Από τις επιστολές του π. Σεραφείμ Ρόουζ
Απόσπασμα επιστολής προς τον π. Δαυίδ το έτος 1970
«… Μοιραζόμαστε τον ίδιο σεβασμό για τον π. Γεώργιο Φλωρόφσκυ, ως ακαδημαϊκό θεολόγο και ερμηνευτή των Πατέρων. Ο σεβασμός αυτός είναι ευρέως διαδεδομένος στην Εκκλησία -τα βιβλία του για τους Πατέρες είναι βασικά εγχειρίδια. Ο Br. Gleb τον γνωρίζει και έλαβε την ευλογία του να πάει στο Τζόρντανβιλ για σπουδές.
Υπάρχει όμως και ένας λόγος για την δυσμενή άποψη στο πρόσωπό του, η οποία είναι διαδεδομένη στην Εκκλησία μας συχνά ανάμεσα στους ίδιους ανθρώπους που σέβονται την ακαδημαϊκή του θεολογία. Η Ορθοδοξία δεν είναι απλώς ένα δόγμα που πρέπει να γίνει κατανοητό, αλλά μια αντίληψη ζωής που πρέπει να γίνει βίωμα -αυτό είναι ιδιαίτερα αισθητό σε περιόδους κρίσης όπως ήταν ολόκληρος αυτός ο αιώνας. Έχω την αίσθηση ότι ο π. Γεώργιος Φλωρόφσκυ απέτυχε στην ουσιαστική διάσταση της Ορθοδοξίας στην πράξη.
Ποιο είναι το αποτέλεσμα των πολυετών εμφανίσεών του στις οικουμενικές συνάξεις; Η Ορθοδοξία, βεβαίως, έχει γίνει πιο γνωστή, όχι όμως ως η Εκκλησία του Χριστού αλλά ως η «τέταρτη μεγαλύτερη θρησκεία», η οποία συνήθιζε ενίοτε να δημιουργεί πρόβλημα στους Προτεστάντες επιμένοντας να κάνουν «ξεχωριστές δηλώσεις», και που τώρα, υποχώρησε στη γενική αιρετική θεώρηση της Εκκλησίας την οποία προτείνουν οι Προτεστάντες (ο Αρχιεπίσκοπος Ιάκωβος, πράγματι, δηλώνει σαφώς: «Η Εκκλησία σε όλες τις θρησκευτικές της μορφές είναι το σώμα του Χριστού!»).
Στην περίπτωση που περιγράφει ο Vladika Vitaly (Orthodox Word, 1969, σελ. 150-1), ο π. Γεώργιος από μόνος του ώθησε προς αυτήν την κατεύθυνση: όχι λέγοντας κάτι αιρετικό ο ίδιος, αλλά υποχωρώντας στις πιέσεις που πάντα υπάρχουν στις οικουμενικές συνάξεις· να πούμε κάτι που θα ικανοποιήσει την Προτεσταντική πλειοψηφία και θα ερμηνευτεί από εκείνους με αιρετικό τρόπο.
Η Ορθοδοξία του π. Γεωργίου σε τέτοιες συνάξεις είναι τυπικά ορθή αλλά είναι μόνο τυπική Ορθοδοξία, όχι ζώσα Ορθοδοξία, όχι η Ορθοδοξία στην πράξη. Και η Ορθοδοξία σήμερα καταστρέφεται εκ των έσω ακριβώς από αυτήν την έλλειψη της ζωντανής Ορθοδοξίας. Η Ορθοδοξία έχει ένα πράγμα να πει στο οικουμενικό κίνημα: εδώ βρίσκεται η αλήθεια, ελάτε σε αυτήν. Το να παραμένει κανείς για να «συζητήσει» αυτήν την αλήθεια, όχι μόνο αποδυναμώνει την Ορθόδοξη μαρτυρία, την καταστρέφει. Οι Προτεστάντες εδώ και πολύ καιρό είχαν δίκιο όταν έλεγαν: Αν έχετε την αλήθεια, τότε γιατί συμμετέχετε στο οικουμενικό κίνημα το οποίο αναζητά μία άγνωστη αλήθεια; …»
Μετάφραση Φαίη για το ΑΒΕΡΩΦ.
(απόσπασμα από την Επιστολή νο. 32., π. Σεραφείμ Ρόουζ προς τον π. Δαυίδ Μπλακ, Μάρτιος 23, Απρίλιος 5, 1970, Μετάφραση Φαίη, Αβέρωφ)
«… We share your respect for Fr. Georges Florovsky as a theological scholar and interpreter of the Fathers; such respect is widespread in the Synodal Church—his books on the Fathers are basic textbooks. Br. Gleb knows him and received his blessing go to Jordanville to study. But there is also a reason for the lower opinion of him that is widespread in our Church, often among the same people who respect his theological scholarship. Orthodoxy—as is particularly noticeable in times of crisis such as our whole century has been—is not merely a doctrine to be understood, but a conception of life to be lived. Fr. George, it seems to me, has failed in the vital dimension of Orthodoxy in practice. What is the result of his many years of appearances at ecumenical gatherings? Orthodoxy, to be sure, has become better known—but not as the Church of Christ, rather as a “fourth major faith” which used sometimes to give trouble to the Protestants by insisting on making “separate statements,” but now has come around to the general heretical view of the Church which the Protestants expound (Archbp. Iakovos, indeed, states clearly: “The Church in all its denominational forms is the body of Christ“!). In the situation which Vladika Vitaly describes (Orthodox Word, 1969, p. 150-1), Fr. George himself gave a push in the direction of this heresy: not by saying anything heretical himself, but by giving in to the pressures that always exist at ecumenical gatherings to say something that will please the Protestant majority and will be interpreted by them in a heretical fashion. The Orthodoxy of Fr. George at such gatherings is formally correct, but it is thus only formal Orthodoxy, not living Orthodoxy, hot Orthodoxy in practice. And Orthodoxy today is being destroyed from within precisely by this lack of living Orthodoxy. Orthodoxy has one thing to say to the ecumenical movement: here is the truth, join yourself to it; to remain to “discuss” this truth not merely weakens the Orthodox witness, it destroys it. The Protestants long ago were right when they said: If you have the truth, why are you participating in the ecumenical movement, which is a search for an unknown truth.»
(Πηγή: «Letters of Fr. Seraphim Rose (1961-1982): Letter 032, Mar. 23/Apr. 5, 1970, to Fr David Black», Discerning Thoughts)
Πηγή: Αβέρωφ, Discerning Thoughts
