Ο χλευασμός από ανθρώπους φέρνει λύπη στην καρδιά, γίνεται όμως αιτία εξαγνισμού σε όποιον τον υπομένει.
Αν θέλεις να σε επαινούν οι άνθρωποι χωρίς αυτό να σε καταδικάζει, αγάπησε πρώτα το να σε ελέγχουν για τα αμαρτήματά σου.
Όση ντροπή δεχτεί κανείς για την αλήθεια του Χριστού, εκατό φορές περισσότερο θα δοξαστεί από πολλούς. Το καλύτερο όμως είναι να κάνει κάποιος το κάθε καλό για χάρη των μελλοντικών αγαθών.
Όταν δεις έναν λογισμό να σε παρακινεί σε ανθρώπινη δόξα, να ξέρεις καλά ότι σου ετοιμάζει ντροπή.
Ρίζα της αισχρής επιθυμίας είναι ο ανθρώπινος έπαινος, όπως ακριβώς ρίζα της σωφροσύνης είναι ο έλεγχος της κακίας και όχι όταν τα ακούμε, αλλά όταν τα δεχόμαστε.
Όταν κάποιος σε βλάψει ή σε προσβάλλει ή σε κατατρέξει, εσύ να μη σκέφτεσαι το παρόν, αλλά να περιμένεις το μέλλον και θα διαπιστώσεις ότι σου έγινε πρόξενος πολλών καλών, όχι μόνο σε αυτή τη ζωή, αλλά και στη μέλλουσα.
Αν δεις κάποιον να σε επαινεί υποκριτικά, να περιμένεις από αυτόν κατηγορία σε κατάλληλη στιγμή.
Όταν πάθεις κάτι προσβλητικό από ανθρώπους, αμέσως να σκεφθείς ότι θα σου έρθει δόξα από τον Θεό. Έτσι και στην προσβολή θα μείνεις χωρίς λύπη και ταραχή, και στη δόξα, όταν έρθει, θα βρεθείς έμπιστος και ακατάκριτος.
Όταν ευδοκήσει ο Θεός να σε επαινούν πολλοί, μην ανακατώσεις τίποτε το επιδεικτικό σε αυτό που οικονόμησε ο Θεός, για να μην αλλάξουν πάλι τα πράγματα(*) και πέσεις στον αντίθετο.
Όταν δεις κάποιον να υποφέρει από πολλές προσβολές, να ξέρεις ότι επειδή είχε γεμίσει για τα καλά από τον λογισμό της κενοδοξίας, θερίζει με αηδία τους καρπούς αυτών που έσπειρε στην καρδιά του.
Εκείνος που αγαπά την ηδονή λυπάται, όταν τον κατηγορούν και όταν κακοπαθαίνει, ενώ αυτός που αγαπά τον Θεό λυπάται, όταν τον επαινούν και όταν όλα του έρχονται βολικά.
____________________
Υποσημειώσεις:
(*) Στο κείμενο: εκκατταβαλείς. Διόρθωση: εκ μεταβολής (Περί των οιομένων… παράγραφος ξθ’ Φιλοκαλία Α’, σ’. 113).
Πηγή: (Από το βιβλίο: Ευεργετινός: «Ήτοι Συναγωγή των θεοφθόγγων ρημάτων και διδασκαλιών των θεοφόρων και αγίων πατέρων, από πάσης γραφής θεοπνεύστου συναθροισθείσα», Τόμος 2ος, Νεοελληνική απόδοση: Δ. Χρισταφακόπουλος, Εκδόσεις: “Το Περιβόλι της Παναγίας”, 2001), (Πηγή ψηφ. κειμένου: orp.gr, Επιμέλεια: Σοφία Μερκούρη), Η άλλη όψη