Η γερμανική επίθεση κατά της Πολωνίας άρχισε τα ξημερώματα της 1ης Σεπτεμβρίου, από αέρος, όταν τρία γερμανικά Stuka βομβάρδισαν τους σταθμούς ελέγχου της σημαντικής γέφυρας του Ντίρσχαου, επί του ποταμού Βιστούλα, με σκοπό να αποτραπεί η ανατίναξή της από τους Πολωνούς.
Πετώντας σε ύψος 10 μέτρων, μέσα στην πρωινή ομίχλη, το γερμανικό σμήνος, με επικεφαλής τον υποσμηναγό Mπρούνο Ντίλεϊ, επιτέθηκε κατά των πολωνικών φυλακίων. Τα φυλάκια, μαζί με καλώδιο πυροδότησης, καταστράφηκαν. Δύο ώρες αργότερα όμως οι Πολωνοί κατόρθωσαν να ανατινάξουν τη γέφυρα. Η ώρα ήταν 05.25. Ο πόλεμος μόλις άρχιζε.
Οι γερμανικές αεροπορικές δυνάμεις είχαν οργανωθεί σε δύο αεροπορικούς στόλους. Ο 1ος, υπό τον Κέσερλινγκ, έδρευε στην Αν. Πρωσία και διέθετε 347 καταδιωκτικά Me 109, 64 Me 110, και 611 βομβαρδιστικά He 111, Do 17 και Ju 87. Ο 4ος Αεροπορικός Στόλος, υπό τον Λέερ, με έδρα τη Σιλεσία, διέθετε 227 καταδιωκτικά Me 109 και 569 βομβαρδιστικά He 111, Do 17, Ju 87 και Hs 123. Επίσης διατίθεντο αναγνωριστικές Μοίρες, και 500 περίπου ακόμα αεροσκάφη αεροπορικής συνεργασίας, απευθείας υπαγόμενα στις εισβάλουσες στρατιές.
Από την άλλη πλευρά, οι Πολωνοί, υστερώντας τόσο ποσοτικά, όσο και ποιοτικά, διέπραξαν και το σφάλμα να αναπτύξουν με λανθασμένο τρόπο τις αεροπορικές τους δυνάμεις. Οι κύριες δυνάμεις τους συγκρότησαν μια ταξιαρχία δίωξης, με 55 μόλις απαρχαιωμένα καταδιωκτικά ΡZL 11 και μια ταξιαρχία βομβαρδισμού με 36 υπερσύγχρονα, για την εποχή PZL 37, 50 ελαφρά βομβαρδιστικά PZL 23 και 20 περίπου παλαιά διπλάνα RWD 8, στρατιωτικής συνεργασίας. Οι υπόλοιπες αεροπορικές τους δυνάμεις διατέθηκαν απευθείας για την άμεση υποστήριξη του στρατού.
Έτσι, την Στρατιά του Λοτζ υποστήριζαν 22 καταδιωκτικά PZL 7 και 11, 10 ελαφρά βομβαρδιστικά PZL 23 και 18 παλαιά αεροσκάφη στρατιωτικής συνεργασίας και συνδέσμου. Την Στρατιά της Κρακοβίας υποστήριζαν 21 καταδιωκτικά, 10 ελαφρά βομβαρδιστικά και 23 αεροσκάφη αεροπορικής συνεργασίας. Η Στρατιά των Καρπαθίων υποστηριζόταν από 10 καταδιωκτικά, 10 ελαφρά βομβαρδιστικά και 6 στρατιωτικής συνεργασίας. Η Στρατιά Πομόρτζ (Πομερανίας) ήταν προικοδοτημένη με 22 καταδιωκτικά, 10 ελαφρά βομβαρδιστικά και 20 αεροσκάφη στρατιωτικής συνεργασίας.
Η Στρατιά του Πόζναν διέθετε επίσης 22 καταδιωκτικά και 10 ελαφρά βομβαρδιστικά και 17 αεροσκάφη στρατιωτικής συνεργασίας. Τέλος, η στρατιωτική διοίκηση του Νάρεβ διέθετε 10 καταδιωκτικά PZL 7, 10 ελαφρά βομβαρδιστικά και 10 αεροσκάφη συνεργασίας.
Με τον τρόπο αυτό, η πολωνική διοίκηση διέθεσε τον όγκο των αεροσκαφών της σε επτά, ουσιαστικά ανεξάρτητα μεταξύ τους σύνολα, τα οποία αδυνατούσαν να αλληλοϋποστηριχτούν και τα οποία μοιραία θα καταστρέφονταν το ένα μετά το άλλο. Η λογική του πολωνικού επιτελείου να έχουν «όλοι από κάτι» λειτούργησε καταστροφικά και στον αέρα, όπως και στο έδαφος.
Το γερμανικό σχέδιο για τις αεροπορικές επιχειρήσεις προέβλεπε την αιφνιδιαστική προσβολή των πολωνικών αεροσκαφών στο έδαφος, την πρώτη ήδη ημέρα του πολέμου. Ωστόσο, το σχέδιο έμεινε στα χαρτιά, αφού οι Πολωνοί είχαν ήδη διασπείρει τα αεροσκάφη τους σε δεκάδες βοηθητικά αεροδρόμια. Επίσης δεν βοήθησε και ο καιρός, αφού την πρώτη μέρα του πολέμου πυκνές νεφώσεις κάλυπταν το πεδίο της μάχης.
Με το πρώτο φως της 1ης Σεπτεμβρίου, η Lufwaffe άπλωσε τα φτερά της πάνω από την άμοιρη Πολωνία. Η πρώτη κατάρριψη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου σημειώθηκε λίγο πριν τις 06.00. Η Σμηναρχία «Ίμελμαν», είχε απογειώσει περί τα 35 Stuka με στόχο το αεροδρόμιο της Κρακοβίας. Ο στόχος βομβαρδίστηκε χωρίς αξιόλογα αποτελέσματα. Στην επιστροφή όμως τα γερμανικά αεροσκάφη εντόπισαν τυχαία ένα πολωνικό βοηθητικό αεροδρόμιο, έδρα της 121ης Πολωνικής Μοίρας Δίωξης.
Αμέσως ο διοικητής της, λοχαγός Μιερτσισλάβ, επιχείρησε να απογειωθεί για να αντιμετωπίσει τους επιδρομείς, μαζί με τον υπολοχαγό Γκνις. Δεν είχε φτάσει καλά-καλά σε ύψος 300 μέτρων, όταν ένα Stuka άνοιξε πυρ εναντίον του. Το PZL ανατινάχτηκε. Δράστης ήταν ο υποσμηναγός Φρανκ Νίουμπερτ. Ο δεύτερος Πολωνός πιλότος κατάφερε να κερδίσει ύψος. Εντόπισε δύο βομβαρδιστικά Do 17 στα οποία αμέσως επιτέθηκε, καταρρίπτοντάς τα και τα δύο.
Η μέρα δεν φαινόταν να αρχίζει καλά για τη Lufwaffe. Θα συνεχιζόταν μάλλον χειρότερα. Μια Μοίρα βομβαρδιστικών He 111 επιχείρησε να βομβαρδίσει στόχους κοντά στη Βαρσοβία. Εκεί όμως ήταν συγκεντρωμένα τα πολωνικά καταδιωκτικά της ταξιαρχίας δίωξης, τα οποία αναχαίτισαν τα γερμανικά αεροσκάφη, καταρρίπτοντας έξι από αυτά. Ευτυχώς για τους Γερμανούς, έφτασαν στην περιοχή καταδιωκτικά Μe 110, τα οποία ενεπλάκησαν με τη σειρά τους με τα PZL. Στην αερομαχία που ακολούθησε 4 PZL καταρρίφθηκαν.
Οι Πολωνοί πιλότοι το μόνο που κατάφεραν ήταν να πλήξουν σοβαρά το αεροσκάφος του Γερμανού άσσου Γκράμπεν, ο οποίος είχε ήδη επτά νίκες στην Ισπανία. Την ίδια ώρα η Lufwaffe εξαπέλυσε σφοδρές επιθέσεις κατά παράκτιων στόχων, στις ακτές της Βαλτικής, αλλά και στο νότιο τομέα του μετώπου. Στην πλέον επιτυχημένη προσβολή της ημέρας, 28 εκπαιδευτικά πολωνικά αεροσκάφη καταστράφηκαν στο έδαφος, στο Ρακοβίτσε.
Αργότερα την ίδια ημέρα, τα γερμανικά βομβαρδιστικά, με τη συνοδεία αεροσκαφών Me 109 και 110, πέταξαν και πάλι προς τη Βαρσοβία. Μόλις οι γερμανικοί σχηματισμοί εντοπίστηκαν, 30 πολωνικά καταδιωκτικά έσπευσαν να τους αναχαιτίσουν. Ακολούθησε άγρια αερομαχία, στην οποία πέραν πάσης προσδοκίας οι Πολωνοί επικράτησαν. Τα γερμανικά βομβαρδιστικά αναχαιτίστηκαν.
Συνολικά 14 γερμανικά αεροσκάφη καταρρίφθηκαν έναντι 5 πολωνικών. Ήρωας της ημέρας ήταν ο Πολωνός αντισυνταγματάρχης Παμούλα, ο οποίος, έχοντας καταρρίψει ένα He 111 και ένα Stuka, εμβόλισε ένα Μe 109. Τα γερμανικά μαχητικά κατέρριψαν άλλα 5 πολωνικά καταδιωκτικά στην περιοχή της Στρατιάς του Μοντλίν και προκάλεσαν ζημιές σε 24 ακόμα. Παρά την πύρρειο νίκη τους, ήταν φανερό ότι πολύ σύντομα η Πολωνική Αεροπορία θα εξαντλούνταν.
Στο νότιο άκρο του μετώπου, στο χώρο δράσης του 4ου Αεροπορικού Στόλου, ο Ριχτχόφεν, διοικούσε την Αεροπορική Μεραρχία Ειδικών Αποστολών. Ο Ριχτχόφεν είχε στη διάθεσή του περί τα 150 Stuka, 40 Hs 123, 23 Do 17 και 47 Me 109. Με τα αεροσκάφη αυτά, πιστός στο δόγμα που ανέπτυξε στην Ισπανία, εξαπέλυσε καταστροφικές επιδρομές κατά των πολωνικών στρατευμάτων, σε άμεση συνεργασία με τις φίλιες χερσαίες δυνάμεις. Κάθε κίνηση, κάθε σταθμός διοίκησης και επικοινωνιών, κάθε αποθήκη, αποτέλεσαν στόχο των αεροσκαφών του Ριχτόφεν.
Το απόγευμα εντοπίστηκε μια πολωνική ταξιαρχία ιππικού να σπεύδει προς το μέτωπο για να ενισχύσει τα σχεδόν κατεστραμμένα τμήματα της πρώτης γραμμής.
Η ταξιαρχία δεν έφτασε ποτέ. Οι άνδρες, τα άλογα, τα οχήματα και τα τεθωρακισμένα που διέθετε «κομματιάστηκαν» από τα γερμανικά «γεράκια». Τα διπλάνα Ηs 123, πετώντας σύριζα στο έδαφος, θέριζαν με τα πολυβόλα, εξαπολύοντας τι μικρές τους αυτοσχέδιες βόμβες ναπάλμ, τα «φλάμπος». Περισσότερες από 90 εξόδους πραγματοποίησαν τα αεροσκάφη του Ριχτχόφεν, αφανίζοντας την πολωνική ταξιαρχία.
Η δεύτερη ημέρα του Σεπτεμβρίου ξεκίνησε με άγριες μάχες στους αιθέρες. Εκείνο το πρωινό μια Μοίρα Μe 109 κάλυπτε τα βομβαρδιστικά της Μεραρχίας Ειδικών Αποστολών του Ριχτχόφεν. Ένα σμήνος, με επικεφαλής τον υποσμηναγό Βαλντεμάρ φον Ρόον, πετούσε σε ύψος 1.000 περίπου μέτρων στην περιοχή του Λοτζ, στην πολωνική Σιλεσία.
Η τύχη χαμογέλασε στους Γερμανούς. «Οδηγούσα το σμήνος στην περιοχή του Λοτζ σε ύψος 1.000 περίπου μέτρων, όταν εντόπισα δύο πολωνικά μαχητικά. Επιτέθηκα στο πιο κοντινό. Οι βολές μου πρέπει να τον έπληξαν στον κινητήρα γιατί αμέσως άρχισε να πέφτει. Τον ακολουθήσαμε, «κολλώντας» στην ουρά του. Έκπληκτοι ανακαλύψαμε από κάτω μας ένα άριστα καμουφλαρισμένο αεροδρόμιο. Δεν θα το είχαμε ανακαλύψει ποτέ, αν δεν πετούσαμε τόσο χαμηλά. Όμως, από το ύψος αυτό μπορέσαμε να διακρίνουμε καθαρά πέντε εχθρικά βομβαρδιστικά.
Στο μεταξύ, το αεροσκάφος που είχα πλήξει βούτηξε με τη «μύτη» στο έδαφος και άρπαξε φωτιά. Ο πιλότος του πήδηξε έξω και έτρεξε να καλυφθεί. Πετάξαμε πάνω από τα βομβαρδιστικά, σε πολύ χαμηλό ύψος, και τα πλήξαμε. Και τα πέντε σε λίγο είχαν τυλιχτεί στις φλόγες. Κάναμε ακόμα ένα “πέρασμα”. Άλλα τέσσερα μαχητικά ήταν εκεί. Και αυτά σε λίγο φλέγονταν, την ώρα που τα πληρώματα εδάφους έτρεχαν σαν τα μυρμήγκια που δέχονταν επίθεση στη φωλιά τους».
Με αυτόν το γλαφυρό τρόπο περιέγραψε αργότερα στην αναφορά του τη συγκεκριμένη επίθεση ο φον Ρόον, ο οποίος όμως και στην επιστροφή στη βάση στάθηκε τυχερός, εντοπίζοντας τέσσερα πολωνικά βομβαρδιστικά στον αέρα. Οι Γερμανοί πιλότοι επιτέθηκαν αμέσως και τα κατέρριψαν και τα τέσσερα. Εκείνη την ημέρα, η μονάδα του Ρόον πέτυχε την καταστροφή, στο έδαφος και στον αέρα, συνολικά 16 πολωνικών αεροσκαφών, χωρίς απώλειες.
Στο μεταξύ, τα πολωνικά βομβαρδιστικά επιχείρησαν να ενισχύσουν τα σκληρά πιεζόμενα χερσαία τμήματα. Διατάχτηκαν να βομβαρδίσουν τις μηχανοκίνητες γερμανικές φάλαγγες. Στο νότιο άκρο του μετώπου 24 PZL- 23 Karas επιτέθηκαν σε τμήματα της γερμανικής 14ης Στρατιάς. Τα πολωνικά αεροσκάφη, όμως, πετώντας σε απαρχαιωμένους σφιχτούς σχηματισμούς, αποτέλεσαν έναν πρώτης τάξης στόχο για τα γερμανικά αντιαεροπορικά. Συνολικά, επτά από αυτά καταρρίφθηκαν ή υπέστησαν σοβαρές ζημιές.
Στον κεντρικό τομέα του μετώπου επίσης οι Πολωνοί επιχείρησαν να αντεπιτεθούν στον αέρα. Υπέστησαν όμως μεγάλη φθορά, αν και κατέρριψαν συνολικά 21 γερμανικά αεροσκάφη. Την επομένη, οι Γερμανοί επιχείρησαν να βομβαρδίσουν τα εργοστάσια της PZL κοντά στη Βαρσοβία, αλλά και πάλι αναχαιτίστηκαν από 40 πολωνικά καταδιωκτικά. Στη μάχη που ακολούθησε χάθηκαν τρία πολωνικά και τρία γερμανικά αεροσκάφη. Άλλα 12 γερμανικά αεροσκάφη, κυρίως στρατιωτικής συνεργασίας τύπου Ηs 126, καταρρίφθηκαν τη ημέρα εκείνη.
Η Lufwaffe, την ίδια ημέρα, εστίασε την προσοχή της στην άμεση υποστήριξη των φίλιων χερσαίων δυνάμεων στο διάδρομο του Ντάντσιχ. Εκεί, τα Panzer είχαν ήδη διασπάσει τα πολωνικά στρατεύματα και προωθούνταν σε βάθος, με σκοπό να περικυκλώσουν την πολωνική Στρατιά του Πομόρτζε και του Λοτζ. Επίσης, τα γερμανικά βομβαρδιστικά αφάνισαν στα λιμάνια τους τα πλέον αξιόλογα πολωνικά πολεμικά πλοία. Οι πολωνικές Μοίρες, οι επιφορτισμένες με την κάλυψη των δύο αυτών στρατιών έδωσαν σκληρές μάχες με τις υπέρτερες εχθρικές δυνάμεις. Οι Πολωνοί πέτυχαν τέσσερις καταρρίψεις, χάνοντας όμως επτά δικά τους αεροσκάφη.
Το απόγευμα της 4ης Σεπτεμβρίου οι Πολωνοί υπέστησαν ακόμα μεγαλύτερες απώλειες, όταν επιχείρησαν να πλήξουν με το σύνολο των αεροσκαφών της Ταξιαρχίας Βομβαρδισμού τους τις γερμανικές χερσαίες δυνάμεις που στραγγάλιζαν τις δύο στρατιές τους. Τα πολωνικά βομβαρδιστικά προκάλεσαν σοβαρές απώλειες στην 4η Μεραρχία Πάντσερ, αλλά έχασαν το 1/5 της δύναμής τους.
Η επόμενη μέρα (5 Σεπτεμβρίου), είδε την κατάρρευση των κεντρικών πολωνικών στρατιών. Το κεντρικό μέτωπο έπαψε να υφίσταται, και μεγάλοι θύλακες δημιουργήθηκαν. Υπό αυτές τις συνθήκες, τα πολωνικά αεροσκάφη αποσύρθηκαν πιο πίσω και οι μονάδες τους ανασυντάχθηκαν. Η Πολωνική Αεροπορία συνέχισε να μάχεται μέχρι τις 16 Σεπτεμβρίου. Από την ημέρα αυτή και μέχρι το πέρας των επιχειρήσεων ελάχιστα αεροσκάφη υπήρχαν πλέον διαθέσιμα, και αυτά χρησιμοποιήθηκαν σε έναν «αεροπορικό κλεφτοπόλεμο».
Η Lufwaffe είχε «καθαρίσει» τους πολωνικούς ουρανούς, πληρώνοντας όμως ένα σεβαστό τίμημα. Μέχρι το τέλος των επιχειρήσεων στην Πολωνία έχασε 285 αεροσκάφη και 327 αεροπόρους. Σε αντιδιαστολή, πέτυχε την εκμηδένιση της Πολωνικής Αεροπορίας – 600 περίπου πολωνικά αεροσκάφη κάθε τύπου καταστράφηκαν, πλήν ελάχιστων που κατέφυγαν στη Ρουμανία.
Η πρώτη αεροπορική μάχη του πολέμου είχε λήξει με επιτυχία για τα «νεαρά γεράκια» της Lufwaffe, τα οποία όμως ακόνισαν απλώς τα νύχια τους στην Πολωνία, προετοιμαζόμενα για το μεγαλύτερο θήραμα, που άκουγε στο όνομα Γαλλία.
Πηγή: history-point.gr
