ΕΙΣΑΓΩΓΗ- ΔΙΗΓΗΣΗ
Σήμερα θα αρχίσουμε το θέμα μας με τρεις μικρούς διαλόγους από μία σχολική τάξη:
Ο κατηχητής διαβάζει με παραστατικότητα η διηγείται ένα μέρος από το άρθρο: «Εγώ φταίω» (Περιοδικό «Προς τη Νίκη» - τ. Μαρτίου 2011) : Από την αρχή μέχρι το «...οι άλλοι φταίνε πάντα».
Τώρα θα σας θυμίσω κι ένα άλλο πολύ γνωστό διάλογο και θέλω να βρείτε τις ομοιότητες...
Ο κατηχητής διαβάζει από το άρθρο η διηγείται τον διάλογο των Πρωτοπλάστων με τον Θεό.
Αρχίζει από το «Ο Παντογνώστης Θεός...» μέχρι το «Εσύ φταις, Θεέ μου...»

ΣΥΖΗΤΗΣΗ

1. Σε τι μοιάζουν οι μαθητές στους παραπάνω διαλόγους με τον Αδάμ και την Εύα; (...)
Στις δικαιολογίες. Κανείς από τους μαθητές δεν ήθελε να παραδεχθεί το λάθος του. Όπως ο Αδάμ και η Εύα δεν ομολόγησαν την ενοχή τους στον Θεό αλλά άρχισαν να μεταθέτουν τις ευθύνες ο ένας στον άλλο· ο Αδάμ στη γυναίκα, εκείνη στο φίδι...

2. Μήπως κι εμείς δεν μοιάζουμε με τον Αδάμ και την Εύα; (...)
Πολλές φορές χρησιμοποιούμε δικαιολογίες για να καλύψουμε τα λάθη η τις αδυναμίες μας. «Να βγούμε λάδι», όπως λέμε. Γι’ αυτό τροποποιούμε τα γεγονότα, τονίζουμε τα ελαφρυντικά, φροντίζουμε να ρίξουμε σε άλλους το φταίξιμο. «Δεν φταίω εγώ... πάντα κάποιος άλλος φταίει, πάντως όχι εγώ».

3. Είναι σωστό να δικαιολογούμαστε; (...)

• Ναι, αν είμαστε πράγματι δικαιολογημένοι. Τότε βεβαίως και μπορούμε να δώσουμε τις απαραίτητες αληθινές εξηγήσεις.
• Όχι, αν φταίμε και έχουμε πράγματι κάνει λάθος. Η δικαιολογία τότε θα είναι νέο, μεγαλύτερο λάθος. Αληθινή ήττα.

Γιατί είναι λάθος να δικαιολογούμαστε όταν φταίμε;...

α) Καταφεύγουμε στο ψέμα, η μάλλον στα ψέματα, αφού για να στηρίξουμε το ένα λέμε άλλα δύο η τρία. Και, όπως γνωρίζουμε, το ψέμα είναι μεγάλη αμαρτία. Ο λόγος του Θεού είναι ξεκάθαρος:
«μη ψεύδεσθε εις αλλήλους» (Κολασ. γ’ 9). Ας μην παρασυρόμαστε λοιπόν να χρησιμοποιούμε ανακρίβειες και φανταστικές απαντήσεις ως δικαιολογίες. Ο χαρακτήρας μας χάνει την ευθύτητα του. Φθείρεται. Γίνεται ελαστικός και ανειλικρινής.

β) Αποδεικνυόμαστε δειλοί. Όποιος μπροστά στη σκέψη μιας μικρής ποινής η απλής επιπλήξεως τρέμει, αποδεικνύει ότι του λείπει το στοιχειώδες θάρρος. Ας κάνει σε άλλες ώρες τον γενναίο και τον τολμηρό. Στις Σχολές Αξιωματικών δίνουν πάρα πολλή προσοχή σ’ αυτό, δηλαδή στην «ανάληψη ευθυνών», όπως τη χαρακτηρίζουν. Είναι δείγμα υπευθυνότητος και ανδρείας. Διότι όπως γράφει ο απόστολος Παύλος στον μαθητή του τον Τιμόθεο, «ου γαρ έδωκεν ημίν ο Θεός πνεύμα δειλίας, αλλά δυνάμεως» (Β’ Τιμ. α’ 7). Δυστυχώς μερικοί, προκειμένου να δικαιολογηθούν, ανακατεύουν και άλλα πρόσωπα κι έτσι δημιουργούνται παρεξηγήσεις, καταστρέφονται φιλίες...

γ) Ντροπιαζόμαστε στους άλλους. Κάποτε θα φανερωθεί η αλήθεια. «Ου γαρ εστι κρυπτόν ο ου φανερόν γενήσεται» (Λουκ. η’ 17). Δεν υπάρχει κρυφό το οποίο δεν θα γίνει φανερό. Και τι ντροπή τότε, όταν θα μας ξεσκεπάσουν! Είναι ανόητο να κρυβόμαστε πίσω από το δακτυλάκι μας. Μήπως είναι κουτοί οι άλλοι; Και αν τα καταφέρουμε να δικαιολογηθούμε μια, δυό, τρεις φορές, στο τέλος θα μας μάθουν. Και ύστερα, ακόμη και τότε που θα τους λέμε αλήθεια, δεν θα μας πιστεύουν.

δ) Έχουμε ταραχή και ανησυχία στην ψυχή μας. Ο φόβος να μην αποκαλυφθούμε, η αίσθηση ότι κρυβόμαστε και γενικότερα το κλίμα που δημιουργείται, διώχνει την ειρήνη από την ψυχή μας.
Αντίθετα ο άνθρωπος που λέει την αλήθεια και αναλαμβάνει τις ευθύνες του, είναι ειρηνικός με τη συνείδησή του και αυτό του εξασφαλίζει ψυχική ισορροπία.

ε) Δεν μπορούμε να διορθωθούμε, να νικήσουμε τα πάθη μας. Διότι πως να διορθωθούμε, όταν δεν συναισθανόμαστε ότι σφάλαμε και δεν αναγνωρίζουμε τα λάθη μας; Τι είδαμε στην ιστορία με τον Αδάμ και την Εύα; Εάν το πρώτο τους αμάρτημα δεν προσπαθούσαν να το καλύψουν με τις δικαιολογίες, αλλά το αναγνώριζαν και με συντριβή ζητούσαν συγχώρηση, ασφαλώς οι συνέπειές του δεν θα ήταν τόσο φοβερές.

4. Είναι εύκολο να παραδεχόμαστε τα λάθη μας και να ζητούμε συγγνώμη; (...)
Όχι βέβαια, διότι αντιδρά ο εγωισμός μας. Χρειάζεται ταπείνωση, δύναμη, αποφασιστικότητα, ανδρεία. Είναι πραγματικά μια μεγάλη νίκη κατά του εαυτού μας, αφού ο εγωισμός μας δεν θέλει να σκύβει, να πέφτει μπροστά στους άλλους. Γι’ αυτό μας πονάει.Η συγγνώμη είναι δύσκολη λέξη!
Δύσκολα την ακούμε και πιο δύσκολα τη λέμε.

5. Μας συμφέρει όμως να ομολογούμε τα λάθη μας. Γιατί; (...)

• Κερδίζουμε την εκτίμηση των άλλων
• Ο χαρακτήρας μας γίνεται δυνατός και αδαμάντινος

Μας συνοδεύει η χάρις του Θεού. Ο λόγος του Θεού μας βεβαιώνει ότι «εάν ομολογούμε τις αμαρτίες μας, ο Θεός που μένει πιστός σε κάθε Του υπόσχεση και είναι δίκαιος, θα μας τις συγχωρήσει».
Ας μάθουμε λοιπόν να βλέπουμε τις δικές μας πληγές κι όχι των άλλων κι ας δείχνουμε τις πληγές μας στο γιατρό της ψυχής, τον Πνευματικό μας Πατέρα, λέγοντας ταπεινά: «Δικό μου το σφάλμα, Πάτερ, δική μου η πληγή, δεν φταίνε οι άλλοι, εγώ φταίω...» (Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος).
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Ας πάρουμε κι εμείς απόφαση στο εξής να ομολογούμε τα λάθη μας. Με παρρησία να αναλαμβάνουμε την ευθύνη των πράξεών μας και να μην δικαιολογούμαστε: «έστω δε ο λόγος υμών ναι ναι, ου ου· το δε περισσόν τούτων εκ του πονηρού εστιν» (Ματθ. ε 37), προστάζει ο Κύριος.
Κι επειδή αρχίσαμε με σχολικούς διαλόγους, ακούστε κι έναν τελευταίο:
Ο ομαδάρχης διαβάζει το τελευταίο μέρος του άρθρου από το «Κοιτάξτε, κοιτάξτε, κυρία...» μέχρι το τέλος.
Τι λέτε, έτσι δεν είναι καλύτερα;...

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Να ομολογούμε με ταπείνωση τα λάθη μας.

- Διασκευή από το βοήθημα Χ.Α. (Θέματα συγκεντρώσεων Γ’ Κλάδου), Σειρά Α’: «Στης αρετής τον στίβο», σελ. 53-56.

 ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα