώντας όρους νέας «Βοσνίας» στο νησί, αν κάτι τέτοιο χρειασθεί στον διεθνή παράγοντα. Σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης, η στέρηση των Ελληνοκυπρίων από το κράτος τους θα συμβάλλει πιθανότατα στη μετανάστευση όσων τουλάχιστο μπορούν να φύγουν, θα οδηγηθούμε σταδιακά σε μια «Κύπρο χωρίς ‘Ελληνες», όπου άλλωστε οδηγούμεθα και με οικονομικά μέσα.
Περιττό να σημειώσουμε ότι μια τέτοια «λύση» του κυπριακού θα «ομηροποιήσει» τη μητροπολιτική Ελλάδα. Καμμιά κυβέρνηση στην Αθήνα δεν μπορεί να αδιαφορήσει για την τύχη του εναπομείναντος κυπριακού ελληνισμού, που θα γίνει έτσι ένα επιπλέον όργανο ελέγχου της Ελλάδας από την Τουρκία και τους δυτικούς και άλλους «προστάτες» της Κύπρου.
Πηγή: http://konstantakopoulos.blogspot.gr/2014/02/blog-post_8.html
...Ὁ Βόρις κατὰ τὴν βάπτισί του ἐπῆρε τὸ ὄνομα Μιχαὴλ καὶ ὁ Φώτιος τοῦ ἔστειλε ὑπὸ τύπον ἐπιστολῆς αὐτὸ τὸ Παραινετικὸ δοκίμιο. Τὸν προσφωνεῖ μὲ λόγια ποὺ δείχνουν ὅλη τὴν πατρικὴ φροντίδα, «περιφανέστατε καὶ ἠγαπημένε υἱὲ ἡμῶν». Καὶ ποὺ ἐπιβεβαιώνουν τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ πνευματικὴ γέννησις εἶναι καρπὸς τῶν ἐνεργειῶν τοῦ πατριάρχη, «τῶν ἐμῶν πνευματικῶν ὠδίνων εὐγενὲς καὶ γνήσιον γέννημα».
Ὅπως συμβαίνει μὲ ὅλα τὰ παραινετικὰ δοκίμια, καὶ ἰδιαίτερα τὰ κατηχητικά, ἔτσι κι' αὐτὸ τὸ δοκίμιο, ἐκτὸς τοῦ προλόγου καὶ τοῦ ἐπιλόγου (παραγρ. 1-3 καὶ 132-134 κατὰ τὴν ἀρίθμησί μας) ἁπλώνεται σὲ δυὸ τμήματα, τὸ θεωρητικὸ καὶ τὸ πρακτικό, ἢ ἀλλοιῶς τὸ θεολογικὸ (4-36) καὶ τὸ ἠθικὸ (37-131).
Τὸ θεολογικὸ μέρος καλύπτεται ἀπὸ τὴν παράθεσι τοῦ συμβόλου τῆς πίστεως, τὴν ἔκθεσι περὶ τῶν ἑπτὰ οἰκουμενικῶν συνόδων καὶ τὴν προτροπὴ γιὰ τὴν τήρησι τοῦ κανόνος τῆς εὐσέβειας καὶ ὀρθοδοξίας. Μέσα ἀπὸ τὶς λιτὲς καὶ ἁδρὲς γραμμὲς αὐτῆς τῆς διαπραγματεύσεως ἐξαίρεται πρῶτα τὸ τριαδολογικὸ δόγμα καὶ διαφαίνεται ἡ πεποίθησις ὅτι ὁ Θεὸς εἶναι συγχρόνως κάτι σταθερὸ καὶ δυναμικό.
...
Ἔρχεται ἔπειτα τὸ δόγμα περὶ τῶν δύο φύσεων τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, τοῦ ἐνανθρωπήσαντος Λόγου τοῦ Θεοῦ.
...
Τέλος ἔρχεται τὸ δόγμα περὶ τῆς εἰκόνος, στὸ ὁποῖο ὁ Φώτιος δίνει μεγαλύτερη ἔκτασι, ἀφοῦ μάλιστα εἶχε καὶ ὁ ἴδιος ἐμπλακῆ στὶς σχετικὲς συγκρούσεις κατὰ τὴν νεότητά του.
...
Τὸ ἠθικὸ τμῆμα τοῦ δοκιμίου εἶναι συντεταγμένο κατὰ τὸ γνωμολογικὸ εἶδος σὲ σύντομες ἀποφθεγματικὲς κι' ἐντυπωσιακὲς προτάσεις. Ἐπωφελούμενος ἀπὸ τὴν σχετικὴ γραμματεία τῆς κλασικῆς καὶ χριστιανικῆς ἀρχαιότητος, ἰδίως ἀπὸ τὸν Ἰσοκράτη, ὁ Φώτιος δίνει μιὰ εἰκόνα τοῦ ἡγεμόνος, πλημμυρισμένη ἀπὸ ἀγάπη καὶ ὑπευθυνότητα:
- «Κυβέρνα τοὺς ὑπηκόους, στηριζόμενος ὄχι στὴ βία ἀλλὰ στὴν ἀγάπη τῶν ἀρχομένων διότι ἡ ἀγάπη εἶναι μεγαλύτερο καὶ ἀσφαλέστερο βάθρο γιὰ τὴν ἐξουσία παρὰ ὁ φόβος».
- «Μόνο ἂν κυβερνᾶ κανεὶς τὸν ἑαυτὸ του μπορεῖ νὰ πιστεύη ὅτι κυβερνᾶ ἀληθινὰ καὶ τοὺς ὑπηκόους».
- «Τὶς εὐεργεσίες ποὺ δέχεσαι, νὰ τὶς θυμᾶσαι παντοτινά• τὶς εὐεργεσίες ποὺ κάμεις, νὰ τὶς ξεχνᾶς γρήγορα».
Τὸ δοκίμιο αὐτὸ τοῦ Φωτίου, προβάλλοντας ἀπὸ τὸ ἕνα μέρος τὴν Χριστιανικὴ πίστι καὶ ἀπὸ τὸ ἄλλο τὸν ἑλληνικὸ λόγο, τὰ δύο στοιχεῖα ποὺ ἀπετέλεσαν τὰ θεμέλια τῆς ἀγωγῆς αὐτοῦ τοῦ ἰδίου, προσφέρει τὸ πενταστάλαγμα αὐτοῦ ποὺ μπορεῖ νὰ ὀνομασθῆ ἑλληνοχριστιανικὸς πολιτισμός, ὅπως τὸν διεμόρφωσαν καὶ τὸν ἀντιλήφθηκαν οἱ Ἕλληνες στὶς μεγάλες ὧρες τοῦ βυζαντινοῦ μεγαλείου καὶ στοὺς πονεμένους αἰῶνες τῆς αἰχμαλωσίας ἀπὸ τοὺς Ὀθωμανούς.
Τὸ δοκίμιο μεταφράσθηκε ἀπὸ τὴν ἀρχὴ στὴν παλαιοσλαβικὴ γλώσσα κι ἀργότερα στὴ βουλγαρική, τὴν ρωσσικὴ καὶ ἄλλες νεώτερες γλῶσσες.
Μπορεῖ αὐτὲς οἱ παραινέσεις, νὰ μὴ ἐφαρμόσθηκαν σὲ ὅλη τους τὴν ἔκτασι ἀπὸ ὁποιονδήποτε ἡγεμόνα, ἀλλὰ σὲ γενικὲς γραμμὲς συνετέλεσαν στὴν ἡμέρωσι καὶ τὴν ἠθικὴ ἀφύπνιση τῶν λαῶν γιὰ τοὺς ὁποίους προορίζονταν.
(Αποσπάσματα από την Εισαγωγή, Παν. Χ. Χρήστου, Περιοδικό "Εποπτεία", Φεβ. 1992)
Φώτιος ὁ Μέγας: Ἐπιστολὴ πρὸς Βούλγαρον Ἡγεμόνα
Προσευχὴ καὶ λατρεία
38. Ἐσὺ πάντως πρόσεξε ἐπιμελῶς, γιὰ νὰ μὴ εἶσαι μόνο ἀκροατής, ἀλλὰ καὶ ἐκτελεστὴς τῶν καλῶν καὶ ἀξιέπαινων πράξεων. Καὶ σ' αὐτὸ τὸ μέρος θὰ ἀρχίσωμε ἀπὸ τὰ θεῖα. Ἡ προσευχὴ λοιπὸν συνάπτει καὶ ἐξοικειώνει μὲ τὸν Θεό, διότι εἶναι ἔνθεος συνομιλία καὶ συνάφεια νοερὰ μὲ τὸ κάλλιστο καὶ πολυτιμότατο ὅλων τῶν ἀγαθῶν, ἀπὸ τὸ ὁποῖο προέρχεται κάθε οὐσίωσις καὶ συντήρησις, κάθε πρόνοια καὶ χορηγία ἀγαθῶν, κάθε τελειότης καὶ κάθαρσις παθῶν. Ὥστε καὶ κανένα ἄλλο κέρδος νὰ μὴ ἀπέρρεε ἀπὸ τὴν προσευχή, θὰ ἀρκοῦσε καὶ αὐτὸ μόνο του γιὰ τοὺς φιλόθεους καὶ τοὺς φιλοθεάμονες τοῦ ἀγαθοῦ ἀντὶ κάθε ἄλλης εὐφροσύνης, καὶ κάθε μακαριότητας καὶ εὐτυχίας στὸν βίο. Ὅταν πάλι λαμβάνωμε δι' αὐτῆς καὶ ἄφεσι ἁμαρτιῶν καὶ ἐξασφαλίζωμε τὶς ἀγαθοειδεῖς καὶ τελειοποιοὺς δωρεὲς μὲ τὰ ἄλλα αἰτήματα, ὅσα συμφέρουν, καὶ γινώμαστε ἄξιοι ν' ἀνταμείβωμε τὸν εὐεργέτη μὲ τὴν εὐχαριστία μας γιὰ τὶς ἀνέκφραστες πράξεις καὶ δωρεές του πρὸς ἐμᾶς, καὶ μάλιστα νὰ τοῦ προσφέρωμε σὰν ἀπαρχὲς τῆς νοερᾶς μας δοξολογίας καὶ λογικῆς οὐσιώσεως τὶς κινήσεις τοῦ νοῦ καὶ τὶς δοξολογίες κατ' αὐτὴν τὴν προσευχή• ὅταν λοιπὸν στὴν προσευχὴ συμπεριλαμβάνωνται τόσο πολλὰ καὶ μεγάλα, πῶς δὲν χρειάζεται νὰ ἐπιδιδώμαστε σ' αὐτὴν πρόθυμα, νὰ τὴν ἀγαποῦμε καὶ ν' ἀσχολούμαστε μὲ αὐτήν;
39. Ἐσὺ λοιπὸν νὰ προσεύχεσαι διαπαντὸς μὲ εὐχὲς κατ' ἰδὶαν καὶ μόνος σου πρὸς τὸν Θεό, ἀλλὰ νὰ προσεύχεσαι καὶ μαζὶ μὲ τὸ πλῆθος καὶ φανερά. Καὶ μὲ τὰ δύο εἴδη, ὅταν τελοῦνται θεοφιλῶς εἶναι δυνατὸ ν' ἀποδίδεται ἡ εὐσέβεια• ὅσο δὲ τὸ πρῶτο ὑπερτερεῖ σὲ καθαρότητα διανοίας, τόσο τὸ δεύτερο προσκαλεῖ σὲ μίμησι ὅσους βλέπουν. Τὸ ἕνα συντελεῖ σὲ προσωπικὸ κέρδος, τὸ ἄλλο ὠφελεῖ καὶ τοὺς ἄλλους, τῶν ὁποίων ἡ σωτηρία καὶ προκοπὴ εἶναι πάλι μεγάλη μαρτυρία τῆς ἀρετῆς τοῦ ἄρχοντος.
40. Νὰ οἰκοδομῆς ναοὺς στὸ ὄνομα τοῦ Θεοῦ καὶ τῶν ἁγίων του σύμφωνα μὲ τὰ ἐκκλησιαστικὰ θέσμια, καὶ συνήθιζε τὸν λαὸ νὰ ἐκκλησιάζεται σ' αὐτούς, ὥστε ἐξιλεώνοντας ἀπὸ κοινοῦ τὸ θεῖο καὶ προσφέροντας κοινὴ δοξολογία, νὰ ὁδηγοῦνται σὲ κοινὴ ὁμόνοια καὶ νὰ κερδίζουν κοινὴ σωτηρία καὶ ὠφέλεια.
41. Οἱ θυσίες τῆς ἱερᾶς λατρείας μας εἶναι ἀνατεθειμένες στοὺς ἱερεῖς• ἂν ὑπηρετῆς σ' αὐτοὺς καὶ προσφέρης προθύμως, διὰ μέσου αὐτῶν θ' ἀπολαύσης πολλὴν εὐεργεσία καὶ χάρι. Θὰ μποροῦσες μάλιστα καὶ σύ, ἂν θέλης νὰ παρουσίασης μόνος σου ἕνα κάλλιστο καὶ ἀγαπητότατο θῦμα στὸ Θεό, προσφέροντάς του καθαρὸν βίον καὶ ὀρθότητα διανοίας.
Μελέτη
42. Κι' ἐπειδὴ γνωρίζεις πόσο πολὺ συμβάλλει στὴν διακυβέρνησι τῶν κοινῶν ἡ δύναμις καὶ ταχύτης τῆς διανοίας, νὰ μὴ παραλείπης καὶ αὐτὴν τὴ φροντίδα. Βέβαια εἶναι ἀδύνατο νὰ γίνη ἀγχίνους αὐτὸς ποὺ δὲν ἔχει ἐκ φύσεως αὐτὸ τὸ προσὸν• ἡ μελέτη ὅμως καὶ ἡ πεῖρα τῶν πραγμάτων, ποὺ καθιστοῦν τὴ γνῶσι εὔκολη, πολλὲς φορὲς στὴν πρᾶξι ἀποδεικνύουν τὸν γυμνασμένο ὀξύτερο ἀπὸ ἐκείνους ποὺ ἔχουν αὐτὴν τὴν ἱκανότητα ἐκ φύσεως. Γι' αὐτὸ πρέπει ν' ἀσκοῦμε τὴ φρόνησι σὲ ὅλο μας τὸν βίο• κι' αὐτὴ ἔρχεται μὲ τὴν μελέτη καὶ τὴν ἀνάμνησι πράξεων τῶν πρεσβυτέρων, μὲ τὴν συνομιλία καὶ συναναστροφὴ τῶν φρονίμων ἀνδρῶν ποὺ ὑπάρχουν(34) καὶ μὲ τὴν ἐμπειρία τῶν πρακτέων του βίου. Διότι ἡ πρᾶξίς, ποὺ ἀντλεῖ τὴν δύναμι ἀπὸ τὴν μίμησι καὶ τὴ βουλὴ καὶ τὸν χειρισμό, ἂν δὲν ἀντιπράττη ἡ ἀπὸ ἄνω πνοή, καταλήγει σὲ τέλος συμφέρον.
Ἐμφάνισις τοῦ ἄρχοντος
43. Νὰ μὴ περιφρονῆς οὔτε ἀκόμη τὶς σχετικὲς μὲ τὸ σῶμα συνήθειες καὶ ἐμφανίσεις καὶ κινήσεις μὲ τὴν ἰδέα ὅτι εἶναι τάχα εὐτελῆ πράγματα• διότι ἡ καλὴ εὐταξία καὶ κατάστασις καὶ σ' αὐτὰ δὲν θεωρεῖται νὰ εἶναι μικρὸ δεῖγμα φρονήσεως καὶ ὅσοι ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους δὲν εἶναι ἱκανοὶ νὰ ἀντιληφθοῦν εὔκολα τὴν δύναμι καὶ τὸ κάλλος ποὺ εἶναι μέσα στὴν ψυχή, αὐτοὶ γίνονται ἐρασταὶ καὶ ἐπαινετὲς καὶ τῶν ἀδήλων προσόντων καθοδηγούμενοι ἀπὸ τὰ ἐξωτερικὰ θεάματα. Γι' αὐτὸ ὁ ἄρχων πρέπει νὰ φαίνεται κόσμιος καὶ σεμνὸς καὶ μὲ τὴν ἐμφάνισι τοῦ προσώπου, τὴν περιποίησι τῆς κόμης, καὶ τὴν ἐνδυμασία ποὺ φορεῖ, χωρὶς νὰ προχωρῆ πρὸς τὸ μαλθακὸ καὶ ἒξαλλο ὕφος οὔτε πάλι νὰ κατεβαίνη πρὸς τὸ ἀτημέλητο καὶ ράθυμο• διότι καὶ τὸ ἕνα καὶ τὸ ἄλλο εἶναι ξένο πρὸς τὴ διαγωγὴ τοῦ ἄρχοντος. Χρειάζεται ἐπίσης ὁ ἄρχων καὶ βάδισμα εὔτακτο ποὺ οὔτε ἀσχημίζει τὴν κίνησι πρὸς τὸ θηλυπρεπὲς καὶ τὸ ἔκλυτο οὔτε τὴν στρέφει πρὸς τὸ ἀπότομο καὶ ταραγμένο καὶ ἀνώμαλο. Καὶ γενικὰ κάθε κίνησις ἂς στολίζεται μὲ τὴν τάξι.
44. Πρέπει ἐπίσης νὰ προσέχη κανεὶς καὶ τὴν ταχύτητα στὰ λόγια• διότι, ἂν ἡ ταχυλογία δὲν εἶναι ἴσως κάτι τὸ εὐκαταφρόνητο καὶ ἀσήμαντο στὰ ρητορικὰ διαγωνίσματα, ἀλλὰ στὶς δημηγορίες εἶναι κάτι τὸ ἀνόητο καὶ ἐπιζήμιο• στὰ προστάγματα δέ, καὶ μάλιστα τὰ πολιτικὰ καὶ δημόσια, εἶναι κάτι εὐτελὲς καὶ ταπεινό. Γιὰ νὰ ἐκφρασθῶ δὲ ἀκριβέστερα, ἡ ταχύτης στὴν πράξι καὶ τὰ λόγια καὶ τὶς κινήσεις, συνοδευόμενη ἀπὸ εὐταξία, ἀναδεικνύει τὸν κάτοχο σὲ θεῖο καὶ ὑπερφυὲς πρόσωπο, ἀλλὰ εἶναι κάτι σπάνιο καὶ εἶναι πολὺ δύσκολο νὰ συμπέσουν ὅλα μαζί• ἡ συμμετρία ὅμως σ' αὐτὰ μαζὶ μὲ τὴν εὐταξία εἶναι κάτι σεμνὸ καὶ ἀξιοθαύμαστο καὶ ἀξιοπρεπές, καὶ μαζὶ μὲ τὴν εὐλάβεια καθιστᾶ τὸν ἄνθρωπο ἐπιθυμητὸ νὰ βλέπεται καὶ καταλληλότερο νὰ ἐξουσιάζη. Ἡ δὲ ταχύτης μαζὶ μὲ τὴν ἀταξία εἶναι κάτι παραπληγικὸ καὶ μανιακό• μερικὲς φορὲς κατορθώνει μεγάλα, συχνότερα ὅμως ἀποτυγχάνει φοβερά. Ἡ δὲ βραδύτης συνοδευόμενη ἀπὸ ἀταξία εἶναι κάτι νωθρὸ καὶ ἠλίθιο, χάνει μερικὲς φορὲς σὲ μεγάλα θέματα, κατορθώνει δὲ ἐλάχιστα, καὶ μάλιστα πολὺ ταπεινὰ κατορθώματα, ἀνάλογα μόνο πρὸς τὶς ἄλλες πράξεις ἐκείνου.
45. Τὸ ξέσπασμα σὲ γέλοια ἐκτὸς ἀπὸ τὴν ἀσχήμια ποὺ ἐπιφέρει στὸ πρόσωπο ἀποτελεῖ καὶ προσβολὴ τῆς ἀξιοπρέπειας τοῦ ἤθους.(35)
46. Καὶ ἡ ἀκοὴ καὶ ἡ γλώσσα πρέπει νὰ ἀπέχουν ἀπὸ κάθε αἰσχρολογία. Διότι ὅσα εὐχαριστεῖται κανεὶς ν' ἀκούη, αὐτὰ δὲν ἐντρέπεται καὶ νὰ τὰ λέγη• ὅσα πάλι δὲν ἐντρέπεται κανεὶς νὰ λέγη, ὅτι δὲν θὰ ἐντραπῆ καὶ νὰ τὰ πράξη, τὸ ἀποδεικνύει ὁ ἴδιος ἐντυπωσιακά. Γενικὰ μάλιστα πρέπει νὰ φυλάγεσαι μὴ ξεφύγη ἡ γλώσσα σου• διότι πολλὲς φορὲς λαθεύοντας κανεὶς σὲ μία μικρὴ λέξι προκάλεσε μεγάλη ζημιά, πετώντας ἀκόμη καὶ τοὺς τελευταίους κύβους γιὰ τὴ ζωή.
47. Ἔχε τ' αὐτιά σου στοὺς μὲν ἀδικουμένους ἀνοικτά, πρὸς δὲ τὶς δικαιολογίες καὶ πιθανολογίες τῶν ἀδικούντων κλειστά.
48. Ν' ἀποστρέφεσαι τὰ φιλοκατήγορα καὶ συκοφαντικὰ χείλη• διότι αὐτὰ πολλὲς φορὲς ἐξερέθισαν καὶ παιδιὰ ἐναντίον πατέρων καὶ πατέρες ἐναντίον παιδιῶν, διέσπασαν ἀνδρόγυνα κι ἐξεσήκωσαν συγγενεῖς ἐναντίον ἀλλήλων• καὶ τί λέγω μόνο αὐτά; ἀκόμα καὶ ὁλόκληρες πόλεις καὶ οἰκισμοὺς ἀπέτρεψε μιὰ φωνὴ συκοφάντη.
Ἡ φιλία
49. Νὰ μὴ εἶσαι γρήγορος στὴ σύναψι φιλίας• ὅταν ὅμως συνάψης δεσμό, νὰ τὸν διατηρῆς ἄλυτο μὲ κάθε τρόπο,(36) σηκώνοντας ὅλο τὸ βάρος τοῦ συνανθρώπου, μὲ τὴν προϋπόθεσι ὅτι δὲν ἐπιφέρει κίνδυνο στὴν ψυχή. Διότι οἱ διαστάσεις πρὸς τοὺς φίλους ἐκφαυλίζουν ὅλη τὴν προαίρεσι τῶν ἀνθρώπων καὶ ὑποβάλλουν ὄχι μόνο τὸν ὑπαίτιο ἀλλὰ καὶ τὸν ἀναίτιο στὴν ἴδια ὑπόνοια. Φίλους νὰ κάμης ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι διατηροῦν παντοτινὰ ἄδολη τὴν φιλία πρὸς τοὺς ἄλλους καὶ μήτε ὅταν εὐημεροῦσαν τοὺς ἐφθόνησαν μήτε ὅταν δυστυχοῦσαν τοὺς παραμέλησαν. Πράγματι πολλοὶ ἐβοήθησαν κι ἐπόνεσαν τοὺς φίλους ὅταν εὑρίσκονταν σὲ δυστυχία, ἀλλὰ ὅταν ἦσαν εὐτυχεῖς δὲν ἐβάσταξαν τὴν εὐημερία τους• ἔτσι αὐτοὺς ποὺ δὲν τοὺς ἤλεγξε ὁ καιρὸς τῆς συμπαθείας, τοὺς ἐξεσκέπασε τὸ πάθος τοῦ φθόνου. Ν' ἀποκτᾶς λοιπὸν φίλους ὄχι τοὺς φαύλους ἀλλὰ τοὺς ἀρίστους• διότι τὰ ἤθη τῶν φίλων κρίνονται συνήθως ἀπὸ τὴν ποιότητα τῶν φιλουμένων(37) διὰ τῶν ἐντίμων φίλων εὔκολα ἐπαναφέρεται κανεὶς καὶ ὅταν παραπέση, οἱ φαῦλοι ὅμως φθείρουν καὶ τὴν ὑπάρχουσα καλοκαγαθία• οἱ πρῶτοι καλύπτοντας οἱ ἴδιοι τὴν ἔλλειψι τῶν φίλων στὴν ἀρετὴ τὴν κάμουν νὰ φαίνεται ἀνελλιπής, ἐνῶ ἡ συναναστροφὴ μὲ τοὺς φαύλους καθιστὰ νόθο καὶ ὅ,τι ὑπόλοιπο ἀρετῆς ὑπάρχει.
50. Νὰ μὴ ζητῆς ν' ἀκούης τὰ εὐχάριστα ἀπὸ τοὺς φίλους, ἀλλὰ μᾶλλον τὰ ἀληθινά. Διότι, ἂν δὲν πρέπει νὰ πιστεύσωμε στοὺς ἐχθροὺς ἀκόμη καὶ ὅταν λέγουν τὴν ἀλήθεια, ἀπὸ τοὺς φίλους δὲ ἔχει φθαρεῖ ἡ ἀλήθεια καὶ ζητοῦν κι ἐκεῖνοι νὰ λέγωνται τὰ εὐχάριστα, ἀπὸ ποῦ ἀλλοῦ θὰ προέλθη γιὰ μᾶς ἡ γνῶσις τῆς ἀληθείας καὶ ἡ διόρθωσις τῶν τυχὸν ἀνοσίων λόγων καὶ πράξεών μας; Γι' αὐτὸ νὰ θεωρῆς σπουδαῖο πράγμα τὸ νὰ διαφέρουν οἱ φίλοι τῶν κολάκων. Οἱ μὲν κόλακες, ἐπαινώντας σε κατὰ πρόσωπο, καὶ σένα τὸν ἴδιο δὲν ἀφήνουν νὰ λάβης συναίσθησι τῶν σφαλμάτων ποὺ φυσικὰ διαπράττεις καὶ μεγαλύτερα τὰ καθιστοῦν μὲ τὶς διαβολὲς πρὸς τοὺς ἄλλους• οἱ φίλοι ὅμως μὲ τὸν φιλικὸ ἔλεγχο καὶ σένα τὸν ἴδιο ἐνισχύουν περισσότερο, ὥστε ν' ἀντιληφθῆς τὴν παρανομία, καί, ἂν χρειασθῆ νὰ λεχθῆ κάτι καὶ πρὸς τοὺς ἔξω, τότε ἀντὶ κατηγορίας εὑρίσκουν ἀπολογία γιὰ τὴν πράξι. Ὅσο λοιπὸν διαφέρει ἡ ἄσκησις τῆς ἀρετῆς ἀπὸ τὴν προκοπὴ στὴν κακία καὶ τὸ νὰ διαλύη κανεὶς τὶς διαβολὲς ἀπὸ τὸ νὰ διαβάλλη στοὺς ὑπηκόους, τόσο πρέπει καὶ σὺ νὰ προτιμᾶς τοὺς φίλους ἀπὸ τοὺς κόλακες.(38)
51. Ὅσα ἀπὸ τὰ μυστικὰ αὐξάνουν τὴν ἀρετή σου, νὰ τὰ γνωστοποιῆς στοὺς φίλους• ὅσα ὅμως ἐκφαυλίζουν τὴ γνώμη, αὐτὰ οὔτε ὁ ἴδιος νὰ τὰ ἐκτελῆς οὔτε στοὺς φίλους νὰ τὰ διαβιβάζης.(39) Αὐτὸ εἶναι ἄριστο καὶ χωρὶς ἄλλη αἰτιολογία• πλὴν ὅμως, ὅταν ἡ φιλία, ὅπως συχνὰ συμβαίνει στὰ ἀνθρώπινα, μεταστραφῆ σὲ κορεσμό, τότε γίνεται περισσότερο ἀντιληπτὴ ἡ χρησιμότης τῆς παραινέσεως. Πράγματι, τὸ φαῦλο μυστικό, καὶ μάλιστα αὐτὸ ποὺ ὑπεισέρχεται στοὺς λογισμοὺς τοῦ συμμεριζομένου καὶ τοὺς διασείει, ἀπομακρύνει γρήγορα καὶ χωρὶς καθυστέρησι ἀπὸ τὴν ἀγάπη καὶ δὲν τοῦ ἐπιτρέπει νὰ ἀποβλέψη πρὸς τὴν ἐπιστροφή• καὶ ὅταν δημοσιοποιηθῆ θὰ σοῦ προκαλέση βαρειὰ βλάβη καὶ θὰ σὲ διαθέση δυσμενῶς πρὸς αὐτὸν ποὺ τὸ διέδωσε. Τὸ χρηστὸ ὅμως μυστικὸ καὶ τὸν συμμεριζόμενο θὰ συγκρατήση ἀπὸ τὴν διάσπασι τῆς φιλίας, ἐκβιάζοντάς τον μ' ἕνα δυνατὸ δεσμό, τὴν ἀρετή, καὶ εἰσερχόμενο στὸ νοῦ του θὰ τὸν καλέση σ' ἔπαινο τῆς σπουδαίας σου γνώμης, ἀλλὰ ὁπωσδήποτε καὶ σένα, ἂν παραφέρθηκες σὲ κάτι, θὰ σὲ πείση, βλέποντας αὐτά, νὰ ἀναλάβης χωρὶς δυσαρέσκεια πάλι τὴν πρὸς αὐτὸν συναναστροφὴ καὶ φιλικὴ σχέσι. Πάντοτε λοιπὸν νὰ καλολογῆς τοὺς φίλους, καὶ μάλιστα τοὺς ἀπόντας ἐνώπιον τῶν παρόντων ἔτσι μπορεῖ καὶ τὸ κακὸ τῆς κολακείας ν' ἀποφύγης, μὴ ἐπιτρέποντας νὰ φανῆ στὴ συμπεριφορά σου οὔτε ἴχνος της, καὶ στοὺς φίλους θὰ παρουσιασθῆς εὐαρέστως ἀφοῦ διεβεβαίωσες τοὺς παρόντες ὅτι εἶσαι τέτοιας διαθέσεως, ὅπως ἐφάνηκες σ' αὐτοὺς μὲ τὰ λόγια σου περὶ τῶν ἀπόντων.
Οἱ λεπτομέρειες τῆς εὐνομίας
52. Κι' ἔτσι περιτειχίζοντας τὸν ἑαυτό σου μὲ φιλία, νὰ εἶσαι σ' ἐκείνους μὲν ποὺ ἀδικοῦν ἄλλους ἀμείλικτος, σ' ἐκείνους δὲ ποὺ ἀδικοῦν ἐσένα, ἐπιεικέστατος. Μὲ τὸ πρῶτο θὰ ὑπάρξη εὐνομία στὴν πολιτεία καὶ θὰ εἶναι ὁλοφάνερη ἡ φροντίδα καὶ ἡ κηδεμονία σου πρὸς τοὺς ὑπηκόους• μὲ τὸ δεύτερο διακηρύσσεται ἡ φιλανθρωπία τῆς γνώμης καὶ ὁ ἀληθινὰ βασιλικὸς τρόπος. Οἱ τύραννοι μὲν πολλὲς φορὲς παραβλέπουν τὰ κοινὰ ἀδικήματα καὶ τὰ πρὸς ἀλλήλους, ἀλλὰ κρίνουν σκληρὰ τὰ πρὸς αὐτοὺς τοὺς ἴδιους• ἐνῶ τοῦ βασιλέως καὶ τῆς ἔννομης τάξεως ἔργο εἶναι νὰ φέρη μὲ φιλανθρωπία τὰ πρὸς αὐτὸν ἀδικήματα, καὶ ἀντιθέτως νὰ διευθετῆ καὶ νὰ ρυθμίζη μὲ δικαιοσύνη ὅσα ἀναφέρονται στὰ κοινὰ καὶ πρὸς ἀλλήλους.
53. Ὅπως ἐκεῖνος πού, ἐνῶ ἔχει μεγάλη ἐλευθερία νὰ ἀδικῆ, ἐνεργεῖ δίκαια, εἶναι ἄξιος πολλῶν ἐπαίνων, ἔτσι εἶναι ἀξιοκατάκριτος ἐκεῖνος πού, ἐνῶ δὲν στερεῖται τίποτε ἀπὸ τὰ ἀναγκαῖα, ἁπλώνει τὰ χέρια του σὲ ξένα πράγματα. Στὸν πτωχὸ ἄνθρωπο ἡ πτώχεια εἶναι πρόφασις ἀδικίας, ἂν καὶ παράλογη• ἐκεῖνος ὅμως ποὺ κατέχει ἐξουσία καὶ δὲν στερεῖται ἔχει ἀναπολόγητη τὴν ἁμαρτία ἀπὸ τὶς ἀδικίες του.
54. Ὅσο ὑπερέχει κανεὶς στὴν ἐξουσία, τόσο ὀφείλει νὰ πρωτεύη καὶ στὴν ἀρετή.(40) Ἐκεῖνος δὲ ποὺ πράττει τὸ ἀντίθετο, ἐπιτελεῖ τρία κάκιστα πράγματα• καταστρέφει τὸν ἑαυτό του, παρακινεῖ τοὺς βλέποντας στὴν κακία, προετοιμάζει τὸ ἔδαφος νὰ βλασφημῆται ὁ Θεός, διότι μία τόσο μεγάλη ἀρχὴ ἀνέθεσε σὲ τέτοιον ἄνθρωπο. Γι' αὐτὸ ἡ κακία πρέπει ν' ἀποφεύγεται ἀπὸ κάθε ἄνθρωπο, κυρίως ὅμως ἀπὸ τοὺς ἄρχοντες.
55. Κυβέρνα λοιπὸν τοὺς ὑπηκόους σου, ἔχοντας πεποίθησι ὄχι στὴν τυραννίδα, ἀλλὰ στὴν ἀγάπη τῶν ἀρχομένων•(41) διότι ἡ εὔνοια εἶναι σταθερώτερο καὶ ἀσφαλέστερο βάθρο τῆς ἀρχῆς παρὰ ὁ φόβος. Τοῦτο δὲ τὸ ἐπιτυγχάνουν ἡ ἀπόκτησις τῶν ἀρετῶν, καθὼς καὶ οἱ κόποι καὶ οἱ φροντίδες πρὸς τοὺς ὑπηκόους. Ἔτσι καὶ σὺ ὁ ἴδιος θὰ ζήσης βασιλικὰ καὶ εὐχάριστα καὶ σ' ἐκείνους θὰ διατηρήσης τὸν βίο ἐλεύθερο ἀπὸ ἐπιβουλὴ καὶ ἀλόγιστες συμφορὲς καὶ θὰ ἀφήσης ἀείμνηστη τὴ φήμη σου διαπαντός.
56. Νὰ ἐπαινῆς καὶ νὰ δέχεσαι τοὺς ἀκριβεστάτους νόμους καὶ νὰ ρυθμίζης τὸν βίο σου κυττάζοντας πάντοτε πρὸς αὐτούς• νὰ μὴ ἐπιβάλλης ὅμως σκληρὲς τιμωρίες πρὸς τοὺς ὑπηκόους κατὰ τὶς διατάξεις ἐκείνων, ἀλλὰ νὰ τοὺς παιδαγωγῆς μᾶλλον διὰ τῶν φιλανθρωποτέρων μέτρων. Ἔτσι μὲ τὴν αὐστηρότητά σου ἀπέναντι στὸν ἑαυτό σου θὰ φανῆς φοβερὸς στοὺς ἀδικοῦντας καὶ ἐπιεικὴς στοὺς ὑπηκόους.
57. Πρέπει νὰ ἐπιβάλλης τὴν ἐξουσία σου ὄχι τιμωρώντας, ἀλλὰ φαινόμενος ὡς τιμωρός.(42) Τοῦτο ἐπιτυγχάνεται ἀπὸ τὴν σοβαρότητα τοῦ ἤθους, καθὼς καὶ τὴν σεμνότητα καὶ ἐπιμέλεια τῶν τρόπων ἐνῶ οἱ τιμωρίες εἶναι γνώρισμα ὀργίλων μᾶλλον ἀνθρώπων παρὰ φρονίμων, οἱ ὁποῖοι στρέφονται εὔκολα πρὸς τὴν τιμωρία ἀπὸ ἀδυναμία νὰ καθοδηγήσουν τὸν λαὸ φρονίμως. Τὸ ἕνα μπορεῖ νὰ τὸ πράξη καὶ ὁ τυραννικώτατος ἡγεμών, τὸ ἄλλο ὅμως μόνο ὁ ἱκανὸς ἄρχων, ἂν ἀρετὴ τοῦ ἄρχοντος δὲν εἶναι νὰ καταστρέφη τοὺς ὑπηκόους, ἀλλὰ νὰ τοὺς αὐξάνη καὶ νὰ τους βελτιώνη.
58. Μερικοὶ εἶπαν ὅτι ἀρετὴ τοῦ ἄρχοντος εἶναι τὸ νὰ κάμη μεγάλη μία μικρὴ πολιτεία•(43) ἐγὼ θὰ ἔλεγα ὅτι μᾶλλον εἶναι τὸ νὰ τὴν καταστήση σπουδαία ἀπὸ φαύλη. Τὸ πρῶτο μπορεῖ νὰ συμβῆ πολλὲς φορὲς καὶ ἀπὸ τὴ φορὰ τῶν πραγμάτων, τὸ δεύτερο δὲν εἶναι δυνατὸ νὰ ἐπιτευχθῆ παρὰ μόνο ἀπὸ τὸν ἄριστο κυβερνήτη. Μιμούμενος αὐτὸν κι ἐσὺ μὲ τὰ κατορθώματά σου, θὰ αὐξήσης τὴν πολιτεία τῶν ὑπηκόων μὲ τὴν ἀρετή.
59. Ὅπως ἕνα σαθρὸ τεῖχος ἀκόμη κι ἂν μέσα του ἔχη λαμπρὰ σπίτια, εὐκρασία ἀέρων καὶ ἀφθονία ἀγαθῶν, ἐξευτελίζει τὴν πόλι, ἔτσι καὶ οἱ φαῦλοι ἄνθρωποι ποὺ εἶναι στὸ περιβάλλον τοῦ ἄρχοντος διαβάλλουν καὶ τὸν δικό του τρόπο• διότι ὅσοι λαμβάνουν πεῖρα τῆς πονηρίας ἐκείνων, ὑποθέτουν ὅτι καὶ ὁ ἀπ' αὐτοὺς δορυφορούμενος εἶναι παρόμοιος.(44)
60. Νὰ μὴ ἐπαινέσης κανενὸς τὴν παρανομία, ἔστω κι ἂν φαίνεται νὰ εὐημερῆ δι' αὐτῆς• διότι κι' ἐκεῖνον θὰ παρακινήσης περισσότερο στὴν κακία καὶ ἐσὺ ὁ ἴδιος θ' ἀποδειχθῆς ὅτι ζητεῖς εὐκαιρία γιὰ παρόμοια πρᾶξι. Ἐκεῖνος πράγματι ποὺ ἐγκρίνει καὶ τιμᾶ αὐτὰ ποὺ ἐπαινεῖ ἀκαίρως, τί δὲν θὰ κάμη, ἂν τοῦ δοθῆ τέτοια εὐκαιρία;(45)
61. Ὁ τρόπος τῶν ἀρχόντων γίνεται νόμος στοὺς ὑπηκόους. Ἂν λοιπὸν τὸ πλῆθος γιὰ ὅλα τὰ σφάλματά του ἀποδίδη τὰ αἴτια στὸν ἄρχοντα, πόσο νομίζεις ἐσὺ ὅτι πρέπει νὰ ἐπιμελῆσαι τῆς ἀρετῆς καὶ νὰ ἀγρυπνῆς γιὰ τὰ καλὰ ἔργα;
62. Κάθε πράξεως πρέπει νὰ προηγῆται σκέψις, διότι οἱ ἀπερίσκεπτες πράξεις εἶναι συνήθως σφαλερὲς καὶ τὸ ἐπίτευγμά τους δικαίως θὰ μποροῦσε νὰ θεωρηθῆ ἔργο ἄλλης μᾶλλον αἰτίας παρὰ τῆς ὁρμῆς καὶ περιπετείας ἐκείνου ποὺ πολλὲς φορὲς παρατράπηκε.(46)
63. Πράγματα ποὺ δὲν κατάφεραν χέρια πολλῶν καὶ πολλὲς φορές, τὰ κατορθώνει μιὰ βουλὴ καὶ διαμιᾶς• γι' αὐτὸ νὰ προτιμᾶς τὴν εὐβουλία ἀπὸ τὴν πολυχειρία.(47)
64. Βοηθὸς τῆς προνοίας εἶναι ἡ μετάνοια. Ὅσα λοιπὸν διέφυγαν ἀπὸ ἐκείνη καὶ ἐκπίπτουν, ἂς ἀναλάβη αὐτὴ νὰ τὰ διορθώση καὶ νὰ τὰ περισώση.
65. Ὁ φθόνος εἶναι μεγάλη ἀρρώστια γιὰ κάθε ψυχή, εἶναι ὅμως μεγίστη κυρίως γιὰ τοὺς ἄρχοντες• διότι αὐτοὶ κατ' ἀνάγκην, ὅσους πρόκειται νὰ χρησιμοποιήσουν ὡς συνεργάτες γιὰ τὴν εὐημερία καὶ τοῦ βίου καὶ τῆς πόλεως, τοὺς βλέπουν ἀπὸ φθόνο ὡς ἐχθροὺς λόγω τῆς ἀρετῆς των καὶ τοὺς ἐπιβουλεύονται ὡς ἀντιπάλους• τί θὰ ἦταν ὀλεθριώτερο καὶ ἀφρονέστερο ἀπὸ αὐτό;
66. Ὅσο πρέπει ν' ἀποφεύγωμε τὸ φθονεῖν, τόσο πρέπει νὰ ἐπιδιώκωμε τὸ φθονεῖσθαι• αὐτὸ ἁρμόζει ἰδιαιτέρως στὸν ἄρχοντα ὅπου δὲν εἶναι εὔκολο νὰ φθάση ἡ βλάβη ἀπὸ τοὺς φθονερούς. Ἂν ὅμως χρειασθῆ νὰ περιστείλη τὸν φθόνο (διότι αὐτὸ τὸ θηρίο εἶναι πολυμήχανο καὶ παράτολμο) δὲν θὰ ἀποκρουσθοῦν οἱ βολίδες του μὲ τὴν ἐλάττωσι τῆς ἀρετῆς, ἀλλὰ μὲ τὴν μετριοφροσύνη, καθὼς καὶ μὲ τὴν μείωσι καὶ περικοπὴ τῆς ἐπιδείξεως καὶ πλεονεξίας στὰ μὴ ἀναγκαῖα.
67. Ὅταν κανεὶς κυβερνᾶ τὸν ἑαυτό του, τότε ἂς νομίζη ὅτι κυβερνᾶ ἀληθινὰ καὶ τοὺς ὑπηκόους του.(48) Διότι αὐτοί, ὅταν ἰδοῦν τὸν ἡγέτη νὰ εἶναι ἄρχων τῶν παθῶν καὶ κυρίαρχος τῶν ἡδονῶν, τότε ἀπὸ πόθο θὰ ὑποταγοῦν καὶ αὐτοὶ ἑκουσίως• ἂν ὅμως τὸν ἰδοῦν νὰ εἶναι ὑπόδουλος τῆς ἡδονῆς καὶ τῶν παθῶν, θὰ θεωρήσουν ἀνυπόφορο τὸ νὰ δουλεύουν σ' ἕναν ὑπόδουλο.
68. Νὰ θεωρῆς ἄριστον τὸν δικαστή, ὁ ὁποῖος καταδιώκει τὴν φύσι τοῦ δικαίου μὲ ταχύτητα λογισμῶν καὶ ὅταν τὴν πιάση, τὴν προωθεῖ μὲ ὀρθότητα• ὁ ὁποῖος εἶναι γρήγορος στὸ νὰ ἐξασφαλίζη ἄνεσι στοὺς ἀδικουμένους ἀλλὰ βραδὺς στὴν τιμωρία τῶν ἀδικούντων, ἀνώτερος χρημάτων ἀλλ' ὄχι κατώτερος ἐξουσίας, νικητὴς τῆς ὀργῆς ἀλλ' ὄχι αἰχμάλωτος τῆς συμπαθείας• ὁ ὁποῖος κατὰ τὴν κρίσι ὡς μόνη συγγένεια καὶ φιλία καὶ δόξα γνωρίζει τὴν δικαιοσύνη, ὡς μόνη δὲ ἀλλοτρίωσι καὶ ἔχθρα καὶ ἀδοξία τὴν ἀδικία.
69. Νὰ μὴ ἀλλάζης καθόλου διάθεσι πρὸς τοὺς ὁμοφύλους εὔκολα καὶ χωρὶς ἐμφανῆ αἰτία. Διότι ἀκόμα καὶ ἂν ὑπολανθάνουσες ἀπ' αὐτοὺς αἰτίες καθιστοῦν δικαία τὴν ἀλλαγὴ στάσεως πρὸς αὐτούς, ὅμως ὅσοι δὲν τὶς ἀντιλαμβάνονται, δὲν θὰ κατηγορήσουν ἐκείνους γιὰ τὴν ἀλλαγὴ τῆς στάσεώς σου πρὸς αὐτούς, ἀλλὰ θὰ κατηγορήσουν ἐσένα γιὰ ἀσθενῆ καὶ ἐπιπόλαια γνώμη.
70. Δὲν στολίζει καὶ δὲν σώζει τόσο καλὰ τὸν ἄρχοντα, ἡ ἀνδρεία στὸν πόλεμο, ὅσο ἡ εὔνοια καὶ ἡ φιλανθρωπία πρὸς τοὺς ὁμοφύλους. Πράγματι πολλοί, ποὺ ἐνίκησαν τοὺς ἐχθρούς, καταστράφηκαν ἀπὸ τοὺς δικούς τους λόγω τῆς σκληρότητός των καὶ πολλοί, ποὺ μόλις ἀπέφυγαν τὴ σύλληψι ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς, διασώθηκαν ἀπὸ τοὺς ὁμοφύλους, ποὺ δὲν προτίμησαν οὔτε τὴν ἴδια τὴ ζωή τους ἀπὸ τὴ σωτηρία τοῦ ἄρχοντος.
71. Πρέπει νὰ τοποθετῆς ὡς ἀξιωματούχους ἀνθρώπους ποὺ διαθέτουν ὅλες τὶς ἀρετές, κι ἂν αὐτὸ εἶναι ἀδύνατο, πάντως τοὺς δικαιοτάτους• διότι ὅσες παρανομίες διαπράττονται ἀπὸ τοὺς ἀξιωματούχους, αὐτὲς μεταφέρουν πρός αὐτὸν ποὺ τοὺς δώρισε τὸ μῖσος καὶ τὴν ὀργὴ τοῦ πλήθους.(49)
72. Ὁ ἄρχων πρέπει νὰ ἐπιζητῆ μὲ κάθε ἐνέργεια τὶς γνῶμες τῶν ὑπηκόων κι ἔτσι νὰ τοὺς ἔχη κοινωνοὺς τῆς φιλίας καὶ τῆς ἐξουσίας καὶ τῶν ἀποφάσεων πρῶτα, μὲ τὸν τρόπο ποὺ ρυθμίζει ὁ ἴδιος τὴν οἰκία του• δεύτερον, μὲ τὸν τρόπο ποὺ φέρεται πρὸς τὴ γυναίκα, τὰ παιδιὰ καὶ τοὺς δούλους• τρίτο, μὲ τὸν τρόπο ποὺ χρησιμοποιεῖ τοὺς φίλους• τέταρτο, μὲ τὸν τρόπο ποὺ φέρεται πρὸς τοὺς γείτονές του• καὶ πέμπτο, μὲ τὸν τρόπο ποὺ δέχεται τὴν ἔχθρα καὶ ἀμύνεται, καὶ πάλι μὲ τὸν τρόπο ποὺ καταθέτει τὰ ὅπλα καὶ συνδιαλλάσσεται. Αὐτὰ εἶναι ἱκανὰ νὰ τεκμηριώσουν τὴν φύσι τοῦ ἀνδρὸς καὶ νὰ τὸν δείξουν γυμνὸ ἀπὸ προσωπεῖο καὶ σ' αὐτοὺς ποὺ βλέπουν τὸν ἄνθρωπο σὰν ἐπάνω στὴ θεατρικὴ σκηνή.
73. Τότε θὰ εἶσαι ἄριστος κριτὴς τῶν ἄλλων, ὅταν ἐξετάζοντας τὸν ἑαυτό σου δίνης λόγο γιὰ κάθε πράξι μὲ κριτὴ τὴ συνείδησι καὶ ἐπινοῆς διόρθωσι τῶν σφαλμάτων.(50) Διότι, πῶς δὲν θὰ ἐντρέπεσαι νὰ ἐπιτιμᾶς τοὺς ἄλλους γιὰ πράγματα ποὺ ἐσὺ ἁμαρτάνεις παρομοίως; Καὶ πῶς νομίζεις ὅτι θὰ σοῦ φερθοῦν ἐκεῖνοι, ὅταν αὐτοὶ ὑποχρεώνονται νὰ καταδικασθοῦν γιὰ πράξεις γιὰ τὶς ὁποῖες ἐσένα σὲ βλέπουν ἀτιμώρητο;
74. Νὰ ἐπαινῆς τὶς ἄριστες πράξεις• νὰ τὶς ἐπαινῆς δὲ ὄχι μόνο μὲ λόγια, ἀλλὰ καὶ μὲ τὶς ἀντίστοιχες πράξεις σου, διὰ τῶν ὁποίων ἀποδεικνύεις τοὺς μιμητὰς ἐντίμους, προτιμώντας τους ἀπὸ τοὺς ἄλλους• ὁ ἔπαινος μὲ τὰ λόγια εἶναι ἰδιότης τῶν ὁποιωνδήποτε, μὲ τὶς πράξεις εἶναι ἰδιότης τῶν ἀξίων νὰ κυβερνοῦν.
75. Νὰ προνοῆς γιὰ ὅλους, γιὰ τοὺς ἀγαθοὺς μὲν ὥστε νὰ γίνουν ἄριστοι καὶ ν' ἀπολαύσουν τῆς ὀφειλομένης σ' αὐτοὺς τιμῆς καὶ δικαιοδοσίας, γιὰ τοὺς ἄλλους δὲ ὥστε νὰ βελτιωθοῦν στὶς γνῶμες καὶ ν' ἀπαλλαγοῦν τῆς ἀπὸ τοὺς νόμους ἀτιμίας• κι' αὐτὸ εἶναι πράγματι γνώρισμα τῆς εὐνομουμένης ἐξουσίας καὶ κυβερνήσεως.
76. Νὰ μετάθεσης τὶς μεταξὺ τοὺς ἔριδες τῶν ὑπηκόων μεταφέροντάς τες στοὺς ἀγῶνες κατὰ τῶν ἐχθρῶν ὑπὲρ τῆς πατρίδος. Τῶν τυράννων ἔργο εἶναι νὰ προκαλοῦν στάσεις ἀνάμεσα στὰ πλήθη, διότι ἡ τυραννία διασφαλίζεται μὲ τὴν κοινὴ φθορὰ καὶ διχοστασία• τοῦ ἄρχοντος δὲ καὶ τοῦ βασιλέως ἔργο εἶναι νὰ διατηρῆ ἀστασίαστη τὴν ὁμόνοια τῶν ὑπηκόων, διότι τὸ βάθρο τῆς ἐξουσίας των εἶναι ἐμπηγμένο στὴ σωτηρία τῶν ὑπηκόων.
77. Ὅπως ὁ ἄρχων πρέπει νὰ εἶναι φοβερὸς στοὺς ἀδικοῦντας, ἔτσι πρέπει νὰ εἶναι φύλακας καὶ προασπιστὴς τῶν μὴ ἀδικούντων, ἀλλὰ τηρούντων τοὺς νόμους.(51)
78. Τρεῖς ἀποδόσεις γιὰ τοὺς ἀνθρώπους ὑπάρχουν τιμωρία, ψόγος, ἔπαινος, καὶ ἂν θέλης, κι εὐεργεσία. Τῆς τιμωρίας ἄξιος εἶναι ὁ ἐχθρός, τοῦ ψόγου εἶναι οἱ πολίτες ποὺ ἀδικοῦν μέτρια, τοῦ δὲ ἐπαίνου καὶ τῆς εὐεργεσίας ἐκεῖνοι ποὺ διακρίνονται σὲ κατορθώματα. Ἂν κανεὶς ἀπὸ τοὺς τελευταίους μεταταχθῆ στὴν ἀγριότητα καὶ μίμησι τῶν ἐχθρῶν, αὐτὸς ἐπιφέρει στὸν ἑαυτό του καὶ τὴν ποινὴ ἐκείνου. Ὅποιος ἀλλάζει κάτι ἀπ' αὐτὰ καὶ μεταβάλλει τὴ διάταξι, αὐτὸς εἶναι ἐχθρός της πολιτείας μεγαλύτερος ἀπὸ τοὺς πολεμίους. Πράγματι, ὅποιος εὐεργετεῖ τοὺς πολεμίους εἶναι προδότης, ὅποιος ἐπαινεῖ τοὺς φαύλους ἀνατρέπει τὴν πόλι (διότι παρακινεῖ τοὺς πολίτες πρὸς τὴν κακία) καὶ ὅποιος δὲν τιμᾶ τοὺς διακρινόμενους σὲ κατορθώματα ὁδηγεῖ τὴν πολιτεία στὴν ἴδια ἀκαταστασία.
79. Εἶναι βαρὺ νὰ ἀνακατεύωμε τὸν φόβο μὲ τὴν ἀγάπη• διότι ὅσοι ἀγαποῦν δὲν ἔχουν καθόλου δέος καὶ ὅσοι φοβοῦνται δὲν θέλουν ν' ἀγαποῦν. Ἐσὺ νὰ τὰ ξεχωρίσης• νὰ εἶσαι ἕτοιμος ν' ἀγαπᾶς τοὺς ἀρίστους (διότι σὲ τέτοιους ἀνθρώπους δὲν χρειάζεται φόβος)• τοὺς ἄλλους πρέπει νὰ ἐκφοβίζης, γιὰ ν’ ἀπέχουν ἀπὸ τὰ φαῦλα. θὰ φοβηθοῦν δὲ χωρὶς μίσος, ἂν σὲ βλέπουν νὰ τιμωρῆς χωρὶς ὀργή, ἀλλὰ σὰν πατέρας ποὺ παιδαγωγεῖ• στὰ ἀδικήματα νὰ τιμωρῆς χωρὶς εὐχαρίστησι καὶ στὶς συμφορὲς καὶ στὰ δυστυχήματα νὰ βοηθῆς ἀπροφάσιστα καὶ πρόθυμα.
80. Ὅσοι χρησιμοποιοῦν τὰ φιλικά τους πλεονεκτήματα γιὰ ὑπηρεσία τῆς πονηρίας καὶ ὄχι γιὰ τὴν εὐεργεσία τῶν συνανθρώπων, αὐτοὶ καὶ τὴ φύσι ἐκφαυλίζουν καὶ τὴν πρὸς αὐτοὺς ἐκτίμησι τοῦ δημιουργοῦ μετατρέπουν σὲ ὕβρι καὶ ἀχαριστία.
81. Ὅπως εἶναι αἰσχρὸ καὶ ταπεινὸ νὰ ὁμιλῆ κανεὶς πρὸς τὰ πλήθη γιὰ νὰ τὰ εὐχαριστῆ, ἔτσι εἶναι ἐπικίνδυνο καὶ σφαλερὸ νὰ σοβαρεύεται πάντοτε καὶ νὰ εἶναι βαρύς. Πρέπει λοιπόν, ἀποφεύγοντας τὰ δύο ἄκρα, νὰ ἐπιδιώκη τὴν μεσότητα σὰν ἀρετὴ καὶ νὰ ἀπονέμη τὸ κατάλληλο στὸν καιρό του.
82. Ὁ αὐθάδης ὅρκος φέρει πρόχειρη τὴν ἐπιορκία• ἄλλωστε γενικὰ ἡ ὁρκωμοσία δὲν δείχνει ἦθος κόσμιο οὔτε φρόνημα εὐγενές• ὁ ἀξιοπρεπὴς καὶ μεγαλόψυχος ἄνδρας θὰ ἐντραπῆ νὰ ἐπιβεβαιώνη μὲ ὅρκο τὴν πιστότητα τῶν λόγων του καὶ νὰ ἀτιμάζη τὴν πίστι μὲ τοὺς τρόπους του.(52) Εἶναι λοιπὸν πρὸς τὸ συμφέρον μας τὸ ὅτι ὁ νόμος τοῦ Κυρίου ἀπαγορεύει κηδεμονικῶς τὸν ὅρκο.(53)
83. Ὅσα εὐεργετήματα δεχθῆς, νὰ τὰ θυμᾶσαι πάντοτε• ὅσα ὅμως εὐεργήματα κάμης νὰ τὰ λησμονῆς γρήγορα• τὸ πρῶτο εἶναι δεῖγμα χρηστότητας καὶ εὐγνωμοσύνης, τὸ δεύτερο εἶναι δεῖγμα καθαρῆς μεγαλοψυχίας καὶ φυλάττει καθαρὴ τὴν εὐεργεσία.
84. Τὸ νὰ ὀνειδίζη κανεὶς συγχρόνως εὐεργεσίες καὶ συμφορές, νὰ θεωρῆς ὅτι δείχνει παρόμοια ἐλαφρότητα καὶ ἀπανθρωπιά.
85. Ἡ ἀπάτη σημαίνει παντοῦ ὁμολογία ἀσθενείας. Ἂν γίνεται πρὸς φίλους, εἶναι χείριστο κακὸ ποὺ δείχνει ὑπερβολικὴ μοχθηρία. Ἂν πάλι γίνεται πρὸς ἐχθροὺς καὶ πολεμίους, σὲ περίπτωσι ποὺ δὲν τὸ γνωρίζουν ἀπὸ πρίν, δὲν ἀπέχει ἀπὸ στρατήγημα, ὅταν ὅμως τοὺς γνωστοποιηθῆ ἡ ἀπαίτησις καὶ αὐτοὶ δὲν τὴν ἀπορρίψουν, τότε ἀπέχει πολὺ ἀπὸ τὴν παλληκαριὰ καὶ τὴν ἀνδραγαθία. Γι' αὐτὸ νὰ μὴ μεταχειρίζεσαι ἀπάτη οὔτε πρὸς τοὺς πολεμίους ποὺ σὲ ἐμπιστεύονταν διότι, ἀκόμη καὶ ἂν εἶναι πολέμιοι, ἀλλ' ὅμως δὲν εἶναι λιγώτερο ἀπατεώνας καὶ πλανευτὴς αὐτὸς ποὺ ἐξαπατᾶ ὅσους τὸν ἐμπιστεύθηκαν.
86. Συνήθως τὸν προδότη οἱ ἄνθρωποι τὸν ἀγαποῦν ὅταν προδίδη, ἀλλὰ τὸν μισοῦν ὅταν ἔχη προδώσει. Ἐσὺ ὅμως νὰ ἐξετάζης• ἂν κάποιος πρόδωσε ἀφοῦ ἐπιβουλεύθηκε κι ἔπαθε φοβερὰ ἀπὸ τοὺς δικούς του, δὲν εἶναι ἀπίθανο νὰ γίνη καλὸς φίλος• ἂν ὅμως πρόδωσε χωρὶς νὰ πάθη τίποτε, νὰ τὸν θεωρῆς ἐξ ἴσου καὶ δικό σου προδότη. Διότι τὸ ν' ἀνταποδώση κακὰ σ' αὐτοὺς ποὺ τὸν ἐλύπησαν, εἶναι ἀνθρώπινο πάθος• τὸ νὰ ἀρχίση ὅμως ὁ ἴδιος κακούργημα, εἶναι ἀνίατη μοχθηρία.
87. Ὁ χρυσὸς ἀναποδογυρίζει ὅλα τὰ ἀνθρώπινα. Φύλαγε λοιπὸν τὸ ἔντιμο ἔθος τῆς πατρίδος, θεωρώντας κι ἐπιδεικνύοντας σὲ ὅλους ἄχρηστον τὸν χρυσό, ποὺ εἶναι ἰσχυρὸς ἐπίβουλος γιὰ τοὺς φίλους του.
88. Πρέπει ὅσα ἐνοχλήματά σου ἐπέρχονται προσωπικῶς, νὰ τὰ ὑποφέρης εὐχαρίστως καὶ γενναίως, ὅσα πάλι ἐπέρχονται στοὺς ὑπηκόους, νὰ τὰ ἀντιμετωπίζης μὲ συμπάθεια καὶ ὄχι μὲ ἀναλγησία. Τὸ πρῶτο εἶναι δεῖγμα καρτερίας καὶ ἀνδρείου φρονήματος, τὸ δεύτερο εἶναι δεῖγμα ἀδιαφορίας καὶ ἀνάξιο γιὰ τὴν πρόνοια καὶ φροντίδα τοῦ ἄρχοντος.
89. Νὰ μὴ ἐκδικῆσαι ὁμοφύλους ἐχθρούς• αὐτὸ προβλέπει ὁ θεῖος(54) καὶ φιλάνθρωπος νόμος, ποὺ εἶναι καὶ πολὺ χρήσιμος στὰ ἴδια τὰ πράγματα. Ἔκεῖνος ποὺ ἐκδικεῖται, ἔχει πάλι σκληρότερο ἐχθρό, ἐκεῖνος ὅμως ποὺ εὐεργετεῖ, ἢ κατασκευάζει ἕνα φίλο ἀπὸ ἐχθρὸ ἢ πάντως ἕνα πραότερο ἐχθρό.
90. Νὰ μὴ παραβαίνης τίποτε ἀπὸ ὅσα ἀποφάσισες νὰ ὑποσχεθῆς σὲ ἄλλους. Διότι ἡ ψευδολογία σὲ μερικὰ θέματα ἀποδεικνύει ἄπιστο ὅλο τὸν τρόπο καὶ οἱ διαψευσθέντες δὲν αἰσθάνονται ἐντροπὴ νὰ ἀνταποδώσουν τὰ ἴδια. Γι' αὐτὸ λοιπὸν κάθε ἄνθρωπος πρέπει ν' ἀποφεύγη τὸ ψεῦδος, κυρίως ὅμως οἱ κυβερνῆτες• διότι οἱ ἄλλοι ἔχουν μερικὲς φορὲς σὰν ἀπολογία τὴν ἀδυναμία, οἱ ἄρχοντες ὅμως δὲν εἶναι δυνατὸ νὰ ἀποφύγουν νὰ ἀποδειχθοῦν μὲ κάθε τρόπο ὅταν εἶναι μοχθηροὶ στὶς γνῶμες.
91. Πρέπει νὰ ἀποφεύγης τὶς ἔντονες ὑποσχέσεις. Διότι, ἂν τὶς ἐκπληρώσης, προαφαίρεσες τὴν μεγαλύτερη χάρι, ἀφοῦ μὲ τὴν ἔντασι τῆς ὑποσχέσεως τὴν ἐτεμάχισες ἀπὸ πρὶν κι' ἐμίκρυνες σὲ δυὸ τὴν μία δωρεά• ἂν πάλι δὲν τὶς ἐκπλήρωσης, ἐπῆρες διπλὴ ἐντροπή, ὅτι δηλαδὴ ὑποσχέθηκες καὶ ὅτι δὲν ἔδωσες τίποτε ἀπὸ ὅσα ὑποσχέθηκες, καὶ ἀντὶ φίλου παρουσιάσθηκες ἐχθρικός• διότι ἀφαίρεσες αὐτὰ ποὺ πρόσφεραν οἱ ἐλπίδες. Ἄλλωστε οἱ ἔντονες ὑποσχέσεις ἁρμόζουν σ' ἐκείνους ποὺ δὲν εἶναι πολὺ πιστευτοί• ἀποδεικνύουν δὲ καὶ ὅτι προσφέρουν χάρι ὄχι γιὰ κηδεμονία ἀλλὰ μᾶλλον γιὰ ἀνάγκη.
92. Ἄξιος χαρίτων εἶναι ἐκεῖνος ποὺ σέβεται καὶ τὴ φύσι καὶ τὴν ὀνομασία τῆς χάριτος καὶ δὲν παύει νὰ τὴν μελετᾶ, ἕως ὅτου τὴν ἀνταποδώση. Ὅπως δὲ ἀνάξιος τῶν χαρίτων εἶναι ἐκεῖνος ποὺ ἀνταμείβει τὸν εὐεργέτη μὲ ἀχαριστία, ἔτσι εἶναι ἄξιος του τίτλου τῆς εὐεργεσίας, ἐκεῖνος ποὺ χαρίζει μὲ τὸν ὄρο νὰ μὴ ἀνταπολάβη τὴν χάρι.
93. Νὰ μὴ χαρίζης τίποτε παράνομο οὔτε στοὺς φίλους, διότι ἂν μὲν αὐτοὶ εἶναι ἔντιμοι, θὰ σὲ μισήσουν περισσότερο γιὰ τὴν παρανομία ἀπὸ ὅσο θὰ σὲ ἀγαπήσουν γιὰ τὴν εὐεργεσία• ἂν πάλι εἶναι φαῦλοι, παθαίνεις διπλῆ ζημιά, εὐεργετώντας κακοὺς καὶ ἀπεχθανόμενος ἀγαθούς. Ἐκτος ἀπὸ αὐτά, τὸ νὰ ἀνταλλάξη κανεὶς μιὰ πρόσκαιρη καὶ ἰδιωτικὴ εὐχαρίστησι μὲ αἰώνιο καὶ κοινὸ ὄνειδος, εἶναι γνώρισμα μεγάλης παρανοίας.
94. Οἱ χάριτες, ποὺ μὲ τὶς ἀναβολὲς καὶ τὶς παρατάσεις τοῦ χρόνου εἶναι σὰν νὰ ἔφθασαν σὲ γεράματα, μαραίνουν τὸ κάλλος τους• διότι, ἀποβάλλοντας τὸ ἄνθος τῆς προθυμίας, μὲ τὴν ὁποία καθιστοῦσαν ὑπέροχη καὶ λαμπρὴ τὴν εὐχαρίστησι, δὲν φέρουν τὴν εὐφροσύνη στὴν ὥρα της.(55)
95. Οἱ χάριτες, ποὺ εἶναι ἡμιτελεῖς, δὲν μποροῦν νὰ εἶναι χάριτες, θὰ γίνουν ὅμως, ὅταν τελειωθοῦν ἐκεῖνος πάντως ποὺ τὶς διαθέτει κατὰ τὸ ἥμισυ καὶ τὸν ἑαυτό του ζημιώνει καὶ τὸν λαμβάνοντα δὲν εὐφραίνει. Διότι ἐκεῖνος ποὺ ἐπῆρε μισοκομμένη τὴν χάρι, δὲν θὰ χαρῆ τόσο πολὺ γιὰ τὴν μισή, ὅσο θὰ στενοχωρηθῆ γιὰ τὴν ὑπολειπόμενη μισή.
96. Ἐκεῖνος ποὺ ὀνειδίζει τὶς χάριτες, εἶναι ὅμοιος μὲ γεωργὸ ποὺ σπείρει προθύμως, ἀλλ' ἀφήνει χοίρους καὶ θηρία στὴ σπορά. Ὅπως δηλαδὴ ὁ χοῖρος καταστρέφει καὶ τὸ σπόρο καὶ τὸν ἀπ' αὐτὸν καρπό, ἒτσὶ κι' αὐτὸς συγκαταστρέφει καὶ τὰ καταβληθέντα ἀγαθὰ καὶ τὴν εὐχαριστία ποὺ βλαστάνει ἀπ' αὐτὰ γι' αὐτόν.
97. Νὰ μὴ νομίζης βέβαια ὅτι, ἂν εὐεργετῆς πρῶτα καὶ ἔπειτα ἀμελῆς, οἱ εὐεργετηθέντες θὰ διαφυλάξουν τὴν ἀρχικὴ εὐγνωμοσύνη. Πράγματι ἐγὼ ὁ ἴδιος ἐγνώρισα πολλοὺς προσωπικῶς, ποὺ στηριζόμενοι στὸ πλῆθος καὶ μέγεθος τῆς ἀρχικῆς εὐεργεσίας, δὲν ἐφρόντισαν στὴ συνέχεια νὰ δείξουν κάτι παρόμοιο• διότι ἤλπισαν ὅτι ἡ ἀρχικὴ γενναιοδωρία ἀρκοῦσε στοὺς εὐεργετηθέντες γιὰ ἰσόβια εὐχαριστία καὶ ὅτι δὲν θὰ ἔλθη ποτὲ καιρὸς ποὺ οἱ εὐεργετηθέντες θὰ λησμονήσουν τὴν εὐεργεσία• τὸ πρᾶγμα ὅμως ὄχι μόνο δὲν κατέληξε σύμφωνα μὲ τὶς ἐλπίδες των, ἀλλὰ καὶ μεταστράφηκε πρὸς τὸ ἀντίθετο. Ἀλλά, ὡς πρὸς τὴν προαίρεσι τῶν φαύλων δὲν ὑπάρχει καμμιὰ ἀπορία• διότι τέτοιοι ἄνθρωποι, ἀκόμη καὶ ἂν ἲσως ἔρρεε στὰ χέρια τους ἡ εὐεργεσία, καὶ τότε δὲν θὰ ἀνταπέδιδαν τὶς εὐεργεσίες μὲ καθαρὰ λόγια. Ἀλλὰ καὶ στὴν περίπτωση τῶν ἄλλων, θὰ μποροῦσες νὰ ἰδῆς ἐκείνους μὲν ποὺ καλλιεργοῦσαν τὴν καλοκαγαθία ὅτι ἐμνημόνευαν ὅσα εἶχαν δεχθῆ καὶ δὲν ἔπαυαν νὰ ἐγκωμιάζουν τὸν εὐεργέτη, ὅμως, ὅταν ἐσταματοῦσαν οἱ ἀπολαυές, δὲν διατηροῦσαν καθαρὴ καὶ ἀκέραιη τὴν ἀρχαία εὐγνωμοσύνη, ἀλλὰ μὲ τὸν καιρό, ὑποβαθμίζοντας τὸ αἴσθημα εὐχαριστίας (ἀφοῦ δὲν εἶχαν νέες εἰσφορές), ἔχαναν τὴν ἔντασι καὶ δροσιὰ τῆς συμπάθειας. Ἐκεῖνοι πάλι ποὺ θεωροῦνταν ὅτι ἀνήκουν στὴ μέση διάθεσι, ὅταν εὐεργετοῦνταν, εἶχαν τὸ αἴσθημα τῆς εὐχαριστίας, ὅταν ὅμως παραμελοῦνταν, κι αὐτοὶ δὲν ἐντράπηκαν νὰ μεταφέρουν τὴν προηγούμενη διάθεσί τους στὸ ἀντίθετο, καθὼς μάλιστα ἔβλεπαν ἄλλους νὰ ἀπολαύουν εὐεργεσιῶν. Διότι δὲν ἐσκέπτονταν, ὅπως ἔπρεπε, ὅσα εἶχαν δεχθῆ αὐτοὶ προηγουμένως, ἀλλὰ ἐκύτταζαν τὰ εὐεργετήματα ποὺ ἐλάμβαναν οἱ διπλανοί τους, καὶ ἐρεθιζόμενοι ἀπ' αὐτὰ μετέτρεπαν τὴν εὐχαριστία σὲ ἀχαριστία. Εἶναι λοιπὸν πολὺ ὠφέλιμο γιὰ τὸν ἄρχοντα, ἀκόμη καὶ κατὰ τὴν ἄσκησι τῆς κυβερνητικῆς του ἐξουσίας, νὰ κερδίζη τὴν ἀγάπη τῶν ὑπηκόων μὲ δωρεὲς ποὺ παρέχονται κατὰ δόσεις καὶ ἰσοβίως, ὄχι ἀπότομα καὶ διαμιᾶς• τὸ δὲ πλῆθος καὶ τὸ βάρος τῶν δοσμάτων ἁρμόζει περισσότερο σ' ἐκείνους ποὺ ἔχουν ἐπιτύχει κάποιο μεγάλο καὶ παράδοξο κατόρθωμα γιὰ τὴν κοινὴ σωτηρία τῆς πατρίδος παρὰ σ' ἐκείνους ποὺ χρειάζονται λιγοστὴ ἀπὸ ἐμᾶς βοήθεια.
98. Ὁ θυμὸς εἶναι ἐκουσία ἔκστασις καὶ ἀλλοτρίωσις τῶν φρενῶν• διότι ἐκεῖνα ποὺ πράττουν οἱ πάσχοντες ἀπὸ χρονὶα μελαγχολία, παρόμοια μὲ αὐτὰ διαπράττουν καὶ οἱ βαρεμένοι ἀπὸ τὸν θυμὸ τὴν ὥρα ἐκείνη.
99. Ὅπως ἡ φωτιὰ ἀφανίζει τὰ ξύλα ποὺ τὴν τρέφουν, ἔτσι καὶ ὁ θυμὸς κατατρώγει τὴν ψυχὴ ποὺ τὸν ἔχει• πολλὲς φορὲς μάλιστα φθείρει καὶ ὁλόκληρο τὸν ζωντανὸ ὀργανισμό.
100. Νὰ μὴ τιμωρήσης θυμωμένος ἀπολύτως κανένα, οὔτε δικαίως• διότι μόλις τιμωρηθῆ ὁ πολίτης, ἐσὺ χωρὶς ἀμφιβολία θὰ ἀποδειχθῆς ὅτι προέβηκες ἐσφαλμένως στὴν ἐνέργεια. Γι' αὐτὸ ἄριστα κάποιος ἀπὸ τοὺς ἀρχαίους ἐδήλωσε πρὸς τὸν ἀδικήσαντα• «θὰ σ' ἐτιμωροῦσα, ἂν δὲν ἤμουν θυμωμένος».(56)
101. Ὁ θυμὸς εἶναι τυφλὸ πάθος, ποὺ δὲ μπορεῖ νὰ κρίνη ἀπὸ τὸ χειρότερο τὸ καλύτερο. Γι' αὐτὸ καμμιὰ ὠφέλεια δὲν φέρει ἡ παραίνεσις τοῦ ὀργιζομένου• ὅταν ὅμως παύση, πρέπει νὰ προσφέρη τὴν θεραπεία διὰ τῶν ἐλέγχων ἀνάμικτη μὲ τὴν ἐπιείκεια.(57) Διότι οὔτε οἱ ἰατροὶ προσφέρουν τὰ πικρότερα φάρμακα χωρὶς μέλι στοὺς ἀσθενεῖς οὔτε ἡ ψυχὴ τῶν ἀπαιδεύτων δέχεται ἀκράτους τοὺς ἐλέγχους.
102. Ὁ ἄρχων, ὅπως ἁρμόζει νὰ εἶναι γρήγορος στὴν εὐεργέτησι τῶν ἀξίων, ἔτσι πρέπει νὰ εἶναι βραδὺς στὴν τιμωρία τῶν ἐνόχων• καὶ νὰ χαίρεται, ὅταν τιμᾶ τοὺς σπουδαίους, νὰ στενοχωρῆται δὲ ὅταν τιμωρῆ τοὺς ἐνόχους.
103. Νὰ μὴ φανῆς ποτὲ σὲ κανένα ἄνθρωπο, ποὺ σοῦ ἔδειξε ἐμπιστοσύνη, ἄπιστος• διότι ἂν φανοῦμε ἄπιστοι σ' αὐτοὺς ποὺ μᾶς ἐμπιστεύθηκαν, τί θὰ φανοῦμε στοὺς ἄλλους; Μὲ ποιοὺς λοιπὸν θὰ ζήσωμε ἀφόβως καὶ εὐχαρίστως;
104. Τὸ εἶναι δὲν θέλει νὰ συνυπάρχη μὲ τὸ οἴεσθαι. Γι' αὐτὸ ὅπου βλέπεις οἴησι, νὰ νομίζης ὅτι ἡ πράξις εἶναι ἀποῦσα καὶ τὸ εἶναι ἔχει φύγει.
105. Εἶναι ἐντροπὴ σ' ἐκεῖνον ποὺ εἶναι ἀρχηγὸς καὶ δεσπότης ἀνδρῶν νὰ φανῆ ἡττημένος ἀπὸ γυναῖκες καὶ δοῦλος ἡδονῶν. Ἂν ὅμως συζῆ μὲ τὴν γυναίκα ποὺ νομίμως ἀπέκτησε βοηθὸ τοῦ βίου, δὲν ἁμαρτάνει.
106. Ἡ ἀγαμία εἶναι θεῖο πράγμα καὶ ὑπερφυές, ἀνώτερο ἀπὸ τὴν πολιτικὴ ἀρετὴ καὶ εὐνομία• ἡ δὲ μονογαμία εἶναι ἔργο τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως γιὰ τὴν διαδοχὴ τοῦ γένους, γιὰ μιά ἤρεμη καὶ φιλάνθρωπη συμβίωσι καὶ γιὰ μιὰ εὐνομούμενη πολιτεία• ἡ δὲ πολυγαμία εἶναι κάτι τὸ αἰσχρότατο καὶ μιαρό, ποὺ ταιριάζει στὴν ἀκολασία καὶ ἀκαθαρσία τῶν ἀλόγων.
107. Ὁ Ἀλέξανδρος ὁ Μακεδών, ποὺ ἔγινε κυρίαρχος τῆς Ἀσίας μὲ τὰ ὅπλα, ἔλεγε ὅτι οἱ Περσίδες εἶναι βολίδες τῶν ματιών•(58) ὁ πραγματικὰ σώφρων ὅμως καὶ φύλακας τῶν δεσποτικῶν ἐντολῶν θ' ἀποφύγη καὶ θ' ἀποστραφῆ, ὄχι μόνο τὶς Περσίδες, ἀλλὰ καὶ κάθε γυναίκας πρόσωπο ὡς ὀξὺ καὶ θανατηφόρο βέλος τῆς ψυχῆς.
108. Ὁ ἦχος τῆς φωνῆς πλήττει τὴν ἀκοὴ καὶ δι' αὐτῆς ἐντυπώνεται στὴν ψυχὴ τὸ πάθος• τὸ κάλλος δὲ τῶν σωμάτων ἑλκύει τὸν ὀφθαλμὸ καὶ δεσμεύοντάς τον μὲ αὐτὸ ὑποδουλώνει τὸν αὺτοδέσποτο λογισμό.
109. Ὅπως εἶναι ἀδύνατο νὰ μείνη ἀπείρακτος ἀπὸ τὴν ταραχὴ καὶ ζαλάδα ὅποιος πλέει στὴ θάλασσα, ἔτσι εἶναι ἀδιανόητο γιὰ ὅποιον παρατηρεῖ καὶ ἐξετάζει τὰ κάλλη τῶν σωμάτων νὰ παραμείνη ἔξω ἀπὸ τὰ κύματα καὶ τοὺς κινδύνους ποὺ προέρχονται ἀπὸ ἐκεῖ. Γι' αὐτὸ πρέπει ν' ἀποφεύγης τὶς ἀρχὲς καὶ τὶς αἰτίες τῶν παθημάτων διότι αὐτὸ εἶναι καὶ συμφέρον καὶ ἐλαφρό. Ὅταν ὅμως τὸ κακὸ ἐνσκήψη στοὺς λογισμοὺς κι ἐντυπώσης σ' αὐτοὺς τὸ εἴδωλο τῆς ἐπιθυμίας, τὸ πάθος γίνεται δυσαπόβλητο καὶ εἶναι δύσκολο ν' ἀπαλλαγῆ κανεὶς ἀπ' αὐτό.
110. Μερικοὶ λέγουν ὅτι οἱ ἐρωτευμένοι ἔχουν τὴν ψυχὴ σὲ ξένα σώματα• νομίζω ὅμως ὅτι εἶναι εὐλογώτερο νὰ λέγουν ὅτι αὐτοὶ ἔχουν χάσει σὲ ξένα σώματα τὸν νοῦ μαζὶ μὲ τὴν ψυχή.
111. Τὴν μέθη καὶ μαλθακότητα τῶν ἀρχόντων νὰ τὴ θεωρῆς ναυάγιο τῶν ἀρχομένων διότι, ὅταν ὁ κυβερνήτης καταποντίζεται μὲ τὸν κορεσμὸ καὶ τὸ κρασί, πῶς ἡ κυβερνώμενη πολιτεία δὲν θὰ πέση σὲ ἀτελείωτα κύματα καὶ φοβερὲς τρικυμίες καὶ δὲν θὰ καταποντισθῆ μαζὶ μὲ τὴν ἀπώλεια τοῦ κυβερνήτη;(59)
112. Ποτὲ νὰ μὴ φέρης σὲ σημεῖο ἀπογνώσεως κανένα ἄνθρωπο, οὔτε τὸν τυχόντα• διότι ἡ ἀπόγνωσις εἶναι ἰσχυρὸ καὶ ἀκαταμάχητο ὅπλο καὶ πολλὲς φορὲς ἡ ἀνάγκη, χρησιμοποιώντας παράτολμες πράξεις, ἐπιφέρει ἀνέλπιστες μεταβολές, ποὺ πρὶν συμβοῦν ἐθεωροῦνταν μύθοι.
113. Τὸ ἄριστο γιὰ τὸν ἄνθρωπο εἶναι νὰ μὴ ἀστοχήση καὶ νὰ μὴ ξεπέση ἀπὸ τὴν ὀρθὴ κρίσι• τοῦ δὲ συνετοῦ γνώρισμα εἶναι, ὅταν πέση, νὰ σηκωθῆ γρήγορα καὶ νὰ χρησιμοποιήση τὸ πταῖσμα, γιὰ νὰ μὴ πέση πάλι σὲ παράπτωμα.
114. Ἡ ἑκουσία ἐπίδοσις στοὺς κόπους ἀφαιρεῖ τὸ ἀφόρητο καὶ βαρὺ τῶν ἀκουσίων• γι' αὐτὸ εἶναι χρήσιμη ἡ ἐπίδοσις καὶ μελέτη στοὺς ἑκουσίους.(60)
115. Γνώρισμα τῆς τελείας ἀρετῆς τοῦ ἄρχοντος εἶναι νὰ μὴ ἐντρέπεται μόνο τὸ πλῆθος ὥστε νὰ μὴ ἁμαρτάνη, ἀλλὰ καὶ τὸν ἑαυτὸ του πρὶν ἀπὸ τὸ πλῆθος.
116. Στοὺς ἐλεύθερους ἀνθρώπους ἡ ὕβρις μὲ λόγια δὲν παραλλάσσει πολὺ ἀπὸ τὶς πληγὲς καὶ τὶς μάστιγες. Πρέπει λοιπὸν νὰ συγκρατοῦμε τὴν αὐθάδεια ποὺ ὑπάρχει σ' αὐτά• διότι, ἐνῶ φαίνεται ὅτι δὲν εἶναι μεγάλο πρᾶγμα, φέρει μεγάλες ζημίες.
117. Πολλοὺς ἔβλαψε ἡ εὐφυολογία• διότι, ὅταν ἐκπέση ἀπὸ τὴν παιγνιώδη γνώμη, γίνεται καίρια πληγὴ τῶν ἐμπαιζομένων καὶ μὲ τὴ σύντομη τέρψι τῶν τυχαίων γεννᾶ μεγάλες ἔχθρες τῶν σπουδαίων. Κάθε φρόνιμος ἄνθρωπος πρέπει νὰ τὴν ἀποφεύγη, περισσότερο δὲ ἀπὸ τοὺς ἄλλους ὁ ἄρχων, διότι καὶ χυδαῖο εἶναι καὶ τὸν καταντᾶ νὰ καταφρονῆται μᾶλλον παρὰ νὰ χαριεντίζεται.
118. Ὅταν εὐεργετῆς, νὰ περιφρουρῆς τοὺς ὑπηκόους σὰν νεῦρο τῆς ἀρχῆς καὶ σὰν μέλη σου• ἂν διασπασθοῦν ἐκεῖνοι, ὑπάρχει κίνδυνος νὰ καταλυθῆ μαζί τους καὶ ἡ δική σου ἐξουσία.
119. Τὶς σχεδιαζόμενες στάσεις, ὅσες δὲν εἶναι εὔκολο νὰ τὶς σβήσης, καλύτερα νὰ ὑποκριθῆς ὅτι τὶς ἀγνοεῖς καὶ νὰ τὶς καλύψης μὲ τὴν λήθη, παρὰ νὰ τὶς καταστείλης θριαμβευτικῶς• διότι ἡ ἐκδικητικὴ ἀντιμετώπισις μερικὲς φορὲς ἀνάβει τὴ φλόγα περισσότερο καὶ φέρει φοβεροὺς κινδύνους, καὶ προκαλεῖ πολλὴ ζημιὰ καὶ στὸν διασωθέντα, ἐνῶ ἡ λήθη κοιμίζει ἤρεμα καὶ μαζὶ μὲ τὸ ἀκίνδυνο περιέχει καὶ τὸ φιλάνθρωπο καὶ συνετὸ καὶ ἀζήμιο.
120. Ὁ ἄρχων πρέπει νὰ ἀσφαλίζη καὶ ρυθμίζη τὰ πράγματα σὰν νὰ σαλεύωνται, ἀκόμη καὶ ὅταν τοῦ ἔρχωνται εὐνοϊκά• ὅταν πάλι ἀνατρέπωνται καὶ διαταράσσωνται, νὰ σκέπτεται καὶ νὰ φροντίζη πῶς θὰ ἐπανέλθουν σὲ ὁμαλότητα καὶ θὰ ἑδραιωθοῦν. Ἡ πεῖρα δὲν δείχνει ἀνέλπιστο κανένα ἀπὸ τὰ δύο ἀντίθετα ἐνδεχόμενα, ἀλλὰ πολλὲς φορὲς μικρὴ ραθυμία καταρρίπτει μεγάλες καὶ ὑπέρογκες δυναστεῖες, καὶ ἀντιθέτως ὁ ζῆλος μαζὶ μὲ τὴν σύνεσι ἐπαναφέρουν τοὺς ἐκπτώτους σὲ μέγα ὕψος δυνάμεως.
121. Οἱ σώφρονες καὶ σοβαροὶ ἄνθρωποι, ὅταν ἐπιτυγχάνουν, δὲν γίνονται ὑπερόπτες, ἀλλὰ τὸν ὄγκο τῆς ἐπιτυχίας στολίζουν μὲ μετριοφροσύνη καὶ ἔτσι καταπραΰνουν τὸ πάθος τῶν φθονερῶν• ὅταν ἀποτυγχάνουν, ὑποφέρουν γενναίως καὶ καθιστώντας τὴν συμφορὰ ἀφετηρία ἀρετῆς, μὲ τὴν ἰσχύ της δυναμώνουν τὴν γνώμη κι ἐξορίζουν τὴν ἀθυμία ἀπὸ τὴν διάνοια• διότι γνωρίζουν ὅτι τὰ ἀνθρώπινα τρέπονται καὶ πρὸς τὶς δύο ἀντίθετες κατευθύνσεις, εἶναι ἄστατα καὶ ἀβέβαια.(61) Εἶναι δὲ δεῖγμα ἀφροσύνης, ἐπιπολαιότητος καὶ ἀμορφωσιᾶς καὶ τὰ δύο, δηλαδὴ καὶ τὸ νὰ ἐπαίρεται καὶ ἐξογκώνεται κανεὶς στὶς ἐπιτυχίες καὶ τὸ νὰ ἀπογοητεύεται τελείως καὶ νὰ καταλαμβάνεται ἀπὸ ἀθυμία στὶς ἀτυχίες.
122. Τῶν συνετῶν ἀνδρῶν ἔργο εἶναι νὰ προβλέπουν τὶς δυσχέρειες καὶ μὲ φρονιμάδα νὰ τὶς ἀπομακρύνουν• δὲν εἶναι ὅμως κατωτέρων ἀνδρῶν ἔργο καὶ τὸ νὰ ρυθμίζουν καὶ ἐξοικονομοῦν καλὰ τὰ συμβάντα.
123. Γνωρίζω περιπτώσεις κατὰ τὶς ὁποῖες ἐπῆλθαν ἐνέργειες ἀπότομα καὶ οἱ θεαταὶ ἐξεπλάγησαν ἀπὸ τὸ ἀπροσδόκητο τοῦ συμβάντος καὶ ἐβάστασαν ἥσυχα τὶς συμφορὲς καὶ δὲν ἐξεσηκώθηκαν οὔτε ἀργότερα γιὰ νὰ ἀποσείσουν τὸ βάρος, χωρὶς μάλιστα νὰ συναυξάνεται ἡ ἀπὸ αὐτὲς προερχομένη βλάβη, ἀλλὰ καὶ μὲ ἄλλους πραότερους τρόπους νὰ χαλαρώνεται. Πράγματι εἶδα μερικὲς ἀπὸ αὐτὲς τὶς πράξεις νὰ ἔχουν ρυθμισθῆ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο καὶ μὲ τὴν συνήθεια βαθμιαίως νὰ ἐλαφρύνωνται περισσότερο καὶ νὰ καταντοῦν νὰ εἶναι ἄλυπες• ἀντιθέτως, ἄλλες νὰ ἔχουν σηκώσει σὰν ἀπὸ ὕπνο κι ἐκείνους ποὺ ζοῦν μὲ ἀμέλεια καὶ ἀτολμία. Διότι ὁ καθένας, ἐρεθισμένος ἀπὸ τὸ παράλογο καὶ αἰφνίδιο τῶν συμβάντων, ἔρχεται μέσα στὰ πράγματα, καὶ ἡ καινοτομία δὲν ἀντέχει νὰ κρατήση οὔτε μία ἡμέρα.
124. Ἄλλες πάλι ἐνέργειες, καὶ μάλιστα ὄχι ἀπὸ τὶς συνηθισμένες, ἐπερχόμενες βαθμιαίως καὶ ὑποκλέπτοντας τὴν συναίσθησι τῆς καινοτομίας μὲ τὸν ἤρεμο καὶ ἀτάραχο τρόπο τους, παρεισδύουν χωρὶς κόπο καὶ χωρὶς νὰ γίνουν ἀντιληπτὲς οὔτε ἀπὸ τοὺς πεπειραμένους ἀκόμη. Μερικὲς ἐπίσης, ποὺ ἐπιχείρησαν νὰ παρεισδύσουν μὲ τὸν ἴδιο τρόπο καὶ κατηγορήθηκαν γιὰ δειλία, ἐπειδὴ δὲν ἐνέσκηψαν μὲ βία οὔτε μὲ αὐτόνομη δύναμι φανερά, γρήγορα ἀνατράπηκαν ἀπὸ τοὺς ἐπιτυχόντας• διότι ἐξοπλίζοντας καὶ ἐκείνους ποὺ ἐφάνηκαν προηγουμένως ἐπιεικέστατοι μὲ τὴν δική τους μεγαλύτερη ἐπιφύλαξι στὸ ἀσυγκράτητο θράσος καὶ τὴν παράλογη τόλμη, καταστράφηκαν μὲ τὴν ἴδια τὴν ἐπιχείρισι.
125. Πῶς λοιπὸν εἶναι δυνατὸ νὰ ἐπιτύχη κανεὶς τὸν σκοπό; Διότι φαίνονται τὰ ἀντίθετα νὰ συντελοῦνται διὰ τῶν ἰδίων μέσων. Προτιμότερο εἶναι νὰ μὴ ἀρχίζη τέτοιες ἐνέργειες• διότι οἱ καινοτομίες εἶναι, καὶ χωρὶς ἄλλη λυπηρὴ ἐπίπτωσι, ἱκανὲς νὰ θορυβήσουν καὶ νὰ πλήξουν διάνοιες καὶ νὰ προσκαλοῦν τὸ πλῆθος σὲ διαβολὲς καὶ ὕβρεις. Ἐπειδὴ ὅμως μερικὲς φορὲς ὑπάρχει ἐπείγουσα ἀνάγκη καὶ ὁ ἡγέτης χρειάζεται μία καινοτόμο πρᾶξι, ἂν ἀπ' αὐτὴ τὴν πρᾶξι τὸ κοινὸ εὑρίσκει μεγάλο ὄφελος καὶ εὐφροσύνη, δὲν χρειάζεται σκέψι καὶ μελέτη• ἀλλοιῶς, ἂν εἶναι λυπηρή, δὲν νομίζω ὅτι μπορεῖ νὰ ἀναπτυχθῆ ἄριστα μὲ τὰ λόγια (διότι δὲν εἶναι δυνατὸ νὰ συλλάβωμε ἀκριβῶς μὲ τὸν ἁπλὸ λόγο καὶ μακριὰ ἀπὸ τὰ ἔργα τὰ ἐπακόλουθα κάποιων ἰδιωτικῶν περιστάσεων), ἀλλὰ πάντως ἐκεῖνος ποὺ εἶναι καλὰ γυμνασμένος στὰ προειρημένα κι ἔχει πρὸς αὐτὰ τὴν ἀπὸ ἄνω βοήθεια θὰ μάθη ὅτι ἔχει συγκεντρώσει μεγάλη δύναμι.
126. Νὰ νομίσης ὅτι ὅπλο ἰσχυρότερο καὶ ἀσφαλέστερο ἀπὸ τὴν ἀνδρεία καὶ τὴν στρατηγία εἶναι ἡ ἀγάπη τῶν ὑπηκόων.(62) Διότι ὅταν εἶναι αὐτὴ παροῦσα καὶ στρατηγῆ, καθιστᾶ κι ἐκεῖνα χρήσιμα καὶ προσφέρει μεγάλη δύναμι πρὸς ὅλα• ὅταν ὅμως ἀναιρεθῆ ἡ ἀγάπη, καλύτερα ν' ἀναιρεθοῦν μαζὶ κι ἐκεῖνα, διότι γρήγορα θὰ θελήσουν νὰ κινηθοῦν πρὸς τὴν μισούμενη ἐξουσία παρὰ κατὰ τῶν ἐχθρῶν.
127. Τοὺς λόγους ἐλέγχουν πολλὲς φορὲς τὰ δόρατα, σὲ πολλὰ μέρη ὅμως καὶ ἡ ἰσχὺς τῶν λόγων ἀμβλύνει τὴν ὀξύτητα τοῦ πολέμου καὶ διαλύει τὴν ὁρμὴ μεγάλων στρατευμάτων. Ἑπομένως τὰ χέρια μαζὶ μὲ τὸν λόγο εἶναι διπλὸ τρόπαιο.
128. Οἱ ἐλπίδες νεκρώνουν τοὺς πόνους καὶ οἱ πόνοι γεννοῦν ἐλπίδες. Ἐσὺ δέ, ἐξιλεώνοντας τὸ θεῖο, νὰ μὴ ἀμελήσης τίποτε ἀπὸ τὰ πρακτέα, καὶ θὰ θερίσης καλὲς καὶ μεγάλες ἐλπίδες.
129. Τὸ νὰ βοηθῆ κανεὶς τὸν καθένα σὲ ὅ,τι ἔχει ἀνάγκη, εἶναι γνώρισμα ἀρχηγικῆς καὶ σώφρονος διανοίας, καὶ μάλιστα ἐκείνου ποὺ ἔχουν περιπέσει σὲ συμφορές• διότι πλὴν τῶν ἄλλων ἔχουν τὴν ἰδιότητα νὰ διατηροῦν ἀλησμόνητη τὴν εὐεργεσία.
130. Ἢ εὐδαιμονία τῶν ὑπηκόων μαρτυρεῖ τὴν ἄκρα σύνεσι καὶ δικαιοσύνη τῆς ἐξουσίας.(63)
131. Γιὰ ὅσες ἐπιτυχίες ἔχεις, εἴτε στὸν ἰδιωτικὸ βίο εἴτε στὸ δημόσιο βίο τῆς πολιτείας, πρέπει ν' ἀποδίδης τὴν αἰτία στὸν Θεό• διότι ἔτσι θὰ τὸν ἔχης σὲ μεγαλύτερο βαθμὸ βοηθὸ καὶ θὰ φανῆς θεοφιλής, δὲν θὰ παρουσίασης τὸν ἑαυτό σου ἐλαφρὸ καὶ ἀλαζονικὸ καὶ θὰ δείξης σπασμένες τὶς ἀκίδες τοῦ φθόνου.
Σημειώσεις
34. Ἰσοκράτης, Πρὸς Νικοκλέα 13.
35. Ψευδο-Ἰσοκράτης, Πρὸς Δημόνικον 15
36. Ψευδο-Ἰσοκράτης, Προς Δημόνικον 24.
37. Ἰσοκράτης, Πρὸς Νικοκλέα 27.
38. Ἰσοκράτης, Πρὸς Νικοκλέα 28.
39. Ψευδο-Ἰσοκράτης, Πρὸς Δημόνικον 22.
40. Ἰσοκράτης, Πρὸς Νικοκλέα 11.
41. Ἰσοκράτης, Πρὸς Νικοκλέα 21.
42. Αὐτόθι 24• 23.
43. Αὐτόθι 9.
44. Αὐτόθι 27.
45. Αὐτόθι 37.
46. Ψευδο-Ἰσοκράτης, Πρὸς Δημόνικον 34.
47. Εὐριπίδης, ἀπόσπασμα 200.
48. Ἰσοκράτης, Πρὸς Νικοκλέα 29.
49. Ἰσοκράτης, Πρὸς Νικοκλέα 27 Πρὸς Δημόνικον 37.
50. Πρὸς Νικοκλέα 33.
51. Ἰσοκράτης, Πρὸς Νικοκλέα 23.
52. Ψευδό-Ἰσοκράτης, Προς Δημόνικον22.
53. Ματθ. 5, 34.
54. Ματθ. 5, 38 ἑ
55. Ψευδο-Ἰσοκράτης. Πρὸς Δημόνικον 31.
56. Διογένης Λαέρτιος, Βίος Φιλοσόφων, 3, 39, περὶ τοῦ Πλάτωνος.
57. Ψευδο-Ἰσοκράτης, Πρὸς Δημόνικον 31.
58. Πλούταρχος, Ἀλέξανδρος 21, 11.
59. Ψευδο-Ἰσοκράτης, Πρὸς Δημόνικον 32.
60. Αὐτόθι, 21.
61. Ψευδο-Ἰσοκράτης, Προς Δημόνικον 42.
62. Ἰσοκράτης, Πρὸς Νικοκλέα 21.
63. Ἰσοκράτης, Πρὸς Νικοκλέα 31.
(Εισαγωγή, κείμενο, μετάφραση καὶ σημειώσεις: Παν. Κ. Χρήστου. Περιοδικό Ἐποπτεία, Φεβρουάριος 1992, Ἀθήνα.)
ΠΗΓΗ: http://www.alopsis.gr/modules.php?name=News&file=article&sid=3024
Τὸ μεγαλύτερο καὶ τελειότερο κατόρθωμα, ποὺ μπορεῖ νὰ πῇ ἢ νὰ συλλογισθῇ ὁ ἄνθρωπος, εἶναι τὸ νὰ πλησίαση κάπως στὸ Θεὸ καὶ νὰ ἑνωθεῖ μὲ αὐτόν.
Λοιπόν, ἐὰν ἐσύ, ἀγαπητέ μου ἐν Χριστῷ ἀναγνώστη, ἐπιθυμεῖς νὰ φθάσης σὲ αὐτὴν τὴν κορυφή, πρῶτα πρέπει νὰ γνωρίσῃς, ἀπὸ τί ἀποτελεῖται ἡ πνευματικὴ ζωὴ καὶ ἡ χριστιανικὴ τελειότητα (1). Γιατὶ, εἶναι πολλοί, ποὺ λένε, πὼς αὐτὴ ἡ ζωὴ καὶ ἡ τελειότητα βρίσκεται στὶς νηστεῖες, στὶς ἀγρυπνίες, στὶς γονυκλισίες, στὶς χαμαικοιτίες καὶ σὲ ἄλλες παρόμοιες σκληραγωγίες τοῦ σώματος. Ἄλλοι πάλι λένε πὼς βρίσκεται στὶς πολλὲς προσευχὲς καὶ στὶς μεγάλες ἀκολουθίες. Καὶ ἄλλοι πολλοὶ νομίζουν, ὅτι ἡ τελειότητα βρίσκεται ὁλόκληρη στὴ νοερὰ προσευχή (2), στὴ μοναξιὰ καὶ στὴν ἀναχώρησι, στὴ σιωπὴ καὶ στὴν ἐκπαίδευσι μὲ τὸν κανόνα· δηλαδή, τὸ νὰ βαδίζουν μὲ τὸν κανόνα καὶ τὸ μέτρο, καὶ οὔτε νὰ φτάνουν σὲ ὑπερβολές, οὔτε σὲ ἐλλείψεις. Οἱ ἀρετὲς ὅμως αὐτές, μόνες τους, δὲν εἶναι αὐτὸ ποὺ ζητᾶμε ὡς χριστιανικὴ τελειότητα, ἀλλὰ εἶναι ἄλλοτε μέσα καὶ ὄργανα, γιὰ νὰ ἀπολαύσῃ κάποιος τὴν χάρι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἄλλοτε πάλι εἶναι καρπὸς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
Καὶ ὅτι μὲν εἶναι πολὺ δυνατὰ ὄργανα, γιὰ τὴν ἀπόλαυσι τῆς χάρης τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, δὲν ὑπάρχει καμμία ἀμφιβολία, γιατὶ βλέπουμε πολλοὺς ἐνάρετους ποὺ τὰ μεταχειρίζονται ὅπως πρέπει, μὲ αὐτὸ τὸν σκοπόν, γιὰ νὰ ἀποκτήσουν δηλαδὴ ἰσχὺ καὶ δύναμι κατὰ τῆς κακίας καὶ τῆς χαλαρότητας, γιὰ νὰ δυναμώνουν ἐναντίον τῶν πειρασμῶν καὶ τῆς πλάνης τῶν τριῶν κοινῶν ἐχθρῶν, δηλαδὴ τῆς σάρκας, τοῦ κόσμου καὶ τοῦ διαβόλου, γιὰ νὰ παίρνουν ἀπὸ ἐκεῖνες τὴν πνευματικὴ βοήθεια, ποὺ εἶναι ἀναγκαῖες σὲ ὅλους τοὺς δούλους τοῦ Θεοῦ, καὶ μάλιστα στοὺς ἀρχαρίους, καὶ ἁπλά, γιὰ νὰ ἀξιωθοῦν νὰ πάρουν τὰ χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος· δηλαδή, «Πνεῦμα γνώσεως καὶ εὐσεβείας· Πνεῦμα βουλῆς καὶ ἰσχύος· Πνεῦμα σοφίας καὶ συνέσεως· Πνεῦμα φόβου Θεοῦ», καθὼς τὰ ἀπαριθμεῖ ὁ Ἡσαΐας (11,2).
Ὅτι αὐτὲς οἱ πράξεις εἶναι καὶ καρπὸς τοῦ Πνεύματος καὶ ἔχουν ὡς ἀποτέλεσμα τὴν «ἀγάπη, χαρά, πίστι, ἐγκράτεια» (Γάλ. 5,22), ὅπως εἶπε ὁ Παῦλος, καὶ αὐτὸ εἶναι χωρὶς ἀμφιβολία. Γιατὶ οἱ πνευματικοὶ ἄνδρες παιδεύουν τὸ σῶμα μὲ αὐτὲς τὶς σκληραγωγίες, γιατὶ λύπησε τὸν Ποιητή του (3) καὶ γιὰ νὰ τὸ κρατᾶνε πάντα ταπεινωμένο καὶ ὑποτεταγμένο στὸ νὰ ἐργάζεται τὰ τοῦ Θεοῦ. Σιωποῦν καὶ μονάζουν, γιὰ νὰ ἀποφεύγουν καὶ τὴν παραμικρὴ λύπη πρὸς τὸν Θεό. Προσεύχονται καὶ προσέχουν στὴ λατρεία τοῦ Θεοῦ καὶ στὰ ἔργα τῆς εὐσέβειας, γιὰ νὰ ἔχουν τὸ πολίτευμά τους στοὺς οὐρανούς· μελετᾶνε τὴ ζωὴ καὶ τὸ πάθος τοῦ Κυρίου μας, ὄχι γιὰ τίποτα ἄλλο, παρὰ νὰ γνωρίσουν περισσότερο τὴν δική τους κακία, καὶ τὴν ἀγαθότητα καὶ εὐσπλαγχνία τοῦ Θεοῦ, ἀκολουθοῦν τὸν Ἰησοῦ Χριστὸ μὲ τὸ νὰ ἀπαρνοῦνται τὸν ἑαυτό τους καὶ μὲ τὸ σταυρὸ στοὺς ὤμους, γιὰ νὰ θερμαίνωνται περισσότερο στὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καὶ στὸ μῖσος τοῦ ἑαυτοῦ των.
Οἱ ἀρετὲς ὅμως ποὺ ἀναφέρθηκαν, μποροῦν νὰ προξενήσουν σὲ ἐκείνους, ποὺ θέτουν ὅλο τους τὸ βάρος σὲ αὐτές, περισσοτέρη βλάβη ἀπὸ τὶς φανερὲς ἁμαρτίες· ὄχι ἐξαιτίας αὐτῶν (γιατί, αὐτὲς εἶναι ὅλες ἁγιώτατες), ἀλλ᾿ ἐξ αἰτίας ἐκείνων ποὺ τὶς μεταχειρίζονται, ἐπειδή, αὐτοὶ προσέχοντας σ᾿ αὐτὲς μόνο, ἀφήνουν τὴν καρδιά τους νὰ τρέχῃ στὰ δικά τους θελήματα καὶ τὰ θελήματα τοῦ διαβόλου, ὁ ὁποῖος βλέποντάς τους πὼς πηγαίνουν ἀπὸ τὸν εὐθὺ δρόμο, τοὺς ἀφήνει ὄχι μόνον νὰ ἀγωνίζωνται μὲ χαρὰ σὲ αὐτοὺς τοὺς σωματικοὺς ἀγῶνες, ἀλλὰ ἀκόμη νὰ ἐπεκτείνωνται, μὲ τὸν μάταιο λογισμό τους, καὶ ὡς στὰ μεγαλεῖα του Παραδείσου. Ὅθεν καὶ νομίζουν οἱ τοιοῦτοι πὼς ὑψώθησαν μέχρι τὰ τάγματα τῶν Ἀγγέλων καὶ πὼς αἰσθάνονται τὸν Θεὸ μέσα τους· καὶ κάποτε, βυθισμένοι μέσα σὲ κάποιες σκέψεις καὶ λογισμοὺς περιέργους καὶ ὑψηλούς, νομίζουν πὼς ἄφησαν σχεδὸν τὸν κόσμο αὐτὸν καὶ ἁρπάγησαν μέχρι τὸν τρίτο οὐρανό.
Ἀλλά, σὲ πόσα σφάλματα εἶναι μπλεγμένοι αὐτοὶ καὶ πόσο εἶναι μακριὰ ἀπὸ τὴν ἀληθινὴ τελειότητα, μπορεῖ νὰ τὸ καταλάβη ὁ κάθε ἕνας ἀπὸ τὴν ζωὴ καὶ τὰ ἤθη τους. Γιατὶ, αὐτοὶ θέλουν νὰ προτιμοῦνται ἀπὸ τοὺς ἄλλους σὲ κάθε τί ποὺ ὑπάρχει· εἶναι ἰδιόρρυθμοι καὶ ἰσχυρογνώμονες στὸ θέλημά τους, εἶναι τυφλοὶ σε ὅλα τὰ δικά τους, μὲ ἐπιμέλεια ὅμως ἐξετάζουν τοὺς λόγους καὶ τὶς πράξεις τῶν ἄλλων, ἂν τοὺς ἀγγίξη κάποιος λίγο στὴ μάταιη ὑπόληψι τῆς τιμῆς τους, ποὺ αὐτοὶ νομίζουν πὼς ἔχουν καὶ ποὺ (σὲ ὑπόληψι) θέλουν νὰ τοὺς ἔχουν καὶ οἱ ἄλλοι· ἢ ἐὰν τοὺς ἐμπόδιση κάποιος ἀπὸ κεῖνες τὶς εὐλάβειες καὶ τὶς ἀρετές, μὲ τὶς ὁποῖες καταπιάνονται (ὁ Θεὸς νὰ φυλάει!) ἀμέσως συγχύζονται, ἀμέσως ἀνάβουν ὅλοι ἀπὸ θυμὸ καὶ γίνονται ἔξαλλοι.
Καί, ἂν ὁ Θεὸς θέλοντας νὰ τοὺς φέρῃ σὲ ἀκριβὴ γνῶσι τοῦ ἑαυτοῦ τους καὶ στὸν ἀληθινὸ δρόμο τῆς τελειότητας, τοὺς στείλη θλίψεις καὶ ἀρρώστειες ἢ παραχωρήσῃ νὰ τοὺς ἔρθουν διωγμοὶ (οἱ ὁποῖοι εἶναι τὸ δοκιμαστήριο ποὺ δοκιμάζει τοὺς γνήσιους καὶ ἀληθινοὺς δούλους του), τότε φανερώνουν τὰ κρυφὰ τῆς καρδιᾶς τους, πὼς εἶναι διεφθαρμένοι ἀπὸ τὴν ὑπερηφάνεια. Γιατὶ, σὲ κάθε λυπηρὸ γεγονὸς ποὺ συμβαίνει, δὲν θέλουν νὰ ἀκολουθήσουν τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, μένουν ἀναπαυμένοι στὶς δίκαιες, ἂν καὶ κρυφὲς κρίσεις τοῦ Θεοῦ, οὔτε θέλουν κατὰ τὸ παράδειγμα τοῦ ταπεινωθέντα καὶ παθόντα Υἱοῦ αὐτοῦ, τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, νὰ ταπεινωθοῦν κάτω ἀπὸ ὅλα τὰ κτίσματα, ἔχοντας γιὰ ἀγαπητοὺς φίλους τους τοὺς διῶκτες, σὰν ὄργανα τῆς θείας ἀγαθότητας καὶ συνεργοὺς τῆς σωτηρίας τους.
Ὁπότε εἶναι φανερὸ πὼς βρίσκονται σὲ μεγάλο κίνδυνο. Γιατὶ, ἔχοντας τὸ ἐσωτερικὸ μάτι, δηλαδὴ τὸν νοῦ τους, σκοτεινό, βλέπουν μὲ ἐκεῖνο τὸν ἑαυτόν τους· καὶ σκεπτόμενοι νὰ πετύχουν τὶς ἐξωτερικὲς πράξεις ποὺ κάνουν, πὼς εἶναι καλές, νομίζουν πὼς ἔφτασαν στὴν τελειότητα· καὶ κατὰ αὐτὸν τὸν τρόπο ὑπερηφανευόμενοι, κατακρίνουν τοὺς ἄλλους. Γι᾿ αὐτὸ δὲν εἶναι δυνατὸ νὰ ἀλλάξη ἄλλος κάποιους ἀπὸ αὐτούς, πάρα μόνο μία ξεχωριστὴ βοήθεια τοῦ Θεοῦ. Γιατὶ εὐκολώτερα μετατρέπεται στὸ καλὸ ὁ φανερὸς ἁμαρτωλός, παρὰ ὁ ἀπόκρυφος καὶ σκεπασμένος μὲ τὸ κάλυμμα τῶν φαινομενικῶν ἀρετῶν.
Τώρα λοιπὸν ποὺ γνώρισες πολὺ καλὰ ὅτι ἡ πνευματικὴ ζωὴ καὶ ἡ τελειότητα δὲν στέκεται σὲ αὐτὲς τὶς ἀρετές, ποὺ εἴπαμε, γνώριζε ὅτι δὲν ἀποτελεῖται ἀπὸ ἄλλα παρὰ ἀπὸ (4) τὴν γνῶσι τῆς ἀγαθότητας καὶ τῆς μεγαλειότητας τοῦ Θεοῦ καὶ τῆς δικῆς μας μηδεναμηνότητας καὶ κλίσεως σὲ κάθε κακὸ στὴ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καὶ στὸ μῖσος τοῦ ἑαυτοῦ μας· στὴν ὑποταγή, ὄχι μόνο του Θεοῦ, ἀλλὰ καὶ ὅλων τῶν κτισμάτων, γιὰ τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ στὴν ἀποστροφὴ κάθε δικοῦ μας θελήματος, τέλειας ὑπακοῆς στὸ Θεῖο θέλημα· καὶ ἀκόμη, νὰ τὰ θέλουμε ὅλα αὐτὰ καὶ νὰ τὰ κάνουμε ξεκάθαρα γιὰ τὴ δόξα τοῦ Θεοῦ (5) καὶ μόνο γιὰ νὰ ἀρέσουμε σὲ αὐτόν, καὶ γιατὶ ἔτσι θέλει καὶ αὐτὸς καὶ ἔτσι πρέπει νὰ τὸν ἀγαπᾶμε καὶ νὰ τὸν ὑπηρετοῦμε.
Αὐτὸς εἶναι ὁ νόμος τῆς ἀγάπης, αὐτὸς ποὺ ἔχει γραφτεῖ ἀπὸ τὸ χέρι τοῦ ἴδιου τοῦ Θεοῦ στὶς καρδίες τῶν πιστῶν δούλων του. Αὐτὴ εἶναι ἡ ἀπάρνησις τοῦ ἑαυτοῦ μας, τὴν ὁποία ζητεῖ ἀπὸ ἐμᾶς ὁ Θεός. Αὐτὸς εἶναι ὁ γλυκὸς ζυγὸς τοῦ Ἰησοῦ καὶ τὸ φορτίο του τὸ ἐλαφρό. Αὐτὴ εἶναι ἡ ὑποταγὴ στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, στὴν ὁποία μᾶς προσκαλεῖ ὁ λυτρωτής μας καὶ Διδάσκαλος μὲ τὸ δικό του παράδειγμα καὶ μὲ τὴ φωνή του (6).
Λοιπόν, ἐσὺ ἀδελφέ, ποὺ ἐπιθυμεῖς νὰ φθάσης στὸ ὕψος αὐτῆς τῆς τελειότητας, ἐπειδὴ καὶ εἶναι ἀνάγκη νὰ κάνῃς μία ἀκατάπαυστη πάλη μὲ τὸν ἑαυτό σου, γιὰ νὰ νικήσῃς γενναῖα καὶ νὰ ἐξουδετερώσῃς ὅλα τὰ θελήματα μεγάλα καὶ μικρά, ἀναγκαστικά, πρέπει νὰ ἑτοιμασθῇς μὲ κάθε προθυμία τῆς ψυχῆς σου σὲ αὐτὸ τὸν πόλεμο (γιατί, τὸ στεφάνι δὲν δίνεται σὲ ἄλλο, παρὰ μόνο στὸν γενναῖο πολεμιστή)· ὁ ὁποῖος πόλεμος, καθὼς εἶναι δυσκολώτερος ἀπὸ κάθε ἄλλο πόλεμο (γιατὶ πολεμώντας ἐναντίον τοῦ ἑαυτοῦ μας, πολεμούμαστε ἀπὸ τὸν ἴδιον τὸν ἑαυτό μας), ἔτσι καὶ ἡ νίκη ποὺ πετυχαίνουε σὲ αὐτόν, θὰ εἶναι ἐνδοξότερη ἀπὸ κάθε ἄλλη, καὶ περισσότερο εὐπρόσδεκτη στὸν Θεό. Γιατὶ ἂν θελήσῃς νὰ θανατώσῃς τὰ ἄτακτα πάθη σου, καὶ τὶς ἐπιθυμίες καὶ θελήματά σου, θὰ ἀρέσῃς στὸν Θεὸ περισσότερο, καὶ θὰ τὸν ὑπηρετῆς καλύτερα, παρὰ νὰ μαστιγώνεσαι μέχρι νὰ βγάλης αἷμα, καὶ νὰ νηστεύῃς περισσότερο ἀπὸ τοὺς παλιοὺς ἐρημῖτες, καὶ παρὰ νὰ ἐπέστρεφες στὸ καλὸ χιλιάδες ψυχές, ὄντας ἐσὺ κυριευμένος ἀπὸ τὰ πάθη (7).
Γιατὶ, ἂν κι ὁ Θεὸς ἀγαπᾷ περισσότερο τὴν ἐπιστροφὴ τῶν ψυχῶν, ἀπὸ τὴ νέκρωσι ἑνὸς μικροῦ θελήματος, ὅμως ἐσύ, ἀγαπητέ, δὲν πρέπει νὰ θέλῃς, οὔτε νὰ κάνῃς τίποτα ἄλλο βασικώτερο, ἀπὸ ἐκεῖνο ποὺ ὁ Θεὸς ζητᾷ, καὶ θέλει πλέον ἀποκλειστικὰ ἀπὸ σένα· γιατὶ αὐτός, βεβαιότατα, καλύτερα εὐχαριστεῖται στὸ νὰ ἀγωνίζεσαι γιὰ νὰ ἀπονεκρώσῃς ἐσὺ τὰ δικά σου πάθη, παρὰ στὸ νὰ κάνῃς ὁποιοδήποτε ἄλλο πρᾶγμα, καὶ ἂς εἶναι μεγάλο καὶ σπουδαῖο, παραβλέποντας τὰ πάθη σου.
Τώρα λοιπόν, ποὺ ἔμαθες ἀπὸ τί ἀποτελεῖται ἡ χριστιανικὴ τελειότητα καὶ ὅτι γιὰ νὰ τὴν ἀποκτήσῃς πρέπει νὰ ἔχῃς ἕνα παντοτινὸ καὶ σκληρότατο πόλεμο ἐναντίον τοῦ ἑαυτοῦ σου, εἶναι ἀνάγκη νὰ προμηθευτῇς τέσσερα πράγματα, σὰν ὁπλισμὸ πολὺ ἀσφαλῆ καὶ ἀναγκαῖο, γιὰ νὰ γίνῃς νικητὴς σὲ αὐτὸν τὸν ἀόρατο πόλεμο καὶ νὰ λάβης τὸ στεφάνι. Καὶ αὐτὰ εἶναι: α) τὸ νὰ μὴν ἐμπιστεύεσαι ποτὲ τὸν ἑαυτόν σου, β) τὸ νὰ ἔχῃς πάντα ὅλο σου τὸ θάρρος καὶ τὴν ἐλπίδα στὸ Θεὸ γ) τὸ νὰ ἀγωνίζεσαι πάντα· καὶ δ) τὸ νὰ προσεύχεσαι. Γιὰ αὐτὰ θέλω νὰ σοῦ μιλήσω ξεχωριστά, σὺν Θεῷ, σύντομα.
1. Ἡ τελειότητα τῶν χριστιανῶν ἀπαιτεῖται σὰν ἐντολὴ καὶ παραδίδεται στὴν Καινὴ Διαθήκη γιατὶ λέγει ὁ Κύριος· «νὰ εἶσθε τέλειοι, ὅπως ἀκριβῶς εἶναι καὶ ὁ Πατέρας σας» (Ματθ. 5,48). Καὶ ὁ Παῦλος λέει «τῇ κακίᾳ νηπιάζετε, ταῖς δὲ φρεσὶ τέλειοι γίνεσθε» (Α´ Κορινθ. 14,20)· καὶ πάλι «νὰ εἶσθε τέλειοι καὶ νὰ ἐκπληρώνετε σὲ ὅλα τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ» (Κολοσ. 4,12). Καὶ πάλι· «Στὴν τελειότητα ἂς ὁδηγούμαστε» (Ἐβρ. 6,1). Προανεκηρύχθηκε αὐτὴ σὰν ἐντολὴ στὴν Παλαιὰ Διαθήκη, γιατὶ λέει στοὺς Ἰουδαίους ὁ Θεὸς στὸ Δευτερονόμιο: «Νὰ εἶσαι τέλειος ἀπέναντι Κυρίου τοῦ Θεοῦ σου» (18,18). Καὶ ὁ Δαβὶδ διατάζει τὰ ἴδια στὸν υἱό του τὸν Σολομῶντα. «Καὶ τώρα παιδί μου Σολομῶντα, νὰ γνωρίσῃς τὸν Θεὸ τῶν πατέρων σου καὶ νὰ τὸν ὑπηρετήσῃς μὲ ὅλη σου τὴν καρδιὰ καὶ προθυμία ψυχῆς» (Α´ Παραλ. 28,9). Συμπεραίνουμε λοιπόν, ὅτι ἀπαιτεῖ ὁ Θεὸς ἀπὸ ὅλους τοὺς χριστιανοὺς νὰ ἀσκοῦν καὶ νὰ εἶναι γεμάτοι ἀπὸ τὴν τελειότητα, δηλαδὴ ζητάει ἀπὸ μᾶς ὁ Θεός, νὰ γίνουμε τέλειοι σὲ ὅλες τὶς ἀρετές.
2. Γιὰ αὐτὴ βλέπε στὸ μς᾿ κεφάλαιο.
3. Σημείωσε, ὅτι, κατὰ τοὺς θεολόγους, βλάβη τοῦ Θεοῦ λέγεται, κάθε ἁμαρτία ἁπλά, γιατὶ βλάπτει, πληγώνει καὶ ἐναντιώνεται στὸ Θεόν. Καὶ κατὰ τὸ ὅτι αὐτὴ μὲν δὲν ὑπάρχει σὰν ζωντανὸς ὀργανισμός, βλάπτει καὶ ἐναντιώνεται στὸ εἶναι τοῦ Θεοῦ, καὶ καθότι εἶναι κακό, βλάπτει τὴν ἀγαθότητα τοῦ Θεοῦ, καθότι εἶναι ἀσθένεια καὶ ἀδυναμία, βλάπτει τὴν δύναμί του, καθότι ἀγνωσία, βλάπτει τὴν σοφία του. Καὶ ἁπλά, καθότι αὐτὴ εἶναι καὶ λέγεται ἀτελειότητα καὶ παράλειψη, βλάπτει καὶ ἐναντιώνεται στὶς ἄπειρες τελειότητες τοῦ Θεοῦ καὶ καθότι παράβαση καὶ ἀνομία βλάπτει καὶ πληγώνει τοὺς νόμους καὶ τὶς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ καὶ καθώς, κάθε λόγος ἐναντίον τοῦ Θεοῦ, ὀνομάζεται βλασφημία, γιατὶ βλάπτει τὴν φήμη καὶ τὸ ὄνομα τοῦ Θεοῦ, ἔτσι καὶ κάθε ἁμαρτία βλάβη λέγεται τοῦ Θεοῦ, ὄχι μόνο γιατὶ ἀπὸ μόνη της ἐναντιώνεται σὰν μεγαλύτερο κακὸ στὸ μεγαλύτερο κακό, ἀλλὰ γιατὶ καὶ σὰν γίνεται στὰ κτίσματα τοῦ Θεοῦ, κάνει νὰ βλασφημῆται ὁ Κτίστης αὐτῶν, πὼς εἶναι καὶ αὐτὸς τέτοιος κακός, καὶ στὴ συνέχεια ὅτι ἔκτισε καὶ τέτοια κακά· καθὼς καὶ ἡ ἀρετὴ τῶν κτισμάτων, κάνει νὰ δοξάζεται καὶ ὁ Κτίστης τους.
4. Βλέπε ἀγαπητέ, πόσο ἄριστη εἶναι ἡ τάξι καὶ ἡ μέθοδος, ποὺ μεταχειρίζεται αὐτὸ τὸ βιβλίο. Ἐπειδὴ κάθε τάξι καὶ τέχνη, ἀπὸ τὸ σκοπό της γνωρίζεται, σύμφωνα μὲ τὸ φιλοσοφικὸ ἀξίωμα καὶ τὸ τέλος ποὺ προκατασκευάζεται καὶ στοχεύεται σύμφωνα μὲ τὴν διάνοια, ἀρχὴ γίνεται καὶ λόγος τῆς ἐργασίας καὶ τῆς ἐπιχειρήσεως κάθε πράγματος· γι᾿ αὐτὸ καὶ τὸ βιβλίο αὐτό, πρὶν ἀπὸ κάθε τί ἄλλο, προσθέτει ἐδῶ στὴν ἀρχή, τὴν τελειότητα καὶ τὸ σκοπὸ ὅλου αὐτοῦ τοῦ ἀοράτου πολέμου, ὥστε γνωρίζοντας τὰ ὅλοι ἐκεῖνοι ποὺ πρόκειται νὰ πολεμήσουν, νὰ μὴν πλανηθοῦν μὲ τίποτα ἄλλο, ἀλλὰ νὰ κατευθύνωνται πρὸς αὐτό, σὰν σὲ σημεῖο καὶ πρὸς μία κατεύθυνσι νὰ ὁδηγοῦν ὅλες τὶς πράξεις τους.
5. Γι᾿ αὐτὸ καὶ ὁ θεῖος Ἀπόστολος διατάζει νὰ κάνουμε γενικὰ ὅλα μας τὰ ἔργα γιὰ μόνο τὴν δόξαν τοῦ Θεοῦ λέγοντας «Εἴτε τρῶτε, εἴτε πίνετε, εἴτε κάτι ἄλλο κάνετε, ὅλα νὰ τὰ κάνετε γιὰ τὴν δόξα» (Α´ Κορ. 10,31).
6. Καὶ ἀληθινά, τὸ νὰ ὑποτασσώμαστε στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ πάντα καὶ νὰ προτιμᾶμε αὐτὸ ἀπὸ τὸ δικό μας, καὶ μὲ τὴν φωνή του μᾶς τὸ ἐδίδαξε ὁ ἀρχηγὸς καὶ τελειωτὴς τῆς σωτηρίας μας Ἰησοῦς, ὁ ὁποῖος μᾶς παράγγειλε νὰ προσευχώμαστε καὶ νὰ λέμε «Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς... γεννηθήτω τὸ θέλημά σου ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆς» (Ματθ. 6,10), καὶ μὲ τὸ παράδειγμά του, γιατὶ καὶ στὴν ἀρχὴ τῆς ζωῆς του, ἀμέσως ποὺ μπῆκε στὸ κόσμο, τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ ἐζήτησε νὰ κάνῃ κατὰ τὸν Παῦλο ποὺ λέει: «Νά, ἔρχομαι νὰ κάνω τὸ θέλημά σου» (Ἑβρ. 10,9)· καὶ στὸ μέσον τοῦ Εὐαγγελίου του, αὐτὸ ἔλεγε «κατέβηκα ἀπὸ τὸν οὐρανό, ὄχι γιὰ νὰ κάνω τὸ δικό μου θέλημα, ἀλλὰ τὸ θέλημα ἐκείνου ποὺ μ᾿ ἔστειλε» (Ἰωάν. 6,38)· καὶ στὸ τέλος τῆς ζωῆς του, αὐτὸ τὸ ἴδιο ἐσφράγισε λέγοντας, στὴν προσευχή· «Πάτερ, ἂς μὴ γίνῃ τὸ δικό μου θέλημα, ἀλλὰ τὸ δικό σου» (Λουκ. 22,42).
7. Τὰ ἴδια σχεδὸν λέει καὶ ὁ ἄββας Ἰσαὰκ (λόγ. κγ´), ὅπου λέει: «Εἶναι καλύτερο νὰ λύσῃς τὸν ἑαυτό σου ἀπὸ τὸν σύνδεσμο τῆς ἁμαρτίας, παρὰ νὰ ἐλευθερώσῃς δούλους ἀπὸ τὴν δουλεία»· καὶ ἄλλα πολλὰ σύμφωνα μὲ αὐτὰ ποὺ ἐξηγοῦνται ἐδῶ (ἀνάγνωσε καὶ τὸν νς᾿ λόγο τοῦ ἰδίου).
Πηγή: (Ἀόρατος Πόλεμος - Μέρος 1ον - Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης), Ορθόδοξοι Πατέρες
Ιωάννης Θαλασσινός, Διευθυντής Π.Ε.ΦΙ.Π. 04-10-2017
Ποιός ἄραγε θυμᾶται τή θλιβερή ἐπέτειο τῆς ψήφισης, ἀπό τή Βουλή τῶν Ἑλλήνων, τοῦ ἐπαίσχυντου...
Χριστιανική Εστία Λαμίας 03-10-2017
Οἱ μάσκες ἔπεσαν γιά ἀκόμα μιά φορά. Ἑταιρεῖες γνωστές στούς Ἕλληνες καταναλωτές ἀφαίρεσαν ἀπό τά...
TIDEON 21-12-2015
Επιμένει να προκαλεί Θεό και ανθρώπους η ελληνική Κυβέρνηση, ψηφίζοντας στις 22 Δεκεμβρίου 2015 ως...
Tideon 14-12-2015
Η Κυβέρνηση μας μίλησε για την «αναγκαιότητα» και για τα πλεονεκτήματα της «Κάρτας του Πολίτη»...
TIDEON 27-08-2014
Λαμβάνουν διαστάσεις καταιγισμού οι αντιδράσεις πλήθους φορέων και πολιτών για το λεγόμενο «αντιρατσιστικό» νομοσχέδιο το...
tideon.org 02-05-2013
Kαταθέτουμε την αρνητική δήλωση μας προς τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ). Ο νόμος αφήνει πολλά...
Tideon 31-12-2012
Ποια είναι η λύση αν πλήρωσες «τσουχτερές» τιμές στο Κυλικείο του Νοσοκομείου, του Αεροδρομίου, του...
Νικόλαος Ἀνδρεαδάκης, ὁδηγός 03-04-2012
Εἶμαι νέος μὲ οἰκογένεια, ἔχω ὅλη τὴ ζωὴ μπροστά μου… Λόγῳ ἐπαγγέλματος ἔχω τὴ δυνατότητα...
tideon 07-11-2011
ΜΝΗΜΟΝΙΟ: Δεν ξεχνώ αυτούς που παρέδωσαν αμετάκλητα και άνευ όρων την ΕΘΝΙΚΗ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ και έκαναν...
ΚΑΤΑΛΑΒΕΣ ΤΩΡΑ ... 15-02-2011
Κατάλαβες τώρα ... γιατί σε λέγανε «εθνικιστή» όταν έλεγες πως αγαπάς την Πατρίδα σου; Για να...
ΤΡΑΠΕΖΑ ΙΔΕΩΝ 25-12-2010
Τώρα πια γνωρίζω τους 10 τρόπους που τα ΜΜΕ μου κάνουν πλύση εγκεφάλου και πώς...