Η «Καταλανική Εταιρεία» ήταν ένα σώμα μισθοφόρων πολεμιστών που πολέμησε στον πόλεμο μεταξύ του βασιλιά της Αραγονίας και του βασιλιά της Σικελίας. Όταν ο πόλεμος έληξε οι μισθοφόροι αυτοί βρέθηκαν άνεργοι. Τότε προσέφεραν τις υπηρεσίες τους στον αυτοκράτορα Ανδρόνικο, ο οποίος χρειαζόταν επειγόντως στρατεύματα.
Το φθινόπωρο του 1302 ο στρατός των Καταλανών –1.500 ιππείς και 5.000 πεζοί Αλμογάβαροι– έφτασαν στην Πόλη, με επικεφαλής τον Ρογήρο ντε Φλορ. Ο Ανδρόνικος προκατέβαλε μισθούς 4 μηνών στους Καταλανούς, χωρίς όμως να τους πέμψει άμεσα στη Μικρά Ασία.
Μένοντας στην Πόλη οι Καταλανοί γρήγορα ήρθαν σε σύγκρουση με τους επίσης διαμένοντας εκεί, Γενουάτες και σε λίγο πραγματοποίησαν κανονική επίθεση εναντίον τους, σφάζοντας περί τους 3.000. Ο Ανδρόνικος αναγόρευσε τον ντε Φλορ σε μεγάλο Δούκα και του έδωσε ως σύζυγο την ανεψιά του, Μαρία. Στις αρχές του χειμώνα του 1303 οι Καταλανοί πέρασαν στην Ασία και στρατοπέδευσαν στην Κύζικο. Εκεί, ήρθαν πάλι σε σύγκρουση με τους Αλανούς μισθοφόρους του συμβασιλέα Μιχαήλ, σκοτώνοντας τον γιο του αρχηγού τους.
Την ίδια ώρα οι Τούρκοι προήλαυναν ανενόχλητοι. Μόλις τον Μάιο του 1303 αποφάσισαν οι Καταλανοί να κινηθούν. Σύντομα όμως έδειξαν την αξία τους. Στην περιοχή της Γέρμας εξόντωσαν ένα τουρκικό σώμα και στο Αυλάκι διέλυσαν τον στρατό του εμίρη Συρ Αλή που πολιορκούσε τη Φιλαδέλφεια. Ο ντε Φλορ δεν συνέχισε την προέλαση μέχρι τον Μαίανδρο, αλλά στρεφόμενος προς τη Λυκία διασκόρπισε τις δυνάμεις των Τούρκων εμίρηδων του Σαρουχάν και του Αϊδινίου.
Οι Καταλανοί όμως παρά τις επιτυχίες τους κατά των Τούρκων, δεν δίσταζαν να λεηλατούν και τους Βυζαντινούς, αρπάζοντας περιουσίες και προκαλώντας τη δυσαρέσκεια του συμβασιλέα, Μιχαήλ. Επίσης, η προοπτική για το εύκολο πλιάτσικο προσέλκυσε και άλλους Καταλανούς – 500 ιππείς και 2.000 πεζούς – υπό τους Ροκαφόρτε και ντ Εντένζα. Ο Ανδρόνικος προσπάθησε τότε να διαιρέσει τους Καταλανούς, δίδοντας προνόμια στον ντ Εντένζα.
Δεν κατάφερε όμως να τους διχάσει. Αντίθετα, οι Καταλανοί παρέμειναν ενωμένοι και αρνούμενοι να πολεμήσουν.
Ολόκληρο το έτος 1304 δεν κινήθηκαν κατά των Τούρκων. Στις αρχές του 1305 ο Ανδρόνικος έδωσε επιπλέον 30.000 χρυσά νομίσματα στους Καταλανούς, εκλιπαρώντας τους να σώσουν τη Φιλαδέλφεια που την πολιορκούσαν οι Τούρκοι.
Ο ντε Φλορ όμως, πριν εκστρατεύσει πήγε στην Ανδριανούπολη, τον Απρίλιο του 1305, με 300 ιππείς για να δει τον Μιχαήλ. Δεν είναι γνωστό αν είχε κληθεί ή κινήθηκε με δική του πρωτοβουλία. Εκεί, πάντως, δολοφονήθηκε από τον αρχηγό των Αλανών μισθοφόρων, τον Γεώργιο, τον γιο του οποίου είχε σφάξει στην Κύζικο.
Οι Καταλανοί αμέσως ονόμασαν αρχηγό τους τον ντε Εντένζα και κήρυξαν πόλεμο κατά της αυτοκρατορίας. Προσέλαβαν μάλιστα και Τούρκους μισθοφόρους, πέρασαν στη Θράκη και λεηλάτησαν τα πάντα. Ο Μιχαήλ, επικεφαλής ενός ετερογενούς στρατού επιχείρησε να τους αναχαιτίσει στην Άπρω της Θράκης, τον Ιούλιο του 1305.
Οι Καταλανοί διέθεταν μόλις 3.000 άνδρες εκείνη τη στιγμή. Οι υπόλοιποι λεηλατούσαν τις γύρω περιοχές. Ο Μιχαήλ έσπευσε με 6.000 περίπου στρατιώτες, από τους οποίους πολύ λίγοι ήταν Βυζαντινοί. Άλλες πηγές αναφέρουν ότι ο στρατός του Μιχαήλ αριθμούσε 14.000 άνδρες, αριθμός μάλλον υπερβολικός για τα δεδομένα της Αυτοκρατορίας εκείνη την εποχή.
Ο Μιχαήλ έταξε στα δεξιά το γηγενές ιππικό, στα αριστερά Τούρκους και Αλανούς μισθοφόρους και στο κέντρο το ανεκπαίδευτο πεζικό του. Όταν ο στρατός παρατάχθηκε ο Μιχαήλ διέταξε τους Αλανούς και τους Τούρκους να επιτεθούν. Αυτοί επιτέθηκαν, αλλά οι Καταλανοί αντιστάθηκαν και τότε αυτοί έστρεψαν τα νώτα και έφυγαν, ενώ άλλοι προσχώρησαν στους Καταλανούς!
Με τον τρόπο αυτό το αριστερό του βυζαντινού στρατού έμεινε ακάλυπτο, γεγονός που φυσικά εκμεταλλεύτηκαν οι Καταλανοί, οι οποίοι κινήθηκαν με μεγάλη τόλμη. Σταδιακά, το σύνολο του βυζαντινού στρατού τράπηκε σε φυγή, εκτός από τον Μιχαήλ και 100 επίλεκτους ιππείς. Αυτοί, εκτέλεσαν μια απέλπιδα επέλαση, αλλά μοιραία αποκρούστηκαν και ο Μιχαήλ τραυματίστηκε.
Μετά τη νίκη τους αυτή, οι Καταλανοί, συνέχισαν το καταστροφικό τους έργο, σφάζοντας, καίγοντας, ατιμάζοντας και λεηλατώντας τα πάντα στο πέρασμά τους. Η κατάσταση μεταβλήθηκε όταν τη διοίκηση των Βυζαντινών ανέλαβε ο στρατηγός Χανδρηνός. Αυτός πίεσε τους Καταλανούς και τους υποχρέωσε να κινηθούν προς τη νότια Ελλάδα. Τελικά, οι Καταλανοί, νίκησαν και τους Λατίνους του δουκάτου των Αθηνών και ίδρυσαν το δικό τους κράτος στη Βοιωτία.
Πηγή: history-point.gr
