...και εκείνες οι φοβερές μέρες για το νησί συνεχίζονται, με βομβαρδισμούς, φωτιές, σκοτωμούς και αίμα πολύ. Από το βράδυ ρίχνονται χιλιάδες προκηρύξεις στα Χανιά, τους συνοικισμούς και τα χωριά και απειλούν τον πληθυσμό, ότι θα επιβάλουν αυστηρές κυρώσεις σ' αυτούς που πολεμούσαν τα γερμανικά στρατεύματα. Οι γύρω από την πόλη φρουρές, αποσύρονται σε νέες λιγότερο κοντινές προς την πόλη θέσεις, γεγονός που οδηγεί στην αποθάρρυνση και επιτείνει το αίσθημα της ανασφάλειας...

Το ΚΚΕ έχει επιβάλει την άποψη ότι οι κουκουλοφόροι ήσαν δεξιοί.

Η κυβέρνηση Γεωργίου Τσολάκογλου ήταν η πρώτη διορισμένη κυβέρνηση της ελληνικής Πολιτείας από τις γερμανικές δυνάμεις κατοχής. Διορίστηκε επίσημα στις 30 Απριλίου 1941, αμέσως μετά την κατάληψη της Αθήνας από τους Γερμανούς, ενώ η νόμιμη κυβέρνηση Τσουδερού είχε ήδη καταφύγει στην Κρήτη.

2 Ιουνίου 1943 Το «αντιτορπιλικό Βασίλισσα Όλγα» γράφει ιστορία μαζί με το αγγλικό «HMS Jervis» καταστρέφουν εχθρική νηοπομπή στο ακρωτήρι «SPARTIVENTO»

Μία από τα κορυφαίες ιστορικές στιγμές του Ελληνικού πολεμικού Έπους κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο υπήρξε η θρυλική μάχη της Κρήτης, τον Μάιο του 1941.

Με την ονομασία αυτή έμεινε στην ιστορία η αεραποβατική επιχείρηση, που επιχείρησε η Ναζιστική Γερμανία κατά της Κρήτης στις 20 Μαΐου 1941 και η οποία έληξε δώδεκα μέρες μετά, την 1η Ιουνίου, με την κατάληψη της Μεγαλονήσου. Ήταν μία από τις σημαντικότερες μάχες του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, με πολλές πρωτιές σε επιχειρησιακό επίπεδο.Η απόφαση για την επίθεση στην Κρήτη ελήφθη από το Χίτλερ στις 25 Απριλίου 1941, λίγες μέρες μετά την παράδοση της ηπειρωτικής Ελλάδας στις δυνάμεις του Άξονα και έλαβε την κωδική ονομασία «Επιχείρηση Ερμής» («Unternehmen Merkur»).

Ήταν αμυντική και όχι επιθετική επιχείρηση, όπως αποδείχθηκε αργότερα. Οι Γερμανοί είχαν ως στόχο να εξασφαλίσουν τα νοτιοανατολικά τους νώτα, ενόψει της Επιχείρησης Μπαρμπαρόσα (Εκστρατεία στην Ρωσία) και να εξορμήσουν στην Βόρεια Αφρική, με εφαλτήριο την Κρήτη, όπως πίστευαν οι Σύμμαχοι.

Τις παραμονές της επίθεσης, οι Σύμμαχοι είχαν τακτικό πλεονέκτημα σε ξηρά και θάλασσα, ενώ οι Γερμανοί στον αέρα. Έτσι, το γερμανικό επιτελείο αποφάσισε να διεξαγάγει την επιχείρηση από αέρος με τη χρησιμοποίηση δυνάμεων αλεξιπτωτιστών σε ευρεία κλίμακα, για πρώτη φορά στην παγκόσμια στρατιωτική ιστορία. Επικεφαλής των γερμανικών δυνάμεων τέθηκε ο πτέραρχος Κουρτ Στούντεντ 51 ετών, βετεράνος πιλότος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Είχε στην διάθεσή του 1190 αεροπλάνα (πολεμικά και μεταγωγικά) και 29.000 άνδρες (αλεξιπτωτιστές και πεζικάριους), ενώ οι Ιταλοί θα συνεισέφεραν 3.000 στρατιώτες.

Την Κρήτη υπερασπίζονταν όσοι Έλληνες στρατιώτες είχαν παραμείνει στο νησί και δυνάμεις της Βρετανικής Κοινοπολιτείας (Βρετανοί, Αυστραλοί και Νεοζηλανδοί στρατιωτικοί), που είχαν διεκπεραιωθεί από την κατεχόμενη Ελλάδα. Το γενικό πρόσταγμα είχε ο νεοζηλανδός στρατηγός Μπέρναρντ Φράιμπεργκ 52 ετών, βετεράνος και αυτός του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Οι υπερασπιστές της Μεγαλονήσου ανήρχοντο σε περίπου 40.000, αλλά είχαν ανεπαρκή και απαρχαιωμένο οπλισμό, ιδίως οι Έλληνες.

Στην περιοχή των Χανίων είχε εγκατασταθεί ο Βασιλιάς Γεώργιος Β' και η εξόριστη Ελληνική Κυβέρνηση υπό τον Εμμανουήλ Τσουδερό. Οι Σύμμαχοι γνώριζαν με μεγάλες λεπτομέρειες το γερμανικό σχέδιο επίθεσης, αφού είχαν κατορθώσει για πρώτη φορά να σπάσουν του γερμανικό κώδικα επικοινωνιών («Επιχείρηση Αίνιγμα»). Όμως, το πλεονέκτημα αυτό δεν το εκμεταλλεύτηκαν, εξαιτίας των διαφωνιών του Φράιμπεργκ με τους ανωτέρους του στο Λονδίνο. Οι Αμερικανοί δεν είχαν εισέλθει ακόμη στον Πόλεμο.

Η γερμανική επίθεση εκδηλώθηκε στις 8 το πρωί της20ης Μαΐου 1941, με την ρίψη αλεξιπτωτιστών σε δύο μέτωπα: στο αεροδρόμιο του Μάλεμε και στην ευρύτερη περιοχή των Χανίων.

Τα πρώτα κύματα των αλεξιπτωτιστών ήταν εύκολη λεία για τους Νεοζηλανδούς και τους Έλληνες που υπεράσπιζαν το Μάλεμε.

Στις μάχες έλαβε μέρος και μεγάλος αριθμός αμάχων με ό,τι όπλο είχε στην διάθεσή του, από μαχαίρια ως όπλα από την εποχή της Κρητικής Επαναστάσεως.

Οι Γερμανοί δεν υπολόγισαν την συμμετοχή αμάχων στις επιχειρήσεις...

Η συμμετοχή χιλιάδων αμάχων στις επιχειρήσεις ήταν ένας παράγοντας που δεν είχαν υπολογίσει οι γερμανοί σχεδιαστές της επιχείρησης. Πίστευαν ότι οι Κρητικοί, γνωστοί για τα αντιμοναρχικά τους αισθήματα, θα υποδέχονταν τους Γερμανούς ως ελευθερωτές. Μία ακόμη λανθασμένη εκτίμηση της γερμανικής αντικατασκοπείας υπό τον ναύαρχο Βίλχελμ φον Κανάρις ήταν ο αριθμός των μαχητών στην Κρήτη, τους οποίους υπολόγιζαν σε μόνο 5.000 άνδρες.

Στις 4 το απόγευμα της 20ης Μαΐου ένα νέο κύμα αλεξιπτωτιστών έπεσε στο Ρέθυμνο και μία ώρα αργότερα στο Ηράκλειο. Τώρα, οι μάχες διεξάγονταν σε τέσσερα μέτωπα: Χανιά, Μάλεμε, Ρέθυμνο και Ηράκλειο.

Γερμανοί στρατιώτες κάνουν ανίχνευση της περιοχής, λίγο έξω από το Ηράκλειο.

Η πρώτη μέρα της Μάχης της Κρήτης έληξε με μεγάλες απώλειες για τους Γερμανούς και αβέβαια έκβαση. Ο Διοικητής των γερμανικών δυνάμεων, πτέραρχος Κουρτ Στούτεντ, απογοητευμένος από την εξέλιξη των επιχειρήσεων, σκέφθηκε ακόμη και την αυτοκτονία, αναλογιζόμενος την υπόσχεση που είχε δώσει στον Φύρερ για μια εύκολη νίκη.Το βράδυ της ίδιας μέρας, μετά από μεγάλες περιπέτειες, ο βασιλιάς Γεώργιος Β' και η εξόριστη Ελληνική κυβέρνηση μεταφέρθηκαν με βρετανικό πολεμικό στην Αίγυπτο.

Από τα ξημερώματα της 21ης Μαΐου οι μάχες συνεχίσθηκαν με ιδιαίτερη σφοδρότητα και στα τέσσερα μέτωπα. Οι Γερμανοί επικεντρώθηκαν στην κατάληψη του αεροδρομίου του Μάλεμε, όπως ήταν ο πρωταρχικός τους στόχος και τα κατάφεραν προς το τέλος της ημέρας. Επωφελήθηκαν από την ασυνεννοησία στις τάξεις των Συμμάχων, αλλά υπέστησαν και πάλι μεγάλες απώλειες. (Ανάμεσα στους γερμανούς αλεξιπτωτιστές που κατέλαβαν το Μέλεμε ήταν μια μεγάλη προσωπικότητα του αθλητισμού και της πυγμαχίας, ο πρώην παγκόσμιος πρωταθλητής βαρέων βαρών Μαξ Σμέλινγκ 36 ετών, που έφερε το βαθμό του δεκανέα).

Η κατάληψη του αεροδρομίου ήταν στρατηγικής σημασίας για την εξέλιξη των επιχειρήσεων. Οι Γερμανοί άρχισαν να μεταφέρουν μεγάλες δυνάμεις από την Ελλάδα και με τον σύγχρονο οπλισμό που διέθεταν ήταν θέμα χρόνου η κυριαρχία τους στην Μεγαλόνησο. Στις 28 Μαΐου οι Γερμανοί είχαν απωθήσει τις συμμαχικές δυνάμεις προς τα νότια, καθιστώντας τον αγώνα τους μάταιο. Έτσι, το Λονδίνο αποφάσισε την απόσυρση των δυνάμεων της Κοινοπολιτείας από την Κρήτη και την μεταφορά τους στην Αίγυπτο. Όσες μονάδες δεν τα κατάφεραν, παραδόθηκαν στους Γερμανούς. Πολλοί Έλληνες μαχητές και μαζί τους 500 Βρετανοί ανέβηκαν στα απρόσιτα βουνά της Κρήτης για να συνεχίσουν τον αγώνα. Την 1η Ιουνίου, με την παράδοση 5.000 μαχητών στα Σφακιά, έπεσε η αυλαία της Μάχης της Κρήτης.

Οι απώλειες για τους Συμμάχους ήταν: 3.500 νεκροί, 1.900 τραυματίες και 17.500 αιχμάλωτοι. Οι Γερμανοί, σύμφωνα με δικά τους στοιχεία, είχαν 3.986 νεκρούς και αγνοούμενους, 2.594 τραυματίες, ενώ έχασαν 370 αεροπλάνα. Σύμφωνα, όμως, με συμμαχικούς υπολογισμούς, οι γερμανικές απώλειες ξεπέρασαν τις 16.000.

Η Μάχη στην Κρήτη ονομάστηκε και «Νεκροταφείο των γερμανών αλεξιπτωτιστών», εξαιτίας των μεγάλων απωλειών τους, γεγονός που ανάγκασε τον Χίτλερ να διατάξει τον τερματισμό κάθε αεραποβατικής επιχείρησης στο μέλλον. Από την πλευρά τους, οι Σύμμαχοι εντυπωσιάστηκαν από τις μεγάλες δυνατότητες των αλεξιπτωτιστών στην μάχη και δημιούργησαν τις δικές τους αεραποβατικές δυνάμεις.

_________

Ντοκιμαντέρ του History Channel: "Η Μάχη της Κρήτης"

Πηγή: Περί Πάτρης

Μετά την αποχώρηση των Ιταλών τον Σεπτέμβριο του 1943, ένα μεγάλο μέρος των Εβραίων της Αθήνας εγκατέλειψε την πόλη. Ο λόγος φυσικά ήταν ότι ήθελαν να αποφύγουν τις γερμανικές διώξεις. Η μυστική αποχώρησή τους οργανώθηκε με την σύμπραξη του μηχανισμού του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ.

Πολλές φορές οι κομμουνιστές έχουν υποστηρίξει την ταξική φύση του αγώνα του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ κατά την Κατοχή. Ισχυρίζονται ότι το ΕΑΜ εκτός απ΄τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα που έλεγε ότι έκανε, παράλληλα αγωνιζόταν και υπέρ του απλού λαού, των φτωχών λαϊκών στρωμάτων. Προσπαθούν να παρουσιάσουν το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ σαν εκφραστή των δικαιωμάτων της φτωχολογιάς.

Τον Μάιο του 1945 την χώρα συντάραξε το τραγικό ναυάγιο του ναρκαλιευτικού "Σπερχειός", που είχε διατεθεί από το Ναυτικό για την εξυπηρέτηση των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών. Περισσότερα από 100 άτομα έχασαν την ζωή τους στο ναυάγιο αυτό, που έπληξε ιδιαίτερα την Σύρο, η οποία θρήνησε έναν μεγάλο αριθμό θυμάτων!

Το Ελληνικό ναρκαλιευτικό Σπερχειός, ήταν πρώην Νορβηγικό φαλαινοθηρικό που επιτάχθηκε από το Βασιλικό Ναυτικό της Νορβηγίας με το όνομα NOBLE NORAH και διαρκούντος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου παραχωρήθηκε στο τότε Ελληνικό Βασιλικό Ναυτικό στην Μέση Ανατολή.

Το πλοίο αυτό ήταν καθ΄ όλα όμοιο με το ναρκαλιευτικό "Αλφειός" και παραλήφθηκε τον Αύγουστο του 1943 για γρίππιση ναρκών (ναρκαλιεία) στις ακτές και προσβάσεις παρά την Αλεξάνδρεια και το Πορτ Σάιδ καθώς και για συνοδείες τοπικών νηοπομπών μεταξύ των δύο αυτών λιμένων και της Κύπρου.

Μετά την απελευθέρωση ο Σπερχειός κατέπλευσε με τα λοιπά πλοία του Στόλου στον Πειραιά και χρησιμοποιήθηκε σε διάφορες αποστολές καθώς και σε μεταφορά αξιωματικών υπαλλήλων και άλλων προσώπων στα νησιά του Αιγαίου, δεδομένου ότι όλα τα Ελληνικά επιβατηγά πλοία είχαν βυθισθεί διαρκούντος του πολέμου.

2 Μαΐου 1945. Η μάχη του Βερολίνου έχει λήξει αλλά στην Ελλάδα η Κρήτη και τα Δωδεκάνησα θα παραμείνουν για λίγες ακόμη μέρες υπό Γερμανική κατοχή. Όμως στον Σαρωνικό θα χαθούν και άλλες ζωές, όχι από κάποια τορπίλη ή νάρκη αλλά από ένα ατύχημα.

Eνώ ο Σπερχειός έπλεε 5 ναυτικά μίλια βόρεια της Άκρας Ζούρβας της Ύδρας, στις 08.30 μ.μ. λόγω υπερφόρτωσης ανατράπηκε και βυθίστηκε, γεμάτο επιβάτες, παρασύροντας στο βυθό περισσότερα από 80 άτομα (επιβάτες και μέλη πληρώματος). Το πλοίο είχε αποπλεύσει από τον Πειραιά με προορισμό Σύρο, Χίο, Μυτιλήνη και Σάμο. Μιας και ήταν Μεγάλη Τετάρτη, τα πλοίο ήταν κατάμεστο από περίπου 120 επιβάτες, πολύ παραπάνω απʼ όσους επιτρεπόταν να μεταφέρει!

Το πλοίο δεν ακολούθησε την αναμενόμενη πορεία, παραπλέοντας τις ακτές της Αττικής. Ο λόγος ήταν πιθανότατα ότι δεν είχε καθαριστεί ακόμη το Γερμανικό ναρκοπέδιο που εκτεινόταν από την Αίγινα ως τις Φλέβες...

Έτσι, το ΣΠΕΡΧΕΙΟΣ είτε έπλευσε εντός κάποιου δίαυλου που είχε καθαριστεί (πορεία Α), είτε από το Στενό των Μεθάνων (πορεία Β). Έτσι μετά από τρεις και μισή ώρες πλεύσης είχε φτάσει 6-7 μίλια βόρεια του Ακρωτηρίου Ζούρβα της Ύδρας και εκεί ο πλοίαρχος Δ. Βογιατζής έστρεψε το πλοίο για να βάλει ρότα για Σύρο. Τότε το πλοίο μπατάρισε και σε λίγα λεπτά είχε βυθιστεί συμπαρασύροντας πάνω από 80 άτομα στο βυθό.

Τα σκάφη που έφτασαν σε βοήθειά του, περισυνέλεξαν 36 ναυαγούς, ενώ άλλο ένα άτομο έφτασε στην ακτή κολυμπώντας επί 9 ώρες! Κυβερνήτης του πλοίου ήταν ο έφεδρος ανθυποπλοίαρχος Δ. Βογιατζής. Στο ναυάγιο αυτό πνίγηκε και ο Πλοίαρχος του Β.Ν. Ι. Βλαχόπουλος που επέβαινε ως επιβάτης.

Ο πλοίαρχος καταδικάστηκε σε ανθρωποκτονία εξ αμελείας στις 3 Ιουνίου 1945. Εις μνήμη των συριανών νεκρών του ναυαγίου κεντρική οδός της Ερμούπολης ονομάστηκε οδός Θυμάτων Σπερχειού.

Πηγή: Περί Πάτρης

Ο Κωνσταντίνος Κουκίδης γεννήθηκε το 1924, με καταγωγή από τον Πόντο.