α. Το χρονικό του Άγγλου σταυροφόρου Ριχάρδου
Το Χρονικό του Ριχάρδου (ITINERARIUM PEREGRINORUM RICARDI) αποτελείται από έξι συνολικά βιβλία και διασώζεται σε εννιά χειρόγραφα. Ο Γερμανός καθηγητής HANS MAYER έχει εκφράσει την άποψη ότι το αρχικό χρονικό του Ριχάρδου είχε γραφτεί από έναν άγνωστο Άγγλο στρατιωτικό ιερέα ο οποίος συμμετείχε στην Γ' Σταυροφορία. Ο Ριχάρδος διαβεβαιώνει πως συμμετείχε στη Σταυροφορία και ότι πολλά από τα γεγονότα που περιγράφει τα έχει βιώσει ο ίδιος. Σχετικά με την τελετή του Μεγάλου Σαββάτου του 1192, ο Άγγλος χρονογράφος αναφέρει τα εξής:
«Την παραμονή του Πάσχα, ο Σαλαντίν, συνοδευόμενος από την ακολουθία του, μετέβη στον σεβάσμιο Τάφο του Κυρίου στην Ιερουσαλήμ. Εκεί πήγε με σκοπό να ανακαλύψει την αλήθεια σχετικά με την ουράνια φωτιά η οποία κατ’ εξακολούθηση κατέρχεται διά της θεϊκής δυνάμεως κάθε χρόνο εκείνη την ημέρα και ανάβει μια κανδήλα. Για κάποιο χρονικό διάστημα ο Σαλαντίν και άλλοιΤούρκοι παρακολουθούσαν προσεκτικά την ευλάβεια πολλών αλυσοδεμένων χριστιανών αιχμαλώτων, καθώς εκλιπαρούσαν για το έλεος του Θεού με δάκρυα. Ξαφνικά, μπροστά στα μάτια τους, η θεϊκή φωτιά κατήλθε και άναψε την κανδήλα. Αμέσως άρχισε να καίει απαστράπτουσα. Όταν όλοι οι παριστάμενοι το είδαν αυτό, συγκινήθηκαν πολύ.
Οι χριστιανοί χάρηκαν και δόξαζαν τη μεγαλοσύνη του Θεού με δυνατή φωνή, ενώ οι μουσουλμάνοι, έκπληκτοι από ένα τόσο φανερό θαύμα, αρνούνταν αυτό που είχαν αντικρίσει και ισχυρίζονταν πως η φωτιά ήταν μια πανούργα απάτη επινοημένη για να τους ξεγελάσει. Θέλοντας να βεβαιωθεί για το ζήτημα, ο Σαλαντίν, διέταξε να σβήσουν την κανδήλα η οποία είχε ανάψει διά της θεϊκής δυνάμεως. Όμως, όταν αυτή έσβησε, αμέσως ξανάναψε με θεϊκή παρέμβαση. Ο άπιστος διέταξε να τη σβήσουν για δεύτερη φορά και αυτή για δεύτερη φορά άναψε και πάλι. Την έσβησε και τρίτη φορά, και για τρίτη φορά ξανάναψε.
Ω μεγάλη δύναμη του Θεού! Τι μπορεί να αντισταθεί στο ανίκητο; Καμία διαβούλευση δεν χρησιμεύει ενάντια στον Κύριο. Κανείς δεν μπορεί να αντισταθεί στο θέλημά του. Ο σουλτάνος ήταν κατάπληκτος και οδυνηρά συγκινημένος από το θέαμα αυτού του θαύματος και από την πίστη και την αφοσίωση των χριστιανών. Εμπνευσμένος από ένα προφητικό πνεύμα, δήλωσε με σθένος: “Χωρίς αμφιβολία, ή σύντομα θα χάσω τη ζωή μου, ή θα χάσω την κυριότητα της πόλης”. Ο οιωνός δεν τον εξαπάτησε, διότι ο Σαλαντίν απεβίωσε κατά τη διάρκεια της επόμενης Σαρακοστής».
Οι λεπτομέρειες με τις οποίες περιγράφει το θαύμα ο Ριχάρδος είναι εντυπωσιακές. Πριν όμως αξιολογήσουμε τη συγκεκριμένη διήγηση, ας εξετάσουμε και τη μαρτυρία του Γάλλου Αμβρόσιου για το ίδιο γεγονός.
Πηγή: (ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ. ΧΑΡΗΣ Κ. ΣΚΑΡΛΑΚΙΔΗΣ. ΑΓΙΟΝ ΦΩΣ . ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΤΟΥ ΦΩΤΟΣ ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ ΣΤΟΝ ΤΑΦΟ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ.), Άπαντα Ορθοδοξίας