Οι αγώνες των γυναικών για ίση μεταχείριση απέναντι στους άντρες έχουν ξεκινήσει εδώ και πολλές δεκαετίες. Πορείες, διαμαρτυρίες, φασαρίες, διεκδικήσεις έχουν γίνει και γίνονται προκειμένου οι γυναίκες να αποκτήσουν την πολυπόθητη ισότητα απέναντι στους άντρες. Η εκκλησία σε όλα αυτά φαίνεται να σιωπά, θέση που από τους περισσότερους εκλαμβάνεται ως αποδοχή της κατώτερης θέσης της γυναίκας. Το γεγονός ότι μόνο οι άντρες γίνονται ιερείς καθώς και το άβατο του Αγίου Όρους δίνουν την ευκαιρία σε πολλούς να πιστεύουν ότι η εκκλησία καλλιεργεί αυτήν την κατάσταση. Όλοι όμως αυτοί οι άνθρωποι κρίνουν επιφανειακά και ποτέ δεν μπήκαν στον κόπο να μελετήσουν τη θέση που η εκκλησία δίνει στη γυναίκα, ενώ λησμονούν, εκούσια ή ακούσια, ότι πρώτος ο Απόστολος Παύλος διακήρυξε ότι δεν υπάρχει διάκριση ανάμεσα στον άνδρα και τη γυναίκα.

Πότε ξεκίνησε χρονικά η υποταγή της γυναίκας στον άντρα;

Μετά το προπατορικό αμάρτημα οι πρωτόπλαστοι δε ζήτησαν συγχώρεση από το Θεό αλλά ο καθένας προσπαθούσε να ρίξει στον άλλο την ευθύνη της ανυπακοής. Η Εύα, πρώτη από το ανθρώπινο γένος, απορρίπτοντας το θείο θέλημα αποδέχτηκε άλλο τρόπο ζωής και έτσι υποτάχθηκε στον άντρα. «πρὸς τὸν ἄνδρα σου ἡ ἀποστροφή σου, καὶ αὐτός σου κυριεύσει» Γεν. γ΄16.

Έτσι σιγά σιγά άρχισε η κατάπτωση του γυναικείου προσώπου, το οποίο έχασε την τιμή και την αξιοπρέπειά του. Η γυναίκα έγινε υποδεέστερο πλάσμα, μπήκε στο περιθώριο της ζωής και της κυριαρχικότητας του άντρα.

Ο Θεός όμως λόγω της άπειρης αγάπης Του για τον άνθρωπο είχε σχέδιο σωτηρίας και αποκατάστασης για αυτόν, το οποίο δεν ήταν άλλο από την ενανθρώπιση του Υιού Του.

Αν όμως ο Θεός ούτως ή άλλως έσωζε τον άνθρωπο, τότε μήπως παραβίαζε την ελευθερία του;

Για να μπορέσει να σαρκωθεί ο Θεός και ο άνθρωπος να ενωθεί και πάλι μαζί Του, έπρεπε ο άνθρωπος να το αποδεχθεί ελεύθερα. Και εδώ ακριβώς έρχεται ο σημαντικότατος ρόλος της Παναγίας.

Η Παναγία όπως μας διδάσκει η εκκλησία μας γεννήθηκε όπως όλοι οι άνθρωποι, ήταν όμως τέτοιος ο πνευματικός της αγώνας και η πνευματική της ωριμότητα και ταπείνωση που εξυψώθηκε πάνω από όλους τους ανθρώπους πάνω από όλους τους Αγίους.

Ποια ήταν η απάντηση της Παναγίας στην αναγγελία του Αρχαγγέλου Γαβριήλ;

Η Παναγία αποδέχθηκε ελεύθερα την πρόσκληση του Θεού να γίνει μητέρα Του Υιού του Θεού πολύ ταπεινά και απλά «Eἶπε δὲ Μαριάμ· ἰδοὺ ἡ δούλη Κυρίου· γένοιτό μοι κατὰ τὸ ρῆμά σου». (Λουκ. Ά 38). Χωρίς αυτήν την ελεύθερη συγκατάθεση ο Θεός δε θα γινόταν άνθρωπος, διότι δεν καταπιέζει καμία συνείδηση αλλά περιμένει πάντα ο άνθρωπος να απαντήσει ελεύθερα στην πρόσκλησή Του.

Πως συνδέεται ο καθημερινός πνευματικός μας αγώνας με τη ζωή της Παναγίας;

To Αμήν που κάθε φορά λέμε στην προσευχή μας είναι το ναι που λέμε στην πρόσκληση του Θεού. Με τη συμμετοχή μας στα μυστήρια της εκκλησίας μας υποδεχόμαστε και κοινωνούμε με το Θεό όπως έκανε και η Παναγία. Όταν αφήνουμε το θέλημα του Θεού να κατευθύνει τη ζωή μας μιμούμαστε την Παναγία και εκείνη μας ευλογεί με τη χάρη Της. Ως άνθρωπος πέρασε πολλές δυσκολίες. Κινδύνευσε ως άγαμη μητέρα της εποχής της, υπέμεινε διωγμούς που την ανάγκασαν να μεταβεί στην Αίγυπτο και τέλος έζησε το μεγαλύτερο πόνο που μπορεί να περάσει μία μητέρα με την άδικη σταύρωση του Μονογενούς Υιού Της, του μόνου αναμάρτητου. Η αποδοχή Της λοιπόν στο θέλημα του Θεού ως άνθρωπο την έβαλε σε μεγάλες περιπέτειες. Υπακούοντας όμως ταπεινά κέρδισε ό,τι πιο σημαντικό μπορεί να κερδίσει ένας άνθρωπος , έγινε ο πιο κοντινός άνθρωπος στο Θεό και χαίρεται αιωνίως τη δόξα Του. Η υπακοή και η ταπείνωσή της πρέπει να αποτελούν παράδειγμα για εμάς. Επίσης αποτελεί το μεγαλύτερο μέσο που έχει το ανθρώπινο γένος στον ουρανό, καθώς πρεσβεύει και μεσιτεύει για μας στον Υιό Της.

Πώς ονομάστηκε η Παναγία στη προ και στη μετά Χριστού εποχή;

Το πρόσωπό της προτυπώνεται και προαναγγέλεται στην Παλαιά Διαθήκη. Οι προφήτες μιλούν καθαρά για το γυναικείο πρόσωπο που συνδέεται με το πρόσωπο του Χριστού. Προφητεύεται ως "Κλίμαξ" (Γεν. κη 12-13), ως "Βάτος" (Εξοδ. γ 1-3), ως "Κιβωτός" (Εξοδ. κε 9-21), ως "Στάμνα" (Εξοδ. ιστ), ως "Ράβδος" (Αριθμ. ιζ 16-25), ως "Περιστερά" (Άσμα α, β 10), ως "Νεφέλη" (Ησ. δ 5-6), ως "Πύλη" (Ιεζ. μδ 1-2) κ.α. Κάθε μία δε από αυτές τις προτυπώσεις αναφέρεται και σε κάποιο συγκεκριμένο θέμα της θεομητορικής αποστολής.

Από τον δεύτερο αιώνα οι Πατέρες της Εκκλησίας άρχισαν να ονομάζουν την Παναγία Νέα Εύα ή Δεύτερη Εύα καθώς Αυτή και η Εύα ήταν οι δύο γυναίκες που έπαιξαν το βασικότερο ρόλο στην ιστορία. Η πρώτη γυναίκα είπε το όχι στο Δημιουργό της, ενώ η δεύτερη ήρθε να αποκαταστήσει τον άνθρωπο στην αρχική δοξασμένη θέση του.

Ποιες είναι οι μέρες που η εκκλησία μας τιμά τη μνήμη της Παναγίας;

Η μεγαλύτερη γιορτή Της είναι το Δεκαπενταύγουστο, που γιορτάζεται η Κοίμησή Της. Ονομάζεται και Πάσχα του καλοκαιριού λόγω της νηστείας που προηγείται και της βαρύτητας της γιορτής. Επίσης στις 8 Σεπτεμβρίου γιορτάζεται η Γέννηση της Παναγίας, στις 28 Οκτωβρίου η Αγία Σκέπη, η προστασία δηλαδή που πρόσφερε η Παναγία στο έθνος μας στον αγώνα κατά των Γερμανών, στις 21 Νοεμβρίου γιορτάζουμε τα Εισόδια της Παναγίας στο ναό. Παιδί ακόμη μπαίνει με τους γονείς της στο ναό των Ιεροσολύμων, στα άγια των αγίων, το ιερότερο μέρος του ναού και μένει μέχρι την ενηλικίωσή Της και στις 25 Μαρτίου γιορτάζουμε τον Ευαγγελισμό της Παναγίας, δηλαδή την αποδοχή Της στην πρόσκληση του Θεού μέσω του Αρχαγγέλου Γαβριήλ να γίνει Αυτή Μητέρα του Θεού. Τέλος, η Εκκλησία όρισε να τιμάται το πρόσωπό Της την έκτη ημέρα από την Ανάσταση, με τη γιορτή της Ζωοδόχου Πηγής, τονίζοντας έτσι ότι από Εκείνη πηγάζει η Όντως Ζωή, δηλαδή ο Χριστός. Είναι φανερή η τιμή που αποδίδουμε στο πρόσωπό Της μελετώντας και μόνο το πλήθος των εορτών Της καθώς και τα πολλά προσωνύμια που της έχει δώσει ο απλός λαός.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Από όλα τα παραπάνω γίνεται σαφές ότι στην εκκλησία μέσω της Παναγίας εξυψώνεται και αποκαθίσταται η θέση της γυναίκας στην παγκόσμια συνείδηση. Η γυναίκα αποκτά το ισότιμο και το ομότιμο και γίνεται χαρισματικό πρόσωπο που συμμετέχει στο έργο του Θεού για τη σωτηρία του κόσμου με αγάπη και ταπείνωση, διακονώντας το έργο του Θεού.

Πηγή: (Επιμέλεια: Γραφείο Νεότητας ΙΜΜΛ)

 ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα

Τι είναι ταπείνωση: παραδείγματα από τα παιδιά

Μία αίσθηση για την ταπείνωση και την αξία της μπορούμε να τη λάβουμε μέσα από το Ευαγγέλιο και την Αγία Γραφή γενικότερα.

Ο ίδιος ο Χριστός είπε στη διδασκαλία του (Μτθ ια, 28) «Δεῦτε πρός με πάντες οἱ κοπιῶντες καὶ πεφορτισμένοι, κἀγὼ ἀναπαύσω ὑμᾶς. Ἄρατε τὸν ζυγόν μου ἐφ᾿ ὑμᾶς καὶ μάθετε ἀπ᾿ ἐμοῦ, ὅτι πρᾷός εἰμι καὶ ταπεινὸς τῇ καρδίᾳ, καὶ εὑρήσετε ἀνάπαυσιν ταῖς ψυχαῖς ὑμῶν· ὁ γὰρ ζυγός μου χρηστὸς καὶ τὸ φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστιν.»

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: Ελάτε σε εμένα όσοι είστε φορτωμένοι με αμαρτίες και βάσανα της ζωής και κοπιάζετε για αυτά, πάρτε επάνω σας το ζυγό μου, και διδαχθείτε από το παράδειγμα της ζωής μου, δηλαδή ότι είναι πράος και ταπεινός, «καὶ εὑρήσετε ἀνάπαυσιν ταῖς ψυχαῖς ὑμῶν· ὁ γὰρ ζυγός μου χρηστὸς καὶ τὸ φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστιν». Αυτό σημαίνει ότι με την ταπεινοφροσύνη οι ψυχές βρίσκουν ανάπαυση και εξηγεί ότι είναι χρήσιμος αυτός ο τρόπος ζωής και το φορτίο που θα φορτωθεί ο άνθρωπος, δηλαδή οι δυσκολίες που θα αντιμετωπίσει όποιος προσπαθεί να είναι ταπεινός, είναι ελαφρύ, γιατί μας βοηθάει ο Χριστός να το σηκώσουμε.

Σε ένα άλλο σημείο στο Ευαγγέλιο του Ματθαίου (Μτθ κ, 25-28) λέει «οἴδατε ὅτι οἱ ἄρχοντες τῶν ἐθνῶν κατακυριεύουσιν αὐτῶν καὶ οἱ μεγάλοι κατεξουσιάζουσιν αὐτῶν. Οὐχ οὕτως ἔσται ἐν ὑμῖν, ἀλλ᾿ ὃς ἐὰν θέλῃ ἐν ὑμῖν μέγας γενέσθαι, ἔσται ὑμῶν διάκονος, καὶ ὃς ἐὰν θέλῃ ἐν ὑμῖν εἶναι πρῶτος, ἔσται ὑμῶν δοῦλος· ὥσπερ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου οὐκ ἦλθε διακονηθῆναι, ἀλλὰ διακονῆσαι καὶ δοῦναι τὴν ψυχὴν αὐτοῦ λύτρον ἀντὶ πολλῶν». Απευθύνεται στους μαθητές του και κατ’ επέκταση σε όλους τους χριστιανούς και λέει ότι δεν πρέπει να είναι όπως ο υπόλοιπος κόσμος που όποιος είναι ισχυρός κατακυριεύει και ασκεί εξουσία στους υπόλοιπους ανθρώπους. Όποιος από τους χριστιανούς θέλει να γίνει μεγάλος ή πρώτος στην εκκλησία και στη συνέχεια στη Βασιλεία του Θεού, θα πρέπει να είναι διάκονος των υπολοίπων, να τους διακονεί, δηλαδή να τους υπηρετεί, να είναι δούλος τους. Και αντίστοιχα με το προηγούμενο κομμάτι λέει στη συνέχεια ότι πρέπει να γίνουν όπως ο Υιός του Ανθρώπου, δηλαδή όπως είναι ο ίδιος ο Χριστός, όπως συχνά αναφέρεται στο πρόσωπό Του, που παρά το ότι ήταν Θεός, δεν ήρθε στη γη για να διακονηθεί από τους ανθρώπους αλλά να υπηρετήσει το ανθρώπινο γένος μέσω της διδασκαλίας και της σταυρικής θυσίας, δείχνοντας έτσι το παράδειγμα της ταπείνωσης.

Πού αλλού αναφέρει τα ίδια πράγματα: στον Ιερό Νιπτήρα, δηλαδή πριν το Μυστικό Δείπνο που έπλυνε τα πόδια των μαθητών του και τους είπε: «ὑμεῖς φωνεῖτέ με, ὁ Διδάσκαλος καὶ ὁ Κύριος, καὶ καλῶς λέγετε· εἰμὶ γάρ. Εἰ οὖν ἐγὼ ἔνιψα ὑμῶν τοὺς πόδας, ὁ Κύριος καὶ ὁ Διδάσκαλος, καὶ ὑμεῖς ὀφείλετε ἀλλήλων νίπτειν τοὺς πόδας. ῾Υπόδειγμα γὰρ δέδωκα ὑμῖν, ἵνα καθὼς ἐγὼ ἐποίησα ὑμῖν, καὶ ὑμεῖς ποιῆτε· ἀμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν, οὐκ ἔστι δοῦλος μείζων τοῦ κυρίου αὐτοῦ, οὐδὲ ἀπόστολος μείζων τοῦ πέμψαντος αὐτόν. Εἰ ταῦτα οἴδατε, μακάριοί ἐστε ἐὰν ποιῆτε αὐτά.»

Λέτε ότι είμαι ο διδάσκαλός σας και ο Κύριός σας και σωστά το λέτε. Και όπως σας έπλυνα τα πόδια, ο Κύριος και Διδάσκαλός σας, και εσείς οφείλετε να κάνετε το ίδιο. Σας έδωσα παράδειγμα και όπως σας έκανα να κάνετε και εσείς στους άλλους, γιατί δεν υπάρχει δούλος που να είναι σπουδαιότερος από τον Κύριό του ούτε απεσταλμένος σπουδαιότερος αυτού που τον απέστειλε. Και αφού τα γνωρίζετε αυτά είστε μακάριοι, δηλαδή ευλογημένοι, εάν τα εφαρμόζετε.

Αυτά τα σημεία των Ευαγγελίων δείχνουν ότι ο ίδιος ο Χριστός ήταν ταπεινός στη ζωή Του και αυτό το παράδειγμα μας προτρέπει να ακολουθήσουμε. Και βέβαια το έσχατο σημείο της ταπείνωσης ήταν η σταυρική θυσία, που αναφέρεται από την εκκλησία μας ως η Άκρα Ταπείνωση, καθώς παρά το ότι ήταν ο ίδιος ο Θεός και δημιουργός του ανθρώπου, δέχτηκε όχι μόνο να λάβει την ανθρώπινη υπόσταση με όλες τις σωματικές αδυναμίες που έχει, αλλά να εξευτελιστεί και να βασανιστεί από το ίδιο του το πλάσμα και τελικά να πεθάνει επώδυνα με τον ποιο ταπεινωτικό θάνατο για την εποχή εκείνη, προκειμένου να μας δώσει τη σωτηρία.

Τι είναι και πως κατακτάται η ταπείνωση;

Την Ταπείνωση τη βλέπουμε στην παραβολή του Τελώνη και του Φαρισαίου. Ο Φαρισαίος υπερηφανευόταν για τις αρετές του, παρά το γεγονός ότι παραδεχόταν ότι και αυτές είναι δωρεές του Θεού, όμως δεν έβλεπε τη αμαρτωλότητά του. Αντίθετα ο τελώνης ήταν γνώστης της αμαρτίας και ζητούσε συγχώρεση από το Θεό με συντριβή.

Ο Άγιος Ιωάννης ο συγγραφές της Κλίμακας αναφέρει ότι η ταπείνωση είναι βίωμα και δεν περιγράφεται, «είναι ανώνυμος χάρις της ψυχής, η οποία μπορεί να ονομαστεί μόνο από όσους την εδοκίμασαν εκ πείρας. Είναι ανέκφραστος πλούτος, δώρο Θεού». Και σε άλλο σημείο αναφέρει «Όσο δε εν τω μεταξύ προχωρεί κατά την πνευματική ηλικία μέσα στην ψυχή, η βασίλισσα αυτή των αρετών, κάθε καλό που εκτελούμε το θεωρούμε μηδέν. Κυρίως δε συλλογιζόμαστε ότι κάθε μέρα που περνά αυξάνει το φορτίο των αμαρτιών μας εξ αιτίας κρυφών και ασυναίσθητων αμαρτιών και αμελειών, που σκορπίζουν τον πλούτο της ψυχής». Δηλαδή η ταπείνωση μας δίνει μεγαλύτερη μετάνοια και γνώση της αμαρτωλότητάς μας.

Συνοπτικά μπορούμε να πούμε ότι η ταπείνωση είναι η αναγνώριση της αμαρτωλής κατάστασής μας και να αισθανόμαστε ότι όλοι οι υπόλοιποι άνθρωποι, ανεξάρτητα από την ηλικία, το φύλο, τη φυλή, την κοινωνική ή οικονομική τους κατάσταση, είναι πνευματικά ανώτεροι από εμάς και να δεχόμαστε ότι προκύπτει στη ζωή. Ακόμα και όταν έχουμε κάποιο χάρισμα ή βρισκόμαστε σε πλεονεκτική θέση έναντι κάποιων άλλων, πρέπει να σκεφτόμαστε ότι όσα μας έχει χαρίσει ο Θεός δεν είναι δικά μας, όπως πιθανόν οι σπουδές μας. Δηλαδή στην περίπτωσή σας, αν κάποιος είναι καλός μαθητής δεν πρέπει να σκέφτεται ότι είναι καλός επειδή διαβάζει πολύ, αλλά πρέπει να ευχαριστεί το Θεό που τον βοηθάει και του χαρίζει ό,τι έχει (μεγαλύτερη ευφυΐα, βοήθεια από οικογένεια). Και αυτό για κάθε καλό στη ζωή μας.

Ποιο είναι το όφελος της ταπείνωσης.

Στην Αγία Γραφή αναφέρεται ότι ο Θεός αντιτάσσεται στους υπερήφανους. Αυτό καταλαβαίνουμε πόσο σοβαρό είναι γιατί θα ήμασταν χαμένοι και ανίσχυροι χωρίς τη χάρη του Θεού.

Πάλι από το Ευαγγέλιο (Μτθ θ, 12) στο σημείο που περιγράφεται η κλήση του Αποστόλου και Ευαγγελιστή Ματθαίου, αναφέρεται ότι ο Ματθαίος, μετά την κλήση που δέχτηκε από το Χριστό, τον κάλεσε μαζί με τους υπόλοιπους μαθητές του στο σπίτι του όπου βρέθηκαν πολλοί τελώνες και αμαρτωλοί άνθρωποι. Τότε ο Φαρισαίοι κακολόγησαν τον Χριστό λέγοντας ότι συναναστρέφεται με αμαρτωλούς ανθρώπους και τους απάντησε ότι δεν έχουν την ανάγκη του γιατρού οι υγιείς αλλά οι άρρωστοι και ότι δεν ήρθε για να καλέσει σε μετάνοια τους δίκαιους αλλά τους αμαρτωλούς.

Σε αυτό το σημείο τι εννοεί; Όσοι αισθάνονται δικαιωμένοι έναντι του Θεού, δηλαδή ότι είναι ενάρετοι άνθρωποι, τότε ο Χριστός δεν τους συναναστρέφεται γιατί θεωρούν ότι δεν τον έχουν ανάγκη. Όσοι είναι ταπεινοί και αισθάνονται την αμαρτωλότητά τους, ο Θεός τους ελεεί.

Ο Αγ. Ιωάννης ο Χρυσόστομος λέει ότι όταν συμβεί ο αμαρτωλός να έχει την ταπεινοφροσύνη, είναι δυνατόν αν οδηγηθεί δια αυτής στη μετάνοια και επιτέλεση καλών έργων τόσο ώστε να ξεπεράσει και τον δίκαιο άνθρωπο, όταν ο τελευταίος έχει αλαζονεία.

Ο γέροντας Παΐσιος αναφέρει: μακάριοι είναι εκείνοι οι άνθρωποι που κατόρθωσαν να μιμηθούν την ταπεινή γη, η οποία, ενώ πατιέται από όλους, όμως όλους τους σηκώνει με την αγάπη της και τους τρέφει σαν καλή μάνα, η οποία έδωσε και το υλικό για τη σάρκα μας στην πλάση. Δέχεται επίσης με χαρά και ότι της πετάμε, από καλούς καρπούς μέχρι ακάθαρτα σκουπίδια, τα οποία τα επεξεργάζεται αθόρυβα σε βιταμίνες και τις προσφέρει πλουσιοπάροχα με τους καρπούς της αδιακρίτως σε καλούς και κακούς ανθρώπους. Ο ταπεινός άνθρωπος, όπως φαίνεται είναι ο δυνατότερος του κόσμου, διότι και νικάει, αλλά και σηκώνει πολλά ξένα βάρη με ελαφριά τη συνείδησή του. Ενώ ζει περιφρονημένος και αδικημένος για τα ξένα σφάλματα που οικειοποιείται από αγάπη, εσωτερικά όμως νοιώθει τη μεγαλύτερη χαρά του κόσμου, γιατί είναι πια περιφρονημένος από αυτόν ο μάταιος τούτος κόσμος.

Ταπεινολογία

Τι είναι; Είναι κάτι καλό για τη ζωή μας;

Είναι η κατάσταση των χριστιανών που μιλούν για ταπείνωση, την περιγράφουν με ωραία λόγια, λένε ότι έχουν πολλή από αυτή, κλαίνε για την αμαρτωλότητά τους, αλλά δεν έχουν στην ουσία τίποτα από όλα αυτά. Ο πραγματικά ταπεινός δεν σκέφτεται ούτε λέει ότι είναι ο τελευταίος όλων των ανθρώπων αλλά το βιώνει και το κάνει πράξη στη ζωή του, με το να δέχεται τις προσβολές και τις αδικίες. Στην ταπεινολογία σκεφτόμαστε ότι είναι καλό να είμαστε ταπεινοί και το πιστεύουμε ότι είμαστε ταπεινοί. Όμως αυτό από μόνο του δημιουργεί υπερηφάνεια. (ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ – σχολείο, βαθμοί)

Λέει χαρακτηριστικά ο Αγ. Ιωάννης ο Χρυσόστομος: Ο λόγος για τον οποίο είσαι ταπεινός είναι να απαλλαγείς από την αλαζονεία. Αν λοιπόν δια της ταπεινοφροσύνης περιπέσεις στην υπερηφάνεια, είναι προτιμότερο να μην είσαι ταπεινός.

Ο γέροντας Παΐσιος αναφέρει: εκείνος που ζητάει ταπείνωση από το Θεό, αλλά δεν δέχεται τον άνθρωπο που του στέλνει ο Θεός για να τον ταπεινώσει, δεν ξέρει τι ζητάει, διότι οι αρετές δεν αγοράζονται όπως τα ψώνια στον μπακάλη, αλλά μας στέλνει ο Θεός ανθρώπους να δοκιμαστούμε, να εργαστούμε, να την αποκτήσουμε και να στεφανωθούμε.

Πηγή: (Επιμέλεια: Γραφείο Νεότητας ΙΜΜΛ)

ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα

Το κακό στο σύγχρονο κόσμο αδιαμφισβήτητα κατέχει σημαντική θέση. Πολλοί είναι αυτοί που από άγνοια πιστεύουν ότι ο Θεός ως δημιουργός του σύμπαντος δημιούργησε και το κακό στον κόσμο. Ποια είναι η απάντηση της Εκκλησίας σε αυτήν τη θέση; Γιατί το κακό και η κακία δεν εξαλείφονται αλλά βασανίζουν τους ανθρώπους; ποιος τα δημιούργησε και για ποιο λόγο; Τα παραπάνω ερωτήματα θα προσπαθήσουμε να απαντήσουμε σύμφωνα με αυτά που μας λέει η παράδοση και οι Άγιοι Πατέρες μας.

Ποιος δημιούργησε το κακό και έφερε την κακία στον κόσμο;

Αν ανατρέξουμε στο βιβλίο της Γένεσης, θα δούμε πως αναγράφει ότι ο Θεός τα πάντα καλώς εποίησε. Ο Θεός λοιπόν δημιούργησε πρώτα τον κόσμο και στο τέλος τον άνθρωπο αρχηγό της Κτίσης. Πριν τον άνθρωπο δημιούργησε τις πνευματικές υπάρξεις τους Αγγέλους, οι οποίοι ακατάπαυστα δοξολογούσαν το Θεό. Κάποια στιγμή ο εκπεσών Άγγελος Εωσφόρος, θέλησε να γίνει ο ίδιος θεός και χωρίστηκε από το Δημιουργό του. Στην πτώση του τον ακολούθησαν και άλλοι Άγγελοι. Έτσι ξεκίνησε την ύπαρξή του το κακό στη δημιουργία, με τον Εωσφόρο και τους άλλους δαίμονες. Όταν λοιπόν δημιουργήθηκε ο άνθρωπος, το κακό υπήρχε και εκείνος είχε τη δυνατότητα ως ελεύθερος που ήταν να επιλέξει αν θέλει να είναι με το Θεό ή μακριά από Αυτόν. Όπως όλοι γνωρίζουμε, με το προπατορικό αμάρτημα, τη λεγόμενη πτώση, ο άνθρωπος χωρίζεται από το Θεό και σαν φυσική συνέπεια μπαίνουν στη ζωή του η φθορά, ο θάνατος, το κακό. Η βασική αιτία του κακού λοιπόν είναι ο διάβολος, που εξ αρχής ήταν εχθρός του ανθρώπου και η πτώση, η οποία προήλθε από τη δική του παρεμβολή. Από τότε μπήκαν στη ζωή του ανθρώπου οι κακίες, η ζήλια, ο φθόνος, η οργή και όλα τα υπόλοιπα κακά που δηλητηριάζουν μέχρι και σήμερα τη σχέση των ανθρώπων.

Ο άνθρωπος λοιπόν από τότε είναι έρμαιο της κακίας ανίκανος να αντισταθεί σε αυτήν;

Όπως έχουμε αναφέρει και στο παρελθόν ο Θεός από αγάπη δημιούργησε τον άνθρωπο. Δε θα μπορούσε λοιπόν να αφήσει το πλάσμα Του να βασανίζεται αβοήθητο από μία λανθασμένη επιλογή. Ο Χριστός ήρθε στον κόσμο για να τον λυτρώσει από το κακό, την αμαρτία και το θάνατο. Όμως καθώς ο άνθρωπος πλάστηκε ελεύθερος από τον Δημιουργό Του, μία αυτόματη σωτηρία των πάντων θα παραβίαζε την ελευθερία του. Οπότε ο Θεός έδωσε τη δυνατότητα σε όποιον άνθρωπο θελήσει, να μπορεί να σωθεί. Για αυτόν ακριβώς το λόγο δεν εξαφανίστηκε το κακό και η αμαρτία από όλη την κτίση. Επίσης καθώς συνυπάρχουν οι καλοί με τους κακούς, οι δίκαιοι μπορεί να λειτουργήσουν σαν προζύμι και να κάνουν τους κακούς να τους μοιάσουν. Όπως το προζύμι είναι μικρό σε ποσότητα αλλά δυνατό ικανό να μετατρέψει όλο το ζυμάρι, έτσι και οι δίκαιοι μπορεί να είναι πολύ λιγότεροι, αλλά μπορούν με τη δύναμη του Θεού και τον αγώνα τους να αλλάξουν πολλούς ανθρώπους. Ο Χριστός είπε στους μαθητές Του ότι είναι το άλας της γης, δηλαδή λίγοι μεν αλλά ικανοί να αλλάξουν όλη την ανθρωπότητα.

Με ποιους τρόπους εκδηλώνεται η κακία προς τον άλλον:

Με πολλούς τρόπους μπορεί να εκδηλωθεί η κακία. Ανάλογα με το μέγεθός της εκφράζεται είτε με τη σκέψη για τον άλλο, είτε με μία συμπεριφορά, είτε με έναν λόγο. Πολλές φορές ζηλεύουμε το διπλανό μας διότι πέτυχε κάτι καλύτερα από εμάς ή διότι απέκτησε κάτι που και εμείς θα επιθυμούσαμε. Ακόμη και στην καλύτερη περίπτωση που δεν εκφράσουμε κάτι, μέσα μας υπάρχει κακία. Σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να πούμε στο διπλανό μας κάτι με άσχημο τρόπο ή κάτι που θα τον στεναχωρήσει. Στη χειρότερη περίπτωση μπορεί να κάνουμε κάτι που θα τον βλάψει. Σε όλες τις παραπάνω συμπεριφορές υπάρχει κακία, η οποία εκδηλώνεται με διαφορετικό κάθε φορά τρόπο. Σύμφωνα με τον Άγιο Μακάριο τον Αιγύπτιο, όπως οι αρετές είναι μεταξύ τους δεμένες με αλυσίδα, όμοια είναι και τα αντίθετα πχ το μίσος, ο θυμός, η υπερηφάνεια, η κενοδοξία, η απιστία, η σκληροκαρδία, η αμέλεια κ.α.. Στην καταπολέμηση της κακίας είναι πολύ βασικό να πολεμάει κανείς το κακό όσο είναι ακόμη μικρό, διότι αν μεγαλώσει θα θεριέψει και δε θα μπορεί να το αντιμετωπίσει.

Πώς μπορεί ο άνθρωπος να αντιμετωπίσει την κακία;

Ο Χριστός με την έλευσή Του στον κόσμο δίδαξε τους ανθρώπους πώς πρέπει να ζουν για να είναι κοντά Του. «Ἠκούσατε ὅτι ἐῤῥέθη, ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου καὶ μισήσεις τὸν ἐχθρόν σου. Ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν, ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθροὺς ὑμῶν ...ὅπως γένησθε υἱοὶ τοῦ πατρὸς ὑμῶν τοῦ ἐν οὐρανοῖς, ὅτι τὸν ἥλιον αὐτοῦ ἀνατέλλει ἐπὶ πονηροὺς καὶ ἀγαθοὺς καὶ βρέχει ἐπὶ δικαίους καὶ ἀδίκους.» «Έχετε ακούσει πώς δόθηκε η εντολή: Να αγαπήσεις τον πλησίον σου και να μισήσεις τον εχθρό σου. Εγώ όμως σας λέω: να αγαπάτε τους εχθρούς σας….για να γίνετε παιδιά του ουράνιου Πατέρα σας, διότι Αυτός ανατέλλει τον ήλιο Του για κακούς και καλούς και στέλνει τη βροχή σε δικαίους και αδίκους» (Μτθ 5, 43-44). Ο Ίδιος ο Χριστός έδωσε με τη ζωή Του το παράδειγμά Του στους ανθρώπους. Ο μόνος Αναμάρτητος θυσιάστηκε για χάρη όλης της ανθρωπότητας. Τον ίδιο δρόμο μας δείχνουν και οι Άγιοι της Εκκλησίας μας οι οποίοι μας προτρέπουν να νικήσουμε το κακό και την κακία πρώτα μέσα μας και με το καλό και την αγάπη να νικήσουμε και την κακία των άλλων.

Ο Άγιος Πορφύριος έλεγε: Το στεφάνι της αγάπης μας στους φίλους έχει ξένα σώματα, υπολογισμό, ανταπόδοση, ματαιοδοξία, συναισθηματική αδυναμία, εμπαθή συμπάθεια, ενώ το στεφάνι της αγάπης μας στους εχθρούς είναι καθαρό. Όταν αντιδικούμε, οι άλλοι αντιδρούν. Όταν τους αγαπάμε, συγκινούνται και τους κερδίζουμε. Όταν αγαπάς το Χριστό, αγαπάς συγχρόνως όλους τους ανθρώπους, χωρίς να ρωτάς αν οι άνθρωποι είναι άξιοι της αγάπης ή ακόμη αν την αποδεχθούν ή την απορρίψουν.

Είναι μεγάλη βοήθεια η συναναστροφή με ανθρώπους που αγωνίζονται πνευματικά καθώς και η μελέτη πνευματικών λόγων, καθώς ο άνθρωπος χρειάζεται συνεχή ενίσχυση, προκειμένου με επιμονή και υπομονή να συνεχίσει την προσπάθειά του.

Όλοι οι Άγιοι κατηγορούσαν τον εαυτό τους για τα κακώς κείμενα και δεν έριχναν τις ευθύνες στους άλλους. Για πολλούς μπορεί αυτό να φαντάζει εξωπραγματικό και αναληθές, όμως οι Άγιοι έτσι το ζούσαν, καθώς έβλεπαν τον εαυτό τους μπροστά στην αγαθότητα του Θεού και ένιωθαν τη μικρότητα και ανεπάρκειά τους. Τότε ο Θεός βλέποντας τη διάθεσή τους, τους χάριζε την αρετή της ταπείνωσης. Το ελάχιστο που πιθανώς μπορούμε να κάνουμε εμείς είναι πριν κρίνουμε τον άλλον να ελέγξουμε πρώτα επιμελώς και ειλικρινά τον εαυτό μας. Μόνο διορθώνοντας τον εαυτό μας μπορούμε με το παράδειγμά μας να αλλάξουμε τον κόσμο. Ο κόσμος αλλάζει μόνο αν ο καθένας ξεκινήσει από τον εαυτό του.

Τα πιο δυνατά όπλα σε αυτόν τον αγώνα είναι η εξομολόγηση και η θεία Κοινωνία. Όση προσπάθεια και αν καταβάλουμε ως άνθρωποι με ροπή προς την αμαρτία, πάντα θα βρίσκουμε μέσα μας στίγματα κακίας και πονηρίας. Μόνο ο Χριστός δίνοντάς μας τη χάρη Του μπορεί να μας ελευθερώσει από αυτά. Η δική μας προσπάθεια θα είναι πάντα ανεπαρκής. Εκείνος το μοναδικό πράγμα που θέλει είναι η με επίγνωση ταπεινή εξαγόρευση των αμαρτιών μας και στη συνέχεια η μετοχή μας στη θεία Κοινωνία, η οποία θα μας ενώσει μαζί Του.

Αν αγαπήσουμε πραγματικά τον Χριστό, μόνο και μόνο από φιλότιμο για την αγάπη Του προς εμάς, θα προσπαθούμε να ζούμε μακριά από το κακό και την κακία του κόσμου, για να μην Τον στεναχωρήσουμε. Έτσι μέσα από τη θυσιαστική αγάπη θα κερδίσουμε τους άλλους αλλά και την ίδια μας τη ζωή, την παρούσα και τη μέλλουσα.

 Πηγή: (Επιμέλεια: Γραφείο Νεότητας ΙΜΜΛ)

ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα

Λίγο μετά τη μεγάλη ἐθνική ἑορτή τῆς 28ης Ὀκτωβρίου, πού εἶναι καί ἑορτή τῆς πίστεώς μας, τῆς Ἁγίας Σκέπης. Καθώς καθώς βρισκόμαστε μέσα στό ἑορταστικό κλίμα, ἡ σκέψη μας στρέφεται στόν μεγαλειώδη ἀγώνα στόν ὁποῖο ἀποδύθηκε τότε ὁ στρατός μας ἀλλά καί ὅλο τό ἔθνος ἐνάντια στούς Ἰταλούς, ἐχθρό κατά πολύ ὑπέρτερό μας. Καί ὅμως οἱ πρόγονοί μας πολέμησαν· ὅπως ὁ ἅγιος Νέστωρ, ὁ μαθητής τοῦ ἁγίου Δημητρίου, πού ἑορτάζουμε σήμερα, μέ τόν Λυαῖο, πέρα ἀπό τούς ὑπολογισμούς τῆς ἀνθρώπινης λογικῆς. Ἄς προσπαθήσουμε λοιπόν νά ἐμβαθύνουμε στό νόημα τῆς ἑορτῆς καί νά ἀναβαπτισθοῦμε στό πνεῦμα τοῦ ΟΧΙ.

Α. Ἡ ὑλική ὑπεροχή τῶν Ἰταλῶν ἦταν πολύ μεγάλη. Οἱ Ἰταλοί ὑποστήριζαν ὅτι διέθεταν στρατό 8.000.000 λογχῶν συνολικά, καί τώρα στρέφονταν ἐναντίον ἔθνους πού εἶχε τόσο περίπου πληθυσμό!

Πιό συγκεκριμένα ἡ ἀναλογία τῶν δυνάμεων Ἑλλήνων - Ἰταλῶν πού βρίσκονταν ἀντιμέτωπες στά ἑλληνοαλβανικά σύνορα τήν παραμονή τῆς 28ης Ὀκτωβρίου ἦταν:

• στρατός:

Ἰταλοί: 100.000 περίπου ἄνδρες (59 τάγματα πεζικοῦ, 135 πυροβολαρχίες, 150 ἅρματα μάχης, 18 ἴλες ἱππικοῦ, 6 τάγματα ὅλμων, 1 τάγμα πολυβόλων).

Ἕλληνες: 35.000 περίπου ἄνδρες (39 τάγματα πεζικοῦ καί 40,5 πυροβολαρχίες· ἅρματα ὁ ἑλληνικός στρατός δέν διέθετε).

• ἀεροπορία:

ἰταλική: 400 περίπου σύγχρονα ἀεροσκάφη

ἑλληνική: 140 περίπου, παλαιότερης τεχνολογίας.

–Τί γνωρίζετε ἀπό τό ἱστορικό τοῦ πολέμου πού διεξήγαγε ἡ Ἑλλάδα κατά τοῦ Ἄξονος, δηλαδή τῆς Ἰταλίας καί τῆς Γερμανίας;

Ἡ μάχη τῆς Ἑλλάδας διήρκεσε, πρός παγκόσμια κατάπληξη, 216 μέρες, δηλαδή περίπου 7 μῆνες: ἀπό 28 Ὀκτωβρίου 1940 ἕως 31 Μαΐου 1941. Διακρίνεται σέ δύο περιόδους:

1. τόν ἑλληνοϊταλικό πόλεμο, νικηφόρο γιά τούς Ἕλληνες· 5 μῆνες θριάμβου τῶν ἑλληνικῶν ὅπλων: 28 Ὀκτωβρίου 1940 – 5 Ἀπριλίου 1941 .

2. τόν πόλεμο καί κατά τῆς Γερμανίας· 2 μῆνες ἀπεγνωσμένης ἄμυνας .

Β. Ὁ ἑλληνικός στρατός πολέμησε ἐναντίον ἑνός ἐχθροῦ ὑπέρτερού του καί σέ ἀριθμό καί σέ ἐξοπλισμό μέ μοναδική αὐταπάρνηση καί γενναιότητα. Ἐκτός ἀπό τήν ὑλική ὑπεροχή τοῦ ἀντιπάλου ἀντιμετώπισε τόν φοβερό ἠπειρωτικό χειμώνα (ὅπως καί οἱ Ἰταλοί) – μονάδες ὁλόκληρες ἀποδεκατίστηκαν ἀπό τά κρυοπαγήματα – καί τόν προβληματικό ἀνεφοδιασμό σέ πυρομαχικά καί τρόφιμα, πού γινόταν ὅλο καί πιό δυσχερής ὅσο προήλαυνε στή Βόρειο Ἤπειρο. Στά λίγα λεπτά πού ἔχουμε στή διάθεσή μας, εἶναι ἀδύνατον νά περιγράψουμε τήν ἐποποιΐα πού ἔγραψαν οἱ πρόγονοί μας στά ἠπειρωτικά βουνά, ἀλλά καί ἀργότερα τή γενναία ἀντίστασή τους κατά τῶν Γερμανῶν στά ὀχυρά τῆς Γραμμῆς Μεταξᾶ καί στήν Κρήτη.

–Ποιά τά ἀποτελέσματα τῆς μάχης τῆς Ἑλλάδας; Ποιά ἡ σημασία της;

Ἄς ἀφήσουμε νά μιλήσει ἡ Ἱστορία τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἔθνους (Ἐκδοτική Ἀθηνῶν Α.Ε., τόμος ΙΕ’, σελ. 454α):

«Ὁ ἡρωικός ἀγώνας τῆς Ἑλλάδος ἐναντίον τοῦ Ἄξονα, κατὰ τοὺς ἑπτὰ συνολικὰ μῆνες τοῦ ἑλληνοϊταλικοῦ καὶ τοῦ ἑλληνογερμανικοῦ πολέμου…, ἀποτελεῖ ἀναμφισβήτητα μιὰ ἀπὸ τὶς ἐνδοξότερες σελίδες τῆς ἑλληνικῆς ἱστορίας. Ἔχει ὅμως καὶ ἱστορικὴ σημασία εὐρύτερη, γιατὶ ἐπηρέασε πολλαπλὰ τὴν ἐξέλιξη τοῦ Β’ Παγκοσμίου πολέμου καὶ συνέβαλε κρίσιμα στὴν ἔκβασή του. Τοῦ ἀνήκει ἔτσι περίβλεπτη θέση στή γενικότερη σύγχρονη ἱστορία καὶ εἰδικότερα στὴν ἱστορία τοῦ Β’ Παγκοσμίου πολέμου».

Πιό συγκεκριμένα:

1. «Οἱ Ἕλληνες κατέφεραν τὴν πρώτη πραγματικὴ ἥττα στὶς κατὰ ξηρὰν δυνάμεις τοῦ Ἄξονα… Καὶ ἂν ἀκόμη ἡ Ἑλλὰς συντριβόταν αὔριο, ἡ στρατιωτι-κὴ συμβολή της θὰ ἔμενε ἀμείωτη… Θὰ εἶναι δόξα τῆς Νεωτέρας Ἑλλάδος ὅτι συνέτριψε τὸ μύθο τοῦ ἀηττήτου τοῦ Ἄξονα…» (Τimes τῆς Νέας Ὑορκης 28/11/1940· ὅ.π., σελ. 455α).

2. Ἡ στάση τῆς Ἑλλάδας καί οἱ ἐπιτυχίες της ἐπηρέασαν τήν παγκόσμια κοινή γνώμη, μετέβαλαν τήν ἀτμόσφαιρα τοῦ πολέμου καί εἶχαν ἐπίδραση ἀνυπολόγιστης ἀξίας στό ἠθικό τῶν λαῶν. Πολλές ἐφημερίδες, πολλοί ραδιοφωνικοί σταθμοί καί πολλοί ἐκλεκτοί ἄνθρωποι, διάσημοι καί μή, σέ ὅλο τόν κόσμο (ἀκόμη καί στήν Τουρκία!) σχολίαζαν ἐγκωμιαστικά ὑπέρ τῶν Ἑλλήνων τά πολεμικά γεγονότα τοῦ ἑλληνοϊταλικοῦ πολέμου καί χαιρέτιζαν μέ ἐνθουσιασμό τίς ἑλληνικές νίκες!

3. «Ἡ διάψευση τοῦ θρύλου γιὰ τὸ ἀήττητο τοῦ Ἄξονα καὶ ἡ μεταβολὴ ἔτσι στὶς ἐκτιμήσεις γιὰ τὴν ἐξέλιξη τοῦ πολέμου εἶχε σοβαρότατες ἐπιπτώσεις στὸ διπλωματικὸ πεδίο. Κράτη ποὺ θεωροῦνταν βέβαιο ὅτι θὰ μετεῖχαν στὸν πόλεμο ὑπὲρ τοῦ Ἄξονα, ἄρχισαν νὰ ἐμφανίζουν διστακτικότητα γιὰ τὴ συμμετοχή τους ἢ καὶ νὰ προβάλλουν ἄρνηση» (ὅ.π., σελ. 456α).

4. Σοβαρότατες ἐπιπτώσεις καί στό στρατιωτικό πεδίο.

Ἡ ἐπιτυχής πολεμική προσπάθεια τῆς Ἑλλάδας ἐπί τόσους μῆνες εἶχε ὡς συνέπεια τή δέσμευση ἰσχυρῶν ἰταλικῶν καί γερμανικῶν δυνάμεων, πού διαφορετικά θά εἶχαν διατεθεῖ σέ ἄλλα μέτωπα.

Συγκεκριμένα οἱ προφανεῖς στρατηγικές συνέπειες, πού ἐπηρέασαν τήν ἐξέλιξη τοῦ ὅλου πολέμου, θεωροῦνται δύο:

α. Βελτίωση τῶν βρετανικῶν θέσεων στή Μεσόγειο.

Ὁ χειμώνας τοῦ 1940 εἶχε ὁρισθεῖ ἀπό τόν Ἄξονα γιά τήν ἐκδίωξη τῆς Μ. Βρετανίας ἀπό τή Μεσόγειο καί τήν Αἴγυπτο μέ ὁρμητήριο τήν Ἑλλάδα. Τό ἑλληνικό ΟΧΙ ἀνέτρεψε αὐτά τά σχέδια καί ἔδωσε χρόνο καί δυνατότητα στούς Βρετανούς νά σταθεροποιήσουν τή θέση τους στήν Ἀφρική καί τήν Ἐγγύς καί Μέση Ἀνατολή.

β. Συμβολή στήν ἥττα τῶν Γερμανῶν ἀπό τούς Ρώσους.

Ὁ Χίτλερ εἶχε ἀποφασίσει νά ἐπιτεθεῖ κατά τῆς Σοβιετικῆς Ἕνωσης στίς 15 Μαΐου. Θέλησε ὅμως νά τακτοποιήσει τό ἀνοιχτό ἑλληνικό μέτωπο . Ἔτσι ἀναγκάστηκε νά ἀναβάλει τήν ἐπίθεση κατά τῶν Ρώσων κατά 6 ἑβδομάδες (ἀπό 15/5 στίς 21/6). Ἡ ἀναβολή αὐτή τῆς ἐπιθέσεως κατά τῆς Ρωσίας θεωρεῖται ἀπό ὅλους τούς ἱστορικούς τοῦ Β’ παγκοσμίου πολέμου ὡς ἡ πλέον καταστροφική γιά τό Γ’ Ράιχ ἀπόφαση τοῦ Χίτλερ. Διότι κατά τή διάρκεια τοῦ ρωσογερμανικοῦ πολέμου ἐπῆλθε ὁ βαρύτατος ρωσικός χειμώνας, πρίν προφθάσουν νά ἐπιτύχουν οἱ Γερμανοί ἀποφασιστικά ἀποτελέσματα. Ἔκτοτε ὁ χρόνος ἐργαζόταν εἰς βάρος τους ὥς τήν τελική ἥττα.

Χαρακτηριστικό τό παρακάτω ἀπόσπασμα ἀπό ἐκπομπή τοῦ Ραδιοφωνικοῦ Σταθμοῦ τῆς Μόσχας στίς 27 Ἀπριλίου 1942 μέ θέμα «Χαιρετισμός πρός Ἕλληνες»: «…Ἐπολεμήσατε μικροὶ ἐναντίον μεγάλων καὶ ἐπικρατήσατε. Δὲν ἦταν δυνατὸν νὰ γίνει διαφορετικά, γιατὶ εἶσθε Ἕλληνες. Ὡς Ρῶσοι κερδίσαμε, χάρη στὴ θυσία σας, χρόνο γιά νά ἀμυνθοῦμε. Σᾶς εὐγνωμονοῦμε» (ὅ.π., σελ. 457α).

–Πραγματικά μοναδική ἡ συμβολή τῆς πατρίδας μας στήν ἐπιτυχή ἔκβαση τοῦ πολέμου. Ἄν ὅμως, παιδιά, ἡ Ἑλλάδα κατέρρεε πολύ σύντομα ἔπειτα ἀπό τό ΟΧΙ, θά ἦταν ἄξια τιμῆς καί σεβασμοῦ αὐτή ἡ ἐπέτειος;

Ὁπωσδήποτε θά ἦταν. Σίγουρα βέβαια τό ἑλληνικό ΟΧΙ δέν θά εἶχε τήν αἴγλη πού ἔχει τώρα, μετά τήν ἐντυπωσιακή ἐξέλιξη αὐτῆς τῆς συρράξεως. Ὡστόσο καί στήν περίπτωση τῆς σύντομης ἑλληνικῆς κατάρρευσης μετά ἀπό ἔντιμο ἀγώνα ἡ γενιά τοῦ ᾿40 θά ἦταν ὁπωσδήποτε ἄξια τοῦ ἰδιαίτερου σεβασμοῦ μας, διότι ἔμπρακτα θά μᾶς εἶχε δείξει τόν δρόμο τῆς τιμῆς, πού εἶναι ἡ προσήλωση στά ἰδανικά μας καί ὁ ἀγώνας ὑπέρ αὐτῶν μέ κάθε θυσία. Ἡ νίκη ἠθικά θά εἶχε κερδηθεῖ, ὅπως καί τώρα μέ τούς Γερμανούς, ἀπέναντι στούς ὁποίους μπορέσαμε νά προτάξουμε ἄμυνα ἐλαχίστων ἡμερῶν, ἡρωική ὅμως, πού ἀπέσπασε ἀκόμη καί τόν γερμανικό ἔπαινο.

Πάντως ἱστορικά τό ἡρωικό ΟΧΙ τοῦ ᾿40 τό εὐλόγησε καί μέ τά δυό Του χέρια ὁ Θεός, ὥστε νά γίνεται λόγος γιά «μία ἀπό τίς ἐνδοξότερες σελίδες τῆς ἑλληνικῆς ἱστορίας» καί γιά θαῦμα. Εὐλόγησε καί στεφάνωσε μέ πολλές καί ἐντυπωσιακές ἐπιτυχίες τήν ἑλληνική προσπάθεια. Ἡ ἴδια ἡ Παναγία, ἡ λαβωμένη τῆς Τήνου, μᾶς ἕνωσε κάτω ἀπό τή σκέπη της. Ἡ παρουσία της στό μέτωπο ἦταν ὁλοζώντανη καί δραστική, κάποτε καί ὀφθαλμοφανής. Καί τό δίκαιο εἶναι κάθε μεγαλούργημα τοῦ ἔθνους μας νά τό ἀποδίδουμε στόν Θεό καί τήν ἐπίσκεψή Του.

Ποιό θά μπορούσαμε νά ποῦμε ὅτι εἶναι τό μεγάλο ἠθικό δίδαγμα πού κληροδότησε στίς ἐπερχόμενες γενεές τό ΟΧΙ τοῦ ᾿40;

Ἡ προσήλωση στά ἰδανικά μας – Χριστός, Ἑλλάδα, οἰκογένεια – καί ἡ ἀπόφαση νά θυσιάζουμε τά πάντα γιά τήν ὑπεράσπισή τους, ἀκόμη καί ὅταν τά προγνωστικά τῆς ἀνθρώπινης λογικῆς εἶναι τελείως ἀποθαρρυντικά. Νά βαδίζουμε τόν δρόμο τοῦ θελήματος τοῦ Θεοῦ μέ ἀκράδαντη πίστη στή βοήθεια τοῦ Θεοῦ, στό θαῦμα.

Ἡ Ἑλλάδα, παιδιά, ἦταν μιά μικρή χώρα, πού δέν μποροῦσε νά συγκριθεῖ μέ τούς γίγαντες ἐκείνης τῆς ἐποχῆς, τήν Ἀγγλία, τίς ΗΠΑ, τή Σοβιετική Ἕνωση, οὔτε ἡ δική της συμβολή μέ τή δική τους στήν τελική νίκη. Ἡ Ἑλλάδα ἦταν μία φτωχή χήρα, πού προσέφερε τό δίλεπτό της, ὅλα ὅσα εἶχε. Καί αὐτό ἦταν τόσο πολύ, ὥστε νά προκαλέσει τόν παγκόσμιο θαυμασμό καί νά ἐπηρεάσει τόσο ἐντυπωσιακά – σέ σύγκριση μέ τά μέτρα της – τήν τελική ἔκβαση.

Σέ ἐθνικό λοιπόν ἐπίπεδο ἄς μήν ἀκοῦμε διάφορες φωνές πού μᾶς λένε νά μήν πηγαίνουμε στό στρατό, διότι δῆθεν ἐξυπηρετοῦμε ἔτσι τά συμφέροντα τῶν μεγάλων. Ὁ καθένας μας μέ τήν προσωπική του θυσία γράφει τήν ἱστορία τοῦ κόσμου. Καί δεύτερον στόν πνευματικό μας ἀγώνα νά προσφέρουμε καθημερινά ὅλο τόν ἑαυτό μας, τίς πτωχές μας δυνάμεις γιά τόν προσωπικό μας ἁγιασμό καί τή δόξα τοῦ Θεοῦ. Καί τότε θά ἀπολαμβάνουμε πλούσια τήν εὐλογία τοῦ Θεοῦ.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Ἱστορία τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἔθνους, τόμος ΙΕ’, Ἐκδοτική Ἀθηνῶν, Ἡ ἱστορική σημασία τοῦ ἑλληνοϊταλικοῦ καὶ τοῦ ἑλληνογερμανικοῦ πολέμου, σελ. 454-457.

2. Παπακωνσταντίνου Φ. Θεοφίλου, Ἡ μάχη τῆς Ἑλλάδος 1940-1941, Ὀργανισμός Ἐκδόσεων “Kabanas – Hellas”, ἔκδ. β’, συμπληρωμένη, Ἀθῆναι 1971, Κεφ. 3ον: Σχέδια καὶ προπαρασκευή: σελ. 69-77, Κεφ. 31ον: Ἡ κρίσις τῆς ἱστορίας: 383-389, Κεφ. 32ον: Ἀπολογισμός: 391-396.

ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα

Ερώτηση: Τι ονομάζεται ορθολογισμός, πώς τον κατανοείτε και ποια νομίζετε ότι είναι η σημασία του για τον κόσμο και εσάς προσωπικά;

Ο σύγχρονος τρόπος σκέψης οδηγεί τον άνθρωπο στον ορθολογισμό, καλώντας τον να μην δέχεται «δόγματα» και να απορρίπτει οτιδήποτε δεν αποδεικνύεται.

Συνεπώς ο ορθολογιστικός τρόπο σκέψης φαίνεται πως είναι κάτι καλό, που προάγει τις επιστήμες και μας απαλλάσσει από προκαταλήψεις. Μήπως όμως έχει και κάποιες αρνητικές προεκτάσεις και αν ναι που τις εντοπίζουμε;

Ο ορθολογισμός καλεί τον άνθρωπο να απορρίψει τον Θεό, καθώς δεν υπάρχουν χειροπιαστές αποδείξεις της ύπαρξής Του. Πόσες φορές δεν έχουμε ερωτηθεί, γιατί να πιστεύουμε σε ένα θεό που δεν τον έχουμε δει ή δεν μας δείχνει την παρουσία του, συνεπώς δεν θα υπάρχει. Εξάλλου η επιστήμη επιχειρεί να ερμηνεύσει τη δημιουργία του κόσμου και την ύπαρξη της ζωής αγνοώντας τον Θεό. Ο άνθρωπος έχει κατανοήσει τη δομή και τη λειτουργία από το απλούστερο κύτταρο μέχρι τους μεγάλους πολυκύτταρους οργανισμούς, όπως ο ανθρώπινος οργανισμός και έχει ερμηνεύσει ακόμα και τη λειτουργία του πολυπλοκότερου οργάνου, που είναι ο ανθρώπινος εγκέφαλος. Έχει διατυπώσει θεωρίες για τη δημιουργία του σύμπαντος και την εξέλιξη των έμβιων όντων, που βασίζονται σε πολύ λογικές αλληλουχίες τυχαίων γεγονότων.

Μέσα σε όλα αυτά πού χωράει ένας Θεός, ο οποίος μάλιστα φαίνεται να μην είναι απαραίτητος για τη δημιουργία του κόσμου;

Όλες οι υπάρχουσες θεωρίες φτάνουν μέχρι ένα κρίσιμο σημείο, πέρα από το οποίο δεν μπορούν να προχωρήσουν και να δώσουν απαντήσεις σε θεμελιώδη ερωτήματα, όπως θα διαπιστώσουμε σε άλλες συζητήσεις για τη δημιουργία του κόσμου και τη δημιουργία της ζωής. Και φυσικά αποτελούν αναπόδειχτες θεωρίες που βασίζονται σε λογικοφανείς υποθέσεις, στις οποίες απουσιάζει ο Θεός. Οι θεωρίες που διατυπώθηκαν για τη δημιουργία του κόσμου και της ζωής δεν σημαίνει ότι δεν έχουν πραγματική βάση, αλλά ως χριστιανοί πιστεύουμε ότι η πορεία αυτών των γεγονότων που οδήγησαν στη δημιουργία του θαυμαστού κόσμου που ζούμε έγινε κάτω από τη Θεία Πρόνοια και φυσικά δεν αποτελούν τυχαία γεγονότα.

Σχετικά με τη φανέρωση του Θεού, όπως διαπιστώνουμε στα γεγονότα που μας παρουσιάζει η Καινή Διαθήκη, ο Θεός αποκαλύπτεται μόνο σε όσους έχουν αγαθή πρόθεση.

Γεννήθηκε σε ένα σπήλαιο, χωρίς την εμφάνιση θαυμαστών σημείων επί της γης και προσκάλεσε να τον προσκυνήσουν ταπεινοί βοσκοί που είχαν αγαθή προαίρεση. Η Μεταμόρφωση στο όρος Θαβώρ έγινε μπροστά σε ένα πολύ περιορισμένο αριθμό μαθητών, ενώ η απόκρυψη της θεϊκής Του φύσης και η επιτίμηση των δαιμόνων, όταν αποκάλυπταν τη θεότητά Του, δείχνουν πως θέλημά Του ήταν να μην επιβληθεί στον κόσμο ως Θεός που ήταν, αλλά να οδηγήσει τους ανθρώπους στην πίστη στην Αγία Τριάδα με την δική τους θέληση. Η αγάπη του Θεού για τον άνθρωπο δεν περιορίζει τα χαρίσματα του αυτεξουσίου και της ελευθερίας του ανθρώπου (συζήτηση για το αυτεξούσιο).

Με την παραβολή του καλού σπορέα δίδαξε ότι ενώ θα ακουστεί ο Λόγος του Θεού (σπόρος) σε όλους τους ανθρώπους, μόνο ορισμένοι, που έχουν αγαθή πρόθεση, θα τον δεχτούν και θα ανθοφορήσει στις καρδιές τους.

Από την Παλαιά και την Καινή Διαθήκη διαπιστώνουμε ότι ακόμα και όταν ο Θεός αποκαλυπτόταν στους ανθρώπους, με τον πλέον προφανή τρόπο, όπως η διάβαση της Ερυθράς Θάλασσας, η χορήγηση του μάννα ως τροφή των ισραηλιτών στην έρημο, η φανέρωση του Θεού στο όρος Σινά (Έξοδος ΙΘ 16-20, Κ 18-20), οι ισραηλίτες δεν σταμάτησαν να Τον αρνούνται ή και να στρέφονται στα είδωλα (Έξοδος ΛΒ). Όταν οι φαρισαίοι ζήτησαν από το Χριστό να δουν κάποιο σημείο, ενώ βέβαια είχαν προηγηθεί πολλά θαύματα (Ματθ. ΙΒ, 38-42) τους απάντησε ότι θα δουν το σημείο του προφήτη Ιωνά (τριήμερος εις Άδου κάθοδος και Ανάσταση) και τους επέπληξε γιατί ενώ είχαν γίνει τόσα θαύματα δεν πίστεψαν. Αιτία ήταν η σκληροκαρδία τους και ο εγωισμός τους που δεν τους άφηνε να πιστέψουν στη θεότητά Του. Όμοια επιπλήχθηκαν από τον Κύριο οι πόλεις στις οποίες έκανε πολλά θαύματα, όμως οι άνθρωποι έμειναν αμετανόητοι και χαρακτηριστικά ανέφερε ότι εάν τα θαύματα είχαν τελεστεί στην πόλη των Σοδόμων, οι άνθρωποι θα είχαν μετανοήσει και η πόλη δεν θα είχε καταστραφεί. Και γι’ αυτό ανέφερε ότι οι κάτοικοι των Σοδόμων θα έχουν ηπιότερη κρίση την ημέρα της Κρίσεως απ’ ότι οι κάτοικοι των περιοχών αυτών (Ματθ. ΙΑ 20-24).

Το Σύμβολο της Πίστεως ξεκινά με τις λέξεις «Πιστεύω εις έναν Θεόν», που δείχνει εσωτερική ανάγκη του ανθρώπου, χωρίς ανάγκη αποδείξεων.

Όταν ο άνθρωπος πιστέψει στην παρουσία του Θεού και επιτρέψει στον Θεό να μπει στην καρδιά και στο νου του, ο Θεός του αποκαλύπτεται και τον φωτίζει να Τον γνωρίσει. Αυτό το αποκαλύπτει πολύ χαρακτηριστικά ο Χριστός στο Ευαγγέλιο. Στο κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο (ΙΑ΄ 25) αναφερόμενος στον Θεό-Πατέρα λέει «ἀπέκρυψας ταῦτα ἀπὸ σοφῶν καὶ συνετῶν, καὶ ἀπεκάλυψας αὐτὰ νηπίοις», ενώ λίγο παρακάτω (ΙΑ΄ 27) λέει «οὐδεὶς ἐπιγινώσκει τὸν Υἱὸν εἰ μὴ ὁ Πατήρ˙ οὐδὲ τὸν Πατέρα τις ἐπιγινώσκει, εἰ μὴ ὁ Υἱός, καὶ ᾧ ἐὰν βούληται ὁ Υἱὸς ἀποκαλύψαι», δηλαδή η αποκάλυψη του Θεού – Πατέρα γίνεται μόνο μέσα από την πίστη στον Υιό και Λόγο του Θεού.

Σε άλλο σημείο (Ματθ. ΙΣΤ΄ 13-17) ρωτάει τους μαθητές Του, ποιος νομίζει ο κόσμος ότι είναι και τι νομίζουν οι ίδιοι. Όταν ο Πέτρος του λέει «σὺ εἶ ὁ Χριστὸς ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος» ο Χριστός απαντάει «μακάριος εἶ, Σίμων Βαριωνᾶ, ὅτι σὰρξ καὶ αἷμα οὐκ ἀπεκάλυψέ σοι, ἀλλ᾽ ὁ πατήρ μου ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς».

Ο Θεός αποκαλύπτει στον άνθρωπο το μυστήριο της σωτηρίας του, με την ενανθρώπιση του Λόγου του Θεού. Όλοι μας μπορεί κάποια στιγμή να αμφισβητήσουμε ή να αναρωτηθούμε για τον Θεό, πάντα όμως θα πρέπει να ζητάμε από τον Ίδιο να μας βοηθήσει να φύγει από την καρδιά μας η απιστία ή ολιγοπιστία που δημιουργεί ο διάβολος. Είναι χαρακτηριστική η φράση που είπε ο πατέρας του δαιμονισμένου, όταν ζήτησε από το Χριστό να γιατρέψει το παιδί του. Ο Χριστός τον ρώτησε εάν πιστεύει και απάντησε «πιστεύω, Κύριε, βοήθει μοι τῇ ἀπιστίᾳ» (Μρκ. Θ΄ 17-24).

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η νοημοσύνη του ανθρώπου είναι περιορισμένη, μηδαμινή μπροστά στη σοφία του Θεού. Ένα μικρό παιδί ή ακόμα και ένας ενήλικας δεν μπορεί να κατανοήσει πράγματα που είναι δεδομένα για έναν μεγάλο επιστήμονα. Ένας απλός άνθρωπος ξέρει ότι η καρδιά στέλνει το αίμα σε όλο το σώμα, όμως ένας καρδιοχειρουργός γνωρίζει πώς θα επέμβει σε μία ζωντανή καρδιά για να διορθώσει κάποια βλάβη που προκλήθηκε. Αντίστοιχα πρέπει να αντιληφθούμε ότι η νοημοσύνη του ανθρώπου δεν μπορεί να κατανοήσει το μεγαλείο του Θεού.

Εάν ένας θεός μπορεί να γίνει αντιληπτός και πλήρως κατανοητός από έναν άνθρωπο, δεν είναι θεός, αλλά δημιούργημα του ανθρώπου. Ο Θεός είναι άπειρος και το μυστήριο της ουσίας Του δεν είναι δυνατό να χωρέσει στον περιορισμένο νου του ανθρώπου.

Τέλος μπορούμε να αναφέρουμε ότι η ίδια η επιστήμη στηρίζεται σε δόγματα – θεωρίες – αξιώματα (μαθηματικά, φυσική), που δεν αποδεικνύονται αλλά βοηθούν στην ερμηνεία του φυσικού κόσμου που μας περιβάλλει και επιβεβαιώνονται εκ των υστέρων ή και βελτιώνονται, από την παρατήρηση. Πριν μερικές δεκαετίες οι μαθηματικοί υποστήριζαν ότι οι παράλληλες γραμμές δεν τέμνονται, χωρίς να το αποδεικνύουν αλλά ούτε και μπορούσε κάποιος να το αμφισβητήσει. Σήμερα οι επιστήμονες λένε ότι οι παράλληλες γραμμές τέμνονται στο άπειρο, λόγω της καμπυλότητας του χωροχρόνου. Η θεωρία της σχετικότητας αποτελεί ένα θεώρημα που δεν αποδεικνύεται, αλλά βοηθάει στην ερμηνεία φυσικών φαινομένων και επιβεβαιώνεται από παρατηρήσεις.

Πρέπει λοιπόν να έχουμε στο μυαλό μας ότι ο ορθολογισμός και η επιστήμη είναι σημαντικά για τη βελτίωση της ζωής μας, ο Θεός όμως είναι πέρα από την πεπερασμένη λογική του ανθρώπου. Οι άθεοι ορθολογιστές βγάζουν το Θεό από τη ζωή τους και ανάγουν τον άνθρωπο στο επίπεδο του θεού, επαναλαμβάνοντας ακριβώς το προπατορικό αμάρτημα. Ο Θεός δεν έχει ανάγκη να επιδείξει τη δύναμή Του στους ανθρώπους, όμως φανερώνεται εκουσίως, με τον τρόπο που ο Ίδιος κρίνει, σε όσους ανθρώπους επιθυμούν διακαώς και προσπαθούν μέσα από την πνευματική ζωή, να Τον συναντήσουν.

Πηγή: (Επιμέλεια: Γραφείο Νεότητας ΙΜΜΛ)

ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα

Στην καθημερινότητά μας πολύ συχνά συναντούμε εριστικούς και εκνευρισμένους ανθρώπους. Μία βόλτα στους πολυσύχναστους δρόμους της πρωτεύουσας σε ώρες αιχμής περίτρανα θα επιβεβαιώσει αυτήν τη διαπίστωσή μας. Πολλές φορές κι εμείς οι ίδιοι παραφερόμαστε είτε προς τους γονείς και τ΄ αδέλφια μας είτε προς τους συμμαθητές μας. Δυστυχώς όμως, ούτε εμείς ούτε οι συνάνθρωποί μας τις περισσότερες φορές αντιμετωπίζουμε σοβαρά το θυμό και τον εκνευρισμό μας αλλά τον δικαιολογούμε αποδίδοντάς τον στα ποικίλα οικονομικά, προσωπικά, επαγγελματικά και πάσης φύσεως προβλήματα που μπορεί ο καθένας από εμάς να αντιμετωπίζει. Σήμερα λοιπόν θα ασχοληθούμε με το πάθος του θυμού και της οργής το οποίο οι Πατέρες της Εκκλησίας μας θεωρούν πολύ σοβαρό.

Τι είναι όμως ο θυμός και τι η οργή;

Ο θυμός είναι η οξύθυμη και ανάρμοστη συμπεριφορά της ψυχής ενώ η οργή είναι κάτι πιο βαθύ. Πρόκειται για τη μνησικακία και τη διάθεση εκδίκησης προς αυτόν που σου προκάλεσε κακό.

Ποιες είναι οι συνέπειες του θυμού και της οργής;

Όταν ο άνθρωπος κυριεύεται από το πάθος του θυμού μπορεί να ξεστομίσει λόγια για τα οποία μετά θα μετανιώσει ή ακόμη και να προβεί σε πράξεις που ποτέ δε θα διέπραττε εν ηρεμία. Στα δικαστήρια πολλές φορές οι δικηγόροι προκειμένου να υπερασπιστούν τους πελάτες τους αναφέρουν ότι διέπραξαν το αδίκημα εν βρασμώ ψυχής. Αυτό ακριβώς σημαίνει ότι κυριευόμενοι στιγμιαία από οργή και θυμό ενήργησαν χωρίς να χρησιμοποιήσουν καθόλου τη λογική και το μυαλό τους. Είναι αποδεδειγμένο, ότι μία στιγμή θυμού και οργής αρκεί για να χαλάσει φιλίες, συγγενικές σχέσεις, επαγγελματικές συνεργασίες ακόμη όμως και να τραυματίσει βαθύτατα την ψυχή του ανθρώπου με πιο ακραίες πράξεις και συμπεριφορές. Σύμφωνα με τον Άγιο Δημήτριο του Ροστώφ η οργή ταράζει την ψυχή, καταστρέφει τη λογική, φυγαδεύει το Πνεύμα του Θεού και αφήνει τον άνθρωπο έρμαιο στα χέρια του διαβόλου. Ο οργισμένος άνθρωπος δε συναισθάνεται τι λέει και τι κάνει.

Η εξωτερίκευση του θυμού και της οργής μήπως κάποιες φορές απαιτείται για τη διόρθωση του άλλου;

Πολλές φορές θεωρούμε ότι πρέπει με αυτόν τον τρόπο να βάλουμε τα όριά μας κι έτσι να επαναφέρουμε το συνάνθρωπό μας στην ορθή συμπεριφορά. Αν όμως δεν έχουμε νηφαλιότητα και αγάπη δεν μπορούμε να διορθώσουμε τους άλλους, οι οποίοι αντιλαμβάνονται την εσωτερική μας διάθεση και παίρνουν αμυντική στάση, οπότε υψώνονται τείχη ανάμεσά μας. Δυστυχώς οι περισσότεροι σήμερα διακατεχόμαστε από εγωισμό, που δυσκολεύει πολύ τη μεταξύ μας επικοινωνία.

Πώς μπορεί κανείς να αντιμετωπίσει και να ξεπεράσει το θυμό και την οργή;

Όπως συμβαίνει με όλες τις ασθένειες, πρέπει πρώτα κανείς να βρει την αιτία που την προκαλεί. Και στη συγκεκριμένη λοιπόν περίπτωση είναι απαραίτητο χωρίς αναστολές και εγωισμούς να ψάξουμε μέσα μας την αιτία που μας οδηγεί στο θυμό ή την οργή και με τη βοήθεια και την ευχή του πνευματικού μας να πολεμήσουμε το κακό στη ρίζα του. Πολλές φορές προέρχεται από την ευθιξία μας λόγω του εγωισμού μας, άλλες φορές από την έλλειψη αγάπης και κατανόησης προς το συνάνθρωπό μας, άλλες φορές πάλι επειδή θίγονται τα συμφέροντά μας. Το πιο βασικό είναι η ειλικρινής εξέταση του εαυτού μας.

Κάποτε ρώτησαν κάποιοι επισκέπτες έναν διακριτικό γέροντα πώς μπορούν να πολεμήσουν την οργή και το θυμό και αυτός απάντησε ότι πρέπει να κοπεί από τη ρίζα του. Όταν την κόψεις στην κορυφή, χώνεται βαθιά μέσα σου και γίνεται κατάκριση, γογγυσμός, μνησικακία, φθόνος και άλλα πολλά. Την ώρα λοιπόν του θυμού προσπαθήστε να μη συνεχίσετε το λόγο και ξεκινήστε αμέσως την προσευχή τόσο για το συνάνθρωπό σας όσο και για τον εαυτό σας. Η οργή είναι παιδί της υπερηφανείας. Ο ταπεινός ποτέ δε θυμώνει. Αυτή ήταν η συμβουλή του διακριτικού εκείνου γέροντα.

Η συνείδηση που ο ίδιος ο Θεός έχει φυτέψει μέσα στον άνθρωπο μας προειδοποιεί όταν θυμώνουμε και οργιζόμαστε. Αισθανόμαστε ταραχή όσο δίκιο κι αν θεωρούμε ότι έχουμε και απομακρυνόμαστε από το Θεό. Ένα πολύ καλό πείραμα που μπορούμε να κάνουμε, προκειμένου να δούμε αν η στάση και συμπεριφορά μας είναι κάθε φορά κατά Θεόν είναι να προσπαθήσουμε να προσευχηθούμε στο Θεό. Θα διαπιστώσουμε ότι αν η συνείδησή μας δεν είναι καθαρή θα αποφύγουμε τη συνάντησή μας με το Θεό εκείνη τη στιγμή και θα τη μεταθέσουμε για αργότερα που θα έχουμε κάπως ηρεμήσει.

Επίσης δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι η ήρεμη αντιμετώπιση των πραγμάτων δεν υποδεικνύει αδυναμία, όπως ο σύγχρονος κόσμος αντιλαμβάνεται αλλά πολύ περισσότερη δύναμη, καθώς προϋποθέτει αυτοσυγκράτηση και αυτοέλεχγο.

Ο Κύριος Ιησούς Χριστός, το τέλειο Πρότυπο όλων μας, ήταν όπως ο Ίδιος ομολογούσε «πρᾶός εἰμι· καὶ ταπεινὸς τῆ καρδία». Και πράγματι εξετάζοντας τη ζωή Του μέσα από τα Ευαγγέλια διακρίνουμε αυτήν την πραότητα και την ανεξικακία ακόμη κι όταν εξαπέλυαν εναντίον Του τις πιό αναληθείς και άπρεπες κατηγορίες, ακόμη κι όταν Τον αδικούσαν κατάφωρα.

Βέβαια Τον βλέπουμε μία φορά να αντιδρά έντονα όταν είδε ότι οι Ἰουδαίοι έκαναν το ναό του Σολομώντα «οίκο εμπορίου». Η αντίδραση αυτή όμως δεν είχε τίποτε εφάμαρτο διότι δεν στρεφόταν με θυμό και οργή εναντίον κάποιων ανθρώπων αλλά εναντίον της κατάστασης που επικρατούσε.

Υπάρχουν περιπτώσεις που δικαιολογείται η οργή;

Η μοναδική περίπτωση που μπορούμε να πούμε ότι μπορεί να δικαιολογείται η οργή είναι όταν κάποιος προσβάλει τη δόξα του Θεού και προσπαθεί να μας χωρίσει από Αυτόν. Και πάλι όμως ο ψαλμός του Δαυίδ λέει «ὀργίζεσθε καὶ μὴ ἁμαρτάνετε». Αυτό σημαίνει ότι δεν πρέπει να οργιζόμαστε από εγωισμό, αλλά μόνο για την αγνή αγάπη του Θεού.

Τι δίδασκε ο σύγχρονός μας Άγιος Πορφύριος για το θυμό;

Έλεγε ότι είναι καλό πράγμα και ότι ο Θεός το έβαλε μέσα μας. Είναι το νεύρο της ψυχής, είναι δύναμη. Μας τον έδωσε ο Θεός για να θυμώνουμε και να αποκρούουμε τα πάθη μας, το διάβολο. Αυτή είναι η σωστή θέση του θυμού. Έτσι αυτήν τη δύναμη την παίρνουμε από το διάβολο και την δίνουμε στο Χριστό. Δινόμαστε στο Χριστό με δύναμη, με νεύρο. Έτσι απαντούσε όταν τον ρωτούσαν για το θυμό. Επίσης πίστευε ότι μόνο ο Θεός μπορεί να ηρεμήσει τον άνθρωπο, διότι μόνο Αυτός αλλάζει τις καρδιές των ανθρώπων.

Μέσα από τη διδασκαλία των Αγίων μας διαπιστώνουμε πόσο αληθινή είναι η πίστη μας. Βλέπουμε πώς ο Θεός τα πάντα καλώς εποίησε και πως είναι στο χέρι μας να χρησιμοποιούμε τα πάντα προς σωτηρία. Η Εκκλησία μας δίνει τα όπλα, η σωστή ή λανθασμένη χρήση αυτών έγκειται στη δική μας πρόθεση και διάθεση.

Πηγή: (Επιμέλεια: Βασίλης Κουράφαλος - Μαρία Κουράφαλου, Κατηχητές Αγ. Νικολάου Μαρκόπουλου)

ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα

Διαβάζοντας πρόσφατες στατιστικές διαπιστώνουμε ότι τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί κατά πολύ τα περιστατικά αυτοκτονιών στη χώρα μας. Το φαινόμενο έγινε ιδιαίτερα έντονο μετά την εκδήλωση της οικονομικής ύφεσης. Κάποτε τέτοιου είδους γεγονότα συνέβαιναν κυρίως στο εξωτερικό και ήταν εξαιρετικά σπάνια στην Ελλάδα. Πλέον δυστυχώς τα συναντούμε όλο και συχνότερα. Το ίδιο ισχύει και για την εμφάνιση της κατάθλιψης και άλλων ψυχικών και ψυχολογικών διαταραχών. Και εύλογα δημιουργείται το ερώτημα: Οι προηγούμενες γενιές που πέρασαν από πολύ δύσκολες καταστάσεις φτώχειας και πολέμου, όπως για παράδειγμα η γερμανική κατοχή και ο εμφύλιος πόλεμος, για ποιο λόγο δεν εμφάνιζαν τέτοια συμπτώματα;

Αν ανατρέξει κανείς λίγα χρόνια πίσω θα διαπιστώσει ότι τότε υπήρχαν ακόμη οι αξίες, οι οποίες στήριζαν τη ζωή των ανθρώπων. Οι οικογένειες ήταν δεμένες, η πατρίδα αποτελούσε ύψιστο ιδανικό των ανθρώπων, αξία ικανή για να θυσιάσουν και τη ζωή τους ακόμη και το κυριότερο υπήρχε πίστη και φόβος Θεού. Μόνο η πίστη σε έναν παντοδύναμο και στοργικό Θεό Πατέρα μπορεί να κρατήσει όρθιο τον άνθρωπο, όταν βλέπει όλες τις ελπίδες του να καταρρέουν.

Ποια είναι η δύναμη της ελπίδας;

Σύμφωνα με τον Άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο η δύναμη της ελπίδας στον Χριστό είναι μεγάλη. Ο άνθρωπος βρίσκει διέξοδο μέσα στα αδιέξοδα. Αποτελεί ακατανίκητη δύναμη που βοηθά τους ανίσχυρους να υπερτερούν έναντι των φαινομενικά ισχυροτέρων. Η ελπίδα του χριστιανού πηγάζει από την πίστη, η οποία δεν είναι ούτε αφελής αισιοδοξία, ούτε αδικαιολόγητη απαισιοδοξία. Ο πιστός δεν είναι ούτε εύπιστος και επιπόλαιος όπως ο αισιόδοξος, ούτε τυφλός και προκατειλημμένος όπως ο απαισιόδοξος. Η φωτισμένη πίστη του τον βοηθάει να έχει σωστές αντιλήψεις και θέσεις για τη ζωή.

Με ποιον τρόπο μπορούμε να αφήσουμε την ελπίδα μας στον Χριστό;

Όπως έχουμε αναφέρει και στο παρελθόν, η σχέση μας με τον Χριστό είναι μία ζωντανή σχέση δύο προσώπων. Αν δεν το συνειδητοποιήσουμε αυτό μπορεί να διακηρύττουμε ότι είμαστε Χριστιανοί, χωρίς όμως να το βιώνουμε. Τα μικρά παιδιά εμπιστεύονται πλήρως τη ζωή τους στους γονείς τους για αυτό και πολλές φορές για πολλά πράγματα έχουν άγνοια. Το νου τους το έχουν στο παιχνίδι, διότι γνωρίζουν ότι οι γονείς τους θα φροντίσουν για ότι πρόκειται να χρειαστούν. Τέτοια πρέπει να γίνει και η σχέση μας με το Θεό. Πόσο πιο ήρεμοι θα γίνουμε αν εμπιστευτούμε απόλυτα τη ζωή μας στην πρόνοιά Του και παραδοθούμε στην αγάπη Του; Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι ανθρωπίνως δε θα καταβάλλουμε τα δυνατά μας για την επίτευξη των στόχων μας και την κάλυψη των βιολογικών αναγκών μας. Θα πρέπει όμως να είμαστε ανοιχτοί σε οποιοδήποτε αποτέλεσμα. Η Εκκλησία μας μέσα στη θεία Λειτουργία πολύ σοφά εύχεται: “ Τὰ καλὰ καὶ συμφέροντα ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν ... παρὰ τοῦ Κυρίου αἰτησώμεθα’’, που σημαίνει ότι παρακαλούμε το Θεό να επιτρέψει στη ζωή μας να γίνει αυτό που θα ωφελήσει περισσότερο την ψυχή μας και όχι αυτό που πιθανώς εμείς θα θέλαμε. Αυτό οι πατέρες το ονομάζουν εκκοπή του ιδίου θελήματος και μας βοηθάει πολύ στον πνευματικό μας αγώνα.

Με ποια μέσα θα ενισχύσουμε τη Χριστιανική ελπίδα μέσα μας;

Ο Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης μας απαντάει ότι τα μέσα που θα χρησιμοποιήσουμε δεν είναι άλλα από τα γνωστά όπλα της Εκκλησίας μας, δηλαδή η συχνή προσευχή, η μετοχή μας στα μυστήρια της εξομολόγησης και της Θείας Κοινωνίας και η μελέτη του λόγου του Θεού.

Οι Πατέρες δίνουν μεγάλη έμφαση στη μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας και καταδικάζουν οποιαδήποτε προσπάθεια εκτός αυτής, καθώς οι επιθέσεις του πειρασμού είναι σφοδρές και ο άνθρωπος από μόνος του χωρίς την καθοδήγηση του πνευματικού του και τη βοήθεια του Θεού δεν μπορεί να τις αντιπαρέλθει.

Πού οφείλεται η απελπισία και πού μπορεί να οδηγήσει τον άνθρωπο;

Η απελπισία είναι η χειρότερη αμαρτία διότι δεν αφήνει τον άνθρωπο να μετανοήσει. Στην ιστορία της πίστης μας δύο πρόσωπα περίτρανα επιβεβαιώνουν τον παραπάνω λόγο. Το ένα είναι ο Ιούδας, ο οποίος όταν συνειδητοποίησε το μέγεθος της αμαρτίας του, αντί να ζητήσει συγχώρεση από τον Χριστό, απελπίστηκε και αυτοκτόνησε. Το δεύτερο πρόσωπο είναι ο Απόστολος Πέτρος, ο οποίος ενώ αρνήθηκε τον Χριστό όχι μία, αλλά τρεις φορές όπως αναφέρεται στο Ευαγγέλιο, δεν απελπίστηκε, αλλά ταπεινά έκλαψε αναγνωρίζοντας την αδυναμία του.

Ο Θεός είναι πάντα έτοιμος να μας δεχτεί κοντά Του. Ακόμη και όταν έχουμε πέσει στη χειρότερη αμαρτία. Γι’αυτό και οι πνευματικοί πατέρες μας, μας προτρέπουν σε μετάνοια. Δεν υπάρχει ασυγχώρητη αμαρτία για τον Θεό. Μόνο η αμετανοησία και η απελπισία μπορούν να μας χωρίσουν από την άπειρη αγάπη και το έλεός Του.

Ο πρόσφατα ανακηρυχθείς Άγιος της Εκκλησίας μας, Άγιος Πορφύριος, έλεγε ότι μέσα στην Εκκλησία δεν υπάρχει απελπισία, ό,τι κι αν έχεις κάνει, ό,τι κι αν έχεις υποστεί. Στεναχώρια μπορεί να υπάρχει, όχι όμως απελπισία. Ο Θεός μέσα από την εξομολόγηση βοηθάει τον άνθρωπο και ξεπερνά αυτά που μπορεί να τον οδηγήσουν στα έσχατα όρια της απελπισίας.

Επίσης έλεγε: Έχει ο Θεός. Εκεί που απελπίζεσαι, σου στέλνει κάτι που δεν το περιμένεις … αρκεί να Τον πιστεύεις και να Τον αγαπάς. Όπως και Εκείνος μας αγαπά και φροντίζει για μας, όπως ο κάθε πατέρας για τα παιδιά του. Και όλοι μας είμαστε παιδιά του Θεού. Και ότι καλό έχουμε το έχουμε από τον Θεό. Είναι δικό Του το δώρο. «πᾶσα δόσις ἀγαθὴ καὶ πᾶν δώρημα τέλειον ἄνωθέν ἐστι καταβαῖνον ἀπὸ τοῦ πατρὸς τῶν φώτων».

Οι λόγοι παρηγοριάς και ελπίδας της Εκκλησίας είναι αληθινοί ή απλά προσπαθούν να παρηγορήσουν τους ανθρώπους;

Σε περιπτώσεις μεγάλου πόνου μόνο ο λόγος της Εκκλησίας είναι πραγματικά παρήγορος. Στους συγγενείς των κεκοιμημένων υπενθυμίζει ότι η πραγματική πατρίδα μας είναι ο Ουρανός και ότι ο καθένας θα συναντήσει τα αγαπημένα του πρόσωπα στη Δευτέρα Παρουσία. Ο Χριστός με την Ανάστασή Του νίκησε για λογαριασμό του ανθρώπινου γένους το θάνατο. Σε περιπτώσεις δύσκολων ασθενειών ο Άγιος Παΐσιος έλεγε ότι δε ζούμε για αυτόν τον κόσμο. Το θέμα δεν είναι να είμαστε καλά εδώ αλλά να είμαστε έτοιμοι να πάμε κοντά στο Θεό. Αν δεν το καταλάβει κανείς αυτό ή θα χαίρεται ή θα λυπάται κοσμικά και σε όλη του τη ζωή θα ταλαιπωρείται άδικα. Όταν ο άνθρωπος αφεθεί με πίστη στον Θεό Εκείνος τον ενισχύει και τον ενδυναμώνει από αυτήν εδώ τη ζωή. Αν δεν αισθανθούμε την αγάπη και την παρουσία Του από αυτόν εδώ τον κόσμο, λένε οι Πατέρες ότι ούτε στον άλλο κόσμο θα είμαστε κοντά Του.

Ο Θεός μας έχει δώσει το μεγαλύτερο δώρο Του. Τη δυνατότητα να Τον γνωρίσουμε και να ζήσουμε κοντά Του μέσα από τα μυστήρια της Εκκλησίας μας. Για αυτόν και μόνο το λόγο η ελπίδα πρέπει να κατακλύζει την καρδιά μας. Ζώντας με αυτόν τον τρόπο θα γίνουμε φωτεινό παράδειγμα βοηθώντας πνευματικά και άλλους ανθρώπους.

Πηγή: (Επιμέλεια: Γραφείο Νεότητας ΙΜΜΛ)

ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα

Οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί, έχοντας διανύσει την περίοδο της Μεγάλης Σαρακοστής και συμμετέχοντας μέσα από τις ακολουθίες της Μεγάλης Εβδομάδας στα Άγια Πάθη του Κυρίου, προσκαρτερούν τη μεγάλη νύχτα που οδηγεί στη Λαμπρή Ημέρα της Αναστάσεως.

Η Ανάσταση δεν αποτελεί απλώς μία μεγάλη εκκλησιαστική γιορτή. Όπως ψάλουμε, αυτή η ημέρα είναι αγία, είναι η βασίλισσα και η κυρία των ημερών, είναι η εορτή των εορτών και η πανήγυρη των πανηγύρεων. Η Εκκλησία μας καλεί την ημέρα της Ανάστασης να γίνουμε λαμπροί, φωτεινοί. Για ποιο λόγο; Γιατί ο Χριστός, ο Θεός μας, μας οδήγησε από το θάνατο στη ζωή, μέσα από τη δική του Ανάσταση και από τη γη προς τον ουρανό. Ο Μέγας Προφήτης Μωυσής, περιγράφοντας της δημιουργία του κόσμου, ανέφερε ότι ο Θεός αφού ολοκλήρωσε το έργο του σε έξι ημέρες, ευλόγησε και αγίασε την έβδομη ημέρα την οποία αναπαύθηκε. Αυτή η αναφορά προτυπώνει, σύμφωνα με ψαλμό της Μεγάλης Παρασκευής, το ευλογημένο Μέγα Σάββατο, που ο Χριστός, ο μονογενής Υιός και Λόγος του Θεού, κατέπαυσε από όλα τα έργα του, μέσα από τη Θεία Πρόνοια του κατά σάρκα θανάτου και με την ανάστασή του μας δώρισε αιώνια ζωή.

Με την Ανάσταση όλα γέμισαν με φως, τόσο ο ουρανός όσο και η γη αλλά και τα καταχθόνια, δηλαδή το σκοτεινό βασίλειο του Άδη. Γιατί, ενώ με το σαρκικό Του θάνατο κατήλθε στο βασίλειο του Άδη, συνέτριψε, όπως περιγράφεται στην εικονογραφία και στην υμνολογία, τους αιώνιους μοχλούς και τις πύλες που κρατούσαν δέσμιους τους νεκρούς. Η υμνολογία θέλει τον Άδη να φωνάζει στενάζοντας ότι τον συνέφερε να μην είχε δεχτεί αυτόν που γεννήθηκε από την Παρθένο Μαρία, γιατί φτάνοντας στον Άδη, σαν ένας από τους υπόλοιπους θνητούς, δεν είχε τη δύναμη να τον καταλάβει. Ο Χριστός, ως Θεός, κατέλυσε το κράτος του, συνέτριψε τις χάλκινες πύλες που κρατούσαν δέσμιες τις ψυχές, τις οποίες ανέστησε. Έβγαλε το ανθρώπινο γένος από το σκοτάδι και από τη σκιά του θανάτου.

Η Ανάσταση του Χριστού μας είναι πηγή ζωής. Ο χριστιανοί ονομάζουν την Ανάσταση ζωηφόρο, επειδή φέρει, μεταγγίζει τη ζωή στους ανθρώπους. Ο τάφος που δέχτηκε το άχραντο σώμα του Κυρίου λέγεται ζωοδόχος, διότι «εν τάφω» κατετέθη η Ζωή που είναι ο Χριστός μας. Έτσι ο Τάφος Του γίνεται «η πηγή της ημών αναστάσεως», πηγή ζωής και αφθαρσία για την ανθρωπότητα ολόκληρη.

Η εικόνα της Αναστάσεως, σε εμάς τους Ορθοδόξους, απεικονίζει τον Χριστό στον άδη να συντρίβει τις πόρτες του, να ανιστά με τα χέρια Του τον Αδάμ και την Εύα και να τους επαναφέρει στην αιώνια ζωή.

Η Ανάσταση του Χριστού ανιστά από την πτώση και ανακαινίζει την καταφθαρείσα φύση μας. Έτσι μπορούμε να μετέχουμε στη ζωή του Χριστού, να ζούμε την αναστημένη ζωή. Και «η εις ουρανούς άνοδος» είναι πλέον δυνατή για όποιον την επιθυμεί και αγωνίζεται να την επιτύχει. «Ο Θεός που ανέστησε τον Κύριο», γράφει ο Απόστολος Παύλος, «με τη δύναμή Του θα αναστήσει και εμάς» (Α' Κορ. 6, 14).

Την Ανάσταση του Χριστού, που αποτελεί μαζί με την ενσάρκωση του Λόγου τα δύο μέγιστα γεγονότα της ιστορίας της ανθρωπότητας, δεν αξιώθηκε να τη δει με τα φυσικά του μάτια κανένας άνθρωπος. Οι Μυροφόρες, από την πολλή αγάπη σε Αυτόν, είχαν την τόλμη να αψηφίσουν τους κινδύνους από τους εχθρούς του Χριστού και να τρέξουν «τη επιφωσκούση» δηλαδή με το πρώτο φως της ημέρας στον τάφο για να αλείψουν το Σώμα. Τότε είδαν να έχει κυλίσει ο μεγάλος λίθος που έφραζε τον τάφο και τον άγγελο να τους λέει «ουκ έστιν ώδε», δεν είναι εδώ. Ακόμα και οι φύλακες του τάφου, που τον φρουρούσαν όλη τη νύχτα, από το σεισμό που έγινε και τη θέα του απαστράπτοντα αγγέλου, έπεσαν κάτω σαν νεκροί από το φόβο τους. Από την πλευρά των ένδεκα μαθητών, έτρεξαν στον τάφο, μόλις έμαθαν από τις Μυροφόρες για την ανάσταση, ο κορυφαίος Πέτρος και ο αγαπημένος μαθητής του Χριστού, Ιωάννης. Ο Ευαγγελιστής Ιωάννης μας περιγράφει με κάθε λεπτομέρεια τι αντίκρισαν στον κενό τάφο μετά την Ανάσταση. Είδαν τον τάφο κενό, τα οθόνια, δηλαδή τα υφάσματα με τα οποία είχαν τυλίξει το σώμα, σε ένα σημείο του τάφου και σε άλλο σημείο τυλιγμένο το σουδάριο, που κάλυπτε το κεφάλι. Δεν μπορεί όμως να περιγράψει την ίδια την Ανάσταση.

Η δική μας θέαση του θαύματος της Αναστάσεως είναι απόκρυφη και μυστική. Με τα σωματικά μάτια μας δεν βλέπουμε ούτε το γεγονός ούτε τον αναστάντα Κύριο της δόξης. Τον βλέπουμε μόνο με τα νοερά μάτια της ψυχής μας. Τον προσεγγίζουμε με την πίστη μας θεώμενοι τη λαμπρότητα της θεανθρώπινης δόξας Του. Και διακηρύττουμε από την Κυριακή της Αναστάσεως μέχρι την Ανάληψη του Κυρίου στους ουρανούς, αλλά και κάθε Κυριακή «Ανάσταση Χριστού Θεασάμενοι, προσκυνήσωμεν Κύριον Ιησούν τον μόνον αναμάρτητον», καθώς ο Χριστός είπε στο δύσπιστο Θωμά «ότι εώρακάς με πεπίστευκας, μακάριοι οι μη ιδόντες και πιστεύσαντες».

Οι ορθόδοξοι χριστιανοί βιώνουμε την Ανάσταση του Χριστού και χαιρετάμε λέγοντας «Χριστός Ανέστη», με βαθειά πίστη και συναίσθηση ότι ο Χριστός, ως Θεάνθρωπος, αναστήθηκε. Η αλήθεια αυτή επιβεβαιώνεται από άλλο χριστιανό, λέγοντας «Αληθώς Ανέστη», ότι δηλαδή πραγματικά αναστήθηκε. Για να μπορούν όμως αυτά τα λόγια να γίνουν πραγματικό βίωμα και όχι τυπικές φράσεις που ανταλλάσσονται μεταξύ των παρευρισκομένων στο προαύλιο της εκκλησίας, θα πρέπει να συμμετέχουμε στη μοναδική αυτή για την εκκλησιαστική ζωή, Θεία Λειτουργία.

Συχνά βλέπουμε τον κόσμο, μετά το χαρμόσυνο μήνυμα που αναγγέλλει ο ιερέας και τις καμπανοκρουσίες που το συνοδεύουν, να απομακρύνεται γρήγορα από την εκκλησία, προκειμένου να συνεχίσει στο γιορτινό τραπέζι του σπιτιού, εγκαταλείποντας την όντως γιορτή. Και δεν αντιλαμβάνονται τα λόγια του ψαλμού που ψάλονται την ίδια στιγμή «Αναστήτω ο Θεός και διασκορπισθήτωσαν οι εχθροί αυτού και φυγέτωσαν από προσώπου αυτού οι μισούντες αυτών», δηλαδή ότι αναστήθηκε ο Θεός και διασκορπίστηκαν οι εχθροί του και έφυγαν από κοντά του αυτοί που τον μισούν. Κάνοντας έτσι τους εαυτούς τους να μοιάζουν με εχθρούς του Θεού, που τον μισούν. Και μόνο αυτά τα λόγια θα έπρεπε να μας συνταράζουν και να μη μας αφήνουν να απομακρυνθούμε από την εκκλησία. Επειδή βέβαια ο Χριστός και η Εκκλησία είναι αγάπη, ο πιστός χριστιανός μένει στην εκκλησία από αγάπη και όχι από φόβο. Και σύμφωνα με τα λόγια του Ευαγγελιστή Ιωάννη: «όσοι δε έλαβον αυτόν, έδωκεν αυτοίς εξουσίαν τέκνα Θεού γενέσθαι».

Η Εκκλησία, μέσα από τη λαμπρή Αναστάσιμη Θεία Λειτουργία που επαναλαμβάνεται όλες τις ημέρες της Διακαινησίμου Εβδομάδας με τα αναστάσιμα τροπάρια του όρθρου αλλά και τις υπόλοιπες ακολουθίες που τελούνται, μας δίνει τη δυνατότητα να κατανοήσουμε κάπως καλύτερα το γεγονός της Ανάστασης. Η χάρη του Θεού μας βοηθάει να αισθανθούμε βαθιά μέσα μας τη χαρά αυτού του μεγάλου γεγονότος. Είναι στο χέρι μας να επιτρέψουμε στο Θεό να μας χαρίσει αυτήν την ευλογία.

Χριστός Ανέστη!

ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα

Σήμερα θά ξεκινήσουμε τό θέμα μας μέ μία ἐρώτηση. Προσοχή δέν εἶναι «ἀπροσδόκητο»! Θά περιμένω ἀπάντηση: «Εἶναι ἀδάμαστο θηρίο, ἀνάβει φωτιές καί πετάει δηλητήριο. Τί εἶναι;»

...Ἡ γλώσσα μας. Οἱ παραπάνω χαρακτηρισμοί γιά τή γλώσσα δέν εἶναι δικοί μας. Τούς διαβάζουμε στήν Ἁγία Γραφή, στή θεόπνευστη ἐπιστολή τοῦ ἁγίου Ἰακώβου τοῦ ἀδελφοθέου: «πᾶσα γὰρ φύσις θηρίων τε καὶ πετεινῶν ἑρπετῶν τε καὶ ἐναλίων δαμάζεται καὶ δεδάμασται τῇ φύσει τῇ ἀνθρωπίνῃ, τὴν δὲ γλῶσσαν οὐδεὶς δύναται ἀνθρώπων δαμάσαι· ἀκατάσχετον κακόν, μεστὴ ἰοῦ θανατηφόρου» (Ἰακ. γ’ 7-8). Δηλαδή, ὅλα τά εἴδη τῶν θηρίων καί τῶν πτηνῶν καί τῶν ἑρπετῶν καί τῶν θαλασσινῶν, δαμάστηκαν καί δαμάζονται ἀπό τόν ἄνθρωπο. Τήν γλώσσα ὅμως κανείς ἀπό τούς ἀνθρώπους δέν μπόρεσε νά τή δαμάσει. Εἶναι ἀσυγκράτητο κακό, γεμάτη θανατηφόρο δηλητήριο.

Ἀναφέρει ὅμως καί μιά ἄλλη εἰκόνα ὁ ἅγιος Ἰάκωβος: «ἰδοὺ ὀλίγον πῦρ ἡλίκην ὕλην ἀνάπτει! καὶ ἡ γλῶσσα πῦρ, ὁ κόσμος τῆς ἀδικίας» (Ἰακ. γ’ 5-6). Δεῖτε μιά μικρή σπίθα πῶς ἀνάβει καί καταστρέφει μεγάλες ἐκτάσεις! Καί ἡ γλώσσα εἶναι φωτιά, ἕνας ὁλόκληρος κόσμος ἀδικίας.

ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ-ΕΦΑΡΜΟΓΗ

1. Μήπως εἶναι ὑπερβολικά ὅλα αὐτά; Γιατί ὀνομάζει ἡ Ἁγία Γραφή «ἀσυγκράτητο κακό» τή γλώσσα; Ποιά εἶναι τά ἁμαρτήματα στά ὁποῖα παρασύρεται κανείς μέ τή γλώσσα; (...)

Τά ἄσχημα λόγια. Δυστυχῶς πρόκειται γιά μιά ἐπιδημία. Μικροί καί μεγάλοι συνηθίζουν νά βρίζουν, συχνά ἀσυναίσθητα, μέ τίς πιό αἰσχρές βωμολοχίες. Εἶναι ἕνα σημεῖο πού πρέπει πολύ νά προσέξουμε γιά νά μήν παρασυρθοῦμε. Δέν εἶναι δυνατόν μέ τό ἴδιο στόμα πού λέμε λόγια προσευχῆς καί ἀγάπης, νά ἐκτοξεύουμε βρισιές καί κατάρες!

Οἱ διάφορες συζητήσεις μέ τά πονηρά ὑπονοούμενα, πού μολύνουν τό νοῦ καί τήν καρδιά...

Τά λόγια θυμοῦ καί ὀργῆς πού πληγώνουν τόν ἄλλον. Λόγια προσβλητικά καί ἄδικα πού μπορεῖ νά χαλάσουν καί τίς πιό καλές φιλίες.

Ἡ κατάκριση, τό κουτσομπολιό καί ἡ εἰρωνεία. Κατηγοροῦμε τούς ἄλλους καί τούς κατακρίνουμε, ἐνῶ ὁ Κύριος σαφῶς μᾶς προειδοποίησε: «Μὴ κρίνετε, ἵνα μὴ κριθῆτε» (Ματθ. ζ’ 1).

Τά ψέματα καί οἱ συκοφαντίες, μιά ἐφεύρεση καθαρά διαβολική, ἀφοῦ ὁ διάβολος εἶναι αὐτός πού πρῶτος εἰσήγαγε τό ψέμα στή ζωή τῶν ἀνθρώπων (στούς πρωτοπλάστους).

Ἡ περιαυτολογία. Νά μιλοῦμε διαρκῶς γιά τόν ἑαυτό μας καί τά δῆθεν κατορθώματά μας.

Ἡ πολυλογία. Στήν Ἁγία Γραφή λέει ὅτι «ἐκ πολυλογίας οὐκ ἐκφεύξῃ ἁμαρτίαν» (Παροιμίες ι’ 19). Δηλαδή εἶναι ἀδύνατον ὅταν φλυαρεῖς, νά ξεφύγεις ἀπό τήν ἁμαρτία. Ἄν τό δοῦμε λίγο μαθηματικά, οἱ πιθανότητες νά ἁμαρτήσουμε αὐξάνονται, καθώς αὐξάνονται τά λόγιά μας. Στήν εὐχή τοῦ Ὁσίου Ἐφραίμ τοῦ Σύρου «Κύριε καί Δέσποτα τῆς ζωῆς μου...» τήν ὁποία διαβάζουμε τίς ἡμέρες αὐτές τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ἀνάμεσα στά ἄλλα παρακαλοῦμε τόν Θεό μέ τό ἑξῆς αἴτημα: «Πνεῦμα ἀργολογίας μή μοί δῶς». Ἄν ἀνοίξουμε ἕνα λεξικό, θά δοῦμε ὅτι ἀργός λόγος εἶναι ὁ λόγος ὁ ἀνώφελος, ὁ περιττός, χωρίς βαρύτητα. Ζητᾶμε δηλαδή ἀπό τόν Θεό νά μήν ἔχουμε ὄχι μόνο ἄσχημα λόγια στό στόμα μας ἀλλά οὔτε καί ἀργά, ἀνούσια λόγια.

Κι ὅλα αὐτά δέν μολύνουν μόνο τή δική μας ψυχή, ἀλλά ἐπηρεάζουν καί τίς ψυχές τῶν ἀνθρώπων πού εἶναι γύρω μας. Πῶς; (…)

Οἱ ἄσχημες λέξεις, τά ὑπονοούμενα καί τά κουτσομπολιά μολύνουν καί τούς ἄλλους πού τά ἀκοῦνε.

Οἱ εἰρωνεῖες καί ἡ κατάκριση τούς πληγώνουν.

Τά ψέματα καί οἱ δικαιολογίες τούς κάνουν νά χάνουν τήν ἐμπιστοσύνη τους καί νά γίνονται καχύποπτοι.

Οἱ πολυλογίες, τά ἀνούσια ἀστεῖα καί τά πειράγματα πόσες φορές δέν δημιουργοῦν παρεξηγήσεις...

Ἡ γλώσσα, παρότι εἶναι τόσο μικρή, ἀποδεικνύεται τόσο δυνατή πού ὁ ἄνθρωπος δέν μπορεῖ νά τήν ἐλέγξει.

Τό περίεργο εἶναι ὅτι ἐνῶ ὅλοι γνωρίζουμε ποιές εἶναι οἱ ἐκτροπές τῆς γλώσσας, εὔκολα παρασυρόμαστε. Τί λέτε λοιπόν; Πῶς θά κατορθώσουμε νά χαλιναγωγήσουμε αὐτό τό ἀδάμαστο θηρίο; (...)

Πρῶτα ἄς ποῦμε μερικές πρακτικές συμβουλές:

α. Ὅταν εἴμαστε θυμωμένοι, ταραγμένοι μέ κάτι ἤ κάποιον, τότε καλύτερα νά μή μιλήσουμε. Τό πιό σίγουρο εἶναι ὅτι θά ποῦμε πράγματα γιά τά ὁποῖα μετά θά μετανιώσουμε. Ἐδῶ ἰσχύει αὐτό πού λένε, μέτρα ὥς τό 100 καί μετά μίλα.

β. Πρίν μιλήσω σκέπτομαι. Ὄχι ὅ,τι μᾶς ἔρχεται στό νοῦ ἐκείνη τή στιγμή, νά τό λέμε. Νά ρωτᾶμε τόν ἑαυτό μας: Εἶναι σωστό; Μήπως πειράξει τόν ἄλλον; Ταιριάζει μέ τήν περίσταση;

γ. Νά μή διακόπτω τούς ἄλλους ὅταν μιλοῦν, καί ὅταν μιλάω, νά μιλῶ μέ ταπεινοφροσύνη, ἤρεμα, σάν νά μέ ἀκούει ὁ Χριστός.

δ. Νά μή φλυαροῦμε. Ἄλλωστε αὐτό εἶναι καί ἐγωιστικό. Ἐκτός τῶν ἄλλων οἱ κουβέντες οἱ πολλές, εἴπαμε καί στήν ἀρχή, φέρνουν τήν ἁμαρτία, προκαλοῦν παρεξηγήσεις, ὁδηγοῦν καί στήν κατάκριση. Ἄς παρακαλοῦμε νά ἀποκτήσουμε αὐτό πού λέει πάλι ὁ Ὅσιος Ἐφραίμ στήν προσευχή του: «Πνεῦμα σωφροσύνης χάρισαί μοι». Τό ἀντίδοτο λοιπόν στήν πολυλογία εἶναι ἡ σωφροσύνη, ἡ σύνεση, ἕνα κράτημα στά λόγια μας.

ε. Κι ὅταν ἡ συζήτηση ξεπερνᾶ τά ὅρια, νά μή συμμετέχουμε. Νά ἀποφεύγουμε τά κουτσομπολιά καί τήν κατάκριση τῶν ἄλλων. Νά φεύγουμε μακριά!

Καί τό κυριότερο: Νά προσευχόμαστε θερμά στόν Ἅγιο Θεό νά μᾶς ἀπαλλάξει ἀπό τά ἁμαρτήματα τῆς γλώσσας καί νά καταφεύγουμε συχνά στό ἱερό Μυστήριο τῆς Ἐξομολογήσεως ὅπου θά τά ἐξομολογούμαστε καί θά λαμβάνουμε τή θεία χάρη γιά τή συνέχιση τοῦ ἀγώνα μας.

Ἀπό ὅσα εἴπαμε μέχρι τώρα, ἡ γλώσσα μπορεῖ νά φέρει ἀκόμα καί τήν καταστροφή καί μᾶλλον ἐπιβεβαιώνεται αὐτό πού λέει ὁ λαός «ἡ γλώσσα κόκκαλα δέν ἔχει καί κόκκαλα τσακίζει». Ὥστε τίποτα καλό δέν ἔχει ἡ γλώσσα; (…)

Καί βέβαια ἔχει. Ξέρετε τί μᾶς λέει ὁ Χριστός; «Ἐκ γὰρ τῶν λόγων σου δικαιωθήσῃ καὶ ἐκ τῶν λόγων σου καταδικασθήσῃ» (Ματθ. ιβ’ 37). Ἀπό τά λόγια μας θά σωθοῦμε ἤ θά καταδικασθοῦμε. Τά λόγια μας δηλαδή μποροῦν νά μᾶς δικαιώσουν, νά μᾶς δοξάσουν.

Ποιά εἶναι τά λόγια πού θά μᾶς δοξάσουν, θά ὠφελήσουν καί ἐμᾶς καί τούς ἄλλους;(...)

α. Τά λόγια της παρηγοριᾶς, πού μποροῦν νά ἁπαλύνουν τόν πόνο ἑνός ἀνθρώπου.

β. Τά λόγια της πίστεως, τῆς ἱεραποστολῆς πού μποροῦν νά στηρίξουν καί νά ὁδηγήσουν κάποιον νά γνωρίσει τόν Χριστό.

γ. Λόγια εὐχαριστίας, πού ἐκφράζουν τήν εὐγνωμοσύνη μας, μιά πολύ σπουδαία ἀρετή.

δ. Λόγια εἰλικρινή (προσοχή, ὄχι λόγια πού μπορεῖ νά εἶναι ἀλήθεια ἀλλά δέν δείχνουν σεβασμό στόν ἄλλον), ἁγνά, σεμνά.

ε. Λόγια χαρᾶς κι αἰσιοδοξίας, πού κάνουν τούς ἀνθρώπους εὐτυχισμένους, εἰρηνικούς.

στ. Λόγια προσευχῆς καί δοξολογίας στό Θεό. Τρεῖς λέξεις, ἕνα ἁπλό «Δόξα τῷ Θεῷ».

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Σίγουρα θά ἔχετε ἀκούσει αὐτό πού μᾶς λέει ὁ Χριστός. «Ἐκ γάρ τοῦ περισσεύματος τῆς καρδίας τό στόμα λαλεῖ» (Ματθ. ιβ’ 34). Ἄν στήν καρδιά μας περισσεύει ἡ ἀγάπη, μέ ἀγάπη θά μιλήσουμε, ἄν περισσεύει ἡ χαρά, μέ χαρά, ἄν περισσεύει τό μίσος καί ἡ κακία, μέ μίσος καί κακία θά μιλήσουμε. Τό πόσα λέμε, τό τί λέμε καί πῶς τό λέμε εἶναι αὐτό πού μᾶς χαρακτηρίζει, εἶναι αὐτό πού ξεχωρίζει ἕναν ἄνθρωπο πού ζεῖ μέ τό Χριστό ἀπό ἕναν ἄνθρωπο πού ζεῖ χωρίς Χριστό. Εἶναι αὐτό πού ξεχωρίζει ἕναν Χριστιανό! Ἀξίζει νά θυμόμαστε ἀπό τήν Ἁγία Γραφή αὐτό πού μᾶς λέει ὁ Ἅγιος Ἰάκωβος ὁ Ἀδελφόθεος: «εἴ τις ἐν λόγῳ οὐ πταίει, οὗτος τέλειος ἀνήρ». Τελικά καί σίγουρα, ἐκεῖνος πού ἔχει καθαρό στόμα, ἐκεῖνος εἶναι καθαρός καί τέλειος.

ΣΥΝΘΗΜΑ: Τέλειοι στά λόγια, τέλειοι σέ ὅλα!

ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα

Η Γ΄ Κυριακή των Νηστειών ονομάζεται ΄΄Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως΄΄. Κατά το τυπικό της ημέρας αυτής, μετά τη Δοξολογία, ο Σταυρός μεταφέρεται με μία σεμνή πομπή στο κέντρο του ναού και παραμένει εκεί όλη την υπόλοιπη εβδομάδα για προσκύνηση από τους πιστούς.

Για ποιο λόγο όμως η Εκκλησία μας όρισε αυτήν την ημέρα για να τιμάται ο Σταυρός;

Βρισκόμαστε στη μέση της Μεγάλης Σαρακοστής. Η φυσική και πνευματική προσπάθεια αρχίζει να γίνεται αισθητή, η κόπωση από τη νηστεία και τις συχνές και μακροσκελείς ακολουθίες είναι πια φανερή. Έχουμε ανάγκη από βοήθεια και ενθάρρυνση, προκειμένου να φθάσουμε αισίως στο τέλος αυτής της αγωνιστικής περιόδου.

Παράλληλα όμως αρχίζουμε να βλέπουμε και το τέλος της πορείας μας και η ακτινοβολία του Πάσχα γίνεται πιο έντονη. Στο Ευαγγελικό ανάγνωσμα αυτής της Κυριακής, ο Κύριος μας προτρέπει΄΄ όστις θέλει οπίσω μου ακολουθείν, απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού και ακολουθήτω μοι΄΄ (Μαρκ.8,34). Όλοι οι άνθρωποι έχουμε από έναν σταυρό. Δεν μπορούμε όμως να τον σηκώσουμε, αν δεν ατενίζουμε το Σταυρό που Εκείνος σήκωσε. Ο δικός του Σταυρός είναι εκείνος που θα μας σώσει, που θα δώσει νόημα και στους δικούς μας σταυρούς, διότι ο Χριστός, ενώ ήταν αναμάρτητος, εκούσια σταυρώθηκε και πέθανε, προκειμένου να σηκώσει Εκείνος το βάρος όλων των αμαρτιών των ανθρώπων ανά τους αιώνες και με την Ανάστασή Του, να χαρίσει στους ανθρώπους την αιώνια ζωή.

Ποιος όμως είναι ο σταυρός που ο καθένας από εμάς σηκώνει;

Ο σταυρός είναι οι θλίψεις, οι αρρώστιες, οι πάσης φύσεως δυσκολίες που όλοι μας περνάμε σε αυτήν τη ζωή, είναι η νηστεία, η αγρυπνία και οι πνευματικοί αγώνες που κάνουμε καθώς και τα πάθη και οι αμαρτωλές κλίσεις μας. Ο πιστός χριστιανός έχει την πεποίθηση ότι ο Χριστός τον παρακολουθεί άγρυπνα στον αγώνα του και επιτρέπει τις όποιες δυσκολίες προς καλλιέργεια της πίστης, της υπομονής του, της κατά Χριστόν μόρφωσης και σωτηρίας του. Όταν ο πιστός σηκώνει το σταυρό του με αυτό το φρόνημα, ο Κύριος τον διαβεβαιώνει ότι ΄΄ ο ζυγός μου χρηστός εστί και το φορτίον μου ελαφρόν΄΄.

Τι ήταν όμως αρχικά ο σταυρός;

Ήταν ο Ρωμαϊκός τρόπος εκτελέσεως για τους σκλάβους, τους ξένους και τους μεγάλους εγκληματίες που δεν ήταν Ρωμαίοι πολίτες. Ήταν ο πιο αγωνιώδης και επώδυνος θάνατος. Οι Εβραίοι δεν είχαν το σταυρό σαν όργανο εκτελέσεων θανατικής καταδίκης. Γι΄αυτούς ίσχυε ο λιθοβολισμός. Μόνο σε ορισμένες κραυγαλέες περιπτώσεις βαρειών εγκλημάτων για παραδειγματισμό κρέμαγαν το νεκρό πια σώμα του καταδίκου από ένα δέντρο. Ο απόστολος Παύλος γράφει πως εκείνος που σταυρώνεται στο ξύλο, θεωρείται καταραμένος. Ο Χριστός σταυρώθηκε με αυτόν τον φρικτό τρόπο και αυτό ήταν σημάδι έσχατης ταπείνωσης. Αυτό το βάσανο του Κυρίου μας, έγινε το κλειδί που άνοιξε τον Παράδεισο, καθαγίασε το σταυρό. Ο σταυρός λοιπόν μετατράπηκε σε σύμβολο που δίνει θάρρος, δύναμη και ζωή μετά τη λυτρωτική θυσία που έγινε στο Γολγοθά εκείνη την Παρασκευή.

Τι απαντά η Εκκλησία σε αυτούς που υποστηρίζουν ότι η προσκύνηση του σταυρού παραπέμπει σε ειδωλολατρικές συνήθειες;

Η Εκκλησία δεν προσκυνά τον Σταυρό ως άψυχο ξύλο αλλά τιμά τον Σταυρό σαν σύμβολο της μεγάλης θυσίας του Χριστού, από την οποία απορρέει η χάρη, ο αγιασμός και η σωτηρία του ανθρώπου. Τον προσκυνά σαν το σημείο του Υιού του ανθρώπου, που έχει προσλάβει μυστικά και ακατάλυπτα τη χάρη και τη δύναμή Του. Ασπαζόμαστε το Σταυρό, δείχνοντας τη γνήσια διάθεση της ψυχής μας προς τον Εσταυρωμένο, σύμφωνα και με τον Άγιο Ιερώνυμο.

Ο Θεός φανέρωσε με κάποιο τρόπο πως το σημείο του Σταυρού αποτελεί το σύμβολό Του;

• Το πασίγνωστο περιστατικό της εμφανίσεως στον Άγιο Κωνσταντίνο του φωτεινού σταυρού με την επιγραφή ΄΄εν τούτω νίκα΄΄και μάλιστα μέρα μεσημέρι με μάρτυρες όλους τους άνδρες του στρατεύματός του.

• Η θεραπεία του παράλυτου ειδωλολάτρη ιερέα του Απόλλωνα στην Πάτμο από τον Άγιο Ιωάννη το θεολόγο, ο οποίος τον σφράγισε με το σημείο του σταυρού.

• Το θαύμα που έγινε στον Άγιο Επιφάνιο Κύπρου όταν ήταν δεκάχρονο παιδί και τραυματίστηκε σοβαρά από ένα ατίθασο γαϊδούρι, που τον έριξε κάτω. Τότε ο ευσεβής χριστιανός Κλεόβιος, τον σταύρωσε τρεις φορές στο χτυπημένο μέλος και αμέσως ο μικρός γιατρεύτηκε και σηκώθηκε. Ο ίδιος άγιος, πολύ αργότερα, σταύρωσε τρεις φορές την κόρη του βασιλιά της Περσίας και την απάλλαξε από το δαιμόνιο που την βασάνιζε. Στο πέρασμα των αιώνων αναρίθμητα είναι τα θαύματα που έχουν επιτελεστεί με τη βοήθεια του τιμίου και ζωοποιού Σταυρού.

Πού συναντάται η χρήση του Σταυρού στη θεία λατρεία και στην καθημερινή ζωή των πιστών;

Κατά τη διάρκεια των ακολουθιών όπου γίνεται λόγος για ευλογία, σχηματίζεται από τον ιερέα τύπος σταυρού, δηλαδή ο ιερέας σταυροειδώς ευλογεί τον πιστό λαό. Επίσης το σημείο του Σταυρού είναι αποτυπωμένο στη ναοδομία, στην εικονογραφία, στην εκκλησιαστική διακοσμητική, στα λειτουργικά βιβλία, στα ιερά άμφια, στα ιερά σκεύη.

Και στην καθημερινή μας ζωή όμως κάνουμε πολύ συχνά τα σταυρό μας, όταν κάνουμε την προσευχή μας, όταν ξυπνούμε το πρωί, πριν κοιμηθούμε το βράδυ, πριν το φαγητό, όταν περνάμε μπροστά από ιερούς ναούς, όταν κάτι μας τρομάξει ή μας ξαφνιάσει ή όταν ακούσουμε μία ευχάριστη ή δυσάρεστη είδηση.

Γνωρίζουμε όμως πώς πρέπει σωστά να κάνουμε το σταυρό μας και τι συμβολίζουν οι κινήσεις που κάνουμε σχηματίζοντας το σημείο του σταυρού;

Όταν ενώνουμε τα τρία πρώτα δάχτυλα του δεξιού χεριού, ομολογούμε την πίστη μας στον ένα Θεό, που είναι ταυτόχρονα και τρία πρόσωπα-ο Πατήρ, ο Υιός και το Άγιο Πνεύμα- ομοούσια, ενωμένα μεταξύ τους αχωρίστως και αδιαιρέτως. Τα άλλα δύο δάχτυλα, που ακουμπούν στην παλάμη, συμβολίζουν τις δύο φύσεις, δύο θελήσεις και δύο ενέργειες του Κυρίου μας, τη θεία και την ανθρώπινη. Με αυτόν τον τρόπο κάνουμε μία συμβολική ομολογία της ορθοδόξου πίστεώς μας. Μετά φέρνουμε το χέρι στο μέτωπο, φανερώνοντας ότι αγαπούμε το Θεό με όλη τη διάνοιά μας. Κατόπιν το χέρι έρχεται στην κοιλιά. Έτσι δηλώνουμε συμβολικά ότι προσφέρουμε στον Κύριο όλες τις επιθυμίες μας και τα συναισθήματά μας. Τέλος φέρνουμε το χέρι στους ώμους πρώτα στο δεξιό και μετά στον αριστερό, ομολογώντας ότι κάθε σωματική μας δραστηριότητα ανήκει σε Εκείνον.

Συμπληρωματική σε αυτήν την ερμηνεία είναι και η θεολογικότατη ερμηνεία του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού σύμφωνα με την οποία το χέρι στο μέτωπο δηλώνει την προσκύνηση του Θεού στον ουρανό, το χέρι στην κοιλιά δείχνει ότι προσκυνούμε και λατρεύουμε τον Κύριο που σαρκώθηκε στην κοιλιά της Παναγίας για τις αμαρτίες μας. Βάζοντας το χέρι στον δεξιό ώμο, παρακαλούμε το Θεό να μας συγχωρέσει και να μας βάλει στα δεξιά Του με τους δίκαιους, ενώ με την κίνηση στον αριστερό ώμο, Τον παρακαλούμε να μη μας βάλει στα αριστερά Του με τους αμαρτωλούς.

Όπως διαπιστώνουμε από τα παραπάνω, ο σταυρός περικλείει όλα τα σωτηριώδη γεγονότα, που οικονόμησε η αγάπη του Θεού για τον άνθρωπο. Ας τον χρησιμοποιούμε όσο πιο συχνά μπορούμε ομολογώντας ζωντανά την πίστη μας και αγιάζοντας κάθε πτυχή της καθημερινής και της πνευματικής μας ζωής.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: «Σταυρός, ὁ φύλαξ πάσης τῆς οἰκουμένης».

ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα