ΤΟ ΕΠΟΣ ΤΟΥ 1940
Εξήντα πέντε χρόνια πέρασαν από την ημέρα που οι Έλληνες δεχτήκαμε το ηλιόλουστο πρωινό της 28ης Οκτωβρίου 1940 το πολεμικό εγερτήριο. Οι Έλληνες στρατιώτες όρμησαν προς τα βορειοηπειρωτικά βουνά με απίστευτο ενθουσιασμό. Ήξεραν ότι είχαν να κάνουν μ’ έναν εχθρό πολυαριθμότερο σε άνδρες, με οπλισμό ασύγκριτα ανώτερο από το δικό τους, με αεροπορία πανίσχυρη.
Κι όμως δεν λιποψύχησαν. Φτερωμένοι από την πίστη στο Θεό, την βεβαιότητα πως τους προστατεύει η Παναγιά, με το δίκιο του αγώνα και την αγάπη για ελευθερία σκαρφάλωσαν στα βουνά. Φορτωμένοι με λαμπρή ιστορία και παράδοση ηρωισμού, όσο κανένας άλλος λαός, θωρακισμένοι με τις αθάνατες ελληνικές αρετές, οι Έλληνες πολεμιστές άγγιξαν τον θρύλο.
‘’…Αχ, αυτή η εκστρατεία του Ντούτσε κατά της Ελλάδος…’’ έγραψε ο Χίτλερ στη διαθήκη του, που δημοσίευσε ο Άγγλος ιστορικός Trevor Roper (Τρέβορ Ρόπερ). Τα λόγια του Φύρερ είναι αποκαλυπτικά. Γράφτηκαν όμως ύστερα από τον θρίαμβο του Ελληνικού Στρατού και την προέλασή του ως τα βάθη της Αλβανίας. Όταν ο φασισμός χτυπούσε αναίτια την Ελλάδα μας το πρωινό της 28ης Οκτωβρίου 1940, ο Χίτλερ δεν θεωρούσε ανόητη την εκστρατεία του συμμάχου του. Άλλωστε ο αρχηγός των Ναζί, μεθυσμένος από τους θριάμβους του, ως την ώρα εκείνη, με αλαζονική έπαρση και απύθμενο θράσος έλεγε πως ο πόλεμος θα κανόνιζε τις τύχες του κόσμου επί χίλια χρόνια.
Ως την 28η Οκτωβρίου του 1940 κανένας δεν τόλμησε να αντιταχθεί στο χείμαρρο του Ναζισμού. Όλοι έτρεμαν. Έτσι άλλοι συνθηκολόγησαν και άλλοι υπόγραφαν σύμφωνα φιλίας με τον Άξονα. Η ηπειρωτική Ευρώπη είχε προσφέρει ‘’ γήν και ύδωρ’’ στο Ναζισμό. Η Τσεχοσλοβακία και η Αυστρία δεν υπήρχαν πια. Η Ρουμανία είχε αποσυρθεί από το Βαλκανικό Σύμφωνο. Η Γιουγκοσλαβία φοβόταν ν’ αντισταθεί. Η Πολωνία είχε συντριβεί και κατατεμαχισθεί για τέταρτη φορά. Τα Βαλτικά κράτη δεν υπήρχαν. Την άνοιξη του 1940 οι Ολλανδοί και οι Βέλγοι είχαν καταθέσει τα όπλα ύστερα από ολιγοήμερη ψευτοαντίσταση. Οι Σουηδοί άφησαν ανεμπόδιστο το στρατό του Χίτλερ να περάσει από το ‘’ουδέτερο’’ έδαφος τους, και να βρεθεί έτσι στα νώτα των αντιπάλων του. Η Γαλλία με στρατό ασύγκριτα μεγαλύτερο και καλύτερα οπλισμένο από την Ελλάδα συνθηκολόγησε για να σώσει ότι μπορούσε. Η Ρωσία είχε συμμαχήσει με το Ναζισμό και τηρούσε πιστά το σύμφωνο που είχε υπογράψει ο υπουργός των εξωτερικών της, Μολότωφ, με τον Γερμανό ομόλογο του Ρίμπεντροπ. Οι ουδέτερες Ηνωμένες Πολιτείες προσπαθούν να ενθαρρύνουν τους ελεύθερους λαούς. Όμως δεν υπήρχε από μέρους τους καμία ένδειξη πως θα έσπευδαν να βοηθήσουν ενεργά.
Η Γερμανική αεροπορία κατέστρεψε της ευρωπαϊκές πόλεις, τα υποβρύχια του Χίτλερ έστελναν στο βυθό των ωκεανών ναύτες και εφόδια των συμμάχων, το Λονδίνο λαμπάδιαζε στις φλόγες. Οι μικροί λαοί χλόμιαζαν από τον τρόμο τους, οι μεγάλοι έβαζαν στη ζυγαριά του συμφέροντος τα ‘’υπέρ’’ και τα ‘’κατά’’. Η Βουλγαρία ήταν έτοιμη να προδώσει και η Τουρκία δε θα αντιμετώπιζε μεγάλη δύναμη σε περίπτωση επιθέσεως κατά της Ελλάδος, γιατί έτσι είχαμε συμφωνήσει κατά τη σύναψη του Βαλκανικού συμφώνου. Ο Φράνκο της Ισπανίας δήλωσε στο Χίτλερ, στις 23 Οκτωβρίου 1940, πως ‘’η Ισπανία ευχαρίστως θα πολεμούσε στο πλευρό της Γερμανίας’’. Δύο μέρες πριν την επίθεση του φασισμού εναντίον μας, οι δικτάτορες -Χίτλερ και Μουσολίνι- έδωσαν την τελική μορφή στα σχέδια τους, που προέβλεπαν την κατάληψη της διώρυγας του Σουέζ μέχρι τα Χριστούγεννα του 1941.
Παντού σκοτάδι, απελπισία, ηττοπάθεια. Και τότε έγινε το θαύμα. Η μικρή και ανίσχυρη υλικά Ελλάδα κατέπληξε εχθρούς και συμμάχους. Δίκαια γράφει ο Άγγλος Christopher Buckley (Κρίστοφερ Μπάκλεϋ) στο βιβλίο του ‘’Ελλάδα και Κρήτη’’:
«Ο κόσμος ανέμενε να δει την Ελλάδα να πίπτει εύκολο θύμα της επιθέσεως. Πως θα μπορούσε το θάρρος και η αποφασιστικότητα του Έλληνα κυβερνήτη του και το πνεύμα αντίστασης του Ελληνικού λαού να υπερισχύσουν της συντριπτικής υπεροχής των Ιταλών;
Παρά τις υποχρεώσεις της στην Αφρική, η Ιταλία είχε συγκεντρώσει στα Αλβανικά σύνορα δυνάμεις που Ελληνικών σχεδόν 4 προς 1. Καθώς οι Έλληνες εστερούντο αρμάτων μάχης και δεν διέθεταν παρά μόνο λίγα αεροπλάνα, δεν είχαν τα μέσα για την αντιμετώπιση των ιταλικών τεθωρακισμένων και των επιδρομών από τον αέρα. Και εν τούτοις, συνέβη αυτό που δεν ανέμενε κανείς. Η ηρωική ελληνική προσπάθεια κατέληξε σε θρίαμβο των ελληνικών όπλων!»
Η στατιστική, μια επιστήμη που αραδιάζει ψυχρούς αριθμούς και μιλάει λακωνικά, όλα τα παραπάνω τα εκφράζει ως εξής: η Γαλλία των 50 εκατομμυρίων αντιστάθηκε μόνο ένα μήνα, η Πολωνία των 30 εκατομμυρίων άντεξε μόνο 15 ημέρες και η Ελλάδα των 7 εκατομμυρίων πολέμησε γενναία 6,5 μήνες. Και κάτι ακόμα, όλοι οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι σύμμαχοι πολέμησαν, όσοι πολέμησαν, και είχαν ν’ αντιμετωπίσουν μόνο τον Χίτλερ, ενώ η Ελλάδα πολέμησε με όλο τον άξονα: τον Μουσολίνι και τον Χίτλερ. Από την άνοιξη δε του 41 πολεμούσε και τους δυο, μαζί, ταυτόχρονα!...
Ας δούμε όμως τα γεγονότα που σημάδεψαν εκείνες τις ημέρες του 40, τα γεγονότα που συγκλόνισαν τον κόσμο…
Η ιταλική πολιτική και στρατιωτική ηγεσία προτού κηρύξει επίσημα τον πόλεμο εναντίον της Ελλάδας προχώρησε σε μία σειρά σκόπιμων και προγραμματισμένων προκλητικών ενεργειών οι σημαντικότερες εκ των οποίων είναι οι παρακάτω:
Στις 06:30 της 12ης Ιουλίου, τρία ιταλικά βομβαρδιστικά αεροπλάνα προσέλαβαν με βόμβες και πολυβόλα το βοηθητικό του Ελληνικού Ναυτικού ‘’ Ωρίων ‘’ της υπηρεσίας των φάρων, κατά τη διάρκεια ανεφοδιασμού του φάρου της Γραμβούζας στον κόλπο του Κισσάμου στην δυτική Κρήτη. Τα ίδια αεροπλάνα επιτέθηκαν στη συνέχεια και κατά του αντιτορπιλικού Ύδρα, το οποίο κατόπιν διαταγής έσπευδε σε βοήθεια του παραπάνω σκάφους.
Στις 06:50 της 30ης Ιουλίου, ιταλικό αεροπλάνο, προερχόμενο από τα Δωδεκάνησα και ιπτάμενα πάνω από τον κόλπο της Κορίνθου, έριξε τέσσερις βόμβες κατά δύο Ελληνικών αντιτορπιλικών ‘’Βασιλεύς Γεώργιος’’ και ‘’Βασίλισσα Όλγα’’ καθώς και κατά δύο Ελληνικών υποβρυχίων που βρισκόταν μέσα στο λιμένα της Ναύπακτου.
Στις 2 Αυγούστου, ιταλικό αεροπλάνο έριξε έξι βόμβες κατά του καταδιωκτικού λαθρεμπορίου της αστυνομίας Α6 μεταξύ των νήσων Αίγινας και Σαλαμίνας.
Τέλος, αποκορύφωμα των ιταλικών προκλήσεων ήταν ο αιφνιδιαστικός τορπιλισμός του εύδρομου καταδρομικού ‘’Έλλη’’, εκτοπίσματος 2.115 τόνων και με πλήρωμα 232 άνδρες, στις 08:30 της 15ης Αυγούστου, ενώ αυτό βρισκόταν στον όρμο της Τήνου για απόδοση τιμών στην επέτειο της εορτής της Παναγιάς. Στις 09:45 της ίδιας ημέρας βυθίστηκε με απώλειες 8 νεκρούς και 26 τραυματίες από το πλήρωμα του.
Η εγκληματική αυτή ιταλική ενέργεια βύθισε σε θλίψη ολόκληρη την Ελλάδα και διέγειρε τα αισθήματα του πατριωτισμού, της τιμής και της αξιοπρέπειας και ταυτόχρονα εξέγειρε το μίσος κατά των εγκληματιών, οι οποίοι επέλεξαν την ημέρα της μεγάλης γιορτής του Χριστιανισμού για το ανόσιο αυτό έργο τους.
Στις 03:00 τα ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου 1940 ο Ιταλός πρεσβευτής στην Αθήνα Γκράτσι επισκέπτεται τον Έλληνα πρωθυπουργό Ιωάννη Μεταξά στην οικία του στην Κηφισιά και του επιδίδει το ιστορικό τελεσίγραφο με το οποίο κηρύσσεται επίσημα ο πολυπόθητος, για τους Ιταλούς, πόλεμος εναντίον της Ελλάδας.
Ο Ελληνικός Λαός υπό την πολιτική ηγεσία του πρωθυπουργού Ιωάννη Μεταξά, την στρατιωτική ηγεσία του Αρχιστράτηγου Παπάγου Αλέξανδρου και τις ευχές του Αρχιεπίσκοπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Χρύσανθου ξεκινά για να γράφει ιστορία, για να δημιουργήσει το έπος του 1940.
Η υποδοχή του πολέμου από τον Ελληνικό Λαό ήταν παροιμιώδεις. Οι στρατιώτες μας γεμάτοι ενθουσιασμό φεύγουν για το μέτωπο. Κυριολεκτικά με το χαμόγελο στα χείλη, όπως μαρτυρούν και οι σχετικές φωτογραφίες της εποχής. Γεμάτοι με λαχτάρα και φλογερό πόθο να υπηρετήσουν την γλυκιά Πατρίδα. Τέτοια ήταν τότε η ψυχολογία του λαού. Τέτοιο ήταν το ηθικό υπόβαθρο της κοινωνίας. Άραγε πόσο διαφέρουμε εμείς σήμερα;
Τις ημέρες που ακολούθησαν την κήρυξ
η του πολέμου, οι Έλληνες στρατιώτες πολέμησαν κάτω από αντίξοες καιρικές συνθήκες, χωρίς τα απαραίτητα μέσα, έχοντας ελλείψεις σε εφόδια και πυρομαχικά. Παρ’ όλα αυτά όμως αγωνίστηκαν με πάθος, έχυσαν ατελείωτους ποταμούς αίματος, βίωσαν απέραντο πόνο και οδύνη.
Ο Ελληνοιταλικός πόλεμος διήρκησε από 28 Οκτωβρίου 1940 μέχρι 26 Μαρτίου 1941. Η χρονική αυτή περίοδος χωρίζεται σε τρείς επιμέρους περιόδους:
• 1η ΠΕΡΙΟΔΟΣ: Έναρξη πολέμου και Αμυντικές Επιχειρήσεις Ελληνικού Στρατού (28 Οκτωβρίου-13 Νοεμβρίου 1940).
• 2η ΠΕΡΙΟΔΟΣ: Ελληνική Αντεπίθεση και Προέλαση του Στρατού στο Βορειοηπειρωτικό Έδαφος(14 Νοεμβρίου 1940-06 Ιανουαρίου 1941).
• 3η ΠΕΡΙΟΔΟΣ: Οι Χειμερινές Επιχειρήσεις του Ελληνικού Στρατού και η μεγάλη ‘’ Εαρινή ‘’ επίθεση των Ιταλών (07 Ιανουαρίου-26 Μαρτίου 1941).
Κομβικά σημεία του πολέμου τα οποία επηρέασαν την εξέλιξη
των επιχειρήσεων και έκριναν την έκβαση αυτού είναι τα παρακάτω:
• Μάχη Ελαίας-Καλαμά (2-8 Νοεμβρίου).
• Η Ελληνική Αντεπίθεση στην Πίνδο (14-23 Νοεμβρίου).
• Μάχη Μόροβας-Ιβάν και κατάληψη Κορυτσάς (14-23 Νοεμβρίου).
• Κατάληψη Αγίων Σαράντα, Αργυρόκαστρου και Πρεμετής (1-12 Δεκεμβρίου).
• Κατάληψη Τεπελενίου-Κλεισούρας (13 Δεκεμβρίου- 6 Ιανουάριου).
• Η μεγάλη ‘’Εαρινή ‘’ Επίθεση των Ιταλών (9-15 Μαρτίου).
Προκειμένου να αντιληφθούμε το μέγεθος της νίκης μας αξίζει να αναφέρουμε συνοπτικά τις δυνάμεις των δύο αντιπάλων. Όσον αφορά τις Χερσαίες Δυνάμεις το γενικό σύνολο των Ιταλικών δυνάμεων κατά την έναρξη του πολέμου ανέρχονταν σε 59 τάγματα Πεζικού, 135 πυροβολαρχίες (από τις οποίες 23 βαριές), 150 άρματα μάχης και 18 Ίλες Ιππικού. Σύνολο: 96.800 άνδρες. Οι αντίστοιχες Ελληνικές δυνάμεις ανέρχονταν σε 39 τάγματα Πεζικού, 1 Ίλη Ιππικού και 40 πυροβολαρχίες διαφόρων διαμετρημάτων. Σύνολο: 35.000 άνδρες.
Κατάσταση Ναυτικών Δυνάμεων. Η δύναμη του Ιταλικού Στόλου ανερχόταν σε 8 θωρηκτά, 8 βαρέα καταδρομικά, ελαφρά καταδρομικά, 61 αντιτορπιλικά, 96 τορπιλοβόλα και 119 υποβρύχια. Σύνολο εκτοπίσματος: 658.398 τόνους. Στην επιβλητική αυτή δύναμη του Ιταλικού Στόλου η Ελλάδα αντέτασσε 1 θωρηκτό (το ‘’Γ.ΑΒΕΡΩΦ’’), 10 αντιτορπιλικά, 15 τορπιλοβόλα και 6 υποβρύχια. Σύνολο εκτοπίσματος: 14.602 τόνους.
Κατάσταση Αεροπορικών Δυνάμεων. Η Ιταλική Αεροπορία διέθετε 400 αεροπλάνα και η Ελληνική 143.
Σε όλες τις μάχες που διεξήχθησαν οι Έλληνες στρατιώτες πολέμησαν με περίσσιο ηρωισμό. Τα παραδείγματα είναι αναρίθμητα. Αξίζει να αναφέρουμαι ένα από αυτά.
Στις 02 Νοεμβρίου του 1940 εικοσιεπτά Ιταλικά βομβαρδιστικά, έχοντας προστασία από έναν αριθμό καταδιωκτικών, πετούσαν πάνω από τη Βέροια. Οι Έλληνες πιλότοι απογειώνονται με τα απηρχαιωμένα αεροσκάφη τους τύπου ΡΖL. Ανάμεσά τους και ο τότε ανθυποσμηναγός Μητραλέξης. Στην αερομαχία που ακολουθεί πλήττει με το αεροσκάφος του ένα εχθρικό βομβαρδιστικό αλλά εκείνο, αν και σοβαρά χτυπημένο αμύνεται και συνεχίζει την πορεία του. Ο ηρωικός ανθυποσμηναγός το ακολουθεί και όταν τελειώνουν τα πυρομαχικά του, μη έχοντας τίποτα άλλο να κάνει, το πλησιάζει και με τον έλικά του αεροσκάφους του αρχίζει να ροκανίζει την ουρά και τα πηδάλια του εχθρικού. Το ιταλικό βομβαρδιστικό χάνει την στήριξή του, πέφτει σε περιδίνηση και συντρίβεται. Το πλήρωμά του όμως, πέντε Ιταλοί αξιωματικοί, καταφέρνουν να το εγκαταλείψουν έγκαιρα. Το ελληνικό αεροπλάνο έπαθε και αυτό μεγάλη ζημιά και υποχρεώθηκε σε αναγκαστική προσγείωση. Ο ανυποχώρητος Έλληνας πιλότος κατορθώνει να προσγειωθεί κοντά στο σημείο που έπεσαν με τα αλεξίπτωτα οι Ιταλοί αεροπόροι. Τους καταδιώκει, τους συλλαμβάνει και τους οδηγεί στη Στρατιωτική Διοίκηση Θεσσαλονίκης. Έτσι πολεμούσαν οι Έλληνες του 40…!!
Τα γεγονότα είναι λίγο πολύ γνωστά σε όλους και είναι αδιαμφισβήτητα. Εκείνο που έχει μεγαλύτερη σημασία είναι οι συνέπειες αυτών των γεγονότων καθώς και ο αντίκτυπός τους στην παγκόσμια κοινή γνώμη.
Ειδικότερα η νίκη των Ελλήνων είχε ως αποτέλεσμα τα παρακάτω:
1) Άλλαξε το κλίμα της ψυχολογίας λαών και κυβερνήσεων.
2) Απομυθοποίησε την παντοδυναμία και το αήττητο του Ιταλογερμανικού Άξονα.
3) Η πολύμηνη απασχόληση των Ιταλογερμανικών δυνάμεων με την Ελλάδα αφαίρεσε πολύτιμο χρόνο από τον Χίτλερ και τον προσέφερε στους συμμάχους για να αντεπιτεθούν.
Πολλές φορές επικρινόμαστε ως λαός διότι δήθεν μεγαλοποιούμε την προσφορά μας. Δεν έχουμε όμως λόγω να το κάνουμε αυτό. Οι ξένοι μίλησαν και αυτά που είπαν γράφτηκαν με χρυσά γράμματα στις σελίδες τις Ιστορίας.
Στις 04 Μαΐου 1941 ο Χίτλερ ομολογούσε στο Ράϊχσταγ (Γερμανική Βουλή):
«Ο Ελληνικός λαός ηγωνίσθη τόσον γενναίως, ώστε και αυτοί ακόμα οι εχθροί του δεν δύνανται να αρνηθώσι την προς αυτόν εκτίμησιν. Εξ όλων των αντιπάλων, οίτινες μας αντιμετώπισαν, μόνον ο Έλλην στρατιώτης επολέμησε με παράτολμον θάρρος και υψίστην περιφρόνησην προς τον θάνατον. Δεν εσυνθηκολόγει παρά μόνον όταν πάσα περαιτέρω αντίστασις απέβαινεν αδύνατος και απολύτως ματαία.»
Ο Ιταλός στρατηγός Φάμπιο ντελ Φρίουλι σε άρθρο του, που είχε δημοσιευθεί στην επιθεώρηση ‘’Ριβίστα Μιλιτάρε’’ με τίτλο ‘’Η κρίση στο Αλβανικό μέτωπο’’ έγραψε:
«Καθ’ όλη τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, οι στρατιώτες των μονάδων μας, που έλαβαν μέρος στον Ελληνο-Ιταλικό πόλεμο, έφεραν ειδικό διακριτικό τιμής, διότι επολέμησαν εναντίον στρατού υψηλής ποιότητας και μαχητικής αξίας, που είχε αναγνωρισθεί παγκοσμίως.»
Ο Ουίνστον Τσώρτσιλ, πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας, τόνιζε στις 28 Μαΐου του 1944:
«Μέσα στα πολλά παραδείγματα ηρωισμού, που σημειώθηκαν κατά τον παρόντα πόλεμο, σπάνια θα βρει κανείς ευγενέστερες πράξεις, σαν και αυτές που έχουν επιτελεσθεί στην Ελλάδα για την υπεράσπιση της ελευθερίας.»
Ο στρατηγός Ντε Γκώλλ βροντοφώναξε την 28η Οκτωβρίου 1942:
«Ο αγών της Ελλάδος και τα κατορθώματα της δημιουργούν δι’ αυτήν δικαιώματα αδιαμφισβήτητα.»
λησμονούμε τις θυσίες των αγωνισθέντων και πεσόντων προγόνων μας ‘’υπέρ βωμών και εστιών’’.
Η 28η Οκτωβρίου 1940 ήμέρα του ‘’ΟΧΙ’’ εναντίων των επιτιθέμενων Ιταλών, η αυριανή επέτειος να έχει ένα σοβαρό σκοπό: να μας διδάξει, να διδάξει την νεότερη γενιά πως ο άνθρωπος υπερασπίζεται τα ιερά και τα όσια όταν αυτά απειλούνται, πως ο άνθρωπος παραμένει ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ.
Γι’αυτό:
Καταθέτουμε λίγες δάφνες τιμής σ’εκείνους που έπεσαν για να ζούμε εμείς ελεύθεροι.
Τηρούμε λίγα λεπτά σιγής μπροστά στη μαρμάρινη στήλη που αν και άφωνη κάτι θέλει να μας πει και ο νους μας ευλαβικά στρέφεται σε νέους που χάθηκαν για την τιμή και την αξιοπρέπεια, στις μανάδες, στους πατεράδες, στους αδερφούς, στις συζύγους, στα παιδιά αυτών, που δάκρυσαν και πόνεσαν για τον ένδοξο χαμό τους.
Κάνουμε τη στρατιωτική παρέλαση για να γαλουχήσουμε τη νεολαία στα εθνικά ιδεώδη, να τους μεταδώσουμε εθνική περηφάνια και λεβεντιά, να τους καταστήσουμε άξιους συνεχιστές του δόγματος ότι ‘’Οι Ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες’’.
Όπως 15 χρόνια μετά, το 1955 κατά τη διάρκεια του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα της πολυβασανισμένης Κύπρου, οι Ηρωικώς αγωνισθέντες και μαρτυρικά πεσόντες Ελληνοκύπριοι στάθηκαν άξιοι συνεχιστές των ηρώων του 40, έτσι και εμείς, οι σύγχρονοι Έλληνες και πόσο μάλλον τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων οφείλουμε ΟΤΑΝ και ΑΝ ποτέ χρειαστεί να συνεχίσουμε την παράδοση, την παράδοση, να συνεχίσουμε τον θρύλο, τον θρύλο του Έλληνα Πολεμιστή.
ΖΗΤΩ ΤΟ ΕΘΝΟΣ!
ΖΗΤΩ Η 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940!
