ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΑΘΕΪΑΣ ΣΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΩΝ ΑΙΩΝΩΝ
Βασιλείου Μπισμπάρδη
ἁγιογράφου
Στήν πορεία τῆς ἱστορίας τό Πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ ἀμφισβητήθηκε ὅσο κανένα ἄλλο. Ἡ ἀμφισβήτηση ξεκινᾶ ἀπό τήν ἄρνηση τῆς ἱστορικῆς ὕπαρξής του καί φτάνει ὥς τήν μή παραδοχή τῆς διπλῆς φύσης του, δηλαδή τῆς θείας φύσης!
Ἕως τόν IZ΄ αἰώνα ἡ λέξη «ΑΘΕΟΣ» θά λέγαμε πώς δέν ὑφίστατο κἄν! Ἡ συστηματική καί στρατευμένη ἀθεΐα ξεκίνησε τότε. Λίγο πρίν ἀπό τήν Γαλλική Ἐπανάσταση, πού θά καθιερώσει σέ μεγάλο βαθμό ἀθεϊστικές θέσεις, κάνουν τήν ἐμφάνισή τους οἱ τρεῖς μεγάλοι ἀκραῖοι φιλόσοφοι! α) Βολταῖρος, β) Ζάν Ζάκ Ρουσώ, γ) Ντενί Ντιντερό. Καί οἱ τρεῖς βλέπουν στό πρόσωπο τῆς (καθολικῆς πάντα) Ἐκκλησίας τήν τυραννία, τήν ὑποκρισία καί φυσικά τήν προσπάθεια χειραγώγησης τῶν μαζῶν!!! Μέσῳ αὐτῶν λοιπόν ξεκινᾶ ἡ συστηματική προσπάθεια καταπολέμησης τῆς Ἐκκλησίας ἀλλά καί τοῦ ἴδιου τοῦ Χριστιανισμοῦ!!!
Θά ἦταν καλό νά προσπαθήσουμε νά προσεγγίσουμε τό φαινόμενο τῆς ἀθεΐας σέ συνδυασμό μέ τό φαινόμενο τῆς ἀμφισβήτησης τοῦ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ στό πέρασμα τῶν αἰώνων. Ἡ ἀμφισβήτηση αὐτή προαναγγέλθηκε ἀπό πολύ νωρίς, ἀπό τόν ἅγιο Συμεών, ὅταν ὁ Κύριος ἦταν μόλις λίγων ἡμερῶν. «ἰδού οὗτος κεῖται εἰς πτῶσιν καί ἀνάστασιν πολλῶν ἐν τῷ Ἰσραήλ καί εἰς σημεῖον ἀντιλεγόμενον». Δέν ἀμφισβητήθηκε ὅμως μόνο ἡ ταυτότητά Του ἀλλά καί ἡ ἴδια ἡ ἱστορική Του ὕπαρξη.
Στή συνέχεια θά κάνουμε μία σύντομη ἀναφορά στίς δύο «Ὑποθέσεις» ἀμφισβήτησης τοῦ Χριστοῦ, πού ἀποτέλεσαν τή βάση τῶν μετέπειτα ἀθεϊστικῶν θεωριῶν.
Α) Κριτική ὑπόθεση.
Ἀφορᾶ στή θεωρία πού ὑπερασπίζεται τήν ἱστορικότητα τοῦ Προσώπου τοῦ Χριστοῦ, πού ὅμως Τόν θέτει, ναί μέν ὡς ὑπαρκτό στήν ἱστορία Πρόσωπο, χωρίς ὅμως καμμία ὑπερφυσική διάσταση στίς κινήσεις καί ἐνέργειές Του. Μέ λίγα λόγια ὁ Χριστός ἦταν ἕνας ἁπλός ἄνθρωπος πού δίδαξε κάποια ὡραῖα πράγματα καί στή συνέχεια θεοποιήθηκε ἀπό τούς ὁπαδούς Του. (Ἄποψη εὐρύτατα διαδεδομένη στίς μέρες μας).
Β) Μυθολογική ὑπόθεση
Ὑποστηρίζει ὅτι ὁ Ἰησοῦς δέν ὑπῆρξε ποτέ στήν πραγματικότητα καί ὅτι εἶναι καθαρά ἕνα «κατασκεύασμα» τῶν κατοπινῶν ἱδρυτῶν τοῦ Χριστιανισμοῦ !!! Κυριότερος ἐκπρόσωπος ἦταν ὁ David Strauss! (Ἄποψη καθαρά ἀνόητη, πού ὅμως ἔχει ἀρκετή ἀπήχηση ἀκόμα καί στίς μέρες μας).
Ἀπό τίς δύο αὐτές ὑποθέσεις θά προκύψουν στήν πορεία τοῦ χρόνου δεκάδες παραλαγές, οἱ ὁποῖες θά ἀποτελέσουν τίς μελλοντικές ἀθεϊστικές θεωρίες καί ἀπόψεις!
Μετά τή σύντομη ἀναφορά σέ θεωρίες πού ἐνέπνευσαν ἄθεους συγγραφεῖς καί στοχαστές, θά περάσουμε δειλά-δειλά στήν προσπάθεια ἀποκατάστασης τοῦ ὀνόματος τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, δοκιμάζοντας παράλληλα νά τοποθετήσουμε τά πράγματα στή σωστή ἱστορική τους κατάταξη. Ὅπως διαβάζουμε στό κατά Λουκᾶν εὐαγγέλιον, ἡ γέννηση τοῦ Ἰησοῦ τοποθετεῖται σέ συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Ἀναφέρεται ὁ Καίσαρας Αὔγουστος καί ὁ ἡγεμόνας τῆς Συρίας Κυρήνιος. Ἐπίσης σέ ἄλλο σημεῖο, στή βάπτιση, διαβάζουμε: «Ἐν ἔτει δὲ πεντεκαιδεκάτῳ τῆς ἡγεμονίας Τιβερίου Καίσαρος ἡγεμονεύοντος Ποντίου Πιλάτου τῆς Ἰουδαίας καὶ τετραρχοῦντος τῆς Γαλιλαίας Ἡρῴδου Φιλίππου δὲ τοῦ ἀδελφοῦ αὐτοῦ τετραρχοῦντος, τῆς Ἰτουραίας καὶ Τραχωνίτιδος χώρας καὶ Λυσανίου τῆς Ἀβιληνῆς τετραρχοῦντος». Ὅλα τά παραπάνω πρόσωπα εἶναι χωρίς ἀμφιβολία ὑπαρκτά, ὁπότε ἡ εὐαγγελική διήγηση ἔχει χωρίς ἀμφιβολία, σωστές βάσεις!
Τό ἑπόμενο βῆμα στήν προσπάθεια αὐτή θά εἶναι ἡ ἀναφορά σέ ἱστορικούς συγγραφεῖς τῆς ἐποχῆς. Οἱ τρεῖς ρωμαῖοι ἱστορικοί Σουητώνιος, Πλίνιος καί Τάκιτος ἀναφέρουν στά γραπτά τους τόν Ἰησοῦ μιλώντας εἴτε γιά τόν ἴδιο εἴτε γιά τούς ὁπαδούς Του, πού ἀποκαλοῦνται χριστιανοί. Ἀκόμη καί ὁ Φλάβιος Ἰώσηπος, ἑβραῖος ἱστορικός τῆς ἐποχῆς, μιλᾶ καί αὐτός γιά τόν Χριστό καί τούς «ὁπαδούς» Του. Ἀναφορές στόν Ἰησοῦ ἔχουμε ἐπίσης ἀπό τόν Σαμαρείτη Θαλλό καί τόν Σύρο στωικό φιλόσοφο Mara Bar Serapion! Ὅλοι οἱ παραπάνω ἔζησαν καί ἔγραψαν λίγο μετά τήν ἐποχή τοῦ Χριστοῦ ὁπότε ἡ μαρτυρία τους εἶναι ἐξαιρετικά ἀξιόπιστη!
Συνοψίζοντας ὅλα τά παραπάνω θά μπορούσαμε νά καταλήξουμε στό συμπέρασμα ὅτι ὁ Ἰησοῦς Χριστός ΥΠΗΡΞΕ!!! Ὅμως σκοπός τῆς ἀναζήτησης αὐτῆς δέν εἶναι μόνο ἄν ὁ Χριστός ὑπῆρξε, ἀλλά ἄν ήταν Θεός καί ενανθρώπησε. Πρῶτος ὁ ἀπόστολος Παῦλος θά χαρακτηρίσει «μωρία» τήν ὅποια θεωρία ἐνανθρωπήσεως τοῦ Θεοῦ στό πρόσωπο ἑνός ἀνθρώπου, ἀλλά καί πολλοί σύχρονοι ὀρθολογιστές μελετητές θεωροῦν ἀνόητη ὁποιαδήποτε τέτοια ἐκδοχή περί «θεανθρωπίας».
Ὁ Ἰησοῦς φέρεται νά εἶχε κάνει πολλά θαύματα (σημεῖα). Τό συνταρακτικότερο ἀπ ὅλα ὅμως ἦταν φυσικά ἡ ἴδια Του ἡ Ἀνάσταση!!! Ποιός μπορεῖ τελικά νά μᾶς πεῖ μέ βεβαιότητα τί συνέβη τό φοβερό ἐκεῖνο πρωινό τοῦ Ἀπριλίου τοῦ 30 περίπου μ.Χ.; Μήπως οἱ μαθητές ἔκλεψαν τό σῶμα τοῦ Κυρίου τους μέ σκοπό νά διαδώσουν ὅτι ἀναστήθηκε; Πρᾶγμα ἐντελῶς ἀδύνατο, διότι φαίνεται ξεκάθαρα πώς ὁ Πέτρος καί οἱ ὑπόλοιποι πίστευαν ἀκράδαντα στό θαῦμα τῆς Ἀνάστασης καί ἦταν πρόθυμοι νά πεθάνουν κάθε στιγμή γι’ αὐτό! Μήπως ὁ Ἰησοῦς δέν ἦταν πραγματικά νεκρός ὅταν ἀποκαθηλώθηκε; (νεκροφάνεια, ὅπως ὑποστηρίζουν κάποιοι). Ἀδύνατο, γιατί πώς θά μποροῦσε κάποιος μέ πληγές σέ ὅλο τό σῶμα νά περπατήσει μεγάλες ἀποστάσεις ὅπως τήν πορεία πρός Ἐμμαούς κ.ἄ. Ἡ Ἀνάσταση ἦταν γεγονός πέρα ὥς πέρα ἀληθινό καί ἔδωσε στούς φοβισμένους ψαράδες τή δύναμη νά ὀργανώσουν τή δράση τους καί νά φέρουν εἰς πέρας τό δύσκολο ἔργο τῆς διάδοσης τοῦ Εὐαγγελίου στά πέρατα τῆς οἰκουμένης!!!
Τελικά ἀπ’ ὅτι φαίνεται ἡ μόνη ἀσφαλής ἀλλά καί ὀρθή ὁδός πού μποροῦμε νά ἀκολουθήσουμε γιά νά λύσουμε τό μεγάλο αὐτό ζήτημα, εἶναι ἡ ὁδός τῆς πίστης! Μόνο διά τῆς ὁδοῦ τῆς ἁπλῆς πίστης καί φυσικά τοῦ μυστηριακοῦ βιώματος, θά μπορέσουμε τελικά νά προσεγγίσουμε τόν Θεό καί νά κοινωνήσουμε μαζί Του!
Καλούμαστε λοιπόν νά ἀπαντήσουμε στό μέγα ἐρώτημα: «Τίνα με λέγουσιν οἱ ἄνθρωποι εἶναι;» ποῦ ἔθεσε ὁ ἴδιος πρίν ἀπό τόσα χρόνια καί ὡς ἄλλοι υἱοί Ἰωνᾶ νά φωνάξουμε «Σύ εἶ ὁ Χριστός ὁ υἱός τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος». Ἀμήν!!!
Βιβλιογραφία
ALISTER Mc GRATH, Τό Λυκόφως τοῦ Ἀθεϊσμοῦ, ἐκδόσεις ΟΥΡΑΝΟΣ , Ἀθήνα 2008
VITTORIO MESSORI, Ὑπόθεση Ἰησοῦς, ἐκδόσεις ΠΟΡΕΙΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ, Ἀθήνα 1980