Θησαύρισμα ἰδεῶν καί ἀναφορῶν γιά τήν Ὀρθοδοξία καί τόν Ἑλληνισμό
18 Δεκεμβρίου 2024

Κατήχηση: Ένα βοσκόπουλο, εκλεκτός του Θεού [2015]

david 01

(Ἀναφορά στά παιδικά χρόνια τοῦ Δαβίδ. Ἕνα ἄσημο καί ταπεινό βοσκόπουλο γίνεται βασιλιάς τοῦ Ἰσραήλ. Ὁ Θεός δοξάζει τούς ταπεινούς.)

 

Α’. Μικρή Εἰσαγωγή

Σήμερα, παιδιά, θά μεταφερθοῦμε σέ κάποια βοσκοτόπια τῆς Βηθλεέμ. Ἐκεῖ θά γνωρίσουμε ἕνα μικρό βοσκόπουλο, τό ὁποῖο, ὅταν μεγάλωσε, ἔγινε ὁ πιό γνωστός καί σπουδαῖος βασιλιάς τοῦ Ἰσραήλ.
- Ποιός γνωρίζει νά μᾶς πεῖ τό ὄνομά του;...
- Πολύ σωστά, εἶναι ὁ προφήτης καί βασιλιάς Δαβίδ. Εἶναι ὁ συγγραφέας ἑνός βιβλίου τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης πού ὀνομάζεται «Ψαλτήριον».
Ἄς δοῦμε λοιπόν τά παιδικά του χρόνια καί πῶς κατάφερε νά γίνει ἀπό ταπεινός καί ἄσημος, ἐκλεκτός τοῦ Θεοῦ καί βασιλιάς τοῦ ἀγαπημένου του λαοῦ.

 

Β’. Ἁγιογραφική Διήγηση

Τί συνέβη καί τό μικρό βοσκόπουλο, ὁ ὄγδοος γιός τοῦ Ἰεσσαί, ὁ μικροσκοπικός Δαβίδ, ἔγινε κιόλας πασίγνωστος ἥρωας σέ ὅλη τήν περιοχή τῆς Βηθλεέμ; Ὅλοι, μά πιό πολύ τά παιδιά, ἔμειναν «μέ ἀνοιχτό τό στόμα»! Αὐτό τό παιδί τοῦ δάσους ἔπνιξε μέ τά χέρια του μία ἀρκούδα - θηρίο! Δέ θά τό πίστευαν ἄν δέν ἔτρεχαν νά τή δοῦν ριγμένη ψόφια στό χῶμα! Μά πῶς ἔγινε; Νά! Ὅρμησε ἡ ἀρκούδα στό κοπάδι του. Ρίχτηκε ἄγρια καί ἔμπηξε τά σουβλερά της νύχια στό πιό ὄμορφο κριάρι του, ἕτοιμη νά τό κατασπαράξει! Δέν τό ἄντεξε ὁ μικρός Δαβίδ. Τό λυπήθηκε τό ζῶο. Στό ἅψε - σβῆσε χυμᾶ μέ τά χέρια του στό φοβερό θηρίο!
Ἡ θηριομαχία ἀρχίζει! Ὁ μικρόσωμος ἦταν ὁ Δαβίδ, ἀλλά γερός καί δυνατός. Τανάλιες σιδερένιες τά χέρια του. Μέ σβελτάδα τά τυλίγει γύρω ἀπ' τό λαιμό της! Τή σφίγγει. Ἄδικα ἡ ἀρκούδα ἀνοίγει τό φοβερό της στόμα γιά νά καταπιεῖ τό παιδί! Ἄδικα ἁπλώνει τά τρομερά της νύχια γιά νά ξεσχίσει τόν ἀντίπαλο. Πνίγεται. Σπαρταράει. Πάει! Καί τό ἴδιο τό βοσκόπουλο θαυμάζει γιά τούτη τή νίκη! «Κύριος ἐρρύσατό με»! συλλογιέται μέ ταπείνωση. Ὁ Κύριος μέ γλύτωσε.
Ὅμως, μιά τέτοια ριψοκίνδυνη πράξη δέν ἔδειχνε μόνον ὅτι στό λεπτό του σῶμα ὑπῆρχε δύναμη πολλή. Ἔδειχνε ἀκόμα πώς μέσα σ' αὐτό κατοικοῦσε καί ψυχή δυνατή!
Ἄς τόν παρακολουθήσουμε στίς κοιλάδες καί τούς λόφους, τίς πηγές καί τά δάση, γιά νά δοῦμε πῶς ζεῖ.
Ἥσυχα βόσκουν τά πρόβατα τ' ἄφθονο χορτάρι. Γαλήνη ἁπλώνεται γύρω κι ὁ Δαβίδ βρίσκει εὐκαιρία. Τόν βλέπετε; Γονάτισε τώρα. Τά μάτια του εὐλαβικά βλέπουν ψηλά. Τά χέρια κρατοῦν τή δεκάχορδη λύρα, τό μουσικό του ὄργανο. Κι ἀρχίζει. Παίζουν τά δάχτυλα γοργά στίς χορδές ἐπάνω καί ψάλλει μέ τή γλυκιά φωνή του.
Ἐκεῖ πού ὁ Δαβίδ τραγουδάει τά τραγούδια τῆς λατρείας του στόν Ποιητή τοῦ κόσμου, ξαφνικά βλέπει νά φθάνει λαχανιασμένος ἕνας του ἀδελφός.
- Δαβίδ, τοῦ λέει. Τρέξε στό σπίτι κάτω στό χωριό. Ἔχει ἔρθει ὁ τρανός προφήτης Σαμουήλ. Ζητάει νά σέ δεῖ. Σέ θέλει.
Τί τάχα νά ἤθελε τόν Δαβίδ ὁ Σαμουήλ;
Πικραμένος ἀπό τά βάσανα τοῦ λαοῦ του ὁ γέροντας Προφήτης, ξάφνου πῆρε ἀπό τόν Κύριο τήν ἐντολή.
- Σαμουήλ, σήκω νά πᾶς στή Βηθλεέμ. Ἐκεῖ θά μυρώσεις μ' εὐλογημένο μύρο -  δεῖγμα πώς θά γίνει μιά μέρα βασιλιάς -  ἕνα ἀπό τά παιδιά τοῦ Ἰεσσαί. Ἐγώ θά σοῦ δείξω ποιό.
Κι ὁ Σαμουήλ ξεκίνησε. Μόλις ἦρθε, ἡ Βηθλεέμ ξεσηκώθηκε νά τόν ὑποδεχθεῖ. Ὁ γέροντας εὐλόγησε τό λαό. Γιά καλό σκοπό πήγαινε. Ἔπειτα ζήτησε νά δεῖ τόν Ἰεσσαί. Τόν πῆρε ἰδιαιτέρως καί τοῦ εἶπε:
- Πρόκειται νά προσφέρω θυσία στόν Θεό. Σ' αὐτή μονάχα ἐσύ θά 'ρθεις. Καί νά φέρεις μαζί σου καί τά παιδιά σου. Θέλω νά τά δῶ ἕνα - ἕνα. Γιατί ἀπ' αὐτά κάποιο εἶναι ἐκλεκτός τοῦ Θεοῦ.
Στά λόγια τοῦ Προφήτη ἀναγάλλιασε ἡ καρδιά τοῦ πατέρα. Ἔτρεξε ὁλόχαρος καί εἰδοποίησε τούς γιούς του.
Ὁ Σαμουήλ περιμένει. Καί νά, ὁ Ἰεσσαί καμαρωτά ὁδηγεῖ τόν πρωτότοκο γιό του, τόν Ἐλιάβ, τόν πιό ἀγαπημένο του. Ποιόν ἄλλον θά εἶχε διαλέξει ὁ Θεός; Γιατί ὁ Ἐλιάβ εἶναι ψηλός, καλοδεμένος, ὡραῖος. Ὁ Σαμουήλ τόν κοιτάζει μέ θαυμασμό. Αὐτός θά εἶναι, σκέφτεται, τοῦ Θεοῦ ὁ διαλεχτός. Μά ὄχι. Μιά φωνή, πού ἀκούει μονάχα ὁ Προφήτης, μιλάει καί λέει:
- Σαμουήλ, δέν εἶναι αὐτός πού ἔχω ἐκλέξει. Ὁ Σαμουήλ τότε εἶπε στόν Ἰεσσαί:
- Δέν εἶναι αὐτός πού διάλεξε ὁ Κύριος. Ἄς περάσει ὁ ἄλλος.
Κι ἦρθε ὁ δεύτερος. Κι ἦρθε κι ὁ τρίτος. Μπροστά ἀπ' τόν Προφήτη πέρασαν κι οἱ ἑφτά γιοί τοῦ Ἰεσσαί. Μά κανένας τους δέν ἦταν ἐκεῖνος πού 'χε ἐκλέξει ὁ Θεός. Ὁ Σαμουήλ σάν δέν ἔβλεπε νά 'ρχεται ἄλλος, μέ ἀπορία ρώτησε τόν πατέρα:
- Λοιπόν, τέλειωσαν ὅλα τά παιδιά; Ἄλλος δέν εἶναι;
- Ἄ, ναί, ἀπάντησε ὁ Ἰεσσαί, ὁ πιό μικρός. Μ' αὐτός βόσκει τά πρόβατα.
- Στεῖλτε ἀμέσως νά τόν φωνάξετε. Δέν πρόκειται σήμερα νά καθίσουμε σέ τραπέζι νά φᾶμε, ἄν κι αὐτός δέν ἔρθει.
Τό καλό τσοπανόπουλο δέν μπόρεσε νά καταλάβει τί ἦταν ἐκεῖνα πού τοῦ ἀράδιαζε γρήγορα-γρήγορα ὁ ἁδελφός του. Μιά φορά κατάλαβε πώς ἔπρεπε νά φθάσει τό γρηγορότερο στό σπίτι. Δέν περπατάει. Πετάει. Μά συγχρόνως τρέχουν καί πηδοῦν μέσα του, ἡ μιά κοντά στήν ἄλλη, οἱ σκέψεις. Ὁ τρανός Προφήτης τοῦ Κυρίου, ὁ Σαμουήλ, εἶναι στό σπίτι τους! Κύριε Θεέ! Γιά καλό νά 'χε πάει; Τό παιδί καταλάβαινε κάτι νά τοῦ σφίγγει τήν καρδιά... Ἀναμμένος, ἱδρωμένος, λαχανιασμένος, βρέθηκε μπροστά στοῦ σπιτιοῦ τους τήν πόρτα. Ὁ πατέρας του τόν περίμενε.
- Ἔλα, τοῦ λέει.
Αὐτός ἀκολούθησε. Σέ λίγο εἶδε πάνω σ' ἕνα βωμό φτιαγμένο ἀπό μεγάλες πέτρες νά καπνίζει ἀκόμη τό δαμάλι πού 'χε προσφερθεῖ θυσία. Γύρω εὐλαβικά στέκονταν οἱ ἀδελφοί του καί κοντά στό βωμό εἶδε τόν Προφήτη. Μόλις τόν ἀντίκρισε ἔτσι σεβάσμιο καί μεγαλοπρεπή, τά 'χασε. Ἔσκυψε ντροπαλά τό κεφάλι καί δέν ἤξερε πῶς νά φερθεῖ.
Ὁ Σαμουήλ ἔριξε ἐξεταστικό βλέμμα στό ξανθό τσοπανόπουλο. Τό εἶδε σεμνό, ντροπαλό, ὡραῖο. Εἶδε τά ἥμερα κι ἔξυπνα μάτια του. Καί τό συμπάθησε. Τήν ἴδια ὥρα ὅμως ἅκουσε καί τή φωνή του Κυρίου.
- Τρέξε, Σαμουήλ. Χρίσε τόν μικρόν αὐτόν. Εἶναι ὁ ἐκλεκτός μου.
- Ἔλα, μικρέ μου, εἶπε ἁπαλά ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ στόν Δαβίδ.
Ἐκεῖνος σαστισμένος, μέ σκυμμένο τό κεφάλι ἀπό σεβασμό, πλησίασε. Ὁ πατέρας του καί οἱ ἀδελφοί του ἔβλεπαν μέ περιέργεια. Τί θά γινόταν; Ὁ Προφήτης σήκωσε τά μάτια ψηλά κάνοντας μυστική προσευχή. Ἔπειτα πῆρε ἕνα δοχεῖο μ' εὐλογημένο μύρο καί τ' ἄδειασε στό γερμένο κεφάλι τοῦ παιδιοῦ. Ἦταν ἐξαιρετικά ἐπίσημη ἡ ὥρα αὐτή. Ὁ Δαβίδ χριόταν βασιλιάς. Μά οὔτε ὁ ἴδιος οὔτε οἱ δικοί του κατάλαβαν πολλά πράγματα ἀπ' αὐτή τήν πράξη τοῦ Σαμουήλ.

Τον ίδιο καιρό οἱ Φιλισταῖοι, λαός πολεμόχαρος, κήρυξαν πόλεμο ἐνάντια στό Ἰσραήλ. Ὁ Βασιλιάς, τ' ἀδέλφια τοῦ Δαβίδ, ὅλοι στόν πόλεμο, νά ὑπερασπιστοῦν τήν πατρίδα. Καί ὁ μικρός Δαβίδ πάλι στά βοσκοτόπια!
Φόβος καί τρόμος ἔχει πέσει στό στρατόπεδο τῶν Ἑβραίων. Ἕνας γίγαντας Φιλισταῖος, ὁ Γολιάθ, 21/2μ. ὕψος, ὁπλισμένος καί σιδερόφραχτος, φοβερός καί τρομερός, σωστό θηρίο, ἀνέβηκε κάπου ψηλά καί μέ τή βροντερή, τρομαχτική φωνή του κραύγασε:
- Γιατί νά πολεμᾶμε χίλιοι μέ χίλιους! Διαλέξτε ἕναν Ἑβραῖο νά μονομαχήσει μαζί μου. Καί ὅποιος νικήσει τόν ἄλλο, θά ὑποτάξει τό λαό του!...
Ποιός ὅμως μποροῦσε νά τά βάλει μέ τόν Γολιάθ;
Καί νά, πού κεῖνες τίς μέρες φθάνει στό στρατόπεδο τῶν Ἑβραίων ὁ μικρός Δαβίδ. Σταλμένος ἀπό τόν πατέρα του Ἰεσσαί, φέρνει ψωμιά στ' ἀδέλφια του πού πολεμοῦν. Ἡ καρδιά του ἀναστατώθηκε, ὅταν ἔμαθε ὅτι ὁ θρασύς αὐτός Φιλισταῖος εἶπε λόγια βλάσφημα γιά τόν Κύριο καί Θεό τοῦ Ἰσραήλ. Τρέχει ἀμέσως στό βασιλιά Σαούλ.
- Ἐγώ θά μονομαχήσω μέ τόν ἀλλόφυλο, εἶπε σταθερά.
- Μικρός εἶσαι καί πόλεμο δέν ξέρεις, ἀπαντᾶ καί μέ εἰρωνεία ὁ Σαούλ. Νά καί ὁ Ἐλιάβ, ἕνας ἀπό τούς ἀδελφούς τοῦ Δαβίδ.
- Γιά κοίτα τόν τσοπάνο, πού ἦλθε νά μᾶς κάνει τό γενναῖο πολεμιστή! Ἄσε τίς παλικαριές σου, μικρέ!
Μά ὁ Δαβίδ ἐπιμένει. Μπρός στήν ἐπιμονή του, ὁ Βασιλιάς τόν ντύνει μέ τήν πανοπλία του καί δίνει τήν ἄδεια! Χάθηκε ὁ μικροσκοπικός Δαβίδ μέσα στήν ἀρματωσιά τοῦ μεγαλόσωμου Σαούλ. Τά πετάει ὅλα στήν ἄκρη καί βγαίνει νά συναντήσει τό γίγαντα μέ τή σφεντόνα του μόνο.
- Ὁ Θεός μέ βοήθησε πολλές φορές νά σώσω τά κοπάδια μου ἀπό ἀρκοῦδες καί λιοντάρια. Τά κυνηγοῦσα καί τά 'πνιγα. Θά μέ βοηθήσει καί τώρα! Δέν πάω στηριγμένος στίς δικές μου δυνάμεις, οὔτε μέ ὅπλα. Πηγαίνω στηριγμένος στή δύναμη
τοῦ Θεοῦ. Μέ ὅπλο μου μόνο τήν πίστη στή βοήθειά Του.
Μέ εἰρωνεῖες καί κοροϊδίες ἀντίκρισε ὁ φοβερός Γολιάθ τό μικρό ἀντίπαλό του! Φουσκωμένος ἀπό ἐγωισμό καί ἔπαρση, ποῦ νά καταλάβει τήν εὐγένεια καί τή μεγαλοσύνη τῆς ταπεινῆς καρδιᾶς;
- Ἔλα δῶ καί γρήγορα στέλνω τό κουφάρι σου γιά νά τό φᾶνε οἱ ἀρκοῦδες! τοῦ λέει περιφρονητικά.
- Σύ ἔρχεσαι νά μονομαχήσεις μέ σπαθί καί μέ δόρυ καί μέ ἀσπίδα. Ἐγώ ἔρχομαι στηριγμένος στό ὄνομα τοῦ Θεοῦ μου. Μέ τή βοήθειά Του θά νικήσω καί σένα καί τό λαό σου! Θά σοῦ πάρω τό κεφάλι καί θά δεῖτε τί εἶναι ὁ δικός μας Θεός! (Α' Βασ. ιζ' 45-46).
Ἁρπάζει τή σφεντόνα του, βάζει μιά πέτρα, σημαδεύει καλά! Καί!... Μπάμ! ἡ πέτρα στό μέτωπο τοῦ γίγαντα, πού τόν ξαπλώνει νεκρό!...
Νικητής, μέ μιά σφεντόνα καί μιά πέτρα, ὁ μικρός Δαβίδ! Πανικόβλητοι, ὅπου φύγει - φύγει οἱ Φιλισταῖοι! Νικητής καί θριαμβευτής ὁ Δαβίδ! Μά, τό ἴδιο ταπεινός! Δίνοντας μέ ψαλμούς καί ὕμνους τή δόξα στόν Κύριο καί Θεό του!
 

Γ´. Γύρω ἀπό τό Σύνθημα

Καί θά 'λεγε κανείς, παιδιά, τί κρίμα ἕνα τέτοιο ἁξιόλογο παιδί νά χαραμίζεται μέ τά κοπάδια στίς ἐρημιές! Ὅμως εἶχε ὁ Θεός τό σχέδιό Του. Ἐπάνω στό γερό θεμέλιο τῆς ταπείνωσης ἔπρεπε νά στηρίξει τό βασιλικό του ἀξίωμα. Ἔγινε αὐτός, τό παραγνωρισμένο παιδί τοῦ δάσους, μιά ἀπό τίς μεγαλύτερες προσωπικότητες τῆς Π. Διαθήκης. Πολεμιστής, στρατηγός ἀπό τούς λίγους τῆς ἱστορίας, βασιλιάς πανένδοξος, προφήτης ξακουστός, πρόγονος τοῦ Χριστοῦ, ὁ ἐμπνευσμένος ποιητής, ὁ ἀθάνατος μουσικός. Κανένας ποιητής ἀπ' ὅσους εἶδαν οἱ αἰῶνες δέν ἀγγίζει τόν Δαβίδ.
Ἔτσι συμβαίνει πάντα. Ἡ ἀληθινή δόξα ἀρχίζει ἀπό τήν ταπείνωση. Στήν ταπείνωση θεμελιώνεται.
Ὁ Κύριός μας τό ἔχει πεῖ καθαρά: «Ὁ ταπεινῶν ἑαυτόν ὑψωθήσεται» (Λουκ. ιδ' 11). Γι’ αὐτό το σύνθημά πού μᾶς δίνει σήμερα μέ τη ζωή του ὁ Δαβίδ εἶναι:

 

Σύνθημα:
Ὁ Θεός δοξάζει τούς ταπεινούς.


Παιχνίδι:
Σε χαρτάκια μακρόστενα γράφουμε παροιμίες. Σε κάθε χαρτί μία παροιμία και κατόπιν κόβουμε το χαρτί σε τρία κομμάτια. Ανακατεύουμε όλα τα κομμάτια και μοιράζουμε στα παιδιά από ένα. Τα παιδιά ψάχνουν να βρούνε όλα τα κομμάτια της παροιμίας τους. Κερδίζει η ομάδα που θα τελειώσει πρώτη.

 

imml neothtas 01

 ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e
): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1,
Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα

 

Δεν ξεχνώ

ΦΑΚΕΛΟΣ ΕΚΤΡΩΣΕΙΣ [1986 - 2016]: 30 Χρόνια από τήν ψήφιση…

Ιωάννης Θαλασσινός, Διευθυντής Π.Ε.ΦΙ.Π. 04-10-2017

Ποιός ἄραγε θυμᾶται τή θλιβερή ἐπέτειο τῆς ψήφισης, ἀπό τή Βουλή τῶν Ἑλλήνων, τοῦ ἐπαίσχυντου...

ΕΛΛΗΝΕΣ και ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ ΟΡΘΟΔΟΞΟΙ μποϊκοτάρετε τα προϊόντα εταιρειών που αφαιρούν…

Χριστιανική Εστία Λαμίας 03-10-2017

Οἱ μάσκες ἔπεσαν γιά ἀκόμα μιά φορά. Ἑταιρεῖες γνωστές στούς Ἕλληνες καταναλωτές ἀφαίρεσαν ἀπό τά...

Σύμφωνο Διαστροφικής Συμβίωσης

TIDEON 21-12-2015

Επιμένει να προκαλεί Θεό και ανθρώπους η ελληνική Κυβέρνηση, ψηφίζοντας στις 22 Δεκεμβρίου 2015 ως...

ΚΑΡΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ: Δεν θα γίνω ευκολόπιστο θύμα!

Tideon 14-12-2015

Η Κυβέρνηση μας μίλησε για την «αναγκαιότητα» και για τα πλεονεκτήματα της «Κάρτας του Πολίτη»...

Η καταιγίδα των αντιδράσεων για το «αντιρατσιστικό»

TIDEON 27-08-2014

  Λαμβάνουν διαστάσεις καταιγισμού οι αντιδράσεις πλήθους φορέων και πολιτών για το λεγόμενο «αντιρατσιστικό» νομοσχέδιο το...

Δεν θα γίνω «δωρητής» οργάνων χωρίς να το θέλω! …

tideon.org 02-05-2013

  Kαταθέτουμε την αρνητική δήλωση μας προς τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ). Ο νόμος αφήνει πολλά...

Ποια είναι η λύση αν πλήρωσες «τσουχτερές» τιμές...

Tideon 31-12-2012

Ποια είναι η λύση αν πλήρωσες «τσουχτερές» τιμές στο Κυλικείο του Νοσοκομείου, του Αεροδρομίου, του...

Όχι, δεν θα φύγω

Νικόλαος Ἀνδρεαδάκης, ὁδηγός 03-04-2012

Εἶμαι νέος μὲ οἰκογένεια, ἔχω ὅλη τὴ ζωὴ μπροστά μου… Λόγῳ ἐπαγγέλματος ἔχω τὴ δυνατότητα...

ΜΝΗΜΟΝΙΟ: Δεν ξεχνώ αυτούς που παρέδωσαν αμετάκλητα και άνευ όρων…

tideon 07-11-2011

  ΜΝΗΜΟΝΙΟ: Δεν ξεχνώ αυτούς που παρέδωσαν αμετάκλητα και άνευ όρων την ΕΘΝΙΚΗ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ και έκαναν...

ΚΑΤΑΛΑΒΕΣ ΤΩΡΑ ...;

ΚΑΤΑΛΑΒΕΣ ΤΩΡΑ ... 15-02-2011

   Κατάλαβες τώρα ... γιατί σε λέγανε «εθνικιστή» όταν έλεγες πως αγαπάς την Πατρίδα σου;    Για να...

Τώρα πια γνωρίζω τους 10 τρόπους που τα ΜΜΕ μου…

ΤΡΑΠΕΖΑ ΙΔΕΩΝ 25-12-2010

Τώρα πια γνωρίζω τους 10 τρόπους που τα ΜΜΕ μου κάνουν πλύση εγκεφάλου και πώς...