
Τράπεζα Ἰδεῶν
Θησαύρισμα ἰδεῶν καί ἀναφορῶν γιά τήν Ὀρθοδοξία καί τόν Ἑλληνισμό
info@tideon.org
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Είναι γνωστό ότι εκτός από τον ορατό κόσμο που μας περιβάλλει, υπάρχει και ο αόρατος κόσμος που είναι επίσης πραγματικός κι ας μην τον αντιλαμβανόμαστε με τις εξωτερικές μας αισθήσεις. Στο Σύμβολο της Πίστεως ομολογούμε: «Πιστεύω εις ένα Θεόν, Πατέρα, Παντοκράτορα, ποιητήν ουρανού και γης, ορατών τε πάντων και αοράτων». Συνεπώς ο Παντοδύναμος Θεός είναι δημιουργός και του ορατού και του αοράτου κόσμου.
Γι’ αυτόν τον αόρατο κόσμο θα μιλήσουμε σήμερα, καθώς μάλιστα στις 8 Νοεμβρίου είναι η εορτή των Παμμεγίστων Ταξιαρχών Μιχαήλ και Γαβριήλ καί όλων των αγίων Αγγέλων.
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ
1. Τι είναι οι Άγγελοι;
Μόνο ο Θεός γνωρίζει τι είναι στη βαθύτερη ουσία τους. Σε εμάς έχει αποκαλυφθεί μόνο ένα μέρος της αλήθειας και αυτό αφορά περισσότερο το έργο τους.
Δημιουργήθηκαν από το Θεό Πατέρα, τον ποιητή του ουρανού και της γης, ορατών τε πάντων και αοράτων, όπως αναφέρεται και στο Πιστεύω. Πρόκειται για μία δημιουργία που έλαβε χώρα πριν γίνουν τα αστέρια και το σύμπαν.
Είναι προσωπικές υπάρξεις παρόλο που δεν είναι άνθρωποι. Σε σύγκριση με εμάς είναι ασώματοι. Σε σύγκριση με το Θεό, που είναι άυλος και ασώματος, έχουν σώματα πνευματικά, λεπτά και αιθέρια. Από αυτή την άποψη υστερούν έναντι του ανθρώπου, γιατί δεν έχουν οργανική σχέση με την υλική δημιουργία και δεν μπορούν να συνδέσουν τον υλικό κτιστό κόσμο με τον Άκτιστο Θεό. Ενώ δηλαδή ο άνθρωπος δημιουργήθηκε λίγο κατώτερος από τους Αγγέλους (Εβρ. 2,6), μπορεί όμως και συγκεφαλαιώνει στο πρόσωπό του τον υλικό και τον πνευματικό κόσμο. Κάτι τέτοιο δεν το μπορούν οι Άγγελοι, παρότι δεν είναι αποκομμένοι και άσχετοι από την υπόλοιπη δημιουργία. Για αυτό και ο Χριστός δεν ήρθε στον κόσμο ως Άγγελος αλλά ως Θεάνθρωπος, συνδέοντας στο πρόσωπό Του Θεότητα και ανθρωπότητα. Μετά από τη θεία Ενσάρκωση, η ανθρώπινη φύση απέκτησε μοναδική δόξα και τιμή, ασύγκριτα μεγαλύτερη από αυτήν των Αγγέλων.
Οι Άγγελοι δεν είναι εκ φύσεως αθάνατοι, γίνονται όμως αθάνατοι «ου φύσει αλλά χάριτι»
(Μ. Βασίλειος), αποκτούν δηλαδή την προσωπική τους αθανασία μέσα από τη σχέση τους με το Θεό. Βλέπουν το πρόσωπο του Θεού όσο είναι δυνατόν και υμνούν και δοξάζουν το θείο μεγαλείο ( Ιωάννης Χρυσόστομος). Κατά τον Άγιο Διονύσιο τον Αρεοπαγίτη ο αγγελικός κόσμος χωρίζεται σε 9 τάγματα: ΣΕΡΑΦΕΙΜ, ΧΕΡΟΥΒΕΙΜ, ΘΡΟΝΟΙ, ΚΥΡΙΟΤΗΤΕΣ, ΔΥΝΑΜΕΙΣ, ΕΞΟΥΣΙΕΣ, ΑΡΧΕΣ, ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΙ,ΑΓΓΕΛΟΙ.
Στις αγιογραφίες εικονίζονται με μορφή ανθρώπου. Γύρω από το κεφάλι υπάρχει το φωτοστέφανο, σύμβολο της χάρης του Θεού. Στους ώμους τους έχουν δύο μεγάλες πτέρυγες, σύμβολο της πνευματικής φύσης των αγγέλων. Στο δεξί τους χέρι κρατούν ράβδο, σύμβολο του έργου τους, που είναι μεταξύ άλλων να μεταφέρουν το θέλημα του Θεού στους ανθρώπους.
2. Ποιο είναι λοιπόν το έργο των Αγγέλων;
Έργο τους είναι η δοξολογία του Θεού και η επιτέλεση των εντολών Του. Οι Άγγελοι μεταφέρουν το θέλημα του Θεού στους ανθρώπους, τους προφυλάσσουν από κινδύνους και αναφέρουν τις προσευχές των ανθρώπων στο Θεό. Κάθε χριστιανός έχει το φύλακα Άγγελό του.
Όταν στη ζωή μας τηρούμε τις εντολές του Θεού, ο άγγελός μας χαίρεται για μας. Όταν όμως αμαρτάνουμε, ο άγγελός μας στεναχωριέται και απομακρύνεται από κοντά μας. Οι προστάτες Άγγελοί μας, μας βοηθάνε στον αγώνα τον πνευματικό κατά της αμαρτίας. Οι Άγγελοι λοιπόν είναι «λειτουργικὰ πνεύματα εἰς διακονίαν ἀποστελλόμενα διὰ τοὺς μέλλοντας κληρονομεῖν σωτηρίαν» (Εβρ. 1, 14)
Επαγρυπνούν πάνω στους ανθρώπους, μετέχουν στη χαρά του Θεού όταν μετανοεί ένας αμαρτωλός, δε γνωρίζουν την ημέρα της Δευτέρας Παρουσίας, θα είναι όμως οι εκτελεστές της και θα συνοδεύσουν το Χριστό την ημέρα της ενδόξου παρουσίας Του.
Στις ευχές της κατηχήσεως, λίγο πριν από το Άγιο Βάπτισμα, ο ιερέας παρακαλεί το Θεό να στείλει στη ζωή αυτού Άγγελο φωτεινό. Από τη στιγμή της βαπτίσεώς μας ο φύλακας Άγγελός μας είναι ο πιο πιστός μας φίλος, ο πιο στοργικός αδελφός μας. Παραστέκει πάντα δίπλα μας, εκτός κι αν εμείς τον απομακρύνουμε με κάποια ανεξομολόγητη αμαρτία μας. Μας παρηγορεί στις θλίψεις, απαλύνει τους πόνους μας, συμπάσχει μαζί μας, χαίρεται με την πνευματική μας πρόοδο.
Είναι τόσο δυνατός, ώστε και μόνος του μπορεί να τα βάλει με ολόκληρο στράτευμα.
3. Σε ποια σημεία της Αγίας Γραφής φαίνεται η συνύπαρξη Αγγέλων και ανθρώπων;
Και στην πιο πρόσφατη όμως ιστορία της εκκλησίας μας άγιοι άνθρωποι είχαν την εμπειρία της παρουσίας αγγέλων στη ζωή τους. Ο Άγιος Σπυρίδωνας συλλειτουργούσε με αγγέλους. Το ίδιο γινόταν και με τον Άγιο Ιωάννη το Χρυσόστομο καθώς και με νεώτερους αγιασμένους κληρικούς.
4. Ποιοι είναι οι πιο γνωστοί σε εμάς Άγγελοι και για ποιο λόγο;
Σε εμάς πιο γνωστοί είναι οι Αρχάγγελοι Γαβριήλ και Μιχαήλ. Τον Γαβριήλ τον γνωρίζουμε διότι τον βλέπουμε να μεταφέρει τις χαρμόσυνες αγγελίες του Θεού προς τους ανθρώπους.
Ο Μιχαήλ όταν κάποιοι άγγελοι από αλαζονεία θέλησαν να γίνουν όμοιοι με το Θεό και άρχισαν να πέφτουν και να γίνονται εμπνευστές του κακού, βλέποντας τον αποστάτη που είχε πέσει, φώναξε «πρόσχωμεν», ας προσέξουμε εμείς τα από το Θεό δημιουργημένα πλάσματά Του τι έπαθαν, αυτοί που μέχρι τώρα ήταν μαζί μας και έλαμπαν από Θεϊκό φως και τώρα έχασαν αυτή τη θεϊκή δόξα και γέμισαν από το σκοτάδι της αμαρτίας. Έτσι η παράδοση λέει ότι σταμάτησε η πτώση των αγγέλων.
Μία ευχή της Θείας Λειτουργίας αναφέρει: «Ευχαριστούμεν σοι και υπέρ της Λειτουργίας ταύτης, ην εκ των χειρών ημών δέξασθαι κατηξίωσας, καίτοι σοι παρεστήκασι χιλιάδες αρχαγγέλων και μυριάδες αγγέλων, τα Χερουβείμ και τα Σεραφείμ, εξαπτέρυγα, πολυόμματα, μετάρσια, πτερωτά». Άρα λοιπόν κάθε φορά που τελείται θεία Λειτουργία δεν είμαστε μόνοι. Είναι μαζί μας ο Κύριος, η Παναγία, οι Άγιοι και οι Άγγελοι. Ψάλουμε μαζί τους τον Τρισάγιο Ύμνο. Οι πιστοί συμψάλλουμε και συνυπηρετούμε το Θεό μαζί με τους Αγγέλους. Η λειτουργία που τελείται στη γη ενώνεται με την ακατάπαυστη λειτουργία που τελείται στους ουρανούς. Το τμήμα μάλιστα της Θείας λειτουργίας μετά την επαγγελία του Συμβόλου της Πίστεως ονομάζεται Αναφορά, διότι η θυσία αναφέρεται στο Θεό, στο επουράνιο θυσιαστήριο και σε αυτά που την ίδια ώρα γίνονται στον ουρανό.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Αν είχαμε πιο δυνατή την πίστη μας στο Θεό, θα αισθανόμασταν πολύ πιο έντονα την παρουσία των πνευματικών δυνάμεων, δε θα νιώθαμε μόνοι και αδύναμοι, δε θα πάσχαμε από κατάθλιψη και φοβίες, ούτε θα ψάχναμε εναλλακτικούς τρόπους αποβολής του άγχους και ενίσχυσης της αυτοπεποίθησής μας. Ο Θεός μας έχει δώσει υλικά και πνευματικά μέσα, που θα μας βοηθήσουν στην παρούσα ζωή μας αλλά και στην απόκτηση της αιωνιότητας. Είναι στο χέρι μας να τα εκμεταλλευτούμε.
Οι άγιοι Άγγελοι είναι κοντά μας. Ας μην τους λυπούμε με τις αμαρτίες μας κι ας αγωνιζόμαστε να τους μιμούμαστε στην αγία ζωη τους. Καθένας μας ας αγωνίζεται να έχει αγγελική ψυχή, μακριά από το κακό. Και τέλος ας παρακαλούμε τον Αγγελό μας να μένει πάντα κοντα μας, σύντροφός μας και βοηθός μας, μέχρι την τελευταία στιγμή που θα πάρει την ψυχή μας, για να την παραδώσει στα χέρια του Πλάστου μας και να κληρονομήσουμε την Βασιλεία των Ουρανών, τον Παράδεισο.
«Άγιε Άγγελε, ... μη εγκαταλίπης με τον αμαρτωλόν...».
ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Δεν υπάρχει Ορθόδοξος πιστός που να μη γνωρίζει τον μεγάλο άγιο του 20ου αιώνα, τον άγιο Νεκτάριο επίσκοπο Πενταπόλεως, τον θαυματουργό (1846-1920). Πρόκειται για έναν από τους πιο αγαπητούς και δημοφιλείς αγίους. Αξίζει λοιπόν κι εμείς σήμερα να αφιερώσουμε την ώρα αυτή στον σύγχρονο αυτό άγιο, που τον αισθανόμαστε τόσο κοντά μας...
Η ζωή και το έργο, η διδασκαλία και τα θαύματα του αγίου Νεκταρίου εντυπωσιάζουν, συγκινούν και εμπνέουν. Δεν είναι όμως λιγότερο θαυμαστή και η μαθητική ζωή του. Σ’ αυτό το κομμάτι της ζωής του θα επικεντρώσουμε την προσοχή μας. Στα παιδικά και τα νεανικά του χρόνια. Διότι από τότε όλα έδειχναν ότι το παιδί αυτό επρόκειτο να αναλάβει μια υψηλή και μεγάλη αποστολή...
ΔΙΗΓΗΣΗ
Επτά παιδιά είχε χαρίσει ο Πανάγαθος Θεός στον κυρ Δήμο και την κυρα-Βασιλική, που ζούσαν με την οικογένειά τους στον αγιασμένο τόπο της Σηλυβρίας της Θράκης. Ανάμεσά τους ομως ξεχώριζε ο Αναστάσης. Ο Αναστάσης (αυτό ήταν το βαπτιστικό όνομα του αγίου Νεκταρίου)
από μικρός αγαπούσε πολύ τη μελέτη του λόγου του Θεού. Ήταν μόλις 5 χρονών και η μητέρα του η και η γιαγιά του του διάβαζαν τους ψαλμούς του Δαβίδ. Εκείνος προτιμούσε να σταματά στον 50ο ψαλμό και να επαναλαμβάνει μόνος του ένα στίχο που του έκανε ιδιαίτερη εντύπωση:
«Διδάξω ανόμους τας οδούς σου και ασεβείς επί σε επιστρέψουσι»... Το ‘λεγε, το ξανάλεγε και μυστικά προσευχόταν: Θεέ μου, πόσο θα ‘θελα να διδάξω το σωστό δρόμο στους ανθρώπους που έχουν απομακρυνθεί από το νόμο Σου, να επιστρέψουν οι ασεβείς μετανοημένοι κοντά Σου...!
Άραγε ήταν προσευχή που φανέρωνε τον άγιο πόθο του να διδάξει την Αλήθεια η λόγος προφητικός για την πρόοδο και την εξέλιξή του; Ίσως και τα δυό.
Από μικρό παιδί πήγαινε στην εκκλησία κι όταν επέστρεφε στο σπίτι άρχιζε να διηγείται όλα τα θεία λόγια που θησαύριζε μέσα στην καρδιά του. Μάλιστα συνήθιζε να φτιάχνει και το δικό του «παιδικό άμβωνα»: ανέβαινε σ’ ένα σκαμνί και από εκεί μιλούσε στους δικούς του σαν κανονικός ιεροκήρυκας!
Σε ηλικία 7 ετών ο μικρός Αναστάσης άρχισε μια ακόμη ενασχόληση που πολύ τον ευχαριστούσε. Αγόραζε χαρτιά και τα συνέρραπτε μεταξύ τους «για να γράφει τα λόγια του Θεού» όπως έλεγε. Σιγά-σιγά έφτιαξε ένα χοντρό τετράδιο με ρητά από την Αγία Γραφή και τους Πατέρες της Εκκλησίας. Ήταν τα πρώτα δείγματα από το συγγραφικό του ταλέντο, το οποίο επρόκειτο αργότερα να αξιοποιήσει για την ωφέλεια πολλών ψυχών. Ο ίδιος σημειώνει: «Πρόσηβος ήδη το του διδασκάλου της κοινωνίας εζήλωσα έργον, και προς αυτό μετά προθυμίας επεδόθην»∙ ήδη από έφηβος αγάπησα το έργο του διδασκάλου της κοινωνίας και με πολλή προθυμία αφιέρωσα τις δυνάμεις μου σ’ αυτό)2.
Ο Αναστάσης σύντομα τελείωσε το δημοτικό και το σχολαρχείο (δηλαδή τη στοιχειώδη εκπαίδευση). Επειδή όμως αγαπούσε πολύ τα γράμματα, ήθελε να συνεχίσει τις σπουδές του. Έτσι το 1860 σε ηλικία 14 ετών, με την ευχή των γονιών του αποφασίζει να φύγει για την Κωνσταντινούπολη. Χρήματα δεν έχει. Θα εργάζεται, και με τα χρήματα που θα βγάζει, θα σπουδάζει. Πράγματι, στην Πόλη ο νεαρός έφηβος εργαζόταν σκληρά σε μια ανθυγιεινή αποθήκη καπνών μ’ ένα εξαντλητικό ωράριο από το πρωί μέχρι το βράδυ.
Οι εξαιρετικά δυσμενείς συνθήκες εργασίας δεν μείωσαν ούτε στο ελάχιστο τον πόθο για μελέτη και τον ιεραποστολικό ζήλο του νεαρού μαθητή. Ποτέ δεν έπαυσε να προσεύχεται και να μελετά. Μάλιστα είχε μαζί του το χοντρό τετράδιό του με τη συλλογή αγιογραφικών και πατερικών λόγων και σ’ αυτό προσέθετε ο,τι διάβαζε και του έκανε εντύπωση. Τότε ήταν που σκέφθηκε και κάτι το εντελώς πρωτότυπο: Αντέγραφε τα θεία αυτά λόγια στο περιτύλιγμα των προϊόντων που πουλούσε, έτσι ώστε όσοι αγόραζαν απ’ αυτά να τα διαβάζουν και να ωφελούνται πνευματικά.
Χαρακτηριστικό του πόθου του Αγίου να γίνει εργάτης του Ευαγγελίου είναι και το εξής θαύμα που αναφέρουν οι βιογράφοι του: Σε μία θαλάσσια περιπέτεια κατά την οποία κινδύνευσε η ζωή του, ο νεαρός Αναστάσιος προσευχήθηκε θερμά στον Θεό με αυτά τα λόγια: «Θεέ μου, σώσε με, και να σπουδάσω, να γίνω Θεολόγος, όπως (=για να) αποστομώσω αυτούς τους υβρίζοντας το θείον σου όνομα». Και πράγματι σώθηκε με θαυματουργικό τρόπο και ο άγιος Θεός τον βοήθησε να πραγματοποιήσει τη θεάρεστη επιθυμία του. Τον αξίωσε πρώτα να υπηρετήσει σε σχολείο ως δάσκαλος κι έπειτα να αναδειχθεί πατέρας και διδάσκαλος της Εκκλησίας, διδάσκοντας με την αγία ζωή και το θεοφώτιστο λόγο του πολλές γενιές ανθρώπων.
Ως δάσκαλος υπηρέτησε σε σχολείο στο χωριό Λιθί της Χίου. Εκεί έμεινε 10 χρόνια. Όταν όμως έφθασε σε ηλικία 30 χρονών, διάλεξε οριστικά τον δρόμο της αφιερώσεως στο έργο της Εκκλησίας. Έγινε μοναχός και στη συνέχεια χειροτονήθηκε διάκονος. Από τότε έλαβε το όνομα Νεκτάριος. Σπούδασε θεολογία στην Αθήνα και αργότερα χειροτονήθηκε επίσκοπος Πενταπόλεως στο πατριαρχείο Αλεξανδρείας. Εκεί εργάστηκε με ζήλο και αυταπάρνηση. Κήρυττε, εξομολογούσε και παράλληλα πρόσφερε σπουδαίο φιλανθρωπικό έργο. Αντιμετώπισε όμως και πολλές δοκιμασίες: εξορία, συκοφαντίες, στερήσεις. Αναγκάστηκε να επιστρέψει στην Ελλάδα και συνέχισε να προσφέρει τεράστιο έργο ως ιεροκήρυκας, ως διευθυντής της Ριζαρείου Εκκλησιαστικής Σχολής και ως ιδρυτής και πνευματικός καθοδηγός της Ιεράς Μονής Αγίας Τριάδος στην Αίγινα. Πλούσια σε πνευματικούς καρπούς ήταν και η συγγραφική του παραγωγή. Τα συγγράμματά του αποπνέουν άρωμα πίστεως και ευσεβείας και αποτυπώνουν την πατερική και αγιοπνευματική σοφία. Σε ηλικία 74 ετών ασθένησε βαριά και έφυγε από τον κόσμο αυτό το βράδυ της 8ης Νοεμβρίου 1920, δηλαδή πριν από 90 χρόνια. Ωστόσο, ο άγιος Νεκτάριος συνεχίζει να διδάσκει πολλές γενιές ανθρώπων με την αγία ζωή και το θεοφώτιστο λόγο του. Τα αναρίθμητα θαύματα που τελεί ακόμη και στις ημέρες μας, φανερώνουν την παρρησία που έχει ενώπιον του Θεού.
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ-ΕΦΑΡΜΟΓΗ
1. Ποιός ήταν ο πόθος που είχε ο άγιος Νεκτάριος από μικρό παιδί; (...)
Να σπουδάσει, να γίνει θεολόγος για να διδάσκει τις αλήθειες του Ευαγγελίου.
2. Πως εκδηλώθηκε αυτός ο πόθος του; (...)
(«Διδάξω ανόμους τας οδούς σου...», παιδικός άμβωνας, τετράδιο με συλλογή ρητών, θαύμα διασώσεώς του στη θάλασσα).
3. Πραγματοποιήθηκε ο ευλογημένος του πόθος; (...)
Βεβαίως! Τον αξίωσε ο Θεός να υπηρετήσει πρώτα ως δάσκαλος κι έπειτα ως κληρικός.
Χειροτονήθηκε επίσκοπος και παρά τις δυσκολίες και τους διωγμούς που αντιμετώπισε επιτέλεσε πλούσιο έργο κηρυκτικό, φιλανθρωπικό, ποιμαντικό και συγγραφικό. Και αυτό που ζητούσε στην προσευχή του από μικρό παιδάκι («Διδάξω ανόμους τας οδούς σου και ασεβείς επί σε επιστρέψουσι»), ο άγιος Θεός του το χάρισε πλουσιοπάροχα. Ακόμη και μετά την κοίμησή του αναρίθμητες είναι οι ψυχές που διδάσκονται από τη ζωή, τα θαύματα και τη διδασκαλία του Αγίου, συγκινούνται, μετανοούν και επιστρέφουν στο δρόμο του Θεού!
4. Για ελάτε τώρα να συγκρίνουμε τους πόθους και τα όνειρα των σύγχρονων νέων με αυτά του αγίου Νεκταρίου... Τι σχέδια κάνουν οι νέοι για το μέλλον τους; (...)
Άλλοι ονειρεύονται να γίνουν μεγάλοι ποδοσφαιριστές η πρωταθλητές σε όποιο άλλο άθλημα...
άλλοι επιθυμούν να μοιάσουν σε καλλιτέχνες, τραγουδιστές, ηθοποιούς...,
άλλοι αγαπούν τους υπολογιστές και σκέπτονται παρόμοια επαγγέλματα να ακολουθήσουν...
Άλλοι... δεν επιθυμούν τίποτε ιδιαίτερο! Μόνο μια σχολή που θα τους δώσει άμεση επαγγελματική αποκατάσταση και έναν καλό μισθό...
... Υπάρχουν όμως και νέοι που καλλιεργούν μέσα τους ανώτερους πόθους και οράματα.
Που επιθυμούν να γίνουν γιατροί για να προσφέρουν στο συνάνθρωπο, εκπαιδευτικοί για να βοηθήσουν τους νέους να βάλουν γερά θεμέλια στη ζωή τους, ιερείς για να μεταδίδουν στους ανθρώπους ο,τι πολυτιμότερο: την αγιαστική χάρη του Θεού! Τι λέτε; Η κοινωνία μας σήμερα δεν έχει ανάγκη από νέους που έχουν τέτοια οράματα;!
Δεν θέλουμε να υποτιμήσουμε κανένα επάγγελμα. Κάθε εργασία και κάθε επάγγελμα είναι απαραίτητα στην ομαλή λειτουργία της κοινωνικής ζωής. Δεν μπορούν όλοι να γίνουν γιατροί η θεολόγοι η ιερείς... Χρειάζονται και οι αστυνομικοί και οι ηλεκτρολόγοι και οι υδραυλικοί, όλοι!
Άλλωστε ο καθένας έχει τη δική του κλίση. Ωστόσο αν κάποιος ακόμη δεν έχει αισθανθεί τίποτε να τον συγκινεί η να τον ενθουσιάζει... ας προσευχηθεί πολύ ώστε ο Κύριος να του δείξει το δρόμο. Κι αν η φωνή μέσα του τον καλεί να ακολουθήσει ένα λειτούργημα ιερό, ας μη δειλιάσει. Άγιος είναι ο πόθος και ιερή η επιθυμία να βοηθήσω τους συνανθρώπους μου με την ταπεινή διακονία μου.
Σε κάθε περίπτωση, ένας πρέπει να είναι κοινός πόθος όλων: Να γίνουμε άγιοι! Το πιο σημαντικό δεν είναι ότι ο άγιος Νεκτάριος έγινε θεολόγος η δεσπότης, αλλά το ότι έγινε άγιος!
Μακάρι κι όλοι εμείς αυτό τον πόθο να έχουμε: να γίνουμε άγιοι! Και άγιοι δεν γίνονται μόνο οι μοναχοί και οι ιερείς αλλά και γονείς και παιδιά και στρατιωτικοί και γιατροί και τεχνίτες και μορφωμένοι και αγράμματοι...
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Είναι ωραίο να ονειρεύεσαι και να καταστρώνεις σχέδια για το μέλλον. Να θέλεις να αξιοποιήσεις τα ταλέντα και τα χαρίσματά σου και να δημιουργήσεις στη ζωή σου.
Είναι ακόμη πιο ωραίο τα χαρίσματά σου να τα αφιερώσεις στη διακονία των αδελφών, στα ιερά έργα της Εκκλησίας. Να επιθυμείς να γίνεις ευεργετικός στο περιβάλλον σου από την θέση που θα εργαστείς μέσα στην κοινωνία, είτε μέσα από κάποιο λειτούργημα, είτε μέσα από την εθελοντική προσφορά σου, παράλληλα με όποιο επάγγελμα κι αν ακολουθήσεις.
Το πιο σπουδαίο όμως και το αληθινά ηρωικό είναι μέσα στη σύγχρονη κοινωνία να αντιστέκεσαι και να ποθείς την εσωτερική καλλιέργεια, τον αγώνα για την αγιότητα!
Ας παρακαλέσουμε τον άγιο Νεκτάριο να καλλιεργήσει μέσα στην ψυχή μας άγιους πόθους και οράματα και να μας αξιώσει όλοι να τον μιμηθούμε στο υψηλότερο ιδανικό: την αγιότητα, και γιατί όχι;-, μακάρι μέσα από τα Κατηχητικά μας να υπάρξουν και κάποιοι που θα καλέσει ο Θεός
να υπηρετήσουν την Εκκλησία ως εργάτες του Ευαγγελίου!
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Ποθώ τα υψηλά ιδανικά, ποθώ την αγιότητα!
1. Περιοδικό «Πρός τή Νίκη», τεύχος Νοεμβρίου 2010.
2. Αγίου Νεκταρίου, Ιερών και Φιλοσοφικών Λογίων Θησαύρισμα, τόμ. 1ος, εν Αθήναις 1895, σ. γ’.
ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα
Α´. Μικρή εἰσαγωγή
Θά θυμᾶσθε ὅτι στην προηγούμενη συγκέντρωσή μας εἴχαμε μιλήσει γιά τόν μεγάλο Καλλιτέχνη καί Δημιουργό τοῦ κόσμου. Δυσκολεύτηκε πολύ νά φτιάξει ο Θεός τον κόσμο;
—(...)
—Μέ ἕνα μόνο παντοδύναμο λόγο Του! «Εἶπε... καί ἐγένετο»! Καί τί δέν ἔφτιαξε ὁ «Ποιητής οὐρανοῦ καί γῆς, ὁρατῶν τε πάντων καί ἀοράτων»! Κάθε λόγος Του, κάθε ἐντολή Του, καί ἕνα θαῦμα! Κάθε πλάσμα Του «καλόν λίαν»!
Γιά ποιό σκοπό ὅμως ὅλ᾿ αὐτά; Καί οἱ ῎Αγγελοι, πού τούς εἶχε δημιουργήσει πρίν ἀπ᾿ ὅλα τά ἄλλα δημιουργήματα, περίμεναν νά δοῦν! Γιά ποιό σκοπό; Θυμᾶστε;
—(...)
—Μάλιστα! Γιά νά τά χαρίσει παλάτι στόν ἄνθρωπο! Νά τόν ὁρίσει βασιλιά τους! Αὐτό τό ὑπέροχο πλάσμα Του μέ τόν οὐράνιο προορισμό εἶχε σκοπό τοῦ κόσμου ὁ Θεός! Τόν ἄνθρωπο.
Καί νά! Τήν 6η ἡμέρα, ὅταν πλέον ἦσαν ὅλα ἕτοιμα, ὁ Θεός-Πατήρ εἶπε στόν Υἱό καί στό ῞Αγιο Πνεῦμα· «῎Ας φτιάξουμε τώρα τόν ἄνθρωπο! Τό πιό θαυμαστό καί τιμημένο ἀπ᾿ ὅλα μας τά δημιουργήματα, ἀφοῦ γι᾿ αὐτόν ἔγιναν ὅλα. ῎Ας τόν τιμήσουμε μέ ἐξαιρετικά χαρίσματα καί θεῖες ἱκανότητες· Ψυχή ἀθάνατη. Νοῦ καί λογική. ᾿Ελεύθερη θέληση. ῾Ικανότητα νά ἐρευνᾶ καί νά δημιουργεῖ· νά ἐξουσιάζει ὅλον τόν ὑλικό κόσμο! ῎Ετσι νά τόν φτιάξουμε. ῞Ωστε, ἄν θέλει, νά μπορεῖ νά μοιάσει σέ μᾶς στήν ἀρετή καί στήν ἁγιότητα». (῞Οσο βέβαια εἶναι δυνα-τόν νά μοιάζει τό κτίσμα στόν Κτίστη του).
Καί νά πῶς τά εἶπε ὁ Θεός - Πατήρ αὐτά τά λόγια· «Ποιήσωμεν ἄνθρωπον κατ᾿ εἰκόνα ἡμετέραν καί καθ᾿ ὁμοίωσιν» (Γεν. α´ 26).
Προσέξτε τή λέξη «ποιήσωμεν» (ἄς φτιάξουμε). Πρῶτον, δείχνει ὅτι ἡ ῾Αγία Τριάδα, ὁ ἕνας Θεός μας, εἶναι τρία Πρόσωπα. (῾Ο Πατήρ μιλάει στόν πληθυντικό)
Δεύτερον, θά πεῖ ὅτι μέ ἰδιαίτερη φροντίδα θά τόν ἔφτιαχνε ὁ Θεός τόν ἄνθρωπο. ῎Οχι μόνο μέ ἕνα λόγο, ὅπως ὅλα τά ἄλλα.
Καί πραγματικά. Μέ ἰδιαίτερη φροντίδα τόν ἔφτιαξε! Ξέρετε, πῶς;
—(...)
῾Η ῾Αγία Γραφή μᾶς πληροφορεῖ πάλι· «καί ἔπλασεν ὁ Θεός τόν ἄνθρωπον, χοῦν ἀπό τῆς γῆς...» (Γεν. β´
7).
῎Ας προσέξουμε αὐτά τά λόγια. Πῆρε, λέει, χῶμα ἀπό τή γῆ ὁ Θεός· καί, σάν ἄριστος Καλλιτέχνης πηλοπλαστικῆς, ἔπλασε τόν ἄνθρωπο (τόν ᾿Αδάμ· πού σημαίνει· ἀπό χῶμα· χοϊκός)! Νά φαντασθοῦμε τόν πάνσοφο Δημιουργό τήν ὥρα πού πλάθει τό τελειότερο δημιούργημά Του! Μέ τί σοφία, μέ πόση στοργή, μέ τί τέχνη θά ἔστηνε τό ἀνθρώπινο σῶμα! ῎Ορθιο! Νά μπορεῖ νά κινεῖται! Νά στέκει, νά κάθεται, νά σκύβει, νά λυγίζει, νά τρέχει, νά πηδᾶ, νά κολυμπᾶ!... Τά χέρια, τά πόδια, ὅλα στή θέση τους· ὅλα νά ἐξυπηρετοῦν τήν κάθε ἀνάγκη καί κάθε τοῦ σώματος κίνηση! Στό κέντρο, καί καλά ἀσφαλισμένο, τοποθέτησε τό ἐργοστάσιο τῆς καρδιᾶς! Τούς πνεύμονες! Τά σπλάχνα! Τό κεφάλι τό στήνει ψηλά. ῎Εχει ὑψηλό προορισμό! Γερό τό κρανίο του. Μέσα σ᾿ αὐτό τοποθετεῖ τό θαῦμα τοῦ ἐγκεφάλου! Τό λεπτούργημα τῶν ματιῶν, τῶν αὐτιῶν, τό στόμα μέ τό θαυμαστό ἐργαλεῖο τοῦ λόγου, τή γλώσσα!
Καί τί δέν ξεπερνᾶ κάθε ἀνθρώπινο θαυμασμό πάνω στό ἀνθρώπινο σῶμα! ῞Ενας μηχανισμός μέ ἐξαρτήματα καί μηχανήματα, συνδυασμούς καί ἐργαλεῖα, πού θαμπώνουν τό νοῦ! Οὔτε μπόρεσε, οὔτε θά μπορέσει ποτέ ἀνθρώπινη ἐπινόηση ἤ ἀνθρώπινη τεχνική νά τά ἀντιγράψουν!
Μά τό καλλιτέχνημα «ἄνθρωπος» δέν ἐτελείωσε. Διαβά-ζουμε στό βιβλίο τῆς Γενέσεως· «καί ἐνεφύσησεν εἰς τό πρόσωπον αὐτοῦ πνοήν ζωῆς»! (Γεν. β´ 7) Καί τό ἀριστούργημα, ἀπό πήλινο ἄγαλμα, ἄνοιξε τά μάτια! Εἶδε τόν Δημιουργό του! Στό ἀντίκρυσμά Του ἡ καρδιά πάλλει, κτυπᾶ! Τά χέρια κινοῦνται! Τά αὐτιά ἀκοῦνε! Τό πλάσμα - ἄνθρωπος παίρνει ζωή!...
Καί τώρα ἡ ἀγάπη τοῦ Πλαστουργοῦ φτάνει στό ξεχείλισμά της! Ξεχωριστό καί μοναδικό δῶρο χαρίζει στόν ἄνθρωπο! Σέ κανένα Του πλάσμα δέν τό ἔχει χαρίσει! Τόν ξεχωρίζει μ᾿ αὐτό ἀπό ὅλη τήν ἄλλη δημιουργία. Τοῦ δίνει κάτι ἀπό τόν ἑαυτό Του! Τήν ἀθάνατη ψυχή Του! Τώρα ὁ ἄνθρωπος ἔχει ἐπάνω του κάτι θεϊκό. Αὐτό θά πεῖ· εἶναι πλασμένος «κατ᾿ εἰκόνα» τοῦ Θεοῦ. Δηλαδή, δέν εἶναι μόνο χῶμα, ὕλη! ῎Εχει ἀθάνατηψυχή! Νοῦ καί λογική! Θέληση καί ἐλευθερία!
Θά μπορούσαμε νά φαντασθοῦμε τή χαρά τοῦ Θεοῦ, ὅταν εἶδε ἕτοιμη αὐτή τήν «εἰκόνα»! Τή χαρά τῶν ᾿Αγγέλων, ὅταν εἶδαν αὐτό τό πλάσμα τοῦ Θεοῦ, πού τούς ἔμοιαζε σέ τόσα χαρίσματα!
Καί προχωρεῖ ἀκόμα ὁ Θεός στίς δωρεές τῆς ἀγάπης Του! Τοῦ δίνει τή δυνατότητα, ἄν τό θελήσει, νά μοιάσει στόν Δημιουργό του Θεό! (Αὐτό θά πεῖ ὅτι τόν ἔπλασε «κατ᾿ εἰκόνα» καί «καθ᾿ ὁμοίωσιν»). ῞Ο-πως γιά κάθε πλάσμα Του ὅρισε ἕνα σκοπό καί προορισμό, στόν ἄνθρωπο χαρίζει τόν ὑψηλότερο προορισμό καί σκοπό! Νά μοιάσει στό Θεό! Νά μοιραστεῖ μαζί Του σέ μιά οὐράνια κοινωνία τή δόξα Του! Τί θαῦμα καί ἀσύλληπτο μεγαλεῖο! Καί ὅταν λέμε «ἄνθρωπο», ἐννοοῦμε καί τήν Εὔα (ζωή), πού ἔπλασε ἀπό τήν πλευρά τοῦ ᾿Αδάμ.
Β. Επεξεργασία
᾿Εμᾶς ὅμως μᾶς ἐντυπωσίασε τό δημιούργημα - ἄνθρωπος! ῎Ας ἐπαναλάβει ἕνας τόν ἰδιαίτερο τρόπο, μέ τόν ὁποῖο τόν ἔπλασε ὁ Θεός!
— (...)
—Μάλιστα. Νά μοῦ πεῖτε καί τά ἰδιαίτερα χαρίσματα πού τοῦ ἔδωσε.
— (...)
—᾿Αθάνατη ψυχή. Νοῦ. Λογική. ᾿Ελευθερία. Θέληση!... Ποιός ἄλλος ἔχει αὐτά τά χαρίσματα;
— (...)
— Μόνον ὁ Θεός (στόν ἀπόλυτο βαθμό). ᾿Εκεῖνος τά χάρισε πρῶτα στούς ᾿Αγγέλους καί μετά στόν ἄνθρωπο. Μόνο! Γι᾿ αὐτό καί μόνο γιά κεῖνον εἶπε· «κατ᾿ εἰκόνα» μου.
Καί τοῦ ἔδωσε τόν ὑψηλότερο προορισμό! Ποιόν;
— (...)
— Νά τοῦ μοιάσει, ἄν τό θελήσει!
«Κατ᾿ εἰκόνα», λοιπόν, «καί καθ᾿ ὁμοίωσίν» Του ἔπλασε ὁ Θεός τόν ἄνθρωπο!
Θά ἤθελα νά σταθοῦμε ἰδιαίτερα σ᾿ αὐτές τίς δύο μοναδικές, θεϊκές κληρονομιές τοῦ ἀνθρώπου!
Καθορίζουν τόν θεϊκό προορισμό του.
Καί πρῶτον «κατ᾿ εἰκόνα»· Τό εἴχατε σκεφθεῖ ποτέ, ὅτι ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι εἴμαστε εἰκόνες τοῦ Θεοῦ;
῎Εχετε προσέξει κάτι; ῞Οταν ὁ ἱερέας θυμιατίζει στήν ἐκκλησία, ἀφοῦ θυμιατίσει τίς εἰκόνες τοῦ Κυρίου, τῆς Παναγίας, τῶν ῾Αγίων, γυρίζει καί θυμιατίζει ὅλους ἐμᾶς! ῞Εναν-ἕναν! Γιατί μᾶς θυμιατίζει μαζί μέ τίς εἰκόνες;
— (...)
— Γιατί εἴμαστε καί μεῖς εἰκόνες! Εἰκόνες τοῦ Θεοῦ! Σᾶς ἐρωτῶ τώρα· Πῶς φερόμαστε στίς εἰκόνες μας;
— (...)
— Λοιπόν, τί λέτε; Μποροῦμε νά φερθοῦμε διαφορετικά στίς εἰκόνες τοῦ Θεοῦ, τούς ἀν-θρώπους; Δέν ἀπαιτεῖται ὁ ἴδιος σεβασμός, ἡ ἴδια τιμή;
— (...)
— Τί πρέπει λοιπόν νά λείψει ἀπό τή συμπεριφορά μας ἀπέναντι τοῦ ἴδιου τοῦ ἑαυτοῦ μας καί τῶν ἄλλων ἀνθρώπων;
— (...)
— Ποτέ περιφρόνηση, ἀσχημοσύνη, κακοποίηση, προσβολή, κακολογία. Βλέπουμε στήν ἐποχή μας ὅτι ὁ κόσμος τῆς ἁμαρτίας ἔχει ἐξευτελίσει τή θεϊκή εἰκόνα τοῦ ἀνθρώπου! Φόνοι, μαρτύρια, πείνα, πόλεμοι, προσφυγιά! ᾿Αλλά καί ἄσχημη ζωή· ἁμαρτωλή. ᾿Αταίριαστη τελείως γιά εἰκόνες τοῦ Θεοῦ! Σοβαρό τό πρόβλημα! ῾Ο καθένας μας κάτι πρέπει νά κάνει γιά νά δοθεῖ καί πάλι θέση τιμῆς στίς εἰκόνες τοῦ Θεοῦ! Τί προτείνετε;
— (...)
—῾Ωραῖες οἱ σκέψεις σας. Σεβαστική συμπεριφορά. Τιμή. Εὐγένεια. Φροντίδα. Προσπάθεια νά συνειδητοποιήσουν ὅλοι γύρω μας ὅτι, συνάνθρωποί μας = εἰκόνες τοῦ Θεοῦ!
Θά σᾶς ρωτήσω ὅμως καί κάτι ἄλλο. ῎Εχω δεῖ συχνά εἰκόνες παλιές στό Ναό ἤ στό σπίτι, πού τά χρόνια, ἡ σκόνη, οἱ καπνοί, τίς ἔχουν μαυρίσει. ῎Εχουν σκεπάσει τά χρώματα καί τήν ὀμορφιά τους. Γιατί δέν φροντίσαμε νά τίς προσέξουμε ἀπ᾿ τήν καταστροφή. Καί σᾶς ρωτῶ· Μήπως συμβαίνει τό ἴδιο καί μέ μᾶς; Τήν εἰκόνα τοῦ Θεοῦ μέσα μας, νοῦ καί ψυχή, τά διατηροῦμε καθαρά καί ἁγνά, ὅπως ᾿Εκεῖνος τά ἔπλασε;
— (...)
— Δίκιο ἔχετε. Μέ χίλιους δυό καπνούς καί καυσαέρια τή μουντζουρώνουμε! Τήν ἀλλοιώνουμε! ῎Ας ἀναφέρουμε μερικούς τέτοιους καπνούς.
— (...)
— ῎Ετσι εἶναι. Τά βρώμικα ζουζούνια τῶν κακιῶν μας τήν πνίγουν. ῾Η ἀπροσεξία μας τήν ἐκθέτει στά καταστροφικά καυσαέρια τοῦ ἁμαρτωλοῦ κόσμου. (Κακές παρέες καί ψυχαγωγίες, τηλεόραση, ἄσχημα περιοδικά, ἄσεμνες μόδες καί τόσα ἄλλα!) ᾿Αναφέρατε ὅμως καί κάτι ἐξ ἴσου πολύ σημαντικό. Τήν ἀμέλειά μας νά τή φροντίσουμε! Ποιό εἶναι τό ἀντίθετο τῆς ἀμέλειας;
— (...)
— ῾Η ἐπιμέλεια! Λοιπόν, ἐπιμέλεια στή θεία εἰκόνα! Πῶς;
— (...)
— Μέ τήν προσοχή μας. Τή διόρθωσή μας. Νά τήν καθαρίζουμε μέ τήν ἐξομολόγηση. Τήν προσευχή μας. Τόν ἐκκλησιασμό μας. Νά λέμε στόν ἑαυτό μας, ὅταν πάει νά μᾶς πα-ρασύρει τό κακό· «Καί ἡ εἰκόνα τοῦ Θεοῦ μέσα μου; ῎Οχι· δέ θά τή λερώσω»! Νά λέμε γιά τούς ἄλλους ἀνθρώπους· «Εἶναι εἰκόνες τοῦ Θεοῦ! Θά τούς σεβασθῶ»!
῎Ετσι, μέ αὐτή τήν προσπάθεια καί τή βοήθεια τοῦ ῾Αγίου Πνεύματος θά προχωροῦμε σιγά - σιγά στό μεγάλο προορισμό μας, τήν;...
— (...)
— «῾Ομοίωση» μέ τόν Πατέρα μας τόν Θεό! Στό «καθ᾿ ὁμοίωσιν».
Οἱ ῞Αγιοι τῆς ᾿Εκκλησίας μας γι᾿ αὐτό εἶναι ῞Αγιοι. Γιατί ἀγωνίσθηκαν νά κρατήσουν τήν εἰκόνα τῆς ψυχῆς τους καθαρή· μέ ὅλο τό «πρωτόπλαστο κάλλος» πού τῆς ἔδωσε ὁ Θεός. Πέταξαν ψηλά ἀπό τήν ἁμαρτία τοῦ κόσμου. Φρόντιζαν νά πλησιάζουν ὅλο καί πιό πολύ πρός τήν ἁγιότητα τοῦ Θεοῦ! Νά μιμοῦνται τίς θεϊκές ἀρετές! Νά μοιάσουν στό Θεό· ὅπως ᾿Εκεῖνος ὥρισε· «῞Αγιοι γίνεσθε, ὅτι ἐγώ ῞Αγιός εἰμι»!
Τό Σύνθημά μας εἶναι φανερό. Πῶς νά τό διατυπώσουμε;
— (...)
Σύνθημα
Τήν εἰκόνα τοῦ Θεοῦ μέσα μου δέ θά τή λερώσω.
Αν θέλουμε μπορούμε να σχολιάσουμε και το παρακάτω κείμενο:
ΤΟ «ΜΥΣΤΙΚΟ ΔΕΙΠΝΟ» ΤΟΥ ΛΕΟΝΑΡΝΤΟΥ ΝΤΑ ΒΙΝΤΣΙ
῾Ο Λεονάρντο ντα Βίντσι, ὅταν ζωγράφιζε τό Μυστικό Δεῖπνο, κοπίασε πολύ γιά νά βρεῖ τά πρόσωπα τοῦ ἀριστουργήματός του. Μιά ἡμέρα, ὅπως παρακολουθοῦσε τή θεία Λειτουργία, εἶδε ἕνα νεαρό ψάλτη πού εἶχε ἀγγελική, ἁγνή φυσιογνωμία. Αὐτός κάνει, εἶπε, γιά τό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ.
— Πῶς λέγεσθε; τόν ρώτησε.
— Πέτρος Μπαντινέλλι, ἀπάντησε ὁ νέος.
Εἶχαν περάσει δέκα χρόνια. ῎Ηθελε τώρα νά βρεῖ τό πρόσωπο τοῦ ᾿Ιούδα. Κάπου συνάντησε ἕναν ἄνθρωπο σωστό ράκος τῆς ἁμαρτίας. ῾Η ἀπαίσια μορφή του ἦταν ὅ,τι ἔπρεπε γιά νά παραστήσει τόν ᾿Ιούδα. Ρώτησε τό ὄνομά του.
— Πέτρος Μπαντινέλλι, ἀπάντησε ἐκεῖνος.
῾Ο Λεονάρντο ἀποσβολώθηκε. ῏Ηταν ὁ ἴδιος! ῾Η ἁμαρτία εἶχε ἀλλοιώσει τό κάλλος τῆς εἰκόνας του.
Παιχνίδι:
2. ΘΑΛΑΣΣΑ - ΣΤΕΡΙΑ (Εσωτερικού χώρου)
Τα παιδιά μπαίνουν πίσω από μία γραμμή σχεδιασμένη στο έδαφος (με σχοινί, με χαρτοταινία) και στέκονται το ένα πλάι στο άλλο. Εκεί που πατάνε είναι η στεριά.
Ο Κατηχητής δίνει το παράγγελμα λέγοντας θάλασσα και τα παιδιά με ένα πηδηματάκι με τα δύο πόδια έρχονται μπροστά από τη γραμμή (στην περιοχή δηλαδή της θάλασσας). Αντίστοιχα όταν λέει στεριά πρέπει τα παιδιά να πηδήξουν στην περιοχή της στεριάς.
Για να ξεγελάσουμε τα παιδιά μπορούμε να λέμε άλλες λέξεις που αρχίζουν από θα... (θάρρος, θάμπωμα κτλ) ή από στε.. (στεφάνι, στέπες, στέλεχος κτλ). Όποιο παιδί χάνει βγαίνει από το παιχνίδι και κερδίζει ο τελευταίος.
ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα
Α´. Μικρή εἰσαγωγή
—Μήπως εἶναι κάποιος ἐδῶ πού δέν ἀγαπᾶ τά ταξίδια;
—Ωστε ὅλοι τά ἀγαπᾶτε! ῞Ομως ἐγώ ἐπιμένω. Μήπως κάποιος ζαλίζεται, φοβᾶται, κουράζεται, ὅταν ταξιδεύει ἤ εἶναι βιαστικός;
—Κανένας! Γιά νά μοῦ πεῖτε· Μέ πόσα χιλιόμετρα τήν ὥρα ταξιδεύετε;
—80 ὥς 100 χιλιόμετρα τήν ὥρα. ῎Αν σᾶς πῶ ὅτι ἐμεῖς θά ἀναπτύξουμε ταχύτητα 900.000 - 2.160.000
χλμ. τήν ὥρα!!
—Σᾶς ἔπιασε ἴλιγγος! Καί ὅμως! Τό διαστημόπλοιό μας μέ τέτοιες ταχύτητες ταξιδεύει! Εἶναι ἡ γῆ!
Καθισμένοι στίς καρέκλες μας λοιπόν! Νά τρέχει ἡ γῆ τά ἑκατομμύρια χιλιόμετρά της τήν ὥρα, καί μεῖς μέ τά φτερά τοῦ νοῦ (καί λίγη φαντασία) νά πετᾶμε, νά κοιτᾶμε, νά πέφτουμε ἀπό θαυμασμό σέ θαυμασμό, ἀπό ἔκπληξη σέ ἔκπληξη μπροστά στό μεγάλο θαῦμα τοῦ Δημιουργοῦ μας!
Στό ταξίδι μας ὅμως, θά βάλουμε πρόγραμμα· πέντε λεπτά στό διάστημα, πέντε ὥς τό βυθό τῆς θάλασσας καί πέντε στήν ὄμορφη γῆ. ᾿Εκτός ἄν βροῦμε καθυστέρηση!...
Β´. ᾿Αντί γιά διήγηση
Ταξίδι 1ο· ῾Η ἐκτόξευση τοῦ διαστημοπλοίου ἀρχίζει· 10, 9, 8...0!
Πώ!! Τί ἀσύλληπτο μεγαλεῖο! Σέ κάθε «τάκ» τοῦ ρολογιοῦ (ἕνα δευτερόλεπτο) ἔχουμε διανύσει 30 χιλιόμετρα γύρω ἀπό τόν ἥλιο, 250 χιλιόμετρα γύρω ἀπό τό κέντρο τοῦ Γαλαξία μας, 600 χιλιόμετρα μέ ὁλόκληρο τό Γαλαξία πρός τόν ἀστερισμό τοῦ Αἰγόκερω! Βάλτε 14 διαφορετικές κινήσεις πού κάνει ἡ γῆ!! Τί λέτε; Θά μᾶς φτάσει αὐτή ἡ ταχύτητα γιά νά διανύσουμε σέ 5 λεπτά ὅλο τό γνωστό σύμπαν;
—Δέ μᾶς φτάνουν! ᾿Αφοῦ, γιά νά γίνει αὐτό, χρειάζονται 35 δισεκατομμύρια ἔτη φωτός! Καί τό κάθε ἔτος φωτός ἀντιστοιχεῖ μέ 300.000 χιλιόμετρα τό δευτερόλεπτο! Αὐτό σημαίνει, ὅτι, ἄν κάναμε τό ταξίδι μας μέ ἀεροπλάνο, θά χρειαζόμαστε 70 δισεκατομμύρια χρόνια!!! (Μᾶς πληροφορεῖ ὁ Χάμπλ).
Καί ὅμως, σέ 5 λεπτά ἐμεῖς θά δοῦμε πολλά!. Δυσαρίθμητα ἀστέρια καί πέρα ἀπ᾿ τ᾿ ἀστέρια, τίς φωτεινές αὐτές σπιθίτσες τοῦ οὐρανοῦ, πού ὀμορφαίνουν τίς νύχτες μας! Καταπληκτικοί ἀριθμοί!...
Μόνο ὁ δικός μας Γαλαξίας ἔχει ἕνα τρισεκατομμύριο ἀστέρια. Τί νά ποῦμε γιά ὅλους τούς ἄλλους γνωστούς Γαλαξίες! ῾Υπολογίζονται σέ πολλά δισεκατομμύρια! Καί ὁ καθένας ἔχει ἀπό 100 καί πλέον δισεκατομμύρια ἀστέρια καί ἥλιους!...
Νά ποῦμε γιά μεγέθη; ῾Ο ἥλιος μας, πού εἶναι ἀπό τούς πιό μικρούς, ἔχει μέγεθος 1.300.000 φορές μεγαλύτερο ἀπό τή γῆ! Φαντασθεῖτε τώρα ἀστέρια 200 ἑκατομμύρια φορές λαμπρότερα ἀπό τόν ἥλιο καί μέ 2.000 φορές μεγαλύτερη διάμετρο! Γίγαντες καί ὑπεργίγαντες!...
Καί τό πολύ θαυμαστό εἶναι, ὅτι τά ὀγκώδη αὐτά καί ἀναρίθμητα ἀστέρια συνεχῶς κινοῦνται μέσα στό σύμπαν μέ ἰλιγγιώδη ταχύτητα, χωρίς τήν παραμικρή ἐκτροπή ἀπό τήν τροχιά, πού τούς ὅρισε ἡ σοφία τοῦ Δημιουργοῦ τους. Καμμία σύγκρουση ἤ καραμπόλα. Καμμία τροχαία παράβαση. ῞Ολα ἐναρμονισμένα ἀπό τό Σοφό Νοῦ.
᾿Αλλά καί φωτοωκεανός τό σύμπαν! Τά δυσαρίθμητα ἀστέρια πού διαφέρουν σέ μέγεθος καί κίνηση, διαφέρουν καί στούς χρωματισμούς! Γαλάζια, γαλαζοπράσινα, λευκά, λευκοκίτρινα, κόκκινα, πορτοκαλιά! Μοναδικό φωτόραμα!
Τρομακτικοί εἶναι καί οἱ βαθμοί τῆς θερμοκρασίας καί ἀκτινοβολίας! ῾Υπάρχουν ἀστέρια, πού ἔχουν ἀκτινοβολία 100 ἑκατομμύρια φορές μεγαλύτερη ἀπό τόν ἥλιο! Καί ἡ θερμοκρασία τους φθάνει καί μέχρι τούς 100.0000 ἐξωτερικά καί δεκάδες ἑκατομμύρια ἐσωτερικά!...
Ταξίδι 2ο· Καί τώρα γρήγορα στό σκάφανδρό μας! Πᾶμε γιά τό βυθό! Τί;! Φοβᾶσθε; Δέν τό πιστεύω!
Πρίν βυθισθοῦμε, ἄς ἀπολαύσουμε τή γαλάζια ἀπεραντοσύνη τῆς θάλασσας! Πόσες φορές μεγαλύτερη ἀπό τή στεριά;
—Τρεῖς! «Αὐτή εἶναι ἡ θάλασσα ἡ μεγάλη καί εὐρύχωρη! ᾿Εκεῖ ἀμέτρητα ψάρια! Ζῶα μεγάλα καί μικρά!... ᾿Εκεῖ πλοῖα τή διασχίζουν ταξιδεύοντας· καί σάν θαλασσινός δράκοντας περιπαίζει τούς θυμούς της κάθε θαλάσσιο κῆτος...»! (Ψαλ. 103ος 25-26). ῎Ομορφη θάλασσα, μέ τά τόσα σου χρώματα κάτω ἀπ᾿ τόν ἥλιο! Τίς ἀκτές σου καί τά δαντελωτά ἀκρογιάλια, πού δροσίζεις τά καλοκαίρια μας!
῎Ομορφη θάλασσα, πόσα θαύματα καί πόσα μυστήρια κρύβεις!...
᾿Αλλά φθάνουμε στό βυθό! Τί φαντασμαγορία! Τί θαῦμα! Ποῦ βρέθηκε σέ τόσο βάθος φῶς!; Μέ τί ἀέρα ζοῦν πληθυσμοί σ᾿ αὐτό τό βάθος!...
«Μεγαλειώδη τά ἔργα Σου, Κύριε»! «Πάντα ἐν σοφίᾳ ἐποίησας»! Δάση πού σαλεύουν μέσα σέ παραμυθένιους φωτισμούς! Κάμποι καί λιβάδια μέ χίλια δυό παράξενα φυτά καί λουλούδια. Χρώματα καί σχήματα! ῞Ενα θαῦμα στά ἀχόρταστα μάτια μας!...
Τά χιλιάδες εἴδη τῶν ἰθαγενῶν κατοίκων της, ψάρια, ὄστρακα ποικιλίχρωμα, πολύποδα καί ἀκόκκαλα παράξενα ζωάκια· ἀπό τήν τόση δά γαριδούλα ὥς τή φοβερή φάλαινα καί τόν καρχαρία μέ τά 200 σουβλερά δόντια· ἕνας κόσμος σιωπηλός, ἀεικίνητος καί θαυμαστός! ᾿Αμύθητοι θησαυροί! ᾿Εκεῖ κάτω.
Κοράλλια καί πορφύρες! Καί τό δάκρυ ἀκόμη τοῦ ὄστρακου νά γίνεται μαργαριτάρι!...
᾿Αλλ᾿ ἄς ἀφήσουμε ὅλα αὐτά τά φανταστικά καί ἄς σταθοῦμε γιά λίγο στά φύκια! Μᾶς ἐνοχλοῦν ὅταν τό κῦμα τά φέρνει ὥς τ᾿ ἀκρογιάλι. Αὐτά ὅμως εἶναι οἱ μεγάλοι εὐεργέτες τοῦ βυθοῦ καί τῆς θάλασσας!
᾿Εκπληκτική ἡ προσφορά τους!
῝ Πλουτίζουν τά νερά τῆς θάλασσας μέ τό ἀπαραίτητο ὀξυγόνο!
῝ ᾿Αποτελοῦν θαυμάσια τροφή τοῦ ὑδρόβιου πληθυσμοῦ!
῝ Παράγουν πετρέλαιο! (Κάποια εἴδη φυκιῶν, ὅταν πεθαίνουν, ἀπολιθώνονται. Καταλαβαίνετε μέσα στούς αἰῶνες τί δυσμέτρητα τετραγωνικά χιλιόμετρα ἀπολιθωμένους βράχους ἔχουν σχηματίσει! ᾿Απ᾿ αὐτούς βγάζουν πετρέλαιο!)
Τί κρίμα, νά μή μᾶς φθάνει ἡ ὥρα νά συνεχίσουμε τό ὑποβρύχιο ταξίδι μας! Νά ποῦμε μιά σιωπηλή κουβεντούλα μέ τά χιλιάδες εἴδη ψαριῶν! Καί θά παραπονεθεῖ ἡ φάλαινα πού δέ μιλήσαμε γιά τά παράξενα δόντια της καί γιά τό στομάχι της, πού χρειάζεται 1.000 κιλά γαριδάκια γιά νά χορτάσει!...
᾿Ανάδυση!... Βγαίνουμε!
Ταξίδι 3ο
῾Η γῆ! Τί εἶναι ἡ γῆ μέσα στό σύμπαν; ῞Οσο ἕνας μικρός κόκκος ἄμμου τῆς ἀπέραντης θάλασσας! Καί ὅμως! ῎Εχει τό μεγαλύτερο ἐνδιαφέρον καί ἀπό τά πιό ἐντυπωσιακά ἀστέρια! Εἶναι ἡ κατοικία τοῦ ἀνθρώπου. Γι᾿ αὐτόν τήν κατασκεύασε καί τή στόλισε θαυμαστά ὁ Θεός! Γιά χάρη του δημιούργησε ὅλο τό σύμπαν! ῎Εκρυψε μέσα της δυνάμεις ἀνεξήγητες (ἕλξη, βαρύτητα, δύναμη τῆς καρποφορίας κ.λπ.)! Τήν περιτύλιξε μέ τήν ἀτμόσφαιρα! Τήν ἔλουσε στό φῶς! Τήν ἔζωσε μέ τά νερά! Τή στόλισε μέ κάθε εἴδους ὑλική ὀμορφιά! Θάλασσες, βουνά, λίμνες, ποτάμια, κάμπους, λιβάδια! Αὐτά τά θαυμαστά ἐργοστάσια, τά δένδρα! Φυτά; 500 χιλιάδες εἴδη! Ξέχωρα οἱ παραλλαγές σέ κάθε εἶδος! Ξέρετε πόσα εἴδη σταφυλιῶν ἔχουμε;
—8.000 εἴδη! ῎Εντομα; 600.000 εἴδη! Καί ὅλα τόσο χρήσιμα στή φύση καί στόν ἄνθρωπο! Τρία ἕως τέσσερα ἑκατομμύρια εἴδη ζώων πάνω στή γῆ! ᾿Από τό βασιλιά - λιοντάρι καί τόν ἐλέφαντα μέχρι τό ἀδιόρατο ζουζουνάκι!
᾿Αλλά, καί αὐτός ὁ θαυμαστός κόσμος τῶν πουλιῶν! Οἱ πρῶτοι δάσκαλοι τοῦ ἀνθρώπου στό πέταγμα!
Ποιοί ἦταν οἱ πρῶτοι μαθητές τους;
—῾Ο Δαίδαλος καί ὁ ῎Ικαρος! ῎Αν μπορούσαμε νά συγκεντρώσουμε μέσα σέ ἕναν κῆπο καί μόνο ἕνα ἀπό κάθε εἶδος τῶν πουλιῶν τῆς γῆς, θά βρισκόμαστε μπροστά σέ μιά ἀσύλληπτη ὀμορφιά, ματιῶν, αὐτιῶν, νοῦ καί καρδιᾶς μας!
Νά ἀναφερθοῦμε καί στούς ἀδιόρατους ἐκείνους μικροοργανισμούς (μικρόβια, κ.λπ.).
Μά ἡ προθεσμία τοῦ ταξιδιοῦ μας τελείωσε! Καί ἀφήσαμε τά λουλούδια! Αὐτή τήν ποικιλόμορφη ζωγραφιά! ᾿Εκεῖ εἶναι πού δέν ὑπάρχει μετρημός! Σχήματα, σχέδια, μεγέθη, χρώματα, ἀρώματα!
Καί οἱ καρποί; ῎Αλλο θαῦμα! ᾿Εδῶ ἔχουμε μαζί μέ ὅλα τ᾿ ἄλλα καί τίς ἀπίθανες... γεύσεις! Καμμία δέν εἶναι ἴδια μέ τήν ἄλλη! Τί θαυμαστό! ῞Ολα νά τρέφονται ἀπό τήν ἴδια γῆ, ἥλιο, ἀέρα, καί χάρη σ᾿ ἕνα μικρό σποράκι νά ξεπετιέται ἄλλο εἶδος δένδρου, φυτοῦ, λουλουδιοῦ, καρποῦ! ῎Αλλο ὕψος, σχῆμα, μέγεθος, χρῶμα, γεύση!
῾Η φύση. Τό βιβλίο τῆς σοφίας καί τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ!
Τί κρίμα, νά τελειώνει τό ὄμορφο αὐτό ταξίδι!
Γ´. ᾿Από τήν ᾿Ορθόδοξη πίστη μας·
Καί τώρα πού ξαναγυρίσαμε θέλω νά σᾶς ρωτήσω· ᾿Εσεῖς ξέρετε τήν ἱστορία τῆς δημιουργίας τοῦ κόσμου;
—᾿Αρκετά πράγματα ξέρετε. Πρίν, λοιπόν, δημιουργηθεῖ ὁ κόσμος, στήν ἀπέραντη θέση του ὑπῆρχε ἕνα σκοτεινό χάος! Σκοτάδι καί σιωπή βασίλευε. ῾Ο Θεός ὅμως, πού εἶναι ἡ Ζωή, ἀποφάσισε νά γιομίσει μέ ζωή τό χάος αὐτό! Τό «τίποτα», τό «μηδέν», νά τό κάνει «σύμπαν»! Κόσμο ζωῆς! Νά χύσει μέσα σ᾿ αὐτόν τήν ἀγάπη Του! Τί τοῦ ἔλειπε γιά νά ἐπιτύχει αὐτό τό ἀδιανόητο θαῦμα; ῾Η σοφία; ῾Η παντοδυναμία; ῾Η θέλησή Του μόνο ἔφτανε! «Εἶπε καί ἐγενήθησαν... ἐνετείλατο καί ἐκτίσθησαν». Σέ ἕξι μέρες λοιπόν (μεγάλα χρονικά διαστήματα ἦταν οἱ μέρες τῆς Δημιουργίας) ἔκτισε τόν πανόμορφο κόσμο! Ξέρετε μέ ποιά σειρά;
—Πρῶτα ἔφτιαξε τήν ὑλική μάζα. ᾿Εδῶ ἀρχίζει ὁ χρόνος. Στή συνέχεια·
Τήν 1η μέρα· «εἶπεν ὁ Θεός· γενηθήτω φῶς· καί ἐγένετο φῶς»!
Τή 2η μέρα· ἔφτιαξε τό «στερέωμα τοῦ οὐρανοῦ».
Τήν 3η μέρα· τή στεριά καί τή θάλασσα.
Τήν 4η μέρα· τό φυτικό βασίλειο.
Τήν 5η μέρα· τ᾿ ἀστέρια.
Τήν 6η μέρα· τό ζωικό βασίλειο καί τόν ἄνθρωπο.
Τό πρῶτο βιβλίο τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ἡ Γένεση, γραμμένο ἀπό τόν Μωϋσῆ ἐδῶ καί 3.500 περίπου χρόνια, μᾶς δίνει αὐτές τίς πληροφορίες. Καί ἔρχεται ἡ ἐξέλιξη τῆς ἐπιστήμης τοῦ 20οῦ αἰώνα νά συμφωνήσει ἀπόλυτα μέ τήν ῾Αγία Γραφή. Σπανίως τυχαίνει ν᾿ἀκούσουμε καί κάποια ἀντίθετη ἄποψη.
῎Εχετε ἀκούσει καί σεῖς;
—᾿Αστεῖο! ῞Οτι ὅλος αὐτός ὁ θαυμάσιος κόσμος ἔγινε μόνος του! Στήν τύχη, ὅπως λένε! Πῶς τό βρίσκετε ἐσεῖς αὐτό;
—Καί βέβαια ἀδύνατο! ᾿Ανόητη καί ἀδιανόητη μιά τέτοια ἄποψη! Οὔτε γιά ἀστεῖο δέ στέκει! Σάν νά λέγαμε ὅτι αὐτή ἡ πολυκατοικία ἤ τό Ι.Χ. αὐτοκίνητό μας ἤ τό ὡρολόι σας ἔγινε μόνο του!!! ᾿Αλλά, ἄς μή σταθοῦμε περισσότερο σ᾿ αὐτές τίς ἀφέλειες. Κανένας μεγάλος ἐπιστήμονας καί λογικός ἄνθρωπος δέν ὑποστήριξε ποτέ κάτι τέτοιο! ῎Η ἐχθρός τῆς πίστεώς μας εἶναι ἤ τόν ἔξυπνο θέλει νά κάνει.
Στό βιβλίο «Γένεσις» διαβάζουμε καί κάτι ἄλλο γιά τή δημιουργία τοῦ κόσμου. Κάθε ἔργο πού ἔκανε ὁ Θεός τό παρατηροῦσε πρῶτα ἄν εἶναι «καλόν». «...καί εἶδεν ὁ Θεός, ὅτι καλόν» καί ἔπειτα προχωροῦσε στό ἔργο τῆς ἄλλης ἡμέρας. ῞Ωσπου στό τέλος εἶδε ὅτι τό κάθε ἔργο Του ἦταν «καλόν λίαν» (ἐντελῶς καλό) καί ἔτσι τήν ἑβδόμη ἡμέρα ἀνεπαύθη.
Δ´. Επεξεργασία
᾿Εάν περιφρονοῦμε τά ἔργα τοῦ Δημιουργοῦ πού ἔφτιαξε γιά μᾶς, ἑπόμενο εἶναι καί νά μήν τά ἀγαπᾶμε. Νά μήν τά φροντίζουμε. Νά τούς φερόμαστε βάναυσα! Καί τά ἀποτελέσματα;
—Τά ξέρουμε ὅλοι! Καυσαέρια, ρύπανση, τρύπα στό ὄζον! Πυρκαϊές στά δάση, πλημμύρες, χέρσα χωράφια, μολυσμένες τροφές, ἀρρώστιες, καί ποῦ εἴμαστε ἀκόμα!... Καί ὅμως! ῾Η φύση εἶναι τό σπίτι παλάτι μας στή γῆ! Παράδεισο τήν ἔφτιαξε ὁ Θεός - Πατέρας μας.
—῎Εχουμε ὑποχρεώσεις ἀπέναντι στό ἀνεκτίμητο αὐτό δῶρο τοῦ Θεοῦ;
—Ξέρετε ποιά ἐντολή ἔδωσε ὁ Θεός στόν ᾿Αδάμ καί τήν Εὔα, ὅταν τούς ἔβαλε μέσα στόν Παράδεισο;
—«Φυλάσσειν καί ἐργάζεσθαι αὐτόν»!
Εἴμαστε λοιπόν ὑπεύθυνοι. ᾿Από μᾶς ἐξαρτᾶται ἡ διατήρηση τῆς ὀμορφιᾶς τοῦ ὄμορφου κόσμου μας!
(Καί «κόσμος» θά πεῖ «στολίδι»)!
Σύνθημα:
Σέβομαι τήν ὄμορφη φύση καί ἀνυμνῶ τόν Πάνσοφο Δημιουργό.
Παιχνίδι:
Οδηγίες παιχνιδιού ΑΒΓΔ
1) Ετοιμάζουμε όσες αλφαβήτες θέλουμε και κόβουμε τα γράμματα σε πακετάκια η κάθε
αλφαβήτα χωριστά.
2) Χωρίζουμε τα παιδιά σε 2, 3… ομάδες (όσα και τα πακέτα γραμμάτων που έχουμε) και δίνουμε
σε κάθε ομάδα ένα πακετάκι (τα γράμματα είναι ανακατεμένα, π.χ. Β, Ψ, Κ, Η κλπ)
*Αν τα παιδιά είναι λίγα και μας περισσεύουν πακετάκια, δίνουμε 2 πακέτα σε κάθε ομάδα
3) Ζητάμε από τις ομάδες να μας σχηματίσουν μία λέξη (π.χ. ΣΥΝΘΗΜΑ, ΤΡΑΠΕΖΙ κλπ). Κερδίζει η
ομάδα που θα σχηματίσει πρώτη τη λέξη.
4) Το παιχνίδι επαναλαμβάνεται ανάλογα με το ενδιαφέρον των παιδιών.
ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Από την αρχαιότητα οι άνθρωποι προσπαθούσαν να ερμηνεύσουν τον κόσμο που ζούσαν και έτσι ανέπτυξαν τις επιστήμες. Όμως με τα μέσα που διέθεταν και το επίπεδο των γνώσεων που είχαν δεν μπορούσαν να ερμηνεύσουν την προέλευση του κόσμου, δηλαδή πως δημιουργήθηκε ο άνθρωπος, τα ζώα, η γη, ο ήλιος, τα υπόλοιπα αστέρια του ουρανού, το σύμπαν ολόκληρο. Γι’ αυτό, όλοι οι αρχαίοι πολιτισμοί άφησαν την κοσμογονία στο επίπεδο της θρησκείας. Είναι γνωστή η κοσμογονία των αρχαίων ελλήνων, που είναι ολότελα μία μυθοπλασία. Οι αρχαίοι έλληνες φιλόσοφοι πίστευαν ότι το σύμπαν είναι αγέννητο, άπειρο, αναλλοίωτο, άφθαρτο. Εμείς ως πιστοί χριστιανοί, πιστεύουμε στα όσα αναφέρονται στην Αγία Γραφή, και μάλιστα στο βιβλίο της Γενέσεως. Άραγεαυτά που αναφέρει η Γραφή συνδέονται με τις σύγχρονες επιστημονικές απόψεις;... Αυτό θα εξετάσουμε σήμερα.
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ(ο κατηχητής ας επιλέξει τα σημαντικότερα στοιχεία)
1. Η θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης, του BigBang.
Πιθανόν να έχετε ακούσει για τη θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης, του BigBang. Η απαρχή των σύγχρονων αντιλήψεων είναι η διαπίστωση ότι οι γαλαξίες απομακρύνονται μεταξύ τους.
Επιπλέον, σύμφωνα με την Γενική Θεωρία της Σχετικότητας του Einstein, η κατανομή της ύλης και της ενέργειας στο χώρο επηρεάζει τη μορφή του χώρου και συγχρόνως έχει επιπτώσεις στη ροή του χρόνου. Δηλαδή αλληλοσυσχετίζεταιη ύλη και η ενέργεια (που το γνωρίζουμε ήδη από τη Φυσική του Λυκείου) με το χώρο και το χρόνο.
Όμως ας μην ασχοληθούμε περισσότερο με αυτές τις δύσκολες έννοιες, αλλά να δούμε που οδήγησαν την ανθρώπινη σκέψη.
Αφού διαπιστώθηκε πειραματικά ότι οι γαλαξίες απομακρύνονται μεταξύ τους, ένας ρώσος μαθηματικός βρήκε μια γενική λύση των αρχικών εξισώσεων του Einstein για διαστελλόμενο σύμπαν. Δηλαδή οι θεωρίες του Einstein, που περιγράφονται με μαθηματικές εξισώσεις, συμφωνούν ότι το σύμπαν διαστέλλεται, ενώ ένας βέλγος μαθηματικός και ιερέας, ο Lemaitre, χρησιμοποίησε τις εξισώσεις για να δει τι λένε για την αρχή του κόσμου και οδηγήθηκε στο συμπέρασμα ότι παλιά οι γαλαξίες θα ήταν πολύ κοντά και ακόμα πιο πριν δεν θα υπήρχε
διάστημα μεταξύ τους: όλο το υλικό από το οποίο αποτελείται το σύμπαν ήτα συγκεντρωμένο σε μία σφαίρα λίγες φορές μεγαλύτερη από τον ήλιο. Αυτή η σφαίρα ήταν το πρωταρχικό άτομο που εξεράγει (BigBang) και τα θραύσματά του είναι τα άτομα, οι αστέρες, οι γαλαξίες που σήμερα τους βλέπουμε να απομακρύνονται ταχύτατα ο ένας από τον άλλο.
Αυτή η απλή ιδέα έχει αναπτυχθεί και έχει τροποποιηθεί αρκετά, αλλά η σύγχρονη κοσμολογία κρατάει την ιδέα ότι ο κόσμος μας γεννήθηκε από μία υπέρπυκνη κατάσταση, από την οποία προήλθε το κάθε τι που μπορούμε να δούμε μέσα στο διαστελλόμενο σύμπαν.
Τι ήταν η Μεγάλη έκρηξη; Οι επιστήμονες λένε ότι η αρχή του κόσμου ήταν μια πύρινη θάλασσα ακτινοβολίας με τεράστια θερμοκρασία και πυκνότητα. Όλα όσα έγιναν στη συνέχεια προήλθαν από εκείνο το πρωτογενές φως. Το φως αποτελείται από φωτόνια, σωματίδια που δεν έχουν μάζα, κινούνται στη διεύθυνση διάδοσης του φωτός, με την ταχύτητα του φωτός και μεταφέρουν συγκεκριμένη ενέργεια. Οι επιστήμονες εξηγούν πώς από το φως μπορεί να δημιουργηθεί η ύλη: κατά τα πρώτα στάδια της δημιουργίας η θερμοκρασία ήταν τόσο υψηλή, ώστε οι συγκρούσεις μεταξύ των φωτονίων μπορούσαν να δημιουργήσουν υλικά σωματίδια από καθαρή ενέργεια. Όπως γνωρίζουμε από τη φυσική E=m*c2, δηλαδή η ενέργεια που περικλείει ένα σώμα ισούται με τη μάζα του επί το τετράγωνο της ταχύτητας του φωτός και κατ’ επέκταση η ενέργεια και η μάζα αλληλοσχετίζονται. Οι επιστήμονες χωρίζουν την ιστορία του κόσμου σε δύο εποχές: την εποχή της κυριαρχία της ακτινοβολίας και την εποχή της κυριαρχίας της ύλης. Η πρώτη διήρκησε 400.000 χρόνια μετά τη μεγάλη έκρηξη και η θερμοκρασία ήταν περίπου 4.000Κ (Κέλβιν).
Καθώς το σύμπαν διαστέλλεται, η θερμοκρασία πέφτει και η ενέργεια των φωτονίων συνεισφέρει λιγότερο στη δημιουργία του κόσμου.
Η Γένεση γράφει: «Και είπεν ο Θεός γενηθήτω φως και εγένετο φως»
2.Ο Χώρος και ο Χρόνος.
Στην κλασική αντίληψη που επικρατεί στην κλασική φυσική, ο χώρος και ο χρόνος συνθέτουν το πλαίσιο μέσα στο οποίο συμβαίνουν τα διάφορα φαινόμενα και εκτυλίσσονται τα γεγονότα. Ο χώρος και ο χρόνος αποτελούν ένα ενιαίο πλαίσιο (που ονομάζεται χωροχρόνος) μέσα στο οποίο συμβαίνουν τα διάφορα γεγονότα που επηρεάζονται από αυτό και το επηρεάζουν. Ο χρόνος, ο χώρος και η ύλη που υπάρχει σε αυτόν, παρουσιάζονται σε μία αδιάσπαστη ενότητα. Ταυτόχρονα άρχισε η ύπαρξή τους, μαζί προχωρούν στην πορεία του κόσμου και με βαθειά αλληλεξάρτηση συνεχίζουν την εξέλιξή τους.
Έξω από τα όρια του σύμπαντος (ύλη) δεν υπάρχει χώρος και χρόνος. Δυσκολευόμαστε να το καταλάβουμε, γιατί είμαστε συνηθισμένοι διαφορετικά. Όταν μιλάμε για την αρχή κάποιου γεγονότος, γνωρίζουμε ότι πριν από αυτή την αρχή έγινε κάτι άλλο. Και όταν σκεπτόμαστε τα σύνορα μίας περιοχής, γνωρίζουμε ότι έξω από αυτά εκτείνεται κάποια άλλη. Πως λοιπόν μπορούμε να εννοήσουμε ότι πριν από το πρωταρχικό γεγονός της δημιουργίας του κόσμου δεν υπήρχε χρόνος και ότι έξω από τα όρια του σύμπαντος δεν υπάρχει χώρος; Μπορούμε να πούμε ότι ο χρόνος, ο χώρος και η ύλη από την οποία αποτελούνται όλα τα αστρικά σώματα, γεννήθηκαν μαζί, ότι είναι τρίδυμοι αδελφοί. Η ερώτηση τι υπήρχε πριν από τη δημιουργία του σύμπαντος και τι υπάρχει έξω από το σύμπαν, δεν έχει νόημα, διότι δεν υπάρχει χρόνος πριν από τη δημιουργία του κόσμου ούτε χώρος έξω από αυτόν.
Τι υπήρχε πριν τη μεγάλη έκρηξη; Τίποτε. Οι επιστήμονες αδυνατούν να μας εξηγήσουν και ζητούν την εμπιστοσύνη μας.
Αυτό διδάσκει η χριστιανική πίστη για τη δημιουργία «η εκ του μηδενός εις το είναι παραγωγή του δημιουργηθέντος κόσμου ούτε από προϋπάρχουσα ύλη, ούτε σε κάποιο χώρο ούτε σε κάποιο χρόνο». Ο ιερός Αυγουστίνος λέει «όχι εν χρόνω αλλά μετά του χρόνου έπλασε ο Θεός τον κόσμο», ενώ ο Μέγας Βασίλειος στην εξαήμερο (για τη δημιουργία) αναφέρει «Συμφυής τω κόσμω… η του χρόνου διέξοδος», δηλαδή η ροή του χρόνου έχει την ίδια φύση με τον κόσμο.
Στη Γένεση αναφέρεται «Εν αρχή εποίησεν ο Θεός τον ουρανόν και την γην». Μέσα στις ελάχιστες αυτές λέξεις βρίσκονται οι τρεις συνιστώσες του κόσμου: ο χρόνος (εν αρχή), ο χώρος (ουρανόν) και η ύλη (γην). Πόση έκπληξη και θαυμασμό πρέπει να δοκιμάζουν οι σύγχρονοι κοσμολόγοι, όταν διαπιστώνουν ότι οι καταπληκτικές έρευνές τους έρχονται μετά από 3.500 χρόνια να επαληθεύσουν τα παμπάλαια και θεόπνευστα κείμενα που έγραψε ο θεόπτης Μωυσής, που εκφράζουν αλάνθαστα όχι τις θεωρίες της σχετικότητας των ανθρώπων αλλά την απόλυτη
αλήθεια του Θεού.
Η έννοια του άχρονου και άπειρου Θεού, μπορούν κάπως να κατανοηθούν κατόπιν αυτών, καθώς ο Θεός, ως δημιουργός είναι πέρα από το χρόνο, το χώρο και την ύλη.
3. Γιατί ο Θεός δημιούργησε τον κόσμο
Σταθερή διδασκαλία της Αγίας Γραφής είναι ότι ο Θεός δεν είναι μόνο ο Δημιουργός του κόσμου, αλλά και ο τελικός σκοπός, στον οποίο η δημιουργία του κόσμου αποβλέπει. Αυτός είναι «το Α και το Ω, η αρχή και το τέλος», η δημιουργική αρχή και αιτία της κτίσεως και ο έσχατος και ύψιστος σκοπός όλων των κτισμάτων.
Παράλληλα, στην Αγία Γραφή, προβάλλεται ως σκοπός της δημιουργίας ο άνθρωπος. Όλη η κτίση παρουσιάζεται σαν ένα ανάκτορο, το οποίο καθώς η δημιουργία προχωρεί, συμπληρώνεται και τελειοποιείται, για να υποδεχτεί σαν άλλο βασιλιά τον άνθρωπο, αυτόν που θα δημιουργηθεί τελευταίος.
Όταν λέμε ότι ο Θεός δημιουργεί τον υλικό κόσμο για να φανερώσει τη δόξα Του σε αυτόν, δεν εννοούμε ότι δια της δημιουργίας ζητεί να αυξήσει τη δόξα Του. Η τιμή και η δοξολογία που αναπέμπεται προς Αυτόν από τα δημιουργήματά Του δεν έχει να προσθέσει κάτι στον άπειρο πλούτο της δόξης και του μεγαλείου Του.
Ο άνθρωπος δια της μελέτης της δημιουργίας οδηγείται στη γνώση του Θεού, κατανοεί το μεγαλείο και την τελειότητά Του και Τον δοξολογεί. Αυτή η γνώση του Θεού και της Δόξας Του γίνεται πηγή ζωής για τον άνθρωπο, κοινωνία του Θεού, συμμετοχή στην αιώνια ζωή, στη δόξα και την μακαριότητά Του.
4. Είναι αντίθετη η επιστήμη με την πίστη;
-Μερικοί ρωτούν: Τελικά ποιός μας λέει την αλήθεια, η επιστήμη που υποστηρίζει ότι όλα ξεκίνησαν από μια έκρηξη (big bang) και ότι οι ζωντανοί οργανισμοί εξελίσσονται και αλλάζουν (θεωρία της εξελίξεως) ή η χριστιανική πίστη που λέει πως όλα τα δημιούργησε ο Θεός;
Το ερώτημα αυτό μας τοποθετεί μπροστά σε ένα ψεύτικο δίλημμα. Διότι στην πραγματικότητα σε άλλο ερώτημα απαντά η επιστήμη και σε άλλο η πίστη. Η μεν επιστήμη απαντά στο πως δημιουργήθηκε ο κόσμος, η δε πίστη μας απαντά στο ερώτημα ποιός δημιούργησε τον κόσμο (ο Θεός) και γιατί (από αγάπη). Συνεπώς δεν υπάρχει σύγκρουση μεταξύ της πίστεως και της επιστήμης. Είναι χαρακτηριστική η δήλωση που έκανε ένας από τους σύγχρονους υποστηρικτές της θεωρίας της εξελίξεως, ο FrancisCollins, Δ/ντης του προγράμματος Ανθρωπίνου Γονιδιώματος, σε συνέντευξή του στο CNN:
—Πιστεύετε ότι η εξέλιξη και η πίστη στο Θεό είναι ασυμβίβαστες; Μπορείς να αναζητείς το πως λειτουργεί η ζωή, χρησιμοποιώντας τα εργαλεία της γενετικής και της μοριακής βιολογίας και συγχρόνως να λατρεύεις ένα δημιουργό Θεό;
—Στην πραγματικότητα δεν βρίσκω καμία σύγκρουση σ’ αυτά, και το ίδιο συμβαίνει με το 40% των ενεργών επιστημόνων που δηλώνουν ότι είναι πιστοί... Αλλά γιατί δεν θα μπορούσε η εξέλιξη να είναι το σχέδιο του Θεού για τη δημιουργία; (Η συνέντευξη δόθηκε τον Απρίλιο του 2007).
Πράγματι. Το βιβλίο της Γενέσεως περιγράφει σε λίγες μόνο σελίδες γεγονότα τα οποία συνέβησαν σε διάστημα 14 δισεκατομμυρίων ετών. Είναι θεόπνευστο, αλλά παρ’ ότι περιέχει εντυπωσιακές επιστημονικές αλήθειες, δεν αποτελεί επιστημονικό εγχειρίδιο το οποίο περιγράφει λεπτομέρειες για τη δημιουργία του κόσμου. Ο Μέγας Βασίλειος γράφει ότι ο Θεός «πολλά απεσιώπησεν» για να γυμνάσει και τον δικό μας νου να συμπεράνει τα υπόλοιπα. Και σημειώνει χαρακτηριστικά: Δεν μειώνεται ο θαυμασμός μας για τα μεγαλεία της Δημιουργίας όταν ανακαλυφθεί ο τρόπος με τον οποίο έγιναν (Εις την εξαήμερον Ομιλία Α’ 10). Ο Θεός λοιπόν δεν απειλείται από τις επιστημονικές ανακαλύψεις! Όποια θεωρία κι αν αναπτύξει η επιστήμη, τελικά δεν δίνει απάντηση στο ποιός προνόησε ώστε να γίνουν έτσι τα πράγματα. Σταματά στην «τύχη».
Για τον πιστό όμως η απάντηση είναι μία: ο Θεός.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Σε τι συμπέρασμα μας οδηγούν όλα αυτά;
Ο Θεός είναι ο πάνσοφος δημιουργός του κόσμου. Συνεπώς, από σήμερα να μάθουμε να απαγγέλλουμε σωστά το Σύμβολο της Πίστεως μας, «Το Πιστεύω». Εκεί στο 10ο άρθρο δηλώνουμε οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί την πίστη μας στο Θεό Δημιουργό («…ποιητήν ουρανού και γης»). Δηλαδή δηλώνουμε πως ο Θεός δημιούργησε όσα βλέπουμε και όλα όσα τα αδύνατα μάτια μας δεν μπορούν να διακρίνουν. Ας μην επηρεαζόμαστε λοιπόν από τα κηρύγματα των αθέων. Είναι τρέλα! Μόνο η πίστη στο Θεό δημιουργεί αγίους ανθρώπους, κοινωνικούς, ανθρώπους δικαιοσύνης.
Ας μάθουμε ατενίζοντας τα θαυμάσια της δημιουργίας να δοξάζουμε το Θεό, να Τον ευγνωμονούμε για όσα δημιούργησε για μας. Ο άγιος Νικόδημος ο αγιορείτης μας προτρέπει να στρέφουμε το βλέμμα μας εκεί που βρίσκεται η αληθινή ομορφιά και χάρη, στη δημιουργία του Θεού: στον ουρανό, τον ήλιο, τη σελήνη, τ’ αστέρια, τα λουλούδια, τις πεδιάδες, τα δάση, τα βουνά, τα ποτάμια, τη θάλασσα. Εκεί που είναι ζωντανή η παρουσία του Θεού. Εκεί που φανερώνεται η δόξα Του. «Ταύτα βλέπων, ενθυμού να αναβαίνης, και εις την θεωρίαν του ποιητού, όστις τόσον σοφώς τα έκτισε, και τοσούτον πλουσίως τα εκαλλώπισεν». Καθώς θα βλέπεις αυτά με τα μάτια του σώματος, νοερά ν’ ανεβαίνεις με τα μάτια της ψυχής για ν’ ατενίζεις τον Δημιουργό, ο Οποίος τόσο σοφά τα δημιούργησε και τόσο πλούσια τα στόλισε.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
«Ως εμεγαλύνθη τα έργα σου, Κύριε∙ πάντα εν σοφία εποίησας»( Ψαλμ. ργ’ 24).
Πιθανή ερώτηση από τα παιδιά: Πότε δημιουργήθηκαν οι Άγγελοι;
Σαφής αναφορά δεν υπάρχει στην Αγία Γραφή, στο βιβλίο του Ιώβ (λη΄7) όμως, ο Θεός λέει στον Ιώβ: «ότε εγενήθησαν άστρα, ήνεσάν με φωνή μεγάλη πάντες οι άγγελοί μου», δηλαδή οι άγγελοι ήταν παρόντες κατά τη δημιουργία του υλικού κόσμου.
Ωστόσο για τους Αγγέλους θα μιλήσουμε στην επόμενη συνάντησή μας...
Πρόταση για προβολή βίντεο
-Ο κατηχητής-τριαθα μπορούσε να προβάλλει το ολιγόλεπτο βίντεο με μίαενδιαφέρουσα εμπειρία που διηγείται ὁ Σεβ. Μητροπολίτης μας Μεσογαίας κ. Νικόλαος, επιστήμονας Φυσικός και ο ίδιος. Το βίντεο είναι από μια συζήτηση σεένα Λύκειο της Αθήνας:
ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ- ΔΙΗΓΗΣΗ
Σήμερα θα αρχίσουμε το θέμα μας με τρεις μικρούς διαλόγους από μία σχολική τάξη:
Ο κατηχητής διαβάζει με παραστατικότητα η διηγείται ένα μέρος από το άρθρο: «Εγώ φταίω» (Περιοδικό «Προς τη Νίκη» - τ. Μαρτίου 2011) : Από την αρχή μέχρι το «...οι άλλοι φταίνε πάντα».
Τώρα θα σας θυμίσω κι ένα άλλο πολύ γνωστό διάλογο και θέλω να βρείτε τις ομοιότητες...
Ο κατηχητής διαβάζει από το άρθρο η διηγείται τον διάλογο των Πρωτοπλάστων με τον Θεό.
Αρχίζει από το «Ο Παντογνώστης Θεός...» μέχρι το «Εσύ φταις, Θεέ μου...»
ΣΥΖΗΤΗΣΗ
1. Σε τι μοιάζουν οι μαθητές στους παραπάνω διαλόγους με τον Αδάμ και την Εύα; (...)
Στις δικαιολογίες. Κανείς από τους μαθητές δεν ήθελε να παραδεχθεί το λάθος του. Όπως ο Αδάμ και η Εύα δεν ομολόγησαν την ενοχή τους στον Θεό αλλά άρχισαν να μεταθέτουν τις ευθύνες ο ένας στον άλλο· ο Αδάμ στη γυναίκα, εκείνη στο φίδι...
2. Μήπως κι εμείς δεν μοιάζουμε με τον Αδάμ και την Εύα; (...)
Πολλές φορές χρησιμοποιούμε δικαιολογίες για να καλύψουμε τα λάθη η τις αδυναμίες μας. «Να βγούμε λάδι», όπως λέμε. Γι’ αυτό τροποποιούμε τα γεγονότα, τονίζουμε τα ελαφρυντικά, φροντίζουμε να ρίξουμε σε άλλους το φταίξιμο. «Δεν φταίω εγώ... πάντα κάποιος άλλος φταίει, πάντως όχι εγώ».
3. Είναι σωστό να δικαιολογούμαστε; (...)
Γιατί είναι λάθος να δικαιολογούμαστε όταν φταίμε;...
α) Καταφεύγουμε στο ψέμα, η μάλλον στα ψέματα, αφού για να στηρίξουμε το ένα λέμε άλλα δύο η τρία. Και, όπως γνωρίζουμε, το ψέμα είναι μεγάλη αμαρτία. Ο λόγος του Θεού είναι ξεκάθαρος:
«μη ψεύδεσθε εις αλλήλους» (Κολασ. γ’ 9). Ας μην παρασυρόμαστε λοιπόν να χρησιμοποιούμε ανακρίβειες και φανταστικές απαντήσεις ως δικαιολογίες. Ο χαρακτήρας μας χάνει την ευθύτητα του. Φθείρεται. Γίνεται ελαστικός και ανειλικρινής.
β) Αποδεικνυόμαστε δειλοί. Όποιος μπροστά στη σκέψη μιας μικρής ποινής η απλής επιπλήξεως τρέμει, αποδεικνύει ότι του λείπει το στοιχειώδες θάρρος. Ας κάνει σε άλλες ώρες τον γενναίο και τον τολμηρό. Στις Σχολές Αξιωματικών δίνουν πάρα πολλή προσοχή σ’ αυτό, δηλαδή στην «ανάληψη ευθυνών», όπως τη χαρακτηρίζουν. Είναι δείγμα υπευθυνότητος και ανδρείας. Διότι όπως γράφει ο απόστολος Παύλος στον μαθητή του τον Τιμόθεο, «ου γαρ έδωκεν ημίν ο Θεός πνεύμα δειλίας, αλλά δυνάμεως» (Β’ Τιμ. α’ 7). Δυστυχώς μερικοί, προκειμένου να δικαιολογηθούν, ανακατεύουν και άλλα πρόσωπα κι έτσι δημιουργούνται παρεξηγήσεις, καταστρέφονται φιλίες...
γ) Ντροπιαζόμαστε στους άλλους. Κάποτε θα φανερωθεί η αλήθεια. «Ου γαρ εστι κρυπτόν ο ου φανερόν γενήσεται» (Λουκ. η’ 17). Δεν υπάρχει κρυφό το οποίο δεν θα γίνει φανερό. Και τι ντροπή τότε, όταν θα μας ξεσκεπάσουν! Είναι ανόητο να κρυβόμαστε πίσω από το δακτυλάκι μας. Μήπως είναι κουτοί οι άλλοι; Και αν τα καταφέρουμε να δικαιολογηθούμε μια, δυό, τρεις φορές, στο τέλος θα μας μάθουν. Και ύστερα, ακόμη και τότε που θα τους λέμε αλήθεια, δεν θα μας πιστεύουν.
δ) Έχουμε ταραχή και ανησυχία στην ψυχή μας. Ο φόβος να μην αποκαλυφθούμε, η αίσθηση ότι κρυβόμαστε και γενικότερα το κλίμα που δημιουργείται, διώχνει την ειρήνη από την ψυχή μας.
Αντίθετα ο άνθρωπος που λέει την αλήθεια και αναλαμβάνει τις ευθύνες του, είναι ειρηνικός με τη συνείδησή του και αυτό του εξασφαλίζει ψυχική ισορροπία.
ε) Δεν μπορούμε να διορθωθούμε, να νικήσουμε τα πάθη μας. Διότι πως να διορθωθούμε, όταν δεν συναισθανόμαστε ότι σφάλαμε και δεν αναγνωρίζουμε τα λάθη μας; Τι είδαμε στην ιστορία με τον Αδάμ και την Εύα; Εάν το πρώτο τους αμάρτημα δεν προσπαθούσαν να το καλύψουν με τις δικαιολογίες, αλλά το αναγνώριζαν και με συντριβή ζητούσαν συγχώρηση, ασφαλώς οι συνέπειές του δεν θα ήταν τόσο φοβερές.
4. Είναι εύκολο να παραδεχόμαστε τα λάθη μας και να ζητούμε συγγνώμη; (...)
Όχι βέβαια, διότι αντιδρά ο εγωισμός μας. Χρειάζεται ταπείνωση, δύναμη, αποφασιστικότητα, ανδρεία. Είναι πραγματικά μια μεγάλη νίκη κατά του εαυτού μας, αφού ο εγωισμός μας δεν θέλει να σκύβει, να πέφτει μπροστά στους άλλους. Γι’ αυτό μας πονάει.Η συγγνώμη είναι δύσκολη λέξη!
Δύσκολα την ακούμε και πιο δύσκολα τη λέμε.
5. Μας συμφέρει όμως να ομολογούμε τα λάθη μας. Γιατί; (...)
Μας συνοδεύει η χάρις του Θεού. Ο λόγος του Θεού μας βεβαιώνει ότι «εάν ομολογούμε τις αμαρτίες μας, ο Θεός που μένει πιστός σε κάθε Του υπόσχεση και είναι δίκαιος, θα μας τις συγχωρήσει».
Ας μάθουμε λοιπόν να βλέπουμε τις δικές μας πληγές κι όχι των άλλων κι ας δείχνουμε τις πληγές μας στο γιατρό της ψυχής, τον Πνευματικό μας Πατέρα, λέγοντας ταπεινά: «Δικό μου το σφάλμα, Πάτερ, δική μου η πληγή, δεν φταίνε οι άλλοι, εγώ φταίω...» (Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος).
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Ας πάρουμε κι εμείς απόφαση στο εξής να ομολογούμε τα λάθη μας. Με παρρησία να αναλαμβάνουμε την ευθύνη των πράξεών μας και να μην δικαιολογούμαστε: «έστω δε ο λόγος υμών ναι ναι, ου ου· το δε περισσόν τούτων εκ του πονηρού εστιν» (Ματθ. ε 37), προστάζει ο Κύριος.
Κι επειδή αρχίσαμε με σχολικούς διαλόγους, ακούστε κι έναν τελευταίο:
Ο ομαδάρχης διαβάζει το τελευταίο μέρος του άρθρου από το «Κοιτάξτε, κοιτάξτε, κυρία...» μέχρι το τέλος.
Τι λέτε, έτσι δεν είναι καλύτερα;...
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Να ομολογούμε με ταπείνωση τα λάθη μας.
- Διασκευή από το βοήθημα Χ.Α. (Θέματα συγκεντρώσεων Γ’ Κλάδου), Σειρά Α’: «Στης αρετής τον στίβο», σελ. 53-56.
ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Στον πνευματικό μας αγώνα αντιμετωπίζουμε πολλούς πειρασμούς και δυσκολίες. Και συχνά κάνουμε το λάθος να εστιάζουμε την προσοχή μας στις δυσκολίες της χριστιανικής ζωής, με
αποτέλεσμα να χάνουμε το θάρρος μας. Ενώ ξεχνούμε πόσα όπλα και εφόδια μας έχει δώσει ο Κύριος στον αγώνα για τη σωτηρία, ότι ο Ίδιος με στοργή μας παρακολουθεί σε κάθε βήμα και μας
ενισχύει, άγιοι και άγγελοι πρεσβεύουν στον ουρανό για μας και χάριν αυτών ο Δεσπότης Χριστός πλούσια καταπέμπει τη χάρη Του στη στρατευομένη Εκκλησία.
Καθώς πλησιάζει η εορτή του αγίου μεγαλομάρτυρος Δημητρίου του Μυροβλύτου, δεν θα μπορούσαμε να μην αναφερθούμε σ έναν τέτοιο εκλεκτό χριστιανό, του οποίου ο βίος εμπνέει
ιδιαιτέρως τους νέους, αφού έφθασε σε τόσο μεγάλο ύψος αρετής και μαρτύρησε σε νεαρή ηλικία. Αλλά και τα αναρίθμητα θαύματά του μαρτυρούν πόσο κοντά μας είναι, αν τον
επικαλούμαστε με πίστη και αγωνιζόμαστε από την πλευρά μας με όλες μας τις δυνάμεις.
ΔΙΗΓΗΣΗ
Ο άγιος Δημήτριος γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 280 μ.Χ. περίπου. Γόνος μιας από τις επιφανέστερες οικογένειες στην περιοχή της Μακεδονίας ήταν στρατηγός των ρωμαϊκών στρατευμάτων της Θεσσαλίας και ανθύπατος της επαρχίας της Ελλάδος.
Η ευγενική του όμως καταγωγή, ο πατρικός του πλούτος αλλά και οι τιμές των αξιωμάτων του δεν τον επηρέασαν. Ο Δημήτριος ήταν χριστιανός. Και τη χάρη του παρουσιαστικού του
επισκίαζε η σπάνια – μάλιστα για νέο – ψυχική του αρετή. Από τα παιδικά του χρόνια επέδειξε βίο καθαρό και άμεμπτο. Φύλαξε αμίαντη τη χάρη του αγίου βαπτίσματος. Έκλεισε μεσ στήν καρδιά
του τις θείες εντολές και αγωνίστηκε με όλες του τις δυνάμεις να τις εφαρμόσει. Και γι αὐτήν του ην καθαρότητα και ακεραιότητα ο Θεός του έδωσε και ζήλο ιεραποστολικό, ώστε ο Δημήτριος να
περνά τον περισσότερο καιρό του διδάσκοντας και ερμηνεύοντας τον λόγο του Θεού.
Ιεραποστολικό του κέντρο ήταν η Καταφυγή, ναός της Θεοτόκου, όπου υπήρχε υπόγεια στοά, το διδασκαλείο του αγίου. Ακριβώς επειδή η ζωή του ήταν αγία, γι αὐτό και το κήρυγμά του ήταν
γεμάτο από τη χάρη του Αγίου Πνεύματος και είχε μεγάλη απήχηση. Πλήθος κόσμου πήγαινε να τον ακούσει και ειδωλολάτρες μεταστρέφονταν στη χριστιανική πίστη.
Τον καιρό εκείνο ο αυτοκράτωρ Γαλέριος Μαξιμιανός είχε εκστρατεύσει κατά των Σκύθων και τους είχε νικήσει. Στο δρόμο της επιστροφής σταμάτησε στη Θεσσαλονίκη για να οργανώσει
εκεί τη θριαμβική του πομπή και να προσφέρει θυσίες ευχαριστήριες στα είδωλα. Τότε συνελήφθη και ο Δημήτριος ως χριστιανός επώνυμος και οδηγήθηκε στον αυτοκράτορα, ο οποίος εκείνη τη
στιγμή έφθανε στο στάδιο για να παρακολουθήσει τις εορταστικές εκδηλώσεις. Μετά την ομολογία του Δημητρίου ο αυτοκράτωρ διέταξε να εγκλεισθεί προσωρινά στο δημόσιο λουτρό που
βρισκόταν δίπλα στο στάδιο. Όντως φυλακίστηκε εκεί σ ένα χώρο πολύ υγρό και γεμάτο ακαθαρσίες. Εκεί ένας σκορπιός πλησίασε για να τον τσιμπήσει, αλλά ο Δημήτριος με το σημείο
του σταυρού τον θανάτωσε. Αμέσως άγγελος Κυρίου τον στεφάνωσε και του είπε:
–«Ειρήνη σοι, αθλητά του Χριστού, ίσχυε και ανδρίζου».
Στο αμφιθέατρο λάμβαναν χώρα αθλοπαιδιές και αγώνες μονομάχων. Ο αυτοκράτωρ είχε φέρει μαζί του τον Λυαίο, ένα γιγαντόσωμο Βάνδαλο με ηράκλεια δύναμη, ο οποίος είχε αναδειχθεί ανίκητος μονομάχος. Γι αυτό και ο Γαλέριος τον καμάρωνε και υποσχόταν χρήματα και τιμές σε όποιον θα τολμούσε να μονομαχήσει με τον Λυαίο και να τον νικήσει. Τότε ο Νέστωρ, ένας νεαρός χριστιανός, μαθητής του Δημητρίου, αποφάσισε να αναμετρηθεί μαζί του, για να αποδείξει μάταιη τη δόξα που προσποριζόταν ο αυτοκράτωρ από τον Λυαίο και ότι ο Χριστός είναι ο μόνος παντοδύναμος. Έτσι, έτρεξε στον Δημήτριο και ζήτησε την ευχή του. Εκείνος τον σταύρωσε και προφήτευσε: «Και τον Λυαίον νικήσεις και υπέρ Χριστού μαρτυρήσεις». Με ενισχυμένη την πίστη στον αληθινό Θεό ο Νέστωρ παρουσιάστηκε μπροστά στην αυτοκρατορική κερκίδα και δήλωσε ότι θέλει να αναμετρηθεί με τον Λυαίο. Ο Μαξιμιανός όμως του είπε:
–Γνωρίζω ότι η φτώχια σου σε οδήγησε σ αυτήν την παράτολμη απόφαση, ώστε να
αποκομίσεις πολύ πλούτο από τη νίκη σου η, αν ηττηθείς και σκοτωθείς, να απαλλαγείς και από τη φτώχια που σε βασανίζει. Λυπάμαι όμως τα νιάτα σου. Και μόνο για την τόλμη σου αυτή θα σου δώσω χρήματα. Μην αναμετρηθείς όμως μαζί του, διότι έχει νικήσει μέχρι τώρα πολλούς δυνατότερους σου.
Ο Νέστωρ όμως:
–Δεν επιθυμώ χρήματα, αλλά να αποδείξω τον εαυτό μου καλύτερο από τον Λυαίο.
Τότε ο αυτοκράτωρ θύμωσε, επειδή θεώρησε ότι ο Νέστωρ από υπέρμετρη φιλοδοξία οδηγήθηκε σ αυτήν την παράτολμη απόφαση, και ενίσχυε τον Λυαίο κατά του Νέστορος. Ο Νέστωρ έριξε καταγής μπροστά στην αυτοκρατορική κερκίδα τον χιτώνα του, έκανε το σημείο του σταυρού και είπε:
–«Ο Θεός του Δημητρίου, βοήθει μοι»!
Ακολούθησε η μονομαχία. Ήδη στην πρώτη συμπλοκή ξέφυγε από τον Λυαίο με έναν ελιγμό και τον τραυμάτισε θανάσιμα στην καρδιά με το εγχειρίδιό του. Όλοι έμειναν άναυδοι και απορούσαν πως τόσο εύκολα κατέβαλε τον γίγαντα. Ο Νέστωρ δόξασε τον Θεό που με την ευχή του Δημητρίου νικήθηκε ο βάρβαρος.
Ο Μαξιμιανός δοκίμασε πολύ μεγάλη σύγχυση και αποσύρθηκε κατηφής στο ανάκτορό του διατάζοντας να αποκεφαλιστεί ο Νέστωρ με το ίδιο του το ξίφος στα δυτικά μέρη της πόλης, στην επονομαζόμενη Χρυσή Πύλη , ενώ ο Δημήτριος, που ο αυτοκράτωρ νόμιζε ότι με μαγικά τεχνάσματα είχε προκαλέσει την ανέλπιστη έκβαση της μονομαχίας, να λογχευθεί μέσα στην προσωρινή φυλακή του. Και έτσι έλαβαν τον στέφανο του μαρτυρίου.
Ο υπηρέτης του Δημητρίου Λούπος έλαβε τον χιτώνα του αγίου και το δαχτυλίδι του και, αφού τα έβαψε στο αίμα του αγίου, τα χρησιμοποίησε για τη θεραπεία ασθενών και δαιμονισμένων επικαλούμενος την ευχή του αγίου. Όλοι όσοι προσέτρεχαν, θεραπεύονταν, ώστε να μαθευτεί αυτό σε όλη τη Θεσσαλονίκη. Τελικά ο Λούπος μαρτύρησε μαζί με πολλούς άλλους χριστιανούς στον διωγμό που ακολούθησε.
Το δε ιερό λείψανο του αγίου πήγαν ευλαβείς χριστιανοί τη νύχτα και το έθαψαν στον ίδιο τον τόπο του μαρτυρίου. Ο τάφος του έγινε πηγή πολλών ιάσεων και θαυμάτων. Αργότερα, στα βυζαντινά χρόνια, ο έπαρχος του Ιλλυρικού Λεόντιος, που είχε θεραπευθεί με την ευχή του αγίου από ανίατη νόσο, ευγνώμων φρόντισε να ανεγερθεί στον τόπο αυτό μεγαλοπρεπής ναός προς τιμήν του αγίου (412-413 περίπου).
Ο άγιος ανεδείχθη εξάλλου πολιούχος της Θεσσαλονίκης, η τιμή του ξεπέρασε τα τοπικά όρια και έγινε οικουμενική, και από τότε μέχρι σήμερα επιτελεί αναρίθμητα θαύματα. Εκτός από τις ιάσεις επανειλημμένως έχει σώσει τη Θεσσαλονίκη από εχθρούς και κινδύνους, κάποτε και με οφθαλμοφανείς φανερώσεις του. Τα τελευταία χρόνια η ακαταγώνιστη προστασία του εκδηλώθηκε στον ισχυρό σεισμό του 1978, κατά τον οποίο υπήρξαν ελάχιστα θύματα. Ο Θεός επίσης του έδωσε πλούσιο το χάρισμα της μυροβλυσίας (δηλαδή το χάρισμα τα ιερά του λείψανα να αναβλύζουν μύρο). Είναι ο πιο γνωστός από τους μυροβλύτες αγίους.
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ
Τι σας έκανε εντύπωση από τον βίο του αγίου μεγαλομάρτυρος Δημητρίου; Τι σας άρεσε πιο πολύ; (…)
1. Είναι εντυπωσιακό ότι ο άγιος Δημήτριος ήταν από παιδί στον δρόμο του Θεού. Από τα παιδικά του χρόνια υπήρξε πολύ ενάρετος. Έδειξε ζήλο να εφαρμόσει το θέλημα του Θεού, τις θείες εντολές, με τη μεγαλύτερη ακρίβεια. Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς στον εγκωμιαστικό του λόγο προς τιμήν του αγίου επανειλημμένως τονίζει ότι τον στόλιζε πλήθος αρετών: ήταν «σοφός και παρθένος και όσιος και πάγκαλός τε και παναμώμητος» (ΕΠΕ 11, 172, παρ. 8).
2. Ανάμεσα στις αρετές του βέβαια ξεχωρίζει η αγνότητά του και στην ψυχή και στο σώμα, που αποτελεί το στολίδι της νεότητας. Γι αὐτήν του την αγνότητα και ο Θεός του έδωσε πλούσια τη χάρη και τη σοφία.
3. Ο άγιος ξεχωρίζει και για τον ιεραποστολικό του ζήλο. Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς πάλι τον ονομάζει «διδάσκαλον και απόστολον» (ο.π.). Και αυτό ήταν αποτέ-λεσμα της καθαρότητάς του. Εφάρμοσε στη ζωή του τον λόγο του Θεού. Ήλθε η χάρις στην καρδιά του και τη φλόγισε. Και αυτό που ζούσε τόσο έντονα, τη χαρά της παρου-σίας του Θεού μέσα στην καθαρότατη καρδιά του, πόθησε να τη μεταδώσει και στους άλλους. Γι αὐτό και κήρυττε με προθυμία και παρρησία και το κήρυγμά του, όπως είπαμε, είχε τόση απήχηση.
4. Σίγουρα μας κάνει εντύπωση και το χάρισμα της μυροβλυσίας. Του χαρίσθηκε, λένε οι άγιοι Πατέρες, για τη μεγάλη καθαρότητά του, την ταπείνωση, την ολοκληρωτική αγάπη προς τον Χριστό και τον διακαή του πόθο να μαρτυρήσει γι Αὐτόν. Είναι μυροβλύτης μετά το μαρτύριό του, διότι, όσο ζούσε, ήταν «ευωδία Χριστού» (Β’ Κορ. β’ 15).
ΕΦΑΡΜΟΓΗ
Σήμερα γνωρίσαμε περισσότερο τον άγιο Δημήτριο και τον αγαπήσαμε περισσό-τερο.
Εφάρμοσε, όπως και όλοι οι άγιοι, το σύνθημά μας, «ενδυναμού εν τη χάριτι τη εν Χριστώ Ιησου». Άλλωστε το αποστολικό ανάγνωσμα της εορτής του αρχίζει απ αὐτόν ακριβώς τον στίχο (Β’ Τιμ. β’ 1-10).
Να επικαλούμαστε τις πρεσβείες του, να ζητούμε συχνά-πυκνά τη βοήθειά του στον αγώνα μας. Και να τον έχουμε πρότυπό μας στον αγώνα της αρετής, της αγνότη-τας και της ιεραποστολής. Και ας προσπαθήσουμε να γίνει και η δική μας ζωή «ευωδία Χριστού», να έχει η ζωή μας το άρωμα των αρετών του Χριστού. Να διώχνουμε από την ψυχή μας τη δυσωδία της αμαρτίας με τον καθημερινό μας αγώνα. Από τώρα που είμαστε νέοι. Ο άγιος Δημήτριος μας φωνάζει:
–Μη φοβηθείτε να δώσετε τη νιότη σας στον Χριστό. Δεν θα χάσετε τις χαρές της ζωής.
Αντίθετα, τότε θα βρείτε την αληθινή χαρά, που υπάρχει μόνο κοντά στον Χριστό.
Πως θα το κατορθώσουμε αυτό, παιδιά;
Αγωνιζόμενοι με τη χάρη του Θεού, η οποία, όσο την αξιοποιούμε, τόσο αυξάνε-ται και παρέχεται πιο πλούσια, κατά το παράδειγμα του αγίου μεγαλομάρτυρος Δημη-τρίου και με τις πρεσβείες του.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Η ζωή μας «ευωδία Χριστού» (Β’ Κορ. β’ 15)
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Η γραμματεία των Δημητρίων Β’: Μαρτύρια, Συλλογές θαυμάτων και Εγκώμια στον άγιο Δημήτριο (πρωτοβυζαντινή – μεσοβυζαντινή περίοδος), Εισαγωγή, επιμέλεια κειμένων: Συμεών Α. Πασχαλίδης, Εκδ. Κέντρου Αγιολογικών Μελετών Ι. Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης - Ι. Μ.
Αγίας Θεοδώρας, Μαρτύρια Α και Β, σελ. 25-46.
2. Νέος Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας, υπό ιερομονάχου Μακαρίου Σιμωνοπετρίτου, διασκευή εκ του γαλλικού: Γ.Ν. Πεντζίκης, τομ.
2ος: Οκτώβριος, εκδ. Ίνδικτος, Αθήναι 2004, σελ. 295-300.
3. Ἁγίου Γρηγορίου Παλαμά, Ομιλία ΜΘ’, Εις τον εν αγίοις μεγαλομάρτυρα και θαυματουργον και μυροβλύτην Δημήτριον, ΕΠΕ 11, 161-193.
ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα
Σκοπός: Νά παρουσιάσουμε τό θαῦμα τῆς διαρκοῦς Σκέπης & Προστασίας τῆς Παναγίας μας στήν ἱστορία τοῦ ἔθνους μας, γιά νά διδαχθοῦν νά καταφεύγουν πάντοτε στήν Παναγία μας.
(Βοήθημα: «Στόν Κῆπο τοῦ Χριστοῦ»)
Α´. Ἱστορική ἀναδρομή:
Ἀπό πότε ἡ πατρίδα μας, ἡ Ἑλλάδα, εἶναι κάτω ἀπό τήν προστατευτική σκέπη τῆς Παναγίας μας;
Ἀπό τό 52 μ.Χ. Τότε πού ὁ Ἀπόστολος Παῦλος πέρασε ἀπό τήν πατρίδα μας γιά νά κηρύξει τόν Χριστό! Ἀπό τότε λοιπόν πού οἱ πρόγονοί μας γνώρισαν γιά πρώτη φορά τό ὄνομα τοῦ Κυρίου μας καί Τόν δέχθηκαν Σωτήρα καί Θεό τους, ἀπό τότε γνώρισαν καί τό γλυκύτατο ὄνομα τῆς σεμνῆς, ταπεινῆς Μητέρας τοῦ Κυρίου μας. Τό ὄνομα, Παναγία!
Ἀμέτρητα θαύματα ἔκανε ἡ Παναγία μας, γιά νά σώσει τούς ῞Ελληνες ἀπό τούς ἐχθρούς τους! Καί ἰδιαίτερα προστάτευε τή Βασιλεύουσα, τήν Κωνσταντινούπολη! Πόσες φορές καταστράφηκε στόλος καί στρατός τῶν ἐχθρῶν μέ τήν προστασία της! Καί ἦταν πολλοί καί δυνατοί οἱ ἐχθροί τοῦ Βυζαντίου!
Πέρσες, Ἄβαροι, Σλάβοι καί τόσοι ἄλλοι! Ἀπ᾿ ὅλους αὐτούς ἔσωζε ἡ Παναγία τό Βυζάντιο καί τήν ἀγαπημένη της Πόλη. Ὅλος ὁ λαός μαζί μέ τόν αὐτοκράτορα ἔτρεχαν στό Ναό της γιά νά τῆς ἀναπέμψουν δοξολογίες καί ὕμνους εὐχαριστίας.
«Τῇ ῾Υπερμάχῳ Στρατηγῷ τά νικητήρια...».
Πίστευαν — καί ἔτσι ἦταν — ὅτι μέ τή δική της μόνο δύναμη νικοῦσαν. Γεμάτοι εὐγνωμοσύνη ἔχτιζαν Ἐκκλησίες καί Μοναστήρια στή Μνήμη της· ἁγιογράφησαν τήν ἁγία της Εἰκόνα μέ χίλια - δυό ὀνόματα: Γλυκοφιλοῦσα, Ὁδηγήτρια, Γοργοϋπήκοος, Δεομένη...! Κι οἱ ποιητές καί ὑμνογράφοι ἔγραψαν γι᾿ Αὐτήν τούς ὡραιότερους ὕμνους τους. Χαῖρε Νύμφη ἀνύμφευτε...»! Τότε γράφτηκε καί ὁ «Ἀκάθιστος ῞Υμνος».
Μέ τούς ὕμνους της στά χείλη καί τό Εἰκόνισμά της μπροστά - μπροστά, ξεκινοῦσαν γιά τίς νικηφόρες ἐκστρατεῖες τους οἱ θεοσεβεῖς αὐτοκράτορες. Καί τό πρῶτο πού ἔκαναν ὅταν γύριζαν, ἦταν νά τῆς προσφέρουν στήν Ἁγία - Σοφία τά «Νικητήρια». «...τά νικητήρια ἀναγράφω Σοι ἡ Πόλις Σου Θεοτόκε!...». Κι ὅταν πιά ἔπεσε στά χέρια τῶν Τούρκων ἡ ἀγαπημένη της Πόλη, ἡ Βασιλεύουσα, τό 1453, ἡ Παναγία ἡ Δέσποινα, δάκρυσε!
Ἀκολούθησε ἡ μαύρη τουρκική σκλαβιά! Πάλι παρούσα καί πονεμένη ἡ Παναγιά τῶν σκλάβων!
Μόνη παρηγοριά κι ἐλπίδα τους! Μαζί τους κλαίει ἀτέλειωτα μερόνυχτα! Καί «Δεομένη» ζητᾶ νά ξεπηδήσει ἀπ᾿ τήν καρδιά τους ἡ Λευτεριά!
Μέ πόση πίστη καί θέρμη προσεύχονταν οἱ ἥρωες αὐτοί στήν Παναγία Μητέρα τῶν Ἑλλήνων!
—«Βόηθα καί τούτη τή φορά τούς ῞Ελληνες, Παναγία μου, πού εἶσαι ἡ Μητέρα τοῦ Σωτῆρος μας Χριστοῦ»!
Ὁ Θ. Κολοκοτρώνης! Καί θυμηθεῖτε τόν Κωνσταντή Κανάρη, «ξυπόλυτο, νά φέρνει στήν Παναγιά τό “τάμα” γιά τή νίκη»!...
Μαζί μέ τήν Παναγία ἀγωνίστηκαν καί τίναξαν οἱ ῞Ελληνες ἀπό τόν τόπο τοῦτο τή σκλαβιά.
Μπροστά στό Εἰκόνισμά της, ἐκεῖ στήν Ἅγια Λαύρα τή μέρα τῆς Γιορτῆς της, 25 Μαρτίου τοῦ Εὐαγγελισμοῦ της, ὁρκίστηκαν «Ἐλευθερία ἤ Θάνατος»! Κι Ἐκείνη εὐλόγησε τόν ἀγώνα μας καί νικήσαμε τούς Τούρκους! ῏Ηλθε πάλι στή σκλαβωμένη γῆ μας ἡ γλυκιά Λευτεριά! Πῶς μποροῦσε ὁ Ἐλευθερωτής Χριστός νά μήν ἀκούσει τίς δεήσεις τῆς Παναγίας Μητέρας Του! Πῶς μποροῦσαν οἱ ῞Ελληνες νά μήν ψάλουν καί πάλι «Τῇ ῾Υπερμάχῳ Στρατηγῷ τά νικητήρια»!
Νά σταμάτησε τάχα ὡς ἐδῶ ἡ ὁλοφάνερη προστασία τῆς Παναγίας μας σέ μᾶς τούς ῞Ελληνες; Νά ἔπαψαν οἱ ῞Ελληνες νά τιμοῦν καί νά καταφεύγουν στήν «προστασία καί Σκέπη» της; Ποτέ!
1940! Νέος πόλεμος! Ποιοί ἔρχονται τώρα νά ζητήσουν σώνει καί καλά ἀπό τήν Ἑλλάδα ὑποταγή στήν ἄνομη βία τους; Οἱ ᾿Ιταλοί μέ ὀκτώ ἑκατομμύρια λόγχες! Οἱ σιδηρόφρακτοι Γερμανοί στή συνέχεια! Θά ἔχετε ἀκούσει γιά τό δοξασμένο ἐκεῖνο πόλεμο! Πῶς βρόντηξε ἡ Ἑλλάδα τότε στόν ᾿Ιταλό δικτάτορα τό καινούργιο της «μολών λαβέ»! Ποιό; Τό «ΟΧΙ». Καί τό τσαρούχι τοῦ ῞Ελληνα τσολιᾶ, καί τό «ΑΕΡΑ» ἀπό τά φανταράκια μας καί τά ναυτάκια καί τά «γεράκια» μας, σήκωσαν τόν κόσμο ὅλο ὄρθιο νά θαυμάζει τήν Ἑλλάδα τότε!
Ἦταν κάτι τό θαυμαστό! Ἡ Παναγία μας πάλι, πάνω στήν Πίνδο, στή Μόραβα, στά βορειοηπειρωτικά βουνά τοῦ πολέμου! Μέ τή δική Της ζωντανή παρουσία μπόρεσαν τά γενναῖα παιδιά τῆς Ἑλλάδος, μέ τά λίγα ὅπλα καί τήν ἀνδρεία καρδιά, νά ἀντιμετωπίσουν μιά ὁλόκληρη αὐτοκρατορία.
Ἄλλοι, στή θέση τῶν Ἑλλήνων, θά εἶχαν παραδοθεῖ χωρίς νά πολεμήσουν! Οἱ ῞Ελληνες ὅμως εἶπαν «ΟΧΙ», ὅπως πάντα! Πίστευαν στή βοήθεια τῆς Παναγίας, πού μεσιτεύει στόν Υἱό της. Πῶς μποροῦσε ν᾿ ἀφήσει ἀνυπεράσπιστο ἕνα λαό πού τήν ἀγαποῦσε καί τήν ἱκέτευε μέ πίστη!
Ἀσταμάτητες τότε οἱ φλογερές «ΠΑΡΑΚΛΗΣΕΙΣ» καί οἱ «ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ» στήν «τῶν πολεμουμένων βοήθεια», τήν Παναγία μας, ἀπό ὅλο τό ῎Εθνος. Καθημερινά οἱ Ἐκκλησιές γεμάτες ἀπό τούς ἄμαχους!
Καί τό θαῦμα ἔγινε! Ἡ δόξα στεφάνωσε καί πάλι τήν Ἑλλάδα!
Ποιός ἀπό τούς φαντάρους μας δέν εἶδε τότε τήν Ὑπέρμαχο Στρατηγό «ἐκεῖ στῆς Πίνδου μας τίς ψηλές κορφές» ν᾿ ἁπλώνει τά χέρια της, νά τούς σκεπάζει καί νά εὐλογεῖ τόν δίκαιο ἀγώνα μας!
Νικήσαμε μαζί της τότε! Νικήσαμε κάτω ἀπό τήν Ἁγία Σκέπη της καί ἡ Ἑλλάδα ἔγραψε τήν πιό ἔνδοξη, τήν πιό τιμημένη καί φωτεινή σελίδα ἐκείνου τοῦ φοβεροῦ καί καταστρεπτικοῦ παγκόσμιου πολέμου.
Ἦταν ὁ Β´ Παγκόσμιος Πόλεμος! Καί ἡ σελίδα τῆς τιμῆς ἦταν τό «ΟΧΙ» τῶν Ἑλλήνων! Τό Ἔπος τῆς Πίνδου, κάτω ἀπό τή Σκέπη τῆς Μεγαλόχαρης! Ὅλα τ᾿ ἄλλα ἦταν συντρίμμια καί ντροπή!...
Στό ὄμορφο προάστιο τῆς Ἀθήνας «Πολιτεία» δεσπόζει στό ὕψωμα μιά πανέμορφη Ἐκκλησία ἀφιερωμένη στήν Παναγία τήν «Ἐλευθερώτρια». Ἐκεῖ θά δεῖτε τήν εὐγνωμοσύνη τῶν Ἑλλήνων ἀνάγλυφη! Ἀπό κάθε ἐλεύθερη πιά γωνιά καί πολιτεία τῆς Πατρίδας ἔφτασε μία μεγάλη πέτρα (κοτρώνα), συμβολική προσφορά στό ἀφιέρωμα. Τειχίζει τό Μαυσωλεῖο μέ τά ἱερά ὀστά τῶν Ἡρώων τῆς Λευτεριᾶς μας!
Ἀκοῦστε κάτι ἀπ᾿ ὅσα εἶδαν κι ἔγραφαν τότε οἱ στρατιῶτες μας ἀπό τήν πρώτη γραμμή τοῦ πολέμου:
Λίγες στιγμές πρίν ὁρμήσουμε γιά τά ὀχυρά τῆς Μόραβας εἴδαμε σέ ἀπόσταση καμιά δεκαριά μέτρων μιά ψηλή Μαυροφόρα νά στέκει ἀκίνητη!
—Τίς εἶ; ...Μιλιά! —Τίς εἶ; ...Τίποτα! Τότε, ὡσάν νά μᾶς πέρασε ὅλους μας ἠλεκτρικό ρεῦμα, ψιθυρίσαμε· —Η ΠΑΝΑΓΙΑ!...
ΕΚΕΙΝΗ ὅρμησε ἐμπρός, ὡσάν νά εἶχε ἀετοῦ φτερά! Ἐμεῖς ξωπίσω της! Συνεχῶς τήν αἰσθανόμαστε νά μᾶς μεταγγίζει ἀντρειοσύνη!... ῾Ολόκληρη βδομάδα παλέψαμε σκληρά νά καταλάβουμε τά ὀχυρά ᾿Ιβάν - Μόραβας!... ΕΚΕΙΝΗ πάντα μπροστά!...» Καί νά τό θαῦμα! Ἡ τελευταία ἐπίθεσή μας πέτυχε τούς ᾿Ιταλούς σέ ἀλλαγή φρουρᾶς. Τά καινούργια τμήματα τῶν ᾿Ιταλῶν τό εἶχαν ρίξει στόν... ὕπνο!! Τό τί ἔπαθαν δέν περιγράφεται! ΕΚΕΙΝΗ μᾶς εἶχε ὁδηγήσει στή νίκη! Καί καθώς, νικητές πιά, ροβολούσαμε πρός τήν ἀνυπεράσπιστη Κορυτσά, τότε!... ἡ ΥΠΕΡΜΑΧΟΣ ἔγινε ἀτμός! νέφος φωτεινό, ἁπαλό! καί χάθηκε!...».
Μέ τό πέσιμο τῆς Πρεμετῆς φεύγω γιά τή γραμμή τοῦ πυρός! Γιά τά μεγάλα ὕψη, πού ἡ
῾Υπέρμαχος Στρατηγός ὁδηγεῖ τούς ῞Ελληνες στή δόξα!... Κι ἄν σκοτωθεῖ κανείς γιά τήν Πατρίδα, θεία εἶναι ἡ δάφνη...
Ζήτω ἡ Ἑλλάδα. Ν. Ρ.».
«...Ἐκεῖ ἐπάνω, κύριε, ἔχουμε γίνει ἄλλοι ἄνθρωποι! Νά τό ξέρετε. Νά τό λέτε παντοῦ. Ἄπιστοι καί βλάστημοι δέν ὑπάρχουν ἐκεῖ πάνω. Εἴμαστε τά παιδιά τῆς Παναγίας. Ἡ Μεγαλόχαρη εἶναι Μάνα καί προστάτισσά μας...».
Β´. Επεξεργασία:
Οἱ ῾Ιεροί μας Ναοί! Χτυποῦν οἱ καμπάνες τους ἀπό ἀγαλλίαση κι εὐγνωμοσύνη στή Μητέρα τῶν Ἑλλήνων, τήν Παναγία μας. Ἄρχοντες καί λαός, οἱ μαθητές μέ τίς Σημαῖες τῶν σχολείων τους, ψάλλουν τά «Νικητήρια» στόν Ἐλευθερωτή Χριστό καί τήν Ἄχραντη Μητέρα Του, τῶν Ἑλλήνων τή Σκέπη!
—«Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ...», «Τῇ ῾Υπερμάχῳ Στρατηγῷ τά νικητήρια...».
Νά κοιμηθοῦμε; Νά πᾶμε ἐκδρομή; ῎Η γιορτοντυμένοι νά τρέξουμε νά εὐχαριστήσουμε τόν Θεό γιά τή Λευτεριά μας;... Στούς ἱερούς μας Ναούς, στό εἰκόνισμα τῆς Παναγιᾶς;
Γ´. Γύρω ἀπό τό Σύνθημα:
Ὅλοι ξέρουμε, παιδιά, ὅτι ἡ εὐλογημένη ἀπό τόν Θεό Πατρίδα μας, πού τήν ἔχει πάντα ἡ Παναγία μας κάτω ἀπό τήν Ἁγία της Σκέπη, ἔχει — καί τό ξέρετε καί σεῖς — πολλούς;
Ἐχθρούς! Ἐχθρούς φανερούς καί ἐχθρούς ὕπουλους. Πολλοί ζηλεύουν τόν τόπο της, τίς θάλασσές της, τά ἡλιόχαρα νησιά της! Ὅλοι θέλουν νά κλέψουν κάτι ἀπό τή δόξα της, τήν πανάρχαια πάνω στή γῆ. Γι᾿ αὐτό, πότε φανερά καί πότε ὕπουλα, τήν πολεμᾶνε!
῎Ετσι εἶναι, παιδιά! Ἡ παρουσία καί ἡ βοήθεια τῆς Παναγίας μας εἶναι ἀνάγκη συνεχῶς νά σκέπει τήν Ἑλλάδα μας. Ἀνάγκη νά εἶναι στραμμένη πάντα ἐπάνω μας ἡ ἀγάπη τῆς Μητέρας τοῦ Χριστοῦ μας!
Δέν ἔχουμε νά φοβηθοῦμε τότε κανένα ἐχθρό!
Ἐμεῖς οἱ ῞Ελληνες, ὅλοι οἱ ῞Ελληνες, νά ἀγαπήσουμε ἀκόμα πιό πολύ τήν Παναγία μας. Νά καταφεύγουμε στή Σκέπη καί τήν προστασία Της! Νά τήν ἔχουμε συνεχῶς στήν καρδιά μας καί νά τῆς δίνουμε χαρά.
Ὅταν ὑπακοῦμε καί συμμορφωνόμαστε μέ τό θέλημα τοῦ Ἀγαπημένου της Υἱοῦ. Τοῦ Χριστοῦ μας!
Τό σύνθημα λοιπόν πού μᾶς δίνει ἡ ἱστορία τοῦ ἔθνους μας, τό ὁποῖο διαρκῶς ζοῦσε καί ζεῖ κάτω ἀπό τή Σκέπη Της, ποιό εἶναι;
Σύνθημα:
Καταφεύγω μέ πίστη στή Σκέπη τῆς Παναγίας
Παιχνίδι:
Ανάποδο χειροκρότημα
Χωρίζουμε τα παιδιά σε δύο ομάδες. Με το χέρι μας δείχνουμε κάθε φορά μία ομάδα. Η ομάδα που θα δείξουμε πρέπει να μείνει ακίνητη, η ομάδα που δεν θα δείξουμε πρέπει να χειροκροτεί. Αν κάποιος μπερδευτεί η ομάδα του χάνει πόντο. Νικήτρια ομάδα αυτή που θα φτάσει πρώτη στους 7 πόντους.
Φυσικά, καθώς περνάει η ώρα και τα παιδιά μαθαίνουν το παιχνίδι, αρχίζουμε και αυξάνουμε τον ρυθμό…
Σημείωση: Μπορούμε να δηλώσουμε στα παιδιά με ποιο χέρι από τα δύο θα δείχνουμε. Έτσι, αν δείξουμε με το άλλο, η εντολή είναι άκυρη και, όποια ομάδα κάνει το λάθος να χειροκροτήσει, χάνει πόντο!
ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Κάθε ἐθνική γιορτή μᾶς δίνει τήν εὐκαιρία ὄχι μόνο νά πλουτίσουμε τίς ἱστορικές μας γνώσεις, ἀλλά κυρίως ν᾿ ἀναβαπτιστοῦμε στίς ἀρετές τῶν προγόνων μας, νά συγκινηθοῦμε ἀπό τά κατορθώματα καί τό ἦθος τους, νά διδαχθοῦμε ἀπό τά λάθη τους· καί ἔτσι νά ἐκτιμήσουμε τή μεγάλη καί βαριά κληρονομιά πού μᾶς παρέδωσαν, καί τή δική μας εὐθύνη νά φανοῦμε ἀντάξιοί τους, πιστοί στά ἰδανικά τῆς πίστεως καί τῆς πατρίδας. Tίς ἡμέρες αὐτές γιορτάζουμε τήν ἐπέτειο τοῦ ΟΧΙ.
Στό λίγο χρόνο πού ἔχουμε, ἄς προσπαθήσουμε νά ἐμβαθύνουμε σέ μιά πτυχή τοῦ ᾿40 πού δέν θά ἦταν ὑπερβολή νά ποῦμε ὅτι εἶναι ἡ πιό σημαντική καί ὅτι σ᾿ αὐτήν ὀφείλεται τό θαῦμα πού τότε ἐπιτελέστηκε. Εἶναι ἡ πίστη στόν Θεό, ἡ ζωντανή εὐσέβεια τῶν Ἑλλήνων σ᾿ ἐκεῖνον τόν πόλεμο.
ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ
Τί γνωρίζετε γι᾿ αὐτήν; (…)
Ἄς ἀφήσουμε νά μιλήσουν τά ἴδια τά γεγονότα (ὁ κατηχητής ἄς ἐπιλέξει νά διαβάσει κάποιες ἀπό τίς μαρτυρίες πού παρατίθενται στό τέλος τοῦ θέματος).
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ
1. Δέν εἶναι ὅλα αὐτά τόσο συγκινητικά καί ἀποκαλυπτικά; Τί σᾶς ἔκανε μεγαλύτερη ἐντύπωση;
(...)
2. Καί πῶς φανερωνόταν αὐτή ἡ ζωντανή καί θερμή πίστη τους σύμφωνα μέ τίς μαρτυρίες; (…)
3. Πρίν ποῦμε ὁτιδήποτε ἄλλο, εἶναι σημαντικό νά συνειδητοποιήσουμε τήν ἀξία τῶν μαρτυριῶν πού ἀναφέραμε. Γιατί εἶναι ἀξιόπιστες; (…)
Πρῶτα-πρῶτα γιά τό μεγάλο πλῆθος τους – ἐδῶ παραθέσαμε ἐλάχιστες· ἔπειτα διότι δέν προέρχονται μόνο ἀπό ἀνθρώπους τῆς Ἐκκλησίας ἀλλά καί ἀπό ἄλλους πού δέν διακρίνονταν γιά τή θρησκευτικότητά τους· τίς μαρτυρίες αὐτές περιέλαβαν ἱστορικοί στά ἱστορικά τους ἔργα, δημοσιογράφοι στά ἄρθρα τους, τίς φιλοξένησαν οἱ κοσμικές (μή θρησκευτικές) ἐφημερίδες στίς στῆλες τους, ξένοι ἀπεσταλμένοι στίς ἀνταποκρίσεις τους! Ἀκόμη τό ὅτι πρώην ἄθεοι ἤ ἀδιάφοροι στρατιῶτες δέν μεταφέρουν ἁπλῶς τήν εὐσέβεια τῶν συναδέλφων τους ἀλλά ὁμολογοῦν εὐθαρσῶς καί κατηγορηματικῶς τόν συγκλονισμό τους ἀπό τήν προσωπική ἐμπειρία θαυμάτων καί τήν ἀπόφασή τους ν᾿ ἀλλάξουν ζωή! Ἐπίσης ἡ ἀξία τῶν μαρτυριῶν τῶν στρατιωτικῶν ἱερέων δέν εἶναι καθόλου εὐκαταφρόνητη, διότι ἦταν ἔμπειροι πνευματικοί, πού δέν θά ἐνθουσιάζονταν ἀπό ἐπιφανειακές θρησκευτικές ἐκδηλώσεις καί τυπική ἐξομολόγηση. Ἀντίθετα μίλησαν γιά «ἐξομολόγησιν εἰλικρινῆ», οὐσιαστική μετάνοια, πόθο γιά τήν προσέλευση στή θεία Εὐχαριστία καί ἀφοσιωμένη συμμετοχή στή λατρεία!
Εἶναι ἀλήθεια ὅτι τό ἔθνος μας σέ κάθε περιπέτειά του κατέφευγε στόν Θεό καί ζητοῦσε τή βοήθειά Του. Καί ἐκτός ἀπό τή μάχη τῶν ὅπλων ἀποδυόταν καί σέ ἀγώνα προσευχῆς, λιτανειῶν κλπ. Εἰδικά ὅμως στόν ἑλληνοϊταλικό πόλεμο τοῦ 1940-1941 παρατηρήθηκε, ὅπως εἴδαμε, μοναδική ἔξαρση θεοσεβείας καί μάλιστα εὐλαβείας πρός τό πρόσωπο τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, μία ἔντονη στροφή πρός τόν Θεό ἀκόμη καί ἀνθρώπων πού πρίν ἦταν θρησκευτικά ἀδιάφοροι. Τό ἑλληνικό ἔθνος προχώρησε ἑνωμένο στόν πόλεμο μέ βαθιά τήν πίστη ὅτι ὁ Θεός θά εὐλογήσει τό δίκαιο τοῦ ἀγώνα καί ὅτι ἡ Παναγία, ἡ λαβωμένη τῆς Τήνου, θά χαρίσει πλούσια τήν ἐνίσχυσή της στά ἑλληνικά ὅπλα ὡς ἡ Ὑπέρμαχος Στρατηγός. Ἡ ζωντανή της δέ παρουσία στό μέτωπο καί τά ἀναρίθμητα περιστατικά - φανερώσεις τῆς φοβερᾶς προστασίας της δικαίωναν αὐτήν τήν πίστη τῶν Ἑλλήνων καί ἀναζωπύρωναν ὅλο καί περισσότερο τή φλόγα της στίς ψυχές τους.
4. Πῶς ἐξηγεῖται αὐτή ἡ πίστη τῶν Ἑλλήνων τοῦ ᾿40; (…)
α. Σέ κάθε δύσκολη περίσταση τά μεμονωμένα πρόσωπα καί τά ἔθνη καταφεύγουν στόν Θεό. Αὐτό βέβαια δέν ἀρκεῖ ἀπό μόνο του νά ἐξηγήσει τό πνευματικό θαῦμα τοῦ ᾿40.
β. Τό δίκαιο τοῦ ἀγώνα. Ἡ Ἑλλάδα εἶχε τηρήσει αὐστηρή οὐδετερότητα, δέν εἶχε δώσει καμία λαβή στόν Ἄξονα. Στίς διάφορες ἰταλικές προκλήσεις σιώπησε. Εἰσῆλθε χωρίς τή θέλησή της στόν πόλεμο γιά νά ὑπερασπιστεῖ τήν ἐλευθερία της. Ἦταν εὔλογο λοιπόν οἱ Ἕλληνες, ἐφόσον εἶχαν τό δίκαιο μέ τό μέρος τους, νά πιστεύουν στή βοήθεια τοῦ Θεοῦ.
γ. Εἶχε προηγηθεῖ πολλή πνευματική ἐργασία (κατηχητικά - κήρυγμα), χάρη στήν ὁποία σημαντικό μέρος τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ εἶχε καλλιεργηθεῖ καί διέθετε τίς προϋποθέσεις γιά μιά τέτοια στροφή πρός τόν Θεό.
δ. Ὁ τορπιλισμός τῆς «Ἕλλης», γεγονός πού ἔπαιξε καταλυτικό ρόλο στήν πνευματική ἀντιμετώπιση τοῦ πολέμου. Ἡ «Ἕλλη» εἶχε ἀποσταλεῖ στήν Τῆνο γιά νά τιμήσει τή Μεγαλόχαρη ἐκ μέρους τῆς ἑλληνικῆς πολιτείας τήν ἡμέρα τῆς ἑορτῆς της. Ἡ παρουσία της στήν Τῆνο ἐκείνη τήν ἡμέρα σήμαινε: Ἡ Ἑλλάδα τιμᾶ τήν Θεοτόκο. Γι᾿ αὐτό καί ὁ τορπιλισμός της δέν ἦταν ἁπλῶς ἡ βύθιση ἑνος πολεμικοῦ πλοίου μας, τελείως ἀπροειδοποίητα καί ἀναίτια. Ἦταν στή συνείδηση τῶν Ἑλλήνων ὄχι μόνο πλῆγμα κατά τῆς Ἑλλάδας ἀλλά καί προσβολή κατά τῆς Θεοτόκου. Θεοτόκος καί Ἑλλάδα ταυτίστηκαν. Καί τήν ἐπίθεση τοῦ ἰταλικοῦ στρατοῦ τῆς 28ης Ὀκτωβρίου τή θεώρησαν ὡς «τὴν συνέχειαν τῆς ἐπιθέσεως ἡ ὁποία ἤρχισεν ἐναντίον τῆς Παναγίας τὴν 15ην Αὐγούστου εἰς τὴν Τῆνον». Γι᾿ αὐτό καί ρίχτηκαν στόν πόλεμο μέ πεποίθηση στερεή περισσότερο ἀπό ὁποτεδήποτε ἄλλοτε ὅτι ἡ Παναγία θά τούς συμπαρασταθεῖ, ὅτι τά ἑλληνικά ὅπλα βρίσκονται κάτω ἀπό τήν ἰδιαίτερη προστασία της.
ΕΦΑΡΜΟΓΗ
Ἀπό τή σημερινή συζήτησή μας τί θά μπορούσαμε νά διδαχθοῦμε; (…)
α. Νά διαβάζουμε ἱστορία. Νά μήν ἀρκούμαστε σέ γενικές ἱστορικές γνώσεις. Ἡ ἱστορία εἶναι τόσο
διδακτική, συγκινητική, ἀποκαλυπτική στίς λεπτομέρειές της! Ἄν μελετοῦμε ἱστορία, τότε χωρίς
ἄλλη προσπάθεια θά ἀγαπήσουμε τήν τόσο πονεμένη ἀλλά καί ἔνδοξη πατρίδα μας καί
αὐθόρμητα θά τιμοῦμε τούς προγόνους μας.
β. Ἡ πίστη θαυματουργεῖ! Σέ κάθε εἴδους ἀγῶνες – ὄχι μόνο στούς ἐθνικούς – νά προχωροῦμε μέ πίστη στόν Θεό, μέ ἐλπίδα στή βοήθειά Του, ὅπως εἶναι καί τό ἐτήσιο σύνθημά μας «ἔλπισον ἐπὶ τὸν Θεόν».
γ. Ἡ Παναγία ἔχει πολύ μεγάλη δύναμη. Νά τήν εὐλαβούμαστε, νά ζητοῦμε τίς πρεσβεῖες της.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Σήμερα ἡ πατρίδα μας δοκιμάζεται ἀπό οἰκονομική κρίση καί ἀκόμη περισσότερο ἀπό πνευματική, ἀπό τό πνεῦμα τῆς ἀποστασίας, πού εἶναι καί ἡ αἰτία ὅλων τῶν ἄλλων κρίσεων. Στόν ἐφετινό ἑορτασμό τοῦ ΟΧΙ ἄς παρακαλέσουμε τήν Παναγία νά δώσει μέ τίς πρεσβεῖες της νά πνεύσει στό ταλαιπωρημένο ἔθνος μας ἕνας ἄνεμος μετανοίας, ἐπιστροφῆς στόν Θεό, ὅπως τότε. Εἶναι ἡ μόνη λύση στό σημερινό ἀδιέξοδο.
ΣΥΝΘΗΜΑ: «ΟΧΙ», τό θαῦμα τῆς πίστεως!
ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΕΠΟΣ ΤΟΥ 1940
Α. Οἱ ἐπίσημες ἀνακοινώσεις τῶν τότε ἀρχόντων
Βασιλέως Γεωργίου Β’: «…Μὲ πίστιν εἰς τὸν Θεὸν καὶ εἰς τὰ πεπρωμένα τῆς Φυλῆς τὸ Ἔθνος σύσσωμον καὶ πειθαρχοῦν ὡς εἷς ἄνθρωπος θὰ ἀγωνισθῇ ὑπὲρ βωμῶν καὶ ἑστιῶν μέχρι τελικῆς νίκης»1.
Ὁ πρωθυπουργός καί δικτάτορας Ἰωάννης Μεταξᾶς στίς 5:00 π.μ. στό Ὑπουργικό Συμβούλιο πού εἶχε συγκαλέσει «ἐπῆρε ἀπὸ τὰ διατάγματα πρῶτον τὸ τῆς γενικῆς ἐπιστρατεύσεως καὶ εἶπε:
–Θέτω πρὸς ὑπογραφὴν τὰ διατάγματα ταῦτα καὶ ὑπογράφω πρῶτος.
Ἔκαμε τὸ σημεῖον τοῦ σταυροῦ, ὑπέγραψε καὶ προσέθεσε:
–Ὁ Θεὸς σώζοι (=μακάρι νά σώζει) τὴν Ἑλλάδα»2.
Στήν Ἡμερησία Διαταγή τῆς 23ης Νοεμβρίου ὁ Ἀρχιστράτηγος Ἀλέξανδρος Παπάγος μέ τό ἴδιο πνεῦμα ἀπευθύνεται στούς στρατιῶτες του: «Στρατιῶται, ὁ Θεὸς εἶναι μαζί σας, ἡ πληγωμένη τῆς Τήνου εὐλογεῖ τὸν ἀγῶνα μας καὶ σᾶς ὁδηγεῖ, καὶ αὐτὴ θὰ σᾶς δώσῃ ὅλη τὴ δύναμι γιὰ νὰ συντρίψετε ὁριστικὰ καὶ τελικὰ τὸν ὕπουλο ἐχθρό…»3.
Β. Μαρτυρίες ἀπό τό μέτωπο
«Τὸ Μέτωπον ἐδῶ ἐπάνω εἶναι ἡ ἄνοιξις τοῦ θρησκευτικοῦ συναισθήματος. Πάντων ἀξιωματικῶν καὶ ὁπλιτῶν αἱ καρδίαι εἶναι ἐστραμμέναι πρὸς τὸν Κύριον. Ἄπιστοι δὲν ὑπάρχουν. Θρησκευτικῶς ἀδιάφοροι οὔτε. Ἂς ἔχῃ δόξαν ὁ Κύριος, ὅστις δωρίζει εἰς ἡμᾶς καὶ τὰς περιφανεῖς νίκας»4.
Ἄλλοι ἱερεῖς γράφουν: «Ἐκεῖνο ποὺ μοῦ προξενεῖ βαθεῖαν συγκίνησιν καὶ μοῦ δίδει δυνάμεις ὥστε νὰ μὴ αἰσθάνωμαι τὴν παραμικρὰν κόπωσιν εἰς τὴν ἐκτέλεσιν τῶν καθηκόντων μου, εἶναι ὁ πόθος τῶν ἀξιωματικῶν καὶ τῶν ὁπλιτῶν νὰ παρακολουθήσουν τὴν θείαν Λειτουργίαν καὶ νὰ κοινωνήσουν τῶν ἀχράντων Μυστηρίων… Πολλοὶ ἦσαν ἐκ τῶν ἀξιωματικῶν, ἀνωτέρων καὶ κατωτέρων, ποὺ ἄφηναν δάκρυα νὰ κυλοῦν εἰς τὰ μάτια των ἀπὸ συγκίνησιν κατὰ τὴν τέλεσιν τῆς θείας Λειτουργίας… Ἀλλ᾿ ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον μετέδωκεν ἐξαιρετικὴν συγκίνησιν ἀπὸ τὴν ἱεροτελεστίαν ἦτο ἡ προσέλευσις τῶν
περισσοτέρων ἀξιωματικῶν καὶ ὅλων τῶν στρατιωτῶν εἰς τὴν μετάληψιν… μετὰ προετοιμασίαν δι᾿ ἐξομολογήσεως καὶ νηστείας, πολλοὶ τῶν ὁποίων εἶχον 5 καὶ 10 καὶ 20 ἔτη νὰ προσέλθουν. Ἰδοὺ αἱ μεγάλαι ὠφέλειαι αἱ προελθοῦσαι ἀπὸ τὴν πολεμικὴν δοκιμασίαν τὴν ὁποίαν ἐπέτρεψε ὁ Θεός…».
«Ἄνθρωποι οἱ ὁποῖοι κατὰ τὸν καιρὸν τῆς εἰρήνης δὲν ἐπατοῦσαν ποτὲ εἰς τὴν ἐκκλησίαν καὶ ἔμεναν ψυχροὶ καὶ ἀδιάφοροι πρὸ τῆς κλήσεως τοῦ Θεοῦ διὰ τοῦ κηρύγματος, ἐδῶ φαίνονται ὅλως διαφορετικοί… μοὶ ἔκαμεν ἐντύπωσιν ὅτι οἱ ὁπλῖται παρηκολούθησαν προθύμως σειρὰν κηρυγμάτων, καὶ τὸ σπουδαιότερον ὅτι προσήρχοντο ἀθρόοι εἰς τὴν ἱερὰν Ἐξομολόγησιν ἐντὸς παγεροῦ χώρου, ἀπὸ πρωΐας μέχρι βαθείας νυκτός, ἐξομολόγησιν δὲ εἰλικρινῆ».
«Ἀπὸ τοῦ μεγαλυτέρου ἀξιωματικοῦ ἕως τοῦ μικροτέρου στρατιώτου ζῶμεν ὑπὸ τὸ κράτος ζωηρᾶς χριστιανικῆς πίστεως… Ὅλοι ἐξωμολογήθησαν καὶ ὅλοι ἐκοινώνησαν. Τώρα κανεὶς δὲν κουράζεται, ὅταν τρέχῃ νὰ ἀκούσῃ τὴν θείαν Λειτουργίαν, καίτοι γίνεται τὴν νύκτα εἰς τὰς χαράδρας… Τὸν πόλεμον αὐτὸν οἱ ἐδῶ στρατιῶται τὸν ὀνομάζουν εὐλογίαν Θεοῦ»
ἀξιωματικῶν καί ὁπλιτῶν. Εἶναι ἀναρίθμητες οἱ προφορικές καί γραπτές εὐλαβεῖς ἀναφορές καί διηγήσεις θαυμαστῶν γεγονότων ἀπό Ἕλληνες πολεμιστές. Παραθέτουμε ἐλάχιστες:
Ἀπό ἐπιστολή ἀνωτέρου ἀξιωματικοῦ: «Ἀναπέμπονται ὑφ᾿ ἁπάντων… ἱκετήριοι προσευχαὶ πρὸ πάσης μάχης καὶ εὐχαριστήριοι ὕμνοι μετὰ πᾶσαν νίκην…
Ἐπορευόμεθα κάπου εἰς τὸ Μέτωπον… Δίδω τὸ σύνθημα… καὶ ἠρχίσαμεν νὰ ψάλλωμεν τὸν Ἀκάθιστον Ὕμνον. Ὁλόκληρος ἡ φάλαγξ ἐζωογονήθη ἀμέσως καὶ ὁ ὕμνος πρὸς τὴν Ὑπέρμαχον Στρατηγὸν ἀντήχησεν ἐν μέσῳ τῆς νυκτός, μὲ φωνὰς παλλομένας ἀπὸ ἱερὸν ἐνθουσιασμὸν καὶ συγκίνησιν. Εἶναι ὅλως ἐξαιρετικὸς ὁ πρὸς τὴν Θεοτόκον ὑφ᾿ ἁπάντων ἀπονεμόμενος σεβασμός. Ἡ φράσις: “Μᾶς βοηθεῖ ἡ πληγωμένη Παναγία μας” μυριάκις ἔχει λεχθῆ μέχρι σήμερον, καὶ εἰς τὰς ψυχάς μας ἐμφωλεύει ἀκράδαντος ἡ πεποίθησις ὅτι ὁ ἱερόσυλος ἐχθρὸς συντρίβεται καὶ θὰ συντριβῇ τελικῶς, χάρις εἰς τὴν βοήθειαν τῆς Μεγαλόχαρης περισσότερον παρὰ εἰς τὴν ἰδικήν μας ὁρμητικότητα καὶ αὐτοθυσίαν…»6.
«Εὐτυχῶς ἡ χειροβομβίδα δὲν ἔσκασε, καὶ ὁ λυτρωμένος πιὰ συνάδελφός μας ἔχει τάξει μιά λαμπάδα σὰν τὸ μπόι του στὴν Παναγία τῆς Τήνου, τὴν ὁποία ἔχουμε ὅλοι γιὰ προστάτιδά μας».
«Ἀδελφούλα μου, νικοῦμε παντοῦ! Ἡ Παναγία ὁλοζώντανη μᾶς ἀκολουθεῖ… Παρακαλεῖτε καὶ σεῖς ὅσο μπορεῖτε γιὰ τὴ σύντομη τελικὴ νίκη!».
Ἀπό ἐπιστολή στρατιώτη πρός τή σύζυγό του: «Δὲν θέλω νὰ μοῦ στείλῃς φανέλλες καὶ κάλτσες.
Προτιμῶ νὰ μοῦ φτιάξῃς καὶ νὰ μοῦ στείλῃς μιὰ σημαία. Στὸ μέσον της θὰ βάλῃς τὸν Ντῖνο νὰ μοῦ ζωγραφίσῃ μιὰ Παναγία τῆς Τήνου. Θέλω νὰ τὴν χαρίσω στὸ λόχο μου. Θὰ παραξενεύεσαι, γιατὶ δὲν μὲ ἤξερες γιὰ θρῆσκο, ἀλλὰ ἀπ᾿ ὅσα βλέπουν τὰ μάτια μου, πιστεύω καὶ ἐγὼ ὅτι μία θεϊκὴ δύναμις συντροφεύει τὸ στρατό μας. Ἄλλως τε, πῶς μποροῦσα νὰ μείνω μόνος ἐγὼ ἀσυγκίνητος μέσα στὸ κῦμα τῆς πίστεως ποὺ ἔχει ὅλος ὁ στρατός μας πρὸς τὴν Παναγία τῆς Τήνου;»7.
Ὁ Ε. Μπάστας ὑπῆρξε αὐτόπτης μάρτυρας τοῦ ἑξῆς περιστατικοῦ: Στό στρατόπεδο τῆς Βεροίας τό Νοέμβριο τοῦ 1940 γνώρισε ἕνα στρατιωτικό πρώην κατάδικο, πού τοῦ εἶχε ἐπιτραπεῖ νά πολεμήσει.
Ἦταν χαρτοπαίκτης καί ναρκομανής. Κάποια νύχτα πάνω στό παιχνίδι κάποιος συμπαίκτης του βλαστήμησε τήν Παναγία. Τότε ἐκεῖνος πέταξε τά χαρτιά, σηκώθηκε ὄρθιος καί χαστούκισε τόν βλάστημο:
–Ρέ, τήν Παναγία μας βλαστήμησες; Τήν Παναγία μας πού τόσο μᾶς προστατεύει; Τήν Παναγία μας πού μᾶς δίνει τή νίκη8;
Γ. Μαρτυρίες ἀπό τά μετόπισθεν
Ὅλοι ἔχουμε ἀκούσει προφορικές μαρτυρίες ὅτι οἱ ναοί τότε κατακλύζονταν ἀπό πλήθη ἀνδρῶν, γυναικῶν καί παιδιῶν γιά νά ψάλουν τήν Παράκληση στήν Παναγία.
Τυπώθηκαν καί κυκλοφόρησαν εὐρέως εὐχετήριες κάρτες καί ἀφίσες μέ τήν εἰκόνα τῆς Παναγίας νά προστατεύει τούς στρατιῶτες μας9.
Ἀπό ἐπιστολές Ἑλληνίδων πρός τούς στρατευμένους δικούς τους:
«Ὁ Σταβρόσμας καὶ ἡ προσεφχί μας ἡνε διὰ τὴν Νίκη, ἡνε γιασὰς τὸ κανδίλι μου τὸ λιβάνι ὅπου λιβανίζο καὶ προσέφχομε. Κλέο καὶ λέω νὰ σᾶς σόση ὁ Θεός».
«…Στήν καρδιὰ τῆς μάννας δύο αἰσθήματα παλεύουν, τῆς Πατρίδος καὶ τῆς μάννας, ἀλλά, παιδί μου, ὁμολογῶ ὅτι πρῶτα ἀνήκεις εἰς τὴν Πατρίδα σου καὶ ὕστερα εἰς ἐμὲ καὶ γενηθήτω τὸ θέλημα τοῦ Κυρίου…».
«Βαφτίσαμε τὸ παιδάκι μας καὶ τοῦ δώσαμε τὸ ὄνομα: Στράτος -Νικηφόρος».
«Κοιμᾶμαι, ξυπνῶ κι᾿ ὁ νοῦς μου εἶναι… στὸν πόλεμο. Κι᾿ ἡ προσευχή μου εἶναι πάντα νά νικήσουμε.
Ἔτσι ἀρχίζω κι᾿ ἔτσι τελειώνω μπροστά στό εἰκόνισμα τῆς Μεγαλόχαρης»10.
«Ὁ κ. Τσοῦρνος, τῆς Ἑταιρίας Ἑλληνικοῦ Τύπου, εἶχε προτείνει νὰ ἀποσταλῇ ἡ εἰκὼν τῆς Παναγίας τῆς Τήνου εἰς τὸ μέτωπον… Διότι τὰ ὅπλα τὰ ἑλληνικὰ ἀντιμετωπίζουν τὴν συνέχειαν τῆς ἐπιθέσεως ἡ ὁποία ἤρχισεν ἐναντίον τῆς Παναγίας τὴν 15ην Αὐγούστου εἰς τὴν Τῆνον. Κάποιος ἄλλος εἶχε διατυπώσει ἄλλην ἰδέαν: Νὰ γίνουν ὁμοιότυπα τῆς εἰκόνος τῆς Τήνου ἐν σμικρῷ καὶ νὰ σταλοῦν εἰς ὅλους τοὺς στρατιώτας μας, μὲ χαραγμένην μάλιστα τὴν ἡμερομηνίαν 15 Αὐγούστου 1940… Ἡ ἐθνικὴ ὀργάνωσις νεολαίας συγχωνεύει ἤδη κατὰ τρόπον ἐπιτυχῆ τὰς δύο ἰδέας: Ἡτοίμασε εἰκονίτσεςφυλακτά, πιστὰ ὁμοιώματα τῆς Παναγίας τῆς Τήνου. Τὰ μετέφερεν εἰς τὴν Τῆνον διὰ νὰ εὐλογηθοῦν, καὶ θὰ τὰ στείλῃ εἰς τοὺς στρατιώτας τοῦ μετώπου. Πράγματι δὲν ὑπάρχει καλύτερον φυλακτὸ καὶ ἱερώτερον ἐνθύμιον ἀπὸ αὐτὸ διὰ τοὺς στρατιώτας μας…»11.
Τηλεγράφημα τῆς Ἐπιτροπῆς τοῦ Ἱδρύματος τῆς Εὐαγγελίστριας στήν Τῆνο πρός τόν πρωθυπουργό Ἰω.
Μεταξᾶ: «Σήμερον τὴν ἕκτην Δεκεμβρίου καὶ περὶ ὥραν 3 μ.μ. ὁ λαὸς τῆς πόλεως καὶ τῆς νήσου Τήνου, μὲ ἐπικεφαλῆς τὸν ἱερὸν κλῆρον, προσῆλθεν πλήρως σὺν γυναιξὶ καὶ τέκνοις εἰς τὸν ἱερὸν ναὸν τῆς Εὐαγγελιστρίας καὶ ἐτέλεσε πάνδημον δέησιν ὑπὲρ κατισχύσεως τῶν Ἑλληνικῶν ὅπλων εἰς τὸν ἀναληφθέντα ἱερὸν ἀγῶνα… Ὁ πρόεδρος τῆς Ἐπιτροπῆς τοῦ ἱεροῦ ἱδρύματος Εὐαγγελιστρίας… ἀνέγνωσεν εἰς ἐπήκοον τοῦ συνηγμένου λαοῦ… ψήφισμα τῆς Διοικούσης Ἐπιτροπῆς τοῦ ἱδρύματος τούτου, ὅπερ ἐγένετο δεκτὸν μὲ ἐπευφημίας καὶ συγκινητικὰς ἐκδηλώσεις καὶ διὰ τοῦ ὁποίου ἐκχωρεῖ, μεταβιβάζει καὶ θέτει εἰς τὴν διάθεσιν τῆς Ὑμετέρας Ἐξοχότητος (=Ἰω. Μεταξᾶ)… ὅλα τὰ ἐν τῷ ἱερῷ ἱδρύματι τῆς Εὐαγγελιστρίας ὑπάρχοντα ἀναθήματα καὶ τιμαλφῆ ἀντικείμενα καὶ κοσμήματα παντὸς εἴδους… πρὸς ἐνίσχυσιν τοῦ ἐθνικοῦ μας ἀγῶνος».
Μερικές μέρες ἀργότερα οἱ ἐφημερίδες ἀνακοινώνουν ὅτι ὁ Διοικητής τῆς Τραπέζης Ἑλλάδος ἐπιστρέφει τά ἀφιερώματα τῆς Τήνου στό ναό καί τά ἀφιερώνει ἐκ νέου. Τό πόσο τῆς ἀξίας τους, 5.000.000 δρχ., θά τό δώσει ἡ Τράπεζα στήν Κυβέρνηση γιά τόν Ἀγώνα12!
Δ. Μαρτυρία ξένου ἀνταποκριτῆ
«…Δυό λόγια γιά τήν ἐπίδραση τῆς θρησκείας σ᾿ αὐτό τόν πόλεμο. Οἱ Ἕλληνες εἶναι λαός θρῆσκος.
Ἔχουν μιά ἰδιαίτερη εὐλάβεια γιά τήν Παναγία. Ἀπό τήν ἀρχή τοῦ ἀγῶνα ἀκούγαμε γιά περίεργα συμβάντα. Ἕνας σκοπός σέ ὑπηρεσία εἶδε μιά γυναῖκα καί τήν ἔδιωξε λέγοντάς της ὅτι δέν ἦταν τόπος αὐτός γιά μιά γυναῖκα. Ὅμως ἡ Παναγία (γιατί ἐκείνη ἦταν) ἀπάντησε πώς ἦταν ἐκεῖ ὁ τόπος της…»13.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1 Πρός τήν Νίκην, τόμ. 1995, «Ἡ πίστη τῶν Ἑλλήνων στόν πόλεμο τοῦ 1940», σελ. 443.
2 Δ. Α. Κοκκίνου, Ἱστορία τῆς Νεωτέρας Ἑλλάδος, ἐκδ. «Μέλισσα», τόμ. Δ’, σελ. 1402. Στό: Ε. Χ. Μπάστα, Ἀναφορά στό 1940, ἐκδ. «Ὁ Σωτήρ», Ἀθῆναι 20064, σελ. 50.
3 Ε. Μπάστα, ὅ.π. 22.
4 Μεταπολεμικά, σελ. 37, ἐκδ. «Ζωή». Στό ΠτΝ, ὅ.π. 443.
5 Ε. Μπάστα, ὅ.π. 45-47. (Ἀντλεῖ ἀπό τό περ. Ζωή, τόμος 1941).
6 ὅ.π. 23.
7 Μαρτυρίες 40-41, σελ. 27, 28.
8 Ε. Μπάστα, ὅ.π. 21.
9 Μαρτυρίες 40-41, σελ. 26, 29, 276· 25, 27.
10 ὅ.π. 268.
11 Νέα Ἑλλὰς 22-12-1940· ὅ.π. 25.
12 Νέα Ἑλλὰς 8-12-1940 καί Ἡ Πρωΐα 11-12-1940· ὅ.π. 24.
13 Μαρτυρίες 40-41, σελ. 29.
ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα
(Ἀναφορά στά παιδικά χρόνια τοῦ Δαβίδ. Ἕνα ἄσημο καί ταπεινό βοσκόπουλο γίνεται βασιλιάς τοῦ Ἰσραήλ. Ὁ Θεός δοξάζει τούς ταπεινούς.)
Α’. Μικρή Εἰσαγωγή
Σήμερα, παιδιά, θά μεταφερθοῦμε σέ κάποια βοσκοτόπια τῆς Βηθλεέμ. Ἐκεῖ θά γνωρίσουμε ἕνα μικρό βοσκόπουλο, τό ὁποῖο, ὅταν μεγάλωσε, ἔγινε ὁ πιό γνωστός καί σπουδαῖος βασιλιάς τοῦ Ἰσραήλ.
- Ποιός γνωρίζει νά μᾶς πεῖ τό ὄνομά του;...
- Πολύ σωστά, εἶναι ὁ προφήτης καί βασιλιάς Δαβίδ. Εἶναι ὁ συγγραφέας ἑνός βιβλίου τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης πού ὀνομάζεται «Ψαλτήριον».
Ἄς δοῦμε λοιπόν τά παιδικά του χρόνια καί πῶς κατάφερε νά γίνει ἀπό ταπεινός καί ἄσημος, ἐκλεκτός τοῦ Θεοῦ καί βασιλιάς τοῦ ἀγαπημένου του λαοῦ.
Β’. Ἁγιογραφική Διήγηση
Τί συνέβη καί τό μικρό βοσκόπουλο, ὁ ὄγδοος γιός τοῦ Ἰεσσαί, ὁ μικροσκοπικός Δαβίδ, ἔγινε κιόλας πασίγνωστος ἥρωας σέ ὅλη τήν περιοχή τῆς Βηθλεέμ; Ὅλοι, μά πιό πολύ τά παιδιά, ἔμειναν «μέ ἀνοιχτό τό στόμα»! Αὐτό τό παιδί τοῦ δάσους ἔπνιξε μέ τά χέρια του μία ἀρκούδα - θηρίο! Δέ θά τό πίστευαν ἄν δέν ἔτρεχαν νά τή δοῦν ριγμένη ψόφια στό χῶμα! Μά πῶς ἔγινε; Νά! Ὅρμησε ἡ ἀρκούδα στό κοπάδι του. Ρίχτηκε ἄγρια καί ἔμπηξε τά σουβλερά της νύχια στό πιό ὄμορφο κριάρι του, ἕτοιμη νά τό κατασπαράξει! Δέν τό ἄντεξε ὁ μικρός Δαβίδ. Τό λυπήθηκε τό ζῶο. Στό ἅψε - σβῆσε χυμᾶ μέ τά χέρια του στό φοβερό θηρίο!
Ἡ θηριομαχία ἀρχίζει! Ὁ μικρόσωμος ἦταν ὁ Δαβίδ, ἀλλά γερός καί δυνατός. Τανάλιες σιδερένιες τά χέρια του. Μέ σβελτάδα τά τυλίγει γύρω ἀπ' τό λαιμό της! Τή σφίγγει. Ἄδικα ἡ ἀρκούδα ἀνοίγει τό φοβερό της στόμα γιά νά καταπιεῖ τό παιδί! Ἄδικα ἁπλώνει τά τρομερά της νύχια γιά νά ξεσχίσει τόν ἀντίπαλο. Πνίγεται. Σπαρταράει. Πάει! Καί τό ἴδιο τό βοσκόπουλο θαυμάζει γιά τούτη τή νίκη! «Κύριος ἐρρύσατό με»! συλλογιέται μέ ταπείνωση. Ὁ Κύριος μέ γλύτωσε.
Ὅμως, μιά τέτοια ριψοκίνδυνη πράξη δέν ἔδειχνε μόνον ὅτι στό λεπτό του σῶμα ὑπῆρχε δύναμη πολλή. Ἔδειχνε ἀκόμα πώς μέσα σ' αὐτό κατοικοῦσε καί ψυχή δυνατή!
Ἄς τόν παρακολουθήσουμε στίς κοιλάδες καί τούς λόφους, τίς πηγές καί τά δάση, γιά νά δοῦμε πῶς ζεῖ.
Ἥσυχα βόσκουν τά πρόβατα τ' ἄφθονο χορτάρι. Γαλήνη ἁπλώνεται γύρω κι ὁ Δαβίδ βρίσκει εὐκαιρία. Τόν βλέπετε; Γονάτισε τώρα. Τά μάτια του εὐλαβικά βλέπουν ψηλά. Τά χέρια κρατοῦν τή δεκάχορδη λύρα, τό μουσικό του ὄργανο. Κι ἀρχίζει. Παίζουν τά δάχτυλα γοργά στίς χορδές ἐπάνω καί ψάλλει μέ τή γλυκιά φωνή του.
Ἐκεῖ πού ὁ Δαβίδ τραγουδάει τά τραγούδια τῆς λατρείας του στόν Ποιητή τοῦ κόσμου, ξαφνικά βλέπει νά φθάνει λαχανιασμένος ἕνας του ἀδελφός.
- Δαβίδ, τοῦ λέει. Τρέξε στό σπίτι κάτω στό χωριό. Ἔχει ἔρθει ὁ τρανός προφήτης Σαμουήλ. Ζητάει νά σέ δεῖ. Σέ θέλει.
Τί τάχα νά ἤθελε τόν Δαβίδ ὁ Σαμουήλ;
Πικραμένος ἀπό τά βάσανα τοῦ λαοῦ του ὁ γέροντας Προφήτης, ξάφνου πῆρε ἀπό τόν Κύριο τήν ἐντολή.
- Σαμουήλ, σήκω νά πᾶς στή Βηθλεέμ. Ἐκεῖ θά μυρώσεις μ' εὐλογημένο μύρο - δεῖγμα πώς θά γίνει μιά μέρα βασιλιάς - ἕνα ἀπό τά παιδιά τοῦ Ἰεσσαί. Ἐγώ θά σοῦ δείξω ποιό.
Κι ὁ Σαμουήλ ξεκίνησε. Μόλις ἦρθε, ἡ Βηθλεέμ ξεσηκώθηκε νά τόν ὑποδεχθεῖ. Ὁ γέροντας εὐλόγησε τό λαό. Γιά καλό σκοπό πήγαινε. Ἔπειτα ζήτησε νά δεῖ τόν Ἰεσσαί. Τόν πῆρε ἰδιαιτέρως καί τοῦ εἶπε:
- Πρόκειται νά προσφέρω θυσία στόν Θεό. Σ' αὐτή μονάχα ἐσύ θά 'ρθεις. Καί νά φέρεις μαζί σου καί τά παιδιά σου. Θέλω νά τά δῶ ἕνα - ἕνα. Γιατί ἀπ' αὐτά κάποιο εἶναι ἐκλεκτός τοῦ Θεοῦ.
Στά λόγια τοῦ Προφήτη ἀναγάλλιασε ἡ καρδιά τοῦ πατέρα. Ἔτρεξε ὁλόχαρος καί εἰδοποίησε τούς γιούς του.
Ὁ Σαμουήλ περιμένει. Καί νά, ὁ Ἰεσσαί καμαρωτά ὁδηγεῖ τόν πρωτότοκο γιό του, τόν Ἐλιάβ, τόν πιό ἀγαπημένο του. Ποιόν ἄλλον θά εἶχε διαλέξει ὁ Θεός; Γιατί ὁ Ἐλιάβ εἶναι ψηλός, καλοδεμένος, ὡραῖος. Ὁ Σαμουήλ τόν κοιτάζει μέ θαυμασμό. Αὐτός θά εἶναι, σκέφτεται, τοῦ Θεοῦ ὁ διαλεχτός. Μά ὄχι. Μιά φωνή, πού ἀκούει μονάχα ὁ Προφήτης, μιλάει καί λέει:
- Σαμουήλ, δέν εἶναι αὐτός πού ἔχω ἐκλέξει. Ὁ Σαμουήλ τότε εἶπε στόν Ἰεσσαί:
- Δέν εἶναι αὐτός πού διάλεξε ὁ Κύριος. Ἄς περάσει ὁ ἄλλος.
Κι ἦρθε ὁ δεύτερος. Κι ἦρθε κι ὁ τρίτος. Μπροστά ἀπ' τόν Προφήτη πέρασαν κι οἱ ἑφτά γιοί τοῦ Ἰεσσαί. Μά κανένας τους δέν ἦταν ἐκεῖνος πού 'χε ἐκλέξει ὁ Θεός. Ὁ Σαμουήλ σάν δέν ἔβλεπε νά 'ρχεται ἄλλος, μέ ἀπορία ρώτησε τόν πατέρα:
- Λοιπόν, τέλειωσαν ὅλα τά παιδιά; Ἄλλος δέν εἶναι;
- Ἄ, ναί, ἀπάντησε ὁ Ἰεσσαί, ὁ πιό μικρός. Μ' αὐτός βόσκει τά πρόβατα.
- Στεῖλτε ἀμέσως νά τόν φωνάξετε. Δέν πρόκειται σήμερα νά καθίσουμε σέ τραπέζι νά φᾶμε, ἄν κι αὐτός δέν ἔρθει.
Τό καλό τσοπανόπουλο δέν μπόρεσε νά καταλάβει τί ἦταν ἐκεῖνα πού τοῦ ἀράδιαζε γρήγορα-γρήγορα ὁ ἁδελφός του. Μιά φορά κατάλαβε πώς ἔπρεπε νά φθάσει τό γρηγορότερο στό σπίτι. Δέν περπατάει. Πετάει. Μά συγχρόνως τρέχουν καί πηδοῦν μέσα του, ἡ μιά κοντά στήν ἄλλη, οἱ σκέψεις. Ὁ τρανός Προφήτης τοῦ Κυρίου, ὁ Σαμουήλ, εἶναι στό σπίτι τους! Κύριε Θεέ! Γιά καλό νά 'χε πάει; Τό παιδί καταλάβαινε κάτι νά τοῦ σφίγγει τήν καρδιά... Ἀναμμένος, ἱδρωμένος, λαχανιασμένος, βρέθηκε μπροστά στοῦ σπιτιοῦ τους τήν πόρτα. Ὁ πατέρας του τόν περίμενε.
- Ἔλα, τοῦ λέει.
Αὐτός ἀκολούθησε. Σέ λίγο εἶδε πάνω σ' ἕνα βωμό φτιαγμένο ἀπό μεγάλες πέτρες νά καπνίζει ἀκόμη τό δαμάλι πού 'χε προσφερθεῖ θυσία. Γύρω εὐλαβικά στέκονταν οἱ ἀδελφοί του καί κοντά στό βωμό εἶδε τόν Προφήτη. Μόλις τόν ἀντίκρισε ἔτσι σεβάσμιο καί μεγαλοπρεπή, τά 'χασε. Ἔσκυψε ντροπαλά τό κεφάλι καί δέν ἤξερε πῶς νά φερθεῖ.
Ὁ Σαμουήλ ἔριξε ἐξεταστικό βλέμμα στό ξανθό τσοπανόπουλο. Τό εἶδε σεμνό, ντροπαλό, ὡραῖο. Εἶδε τά ἥμερα κι ἔξυπνα μάτια του. Καί τό συμπάθησε. Τήν ἴδια ὥρα ὅμως ἅκουσε καί τή φωνή του Κυρίου.
- Τρέξε, Σαμουήλ. Χρίσε τόν μικρόν αὐτόν. Εἶναι ὁ ἐκλεκτός μου.
- Ἔλα, μικρέ μου, εἶπε ἁπαλά ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ στόν Δαβίδ.
Ἐκεῖνος σαστισμένος, μέ σκυμμένο τό κεφάλι ἀπό σεβασμό, πλησίασε. Ὁ πατέρας του καί οἱ ἀδελφοί του ἔβλεπαν μέ περιέργεια. Τί θά γινόταν; Ὁ Προφήτης σήκωσε τά μάτια ψηλά κάνοντας μυστική προσευχή. Ἔπειτα πῆρε ἕνα δοχεῖο μ' εὐλογημένο μύρο καί τ' ἄδειασε στό γερμένο κεφάλι τοῦ παιδιοῦ. Ἦταν ἐξαιρετικά ἐπίσημη ἡ ὥρα αὐτή. Ὁ Δαβίδ χριόταν βασιλιάς. Μά οὔτε ὁ ἴδιος οὔτε οἱ δικοί του κατάλαβαν πολλά πράγματα ἀπ' αὐτή τήν πράξη τοῦ Σαμουήλ.
Τον ίδιο καιρό οἱ Φιλισταῖοι, λαός πολεμόχαρος, κήρυξαν πόλεμο ἐνάντια στό Ἰσραήλ. Ὁ Βασιλιάς, τ' ἀδέλφια τοῦ Δαβίδ, ὅλοι στόν πόλεμο, νά ὑπερασπιστοῦν τήν πατρίδα. Καί ὁ μικρός Δαβίδ πάλι στά βοσκοτόπια!
Φόβος καί τρόμος ἔχει πέσει στό στρατόπεδο τῶν Ἑβραίων. Ἕνας γίγαντας Φιλισταῖος, ὁ Γολιάθ, 21/2μ. ὕψος, ὁπλισμένος καί σιδερόφραχτος, φοβερός καί τρομερός, σωστό θηρίο, ἀνέβηκε κάπου ψηλά καί μέ τή βροντερή, τρομαχτική φωνή του κραύγασε:
- Γιατί νά πολεμᾶμε χίλιοι μέ χίλιους! Διαλέξτε ἕναν Ἑβραῖο νά μονομαχήσει μαζί μου. Καί ὅποιος νικήσει τόν ἄλλο, θά ὑποτάξει τό λαό του!...
Ποιός ὅμως μποροῦσε νά τά βάλει μέ τόν Γολιάθ;
Καί νά, πού κεῖνες τίς μέρες φθάνει στό στρατόπεδο τῶν Ἑβραίων ὁ μικρός Δαβίδ. Σταλμένος ἀπό τόν πατέρα του Ἰεσσαί, φέρνει ψωμιά στ' ἀδέλφια του πού πολεμοῦν. Ἡ καρδιά του ἀναστατώθηκε, ὅταν ἔμαθε ὅτι ὁ θρασύς αὐτός Φιλισταῖος εἶπε λόγια βλάσφημα γιά τόν Κύριο καί Θεό τοῦ Ἰσραήλ. Τρέχει ἀμέσως στό βασιλιά Σαούλ.
- Ἐγώ θά μονομαχήσω μέ τόν ἀλλόφυλο, εἶπε σταθερά.
- Μικρός εἶσαι καί πόλεμο δέν ξέρεις, ἀπαντᾶ καί μέ εἰρωνεία ὁ Σαούλ. Νά καί ὁ Ἐλιάβ, ἕνας ἀπό τούς ἀδελφούς τοῦ Δαβίδ.
- Γιά κοίτα τόν τσοπάνο, πού ἦλθε νά μᾶς κάνει τό γενναῖο πολεμιστή! Ἄσε τίς παλικαριές σου, μικρέ!
Μά ὁ Δαβίδ ἐπιμένει. Μπρός στήν ἐπιμονή του, ὁ Βασιλιάς τόν ντύνει μέ τήν πανοπλία του καί δίνει τήν ἄδεια! Χάθηκε ὁ μικροσκοπικός Δαβίδ μέσα στήν ἀρματωσιά τοῦ μεγαλόσωμου Σαούλ. Τά πετάει ὅλα στήν ἄκρη καί βγαίνει νά συναντήσει τό γίγαντα μέ τή σφεντόνα του μόνο.
- Ὁ Θεός μέ βοήθησε πολλές φορές νά σώσω τά κοπάδια μου ἀπό ἀρκοῦδες καί λιοντάρια. Τά κυνηγοῦσα καί τά 'πνιγα. Θά μέ βοηθήσει καί τώρα! Δέν πάω στηριγμένος στίς δικές μου δυνάμεις, οὔτε μέ ὅπλα. Πηγαίνω στηριγμένος στή δύναμη
τοῦ Θεοῦ. Μέ ὅπλο μου μόνο τήν πίστη στή βοήθειά Του.
Μέ εἰρωνεῖες καί κοροϊδίες ἀντίκρισε ὁ φοβερός Γολιάθ τό μικρό ἀντίπαλό του! Φουσκωμένος ἀπό ἐγωισμό καί ἔπαρση, ποῦ νά καταλάβει τήν εὐγένεια καί τή μεγαλοσύνη τῆς ταπεινῆς καρδιᾶς;
- Ἔλα δῶ καί γρήγορα στέλνω τό κουφάρι σου γιά νά τό φᾶνε οἱ ἀρκοῦδες! τοῦ λέει περιφρονητικά.
- Σύ ἔρχεσαι νά μονομαχήσεις μέ σπαθί καί μέ δόρυ καί μέ ἀσπίδα. Ἐγώ ἔρχομαι στηριγμένος στό ὄνομα τοῦ Θεοῦ μου. Μέ τή βοήθειά Του θά νικήσω καί σένα καί τό λαό σου! Θά σοῦ πάρω τό κεφάλι καί θά δεῖτε τί εἶναι ὁ δικός μας Θεός! (Α' Βασ. ιζ' 45-46).
Ἁρπάζει τή σφεντόνα του, βάζει μιά πέτρα, σημαδεύει καλά! Καί!... Μπάμ! ἡ πέτρα στό μέτωπο τοῦ γίγαντα, πού τόν ξαπλώνει νεκρό!...
Νικητής, μέ μιά σφεντόνα καί μιά πέτρα, ὁ μικρός Δαβίδ! Πανικόβλητοι, ὅπου φύγει - φύγει οἱ Φιλισταῖοι! Νικητής καί θριαμβευτής ὁ Δαβίδ! Μά, τό ἴδιο ταπεινός! Δίνοντας μέ ψαλμούς καί ὕμνους τή δόξα στόν Κύριο καί Θεό του!
Γ´. Γύρω ἀπό τό Σύνθημα
Καί θά 'λεγε κανείς, παιδιά, τί κρίμα ἕνα τέτοιο ἁξιόλογο παιδί νά χαραμίζεται μέ τά κοπάδια στίς ἐρημιές! Ὅμως εἶχε ὁ Θεός τό σχέδιό Του. Ἐπάνω στό γερό θεμέλιο τῆς ταπείνωσης ἔπρεπε νά στηρίξει τό βασιλικό του ἀξίωμα. Ἔγινε αὐτός, τό παραγνωρισμένο παιδί τοῦ δάσους, μιά ἀπό τίς μεγαλύτερες προσωπικότητες τῆς Π. Διαθήκης. Πολεμιστής, στρατηγός ἀπό τούς λίγους τῆς ἱστορίας, βασιλιάς πανένδοξος, προφήτης ξακουστός, πρόγονος τοῦ Χριστοῦ, ὁ ἐμπνευσμένος ποιητής, ὁ ἀθάνατος μουσικός. Κανένας ποιητής ἀπ' ὅσους εἶδαν οἱ αἰῶνες δέν ἀγγίζει τόν Δαβίδ.
Ἔτσι συμβαίνει πάντα. Ἡ ἀληθινή δόξα ἀρχίζει ἀπό τήν ταπείνωση. Στήν ταπείνωση θεμελιώνεται.
Ὁ Κύριός μας τό ἔχει πεῖ καθαρά: «Ὁ ταπεινῶν ἑαυτόν ὑψωθήσεται» (Λουκ. ιδ' 11). Γι’ αὐτό το σύνθημά πού μᾶς δίνει σήμερα μέ τη ζωή του ὁ Δαβίδ εἶναι:
Σύνθημα:
Ὁ Θεός δοξάζει τούς ταπεινούς.
Παιχνίδι:
Σε χαρτάκια μακρόστενα γράφουμε παροιμίες. Σε κάθε χαρτί μία παροιμία και κατόπιν κόβουμε το χαρτί σε τρία κομμάτια. Ανακατεύουμε όλα τα κομμάτια και μοιράζουμε στα παιδιά από ένα. Τα παιδιά ψάχνουν να βρούνε όλα τα κομμάτια της παροιμίας τους. Κερδίζει η ομάδα που θα τελειώσει πρώτη.
ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα
Χριστιανική Εστία Λαμίας 03-10-2017
Οἱ μάσκες ἔπεσαν γιά ἀκόμα μιά φορά. Ἑταιρεῖες γνωστές στούς Ἕλληνες καταναλωτές ἀφαίρεσαν ἀπό τά...
TIDEON 21-12-2015
Επιμένει να προκαλεί Θεό και ανθρώπους η ελληνική Κυβέρνηση, ψηφίζοντας στις 22 Δεκεμβρίου 2015 ως...
Tideon 14-12-2015
Η Κυβέρνηση μας μίλησε για την «αναγκαιότητα» και για τα πλεονεκτήματα της «Κάρτας του Πολίτη»...
TIDEON 27-08-2014
Λαμβάνουν διαστάσεις καταιγισμού οι αντιδράσεις πλήθους φορέων και πολιτών για το λεγόμενο «αντιρατσιστικό» νομοσχέδιο το...
tideon.org 02-05-2013
Kαταθέτουμε την αρνητική δήλωση μας προς τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ). Ο νόμος αφήνει πολλά...
Tideon 31-12-2012
Ποια είναι η λύση αν πλήρωσες «τσουχτερές» τιμές στο Κυλικείο του Νοσοκομείου, του Αεροδρομίου, του...
Νικόλαος Ἀνδρεαδάκης, ὁδηγός 03-04-2012
Εἶμαι νέος μὲ οἰκογένεια, ἔχω ὅλη τὴ ζωὴ μπροστά μου… Λόγῳ ἐπαγγέλματος ἔχω τὴ δυνατότητα...
tideon 07-11-2011
ΜΝΗΜΟΝΙΟ: Δεν ξεχνώ αυτούς που παρέδωσαν αμετάκλητα και άνευ όρων την ΕΘΝΙΚΗ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ και έκαναν...
ΚΑΤΑΛΑΒΕΣ ΤΩΡΑ ... 15-02-2011
Κατάλαβες τώρα ... γιατί σε λέγανε «εθνικιστή» όταν έλεγες πως αγαπάς την Πατρίδα σου; Για να...
ΤΡΑΠΕΖΑ ΙΔΕΩΝ 25-12-2010
Τώρα πια γνωρίζω τους 10 τρόπους που τα ΜΜΕ μου κάνουν πλύση εγκεφάλου και πώς...