Τράπεζα Ἰδεῶν
Θησαύρισμα ἰδεῶν καί ἀναφορῶν γιά τήν Ὀρθοδοξία καί τόν Ἑλληνισμό
info@tideon.org
Οι πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις για τη διδασκαλία του μαθήματος των Θρησκευτικών, στα σχολεία της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, φέρνουν στο προσκήνιο για μια ακόμη φορά τα «Εκκλησιαστικά Κατηχητικά Σχολεία», τα οποία λειτουργούν στις κατά τόπους Ιερές Μητροπόλεις υπό την εποπτεία της Αποστολικής Διακονίας.
Η μείωση των ωρών διδασκαλίας των Θρησκευτικών στα σχολεία, μεγαλώνει ακόμη περισσότερο το κενό, που άλλωστε πάντοτε υπήρχε, στο θέμα της κατήχησης, δηλαδή της κατάρτισης των μαθητών στα δόγματα της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Χριστού.
Για πολλά χρόνια, το κενό αυτό το κάλυπταν κατά το δυνατόν τα Εκκλησιαστικά Κατηχητικά Σχολεία. Με τα σημερινά δεδομένα, η ανάγκη αυτή καθίσταται επιτακτική καθώς το κενό που καλούνται να καλύψουν τα Κατηχητικά Σχολεία, είναι τεράστιο.
Ευγνωμονώ, για τη μεγάλη δωρεά - μέγιστη ευλογία του Θεού - που είχα καθώς φοίτησα σ τα Εκκλησιαστικά Κατηχητικά Σχολεία της Ιεράς Μητροπόλεως Μεσσηνίας, στα μαθητικά μου χρόνια και κυρίως τα γυμνασιακά, την περίοδο 1966-1972.
Στο «Κατηχητικό Σχολείο», μέσα από τα «μαθήματα ορθόδοξης κατήχησης», τις «λατρευτικές ευκαιρίες», το «παιχνίδι», τις «εκδρομές» τις «κατασκηνώσεις», τις «εορταστικές εκδηλώσεις» και πολλά άλλα, εφοδιάστηκα με ένα «άυλο πτυχίο», πριν καν ξεκινήσω τις ακαδημαϊκές μου σπουδές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση με σκοπό τη λήψη ενός συμβατικού πτυχίου χρησίμου για την επαγγελματική μου αποκατάσταση.
Στο διάβα της ζωής μου φοίτησα σε αρκετά σχολεία : Ε’ Δημοτικό Σχολείο Καλαμάτας, Α’ Γυμνάσιο Καλαμάτας, Σχολεία ξένων γλωσσών, ΑΣΟΕΕ (Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών), Σχολή Ναυτικών Δοκίμων (Σχολή Δοκίμων Σημαιοφόρων Λιμενικού), Σχολείο Εκπαίδευσης χειριστών μονοκινητήριων αεροσκαφών στη Σχολή Ικάρων (Τατόι), Σχολείο ''Διαχείρισης Κρίσεων'' στη Σχολή Μετεκπαίδευσης και Επιμόρφωσης της Ελληνικής Αστυνομίας κ.α.
Τα σχολεία αυτά, είναι γεγονός ότι μου έδωσαν χρήσιμα εφόδια αλλά «περιορισμένης ισχύος» και μόνο για το «εν ενεργεία» διάστημα. Όμως, το «εν ενεργεία» διάστημα έχει ημερομηνία λήξεως τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα. Έρχεται η στιγμή που όσα σχολεία κι αν έχεις περάσει είναι απλά μια ανάμνηση και τα πτυχία τους χωρίς καμία αξία.
Σήμερα, ομολογώ ότι το Κατηχητικό Σχολειό μου έδωσε ένα πτυχίο άυλο αλλά έμψυχο. Ένα πτυχίο, με ισχύ «εφ όρου ζωής» αλλά το σπουδαιότερο, με προοπτική κατάκτησης της «αιώνιας ζωής».
Σήμερα, που ομολογουμένως υπάρχει «ηθικό έλλειμμα», στην κοινωνία, στην παιδεία και στην οικογένεια, τα Κατηχητικά Σχολεία, με την εποπτεία και ευλογία των οικείων Μητροπολιτών, προσφέρουν την καλύτερη αγωγή που δυστυχώς σταματά και επίσημα να τη δίνει το Δημόσιο Σχολείο.
ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
Υποναύαρχος Λ.Σ (ε.α)
Ο Νεομάρτυς άγιος Ιωάννης ο εκ Κονίτσης (Τούρκος και μωαμεθανός πρίν).
Ἐν Δελβινακίῳ τῇ 4ῃ Σεπτεμβρίου 2017
Ἀριθ. Πρωτ. 495
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 205ῃ
Θέμα: Ὁ Νεομάρτυς Ἅγιος Ἰωάννης ὁ ἐκ Κονίτσης (Τοῦρκος καί μωαμεθανός πρίν)
Ἀγαπητοί μου Χριστιανοί,
-Α-
Στά χρόνια τῆς Τουρκοκρατίας, ὅπως εἶναι σέ ὅλους γνωστό, πολλοί ὀρθόδοξοι χριστιανοί – κυρίως νέοι καί νέες – ἐμαρτύρησαν γιά τήν πίστη τους, γιά νά μή γίνουν μουσουλμάνοι. Ἀκόμη καί κάποιοι ἄλλοι – λίγοι πάντως – πού εἶχαν ἀλλαξοπιστήσει, ἀργότερα ἐπέστρεψαν στήν Ἐκκλησία, καί ἀξιώθηκαν καί αὐτοί νά λάβουν «τόν τῆς δικαιοσύνης στέφανον», ἀπό τά χέρια τοῦ ἀγωνοθέτη Χριστοῦ. Κι᾽ ἦταν πολύ δύσκολα τά χρόνια ἐκεῖνα τῆς τουρκικῆς σκλαβιᾶς, ὅσο κι᾽ ἄν ὡρισμένοι «προοδευτικοί» τῆς ἐποχῆς μας, προσπαθοῦν νά τά παρουσιάσουν ὡς, περίπου, ἰδεώδη. Ἀλλά ἡ ἱστορική ἀλήθεια βεβαιώνει, πώς οἱ «ραγιᾶδες» «διήρχοντο διά πυρός καί ὕδατος» (Ψαλμ. ξε΄12), ἀφοῦ εἶχαν συνεχῶς πάνω ἀπό τό κεφάλι τους τόν ἀμείλικτο Τοῦρκο δυνάστη, τετρακόσια (400) χρόνια γιά τήν νότια Ἑλλάδα, καί πεντακόσια (500) γιά τήν Θράκη, τήν Μακεδονία καί τήν Ἤπειρο.
-Β-
Καί, βέβαια, εἶναι φυσικό, οἱ χριστιανοί νά ἀντιμετώπιζαν τό μῖσος τῶν Τούρκων, ὅταν, μάλιστα, ἠρνοῦντο νά ἐξισλαμισθοῦν, καί ἀπετέλεσαν ἔτσι τήν στρατειά τῶν «Νεομαρτύρων». Συνέβη, ὅμως καί μουσουλμᾶνοι, ὄχι πολλοί, νά γίνουν χριστιανοί, καί νά ἀντιμετωπίσουν κι᾽ αὐτοί τήν δολοφονική ὀργή τῶν πρώην ὁμοθρήσκων τους. Μιά παρόμοια περίπτωση εἶναι αὐτή τοῦ Νεομάρτυρος Ἰωάννου τοῦ ἐκ Κονίτσης. Ὁ Ἰωάννης ἦταν καί μουσουλμᾶνος καί Τοῦρκος, γυιός, μάλιστα, τοῦ Σέχη τῆς Κονίτσης, ὀνομαζόμενος Χασάν.
Τώρα, πῶς ὁ εἰκοσάχρονος Χασάν προσελκύσθηκε στήν Ὀρθοδοξία, δέν τό γνωρίζουμε, ἀφοῦ «τό Πνεῦμα ὅπου θέλει πνεῖ» (Ἰωάν. γ΄ 8) καί ὁδηγεῖ τόν ἄνθρωπο – τόν κάθε ἄνθρωπο, ἀνεξαρτήτως φυλῆς καί ἔθνους – στό Φῶς καί στήν ἀλήθεια του Εὐαγγελίου. Ἐκεῖνο πού εἶναι γνωστό, εἶναι ὅτι ὁ Χασάν, ἔφηβος ἀκόμη, βρέθηκε στό Ἀγρίνιο καί, φαίνεται, ἐντυπωσιάσθηκε ἀπό τήν συνειδητή χριστιανική ζωή τῶν κατοίκων. Ζήτησε, λοιπόν, νά γίνῃ κι᾽ αὐτός χριστιανός. Τοῦ ὑπέδειξαν, ὅμως, μέ σύνεση, ὅτι τό καλλίτερο θά ἦταν νά πήγαινε στήν Ἰθάκη, πού τότε ἦταν ὑπό τήν κατοχή τῶν Ἐνετῶν, ὥστε ἡ μεταστροφή του νά μήν ἔχῃ δυσμενεῖς ἐπιπτώσεις γιά τούς Ἀγρινιῶτες χριστιανούς. Ἔτσι καί ἔγινε. Ὁ Χασάν πῆγε στήν Ἰθάκη κατηχήθηκε, βαπτίσθηκε, καί μέ τό ὄνομα πλέον Ἰωάννης ἐγύρισε στό Ἀγρίνιο, ὅπου δημιούργησε χριστιανική οἰκογένεια, ἐργαζόμενος σάν ἀγροφύλακας στό χωριό Μαχαλᾶς, σημερινές Φυτεῖες.
-Γ-
Ὅταν, ὅμως, ἔγινε γνωστό τό περιστατικό, ὁ Ἰωάννης συνελήφθη, βασανίστηκε, καί ἐπειδή δέν ἀρνήθηκε τήν χριστιανική του πίστη, ἀποκεφαλίστηκε στίς 23 Σεπτεμβρίου 1814. Τόσο βαθειά εἶχε ριζώσει μέσα του ἡ ἀγάπη γιά τόν Χριστό, ὥστε θά μποροῦσε κι᾽ αὐτός νά ἐπαναλάβῃ μαζί μέ τόν Ἀπόστολο Παῦλο: «Τίς ἡμᾶς χωρίσει ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦϗ Θλῖψις ἤ στενοχωρία ἤ διωγμός … ἤ μάχαιρα;» (Ρωμ. η΄ 35). Τίποτε δέν θά μπορέσῃ νά μᾶς χωρίσῃ «ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶν» (Ρωμ. η΄ 39).
Αὐτό τό παλληκάρι τοῦ Χριστοῦ, τόν Ἅγιο Νεομάρτυρα Ἰωάννη τόν ἐκ Κονίτσης γιορτάζει ἡ Μητρόπολή μας, στίς 22 καί 23 Σεπτεμβρίου 2017. Τήν παραμονή θά ψαλῇ ὁ Μέγας Ἑσπερινός καί τήν κυριώνυμη ἡμέρα θά τελεσθῇ ἡ Θεία Λειτουργία.
Σέ καιρούς ὑποτονικούς ἀπό πνευματικῆς ἐπόψεως, μορφές ὅπως αὐτή τοῦ Νεομάρτυρος Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ ἐκ Κονίτσης, πρέπει νά τιμῶνται καί νά προβάλλωνται σάν πρότυπα, πρό παντός στούς νέους μας. Γι᾽ αὐτό σᾶς περιμένω ὅλους, τόσο στόν Ἑσπερινό, ὅσο καί κυρίως στήν Θεία Λειτουργία, γιά νά συνεορτάσουμε τήν μνήμην τοῦ συμπολίτη μας Ἁγίου Ἰωάννου καί νά ἀντλήσουμε δύναμη ἀπό τό ἡρωϊκό του φρόνημα.
Χρόνια πολλά, καλά, ἅγια, εὐλογημένα, ἡρωϊκά.
Διάπυρος πρός Χριστόν εὐχέτης
Ὁ Μητροπολίτης
+ Ὁ Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανῆς καί Κονίτσης ΑΝΔΡΕΑΣ
Πηγή: Ακτίνες
ΤΟ ΣΗΜΕΙΟ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Πρίν ἀπό λίγες ἡμέρες ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία ἑόρτασε τήν Παγκόσμια Ὕψωση τοῦ Τιμίου καὶ Ζωοποιοῦ Σταυροῦ καί μᾶς κάλεσε νά προσκυνήσουμε τό «τρισμακάριστον ξύλον», νὰ πάρουμε κλάδους βασιλικοῦ πού τό στολίζουν καί νά λάβουμε χάρη καὶ εὐλογία. Τήν ἡμέρα αὐτή, στίς λεγόμενες Καταβασίες τοῦ Ὄρθρου, ψάλλαμε καί ἕναν ὕμνον πού μᾶς ὑπενθυμίζει ἕνα πολύ θαυμαστό γεγονός ἀπό τήν Παλαιά Διαθήκη. Ἄς δοῦμε τί λέει ὁ ὕμνος καί τί σημαίνει (στίς Ὁμάδες Λυκείου ἄς δοθεῖ ἔμφαση στό κείμενο-ἑρμηνεία τοῦ ὕμνου, ἐνῶ στίς Ὁμάδες Γυμνασίου ἄς τονιστεῖ περισσότερο ἡ διήγηση).
ΚΕΙΜΕΝΟ-ΕΡΜΗΝΕΙΑ
«Σταυρὸν χαράξας Μωσῆς, ἐπ' εὐθείας ράβδῳ, τὴν Ἐρυθρὰν διέτεμε, τῷ Ἰσραὴλ πεζεύσαντι, τὴν δὲ ἐπιστρεπτικῶς, Φαραὼ τοῖς ἄρμασι κροτήσας ἤνωσεν, ἐπ' εὔρους διαγράψας, τὸ ἀήττητον ὅπλον, διὸ Χριστῷ ἄσωμεν, τῷ Θεῶ ἠμῶν, ὅτι δεδόξασται».
Ὁ Μωυσῆς, ἀφοῦ χάραξε σέ εὐθεία γραμμή στό νερό μέ τή ράβδο του τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ, χώρισε στά δύο τήν Ἐρυθρά θάλασσα, γιά νά περάσει πεζός ὁ Ἰσραηλιτικός λαός. Καί τήν ἴδια τήν θάλασσα, ὅταν ἐπέστρεψαν μέ ἄρματα τοῦ Φαραώ καταδιώκοντας τό λαό, ἀφοῦ τήν χτύπησε πλαγίως, τήν ἕνωσε πάλι σχηματίζοντας στό πλάτος τῆς θάλασσας τό ἀήττητο ὅπλο (τοῦ Σταυροῦ). Γι' αὐτό ἄς ἀνυμνοῦμε τόν Θεό μας, διότι μέ ὅ,τι ἔκανε δοξάστηκε ἡ δύναμή Του.
ΔΙΗΓΗΣΗ (Ἐξ. ιδ' 1-31)
Βρισκόμαστε στά 1500 περίπου π.Χ. Ὁ Μωυσῆς τό ἔχει ἐπιτύχει πλέον. Ἀφοῦ δέν μπόρεσε νά πείσει τόν Φαραώ μέ λογικά ἐπιχειρήματα, τόν ἔπληξε ἤδη μέ δέκα φοβερές πληγές καί τόν ἀνάγκασε, ἐκεῖνον τόν πανίσχυρο καί αὐταρχικό δυνάστη, νά ὑποκύψει καί νά ἀφήσει ἐπιτέλους τό λαό τοῦ Θεοῦ περίπου 2.000.000 ψυχές ― νά πορευθεῖ πρός τή γῆ τῶν πατέρων του, τή Γῆ τῆς Ἐπαγγελίας.
Ὁ Μωυσῆς πηγαίνει μπροστά. Μία οὐράνια νεφέλη σκεπάζει ὅλο τό καραβάνι τῶν προσφύγων καί τό καθοδηγεῖ. Ὅπου δείχνει ἡ νεφέλη, ἐκεῖ προστάζει ὁ Θεός νά πορευθοῦν. Καί τί παράδοξο στ' ἀλήθεια∙ ἡ νεφέλη καί ὁ προφήτης τοῦ Θεοῦ, ὁ Μωυσῆς χαράζουν δρόμο ὄχι κατ' εὐθείαν πρός Ἀνατολάς, ὥστε ν' ἀκολουθήσουν συντομότερη πορεία, τήν πιό ἁπλή, τήν παραλιακή τῆς Μεσογείου, ἀλλά κατευθύνονται πρός Νότον στήν αἰγυπτιακή ὄχθη τῆς Ἐρυθρᾶς θαλάσσης.
Ἀγγελιαφόροι καί κακοί σύμβουλοι τοῦ Φαραώ τοῦ φέρνουν πληροφορία: «Ἔχασαν τόν δρόμο τους οἱ Ἑβραῖοι, πᾶνε ἀλλοῦ γιά ἀλλοῦ. Εἶναι εὐκαιρία νά τούς φέρουμε πίσω ἤ νά τούς ἐξοντώσουμε ἐκεῖ στήν ἔρημο, πού βρίσκονται τώρα ἐγκλωβισμένοι». Συνδαυλίστηκε τό πάθος καί ἡ ἐκδίκηση στήν καρδιά τοῦ Φαραώ. Σήμανε πολεμικό συναγερμό: 600 ἅρματα μάχης καί ὅλο τό ἱππικό. «Ἐμπρός, ξεκινοῦμε νά τούς καταδιώξουμε».
Οἱ Ἑβραῖοι βλέπουν ἀπό μακριά τό σύννεφο τῆς σκόνης πού σηκώνεται, ὀσμίζονται τόν τρομερό κίνδυνο, κυριεύονται ἀπό πανικό. «Τί ἦταν αὐτό πού μᾶς ἔκανες!» κραυγάζουν ἀπεγνωσμένα εἰς βάρος τοῦ Μωυσέως. «Δέν ἤθελες νά ἐπιβαρύνουμε τά νεκροταφεῖα τῶν Αἰγυπτίων, γι' αὐτό μᾶς ἔβγαλες ἐδῶ στήν ἔρημο, γιά νά χαθοῦμε ὅλοι;».
Ὁ Μωυσῆς ἡγέτης ὄρθιος. Ὀρθός. Ἀπτόητος. Εἶναι πιστός. «Μή φοβηθεῖτε», τούς προστάζει. «Ἐλᾶτε ἐδῶ, κοντά στή θάλασσα, μαζί μου. Κοιτάξτε, ἡ νεφέλη μετακινεῖται καί μπαίνει ἀνάμεσα σέ μᾶς καί τούς ἐχθρούς. Τούς κόβει τόν ὁρίζοντα, τούς ἀκινητοποιεῖ. Καί ἤδη σουρουπώνει. Νά εἶστε ἕτοιμοι γιά πορεία». Καί, καθώς ἐνδόμυχη προσταγή Θεοῦ τόν φωτίζει, ὑψώνει τό ραβδί του πάνω στή θάλασσα καί χαράζει στόν ἀέρα μία γραμμή κάθετη ὡς πρός τόν κόλπο. Σάν κάποιο ἀόρατο μαχαίρι χωρίζει τή θάλασσα στά δυό. Καί ἄνεμος πνέει δυνατός, πού στεγνώνει τό βυθό, ὅλη τή νύχτα.
Βαθιά χαράματα ξεκινοῦν οἱ Ἑβραῖοι, μπαίνουν στό διάδρομο πού δημιουργήθηκε καί βαδίζουν. Ὀκτώ χιλιόμετρα περίπου. Μιάμιση ὥρα δρόμος. Μέχρι νά φθάσουν ἀπέναντι∙ στή χερσόνησο τοῦ Σινᾶ. Στήν καρδιά ἀγωνία, στά μάτια θάμβος. Δεξιά κι ἀριστερά τους ψηλά τείχη, τά νερά τῆς θάλασσας ἀκινητοποιημένα. Νά∙ βγαίνουν τώρα καί οἱ τελευταῖοι.
Μά στό στρατόπεδο τῶν Αἰγυπτίων ἔχουν ὅλοι ξεσηκωθεῖ. Ἡ νεφέλη ἔφυγε καί μποροῦν νά βλέπουν. Στό πρῶτο ἀχνοφῶς διακρίνουν τό διάδρομο, τό πέρασμα τῶν Ἑβραίων. Δέν κάθονται νά πολυσκεφθοῦν πῶς ἔγινε κάτι τέτοιο, ἀλλά μέ τό ἀσίγαστο μίσος τους ὁρμοῦνε μέσα στά ὅλα κι αὐτοί ξωπίσω στά θύματά τους νά προλάβουν, ἅρματα καί ἱππεῖς, νά προλάβουν νά κάνουν τό φονικό.
Ὅμως στενό τό πέρασμα. Βουλή ἄλλη τοῦ Θεοῦ. Τό πλεονέκτημά τους γίνεται ὄλεθρός τους. Μπλέκονται οἱ τροχοί τῶν ἁρμάτων. Καθυστεροῦν. Καί ὁ Μωυσῆς ἀπό τήν ἀπέναντι ἀκτή ἁπλώνει πάλι τή ράβδο, πρός τό μῆκος τῆς θάλασσας τώρα, ὁριζοντίως, δίνοντας ἐντολή στά χείλη τῶν ὑδάτων: «ἑνωθεῖτε»! Καί πραγματικά τά ὕδατα ἐπανέρχονται μέ παφλασμό καί συμπληρώνουν τό κενό πού εἶχε δημιουργηθεῖ καί καταπλακώνουν τό στράτευμα τῶν Αἰγυπτίων.
«Σταυρὸν χαράξας Μωσῆς ἐπ' εὐθείας ράβδῳ τὴν Ἐρυθρὰν διέτεμε», ψάλλουμε πανηγυρικά στήν ἑορτή τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ. Χάραξε τό Σταυρό πάνω στήν πλάτη, στό «εὖρος» τῆς Ἐρυθρᾶς θαλάσσης ὁ Μωυσῆς, μέ τό ραβδί του. Μία κατεύθυνση, γιά νά ἀνοίξει ὁ διάδρομος, καί δεύτερη κάθετη κατεύθυνση γιά νά κλείσουν τά νερά. «Ἐπ' εὔρους διαγράψας τὸ ἀήττητον ὅπλον». Στά ἀνύποπτα ἐκεῖνα βάθη τῶν χρόνων, ὁ Τίμιος Σταυρός προεικονίζεται. Ἀνοίγει δρόμο, γιά νά περάσει ὁ λαός τοῦ Θεοῦ ἀπό τή χώρα τῆς σκλαβιᾶς στή Γῆ τῆς Ἐπαγγελίας. Γίνεται δύναμη, γιά νά καταστραφοῦν οἱ ἐχθροί, ὅσο πάνοπλοι καί φοβεροί κι ἄν εἶναι.
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ-ΕΦΑΡΜΟΓΗ
Στήν ἑορτή τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ (14 Σεπτεμβρίου) ὑψώσαμε πανηγυρικά στό κέντρο τοῦ Ναοῦ, τόν Τίμιο Σταυρό τοῦ Κυρίου.
Ἐκτός ὅμως ἀπό τήν εἰδική αὐτή τελετή τῆς Ὑψώσεως ὅπου προβάλλεται στό κέντρο ὁ Σταυρός τοῦ Κυρίου, τό σχῆμα τοῦ Σταυροῦ τό βρίσκουμε ἀποτυπωμένο σέ πολλά σημεῖα γύρω μας, μέσα κι ἔξω ἀπό τίς ἐκκλησίες: Στήν κορφή τοῦ τρούλου τῶν ναῶν, στίς τοιχογραφίες, στά ἱερά σκεύη, στά ἄμφια τῶν ἱερέων, στά ἐκκλησιαστικά βιβλία. Εἶναι σκαλισμένος στό τέμπλο, στά ἔπιπλα τοῦ ναοῦ. Συχνά διακοσμεῖ τά παράθυρά του. Δεσπόζει στό κέντρο τοῦ Ἁγίου Βήματος, πίσω ἀπό τήν Ἁγία Τράπεζα. Ὅπου καί νά στρέψουμε τό βλέμμα μας μέσα στό ναό θά ἀντικρίσουμε τό Σταυρό.
1. Ποῦ ἀλλοῦ συναντοῦμε τόν Τίμιο Σταυρό; (...)
• στή σημαία καί τό κοντάρι της, δεῖγμα τῆς βαθιᾶς πίστεως τῶν Ἑλλήνων
• στά μνήματα: οἱ τάφοι τῶν Χριστιανῶν σφραγίζονται μέ τό Σταυρό τοῦ Χριστοῦ∙ πάνω σ' αὐτόν νίκησε τόν θάνατο. Ὁ ἄνθρωπος πού προσωρινά ἀναπαύεται ἐκεῖ ἀνήκει στόν Χριστό∙ θά ἀναστηθεῖ τήν ἡμέρα τῆς ἐνδόξου Δευτέρας Παρουσίας Του.
• ἐπάνω στό στῆθος μας, πλάι στήν καρδιά μας, ἀπό τή στιγμή τῆς Βαπτίσεώς μας τοποθετεῖται ὁ Σταυρός.
• Ἀπό τούς πρώτους χριστιανικούς αἰῶνες οἱ πιστοί χρησιμοποιοῦν τόν Σταυρό καί ὡς ἱερή κίνηση, σχηματίζοντας τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ μέ τήν κίνηση τοῦ δεξιοῦ χεριοῦ. Εἶναι καί αὐτή μία ἱερή συνήθεια τῶν πιστῶν πού τή διασώζει ἡ προφορική παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας κι ἔχει τό δικό της συμβολισμό:
2. Γιατί περιβάλλεται ὁ Σταυρός μέ τόση τιμή; (...)
Γιά τόν πιστό τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ εἶναι ἄρρηκτα συνδεδεμένο μέ τόν Ἐσταυρωμένο Κύριο Ἰησοῦ Χριστό. Ὅταν προσκυνοῦμε τόν Τίμιο Σταυρό, βλέπουμε μέ τά μάτια τῆς ψυχῆς καί προσκυνοῦμε τόν Ἐσταυρωμένο Κύριο Ἰησοῦ προσφέροντάς Του τήν εὐγνωμοσύνη μας γιά τή λυτρωτική θυσία Του. «Δέν ἀσπαζόμαστε τό σταυρό σάν Θεό, ἀλλά δείχνοντας τή γνήσια διάθεση τῆς ψυχῆς μας πρός τόν Ἐσταυρωμένο», γράφει ὁ Ἅγιος Ἱερώνυμος.
Ὁ Σταυρός δέν εἶναι μόνο τό ἱερό σύμβολο τῆς θυσίας τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά καί τό λάβαρο τῆς νίκης Του. Πάνω στό ξύλο τοῦ Σταυροῦ ὁ Κύριός μας κάρφωσε τίς ἁμαρτίες μας, κατατρόπωσε τόν διάβολο καί νίκησε τόν θάνατο. Μέ τή σταυρική Του θυσία μᾶς συμφιλίωσε μέ τόν Οὐράνιο Πατέρα, μᾶς ἔδωσε τή δυνατότητα τῆς σωτηρίας. Γι' αὐτό καί τό σχῆμα αὐτό, πού ὥς τότε ἦταν ὄργανο τῆς χειρότερης τιμωρίας, ἀντικείμενο αἰσχύνης, ὀδύνης καί θανάτου, μετά τή θυσία τοῦ Χριστοῦ μας ἔγινε «σημεῖον χαρᾶς», «ζωῆς ταμεῖον», δόξα τῆς Ἐκκλησίας, τό λάβαρο τῆς νίκης μας.
Ἀπό τότε, 2000 χρόνια τώρα, τρέχουμε στή σκιά τοῦ Τιμίου Σταυροῦ γιά νά ἀντλήσουμε ἀπό αὐτόν τή δύναμη καί τή χάρη τοῦ Χριστοῦ, τό φωτισμό Του, τήν προστασία ἀπό διαφόρους κινδύνους, πολλές φορές τήν ἰαματική Του ἰδιότητα. Γιατί ὅλα αὐτά τά μετεβίβασε μέ τρόπο μυστικό καί ἀκατάληπτο ὁ Χριστός στόν Τίμιο Σταυρό Του.
3. Πότε σχηματίζουμε τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ; (...)
• τήν ὥρα τῆς θείας λατρείας καί τῆς ἀτομικῆς μας προσευχῆς (πρωί, βράδυ, πρίν καί μετά τό φαγητό). Κάθε φορά πού ἀναφέρεται τό Ὄνομα τῆς Ἁγίας Τριάδος συν-ὁμολογοῦμε τήν πίστη μας κάνοντας τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ (π.χ. «Εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος», «Δόξα Πατρί...» κλπ.)
• ὅταν βγαίνουμε ἀπό τό σπίτι, ἀσφαλίζουμε τόν ἑαυτό μας (ἤ καί κατευοδώνουμε τούς ἄλλους) μέ τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ
• ὅταν ἀρχίζουμε τή μελέτη μας ἤ καί πρίν ἀρχίσουμε νά γράφουμε σ' ἕνα διαγώνισμα κάνουμε τό Σταυρό μας γιά νά πάρουμε δύναμη καί φωτισμό
• πρίν κοιμηθοῦμε, κάνουμε τό Σταυρό μας ἤ σταυρώνουμε τό μαξιλάρι μας...
• σ' ἕναν κίνδυνο, σέ κάτι ἀπρόοπτο, εὐχάριστο ἤ δυσάρεστο, ἡ πρώτη κίνηση τοῦ πιστοῦ Χριστιανοῦ εἶναι νά σχηματίσει ἐπάνω του τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ...
Μέσα λοιπόν στή ζωή τῆς Ἐκκλησίας ὁ Τίμιος Σταυρός τοῦ Χριστοῦ μας ἔχει μία ξεχωριστή θέση, εἶναι, ὅπως εἴδαμε, τό πιό γνωστό, τό πιό κοντινό, τό πιό ἀγαπημένο μας σύμβολο. Κυριαρχεῖ, δεσπόζει, ἐνδυναμώνει, σφραγίζει, ἀσφαλίζει τούς πιστούς.
4. Προσκυνοῦμε τόν Τίμιο Σταυρό, κάνουμε τό Σταυρό μας, τόν φοροῦμε στό στῆθος μας. Πῶς πρέπει νά εἶναι ἡ καρδιά μας, τί «δοχεῖο» νά ἔχει γιά νά ἀντλήσει χάρη ἀπό τόν Σταυρό, νά γεμίσει ἀπό τά δῶρα του; (...)
• Νά ἔχει πίστη στή δύναμη τοῦ Ἐσταυρωμένου Κυρίου καί στή δύναμη τῆς χάριτος πού ἔχει μεταδώσει στό Σταυρό Του. «Πολλές φορές ἕνα καί μόνο σημεῖο τοῦ σταυροῦ πού γίνεται μέ πίστη καί ἔντονα βιώματα, εἶναι ἰσχυρότερο ἀπό πολλά λόγια προσευχῆς μπροστά στό θρόνο τοῦ Ὑψίστου» (Ἅγ. Μακάριος Μόσχας) – χωρίς αὐτό νά σημαίνει ὅτι καταργοῦμε βέβαια τήν προσευχή μας.
• Νά εἶναι ἡ καρδιά μας καθαρή. Ὅπως λέει χαρακτηριστικά ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός, πρέπει «νά ἔχωμεν τό χέρι μας καθαρόν ἀπό ἁμαρτίες καί ἀμόλυντο, καί τότε ὡσάν κάνωμεν τόν σταυρόν, κατακαίεται ὁ διάβολος καί φεύγει. Εἰδέ καί εἴμεσθεν μεμολυσμένοι μέ ἁμαρτίες, δέν πιάνεται ὁ σταυρός ὁπού κάνομεν, οἱ δαίμονες δέν φοβοῦνται».
• Νά αἰσθανόμαστε τόν Σταυρό τοῦ Κυρίου καύχημά μας, ὁπότε καί μέ θάρρος ὁμολογίας θά τόν σχηματίζουμε, εἴτε περνώντας ἔξω ἀπό τό Ναό, εἴτε μέσα στήν τάξη πρίν ἀρχίσουμε νά γράφουμε στά διαγωνίσματα, εἴτε σέ ὁποιαδήποτε ἄλλη περίσταση βρεθοῦμε. Μᾶς συμβουλεύει ὁ ἅγιος Κύριλλος Ἱεροσολύμων: «Μήν ντρεπόμαστε τό σταυρό τοῦ Χριστοῦ. Κι ἄν ἄλλος ντρέπεται καί τόν κρύβει, ἐσύ κάνε φανερά τό σταυρό σου γιά νά δοῦν οἱ δαίμονες τό σημεῖο αὐτό τοῦ βασιλιᾶ Χριστοῦ καί νά φύγουν μακριά τρέμοντας». Ἔπειτα, ἄν ντραπῶ νά ὁμολογήσω τόν Σταυρό, π.χ. περνώντας ἔξω ἀπό μιά ἐκκλησία, πῶς μετά θά ἔχω τό θάρρος νά ζητήσω τή βοήθεια καί τήν προστασία Του;
• Νά σχηματίζουμε τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ πάντοτε μέ σεβασμό, μέ εὐλάβεια, μέ συναίσθηση. Δυστυχῶς ὑπάρχουν ἄνθρωποι πού χρησιμοποιοῦν ἀνευλαβῶς τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ (δέν τόν σχηματίζουν κανονικά, τόν χρησιμοποιοῦν σέ ποικίλα σύμβολα, σκουλαρίκια...) κι ἔτσι ὑποτιμοῦν τό πανίερο σύμβολο τοῦ Τιμίου Σταυροῦ.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Ὁ Τίμιος Σταυρός εἶναι γιά ἐμᾶς τούς πιστούς ἕνα πανίερο σύμβολο, τό «ἀήττητον ὅπλον». Προτυπώνεται στήν Παλαιά Διαθήκη — ὅπως γιά παράδειγμα ἀκούσαμε στή διήγησή μας νά προτυπώνεται ἀπό τό Μωυσῆ — γίνεται πραγματικότητα στό Γολγοθᾶ μέ τή θυσία τοῦ Κυρίου μας καί ἰσχύει πλέον στούς αἰῶνες. Μέχρι τή Δευτέρα Παρουσία, ὅπου τό «σημεῖον τοῦ Υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου», αὐτό τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ θά φανεῖ γιά νά σημάνει τήν ἀρχή τῆς Ουρανίου Βασιλείας.
Κι ἐμεῖς λοιπόν οἱ «Χαρούμενοι Ἀγωνιστές» ἔτσι νά τόν πιστεύουμε καί καθημερινά νά τόν χρησιμοποιοῦμε ὡς νικηφόρο ὅπλο στούς ἀγῶνες μας. Πάντοτε νά τόν φέρουμε πάνω μας μέ ἱερή καύχηση καί μέ συναίσθηση τῆς εὐλογίας καί τῆς προστασίας πού μᾶς παρέχει. Μήν ξεχνοῦμε πώς καί στό σῆμα μας, τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ ἑνώνει τή χαρά μέ τόν ἀγώνα στόν εὐλογημένο στρατό μας. «Χαρούμενοι Ἀγωνιστές» σημαίνει ἀγωνιζόμαστε μέ χαρά γιά τήν ἀρετή, γιά τό Χριστό, κάτω ἀπ' τή σκιά τοῦ Σταυροῦ Του.
ΣΥΝΘΗΜΑ: Ἀγωνιζόμαστε μέ χαρά κάτω ἀπό τή σκιά τοῦ Σταυροῦ.
Στή διάθεση τοῦ Ὁμαδάρχου:
– Τί σημαίνει ἡ ἕνωση τῶν δακτύλων τοῦ δεξιοῦ χεριοῦ μας;...
Μέ τά τρία πρῶτα δάκτυλα τοῦ δεξιοῦ χεριοῦ ἑνωμένα σφιχτά ὁμολογοῦμε τήν πίστη μας στόν ἕνα Τριαδικό Θεό: στόν Πατέρα, τόν Υἱό καί τό Ἅγιον Πνεῦμα. Τά ἄλλα δύο δάχτυλα, πού ἀκουμποῦν στήν παλάμη, συμβολίζουν τίς δύο φύσεις τοῦ Κυρίου μας, τή θεία καί τήν ἀνθρώπινη, τήν ὁποία πῆρε μέ τή σάρκωσή Του. Μ' αὐτό τόν τρόπο κάνουμε μία συμβολική ὁμολογία τῆς ὀρθοδόξου πίστεώς μας.
Ἡ κίνηση, πού ἔχει κι αὐτή συμβολισμό, γίνεται ὡς ἑξῆς: Πρῶτα φέρνουμε τό χέρι στό μέτωπο, φανερώνοντας ἔτσι ὅτι ἀγαποῦμε τόν Θεό μέ ὅλη τή διάνοιά μας, καί ὅτι ἀφιερώνουμε σ' Αὐτόν ὅλες τίς σκέψεις μας. Τό χέρι ἔρχεται κατόπιν στήν κοιλιά. Ἔτσι δηλώνουμε συμβολικά ὅτι προσφέρουμε στόν Κύριο ὅλες τίς ἐπιθυμίες μας καί ὅλα τά συναισθήματά μας. Τέλος φέρνουμε τό χέρι στούς ὤμους, πρῶτα στόν δεξιό καί ὕστερα στόν ἀριστερό, ὁμολογώντας ἔτσι ὅτι κάθε σωματική δραστηριότητα ἀνήκει σ' Ἐκεῖνον.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Οἱ καλοκαιρινές διακοπές τελείωσαν... Ἡ κατασκήνωση ἀποτελεῖ πλέον μιά γλυκιά ἀνάμνηση... Καί τώρα ἤδη μπήκαμε στή γνωστή καθημερινότητα. Ἄρχισε τό τρέξιμο, οἱ ἔννοιες... γέμισε πάλι μέ ἐπείγοντα ἡ ζωή μας. Ἀνάγκες πού ζητοῦν ἰκανοποίηση, ὑποθέσεις πού θέλουν τακτοποίηση, προβλήματα πολλά καί πιεστικά πού ζητοῦν ἐπειγόντως τή λύση τους. Προσωπικά, οἰκογενειακά, κοινωνικά θέματα βάζουν σέ ἀγωνία τήν ψυχή τῶν περισσοτέρων ἀνθρώπων. Καί γιά σᾶς τά παιδιά ἀκόμη, τά πράγματα δέν εἶναι καλύτερα. Ὅλοι ἔχετε δοκιμάσει πόσο δύσκολο εἶναι νά «χωρέσουν» στό πρόγραμμά σας Ἀγγλικά – Γερμανικά – μουσική – φροντιστήριο – σχολεῖο καί ἄλλα...
Ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος προσπαθεῖ συνεχῶς, ἐπιταχύνει τό ρυθμό τῆς ζωῆς του. Τρέχει μέ ἄγχος γιά νά τά προλάβει ὅλα. Μέ τό κινητό στό χέρι προσπαθεῖ νά τακτοποιήσει ὑποθέσεις ἀκόμη κι ὅταν περπατάει στό δρόμο. Δέν βρίσκει λίγο χρόνο νά ξεκουραστεῖ, νά σκεφτεῖ τήν ψυχή του, τό νόημα τῆς ζωῆς του, τό σκοπό της.
- Εἶναι εὐχαριστημένος ὅμως ὁ ἄνθρωπος μ' αὐτό τόν τρόπο τῆς ζωῆς του;
Τό ἀντίθετο. Ἡ ζωή του εἶναι γεμάτη ἄγχος καί ἀγωνία καί δέν ἱκανοποιεῖται, ἀκόμη κι ἄν προλάβει πολλά ἀπό τά «ἐπείγοντα» πού τόν κατατρέχουν.
- Γιατί συμβαίνει αὐτό; (...)
Ὁ ἄνθρωπος δέν εἶναι μόνο σῶμα, ἀλλά καί ψυχή. Ἔχει ψυχή ἀθάνατη, πού αὐτή τόν κάνει ἄνθρωπο λογικό καί ἐλεύθερο, ἄνθρωπο πού διψάει γιά φῶς καί ἀλήθεια, πού ἀναζητεῖ τό Θεό, πού ἔχει ἀνάγκη νά μελετᾶ τά λόγια Του, νά μετέχει στή Λατρεία Του, νά προσεύχεται γιά νά μπορεῖ νά χαίρεται, νά ζεῖ, ν' ἀγωνίζεται, νά ἐλπίζει.
Ἀλλά ποῦ καιρός γιά τέτοια! Πολυτέλειες, θά πεῖ κάποιος, ἄν μᾶς ἀκούσει. Δέν ὑπάρχει χρόνος γι' αὐτά. Ἀφοῦ ἔχουμε τόσα ἄλλα ἐπείγοντα καί δέν τά προλαβαίνουμε. Τήν ἴδια ἀκριβῶς ἀπάντηση ἔδωσαν οἱ καλεσμένοι τοῦ «Μεγάλου Δείπνου».
- Θυμᾶστε τήν παραβολή; (...)
(Νά τή διηγηθοῦμε σύντομα)
ΔΙΗΓΗΣΗ
Κάποιος ἄνθρωπος ἑτοίμασε μέγα βραδινό συμπόσιο μέ πρωτοφανῆ μεγαλοπρέπεια. Ἄφθονα ἀγαθά καί πλοῦτο πολύ διέθεσε, γιά νά ἱκανοποιηθοῦν οἱ πολλοί προσκεκλημένοι του. Ὁ οἰκοδεσπότης εἶχε ὁ ἴδιος ἐπιστατήσει σέ ὅλα.
Ὅμως κάποιο σημεῖο δυσάρεστο ἐμφανίστηκε. Οἱ προσκεκλημένοι δέν παρουσιάζονται.
– Τρέξε, λέει ὁ κύριος στό δοῦλο του, νά τούς πεῖς: «Ἐλᾶτε, μήν ἀργεῖτε, γιατί ὅλα εἶναι πιά ἕτοιμα».
Ὁ δοῦλος τούς βρίσκει, ἀλλά τόν δέχονται ψυχρά καί ἀδιάφορα. Καί σάν νά ἦταν ἀπό πρίν συνεννοημένοι ὅλοι μεταξύ τους, ἄρχισαν νά δικαιολογοῦνται:
– Ξέρεις, ἀγόρασα ἕνα χωράφι καί θά πάω νά τό δῶ. Σέ παρακαλῶ, δικαιολόγησέ με, εἶπε ὁ πρῶτος.
–Ἀγόρασα πέντε ζευγάρια βόδια, εἶπε ὁ ἄλλος καί θά πάω νά τά δοκιμάσω...
– Ἔκανα οἰκογένεια καί ἔχω φροντίδες. Γι' αὐτό δέν μπορῶ νά ἔρθω, εἶπε ὁ τρίτος. Χωρίς κἄν αὐτός ὁ τελευταῖος νά ζητήσει συγγνώμη γιά τήν περιφρόνηση.
Περίλυπος ὁ δοῦλος γύρισε καί διηγήθηκε τήν ἀχαρακτήριστη συμπεριφορά τῶν καλεσμένων. Ὁ οἰκοδεσπότης ὀργίστηκε καί πρόσταξε τό δοῦλο του:
– Βγές γρήγορα στίς πλατεῖες καί τά στενά τῆς πόλεως καί μάζεψε τούς φτωχούς καί περιφρονημένους, τούς σακάτηδες, τούς κουτσούς καί τούς τυφλούς.
Καί ἡ ἐντολή αὐτή δέν ἄργησε νά ἐκτελεστεῖ. Σέ λίγο ὁ πιστός καί πρόθυμος δοῦλος ἔδινε ἀναφορά:
– Κύριε, ὅπως διέταξες, ἔτσι κι ἔγινε. Ἀλλά ὑπάρχει ἀκόμη τόπος ἀδειανός.
Συγκινητική πολύ, ἀλλά καί συγκλονιστική εἶναι ἡ νέα διαταγή τοῦ ἀγαθοῦ καί εὔσπλαχνου οἰκοδεσπότη:
– Μήν ἀργοπορεῖς. Τρέξε τώρα ἔξω ἀπό τήν πόλη, στούς δρόμους καί στούς φράχτες, ὅπου μαζεύονται αὐτοί πού περιπλανιοῦνται, οἱ ἄστεγοι, καί παρακίνησέ τους νά μήν ντραποῦν καί νά 'ρθουν, γιά νά γεμίσει τό σπίτι μου καί νά χαροῦν τά ἀγαθά μου. Γιατί, σᾶς βεβαιώνω, πρόσθεσε – καί ἡ ὄψη του πῆρε μία αὐστηρότητα ἀσυνήθιστη – κανένας ἀπό κείνους πού μέ περιφρόνησαν, δέν θ' ἀπολαύσει τ' ἀγαθά τοῦ δείπνου μου, πού γιά χάρη τους εἴχα ἑτοιμάσει.
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ – ΕΦΑΡΜΟΓΗ
Καθώς ἀκοῦμε αὐτήν τήν παραβολή, κρίνουμε ἀδικαιολόγητη τή συμπεριφορά τῶν καλεσμένων.
Ν' ἀρνηθοῦν τέτοια τιμή, νά χάσουν τέτοια εὐκαιρία, γιά κάποιο χωράφι, κάποια βόδια; Ἔστω κι ἄν εἶχαν κάποιες δυσκολίες, θά ἔπρεπε, σκεπτόμαστε, νά βροῦν λύση. Ἀδικαιολόγητοι ἐκεῖνοι, ἀδικαιολόγητοι κι ἐμεῖς, κάθε φορά πού ἀντιδροῦμε παρόμοια: δέν προλαβαίνω νά πάω στήν ὁμάδα, ξέχασα νά διαβάσω σήμερα τήν Ἁγ. Γραφή, προσευχήθηκα στό σχολικό ἤ στό προαύλιο, δέν προλαβαίνω... νά πάω Ἐκκλησία γιατί ἔχω... διάβασμα, διαγώνισμα, προπόνηση...
1. Ἀλλά ποιά σημασία ἔχουν αὐτά πού προτιμοῦμε καί ποιά ἐκεῖνα πού παραλείπουμε; (...)
Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος παρουσιάζει τούς ἀνθρώπους τῆς παραβολῆς τοῦ Μεγάλου Δείπνου, πού ἀρνήθηκαν τήν πρόσκληση τοῦ οἰκοδεσπότη λέγοντας «ἔχε με παρῃτημένον» (Λουκ. ιδ΄ 18), γιατί εἶχαν νά ἀσχοληθοῦν μέ ἀγορές ἀγρῶν καί βοδιῶν, μέ γάμους, μέ ἐγκόσμιες ὑποθέσεις πού τίς θεωροῦσαν ἀπαραίτητες. Καί λέγει: «Κἂν ἀναγκαῖα ᾖ τὰ κατέχοντα, πάντων προτιμότερα ποιεῖσθαι τὰ πνευματικά». Καί ἄν εἶναι πράγματι ἀναγκαῖα αὐτά πού μᾶς ἀπασχολοῦν, ἀπ' ὅλα τήν πρώτη θέση νά δίνουμε στά πνευματικά. Ὅταν ὁ καιρός ἀπαιτεῖ νά ἀσχοληθοῦμε μέ κάτι πνευματικό, δέν πρέπει νά θεωροῦμε τίποτε ἄλλο ἀναγκαῖο.
Κι ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος λέει ἐπιγραμματικά: «Πάντα Θεοῦ δεύτερα». Ὅλα τά ἀνθρώπινα ἔρχονται σέ δεύτερη θέση• τήν πρώτη θέση νά τήν ἀφήνουμε μόνο γιά τόν Θεό καί ὅσα μᾶς φέρνουν πιό κοντά στόν Θεό.
Ἄς μήν παραμερίζονται ἀπό τό καθημερινό πρόγραμμα τά πνευματικά, διότι αὐτά ἔχουν πολύ μεγαλύτερη ἀξία ἀπ' ὅλα τ' ἄλλα. Πράγματι. Τί ἀξίζει περισσότερο: νά μιλᾶς ἀτελείωτα μ' ἕναν φίλο σου ἤ μέ τό Θεό κατά τήν ὥρα τῆς προσευχῆς; Τί εἶναι πιό σπουδαῖο: νά περιπλανιέσαι στό διαδίκτυο καί νά μελετᾶς διάφορα βιβλία λογοτεχνικά, φιλοσοφικά ἤ νά σκύβεις πάνω στό Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ; Ν' ἀφιερώνεις χρόνο γιά νά παρακολουθεῖς τήν ἐπικαιρότητα, τηλεοπτικές σειρές κτλ. ἤ νά μετέχεις στή Λατρεία τοῦ Θεοῦ;
Ἀσφαλῶς καταλαβαίνουμε ὅτι τά δεύτερα εἶναι τά πρῶτα. Τά πνευματικά ἀξίζουν πολύ περισσότερο ἀπό τά ὑλικά, πού καθημερινά μᾶς ἀπασχολοῦν.
2. Ἀλλά πῶς θά ἐπιτύχουμε στή ζωή μας, ἄν ἀφήσουμε αὐτά, τά καθημερινά, πού εἶναι ἀναγκαῖα; (...)
Βεβαίως δέν θά τ' ἀφήσουμε κι αὐτά. Ἀλλά νά μή μᾶς ἀπορροφήσουν τελείως, ὥστε νά παραμερίσουμε τελείως τά πνευματικά. Μάλιστα ἡ ἐνασχόλησή μας μέ τά πνευματικά βοηθάει στήν ὀρθή ἀντιμετώπιση καί στήν καλύτερη τακτοποίηση καί τῶν ὑπόλοιπων ζητημάτων τῆς ζωῆς. Μέ τήν πνευματική μας μελέτη φωτίζεται ὁ νοῦς καί διακρίνουμε εὐκολότερα τό ἀληθινό μας συμφέρον καί τούς τρόπους πού τό ἐπιδιώκουμε. Νομίζουμε ὅτι θά κερδίσουμε χρόνο, ἄν λείψουμε ἀπό τήν Ὁμάδα γιά νά μελετήσουμε γιά κάποιο διαγώνισμα... Ὅμως χωρίς τό φῶς τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ ἡ προσπάθεια γιά μελέτη γίνεται δυσκολότερη.
Μέ τήν προσευχή ζητοῦμε τή βοήθεια καί τήν ἐνίσχυση τοῦ Θεοῦ. Δέν χάνουμε χρόνο ἀπό τόν ὕπνο ἤ τή μελέτη μας, ὅταν προσευχόμαστε. Κερδίζουμε χρόνο, διότι ἔχουμε τό Θεό σύμμαχο στόν ἀγώνα μας στή μελέτη, στίς ἐξετάσεις! Καί βέβαια εἶναι πολύ καλύτερα νά ἀγωνίζεται κανείς ἔχοντας δίπλα του τό Θεό, παρά νά παλεύει ἀπεγνωσμένα μόνος του νά «κερδίσει» καί τό τελευταῖο λεπτό...
Δέν πηγαίνουμε στήν ἐκκλησία τήν Κυριακή, γιά νά ἀξιοποιήσουμε τό χρόνο γιά μελέτη, καί στερούμαστε τή θεία χάρη καί τήν εὐλογία τοῦ Θεοῦ. Πολλές φορές μένοντας στό σπίτι γιά νά διαβάσουμε, δέν συγκεντρωνόμαστε εὔκολα, δέν κατανοοῦμε γρήγορα καί δέν προχωράει καλά ἡ μελέτη μας. Ἀντίθετα ἄλλες φορές μετά τήν ἐκκλησία ἀφοσιωνόμαστε μέ ὄρεξη στό διάβασμά μας καί μέσα σέ λίγη ὥρα ἀναπληρώνουμε τό διάβασμα πού «χάσαμε» μέ τόν ἐκκλησιασμό μας.
Τό δύσκολο εἶναι νά καταλάβουμε ποιά σημασία ἔχουν αὐτά πού τόσο μᾶς ἀπορροφοῦν.
3. Πρῶτα λοιπόν τά πνευματικά, γιατί εἶναι τά ἀνώτερα• καί ὅταν προσέχουμε αὐτά, πᾶνε καλύτερα καί τά ὑπόλοιπα. Ὅμως ὑπάρχει κι ἄλλος λόγος.
Ἡ ἐνασχόληση μέ τά καθημερινά ἔχει σχέση μ' αὐτή τή ζωή, τήν ἐπίγεια, τήν πρόσκαιρη. Κάθε τί πνευματικό ὅμως ἀποβλέπει στήν αἰώνια σωτηρία μας, στήν οὐράνια καί αἰώνια ζωή!
Ἡ προσευχή, ἡ πνευματική μελέτη, ἡ συμμετοχή μας στόν ἐκκλησιασμό, στή Λατρεία τοῦ Θεοῦ καί στή Θεία Κοινωνία ἑτοιμάζουν τήν ψυχή μας γιά τή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Γι' αὐτό καί ὁ ἱερός Χρυσόστομος λέει πώς δέν πρέπει νά χάνουμε καθόλου τό χρόνο μας, ὅσα «ἐπείγοντα» κι ἄν παρουσιάζονται καί ἀναγκαῖα, ἀλλά νά προτιμοῦμε τά πνευματικά. «Δέν ἔχω οὔτε λίγα λεπτά νά κάνω μία σύντομη προσευχή. Δέν βρίσκω λίγο χρόνο νά διαβάσω τό Εὐαγγέλιο. Δέν «ἀδειάζω» γιά νά ἐξομολογηθῶ καί νά καθαρίσω τήν ψυχή μου. Καί στόν ἐκκλησιασμό «ἀραιά καί ποῦ». Πόσες φορές ἀκοῦμε τέτοια λόγια.
Γιά ὅλα, ὅταν θέλουμε, βρίσκουμε χρόνο. Γιά τήν ψυχή μας, τήν αἰώνια καί ἀθάνατη;
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Ἄς ἀκούσουμε τό λόγο τοῦ Κυρίου: «Ζητεῖτε πρῶτον τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν δικαιοσύνην αὐτοῦ, καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν» (Ματθ. ς΄ 33)• καί ἄς πάρουμε ἀπόφαση γενναία, τώρα πού βρισκόμαστε στήν ἀρχή μιᾶς νέας χρονιᾶς, νά ἀναθεωρήσουμε τόν προγραμματισμό τῆς ζωῆς μας καί νά δώσουμε τό προβάδισμα στά πνευματικά, τά ἀνώτερα, τά ἀληθινά «ἐπείγοντα». Πρῶτα ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Πρῶτα ἡ ψυχή μας. Αὐτό εἶναι τό πιό ἐπεῖγον ἀπ' ὅλα! Μετά ὅλα τ' ἄλλα. Καί τότε μόνο πηγαίνουν καλύτερα καί ὅλα τ' ἄλλα!
Τό σύνθημα ἄς μᾶς τό δώσει ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος. Θυμᾶστε πῶς τό εἶπε;
ΣΥΝΘΗΜΑ: «Πάντα Θεοῦ δεύτερα!»
ΚΑΤΗΧΗΣΗ
Γιά τά παιδιά καί τούς νέους
(Γιά τά παιδιά τῶν Σχολείων μας, τώρα πού δέν διδάσκονται τήν ὀρθόδοξη πίστη μας ὁμολογιακά)
Ἑβδομαδιαῖο περιοδικό – Ἀριθμ. φύλ. 1
Συντάκτης: Ἐπίσκοπος Ἱερεμίας
IEΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΕΩΣ
ΔΟΓΜΑΤΙΚΑ
1. Πρέπει, ἀγαπητά παιδιά, νά μάθουμε τί εἶναι ὁ Θεός μας, ὅπως μᾶς τό ἀποκαλύπτει τό βιβλίο Του, ἡ Ἁγία Γραφή. Μερικοί νομίζουν ὅτι ὁ Θεός εἶναι μιά ἀνώτερη δύναμη, πού ἀπό ἐκεῖ ψηλά κυβερνάει τόν κόσμο. Ὄχι! Ὁ Θεός δέν εἶναι καμμιά ἀφηρημένη δύναμη, ἀλλά εἶναι πρόσωπο, γι᾽ αὐτό καί λέγεται ὁ Ὤν. Εἶναι ὁ Ζωντανός Θεός. Ἐμεῖς ὅλοι οἱ ἄνθρωποι καί ὅλη ἡ κτίση γύρω μας καί αὐτοί οἱ ἄγγελοι ἀκόμη, ἤμασταν μή ὄντα. Δέν ὑπήρχαμε. Καί γίναμε ὄντα, δηλαδή, ὑπάρχουμε, ἀπό τόν Ὄντα Θεό. Μάθετε λοιπόν, παιδιά, ἀπό τήν ἀρχή ὅτι πρέπει νά κάνουμε διάκριση μεταξύ κτιστοῦ (πού εἴμαστε ὅλοι ἐμεῖς καί ἡ γύρω φύση μας) καί ἀκτίστου (πού εἶναι ὁ Θεός). Διάκριση μεταξύ τοῦ Ὄντος (πού εἶναι ὁ Θεός) καί μή ὄντος (πού ἤμασταν ἐμεῖς).
2. Ἀλλά ὁ Θεός δέν εἶναι μόνο πρόσωπο (ὁ Ὤν), εἶναι καί ἀγάπη. Καί ἀφοῦ ὁ Θεός εἶναι ἀγάπη, πρέπει νά ἔχει κοινωνία καί μέ ἄλλα πρόσωπα. Ἔτσι λοιπόν, ὁ Θεός, ἐνῶ εἶναι ἕνας, ὅμως εἶναι τρία Πρόσωπα. Εἶναι ΑΓΙΑ ΤΡΙΑΔΑ. Εἶναι ὁ Πατέρας, ὁ Υἱός καί τό Ἅγιο Πνεῦμα. Τά τρία ὅμως αὐτά Πρόσωπα εἶναι ἕνας Θεός, γιατί ἔχουν μία θεία Οὐσία. Πηγή θεότητας εἶναι ὁ Πατέρας. Ἀπό τόν Πατέρα γεννᾶται ὁ Υἱός καί ἀπό τόν Πατέρα πάλι ἐκπορεύεται τό Ἅγιο Πνεῦμα. Αὐτό, παιδιά, εἶναι βασικό δόγμα τῆς πίστης μας καί λέγεται Τριαδικό δόγμα καί τό ὁμολογοῦμε στό «Πιστεύω» μας. Οἱ Παπικοί, πού τούς λένε καί «Καθολικούς», πιστεύουν καί αὐτοί σέ Ἁγία Τριάδα, ἀλλά σέ ἄλλη, σέ δική τους Ἁγία Τριάδα. Γιατί λένε ὅτι τό Ἅγιο Πνεῦμα δέν ἐκπορεύεται μόνο ἀπό τόν Πατέρα, ἀλλά καί ἀπό τόν Υἱό. Δηλαδή, βάζουν καί δεύτερη ἀρχή στήν θεότητα, ἀντίθετα στό «Πιστεύω», πού μᾶς παρέδωσε ἡ Α´ καί ἡ Β´ Οἰκουμενική Σύνοδος. Σάν νά θέλουν νά ποῦν ὅτι εἶναι ἀδύνατο τό Ἅγιο Πνεῦμα καί θέλει δυό ἀρχές γιά νά στηριχθεῖ. Αὐτό εἶναι τό «φιλιόκβε» (= «καί ἀπό τόν Υἱό»), ἡ περίφημη αἵρεση τῶν Καθολικῶν.
3. Στήν προσευχή σας, παιδιά, νά μή λέτε γενικά μόνο «Θεέ μου, Θεέ μου», ἀλλά νά ὁμολογεῖτε καί τά Πρόσωπα τῆς Ἁγίας Τριάδας. Γιατί εἴπαμε σ᾽ αὐτό τό μάθημα ὅτι ὁ Θεός μας εἶναι ἡ Ἁγία Τριάδα. Νά λέτε δηλαδή: «Ἁγία Τριάς ὁ Θεός ἐλέησον καί σῶσον ἡμᾶς». Ἄλλες σύντομες προσευχές στήν Ἁγία Τριάδα εἶναι τό «Ἅγιος ὁ Θεός, Ἅγιος Ἰσχυρός, Ἅγιος Ἀθάνατος, ἐλέησον ἡμᾶς»· καί τό «Δόξα Πατρί καί Υἱῷ καί Ἁγίῳ Πνεύματι».
ΣΥΝΤΟΜΗ ΚΑΙ ΑΠΛΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΑΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ
ΒΙΒΛΙΚΑ
Εἰσαγωγικό μάθημα
1. Σέ σειρά ἁπλῶν μαθημάτων, ἀγαπητοί μου φίλοι, θά Σᾶς μιλάω γενικά γιά τήν Ἁγία Γραφή. Εἶναι τό βιβλίο πού μιλάει γιά τόν Θεό. Μερικοί περιφρονοῦν τήν Ἁγία Γραφή, χωρίς ὅμως νά τήν ἔχουν διαβάσει. Ἀλλά δέν ἐπιτρέπεται νά περιφρονοῦμε ἕνα πράγμα, χωρίς νά τό γνωρίζουμε. Αὐτό δέν φανερώνει μορφωμένο ἄνθρωπο.
Ἡ Ἁγία Γραφή, παιδιά, χωρίζεται σέ δυό μεγάλα μέρη. Τό ἕνα λέγεται Παλαιά Διαθήκη καί τό ἄλλο λέγεται Καινή Διαθήκη. Καί ἡ Παλαιά καί ἡ Καινή Διαθήκη μιλᾶνε καί οἱ δύο γιά τόν Χριστό, δηλαδή, γιά τόν Μεσσία. Ἡ Παλαιά Διαθήκη λέγει ὅτι θά ἔλθει ὁ Μεσσίας, ἐνῶ ἡ Καινή Διαθήκη λέγει ὅτι ἦλθε ὁ Μεσσίας. Καί τό τελευταῖο στήν σειρά βιβλίο τῆς Καινῆς Διαθήκης, πού λέγεται Ἀποκάλυψη, μᾶς λέει ὅτι θά ξαναέλθει ὁ Χριστός. Αὐτά τά τρία, λοιπόν, ὅτι θά ἔλθει ὁ Μεσσίας, ὅτι ἦλθε καί ὅτι θά ξαναέλθει, αὐτό εἶναι τό γενικό περιεχόμενο ὁλόκληρης τῆς Ἁγίας Γραφῆς.
2. Πρῶτα πρέπει νά μελετήσουμε τήν Παλαιά Διαθήκη. Αὐτή εἶναι πρώτη. Δέν μποροῦμε νά νοήσουμε τήν Καινή Διαθήκη, ἄν δέν μελετήσουμε πρῶτα τήν Παλαιά Διαθήκη. Ἡ Παλαιά Διαθήκη ἔχει 49 βιβλία καί ἡ Καινή Διαθήκη ἔχει 27. Εἴπαμε ὅτι ὄχι μόνο ἡ Καινή Διαθήκη, ἀλλά καί ἡ Παλαιά Διαθήκη μιλάει γιά τόν Χριστό. Μιλάει ἡ Παλαιά Διαθήκη γιά τόν Χριστό ὄχι μόνο γιά τό ὅτι προφητεύει ὅτι θά ἔλθει ὁ Χριστός, ὅπως εἴπαμε, ἀλλά μέ τό ὅτι τόν παρουσιάζει πραγματικά. Πῶς καί ποῦ τόν παρουσιάζει; Ἡ Παλαιά Διαθήκη μιλάει γιά ἕνα θεῖο Πρόσωπο πού λέγεται «ὁ Ἄγγελος τοῦ Κυρίου», ἤ «ὁ μεγάλης βουλῆς Ἄγγελος» ἤ «ὁ Ἄγγελος τῆς Διαθήκης». Αὐτό τό Πρόσωπο δέν εἶναι ὅπως οἱ ἄλλοι ἄγγελοι, οἱ ὁποῖοι εἶναι «κτιστοί», δηλαδή, εἶναι δημιουργήματα, ἀλλά εἶναι ἄκτιστον Ὄν. Εἶναι ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ, πού προτοῦ νά γεννηθεῖ ἀπό τήν Παναγία καί νά ἔλθει ἀνάμεσά μας, ἐμφανιζόταν στήν Παλαιά Διαθήκη ὡς Ἄγγελος σέ δίκαιους ἀνθρώπους. Βιαζόταν (!) τρόπον τινά ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ πότε νά σαρκωθεῖ καί νά ἔλθει ἀνάμεσά μας καί γι᾽ αὐτό ἐμφανιζόταν καί πρίν ἀπό τήν σάρκωσή του. Ἡ Παλαιά Διαθήκη λοιπόν περιέχει τίς ἐμφανίσεις τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, τοῦ Χριστοῦ, πρίν ἀπό τήν σάρκωσή του, γιά τήν ὁποία διαβάζουμε στήν Καινή Διαθήκη. Ἄρα ἡ Παλαιά Διαθήκη περιέχει θεοφάνειες, γι᾽ αὐτό δέν πρέπει νά περιφρονεῖται.
3. Εἴπαμε ὅτι ἡ Παλαιά Διαθήκη μιλάει γιά τόν ἐρχομό τοῦ Χριστοῦ. Γι᾽ αὐτό ὡς σκοπό ἔχει νά προετοιμάσει τήν ἀνθρωπότητα νά δεχθοῦν τόν Χριστό. Καί κατά πρῶτον ἡ Παλαιά Διαθήκη δημιουργεῖ στούς ἀνθρώπους της τόν πόθο καί τήν λαχτάρα γιά τόν ἐρχομό τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά καί μέ τήν ὡραία της διδασκαλία θέλει νά τούς διορθώσει γιά νά δεχθοῦν τόν Χριστό ὡς Σωτῆρα τους, ὅταν θά ἔλθει. Αὐτός εἶναι ὁ σκοπός τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Ἡ διδασκαλία αὐτή τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, πού ἀνέβαζε τούς ἀνθρώπους γιά νά δεχθοῦν τόν Χριστό, δέν καταργήθηκε, εἶναι ὠφέλιμη καί ἀναγκαία καί σήμερα, γιατί εἶναι θεία διδασκαλία. Βέβαια κάποια ἄλλα τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης καταργήθηκαν μέ τόν ἐρχομό τοῦ Χριστοῦ. Ἀλλά ἡ ὡραία της διδασκαλία δέν καταργήθηκε. Ἐπιθυμῶ νά γνωρίζετε, παιδιά, τό ἑξῆς: Ἡ Παλαιά Διαθήκη ἔχει τρία πράγματα: (α) Τό «ἐκπληρούμενο», (β) τό «συμπληρούμενο» καί (γ) τό «καταργούμενο». Δηλαδή: Οἱ προφητεῖες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, πού μιλᾶνε γιά τόν ἐρχομό τοῦ Χριστοῦ, ἐκπληρώθηκαν, ὅπως τό γνωρίζουμε ἀπό τήν Καινή Διαθήκη. Αὐτό εἶναι τό «ἐκπληρούμενο». Ἡ ὡραία διδασκαλία τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὄχι μόνο δέν καταργήθηκε στήν Καινή Διαθήκη, ἀλλά συμπληρώθηκε ἀπ᾽ αὐτήν. Αὐτό εἶναι τό «συμπληρούμενο». Οἱ θυσίες ὅμως τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, πού προτύπωναν τήν μεγάλη Θυσία τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ στόν Γολγοθᾶ αὐτές καταργήθηκαν, ἀφοῦ ἔγινε ἡ Θυσία αὐτή. Αὐτό εἶναι τό «καταργούμενο».
4. Νά ἀγαπᾶτε τήν Παλαιά Διαθήκη, ἀγαπητά παιδιά, καί γιά τόν ἄλλο μεγάλο λόγο: Γιατί ἡ Παλαιά Διαθήκη ἔβγαλε τήν ΠΑΝΑΓΙΑ! Βέβαια! Ἀφοῦ τό κήρυγμα τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ἦταν ὁ ἐρχομός τοῦ Χριστοῦ, θά ἔπρεπε νά γεννηθεῖ πρῶτα ἡ Παναγία. Νά γεννηθεῖ Ἐκείνη Γυναίκα, πού θά γίνει ἡ Μητέρα τοῦ Χριστοῦ, τοῦ Μεσσία. Καί ἀγωνίζεται λοιπόν ἡ Παλαιά Διαθήκη μέ τίς θεοπτίες τῶν δικαίων ἀνθρώπων της καί τά κηρύγματα τῶν προφητῶν της νά βγάλει τήν Παναγία Αὐτή Γυναίκα. Καί ὅταν Αὐτή γεννήθηκε τελειώνει ὁ σκοπός της.
Τό μεγαλύτερο προνόμιο τοῦ ἀνθρώπου, ἀγαπητοί μου φίλοι, εἶναι τό ὅτι μπορεῖ νά μιλάει στόν Θεό καί νά προσεύχεται σ᾽ Αὐτόν. Εὔχομαι ἡ καλή σας καρδιά νά γλυκαθεῖ ἀπό τήν χάρη τῆς προσευχῆς. Κάθε μέρα νά λέτε αὐτήν τήν προσευχή στόν Χριστό: «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησέ με». Καί στήν Παναγία μας νά λέτε τήν προσευχή: «Θεοτόκε Παρθένε, χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία, ὁ Κύριος μετά Σοῦ. Εὐλογημένη Σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας Σου, ὅτι Σωτῆρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἡμῶν». Καί μήν παραλείπετε, παιδιά, τόν Ἐκκλησιασμό σας τήν ἡμέρα τῆς Κυριακῆς. Ἡ Θεία Λειτουργία εἶναι τό πιό ἱερό καί τό πιό γλυκό πού γίνεται στήν γῆ. Γιατί στήν Θεία Λειτουργία εἶναι ἡ παρουσία τοῦ Θεοῦ, τῆς Παναγίας καί ὅλων τῶν Ἁγίων. |
Παρακαλῶ, παιδιά, μή χάνετε τήν σειρά τῶν μαθημάτων τοῦ περιοδικοῦ αὐτοῦ, γιατί, μέ σύντομα καί ἁπλά λόγια, θά περιέχουν τήν Ὀρθόδοξη πίστη μας.
Πηγή: Ακτίνες
Οι αγώνες των γυναικών για ίση μεταχείριση απέναντι στους άντρες έχουν ξεκινήσει εδώ και πολλές δεκαετίες. Πορείες, διαμαρτυρίες, φασαρίες, διεκδικήσεις έχουν γίνει και γίνονται προκειμένου οι γυναίκες να αποκτήσουν την πολυπόθητη ισότητα απέναντι στους άντρες. Η εκκλησία σε όλα αυτά φαίνεται να σιωπά, θέση που από τους περισσότερους εκλαμβάνεται ως αποδοχή της κατώτερης θέσης της γυναίκας. Το γεγονός ότι μόνο οι άντρες γίνονται ιερείς καθώς και το άβατο του Αγίου Όρους δίνουν την ευκαιρία σε πολλούς να πιστεύουν ότι η εκκλησία καλλιεργεί αυτήν την κατάσταση. Όλοι όμως αυτοί οι άνθρωποι κρίνουν επιφανειακά και ποτέ δεν μπήκαν στον κόπο να μελετήσουν τη θέση που η εκκλησία δίνει στη γυναίκα, ενώ λησμονούν, εκούσια ή ακούσια, ότι πρώτος ο Απόστολος Παύλος διακήρυξε ότι δεν υπάρχει διάκριση ανάμεσα στον άνδρα και τη γυναίκα.
Πότε ξεκίνησε χρονικά η υποταγή της γυναίκας στον άντρα;
Μετά το προπατορικό αμάρτημα οι πρωτόπλαστοι δε ζήτησαν συγχώρεση από το Θεό αλλά ο καθένας προσπαθούσε να ρίξει στον άλλο την ευθύνη της ανυπακοής. Η Εύα, πρώτη από το ανθρώπινο γένος, απορρίπτοντας το θείο θέλημα αποδέχτηκε άλλο τρόπο ζωής και έτσι υποτάχθηκε στον άντρα. «πρὸς τὸν ἄνδρα σου ἡ ἀποστροφή σου, καὶ αὐτός σου κυριεύσει» Γεν. γ΄16.
Έτσι σιγά σιγά άρχισε η κατάπτωση του γυναικείου προσώπου, το οποίο έχασε την τιμή και την αξιοπρέπειά του. Η γυναίκα έγινε υποδεέστερο πλάσμα, μπήκε στο περιθώριο της ζωής και της κυριαρχικότητας του άντρα.
Ο Θεός όμως λόγω της άπειρης αγάπης Του για τον άνθρωπο είχε σχέδιο σωτηρίας και αποκατάστασης για αυτόν, το οποίο δεν ήταν άλλο από την ενανθρώπιση του Υιού Του.
Αν όμως ο Θεός ούτως ή άλλως έσωζε τον άνθρωπο, τότε μήπως παραβίαζε την ελευθερία του;
Για να μπορέσει να σαρκωθεί ο Θεός και ο άνθρωπος να ενωθεί και πάλι μαζί Του, έπρεπε ο άνθρωπος να το αποδεχθεί ελεύθερα. Και εδώ ακριβώς έρχεται ο σημαντικότατος ρόλος της Παναγίας.
Η Παναγία όπως μας διδάσκει η εκκλησία μας γεννήθηκε όπως όλοι οι άνθρωποι, ήταν όμως τέτοιος ο πνευματικός της αγώνας και η πνευματική της ωριμότητα και ταπείνωση που εξυψώθηκε πάνω από όλους τους ανθρώπους πάνω από όλους τους Αγίους.
Ποια ήταν η απάντηση της Παναγίας στην αναγγελία του Αρχαγγέλου Γαβριήλ;
Η Παναγία αποδέχθηκε ελεύθερα την πρόσκληση του Θεού να γίνει μητέρα Του Υιού του Θεού πολύ ταπεινά και απλά «Eἶπε δὲ Μαριάμ· ἰδοὺ ἡ δούλη Κυρίου· γένοιτό μοι κατὰ τὸ ρῆμά σου». (Λουκ. Ά 38). Χωρίς αυτήν την ελεύθερη συγκατάθεση ο Θεός δε θα γινόταν άνθρωπος, διότι δεν καταπιέζει καμία συνείδηση αλλά περιμένει πάντα ο άνθρωπος να απαντήσει ελεύθερα στην πρόσκλησή Του.
Πως συνδέεται ο καθημερινός πνευματικός μας αγώνας με τη ζωή της Παναγίας;
To Αμήν που κάθε φορά λέμε στην προσευχή μας είναι το ναι που λέμε στην πρόσκληση του Θεού. Με τη συμμετοχή μας στα μυστήρια της εκκλησίας μας υποδεχόμαστε και κοινωνούμε με το Θεό όπως έκανε και η Παναγία. Όταν αφήνουμε το θέλημα του Θεού να κατευθύνει τη ζωή μας μιμούμαστε την Παναγία και εκείνη μας ευλογεί με τη χάρη Της. Ως άνθρωπος πέρασε πολλές δυσκολίες. Κινδύνευσε ως άγαμη μητέρα της εποχής της, υπέμεινε διωγμούς που την ανάγκασαν να μεταβεί στην Αίγυπτο και τέλος έζησε το μεγαλύτερο πόνο που μπορεί να περάσει μία μητέρα με την άδικη σταύρωση του Μονογενούς Υιού Της, του μόνου αναμάρτητου. Η αποδοχή Της λοιπόν στο θέλημα του Θεού ως άνθρωπο την έβαλε σε μεγάλες περιπέτειες. Υπακούοντας όμως ταπεινά κέρδισε ό,τι πιο σημαντικό μπορεί να κερδίσει ένας άνθρωπος , έγινε ο πιο κοντινός άνθρωπος στο Θεό και χαίρεται αιωνίως τη δόξα Του. Η υπακοή και η ταπείνωσή της πρέπει να αποτελούν παράδειγμα για εμάς. Επίσης αποτελεί το μεγαλύτερο μέσο που έχει το ανθρώπινο γένος στον ουρανό, καθώς πρεσβεύει και μεσιτεύει για μας στον Υιό Της.
Πώς ονομάστηκε η Παναγία στη προ και στη μετά Χριστού εποχή;
Το πρόσωπό της προτυπώνεται και προαναγγέλεται στην Παλαιά Διαθήκη. Οι προφήτες μιλούν καθαρά για το γυναικείο πρόσωπο που συνδέεται με το πρόσωπο του Χριστού. Προφητεύεται ως "Κλίμαξ" (Γεν. κη 12-13), ως "Βάτος" (Εξοδ. γ 1-3), ως "Κιβωτός" (Εξοδ. κε 9-21), ως "Στάμνα" (Εξοδ. ιστ), ως "Ράβδος" (Αριθμ. ιζ 16-25), ως "Περιστερά" (Άσμα α, β 10), ως "Νεφέλη" (Ησ. δ 5-6), ως "Πύλη" (Ιεζ. μδ 1-2) κ.α. Κάθε μία δε από αυτές τις προτυπώσεις αναφέρεται και σε κάποιο συγκεκριμένο θέμα της θεομητορικής αποστολής.
Από τον δεύτερο αιώνα οι Πατέρες της Εκκλησίας άρχισαν να ονομάζουν την Παναγία Νέα Εύα ή Δεύτερη Εύα καθώς Αυτή και η Εύα ήταν οι δύο γυναίκες που έπαιξαν το βασικότερο ρόλο στην ιστορία. Η πρώτη γυναίκα είπε το όχι στο Δημιουργό της, ενώ η δεύτερη ήρθε να αποκαταστήσει τον άνθρωπο στην αρχική δοξασμένη θέση του.
Ποιες είναι οι μέρες που η εκκλησία μας τιμά τη μνήμη της Παναγίας;
Η μεγαλύτερη γιορτή Της είναι το Δεκαπενταύγουστο, που γιορτάζεται η Κοίμησή Της. Ονομάζεται και Πάσχα του καλοκαιριού λόγω της νηστείας που προηγείται και της βαρύτητας της γιορτής. Επίσης στις 8 Σεπτεμβρίου γιορτάζεται η Γέννηση της Παναγίας, στις 28 Οκτωβρίου η Αγία Σκέπη, η προστασία δηλαδή που πρόσφερε η Παναγία στο έθνος μας στον αγώνα κατά των Γερμανών, στις 21 Νοεμβρίου γιορτάζουμε τα Εισόδια της Παναγίας στο ναό. Παιδί ακόμη μπαίνει με τους γονείς της στο ναό των Ιεροσολύμων, στα άγια των αγίων, το ιερότερο μέρος του ναού και μένει μέχρι την ενηλικίωσή Της και στις 25 Μαρτίου γιορτάζουμε τον Ευαγγελισμό της Παναγίας, δηλαδή την αποδοχή Της στην πρόσκληση του Θεού μέσω του Αρχαγγέλου Γαβριήλ να γίνει Αυτή Μητέρα του Θεού. Τέλος, η Εκκλησία όρισε να τιμάται το πρόσωπό Της την έκτη ημέρα από την Ανάσταση, με τη γιορτή της Ζωοδόχου Πηγής, τονίζοντας έτσι ότι από Εκείνη πηγάζει η Όντως Ζωή, δηλαδή ο Χριστός. Είναι φανερή η τιμή που αποδίδουμε στο πρόσωπό Της μελετώντας και μόνο το πλήθος των εορτών Της καθώς και τα πολλά προσωνύμια που της έχει δώσει ο απλός λαός.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Από όλα τα παραπάνω γίνεται σαφές ότι στην εκκλησία μέσω της Παναγίας εξυψώνεται και αποκαθίσταται η θέση της γυναίκας στην παγκόσμια συνείδηση. Η γυναίκα αποκτά το ισότιμο και το ομότιμο και γίνεται χαρισματικό πρόσωπο που συμμετέχει στο έργο του Θεού για τη σωτηρία του κόσμου με αγάπη και ταπείνωση, διακονώντας το έργο του Θεού.
Πηγή: (Επιμέλεια: Γραφείο Νεότητας ΙΜΜΛ)
ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα
Διήγηση
Σέ προηγούμενη συνάντησή μας παιδιά, είχαμε συζητήσει γιὰ τόν Θεό Δημιουργό. Συνεχίζοντας λοιπόν σήμερα θὰ ποῦμε ὅτι ὁ Θεὸς δὲν ἀρκέστηκε μόνο στὸ ὅτι δημιούργησε τὸν κόσμο. Καὶ μετὰ τὴ δημιουργία συνεχίζει νὰ τὸν κυβερνᾶ, νὰ ἐπιστατεῖ, νὰ ἐνδιαφέρεται, νὰ τὸν παρακολουθεῖ. Θὰ ἦταν καὶ παράλογο νὰ φτιάξει τὸν κόσμο καὶ νὰ τὸν ἐγκαταλείψει στὴν τύχη του. Αὐτὸς ποὺ ἔβαλε στὸν ἄνθρωπο καὶ στὰ ζῶα ἀκόμα τὸ ἔνστικτο νὰ φροντίζουν γιὰ τὰ παιδιά τους, θ᾿ ἀδιαφοροῦσε ὁ ἴδιος γιὰ τὸν κόσμο καὶ τὰ πλάσματά Του; ῎Οχι λοιπόν! ᾿Ενδιαφέρεται!
Στὸ πρῶτο ἄρθρο τοῦ Συμβόλου τῆς Πίστεως μάλιστα ὑπάρχει καὶ μία λέξη πολὺ ἐνδιαφέρουσα. Νά τί λέγει·
«Πιστεύω εἰς ἕνα Θεόν, Πατέρα Παντοκράτορα».
Τί σημαίνει ἡ λέξη Παντοκράτωρ;
῞Οτι ὁ Θεός κρατεῖ τὰ πάντα, δηλαδὴ τὰ συγκρατεῖ ὅλα στὰ χέρια του, τὰ κατευθύνει, τὰ κρατᾶ, τὰ κυβερνᾶ. Μὲ ἕνα λόγο, ὁ Θεὸς προνοεῖ, ἐνδιαφέρεται τόσο γιὰ τὴν ἄψυχη κτίση ὅσο καὶ γιὰ τὴν ἔμψυχη, ἰδιαίτερα γιὰ τὸν ἄνθρωπο. ᾿Εὰν ρίξουμε μιὰ ματιὰ στὸ γύρω κόσμο, δὲν θ᾿ ἀργήσουμε ν᾿ ἀντιληφθοῦμε μὲ τὰ μάτια μας αὐτὸ ποὺ λέγεται Πρόνοια Θεοῦ γιὰ τὸν κόσμο. Τὰ οὐράνια σώματα, τὰ ἑκατομμύρια τῶν ἄστρων καὶ τῶν ἡλίων κινοῦνται μέσα στὸ σύμπαν μὲ ἰλιγγιώδη ταχύτητα. Παρὰ ταῦτα δὲν συγκρούονται. Πῶς ὅμως αὐτὰ συγκρατοῦνται στὴν τάξη καὶ στὴν πειθαρχία; ῎Ανθρωποι συχνὰ περπατοῦν στὸ δρόμο καὶ σκοντάφτουν καὶ ὁ ἕνας πέφτει ἐπάνω στὸν ἄλλο. Δὲν εἶναι σπάνιο τὸ φαινόμενο· αὐτοκίνητα, πλοῖα, ἀεροπλάνα συγκρούονται ἄν καί ἔχουν ὁδηγούς ἀνθρώπους.
Τὰ οὐράνια ὅμως σώματα τὰ ἄψυχα πῶς δὲν συγκρούονται καὶ πῶς συγκρατοῦνται στὴν τάξη καὶ τὴν ἁρμονία; Ποιός τὰ κατευθύνει;
῾Απλούστατα. ῾Ο ὑπερκόσμιος νοῦς, ὁ Θεός Δημιουργὸς διὰ τῶν νόμων τῶν φυσικῶν ποὺ ὅρισε ᾿Εκεῖνος καὶ τοὺς ὁποίους φυσικοὺς νόμους ἐποπτεύει καὶ παρακολουθεῖ. ῞Ολα δηλαδὴ τὰ ὑλικὰ δημιουργήματα, ὑπακούουν καὶ πειθαρχοῦν τυφλὰ στὸν Θεό.
᾿Απὸ τὸν οὐρανὸ ἂς ἔλθουμε ὕστερα στὴ γῆ. ᾿Εδῶ ὑπάρχει ἡ ποικιλία τῶν ἀνθέων, τῶν φυτῶν, τῶν δένδρων, τῶν ζώων, τῶν πολλῶν καὶ διαφόρων τύπων ἀνθρώπων. Γιατί ὄχι καὶ ἡ περίπτωση τῶν θαλασσῶν, τῶν ποταμῶν μὲ τὴν ποικιλία τῶν ψαριῶν, τῶν τεραστίων ψαριῶν, τῶν ποικίλων καὶ διαφόρων εἰδῶν, ποὺ παρουσιάζονται. Καὶ τὸ ἐρώτημα εἶναι· Πῶς αὐτὰ συντηροῦνται; Καὶ πάλι ἡ ἀπάντηση. ῾Η Πρόνοια τοῦ Θεοῦ. Εἶναι ὑπέροχος ὁ προοιμιακὸς ψαλμός, ποὺ διαβάζουμε στὸν ῾Εσπερινό. Τί λέει; «Πάντα πρὸς σὲ προσδοκῶσι δοῦναι τὴν τροφὴν αὐτῶν» (Ψαλμ. ργ´ 27). ῞Ολα δηλαδὴ ἀπὸ σένα, Κύριε, περιμένουν νὰ τοὺς δώσεις τροφή.
Κι ἂν φροντίζει ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ γιὰ τὰ ζῶα, γιὰ τὰ πουλιά, τὰ φυτά, τὰ κρίνα τοῦ ἀγροῦ, τὰ ἄψυχα δηλαδὴ δημιουργήματα, θ᾿ ἀδιαφορήσει γιὰ τὸν ἄνθρωπο, ποὺ τὸν προίκισε μὲ ψυχὴ ἀθάνατη καὶ τὸν κατέστησε ἄρχοντα στὴν κτίση του; ῎Οχι βέβαια! Πάνω ἀπὸ μᾶς ὑπάρχει ὁ Πατέρας, ὁ στοργικὸς Πατέρας, ποὺ νοιάζεται γιὰ μᾶς, ποὺ γνωρίζει τὸν πόνο μας, τὶς δυσκολίες μας, τὰ προβλήματά μας ὅλα.
῾Η ζωή μας, ἂν προσέξει ὁ καθένας μας, εἶναι γεμάτη ἀπὸ θαυμαστὲς ἐπεμβάσεις τοῦ Θεοῦ, ἀρκεῖ νὰ μὴ μᾶς διαφεύγουν.
Πόσες φορὲς στ᾿ ἀλήθεια βλέπουμε τὸ χέρι τοῦ Θεοῦ, ποὺ μᾶς ἔσωσε ἀπὸ ἕνα βέβαιο κίνδυνο, ἀπὸ ἕνα γκρεμό. Πόσες φορὲς βλέπουμε τὴ φροντίδα τοῦ Θεοῦ, τὸ ἐνδιαφέρον, τὴ προστασία στὸ ὀρφανὸ καὶ ἀπροστάτευτο, στὸ φτωχὸ καὶ στὴ χήρα τὴν πολύτεκνη μητέρα! Ναί, εἶναι χειροπιαστὴ ἡ Πρόνοια τοῦ Θεοῦ.
῍Αν ὁ Θεὸς κυβερνᾶ τὸν κόσμο καὶ ἐνδιαφέρεται γιὰ τὰ ἔργα του καὶ ἰδιαίτερα γιὰ τὸν ἄνθρωπο, τότε πῶς ἐπιτρέπει τὸν πόνο καὶ τὶς ἀρρώστιες;
Πῶς ἐπιτρέπει τὸ θάνατο, τὴ φτώχεια, τὴ δυστυχία καὶ τόσα ἄλλα κακά; Γιατί, ὕστερα, τόσοι πόλεμοι, τόσο κακὸ στὸν κόσμο, τόσες θεομηνίες, σεισμοὶ καὶ προπαντὸς πῶς ὁ Θεὸς ἀφήνει τοὺς κακοὺς ἀνθρώπους νὰ ὀργιάζουν καὶ νὰ ἀποθρασύνονται καὶ νὰ πατοῦν ἐπάνω σὲ πτώματα ζῶντας αὐτοί σὲ ἄνεση, ἐνῶ εὐσεβεῖς καὶ τίμιοι ἄνθρωποι δοκιμάζονται; Τέτοια ἀκούγονται πολλὰ καὶ συχνά· κάθε μέρα. Καὶ ὄχι μόνο ἀπὸ ἀθέους ἀλλὰ καὶ ἀπὸ πιστοὺς ἀνθρώπους.
Κατ᾿ ἀρχὴν ὅλα ἐμεῖς τὰ σχέδια τοῦ Θεοῦ μπορούμε νὰ τὰ ἐξιχνιάσουμε;
Εἶναι πολὺ μικρὸ τὸ μυαλουδάκι μας γιὰ νὰ τὰ κατανοήσει καὶ νὰ χωρέσει τὰ σχέδια τοῦ Θεοῦ. «Τίς γὰρ ἔγνω νοῦν Κυρίου; ἢ τίς σύμβουλος αὐτοῦ ἐγένετο;» (Ρωμ. ια´ 34). ῎Αλλα βλέπουμε ἐμεῖς καὶ ἀλλοιώτικα τὰ βλέπει ὁ Θεός.
῾Ο Θεὸς ὅλα τὰ ἔκανε καλά. Πῶς χάλασαν τότε;
Μπῆκε ἡ ἁμαρτία. ῾Ο ἄνθρωπος, δηλαδή, ἔγινε ἀντάρτης κατὰ τοῦ Θεοῦ. Καὶ μετὰ ἀπ᾿ αὐτὴ τὴν ἀνταρσία τοῦ ἀνθρώπου κατὰ τοῦ Θεοῦ, ἡ φύση ὅλη ἐπαναστάτησε κατὰ τοῦ ἀνθρώπου. Εἰσόρμησε δηλαδὴ στὸν κόσμο τὸ φυσικὸ καὶ τὸ ἠθικὸ κακό. Καὶ ἡ φύση ἀγρίεψε. ᾿Επαναστάτησε καὶ αὐτὴ κατὰ τοῦ ἀντάρτη ἀνθρώπου. ῎Οχι· δὲν ἔδωσε ὁ Θεὸς οὔτε τὸν πόνο, οὔτε τὴν ἀρρώστια, οὔτε τὰ βάσανα. Τὰ δημιούργησε ὁ ἄνθρωπος μόνος του. Καὶ τώρα; Τὰ κληροδοτεῖ καὶ στοὺς ἄλλους, τοὺς ἀπογόνους του. Παρόλα αὐτά θὰ ποῦμε ὅτι ἡ Πρόνοια τοῦ Θεοῦ, χωρὶς νὰ στραγγαλίζει τὴν ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπου, προσπαθεῖ καὶ αὐτὸ τὸν πόνο καὶ τὰ βάσανα νὰ τὰ μετατρέπει σὲ καλό· τὸ ἠθικὸ καὶ πνευματικὸ καλό, βεβαίως τοῦ ἀνθρώπου.
Πῶς γίνεται αὐτό, θὰ πεῖτε; Νά πῶς γίνεται.
῾Ο πόνος, γιά παράδειγμα, ἡ δοκιμασία ἔχουν αὐτό τὸ ἀποτέλεσμα· μαλακώνουν τὴ σκληρή μας καρδιά.
Ναί, εἶναι πολὺ σκληρὴ ἡ καρδιὰ τοῦ ἀνθρώπου καὶ ὁ πόνος καὶ ἡ θλίψη τὴν κάνουν πιὸ εὐγενική, πιὸ φιλάνθρωπη, πιὸ ταπεινή. Τί λέει ἡ παροιμία; ῾Ο χορτᾶτος τὸν νηστικὸ δὲν τὸν πιστεύει. ῞Οταν ὅμως δοκιμάσει καὶ αὐτὸς τὴ φτώχεια, τότε εἶναι πιὸ συμπαθὴς στοὺς φτωχούς. ῞Οταν περάσει ἀπὸ ἀρρώστια καὶ θάνατο συγγενῶν, γίνεται πιὸ πονετικὸς στοὺς πονεμένους.
῾Ο πόνος ἔπειτα καὶ ἡ θλίψη καὶ ἡ δοκιμασία ἔχουν ἄλλο καλό. Μᾶς ἑνώνουν περισσότερο μὲ τὸ Θεό.
Στὴν ἄνεση, στὴν καλοζωΐα, στὴν καλοπέραση λίγο θυμόμαστε τὸν Θεό. ᾿Αδιαφοροῦν τελείως οἱ περισσότεροι γιὰ τὰ θέματα τῆς θρησκείας. ῎Ερχεται ὅμως ὁ πόνος, τὸ ὑνὶ αὐτὸ τοῦ Θεοῦ, καὶ τὸν ἄνθρωπο τὸν κάνει ἀρνάκι, συνετό, τὸν μαλακώνει, τὸν ταπεινώνει καὶ τότε ἀναζητεῖ τὸν Θεό, συνδέεται μὲ τὸν Θεό. Τί λέει ἡ ῾Αγία Γραφή; «Κύριε, ἐν θλίψει ἐμνήσθην σου» (῾Ησ. κϚ´ 15). Στὴ θλίψη, στὴν ἀρρώστια, στὴ δοκιμασία, στὸν πόνο, στὸν θάνατο σὲ θυμήθηκα, Κύριε· σὲ εἶχα ξεχάσει. ῞Οπως ἐπίσης εἶναι γνωστὸ στὸν πόλεμο, στοὺς σεισμούς, στὸν κίνδυνο, στὶς θεομηνίες, ποὺ συμβαίνουν, ἂν ἔχετε παρατηρήσει, γεμίζουν οἱ ἐκκλησίες. Στὶς εἰρηνικὲς ὅμως περιόδους ἀδειάζουν οἱ ἐκκλησίες, ἀδειάζουν οἱ ναοὶ καὶ γεμίζουν τὰ κέντρα καὶ τὰ γήπεδα.
Μὰ καλά, θὰ πεῖτε, καὶ οἱ καλοὶ ἄνθρωποι γιατί νὰ δοκιμάζονται;
Οἱ κακοὶ καὶ ἁμαρτωλοὶ δοκιμάζονται, γιατὶ τὰ «ὀψώνια τῆς ἁμαρτίας θάνατος». Οἱ καλοί, ὅμως, γιατί νὰ δοκιμάζονται; Καὶ γιατί πολλές φορές οἱ κακοὶ νὰ εὐτυχοῦν ἐνῶ οἱ καλοὶ νὰ δοκιμάζονται; ᾿Αλήθεια, ἂς ρωτήσει ὁ καθένας τὸν ἑαυτό του, ποιὸς μπορεῖ νὰ πεῖ ὅτι εἶναι καθαρὸς ἀπὸ τὶς ἁμαρτίες του; ῎Αλλος πολύ, ἄλλος λίγο ἔχουμε ὅλοι μας μέσα τὰ κουσούρια, ἔχουμε ὅλοι μας μέσα τὴ σκουριά. Καὶ στὸ καμίνι τῆς δοκιμασίας καίγεται ἡ σκουριά, ἐξαλείφεται· καὶ οἱ ἁγνοὶ ἐξαγνίζονται τελείως γιὰ τὸν οὐρανό.
῞Υστερα, ἂς μὴ ξεχνᾶμε ὅτι ὁ ἐνάρετος στὴ δοκιμασία γίνεται περισσότερο λαμπρὸς.
Γιὰ θυμηθεῖτε τὸν ᾿Ιώβ, τὸν πολύαθλο. Δίκαιος ἦταν καὶ εὐσεβὴς καὶ ἐνάρετος. Τί ὑπέφερε ὅμως! ῞Ομως ὁ πόνος του ἐκεῖνος ἔγινε ἀφορμὴ νὰ λάμψει ἡ ἀρετή του. Τὸ ῎Εθνος μας στὶς δοκιμασίες του ἐξαγνίζεται περισσότερο. ῞Υστερα στήν ἄλλη ζωή θὰ εἶναι πλήρης καὶ τελεία ἡ ἀμοιβὴ τοῦ ἐναρέτου. ῞Ο,τι καὶ νὰ πάθουμε ἐδῶ, ὅ,τι καὶ νὰ ὑποφέρουμε εἶναι τίποτε, μπροστὰ στὴ δόξα ποὺ μᾶς περιμένει στὴ Βασιλεία τῶν οὐρανῶν, λέει ὁ ᾿Απόστολος Παῦλος.
᾿Αποροῦμε γιατί εὐτυχοῦν οἱ ἁμαρτωλοί.
᾿Αξιολύπητοι εἶναι οἱ δυστυχεῖς ἁμαρτωλοί. Μακροθυμεῖ ἐδῶ ὁ Θεὸς στοὺς ἁμαρτωλούς, γιὰ νὰ τοὺς δώσει τὴν εὐκαιρία τῆς μετανοίας, γιατὶ δὲν θέλει ὁ Θεὸς κανένας νὰ χαθεῖ. Καὶ ἂν δὲν μετανοήσει, κι ἐδῶ θὰ λάβει τὴν ἀπάντηση, ἀλλὰ ὁπωσδήποτε στὴν ἄλλη ζωή, στὸν οὐρανὸ καὶ κυρίως κατὰ τὴ Δευτέρα Παρουσία.
Κάποτε ταξίδευε ἕνα πλοῖο. ῞Ολα ἦταν ἤρεμα καὶ ὡραῖα. ῞Ολοι ἐνθουσιασμένοι ἀπολάμβαναν τὴ φύση καὶ τὸ θαλάσσιο ταξίδι. Ξαφνικά ἀρχίζει μιὰ θεομηνία μεγάλη, μιὰ μπόρα, μιὰ τρικυμία. Τὸ πλοῖο κινδυνεύει νὰ καταποντισθεῖ. ῞Ολοι πέφτουν καὶ παρακαλοῦν τὸν Θεό. ῞Ενα παιδάκι ὀκτάχρονο παίζει στὸ κατάστρωμα ἀμέριμνο. Μικρέ, τοῦ λένε, χανόμαστε! Χανόμαστε, καὶ παίζεις ἐσὺ ἀμέριμνο; Καὶ τί ἀπάντησε τὸ παιδάκι; Τὸ τιμόνι τοῦ πλοίου τὸ κρατάει ὁ πατέρας μου. Δηλαδὴ τὸ παιδάκι, ἦταν γυιὸς τοῦ καπετάνιου· ναί, τὸ κρατάει ὁ πατέρας μου. ῞Οσο ἐγὼ εἶμαι στὸ πλοῖο, ὁ πατέρας μου θὰ κάνει τὰ ἀδύνατα δυνατὰ νὰ ξεπεράσει τὸν κίνδυνο γιὰ μένα.
Αὐτὸ νὰ κρατήσουμε σὰν συμπέρασμα. Τὸ τιμόνι καὶ τοῦ δικοῦ μας πλοίου τῆς ζωῆς μας τὸ κρατάει ὁ Παντοκράτωρ Κύριος στὰ χέρια του. Οὔτε ἕρμαια τῆς τύχης εἴμαστε, οὔτε τῶν κακῶν ἀνθρώπων. Στὰ χέρια τοῦ Θεοῦ εἶναι ἡ ζωή μας.
ΣΥΝΘΗΜΑ
Εμπιστευόμαστε τον εαυτό μας στα χέρια του Θεού.
Πηγή: (Διασκευή από το βιβλίο του Μητρ. Σεβαστιανού, Πιστεύω)
ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα
Στην όμορφη γη της Γαλιλαίας, ζούσαν δύο άνθρωποι με πίστη βαθιά. Ο Ιωακείμ και η Άννα. Άνθρωποι απλοί, με καλή καρδιά. Είχαν όμως μια μεγάλη στενοχώρια: δεν είχαν παιδί. Και δεν έφτανε ο πόνος, που σαν μαχαίρι σουβλερό μάτωνε τα σπλάχνα τους, ήταν και ο κόσμος που είχε για ντροπή μεγάλη το σπιτικό, που δεν είχε παιδί. Ο καιρός τους περνούσε πικραμένα.
Έγιναν γέροντες κι άσπρισαν τα μαλλιά τους, κι όμως, μέρα νύχτα με χέρια υψωμένα στο Θεό, τον Πλάστη του κόσμου, παρακαλούσαν και του ζητούσαν να τους δώσει ένα παιδί, ευλογία στο σπίτι τους. Μόνον ο Θεός καταλάβαινε τη στενοχώρια τους και μόνον ο Θεός μπορούσε να τους βοηθήσει. Ήξεραν πως τίποτα δεν είναι αδύνατο και ακατόρθωτο για τον Θεό. Ό,τι ο Θεός θέλει, μπορεί να το κάνει, στον καιρό που πρέπει. Κι ο Κύριος του ουρανού και της γης άκουσε την πονεμένη προσευχή τους.
Γέροντας ο Ιωακείμ και γριούλα η Άννα. Μα, κάποια ημέρα, μια χαρούμενη είδηση πλημμύρισε τη χώρα όλη κι από στόμα σε στόμα διαδόθηκε το χαρούμενο νέο: η γερόντισσα Άννα περίμενε παιδί!
Η χαρά έπαιρνε τη θέση της θλίψης. Δάκρυα δοξολογίας και ευχαριστίας κυλούσαν από τα μάτια τους για τον Κύριο, που τόσο τους αγαπούσε. Η Άννα και ο Ιωακείμ με πολλή προσευχή περίμεναν το παιδί που τους έστειλε ο Θεός.
Και οι εννιά μήνες πέρασαν... Το μικρό σπιτικό, με τη χάρη του Θεού έγινε παλάτι. Τα πρόσωπα ήταν γεμάτα φως και χαρά. Η γερόντισσα Άννα έφερε στον κόσμο ένα μικρό χαριτωμένο κοριτσάκι. Είχε έρθει κόσμος. Η μικρή αυλή γέμισε από χαρούμενους ανθρώπους που έρχονταν για να ευχηθούν τους ευτυχισμένους γονείς. Αφού πέρασαν λίγες μέρες, οι γονείς έδωσαν όνομα στο παιδί τους. Και το όνομά της ήταν Μαρία, που πάει να πει φωτισμός και κατ’ άλλους Κυρία, ελπίδα, δώρο του Θεού.
Η μικρή Μαρία σκορπούσε τη χαρά παντού και η γερόντισσα Άννα της μιλούσε συνεχώς για την αγάπη του Θεού. Αυτό το μικρό κορίτσι το είχε διαλέξει ο Θεός για να γίνει μητέρα του Υιού Του.
Ο καιρός περνούσε... Όταν συμπληρώθηκαν τρία χρόνια, ο γερο-Ιωακείμ και η Άννα πήραν την απόφαση να κάνουν αυτό που είχαν υποσχεθεί στο Θεό, πριν γεννηθεί η μικρή Μαρία. Την ετοίμασαν να την πάνε στο Ναό. Εκεί την υποδέχτηκαν οι ιερείς, που είχαν φωτιστεί από το Θεό κι έβλεπαν ότι η Μαρία θα είναι η Παναγία μας.
Στο Ναό, ζούσε μέσα στην παρουσία του Θεού, με ύμνους και προσευχές. Μακριά από την κακία των ανθρώπων, ετοιμαζόταν για να δεχτεί μέσα στα σπλάχνα της τον ίδιο τον Χριστό.
Μελετούσε μέρα νύχτα τις Γραφές και σαν διάβαζε για κάτι καλό αγωνιζόταν να το πετύχει και η ίδια στη ζωή της. Η Παναγία μας ζούσε μόνο για το Θεό. Προσευχόταν και μελετούσε, διάβαζε παρ’ ότι ήταν μικρό παιδί. Δώδεκα χρόνια περίπου έμεινε στο Ναό. Δώδεκα χρόνια προσευχής και αγάπης στο Θεό. Το σχέδιο του Θεού για τη σωτηρία των ανθρώπων είχε αρχίσει να ξετυλίγεται...
Η εκκλησία μας, κάθε χρόνο, στις 21 Νοεμβρίου, γιορτάζει τα Εισόδια της Θεοτόκου, δηλαδή την είσοδο της Παναγίας μας στο Ναό.
Πηγή: (Κατηχητικό Βοήθημα Συντροφιά με το Χριστό)
ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα
Α’. Μικρή Εισαγωγή
Την προηγούμενη φορά παιδιά, ξεκινήσαμε να μιλάμε για τον Κύριό μας Ιησού Χριστό, που είναι το δεύτερο Πρόσωπο της Αγίας Τριάδας. Είναι ο Υιός του Θεού ο Μονογενής. Γεννήθηκε από τον Θεό - Πατέρα προαιωνίως. Προϋπήρχε δηλαδή πάντοτε μαζί Του. Δεν έχει αρχή, είναι όπως λέμε Άναρχος.
Ο Χριστός μας παιδιά ήρθε στη γη μας από αγάπη για τους ανθρώπους. Δίδαξε, θεράπευσε, θαυματούργησε, παρηγόρησε... Μια ομιλία του που ονομάζεται "Επί του Όρους ομιλία" θα συζητήσουμε σήμερα.
Β’. Διήγηση
Kάθε φορά που ο Χριστός μιλούσε, ο λόγος Του ξεκούραζε τις καρδιές των αγαθών ανθρώπων. Ως τέλειος Θεός, γνώριζε κάθε ανάγκη και θλίψη που είχαν τα πλάσματά Του. Έγινε, όμως, και τέλειος άνθρωπος, για να μας τις εξηγήσει και να τις θεραπεύσει. Πολλοί Τον ακολουθούσαν μαζί με τους Αποστόλους Του από τόπο σε τόπο για ν’ ακούσουν τη διδασκαλία Του. Άλλοι αγαπούσαν περισσότερο τις παραβολές κι άλλοι τις συμβουλές Του. Κανείς τους, όμως, δεν μπορούσε να ξεχάσει την πρώτη Του ομιλία, όταν μεγάλο πλήθος μαζεύτηκε κοντά Του σ’ ένα βουνό της Γαλιλαίας.
Ο Κύριος αντίκρισε τότε τον λαό κουρασμένο από το βάρος της αμαρτίας κι από τις δυσκολίες της ζωής. Άρχισε, λοιπόν, να τους μιλάει γι’ αυτό που χρειάζονταν κι ήθελαν μ’ όλη τους την καρδιά: για την χαρά! (Ας διαβάσουμε από την Καινή Διαθήκη κάποιους στίχους, από το Κατά Ματθαίον, κεφ. ε)
«Χαρούμενοι είναι οι ταπεινοί κι ας φαίνονται φτωχοί κι αδύναμοι μπροστά στους εγωιστές. Δική τους είναι η Βασιλεία των Ουρανών. Ευτυχισμένοι είναι κι όσοι μετανιώνουν με θλίψη για τις αμαρτίες τους, γιατί ο Θεός αμέσως τουςπαρηγορεί. Μεγάλη χαρά έχουν κι αυτοί που μένουν γαλήνιοι όταν συναντήσουν κακίες και συμφορές. Τούτοι θα κληρονομήσουν την καινούρια γη, μόλις νικηθεί για πάντα ο θάνατος. Έπειτα χαίρονται πολύ όσοι πεινούν και διψούν για το δίκαιο θέλημα του Θεού. Σίγουρα Αυτός θα τους χορτάσει. Χαρούμενοι, ακόμα, γίνονται εκείνοι που αγαπούν και συγχωρούν, γιατί αμέσως τραβούν σαν μαγνήτες το έλεος του Θεού. Ευτυχισμένοι είναι κι όσοι καθαρίζουν τα μάτια της καρδιάς τους από κάθε κακή σκέψη. Έτσι θα μπορέσουν να δουν και ν’ αναγνωρίσουν τον Θεό! Με χαρά γεμίζουν κι αυτοί που φέρνουν την ειρήνη στον αγριεμένο κόσμο μας. Ο Πατέρας μου θα τους ονομάσει παιδιά Του.
Ίσως σας φανεί παράξενο, που θα είστε χαρούμενοι κι όταν σας κυνηγούν όσοι δε θέλουν τη δικαιοσύνη. Θα σας κοροϊδέψουν και θα πουν ψέματα εναντίον σας άδικα, επειδή με αγαπάτε. Χαρείτε τότε μ’ όλη σας την καρδιά, γιατί ο μισθός σας γίνεται πολύς στον Ουρανό.
Προσοχή όμως! Η χαρά σας κινδυνεύει αν μαζεύετε θησαυρούς στη γη που εύκολα χάνονται από τους κλέφτες. Όπου είναι ο θησαυρός σας εκεί βρίσκεται κι η καρδιά σας. Φανταστείτε έναν εργάτη που υπηρετεί δυο αφεντικά: μόνο τον ένα θα καταφέρει να υπακούσει! Πώς, λοιπόν, θα μπορέσετε εσείς να αγαπήσετε και τον Θεό και το χρήμα;
Μην έχετε αγωνία για το τι θα φάτε, τι θα πιείτε και με τι ρούχα θα ντυθείτε. Θαυμάστε τα λουλούδια του αγρού: δεν κοπιάζουν ούτε ράβουν, κι όμως, τα τρέφει και τα ντύνει ο Θεός πιο πλούσια κι απ’ τον δοξασμένο Σολομώντα! Ξέρει ο Πατέρας σας τι χρειάζεστε, γι’ αυτό ζητάτε πρώτα το θέλημά Του κι Εκείνος θα ευλογήσει την εργασία σας κι όλα τα υπόλοιπα θα σας τα χαρίσει.
Πιο μεγάλο Του δώρο θα είναι η αγάπη Του. Όπως Εκείνος ανατέλλει τον ήλιο Του και δροσίζει με τη βροχή Του δίκαιους και άδικους, μιμηθείτε Τον κι εσείς: αγαπάτε τους εχθρούς σας, δανείζετε ακόμα κι όσους δε θα σας επιστρέψουν το δάνειο, χωρίς να χάνετε την ελπίδα σας στον Θεό. Όπως θέλετε να σας φέρονται, έτσι φερθείτε, γεμάτοι αγάπη και έλεος σαν τον Ουράνιο Πατέρα σας».
Γ´. Επεξεργασία
Για πολλά θέματα μίλησε παιδιά ο Χριστός μας στην Επί του Όρους ομιλία Του. Τι σας έκανε πιο πολλή εντύπωση; (...)
Ωραίες οι σκέψεις σας παιδιά! Ας τα δούμε λίγο με τη σειρά!
Ποιά λέξη κυριαρχεί στην ομιλία του Κυρίου; (...) Μακάριοι, χαρούμενοι δηλαδή! Ποιοι θα είναι χαρούμενοι;
Οι ταπεινοί, γιατί κερδίζουν τη Βασιλεία των Ουρανών.
Όσοι θλίβονται για τις αμαρτίες τους, γιατί θα παρηγορηθούν.
Οι γαλήνιοι, γιατί θα κληρονομήσουν την αιώνια ζωή.
Αυτοί που πεινούν και διψούν για τη δικαιοσύνη, γιατί θα χορτάσουν.
Αυτοί που ελεούν, γιατί θα ελεηθούν.
Όσοι έχουν καθαρή καρδιά, γιατί θα δουν τον Θεό.
Όσοι φέρνουν την ειρήνη, γιατί θα ονομαστούν παιδιά Του.
Αυτοί που καταδιώκονται για τη δικαιοσύνη, γιατί θα κερδίσουν τη Βασιλεία των Ουρανών.
Όσοι δέχονται κοροϊδίες και ψευδείς κατηγορίες επειδή αγαπούν τον Χριστό, γιατί ο μισθός τους γίνεται πολύς στον Ουρανό.
Τι άλλο είπε ο Χριστός μας;
Να μην αγωνιούμε για οτιδήποτε στη ζωή μας αλλά να ζητάμε πρώτα το δικό Του θέλημα! Εκείνος μας βλέπει, μας προσέχει, όπως προσέχει και φροντίζει και τα λουλούδια και τα πουλιά.
Τέλος, για να αποκτήσουμε την αληθινή χαρά, πρέπει να μοιάσουμε στον ίδιο τον Θεό. Αν ακολουθούσαμε αυτή την τόσο απλή, αλλά και τόσο δύσκολη στην εφαρμογή της εντολή Του, να φερόμαστε στους συνανθρώπους μας, όπως θα θέλαμε να μας φέρονται και εκείνοι, ο κόσμος μας θα γινόταν αμέσως Παράδεισος.
Γι’ αυτό και το ψηλότερο σκαλί της διδασκαλίας του Χριστού μας είναι η αγάπη προς τους εχθρούς, που μας κάνει όμοιους με Εκείνον, ο οποίος πάνω στον Σταυρό συγχώρεσε τους σταυρωτές Του. Τότε η χαρά μας είναι αναφαίρετη και αδιατάρακτη κι έχει τη δύναμη να αλλάξει ακόμα και τους άλλους, όπως ακριβώς η αγάπη του Χριστού άλλαξε τον κόσμο.
Μεγάλη ευγνωμοσύνη οφείλουμε στον Κύριό μας! Μεγάλη αγάπη! Πρώτος Εκείνος μας αγάπησε τόσο πολύ! Ποιος μπορεί να μετρήσει τη θεϊκή Αγάπη! Όλους μας δέχεται ο Χριστός μας! Ακόμα κι αυτούς που λένε ότι είναι άπιστοι... Όταν τρέχουν μετανοημένοι κοντά Του βρίσκουν τη σωτηρία και τη χαρά!
Ας εμπιστευόμαστε κι εμείς τη ζωή μας στα χέρια Του, ό,τι μας απασχολεί να το λέμε σε Εκείνον με την προσευχή μας, ας προσπαθούμε να ζούμε τηρώντας τις εντολές Του και τότε θα έχουμε πραγματική χαρά στη ζωή μας!
Σύνθημα: Ας εμπιστευθούμε τον εαυτό μας στην αγάπη του Χριστού!
Παιχνίδι: Μάντεψε τι σχεδιάζω
Τα παιδιά χωρίζονται σε δύο ομάδες και παρατάσσονται αντίστοιχα σε δύο σειρές, ο ένας μπροστά από τον άλλο. Ο κατηχητής πηγαίνει στον τελευταίο κάθε ομάδας και σχεδιάζει στην πλάτη του με το δάχτυλο ένα (απλό) σχήμα.
Το παιδί τότε πρέπει να ζωγραφίσει στην πλάτη του μπροστινού του αυτό που φαντάζεται πως ζωγραφίστηκε στη δική του πλάτη, και ούτω καθ’ εξής. Μόλις φτάσουμε στον πρώτο παίκτη κάθε σειράς, εκείνος πηγαίνει και σχεδιάζει σε ένα χαρτί ό,τι νομίζει πως του σχεδίασαν στην πλάτη και τρέχει να γίνει αυτός ο τελευταίος.
Το παιχνίδι συνεχίζεται για π.χ. 3 γύρους σχημάτων (ή περισσότερους ανάλογα με τον αριθμό των παικτών). Νικήτρια είναι η ομάδα που θα ολοκληρώσει τους γύρους ταχύτερα αλλά και που τα σχήματά της είναι πιο σωστά από της άλλης.
Πηγή: (Βοηθήματα: Ι.Μ. Πειραιώς, Χελιδονιών)
ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα
Τι είναι ταπείνωση: παραδείγματα από τα παιδιά
Μία αίσθηση για την ταπείνωση και την αξία της μπορούμε να τη λάβουμε μέσα από το Ευαγγέλιο και την Αγία Γραφή γενικότερα.
Ο ίδιος ο Χριστός είπε στη διδασκαλία του (Μτθ ια, 28) «Δεῦτε πρός με πάντες οἱ κοπιῶντες καὶ πεφορτισμένοι, κἀγὼ ἀναπαύσω ὑμᾶς. Ἄρατε τὸν ζυγόν μου ἐφ᾿ ὑμᾶς καὶ μάθετε ἀπ᾿ ἐμοῦ, ὅτι πρᾷός εἰμι καὶ ταπεινὸς τῇ καρδίᾳ, καὶ εὑρήσετε ἀνάπαυσιν ταῖς ψυχαῖς ὑμῶν· ὁ γὰρ ζυγός μου χρηστὸς καὶ τὸ φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστιν.»
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: Ελάτε σε εμένα όσοι είστε φορτωμένοι με αμαρτίες και βάσανα της ζωής και κοπιάζετε για αυτά, πάρτε επάνω σας το ζυγό μου, και διδαχθείτε από το παράδειγμα της ζωής μου, δηλαδή ότι είναι πράος και ταπεινός, «καὶ εὑρήσετε ἀνάπαυσιν ταῖς ψυχαῖς ὑμῶν· ὁ γὰρ ζυγός μου χρηστὸς καὶ τὸ φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστιν». Αυτό σημαίνει ότι με την ταπεινοφροσύνη οι ψυχές βρίσκουν ανάπαυση και εξηγεί ότι είναι χρήσιμος αυτός ο τρόπος ζωής και το φορτίο που θα φορτωθεί ο άνθρωπος, δηλαδή οι δυσκολίες που θα αντιμετωπίσει όποιος προσπαθεί να είναι ταπεινός, είναι ελαφρύ, γιατί μας βοηθάει ο Χριστός να το σηκώσουμε.
Σε ένα άλλο σημείο στο Ευαγγέλιο του Ματθαίου (Μτθ κ, 25-28) λέει «οἴδατε ὅτι οἱ ἄρχοντες τῶν ἐθνῶν κατακυριεύουσιν αὐτῶν καὶ οἱ μεγάλοι κατεξουσιάζουσιν αὐτῶν. Οὐχ οὕτως ἔσται ἐν ὑμῖν, ἀλλ᾿ ὃς ἐὰν θέλῃ ἐν ὑμῖν μέγας γενέσθαι, ἔσται ὑμῶν διάκονος, καὶ ὃς ἐὰν θέλῃ ἐν ὑμῖν εἶναι πρῶτος, ἔσται ὑμῶν δοῦλος· ὥσπερ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου οὐκ ἦλθε διακονηθῆναι, ἀλλὰ διακονῆσαι καὶ δοῦναι τὴν ψυχὴν αὐτοῦ λύτρον ἀντὶ πολλῶν». Απευθύνεται στους μαθητές του και κατ’ επέκταση σε όλους τους χριστιανούς και λέει ότι δεν πρέπει να είναι όπως ο υπόλοιπος κόσμος που όποιος είναι ισχυρός κατακυριεύει και ασκεί εξουσία στους υπόλοιπους ανθρώπους. Όποιος από τους χριστιανούς θέλει να γίνει μεγάλος ή πρώτος στην εκκλησία και στη συνέχεια στη Βασιλεία του Θεού, θα πρέπει να είναι διάκονος των υπολοίπων, να τους διακονεί, δηλαδή να τους υπηρετεί, να είναι δούλος τους. Και αντίστοιχα με το προηγούμενο κομμάτι λέει στη συνέχεια ότι πρέπει να γίνουν όπως ο Υιός του Ανθρώπου, δηλαδή όπως είναι ο ίδιος ο Χριστός, όπως συχνά αναφέρεται στο πρόσωπό Του, που παρά το ότι ήταν Θεός, δεν ήρθε στη γη για να διακονηθεί από τους ανθρώπους αλλά να υπηρετήσει το ανθρώπινο γένος μέσω της διδασκαλίας και της σταυρικής θυσίας, δείχνοντας έτσι το παράδειγμα της ταπείνωσης.
Πού αλλού αναφέρει τα ίδια πράγματα: στον Ιερό Νιπτήρα, δηλαδή πριν το Μυστικό Δείπνο που έπλυνε τα πόδια των μαθητών του και τους είπε: «ὑμεῖς φωνεῖτέ με, ὁ Διδάσκαλος καὶ ὁ Κύριος, καὶ καλῶς λέγετε· εἰμὶ γάρ. Εἰ οὖν ἐγὼ ἔνιψα ὑμῶν τοὺς πόδας, ὁ Κύριος καὶ ὁ Διδάσκαλος, καὶ ὑμεῖς ὀφείλετε ἀλλήλων νίπτειν τοὺς πόδας. ῾Υπόδειγμα γὰρ δέδωκα ὑμῖν, ἵνα καθὼς ἐγὼ ἐποίησα ὑμῖν, καὶ ὑμεῖς ποιῆτε· ἀμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν, οὐκ ἔστι δοῦλος μείζων τοῦ κυρίου αὐτοῦ, οὐδὲ ἀπόστολος μείζων τοῦ πέμψαντος αὐτόν. Εἰ ταῦτα οἴδατε, μακάριοί ἐστε ἐὰν ποιῆτε αὐτά.»
Λέτε ότι είμαι ο διδάσκαλός σας και ο Κύριός σας και σωστά το λέτε. Και όπως σας έπλυνα τα πόδια, ο Κύριος και Διδάσκαλός σας, και εσείς οφείλετε να κάνετε το ίδιο. Σας έδωσα παράδειγμα και όπως σας έκανα να κάνετε και εσείς στους άλλους, γιατί δεν υπάρχει δούλος που να είναι σπουδαιότερος από τον Κύριό του ούτε απεσταλμένος σπουδαιότερος αυτού που τον απέστειλε. Και αφού τα γνωρίζετε αυτά είστε μακάριοι, δηλαδή ευλογημένοι, εάν τα εφαρμόζετε.
Αυτά τα σημεία των Ευαγγελίων δείχνουν ότι ο ίδιος ο Χριστός ήταν ταπεινός στη ζωή Του και αυτό το παράδειγμα μας προτρέπει να ακολουθήσουμε. Και βέβαια το έσχατο σημείο της ταπείνωσης ήταν η σταυρική θυσία, που αναφέρεται από την εκκλησία μας ως η Άκρα Ταπείνωση, καθώς παρά το ότι ήταν ο ίδιος ο Θεός και δημιουργός του ανθρώπου, δέχτηκε όχι μόνο να λάβει την ανθρώπινη υπόσταση με όλες τις σωματικές αδυναμίες που έχει, αλλά να εξευτελιστεί και να βασανιστεί από το ίδιο του το πλάσμα και τελικά να πεθάνει επώδυνα με τον ποιο ταπεινωτικό θάνατο για την εποχή εκείνη, προκειμένου να μας δώσει τη σωτηρία.
Τι είναι και πως κατακτάται η ταπείνωση;
Την Ταπείνωση τη βλέπουμε στην παραβολή του Τελώνη και του Φαρισαίου. Ο Φαρισαίος υπερηφανευόταν για τις αρετές του, παρά το γεγονός ότι παραδεχόταν ότι και αυτές είναι δωρεές του Θεού, όμως δεν έβλεπε τη αμαρτωλότητά του. Αντίθετα ο τελώνης ήταν γνώστης της αμαρτίας και ζητούσε συγχώρεση από το Θεό με συντριβή.
Ο Άγιος Ιωάννης ο συγγραφές της Κλίμακας αναφέρει ότι η ταπείνωση είναι βίωμα και δεν περιγράφεται, «είναι ανώνυμος χάρις της ψυχής, η οποία μπορεί να ονομαστεί μόνο από όσους την εδοκίμασαν εκ πείρας. Είναι ανέκφραστος πλούτος, δώρο Θεού». Και σε άλλο σημείο αναφέρει «Όσο δε εν τω μεταξύ προχωρεί κατά την πνευματική ηλικία μέσα στην ψυχή, η βασίλισσα αυτή των αρετών, κάθε καλό που εκτελούμε το θεωρούμε μηδέν. Κυρίως δε συλλογιζόμαστε ότι κάθε μέρα που περνά αυξάνει το φορτίο των αμαρτιών μας εξ αιτίας κρυφών και ασυναίσθητων αμαρτιών και αμελειών, που σκορπίζουν τον πλούτο της ψυχής». Δηλαδή η ταπείνωση μας δίνει μεγαλύτερη μετάνοια και γνώση της αμαρτωλότητάς μας.
Συνοπτικά μπορούμε να πούμε ότι η ταπείνωση είναι η αναγνώριση της αμαρτωλής κατάστασής μας και να αισθανόμαστε ότι όλοι οι υπόλοιποι άνθρωποι, ανεξάρτητα από την ηλικία, το φύλο, τη φυλή, την κοινωνική ή οικονομική τους κατάσταση, είναι πνευματικά ανώτεροι από εμάς και να δεχόμαστε ότι προκύπτει στη ζωή. Ακόμα και όταν έχουμε κάποιο χάρισμα ή βρισκόμαστε σε πλεονεκτική θέση έναντι κάποιων άλλων, πρέπει να σκεφτόμαστε ότι όσα μας έχει χαρίσει ο Θεός δεν είναι δικά μας, όπως πιθανόν οι σπουδές μας. Δηλαδή στην περίπτωσή σας, αν κάποιος είναι καλός μαθητής δεν πρέπει να σκέφτεται ότι είναι καλός επειδή διαβάζει πολύ, αλλά πρέπει να ευχαριστεί το Θεό που τον βοηθάει και του χαρίζει ό,τι έχει (μεγαλύτερη ευφυΐα, βοήθεια από οικογένεια). Και αυτό για κάθε καλό στη ζωή μας.
Ποιο είναι το όφελος της ταπείνωσης.
Στην Αγία Γραφή αναφέρεται ότι ο Θεός αντιτάσσεται στους υπερήφανους. Αυτό καταλαβαίνουμε πόσο σοβαρό είναι γιατί θα ήμασταν χαμένοι και ανίσχυροι χωρίς τη χάρη του Θεού.
Πάλι από το Ευαγγέλιο (Μτθ θ, 12) στο σημείο που περιγράφεται η κλήση του Αποστόλου και Ευαγγελιστή Ματθαίου, αναφέρεται ότι ο Ματθαίος, μετά την κλήση που δέχτηκε από το Χριστό, τον κάλεσε μαζί με τους υπόλοιπους μαθητές του στο σπίτι του όπου βρέθηκαν πολλοί τελώνες και αμαρτωλοί άνθρωποι. Τότε ο Φαρισαίοι κακολόγησαν τον Χριστό λέγοντας ότι συναναστρέφεται με αμαρτωλούς ανθρώπους και τους απάντησε ότι δεν έχουν την ανάγκη του γιατρού οι υγιείς αλλά οι άρρωστοι και ότι δεν ήρθε για να καλέσει σε μετάνοια τους δίκαιους αλλά τους αμαρτωλούς.
Σε αυτό το σημείο τι εννοεί; Όσοι αισθάνονται δικαιωμένοι έναντι του Θεού, δηλαδή ότι είναι ενάρετοι άνθρωποι, τότε ο Χριστός δεν τους συναναστρέφεται γιατί θεωρούν ότι δεν τον έχουν ανάγκη. Όσοι είναι ταπεινοί και αισθάνονται την αμαρτωλότητά τους, ο Θεός τους ελεεί.
Ο Αγ. Ιωάννης ο Χρυσόστομος λέει ότι όταν συμβεί ο αμαρτωλός να έχει την ταπεινοφροσύνη, είναι δυνατόν αν οδηγηθεί δια αυτής στη μετάνοια και επιτέλεση καλών έργων τόσο ώστε να ξεπεράσει και τον δίκαιο άνθρωπο, όταν ο τελευταίος έχει αλαζονεία.
Ο γέροντας Παΐσιος αναφέρει: μακάριοι είναι εκείνοι οι άνθρωποι που κατόρθωσαν να μιμηθούν την ταπεινή γη, η οποία, ενώ πατιέται από όλους, όμως όλους τους σηκώνει με την αγάπη της και τους τρέφει σαν καλή μάνα, η οποία έδωσε και το υλικό για τη σάρκα μας στην πλάση. Δέχεται επίσης με χαρά και ότι της πετάμε, από καλούς καρπούς μέχρι ακάθαρτα σκουπίδια, τα οποία τα επεξεργάζεται αθόρυβα σε βιταμίνες και τις προσφέρει πλουσιοπάροχα με τους καρπούς της αδιακρίτως σε καλούς και κακούς ανθρώπους. Ο ταπεινός άνθρωπος, όπως φαίνεται είναι ο δυνατότερος του κόσμου, διότι και νικάει, αλλά και σηκώνει πολλά ξένα βάρη με ελαφριά τη συνείδησή του. Ενώ ζει περιφρονημένος και αδικημένος για τα ξένα σφάλματα που οικειοποιείται από αγάπη, εσωτερικά όμως νοιώθει τη μεγαλύτερη χαρά του κόσμου, γιατί είναι πια περιφρονημένος από αυτόν ο μάταιος τούτος κόσμος.
Ταπεινολογία
Τι είναι; Είναι κάτι καλό για τη ζωή μας;
Είναι η κατάσταση των χριστιανών που μιλούν για ταπείνωση, την περιγράφουν με ωραία λόγια, λένε ότι έχουν πολλή από αυτή, κλαίνε για την αμαρτωλότητά τους, αλλά δεν έχουν στην ουσία τίποτα από όλα αυτά. Ο πραγματικά ταπεινός δεν σκέφτεται ούτε λέει ότι είναι ο τελευταίος όλων των ανθρώπων αλλά το βιώνει και το κάνει πράξη στη ζωή του, με το να δέχεται τις προσβολές και τις αδικίες. Στην ταπεινολογία σκεφτόμαστε ότι είναι καλό να είμαστε ταπεινοί και το πιστεύουμε ότι είμαστε ταπεινοί. Όμως αυτό από μόνο του δημιουργεί υπερηφάνεια. (ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ – σχολείο, βαθμοί)
Λέει χαρακτηριστικά ο Αγ. Ιωάννης ο Χρυσόστομος: Ο λόγος για τον οποίο είσαι ταπεινός είναι να απαλλαγείς από την αλαζονεία. Αν λοιπόν δια της ταπεινοφροσύνης περιπέσεις στην υπερηφάνεια, είναι προτιμότερο να μην είσαι ταπεινός.
Ο γέροντας Παΐσιος αναφέρει: εκείνος που ζητάει ταπείνωση από το Θεό, αλλά δεν δέχεται τον άνθρωπο που του στέλνει ο Θεός για να τον ταπεινώσει, δεν ξέρει τι ζητάει, διότι οι αρετές δεν αγοράζονται όπως τα ψώνια στον μπακάλη, αλλά μας στέλνει ο Θεός ανθρώπους να δοκιμαστούμε, να εργαστούμε, να την αποκτήσουμε και να στεφανωθούμε.
Πηγή: (Επιμέλεια: Γραφείο Νεότητας ΙΜΜΛ)
ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα
Ιωάννης Θαλασσινός, Διευθυντής Π.Ε.ΦΙ.Π. 04-10-2017
Ποιός ἄραγε θυμᾶται τή θλιβερή ἐπέτειο τῆς ψήφισης, ἀπό τή Βουλή τῶν Ἑλλήνων, τοῦ ἐπαίσχυντου...
Χριστιανική Εστία Λαμίας 03-10-2017
Οἱ μάσκες ἔπεσαν γιά ἀκόμα μιά φορά. Ἑταιρεῖες γνωστές στούς Ἕλληνες καταναλωτές ἀφαίρεσαν ἀπό τά...
TIDEON 21-12-2015
Επιμένει να προκαλεί Θεό και ανθρώπους η ελληνική Κυβέρνηση, ψηφίζοντας στις 22 Δεκεμβρίου 2015 ως...
Tideon 14-12-2015
Η Κυβέρνηση μας μίλησε για την «αναγκαιότητα» και για τα πλεονεκτήματα της «Κάρτας του Πολίτη»...
TIDEON 27-08-2014
Λαμβάνουν διαστάσεις καταιγισμού οι αντιδράσεις πλήθους φορέων και πολιτών για το λεγόμενο «αντιρατσιστικό» νομοσχέδιο το...
tideon.org 02-05-2013
Kαταθέτουμε την αρνητική δήλωση μας προς τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ). Ο νόμος αφήνει πολλά...
Tideon 31-12-2012
Ποια είναι η λύση αν πλήρωσες «τσουχτερές» τιμές στο Κυλικείο του Νοσοκομείου, του Αεροδρομίου, του...
Νικόλαος Ἀνδρεαδάκης, ὁδηγός 03-04-2012
Εἶμαι νέος μὲ οἰκογένεια, ἔχω ὅλη τὴ ζωὴ μπροστά μου… Λόγῳ ἐπαγγέλματος ἔχω τὴ δυνατότητα...
tideon 07-11-2011
ΜΝΗΜΟΝΙΟ: Δεν ξεχνώ αυτούς που παρέδωσαν αμετάκλητα και άνευ όρων την ΕΘΝΙΚΗ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ και έκαναν...
ΚΑΤΑΛΑΒΕΣ ΤΩΡΑ ... 15-02-2011
Κατάλαβες τώρα ... γιατί σε λέγανε «εθνικιστή» όταν έλεγες πως αγαπάς την Πατρίδα σου; Για να...
ΤΡΑΠΕΖΑ ΙΔΕΩΝ 25-12-2010
Τώρα πια γνωρίζω τους 10 τρόπους που τα ΜΜΕ μου κάνουν πλύση εγκεφάλου και πώς...