Κατατέθηκε η τροπολογία για την ανέγερση του ισλαμικού τεμένους στον Βοτανικό, στο νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας «επείγοντα μέτρα για την Πρωτοβάθμια, Δευτεροβάθμια και Τριτοβάθμια Εκπαίδευση», το οποίο εισάγεται αύριο, Παρασκευή, στην Ολομέλεια προς ψήφιση με την διαδικασία του κατεπείγοντος.

Η τροπολογία φέρει τις υπογραφές του υπουργού Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων Αριστείδη Μπαλτά, του υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Παναγιώτη Λαφαζάνη και του αναπληρωτή υπουργού Γιάννη Τσιρώνη.

Σύμφωνα με την τροπολογία, επανακαθορίζονται τα στοιχεία του διαγράμματος, που αφορά σε τμήμα ιδίας συνολικής επιφάνειας του ίδιου δημοσίου ακινήτου στην περιοχή του Βοτανικού του Δήμου Αθηναίων, όπου επιτρέπεται, σύμφωνα με τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας (άρθρο 3, ν. 3512/2006, όπως ισχύει) η εγκατάσταση και κατασκευή του Ισλαμικού Τεμένους Αθηνών.

ΑΝΕΛ: Ακαιρη τροπολογία σε άσχετο νομοσχέδιο

Την απόσυρση της τροπολογίας ζητά το κόμμα των Ανεξάρτητων Ελλήνων, το οποίο, με δήλωση του βουλευτή Νικόλαου Μαυραγάνη, τονίζει ότι πολιτικό υπόβαθρο της συγκεκριμένης τροπολογίας είναι η οικοδόμηση μέτρων εμπιστοσύνης με την Τουρκία, ενώ η τήρησή της -και από τις δύο πλευρές με βάση την αρχή του διεθνούς δικαίου και την αρχή της αμοιβαιότητας- αποτελεί προϋπόθεση.

«Δεδομένου ότι η Τουρκία, δεν έχει πραγματοποιήσει βήματα προόδου τόσο σε σχέση με τους χώρους θρησκευτικής λατρείας, όσο και σε σχέση με τις υποχρεώσεις της από το Διεθνές Δίκαιο και τις Ευρωπαϊκές Συμβάσεις για την επαναπροώθηση των προσφύγων-μεταναστών στις χώρες από τις οποίες εισήχθησαν στην ΕΕ, εμείς οι Ανεξάρτητοι Έλληνες έχουμε την άποψη ότι είναι τουλάχιστον άκαιρη μίας τέτοια τροπολογίας σε ένα άσχετης θεματολογίας νομοσχέδιο» τονίζει συγκεκριμένα ο κ. Μαυραγάνης.

Πηγή: in.gr, Θρησκευτικά

ΓΕΝΙΚΑ: Στις 10 Μαΐου 1956 απαγχονίστηκαν στις Κεντρικές Φυλακές της Λευκωσίας από τους Άγγλους αποικιοκράτες, που σημειωτέον κατέχουν ακόμη τμήμα του εδάφους της μαρτυρικής Μεγαλονήσου, ο Μιχαήλ Καραολής και ο Ανδρέας Δημητρίου.

Οι δύο εθνικοί αυτοί αγωνιστές αποτέλεσαν τους πρωτομάρτυρες του αντιαποικιοκρατικού Κυπριακού Αγώνα δίνοντας τη ζωή τους για την απελευθέρωση και Ένωση της Κύπρου με την Μητέρα Ελλάδα και όχι για κάποιο “δικοινοτικό ή διζωνικό σύστημα”, ή όπως αλλιώς χαρακτηρίζονται από τα διάφορα σχέδια Ανάν, κ.ά. .

ΣΤΗΝ ΕΟΚΑ: Οι Καραολής και Δημητρίου προέρχονταν από την αγροτική τάξη, η οποία στις δεκαετίες των ΄40 και ΄50, επιβίωνε μέσα στη τη φτώχεια και την εξαθλίωση. Εντάχθηκαν σε νεαρή ηλικία στην ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) και αγωνίστηκαν ηρωικά για την απελευθέρωση και την Ελληνικότητα της Κύπρου μας. Η δράση τους στην ΕΟΚΑ υπήρξε πολυδιάστατη.

ΟΙ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΓΧΟΝΕΣ: Ο Μιχαήλ Καραολής μαζί με τον συναγωνιστή του Ανδρέα Παναγιώτου κατηγορήθηκαν ότι σκότωσαν σε μια συγκέντρωση του ΑΚΕΛ στις 28 Αυγούστου 1955, έναν αστυνομικό ελληνικής καταγωγής συνεργάτη των Άγγλων. Ο Καραολής, αντίθετα με τον Παναγιώτου, συνελήφθη αργότερα σε ενέδρα. Οι Βρετανοί που τηρούσαν αρχείο στο Τμήμα Οδικών Μεταφορών τον ανακάλυψαν από το ποδήλατό του που δεν μπόρεσε να πάρει από τη συγκέντρωση. Ο Ανδρέας Δημητρίου συνελήφθη και κατηγορήθηκε ότι πυροβόλησε και τραυμάτισε στην Αμμόχωστο τον πράκτορα της Ιντέλιτζενς Σέρβις, Σίντνεϊ Τέιλορ, στις 28 Νοεμβρίου 1955. Οι δύο αγωνιστές δεν αποκάλυψαν τίποτα στις αγγλικές αρχές, φυλακίστηκαν στις Κεντρικές Φυλακές Λευκωσίας και καταδικάσθηκαν σε θάνατο και απαγχονίστηκαν στις 10 Μαΐου 1956.

ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ: Όπως ήταν αναμενόμενο, η εκτέλεσή τους προκάλεσε έκρηξη αντιδράσεων στη Μεγαλόνησο. Η Ε.Ο.Κ.Α. εκτέλεσε τους Άγγλους στρατιώτες Γκόρντον Χιλ και Ρόναλντ Σίλτον, που είχαν απαχθεί και κρατούνταν ως όμηροι ενώ σχεδιάστηκε επίθεση στον αστυνομικό σταθμό Παλαιχωρίου η οποία ματαιώθηκε την τελευταία στιγμή. Στην Ελλάδα την προηγούμενη μέρα της εκτέλεσης, άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και 200 τραυματίστηκαν στην Αθήνα, από τις συγκρούσεις αστυνομικών και διαδηλωτών σε μια πρωτοφανούς έντασης διαδήλωση, με κεντρικό αίτημα την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Άλλωστε για τον πατριώτη Έλληνα η Κύπρος δεν “κείται μακράν” κατά το ρηθέν του “μακαριστού εθνάρχου”.

ΟΙ ΤΑΦΟΙ ΤΟΥΣ: Οι σωροί των δύο ηρώων του απελευθερωτικού αγώνα της Κύπρου θάφτηκαν μαζί με άλλους 11 Έλληνες ήρωες στα λεγόμενα «Φυλακισμένα Μνήματα», ένα μικρό κοιμητήριο που είχαν κατασκευάσει οι Άγγλοι αποικιοκράτες στις κεντρικές φυλακές της Λευκωσίας και το οποίο βρισκόταν δίπλα από τα κελιά των μελλοθάνατων και την αγχόνη. Οι Άγγλοι δεν επέτρεψαν στις οικογένειές τους να πάρουν τα σώματά τους και να τα θάψουν με τον προσήκοντα σεβασμό. Η εκτέλεση αυτών των Ελλήνων αγωνιστών της Κύπρου προκάλεσε εντονότατο ρεύμα αγανάκτησης σ΄ ολόκληρο τον κόσμο. Τιμής ένεκεν ο Δήμος Αθηναίων μετονόμασε την οδό Λουκιανού όπου και το οίκημα της Αγγλικής Πρεσβείας σε οδό Καραολή και Δημητρίου, το ίδιο έπραξε και ο Δήμος Πειραιά μετονομάζοντας την οδό Ναυάρχου Μπητ στη σημερινή οδό Καραολή και Δημητρίου. Επίσης, στην Καισαριανή δύο δρόμοι φέρουν τα ονόματα των δύο αγωνιστών, ο ένας του Μιχαήλ Καραολή και ο άλλος του Ανδρέα Δημητρίου.

ΕΠΙΛΟΓΙΚΑ: Ο Μιχαλάκης Καραολής κατά την διάρκεια της κράτησης του έδωσε ένα γράμμα προς τους φίλους του με τα παρακάτω:

“Τα ελληνόπουλα δεν ξέρουν

μόνο πως πρέπει να ζουν

Ξέρουν και πώς να πεθαίνουν

Kαι πως την πατρίδα να τιμούν”.

Τα λόγια αυτά ας θυμόμαστε εμείς οι Ελλαδίτες Έλληνες αλλά και οι Κύπριοι αδελφοί μας μη ξεχνώντας πως ο θάνατός τους ήταν απότοκος του αγώνα των Ελλήνων της Κύπρου για Ένωση με τη Μάνα Πάτριδα και τίποτε λιγότερο.

Πηγή: Ακτίνες

ΣΥΧΝΑ ἀκούγεται στούς ναούς ἡ προτροπή πρός τούς πιστούς νά δίνουν τό καλό παράδειγμα στούς ἄλλους καί ἰδιαίτερα στούς κοσμικούς, πού εἶναι μακριά ἀπό τό Θεό, προκειμένου νά ἐπιστρέψουν.

Εἶναι ἀλήθεια ὅτι στίς μέρες μας προβάλλεται μέ σύγχρονο κι ἐντυπωσιακό τρόπο μόνο τό κακό παράδειγμα, ἐνῶ τό καλό συσκοτίζεται, γιατί οἱ βυθισμένοι στήν ἁμαρτία δέν τό ἀνέχονται. Αὐτό βέβαια δέν πρέπει νά μᾶς ἀποθαρρύνει, γιατί τό φῶς τοῦ καλοῦ παραδείγματος δέν σβήνει εὔκολα καί δέν ἔχει σχέση μέ τίς ἐφήμερες ἐντυπώσεις τοῦ κακοῦ παραδείγματος, πού γρήγορα χάνονται καί στή θέση τους ἔρχονται ἄλλες πού ἔχουν τήν ἴδια τύχη.

Εἶναι σημαντικό πράγμα νά εἶσαι τό καλό παράδειγμα στούς ἄλλους, ἀλλά σημαντικότερο εἶναι νά παραδειγματίζεσαι ἐσύ ἀπό τούς ἄλλους, γιατί ἔχεις ἀνάγκη γιά κάτι τέτοιο καί ἄς ἀπέκτησες ὅλες τίς ἀρετές. Στήν πνευματική ζωή χρειάζεται μιά συνεχής ἀνανέωση. Καί τά πιό γνωστά μέ τόν καιρό ξεχνιοῦνται καί ἀτονοῦν, γι᾿ αὐτό εἶναι ἀναγκαία ἡ ὑπόμνηση καί ἡ παρακίνηση.

Ὁ ἅγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς λέει ὅτι «ὅλοι εἴμαστε σέ ὅλη μας τή ζωή ταυτόχρονα καί παιδαγωγοί καί παιδαγωγούμενοι. Διότι σέ ὅλη μας τή ζωή ἤ λάμπουμε σέ ἄλλους ἤ δεχόμαστε τό φῶς ἀπό ἄλλους, ἤ συσκοτίζουμε ἄλλους ἤ γινόμαστε σκοτεινοί, ἤ ἐπηρεάζουμε ἄλλους μέ τό χαρακτήρα μας ἤ μᾶς ἐπηρεάζουν ἄλλοι. Καί ὅταν θέλουμε καί ὅταν δέν θέλουμε, ἐμεῖς παιδαγω- γοῦμε, καί μᾶς παιδαγωγοῦν. Ἡ ἀγωγή, ἐάν δέν εἶναι παντοδύναμη, εἶναι πράγματι παντοῦ παροῦσα».

Ὁ ἄνθρωπος, πού ἔχει τήν καλή ἀνησυχία, ἀπό ὅλα μπορεῖ νά ὠφεληθεῖ πνευματικά. Πρωτίστως ἀπό τόν ἐνάρετο, ὁ ὁποῖος μέ τά λόγια καί τά ἔργα του καί γενικά μέ τή συμπεριφορά του δίνει τό καλό παράδειγμα. Ἀπό τίς εἰκόνες τῆς φύσης, ἀπό τά ἔντομα καί τά μικρά ζῶα, ἀλλά καί ἀπό τά ἄγρια θηρία τοῦ δάσους, ἀπό τόν οὐρανό, τή θάλασσα καί λοιπά. Ἀλλά καί ἀπό τό κακό παράδειγμα μπορεῖ νά ὠφεληθεῖ, ἐάν ἔχει κάποια πνευματική σταθερότητα. Τό βλέπει καί ἐνοχλεῖται, ἀγανακτεῖ γιά τήν προκλητικότητα καί τήν ἔλλειψη ντροπῆς καί ἀρνεῖται τό μιμητισμό καί τήν ἐπιπόλαιη ἀποδοχή του. Αὐτό συμβαίνει καθημερινά στήν τηλεόραση μέ τό νά προβάλλονται πρόσωπα φθαρμένα ἀπό τήν ἁμαρτία, τά ὁποῖα θέλουν νά κατευθύνουν τό λαό καί νά τόν ἀπομακρύνουν ἀπό τίς ἠθικές καί παραδοσιακές ἀξίες.

Προσοχή χρειάζεται στό ὑποκριτικό παράδειγμα, τό ὁποῖο εὐρέως ὑπάρχει στή σύγχρονη κοινωνία. Πρέπει νά εἴμαστε ἐπιφυλακτικοί καί νά μή χειροκροτοῦμε εὔκολα. Ἡ ὑποκρισία πάντα στοχεύει στήν παραπλάνηση καί τίς ψεύτικες ἐντυπώσεις, προκειμένου στή συνέχεια νά ἐπιτευχθοῦν ἰδιοτελεῖς σκοποί. Εἶναι ἡ προσφιλής τακτική τῶν πολιτικῶν, τῶν καλλιτεχνῶν, τῶν ἀνθρώπων τῆς ἐξουσίας, ἀλλά καί τῶν ἀπατεώνων, πού ποτέ δέν ἔλλειψαν ἀπό τήν κοινωνία μας.

Πηγή: Ορθόδοξος Τύπος, 8/5/2015, Θρησκευτικά

Στά κηρύγματά μας, ἀδελφοί μου χριστιανοί, ἑρμηνεύουμε τούς ψαλμούς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, οἱ ὁποῖοι ἔχουν κυριαρχική θέση στήν λατρεία τῆς Ἐκκλησίας μας. Δέν ὑπάρχει λειτουργική ἀκολουθία χωρίς ἱερό ψαλμό. Στό σημερινό μου κήρυγμα θά σᾶς ἑρμηνεύσω τόν 2ο ψαλμό. Στόν ψαλμό αὐτόν παριστάνονται ἔθνη καί λαοί νά διοργανώνουν ἕνα ἐπαναστατικό κίνημα ἐναντίον ποίου; Ἐναντίον τοῦ Θεοῦ Πατέρα καί τοῦ Υἱοῦ του Ἰησοῦ Χριστοῦ!... «Κατά τοῦ Κυρίου καί κατά τοῦ Χριστοῦ Αὐτοῦ», λέγει ὁ ψαλμός (στίχ. 2). 

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ

ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΕΩΣ

ΔΗΜΗΤΣΑΝΑ-ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΙΣ

Δημητσάνα - Μεγαλόπολη, Κυριακή 10 Μαΐου 2015

ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟ ΕΓΚΥΚΛΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ

ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΟΥ ΨΑΛΤΗΡΙΟΥ

Ὁ 2ος Ψαλμός

TO ΚΙΝΗΜΑ ΤΟΥ ΑΘΕΪΣΜΟΥ

1. Στά κηρύγματά μας, ἀδελφοί μου χριστιανοί, ἑρμηνεύουμε τούς ψαλμούς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, οἱ ὁποῖοι ἔχουν κυριαρχική θέση στήν λατρεία τῆς Ἐκκλησίας μας. Δέν ὑπάρχει λειτουργική ἀκολουθία χωρίς ἱερό ψαλμό. Στό σημερινό μου κήρυγμα θά σᾶς ἑρμηνεύσω τόν 2ο ψαλμό. Στόν ψαλμό αὐτόν παριστάνονται ἔθνη καί λαοί νά διοργανώνουν ἕνα ἐπαναστατικό κίνημα ἐναντίον ποίου; Ἐναντίον τοῦ Θεοῦ Πατέρα καί τοῦ Υἱοῦ του Ἰησοῦ Χριστοῦ!... «Κατά τοῦ Κυρίου καί κατά τοῦ Χριστοῦ Αὐτοῦ», λέγει ὁ ψαλμός (στίχ. 2). 

Βέβαια ἀπό τήν ἀρχή ὁ ψαλμωδός βλέπει ὅτι τό κίνημα αὐτό θά καταλήξει στό «τίποτα», γι᾽ αὐτό καί ἀπορώντας λέγει: «Ἱνατί ἐφρύαξαν ἔθνη καί λαοί ἐμελέτησαν κενά;» (στίχ. 1). Ὁ ψαλμός μας λέει γιά ποιό λόγο τά ἔθνη καί οἱ λαοί αὐτοί τά βάζουν μέ τόν Θεό Πατέρα καί μέ τόν Χριστόν Του. Τά βάζουν ἐναντίον τοῦ Θεοῦ γιατί δέν θέλουν τήν ὑποταγή σ᾽ Αὐτόν. Θέλουν νά διαρρήξουν κάθε δεσμό μέ τόν Θεό. Θέλουν νά εἶναι ἄθεοι καί ἄπιστοι. Γι᾽ αὐτό καί λένε καί διακηρύττουν: «Διαρρήξωμεν τούς δεσμούς αὐτῶν καί ἀπορρίψωμεν ἀφ᾽ ἡμῶν τόν ζυγόν αὐτῶν» (στίχ. 3). Σάν νά ἔλεγαν: Φύγε, Θεέ, ἀπό πάνω μας!... Ὁ Θεός ἀπό ψηλά, χριστιανοί μου, βλέπει τό κίνημα αὐτό τῶν ἀνοήτων ἀνθρώπων, πού τά βάζουν ἐναντίον Του καί τό ἀντιπαρέρχεται μέ ἕνα «μειδίαμα», ὅπως λέγει ὁ ψαλμός μας: «Ὁ κατοικῶν ἐν οὐρανοῖς ἐκγελάσεται αὐτούς» (στίχ. 4). Ὅμως, ἄν αὐτοί οἱ ἀνόητοι, οἱ ἄθεοι καί οἱ ἄπιστοι, συνεχίσουν τό ἐπαναστατικό τους κίνημα κατά τοῦ Θεοῦ, τότε ὁ Θεός δέν θά περιοριστεῖ στό ἁπλό μειδίαμα, ἀλλά, ὅπως λέγει ὁ ψαλμός μας, τότε «λαλήσει πρός αὐτούς ἐν ὀργῇ Αὐτοῦ καί ἐν τῷ θυμῷ Αὐτοῦ ταράξει αὐτούς» (στίχ. 5)!

2. Τώρα ἐμφανίζεται στόν ψαλμό μας νά ὁμιλεῖ ὁ Ἴδιος ὁ Μεσσίας, ὁ Ἰησοῦς Χριστός, πού γνωρίζουμε στήν Καινή Διαθήκη. Ὁμιλεῖ καί λέγει γιά τόν Ἑαυτό Του ὅτι χρίστηκε ἀπό Αὐτόν τόν Θεόν καί καταστάθηκε ἀπό Αὐτόν βασιλεύς στήν Σιών. Λέγει: «Ἐγώ δέ κατεστάθην βασιλεύς ὑπ᾽ Αὐτοῦ, ἐπί Σιών ὄρος τό ἅγιον Αὐτοῦ» (στίχ. 6). Καί ἀκόμη λέγει ὁ Μεσσίας γιά τόν σκοπό τῆς ἐγκαταστάσεώς Του ὡς βασιλέως τῆς Σιών. Καί ὁ σκοπός εἶναι νά ἐξαγγείλει τό πρόσταγμα τοῦ Θεοῦ. «Διαγγέλλων τό πρόσταγμα Κυρίου» (στίχ. 7). Ποιό εἶναι αὐτό τό «πρόσταγμα τοῦ Κυρίου», πού ἔρχεται ὁ Μεσσίας νά ἐξαγγείλει; Εἶναι ὁ Νόμος τοῦ Θεοῦ, χριστιανοί μου. Ἀλλά ἐπειδή ὑπῆρχε στήν Παλαιά Διαθήκη ὁ Νόμος τοῦ Θεοῦ, πού δόθηκε διά τοῦ Μωυσέως, ἄρα τώρα ὁ Μεσσίας θά ἐξαγγείλει νέο Νόμο, τό ἅγιο Εὐαγγέλιό Του. Ἀκόμη ὁ ψαλμός μας ἐδῶ μᾶς λέει γιά τήν σχέση, τήν στενή σχέση, πού ἔχει ὁ Μεσσίας, ὁ Ἰησοῦς Χριστός, μέ τόν Θεό. Εἶναι Υἱός Του, πού γεννήθηκε ἀπό τήν οὐσία Του. Γι᾽ αὐτό καί ἐδῶ στόν ψαλμό μας μέ πανηγυρικό τόνο ὁ Μεσσίας λέγει: «Κύριος εἶπε πρός με· Υἱός Μου εἶ Σύ, Ἐγώ σήμερον γεγέννηκά Σε» (στίχ. 7). Ὁ Ἰησοῦς Χριστός, ἀγαπητοί μου, εἶναι Υἱός τοῦ Θεοῦ καί γεννήθηκε ἀπό τόν Θεό Πατέρα πρό πάντων τῶν αἰώνων, ὅπως τό λέγουμε στό «Πιστεύω» μας. Αὐτήν τήν προαιώνια γέννηση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ δηλώνουν οἱ λόγοι τοῦ Θεοῦ πρός Αὐτόν, πού εἴπαμε παραπάνω: «Υἱός Μου εἶ Σύ, Ἐγώ σήμερον γεγέννηκά Σε». Καί ἀφοῦ ὁ Μεσσίας ἔλαβε ὡς ἄνθρωπος τέτοια ἐξουσία καί τέτοια δύναμη ἀπό τόν Θεό, ἄρα τό βασίλειό Του, δηλαδή ἡ Ἐκκλησία Του, εἶναι παγκόσμια. Εἶναι «καθολική», δηλαδή εἶναι σέ ὅλο τόν κόσμο, ὅπως τό λέμε καί στό «Πιστεύω» μας. Αὐτήν τήν παγκοσμιότητα τοῦ Μεσσία ἐκφράζει ὁ ψαλμός μας ἐδῶ παρουσιάζοντας τόν Θεό Πατέρα νά λέγει πρός Αὐτόν: «Δώσω Σοι ἔθνη τήν κληρονομίαν Σου καί τήν κατάσχεσίν Σου τά πέρατα τῆς γῆς» (στίχ. 8). Εἶναι αὐτό πού εἶπε ὁ ἀναστάς Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός στούς μαθητές Του: «Ἐδόθη Μοι πᾶσα ἐξουσία ἐν οὐρανῷ καί ἐπί γῆς» (Ματθ. 28,18). Βέβαια, τήν ἐξουσία αὐτή τοῦ Μεσσία δέν θά τήν ἀναγνωρίζουν ὅλοι καί δέν θά ὑποτάσσονται ὅλοι σ᾽ Αὐτόν. Θά ὑπάρχουν καί οἱ ὑβριστές καί οἱ ἐπαναστατοῦντες ἐναντίον Του, ὅπως τό βλέπουμε καί στόν 2ο ψαλμό πού ἑρμηνεύουμε. Γιατί εἴπαμε ἀπό τήν ἀρχή ὅτι ὁ ψαλμωδός βλέπει ἔθνη καί λαούς νά στρέφονται κατά τοῦ Θεοῦ καί κατά τοῦ Μεσσία (στίχ. 1-2). Ἀλλά, ἄς καθήσουν φρόνιμα καί ἄς μήν ἐνεργοῦν ἀσύνετα τά ἔθνη καί οἱ λαοί καί μεμονωμένα ἄτομα πού στρέφονται κατά τοῦ Μεσσία, κατά τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Γιατί ὁ Ἰησοῦς Χριστός, ὁ Μεσσίας τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, παριστάνεται ἐδῶ νά κρατεῖ στά χέρια Του «ράβδο σιδηρά», γιά νά συντρίψει «ὡς σκεύη κεραμέως» ὅσους ἐναντιοῦνται σ᾽ Αὐτόν (στίχ. 9). Ἄς φοβηθοῦν λοιπόν οἱ ἐναντιούμενοι κατά τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ καί τῆς Ἐκκλησίας Του, γιατί ὁ Ἰησοῦς Χριστός εἶναι Θεός. Μακροθυμεῖ μέν στήν ἀρχή, «ἐκγελάσεται αὐτούς», ὅπως λέγει ὁ ψαλμός μας (στίχ. 4), γιά νά δώσει καιρό μετανοίας στούς ἀπίστους καί ἀθέους, ἀλλά, ὅταν αὐτοί συνεχίζουν τήν ἀθεϊστική τους πολεμική, τότε ὁ Ἰησοῦς Χριστός «λαλήσει πρός αὐτούς ἐν ὀργῇ Αὐτοῦ καί ἐν τῷ θυμῷ Αὐτοῦ ταράξει αὐτούς» (στίχ. 5). Τότε ὁ Ἰησοῦς Χριστός μέ τήν σιδηρά ράβδο Του «ὡς σκεύη κεραμέως συντρίψει αὐτούς» (στίχ. 9). Καί ἄς φοβηθοῦμε ὅλοι ὅσοι συνεχίζουμε νά ἁμαρτάνουμε, ἐναντιούμενοι ἔτσι κατά τοῦ Θεοῦ, ἄς φοβηθοῦμε ὅλοι, λέγω, τό «σιδερένιο μπαστούνι τοῦ Θεοῦ», πού ἔλεγε ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός.

3. Τέλος, ἀγαπητοί μου, ὁ ποιητής τοῦ ψαλμοῦ στρέφεται πρός αὐτούς πού διοργάνωσαν τό ἐπαναστατικό κίνημα κατά τοῦ Θεοῦ καί κατά τοῦ Υἱοῦ Του, τοῦ Μεσσία, καί τούς λέγει νά ἔχουν σύνεση («σύνετε», στίχ. 10), νά ἀποκτήσουν τήν παιδεία τοῦ Θεοῦ («παιδεύθητε», στίχ. 10· «δράξασθε παιδείας», στίχ. 12) καί νά ὑποταγοῦν στόν Θεό μέ πλήρη ὑποταγή σ᾽ Αὐτόν («δουλεύσατε τῷ Κυρίῳ ἐν φόβῳ», στίχ. 11), «μή ποτε ὀργισθῇ Κύριος... ὅταν ἐκκαυθῇ ἐν τάχει ὁ θυμός Αὐτοῦ», στίχ. 13. Ἀλλοίμονο σέ ὅσους τά βάζουν μέ τόν Θεό καί χαρά καί εὐτυχία σέ ἐκείνους πού ὑποτάσσονται σ᾽ Αὐτόν. «Μακάριοι πάντες οἱ πεποιθότες ἐπ᾽ Αὐτῷ», ὅπως λέγει στό τέλος του ὁ ψαλμός μας (στίχ. 13).

Μέ πολλές εὐχές,

† Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας

Πηγή: Ακτίνες

(Ευαγγέλιο: Ιωάν. δ' 5-42)

Ανθρωπε! Αν εξακολουθείς να πιστεύεις πως η σωματική τροφή και το ποτό είναι ικανά να θρέψουν και να ξεδιψάσουν την ψυχή σου, θα βρεθείς στο επίπεδο όπου βρίσκονται τα οικόσιτα ζώα και τα άγρια κτήνη.

Αν κατόρθωσες να ξεπεράσεις το επίπεδο αυτό κι ελπίζεις πως η ψυχή σου μπορεί να τραφεί και ν' αναζωογονηθεί από την ανθρώπινη σοφία και το εγκόσμιο κάλλος, τότε θα βρεθείς στο επίπεδο εκείνων που έχουν αποκτήσει ημι-εμπειρία, ημι-ανάπτυξη.

Η πρώτη σκέψη είναι ανόητη, η δεύτερη (η ελπίδα) είναι στείρα. Στο δεύτερο αυτό επίπεδο ακούς τα βογγητά και τις κραυγές του διψασμένου κόσμου και νομίζεις πως είναι τραγούδια κι ευωχίες, μια προσπάθεια να ξεδιψάσει κανείς με τη δίψα των άλλων.

Αν ξεπέρασες το επίπεδο αυτό κι ένιωσες μια ανέκφραστη δίψα, που καμιά πηγή στον κόσμο δε θα μπορούσε να τη σβήσει - που δε θα μπορούσε ούτε κι ολόκληρος ωκεανός να τη σβήσει - τότε έχεις αποκτήσει πραγματική εμπειρία, είσαι άνθρωπος αληθινός. Μόνο όταν βρεθείς στο επίπεδο αυτό της ακόρεστης πνευματικής δίψας, της δίψας εκείνης που ένιωσε κι ο Δαβίδ, θα κατανοήσεις με πληρότητα το σημερινό ευαγγέλιο.

«Έρχεται ουν εις πόλιν της Σαμαρείας την λεγομένην Συχάρ, πλησίον του χωρίου ο έδωκεν Ιακώβ Ιωσήφ τω υιώ αυτού» (Ιωάν. δ’, 5). Η περιοχή ολόκληρη από την Ιουδαία μέχρι τη Γαλιλαία ονομάζεται Σαμάρεια. Το όνομά της το έλαβε από το βουνό Σαμάρεια.

Ο δρόμος από την Ιερουσαλήμ προς τη Γαλιλαία εξακολουθεί να περνάει από τη Συχάρ (τη σημερινή Ασκάρ). Εκεί είναι ένα κομμάτι γης που το είχε αγοράσει ο Ιακώβ από τους γιους του Εμώρ κι έχτισε εκεί ένα θυσιαστήριο, που το ονόμασε «Θεός του Ισραήλ» (Γεν. λγ’, 19-20). Αργότερα ο Ιακώβ δώρησε τη γη αυτή στο γιο του Ιωσήφ.

«Ην δε εκεί πηγή του Ιακώβ, ο ουν Ιησούς κεκοπιακώς εκ της οδοιπορίας εκαθέζετο ούτως επί τη πηγή· ώρα ην ωσεί έκτη» (Ιωάν. δ’, 6). Η πηγή αυτή είχε το όνομα του Ιακώβ είτε επειδή ο προπάτοράς μας Ιακώβ είχε κατοικήσει κοντά στο πηγάδι αυτό μαζί με τα κοπάδια του είτε επειδή το πηγάδι αυτό το έφτιαξε ο ίδιος.

Κουρασμένος από τον απόκρημνο και ανηφορικό δρόμο από την Ιερουσαλήμ ως εκεί, ο Κύριος κάθησε δίπλα στο πηγάδι για να ξεκουραστεί. Η έκτη ώρα, όπως τη μετρούσαν στην Ανατολή, ήταν η μεσημβρία.

Ο Κύριος έφτασε εκεί την ώρα που ο ήλιος μεσουρανούσε κι η ζέστη ήταν μεγάλη. Ήταν κεκοπιακώς εκ της οδοιπορίας που έκανε για τη σωτηρία μας, όπως κεκοπιακώς ήταν κι αργότερα, όταν ανέβαινε στο σταυρό αιμόφυρτος και πονεμένος.

Γιατί δεν ταξίδεψε νύχτα, που είχε και δροσιά; Οι νύχτες για τον Κύριο ήταν αφιερωμένες στην προσευχή. Κι αν υποθέσουμε στη συγκεκριμένη περίπτωση πως θα ταξίδευε νύχτα, το ευαγγέλιο θα ήταν φτωχότερο κατά ένα μοναδικό γεγονός κι από μια πολύ διδακτική και σωστική αποκάλυψη. Ταξίδευε μέρα, με τα πόδια, στους ανηφορικούς κι απότομους δρόμους και με μεγάλη ζέστη, κουρασμένος και διψασμένος, γιατί βιαζόταν να εκμεταλλευτεί κάθε στιγμή του επίγειου βίου Του, μέρα και νύχτα, για τη σωτηρία μας.

«Έρχεται γυνή εκ της Σαμαρείας αντλήσαι ύδωρ. Λέγει αυτή ο Ιησούς· δός μοι πιείν» (Ιωάν. δ’, 7). Ο ευαγγελιστής τονίζει πως η γυναίκα ήταν Σαμαρείτιδα, επειδή οι Ιουδαίοι χαρακτήριζαν τους Σαμαρείτες ως ειδωλολάτρες. Δός μοι πιείν, της είπε ο Κύριος.

Ήταν κουρασμένος και διψασμένος, σημάδι πως το σώμα Του ήταν αληθινά ανθρώπινο σώμα κι όχι ομοίωμα, όπως ισχυρίστηκαν κάποιοι αιρετικοί. Όπως το σώμα Του δάκρυζε για τους ανθρώπους, όπως υπόφερε από τους πόνους Του στο σταυρό, έτσι είχε και την αίσθηση της πείνας και της δίψας. Αν το ήθελε, θα μπορούσε βέβαια να ξεπεράσει την ανάγκη αυτή, ν' απαλλαγεί απ' αυτήν. Θα μπορούσε με τη θεϊκή Του δύναμη να την αναστείλει για κάποιο διάστημα ή και να την καταργήσει εντελώς.

Πώς όμως έτσι θά ‘δειχνε ότι ήταν αληθινός άνθρωπος; Πώς θα μπορούσε «κατά πάντα τοις αδελφοίς ομοιωθήναι» (Εβρ. Β’, 17), πώς θα τους ονόμαζε αδελφούς Του; Πώς θα μπορούσε να μας διδάξει την υπομονή και την καρτερία στις θλίψεις, αν ο ίδιος δεν είχε υποφέρει και δεν είχε υπομείνει τις θλίψεις και τους πειρασμούς;

Και τελευταίο, θα μπορούσε η τελική νίκη Του νά ‘χει τη λαμπρότητα που μας δυναμώνει και μας φωτίζει στις δυσκολίες της ζωής μας, αν ο ίδιος δεν τα είχε υπομείνει πρώτος όλα και μάλιστα στον ύψιστο βαθμό; Θα ρωτήσει κανείς: «Πώς γίνεται Εκείνος πο υ μπορούσε να πολλαπλασιάσει τους άρτους και να περπατάει στο νερό, όπως σε στέρεο έδαφος, να μην μπορεί μετά από ένα τόσο κοπιαστικό και μακρύ ταξίδι, μ' ένα Του λόγο (ή και με μια Του σκέψη) ν' ανοίξει ξαφνικά μια πηγή με νερό στο βράχο ή στην άμμο και να σβήσει τη δίψα του;»

Σίγουρα αυτό ανήκει στη δύναμή Του. Το έκανε ο Μωυσής αυτό στην έρημο. Το έκαναν και πολλοί άγιοι στό όνομά Του, από τότε που υπάρχει η Εκκλησία μας. Πώς λοιπόν δεν μπορούσε να το κάνει ο ίδιος; Μπορούσε, μα δεν ήθελε.

Ποτέ Του δεν έκανε ούτε ένα μοναδικό θαύμα μόνο για το δικό Του καλό, για να ταΐσει, να ποτίσει ή να ντύσει τον εαυτό Του. Όλα τα θαύματα τα έκανε για τους άλλους. Δέν υπάρχει σκιά ιδιοτέλειας στη ζωή Του. Ακόμα κι όταν μικρό παιδί έφυγε για ν' αποφύγει το ξίφος του Ηρώδη, δεν το έκανε για τον εαυτό Του, αλλά για χάρη των ανθρώπων.

Η ώρα Του δεν είχε φτάσει ακόμα. Όταν όμως ολοκλήρωσε το έργο Του ανάμεσα στους ανθρώπους, δεν προσπάθησε ν' αποφύγει το θάνατο, δεν έφυγε. Αντίθετα, πήγε να τον συναντήσει. Όλα τα λόγια του Χριστού, κάθε συμπεριφορά Του και κάθε έργο που έκανε σ' όλη τη διάρκεια της επίγειας ζωής Του, τα πάντα καθοδηγούνταν από την απεριόριστη αγάπη Του για τους ανθρώπους, καθώς κι από την απεριόριστη σοφία Του.

Δός μοι πιείν. Ο Δημιουργός το ζητάει αυτό από το πλάσμα Του. Τα λόγια αυτά αντηχούν εδώ και δυό χιλιάδες χρόνια. Τα λόγια αυτά δεν τα είπε μόνο στη Σαμαρείτιδα. Απευθύνονται σ' όλες τις γενιές των ανθρώπων, ως τη συντέλεια του κόσμου.

Δός μοι πιείν, λέει σήμερα ο Χριστός στον καθένα μας. Ο Δημιουργός του νερού, Εκείνος που παρέχει τις θάλασσες και τους ωκεανούς, τα ποτάμια και τις πηγές, δεν το λέει αυτό επειδή διψάει για νερό. Διψάει για την αγαθή μας θέληση, για την αγάπη μας. Όταν του δίνουμε κάτι, δεν είναι από το δικό μας, αλλ' από το δικό Του. Κάθε ποτήρι νερό που έχουμε στη γη δικό Του είναι, Εκείνος το δημιούργησε. Για κάθε ποτήρι ψυχρού ύδατος που δίνουμε στους αδελφούς Του τους ελαχίστους, έχει πληρώσει με το τίμιο αίμα Του.

Με την ανεξάντλητη κι αμίμητη ταπείνωσή Του όμως δε ζητάει από τη Σαμαρείτιδα ως Δημιουργός από το πλάσμα Του, αλλ' ώς άνθρωπος από άνθρωπο. Μας δείχνει έτσι την ταπείνωσή Του και φανερώνει την περιορισμένη και ενδεή ανθρώπινη φύση Του. Ο άνθρωπος έχει το δικαίωμα να ζητήσει κάτι από κάποιον άλλον, όπως έχει και το καθήκον να εξυπηρετήσει και να ελεήσει τον άλλον.

«Οι γαρ μαθηταί αυτού απεληλύθεισαν εις την πόλιν ίνα τροφάς αγοράσωσι» (Ιωάν. δ’, 8). Ο Κύριος δεν ήταν μόνο κουρασμένος και διψασμένος, αλλά πεινούσε κιόλας, όπως κι οι μαθητές Του. Είναι κι αυτή μια ακόμα απόδειξη πως ήταν αληθινός άνθρωπος και πως δεν έκανε θαύματα στις περιπτώσεις που η θαυματουργία δε λειτουργούσε για το γενικότερο καλό, για τη σωτηρία των ανθρώπων. Ο ευαγγελιστής αναφέρει την απουσία των μαθητών, ώστε να εξηγήσει για ποιο λόγο ο Κύριος ζήτησε νερό από τη γυναίκα.

Αν οι μαθητές ήταν εκεί θα είχαν βγάλει εκείνοι νερό, οπότε η γυναίκα δε χρειαζόταν ν' αναφερθεί. Σε κάθε περίπτωση η θεία πρόνοια ήθελε να δημιουργήσει την ευκαιρία για τη δική μας διδαχή, ώστε όταν κι εμείς συναντάμε τον εχθρό μας στην ανάγκη του, να τον βοηθάμε. Κι όταν το έθνος μας βρίσκεται σε έχθρα με τους γειτονικούς λαούς, εμείς σαν άνθρωποι να μην τολμάμε να επεκτείνουμε την έχθρα σε κάθε άνθρωπο του έθνους αυτού. Όταν μας δοθεί η ευκαιρία, είναι καθήκον μας να βοηθάμε κάθε άνθρωπο που έχει ανάγκη, χωρίς να προσέχουμε αν ανήκει στο δικό μας έθνος ή όχι.

«Λέγει ουν αυτώ η γυνή η Σαμαρείτις· πώς συ Ιουδαίος ων παρ’ εμού πιείν αιτείς, ούσης γυναικός Σαμαρείτιδος; ου γαρ συγχρώνται Ιουδαίοι Σαμαρείταις» (Ιωάν. δ’, 9). Η γυναίκα είχε την άποψη που είχαν όλοι στην εποχή της, πως ο άνθρωπος δεν πρέπει να μισεί μόνο ένα εχθρικό έθνος, αλλά και κάθε άνθρωπο που ανήκει στο έθνος αυτό.

Στην παραβολή του Καλού Σαμαρείτη ο Κύριος επισήμανε την έχθρα και το μίσος που ένιωθαν οι Ιουδαίοι για τους Σαμαρείτες. Και το γεγονός αυτό εξηγεί γιατί κι οι Σαμαρείτες ένιωθαν το ίδιο μίσος για τους Ιουδαίους.

Για να σπάσει το φράγμα του μίσους ανάμεσα στα έθνη, πρέπει πρώτα να σπάσει κανείς το φράγμα που δημιουργεί το μίσος ανάμεσα στους ανθρώπους. Αυτός είναι ο μοναδικός λογικός τρόπος για να θεραπεύσει κανείς το ανθρώπινο γένος από τη μεγάλη αρρώστια του αμοιβαίου μίσους.

«Απεκρίθη Iησούς και είπεν αυτή· ει ήδεις την δωρεάν του Θεού, και τις εστιν ο λέγων σοι, δός μοι πιείν, συ αν ήτησας αυτόν και έδωκεν αν σοι ύδωρ ζων» (Ιωάν. δ’, 10). Η δωρεά του Θεού πρέπει να κατανοηθεί τόσο με την υλική όσο και με την πνευματική έννοια.

Από την υλική άποψη η δωρεά του Θεού πρέπει να κατανοήσουμε πως αναφέρεται σ' όλα όσα ο Θεός με την αγαθότητά Του δημιούργησε και έδωσε για χρήση και βοήθεια στον άνθρωπο. Αν εσύ, γυναίκα, γνώριζες πως το νερό αυτό δεν ανήκει ούτε στους Σαμαρείτες ούτε στους Ιουδαίους, αλλ' είναι του Θεού· αν γνώριζες πως όταν ο Θεός δημιούργησε το νερό αυτό δεν έβαλε πινακίδες που να λένε πως «αυτό είναι για τους Σαμαρείτες» ή «για τους Ιουδαίους», αλλά «για τους ανθρώπους», τότε θα έβγαζες το νερό αυτό με δέος, αφού είναι δώρο Θεού, και θα το έδινες στο διψασμένο άνθρωπο να πιει με ακόμα μεγαλύτερο δέος, αφού το προσφέρεις στο πλάσμα του Θεού. Ο κόσμος ολόκληρος είναι ένα δώρο του Θεού στον άνθρωπο· κι ο άνθρωπος είναι δώρο Θεού στον κόσμο.

Από πνευματική άποψη τώρα, η δωρεά του Θεού είναι ο ίδιος ο Κύριος. Παραδίνοντας ολόκληρο τον ορατό κόσμο στον άνθρωπο από την αγάπη Του, ο Θεός του δίνει τον ίδιο Του τον εαυτό. Αν εσύ, γυναίκα, γνώριζες τι πολύτιμο δώρο έστειλε ο Θεός στους Ιουδαίους και στους Σαμαρείτες, καθώς και σ' όλους τους άλλους λαούς χωρίς εξαίρεση, η ψυχή σου θα έτρεμε. Θα έκλαιγες από χαρά, θα έμενες άφωνη από θαυμασμό, δε θα τολμούσες να σκέφτεσαι καν για αμοιβαία έχθρα και για μίσος ανάμεσα στους Ιουδαίους και τους Σαμα-ρείτες.

Να ξέρεις πως αν επρόκειτο να σου αποκαλυφτούν όλα τα μυστήρια Εκείνου που τώρα μιλάει μαζί σου, Αυτού που κρίνοντας από την εξωτερική Του εμφάνιση τον λογαριάζεις για κάποιον συνηθισμένο άνθρωπο, που από τα ρούχα που φοράει κι από τον τρόπο που μιλάει τον θεωρείς Ιουδαίο, συ αν ήτησας αυτόν και έδωκεν αν σοι ύδωρ ζων.

Με το ύδωρ ζων εννοεί ο Κύριος την φωτιστική και ζείδωρη δύναμη του Αγίου Πνεύματος που υποσχέθηκε στους πιστούς. «Ο πιστεύων εις εμέ... ποταμοί εκ της κοιλίας αυτού ρεύσουσιν ύδατος ζώντος. Τούτο δε είπε περί του Πνεύματος ου έμελλον λαμβάνειν οι πιστεύοντες εις αυτόν» (Ιωάν. ζ’, 38-39). Η γυναίκα όμως δεν ήξερε και δεν καταλάβαινε τίποτα απ’ όλ’ αυτά και γι’ αυτό συνέχισε να ρωτάει:

«Λέγει αυτώ η γυνή· Κύριε, ούτε άντλημα έχεις, και το φρέαρ εστί βαθύ· πόθεν ουν έχεις το ύδωρ το ζων; μη συ μείζων ει του πατρός ημών Ιακώβ, ος έδωκεν ημίν το φρέαρ, και αυτός εξ αυτού έπιε και οι υιοί αυτού και τα θρέμματα αυτού;» (Ιωάν. δ’, 13, 14). Δούλους δεν έχεις, δοχείο δεν έχεις, το πηγάδι είναι βαθύ.

Πώς λοιπόν θ' αντλήσεις το δροσερό και ζωογόνο νερό; Η γυναίκα έβλεπε τον Κύριο κάτω από το κάλυμμα της ανθρώπινης σάρκας, τον λογάριαζε κάποιον συνηθισμένο θνητό, έναν αβοήθητο άνθρωπο. Ύδωρ ζων, και τότε και τώρα, ονομάζεται το νερό που βγαίνει από πηγή, σε αντίθεση με το νερό που αντλούμε από πηγάδια και στέρνες.

Υπάρχει όμως και πηγαδίσιο νερό που ονομάζεται δροσερό, ζων ύδωρ, όταν το πηγάδι αυτό τροφοδοτείται από πηγή. Η πηγή βρίσκεται στον πυθμένα του πηγαδιού, απ' όπου ρέει το νερό και το γεμίζει.

Σε κάποια στιγμή όμως της έρχεται μια δεύτερη σκέψη και βιάζεται να την εξωτερικεύσει: μη συ μείζων ει του πατρός ημών Ιακώβ; Σα νά 'θελε να πει: Μήπως μπορείς εσύ να δημιουργήσεις μια άλλη πηγή νερού, δίπλα στην πρώτη;

Ο πατέρας μας Ιακώβ δε δημιούργησε την πηγή, αλλ' απλά την έχτισε και την περιόρισε. Αν εσύ μπορείς να δημιουργήσεις μια άλλη πηγή, να φτιάξεις τρεχούμενο νερό, αυτό θα ήταν ύδωρ ζων, και τότε βέβαια θα ήσουν μείζων του πατέρα μας Ιακώβ.

Είσαι ανώτερος από εκείνον; Το πηγάδι αυτό του Ιακώβ έχει τόσο άφθονο νερό, ώστε απ' αυτό ήπιε ο ίδιος, ήπιαν τα παιδιά του, τα ζωντανά του κι όλοι εμείς που ζούμε εδώ κοντά, καθώς κι οι ταξιδιώτες που περνούν απ' εδώ, κι οι επισκέπτες. Κι αυτό γίνεται αιώνες τώρα και το νερό στο πηγάδι δε στερεύει. Μήπως εσύ μπορείς να κάνεις κάτι καλλίτερο κι ανώτερο απ' αυτό;

Τα λόγια αυτά της Σαμαρείτιδας από τη μια φανερώνουν την υπερηφάνεια της για τον πατέρα τους Ιακώβ. Από την άλλη διατυπώνουν κάτι περισσότερο από αμφιβολία, κάτι σαν ειρωνεία στον Κύριο Ιησού. Δεν ήταν τόσο αγενής και δημόσια η ειρωνεία όσο εκείνη που έγινε κατά την ανάσταση της κόρης του Ιαείρου, όταν οι άνθρωποι που άκουσαν τον Κύριο να τους λέει πως κοιμάται το κορίτσι τον περιγελούσαν (κατεγέλων αυτού), ήταν όμως μια έμμεση και κρυφή ειρωνεία.

Ο Κύριος όμως που σκοπό Του είχε να τραβήξει τους ανθρώπους από τη λάσπη της αμαρτίας, ήταν προετοιμασμένος να δεχτεί εμπαιγμούς και ειρωνείες τόσο από ανθρώπους όσο κι από δαίμονες. Γι' αυτό και δε μέμφεται τη γυναίκα γι' αυτήν την αιχμηρή ειρωνεία, αλλά προχωρεί με στόχο τη σωτηρία της ψυχής της:

«Απεκρίθη Ιησούς και είπεν αυτή· πας ο πίνων εκ του ύδατος τούτου διψήση πάλιν· ος δ' άν πίη εκ του ύδατος ου εγώ δώσω αυτώ, ου μη διψήση εις τον αιώνα, αλλά το ύδωρ ο δώσω αυτώ γενήσεται εν αυτώ πηγή ύδατος αλλομένου εις ζωήν αιώνιον» (Ιωάν. δ’ 13, 14).

Ο Κύριος δεν απαντά στη γυναίκα με τον τρόπο που θά 'θελε εκείνη. Δε θα της πει πόσο ανώτερος είναι από τον Ιακώβ. Εκείνος βλέπει την αιτία της παρανόησης ανάμεσα στον ίδιο και στη γυναίκα, η γυναίκα όμως δεν τη βλέπει.

Η παρανόηση προέρχεται από το γεγονός ότι Αυτός της μιλάει για το πνευματικό νερό, το ζωογόνο. Η γυναίκα όμως είναι μαθημένη να σκέφτεται με τη γήινη αντίληψη, εκείνη που νιώθουν κι οι αισθήσεις. Εκείνη κατανοεί το νερό που μπορεί να δει, που δημιούργησε ο Θεός για να ξεδιψάει πρόσκαιρα τη φυσική δίψα.

Το ζων ύδωρ για το οποίο μιλάει ο Κύριος είναι η ζωοποιός θεία χάρη που αναζωογονεί και ξεδιψάει την ψυχή, που την οδηγεί στην αιώνια ζωή, ενώ ακόμα βρίσκεται στην παρούσα. Όταν η ζωοποιός αυτή χάρη εισέρχεται στον άνθρωπο, ανοίγει μέσα του μια ανεξάντλητη πηγή ζωής, χαράς και δύναμης.

«Λέγει προς αυτόν η γυνή· Κύριε, δός μοι τούτο το ύδωρ, ίνα μη διψήσω μηδέ έρχωμαι ενθάδε αντλείν» (Ιωάν. δ', 15). Η γυναίκα βρίσκεται ακόμα εγκλωβισμένη στη δική της αντίληψη, σκέφτεται ακόμα το επίγειο νερό.

Στην καλλίτερη περίπτωση θά 'παιρνε τον Κύριο για κάποιον μάγο, ικανό να κάνει ένα θαύμα με απάτη. Για να εξουδετερώσει λοιπόν την ανθρώπινη αυτή αντίληψη της γυναίκας ο Κύριος, γυρίζει ξαφνικά τη συζήτηση σε άλλο θέμα.

«Λέγει αυτή ο Ιησούς· ύπαγε φώνησον τον άνδρα σου και ελθέ ενθάδε. απεκρίθη η γυνή και είπεν· ουκ έχω άνδρα. Λέγει αυτή ο Ιησούς· καλώς είπας ότι άνδρα ουκ έχω· πέντε γαρ άνδρας έσχες, και νυν ον έχεις ουκ έστι σου ανήρ· τούτο αληθώς είρηκας» (Ιωάν. δ’ 16-18).

Της το είπε αυτό για να την μάθει να σκέφτεται πνευματικά, όχι σαρκικά. Ο Κύριος δεν το λογαριάζει συνετό να κάνει κάποιο θαύμα μπροστά της, μα να δείξει πως ο ίδιος είναι προφήτης. Ξέρει πως αυτό θα έχει το ίδιο δυνατό αποτέλεσμα με τη θαυματουργία. Ύπαγε φώνησον τον άνδρα σου. Ο Κύριος γνωρίζει πως δεν έχει άντρα, μα θέλει ν' ακούσει τη δική της απάντηση. Την ταρακουνά, φανερώνοντας την παντογνωσία Του.

Πέντε γαρ άνδρας έσχες. Αυτή ήταν μια δυνατή έκπληξη για τη γυναίκα. Τώρα όμως ακούει κι ένα ένοχο μυστικό της, που πολύ θά 'θελε να κρύψει, όπως: και νυν ον έχεις ουκ έστι σου ανήρ. Αυτό λειτούργησε σαν κεραυνός που άστραψε στον γαλανό ουρανό.

Αλλά μην κατακρίνεις τη Σαμαρείτιδα, ανθρώπινη ψυχή. Μη την καταδικάζεις. Ρώτησε καλύτερα τον εαυτό σου: «Ποιός είναι ο σύζυγός μου;». Δεν είχες ήδη πέντε άντρες ίσαμε τώρα; Κι ο σύντροφος που έχεις τώρα δεν είναι κάποιος άλλος κι όχι ο νόμιμος σύζυγός σου; Η ψυχή είναι εκκλησία. Κεφαλή της εκκλησίας είναι ο Χριστός.

Με λίγα λόγια, σύζυγος (νυμφίος) της χριστιανικής ψυχής είναι ο ίδιος ο Κύριος. Αν όμως παραμένεις δεμένη σ' αυτόν τον κόσμο, αν είσαι «συζευγμένη» μ' αυτόν κι αν οι πέντε αισθήσεις σου είναι ταιριασμένες μαζί του, τότε θα βρίσκεσαι στην ίδια αμαρτωλή και δύστυχη κατάσταση όπου βρέθηκε κι η Σαμαρείτιδα.

Αν είσαι δυσαρεστημένη κι απογοητευμένη από τις αισθήσεις σου, τότε τις έχεις πραγματικά απορρίψει, έχεις πάρει διαζύγιο απ' αυτές. Τότε θα είναι σαν πέντε νεκροί σύζυγοι, οπότε εσύ αποφασίζεις να ζήσεις με τον έκτο σύντροφο, που βέβαια δεν είναι νόμιμος σύζυγός σου, αλλά διάδοχος των άλλων πέντε, που όλοι μαζί ολοκληρώνουν την αισθητική σου αντίληψη. Αυτό είναι το ψέμμα κι η λάσπη που έχουν μαζέψει οι αισθήσεις μέσα σου κι έχουν σχηματίσει ένα σωρό από σκουπίδια.

Η συνομιλία του Κυρίου με τη Σαμαρείτιδα είναι συζήτηση του Θεού με την άπιστη ψυχή. Η συνομιλία αυτή περιέχει ένα μήνυμα για σένα. Είναι συνομιλία ανάμεσα στον Ουράνιο Νυμφίο και τη νύμφη Του, την ψυχή του ανθρώπου.

Αυτός είναι ο λόγος που ο Κύριος επικέντρωσε τη συζήτησή Του στον άντρα της Σαμαρείτιδας. Θα μπορούσε να εκτυλιχτεί διαφορετικά η συζήτηση μαζί της, να της φανέρωνε με άλλον τρόπο πως ήταν προφήτης. Θά μπορούσε να της αποκαλύψει κάποιο άλλο μυστικό δικό της ή των γονιών της ή των γειτόνων της στο Συχάρ.

Κι η γνώση αυτή να είχε καταπλήξει εξίσου τη γυναίκα. Σκόπιμα όμως έφερε τη συζήτηση στο σύζυγο της γυναίκας, επειδή αυτό έχει να προσφέρει κάτι και σε σένα. Σε σένα καθώς και σ' όλες τις ψυχές που δημιούργησε από την αρχή και θα συνεχίσει να δημιουργεί ως τη συντέλεια του κόσμου. Η ερώτηση για το σύζυγό σου, ψυχή, είναι η σπουδαιότερη κι η πιο αποφασιστική.

Όποιος κι αν είναι ο σύντροφός σου, είσαι σύζυγος του προσώπου αυτού. Αν σύντροφός σου είναι ο κόσμος, θα καταστραφείς μαζί του. Αν σύντροφός σου είναι η αμαρτία, θα πεθάνεις μαζί της. Αν σύντροφός σου είναι ο διάβολος, θα είσαι μαζί του αιώνια.

Σε οποιαδήποτε από τις παραπάνω περιπτώσεις, θα πίνεις νερό που θα σου προκαλεί όλο και περισσότερη δίψα. Μόνο αν ομολογήσεις τον Κύριο Ιησού Χριστό ως νόμιμο Σύζυγό σου και τον συζευχθείς με πίστη κι αγάπη, θα πίνεις το ζων ύδωρ, το δροσερό και ζωογόνο νερό που θα σε ξεδιψάσει για πάντα και θα σε οδηγήσει στη βασιλεία των ουρανών και την αιώνια ζωή.

«Λέγει αυτώ η γυνή· Κύριε, θεωρώ ότι προφήτης ει συ. οι πατέρες ημών εν τω όρει τούτω προσεκύνησαν· και υμείς λέγετε ότι εν Ιεροσολύμοις εστίν ο τόπος όπου δει προσκυνείν. λέγει αυτή ο Ιησούς· γύναι, πίστευσόν μοι ότι έρχεται ώρα ότε ούτε εν τω όρει τούτω ούτε εν Ιεροσολύμοις προσκυνήσετε τω πατρί. υμείς προσκυνείτε ο ουκ οίδατε, ημείς προσκυνούμεν ο οίδαμεν· ότι η σωτηρία εκ των Ιουδαίων εστίν (Ιωάν. δ’, 19-22).

Ο Κύριος στοχεύει σκόπιμα ν' αγγίξει μια πνευματική χορδή της Σαμαρείτιδας. Και το κατορθώνει αυτό αναφέροντας το παρελθόν της. Η γυναίκα, που ως τότε ένιωθε μόνο τις αισθήσεις και την κοσμική αντίληψη να κυριαρχούν μέσα της, άρχισε ξαφνικά να αισθάνεται πως ξυπνάει η πνευματική αντίληψη, που ως τότε ήταν ναρκωμένη.

Και το πρώτο που κάνει, είναι ν' αναγνωρίσει και να ομολογήσει το Χριστό ως προφήτη. Αυτό ήταν αρκετό σαν αρχή. Κι αμέσως μετά άρχισε ν' αναπτύσσεται ραγδαία το ενδιαφέρον της για τα πνευματικά πράγματα.

Έτσι θέτει στον Κύριο ένα ερώτημα που ήταν πολύ επίκαιρο στις μέρες της. Ποιό ήταν αυτό; Οι ατέλειωτες φιλονικίες που είχαν αυτήν την εποχή Ιουδαίοι και Σαμαρείτες για τον τόπο όπου έπρεπε να λατρεύεται ο Θεός.

Ποιός ήταν πιο θεάρεστος τόπος; Η Ιερουσαλήμ ή το βουνό της Σαμάρειας; Ποιός λατρεύει καλύτερα και προσεύχεται σωστότερα στο Θεό, αυτός που κάνει μετάνοιες και προσεύχεται εδώ ή ο άλλος που κάνει μετάνοιες και προσεύχεται εκεί; Οι πατέρες ημών εν τω όρει τούτω προσεκύνησαν. Η γυναίκα δε λέει «εμείς», αλλά «οι πατέρες ημών».

Ήθελε μ' αυτόν τον τρόπο να δώσει μεγαλύτερη σπουδαιότητα στο όρος αυτό και να δικαιώσει έτσι περισσότερο τους Σαμαρείτες της εποχής της. Ήταν σα νά 'θελε να πει: Δε διαλέξαμε εμείς το ορός τούτο για τόπο λατρείας του Θεού, αλλά οι πατέρες μας· κι εκείνοι ήταν ανώτεροι από μας και πιο κοντά στο Θεό.

Πάλι ο Κύριος δεν απαντά στη γυναίκα μ' ένα «ναι» ή ένα «όχι». Προχωρεί προσπαθώντας ν' αφυπνίσει και να στηρίξει την ψυχή της. Γύναι, πίστευσόν μοι... Πίστεψε Εμένα, γυναίκα, όχι εκείνους που σου λένε πως πρέπει να λατρεύεις το Θεό στο όρος αυτό ή στην Ιερουσαλήμ.

Θα έρθει καιρός που προσκυνήσετε τω πατρί ούτε στο όρος αυτό ούτε στην Ιερουσαλήμ. Ο Κύριος σκόπιμα χρησιμοποιεί τον όρο «πατήρ» αντί γιά «θεούς» (οι Σαμαρείτες προσκυνούσαν και «Θεό» και «θεούς»).

Μ' αυτόν τον τρόπο η γυναίκα θα κατανοήσει πως με την καινούργια αντίληψη για το Θεό θα μάθει και τη νέα λατρεία. Η λατρεία του Πατέρα δε θα εξαρτάται από συγκεκριμένο τόπο. Κι έτσι η αποκλειστικότητα που διεκδικούσαν οι Σαμαρείτες κι οι Ιουδαίοι καταργείται. Μ' αυτόν τον τρόπο ο Κύριος προφητεύει κάτι που θά γίνει σύντομα και που έχει σχέση με την έλευσή Του στον κόσμο.

Μ' όλο που ο Κύριος δίνει και στις δυο αυτές μορφές αποκλειστικότητας το ίδιο βάρος και προφητεύει το τέλος και των δύο, στα θέματα της γνώσης του Θεού δίνει κάποια υπεροχή στους Ιουδαίους. υμείς προσκυνείτε ο ουκ οίδατε, ημείς προσκυνούμεν ο οίδαμεν.

Ο Κύριος γνωρίζει πως η γυναίκα τον βλέπει σαν Ιουδαίο, γι' αυτό και μιλάει σαν Ιουδαίος. Εσείς οι Σαμαρείτες, είπε, δε γνωρίζετε ποιον προσκυνάτε, γιατί προσκυνάτε πολλούς θεούς και είδωλα. Ομολογείτε τη θεότητα του Θεού του Αβραάμ και του Ιακώβ, ταυτόχρονα όμως προσφέρετε θυσία στα πολυάριθμα είδωλα των Ασσυρίων και των Βαβυλωνίων.

Οι Ιουδαίοι γνωρίζουν τουλάχιστον πως υπάρχει ένας Θεός, μ' όλο που τον προσκυνούν και κείνοι, όπως και σεις, με πετρωμένες καρδιές, με σκοτισμένο νου και νεκρές συνήθειες. Παρά ταύτα, η σωτηρία εκ των Ιουδαίων εστίν.

Δηλαδή, λέει ο Κύριος, ο Μεσσίας θα γεννηθεί από Ιουδαίους. Από Εκείνον θα έρθει η σωτηρία του κόσμου. Αυτό υποσχέθηκε ο Θεός στους προπάτορές μας και το ίδιο προφή-τεψαν οι προφήτες. Έτσι φρόντισε η πρόνοια του Θεού κι έτσι έγιναν τα πράγματα.

«Αλλ' έρχεται ώρα, και νυν εστιν, ότε οι αληθινοί προσκυνηταί προσκυνήσουσι τω πατρί εν πνεύματι και αληθεία· και γαρ ο πατήρ τοιούτους ζητεί τους προσκυνούντας αυτόν. πνεύμα ο Θεός, και τους προσκυνούντας αυτόν εν πνεύματι και αληθεία δει προσκυνείν» (Ιωάν. δ’, 23-24).

Η λατρεία των Σαμαρειτών δεν είναι αληθινή, γιατί δεν ξέρουν ποιο θεό προσκυνούν. Η λατρεία στην Ιερουσαλήμ δεν είναι παρά σκιά της αληθινής λατρείας του Θεού, «σκιά των μελλούμενων αγαθών» (Εβρ. ι’, 1). Τόσο το ψεύτικο, το μη αληθινό, όπως και η σκιά, σύντομα θα εξαφανιστούν και στη θέση τους θα βασιλέψει η αληθινή λατρεία του Θεού.

Ο Ήλιος της καινούργιας μέρας ανέτειλε. Η αυγή της καινούργιας μέρας χαράζει καθαρά και διαλύει το σκοτάδι και τις σκιές. Περνάει πολύς καιρός κι εξακολουθεί να είναι χαραυγή. Όταν το φως της καινούργιας μέρας λάμψει παντού, τότε οι άνθρωποι θα γνωρίσουν το Θεό ως Πατέρα και θα τον προσκυνήσουν σαν γιοι Του, όχι σαν δούλοι Του.

Δε θα τον λατρεύουν με λέξεις και θυσίες νεκρές, αλλ' εν πνεύματι και αληθεία, με ψυχή και σώμα, με πίστη και έργα, με σοφία κι αγάπη. Ο άνθρωπος στην πληρότητά του θα λατρεύσει το Θεό στη δική Του πληρότητα.

Ο άνθρωπος που συνίσταται από ψυχή και σώμα, θα τα καθαγιάσει και τα δύο στο Θεό, και θα τον προσκυνήσει με τα δύο. Οι προσκυνητές θα υποκλιθούν όχι σε κάποιο πλάσμα, μα στον ίδιο το Δημιουργό, όχι σε κακούς δαίμονες που εμφανίζονται σαν θεοί, αλλά στον Ένα Πολυεύσπλαχνο Πατέρα του φωτός και της αλήθειας.

Τέτοιοι είναι οι προσκυνη τές που αναζητούν τον Ουράνιο Πατέρα. Πνεύμα ο Θεός. Ο Θεός είναι Πνεύμα, δεν είναι ούτε σάρκα ούτε άγαλμα ούτε νεκρός λόγος ή ένας τόπος. Γι' αυτό και όσοι τον προσκυνούν, πρέπει να το κάνουν εν πνεύματι και αληθεία. Ο άνθρωπος επικοινωνεί με το θνητό κόσμο γύρω του, γι' αυτό και με τους θνητούς συμπεριφέρεται κι αυτός ως θνητός. Όταν όμως επικοινωνεί με τον αθάνατο Θεό, πρέπει να τον προσεγγίσει με ό,τι είναι αθάνατο. Όπως λέει ο απόστολος, «ου γαρ ζητώ τα υμών, αλλά υμάς» (Β' Κορ. ιβ’, 14).

Ο παλιός κόσμος υπηρετούσε το Θεό με νομικές φόρμες. Πρόσφερε θυσία στο Θεό τράγους και κριάρια, σεβόταν το Σάββατο κι εκτελούσε τους απαραίτητους καθαρισμούς, είχε λησμονήσει όμως το έλεος και την αγάπη. Διάβαζε τα λόγια, «θυσία τω Θεώ πνεύμα συντετριμμένον καρδίαν συντετριμμένην και τεταπεινωμένην ο Θεός ουκ εξουδενώσει» (Ψαλμ. ν’, 17), μα δεν τα καταλάβαινε και γι' αυτό δεν τα τηρούσε.

Από τώρα και στο εξής όμως θα λατρεύει το Θεό εν πνεύματι και αληθεία. Γι’ αυτό το λόγο ήρθε ο Κύριος στη γη, για να δώσει το παράδειγμα τέτοιας λατρείας και προσκύνησης. Η δυσωδία των τράγων και των κριαριών που προσφέρονταν θυσία από ανθρώπους με πέτρινες καρδιές και σκοτισμένες ψυχές, ήταν προσβλητική για το Θεό.

Παλιότερα ίσως να μην ήταν δυσωδία αλλά ευωδία. Τότε όμως οι θυσίες προσφέρονταν από τον Αβραάμ, τον Ισαάκ, τον Ιακώβ και το Μωυσή. Η ευωδία αυτή δεν προερχόταν από το αίμα και τις σάρκες των ζώων, αλλ' από τις ευλαβικές ψυχές και τις φιλόθεες καρδιές των πιστών δούλων Του.

Αργότερα που οι ψυχές εκείνων που έκαναν θυσίες ζώων μαράθηκαν κι οι καρδιές τους πέτρωσαν, καμιά θυσία δεν μπορούσε να προσφέρει ευωδία στο Θεό.

Ο Θεός δε ζητά τη μυρουδιά που βγαίνει από τις σάρκες και το αίμα, αλλ' εκείνο που βγαίνει από τις καρδιές και τις ψυχές των ανθρώπων. Έτσι όλες οι μυρουδιές που έβγαιναν από τα θυσιαστήρια, για τον Κύριο ήταν δυσωδία.

Κι αυτό ίσχυε για όλα τα θυσιαστήρια, είτε της Ιερουσαλήμ είτε της Σαμάρειας. Πάνω σ' όλη την κόπρο του κόσμου, απ' όπου αναδυόταν η μυρουδιά κι ο θάνατος, ήρθε ο Κύριος να σπείρει τα άνθη του πνεύματος και της αλήθειας, που θα κατέστρεφαν το θάνατο και θ' αφάνιζαν τη δυσωδία. Έτσι ο νέος κόσμος παρουσιάζεται στο Θεό ως νύμφη, αγνή και καταστόλιστη.

«Λέγει αυτώ η γυνή· οίδα ότι Μεσσίας έρχεται ο λεγόμενος Χριστός· όταν έλθη εκείνος, αναγγελεί ημίν πάντα. λέγει αυτή ο Ιησούς· εγώ ειμι ο λαλών σοι. Και επί τούτω ήλθον οι μαθηταί αυτού, και εθαύμασαν ότι μετά γυναικός ελάλει· ουδείς μεν τοι είπε, τί ζητείς ή τί λαλείς μετ' αυτής; αφήκεν ουν την υδρίαν αυτής η γυνή και απήλθεν εις την πόλιν» (Ιωάν. δ’, 25-28).

Τί παράξενο σκηνικό! Τί περίεργη αλληλουχία σκηνών και γεγονότων! Ο Κύριος στέκεται στο κέντρο μόνος Του, ακίνητος, όπως η αιωνιότητα. Η γυναίκα προκλήθηκε από τα πνευματικά λόγια του Κυρίου Ιησού και ξαφνικά θυμήθηκε τον αναμενόμενο Μεσσία, που τον περίμεναν κι οι Σαμαρείτες όπως ακριβώς οι Ιουδαίοι.

Όταν έλθη εκείνος, αναγγελεί ημίν πάντα, είπε η γυναίκα. Για εκείνην, όπως και για όλους τους άλλους, η ιδέα του Μεσσία ήταν κάτι μακρινό, κάτι που βρισκόταν πιο μακριά κι από τη γραμμή του ορίζοντα. Κι ένιωσε μεγάλη έκπληξη όταν ο Κύριος της αποκάλυψε πως Εκείνος ήταν ο αναμενόμενος Μεσσίας.

Εγώ ειμί ο λαλών σοι. Η γυναίκα έμεινε άφωνη από θαυμασμό, δεν του απάντησε. Κι εκείνη την ώρα έφτασαν οι απόστολοι από την πόλη και θαύμασαν που είδαν τον Κύριο να μιλάει με μια γυναίκα και μάλιστα άπιστη, Σαμαρείτιδα. Κι έμειναν άφωνοι κι εκείνοι.

Η γυναίκα δεν ήξερε τι άλλο να ρωτήσει ή να πει. Παράτησε τη στάμνα της εκεί κι έτρεξε στην πόλη. Ήθελε το συντομότερο ν' αναγγείλει αυτό που ανακάλυψε. Αυτή ήταν μια πολύ εκφραστική σκηνή, πιο εύγλωττη απ' όλα τα λόγια του κόσμου.

Η γυναίκα έτρεξε, έφτασε στην πόλη και μίλησε σε όλους για τον παράξενο άνθρωπο που γνώρισε στο πηγάδι. «Μήτι ούτος εστίν ο Χριστός;». Δεν τολμάει να πει πως «Αυτός είναι ο Χριστός», μ' όλο που είχε αποκτήσει εμπειρία της σπάνιας πνευματικής σοφίας Του.

Έτσι, σα να διστάζει γι' αυτό που θέλει να πει, ρωτάει: Μήτι ούτος εστίν ο Χριστός; Είναι σα να ήθελε να πει: Είμαι μια ξένη γυναίκα και δεν μπορώ να είμαι σίγουρη γι' αυτό· εσείς είστε άντρες κι οπωσδήποτε πιο προσεχτικοί και πιο λογικοί από μένα. Γι' αυτό «έρχου και ίδε».

Έτσι η γυναίκα, τόσο με την επιτηδειότητά της όσο και με τη μετριοφροσύνη της, κατόρθωσε να τραβήξει την προσοχή όλων των κατοίκων της Συχάρ, που «εξήλθον ουν εκ της πόλεως και ήρχοντο προς αυτόν».

Μόλις έφυγε η γυναίκα ξεκίνησε μια συζήτηση ανάμεσα στο Διδάσκαλο και τους μαθητές Του. «Ηρώτων αυτόν οι μαθηταί λέγοντες· ραββί, φάγε». Είχαν αγοράσει τρόφιμα στην πόλη και του έφεραν να φάει. Κι ο δάσκαλός τους σίγουρα πεινούσε.

Αντί να φάει όμως, συνέχισε τη θεϊκή αποστολή Του, για την όποια ήρθε στον κόσμο. Δεν έδωσε προσοχή στη σωματική πείνα. Ήταν πολύ σπουδαία στιγμή και δεν ήθελε να περάσει ανεκμετάλλευτη. Δε θ' αντάλλαζε με τίποτα την ανάγκη της ψυχής για λίγο φαγητό. Έτσι απάντησε στους μαθητές Του:

«Εγώ βρώσιν έχω φαγείν, ην υμείς ουκ οίδατε. έλεγον ουν οι μαθηταί προς αλλήλους· μή τις ήνεγκεν αυτώ φαγείν;» (Ιωάν. δ’, 32-33). Ο Κύριος τους μιλούσε για πνευματική τροφή κι οι μαθητές Του για σωματική. Η ίδια περίπου σκηνή είχε γίνει και νωρίτερα, όταν ο Κύριος μιλούσε στη γυναίκα για πνευματικό νερό και κείνη έλεγε για το νερό του πηγαδιού. Τώρα Εκείνος μιλούσε για πνευματική τροφή κι οι μαθητές Του σκέφτονταν τη σωματική.

«Λέγει αυτοίς ο Ιησούς· εμόν βρώμά εστίν ίνα ποιώ το θέλημα του πέμψαντός με και τελειώσω αυτού το έργον» (Ιωάν. δ’, 34). Το θέλημα του Πατέρα είναι και του Υιού θέλημα, αφού ο Πατέρας κι ο Υιός μοιράζονται την ίδια ύπαρξη.

Πώς λοιπόν τώρα ο Κύριος τους έλεγε για το θέλημα του Πατέρα κι όχι για το δικό Του; Γιατί μιλούσε για το έργο του Πατέρα κι όχι για το δικό Του; Δεν είναι το ίδιο πράγμα το θέλημα του Πατέρα και το δικό Του; Δεν έχουν το ίδιο θέλημα; Δεν έχουν το ίδιο έργο; Ναι, το ίδιο έχουν.

Κατονομάζει όμως το θέλημα από το οποίο καθοδηγείται: του Πατέρα Του· το έργο που έχει να εκτελέσει: του Πατέρα Του. Κι αυτά για χάρη μας. Για να διδάξει σ' έμας τους ανυπάκουους και υπερήφανους την υπακοή και την ταπείνωση.

Προσέξτε όμως πόσο ευχάριστο είναι στον Κύριο το θέλημα του Πατέρα Του! Δεν το βλέπει σαν καθήκον, αλλά σαν τροφή! Εμόν βρώμά εστιν ίνα ποιώ το θέλημα του πέμψαντός με, του Πατέρα μου. Τι θεϊκό παράδειγμα, τι ευγενικός έλεγχος σε όλους εμάς, που όλη μέρα μιλάμε για το καθήκον μας, λες και πρόκειται για βάρος.

Αν πράγματι κοιτάξουμε τον Κύριο και την τήρηση του θελήματός Του από τη μια μεριά και το βαρύ καθήκον Του προς τους ανθρώπους από την άλλη, πρέπει να παραδεχτούμε λογικά πως κανένας στον κόσμο δεν μπορεί να κάνει το θέλημα του Θεού, αν δεν το δέχεται τόσο ευχάριστα, όπως την καθημερινή τροφή Του.

Αυτό είναι που λέει ο Κύριος: πως κάνει το θέλημα του Πατέρα Του, όχι το δικό Του, όπως λέει και σ' ένα άλλο σημείο: «καταβέβηκα εκ του ουρανού ουχ ίνα ποιώ το θέλημα το εμόν, αλλά το θέλημα του πέμψαντός με» (Ιωάν. στ’, 38). Αυτό δε σημαίνει πως ο Υιός είναι κα-τώτερος από τον Πατέρα. Δείχνει απλά τη μεγάλη αγάπη που τρέφει ο Υιός προς τον Πατέρα Του.

Ο ίδιος ευαγγελιστής αναφέρει επίσης πως ο Πατέρας ακούει πάντα τον Υιό. «Εγώ δε ήδειν ότι πάντοτέ μου ακούεις» (Ιωάν. ια’, 42). Η τέλεια υπακοή του Πατέρα ανταποκρίνεται έτσι στην τέλεια υπακοή του Υιού, και η τέλεια υπακοή του Αγίου Πνεύματος ανταποκρίνεται στην τέλεια υπακοή του Πατέρα και του Υιού.

Κι η τέλεια υπακοή κυριαρχεί σε ενότητα με την τέλεια αγάπη. Γι' αυτό και η αληθινή τροφή του Υιού είναι να κάνει το θέλημα του Πατέρα. Αληθινή τροφή του Πατέρα είναι να κάνει το θέλημα του Υιού. Κι αληθινή τροφή του Αγίου Πνεύματος είναι να κάνει το θέλημα του Πατέρα και του Υιού.

«Ουχ υμείς λέγετε ότι έτι τετράμηνός εστι και ο θερισμός έρχεται; ιδού λέγω υμίν, επάρατε τους οφθαλμούς υμών και θεάσασθε τας χώρας, ότι λευκαί εισι προς θερισμόν ήδη» (Ιωάν. δ’, 35). Λίγο νωρίτερα ο Κύριος μιλούσε στους μαθητές Του για πνευματική τροφή, τώρα τους λέει για πνευματικό θερισμό.

Ο πνευματικός θερισμός είναι κοντά, φαίνεται, όπως φαίνεται και ο επίγειος θερισμός. Όταν τα στάχυα γίνονται κίτρινα ή λευκά, όλοι ξέρουν πως ο θερισμός πλησιάζει. Όταν πλήθη ανθρώπων έρχονται κοντά στο Χριστό, είναι φανερό πως ο πνευματικός καρπός έχει ωριμάσει.

Όταν οι Σαμαρείτες άκουσαν για το Χριστό από τη Σαμαρείτιδα, δεν είπαν πως η γυναίκα αυτή τρελλάθηκε, αλλά παράτησαν τη δουλειά τους κι έτρεξαν όλοι μαζί να τον δουν. Επάρατε τους οφθαλμούς υμών και θεάσασθε, δείτε τα πλήθη των ανθρώπων που τρέχουν κοντά μας! Αυτός είναι ο αγρός του Θεού.

Αυτή είναι η ώριμη σοδειά που περιμένει τους θεριστές. Έτσι είναι. «Ο μεν θερισμός πολύς, οι δε εργάται ολίγοι» (Λουκ. ι’, 2). Εσείς είστε οι θεριστές του αγρού του Θεού. Γιατί μου προσφέρετε υλική, πρόσκαιρη τροφή, όταν υπάρχει μπροστά μας τόσο πλούσιος κι υπέροχος θερισμός; Όταν ο νοικοκύρης βλέπει μπροστά του τέτοιο θερισμό, δεν ξεχνάει να φάει από τη χαρά του;

Κι όταν βρεθεί μπροστά σε τέτοια θαυμάσια θέα, δεν τρέχει αμέσως να θερίσει τη σοδειά του και να την μαζέψει στις αποθήκες όσο γίνεται πιο γρήγορα, προτού την καταστρέψει η καταιγίδα; Γι' αυτό μη φροντίζετε υπερβολικά για την τροφή σας ή για τον εαυτό σας ή για Μένα. Τρέξτε γρήγορα στο θερισμό για να μη χάσετε το μισθό σας.

«Και ο θερίζων μισθόν λαμβάνει και συνάγει καρπόν εις ζωήν αιώνιον, ίνα και ο σπείρων ομού χαίρη και ο θερίζων. εν γαρ τούτω ο λόγος εστίν ο αληθινός, ότι άλλος εστίν ο σπείρων και άλλος ο θερίζων. εγώ απέστειλα υμάς θερίζειν ο ουχ υμείς κεκοπιάκατε· άλλοι κεκοπιάκασι, και υμείς εις τον κόπον αυτού εισεληλύθατε» (Ιωάν. δ’, 36-38).

Στον απέραντο αγρό του Θεού, πολλές φορές δεν προλαβαίνουν οι ίδιοι εργάτες και να σπείρουν και να θερίσουν, επειδή οι μέρες του ανθρώπου είναι μετρημένες. Μερικοί άνθρωποι σπέρνουν και πεθαίνουν προτού προλάβουν να δουν τον καρπό του κόπου τους. Μετά γεννιούνται άλλοι, όταν ο καρπός που έσπειραν μεγάλωσε, ωρίμασε κι έγινε κίτρινος για θερισμό. Κι έτσι αυτοί γίνονται θεριστές και μαζεύουν τον ώριμο καρπό που δεν έσπειραν.

Ο αγρός του Θεού στη γη έχει σπαρεί από την αρχή με ζωή. Σποριάδες ήταν οι προπάτορές μας, οι άνθρωποι του Θεού, προφήτες και δίκαιοι, κυρίως οι προφήτες. Εκείνοι έσπειραν, μα δεν είδαν τον καρπό ν' αυξάνει και να ωριμάζει. Έζησαν όλοι με πίστη και πέθαναν με πίστη, χωρίς να δουν τους καρπούς της επαγγελίας. Τους είδαν μόνο από μακριά, με την πνευματική τους όραση (βλ. Εβρ. ια’,13).

Ο Κύριος Ιησούς είπε κάποτε στους μαθητές Του: «Πολλοί προφήται και δίκαιοι επεθύμησαν ιδείν α βλέπετε, και ουκ είδον» (Ματθ. ιγ’, 17). Οι σποριάδες δε βλέπουν εκείνα που βλέπουν οι θεριστές: τον καρπό και το θερισμό. Κι οι δυό τους όμως θα λάβουν μισθό για τον κόπο τους, γιατί κι οι δυό τους είναι εργάτες στον αγρό του Θεού, ίνα και ο σπείρων ομού χαίρη και ο θερίζων.

Ο Κύριος επαινεί τους κόπους και τους αγώνες των προφητών και των δικαίων της Παλαιάς Διαθήκης, ταυτόχρονα όμως ενθαρρύνει τους αποστόλους στον αγώνα του θερισμού τους. Είναι σα νά 'θελε να πει: Αυτοί έκαναν μεγαλύτερους αγώνες από σας, γιατί είναι πιο δύσκολο και πιο κουραστικό να σπέρνεις, χωρίς να βλέπεις τον καρπό στον αγρό σου, παρά να θερίζεις τον ώριμο καρπό. Εσείς μπήκατε στο δικό τους κόπο.

Εκείνοι αγωνίστηκαν και πέθαναν σαν μισθωτοί και δούλοι, χωρίς να δουν στο μεταξύ τον Κύριο του αγρού. Εσείς έχετε τον Κύριο ανάμεσά σας, εργάζεστε σαν γιοί, όχι σαν μισθωτοί ή δούλοι. Στην ουσία ο ίδιος ο Κύριος εργάζεται, εσείς είστε οι συν-εργάτες Του. Γι' αυτό ευφρανθείτε και σπεύσετε με χαρά να θερίσετε τον ώριμο καρπό.

«Εκ δε της πόλεως εκείνης πολλοί επίστευσαν εις αυτόν των Σαμαρειτών δια τον λόγον της γυναικός, μαρτυρούσης ότι είπέ μοι πάντα όσα εποίησα» (Ιωάν. δ’, 39). Δέστε πόσο ώριμος είναι ο καρπός! Δέστε πόσο πλούσιος είναι ο θερισμός! Η διψασμένη γη ρούφηξε γρήγορα το νερό. Πολλοί Σαμαρείτες πίστεψαν στο Χριστό ακόμα και προτού τον δουν, μόνο με τα λόγια που άκουσαν από τη γυναίκα.

Η Σαμαρείτιδα δεν ήταν απόστολος, ούτε κι έκανε κάποιο θαύμα. Αντίθετα μάλιστα, ήταν μια γυναίκα αμαρτωλή. Κι έτσι όμως τα λόγια της είχαν πλούσιο θερισμό ανάμεσα σ' αυτούς τους ειδωλολάτρες. Τί ντροπή, τί αμηχανία για τους Ιουδαίους, τον Εκλεκτό Λαό! Εκείνοι άκουσαν από το στόμα Του όλα τα δυνατά λόγια, μα παράμειναν κουφοί και τυφλοί, αμετανόητοι και σκληρόκαρδοι! Η Σαμαρείτιδα δεν κράτησε για τον εαυτό της τα καλά λόγια που άκουσε από τον Κύριο.

Έτρεξε αμέσως να τα μεταδώσει και στους άλλους, γι' αυτό και της αξίζει κάθε έπαινος. Είναι σαν τη γυναίκα που βρήκε τη χαμένη δραχμή κι αμέσως φώναξε τις γειτόνισσές της λέγοντας: «Συγχάρητέ μοι, ότι εύρον την δραχμήν ην απώλεσα» (Λουκ. ιε’, 9).

«Ως ουν ήλθον προς αυτόν οι Σαμαρείται, ηρώτων αυτόν μείναι παρ' αυτοίς· και έμεινεν εκεί δύο ημέρας. και πολλώ πλείους επίστευσαν δια τον λόγον αυτού» (Ιωάν. δ’, 40-41). Οι Ναζαρηνοί ζητούσαν να τον γκρεμίσουν από το χείλος του όρους (βλ. Λουκ. δ’, 29), δια τον λόγον αυτού. Οι Γαδαρηνοί του ζήτησαν να τους αφήσει και να φύγει μακριά (Λουκ. η’, 37).

Αυτοί εδώ οι Σαμαρείτες όμως του ζήτησαν να μείνει μαζί τους, ηρώτων αυτόν μείναι παρ αυτοίς. Ο Κύριος ανταποκρίθηκε στο αίτημά τους κι έμεινε μαζί τους δυο μέρες. Κι ο θερισμός ήταν πραγματικά μεγάλος, πλούσιος, τόσο για εκείνους που τον πίστεψαν από τα λόγια που άκουσαν από τη γυναίκα, όσο και για εκείνους που πίστεψαν άμεσα στα δικά Του λόγια.

Στη συνέχεια έλεγαν στη γυναίκα: «ουκέτι δια την σην λαλιάν πιστεύομεν· αυτοί γαρ ακηκόαμεν, και οίδαμεν ότι ούτός εστιν αληθώς ο σωτήρ του κόσμου ο Χριστός» (Ιωάν. δ’, 42). Δε μας είναι γνωστά όσα είπε ο Κύριος τις δυο αυτές μέρες στους πνευματικά πεινασμένους και διψασμένους ανθρώπους. Δε γράφτηκε τίποτα γι' αυτά.

Δεν υπάρχει αμφιβολία όμως πως τα λόγια Του είναι ύδωρ ζων, που όταν το πίνει ο άνθρωπος δεν ξαναδιψάει ποτέ πια. Αυτό φαίνεται πρώτο από το μεγάλο πλήθος εκείνων που πίστεψαν στον Κύριο και δεύτερο από την ορθή ομολογία της πίστης τους: ούτός εστιν αληθώς ο σωτήρ του κόσμου, ο Χριστός.

Ανάμεσα στους πολλούς θεούς που πίστευαν οι Σαμαρείτες, μέσα τους διατηρούσαν και κάποια πίστη στο Θεό του Ισραήλ. Και κρατούσαν την πίστη αυτή όχι επειδή γνώριζαν το Θεό αυτό, αλλ' από σεβασμό στον Ισραήλ (Ιακώβ), που κάποτε είχε ζήσει ανάμεσά τους.

Γι' αυτό κι η Σαμαρείτιδα μίλησε για τον «πατέρα μας Ιακώβ» (Ιωάν, δ’, 13). Οι Σαμαρείτες σίγουρα θα είχαν ακούσει την προφητεία για το άστρο που θ' ανατείλει από τον Ιακώβ («ανατελεί άστρον εξ Ιακώβ», Αριθμοί, κδ’, 17).

Όταν ο βασιλιάς των Μωαβιτών Μπαλάκ ξεκίνησε πόλεμο εναντίον των Ισραηλιτών, κάλεσε τον προφήτη Βαλαάμ ν' ανακοινώσει νίκη εναντίον του Ισραήλ, για να ενθαρρύνει το στρατό του. Ο Μπαλάκ υποσχέθηκε στο Βαλαάμ να του δώσει μεγάλα δώρα για τις υπηρεσίες του κι ο Βαλαάμ πήγε στο στρατόπεδο του βασιλιά.

Όταν όμως προσπάθησε να κάνει τα μαγικά του και να προφητεύσει αυτά που ήθελε ο Μπαλάκ, ξαφνικά τον επισκέφτηκε το Πνεύμα του Θεού κι άρχισε να προφητεύει όχι αυτά που ήθελε ο Μπαλάκ, αλλ' εκείνα που ήθελε ο Θεός. «Ως καλοί οι οίκοί σου Ιακώβ, αι σκηναί σου Ισραήλ». Όταν ο Μπαλάκ άκουσε τα λόγια αυτά επιτίμησε τον Βαλαάμ, εκείνος όμως δεν πτοήθηκε και συνέχισε: «Φησί Βαλαάμ, υιός Βεώρ, φησίν ο άνθρωπος ο αληθινώς ορών, φησίν ακούων λόγια ισχυρού, όστις όρασιν Θεού είδεν εν ύπνω, αποκεκαλυμμένοι οι οφθαλμοί αυτού... ανατελεί άστρον εξ Ιακώβ, αναστήσεται άνθρωπος εξ Ισραήλ» (Αριθ. κδ’).

Και να που εμφανίστηκε Εκείνος που προείδε ο Βαλαάμ από παλιά. Το άστρο έλαμψε από τη φυλή του Ιακώβ κι ήταν λαμπρότερο από τον ήλιο, πιο όμορφο από το καλλίτερο όνειρο. Κι οι Σαμαρείτες το είδαν και χάρηκαν. Το είδαν και πίστεψαν. Ήπιαν μέχρι κορεσμού το ύδωρ το ζων κι έζησαν στον αιώνα.

Ο Σωτήρας μας Χριστός δεν έδωσε το ζων ύδωρ μόνο στους Σαμαρείτες και τους Ιουδαίους. Το έδωσε κι εξακολουθεί να το δίνει μέχρι σήμερα σε κάθε άνθρωπο που έχει επίγνωση της πνευματικής του δίψας στην έρημο αυτής της ζωής.

Κάποτε ο Κύριος στάθηκε στην Ιερουσαλήμ «και έκραξε λέγων· εάν τις διψά, ερχέσθω πρός με και πινέτω» (Ιωάν. ζ’, 37). Πρόσεξε πως το αναφέρει ο ευαγγελιστής: έκραξε. Ο Καλός Ποιμήν δεν ψιθυρίζει. Φωνάζει, κράζει το ποίμνιό Του, το καλεί στο νερό.

Από την αγάπη Του για το ανθρώπινο γένος ο Χριστός στέκεται στη μέση της ερήμου αυτού του κόσμου και κράζει σ' όλους τους ταξιδιώτες που είναι εξαντλημένοι από τη δίψα. Ευλογημένοι είναι όσοι ακούνε τη φωνή Του και τον πλησιάζουν με πίστη.

Ο Χριστός δε θα τους ρωτήσει ούτε ποια γλώσσα μιλάνε ούτε σε ποιο έθνος ανήκουν. Ούτε την ηλικία τους θέλει να μάθει ούτε αν είναι πλούσιοι ή φτωχοί. Θα δώσει σε όλους ύδωρ ζων για να τους ενισχύσει και να τους αναζωογονήσει, να τους ανανεώσει και να τους αναγεννήσει, να τους υιοθετήσει, να τους βγάλει από το πύρινο καμίνι αυτού του κόσμου και να τους οδηγήσει στη γη της επαγγελίας.

Πόσο υπέροχο είσαι, ύδωρ ζων! Γλυκύτατε Σωτήρα μας, δροσερή, κρυστάλλινη κι ανανεωτική πηγή, πόσο πλούσιος και ζωοποιός είσαι! Πνεύμα Αγιο, Παράκλητε, προσάγαγε στον Κύριο Ιησού όλους εκείνους που οι ψυχές τους διψούν για την αιώνια ζωή και κραυγάζουν: «Η ψυχή μου διψά για το Θεό, για το Ζώντα Θεό!»

Δόξα και ύμνος σε Σένα, Κύριε Ιησού, μαζί με τον Πατέρα και το Αγιο Πνεύμα, την ομοούσια και αδιαίρετη Τριάδα, τώρα και πάντα και στους αιώνες των αιώνων. Αμήν!

Πηγή: (Απόσπασμα από το βιβλίο «ΟΜΙΛΙΕΣ Γ’: ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ ΗΜΕΡΑ – Από την Κυριακή του Πάσχα ως την Πεντηκοστή» Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς, Μετάφραση – Επιμέλεια ΠΕΤΡΟΥ ΜΠΟΤΣΗ – 2011), Αναβάσεις

1. Οι άνθρωποι λέγονται λογικοί καταχρηστικά. Δεν είναι λογικοί εκείνοι που έμαθαν τους λόγους και τα βιβλία των αρχαίων σοφών, αλλά όσοι έχουν λογική ψυχή και μπορούν να διακρίνουν ποιο είναι το καλό και ποιο είναι το κακό. και έτσι αποφεύγουν τα κακά και ψυχοβλαβή, μελετούν όμως σοβαρά τα καλά και ψυχωφελή και τα πράττουν με μεγάλη ευχαριστία προς το Θεό. Μόνο αυτοί πρέπει αληθινά να λέγονται λογικοί άνθρωποι.

2. Ο αληθινά λογικός άνθρωπος μια μόνο φροντίδα έχει, να υπακούει και να είναι αρεστός στο Θεό, τον Κύριο των όλων, και σε τούτο και μόνο να ασκεί την ψυχή του, πως να γίνει αρεστός στο Θεό, ευχαριστώντας Τον για την μεγάλη και εξαιρετική πρόνοιά Του και την κυβέρνηση όλου του κόσμου, όποια κι αν είναι η θέση του στη ζωή. Γιατί είναι παράλογο, να ευχαριστούμε τους γιατρούς όταν μας δίνουν τα πικρά και αηδιαστικά φάρμακα για χάρη της υγείας του σώματός μας, να είμαστε όμως αχάριστοι στο Θεό για όσα φαίνονται σ' εμάς δυσάρεστα και να μην αναγνωρίζομε ότι τα πάντα γίνονται όπως πρέπει και προς το συμφέρον μας σύμφωνα με την πρόνοιά Του. Γιατί η αναγνώριση αυτή και η πίστη στο Θεό είναι η σωτηρία και η τελειότητα της ψυχής.

3. Η εγκράτεια, η ανεξικακία, η σωφροσύνη, η εγκαρτέρηση, η υπομονή και οι παρόμοιες μέγιστες και ενάρετες δυνάμεις μας δόθηκαν από το Θεό και είναι αντίθετες και αντιστέκονται και μας βοηθούν στις αντίστοιχες προς αυτές κακίες. Αν γυμνάζομε αυτές τις δυνάμεις και τις έχομε πάντοτε πρόχειρες, τότε νομίζομε ότι δεν μας συμβαίνει πια τίποτε δύσκολο ή θλιβερό ή αβάσταχτο. γιατί σκεφτόμαστε ότι όλα είναι ανθρώπινα και τα νικούν οι αρετές που έχομε. Αυτά δεν τα έχουν υπόψη τους οι ανόητοι άνθρωποι. Ούτε σκέφτονται ότι τα πάντα γίνονται σωστά και όπως πρέπει για το συμφέρον μας, για να λάμψουν οι αρετές μας και να στεφανωθούμε από το Θεό.

4. Την απόκτηση των χρημάτων και το πλούσιο ξόδεμά τους να τα θεωρείς μόνο σαν φαντασία που δεν κρατά παρά λίγο καιρό, και ξέροντας ότι η ενάρετη και θεάρεστη ζωή διαφέρει από τον πλούτο. Όταν το μελετάς αυτό σταθερά, ούτε θα αναστενάξεις, ούτε θα κραυγάσεις, ούτε θα κατηγορήσεις κανένα, αλλά θα ευχαριστείς το Θεό για όλες τις ευεργεσίες που σου δίνει, βλέποντας ότι οι χειρότεροι από σένα στηρίζονται στα λόγια και στα χρήματα. Γιατί η επιθυμία, η δόξα και η άγνοια είναι τα πιο κακά πάθη της ψυχής.

5. Ο λογικός άνθρωπος, προσέχοντας ο ίδιος στον εαυτό του, εξετάζει τι πρέπει να πράξει και τι τον συμφέρει, καθώς και ποια ταιριάζουν στην ψυχή και την ωφελούν και ποια δεν της ταιριάζουν. Και έτσι αποφεύγει εκείνα που βλάπτουν την ψυχή, ως ξένα και γιατί τον χωρίζουν από την αιώνια ζωή.

6. Όσο πιο λίγη περιουσία έχει κανείς, τόσο ευτυχέστερος είναι. Γιατί δεν φροντίζει για πολλά πράγματα, για υπηρέτες, καλλιεργητές, απόκτηση ζώων. Όταν αφοσιωνόμαστε σ' αυτά κι ύστερα μας συμβαίνουν εξαιτίας αυτών δυσκολίες, κατηγορούμε τον Θεό. Με την αυθαίρετη επιθυμία μας τρέφομε τον θάνατο και έτσι μένομε στο σκοτάδι της αμαρτωλής ζωής, μέσα στην πλάνη, χωρίς ν' αναγνωρίζομε τον πραγματικό εαυτό μας.

7.  Δεν πρέπει κανένας να λέει ότι δεν είναι δυνατό να κατορθώσει ο άνθρωπος την ενάρετη ζωή, αλλά να λέει ότι αυτό δεν είναι εύκολο. Ούτε μπορούν να κατορθώσουν την αρετή οι τυχόντες. Την ενάρετη ζωή την πραγματοποιούν όσοι άνθρωποι είναι ευσεβείς και έχουν νου που αγαπά το Θεό. Γιατί ο νους των πολλών είναι κοσμικός και μεταβάλλεται. κάνει σκέψεις άλλοτε καλές, άλλοτε κακές. μεταβάλλεται στη φύση και γίνεται υλικότερος. Ο νους όμως που αγαπά το Θεό, τιμωρεί την κακία η οποία έρχεται εκούσια στους ανθρώπους από την αμέλειά τους.

8. Οι ψυχικά ακαλλιέργητοι και αμαθείς θεωρούν γελοίο πράγμα τους λόγους και δεν θέλουν να τους ακούν επειδή ελέγχεται η κατάστασή τους και θέλουν να είναι όλοι όμοιοι με αυτούς. Επίσης και εκείνοι που είναι παραδομένοι σε σαρκικά αμαρτήματα φροντίζουν να είναι όλοι οι άλλοι χειρότεροί τους, νομίζοντας οι δυστυχείς ότι επειδή θα είναι πολλοί οι αμαρτάνοντες, θα εξασφαλιστούν οι ίδιοι από την κατηγορία. Η χαλαρή ψυχή χάνεται και σκοτίζεται εξαιτίας της κακίας, γιατί έχει μέσα της ασωτεία, υπερηφάνεια, απληστία, θυμό, αυθάδεια, μανία, φόνο, στενοχώρια, φθόνο, πλεονεξία, αρπαγή, πόνο, ψεύδος, ηδονή, ραθυμία, λύπη, δειλία, ασθένεια, μίσος, φιλοκατηγορία, αδυναμία, πλάνη, άγνοια, απάτη, λησμοσύνη του Θεού. Με τέτοιες κακίες και παρόμοιες τιμωρείται η άθλια ψυχή που χωρίζεται από το Θεό.

9. Εκείνοι που θέλουν να ζουν την ενάρετη και ευλαβή και τιμημένη ζωή, δεν πρέπει να διακρίνονται από τους επίπλαστους τρόπους και την ψεύτικη ζωή. αλλά όπως οι ζωγράφοι και οι αγαλματοποιοί, να δείχνουν και αυτοί με τα έργα τους την ενάρετη και θεοφιλή ζωή τους. Και όλες τις κακές ηδονές να τις αποστρέφονται σαν παγίδες.

10.  Ο πλούσιος και ευγενής που δεν έχει ψυχική καλλιέργεια και ενάρετη ζωή, θεωρείται δυστυχής από εκείνους που κρίνουν ορθά τα πράγματα. Αντίθετα ο φτωχός και δούλος κατά την τάξη, αν έχει ψυχική καλλιέργεια και είναι στολισμένος με αρετή, είναι ευτυχής. Και όπως οι ξένοι σε έναν τόπο χάνουν τον δρόμο τους, έτσι και εκείνοι που δεν φροντίζουν για την ενάρετη ζωή, πλανιούνται εδώ κι εκεί παρασυρόμενοι από τις κακές επιθυμίες τους και χάνονται.

11. Εκείνος που μπορεί να εξημερώσει τα ήθη των ανθρώπων και να τους κάνει να αγαπήσουν τους λόγους και την παιδεία, πρέπει να λέγεται ανθρωποποιός. Κατά τον ίδιο τρόπο και εκείνοι που μεταστρέφουν τους παραδομένους στις σαρκικές ηδονές προς την ενάρετη και θεάρεστη ζωή, πρέπει να λέγονται και αυτοί ανθρωποποιοί, επειδή είναι σαν να ξαναπλάθουν τους ανθρώπους. Γιατί η πραότητα και η εγκράτεια είναι ευτυχία και δίνουν καλή ελπίδα στις ψυχές των ανθρώπων.

12. Πρέπει πραγματικά οι άνθρωποι να επιμελούνται τα ήθη τους και να ζουν όπως πρέπει. Όταν αυτό το κατορθώσουν, τότε εύκολα μπορούν να γνωρίσουν και τα θεία. γιατί όποιος με όλη του την καρδιά και την πίστη του σέβεται τον Θεό, έχει την βοήθειά Του να δαμάζει και να κρατεί το θυμό και την επιθυμία του. Επειδή αιτία όλων των κακών είναι η επιθυμία και ο θυμός.

13. Άνθρωπος λέγεται ή εκείνος που χρησιμοποιεί ορθά το λογικό του, ή εκείνος που δέχεται συμβουλή για την διόρθωσή του. Ο αδιόρθωτος δεν λέγεται άνθρωπος, αλλά απάνθρωπος. Κι αυτό είναι το γνώρισμα των απανθρώπων. και οι άνθρωποι αυτοί πρέπει να αποφεύγονται. Γιατί εκείνοι που ζουν με την κακία δεν είναι δυνατό να αποκτήσουν την αθάνατη ζωή.

14. Όταν κάνομε καλή χρήση του λογικού μας, τότε είμαστε άξιοι να λεγόμαστε άνθρωποι. Αντίθετα, όταν δεν κάνομε καλή χρήση του λογικού, τότε μόνο κατά το σώμα και κατά τη φωνή διαφέρομε από τα άλογα ζώα. Ας αναγνωρίσει λοιπόν ο συνετός άνθρωπος ότι είναι αθάνατος και τότε θα μισήσει κάθε αισχρή επιθυμία, η οποία γίνεται αιτία θανάτου στους ανθρώπους.

15. Όπως κάθε τέχνη διαμορφώνοντας την ύλη φανερώνει την αξία της, π.χ. ο ένας δουλεύει το ξύλο κι ο άλλος το χαλκό κι άλλος το χρυσό και το ασήμι, έτσι κι εμείς ακούοντας για την καλή και ενάρετη και θεάρεστη ζωή, οφείλομε να φαινόμαστε ότι είμαστε πραγματικά άνθρωποι για τη λογική ψυχή μας κι όχι για τη διάπλαση μόνο του σώματός μας. Η ψυχή που είναι αληθινά λογική και αγαπά το Θεό, γνωρίζει αμέσως όλα όσα συμβαίνουν στην ζωή. Και εξιλεώνει το Θεό με διάθεση αγάπης και Τον ευχαριστεί πραγματικά, κατευθύνοντας προς Αυτόν όλη την ορμή και το νου της.

16. Οι καπετάνιοι κατευθύνουν με προσοχή το πλοίο για να μην προσκρούσει πάνω σε σκόπελο ή ύφαλο. Έτσι κι εκείνοι που επιθυμούν να ζήσουν την ενάρετη ζωή, ας εξετάζουν με επιμέλεια ποια πρέπει να κάνουν και ποια πρέπει να αποφεύγουν και να πιστεύουν ότι οι αληθινοί και θείοι νόμοι τους συμφέρουν, κόβοντας τις πονηρές ενθυμήσεις και επιθυμίες από την ψυχή τους.

17. Όπως οι πλοίαρχοι και οι αμαξηλάτες με την προσοχή και την επιμέλεια πετυχαίνουν το σκοπό τους, έτσι πρέπει και όσοι φροντίζουν να ζουν τη σωστή και ενάρετη ζωή, να μελετούν και να φροντίζουν πως να ζουν όπως πρέπει και αρέσει στο Θεό. Εκείνος που θέλει να ζήσει έτσι και έχει καταλάβει ότι μπορεί, με την πίστη προχωρεί προς την αφθαρσία.

18. Ελεύθερους νόμιζε όχι όσους έτυχε να είναι ελεύθεροι, αλλά εκείνοι που έχουν την ζωή και τους τρόπους ελεύθερους. Δεν πρέπει πράγματι να ονομάζομε ελεύθερους τους άρχοντες που είναι πονηροί και ακόλαστοι, γιατί είναι δούλοι των παθών και της ύλης. Ελευθερία και ευτυχία της ψυχής είναι η πραγματική καθαρότητα και η καταφρόνηση των προσκαίρων.

19. Να υπενθυμίζεις στον εαυτό σου ότι πρέπει ακατάπαυστα να αποδεικνύεις τον χρηστό και ενάρετο βίο σου από τα ίδια τα έργα σου. έτσι και οι άρρωστοι ονομάζουν και αναγνωρίζουν σωτήρες και ευεργέτες τούς γιατρούς, όχι από τα λόγια τους αλλά από τα έργα τους.

20. Η λογική και ενάρετη ψυχή αναγνωρίζεται από το βλέμμα, το βάδισμα, τη φωνή, το γέλιο, από το που συχνάζει και με ποιους συναναστρέφεται. Όλα αυτά έχουν αλλάξει σ' αυτήν και έγιναν κοσμιότερα. Γιατί ο νους που αγαπά το Θεό, σαν πρακτικός θυρωρός απαγορεύει την είσοδο στις κακές και αισχρές ενθυμήσεις.

21. Αν παρακολουθείς τον εαυτό σου και τον δοκιμάζεις, θα δεις ότι οι άρχοντες και τα αφεντικά έχουν εξουσία μόνο του σώματος, όχι και της ψυχής. Και να το θυμάσαι αυτό πάντοτε. Γι' αυτό αν διατάζουν φόνους ή τίποτε άτοπα ή άδικα και ψυχοβλαβή, δεν πρέπει να υπακούμε σ' αυτούς και αν μας βασανίζουν ακόμη. Γιατί ο Θεός δημιούργησε την ψυχή ελεύθερη και αυτεξούσια σε όλα όσα κάνει, καλά ή κακά.

22. Η λογική ψυχή φροντίζει με κάθε τρόπο να ξεφύγει από όσα δεν οδηγούν πουθενά, την οίηση, την υπερηφάνεια, την απάτη, τον φθόνο, την αρπαγή και τα παρόμοια, όσα δηλαδή είναι έργα δαιμονικά και κακής προαιρέσεως. Όλα κατορθώνονται με επιμέλεια και επίμονη προσοχή και μελέτη από εκείνον τον άνθρωπο, του οποίου η επιθυμία δεν τρέχει στις κακές ηδονές.

23. Εκείνοι που ζουν μετρημένη και περιορισμένη ζωή, και από κινδύνους γλυτώνουν, και δεν έχουν ανάγκη από φύλακες. Με το να νικούν την επιθυμία σε όλες τις περιπτώσεις, βρίσκουν το δρόμο προς το Θεό εύκολα.

24. Οι άνθρωποι που τους οδηγεί το λογικό, δεν χρειάζεται να μοιράζουν την προσοχή τους σε πολλές συντροφιές, αλλά μόνο στις ωφέλιμες και μάλιστα σ' εκείνες όπου πρυτανεύει το θέλημα του Θεού. Με τον τρόπο αυτό οι άνθρωποι προχωρούν πάλι στη κατά Θεό ζωή και το αιώνιο φως.

25. Πρέπει εκείνοι που επιδιώκουν την ενάρετη και θεοφιλή ζωή, να είναι απαλλαγμένοι από οίηση και κάθε κούφια ματαιοδοξία και να φροντίζουν με όλη τη δύναμή τους να διορθώνουν τη ζωή τους και την εσωτερική τους διάθεση προς το καλύτερο. Επειδή νους που αγαπά το Θεό και δεν μεταβάλλεται από την καλή κατάστασή του, είναι ανύψωση και δρόμος προς το Θεό.

26. Καμιά ωφέλεια δεν προκύπτει από το να γνωρίζει ο άνθρωπος τα θεία λόγια, αν απουσιάζει η ευσεβής ζωή που αρέσει στο Θεό. Αιτία όλων των κακών είναι η πλάνη, η απάτη του κόσμου και η άγνοια του Θεού.

27. Η σπουδή του αρίστου βίου και η επιμέλεια της ψυχής δημιουργεί τους καλούς ανθρώπους που αγαπούν το Θεό. Γιατί εκείνος που ζητά το Θεό, Τον βρίσκει, αν νικά την επιθυμία σε όλες τις περιπτώσεις και αν δεν σταματά την προσευχή. Ένας τέτοιος άνθρωπος δεν φοβάται τους δαίμονες.

28. Όσοι ξεγελιούνται από τις ελπίδες τους σε βιοτικά πράγματα και περιορίζουν την γνώση τους για την άσκηση του αρίστου βίου μόνο στα λόγια, μοιάζουν μ' εκείνους που έχουν φάρμακα και ιατρικά όργανα αλλά δεν ξέρουν ούτε φροντίζουν να τα χρησιμοποιήσουν. Επομένως για τις αμαρτίες μας ας μην κατηγορούμε τον τρόπο που έγιναν, ούτε τους άλλους αλλά τους εαυτούς μας. Γιατί αν η ψυχή αδιαφορήσει με δική της θέληση, δεν μπορεί να μείνει ανίκητη.

29. Εκείνος που δεν ξέρει να ξεχωρίζει ποιο είναι το καλό και ποιο είναι το κακό, δεν επιτρέπεται να κρίνει τους καλούς και τους κακούς. Γιατί ο άνθρωπος που γνωρίζει τον Θεό είναι αγαθός. Αν όμως δεν είναι αγαθός, ούτε γνωρίζει το Θεό, ούτε θα τον γνωρίσει ποτέ. γιατί ο τρόπος να γνωρίσει κανείς το Θεό, είναι το αγαθό.

30. Οι καλοί άνθρωποι που αγαπούν το Θεό, ελέγχουν τους ανθρώπους για τις κακές πράξεις τους κατά πρόσωπο όταν είναι παρόντες. Όταν όμως δεν είναι παρόντες δεν τους κατηγορούν, αλλά ούτε και στους άλλους επιτρέπουν να τους κατηγορήσουν.

31. Στις συναναστροφές με τους άλλους, μακριά από κάθε βαναυσότητα. Γιατί οι λογικοί και ευσεβείς άνθρωποι είναι στολισμένοι με ντροπή και φρόνηση περισσότερο από τις παρθένες. Και τούτο, γιατί ο νους που αγαπά το Θεό είναι φως που τυλίγει με την λάμψη του την ψυχή, όπως ο ήλιος περιλάμπει το σώμα.

32. Πάντοτε όταν σε προσβάλλει κανένα πάθος της ψυχής, να θυμάσαι ότι οι άνθρωποι που ορθοφρονούν και θέλουν να εξασφαλίσουν σωστά την ζωή τους, δεν θεωρούν ευχάριστη την πρόσκαιρη απόκτηση χρημάτων, αλλά τις ορθές και αληθινές ιδέες. Αυτές τους κάνουν ευτυχείς. Γιατί ο πλούτος και κλέβεται και από δυνατότερους αρπάζεται. η αρετή όμως της ψυχής, αυτή μόνο είναι απόκτημα και ασφαλισμένο και που δεν μπορεί να κλαπεί, και μετά το θάνατο παρέχει τη σωτηρία σε όσους την έχουν αποκτήσει. Έτσι οι φρόνιμοι δεν παρασύρονται από την φαντασία του πλούτου και των άλλων ηδονών.

33. Δεν πρέπει οι άστατοι και απαίδευτοι να αυθαδιάζουν σε αξιόλογους ανθρώπους. Και αξιόλογος άνθρωπος είναι εκείνος που αρέσει στο Θεό και που συνήθως σωπαίνει ή λέει λίγα και αναγκαία και αρεστά στο Θεό.

34. Εκείνοι που προσπαθούν να ζουν την ενάρετη και θεοφιλή ζωή, φροντίζουν για τις αρετές σαν κτήματά τους και σαν αφορμή αιώνιας απολαύσεως. Τα πρόσκαιρα τα απολαμβάνουν όπως τύχει και όπως δίνει και θέλει ο Θεός, και τα χρησιμοποιούν με μεγάλη χαρά και ευχαριστία προς το Θεό κι αν ακόμη αυτά είναι μετριότατα. Γιατί οι πολυποίκιλες τροφές τρέφουν τα σώματα ως υλικά, ενώ η γνώση του Θεού, η εγκράτεια, η αγαθότητα, η αγαθοεργία, η ευσέβεια και η πραότητα θεώνουν την ψυχή.

35. Όσοι άρχοντες εξαναγκάζουν να διαπραχθούν άτοπες και ψυχοβλαβείς πράξεις, δεν γίνονται ωστόσο κύριοι και της ψυχής, η οποία έχει δημιουργηθεί αυτεξούσια. Δεσμεύουν το σώμα, όχι όμως και την προαίρεση που κύριός της είναι ο λογικός άνθρωπος, εξαιτίας του δημιουργού του Θεού, ο Οποίος είναι ισχυρότερος από κάθε εξουσία και ανάγκη και κάθε δύναμη.

36. Εκείνοι που νομίζουν δυστυχία το να χάσουν χρήματα ή παιδιά ή δούλους ή ένα άλλο στοιχείο της περιουσίας τους, ας γνωρίζουν ότι πρώτα πρέπει να αρκούνται σ' εκείνα που δίνει ο Θεός. Και όταν πρέπει να τα δώσουν πίσω, να είναι πρόθυμοι και να το κάνουν με αγαθή γνώμη και να μη στενοχωρούνται διόλου για τη στέρηση ή μάλλον για την επιστροφή τους. Γιατί αφού έκαναν χρήση ξένων πραγμάτων, τα έδωσαν πάλι πίσω.

37. Ο ενάρετος άνθρωπος δεν πρέπει να πουλά την ελεύθερη γνώμη του προσέχοντας πόσα χρήματα θα πάρει, και αν ακόμη είναι πολλά όσα του δίνουν. Γιατί τα πράγματα της ζωής αυτής είναι όμοια με όνειρο, και η φαντασία που προέρχεται από τον πλούτο και άγνωστο είναι που θα καταλήξει και λίγο καιρό μόνο κρατάει.

38. Εκείνοι που είναι αληθινοί άνθρωποι, ας φροντίζουν με όλη τη δύναμή τους να ζουν με αγάπη Θεού και με αρετή, ώστε να λάμπει η ενάρετη ζωή τους μεταξύ των άλλων ανθρώπων. όπως γίνεται με την πορφύρα: ένα μικρό κομμάτι μπαίνει πάνω στα λευκά φορέματα και τα στολίζει. Έτσι κι αυτοί να λάμπουν και να ξεχωρίζουν, γιατί έτσι καλλιεργούν ασφαλέστερα τις αρετές της ψυχής.

39. Οι φρόνιμοι άνθρωποι πρέπει να εξετάζουν τη δύναμή τους και το βαθμό της αρετής τους και έτσι να προετοιμάζονται και ν' αντιστέκονται στα πάθη, σύμφωνα με την κατά φύση δύναμη που τους έχει χαρίσει ο Θεός. Δύναμη για την αντιμετώπιση της σωματικής ομορφιάς και κάθε κακής επιθυμίας είναι η εγκράτεια. των θλίψεων και της φτώχειας, η καρτερία. των ύβρεων και του θυμού, η ανεξικακία. Έτσι και για τα υπόλοιπα.

40. Το να γίνει κανείς αγαθός και σοφός ξαφνικά, είναι αδύνατο. Γίνεται ωστόσο με την κοπιαστική μελέτη, με τη συναναστροφή με ενάρετους ανθρώπους, με την πείρα, με τον καιρό, με την άσκηση και με την επιθυμία των καλών έργων. Ο αγαθός άνθρωπος που αγαπά το Θεό και Τον γνωρίζει αληθινά, δεν παύει να κάνει πλούσια όλα όσα αρέσουν σ' Αυτόν. Αλλά τέτοιοι άνθρωποι είναι σπάνιοι.

41. Εκείνοι που δεν είναι προικισμένοι με ευφυΐα, δεν πρέπει να απελπίζονται και να αμελούν τη θεοφιλή και ενάρετη ζωή και να την καταφρονούν, σαν να είναι τάχα ακατόρθωτη γι' αυτούς και ακατανόητη. Αντίθετα, πρέπει να εξασκούν όση δύναμη έχουν και να επιμελούνται τον εαυτό τους. γιατί κι αν ακόμη δεν μπορούν να αποκτήσουν την τέλεια αρετή και τη σωτηρία, εντούτοις με την προσπάθεια και με την επιθυμία του αγαθού γίνονται καλύτεροι ή τουλάχιστον δεν χειροτερεύουν. Και αυτό δεν είναι μικρή ωφέλεια της ψυχής.

42. Ο άνθρωπος ως λογικός που είναι, συγγενεύει με την άρρητη και θεία δύναμη, το Θεό. Ως προς το σωματικό πάλι μέρος, συγγενεύει με τα ζώα. Είναι όμως λίγοι εκείνοι που όντας τέλειοι και λογικοί άνθρωποι, φροντίζουν να διατηρούν το φρόνημα και τη συγγένειά τους σύμφωνη με το Θεό και Σωτήρα, και να το αποδεικνύουν αυτό με τα έργα τους και την ενάρετη ζωή τους. Οι περισσότεροι άνθρωποι, με την ανόητη ψυχή τους, έχουν εγκαταλείψει την θεϊκή και αθάνατη υιική σχέση με το Θεό και έχουν στραφεί προς τη νεκρή και δύστυχη και σύντομη συγγένεια του σώματος. σαν άλογα ζώα κυβερνιούνται μόνο από το σαρκικό φρόνημα και ερεθιζόμενοι από τις ηδονές χωρίζονται από το Θεό και κατεβάζουν τη ψυχή από τους ουρανούς στον όλεθρο εξαιτίας των κακών θελημάτων της.

43. Ο λογικός άνδρας έχοντας στο νου του τη μέθεξη και τη συνάφειά του με το Θεό, ουδέποτε θα αγαπήσει τίποτε το επίγειο και χαμηλό, αλλά έχει το νου του στα ουράνια και αιώνια. Και γνωρίζει ότι το θέλημα του Θεού είναι να σωθεί ο άνθρωπος, γιατί ο Θεός είναι η αιτία όλων των καλών και πηγή των αιωνίων αγαθών για τους ανθρώπους.

44. Όταν σου τύχει κανείς που φιλονεικεί και πολεμά την αλήθεια και το προφανές, πάψε την φιλονεικία και άφησέ τον, γιατί έχει απολιθωθεί η διάνοιά του. Όπως και το καλύτερο κρασί το διαφθείρει το βλαβερότατο νερό, έτσι και οι κακές συναναστροφές διαφθείρουν τους ενάρετους κατά τη ζωή και το φρόνημα.

45. Αν μεταχειριζόμαστε κάθε φροντίδα και μέσο για να αποφύγομε το θάνατο του σώματος, πολύ περισσότερο οφείλομε να φροντίζομε ν' αποφύγομε το θάνατο της ψυχής. Γιατί σ' εκείνον που θέλει να σωθεί, δεν υπάρχει άλλο εμπόδιο εκτός από την αμέλεια και την οκνηρία της ψυχής.

46. Όσοι δυσκολεύονται να εννοούν το συμφέρον της ψυχής τους, και όσα ορθά τους λέγονται, αυτοί θεωρούνται άρρωστοι. Ενώ όσοι εννοούν την αλήθεια και εντούτοις χωρίς ντροπή την αμφισβητούν και φιλονεικούν, αυτών η διάνοια έχει νεκρωθεί και αρμόζει σε θηρία η συμπεριφορά τους. δεν γνωρίζουν το Θεό και η ψυχή τους δεν έχει φωτιστεί.

47. Τα διάφορα γένη των ζώων τα δημιούργησε ο Θεός για διάφορες ανάγκες του ανθρώπου με το λόγου Του. άλλα για τροφή του ανθρώπου και άλλα για να τον υπηρετούν. Τον άνθρωπο όμως τον δημιούργησε θεατή των ζώων και των έργων τους και ευγνώμονα ερμηνευτή όλων αυτών. Γι' αυτό ας φροντίζουν οι άνθρωποι μήπως χωρίς να αντικρύσουν και χωρίς να εννοήσουν το Θεό και τα έργα Του, πεθάνουν όπως τα άλογα ζώα. Και πρέπει να γνωρίζει ο άνθρωπος ότι ο Θεός είναι παντοδύναμος και τίποτε δεν είναι αντίθετο σ' Αυτόν. αλλά από την ανυπαρξία όσα θέλει δημιούργησε και δημιουργεί με το λόγο Του για τη σωτηρία των ανθρώπων.

48. Τα επουράνια είναι αθάνατα εξαιτίας της αγαθότητάς τους, ενώ τα επίγεια έγιναν θνητά, γιατί φωλιάζει μέσα τους η κακία που τη διάλεξαν και που έρχεται στους ανόητους εξαιτίας της οκνηρίας τους και της άγνοιας του Θεού.

49. Ο θάνατος όταν κατανοηθεί από τους ανθρώπους, είναι αθανασία. Δεν τον κατανοούν όμως οι αμαθείς. γι' αυτούς είναι θάνατος. Και οπωσδήποτε δεν πρέπει να φοβόμαστε τούτο το θάνατο, αλλά την απώλεια της ψυχής, που είναι η άγνοια του Θεού. Αυτό είναι το φοβερό για την ψυχή.

50. Η κακία είναι πάθος που οφείλεται στη φύση της ύλης. Επομένως δεν γίνεται να υπάρξει σώμα χωρίς κακία. Η λογική ψυχή που το εννοεί αυτό, αποβάλλει το βάρος της ύλης, δηλαδή την κακία. και καθώς ελευθερώνεται από αυτό το βάρος, γνωρίζει το Θεό των όλων και προφυλάγεται από το σώμα σαν από εχθρό και αντίπαλο και δεν υποτάσσεται σ' αυτό. Και έτσι στεφανώνεται από το Θεό η ψυχή ως νικήτρια των παθών της κακίας και της ύλης.

51. Όταν η ψυχή γνωρίσει την κακία, τη μισεί σαν βρωμερότατο θηρίο. Αλλά όταν κανείς δεν την γνωρίζει, την αγαπά. και αυτή τον παίρνει αιχμάλωτό της και μεταχειρίζεται σαν σκλάβο τον εραστή της. Και ο δυστυχισμένος και άθλιος άνθρωπος ούτε το συμφέρον του βλέπει, ούτε το καταλαβαίνει, αλλά νομίζει για στόλισμά του την κακία και χαίρεται γι' αυτό.

52. Η καθαρή ψυχή, επειδή είναι αγαθή, φωτίζεται με μεγάλη λάμψη από το Θεό. Και τότε ο νους νοεί το αγαθό και γεννά λόγια θεάρεστα. Όταν όμως η ψυχή γεμίσει από τη βρωμερή λάσπη της κακίας, τότε επειδή ο Θεός την αποστρέφεται ή μάλλον επειδή η ψυχή χωρίζεται μόνη της από το Θεό, πονηροί δαίμονες μπαίνουν στην διάνοια του ανθρώπου και παρακινούν την ψυχή σε βδελυρές πράξεις: μοιχείες, φόνους, αρπαγές, ιεροσυλίες και όλα τα παρόμοια δαιμονικά έργα.

53. Εκείνοι που γνωρίζουν το Θεό, γεμίζουν από κάθε καλή έννοια και επειδή επιθυμούν τα ουράνια, καταφρονούν τα βιοτικά. Αυτοί οι άνθρωποι ούτε αρέσουν στους πολλούς, ούτε και αυτοί αρέσκονται με τους πολλούς. Και γι' αυτό όχι μόνο τους μισούν αλλά και τους περιγελούν οι πιο πολλοί ανόητοι. Υπομένουν όσα τους φέρνει η φτώχεια επειδή γνωρίζουν ότι εκείνα που οι πολλοί θεωρούν κακά, σ' αυτούς είναι καλά. Γιατί εκείνος που στοχάζεται τα επουράνια, πιστεύει στον Θεό γνωρίζοντας ότι όλα είναι έργα της θελήσεώς Του. Εκείνος όμως που δε τα στοχάζεται, δεν πιστεύει ποτέ ότι ο κόσμος είναι έργο του Θεού και ότι δημιουργήθηκε για τη σωτηρία του ανθρώπου.

54. Εκείνοι που είναι γεμάτοι από κακία και μεθούν από την άγνοια, δεν γνωρίζουν το Θεό. η ψυχή τους είναι ζαλισμένη και δεν έχουν ξεκάθαρο μυαλό. Το Θεό μπορεί να τον εννοήσει κανείς. Και ναι μεν δεν είναι ορατός, είναι όμως φανερότατος μέσα στα ορατά, όπως ακριβώς η ψυχή μέσα στο σώμα μας. Και αν σώμα χωρίς ψυχή είναι αδύνατο να υπάρξει, έτσι και όλα τα όντα και βλεπόμενα είναι αδύνατο να υπάρχουν χωρίς το Δημιουργό Θεό.

55. Για ποιο λόγο δημιουργήθηκε ο άνθρωπος; Για να βλέπει τα έργα του Θεού και μέσω αυτών να γνωρίσει το Θεό και να Τον δοξάσει που τα δημιούργησε για χάρη του ανθρώπου. Ο νους που ελκύει την αγάπη του Θεού, είναι ένα αόρατο αγαθό που το χαρίζει ο Θεός στους άξιους για την διαγωγή τους που την κυβερνά η χρηστότητα.

56. Ελεύθερος είναι όποιος δεν σκλαβώνεται στις ηδονές αλλά κυριαρχεί με φρόνηση και εγκράτεια πάνω στο σώμα του και αρκείται με μεγάλη ευχαριστία σε ό,τι του δίνει ο Θεός, έστω και αν είναι πολύ λίγα. Γιατί όταν βρεθούν σύμφωνοι ο νους που αγαπά το Θεό και η ψυχή, τότε ειρηνεύει όλο το σώμα, ακόμη και χωρίς να το θέλει. Όταν η ψυχή θέλει, τότε κάθε αμαρτωλή σωματική κίνηση σβήνεται.

57. Εκείνοι που δεν αρκούνται σ' αυτά που χρειάζονται για να ζουν αλλά επιθυμούν περισσότερα, υποδουλώνουν τον εαυτό τους στα πάθη που ταράζουν την ψυχή και της φέρνουν λογισμούς και φαντασίες ότι το να θέλουν λίγα ή πολλά είναι το ίδιο. Και όπως τα ρούχα που είναι μεγαλύτερα από το σώμα εμποδίζουν εκείνους που τρέχουν στο αγώνισμα του δρόμου, έτσι και η επιθυμία του ανθρώπου να έχει περισσότερα από όσα πρέπει, εμποδίζει τις ψυχές και δεν τις αφήνει να αγωνίζονται ή να σωθούν.

58. Όταν βρίσκεται κανείς ακουσίως και χωρίς να το θέλει κάπου, το αισθάνεται σαν φυλακή και τιμωρία. Να είσαι λοιπόν ευχαριστημένος με την κατάστασή σου. γιατί αν την υπομένεις με δυσαρέσκεια, θα τιμωρήσεις χωρίς να το αισθάνεσαι τον εαυτό σου. Ένας δρόμος υπάρχει γι' αυτό, η καταφρόνηση των βιοτικών πραγμάτων.

59. Όπως έχομε την όραση που μας έδωσε ο Θεός για να βλέπομε τα ορατά και να ξεχωρίζομε ποιο είναι το άσπρο και ποιο είναι το μαύρο, έτσι μας έδωσε ο Θεός και το λογικό για να διακρίνομε εκείνα που συμφέρουν στην ψυχή μας. Η επιθυμία, όταν αποσπασθεί από το λόγο, γεννά ηδονή και δεν επιτρέπει στην ψυχή να σωθεί ή να ενωθεί με το Θεό.

60. Αμαρτήματα δεν είναι όσα γίνονται κατά φύση, αλλά πονηρά είναι εκείνα που γίνονται από την προαίρεση του ανθρώπου. Πχ. Δεν είναι αμαρτία το να τρώει ο άνθρωπος, αλλά το να μην τρώει με ευχαριστία, κοσμιότητα και εγκράτεια ώστε να κρατά το σώμα του στη ζωή χωρίς κανένα πονηρό υπολογισμό. Ούτε το να βλέπεις αθώα είναι αμαρτία, αλλά το να βλέπεις με φθόνο, υπερηφάνεια και απληστία. Επίσης το να μην ακούς υπομονετικά, αλλά με οργή και θυμό. το να μην καθοδηγείς τη γλώσσα σου σε ευχαριστία προς το Θεό και προσευχή, αλλά να κατηγορείς τους άλλους. και το να μην απασχολείς τα χέρια σου στην ελεημοσύνη, αλλά σε φόνους και αρπαγές. Έτσι κάθε μέλος του σώματος αμαρτάνει με το να εργάζεται παρά το θέλημα του Θεού και με τη θέληση του ανθρώπου τα πονηρά.

61. Αν αμφιβάλλεις ότι κάθε τι που κάνομε το βλέπει ο Θεός, τότε παρατήρησε ότι εσύ που είσαι άνθρωπος και φτιαγμένος από χώμα, μπορείς σε μια στιγμή να σκέφτεσαι και να συλλογίζεσαι πολλούς και διάφορους τόπους συγχρόνως. Πόσο μάλλον ο Θεός που βλέπει τα πάντα σαν ένα σπόρο σιναπιού, που δίνει ζωή στα πάντα και τα τρέφει όπως Εκείνος θέλει;

62. Όταν κλείσεις τις πόρτες του σπιτιού σου και είσαι μόνος, να γνωρίζεις ότι είναι μαζί σου ο άγγελος που έχει οριστεί για κάθε άνθρωπο από το Θεό. αυτός που οι Έλληνες ονόμαζαν «οικείο δαίμονα». Αυτός, ο οποίος δεν κοιμάται ποτέ και δεν κάνει ποτέ λάθος, είναι πάντοτε κοντά σου. βλέπει τα πάντα χωρίς να τον εμποδίζει το σκοτάδι. Μαζί με αυτόν είναι σε κάθε τόπο και ο Θεός, γιατί δεν υπάρχει τόπος ή πράγμα όπου δεν υπάρχει ο Θεός, αφού είναι μεγαλύτερος απ' όλα και κρατά όλους μέσα στο χέρι Του.

63. Αν οι στρατιώτες μένουν πιστοί στον Καίσαρα επειδή τους δίνει τις τροφές, πόσο μάλλον πρέπει να φροντίζομε να ευχαριστούμε ακατάπαυστα με ασίγητα στόματα το Θεό και να είμαστε αρεστοί σ' Αυτόν, ο Οποίος τα πάντα δημιούργησε για τον άνθρωπο;

64. Η ευγνωμοσύνη στο Θεό και η ενάρετη ζωή είναι καρποφορία του ανθρώπου που είναι αρεστή στο Θεό. Οι καρποί της γης δεν γίνονται μέσα σε μία ώρα αλλά με τον καιρό, με βροχές και με καλλιέργεια. Όμοια και η καρποφορία των ανθρώπων στολίζεται με την άσκηση, με τη μελέτη, με το χρόνο, με την καρτερία, την εγκράτεια και την υπομονή. Και αν με αυτά μερικοί σε θεωρούν ευλαβή, εσύ μην έχεις εμπιστοσύνη στον εαυτό σου όσο βρίσκεσαι στη ζωή και μη νομίζεις για κανένα απ' όσα κάνεις ότι αρέσει στον Θεό. Γιατί πρέπει να γνωρίζεις ότι δεν είναι εύκολο στον άνθρωπο να φυλάξει μέχρι το τέλος την αναμαρτησία.

65. Τίποτε δεν είναι πιο πολύτιμο στον άνθρωπο, όσο ο λόγος. Ο λόγος είναι τόσο δυνατός, ώστε με το λόγο και την ευχαριστία μας λατρεύομε το Θεό, ενώ με τον άχρηστο και δυσφημιστικό λόγο προκαλούμε την καταδίκη της ψυχής μας. Είναι αναίσθητος ο άνθρωπος που κατηγορεί τη γέννησή του ή κάτι άλλο για τις αμαρτίες του, αφού με την ελεύθερη θέλησή του μεταχειρίζεται λόγο ή έργο πονηρό.

66. Αν φροντίζομε να θεραπεύομε τις σωματικές ατέλειες για να μη μας ειρωνεύονται όσοι μας βλέπουν, πολύ περισσότερο είναι μεγάλη ανάγκη να φροντίζομε να θεραπεύομε τα πάθη της ψυχής, αφού μέλλουμε να κριθούμε μπροστά στο Θεό. μη βρεθούμε άτιμοι ή καταγέλαστοι. Έχοντας το αυτεξούσιο, μπορούμε να μην πραγματοποιήσομε τις πονηρές πράξεις που επιθυμούμε, αν το θελήσουμε. είναι στην εξουσία μας να ζούμε με τρόπο που αρέσει στο Θεό. και κανείς ποτέ δεν θα μας εξαναγκάσει να κάνομε χωρίς τη θέλησή μας κάτι κακό. Έτσι αν αγωνιζόμαστε, θα είμαστε άνθρωποι άξιοι του Θεού και θα ζήσομε σαν άγγελοι στους ουρανούς.

67. Αν θέλεις, είσαι δούλος των παθών. αν θέλεις, είσαι ελεύθερος και δεν θα υποκύψεις στα πάθη. Γιατί ο Θεός σε έκανε αυτεξούσιο. Και όποιος νικά τα πάθη της σάρκας στεφανώνεται με την αφθαρσία. Αν δεν υπήρχαν τα πάθη, δεν θα υπήρχαν αρετές, ούτε στεφάνια που χαρίζονται από το Θεό στους αξίους.

68. Εκείνοι που δεν βλέπουν το συμφέρον τους αν και γνωρίζουν το αγαθό, έχουν τυφλή την ψυχή τους και έχει πωρωθεί η διακριτική δύναμή τους. Αυτούς δεν πρέπει να τους προσέχουμε, για να μην πέσομε κι εμείς στα πάθη τους από απρονοησία μας, σαν τυφλοί.

69. Εναντίον εκείνων που αμαρτάνουν δεν πρέπει να θυμώνομε και αν ακόμη διαπράττουν εγκλήματα άξια τιμωρίας. Για χάρη του ίδιου του δικαίου όμως πρέπει να επαναφέρομε όσους σφάλλουν και να τους τιμωρούμε αν τύχει, είτε μόνοι μας είτε μέσω άλλων, αλλά δεν πρέπει να οργιζόμαστε, γιατί η οργή ενεργεί σύμφωνα με το πάθος. δεν κρίνει σωστά και δεν βλέπει το δίκαιο. Γι' αυτό ούτε κι εκείνους που δείχνουν υπερβολική ευσπλαχνία προς όσους σφάλλουν πρέπει να τους παραδεχόμαστε. αλλά οι κακοί πρέπει να τιμωρούνται για το καλό και τη δικαιοσύνη και όχι σύμφωνα με το πάθος μας, της οργής.

70. Μόνο ό,τι αποκτά η ψυχή είναι σίγουρο και αναφαίρετο. Και αυτό είναι η ενάρετη και αρεστή στο Θεό ζωή και η γνώση και τα καλά έργα. Ενώ ο πλούτος είναι τυφλός οδηγός και ανόητος σύμβουλος. οδηγεί στην απώλεια την αναίσθητη ψυχή του εκείνος που μεταχειρίζεται τον πλούτο με κακό και φιλήδονο τρόπο.

71. Πρέπει οι άνθρωποι ή τίποτε το περιττό να μην αποκτούν, ή αν έχουν, να γνωρίζουν με βεβαιότητα ότι όλα τα πράγματα της ζωής αυτής είναι από τη φύση τους φθαρτά και εύκολα αφαιρούνται και πετιούνται και κομματιάζονται. Επομένως δεν πρέπει να θλίβονται με όσα συμβαίνουν.

72. Γνώριζε ότι οι σωματικοί πόνοι είναι φυσικοί για το σώμα, αφού είναι φθαρτό και υλικό. Πρέπει λοιπόν σ' αυτές τις περιπτώσεις η παιδαγωγημένη ψυχή να προβάλλει ευχαρίστως καρτερία και υπομονή και να μη κατηγορεί το Θεό γιατί έπλασε το σώμα.

73. Εκείνοι που αγωνίζονται στους ολυμπιακούς αγώνες δεν παίρνουν το στεφάνι όταν νικήσουν τον πρώτο ή τον δεύτερο ή τον τρίτο, αλλά όταν νικήσουν όλους τους συναγωνιζομένους. Έτσι και όποιος θέλει να στεφανωθεί από το Θεό, πρέπει να γυμνάζει τη ψυχή του στη σωφροσύνη. όχι μόνο σε ότι έχει σχέση με το σώμα, αλλά και στα σχετικά με τα κέρδη και τις αρπαγές και το φθόνο και τις τροφές και τη ματαιοδοξία και τις κατηγορίες και τους θανάτους και όλα τα παρόμοια.

74. Να μην ακολουθούμε την ενάρετη και θεάρεστη διαγωγή για να μας επαινέσουν οι άνθρωποι, αλλά για τη σωτηρία της ψυχής ας προτιμήσομε την ενάρετη ζωή. Γιατί κάθε ημέρα ο θάνατος είναι μπροστά στα μάτια μας και τα ανθρώπινα είναι αβέβαια και σκοτεινά.

75. Στην εξουσία μας είναι να ζήσομε με σωφροσύνη. το να γίνομε όμως πλούσιοι δεν είναι στην εξουσία μας. Τι λοιπόν; Πρέπει να καταδικάσομε την ψυχή μας για χάρη μιας λιγόκαιρης φαντασίας του πλούτου που δεν είναι στην εξουσία μας να αποκτήσομε; Και να είναι ο πλούτος το μόνο που επιθυμούμε; Πόσο ανόητα τρέχομε χωρίς να γνωρίζομε ότι πρώτη απ' όλες τις αρετές είναι η ταπεινοφροσύνη, όπως και πρώτο απ' όλα τα πάθη είναι η γαστριμαργία και η επιθυμία των υλικών πραγμάτων!

76. Πρέπει να έχομε υπόψη ακατάπαυστα οι φρόνιμοι άνθρωποι ότι με το να υποφέρομε μικρούς και λιγόκαιρους κόπους στη ζωή, πολύ μεγάλη χαρά και ευχαρίστηση απολαμβάνομε μετά το θάνατο. Γι΄αυτό εκείνος που πολεμά κατά των παθών του και θέλει να στεφανωθεί από το Θεό, αν πέσει σε αμαρτία, ας μη χάσει το θάρρος του και μείνει στη πτώση του απελπισμένος, αλλά να σηκωθεί και ν' αρχίσει πάλι να αγωνίζεται και να φροντίσει να στεφανωθεί. Και αν ξαναπέσει, πρέπει μέχρι την τελευταία αναπνοή να σηκώνεται. Γιατί οι σωματικοί κόποι είναι όπλα και μέσα για ν' αποκτήσομε τις αρετές και σώζουν την ψυχή.

77. Οι θλίψεις και τα λυπηρά που συμβαίνουν στη ζωή, γίνονται αφορμή στους ανδρείους και άξιους αγωνιστές να στεφανωθούν από το Θεό. Γι' αυτό πρέπει στη ζωή τους να γίνουν σαν νεκροί για όλα τα βιοτικά πράγματα. γιατί ο νεκρός δεν θα φροντίσει ποτέ για τίποτε αυτού του κόσμου.

78. Δεν πρέπει η λογική και αγωνιζόμενη ψυχή, ευθύς αμέσως να φοβάται και να δειλιάζει απέναντι στα πάθη, γιατί έτσι θα θεωρηθεί δειλή και θα περιφρονηθεί. Γιατί η ψυχή που ταράζεται από τις φαντασίες της ζωής, απομακρύνεται από τα πρέποντα. Στα αιώνια αγαθά προηγούνται οι αρετές της ψυχής μας, ενώ στις αιώνιες κολάσεις αιτία είναι οι θεληματικές κακίες των ανθρώπων.

79. Ο λογικός άνθρωπος πολεμείται δια μέσου των αισθήσεων από τα ψυχικά πάθη. Πέντε είναι οι αισθήσεις του σώματος: όραση, όσφρηση, ακοή, γεύση, αφή. Υποκύπτοντας μέσω των αισθήσεων αυτών στα τέσσερα πάθη αιχμαλωτίζεται η άθλια ψυχή. Κι είναι αυτά τα τέσσερα πάθη της ψυχής: κενοδοξία, χαρά, θυμός, δειλία. Όταν λοιπόν ο άνθρωπος με τη φρόνηση και την επανειλημμένη σκέψη σαν καλός στρατηγός γίνει κύριος των παθών και τα νικήσει, δεν πολεμείται πλέον από αυτά, αλλά έχει ειρήνη στην ψυχή του και στεφανώνεται από το Θεό ως νικητής.

80. Από εκείνους που διανυκτερεύουν στα πανδοχεία, μερικοί βρίσκουν κρεβάτια. άλλοι δεν έχουν κρεβάτι. κοιμούνται στο πάτωμα και εντούτοις ροχαλίζουν όπως κι εκείνοι που κοιμούνται σε κρεβάτι. Κι όταν περάσει η νύχτα, πρωί- πρωί αφήνουν το κρεβάτι τους και το πανδοχείο και φεύγουν όλοι μαζί, έχοντας μόνο τα πράγματά τους. Κατά τον ίδιο τρόπο και όλοι όσοι γεννιούνται σ' αυτόν τον κόσμο, και οι φτωχοί και οι πλούσιοι και επίσημοι, βγαίνουν από την ζωή σαν από πανδοχείο, χωρίς να παίρνουν μαζί τους τίποτε από τις απολαύσεις του βίου και από τα πλούτη τους, παρά μόνον τα έργα τους, καλά ή κακά, όσα έκαναν στη ζωή τους.

81. Αν κατέχεις καμιά υψηλή εξουσία, μη φοβερίσεις εύκολα κανέναν με θάνατο, έχοντας υπόψη σου ότι και συ φυσικώς είσαι υποκείμενος στο θάνατο και ότι η ψυχή βγάζει από πάνω της το σώμα σαν τελευταίο ένδυμα. Αυτό έχοντας υπόψη σου να εξασκείσαι πάντοτε στην πραότητα και να ευεργετείς, ευχαριστώντας πάντοτε το Θεό. Γιατί εκείνος που δεν ευσπλαχνίζεται τους άλλους δεν έχει αρετή πάνω του.

82. Το θάνατο, είναι αδύνατο και δεν υπάρχει τρόπος να τον αποφύγομε. Αυτό το γνωρίζουν οι πραγματικά στοχαστικοί άνθρωποι και γυμνασμένοι στις αρετές και στις θεάρεστες σκέψεις, και δέχονται το θάνατο χωρίς στεναγμούς και φόβο και υπερβολική λύπη, έχοντας υπόψη ότι δεν μπορούν να τον αποφύγουν και ότι μ' αυτόν γλυτώνουν από τα κακά και δυσάρεστα του βίου.

83. Εκείνους που έχουν λησμονήσει ολότελα την ενάρετη ζωή που είναι αρεστή στο Θεό και δεν πιστεύουν τις σωστές και θεάρεστες διδασκαλίες, δεν πρέπει να τους μισούμε αλλά μάλλον να τους συμπονούμε, γιατί είναι βλαμμένη η διακριτική δύναμη της ψυχής τους και είναι τυφλή η καρδιά και η διάνοιά τους. Αυτοί χάνονται γιατί από άγνοια δέχτηκαν το κακό ως καλό και δεν γνωρίζουν το Θεό οι τρισάθλιοι και μωροί.

84. Να αποφεύγεις να μιλάς για την αρετή και την ευσέβεια στους πολλούς. Δεν το λέω αυτό από φθόνο, αλλά γιατί κατά την γνώμη μου θα φανείς γελοίος στους ανόητους. Το όμοιο χαίρεται με το όμοιό του. Οι λόγοι για την αρετή και την ευσέβεια έχουν λίγους ακροατές και ίσως εντελώς μετρημένους. Καλύτερα να μην μιλάς, παρεκτός μόνο εκείνα που θέλει ο Θεός για την σωτηρία του ανθρώπου.

85. Η ψυχή πάσχει μαζί με το σώμα, ενώ το σώμα δεν πάσχει μαζί με την ψυχή. Λόγου χάρη, όταν κόβεται το σώμα, υποφέρει και η ψυχή. Όταν το σώμα είναι δυνατό και γερό, συνευχαριστιέται το παθητικό μέρος της ψυχής. Όταν όμως σκέφτεται η ψυχή, δεν σκέφτεται και το σώμα, αλλά μένει μόνο του κατά μέρος, γιατί η σκέψη είναι ιδιότητα της ψυχής. Όπως και η άγνοια, η υπερηφάνεια, η απιστία, η πλεονεξία, το μίσος, ο φθόνος, η οργή, η αδιαφορία, η κενοδοξία, η επιθυμία της τιμής, η διχόνοια και η αίσθηση του καλού. όλα αυτά τα ενεργεί η ψυχή.

86. Έχοντας το νου σου στο Θεό, να είσαι ευσεβής, δηλαδή χωρίς φθόνο, αγαθός, εγκρατής, πράος, να δίνεις όσο μπορείς, να είσαι κοινωνικός, ειρηνικός και τα παρόμοια, Γιατί αυτή είναι η αναφαίρετη περιουσία της ψυχής, το να είσαι αρεστός στο Θεό με τις παραπάνω αρετές. με το να μην κρίνεις κανένα, ούτε να λες οτι ο τάδε είναι κακός και αμάρτησε, αλλά καλύτερα να αναζητείς τα δικά σου αμαρτήματα και να εξετάζεις τη ζωή σου αν είναι αρεστή στο Θεό. Τι μας ενδιαφέρει αν ο άλλος είναι κακός;

87. Ο αληθινός άνθρωπος φροντίζει να είναι ευσεβής. Και ευσεβής είναι εκείνος που δεν επιθυμεί τα ξένα πράγματα. Ξένα για τον άνθρωπο είναι όλα τα κτίσματα, και σαν εικόνα του Θεού που είναι, όλα τα περιφρονεί. Γίνεται ο άνθρωπος εικόνα του Θεού όταν ζει ορθά και θεάρεστα. Αυτό δεν μπορεί να γίνει, αν δεν απομακρυνθεί ο άνθρωπος από τις μέριμνες της ζωής. Εκείνος που έχει νου που αγαπά το Θεό, γνωρίζει πόση ψυχική ωφέλεια και ευλάβεια προέρχεται από αυτό. Ο θεοσεβής άνθρωπος δεν κατηγορεί κανένα για τις αμαρτίες του παρά μόνο τον εαυτό του. Και αυτό είναι σημάδι σωτηρίας της ψυχής.

88. Όσοι φροντίζουν να αποκτήσουν τα πρόσκαιρα αγαθά ακόμη και με την βία, και αγαπούν τα έργα της κακίας αψηφώντας το θάνατο και την απώλεια της ψυχής τους, χωρίς να βλέπουν οι άθλιοι το συμφέρον τους, τούτοι δεν λογαριάζουν τι υποφέρουν οι άνθρωποι μετά το θάνατο από την κακία.

89. Η κακία είναι πάθος που βρίσκεται στην ύλη. Της κακίας όμως δεν είναι αίτιος ο Θεός. Αυτός έδωσε στους ανθρώπους γνώση και επιτηδειότητα και την ιδιότητα να διακρίνουν το καλό από το κακό και αυτεξουσιότητα. Αυτό που γεννά όλα τα πάθη της κακίας είναι η αμέλεια και η οκνηρία των ανθρώπων. ο Θεός δεν φταίει διόλου σ' αυτό. Από την κακή τους προαίρεση οι δαίμονες έγιναν πονηροί, όπως και οι περισσότεροι άνθρωποι.

90. Ο άνθρωπος που είναι αχώριστος από την ευσέβεια, δεν επιτρέπει να εισχωρήσει κρυφά η κακία στην ψυχή του. Όταν απουσιάζει η κακία, τότε η ψυχή ούτε κίνδυνο έχει, ούτε βλάπτεται από τίποτε. Τέτοιους ανθρώπους ούτε απαίσιος δαίμονας, ούτε κακή μοίρα τους κυριεύει, γιατί ο Θεός τους γλυτώνει από κινδύνους και ζουν χωρίς να υποστούν βλάβη, θείοι και έξοχοι. Και αν κανείς επαινέσει έναν τέτοιον άνθρωπο, αυτός γελά μέσα του γι' αυτούς που τον επαινούν. Και αν κανείς τον κατηγορεί, δεν δικαιολογείται σε όσους τον κατηγορούν. ούτε καν αγανακτεί για ό,τι του λένε.

91. Η κακία ακολουθεί την ανθρώπινη φύση όπως η σκουριά το χαλκό και η ακαθαρσία το σώμα. Αλλά ούτε ο χαλκουργός έκανε τη σκουριά, ούτε οι γονείς την ακαθαρσία. Έτσι ούτε την κακία την έκανε ο Θεός. Έδωσε γνώση στον άνθρωπο και δύναμη να διακρίνει για να αποφύγει το κακό, γνωρίζοντας ότι βλάπτεται από το κακό και τιμωρείται. Πρόσεχε λοιπόν μήπως δει κανένα να είναι ευτυχής μέσα σε εξουσία και πλούτο και τον καλοτυχίσεις, παρασυρόμενος από τον δαίμονα. Αλλά ευθύς να βάλεις το θάνατο μπροστά στα μάτια σου και ποτέ δεν θα επιθυμήσεις κανένα κακό ή γήινο.

92. Ο Θεός μας στα επουράνια χάρισε την αθανασία και τα επίγεια τα έβαλε μέσα στην μεταβολή. Στο σύμπαν δώρισε ζωή και κίνηση. Όλα αυτά για χάρη του ανθρώπου. Γι' αυτό να μην παρασύρεσαι από τα εξωτερικά φαινόμενα του βίου που υποβάλλει στο νου σου ο διάβολος – γιατί αυτός είναι που υποβάλλει στην ψυχή τις πονηρές ενθυμήσεις-, αλλά ευθύς να θυμάσαι τα ουράνια αγαθά και να λες στον εαυτό σου: «Αν θέλω, μπορώ να νικήσω κι αυτό το πάθος. Δε θα νικήσω όμως αν θέλω να πετύχω την δική μου όρεξη». Έτσι λοιπόν να ασκείσαι, γιατί έτσι μπορείς να σώσεις την ψυχή σου.

93. Ζωή είναι η ένωση και σχέση του νου, της ψυχής και του σώματος. Ο θάνατος δεν είναι καταστροφή αυτών που ενώθηκαν, αλλά διάλυση της γνώσεώς τους. Γιατί μέσα στο Θεό διατηρούνται όλα και μετά τη διάλυσή τους.

94. Ο νους δεν είναι ψυχή αλλά δωρεά του Θεού που σώζει τη ψυχή και προηγείται και την συμβουλεύει – δηλαδή ο νους που είναι ευάρεστος στο Θεό. Τη συμβουλεύει λοιπόν, τα πρόσκαιρα και υλικά και φθαρτά να τα καταφρονήσει και να ερωτευθεί τα αιώνια και άφθαρτα και άυλα αγαθά. Και ενώ θα ζει με το σώμα στη γη, να κατανοεί με το νου και να θεωρεί όλα τα ουράνια και τα σχετικά με το Θεό. Ο θεοφιλής λοιπόν νους είναι ευεργέτης και σωτηρία της ψυχής του ανθρώπου.

95. Η ψυχή όταν ενωθεί με το σώμα, ευθύς από την λύπη και την ηδονή σκοτίζεται και χάνεται. Και είναι η λύπη και η ηδονή σαν τους χυμούς του σώματος. Ο νους που αγαπά το Θεό κάνει το αντίθετο. στενοχωρεί το σώμα και σώζει την ψυχή, σαν γιατρός που κατακόβει και καυτηριάζει τα σώματα.

96. Όσες ψυχές δεν έχουν ηνίοχο το λογικό και δεν κυβερνιούνται από το νου, για να σφίγγει και να αναχαιτίζει και να κυβερνά τα πάθη τους, δηλ. τη λύπη και την ηδονή, αυτές οι ψυχές χάνονται σαν τα άλογα ζώα, με το να παρασύρεται η λογική δύναμη της ψυχής από τα πάθη σαν τον ηνίοχο που νικήθηκε από τα άλογα του αμαξιού.

97. Πολύ μεγάλη ασθένεια της ψυχής και αφανισμός και καταστροφή είναι το να μην γνωρίζει το Θεό, που όλα τα δημιούργησε για τον άνθρωπο και του δώρισε το νου και το λογικό, με τα οποία πετώντας ο άνθρωπος, ενώνεται με τον Θεό και Τον εννοεί και Τον δοξάζει.

98. Η ψυχή βρίσκεται μέσα στο σώμα, στην ψυχή βρίσκεται ο νους και μέσα στο νου βρίσκεται το λογικό. Με αυτά στοχαζόμαστε και δοξολογούμε το Θεό, ο Οποίος παρέχει στην ψυχή την αθανασία, την αφθαρσία και την αιώνια απόλαυση. Επειδή ο Θεός σε όλα τα όντα, μόνο από αγαθότητα, χάρισε την ύπαρξη.

99. Ο Θεός αφού έκανε τον άνθρωπο αυτεξούσιο, ως πλουσιόδωρος και αγαθός που είναι, του έδωσε και την δύναμη, αν θέλει, να γίνεται αρεστός σ' Αυτόν. Και αρέσει στο Θεό το να μην υπάρχει κακία στους ανθρώπους. Αν τώρα οι άνθρωποι επαινούν τα καλά έργα και τις αρετές της αγίας ψυχής που αγαπά το Θεό και κατηγορούν τις αισχρές και πονηρές πράξεις, πόσο μάλλον ο Θεός, ο Οποίος θέλει τη σωτηρία του ανθρώπου;

100. Τα αγαθά από τον αγαθό Θεό τα παίρνει ο άνθρωπος. γι' αυτό το σκοπό και δημιουργήθηκε από το Θεό. Τα κακά επισύρει ο άνθρωπος ο ίδιος στον εαυτό του εξαιτίας της κακίας, της επιθυμίας και της αναισθησίας του.

101. Η ασυλλόγιστη ψυχή, ενώ είναι αθάνατη και κυριαρχεί πάνω στο σώμα, γίνεται δούλη του σώματος με τις ηδονές και δεν εννοεί ότι η σωματική απόλαυση είναι βλάβη της ψυχής. Πέφτοντας σε αναισθησία και μωρία, φροντίζει μόνο για τις απολαύσεις του σώματος.

102. Ο Θεός είναι αγαθός, ο άνθρωπος είναι πονηρός. Κανένα κακό δεν υπάρχει στον ουρανό, κανένα καλό δεν υπάρχει πάνω στη γη. Ο λογικός άνθρωπος διαλέγει το καλύτερο και γνωρίζει το Θεό των όλων και Τον ευχαριστεί και Τον υμνεί. και όσο ζει αποστρέφεται το σώμα του και δεν επιτρέπει στον εαυτό του να εκτελέσει τις πονηρές επιθυμίες του, γιατί γνωρίζει ότι έχουν την δύναμη να οδηγούν τον άνθρωπο στην απώλεια.

103. Ο πονηρός άνθρωπος αγαπά την πλεονεξία και περιφρονεί τη δικαιοσύνη και την αρετή. και ούτε την αβεβαιότητα και την ακαταστασία και το λιγόχρονο της ζωής συλλογίζεται, ούτε τον θάνατο που είναι αναπόφευκτος και δεν μπορεί κανείς με δώρα να τον δελεάσει. Αν είναι γέροντας αισχρός και ασυλλόγιστος, τότε είναι σαν το σάπιο ξύλο που δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε τίποτε.

104. Όταν έχομε πρώτα δοκιμάσει εκείνα που μας λυπούν και μας στενοχωρούν, τότε αισθανόμαστε τη χαρά και την ηδονή. Λόγου χάρη, δεν πίνει κανείς ευχάριστα αν δεν διψάσει, ούτε τρώει ευχάριστα αν δεν πεινάσει, ούτε κοιμάται μ' ευχαρίστηση αν δεν νυστάξει πάρα πολύ, ούτε χαίρεται πραγματικά αν πρωτύτερα δεν λυπηθεί. Έτσι ούτε τα αιώνια αγαθά θα απολαύσομε αν δεν καταφρονήσομε τα πρόσκαιρα και λιγόκαιρα.

105. Το λογικό είναι υπηρέτης του νου. Ό,τι θέλει ο νους, εξηγεί και εκφράζει το λογικό.

106. Ο νους βλέπει τα πάντα, ακόμα και τα επουράνια. τίποτε δεν τον σκοτεινιάζει παρά μόνο η αμαρτία. Στον καθαρό νου τίποτε δεν είναι ακατανόητο, όπως και για τον λόγο τίποτε δεν υπάρχει που να μην μπορεί να το εκφράσει.

107. Ο άνθρωπος εξαιτίας του σώματος είναι θνητός, αλλά εξαιτίας του νου και του λογικού είναι αθάνατος. Ενώ σωπαίνεις σκέφτεσαι, κι όταν σκεφτείς μιλάς, γιατί μέσα στη σιωπή ο νους γεννά το λόγο. Ευχάριστος λόγος που προσφέρεται στο Θεό, είναι σωτηρία του ανθρώπου.

108. Εκείνος που μιλάει τα ασυλλόγιστα δεν έχει νου, γιατί δε μιλά έπειτα από σκέψη. Αλλά σκέψου και κοίταξε τι συμφέρει να κάνεις για τη σωτηρία της ψυχής σου.

109. Ο λόγος που βγαίνει από το νου έπειτα από σκέψη και είναι ψυχωφελής, είναι δωρεά του Θεού. Αντίθετα, ο λόγος που είναι γεμάτος φλυαρία και συζητεί για το μέγεθος και τις διαστάσεις του ουρανού και της γης και πόσο μεγάλος είναι ο ήλιος και τα άστρα, είναι εφεύρημα ανθρώπου που ματαιοπονεί. Γιατί ζητά εκείνα που δεν ωφελούν, κομπάζοντας μάταια, σαν να θέλει να αντλήσει νερό με το κόσκινο. Αυτά όμως δεν είναι δυνατό να τα βρουν οι άνθρωποι.

110. Κανένας δε βλέπει τον ουρανό και δεν μπορεί να εννοήσει όσα αυτός περιέχει, παρά μόνο ο άνθρωπος που φροντίζει να ζει ενάρετα και συλλογίζεται και δοξάζει Εκείνον που τον έπλασε για να τον σώσει και να του χαρίσει τη ζωή. Γιατί γνωρίζει αυτός ο άνθρωπος που αγαπά το Θεό ότι χωρίς το Θεό τίποτε δεν υπάρχει. Ο Θεός είναι σε κάθε τόπο και σε κάθε πράγμα, επειδή είναι απεριόριστος.

111. 'Οπως βγαίνει ο άνθρωπος από την κοιλιά της μητέρας του, έτσι βγαίνει γυμνή και η ψυχή από το σώμα. Άλλη καθαρή και φωτεινή, άλλη λερωμένη από τα σφάλματα και άλλη μαύρη από τις πολλές αμαρτίες της. Γι' αυτό η ψυχή που χρησιμοποιεί ορθά το λογικό της και αγαπά το Θεό, βάζει στο νου της και συλλογίζεται τα μετά θάνατον κακά και ζει με ευσέβεια για να μην καταδικαστεί και πέσει μέσα σ' αυτά. Εκείνοι που απιστούν, ζουν με ασέβεια και αμαρτάνουν, περιφρονώντας οι ανόητοι τα μετά θάνατον.

112. Όπως όταν βγει ο άνθρωπος από την κοιλιά της μητέρας του δεν θυμάται τίποτε από τη ζωή που είχε εκεί, έτσι και όταν βγεις από το σώμα δεν θυμάσαι τα του σώματος.

113. Όπως όταν βγεις από την κοιλιά της μητέρας σου, γίνεται καλύτερο και μεγαλύτερο το σώμα σου, έτσι όταν βγεις από το σώμα καθαρός και χωρίς κηλίδες, θα είσαι καλύτερος και άφθαρτος διαμένοντας στους ουρανούς.

114. Όπως όταν τελειοποιηθεί το έμβρυο μέσα στην κοιλιά της μητέρας, είναι ανάγκη να γεννηθεί, έτσι και η ψυχή όταν συμπληρώσει μέσα στο σώμα το όριο που έχει θέσει ο Θεός, είναι ανάγκη να βγει από το σώμα.

115. Όπως μεταχειριστείς την ψυχή σου όσο βρίσκεται στο σώμα σου, κατά τον ίδιο τρόπο θα σε μεταχειριστεί και αυτή όταν βγει από το σώμα. Εκείνος που περιποιήθηκε το σώμα του πλούσια και τρυφηλά, προξενεί κακό στον εαυτό του μετά τον θάνατο, γιατί καταδίκασε την ψυχή του ως ανόητος.

116. Όπως το έμβρυο όταν βγει από την κοιλιά της μητέρας του πρόωρα δεν μπορεί να επιβιώσει, έτσι και η ψυχή όταν βγει από το σώμα χωρίς να έχει φτάσει στη γνώση του Θεού με την ενάρετη ζωή της, δεν μπορεί να σωθεί ή να ενωθεί με το Θεό.

117. Το σώμα όταν ενώνεται με την ψυχή, βγαίνει από το σκοτάδι της κοιλιάς στο φως. Και η ψυχή όταν ενώνεται με το σώμα, δεσμεύεται στο σκοτάδι του σώματος. Γι' αυτό πρέπει να μισούμε και να παιδεύομε το σώμα σαν εχθρό και αντίπαλο της ψυχής. Γιατί τα άφθονα και ορεκτικά φαγητά διεγείρουν τα πάθη της κακίας στους ανθρώπους. ενώ η εγκράτεια στο φαγητό μετριάζει τα πάθη και σώζει την ψυχή.

118. Η όραση του σώματος είναι τα μάτια ενώ η όραση της ψυχής είναι ο νους. Και όπως το σώμα χωρίς τα μάτια είναι τυφλό και δεν βλέπει τον ήλιο που φωτίζει την γη και την θάλασσα, έτσι και η ψυχή που δεν έχει καλό και φρόνιμο νου και ενάρετη ζωή, είναι τυφλή και δεν κατανοεί τον Θεό, τον δημιουργό και ευεργέτη των όλων,ούτε Τον δοξάζει, ούτε μπορεί να απολαύσει την αφθαρσία Του και τα αιώνια αγαθά.

119. Αναισθησία και μωρία της ψυχής είναι η άγνοια του Θεού. Γιατί το κακό γεννιέται από την άγνοια, ενώ το αγαθό έρχεται στους ανθρώπους από τη γνώση του Θεού και σώζει την ψυχή. Αν λοιπόν δεν προσπαθείς να πραγματοποιείς τα δικά σου θελήματα, αλλά παραμένεις άγρυπνος και γνωρίζεις το θέλημα του Θεού, τότε έχεις το νου σου προσηλωμένο στις αρετές. Αν όμως φροντίζεις να κάνεις τις κακές σου επιθυμίες για χάρη της ηδονής, τότε είσαι σαν μεθυσμένος από την άγνοια του Θεού και χάνεσαι σαν τα άλογα ζώα, γιατί δεν συλλογίζεσαι τις μετά θάνατον τιμωρίες.

120. Πρόνοια είναι εκείνα που γίνονται κατά θεία φυσική αιτία, όπως η ανατολή και δύση του ηλίου καθημερινά και η καρποφορία της γης. Έτσι και νόμος λέγεται εκείνο που γίνεται σύμφωνα με μία ανθρώπινη φυσική ανάγκη. Όλα έγιναν για χάρη του ανθρώπου.

121. Όσα κάνει ο Θεός, επειδή είναι αγαθός, τα κάνει για χάρη του ανθρώπου. Όσα κάνει ο άνθρωπος είτε καλά είτε κακά, τα κάνει για χάρη του εαυτού του. Και για να μην θαυμάζεις την ευτυχία των κακών ανθρώπων, έχε υπόψη σου ότι και οι πόλεις διατηρούν και τρέφουν τους δήμιους χωρίς να τους επαινούν για την κακή τους ιδιότητα, αλλά με αυτούς τιμωρούν τους κακοποιούς. Έτσι και ο Θεός επιτρέπει στους κακούς να φέρονται δυναστικά στους άλλους, ώστε με αυτούς να τιμωρούνται οι ασεβείς. Στο τέλος κι αυτούς τους καταδικάζει, επειδή τυράννησαν τους ανθρώπους όχι ως υπηρέτες του Θεού, αλλά ως δούλοι της δικής τους κακίας.

122. Αν οι ειδωλολάτρες γνώριζαν τι σέβονται, δεν θα πλανιόνταν οι άθλιοι μακριά από την αληθινή πίστη, αλλά βλέποντας την ευπρέπεια και την τάξη και την πρόνοια εκείνων που έκανε και κάνει συνεχώς ο Θεός, θα γνώριζαν Εκείνον που έκανε όλα αυτά για χάρη του ανθρώπου.

123. Ο άνθρωπος σαν κακός και άδικος που είναι, μπορεί και να σκοτώσει άνθρωπο. Ο Θεός όμως δεν παύει να χαρίζει ζωή στους ανάξιους. Ως πλουσιόδωρος και αγαθός από την φύση Του, θέλησε να γίνει ο κόσμος και έγινε. Και αυτό γίνεται για χάρη του ανθρώπου και για τη σωτηρία του.

124. Άνθρωπος είναι εκείνος που εννόησε τι είναι το σώμα, ότι δηλαδή είναι φθαρτό και λιγόχρονο.Ένας τέτοιος άνθρωπος εννοεί και την ψυχή ότι έχει θεϊκή καταγωγή, ότι είναι αθάνατη και πνοή του Θεού και ότι για δοκιμασία και θέωση συνδέθηκε με το σώμα. Εκείνος που εννόησε τι είναι η ψυχή, ζει με σωστό και θεάρεστο τρόπο και δεν υπακούει στο σώμα του, αλλά βλέποντας νοερά το Θεό σκέφτεται και τα αιώνια αγαθά που χαρίζει ο Θεός στη ψυχή.

125. Ο Θεός ως αγαθός και πλουσιόδωρος, έδωσε στον άνθρωπο το δικαίωμα και την ελευθερία να κάνει το καλό ή το κακό. Του έδωσε ακόμη και γνώση για να παρατηρεί τον κόσμο και τα δημιουργήματα και να γνωρίσει Εκείνον που όλα τα δημιούργησε για χάρη του ανθρώπου. Στο βέβηλο όμως και ασεβή, επιτρέπεται να θέλει και να μην εννοεί τον Θεό. Μπορεί δηλαδή και να απιστεί και να μην κατορθώνει να μάθει την αλήθεια και να φρονεί αντίθετα προς αυτή. Τόση εξουσία έχει ο άνθρωπος πάνω στο καλό και στο κακό.

126. Προσταγή του Θεού είναι όσο μεγαλώνει το σώμα, να γεμίζει η ψυχή από νου, για να βλέπει ο άνθρωπος το καλό και το κακό και να διαλέξει. Η ψυχή όμως που δεν διαλέγει το καλό, δεν έχει νου. Επομένως όλα τα σώματα έχουν ψυχή, δεν έχουν όμως όλες οι ψυχές, νου. Γιατί ο νους που αγαπά το Θεό υπάρχει στους φρόνιμους και όσιους και δίκαιους και καθαρούς και αγαθούς και ελεήμονες και ευσεβείς. Και η παρουσία τέτοιου νου βοηθά τον άνθρωπο να πλησιάσει το Θεό.

127. Ένα πράγμα μόνο δεν είναι δυνατό στον άνθρωπο, το να είναι αθάνατος (δηλαδή κατά το σώμα, επειδή η ψυχή είναι αθάνατη. αλλά και το σώμα μετά την ανάσταση των νεκρών θα γίνει αθάνατο). Να ενωθεί όμως με το Θεό του είναι δυνατό, αν καταλάβει ότι μπορεί να ενωθεί. Γιατί ο άνθρωπος που θέλει και σταχάζεται και πιστεύει και αγαπά, με την ενάρετη ζωή του γίνεται αχώριστος σύντροφος του Θεού.

128. Το μάτι του ανθρώπου μόνο τα φαινόμενα και ορατά βλέπει. Ο νους παρατηρεί και εννοεί τα αόρατα. Γιατί ο νους που αγαπά το Θεό είναι φως της ψυχής. και όποιος έχει νου θεοφιλή, είναι φωτισμένη η καρδιά του και βλέπει το Θεό νοερά.

129. Κανένας αγαθός άνθρωπος δεν είναι αισχρός. Αλλά εκείνος που δεν είναι καλός, είναι οπωσδήποτε κακός και φίλος του σώματος. Πρώτη αρετή του ανθρώπου είναι η περιφρόνηση της σάρκας. Γιατί ο αποχωρισμός από τα πρόσκαιρα και φθαρτά και υλικά, που γίνεται με τη θέλησή μας και όχι εξαιτίας της φτώχειας, μας κάνει κληρονόμους των αιωνίων και αθανάτων αγαθών.

130. Ο άνθρωπος που έχει νου γνωρίζει τον εαυτό του τι είναι, ότι δηλαδή ως άνθρωπος είναι φθαρτός. Εκείνος που γνωρίζει τον εαυτό του, γνωρίζει ότι όλα είναι δημιουργήματα του Θεού και δημιουργήθηκαν για την σωτηρία του ανθρώπου. Είναι στην εξουσία του ανθρώπου να εννοήσει τα πάντα και να πιστέψει σωστά. Και γνωρίζει ασφαλώς ένας τέτοιος άνθρωπος ότι εκείνοι που περιφρονούν τα βιοτικά πράγματα ελάχιστα κοπιάζουν, ενώ κερδίζουν απόλαυση και ανάπαυση αιώνια από το Θεό μετά το θάνατο.

131. Όπως το σώμα χωρίς την ψυχή είναι νεκρό, έτσι και η ψυχή χωρίς την επιτηδειότητα να νοεί, είναι ακαλλιέργητη και άχρηστη και δεν μπορεί να γίνει κληρονόμος του Θεού.

132. Απ' όλα τα δημιουργήματα ο Θεός ακούει μόνο τον άνθρωπο, μόνο στον άνθρωπο φανερώνεται. Φιλάνθρωπος είναι ο Θεός όπου και αν είναι και φέρεται πάντοτε ως Θεός. Μόνον ο άνθρωπος είναι αντάξιος προσκυνητής του Θεού. Για χάρη του ανθρώπου ο Θεός μεταμορφώνεται.

133. Ο Θεός για χάρη του ανθρώπου έπλασε τα πάντα, τον ουρανό με τα ουράνια σώματα που τον στολίζουν, όπως και τη γη που οι άνθρωποι καλλιεργούν για τον εαυτό τους. Εκείνοι που δεν αισθάνονται την τόσο μεγάλη πρόνοια του Θεού, είναι ανόητοι.

134. Το καλό δε φαίνεται, όπως και τα ουράνια. Το κακό είναι φανερό, οπως και τα επίγεια. Καλό είναι εκείνο που δεν συγκρίνεται με τίποτε. Ο άνθρωπος που έχει φρόνηση διαλέγει το καλύτερο. Γιατί μόνον ο άνθρωπος μπορεί να εννοήσει το Θεό και τα δημιουργήματά Του.

135. Ο νους φανερώνεται μέσα στην ψυχή, ενώ η υλική φύση φανερώνεται στο σώμα. Ο νους φέρνει σε θέωση την ψυχή, ενώ η υλική φύση του σώματος διαλύεται. Και σε κάθε σώμα υπάρχει υλική σύσταση, δεν υπάρχει όμως και σε κάθε ψυχή φρόνηση. Γι' αυτό το λόγο και δεν σώζεται κάθε ψυχή.

136. Η ψυχή είναι στον κόσμο, γιατί είναι γεννημένη, ενώ ο νους είναι παραπάνω από τον κόσμο, γιατί είναι αγέννητος. Η ψυχή όμως που αντιλαμβάνεται τα πράγματα του κόσμου και επιθυμεί να σωθεί, κάθε στιγμή έχει ένα νόμο απαράβατο και συλλογίζεται ότι τώρα είναι ο αγώνας, τώρα δίνει εξετάσεις και δεν επιτρέπεται να διακόψει τον κριτή. σκέφτεται ότι η ψυχή σώζεται ή χάνεται για μια μικρή και αισχρή ηδονή.

137. Στη γη δημιουργήθηκε από το Θεό γέννηση και θάνατος, ενώ στον ουρανό πρόνοια και το αμετάβλητο. Και όλα έγιναν για χάρη του ανθρώπου και για τη σωτηρία του. Γιατί ο Θεός ενώ δεν έχει ανάγκη από τίποτε, δημιούργησε για τους ανθρώπους τον ουρανό και τη γη και τα στοιχεία του κόσμου, προσπαθώντας να τους εξασφαλίσει μ' αυτά την απόλαυση κάθε αγαθού.

138. Τα θνητά είναι κατώτερα από τα αθάνατα. Αλλά τα αθάνατα υπηρετούν τα θνητά. με άλλα λόγια τα στοιχεία της φύσεως έγιναν για τον άνθρωπο, εξαιτίας της φιλανθρωπίας και της φυσικής αγαθότητας του Δημιουργού Θεού.

139. Όποιος έγινε φτωχός και δεν μπορεί να βλάψει, δεν λογαριάζεται ως ευσεβής στην πράξη. Εκείνος τώρα που μπορεί να βλάψει και όμως την δύναμή του δεν την μεταχειρίζεται για το κακό, αλλά λυπάται τους ανθρώπους που στέκουν χαμηλότερα, εξαιτίας της ευσέβειάς του προς το Θεό, αυτός δέχεται αμοιβές ωφέλιμες στη ζωή και μετά το θάνατο.

140. Πολλοί είναι οι δρόμοι της σωτηρίας των ανθρώπων από φιλανθρωπία του Θεού. Γίνονται δρόμοι επιστροφής των ψυχών που τις ανεβάζουν στους ουρανούς. Και οι ψυχές των ανθρώπων παίρνουν μετά το θάνατο αμοιβές για την αρετή τους και τιμωρίες για τα αμαρτήματά τους.

141. Ο Υιός είναι μέσα στον Πατέρα, το Πνεύμα μέσα στον Υιό και ο Πατέρας μέσα στον Υιό και το Πνεύμα. Και με την πίστη γνωρίζει ο άνθρωπος όλα τα αόρατα και νοητά. Πίστη είναι η θεληματική συγκατάθεση της ψυχής.

142. Εκείνοι που για κάποιους λόγους ή δύσκολες περιστάσεις αναγκάζονται να κολυμπήσουν και στα μεγαλύτερα ποτάμια, αν είναι προσεκτικοί σώζονται. γιατί κι αν τα ρεύματα τυχαίνει να είναι ορμητικά και μπορούν να τους καταπιούν, πιάνονται απ' οτιδήποτε φυτρώνει στην όχθη και σώζονται. Όσοι όμως βρέθηκαν μεθυσμένοι (όταν παρουσιάστηκε η ανάγκη να πέσουν στο ποτάμι), ακόμη κι αν έχουν σπουδάσει άπειρες φορές στην εντέλεια το κολύμπι, βουλιάζουν κάτω από το ρεύμα και βγαίνουν από τον κύκλο των ζωντανών. Έτσι και η ψυχή όταν πέσει μέσα στον παρασυρμό και τον παραδαρμό των ρευμάτων του βίου, αν δεν ξεζαλιστεί από την κακία των υλικών πραγμάτων και δε σκεφτεί καλά ότι ενώ είναι θεϊκή και αθάνατη συνδέθηκε με το λιγόχρονο και πολυπαθές και θνητό σώμα για να δοκιμαστεί, τραβιέται προς τα κάτω από τις σωματικές ηδονές στην απώλεια. Και περιφρονώντας τον εαυτό της και μεθυσμένη από την άγνοια του Θεού και μη έχοντας συναίσθηση του εαυτού της, χάνεται και βγαίνει από τον κύκλο εκείνων που σώζονται. Γιατί το σώμα πολλές φορές σαν ποτάμι μας συμπαρασύρει σε άτοπες ηδονές.

143. Η λογική ψυχή που είναι στερεωμένη πάνω στην καλή της προαίρεση, διευθύνει σαν καλός ηνίοχος το συναίσθημα και την επιθυμία, τα παράλογα πάθη της, και αφού τα νικήσει και τα συγκρατήσει και κυριαρχήσει πάνω σ' αυτά, στεφανώνεται και αξιώνεται του επουράνιου τρόπου ζωής, παίρνοντάς τον ως αμοιβή της νίκης από τον Δημιουργό της Θεό.

144. Η πραγματικά λογική ψυχή, όταν βλέπει οτι οι πονηροί είναι ευτυχείς και οι ανάξοι καλοπερνούν, δεν θορυβείται όπως κάνουν οι απερίσκεπτοι άνθρωποι. Γιατί γνωρίζει καλά ότι η τύχη είναι άστατη και ο βίος είναι αβέβαιος και σκοτεινός και η ζωή λιγόχρονη και η θεία δίκη αδωροδόκητη. Και πιστεύει μια τέτοια ψυχή ότι δεν την έχει παραμελήσει ο Θεός, αλλά της χορηγεί την τροφή που χρειάζεται.

145. Η σωματική ζωή και η απόλαυση του βίου με εξουσία και πολύ πλούτο, γίνονται θάνατος της ψυχής. Ενώ ο κόπος και η υπομονή και η στέρηση με ευχαριστία προς τον Θεό και ο θάνατος του σώματος, είναι ζωή και αιώνια απόλαυση της ψυχής.

146. Η λογική ψυχή περιφρονεί τα υλικά και την λιγόχρονη ζωή και στη θέση τους προτιμά την ουράνια απόλαυση και την αιώνια ζωή, που την παίρνει από το Θεό με την ενάρετη ζωή.

147. Όσοι φορούν ρούχα λερωμένα με βρωμερή λάσπη, λερώνουν εκείνους που τους πλησιάζουν. Παρόμοια οι κακοπροαίρετοι άνθρωποι που δεν ζουν με ευσέβεια, όταν συναναστρέφονται με απλούς και άκακους ανθρώπους, μολύνουν την ψυχή τους με τα βρωμερά και άπρεπα λόγια τους.

148. Αρχή της αμαρτίας είναι η επιθυμία, με την οποία χάνεται η λογική ψυχή. Και αρχή σωτηρίας και βασιλείας ουρανών είναι η αγάπη.

149. Ο χαλκός όταν τον παραμελήσομε, εξαιτίας του χρόνου και της αχρησίας σαπίζει από τη σκουριά και γίνεται άχρηστος και άσχημος. Κατά τον ίδιο τρόπο και η ψυχή όταν μένει αργή και δεν φροντίζει για ενάρετη ζωή και επιστροφή στο Θεό, χωρίζεται με τις κακές πράξεις από τη φύλαξη και τη βοήθεια του Θεού και εξαιτίας της κακίας που προέρχεται από την αμέλεια και τη φροντίδα που έχει μόνο για το σώμα, σαν τον χαλκό καταστρέφεται από τη σκουριά και γίνεται άσχημη και άχρηστη και ακατάλληλη για σωτηρία.

150. Ο Θεός είναι αγαθός και απαθής και αμετάβλητος. Αν κανείς αυτό το θεωρεί εύλογο και αληθές, απορεί όμως πως ο Θεός για τους αγαθούς χαίρεται ενώ τους κακούς τους αποστρέφεται, και εναντίον εκείνων που αμαρτάνουν οργίζεται, ενώ όταν υπηρετείται και λατρεύεται γίνεται ευμενής, πρέπει να του πούμε ότι ο Θεός ούτε χαίρεται ούτε οργίζεται. γιατί η λύπη και η χαρά είναι πάθη. ούτε με δώρα κολακεύεται, γιατί αυτό θα σήμαινε ότι νικιέται από την ηδονή. Δεν πρέπει να κρίνομε τον Θεό με ανθρώπινα κριτήρια. Εκείνος είναι αγαθός και ωφελεί μόνο και ουδέποτε βλάπτει, αλλά είναι πάντοτε ο ίδιος απαθής. Ενώ εμείς εφόσον είμαστε αγαθοί ενωνόμαστε με τον Θεό. Κι όταν είμαστε κακοί χωριζόμαστε από Αυτόν, επειδή είμαστε ανόμοιοι. Όταν ζούμε με αρετή ακολουθούμε τον Θεό, όταν όμως γινόμαστε κακοί, κάνομε εχθρό μας Εκείνον που δεν οργίζεται χωρίς λόγο. γιατί τα αμαρτήματα δεν αφήνουν τον Θεό να μας φωτίζει εσωτερικά, αλλά μας ενώνουν με τιμωρούς δαίμονες. Αν με προσευχές και ελεημοσύνες κερδίζομε την άφεση των αμαρτιών μας, δεν κολακεύομε και δεν μεταβάλλομε το Θεό, αλλά με τα καλά έργα μας και την επιστροφή μας σ' Αυτόν γιατρεύομε την κακία μας και απολαμβάνομε πάλι την αγαθότητα του Θεού. Ώστε το να λέμε ότι ο Θεός αποστρέφεται τους κακούς είναι σαν να λέμε ότι ο ήλιος κρύβει το φως του από τους τυφλούς.

151. Η ευσεβής ψυχή γνωρίζει το Θεό των όλων. Επειδή τίποτε άλλο δεν είναι η ευσέβεια παρά να κάνει κανείς το θέλημα του Θεού (και αυτό είναι γνώση του Θεού), να μην έχει δηλ. φθόνο, να έχει σωφροσύνη, να είναι πράος, ευεργετικός όσο μπορεί, κοινωνικός, ειρηνικός και όλα όσα αρέσουν στο θέλημα του Θεού.

152. Η γνώση και ο φόβος του Θεού θεραπεύουν τα πάθη που προξενεί στην ψυχή η ύλη. Όταν η ψυχή δεν γνωρίζει το Θεό, τα πάθη μένουν αθεράπευτα και προκαλούν το σάπισμα της ψυχής. Σαν να έχει χρόνια αγιάτρευτη πληγή η ψυχή σαπίζει από την κακία, πράγμα για το οποίο είναι ανεύθυνος ο Θεός, γιατί έχει δώσει γνώση, εμπειρία και επιτηδειότητα στους ανθρώπους.

153. Τον άνθρωπο τον έχει γεμίσει ο Θεός από γνώση, εμπειρία και επιτηδειότητα, γιατί φροντίζει να τον καθαρίσει από τα πάθη και τη θεληματική κακία και επειδή θέλει να μεταβάλλει τη θνητότητα σε αθανασία λόγω της αγαθότητάς Του.

154. Ο νους που κατοικεί μέσα στην καθαρή και φιλόθεη ψυχή βλέπει το Θεό πραγματικά, τον αγέννητο και αόρατο, τον ανέκφραστο, τον μόνο καθαρό για όσους είναι καθαροί στην καρδιά.

155. Στεφάνι αθανασίας και αρετή και σωτηρία του ανθρώπου είναι να υποφέρει με χαρά και ευχαριστία τις συμφορές που του τυχαίνουν. Το να κυριαρχεί στο θυμό, τη γλώσσα, την κοιλιά και να απέχει από ηδονές, αυτά γίνονται μεγάλη βοήθεια στην ψυχή.

156. Η πρόνοια του Θεού είναι που συγκρατεί τον κόσμο. Και δεν υπάρχει κανένας τόπος στον κόσμο απ' όπου να απουσιάζει η πρόνοια του Θεού. Πρόνοια είναι αυτοδύναμος λόγος του Θεού ο οποίος διαμορφώνει την ύλη που έρχεται στον κόσμο και είναι ο δημιουργός και τεχνίτης όλων όσων γίνονται. Γιατί η ύλη δεν μπορεί να τακτοποιηθεί χωρίς την δημιουργική δύναμη του λόγου, που είναι εικόνα και νους και σοφία και πρόνοια του Θεού.

157. Η επιθυμία που προέρχεται από τις ενθυμήσεις είναι η ρίζα των σκοτεινών παθών. Και η ψυχή όταν είναι μέσα στην κακή επιθυμία αγνοεί τον εαυτό της, ότι είναι «πνοή» του Θεού, και έτσι οδηγείται στην αμαρτία, χωρίς να συλλογίζεται η ανόητη τις μετά θάνατον τιμωρίες.

158. Πολύ μεγάλη κι αγιάτρευτη ασθένεια της ψυχής και καταστροφή της, είναι η αθεΐα και η φιλοδοξία. Γιατί η επιθυμία του κακού στερεί την ψυχή από το αγαθό. Αγαθό είναι το να κάνει ο άνθρωπος πλουσιοπάροχα όλα τα καλά, όσα είναι αρεστά στο Θεό των όλων.

159. Μόνο ο άνθρωπος είναι δυνατό να δεχτεί το Θεό. Επειδή μόνο στον άνθρωπο μιλά ο Θεός, τη νύχτα με όνειρα, την ημέρα με το νου. Και με όλα τα μέσα προλέγει και προμηνύει τα μέλλοντα αγαθά σ' εκείνους τους ανθρώπους που είναι άξιοί Του.

160. Τίποτε δεν είναι δύσκολο σ' εκείνον που πιστεύει και θέλει να εννοήσει το Θεό. Αν τώρα θέλεις επιπλέον να Τον δεις, βλέπε την ευπρέπεια και ευταξία και την πρόνοια όλων όσα έγιναν και γίνονται δια μέσου του λόγου Του. Και όλα για χάρη του ανθρώπου.

161. Άγιος ονομάζεται εκείνος που ειναι καθαρός από κακίες και αμαρτήματα. Γι' αυτό είναι πολύ μεγάλο κατόρθωμα της ψυχής και αρέσει στο Θεό, να μην υπάρχει κακία στον άνθρωπο.

162. Όνομα είναι το διακριτικό σημείο ενός από τα πολλά. Γι' αυτό είναι ανοησία να νομίζομε ότι ενώ ο Θεός είναι Ένας και μόνος, έχει και άλλο όνομα. Γιατί η λέξη Θεός σημαίνει τον Άναρχο, που δημιούργησε τα πάντα για τον άνθρωπο.

163. Αν γνωρίζεις ότι έχεις κάνει πονηρές πράξεις, απόκοψέ τις από την ψυχή σου, με την ελπίδα ότι θα κάνεις καλές πράξεις. Γιατί ο Θεός είναι δίκαιος και φιλάνθρωπος.

164. Γνωρίζει το Θεό και γνωρίζεται από το Θεό, ο άνθρωπος εκείνος που προσπαθεί να είναι αχώριστος από το Θεό. Και αχώριστος του Θεού γίνεται αυτός που είναι σε όλα ενάρετος και απέχει από κάθε ηδονή, όχι γιατί δεν έχει τα μέσα να την απολαύσει, αλλά γιατί το θέλει ο ίδιος από εγκράτεια.

165. Κάνε καλό σ' εκείνον που σε αδικεί και θα έχεις φίλο το Θεό. Σε κανέναν μην κατηγορείς τον εχθρό σου. Κάνε πράξη με επιμέλεια την αγάπη, τη σωφροσύνη, την υπομονή, την εγκράτεια και τα παρόμοια. Αυτή είναι η γνώση του Θεού. να Τον ακολουθείς με ταπεινοφροσύνη και τα όμοια. Αυτά δεν είναι έργα των τυχόντων αλλά των στοχαστικών ψυχών.

166. Για εκείνους που τολμούν με ασέβεια να λένε έμψυχα τα φυτά και τα λάχανα, γράφω το παρόν κεφάλαιο, για τους απλούστερους προς πληροφορία τους. Τα φυτά έχουν ζωή φυσική, αλλά δεν έχουν ψυχή. Λογικό ζώο λέγεται ο άνθρωπος, γιατί έχει νου και μπορεί να δεχτεί την επιστήμη και τη γνώση. Τα άλλα ζώα, όσα ζουν στη γη ή στον αέρα, έχουν φωνή, γιατί αναπνέουν, και έχουν ζωή. Και όλα όσα μεγαλώνουν, πεθαίνουν. είναι ζώα, επειδή ζουν και μεγαλώνουν, αλλά ψυχή δεν έχουν. Τέσσερα είδη ζώων υπάρχουν. Άλλα από αυτά είναι αθάνατα και έμψυχα, όπως οι Άγγελοι. Άλλα έχουν νου και ψυχή και πνοή, όπως οι άνθρωποι. Άλλα έχουν πνοή και ψυχή, όπως τα ζώα. Άλλα έχουν μόνο ζωή, όπως τα φυτά. Και η ζωή προκειμένου για φυτά νοείται χωρίς ψυχή και πνοή και νου και αθανασία. Ενώ όλα τα άλλα χωρίς ζωή δεν μπορούν να υπάρξουν. Κάθε ψυχή ανθρώπου κινείται αδιάκοπα από τόπο σε τόπο.

167. Όταν σου έρθει στο νου μια φαντασία ηδονής, πρόσεχε να μη σε παρασύρει αμέσως. κάνε μια μικρή αναβολή και θυμήσου το θάνατο και ότι καλύτερο είναι να έχεις τη συνείδηση ότι νίκησες αυτή την ψεύτικη ηδονή.

168. Όπως η γέννηση του ανθρώπου συνοδεύεται από το πάθος – γιατί ότι γίνεται στη ζωή συνοδεύεται από τη φθορά – έτσι και στο πάθος υπάρχει η κακία. Μην πεις λοιπόν ότι δε μπορούσε ο Θεός να κόψει την κακία. Αυτά τα λένε οι αναίσθητοι και μωροί. Δεν ήταν λοιπόν ανάγκη να αποκόψει ο Θεός την ύλη. γιατί τα πάθη αυτά είναι πάθη της ύλης. Και ο Θεός αποβλέποντας στο συμφέρον απέκοψε την κακία από τους ανθρώπους και δώρισε το νου και τη σοφία και γνώση και διάκριση του καλού, για να γνωρίζομε ότι η κακία μας ζημιώνει και να την αποφεύγομε. Ο ασυλλόγιστος όμως άνθρωπος ακολουθεί την κακία και καυχιέται γι' αυτήν και αγωνίζεται πιασμένος από αυτήν όπως σε δίχτια. Ποτέ δεν μπορεί να σηκώσει πάνω το κεφάλι του και να δει και να γνωρίσει το Θεό, ο Οποίος τα πάντα δημιούργησε για τη σωτηρία και θέωση του ανθρώπου.

169. Τα θνητά λυπούνται επειδή προγνωρίζουν ότι θα πεθάνουν. Και η αθανασία, επειδή είναι αγαθό, πηγαίνει στις όσιες και ενάρετες ψυχές. Ενώ ο θάνατος, επειδή είναι κακό, πηγαίνει στην ανόητη και άθλια ψυχή.

170. Όταν με ευχαριστία πλαγιάσεις στο στρώμα σου, τότε φέρνοντας μπροστά σου τις ευεργεσίες και την τόση πρόνοια του Θεού, γεμίζεις από καλές σκέψεις και χαίρεσαι περισσότερο και ευφραίνεσαι. Και γίνεται ο ύπνος του σώματος, νηφαλιότητα και αγρυπνία της ψυχής. και το κλείσιμο των ματιών σου, αληθινή όραση του Θεού. και η σιωπή σου, κυοφορώντας το αγαθό, προσφέρει ολόψυχα, με πνευματική αίσθηση, δόξα που ανυψώνεται στο Θεό των όλων. Γιατί όταν λείπει η κακία, η ευχαριστία και μόνη της αρέσει στο Θεό παραπάνω από κάθε πολυτελή θυσία. Σ' Αυτόν ανήκει η δόξα στους αιώνες των αιώνων. Αμήν.

Μέ πρωτοβουλία φοιτητῶν τοῦ Α.Π.Θ. “Ἀκαδημαϊκές Ἀναζητήσεις”, ὑπό τήν αἰγίδα τοῦ Α.Π.Θ. καί μέ τήν ἀρωγή τῆς ἐπιτροπῆς ἐρευνῶν Α.Π.Θ., διοργανώθηκε στή Θεσσαλονίκη, στό κτίριο τοῦ ΚΕΔΕΑ τό τριήμερο 27,28 καί 29 Ἀπριλίου 2015 Διεθνές Διαχριστιανικό καί Διαθρησκειακό Ἐπιστημονικό Συνέδριο μέ κεντρικό θέμα : «Θρησκεία καί Βία» .

Ἐν Πειραιεῖ τῇ 6ῃ Μαΐου 2015

Α Ν Α Κ Ο Ι Ν Ω Θ Ε Ν

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ «ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΑΙ ΒΙΑ»

Μέ πρωτοβουλία φοιτητῶν τοῦ Α.Π.Θ. “Ἀκαδημαϊκές Ἀναζητήσεις”, ὑπό τήν αἰγίδα τοῦ Α.Π.Θ. καί μέ τήν ἀρωγή τῆς ἐπιτροπῆς ἐρευνῶν Α.Π.Θ., διοργανώθηκε στή Θεσσαλονίκη, στό κτίριο τοῦ ΚΕΔΕΑ τό τριήμερο 27,28 καί 29 Ἀπριλίου 2015 Διεθνές Διαχριστιανικό καί Διαθρησκειακό Ἐπιστημονικό Συνέδριο μέ κεντρικό θέμα : «Θρησκεία καί Βία» .

Εἶναι ἄκρως λυπηρό καί ἀπαράδεκτο τό γεγονός ὅτι μέσα στήν ἔννοια τοῦ ὅρου «Θρησκεία» συγκαταλέχθηκε καί ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία. Οὐσιαστικά, ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία τσουβαλιάστηκε καί ἐξισώθηκε γιά ἄλλη μιά φορά, οἰκουμενιστικῶ τῶ τρόπω, μέ τίς θρησκεῖες καί τίς αἱρέσεις, καί θεωρήθηκε κι αὐτή ὑπεύθυνη γιά τήν βία, τόν φονταμενταλισμό καί τίς ἀκρότητες. Δυστυχῶς, δέν τονίστηκε ἐπαρκῶς καί ἐμφαντικῶς ἀπό τούς συμμετέχοντες ὅτι ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία δέν εἶναι θρησκεία, οὔτε χριστιανική αἵρεση, ἀλλά ἀποκάλυψη. Διότι, θρησκεία εἶναι μία ἀνθρωποκεντρική προσπάθεια ἐξευμενίσεως τοῦ Θεοῦ ἤ τῶν ὁποιονδήποτε θεῶν, γιά νά νοιώθει ὁ ἑκάστοτε ἄνθρωπος ἀσφάλεια καί ψυχολογική εἰρήνη καί γιά νά ἑρμηνεύσει τελικά τόν θάνατο. 

Θρησκεία, ἐπίσης, εἶναι ἀνθρωποπαθῶς ἡ ἱκανοποίηση τῆς θείας δικαιοσύνης τοῦ προσβληθέντος ἐγωισμοῦ τοῦ Θεοῦ. Θρησκεία εἶναι τό φαινόμενο τῆς κινήσεως τοῦ ἀνθρώπου πρός τό Θεῖο. Ὁ ἄνθρωπος ἀναζητᾶ τόν Θεό. Ἡ Ὀρθοδοξία, ὅμως, εἶναι ἡ ἀποκάλυψη τῆς μοναδικῆς, προσωποποιημένης, τελείας, σωτηριώδους καί θεϊκῆς ἀληθείας ἐν τῶ θεανδρικῷ προσώπῳ τοῦ ἐνανθρωπήσαντος Θεανθρώπου Κυρίου καί Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἀποκαλύπτεται ὁ Ἅγιος Τριαδικός Θεός, μέσῳ τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ δευτέρου προσώπου τῆς Ἁγίας Τριάδος, τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ. Ὀρθοδοξία εἶναι ἡ ὀρθή πίστη, ἡ εὐσέβεια, ἡ θεοσέβεια . Ἡ Ὀρθοδοξία δέν εἶναι ὀργάνωση, οὔτε σωματεῖο, οὔτε πολιτικό κόμμα, οὔτε φιλοσοφία, ἀλλά εἶναι τό Σῶμα τοῦ ζῶντος Χριστοῦ, θεανθρώπινος ὀργανισμός. Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία εἶναι ὁ λυτρωτής Χριστός, ἡ Μητέρα τοῦ λυτρωτοῦ Χριστοῦ καί οἱ φίλοι του λυτρωτοῦ Χριστοῦ. Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία δέν ἔχει καμμία σχέση μέ θρησκεῖες καί αἱρέσεις. Εἶναι Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν, Παράδεισος ἐπίγειος καί ἐπουράνιος . Σέ τελική ἀνάλυση ἡ Ὀρθοδοξία εἶναι Βασιλεία, γεγονός τό ὁποῖο ὁμολογοῦμε ὅλοι οἱ Ὀρθόδοξοι μέ τήν ἐναρκτήρια φράση τῆς Θείας Λειτουργίας, δηλ. μέ τό «Εὐλογημένη ἡ βασιλεία τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος» . Γι’αὐτό ἀποτελεῖ μεγάλη πτώση τό νά ὑποβιβάζεται ἡ Ὀρθοδοξία στό ἐπίπεδο τῆς θρησκείας, διότι τότε σύρεται ἀκουσίως καί ὡς μή ὤφειλε στό ἀτελείωτο κουβάρι τῶν διαθρησκειακῶν συναντήσεων καί διασκέψεων. Ἐφόσον, ἡ Ὀρθοδοξία δέν εἶναι θρησκεία, δέν πρέπει νά ἔχει καμμία θέση ἀνάμεσα στό παναιρετικό συνονθύλευμα τοῦ διαθρησκειακοῦ συμφυρμοῦ καί σέ παρομοίου νοοτροπίας συνέδρια. Ἐπίσης, στό ἐν λόγω συνέδριο δόθηκε ἡ ἐντύπωση ὅτι ὅλες οἱ θρησκεῖες παράγουν βία καί φονταμενταλισμό. Ὁ ἰσχυρισμός αὐτός εἶναι ἐσφαλμένος. Διότι, ὅλες μέν οἱ ἄλλες θρησκεῖες (Βεδισμός, Ἰνδουϊσμός, Βουδισμός, Τζαϊνισμός, Κομφου-κισμός, Ταοϊσμός) εἶναι εἰρηνικές καί μή ἐπιθετικές θρησκεῖες, μόνο δέ τό Ἰσλάμ εἶναι ἐπιθετική, βίαιη καί φονταμενταλιστική θρησκεία, διότι διδάσκει στό Κοράνιο τήν βία καί τόν ἱερό πόλεμο (τζιχάντ) ἐναντίον τῶν ἀπίστων μή μουσουλμάνων γιά τήν ἐπικράτησή του.

Τζιχάντ σηµαίνει τόν «ἔντονο ἱερό ἀγώνα», ὁ ὁποῖος εἶναι γιά τούς µουσουλµάνους ἀτοµικό καί συλλογικό καθῆκον, πού ἀποσκοπεῖ στήν ἐξάπλωση καί τήν κυριαρχία τῶν «δικαίων τοῦ Θεοῦ» (Ἀλλάχ) σ' ὅλη τή γῆ. Πολλές φορές ἑρµηνεύεται ὡς µαρτυρία τοῦ µουσουλµάνου στόν ἀγώνα τῆς πίστεως, εἶναι ὅµως καθῆκον κάθε µουσουλµάνου, ἰδιαίτερα ὅταν τό Ἰσλάµ ἀπειλεῖται. Τό ἀνίερο συμπίλημα τοῦ κορανίου περιέχει ρατσιστικές ἀναφορές καί προτροπές σέ πράξεις βίας κατά τῶν ἄλλων θρησκευτικῶν ὁμάδων. Ὁ στίχος τοῦ Κορανίου 2,190 εἶναι αὐτός, πού ἀναφέρεται ρητά στό τζιχάντ, ἀλλά συµπληρώνεται καί ἀπό τόν 9,36 καί ἀπό πολλά ἄλλα κορανικά χωρία, στά ὁποία στηρίχθηκε ἡ ἰσλαµική παράδοση καί ἡ νοµοθεσία της, γιά νά καθιερώσει τό τζιχάντ ὡς καθῆκον (2,16. 9,24. 22,78. 25,52. Πρβλ. ἐπίσης τα χωρία, πού µιλούν γιά πόλεµο κατά τῶν ἀπίστων : 2,190-193 καί 244. 4,84 καί 95. 8,72 καί 74,75. 9,12-16. 47,4. 61,11). Στό τζιχάντ, λοιπόν, πού σηµαίνει ἱερός ἀγώνας, πόλεµος γιά χάρη τοῦ Ἀλλάχ, µέ ὅλη τή δύναµη τῶν ἀριθµῶν καί ὅπλων, δόθηκε ἀπό τήν ἰσλαµική θρησκεία ἡ ὑψίστη σπουδαιότητα, καί ἔτσι τό τζιχάντ θεωρήθηκε ἕνας ἀπό τούς «στύλους τοῦ Ἰσλάµ». Μέ τό τζιχάντ, λένε οἱ µουσουλµάνοι, ἱδρύθηκε τό Ἰσλάµ, ὁ λόγος τοῦ Ἀλλάχ ἔγινε σεβαστός, καί µέ τό τζιχάντ διαδόθηκε ἡ θρησκεία του. Παραλείποντας τό τζιχάντ, τό Ἰσλάµ καταστρέφεται, καί οἱ µουσουλµάνοι περιέρχονται σέ κατώτερη θέση· ἡ τιµή τους χάνεται, οἱ χῶρες τους λεηλατοῦνται καί ἡ ἐξουσία τους καί αὐθεντία τους καταλύεται. Γι' αὐτό τό τζιχάντ στό Ἰσλάµ εἶναι ὑποχρεωτικό καθῆκον κάθε µουσουλµάνου, καί κατά τόν ἰσλαµικό νόµο, αὐτός, πού προσπαθεῖ νά ξεφύγει ἀπό τό καθῆκον αὐτό, ἤ δέν ἐπιθυµεῖ στά ἐνδότατα τῆς καρδίας του νά ἐκπληρώσει αὐτό τό καθῆκον, πεθαίνει µέ τήν ἰδιότητα τοῦ ὑποκριτοῦ .Ὁ ἀδιάκοπος «ἱερός πόλεμος» (τζιχάντ) ἀποτελεῖ βασικό στοιχεῖο τοῦ Ἰσλάμ γιά την ἐπικράτησή του σ'ὁλόκληρο τον κόσμο. Πρόκειται γιά μιά ἐκ φύσεως ἐπεκτατική θρησκεία, ἡ ὁποία ἀναζητεῖ στόν «ἱερό πόλεμο», τόν τρόπο ζωῆς μέ τίς δικές της ἀξίες καί σύμβολα. Κάθε μή Μουσουλμάνος δέν προορίζεται ἁπλῶς καί μόνο γιά τήν κόλαση, ἀλλά πρέπει νά ἐξοντώνεται καί νά χάνεται ἀπό τό πρόσωπο τῆς γῆς,  ἐπειδή εἶναι ἄπιστος, δηλ. μή Μουσουλμάνος. Δέν ὑπάρχει γι'αὐτόν θέση στό Ἰσλάμ. Τό Ἰσλάμ πρέπει νά ἁπλωθεῖ ἐκεῖ, πού ἁπλώνεται ἡ ἡμέρα καί ἡ νύχτα, σ'ὅλο τόν πλανήτη. Σύμφωνα μέ τήν διδασκαλία τοῦ Ἰσλάμ, ὁ κόσμος χωρίζεται σέ δύο μεγάλες κατηγορίες˙ α) στόν κόσμο τῆς εἰρήνης (Ντάρ ἄλ Ἰσλάμ), στόν ὁποῖο ὑπάγονται οἱ Μουσουλμανικές χῶρες καί στόν ὁποῖο ζοῦν οἱ «πιστοί», δηλ. οἱ Μουσουλμάνοι, καί β) στόν κόσμο τοῦ πολέμου (Ντάρ ἄλ Χάρμπ), στόν ὁποῖο ὑπάγονται οἱ μή Μουσουλμανικές χῶρες καί στόν ὁποῖο ζοῦν οἱ «ἄπιστοι», δηλ. οἱ μή Μουσουλμάνοι. Στό σημεῖο αὐτό ἐμφανίζεται ὁ «ἱερός πόλεμος» (τζιχάντ) καί οἱ ἐφαρμογεῖς του, οἱ Τζιχαντιστές. Ὁ 39ος στίχος τῆς Σούρας στό Κοράνι λέει :  «Πολεμῆστε μέχρις ὅτου νά μήν ὑπάρχει ἄλλη θρησκεία».

Ὁ ὄρος «φονταµενταλισµός» ἔγινε γνωστός καί ἐπικράτησε ὡς μία ἄκρως φανατική μορφή προσηλώσεως στούς τύπους τῆς θρησκείας διαφόρων μισαλλοδόξων καί ἐπαναστατικῶν ὁμάδων τοῦ Ἰσλαμικοῦ κόσμου, πού ἀγωνίζονται γιά τήν ἀποκατάσταση τῶν παλαιῶν ἰδεωδῶν καί ἀρχῶν τῆς ἰσλαμικῆς θεοκρατίας, ἐφαρμόζοντας τόν πυλώνα τοῦ Ἰσλάμ, τόν ἱερό πόλεμο, (τζιχάντ) καί στήν σύγχρονη ἐποχή, μέ ἰδεολόγημα ὅτι ἡ διά τῆς βίας ἐπικράτησι ἀποδεικνύει τήν θεϊκή εὔνοια, χωρίζοντας τόν κόσμο στόν οἶκο τοῦ Ἰσλάμ καί στόν οἶκο τοῦ πολέμου. Τό φαινόµενο αὐτό ἀποτελεῖ σύνδροµο ἡµιµαθείας καί τυφλῆς προσκολλήσεως µέ τή βία καί τήν ἀπανθρωπιά καί ἀποθαρρύνει τήν ἐλεύθερη συζήτηση καί τόν κριτικό στοχασµό, πού ἐλευθερώνουν τό πνεῦµα καί κάνουν εἰρηνική τήν καρδιά .

Οἱ Μουσουλμάνοι ἰσχυρίζονται ὅτι δεῖγμα τῆς θεϊκῆς εὐνοίας καί εὐαρέσκειας πρός αὐτούς εἶναι ἡ ἐξάπλωση τοῦ Ἰσλάμ σέ Ἀνατολή καί Δύση. Στόν ἰσχυρισμό τους αὐτόν ἀπαντᾶ ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς,  λέγοντας ὅτι εἶναι βέβαια σωστό ὅτι ὁ Μωάμεθ προχώρησε ἀπό τήν Ἀνατολή μέχρι τήν Δύση, νικώντας τούς ἄλλους λαούς. Ὅμως, πῶς τό κατόρθωσε αὐτό; «Πολέμω καί μαχαίρα καί λεηλασίαις καί ἀνδραποδισμοῖς καί ἀνδροκτασίαις, ὧν οὐδέν ἐκ Θεοῦ τοῦ ἀγαθοῦ προηγουμένως ἐστί, τοῦ ἐξ ἀρχῆς ἀνθρωποκτόνου δέ μᾶλλον προηγούμενον θέλημα» . Καί ὁ Μέγας Ἀλέξανδρος ξεκίνησε ἀπό τήν Δύση καί κατέκτησε τήν Ἀνατολή. Καί πολλοί ἄλλοι σέ διάφορες ἐποχές μέ τά στρατεύματά τους κατέκτησαν μεγάλα τμήματα τῆς οἰκουμένης. Σέ κανένα, ὅμως, ἀπ' αὐτούς δέν ἐμπιστεύθηκαν οἱ ἄνθρωποι καί τίς ψυχές τους, ὅπως οἱ Μουσουλμάνοι στόν Μωάμεθ. Ἄλλωστε, μολονότι ὁ Μωάμεθ χρησιμοποίησε τή βία καί κολάκευε τίς ἡδονές, ἐν τούτοις δέν κατέκτησε καί ὁλόκληρη τήν οἰκουμένη. Ἀντίθετα, ἡ διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ, μολονότι ἀπομακρύνει ἀπ'ὅλες τίς ἡδονές τῆς ζωῆς, ἐξαπλώθηκε στά πέρατα τῆς οἰκουμένης, χωρίς νά χρησιμοποιήσει βία, ἀλλά μᾶλλον νικώντας τήν βία, πού ἄλλοι ἀσκοῦσαν ἐναντίον της, ὥστε πράγματι μόνον αὐτή νά μπορεῖ νά χαρακτηρισθεῖ ὡς ἡ νίκη, πού νίκησε τόν κόσμο .

Παγκοσμίως γνωστά ἀποτελέσματα τοῦ ἐπεκτατισμοῦ τοῦ Ἰσλάμ ὑπῆρξαν ἡ ἄλωση τῆς Κων/λεως τό 1453, μέ ἀποτέλεσμα τήν πτώση τῆς Ρωμαϊκῆς αὐτοκρατορίας, ἡ ἐπί τέσσερα καί πέντε ἑκατόχρονα Τουρκοκρατία τῆς Ἑλλάδος, οἱ ἐξισλαμισμοί, τά παιδομαζώματα, οἱ γενοκτονίες τῶν Ἑλλήνων, τῶν Ἀρμενίων, τῶν Ἀσσυρίων καί τῶν Κούρδων στόν Πόντο καί τήν Μικρά Ἀσία . Οἱ συνεχιζόμενες ἐκκαθαρίσεις χριστιανικῶν πληθυσμῶν ἀπό τό φονταμενταλιστικό Ἰσλάμ στήν Μ. Ἀνατολή καί τήν Β. Ἀφρική καί δή στίς χῶρες τῆς Συρίας, τοῦ Ἰράκ, τοῦ Σουδάν, τῆς Αἰγύπτου καί τῆς Λιβύης, μέ τρομακτικές ἐγκληματικές ἐνέργειες ἀποκεφαλισμῶν, σταυρώσεων, ἀνασκολοπίσεων καί πολυωδύνων βασάνων, καθιστοῦν ἁπτά τά μαρτύρια τῶν πρώτων χριστιανικῶν χρόνων καί διακηρύσσουν παγκοσμίως ὅτι αὐτοί, πού πιστεύουν στόν ἀποκαλυφθέντα Θεόν Λόγον, διακρατοῦν τῆς ἐλευθερίας καί ἀξιοπρέπειάς τους, μή προδίδοντας τήν ἀποκάλυψη τοῦ αἰωνίου Θεοῦ, προτιμῶντας τήν ἀπώλεια τῆς κατά σάρκα βιοτῆς τους.

Πρόσφατα παραδείγματα τῆς Ἰσλαμικῆς προκλήσεως καί ἐπεκτατικῆς πολιτικῆς εἶναι α) ἡ πληροφορία ἀπό δημοσίευμα τῆς τουρκικῆς ἰσλαμικῆς ἐφημερίδας «Yeni Şafak» (28/4), πού πρόσκειται στόν Πρόεδρο Ἐρντογάν, ὅτι δηλ. σέ ἐκδήλωση, πού ἔγινε αὐτές τίς μέρες στήν πόλη τῆς Προύσας, ὅπου μίλησε ὁ ἰσλαμιστής ἱστορικός καί συγγραφέας Yavuz Bahadıroğlu, ἀνακοινώθηκε ὅτι φέτος, κατά τήν διάρκεια τοῦ Ραμαζανίου, πού ἀρχίζει στίς 18 Ἰουνίου καί τελειώνει στίς 16 Ἰουλίου, ἡ μεγάλη μουσουλμανική ἑορτή τοῦ Kasdir Geçesi θά ἑορταστεῖ μέ μουσουλμανική τελετή μέσα στήν Ἁγία Σοφία Κωνσταντινούπολης γιά πρώτη φορά ἀπό τό 1934, ὅταν ὁ ναός ἀνακηρύχτηκε μουσεῖο. Ὁ Τοῦρκος συγγραφέας στόν λόγο του ἀναφέρθηκε στό μεγάλο ὄνειρο τῶν Ὀθωμανῶν νά τελοῦν μουσουλμανική λατρεία στήν Ἁγία Σοφία, καί, ὅπως τόνισε, αὐτό τό ὄνειρο θά ξαναγίνει πραγματικότητα μετά ἀπό ἕνα σύντομο διάλειμμα, πού ἡ Ἁγία Σοφία λειτούργησε σάν μουσεῖο . Καί β) ἡ ἀπόφαση νά ἀνεγερθεῖ δίπλα στήν ἀποβάθρα τῆς νήσου Πριγκήπου καινούργιο μεγάλο μουσουλμανικό τέμενος στά πλαίσια τῆς περαιτέρω ἰσλαμοποίησης τῆς νήσου, πού κάποτε ἦταν ἕνα νησί, πού κατοικοῦνταν ἀποκλειστικά ἀπό Ἕλληνες Ὀρθοδόξους, καί τό κυριότερο, πού διέπεται ἀπό τήν συνθήκη τῆς Λωζάνης .

Ὑπάρχει μία ὁλόκληρη σειρὰ ὀρθοδόξων χριστιανικῶν ναῶν. σὲ ὁλόκληρη τὴν ἄλλοτε Βασιλεύουσα τῆς Ρωμιοσύνης, ποὺ ἔχουν μετατραπεῖ εἴτε σὲ τζαμιὰ εἴτε σὲ μουσεῖα! Ἰδοὺ πῶς ἔχουν τὰ πράγματα. Οὔτε μία οὔτε δύο, ἀλλὰ περισσότερες ἀπὸ 25 ἐκκλησίες τῆς Κωνσταντινούπολης ἔχουν μετατρέψει οἱ Τοῦρκοι σὲ τζαμιὰ ἢ σὲ μουσεῖα! Μετρημένοι δέ, στὰ δάχτυλα εἶναι οἱ ναοὶ ἐκεῖνοι ποὺ παραμένουν ἀνοιχτοὶ σήμερα γιὰ νὰ λειτουργοῦν (σποραδικά, ἔστω) γιὰ τὴν ἐναπομείνασα ἑλληνορθόδοξη μειονότητα τῆς Πόλης.. Ἀκολουθεῖ ἕνας μικρὸς κατάλογος τῶν ἱστορικῶν ἑλληνορθοδόξων ναῶν τῆς Πόλης ποὺ δὲν εἶναι πιὰ χριστιανικὲς ἐκκλησίες. Ἡ Ἅγια Εἰρήνη, πίσω ἀπὸ τὴν Ἁγία Σοφία, χρησιμεύει ὡς... ἐκθεσιακὸς χῶρος! Ὁ Ἅγιος Νικόλαος, στὸ Φατίχ, ἀρχικῶς παραχωρήθηκε στοὺς καθολικοὺς καὶ σήμερα ἔγινε τζαμί... Ἡ Θεοτόκος Χαλκοπρατείων ἔχει καταντήσει... ἐρείπια (ἑτοιμόρροπο κτίριο)! Ἡ Ἁγία Θεοδοσία ἐν τοῖς Δεξιοκράτοις, 500 μέτρα ἀπὸ τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο, λέγεται τώρα Γκιουλ Τζαμί! Ἄλλες ἐκκλησίες ποὺ μετατράπηκαν σὲ ἰσλαμικὰ τεμένη: ἡ Μονὴ Παντοκρὰτορος (τώρα: Ζεϊρὲκ Τζαμί), ἡ Παμμακάριστος (τώρα: Φετχιγιὲ Τζαμί), ἡ Ἁγία Θέκλα τοῦ Παλατιοῦ τῶν Βλαχερνῶν (τώρα: Χαζρετὶ Τζα μπὶρ Τζαμί), οἱ Ἅγιοι Σέργιος καὶ Βάκχος (ἡ λεγόμενη "Μικρὴ Ἁγιασοφιά", τώρα: Χουσεΐν Ἀγὰ Τζαμί), ὁ Ἅγιος Ἀνδρέας ὁ ἐν Κρίσει (τώρα Κοτζὰ Μουσταφὰ Πασὰ Τζαμί), ἡ Μονὴ Θεοτόκου Παναχράντου (τώρα: Φεναρὶ Ἰσὰ Τζαμὶ) καὶ τόσα ἀκόμη...

Ἀλλὰ ὁ κατάλογος αὐτὸς ἔχει καὶ συνέχεια! Διότι ὑπάρχουν ναοὶ πού... ἰσοπεδώθηκαν ἀπὸ τὶς μπουλντόζες (!), ὅπως οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι, στὸ Φατίχ. Ἢ ναοί, ὅπως ὁ Ἅγιος Πολύευκτος, πού πέρασαν στὰ χέρια τῶν λεγόμενων ἀνύπαρκτων "Τουρκορθοδόξων". Ἀλλὰ καὶ ὁ ναός, π.χ., τοῦ Ἁγίου Νικολάου Ἀσβεστάδικων, στὸν Γαλατᾶ, ποὺ καταστράφηκε ἀπὸ "περίεργη" φωτιὰ τὸ 2002. Ἡ Μονὴ Περιβλέπτου, ποὺ δόθηκε στοὺς Ἀρμένιους καὶ τώρα λέγεται Σουλοὺ Μαναστίρ.

Ἀλήθεια, ποιά εἶναι ἡ χρησιμότητα πλέον τῶν διαθρησκειακῶν διαλόγων μεταξύ Ὀρθοδοξίας καί Ἰσλάμ καί οἱ διακηρύξεις περί εἰρηνικῆς συνυπάρξεως, ὅταν οἱ διάλογοι αὐτοί ἀδυνατοῦν νά ἀποτρέψουν τούς Ἰσλαμιστές-Τζιχαντιστές ἀπό τά φρικώδη ἐγκλήματά τους καί τούς διαλεγομένους δῆθεν μετριοπαθεῖς Μουσουλμάνους ἀπό τήν πλήρη στήριξη στούς πρώτους, ὅπως ἀποδεικνύεται μέ πλῆθος στοιχείων στήν παγκόσμια εἰδησεογραφία; Ἡ συμμετοχή στίς διαθρησκειακές συναντήσεις προκαλοῦν τόν πιστό Ὀρθόδοξο λαό, γιατί τόν παρουσιάζουν ὡς ἔνοχο καί τήν χριστιανική διδασκαλία ὡς συνένοχο στίς ἐγκληματικές πράξεις, οἱ ὁποῖες γίνονται εἴτε στό ὄνομα τοῦ Ἰσλάμ εἴτε κατόπιν ἐντολῆς κέντρων, τά ὁποία ἔχουν καταστήσει τούς λαούς θύματά τους. Γιατί νά διαλέγεται ἡ Ὀρθοδοξία μαζί τους καί νά ἐκδίδει κοινές ἀνακοινώσεις περί ψευδοειρήνης ἤ νά συμμετέχει σέ ἐκδηλώσεις καί συνέδρια γιά τίς προοπτικές του Ἰσλάμ, ὅταν αὐτό πρωταγωνιστεῖ σέ ἐκνόμους ἐνέργειες καί μεθοδεύει τήν ἅλωση τῶν χριστιανικῶν κρατῶν;

Μόνο ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία διδάσκει τήν ἀγάπη, τήν συμφιλίωση, τήν συγχώρηση, τήν δικαιοσύνη, τήν εἰρήνη, τήν ταπείνωση, τό μαρτύριο. Αὐτά τήν κάνουν νά ξεχωρίζει ὄχι μόνο ἀπό τήν βίαιη καί φονταμενταλιστική θρησκεία τοῦ Ἰσλάμ, ἀλλά καί ἀπό τίς αἱρέσεις τῆς Δύσεως, τίς αἱρετικές παρασυναγωγές τοῦ Παπισμοῦ καί τοῦ Προτεσταντισμοῦ. Ὁ μέν Παπισμός συνεκρότησε Σταυροφορίες, Ἱερές Ἐξετάσεις, ἔκαψε βιβλία, συμμετεῖχε σέ βασανιστήρια, ταλαιπώρησε πληθυσμούς, πρωταγωνίστησε σέ πολέμους καί προέβη σέ γενοκτονίες στήν Κροατία, τήν Σερβία καί τήν Οὐκρανία. Ὁ δέ Προτεσταντισμός χρησιμοποίησε τήν ἀποικιοκρατία, ἐνδύοντάς την μέ χριστιανικό ἔνδυμα, ἐξαιτίας τῆς ἰμπεριαλιστικῆς ἐκμεταλλεύσεως τῶν χωρῶν τῆς Ἀνατολῆς. Μόνο ἡ Ὀρθόδοξος Χριστιανική Ἐκκλησία, ἡ ὁποία δέν ταυτίζεται σέ καμμιά περίπτωση μέ τόν νοθευμένο Χριστιανισμό τοῦ Πάπα καί τοῦ Λουθήρου, δέν χρησιμοποίησε τέτοιες μεθοδεύσεις.

Μετά τίς ἀνωτέρω διευκρινήσεις, μπορεῖ κανείς νά κατανοήσει τό πόσο φαιδρά καί γελοία εἶναι τά ὅσα ἰσχυρίστηκε στό συνέδριο ὁ δόκτωρ Ἰσλαμικῆς Θεολογίας στό Πανεπιστήμιο τῆς Μεδίνας, ἱεροδιδάσκαλος στή Μουφτεία Κομοτηνῆς, Χαλήλ Τζιχάντ. Ὁ κ. Χαλήλ Τζιχάντ εἶπε : «Το Ἰσλάμ εἶναι θρησκεία εἰρήνης. Δέν ὑπάρχει ἐδῶ ἡ λέξη βία. Ἰσλάμ σημαίνει εἰρήνη γιά ὅλους. Δέν ἐξαναγκάζει κανέναν νά ἀσπαστεῖ τή θρησκεία. Τό Κοράνι ἀναφέρει ρητά πώς, ὅποιος θέλει, ἀποδέχεται καί πιστεύει τήν ἀλήθεια του, ὅποιος, δέν θέλει, ἄς τό ἀρνηθεῖ. Ἀκόμα καί ὁ προφήτης Μωάμεθ δέν ἔπεισε τόν ἀγαπημένο του θεῖο νά τόν πιστέψει. Οἱ εἰκόνες, πού κάνουν τόν γύρο τοῦ κόσμου στή Συρία καί στό Ἰράκ, μέ ἐκτελέσεις ἀλλόθρησκων καί καταστροφές μνημείων τῆς παγκόσμιας κληρονομιᾶς, δέν ἔχουν καμία σχέση μέ τό Ἰσλάμ καί τή διδασκαλία του» . «Τό Κοράνι καλεῖ τούς ἀνθρώπους τῆς Βίβλου σέ διάλογο. Τό Ἰσλάμ καί ὁ λόγος τοῦ Κορανίου δείχνουν τόν δρόμο τῆς εἰρήνης» .

Σχολιάζοντας τά ἀνωτέρω, ἔχουμε νά παρατηρήσουμε ἐντελῶς γραμματολογικά καί ἐτυμολογικά ὅτι ὁ ὄρος «Ἰσλάµ» εἶναι ἀπαρέµφατο (µάσνταρ) τοῦ ρήµατος «ἀσλάµα», τό ὁποῖο ἀποτελεῖ τήν τέταρτη ρίζα τοῦ ρήµατος «σαλίµα». Ἡ βασική ρίζα σ-λ-µ (=σαλίµα, σαλάµα, σαλάµ) τοῦ ρήµατος σηµαίνει γενικῶς «εἶµαι σῶος καί ἀσφαλής, ἀκέραιος καί ἀβλαβής, ἔχω εἰρήνη, ἡσυχάζω». Ἀπό τίς ἔννοιες αὐτές ἡ τέταρτη ρίζα «ἀσλάµα» τοῦ ρήµατος πῆρε τό νόηµα τοῦ «ὑποτάσσοµαι, ἀφοσιώνοµαι καί ἐγκαταλείπω τόν ἑαυτό µου ἀπολύτως στόν Θεό». Ἄρα, «Ἰσλάµ» σηµαίνει «ἀπόλυτη ὑποταγή καί ἀφοσίωση στόν Θεό καί τό θέληµά του», καί, σύµφωνα µέ πολλούς µουσουλµάνους εἰδικούς, δηλώνει ἐπίσης µιά κατάσταση εἰρήνης καί ἀσφαλείας (σίλµ, σαλάµ), στήν ὁποία περιέρχεται ὁ πιστός (µούσλιµ). Ἡ µετοχή τοῦ ρήµατος εἶναι «µούσλιµ», πληθ. «µουσλιµούν», δηλ. «ἀπολύτως ὑποταγµένος στόν Θεό καί τό θέληµά του», καί ἄρα «πιστός» µέ εὐρύτερη ἔννοια .

Μπορεῖ, λοιπόν, γραμματολογικά καί μόνο ὁ ὅρος «Ἰσλάμ» νά σημαίνει εἰρήνη, ἀλλά ὅπως μαρτυρεῖ ἡ παλαιά καί σύγχρονη πραγματικότητα καί ὅπως μᾶς πληροφορεῖ ὁ ὅσιος καί θεοφόρος πατήρ ἡμῶν Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, στό ἔργο του «Περί αἱρέσεων» , τό Ἰσλάμ εἶναι λαοπλάνος θρησκεία καί πρόδρομος τοῦ Ἀντιχρίστου. «Ἔστι δέ καί ἡ μέχρι τοῦ νῦν κρατοῦσα λαοπλάνος θρησκεία τῶν Ἰσμαηλιτῶν, πρόδρομος οὖσα τοῦ Ἀντιχρίστου» , γράφει. Καί βέβαια δέν θά μποροῦσε ποτέ τό Ἰσλάμ νά εἶναι θρησκεία εἰρήνης, διότι δέν πιστεύει στόν ἄρχοντα, τήν πηγή, τόν δωρεοδότη τῆς εἰρήνης, τόν Χριστό ὡς Θεάνθρωπο, ἀφοῦ, σύμφωνα μέ τόν Ὅσιο Ἰωάννη τόν Δαμασκηνό καί τήν Κορανική διδαχή, ὁ Μουσουλμανισμός, ἐπηρεασμένος ἀπό τήν ἀντιχριστιανική ἰουδαϊκή καί τήν αἱρετική χριστιανική γραμματεία, δέν δέχεται τήν Θεότητα τοῦ Χριστοῦ, τόν σταυρικό Του θάνατο καί τήν Ἀνάστασή Του. Ἀρνεῖται τό Θεανθρώπινο πρόσωπό Του καί τόν θεωρεῖ ὡς ἕνα προφήτη κατώτερο τοῦ Μωάμεθ, τῆς δῆθεν σφραγῖδος τῶν προφητῶν, κτίσμα τοῦ Θεοῦ καί ἁπλό, ψιλό ἄνθρωπο, ἀποτελώντας ἔτσι ἐπιβίωση τῆς δεινῆς αἱρέσεως τοῦ Ἀρειανισμοῦ.

Ἐπίσης, ὁ κ. Μπισάρα Ἐμπέιντ προσπάθησε νά δικαιολογήσει τίς ἐγκληματικές καί φρικαλέες πράξεις τῶν Τζιχαντιστῶν, ἰσχυριζόμενος ὅτι ὑπάρχουν δύο εἴδη Ἰσλάμ. Ἀπό τή μιά τό εἰρηνικό, μετριοπαθές καί πολιτικά οὐδέτερο Ἰσλάμ, καί ἀπό τήν ἄλλη τό ριζοσπαστικό, ἀκραῖο, φονταμενταλιστικό Ἰσλάμ. Συγκεκριμένα τόνισε: «Ἡ πρακτική τῆς Ἀλ Κάιντα καί τοῦ ISIS εἶναι ἀποτέλεσμα παρερμηνείας καί διαστρέβλωσης τοῦ νόμου τῆς σαρία καί εἰδικότερα τῶν κατευθύνσεων τοῦ κινήματος τῆς Μουσουλμανικῆς Ἀδελφότητας, πού ξεκίνησε ἀπό τήν Αἴγυπτο. Ὁ Μπίν Λάντεν καί ὁ Ἀλ Ζαουάχρι ἔκαναν μιά ἐξτρεμιστική ἑρμηνεία τῆς σαρία καί κήρυξαν παγκόσμιο Τζιχάντ, μέ στόχο τήν καθιέρωσή της σέ ὅλον τόν κόσμο. Ὁ ἀλλόθρησκος γι' αὐτούς ὀνομάζεται ἄπιστος καί ἔχει δύο ἐπιλογές : ἤ νά ἀσπαστεῖ τό Ἰσλάμ ἤ νά δολοφονηθεῖ», σημείωσε χαρακτηριστικά καί κάλεσε τό «οὐδέτερο Ἰσλάμ» νά ἀρθρώσει λόγο ἀπέναντι στό φαινόμενο . «Ἔχουμε μέν ἕνα οὐδέτερο πολιτικά Ἰσλάμ, ἀλλά δυστυχῶς παραμένει σιωπηλό ἀπέναντι σέ αὐτές τίς φονταμενταλιστικές τάσεις, πού ἔχουν ἀλλάξει τόν 'χάρτη' τῆς Μέσης Ἀνατολῆς, πού σιγά σιγά ἀδειάζει ἀπό τούς χριστιανούς. Ἡ σιωπή μπορεῖ νά ἐπηρεάσει ἀκόμη καί τούς ἴδιους τούς μουσουλμάνους, τούς μετριοπαθεῖς, αὐτούς πού δέν συμφωνοῦν μέ τό φονταμενταλιστικό ρεῦμα, τόν φονταμενταλιστικό τρόπο σκέψης». Στό ἐρώτημα, ἄν κάτι τέτοιο θά μποροῦσε νά ἀντιστρέψει τή σημερινή κατάσταση, μέ τούς ἀποκεφαλισμούς καί τίς μαζικές ἐκτελέσεις ἀπό τά μέλη τοῦ ISIS, ὑπογράμμισε πώς «τό θέμα εἶναι νά "σπάσει" ἐπιτέλους ἡ σιωπή». Στήν ὁμιλία του στό συνέδριο μέ θέμα τόν «Μουσουλμανικό φονταμενταλισμό καί τίς σχέσεις του μέ τούς χριστιανούς - οἱ ἀπόψεις τῶν Ἀδελφῶν Μουσουλμάνων, τῆς Ἀλ Κάιντα καί τοῦ ISIS», ὁ Μπισάρα Ἐμπέιντ παρουσίασε τίς μεγαλύτερες προσωπικότητες τοῦ ἰσλαμικοῦ φονταμενταλισμοῦ, τόν Χάσαν ἀλ Μπάννα, ἱδρυτή τῆς Μουσουλμανικῆς Ἀδελφότητας, τόν Σάγεντ Κούτουμπ, στοχαστή τῆς Ἀδελφότητας, καί τόν ἐν ζωῆ στοχαστή τοῦ Ἰσλάμ Γιούσεφ ἀλ Καραντάουι. Μεταξύ ἄλλων, ἑστίασε στίς διαφορές, πού ὑπάρχουν καί στόν ἐνδοϊσλαμικό φονταμελιστικό χῶρο, οἱ ὁποῖες βασίζονται στή διαφορετική προσέγγιση τῆς Σαρίας ἤ τοῦ ἴδιου τοῦ Κορανίου. «Τό Κοράνι, γιά παράδειγμα, καλεῖ τους ἀνθρώπους τῆς Βίβλου σέ διάλογο. Οἱ Ἀδελφοί Μουσουλμάνοι, οἱ ὁποῖοι δέν εἶναι τόσο ἀκραῖοι, ἀναφέρονται σέ τέτοια χωρία, εἰδικά ὅταν μιλοῦν γιά χριστιανούς μέσα σέ μουσουλμανικό χῶρο. Ἡ Ἀλ Κάιντα καί ὁ ISIS, ἀντίθετα, ποτέ δέν ἀναφέρονται σέ τέτοιου εἴδους χωρία, σημείωσε καί ἐξήγησε πώς, δυστυχῶς, ἡ Ἀλ Κάιντα, ἀλλά καί ὁ ISIS "ταυτοποίησαν" τόν μή μουσουλμάνο (χριστιανό ἤ ἰουδαῖο) μέ τόν "κουφάρ", δηλαδή τόν ἄπιστο ἤ πολυθεϊστή, ἄν καί στό ἴδιο τό Κοράνι γίνεται διάκριση μεταξύ αὐτῶν τῶν ὁμάδων καί ὑπάρχει διαφορετική ἀντιμετώπισή τους» . Τήν παραπάνω θέση φαίνεται νά υἱοθέτησε καί εἰσηγητής τῆς ὀρθοδόξου πλευρᾶς, ὁ ὁποῖος στήν τόνισε ὅτι «…τά αἰτήματα τοῦ ἀραβικοῦ λαοῦ… γιά δημοκρατία καί ἐλευθερία συνυφαίνονται, συγχέονται ἤ γίνονται ἀντικείμενο ἐκμετάλλευσης ἀπό τόν χειρότερης μορφῆς καί ἐπιθετικότητας ἰσλαμικό φονταμενταλισμό, ὅπως χαρακτηριστικά αὐτός ἐκφράζεται μέσα ἀπό τόν Σαλαφισμό καί ἀκόμη πιό πρόσφατα ἀπό τόν Τζιχαντισμό τοῦ Ἰσλαμικοῦ Κράτους. Τά ἀκραία αὐτά ρεύματα, ἐκτός ἀπό μιά ὑπερσυντηρητική, καί στήν περίπτωση τοῦ Ἰσλαμικοῦ Κράτους πολεμική, ἑρμηνεία τοῦ Κορανίου καί τῆς ἰσλαμικῆς παράδοσης, ἐπιδιώκουν ρητῶς μιά καθαρόαιμη (ἀπαλλαγμένη ἀπό ξένα στοιχεῖα) ἰσλαμική Μέση Ἀνατολή καί τήν ἰσλαμοποίηση ἤ ἀλλιῶς τήν ἔξοδο τῶν χριστιανῶν ἀπό τίς πανάρχαιες ἑστίες τους» .

Οἱ παραπάνω ἰσχυρισμοί εἶναι ἀνυπόστατοι, διότι εἶναι μέγα λάθος καί παγίδα τό νά διακρίνεται τό Ἰσλάμ σέ ριζοσπαστικό καί δῆθεν μετριοπαθές. Κι αὐτό διότι, δέν ὑπάρχουν δύο εἴδη Κορανίου καί Σαρίας. Ἕνα εἶναι τό Κοράνι, ἕνας ὁ Ἰσλαμικός νόμος καί ἕνα τό Ἰσλάμ, τό ὁποῖο ἔχει ὡς δόγμα τό τζιχάντ.

Εὐθύνη γιά τό συνεχιζόμενο αὐτό διεθνές καί διαρκές ἔγκλημα ἐκκριζώσεως τῶν γηγενῶν χριστιανικῶν πληθυσμῶν ἀπό τίς πατρογονικές τους ἑστίες ἔχει τό σκοτεινό Σιωνιστικό λόμπυ, πού κυβερνᾶ τίς Η.Π.Α., καί οἱ εὔχρηστοι καί εὐεπίφοροι σέ κάθε εἴδους καταδολίευση δυτικοί σύμμαχοί του, πού γκρέμισαν, μέ τήν περιλάλητη «Ἀραβική Ἄνοιξη», μέ τήν συνέργεια καί τοῦ Σουνιτικοῦ μπλόγκ (Σαουδική Ἀραβία, Κατάρ, Τουρκία), τά κοσμικά καθεστῶτα καί παρέδωσαν τίς χῶρες αὐτές, καθώς καί ἄλλες τῆς ὑποσαχάριας Ἀφρικῆς, στόν παρανοϊκό Ἰσλαμισμό, πού ἀποκεφαλίζει ἀνθρώπους στό ὄνομα τοῦ Δημιουργοῦ ἀπό ἀγάπη τῶν τρισεκατομμυρίων γαλαξιῶν. Ὁ Ἰσλαμισμός δείχνει τό εἰδεχθές του πρόσωπο, ὄχι ἀσφαλῶς ὅταν εἶναι μειοψηφία, ὅπως στή χώρα μας, ἀλλά ὅταν αἰσθάνεται δυνατός νά ἐπιβάλλει τήν ἰδεοληψία τῆς Σαρίας καί τό πολιτικοστρατιωτικοθρησκευ-τικό του μοντέλο. Ἀποδεικνύεται πασίδηλα γιά μιά ἀκόμα φορά καί μέ τό ἰδεολόγημα τοῦ ἀνακηρυχθέντος «Χαλιφάτου» τῆς ISIS καί τίς θηριωδίες τῶν Τζιχαντιστῶν, πού ἑδράζονται στήν Ἰσλαμική «Θεολογία» τοῦ Κορανίου καί τήν παράδοση Οὔμα, ὅτι τό Ἰσλάμ δέν εἶναι θρησκεία ἀνεκτή κατά τό Εὐρωπαϊκό κεκτημένο καί τίς ἀρχές τῶν Κρατῶν Δικαίου, διότι ἀρνεῖται καί στοχοποιεῖ θανάσιμα τήν ἄρνησή του καί ἑπομένως εἶναι ἔννοιες ἀσύμβατες μέ τό Ἰσλάμ καί ἡ Δημοκρατία καί ἡ Ἀνεξιθρησκεία καί ἡ ἀνεκτικότητα πρός τήν ἑτερότητα. Δυστυχῶς, οἱ «χρήσιμοι ἠλίθιοι» τῶν Δυτικῶν χωρῶν καί τῆς χώρας μας θεωροῦσαν ὡς διαχειρίσιμο μέγεθος τό Ἰσλάμ καί ὡς ἐνδεχόμενο συνεργό τους γιά τήν ἀπομείωση τῆς Χριστιανικῆς Εὐρωπαϊκῆς ἰδιοπροσωπείας. Τώρα, πού ξύπνησαν, βλέπουν τό θηρίο «Κράκεν» νά βρυχᾶται καί νά ὠρύεται καί νά κατασπαράζει χιλιάδες θύματα. Τά διαδραματιζόμενα, στίς χῶρες πειραματισμοῦ τῆς Δύσης, πού παραδίδονται στήν Ἰσλαμική λαίλαπα, ἀποδεικνύουν καί στόν πλέον ἀφελῆ ὅτι ἐλευθερία, ἀνεξιθρησκεία, εὐρωπαϊκό κεκτημένο, ἀνεκτικότητα καί Ἰσλάμ δέν ἔχουν καμμία δυνατότητα συνυπάρξεως, καί μόνο ἀργυρώνητοι, χειραγωγούμενοι καί ἐξωνημένοι κάλαμοι μποροῦν νά ὑποστηρίξουν τό ἀντίθετο. Τήν ἰδία στιγμή ἀνόσιες πολιτικές δυνάμεις θέλουν νά θεσμοθετήσουν τό Ἰσλάμ καί στήν χώρα μας 200 χρόνια μετά τόν πανίερο ἀγώνα τῆς παλιγγενεσίας καί τούς ποταμούς αἵματος τῶν νεομαρτύρων μέ χειραγωγούμενες δικαστικές ἀποφάσεις πρόδηλα ἀντισυνταγματικές, πού ἐκθέτουν ἀνεπανόρθωτα καί τούς ἐντολεῖς καί τούς διατάκτες τους, ὅπως ἡ προσφάτως ἐκδοθεῖσα ἀπόφασις τῆς Ὁλομελείας τοῦ ΣτΕ γιά τό τέμενος στόν Βοτανικό, πού πρόδηλα παραβιάζει τίς συνταγματικές ἀρχές τῆς ἰσότητας καί τῆς ἀναλογικότητας, καθώς καί τῆς προστασίας τῶν περιβαλλοντικῶν συνθηκῶν, μέ ἀπώτερο στόχο τήν οὐδετερόθρησκη Πολιτεία (τήν Λαϊσιτέ).

Στό ἐν λόγω συνέδριο προβλήθηκε ὡς λύση στό πρόβλημα τό μοντέλο τῆς διαθρησκειακῆς οἰκουμενιστικῆς θεωρίας περί εἰρηνικῆς συνυπάρξεως τῶν θρησκειῶν Χριστιανισμοῦ καί Μουσουλμανισμοῦ.

 Ὁ κ. Χαλήλ Τζιχάντ «χαρακτήρισε τά Βαλκάνια καί πιό συγκεκριμένα τή Θράκη, ὡς πρότυπο ἁρμονικῆς συμβίωσης». «Αὐτή τήν ἁρμονία καί τή γαλήνη τή νιώθουμε τά τελευταία χρόνια στή Θράκη, ὅπου μπορεῖ ὁ ἰμάμης νά καλεῖ σέ προσευχή καί ταυτόχρονα νά χτυποῦν οἱ καμπάνες τῆς ἐκκλησίας. Ὅταν ἀνταλλάσσουμε μεταξύ μας εὐχές γιά Καλό Πάσχα καί καλό Μπαϊράμ», εἶπε . «Τά μέλη τῆς κοινότητάς μας ζοῦν κοντά στίς ἀρχές τοῦ Ἰσλάμ, ἤρεμα» καί πρόσθεσε : «Ἡ θρησκεία μᾶς φυλάει καί δέν ἀσχολούμαστε μέ ἐξτρεμιστές καί τέτοιου εἴδους πράγματα. Ζοῦμε ἁρμονικά, μέ γαλήνη καί εἰδικά τά τελευταία χρόνια εἴμαστε πάρα πολύ εὐχαριστημένοι, θά ἔλεγα περισσότερο ἀκόμη κι ἀπό τούς μουσουλμάνους, πού ζοῦν στίς δυτικές χῶρες» . Ἐπίσης, εἰσηγητής τῆς ὀρθοδόξου πλευρᾶς, συστοιχούμενος μέ τά προαναφερθέντα, ἐπεσήμανε ὅτι «ἀναμφισβήτητα, αὐτό τό ὁποῖο ἔχουμε ἐπειγόντως ἀνάγκη εἶναι μοντέλα εἰρηνικῆς συνύπαρξης, διαλόγου, ἀνοχῆς καί καταλλαγῆς μεταξύ θρησκευτικῶν κοινοτήτων. Τρόποι ἐπικοινωνίας, ἀλληλογνωριμίας καί ἀποδοχῆς. Μέθοδοι ὑπέρβασης τοῦ φανατισμοῦ, τῆς μισαλλοδοξίας καί τῆς ἐμπλοκῆς σέ φαύλους κύκλους βίας καί ἀντιποίνων. Ἀποδεικνύεται πώς μόνον μέσα ἀπό αὐτόν τόν δρόμο θά μπορέσουμε νά ξαναμιλήσουμε γιά ἕνα πολιτισμό μέ ποιότητα καί σεβασμό στή διαφορετικότητα. Ὁ εὐρύτερος γεωγραφικός χῶρος, στόν ὁποῖον ἀνήκουμε, ἀποτελεῖ ἀληθινό σχολεῖο τέτοιων ὑπερβάσεων. Ἡ περιοχή τῶν Βαλκανίων, μέσα ἀπό πολύ αἷμα, συγκρούσεις καί πόνο, κέρδισε διδάγματα εἰρηνικῆς συνύπαρξης καί καταλλαγῆς μεταξύ θρησκευτικῶν κοινοτήτων, πού ἡ Δύση θά μποροῦσε νά ἀξιοποιήσει. Ἀξιοποιώντας τή σοφία αὐτοῦ τοῦ χώρου, ἡ Εὐρώπη θά μποροῦσε νά ἐμπλουτίσει τό ὁπλοστάσιό της ἀπέναντι στόν φανατισμό καί τόν φονταμενταλισμό, ὄχι μέ τή λογική τῶν νέων σταυροφοριῶν, τοῦ πολέμου καί τοῦ ὀλέθρου, ἀλλά τῆς εἰρήνης, τῆς συνεννόησης καί τῆς ἀνθρωπιᾶς» . 

Ἔχουμε τονίσει ἐπανειλλημένως ὅτι ἄλλο εἶναι ἡ εἰρηνική συνύπαρξη τῶν λαῶν, πού εἶναι ἀπό ὅλους ἐπιθυμητή, καί ἄλλο εἶναι ἡ εἰρηνική συνύπαρξη τῶν θρησκειῶν, πού εἶναι σαφής προώθηση τῆς παναιρέσεως τοῦ διαθρησκειακοῦ συγκρητιστικοῦ οἰκουμενισμοῦ, καί ὡς ἐκ τούτου ἀπορριπτέα. Εἰρηνική συνύπαρξη τῶν θρησκειῶν σημαίνει παύση τοῦ κηρύγματος τοῦ Εὐαγγελίου καί κατάργηση τοῦ Χριστιανισμοῦ ὡς τῆς μόνης ἀληθινῆς Ἐκκλησίας. Εἰρηνική συνύπαρξη τῶν θρησκειῶν σημαίνει συνεργασία τῆς Ὀρθοδόξου Χριστιανικῆς Ἐκκλησίας πρός ἀποφυγή ἰδεολογικῶν συγκρούσεων. Εἰρηνική συνύπαρξη τῶν θρησκειῶν σημαίνει ἁρμονική συνύπαρξη τῆς ἀληθείας μέ τήν πλάνη, τήν ἀπάτη καί τό ψεῦδος˙ τοῦ φωτός μέ τό σκότος, τόν ζόφο μέ τό ἔρεβος˙ τοῦ Χριστοῦ, πού εἶναι τό Φῶς τό ἀληθινό, μέ τόν Διάβολο, πού εἶναι τοῦ σκότους ὁ προστάτης. Τέτοια, ὅμως, συνύπαρξη δέν εἶναι νοητή, ἀλλά ἑωσφορική εἰσήγηση. Ὁ Χριστός ἔδωσε ἐντολή νά κηρυχθεῖ στόν κόσμο ἡ Ἐκκλησία Του ὡς ἡ μόνη ἀληθινή καί τέλεια Ἐκκλησία. Ἐπίσης, εἶπε : «Μή νομίσητε ὅτι ἦλθον βαλεῖν εἰρήνην ἐπί τήν γῆν˙ οὐκ ἦλθον βαλεῖν εἰρήνην, ἀλλά μάχαιραν» . Μ’αὐτόν τόν λόγο ὁ Χριστός δέν τάσσεται, βέβαια, ἐναντίον τῆς εἰρήνης καί ὑπέρ τοῦ πολέμου, ἀλλά ἐννοεῖ ὅτι ἡ Ἐκκλησία Του θά διχάσει τούς ἀνθρώπους, ἀφοῦ ἄλλοι θά πιστεύσουν καί ἄλλοι δέν θά πιστεύσουν καί οἱ ἄπιστοι θά πολεμοῦν τούς πιστούς. Τό κήρυγμα τοῦ Εὐαγγελίου ἀναγκαίως ἐπιφέρει σύγκρουση μεταξύ τῶν θρησκειῶν, τῆς ἀποκαλύψεως τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ ἀπό τή μιά καί τῶν ψευδῶν θρησκειῶν ἀπό τήν ἄλλη. Ὁ Ἀπ. Παῦλος λέγει : «Εἰ δυνατόν τό ἐξ ὑμῶν μετά πάντων ἀνθρώπων εἰρηνεύοντες» . Γιατί λέει «εἰ δυνατόν»; Γιατί ὑπάρχουν περιπτώσεις, κατά τίς ὁποῖες εἶναι ἀδύνατο τό εἰρηνεύειν. Τέτοια εἶναι ἡ περίπτωση τῆς κηρύξεως τοῦ Εὐαγγελίου καί τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Σέ τέτοιες περιπτώσεις ἰσχύει αὐτό, πού λέει ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, ὅτι εἶναι προτιμότερος ἀπό τήν εἰρήνη ὁ πόλεμος. Γιατί, μιά τέτοια εἰρήνη χωρίζει ἀπό τόν Θεό. Αὐτό, πού πρέπει νά προβληθεῖ καί νά προταχθεῖ πρωτίστως στήν ἐποχή μας, δέν εἶναι ἡ ἐπικράτηση τῆς κοσμικῆς εἰρήνης, ἀλλά ἡ μετάνοια καί ἡ παγκόσμια ἐπιστροφή τῶν αἱρετικῶν, τῶν ἑτεροδόξων, ἀλλοθρήσκων στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, πράγμα πού θά ἔχει ὡς ἀπόρροια τήν ἐπικράτηση τῆς ἐνθέου, τῆς πνευματικῆς καί τῆς ὄντως εἰρήνης, πού δέν εἶναι ἄλλος ἀπό τόν ἴδιο τόν Χριστό.

Τέλος, θά πρέπει νά διευκρινιστεῖ ὅτι τά ὅσα γράφονται καί λέγονται περί οἰκουμενισμοῦ τοῦ αἵματος, οἰκουμενισμοῦ τοῦ πόνου, οἰκουμενισμοῦ τοῦ μαρτυρίου, κοινῶν μαρτύρων καί κοινῶν ἁγίων, βρίσκονται δυστυχῶς στήν κατεύθυνση τοῦ διαχριστιανικοῦ οἰκουμενισμοῦ καί εἶναι ἀπαράδεκτα ἀπό ὀρθοδόξου πλευρᾶς. Ναί μέν οἱ Τζιχαντιστές σκοτώνουν ἀδιακρίτως τούς Χριστιανούς, χωρίς νά τούς ἐνδιαφέρει ἄν εἶναι Ὀρθόδοξοι, παπικοί, προτεστάντες, μονοφυσῖτες, δηλ. ἀρμένιοι καί κόπτες, ἀλλά ὄχι καί νά λέγεται ὅτι ὅλοι αὐτοί εἶναι κοινοί μάρτυρες τῆς Ἐκκλησίας. Οἱ μέν Ὀρθόδοξοι τῆς Μ. Ἀνατολῆς καί Β. Ἀφρικῆς, πού πιστεύουν στόν ἀληθινό Ἅγιο Τριαδικό Θεό, στόν αὐθεντικό Χριστό καί στήν Μία, Ἁγία, Καθολική καί Ἀποστολική Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ὄντως λογίζονται ὡς ἅγιοι μάρτυρες τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, οἱ δέ ποικιλώνυμοι αἱρετικοί τῶν χωρῶν αὐτῶν, πού πιστεύουν σ’ἕναν ἄλλο, νοθευμένο Χριστό καί σέ μιά ἄλλη, νοθευμένη Ἐκκλησία, δέν λογίζονται ὡς μάρτυρες τῆς Ἐκκλησίας, ἕνεκα τῆς ἑσφαλμένης, αἱρετικῆς πίστεώς τους, ἡ ὁποία βεβαίως δέν μπορεῖ νά τούς σώσει.

Μήπως ἐπιτέλους θά πρέπει οἱ Ὀρθόδοξοι ἐκκλησιαστικοί ἡγέτες νά κατανοήσουν ὅτι ὁ Ἅγιος Τριαδικός Θεός ἀνέχεται τούς Τζιχαντιστές ὡς μέσον παιδαγωγικῆς τιμωρίας, ἐξαιτίας τῆς προωθήσεως καί ἐμμονῆς τους στήν παναίρεση τοῦ διαχριστιανικοῦ καί διαθρησκειακοῦ συγκρητιστικοῦ οἰκουμενισμοῦ, καί νά συνετισθοῦν; 

Ο  ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ

+ ὁ Πειραιῶς ΣΕΡΑΦΕΙΜ

Πηγή: Ακτίνες

Πολλές φορές, στις ήδη μέχρι τώρα δημοσιεύσεις μας, έχουμε επισημάνει τις πάμπολλες αιρετικές διδασκαλίες και καινοτομίες, τις οποίες επισώρευσε ο Παπισμός μετά την απόσχισή του, το 1054 μ. Χ., από το σώμα της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας καθ’ όλη την διάρκεια της δευτέρας χιλιετίας.

Εν Πειραιεί τη 7η  Μαΐου 2015

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΠΙ ΤΩΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΑΡΑΘΡΗΣΚΕΙΩΝ

Η ΑΜΑΡΤΙΑ,Η  ΜΕΤΑΝΟΙΑ, ΚΑΙ Η ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ ΣΤΟΝ ΠΑΠΙΣΜΟ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΜΑΣ

Πολλές φορές, στις ήδη μέχρι τώρα δημοσιεύσεις μας, έχουμε επισημάνει τις πάμπολλες αιρετικές διδασκαλίες και καινοτομίες, τις οποίες επισώρευσε ο Παπισμός μετά την απόσχισή του, το 1054 μ. Χ., από το σώμα της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας καθ’ όλη την διάρκεια της δευτέρας χιλιετίας.

Στην παρούσα σύντομη ανακοίνωσή μας θα αναφερθούμε, πολύ συνοπτικά και ακροθιγώς, στις περί αμαρτίας, μετανοίας και εξομολογήσεως κακόδοξες θέσεις και αντιλήψεις του, οι οποίες χωρίζουν τον παπισμό, με αγεφύρωτο χάσμα από την ακαινοτόμητη Ορθοδοξία μας, με αφορμή κάποιο δημοσίευμα του περιοδικού των εν Ελλάδι Ιησουιτών «ΑΝΟΙΧΤΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ» (τευχ.1092, Μάρτιος – Απρίλιος 2015), με τίτλο: «Μετάνοια και Εξομολόγηση».

Από την όλη μελέτη του άρθρου διαπιστώσαμε, ότι ο συντάκτης εμφανίζεται πολύ προσεκτικός στις διατυπώσεις του. Χρησιμοποιεί Ορθόδοξη γλώσσα και παρουσιάζει με Ορθόδοξο ένδυμα τις περί αμαρτίας, μετανοίας και εξομολογήσεως ιδέες του, προφανώς για λόγους προσηλυτισμού, παρ’ όλο ότι στην ουσία παραμένουν αντορθόδοξες. Και τούτο διότι, τίποτε δεν αναφέρει για τις περί ικανοποιήσεως της θείας δικαιοσύνης πάγιες και μέχρι σήμερα ισχύουσες θέσεις του Παπισμού. Ούτε επίσης αναφέρεται στις άλλες συναφείς με το εν λόγω θέμα κακοδοξίες περί αξιομισθίας των αγίων, περί«υπερτάκτων έργων», περί καθαρτηρίου πυρός, όπως επίσης και στην νομική-δικανική θεώρηση της αμαρτίας, μετάνοιας και σωτηρίας. Ομιλεί βέβαια περί θεραπείας του μετανοούντος αμαρτωλού, (από την αμαρτία και τα πάθη), και παρουσιάζει την μετάνοια ως «διαδικασία θεραπείας αλλά και παιδείας» (σελ.13), όπως επίσης ομιλεί και περί «Χάριτος» (σελ.13), αγνοώντας όμως το γεγονός ότι η «Χάρις» με κτιστό χαρακτήρα, όπως την εκδέχεται ο Παπισμός, είναι ανίκανη να θεραπεύσει τον άνθρωπο. Φρόντισε επίσης να παρουσιάσει, (πολύ έξυπνα!), την αμαρτία ως «προσβολή της αγάπης του Θεού» (σελ. 7) και όχι ως «προσβολή της θείας δικαιοσύνης», παραθεωρώντας όμως ότι ο όρος «προσβολή» εισάγει την έννοια της τρεπτότητος και της μεταβλητότητος στην Θεία Ουσία, πράγμα άτοπον.

Η αμαρτία όμως δεν είναι μια απλή παράβαση της θείας εντολής, που προσβάλλει την δικαιοσύνη του Θεού και επισύρει την οργή του και την δικαία τιμωρία του παραβάτη υπό του Θεού, όπως διδάσκουν οι Παπικοί. Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς εισχωρών εις το βαθύτερο είναι της αμαρτίας, χαρακτηρίζει αυτήν, (σε απόλυτη συμφωνία με τον Μέγα Βασίλειο), ως νοητό σκότος της ψυχής, προερχόμενο από την απόσυρση του Θείου Φωτός της Χάριτος και οδηγούσα στον πνευματικόν θάνατον: «Ει δε η όντως ζωή της ψυχής, φως εστί θείον,από του κατά Θεού πένθους προσγινόμενον, ως ανωτέρω υπό των πατέρων είρηται και ο της ψυχής θάνατος σκότος έστα ιπονηρόν υπό της κατά κόσμον λύπης τη ψυχή προσγινόμενον. Σκότος εκείνο περί ου φησίν ο Μέγας Βασίλειος, ότι η αμαρτία εν τη απολείψει του καλού την ύπαρξιν έχουσα, σκότος τυπούται τοις αδικήμασι νοερόν. […] Ο τοις πονηροίς λογισμοίς περιεχόμενος πως ίδη την υπό τούτων καλυπτομένην αμαρτίαν ενυπόστατον, ήτις εστί σκότος και ομίχλη ψυχής, εξ’ εννοιών πονηρών και λόγων και πράξεων εμπεσούσα;».[1]Αν όμως, [λέγει ο άγιος], η πραγματική ζωή είναι θείο φως της ψυχής, που προκαλείται από το κατά Θεόν πένθος, όπως έχει λεχθεί παρά πάνω από τους Πατέρες και ο θάνατος της ψυχής θα είναι σκότος πονηρό, που προκαλείται στην ψυχή από την κατά κόσμον λύπη. Είναι το σκότος εκείνο, για το οποίο λέγει ο Μέγας Βασίλειος, ότι η αμαρτία που έχει την ύπαρξη στην απουσία του καλού, εντυπώνει, (εγκαθιστά), μέσω των αδικημάτων, (στην ψυχή), νοερόν σκότος. […] Όποιος περισφίγγεται από πονηρούς λογισμούς, πως θα μπορέσει να ιδεί την από αυτούς καλυπτόμενη ενυπόστατη αμαρτία, που είναι σκότος και ομίχλη της ψυχής, που έπεσε, (προήλθε), από πονηρούς λογισμούς και λόγους και πράξεις;

Ο αείμνηστος καθηγητής πρωτ. Ιωάννης Ρωμανίδης, στην περισπούδαστη μελέτη του με τίτλο «Το προπατορικόν αμάρτημα», ερμηνεύων την ουσία του προπατορικού αμαρτήματος με βάση τους αγίους Πατέρες, αλλά και την εκ διαμέτρου αντίθετη προσέγγιση και κατανόηση του θέματος μεταξύ αυτών και των Δυτικών παρατηρεί:«Γενικώς οι Έλληνες πατέρες διδάσκουν, ότι ο Θεός επέτρεψε την διά του θανάτου και της φθοράς τιμωρίαν του ανθρώπου ένεκα ευσπλαγχνίας, ίνα μη το κακόν αθάνατον γένηται, ίνα διά της μελέτης του θανάτου εννοήσει ο άνθρωπος την ασθένειά του και την εξάρτησή του από τον Θεόν… και ούτω ταπεινωθεί και μετανοήσει και ίνα διά πειρασμών ασκηθεί και τελειοποιηθεί. Κατά ταύτα ο Θεός δεν επέβαλε τον θάνατον, την φθοράν και τας ασθενείας ένεκα προσβολής τινός κατά της θείας φύσεως, ως διδάσκουν οι Δυτικοί, αλλά τα επέτρεψεν ένεκα ευσπλαγχνίας αυτού με σκοπόν την σωτηρίαν και την θεώσιν των ανθρώπων. […] Εις την ελληνικήν Πατερικήν παράδοσιν ελλείπουν τα χαρακτηρίζοντα την Λατινικήν θεολογίαν έντονα δικανικά σχήματα, τα οδηγήσαντα τελικώς την Δύσιν εις την περί ικανοποιήσεως θεωρίαν του Ανσέλμου».[2]

Τις κακόδοξες περί μετανοίας – εξομολογήσεως θέσεις του Παπισμού παρουσιάζει επίσης σχετική έκδοση της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος  με τίτλο «Ο Παπισμός και η Ουνία», όπου αναγράφονται μεταξύ άλλων τα ακόλουθα: «Εις την Παπικήν Εκκλησίαν ο μετανοών αμαρτωλός, όταν εξομολογείται, δικάζεται υπό του ιερέως και επιβάλλονται αυτώ διάφορα επιτίμια με ποινικόν χαρακτήρα, διά να εξιλεωθεί απέναντι του Θεού διά τα παραπτώματά του. Τούτο όμως είναι αντίθετο προς το Ευαγγέλιον, όπου βλέπομεν τον Κύριον ουχί να δικάζει, αλλά να ελεεί και να συγχωρεί τους αμαρτωλούς μετανοούντας, λέγων προς αυτούς ‘Πορεύου και μηκέτι αμάρτανε’ (Ιω.8,11) και ‘ου γαρ ήλθον ίνα κρίνω τον κόσμοναλλ’ ίνα σώσω τον κόσμον’ (Ιω.12,47). Το ίδιο έκαμε και διά τον ληστήν  επί του σταυρού, απαντήσας εις το ‘μνήσθητί μου Κύριε…’, διά των λόγων ‘σήμερον μετ’ εμού έση εν τω παραδείσω’. Τα επιτίμια τα χρησιμοποιούμεν βεβαίως και εις την Ορθόδοξον Καθολικήν Εκκλησίαν μας, αλλ’ ουχί διά να εξιλεωθώμεν και ικανοποιήσωμεν την θείαν δικαιοσύνην. Τα επιτίμια δι’ ημάς είναι παιδαγωγικά μέσα, τα οποία βοηθούν εις την συνήθειαν της αρετής, μας απομακρύνουν από τας συνηθείας της αμαρτίας και μας ενισχύουν εις την πνευματικήν τελειοποίησίν μας».[3] Την απροϋπόθετη αγάπη του Θεού για τον μετανοούντα αμαρτωλό, που δεν απαιτεί κανενός είδους ικανοποίηση της δήθεν τρωθείσης δικαιοσύνης του και καμίας μορφής ποινική δίωξη, παρουσιάζει με έξοχο τρόπο η γνωστή παραβολή του ασώτου υιού, όπου ο πατέρας, σεβόμενος την επιλογή του γιού του να ακολουθήσει τον δικό του τρόπο υπάρξεως, του επιτρέπει να την πραγματοποιήσει. Όταν δε εκείνος αποφασίζει να μετανοήσει και να επιστρέψει στον οίκο του πατρός του, αυτός τον δέχεται χωρίς την παραμικρό έλεγχο, ή την παραμικρή διάθεση να τον τιμωρήσει προκειμένου να «ικανοποιηθεί» η «τρωθείσα» δικαιοσύνη του, αποδεικνύοντας έτσι την απερινόητη αγάπη του!

Περαίνοντας την ανακοίνωσή μας αυτή, διαπιστώνουμε ότι υπάρχουν τεράστια και ανυπέρβλητα στεγανά, τα οποία μας χωρίζουν από τον Παπισμό, ο οποίος δεν είναι διατεθειμένος να τα αποβάλει, προκειμένου να έρθει στην αλήθεια της Εκκλησίας μας. Προσευχόμαστε και ευχόμαστε από καρδιάς οι πλανεμένοι αδελφοί μας της παπικής παρασυναγωγής να συνειδητοποιήσουν τις πλάνες τους και να επιστρέψουν στην Ορθοδοξία, τη μόνη αληθινή Εκκλησία. Αυτή θα είναι και η πρώτη μεγάλη  και αληθινή μετάνοιά τους!  

Εκ του Γραφείου επί των Αιρέσεων και των Παραθρησκειών.

[1] Προς μοναχήν Ξένην, Περί παθών και αρετών, Ε.Π.Ε. 8,422-424.

[2]Εκδ. Θεσσαλονίκη 1958, σελ.26, υποσημ. 9, σελ. 28.

[3] Από το βιβλίο «Αι αιρέσεις του Παπισμού» του Σεβ. Μητροπολίτου Πειραιώς κ. κ. Σεραφείμ, Αθήναι 2009, σελ. 202 του Πειραιώς κ. κ. Σεραφείμ, Αθήναι 2009, σελ. 202

Πηγή:Ακτίνες

Με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου της Κυπριακής Δημοκρατίας ‘’κατοχυρώνεται’’ το σύμφωνο συμβίωσης  των ομοφυλοφίλων.  Δυστυχώς διαμορφώνονται αρνητικότατα στοιχεία μετά την εξέλιξη αυτή.  Παραβιάζονται  ηθικές αξίες.   

Χωρίς κανένα ηθικό  προβληματισμό προχωρούν στη θεσμοθέτηση του συμφώνου συμβίωσης των ομοφυλοφίλων.  Με τέτοιες ανήθικες παραδοξότητες, καθίσταται η ευθύνη των κρατούντων τεράστια.    Πολλά στην Κύπρο κινδυνεύουν να επιβληθούν, με την ευροφοβική ερώτηση που πλανάται σε πάμπολλα θέματα : «Μα το είπαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση».  

Και δυστυχώς αυτό αφορά οτιδήποτε ‘’κυκλοφορεί’’ στην Ευρωπαϊκή Ένωση.  Η Ευρωπαϊκή Ένωση κινδυνεύει να καταστεί υψίστη αυθεντία.  Έστω και αν καταστρατηγούνται ηθικές αξίες, το συνηθισμένο επιχείρημα πλανάται :  «Μα το είπαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση». 

Όταν θα αξιωθούμε να δούμε να γίνεται πραγματικότητα, αυτό στα σωθικά της Ευρωπαϊκής Ένωσης ‘’βράζει’’, τότε και οι όπου γης ‘’Ευρωλάγνοι’’ θα δουν τις μάταιες ελπίδες των να εξανεμίζονται.  Είτε το θέλουν είτε όχι ο πνευματικός νόμος θα λειτουργήσει.  Τα βάζουν με το Θεό, τι άλλο να περιμένουν;

Τα λόγια του Αποστόλου Παύλου, «…πόρνοις, αρσενοκοίταις …και ει τι έτερον  τη υγιαινούση διδασκαλία αντίκειται…» (Α΄Τιμ.1,10), αρκούν για να δοθεί απάντηση στις προβαλλόμενες αυτές ηθικές εκτροπές.

Στην Ευρωπαϊκή Ένωση δικαιολογούν τα δικαιολόγητα για «τους κατεργαζομένους την ασχημοσύνην ταύτην».  Και φυσικά θα αναμένεται μετά την αναγνώριση και θεσμοθέτηση του συμφώνου συμβίωσης των ομοφυλοφίλων, η υιοθεσία από μέρους των ομο-ζευγαριών.   Ήδη άρχισε να καλλιεργείται στην Ευρώπη και όχι μόνο.  Ήδη ομιλούν για οικογένειες με δύο μαμμάδες και δύο μπαμπάδες.   Ανήθικες εκτροπές που στο τέλος καταδεικνύουν και το πόσο λίγο αγαπούν και τους ανθρώπους αυτούς που ταλαιπωρούνται από την ‘’αλλόκοτο λύσσα’’ της ομοφυλοφιλίας. 

Ποιες ηθικές αξίες θα προβάλλονται, μετά από τούτη την εκτροπή;   Προς το παρόν αρκούνται  στη νοσηρή άποψη για την υψίστη αυθεντία Ευρωπαϊκής Ένωσης, με το συνεπακόλουθο ευρωφοβικό ερώτημα,  «Μα το είπαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση». Όταν θα αξιωθούμε να δούμε να γίνεται πραγματικότητα, αυτό που στα σωθικά της Ευρωπαϊκής Ένωσης ‘’βράζει’’, τότε θα δουν τις μάταιες ελπίδες των να εξανεμίζονται. Τα βάζουν με το Θεό, τι άλλο εξάλλου να περιμένουν;

Πηγή: Ακτίνες 

Σεβαστοί μου πατέρες, ὁσιολογιωτάτη Γερόντισσα Ἰωάννα μετά τῆς θεοφιλοῦς συνοδείας σας καί εὐλογημένοι προσκυνηταί τοῦ ἱεροῦ τούτου Ἡσυχαστηρίου, δέν ὑπάρχει μεγαλυτέρα χαρά καί δέν ὑφίσταται πλουσιωτέρα εὐλογία γιά τόν πραγματικά πιστό Ὀρθόδοξο Χριστιανό ἀπό τοῦ νά ὑμνῆ τήν Πανάχραντο Μητέρα τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ ἀποδίδοντας τήν προσκύνησι ἐνώπιον τῶν δύο πλέον εἰκόνων τῆς Παναγίας Παραμυθίας,

ὕστερα ἀπό τό γνωστό πλέον πρόσφατο θαῦμα, τό ὁποῖο ἔλαβε χώρα ἐδῶ εἰς τό Μοναστῆρι, τῆς ἐδῶ δηλαδή ἐνθρονίσεως τῆς δευτέρας εἰκόνος τῆς Παναγίας Παραμυθίας ὑπό τῶν ἀναριθμήτων ἡδυφθόγγων πτηνῶν. Ὅταν μάλιστα ἡ ὕπαρξις, ἡ ἀγαπῶσα τόν Υἱόν τῆς Θεομήτορος, ἀποσπασμένη ἀπό τά τοῦ κόσμου ἡδέα, συναυλίζεται εὑρισκομένη νυχθημερόν ἐν ταῖς αὐλαῖς τῆς πρώτης Μοναχῆς καί Ἡσυχαστρίας, τῆς Παναγίας μας δηλαδή, τότε ἀσφαλῶς, κατ᾽ ἄνθρωπον, ὑφίστανται καί τοπικῶς ὅλες ἐκεῖνες οἱ προϋποθέσεις γιά κάθαρσι, φωτισμό καί θέωσι.

Ἄλλωστε, αὐτός εἶναι καί ὁ κατ᾽ ἐξοχήν προορισμός τοῦ κάθε ἀνθρώπου, ὅπως μᾶς διδάσκει ἡ Ἡσυχαστική πνευματική Παράδοσις τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας. Δέν ἀρκεῖ ἡ διαλεκτική, ἡ ἀνθρωπίνη σκέψις, κλπ., γιά νά φθάση κανείς εἰς τόν Θεόν, ὅπως ἀπό τότε καί ἕως τήν σήμερον ὑποστηρίζουν, ἐσφαλμένως προφανῶς, οἱ αἱρετικοί λατινόφρονες Παπικοί καί οἱ σύν αὐτοῖς. Ἀλλά ἀπαιτεῖται, γιά νά φθάση κανείς εἰς τόν Θεόν, ὀντολογικά ἡ ἐν Θεῷ σύγκρασις, νά γίνη ὁ ἄνθρωπος δηλαδή ἕνα κράμα μέ τόν Θεό. Δηλαδή, νά ἑνώνεται ὁ ἄνθρωπος, ὁλοένα καί περισσότερο, μέ ἄκτιστο θεία ἐνέργεια μέ ὅλο του τό εἶναι διά τῆς ἡδονικῆς θεοεμπειρίας. Ὅπως ψάλλωμε, ἐπί παραδείγματι, εἰς τούς αἴνους τῆς ἑορτῆς τοῦ Μεγάλου Ἀντωνίου, ἀναφερόμενοι πρός τόν Ἅγιο Ἀντώνιο, λέγοντας ὁ ὑμνογράφος «νοΐ ἑνούμενος - μέ τόν Θεόν δηλαδή ἑνούμενος ὁ Μέγας Ἀντώνιος -, ἀλλά καί φωτός πληρούμενος», πληρούμενος δηλαδή θείου φωτός.

Αὐτό, δέν ἠμπορεῖ νά λάβη χώρα ἐντός τῆς ψευδοεκκλησίας τοῦ Παπισμοῦ, διότι ἐκτός τῶν ἄλλων ἐσφαλμένως καί δυστυχῶς, ἔχουν ταυτίσει εἰς τόν Θεόν τήν ἄκτιστον καί ἀπρόσιτον οὐσία Του μέ τήν ἄκτιστη καί μεθεκτή ἐνέργειά Του. Ἐπί πλέον δέ θεωροῦν, ὅτι ὁ Θεός ἐπικοινωνεῖ μέ τά κτίσματα, δηλαδή μέ τά δημιουργήματα, μέσῳ κτιστῶν ἐνεργειῶν. Ἀπό αὐτό ὅμως αὐτομάτως συνεπάγεται, κατ᾽ αὐτούς πάντα τούς Λατινόφρονας, ὅτι ἡ ἁγιαστική θεία Χάρις εἶναι κτιστή ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ, καί ἄρα δέν ἠμπορεῖ νά μᾶς θεώση καί νά μᾶς γλυτώση ἀπό τίς ὀδυνηρές καί πολλές συνέπειες τῆς κτιστότητος, τόν θάνατο, τήν φθορά, κλπ. Δέν ἠμπορεῖ νά μᾶς θεώση. Γι᾽ αὐτόν τόν λόγο, τά ''Μυστήρια'' τῶν Παπικῶν εἰς τήν οὐσία δυστυχῶς δέν ὑφίστανται, δέν ὑπάρχουν εἰς τήν πραγματικότητα, μέ ὅ,τι θλιβερό αὐτό συνεπάγεται στήν θεογνωσία, στήν θεοκοινωνία καί στήν σωτηριολογία.

Ὅμως ἤδη διά τοῦ λόγου, ὁ ἡγεμόνας νοῦς ἐντός τῆς πνευματικῆς καρδίας ἀναπαύεται κυρίως καί πρωτίστως στίς θεομητορικές περιγραφές αὐτῶν τούτων τῶν θεωμένων Ἁγίων μας.

Στήν μεγάλη πραγματικότητα, ὅτι ἡ πρώτη Καθηγουμένη καί ἡ πρώτη πού ἀπήλαυσε σέ ὕψιστο καί ἀσύλληπτο βαθμό τά δῶρα τοῦ Ἡσυχασμοῦ εἶναι ἡ Κυρία Θεοτόκος, ὅπως αὐτό τό καταγράφει ξεκάθαρα ὁ κήρυκας τῆς Χάριτος, ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς. Ἔχοντας ὁ ἐν λόγῳ Ἅγιος βιώσει πρῶτα τίς προσωπικές του ἐμπειρίες καί ἀποκαλύψεις τῆς ἰδίας τῆς Προστάτιδος ὅλων ἡμῶν, τῆς Παναγίας μας δηλαδή, θά βεβαιώση ὅτι ἡ Θεοτόκος ἔζησε ὡς ἡσυχάστρια εἰς τά Ἅγια τῶν Ἁγίων κατά τρόπον ἀπόρρητον εἰς τούς ἀνθρώπους.

Ἔτσι, ἡ Παναγία μας προβάλλεται ἐνώπιόν μας ὡς ἰδανικόν πρότυπον πνευματικῆς τελειώσεως καί φυσικά ὡς ἰδεατό παράδειγμα πρός μίμησιν, γιά ὅλους βέβαια ἀνεξαρτήτως τούς πιστούς, ἰδίως δέ εἰς τούς φέροντας τό ἀγγελικόν Σχῆμα.

Αὐτός δέ ὁ ἴδιος ὁ Ἅγιος θά ἀποδείξη καί θά καταθέση εἰς τούς πιστούς ὅτι Αὕτη ἦτο ἡ μόνη κυρίως φερωνύμως Παρθένος, δηλαδή ἐν ἀπολύτῳ ἐννοίᾳ παρθένος, ἡ ὁποία εἶχε ἀποκτήσει τήν τελείαν ἁγνείαν εἰς τό σῶμα καί εἰς τήν ψυχήν. Καί ὅτι οὐδείς μολυσμός, εἴτε τῶν αἰσθήσεων τοῦ σώματος, εἴτε καί τῶν πιό λεπτῶν δυνάμεων τῆς ψυχῆς ἦτο κἄν δυνατόν νά προσεγγίση τήν πάναγνον Κόρην.

Φυσικά, καί ἐκτός ἀπό τόν Ἅγιο Γρηγόριο, δέν ὑπάρχει διδάσκαλος τῆς Ἐκκλησίας μας καί πραγματικός πιστός, πού νά μήν αἰσθάνεται τό ὅλως ἰδιαίτερον τῆς ἡσυχαστικῆς ζωῆς τῆς Θεοτόκου. Αὐτή, ἡ Παναγία, ὄχι μόνον κατά τήν περίοδο πού εὑρίσκετο εἰς τόν μυστικόν "θάλαμον", εἰς τά Ἅγια τῶν Ἁγίων, ὅπου ὁ νοῦς Της ἦτο εἰς τόν ἰδιαίτερον "θάλαμον" τῆς Χάριτος, τήν ἀπόλυτον ἡσυχαστικήν ἔκφρασιν, καί συνωμίλει ἐκεῖ μέ τά οὐράνια πνεύματα καί ἐγεύετο τόν ἄρτον τῶν ἀγγέλων, ὄχι μόνον τότε, κατά τήν περίοδον ἐκείνην, ἀλλά καί καθ᾽ ὅλην τήν μοναδικήν καί ἀνεξιχνίαστον καί ξεχωριστήν Της ζωήν. Τό εἶναι τῆς Παναγίας ἦτο ἑνωμένο μέ τόν Θεόν σέ τέλειο καί ἀσύλληπτο βαθμό. 

Ἀκόμη καί ὅταν ὁ Υἱός Της καί Θεός Της καί Θεός μας ἐσταυρώνετο, ἡ ψυχή τῆς Παναγίας Μητέρας μας ἐβίωνε αὐτό τό πνεῦμα τοῦ Ἡσυχασμοῦ, καί μάλιστα εἰς τήν κορυφήν τῶν κορυφῶν δι᾽ αὐτῆς τῆς μυστικῆς θεοεπικοινωνίας καί θεοκοινωνίας.

Ἀλλά, καί ἐκτός τῆς Θεοτόκου, ὅλοι οἱ Ἅγιοι, τοὐλάχιστον μέ τήν εὐρεῖαν ἔννοιαν, ἀλλά καί μέ τήν στενήν ἀρκετοί ἀπό αὐτούς, ἀνεξαρτήτως δηλαδή τό ποῦ ἔζησαν, εἴτε στόν κόσμο, εἴτε στίς ἐρημιές, ὑπῆρξαν στήν οὐσία ὅλοι τους, πραγματικοί ἡσυχαστές, κατά τό ὀλιγώτερον ἤ περισσότερον.

Καί αὐτό, μέ δεδομένο ὅτι, ἐφ᾽ ὅσον οἱ Ἅγιοι εἶχαν ἐπιτύχει τήν θεραπεία τῆς ψυχῆς τους, συνεπάγεται αὐτομάτως ὅτι σέ αὐτούς εἶχε ὄντως ἐπιστρέψει ἡ ἐνέργεια τοῦ νοῦ τους στήν οὐσία του. Διότι, μόνο σέ αὐτήν τήν περίπτωσι ἔχομε τήν τελεία ὑγεία τῆς ψυχῆς μας. Ἄλλωστε, οὐχ ὁ τόπος, ἀλλ᾽ ὁ τρόπος τῆς ζωῆς μας ἔχει κυρίως σημασία γιά τόν ἁγιασμό μας.

Διά τοῦ Ἡσυχασμοῦ, ὅπως τόν βιώνει ἡ Ὀρθόδοξη διαχρονική ἀναλλοίωτη πνευματικότητα, ὁ ἄνθρωπος ἀνάγεται μέ ἀκόρεστο κορεσμό σέ ἄληκτη θεοκοινωνία ἀπό αὐτήν τήν ζωή, ἡ ὁποία μέ τήν σειρά της μετατρέπεται, καί μόνον τότε μετατρέπεται, σέ ἀληθινή ἀνθρωποκοινωνία καί περιβαλλοντοκοινωνία. Γι᾽ αὐτό καί ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος ἔλεγε «μεῖζον μοι ἡ ''ἀπραξία''», δηλαδή ἡ πιό ἱερά του ἐργασία ἦτο, ὄχι ἡ κατά κόσμον, ἀλλά ἡ κατά Θεόν ἀπραξία.

Ἡ κατά Θεόν ἀπραξία ἀποτελεῖ τήν συνισταμένη καί τό καταστάλαγμα πολλῶν, ἀμετρήτων, πνευματικῶν ἀγώνων καί ἐνθέων δράσεων. Ὅπως τά πολλά χρώματα - πού φαίνονται στό γνωστό μας οὐράνιο τόξο, κλπ. - συνθέτουν τελικά καί δίδουν τό ἄχρωμο λευκό μας φῶς, ἔτσι καί οἱ πολλοί καί οἱ ποιοτικοί ἀγῶνες συντρέχουν καί ὁδηγοῦν τελικά εἰς τήν ἄληκτον καί ἀτελείωτον καί ἀκόρεστον κατά Θεόν ''ἀπραξίαν''. Μίαν ἀπραξίαν ὅμως, πού ὄχι μόνο τελικά δέν εἶναι ἀπραξία μέ τήν καθημερινή γνωστή ἔννοια τοῦ ὅρου, ἀλλά αὐτή ἡ κατά Θεόν ἀπραξία στηρίζει παντοιοτρόπως ὅλη τήν οἰκουμένη. Τόσο πολύ, ὅσο καμμία ἄλλη, ἔστω καί θεάρεστη δρᾶσι νά εἶναι αὐτή. Μία ἀπραξία, πού αὐτή τελικά τρέμει περισσότερο ἀπό ὅλα καί θά τρέμη ὅσο τίποτε ἄλλο ὁ Διάβολος μέ τήν συμμορία του καί τά ποικίλα φανερά, γνωστά καί κρυφά ὄργανά του.

Μόνο ἀπό τόν γνήσιο κατά Θεόν ἡσυχασμό, ὅλα ἐκπηγάζουν σωστά, ὅπως ἐπί παραδείγματι ἡ αὐτενέργητη καρδιακή νοερά ἀδιάλειπτη προσευχή. Δηλαδή νά λέμε τήν προσευχή τοῦ Ἰησοῦ καί στόν ὕπνο μας, κι ὅταν σκεφτώμαστε, καί πάντα, ἀβίαστα πλέον. Ἀπό τόν ἡσυχασμό ἐπίσης ἐκπηγάζει καί ἡ Ὀρθόδοξος Θεολογία καί ὅλες γενικῶς, οἱ χριστοκεντρικές καί ὄχι εὐσεβιστικές ἀρετές. Ἀπό τόν ἡσυχασμό ἐκπηγάζει ἀκόμη καί αὐτό πού φαίνεται ὅτι εἶναι δῆθεν ἀντίθετο τοῦ ἡσυχασμοῦ, ἀκόμη  καί ἡ ἔνθεη δηλαδή ὁμολογία, πού εἶναι μία ἀπαραίτητος καί ἀναγκαία συνθήκη καί παράμετρος τῆς ὑγιοῦς πνευματικότητος.

Ἄλλωστε, ἀπό τήν ἐκκλησιαστική ἱστορία διδασκόμεθα, πάλιν καί πολλάκις, ὅτι ἡ θεία Πρόνοια αὐτήν ἀκριβῶς τήν ἡσυχαστική καί δυναμική κατά Θεόν ἀπραξία εὐηρεστήθη νά χρησιμοποιήση, προκειμένου νά κατατροπώση τούς διαφόρους ἐχθρούς τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως, ἀλλά καί τῆς Ὀρθοδόξου πνευματικότητος.

Λέγει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Σιναΐτης ὅτι ''ἡσυχαστής εἶναι ἐκεῖνος πού προσπαθεῖ διά τοῦ ἀγῶνος του νά περιορίση τό ἀσώματον μέσα σέ σωματικό οἶκο, πού ἀσφαλῶς εἶναι πρᾶγμα παραδοξώτατο''. Σέ αὐτήν ἀκριβῶς τήν ρῆσι παρέπεμπαν καί οἱ ὑπέρμαχοι τῆς Ὀρθοδόξου Ἡσυχαστικῆς Παραδόσεως ἔναντι τῆς πλανεμένης Λατινικῆς τοιαύτης, κατά τίς περίφημες Ἡσυχαστικές Ἔριδες τοῦ 14ου αἰῶνος.

Ἔλεγαν οἱ Ὀρθόδοξοι: «Ἔνδον τοῦ σώματος κατέχειν τόν νοῦν προσευχόμενον». Πρέπει δηλαδή νά εἶναι ὁ νοῦς μέσα στό σῶμα, κατά τήν προσευχή, καί νά μή διασκορπίζεται. Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς στόν Ὑπέρ τῶν Ἱερῶς Ἡσυχαζόντων λόγον του τονίζει ἀκριβῶς ὅτι πρέπει νά ἐντρέπωνται τοὐλάχιστον οἱ Λατινόφρονες τόν Ἅγιον Ἰωάννην τόν Σιναΐτην, ὅταν σφαλερῶς οἱ ταλαίπωροι Λατῖνοι ὑποστηρίζουν ὅτι κατά τήν προσευχή ὁ νοῦς πρέπει νά εὑρίσκεται ἔξω ἀπό τό σῶμα.

Βέβαια, αὐτήν τήν θέσι-κλειδί γιά τήν Ὀρθόδοξη ἡσυχαστική πνευματικότητα τήν τονίζει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Σιναΐτης ἐπί πλέον καί στήν 52α Παράγραφό του, στόν Περί Διακρίσεως λόγον του, λέγοντας: «Εἶναι ἐκ φύσεως ἀδύνατον ἕνα πρᾶγμα ἀσώματο - ὅπως γιά παράδειγμα εἶναι ὁ νοῦς - νά περιορίζεται ἐντός τοῦ σώματος. Ὅλα ὅμως εἶναι δυνατά σέ ἐκεῖνον πού ἀπέκτησε μέσα του τόν Θεόν».

Ἡ κατά Θεόν ἡσυχία, ὄχι ἁπλῶς δέν εἶναι μία παθητική κατάστασις, ἀλλά εἶναι ἡ πλέον δυναμική. Εἶναι τό ἄκρον ἐφετόν μέ πολυποίκιλους πνευματικούς καρπούς. Δέν εἶναι κἄν στάσις, ἀλλά εἶναι μία διαρκής καί ἀέναος κίνησις. Εἶναι μία ἀπό καί πρός τόν Θεόν, διά τοῦ Θεοῦ, θεοκατευθυνόμενη θεοκίνησις. Εἶχαν ἐρωτήσει ἕναν ἡσυχαστή, πού ἐξασκοῦσε πλήρως καί τήν τοπική καί τήν τροπική ἡσυχία, καί τοῦ εἶπαν: «Πῶς ἠμπορεῖς καί κάθεσαι τόσα χρόνια στό ἴδιο μέρος ἔγκλειστος;». Καί ἐκεῖνος ἀπήντησε λιτά: «Δέν κάθομαι. Συνεχῶς ταξειδεύω», ἄν καί ἦτο ἔγκλειστος. Καί προφανῶς ἐκεῖνος ὁ μακάριος δέν ἐννοοῦσε, ὅταν εἶπε ''ταξειδεύω'', συναισθηματικές ὀνειροπολήσεις, φαντασιώσεις, νοσηρές αὐθυποβολές ἤ ἄλλες χειρότερες ψυχοπαθητικές καταστάσεις, ἀλλά ὄντως ἐννοοῦσε ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι ἀναβάσεις καί ἐμπειρίες.

Παράλληλα μέ τό μαρτύριο τοῦ αἵματος - τοῦ αἵματος διά τόν Χριστόν ἐννοοῦμε -, ὁ ἡσυχαστικός κατά Θεόν βίος εἶναι ὅ,τι τό ἀνώτερον στόν ἐπίγειο βίο τῶν ἀνθρώπων. Εἶναι ἡ ἀνωτέρα ἔκφανσις πίστεως καί ἡ ἐναργεστέρα ἔκφρασις Χάριτος μέ ὑπεράριθμες εὐεργετικές ἐπιπτώσεις, ὄχι μόνο σέ προσωπικό ἐπίπεδο, ἀλλά καί σέ ὁλόκληρο τό Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας, καί μάλιστα διαχρονικῶς. Γι᾽ αὐτό καί ὁ Διάβολος πολεμεῖ πολύ τόν μοναχισμό καί τά μοναστήρια, τά ὁποῖα εἶναι τά ἀλεξικέραυνα ὅλου τοῦ κόσμου.

Ἀπό ὅλους αὐτούς τούς χυμώδεις πνευματικούς καρπούς τοῦ Ἡσυχασμοῦ, ἄς ἀναφέρωμε μόνο ἕναν, πού εἶναι ἡ ἔνθεος χαρά τῆς ὁμολογίας. Μόνο ἀπό τόν κατά Θεό ἡσυχασμό ἐκπηγάζει αὐτομάτως, ἀβιάστως, φυσικῷ τῷ τρόπῳ, ἡ ὑγιής, θεάρεστη, χωρίς ἐμμονές, φανατισμούς, ὑστερίες καί παρενέργειες ὁμολογία. Μία ὁμολογία χωρίς ἐμπάθειες, ἰδιοτέλειες, ἀδιακρισίες, ἀλλά καί χωρίς συμβιβασμούς. Ὁ ἡσυχασμός, ὄχι ἁπλῶς συνδυάζεται, ἀλλά ἀλληλοπεριχωρεῖται μέ τήν ὁμολογία τῆς πίστεως καί τῆς ἀνοθεύτου Ὀρθοδόξου πνευματικότητος. Ἐπιβάλλεται ὁ μοναχισμός-ἡσυχασμός νά φέρη ὡς σφραγίδα γνησία του τήν ὁμολογία τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως καί πνευματικότητος καί τήν σθεναράν ἀντίδρασιν ἐναντίον ὅλων ἐκείνων, πού ἰδιαίτερα στίς ἡμέρες μας, ἀντί πινακίου φακῆς, προσπαθοῦν καί θέλουν καί πωλοῦν τά πρωτοτόκια.

Ὅπως δέ ὁ ὄμορφος, ἀγαθός καί ὑγιής καρπός ἀποδεικνύει τήν ὑγεία τῆς ρίζης τοῦ δένδρου, οὕτω πως, ἔτσι καί ἡ ποιότης τῆς ὁμολογίας φανερώνει τήν γνησιότητα ἤ τό νόθον τοῦ μοναχικοῦ πνεύματος καί τό ἀνύπαρκτον ἤ τό αὐθεντικόν τοῦ ἡσυχαστικοῦ πνεύματος. Καί πῶς θά ἠμποροῦσε νά συμβαίνη διαφορετικά, ἀφοῦ διά τό ἀποτέλεσμα τοῦ αἰτιατοῦ προϋποτίθεται πάντα ἡ ὕπαρξις τῆς αἰτίας; Στό θέμα τοῦ γνησίου ἡσυχασμοῦ καί τῆς θεαρέστου ὁμολογίας τό ἕνα γεννᾷ τό ἄλλο καί τό ἕνα συναυξάνει μέ τό ἕτερο. Ἡσυχασμός καί ὁμολογία, ὁμολογία δι᾽ ἡσυχασμοῦ. Γι᾽ αὐτό καί δέν εἶναι τυχαῖο τό ὅτι σέ ὅσους χώρους δέν καλλιεργεῖται τό ἕνα σωστά, καί τό ἄλλο, δυστυχῶς, ἀναποφεύκτως καί νομοτελειακῶς, ἀτροφεῖ καί μαραζώνει.

Ἀγαπητοί μου προσκυνηταί, εὑρισκόμεθα σήμερα ἐδῶ, ἐντός τοῦ ἡσυχαστικοῦ καί ὁμολογιακοῦ αὐτοῦ ἱεροῦ Παρθενῶνος, στόν ὁποῖον πρίν δύο χρόνια, ὡς ξένον ἄκουσμα καί λάλημα εὐλογίας, ὑπό τῶν ἀλόγων πτηνῶν ἔλαβε χώραν ἡ ἐνθρόνησις τῆς δευτέρας εἰκόνος τῆς Παναγίας Παραμυθίας, πού εὑρίσκεται ἐδῶ ἐμπρός μας. Ἐξ οὗ καί ''Παναγία ἡ Εὐλαλοενθρονισθεῖσα''. Παρακαλῶ, ὅποιος τυχόν δέν γνωρίζει τό θαῦμα, ἄς ἐρωτήση τίς ἀδελφές γιά νά τό μάθη.

Ἀλήθεια, τά τιτιβίσματα αὐτῶν τῶν ἀναριθμήτων πουλιῶν δέν ἀποτελοῦν στήν οὐσία παρά μία νέα ὁμολογία διά τό πάνσεπτον Πρόσωπον τῆς Κυρίας Θεοτόκου. Αὐτή δέ ἡ ὁμολογία τῶν πτερωτῶν θεόθεν ἀγγελιοφόρων, δέν ἀποτελεῖ ταυτοχρόνως καί ἕνα τρομερόν ἔλεγχον πρός ὅ,τι ἀντιβαίνει στήν διδασκαλία τοῦ Υἱοῦ Της καί Θεοῦ μας; Δηλαδή, στήν ἀναλλοίωτη πίστι τῆς Ὀρθοδόξου διδασκαλίας τῆς Ἐκκλησίας, πού Ἐκκλησία εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Χριστός παρατεινόμενος εἰς τούς αἰῶνας; Προφανῶς καί ἀναμφισβήτητα ναί. Χιλιάδες ''ναί''. Τόσα ''ναί'', ὅσα καί τά πετεινά, πού τό καθένα ξεχωριστά κι ὅλα μαζί ταυτοχρόνως καί ὑπερθαυμαστῶς τό ἐπεβεβαίωσαν προσφάτως.

Τώρα πλέον, στήν περίπτωσί μας, δέν ἐλέγχει καί ἀποκαλύπτει τήν πραγματικότητα κάποια ὄνος τοῦ Βαλαάμ ὑπό τήν σκιάν τοῦ Νόμου τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ἀλλά τώρα, ἐντός τοῦ χώρου τῆς Χάριτος τῆς Καινῆς Διαθήκης, τά ἡδύγφογγα πετεινά, πού ''οὔτε σπείρουσι, οὔτε θερίζουσι, οὐδέ συνάγουσι εἰς ἀποθήκας'', αὐτά τά ἄλογα πτηνά μᾶς καθοδηγοῦν, σύν τοῖς ἄλλοις, καί εἰς τήν σχοινοβασία τῆς ἡσυχαστικῆς καί ὁμολογιακῆς ζωῆς.

Τότε, στήν Παλαιά Διαθήκη, μέσῳ τῆς ἀλόγου ὄνου, κατεδίκασε ὁ Θεός τήν ἀλογία τοῦ Προφήτου.

Ἐδῶ τώρα, ἐν προκειμένῳ, δέν ἰσχύει ὁ λόγος τοῦ Γεροντικοῦ ''τά πετεινά μοῦ κλέπτουσι τόν σπόρον'', ἐννοῶντας, μεταφορικῷ τῷ τρόπῳ, τόν ἐχθρό καί τόν κίνδυνο τοῦ μετεωρισμοῦ, ἰδίως κατά τήν διάρκεια τῆς προσευχῆς.

Στό συγκεκριμένο, πρίν δύο χρόνια, γνωστό πλέον θαυμαστό γεγονός, τά πετεινά μᾶς δείχνουν μέ τόν δικό τους χαριτωμένο τρόπο, τόν δρόμο τῆς ἐπιγνώσεως τῶν ἀνεξαντλήτων μεγαλείων τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, καί δή τῆς Παναγίας Παραμυθίας, πού μητρικῶς παραμυθοῖ, ἐάν Τῆς τό ζητοῦμε, τούς πόνους μας καί τίς ἀνάγκες μας, ὄχι μόνο τίς πνευματικές, ἀλλά καί τίς σωματικές καί τίς βιοτικές.

Φυσικά, αὐτή ἡ ὑπερφυσική τιμή τῶν αὐτοκλήτων, ἤ μᾶλλον, θεοκλήτων πτερωτῶν ἐπισκεπτῶν καί ψαλτῶν πρός τήν εἰκόνα τῆς Θεοτόκου, αὐτή ἡ τιμή τῶν πουλιῶν, ''ἐπί τό πρωτότυπον διαβαίνει'', ἐπί τόν Θεόν δηλαδή διαβαίνει.

Ὅπως ἡ Παναγία Μητέρα μας εἰς τόν γάμον τῆς Κανᾶ εἶπε στούς διακόνους «ὅ,τι ἄν λέγῃ ὑμῖν ποιήσατε», δηλαδή ''ὅ,τι σᾶς λέγει ὁ Χριστός νά τό κάνετε", ἔτσι καί τά ἀναρίθμητα σμήνη τῶν πτερωτῶν εὐλαλοσυνοδῶν, μιμούμενα τούς ἀνεκφράστους ὕμνους τῶν ἀγγέλων, ὑποψάλλοντας, κράζουν, βοοῦν καί διαλαλοῦν ἡδυφθόγγως, ὅτι τό μεγαλεῖο καί ἡ διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ, «χθές καί σήμερον καί εἰς τούς αἰῶνας» εἶναι ἀναλλοίωτα. Αὐτό πλέον τό ἀντιλαμβάνεται σαφῶς κάθε καλοπροαίρετος ἄνθρωπος. Δέν ἀπαιτεῖται κἄν ἰδιαίτερη φώτισι. Ἁπλῶς, ἀπαιτεῖται καλή προαίρεσι.

Πῶς λοιπόν εἶναι δυνατόν νά εὑρίσκεται ἐχέφρων πνευματικά ἄνθρωπος, καί δή ρασοφόρος Θεοτοκόφιλος, ὁ ὁποῖος νά ἠμπορῆ ἔστω καί κατ᾽ ὀλίγον νά ἀρνηθῆ τά ἀνωτέρω; Ἑπομένως, ἐάν κανείς - ὦ, μή γένοιτο! - ἀρνῆται τόν ἔλεγχο τοῦ Θεοῦ, τῶν Ἁγίων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας, ἄς ἐντραπῇ τοὐλάχιστον τόν "ἔλλογο" ἔλεγχο αὐτῶν τῶν ἀλόγων ἀλλά παραδεισίων φωνῶν, αὐτῶν δηλαδή τῆς πτερωτῆς τιμητικῆς τῆς Θεοτόκου φρουρᾶς, τά ὁποῖα καί ἀσφαλῶς ἐν προκειμένῳ νουθετοῦν τούς ἀτάκτους καί ἐνισχύουν τούς Ὀρθοδόξως φρονοῦντας καί πράττοντας. Ἐλέγχουν τούς ἀτάκτους περί τήν πίστιν καί τήν Ὀρθόδοξον πνευματικότητα, τούς ἀποκλίνοντας περί τά δόγματα καί τήν ἐφηρμοσμένην δογματικήν, πού εἶναι ἡ ἀναλλοίωτος Ὀρθόδοξος πνευματικότης.

Ἀλλά, ''φοβερόν τό ἐμπεσεῖν εἰς χεῖρας Θεοῦ ζῶντος'', ἀλλά καί ''δόξα τῇ μακροθυμίᾳ Σου, Κύριε''!

Σεβαστή Γερόντισσα Ἰωάννα, εὔχεσθε, ὅπως διά πρεσβειῶν τῆς Κυρίας Θεοτόκου τῆς Παραμυθίας τῆς εὐλαλοενθρονισθείσης, στίς χαλεπές αὐτές ἡμέρες πού διανύομε, νά εὐλαλοησυχάζωμε θεοπρεπῶς καί ἐν παρρησίᾳ νά εὐλαλοομολογοῦμε σθεναρῶς, πρός πᾶσαν κατεύθυνσιν, τήν ἀποκαλυπτικήν καί σώζουσαν καί ἀναλλοίωτον παναλήθειαν τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως καί πνευματικότητος.

Εἴθε ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος ἡ Παραμυθία, ὅπως, τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, διεφύλαξε τούς τότε ἀμελεῖς μοναχούς τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Βατοπαιδίου ἀπό τήν ἐπερχομένη πειρατική προσβολή, ἔτσι καί τώρα νά διαφυλάσση ἐς ἀεί τόν ἱερόν καί ὄντως ὁμολογιακόν τοῦτον Παρθενῶνα. Εἴθε ἡ Παναγία Μητέρα μας νά χαρίζη εἰς ὅλους μας τήν ἀκρίβειαν τῆς πίστεως, τῆς ὁμολογίας καί τῆς ἡσυχαστικῆς Ὀρθοδόξου πνευματικότητος. Ἔτσι μόνο θά προφυλαχθοῦμε ἀπό τούς  "πειρατές" τῆς ψυχῆς μας, πού εἶναι τά πάθη μας, ὁ Διάβολος καί ὁ κόσμος, ὁ ὁποῖος κόσμος κεῖται ἐν τῷ πονηρῷ, ὥστε ὄχι μόνο νά μή ἀπενεργοποιοῦμε τήν χάρι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, πού μᾶς ἐδόθη κατά τό Ἅγιο Βάπτισμα καί τό Χρῖσμα, ἀλλά νά τήν αὐξάνωμε.

Χαῖρε Θεοτόκε, τήν ἡσυχίαν ἐπευλογοῦσα

Χαῖρε Σάς παρθένους, πρός Υἱόν Σου καθοδηγοῦσα

Χαῖρε Σύ ἀναγεννῶσα, ὁμολογίαν τῶν πιστῶν

Χαῖρε ἡ παρρησία, τῶν Ὀρθοδόξων μοναστῶν

Χαῖρε ἡ ἀμφοτέρας καταστάσεις ἁρμόζουσα

Χαῖρε σχοινοβασία Πίστεως καταρτίζουσα

Χαῖρε ἡσυχαστικῆς ὁμολογίας τό καύχημα

Χαῖρε θαρσαλέοις πατράσι τό ἔμβλημα

Χαῖρε ὅτι ὑποβάλλεις λαλιάν ἀληθείας

Χαῖρε ὅτι καταισχύνεις ὀθνείαν νεολογίαν

Χαῖρε Θεοτόκε, εὐλαλοενθρονισθεῖσα Παραμυθία!

Ἀμήν.

Ἀρχιμανδρίτης Ἀρσένιος Κατερέλος

Ἡγούμενος Ἱερᾶς Μονῆς Ἁγίου Νικολάου Δίβρης Φθιώτιδος

(Ἑσπερινή ὁμιλία εἰς τήν Ἱερά Μονή Παναγίας Παραμυθίας καί Ἁγίου Γεωργίου Ἀνύδρου Γιαννιτσῶν - 20/1/2015)

Πηγή: Θρησκευτικά