Στις 31 Δεκεμβρίου 1823 οι πασάδες Ομέρ Βρυώνης και Κιουταχής έλυσαν την πολιορκία του Μεσολογγίου που είχε αντέξει σε όλες τους τις επιθέσεις. Οι Τούρκοι κινήθηκαν προς το Αγρίνιο – τότε Βραχώρι. Οι Τούρκοι αντιμετώπιζαν σοβαρή έλλειψη εφοδίων και βιάζονταν να περάσουν τον Αχελώο που λόγω της εποχής ήταν πλημμυρισμένος.
Αδυνατώντας να περάσουν τον ποταμό με τον βαρύ τους εξοπλισμό και τα μεταγωγικά τους οι Τούρκοι απέσπασαν 3.000 άνδρες τους υπό τους Τουρκαλβανούς Άγο Βασιάρη και Ισμαήλ Χατζημπέντο. Αποστολή του αποσπάσματος ήταν να μεταβεί στην Πρέβεζα και να συγκεντρώσει τρόφιμα και εφόδια για την τουρκική στρατιά.
Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης έμαθε για το τουρκικό απόσπασμα και αποφάσισε να το σταματήσει παίρνοντας θέσεις, μαζί με 800 άνδρες, στο στενό του Αγίου Βλασίου Αιτωλοακαρνανίας, στη θέση Αλώνια Κορομηλιάς ή Σοβόλακο. Μέχρι τότε ο Καραϊσκάκης είχε περιοριστεί σε περιορισμένη δράση κατά των Τούρκων, τηρώντας στάση αναμονής, όντας αρματολός των Αγράφων.
Στις 15 ή στις 17 Ιανουαρίου 1823 ο Καραϊσκάκης με τους άνδρες του πήραν θέσεις στην εκεί κορυφογραμμή. Ο ίδιος έλαβε θέση στο κέντρο της ελληνικής παράταξης με περίπου 300. Όταν έφτασαν οι Τούρκοι του ζήτησαν να αφήσει ελεύθερο το πέρασμα. Αυτός όπως, υποκρινόμενος πάντα, τους είπε ότι τους θεωρεί λιποτάκτες του τουρκικού στρατού και πως υπήρχε συμφωνία να μην εισέρχονται Τούρκοι στο αρματολίκι των Αγράφων.
Σύμφωνα με την μαρτυρία του Ζαχαρία Στουρνάρα που έλαβε μέρος στη μάχη αυτή έγινε στις 17 Ιανουαρίου και πριν από την σύγκρουση ο Καραϊσκάκης μίλησε στους άνδρες του: «… και πρέπει τώρα όλοι να προσευχηθούμε όλοι και να τάξομε από ένα κεράκι στον Αγ. Αντώνιο που γιορτάζει αύριο να μας βοηθήσει να νικήσουμε. Τώρα κάντε όλοι τον σταυρό σας και όλοι στην θέση τους…».
Ο Χατζημπέντος βλέποντας τους Έλληνες θέλησε να δωροδοκήσει τον Καραϊσκάκη προσφέροντάς του δεκάδες χιλιάδες γρόσια. Ο Καραϊσκάκης αρνήθηκε και οι Τούρκοι προχώρησαν. Ο Καραϊσκάκης είχε δώσει εντολή στους άνδρες του να χτυπήσουν πρώτα τους αξιωματικούς των Τούρκων. Ο Χατζημπέντος προκάλεσε τότε τον Καραϊσκάκη σε μονομαχία. Ο Τούρκος έριξε πρώτος αλλά αστόχησε. Ο Καραϊσκάκης τον έριξε όμως νεκρό. Άλλες πηγές αναφέρουν ότι ήταν ο Στουρνάρας που σκότωσε τον Τούρκο αρχηγό.
Όπως αναφέρει ο Κασομούλης, οι Τούρκοι επιτέθηκαν τότε με μανία και υποχρέωσαν σε υποχώρηση το δεξιό και το αριστερό κέρας των Ελλήνων. Μόνο ο Καραϊσκάκης έμεινε ακλόνητος στο κέντρο της παράταξης. «Εδώ ίνα πεθάνωμεν όλοι», φώναξε ο Καραϊσκάκης και συνέχισε να βάλλει μανιασμένα κατά των εχθρών. Βλέποντας τον αρχηγό τους να αντέχει και οι υποχωρούντες Έλληνες επέστρεψαν και εφόρμησαν με φανατισμό στους Τούρκους.
Οι Τούρκοι δεν άντεξαν το ελληνικό «γιουρούσι». Πάνω από 200 Τούρκοι και Τουρκαλβανοί σκοτώθηκαν ενώ οι υπόλοιποι με καταρρακωμένο το ηθικό τους επέστρεψαν στο Αγρίνιο. Οι Έλληνες είχαν 20 νεκρούς μεταξύ των οποίων και το πρωτοπαλίκαρο του Καραϊσκάκη Μπακογιάννη. Ο Στουρνάρας αναφέρει επτά Έλληνες νεκρούς, έξι εξαφανισθέντες στη φάση της καταδίωξης και 23 τραυματίες, ενώ ανεβάζει τις τουρκικές απώλειες σε 300 νεκρούς.
Μετά τη μάχη η στρατιά των Ομέρ Βρυώνη και Κιουταχή υποχρεώθηκε να περάσει τον Αχελώο με αποτέλεσμα πάνω από 500 άνδρες τους να πνιγούν και πολλά μεταγωγικά να χαθούν. Το πέρασμα από όπου πέρασε ο στρατός των δύο πασάδων τους το έδειξε ο οπλαρχηγός Γώγος Μπακόλας. Οι Τούρκοι έφτασαν τελικά κακήν – κακώς στην Αμφιλοχία – τότε Καρβασαρά – στις 8 Φεβρουαρίου και από εκεί πέρασαν με πλοία στην Πρέβεζα.
Αυτή ήταν η πρώτη, ουσιαστικά, μάχη και νίκη του Γεωργίου Καραϊσκάκη στην Επανάσταση του 1821. Αυτό ήταν και το μεγαλύτερο κέδρος για τους Έλληνες πέραν των 700 Τούρκων και Αλβανών νεκρών. Είχε κερδίσει έναν μεγάλο πολεμιστή και έναν στρατηγικό νου που όμως άλλοι παράγοντες δεν επέτρεψαν να αξιοποιηθεί όπως έπρεπε.
Πηγή: history-point.gr
