Ο Ίων Δραγούμης στα 1912 υπηρετούσε στον Ελληνικό Στρατό της Ελευθερίας κι ευτύχησε να μπει πρώτος στη Θεσσαλονίκη και να γράψει ο ίδιος το πρωτόκολλο της απελευθέρωσης της πόλης. Γράφει σχετικά στο ημερολόγιό του:

«… Με κάλεσε ο Διάδοχος και μου είπε να πάω στη Θεσσαλονίκη με τους αξιωματικούς του επιτελείου (Β. Δούσμανη, Ι. Μεταξά κ.ά.), για να συζητήσουμε και κλείσουμε συμφωνίες με τον Ταχσίν πασά για την παράδοση της Θεσσαλονίκης,

Βιαζόμουν να φύγουμε.

Τέλος φύγαμε. Περάσαμε τη  γέφυρα του Γαλλικού και κατά τις 8 το πρωί φθάσαμε στο σταθμό της Θεσσαλονίκης.

Όταν μπήκαμε στη Θεσσαλονίκη, μια συγκινημένη ηδονή με γέμιζε όλον, τέτοια που δεν μπορώ να την περιγράψω… Εμείς οι λίγοι, που δουλέψαμε χρόνια στη Μακεδονία, για να κάνουμε το Έθνος να πολεμήσει για δαύτην και να την πάρει, να που είδαμε με τα ίδια μάτια τα αποτελέσματα της εργασίας μας, την εκπλήρωση των πόθων μας, το στεφάνωμα των κόπων μας.

Στην αίσθηση, που είχα μπαίνοντας στη Θεσσαλονίκη, πρέπει να λογαριάσεις και τούτο το στοιχείο, για να την καταλάβεις: Έμπαινα στην ψυχή των ραγιάδων κι ένιωθα τη χαρά τους, που μας έβλεπαν εμάς, τον Ελληνικό στρατό, να μπαίνει νικηφόρος στην πατρίδα τους και να εκπληρώνεται ένας προαιώνιος πόθος.

Στη Μητρόπολη εγώ ανέβασα την Ελληνική Σημαία…»

Πηγή: (Από το βιβλίο του Α. Κωστόπουλου και της Β. Κωτουλοπούλου – Κωστοπούλου Μακεδονικός Αγώνας – ιστορικό ανθολόγιο, Εκδόσεις Μαλλιαρής Παιδεία)