ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Σήμερα/αύριο εορτάζουμε τα Εισόδια της Θεοτόκου (21 Νοεμβρίου). Η Παναγία, μικρό κοριτσάκι, αφιερώνεται στον Θεό. Όλοι γνωρίζουμε πόσο η Εκκλησία μας τιμά την Παναγία, περισσότερο από όλους τους αγίους και τα αγγελικά τάγματα. Γιατί; (…)
Για την εξαιρετική καθαρότητα και αρετή της. Η μεγάλη όμως τιμή που της αποδίδουμε δεν εξηγείται μόνο από αυτό, αλλά κυρίως από την εξαιρετική δωρεά – λόγω ακριβώς αυτής της καθαρότητας – να γίνει Μητέρα του Θεού κατά την ανθρώπινη φύση Του. Έχει λοιπόν ένα μοναδικό αξίωμα: τη Θεομητορία. Έχει μία εξέχουσα θέση στο μυστήριο της θείας ενανθρωπήσεως. Με την υπακοή της συνέβαλε στη σωτηρία του ανθρώπινου γένους, που ενήργησε ο δι’ αὐτῆς ενανθρωπήσας Υιός του Θεού.
Αποτελεί λοιπόν η εορτή των Εισοδίων μία ωραία ευκαιρία να μάθουμε τη ζωή της, αλλά και να συνειδητοποιήσουμε πόσο κοντά μας είναι, πόσο μπορεί να μας βοηθήσει στον αγώνα και τη ζωή μας.

ΔΙΗΓΗΣΗ: Ο ΒΙΟΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ
Οι γονείς της Παναγίας λέγονταν Ιωακείμ και Άννα. Ήταν άνθρωποι πολύ μεγάλης αρετής και ευσεβείας. Είχαν όμως ένα μεγάλο πόνο: δεν είχαν παιδιά. Γι αὐτό και παρακαλούσαν θερμά τον Κύριο να τους δώσει παιδί. Η δικαία Άννα μάλιστα έταξε στον Θεό ότι, αν της έδινε παιδί, θα το αφιέρωνε σ Ἐκεῖνον. Οι πολλές προσευχές τους εισακούστηκαν και έτσι απέκτησαν τη Μαρία. Σε ηλικία τριών ετών την οδήγησαν στο Ναό του Σολομώντος για να εκπληρώσουν το τάμα τους∙ την παρέδωσαν στους ιερείς του Ναού για να την αναθρέψουν «ἐν παιδείᾳ καί νουθεσίᾳ Κυρίου» (Αυτό ακριβώς εορτάζουμε στα Εισόδια της Θεοτόκου, 21 Νοεμβρίου).
Η μικρή Μαρία συμμετέχει με όλη της την καρδιά στη λατρεία του Θεού και επιδίδεται με ζήλο σε ζωή προσευχής, μελέτης της Παλαιάς Διαθήκης και ακριβούς τηρήσεως των θείων εντολών. Έτσι ετοιμαζόταν – χωρίς βέβαια να το γνωρίζει η ίδια – για τη μεγάλη αποστολή της. Όταν έφθασε σε ηλικία περίπου 15 ετών, οι ιερείς με υπόδειξη του ουρανού την αρραβώνιασαν με τον Ιωσήφ, άνδρα πολύ ευσεβή, όχι για να γίνει σύζυγός της αλλά προστάτης της, και τον ακολουθεί στην πόλη που έμενε στη Ναζαρέτ.
Εκεί, ύστερα από λίγο καιρό συνέβη ο Ευαγγελισμός της. Ο αρχάγγελος Γαβριήλ της ανήγγειλε ότι ο Θεός την εξέλεξε για τη μοναδική αρετή της να γίνει μητέρα του Θεού, να ενανθρωπήσει δι αὐτῆς ο Υιός του Θεού για να σώσει τον κόσμο από την αμαρτία και τον θάνατο. Εκείνη υποτάσσεται με τέλεια υπακοή στη βουλή του Θεού: «Ἰδοὺ ἡ δούλη Κυρίου· γένοιτό μοι κατὰ τὸ ρῆμά σου» (Λουκ. α’ 38). Όταν πλησίαζε ο καιρός να γεννήσει, ταξίδεψε με τον δίκαιο Ιωσήφ στη Βηθλεέμ, απ τήν οποία κατάγονταν, για την απογραφή των Ρωμαίων. Εκεί εξαιτίας της ασπλαχνίας των Βηθλεεμιτών γέννησε τον Θεό σε ένα βρώμικο σταύλο και Τον τοποθέτησε σε μία φάτνη. Την ίδια νύχτα Τον προσκύνησαν κάποιοι ποιμένες, που διηγήθηκαν και τις θαυμαστές εμπειρίες τους. Η Θεοτόκος «πάντα συνετήρει τὰ ρήματα ταῦτα συμβάλλουσα ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτῆς» (Λουκ. β’ 19). Φύλαγε στη μνήμη και την καρδιά της και συνέκρινε όλα τα σχετικά με το θείο βρέφος.
Την όγδοη ημέρα από τη γέννηση του Κυρίου πήγαν στο Ναό για να περιτμηθεί, όπως και κάθε αγόρι ισραηλιτόπουλο, γνήσιος απόγονος του Αβραάμ (Περιτομή του Κυρίου, 1 Ιανουαρίου). Στις 40 ημέρες ξαναπήγαν για να προσφέρουν θυσία για τον καθαρισμό της μητέρας και την αφιέρωσή Του ως πρωτοτόκου. Τότε ο δίκαιος Συμεών θα πάρει με χαρά στην αγκαλιά του τον Ιησού (Υπαπαντή του Κυρίου, 2 Φεβρουαρίου), αλλά και λέγει στη Θεοτόκο τη φοβερή προφητεία:
«Καὶ σοῦ δὲ αὐτῆς τὴν ψυχὴν διελεύσεται ρομφαία» (Λουκ. β’ 35). Την ψυχή σου θα διαπεράσει σπαθί, δηλαδή μια μεγάλη θλίψη (όταν θα Τον έβλεπε πάνω στο σταυρό). Η Παναγία ποτέ δεν ξέχασε αυτά τα λόγια∙ τα είχε πάντα μπροστά της και ετοιμαζόταν.
Αργότερα προσκυνούν το Βρέφος οι Μάγοι, και η αγία οικογένεια δοκιμάζει την προσφυγιά στην Αίγυπτο για ν ἀποφύγει τη μανία του Ηρώδη. Μετά τον θάνατό του εγκαθίστανται στη Ναζαρέτ. Εκεί μεγάλωσε ο Κύριος με απόλυτη υπακοή στη μητέρα και τον προστάτη Του. Πότε δεν τους στενοχώρησε εκτός από τότε που, όταν ήταν 12 ετών, κατέβηκαν στην Ιερουσαλήμ για το Πάσχα και παρέμεινε στο Ναό. Τότε με μεγάλη αγωνία Τον αναζήτησαν οι γονείς Του, αλλά Εκείνος τους απάντησε ότι έπρεπε να είμαι στο σπίτι του Πατέρα μου (Λουκ. β’ 41-52).
Ο Ιησούς είναι ήδη 30 ετών και αρχίζει τη δημόσια δράση Του. Σ ἕνα γάμο στην Κανά της Γαλιλαίας θα κάνει το πρώτο Του θαύμα, πρόωρα, χάρη στη παρέμβαση της μητέρας Του. Κατά τις περιοδείες και τα κηρύγματά Του Τον ακολουθεί διακριτικά και χαίρεται με τη φανέρωση της μεσσιακής Του ιδιότητας, λυπείται όμως με την απιστία και πείσμονα αντιλογία των Ιουδαίων και τον φθόνο και την επιβουλή των Φαρισαίων∙ με αποκορύφωμα στο Γολγοθά, όπου δοκιμάζει τη ρομφαία του Συμεών. Στέκεται κοντά στο σταυρό του Υιού της και ζει το Πάθος Του όσο κανείς άλλος. Τότε ο Κύριος ανέθεσε την προστασία της στον ευαγγελιστή Ιωάννη. Πήρε μέρος στην Αποκαθήλωση και την Ταφή και μαζί με άλλες μυροφόρες επισκέφθηκε τον τάφο Του. Χάρηκε περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον με την Ανάσταση του Υιού της. Στην πρώτη Εκκλησία ετιμάτο από όλους τους πιστούς ως η μητέρα του Θεού.
Έπειτα από χρόνια άγγελος την πληροφόρησε ότι πλησιάζει ο καιρός της εκδημίας της. Τότε εκείνη γεμάτη χαρά φωταγώγησε το σπίτι της και κάλεσε συγγενείς και γείτονες. Με θεία νεύση σύννεφα έφεραν στην Ιερουσαλήμ τους αγίους αποστόλους (πλην του αποστόλου Θωμά) για να παραστούν στην κηδεία της. Τους ευλόγησε και παρέδωσε ειρηνική την ψυχή της στον Υιό της, που είχε έλθει με πλήθος αγγέλων να την παραλάβει. Με πομπή οδήγησαν το σώμα της στη Γεθσημανή για να ταφεί. Κάποιος όμως από τους άπιστους Ιουδαίους όρμησε ν ἀναποδογυρίσει το νεκροκρέβατο, αλλά του κόπηκαν τα χέρια. Μετανοημένος ζήτησε το έλεος του Θεού και θεραπεύτηκε. Τρεις ημέρες μετά την ταφή κατέφθασε και ο απόστολος Θωμάς. Ανοίχθηκε ο τάφος, για να προσκυνήσει το ιερό της λείψανο. Το σώμα της όμως δεν ήταν μέσα. Είχε μεταστεί στους ουρανούς. Είχαν απομείνει μόνο η εσθήτα και η ζώνη της, τα οποία όλοι ασπάστηκαν και γέμισαν με άφατη ευωδία και χάρη. Ασφαλίστηκε ο τάφος και διεδόθη το θαύμα.

ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ - ΕΦΑΡΜΟΓΗ

Αυτή είναι, πολύ σύντομα, η ζωή της Παναγίας. Θα χρειαζόταν να αφιερώσουμε πολλές συγκεντρώσεις για ν αναλύσουμε το κάθε γεγονός της ζωής της και να αντιληφθούμε τον πλούτο των αρετών της που φανερώνονται μέσα από αυτά. Σήμερα ας προσπαθήσουμε μόνο να καταλάβουμε ποιά είναι η παρουσία της στη ζωή μας.

1. Πως η Θεοτόκος είναι παρούσα στη ζωή μας; (…)
Είναι παρούσα στη ζωή του καθενός μας και στην ιστορία του κόσμου, με τις πρεσβείες της που σκεπάζουν όλο τον κόσμο και τα αναρίθμητα θαύματα που μαρτυρούν το στοργικό της ενδιαφέρον για την σωτηρία όλων των ανθρώπων. Ωστόσο, αν κανείς ζει μακριά από τον Θεό, δεν απολαμβάνει τη δραστική προστασία της. Όπως μια μητέρα που θέλει να ευεργετεί με κάθε τρόπο τα παιδιά της, αλλά εκείνα την κρατούν σε απόσταση.

2. Πως όμως θα την νιώθουμε πιο κοντά μας; Πως θα απολαμβάνουμε όσο πιο πλούσια τη χάρη των πρεσβειών της; (…)
α. Με το να έχουμε επικοινωνία μαζί της, να της μιλάμε. Να εκκλησιαζόμαστε κατά τις θεομητορικές εορτές και στις ακολουθίες προς τιμήν της: Παρακλήσεις, Χαιρετισμούς. Αλλά και στην ατομική μας προσευχή να συνηθίζουμε να της μιλάμε. Να της λέμε τα προβλήματά μας, τις θλίψεις, τους πόθους μας. Να ζητάμε τη βοήθειά της. Είναι μητέρα μας, μητέρα όλων των χριστιανών, και έτσι να την νιώθουμε. Εάν την τιμούμε και την ικετεύουμε, θα απολαμβάνουμε πλούσιες τις δωρέες της.
β. Να την έχουμε πρότυπό μας στον αγώνα της αρετής. Τέλειο πρότυπό μας, ύψιστο και μοναδικό, είναι ο Κύριός μας. Αλλά και οι άγιοι είναι, ως μιμητές Του∙ εξαιρέτως η πανάσπιλος Μαρία. Η Παναγία είναι βέβαια θησαυροφυλάκιο αρετών, ας σταθούμε όμως σε τέσσερις αρετές της:
• τήν ταπείνωσή της. Η Παναγία ήταν η πιο ταπεινή από όλους τους ανθρώπους. Γι αὐτό και ο Θεός την ύψωσε πάνω από όλους. Στην ωδή της αυτό ακριβώς λέει με διάφορα λόγια: ότι ο Θεός ευλογεί τους ταπεινούς, ενώ εγκαταλείπει και καταισχύνει τους υπερηφάνους. Σε όποιον άνθρωπο δεν υπάρχει ιδέα για τον εαυτό του, λέει ο όσιος Νικόδημος ο Αγιορείτης – όπως στην Παναγία – σ αὐτόν δεν υπάρχουν και πτώσεις. Η ταπείνωσή της ήταν η αιτία της καθαρότητάς της.
• τήν αγάπη της προς τον Θεό. Αγάπησε τον Θεό με όλη την ύπαρξή της. Αυτή ήταν η χαρά της, αυτή ήταν η συνεχής ασχολία της: να προσεύχεται και να μελετά τον λόγο του Θεού, από τα παιδικά της χρόνια. Κι όταν έκανε άλλες δουλειές, και τότε δεν έφευγε ο νους της από Εκείνον. Και πάντα είχε μπροστά της τις άγιες εντολές, ποιό είναι το ευάρεστο ενώπιόν Του• και αυτό έπραττε. Ας μάθουμε λοιπόν κι εμείς να ασχολούμαστε με τον Θεό, όσο αντέχουμε, ν ἀναζητοῦμε την επικοινωνία μαζί Του. Μόνο κερδισμένοι θα βγούμε.
• τήν καθαρότητά της. Η Παναγία, όπως είδαμε, είχε πεντακάθαρη καρδιά. Καμιά αμαρτωλή σκέψη, καμιά κακή διάθεση, καμία σκοτεινή επιθυμία δεν είχαν θέση στο νου και στην ψυχή της. Γι’ αυτό και ονομάζεται «καθαρωτέρα λαμπηδόνων ἡλιακῶν». Είναι πιο λαμπρή, πιο καθαρή κι απ’ τις ακτίνες του ήλιου. Ας αγωνιζόμαστε κι εμείς να διατηρούμε καθαρή την καρδιά μας. Ακόμη κι αν ζούμε σε περιβάλλον μας όπου κυριαρχεί το κακό κι η αμαρτία, ακόμη κι αν το ρεύμα του κακού είναι ισχυρό γύρω μας και μας περικυκλώνουν οι προκλήσεις και η αμαρτία, ας θυμόμαστε την Αγνή Παρθένο Μαρία και ας αγωνιζόμαστε να την μιμηθούμε. Στον αγώνα αυτό για την αγνότητα πολύ θα μας βοηθήσει το ταπεινό φρόνημα, που είπαμε, αλλά και η προσευχή και η μελέτη της Αγίας Γραφής. Όταν γεμίζει ο νους μας από τα θεία νοήματα τότε αγιάζεται και φεύγουν οι αισχροί λογισμοί και οι κακές επιθυμίες.
• τήν πίστη και υπομονή της στις θλίψεις. Η Παναγία, όπως είδαμε, πέρασε μεγάλες θλίψεις στη ζωή της. Τα υπέμεινε όλα αγόγγυστα και καρτερικά, με ακλόνητη ελπίδα στον Θεό. Ας υπομένουμε λοιπόν κι εμείς κατά το μοναδικό παράδειγμά της ο,τι επιτρέπει ο Θεός στη ζωή μας. Και αν σηκώνουμε το σταυρό μας με υπομονή, θα ζούμε και τη χαρά της αναστάσεως.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Παιδιά, στην πνευματική μας ζωή οικονόμησε ο Θεός να μας δώσει μοναδικό συμπαραστάτη τη βασίλισσα των αγγέλων. Ας συνηθίζουμε να την σκεπτόμαστε, το πανάγιο παράδειγμά της. Ας μάθουμε να επικοινωνούμε μαζί της, να την τιμούμε, να την μεγαλύνουμε, αλλά και να ζητούμε τη βοήθειά της. Και τότε πόσο πιο ελαφρύς και καρποφόρος θα γίνει ο αγώνας μας!

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Η Θεοτόκος μητέρα και πρότυπό μας.

ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Τις προάλλες άκουσα δυό φίλους να  συζητούν:
—Τα έμαθες; Δικαιούσαι στο κινητό σου απεριόριστο δωρεάν χρόνο ομιλίας αν είσαι συνδρομητής πάνω από 2 χρόνια. Έχεις ενεργοποιήσει την  προσφορά;
—Μα δεν ήξερα τίποτε. Πρώτη φορά ακούω τέτοιο πράγμα! Πρέπει να πληρώσω   κάτι;
—Όχι. Απλώς στείλε ένα μήνυμα στην υπηρεσία και ενεργοποιείται   αυτόματα...
—Τι κρίμα να μην το ήξερα νωρίτερα... και πλήρωνα τόσα   χρήματα...

***

Δεν πρόκειται βέβαια να συζητήσουμε αυτή την ώρα για τα κινητά τηλέφωνα. Αυτό όμως που θα υπογραμμίσουμε είναι κάτι που ισχύει όχι μόνο για τα κινητά αλλά και για κάθε συσκευή η πρόγραμμα νέας τεχνολογίας: Όσο πιο καλά γνωρίζει κανείς τις οδηγίες χρήσεως, τις τεχνικές προδιαγραφές τους ή τα προνόμια του προγράμματος τόσο πιο ωφέλιμα και αποδοτικά μπορεί να  τα χρησιμοποιεί.
Ωστόσο αν αυτό ισχύει για τα τεχνολογικά επιτεύγματα του ανθρώπου, τι θα μπορούσαμε να πούμε για τα δημιουργήματα του Θεού; Ειδικά σήμερα, θα επικεντρώσουμε την προσοχή μας  στο τελειότερο δημιούργημα του Θεού: τον άνθρωπο! Θα δούμε πως μας έφτιαξε ο Θεός, με τι προδιαγραφές και ποιό σκοπό. Και στ’ αλήθεια θα εκπλαγούμε όταν ανακαλύψουμε πόσο ψηλά μπορούμε να φτάσουμε!

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ
Αρχικά θα μιλήσουμε λίγο για την ύπαρξη του Θεού. Σύμφωνα με  το δόγμα  της  πίστεώς μας ο Θεός είναι αυθύπαρκτος. Δε δημιουργήθηκε από κανέναν, δεν οφείλει την ύπαρξή Του σε τίποτα. Είναι τρισυπόστατος. Ένας Θεός με τρεις υποστάσεις. Ένας Θεός που διακρίνεται σε τρία πρόσωπα: τον Πατέρα,  τον Υιό και  το Άγιο Πνεύμα. Ο Πατέρας είναι αγέννητος,  ο Υιός γεννητός  από τον Πατέρα αχρόνως και το Άγιο Πνεύμα εκπορευτό από τον Πατέρα. Είναι λοιπόν μία συντροφιά τριών προσώπων που υπάρχουν αδιάκοπα μεταξύ τους εν αγάπη. Ο ίδιος ο Θεός είναι αγάπη. Εξαιτίας αυτής της αγάπης δημιούργησε τον άνθρωπο, έτσι ώστε να μετέχει και αυτός σε αυτήν. Όλα τα δημιουργήματά του Θεού είναι κτιστά. Ακόμη και οι άγγελοι που ανήκουν στις πνευματικές δυνάμεις είναι κτίσματα του  Θεού.
1. Τι ακριβώς διδάσκει η Εκκλησία μας για τη δημιουργία του ανθρώπου; Η Αγία Γραφή αναφέρει για τη δημιουργία του  ανθρώπου:
Την 6η ημέρα, όταν πλέον είχε ολοκληρωθεί η δημιουργία του κόσμου, ο Θεός Πατήρ είπε στον Υιο και στο Αγιο Πνεύμα: «Ποιήσωμεν ἄνθρωπον κατ᾿ εἰκόνα ἡμετέραν καὶ καθ᾿ ὁμοίωσιν» (Γεν. α´  26). Δηλαδή, ας φτιάξουμε τον άνθρωπο, το πιο θαυμαστό και τιμημένο απ ὅλα μας τα δημιουργήματα, αφού γι αὐτόν έγιναν όλα, «κατ᾿ εἰκόνα ἡμετέραν», δηλαδή με εξαιρετικά χαρίσματα και θείες ικανότητες: ψυχή αθάνατη, νου και λογική, ελεύθερη θέληση, ικανότητα να ερευνά και να δημιουργεί∙ να εξουσιάζει όλο τον υλικό κόσμο! Να τον φτιάξουμε και «καθ ὁμοίωσιν»: Ωστε, αν θέλει, να μπορεί να μοιάσει σε μας στην αρετή και στην αγιότητα, όσο βέβαια είναι δυνατόν να μοιάζει το κτίσμα στον Κτίστη  του.
–  Προσέξτε τη λέξη «ποιήσωμεν» (ας φτιάξουμε). Τι δείχνει αυτή η λέξη;   (...)
 
Πρώτον, δείχνει ότι η Αγία Τριάδα, ο ένας Θεός μας, είναι τρία Πρόσωπα. ( Ο Πατήρ μιλάει στον πληθυντικό, παρουσιάζεται να εκφράζει τη βουλή Του προς τα άλλα δύο θεία   Πρόσωπα).
Δεύτερον, θα πει ότι με ιδιαίτερη φροντίδα θα τον  έφτιαχνε  ο  Θεός τον  άνθρωπο.  Οχι μόνο με ένα λόγο, όπως όλα τα άλλα.
– Και πραγματικά. Με ιδιαίτερη φροντίδα τον έφτιαξε. Θυμάστε πως;   (...)
Η Αγία Γραφή μας πληροφορεί πάλι∙«καὶ ἔπλασεν ὁ Θεὸς τὸν ἄνθρωπον, χοῦν ἀπὸ τῆς γῆς» (Γεν. β´ 7). Ας προσέξουμε αυτά τα λόγια. Πήρε, λέει, χώμα από τη γη ο Θεός∙ και, σαν άριστος καλλιτέχνης  πηλοπλαστικής, έπλασε τον άνθρωπο  (τον  Αδάμ∙ που σημαίνει: από χώμα, χοϊκός).   Να φανταστούμε τον  πάνσοφο Δημιουργό την ώρα  που πλάθει το τελειότερο δημιούργημά Του:  Με τι σοφία, με πόση στοργη, με τι τέχνη θα έστηνε το ανθρώπινο   σώμα!
Μα το καλλιτέχνημα «άνθρωπος» δεν τελείωσε. Διαβάζουμε στο βιβλίο της Γενέσεως: «Καὶ ἐνεφύσησεν εἰς τὸ πρόσωπον αὐτοῦ πνοὴν ζωῆς» (Γεν. β´ 7)! Και το αριστούργημα, από πήλινο άγαλμα, άνοιξε τα μάτια και είδε τον Δημιουργό του! Στο αντίκρισμά Του η καρδιά πάλλει, κτυπά... Τα χέρια κινούνται... Τα αυτιά ακούνε... Το πλάσμα - άνθρωπος παίρνει   ζωη!...
Το σημαντικότερο όμως είναι το γεγονός ότι ο Δημιουργός Θεός έπλασε τον άνθρωπο «κατ εἰκόνα... και καθ  ὁμοίωσιν».
2. Τι σημαίνει ότι ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο «κατ εικόνα» Του και «καθ    ὁμοίωσιν»;
Του χάρισε ένα ξεχωριστό και μοναδικό δώρο που σε κανένα Του πλάσμα δεν είχε χαρίσει. Τον ξεχώρισε μ αὐτό από όλη την άλλη δημιουργία. Του έδωσε κάτι από τον εαυτό Του. Τωρα ο άνθρωπος έχει επάνω του κάτι θεϊκό. Αυτό θα πει πως είναι πλασμένος «κατ εἰκόνα» του Θεού. Δηλαδή, δεν είναι μόνο χώμα και ύλη αλλά έχει νου και λογική. Θεληση και ελευθερία! Θα μπορούσαμε να φαντασθούμε τη χαρά του Θεού, όταν είδε έτοιμη  αυτή την  «εικόνα»;  Τη χαρά  των  Αγγέλων, όταν είδαν αυτό το πλάσμα του Θεού, που τούς έμοιαζε σε τόσα   χαρίσματα;
Και προχωρεί ακόμα ο Θεός στις δωρεές της αγάπης Του. Δινει στον άνθρωπο  τη δυνατότητα, αν το θελήσει, να μοιάσει στο Δημιουργό του! (Αυτό θα πει ότι τον έπλασε και «καθ ὁμοίωσιν»). Οπως για κάθε πλάσμα Του όρισε ένα σκοπό και  προορισμό,  στον  άνθρωπο χαρίζει  τον υψηλότερο προορισμό και σκοπό! Να μοιάσει στο Θεο. Να μοιραστεί μαζί Του σε μια ουράνια κοινωνία τη δόξα Του. Τι θαύμα και ασύλληπτο  μεγαλείο!
Ο άνθρωπος, λοιπόν, φτιάχτηκε με ιδιαίτερη φροντίδα και αγάπη απ’ τον Θεό. Τον έπλασε    ο Ίδιος με χώμα από τη γη, φύσηξε πνοή ζωής, του έδωσε σύντροφο, τον έβαλε να εξουσιάζει στη   γη και του χάρισε το μεγαλύτερο δώρο: τον έπλασε «κατ’ εικόνα» και «καθ’ ομοίωσίν»   Του.
Οι Άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας διδάσκουν ότι ο Θεός έφτιαξε τον  άνθρωπο  κατά  την  εικόνα Του, δηλαδή σύμφωνα με το δεύτερο Πρόσωπο της Αγίας Τριάδας, που είναι ο Υιός. Ο άνθρωπος έχει μία καταπληκτική σχέση αντιστοιχίας με το Χριστό. Ο αρχικός λοιπόν σκοπός δημιουργίας του ανθρώπου είναι να συναντηθεί με το Χριστό. Αυτό πρωτοξεκίνησε  με  την  σάρκωση του Υιού και θα ολοκληρωθεί στη Δευτέρα Παρουσία. Βλέπουμε λοιπόν πως αυτομάτως αλλάζει η οπτική του χριστιανού. Ενώ όλος ο υπόλοιπος κόσμος φοβάται τη συντέλεια του κόσμου,   ο χριστιανός την περιμένει για να ενωθεί πλήρως με το Χριστό, ολοκληρώνοντας έτσι το μοναδικό σκοπό υπάρξεώς του.
3. Βρίσκει ο πιστός το πραγματικό νόημα της  ζωής;
Έτσι αποκτούν τα πάντα γύρω από τη ζωή των ανθρώπων το πραγματικό τους νόημα . Ο καθημερινός αγώνας για την πνευματική ζωή γίνεται πλέον ουσιαστικός. Ο χριστιανός πιστεύει και αγωνίζεται για την κατάκτηση των αρετών όχι γιατί έτσι έμαθε, γιατί έτσι μεγάλωσε, γιατί βλέπει    με παρωπίδες τον κόσμο και δε γνώρισε κάτι άλλο. Αλλά γιατί γνωρίζει ότι δημιουργήθηκε για να ενωθεί με το Θεό και αυτό είναι το καλύτερο για αυτόν, διότι αποτελεί την προδιαγραφή της δημιουργίας του.
Η κατάκτηση των αρετών που διδάσκει η Εκκλησία μας, της μακροθυμίας, της  αγάπης  ακόμη και στους εχθρούς, της συγχωρητικότητας, της αοργησίας, της πραότητας, της  υπομονής,  του ταπεινού φρονήματος, της ελεημοσύνης χαρίζουν στον άνθρωπο την ελευθερία και την πληρότητά του, αληθινή ποιότητα και νόημα  ζωής.
Για αυτό το λόγο βλέπουμε ανθρώπους που ζουν στον κόσμο με όλα τα καλά  και  τις  ανέσεις να έχουν ανεκπλήρωτο κενό μέσα τους, διότι ζουν μακριά από τον  Χριστό  και  από  την άλλη βλέπουμε μοναχούς αναχωρητές και ασκητές που δεν έχουν ούτε τα απαραίτητα για  να ζήσουν να λάμπουν από χαρά, διότι βρίσκονται κοντά στο στόχο της ένωσής τους με τον Θεό. Το   πως θα βαδίσουμε αυτόν το δρόμο μας το δείχνει η εκκλησία μας με τα ζωντανά παραδείγματα    των αγίων όλων των αιώνων. Τα εφόδια που μας δίνει   είναι τα μυστήριά της, η παράδοσή της και    ο τρόπος ζωής των αγίων. Είναι στο χέρι μας να αξιοποιήσουμε την ευκαιρία που μας δίνεται, έτσι ώστε να βελτιώσουμε κατά πολύ την ποιότητα της παρούσας ζωής μας και να κερδίσουμε την αιώνια.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Παιδιά, έχετε προσέξει κάτι; Οταν ο ιερέας θυμιατίζει στην εκκλησία, αφού θυμιατίσει τις εικόνες του Κυρίου, της Παναγίας, των Αγίων, γυρίζει και θυμιατίζει όλους εμάς!  Εναν-έναν!  —  Γιατί μας θυμιατίζει μαζί με τις εικόνες; (...) Γιατί είμαστε και μεις εικόνες. Ο  καθένας από εμάς  είναι εικόνα του Θεού!
Εφόσον λοιπόν γνωρίζουμε αυτή τη μεγάλη αλήθεια, ας βγάλουμε κάποια συμπεράσματα:

α) Να τιμούμε την «εικόνα» κάθε  ανθρώπου.
Οφείλουμε να σεβόμαστε και να τιμούμε κάθε άνθρωπο, όσες ελλείψεις και αν έχει. Να σκεπτόμαστε ότι είναι κι αυτός εικόνα του Θεού. Ποτέ περιφρόνηση, ασχημοσύνη, κακοποίηση, προσβολή, κακολογία. Βλέπουμε στην εποχή μας ότι ο κόσμος της αμαρτίας έχει εξευτελίσει τη  θεϊκή εικόνα του ανθρώπου! Φονοι, μαρτύρια, πείνα, πόλεμοι, προσφυγιά! Αλλά και άσχημη ζωη, αμαρτωλή.  Αταίριαστη τελείως για εικόνες του  Θεού!
β) Να μην εκθέτουμε «την εικόνα του Θεού» σε  καταστροφή.
Εχω δει συχνά εικόνες παλιές στο Ναο η στο σπίτι, που τα χρόνια, η σκόνη, οι καπνοί τις έχουν μαυρίσει. Εχουν σκεπάσει τα χρώματα και την ομορφιά τους, γιατί δεν φροντίσαμε να τις προσέξουμε απ τήν καταστροφή. Και σας ρωτώ: Μηπως συμβαίνει το ίδιο και με μας; Την εικόνα  του Θεού μέσα μας, νου και ψυχή, τα διατηρούμε καθαρά και αγνά, όπως Εκεῖνος τα έπλασε; Η μήπως με χίλιους δυο καπνούς και καυσαέρια, δηλαδή με τις αμαρτίες μας, τη μουντζουρώνουμε  και την αλλοιώνουμε;... Αντί λοιπόν να μαυρίζουμε την εικόνα του Θεού, να την επιμελούμαστε, να τη φροντίζουμε να διατηρείται καθαρή. Λοιπόν, επιμέλεια στη θεία εικόνα! Πως;   (...)
Με την προσοχή μας. Τη διόρθωσή μας. Να την καθαρίζουμε με τη μετάνοια και την ιερά εξομολόγηση. Την προσευχή μας. Τον εκκλησιασμό μας. Να λέμε στον εαυτό μας, όταν πάει να μας παρασύρει το κακό: «Και η εικόνα του Θεού μέσα μου;  Όχι, δεν θα τη   λερώσω»!
γ) Να αξιοποιήσουμε τις «τεχνικές προδιαγραφές»  μας.
Ο Θεός μας έχει δώσει τη δυνατότητα να αγωνιστούμε για  να  Του μοιάσουμε. Να  μιμηθούμε  τις αρετές του Θεανθρώπου Κυρίου: ταπείνωση, πραότητα, ανεξικακία, αγάπη κλπ. Αυτός είναι ο μεγάλος προορισμός μας. Να γίνουμε άγιοι, θεοί κατά χάριν! Αυτό ακριβώς μας ζητά ο άγιος Θεός:
«ἅγιοι γίνεσθε, ὅτι ἐγὼ ἅγιός εἰμι» (Α’ Πέτρ. α’ 16).

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: «Ἅγιοι γίνεσθε, ὅτι ἐγὼ ἅγιός  εἰμι».

ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Είναι γνωστό ότι εκτός από τον ορατό κόσμο που μας περιβάλλει, υπάρχει και ο αόρατος κόσμος που είναι επίσης πραγματικός κι ας μην τον αντιλαμβανόμαστε με τις εξωτερικές μας αισθήσεις. Στο Σύμβολο της Πίστεως ομολογούμε: «Πιστεύω εις ένα Θεόν, Πατέρα, Παντοκράτορα, ποιητήν ουρανού και γης, ορατών τε πάντων και αοράτων». Συνεπώς ο Παντοδύναμος Θεός είναι δημιουργός και του ορατού και του αοράτου κόσμου.
Γι’ αυτόν τον αόρατο κόσμο θα μιλήσουμε σήμερα, καθώς μάλιστα στις 8 Νοεμβρίου είναι η εορτή των Παμμεγίστων Ταξιαρχών Μιχαήλ και Γαβριήλ καί όλων των αγίων Αγγέλων.

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ

1. Τι είναι οι Άγγελοι;
Μόνο ο Θεός γνωρίζει τι είναι στη βαθύτερη ουσία τους. Σε εμάς έχει αποκαλυφθεί μόνο ένα μέρος της αλήθειας και αυτό αφορά περισσότερο το έργο τους.
Δημιουργήθηκαν από το Θεό Πατέρα, τον ποιητή του ουρανού και της γης, ορατών τε πάντων και αοράτων, όπως αναφέρεται και στο Πιστεύω. Πρόκειται για μία δημιουργία που έλαβε χώρα πριν γίνουν τα αστέρια και το σύμπαν.
Είναι προσωπικές υπάρξεις παρόλο που δεν είναι άνθρωποι. Σε σύγκριση με εμάς είναι ασώματοι. Σε σύγκριση με το Θεό, που είναι άυλος και ασώματος, έχουν σώματα πνευματικά, λεπτά και αιθέρια. Από αυτή την άποψη υστερούν έναντι του ανθρώπου, γιατί δεν έχουν οργανική σχέση με την υλική δημιουργία και δεν μπορούν να συνδέσουν τον υλικό κτιστό κόσμο με τον Άκτιστο Θεό. Ενώ δηλαδή ο άνθρωπος δημιουργήθηκε λίγο κατώτερος από τους Αγγέλους (Εβρ. 2,6), μπορεί όμως και συγκεφαλαιώνει στο πρόσωπό του τον υλικό και τον πνευματικό κόσμο. Κάτι τέτοιο δεν το μπορούν οι Άγγελοι, παρότι δεν είναι αποκομμένοι και άσχετοι από την υπόλοιπη δημιουργία. Για αυτό και ο Χριστός δεν ήρθε στον κόσμο ως Άγγελος αλλά ως Θεάνθρωπος, συνδέοντας στο πρόσωπό Του Θεότητα και ανθρωπότητα. Μετά από τη θεία Ενσάρκωση, η ανθρώπινη φύση απέκτησε μοναδική δόξα και τιμή, ασύγκριτα μεγαλύτερη από αυτήν των Αγγέλων.
Οι Άγγελοι δεν είναι εκ φύσεως αθάνατοι, γίνονται όμως αθάνατοι «ου φύσει αλλά χάριτι»
(Μ. Βασίλειος), αποκτούν δηλαδή την προσωπική τους αθανασία μέσα από τη σχέση τους με το Θεό. Βλέπουν το πρόσωπο του Θεού όσο είναι δυνατόν και υμνούν και δοξάζουν το θείο μεγαλείο ( Ιωάννης Χρυσόστομος). Κατά τον Άγιο Διονύσιο τον Αρεοπαγίτη ο αγγελικός κόσμος χωρίζεται σε 9 τάγματα: ΣΕΡΑΦΕΙΜ, ΧΕΡΟΥΒΕΙΜ, ΘΡΟΝΟΙ, ΚΥΡΙΟΤΗΤΕΣ, ΔΥΝΑΜΕΙΣ, ΕΞΟΥΣΙΕΣ, ΑΡΧΕΣ, ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΙ,ΑΓΓΕΛΟΙ.
Στις αγιογραφίες εικονίζονται με μορφή ανθρώπου. Γύρω από το κεφάλι υπάρχει το φωτοστέφανο, σύμβολο της χάρης του Θεού. Στους ώμους τους έχουν δύο μεγάλες πτέρυγες, σύμβολο της πνευματικής φύσης των αγγέλων. Στο δεξί τους χέρι κρατούν ράβδο, σύμβολο του έργου τους, που είναι μεταξύ άλλων να μεταφέρουν το θέλημα του Θεού στους ανθρώπους.

2. Ποιο είναι λοιπόν το έργο των Αγγέλων;
Έργο τους είναι η δοξολογία του Θεού και η επιτέλεση των εντολών Του. Οι Άγγελοι μεταφέρουν το θέλημα του Θεού στους ανθρώπους, τους προφυλάσσουν από κινδύνους και αναφέρουν τις προσευχές των ανθρώπων στο Θεό. Κάθε χριστιανός έχει το φύλακα Άγγελό του.
Όταν στη ζωή μας τηρούμε τις εντολές του Θεού, ο άγγελός μας χαίρεται για μας. Όταν όμως αμαρτάνουμε, ο άγγελός μας στεναχωριέται και απομακρύνεται από κοντά μας. Οι προστάτες Άγγελοί μας, μας βοηθάνε στον αγώνα τον πνευματικό κατά της αμαρτίας. Οι Άγγελοι λοιπόν είναι «λειτουργικὰ πνεύματα εἰς διακονίαν ἀποστελλόμενα διὰ τοὺς μέλλοντας κληρονομεῖν σωτηρίαν» (Εβρ. 1, 14)
Επαγρυπνούν πάνω στους ανθρώπους, μετέχουν στη χαρά του Θεού όταν μετανοεί ένας αμαρτωλός, δε γνωρίζουν την ημέρα της Δευτέρας Παρουσίας, θα είναι όμως οι εκτελεστές της και θα συνοδεύσουν το Χριστό την ημέρα της ενδόξου παρουσίας Του.
Στις ευχές της κατηχήσεως, λίγο πριν από το Άγιο Βάπτισμα, ο ιερέας παρακαλεί το Θεό να στείλει στη ζωή αυτού Άγγελο φωτεινό. Από τη στιγμή της βαπτίσεώς μας ο φύλακας Άγγελός μας είναι ο πιο πιστός μας φίλος, ο πιο στοργικός αδελφός μας. Παραστέκει πάντα δίπλα μας, εκτός κι αν εμείς τον απομακρύνουμε με κάποια ανεξομολόγητη αμαρτία μας. Μας παρηγορεί στις θλίψεις, απαλύνει τους πόνους μας, συμπάσχει μαζί μας, χαίρεται με την πνευματική μας πρόοδο.
Είναι τόσο δυνατός, ώστε και μόνος του μπορεί να τα βάλει με ολόκληρο στράτευμα.

3. Σε ποια σημεία της Αγίας Γραφής φαίνεται η συνύπαρξη Αγγέλων και ανθρώπων;

• Με διαταγή Αγγέλων (Πραξ. ζ΄ 53) έλαβε ο προφήτης Μωυσής το νόμο του Θεού στο όρος Σινά, για να τον καταστήσει κανόνα της ζωής και παιδαγωγό για τον υπό την καθοδήγησή του ισραηλιτικό λαό.
• Άγγελος Κυρίου εμφανίστηκε και στο Ζαχαρία, για να του αναγγείλει ότι με θαυματουργικό τρόπο θα αποκτήσει υιό, που θα ετοιμάσει το λαό για την υποδοχή του Λυτρωτή.
• Ο αρχάγγελος Γαβριήλ απεστάλη από το Θεό στη Ναζαρέτ, για να φέρει το μήνυμα της θείας ενανθρωπήσεως.
• Άγγελος Κυρίου εμφανίστηκε στο δίκαιο Ιωσήφ, για να κατασιγάσει την τρικυμία των αμφίβολων λογισμών που τάραξαν την ψυχή του, εξαιτίας της υπερφυσικής συλλήψεως της Παναγίας μας.
• Κατά τη γέννηση του Σωτήρος Χριστού θεία μελωδία ακούστηκε από τους αγγέλους προς το Θεό «Δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη εν ανθρώποις ευδοκία».
• Όταν στο τέλος της επίγειας δράσης του Κυρίου είχε αρχίσει η αγωνία του πάθους Του,
• άγγελος από τον ουρανό Τον ενίσχυε (Λουκ. κβ΄ 43).
• Τέλος οι άγγελοι πρώτοι έδωσαν τα ευαγγέλια της χαράς το πρωί της Αναστάσεως.

Και στην πιο πρόσφατη όμως ιστορία της εκκλησίας μας άγιοι άνθρωποι είχαν την εμπειρία της παρουσίας αγγέλων στη ζωή τους. Ο Άγιος Σπυρίδωνας συλλειτουργούσε με αγγέλους. Το ίδιο γινόταν και με τον Άγιο Ιωάννη το Χρυσόστομο καθώς και με νεώτερους αγιασμένους κληρικούς.

4. Ποιοι είναι οι πιο γνωστοί σε εμάς Άγγελοι και για ποιο λόγο;
Σε εμάς πιο γνωστοί είναι οι Αρχάγγελοι Γαβριήλ και Μιχαήλ. Τον Γαβριήλ τον γνωρίζουμε διότι τον βλέπουμε να μεταφέρει τις χαρμόσυνες αγγελίες του Θεού προς τους ανθρώπους.
Ο Μιχαήλ όταν κάποιοι άγγελοι από αλαζονεία θέλησαν να γίνουν όμοιοι με το Θεό και άρχισαν να πέφτουν και να γίνονται εμπνευστές του κακού, βλέποντας τον αποστάτη που είχε πέσει, φώναξε «πρόσχωμεν», ας προσέξουμε εμείς τα από το Θεό δημιουργημένα πλάσματά Του τι έπαθαν, αυτοί που μέχρι τώρα ήταν μαζί μας και έλαμπαν από Θεϊκό φως και τώρα έχασαν αυτή τη θεϊκή δόξα και γέμισαν από το σκοτάδι της αμαρτίας. Έτσι η παράδοση λέει ότι σταμάτησε η πτώση των αγγέλων.
Μία ευχή της Θείας Λειτουργίας αναφέρει: «Ευχαριστούμεν σοι και υπέρ της Λειτουργίας ταύτης, ην εκ των χειρών ημών δέξασθαι κατηξίωσας, καίτοι σοι παρεστήκασι χιλιάδες αρχαγγέλων και μυριάδες αγγέλων, τα Χερουβείμ και τα Σεραφείμ, εξαπτέρυγα, πολυόμματα, μετάρσια, πτερωτά». Άρα λοιπόν κάθε φορά που τελείται θεία Λειτουργία δεν είμαστε μόνοι. Είναι μαζί μας ο Κύριος, η Παναγία, οι Άγιοι και οι Άγγελοι. Ψάλουμε μαζί τους τον Τρισάγιο Ύμνο. Οι πιστοί συμψάλλουμε και συνυπηρετούμε το Θεό μαζί με τους Αγγέλους. Η λειτουργία που τελείται στη γη ενώνεται με την ακατάπαυστη λειτουργία που τελείται στους ουρανούς. Το τμήμα μάλιστα της Θείας λειτουργίας μετά την επαγγελία του Συμβόλου της Πίστεως ονομάζεται Αναφορά, διότι η θυσία αναφέρεται στο Θεό, στο επουράνιο θυσιαστήριο και σε αυτά που την ίδια ώρα γίνονται στον ουρανό.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Αν είχαμε πιο δυνατή την πίστη μας στο Θεό, θα αισθανόμασταν πολύ πιο έντονα την παρουσία των πνευματικών δυνάμεων, δε θα νιώθαμε μόνοι και αδύναμοι, δε θα πάσχαμε από κατάθλιψη και φοβίες, ούτε θα ψάχναμε εναλλακτικούς τρόπους αποβολής του άγχους και ενίσχυσης της αυτοπεποίθησής μας. Ο Θεός μας έχει δώσει υλικά και πνευματικά μέσα, που θα μας βοηθήσουν στην παρούσα ζωή μας αλλά και στην απόκτηση της αιωνιότητας. Είναι στο χέρι μας να τα εκμεταλλευτούμε.
Οι άγιοι Άγγελοι είναι κοντά μας. Ας μην τους λυπούμε με τις αμαρτίες μας κι ας αγωνιζόμαστε να τους μιμούμαστε στην αγία ζωη τους. Καθένας μας ας αγωνίζεται να έχει αγγελική ψυχή, μακριά από το κακό. Και τέλος ας παρακαλούμε τον Αγγελό μας να μένει πάντα κοντα μας, σύντροφός μας και βοηθός μας, μέχρι την τελευταία στιγμή που θα πάρει την ψυχή μας, για να την παραδώσει στα χέρια του Πλάστου μας και να κληρονομήσουμε την Βασιλεία των Ουρανών, τον Παράδεισο.
«Άγιε Άγγελε, ... μη εγκαταλίπης με τον αμαρτωλόν...».

 ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Από την αρχαιότητα οι άνθρωποι προσπαθούσαν να ερμηνεύσουν τον κόσμο που ζούσαν και έτσι ανέπτυξαν τις επιστήμες. Όμως με τα μέσα που διέθεταν και το επίπεδο των γνώσεων που είχαν δεν μπορούσαν να ερμηνεύσουν την προέλευση του κόσμου, δηλαδή πως δημιουργήθηκε ο άνθρωπος, τα ζώα, η γη, ο ήλιος, τα υπόλοιπα αστέρια του ουρανού, το σύμπαν ολόκληρο. Γι’ αυτό, όλοι οι αρχαίοι πολιτισμοί άφησαν την κοσμογονία στο επίπεδο της θρησκείας. Είναι γνωστή η κοσμογονία των αρχαίων ελλήνων, που είναι ολότελα μία μυθοπλασία. Οι αρχαίοι έλληνες φιλόσοφοι πίστευαν ότι το σύμπαν είναι αγέννητο, άπειρο, αναλλοίωτο, άφθαρτο. Εμείς ως πιστοί χριστιανοί, πιστεύουμε στα όσα αναφέρονται στην Αγία Γραφή, και μάλιστα στο βιβλίο της Γενέσεως. Άραγεαυτά που αναφέρει η Γραφή συνδέονται με τις σύγχρονες επιστημονικές απόψεις;... Αυτό θα εξετάσουμε σήμερα.

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ(ο κατηχητής ας επιλέξει τα σημαντικότερα στοιχεία)

1. Η θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης, του BigBang.
Πιθανόν να έχετε ακούσει για τη θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης, του BigBang. Η απαρχή των σύγχρονων αντιλήψεων είναι η διαπίστωση ότι οι γαλαξίες απομακρύνονται μεταξύ τους.
Επιπλέον, σύμφωνα με την Γενική Θεωρία της Σχετικότητας του Einstein, η κατανομή της ύλης και της ενέργειας στο χώρο επηρεάζει τη μορφή του χώρου και συγχρόνως έχει επιπτώσεις στη ροή του χρόνου. Δηλαδή αλληλοσυσχετίζεταιη ύλη και η ενέργεια (που το γνωρίζουμε ήδη από τη Φυσική του Λυκείου) με το χώρο και το χρόνο.
Όμως ας μην ασχοληθούμε περισσότερο με αυτές τις δύσκολες έννοιες, αλλά να δούμε που οδήγησαν την ανθρώπινη σκέψη.
Αφού διαπιστώθηκε πειραματικά ότι οι γαλαξίες απομακρύνονται μεταξύ τους, ένας ρώσος μαθηματικός βρήκε μια γενική λύση των αρχικών εξισώσεων του Einstein για διαστελλόμενο σύμπαν. Δηλαδή οι θεωρίες του Einstein, που περιγράφονται με μαθηματικές εξισώσεις, συμφωνούν ότι το σύμπαν διαστέλλεται, ενώ ένας βέλγος μαθηματικός και ιερέας, ο Lemaitre, χρησιμοποίησε τις εξισώσεις για να δει τι λένε για την αρχή του κόσμου και οδηγήθηκε στο συμπέρασμα ότι παλιά οι γαλαξίες θα ήταν πολύ κοντά και ακόμα πιο πριν δεν θα υπήρχε
διάστημα μεταξύ τους: όλο το υλικό από το οποίο αποτελείται το σύμπαν ήτα συγκεντρωμένο σε μία σφαίρα λίγες φορές μεγαλύτερη από τον ήλιο. Αυτή η σφαίρα ήταν το πρωταρχικό άτομο που εξεράγει (BigBang) και τα θραύσματά του είναι τα άτομα, οι αστέρες, οι γαλαξίες που σήμερα τους βλέπουμε να απομακρύνονται ταχύτατα ο ένας από τον άλλο.
Αυτή η απλή ιδέα έχει αναπτυχθεί και έχει τροποποιηθεί αρκετά, αλλά η σύγχρονη κοσμολογία κρατάει την ιδέα ότι ο κόσμος μας γεννήθηκε από μία υπέρπυκνη κατάσταση, από την οποία προήλθε το κάθε τι που μπορούμε να δούμε μέσα στο διαστελλόμενο σύμπαν.
Τι ήταν η Μεγάλη έκρηξη; Οι επιστήμονες λένε ότι η αρχή του κόσμου ήταν μια πύρινη θάλασσα ακτινοβολίας με τεράστια θερμοκρασία και πυκνότητα. Όλα όσα έγιναν στη συνέχεια προήλθαν από εκείνο το πρωτογενές φως. Το φως αποτελείται από φωτόνια, σωματίδια που δεν έχουν μάζα, κινούνται στη διεύθυνση διάδοσης του φωτός, με την ταχύτητα του φωτός και μεταφέρουν συγκεκριμένη ενέργεια. Οι επιστήμονες εξηγούν πώς από το φως μπορεί να δημιουργηθεί η ύλη: κατά τα πρώτα στάδια της δημιουργίας η θερμοκρασία ήταν τόσο υψηλή, ώστε οι συγκρούσεις μεταξύ των φωτονίων μπορούσαν να δημιουργήσουν υλικά σωματίδια από καθαρή ενέργεια. Όπως γνωρίζουμε από τη φυσική E=m*c2, δηλαδή η ενέργεια που περικλείει ένα σώμα ισούται με τη μάζα του επί το τετράγωνο της ταχύτητας του φωτός και κατ’ επέκταση η ενέργεια και η μάζα αλληλοσχετίζονται. Οι επιστήμονες χωρίζουν την ιστορία του κόσμου σε δύο εποχές: την εποχή της κυριαρχία της ακτινοβολίας και την εποχή της κυριαρχίας της ύλης. Η πρώτη διήρκησε 400.000 χρόνια μετά τη μεγάλη έκρηξη και η θερμοκρασία ήταν περίπου 4.000Κ (Κέλβιν).
Καθώς το σύμπαν διαστέλλεται, η θερμοκρασία πέφτει και η ενέργεια των φωτονίων συνεισφέρει λιγότερο στη δημιουργία του κόσμου.
Η Γένεση γράφει: «Και είπεν ο Θεός γενηθήτω φως και εγένετο φως»

2.Ο Χώρος και ο Χρόνος.
Στην κλασική αντίληψη που επικρατεί στην κλασική φυσική, ο χώρος και ο χρόνος συνθέτουν το πλαίσιο μέσα στο οποίο συμβαίνουν τα διάφορα φαινόμενα και εκτυλίσσονται τα γεγονότα. Ο χώρος και ο χρόνος αποτελούν ένα ενιαίο πλαίσιο (που ονομάζεται χωροχρόνος) μέσα στο οποίο συμβαίνουν τα διάφορα γεγονότα που επηρεάζονται από αυτό και το επηρεάζουν. Ο χρόνος, ο χώρος και η ύλη που υπάρχει σε αυτόν, παρουσιάζονται σε μία αδιάσπαστη ενότητα. Ταυτόχρονα άρχισε η ύπαρξή τους, μαζί προχωρούν στην πορεία του κόσμου και με βαθειά αλληλεξάρτηση συνεχίζουν την εξέλιξή τους.
Έξω από τα όρια του σύμπαντος (ύλη) δεν υπάρχει χώρος και χρόνος. Δυσκολευόμαστε να το καταλάβουμε, γιατί είμαστε συνηθισμένοι διαφορετικά. Όταν μιλάμε για την αρχή κάποιου γεγονότος, γνωρίζουμε ότι πριν από αυτή την αρχή έγινε κάτι άλλο. Και όταν σκεπτόμαστε τα σύνορα μίας περιοχής, γνωρίζουμε ότι έξω από αυτά εκτείνεται κάποια άλλη. Πως λοιπόν μπορούμε να εννοήσουμε ότι πριν από το πρωταρχικό γεγονός της δημιουργίας του κόσμου δεν υπήρχε χρόνος και ότι έξω από τα όρια του σύμπαντος δεν υπάρχει χώρος; Μπορούμε να πούμε ότι ο χρόνος, ο χώρος και η ύλη από την οποία αποτελούνται όλα τα αστρικά σώματα, γεννήθηκαν μαζί, ότι είναι τρίδυμοι αδελφοί. Η ερώτηση τι υπήρχε πριν από τη δημιουργία του σύμπαντος και τι υπάρχει έξω από το σύμπαν, δεν έχει νόημα, διότι δεν υπάρχει χρόνος πριν από τη δημιουργία του κόσμου ούτε χώρος έξω από αυτόν.
Τι υπήρχε πριν τη μεγάλη έκρηξη; Τίποτε. Οι επιστήμονες αδυνατούν να μας εξηγήσουν και ζητούν την εμπιστοσύνη μας.
Αυτό διδάσκει η χριστιανική πίστη για τη δημιουργία «η εκ του μηδενός εις το είναι παραγωγή του δημιουργηθέντος κόσμου ούτε από προϋπάρχουσα ύλη, ούτε σε κάποιο χώρο ούτε σε κάποιο χρόνο». Ο ιερός Αυγουστίνος λέει «όχι εν χρόνω αλλά μετά του χρόνου έπλασε ο Θεός τον κόσμο», ενώ ο Μέγας Βασίλειος στην εξαήμερο (για τη δημιουργία) αναφέρει «Συμφυής τω κόσμω… η του χρόνου διέξοδος», δηλαδή η ροή του χρόνου έχει την ίδια φύση με τον κόσμο.
Στη Γένεση αναφέρεται «Εν αρχή εποίησεν ο Θεός τον ουρανόν και την γην». Μέσα στις ελάχιστες αυτές λέξεις βρίσκονται οι τρεις συνιστώσες του κόσμου: ο χρόνος (εν αρχή), ο χώρος (ουρανόν) και η ύλη (γην). Πόση έκπληξη και θαυμασμό πρέπει να δοκιμάζουν οι σύγχρονοι κοσμολόγοι, όταν διαπιστώνουν ότι οι καταπληκτικές έρευνές τους έρχονται μετά από 3.500 χρόνια να επαληθεύσουν τα παμπάλαια και θεόπνευστα κείμενα που έγραψε ο θεόπτης Μωυσής, που εκφράζουν αλάνθαστα όχι τις θεωρίες της σχετικότητας των ανθρώπων αλλά την απόλυτη
αλήθεια του Θεού.
Η έννοια του άχρονου και άπειρου Θεού, μπορούν κάπως να κατανοηθούν κατόπιν αυτών, καθώς ο Θεός, ως δημιουργός είναι πέρα από το χρόνο, το χώρο και την ύλη.

3. Γιατί ο Θεός δημιούργησε τον κόσμο
Σταθερή διδασκαλία της Αγίας Γραφής είναι ότι ο Θεός δεν είναι μόνο ο Δημιουργός του κόσμου, αλλά και ο τελικός σκοπός, στον οποίο η δημιουργία του κόσμου αποβλέπει. Αυτός είναι «το Α και το Ω, η αρχή και το τέλος», η δημιουργική αρχή και αιτία της κτίσεως και ο έσχατος και ύψιστος σκοπός όλων των κτισμάτων.
Παράλληλα, στην Αγία Γραφή, προβάλλεται ως σκοπός της δημιουργίας ο άνθρωπος. Όλη η κτίση παρουσιάζεται σαν ένα ανάκτορο, το οποίο καθώς η δημιουργία προχωρεί, συμπληρώνεται και τελειοποιείται, για να υποδεχτεί σαν άλλο βασιλιά τον άνθρωπο, αυτόν που θα δημιουργηθεί τελευταίος.
Όταν λέμε ότι ο Θεός δημιουργεί τον υλικό κόσμο για να φανερώσει τη δόξα Του σε αυτόν, δεν εννοούμε ότι δια της δημιουργίας ζητεί να αυξήσει τη δόξα Του. Η τιμή και η δοξολογία που αναπέμπεται προς Αυτόν από τα δημιουργήματά Του δεν έχει να προσθέσει κάτι στον άπειρο πλούτο της δόξης και του μεγαλείου Του.
Ο άνθρωπος δια της μελέτης της δημιουργίας οδηγείται στη γνώση του Θεού, κατανοεί το μεγαλείο και την τελειότητά Του και Τον δοξολογεί. Αυτή η γνώση του Θεού και της Δόξας Του γίνεται πηγή ζωής για τον άνθρωπο, κοινωνία του Θεού, συμμετοχή στην αιώνια ζωή, στη δόξα και την μακαριότητά Του.

4. Είναι αντίθετη η επιστήμη με την πίστη;
-Μερικοί ρωτούν: Τελικά ποιός μας λέει την αλήθεια, η επιστήμη που υποστηρίζει ότι όλα ξεκίνησαν από μια έκρηξη (big bang) και ότι οι ζωντανοί οργανισμοί εξελίσσονται και αλλάζουν (θεωρία της εξελίξεως) ή η χριστιανική πίστη που λέει πως όλα τα δημιούργησε ο Θεός;
Το ερώτημα αυτό μας τοποθετεί μπροστά σε ένα ψεύτικο δίλημμα. Διότι στην πραγματικότητα σε άλλο ερώτημα απαντά η επιστήμη και σε άλλο η πίστη. Η μεν επιστήμη απαντά στο πως δημιουργήθηκε ο κόσμος, η δε πίστη μας απαντά στο ερώτημα ποιός δημιούργησε τον κόσμο (ο Θεός) και γιατί (από αγάπη). Συνεπώς δεν υπάρχει σύγκρουση μεταξύ της πίστεως και της επιστήμης. Είναι χαρακτηριστική η δήλωση που έκανε ένας από τους σύγχρονους υποστηρικτές της θεωρίας της εξελίξεως, ο FrancisCollins, Δ/ντης του προγράμματος Ανθρωπίνου Γονιδιώματος, σε συνέντευξή του στο CNN:
—Πιστεύετε ότι η εξέλιξη και η πίστη στο Θεό είναι ασυμβίβαστες; Μπορείς να αναζητείς το πως λειτουργεί η ζωή, χρησιμοποιώντας τα εργαλεία της γενετικής και της μοριακής βιολογίας και συγχρόνως να λατρεύεις ένα δημιουργό Θεό;
—Στην πραγματικότητα δεν βρίσκω καμία σύγκρουση σ’ αυτά, και το ίδιο συμβαίνει με το 40% των ενεργών επιστημόνων που δηλώνουν ότι είναι πιστοί... Αλλά γιατί δεν θα μπορούσε η εξέλιξη να είναι το σχέδιο του Θεού για τη δημιουργία; (Η συνέντευξη δόθηκε τον Απρίλιο του 2007).
Πράγματι. Το βιβλίο της Γενέσεως περιγράφει σε λίγες μόνο σελίδες γεγονότα τα οποία συνέβησαν σε διάστημα 14 δισεκατομμυρίων ετών. Είναι θεόπνευστο, αλλά παρ’ ότι περιέχει εντυπωσιακές επιστημονικές αλήθειες, δεν αποτελεί επιστημονικό εγχειρίδιο το οποίο περιγράφει λεπτομέρειες για τη δημιουργία του κόσμου. Ο Μέγας Βασίλειος γράφει ότι ο Θεός «πολλά απεσιώπησεν» για να γυμνάσει και τον δικό μας νου να συμπεράνει τα υπόλοιπα. Και σημειώνει χαρακτηριστικά: Δεν μειώνεται ο θαυμασμός μας για τα μεγαλεία της Δημιουργίας όταν ανακαλυφθεί ο τρόπος με τον οποίο έγιναν (Εις την εξαήμερον Ομιλία Α’ 10). Ο Θεός λοιπόν δεν απειλείται από τις επιστημονικές ανακαλύψεις! Όποια θεωρία κι αν αναπτύξει η επιστήμη, τελικά δεν δίνει απάντηση στο ποιός προνόησε ώστε να γίνουν έτσι τα πράγματα. Σταματά στην «τύχη».
Για τον πιστό όμως η απάντηση είναι μία: ο Θεός.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Σε τι συμπέρασμα μας οδηγούν όλα αυτά;
Ο Θεός είναι ο πάνσοφος δημιουργός του κόσμου. Συνεπώς, από σήμερα να μάθουμε να απαγγέλλουμε σωστά το Σύμβολο της Πίστεως μας, «Το Πιστεύω». Εκεί στο 10ο άρθρο δηλώνουμε οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί την πίστη μας στο Θεό Δημιουργό («…ποιητήν ουρανού και γης»). Δηλαδή δηλώνουμε πως ο Θεός δημιούργησε όσα βλέπουμε και όλα όσα τα αδύνατα μάτια μας δεν μπορούν να διακρίνουν. Ας μην επηρεαζόμαστε λοιπόν από τα κηρύγματα των αθέων. Είναι τρέλα! Μόνο η πίστη στο Θεό δημιουργεί αγίους ανθρώπους, κοινωνικούς, ανθρώπους δικαιοσύνης.
Ας μάθουμε ατενίζοντας τα θαυμάσια της δημιουργίας να δοξάζουμε το Θεό, να Τον ευγνωμονούμε για όσα δημιούργησε για μας. Ο άγιος Νικόδημος ο αγιορείτης μας προτρέπει να στρέφουμε το βλέμμα μας εκεί που βρίσκεται η αληθινή ομορφιά και χάρη, στη δημιουργία του Θεού: στον ουρανό, τον ήλιο, τη σελήνη, τ’ αστέρια, τα λουλούδια, τις πεδιάδες, τα δάση, τα βουνά, τα ποτάμια, τη θάλασσα. Εκεί που είναι ζωντανή η παρουσία του Θεού. Εκεί που φανερώνεται η δόξα Του. «Ταύτα βλέπων, ενθυμού να αναβαίνης, και εις την θεωρίαν του ποιητού, όστις τόσον σοφώς τα έκτισε, και τοσούτον πλουσίως τα εκαλλώπισεν». Καθώς θα βλέπεις αυτά με τα μάτια του σώματος, νοερά ν’ ανεβαίνεις με τα μάτια της ψυχής για ν’ ατενίζεις τον Δημιουργό, ο Οποίος τόσο σοφά τα δημιούργησε και τόσο πλούσια τα στόλισε.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
«Ως εμεγαλύνθη τα έργα σου, Κύριε∙ πάντα εν σοφία εποίησας»( Ψαλμ. ργ’ 24).
Πιθανή ερώτηση από τα παιδιά: Πότε δημιουργήθηκαν οι Άγγελοι;
Σαφής αναφορά δεν υπάρχει στην Αγία Γραφή, στο βιβλίο του Ιώβ (λη΄7) όμως, ο Θεός λέει στον Ιώβ: «ότε εγενήθησαν άστρα, ήνεσάν με φωνή μεγάλη πάντες οι άγγελοί μου», δηλαδή οι άγγελοι ήταν παρόντες κατά τη δημιουργία του υλικού κόσμου.
Ωστόσο για τους Αγγέλους θα μιλήσουμε στην επόμενη συνάντησή μας...

Πρόταση για προβολή βίντεο
-Ο κατηχητής-τριαθα μπορούσε να προβάλλει το ολιγόλεπτο βίντεο με μίαενδιαφέρουσα εμπειρία που διηγείται ὁ Σεβ. Μητροπολίτης μας Μεσογαίας κ. Νικόλαος, επιστήμονας Φυσικός και ο ίδιος. Το βίντεο είναι από μια συζήτηση σεένα Λύκειο της Αθήνας:

 ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Κάθε ἐθνική γιορτή μᾶς δίνει τήν εὐκαιρία ὄχι μόνο νά πλουτίσουμε τίς ἱστορικές μας γνώσεις, ἀλλά κυρίως ν᾿ ἀναβαπτιστοῦμε στίς ἀρετές τῶν προγόνων μας, νά συγκινηθοῦμε ἀπό τά κατορθώματα καί τό ἦθος τους, νά διδαχθοῦμε ἀπό τά λάθη τους· καί ἔτσι νά ἐκτιμήσουμε τή μεγάλη καί βαριά κληρονομιά πού μᾶς παρέδωσαν, καί τή δική μας εὐθύνη νά φανοῦμε ἀντάξιοί τους, πιστοί στά ἰδανικά τῆς πίστεως καί τῆς πατρίδας. Tίς ἡμέρες αὐτές γιορτάζουμε τήν ἐπέτειο τοῦ ΟΧΙ.
Στό λίγο χρόνο πού ἔχουμε, ἄς προσπαθήσουμε νά ἐμβαθύνουμε σέ μιά πτυχή τοῦ ᾿40 πού δέν θά ἦταν ὑπερβολή νά ποῦμε ὅτι εἶναι ἡ πιό σημαντική καί ὅτι σ᾿ αὐτήν ὀφείλεται τό θαῦμα πού τότε ἐπιτελέστηκε. Εἶναι ἡ πίστη στόν Θεό, ἡ ζωντανή εὐσέβεια τῶν Ἑλλήνων σ᾿ ἐκεῖνον τόν πόλεμο.

ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ
Τί γνωρίζετε γι᾿ αὐτήν; (…)
Ἄς ἀφήσουμε νά μιλήσουν τά ἴδια τά γεγονότα (ὁ κατηχητής ἄς ἐπιλέξει νά διαβάσει κάποιες ἀπό τίς μαρτυρίες πού παρατίθενται στό τέλος τοῦ θέματος).

ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ

1. Δέν εἶναι ὅλα αὐτά τόσο συγκινητικά καί ἀποκαλυπτικά; Τί σᾶς ἔκανε μεγαλύτερη ἐντύπωση;
(...)

2. Καί πῶς φανερωνόταν αὐτή ἡ ζωντανή καί θερμή πίστη τους σύμφωνα μέ τίς μαρτυρίες; (…)

• θαρραλέα ὁμολογία θαυμάτων
• ψαλμωδίες τῶν στρατιωτῶν στό μέτωπο
• ἀθρόα προσέλευση στήν ἱερά Ἐξομολόγηση καί στή θεία Εὐχαριστία
• κατακλύζονταν οἱ ναοί στά μετόπισθεν γιά κοινή προσευχή ὑπέρ τοῦ ἀγώνα
• τύπωση καί διανομή εἰκόνων τῆς Παναγίας
• ἡ προσφορά τοῦ Ἱδρύματος Εὐαγγελίστριας καί ἡ εὐγενική χειρονομία τῆς Τραπέζης Ἑλλάδος! Πῶς σεβάστηκαν οἱ ἰθύνοντες τά ἀφιερώματα τῆς Μεγαλόχαρης, ἄν καί τούς προσφέρθηκαν γιά τίς ἀνάγκες τοῦ πολέμου!

3. Πρίν ποῦμε ὁτιδήποτε ἄλλο, εἶναι σημαντικό νά συνειδητοποιήσουμε τήν ἀξία τῶν μαρτυριῶν πού ἀναφέραμε. Γιατί εἶναι ἀξιόπιστες; (…)
Πρῶτα-πρῶτα γιά τό μεγάλο πλῆθος τους – ἐδῶ παραθέσαμε ἐλάχιστες· ἔπειτα διότι δέν προέρχονται μόνο ἀπό ἀνθρώπους τῆς Ἐκκλησίας ἀλλά καί ἀπό ἄλλους πού δέν διακρίνονταν γιά τή θρησκευτικότητά τους· τίς μαρτυρίες αὐτές περιέλαβαν ἱστορικοί στά ἱστορικά τους ἔργα, δημοσιογράφοι στά ἄρθρα τους, τίς φιλοξένησαν οἱ κοσμικές (μή θρησκευτικές) ἐφημερίδες στίς στῆλες τους, ξένοι ἀπεσταλμένοι στίς ἀνταποκρίσεις τους! Ἀκόμη τό ὅτι πρώην ἄθεοι ἤ ἀδιάφοροι στρατιῶτες δέν μεταφέρουν ἁπλῶς τήν εὐσέβεια τῶν συναδέλφων τους ἀλλά ὁμολογοῦν εὐθαρσῶς καί κατηγορηματικῶς τόν συγκλονισμό τους ἀπό τήν προσωπική ἐμπειρία θαυμάτων καί τήν ἀπόφασή τους ν᾿ ἀλλάξουν ζωή! Ἐπίσης ἡ ἀξία τῶν μαρτυριῶν τῶν στρατιωτικῶν ἱερέων δέν εἶναι καθόλου εὐκαταφρόνητη, διότι ἦταν ἔμπειροι πνευματικοί, πού δέν θά ἐνθουσιάζονταν ἀπό ἐπιφανειακές θρησκευτικές ἐκδηλώσεις καί τυπική ἐξομολόγηση. Ἀντίθετα μίλησαν γιά «ἐξομολόγησιν εἰλικρινῆ», οὐσιαστική μετάνοια, πόθο γιά τήν προσέλευση στή θεία Εὐχαριστία καί ἀφοσιωμένη συμμετοχή στή λατρεία!
Εἶναι ἀλήθεια ὅτι τό ἔθνος μας σέ κάθε περιπέτειά του κατέφευγε στόν Θεό καί ζητοῦσε τή βοήθειά Του. Καί ἐκτός ἀπό τή μάχη τῶν ὅπλων ἀποδυόταν καί σέ ἀγώνα προσευχῆς, λιτανειῶν κλπ. Εἰδικά ὅμως στόν ἑλληνοϊταλικό πόλεμο τοῦ 1940-1941 παρατηρήθηκε, ὅπως εἴδαμε, μοναδική ἔξαρση θεοσεβείας καί μάλιστα εὐλαβείας πρός τό πρόσωπο τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, μία ἔντονη στροφή πρός τόν Θεό ἀκόμη καί ἀνθρώπων πού πρίν ἦταν θρησκευτικά ἀδιάφοροι. Τό ἑλληνικό ἔθνος προχώρησε ἑνωμένο στόν πόλεμο μέ βαθιά τήν πίστη ὅτι ὁ Θεός θά εὐλογήσει τό δίκαιο τοῦ ἀγώνα καί ὅτι ἡ Παναγία, ἡ λαβωμένη τῆς Τήνου, θά χαρίσει πλούσια τήν ἐνίσχυσή της στά ἑλληνικά ὅπλα ὡς ἡ Ὑπέρμαχος Στρατηγός. Ἡ ζωντανή της δέ παρουσία στό μέτωπο καί τά ἀναρίθμητα περιστατικά - φανερώσεις τῆς φοβερᾶς προστασίας της δικαίωναν αὐτήν τήν πίστη τῶν Ἑλλήνων καί ἀναζωπύρωναν ὅλο καί περισσότερο τή φλόγα της στίς ψυχές τους.

4. Πῶς ἐξηγεῖται αὐτή ἡ πίστη τῶν Ἑλλήνων τοῦ ᾿40; (…)

α. Σέ κάθε δύσκολη περίσταση τά μεμονωμένα πρόσωπα καί τά ἔθνη καταφεύγουν στόν Θεό. Αὐτό βέβαια δέν ἀρκεῖ ἀπό μόνο του νά ἐξηγήσει τό πνευματικό θαῦμα τοῦ ᾿40.

β. Τό δίκαιο τοῦ ἀγώνα. Ἡ Ἑλλάδα εἶχε τηρήσει αὐστηρή οὐδετερότητα, δέν εἶχε δώσει καμία λαβή στόν Ἄξονα. Στίς διάφορες ἰταλικές προκλήσεις σιώπησε. Εἰσῆλθε χωρίς τή θέλησή της στόν πόλεμο γιά νά ὑπερασπιστεῖ τήν ἐλευθερία της. Ἦταν εὔλογο λοιπόν οἱ Ἕλληνες, ἐφόσον εἶχαν τό δίκαιο μέ τό μέρος τους, νά πιστεύουν στή βοήθεια τοῦ Θεοῦ.

γ. Εἶχε προηγηθεῖ πολλή πνευματική ἐργασία (κατηχητικά - κήρυγμα), χάρη στήν ὁποία σημαντικό μέρος τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ εἶχε καλλιεργηθεῖ καί διέθετε τίς προϋποθέσεις γιά μιά τέτοια στροφή πρός τόν Θεό.

δ. Ὁ τορπιλισμός τῆς «Ἕλλης», γεγονός πού ἔπαιξε καταλυτικό ρόλο στήν πνευματική ἀντιμετώπιση τοῦ πολέμου. Ἡ «Ἕλλη» εἶχε ἀποσταλεῖ στήν Τῆνο γιά νά τιμήσει τή Μεγαλόχαρη ἐκ μέρους τῆς ἑλληνικῆς πολιτείας τήν ἡμέρα τῆς ἑορτῆς της. Ἡ παρουσία της στήν Τῆνο ἐκείνη τήν ἡμέρα σήμαινε: Ἡ Ἑλλάδα τιμᾶ τήν Θεοτόκο. Γι᾿ αὐτό καί ὁ τορπιλισμός της δέν ἦταν ἁπλῶς ἡ βύθιση ἑνος πολεμικοῦ πλοίου μας, τελείως ἀπροειδοποίητα καί ἀναίτια. Ἦταν στή συνείδηση τῶν Ἑλλήνων ὄχι μόνο πλῆγμα κατά τῆς Ἑλλάδας ἀλλά καί προσβολή κατά τῆς Θεοτόκου. Θεοτόκος καί Ἑλλάδα ταυτίστηκαν. Καί τήν ἐπίθεση τοῦ ἰταλικοῦ στρατοῦ τῆς 28ης Ὀκτωβρίου τή θεώρησαν ὡς «τὴν συνέχειαν τῆς ἐπιθέσεως ἡ ὁποία ἤρχισεν ἐναντίον τῆς Παναγίας τὴν 15ην Αὐγούστου εἰς τὴν Τῆνον». Γι᾿ αὐτό καί ρίχτηκαν στόν πόλεμο μέ πεποίθηση στερεή περισσότερο ἀπό ὁποτεδήποτε ἄλλοτε ὅτι ἡ Παναγία θά τούς συμπαρασταθεῖ, ὅτι τά ἑλληνικά ὅπλα βρίσκονται κάτω ἀπό τήν ἰδιαίτερη προστασία της.

ΕΦΑΡΜΟΓΗ
Ἀπό τή σημερινή συζήτησή μας τί θά μπορούσαμε νά διδαχθοῦμε; (…)

α. Νά διαβάζουμε ἱστορία. Νά μήν ἀρκούμαστε σέ γενικές ἱστορικές γνώσεις. Ἡ ἱστορία εἶναι τόσο
διδακτική, συγκινητική, ἀποκαλυπτική στίς λεπτομέρειές της! Ἄν μελετοῦμε ἱστορία, τότε χωρίς
ἄλλη προσπάθεια θά ἀγαπήσουμε τήν τόσο πονεμένη ἀλλά καί ἔνδοξη πατρίδα μας καί
αὐθόρμητα θά τιμοῦμε τούς προγόνους μας.

β. Ἡ πίστη θαυματουργεῖ! Σέ κάθε εἴδους ἀγῶνες – ὄχι μόνο στούς ἐθνικούς – νά προχωροῦμε μέ πίστη στόν Θεό, μέ ἐλπίδα στή βοήθειά Του, ὅπως εἶναι καί τό ἐτήσιο σύνθημά μας «ἔλπισον ἐπὶ τὸν Θεόν».

γ. Ἡ Παναγία ἔχει πολύ μεγάλη δύναμη. Νά τήν εὐλαβούμαστε, νά ζητοῦμε τίς πρεσβεῖες της.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Σήμερα ἡ πατρίδα μας δοκιμάζεται ἀπό οἰκονομική κρίση καί ἀκόμη περισσότερο ἀπό πνευματική, ἀπό τό πνεῦμα τῆς ἀποστασίας, πού εἶναι καί ἡ αἰτία ὅλων τῶν ἄλλων κρίσεων. Στόν ἐφετινό ἑορτασμό τοῦ ΟΧΙ ἄς παρακαλέσουμε τήν Παναγία νά δώσει μέ τίς πρεσβεῖες της νά πνεύσει στό ταλαιπωρημένο ἔθνος μας ἕνας ἄνεμος μετανοίας, ἐπιστροφῆς στόν Θεό, ὅπως τότε. Εἶναι ἡ μόνη λύση στό σημερινό ἀδιέξοδο.
ΣΥΝΘΗΜΑ: «ΟΧΙ», τό θαῦμα τῆς πίστεως!

ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΕΠΟΣ ΤΟΥ 1940

Α. Οἱ ἐπίσημες ἀνακοινώσεις τῶν τότε ἀρχόντων
Βασιλέως Γεωργίου Β’: «…Μὲ πίστιν εἰς τὸν Θεὸν καὶ εἰς τὰ πεπρωμένα τῆς Φυλῆς τὸ Ἔθνος σύσσωμον καὶ πειθαρχοῦν ὡς εἷς ἄνθρωπος θὰ ἀγωνισθῇ ὑπὲρ βωμῶν καὶ ἑστιῶν μέχρι τελικῆς νίκης»1.
Ὁ πρωθυπουργός καί δικτάτορας Ἰωάννης Μεταξᾶς στίς 5:00 π.μ. στό Ὑπουργικό Συμβούλιο πού εἶχε συγκαλέσει «ἐπῆρε ἀπὸ τὰ διατάγματα πρῶτον τὸ τῆς γενικῆς ἐπιστρατεύσεως καὶ εἶπε:
–Θέτω πρὸς ὑπογραφὴν τὰ διατάγματα ταῦτα καὶ ὑπογράφω πρῶτος.
Ἔκαμε τὸ σημεῖον τοῦ σταυροῦ, ὑπέγραψε καὶ προσέθεσε:
–Ὁ Θεὸς σώζοι (=μακάρι νά σώζει) τὴν Ἑλλάδα»2.
Στήν Ἡμερησία Διαταγή τῆς 23ης Νοεμβρίου ὁ Ἀρχιστράτηγος Ἀλέξανδρος Παπάγος μέ τό ἴδιο πνεῦμα ἀπευθύνεται στούς στρατιῶτες του: «Στρατιῶται, ὁ Θεὸς εἶναι μαζί σας, ἡ πληγωμένη τῆς Τήνου εὐλογεῖ τὸν ἀγῶνα μας καὶ σᾶς ὁδηγεῖ, καὶ αὐτὴ θὰ σᾶς δώσῃ ὅλη τὴ δύναμι γιὰ νὰ συντρίψετε ὁριστικὰ καὶ τελικὰ τὸν ὕπουλο ἐχθρό…»3.

Β. Μαρτυρίες ἀπό τό μέτωπο

• στρατιωτικῶν ἱερέων:

«Τὸ Μέτωπον ἐδῶ ἐπάνω εἶναι ἡ ἄνοιξις τοῦ θρησκευτικοῦ συναισθήματος. Πάντων ἀξιωματικῶν καὶ ὁπλιτῶν αἱ καρδίαι εἶναι ἐστραμμέναι πρὸς τὸν Κύριον. Ἄπιστοι δὲν ὑπάρχουν. Θρησκευτικῶς ἀδιάφοροι οὔτε. Ἂς ἔχῃ δόξαν ὁ Κύριος, ὅστις δωρίζει εἰς ἡμᾶς καὶ τὰς περιφανεῖς νίκας»4.
Ἄλλοι ἱερεῖς γράφουν: «Ἐκεῖνο ποὺ μοῦ προξενεῖ βαθεῖαν συγκίνησιν καὶ μοῦ δίδει δυνάμεις ὥστε νὰ μὴ αἰσθάνωμαι τὴν παραμικρὰν κόπωσιν εἰς τὴν ἐκτέλεσιν τῶν καθηκόντων μου, εἶναι ὁ πόθος τῶν ἀξιωματικῶν καὶ τῶν ὁπλιτῶν νὰ παρακολουθήσουν τὴν θείαν Λειτουργίαν καὶ νὰ κοινωνήσουν τῶν ἀχράντων Μυστηρίων… Πολλοὶ ἦσαν ἐκ τῶν ἀξιωματικῶν, ἀνωτέρων καὶ κατωτέρων, ποὺ ἄφηναν δάκρυα νὰ κυλοῦν εἰς τὰ μάτια των ἀπὸ συγκίνησιν κατὰ τὴν τέλεσιν τῆς θείας Λειτουργίας… Ἀλλ᾿ ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον μετέδωκεν ἐξαιρετικὴν συγκίνησιν ἀπὸ τὴν ἱεροτελεστίαν ἦτο ἡ προσέλευσις τῶν
περισσοτέρων ἀξιωματικῶν καὶ ὅλων τῶν στρατιωτῶν εἰς τὴν μετάληψιν… μετὰ προετοιμασίαν δι᾿ ἐξομολογήσεως καὶ νηστείας, πολλοὶ τῶν ὁποίων εἶχον 5 καὶ 10 καὶ 20 ἔτη νὰ προσέλθουν. Ἰδοὺ αἱ μεγάλαι ὠφέλειαι αἱ προελθοῦσαι ἀπὸ τὴν πολεμικὴν δοκιμασίαν τὴν ὁποίαν ἐπέτρεψε ὁ Θεός…».
«Ἄνθρωποι οἱ ὁποῖοι κατὰ τὸν καιρὸν τῆς εἰρήνης δὲν ἐπατοῦσαν ποτὲ εἰς τὴν ἐκκλησίαν καὶ ἔμεναν ψυχροὶ καὶ ἀδιάφοροι πρὸ τῆς κλήσεως τοῦ Θεοῦ διὰ τοῦ κηρύγματος, ἐδῶ φαίνονται ὅλως διαφορετικοί… μοὶ ἔκαμεν ἐντύπωσιν ὅτι οἱ ὁπλῖται παρηκολούθησαν προθύμως σειρὰν κηρυγμάτων, καὶ τὸ σπουδαιότερον ὅτι προσήρχοντο ἀθρόοι εἰς τὴν ἱερὰν Ἐξομολόγησιν ἐντὸς παγεροῦ χώρου, ἀπὸ πρωΐας μέχρι βαθείας νυκτός, ἐξομολόγησιν δὲ εἰλικρινῆ».
«Ἀπὸ τοῦ μεγαλυτέρου ἀξιωματικοῦ ἕως τοῦ μικροτέρου στρατιώτου ζῶμεν ὑπὸ τὸ κράτος ζωηρᾶς χριστιανικῆς πίστεως… Ὅλοι ἐξωμολογήθησαν καὶ ὅλοι ἐκοινώνησαν. Τώρα κανεὶς δὲν κουράζεται, ὅταν τρέχῃ νὰ ἀκούσῃ τὴν θείαν Λειτουργίαν, καίτοι γίνεται τὴν νύκτα εἰς τὰς χαράδρας… Τὸν πόλεμον αὐτὸν οἱ ἐδῶ στρατιῶται τὸν ὀνομάζουν εὐλογίαν Θεοῦ»
ἀξιωματικῶν καί ὁπλιτῶν. Εἶναι ἀναρίθμητες οἱ προφορικές καί γραπτές εὐλαβεῖς ἀναφορές καί διηγήσεις θαυμαστῶν γεγονότων ἀπό Ἕλληνες πολεμιστές. Παραθέτουμε ἐλάχιστες:
Ἀπό ἐπιστολή ἀνωτέρου ἀξιωματικοῦ: «Ἀναπέμπονται ὑφ᾿ ἁπάντων… ἱκετήριοι προσευχαὶ πρὸ πάσης μάχης καὶ εὐχαριστήριοι ὕμνοι μετὰ πᾶσαν νίκην…
Ἐπορευόμεθα κάπου εἰς τὸ Μέτωπον… Δίδω τὸ σύνθημα… καὶ ἠρχίσαμεν νὰ ψάλλωμεν τὸν Ἀκάθιστον Ὕμνον. Ὁλόκληρος ἡ φάλαγξ ἐζωογονήθη ἀμέσως καὶ ὁ ὕμνος πρὸς τὴν Ὑπέρμαχον Στρατηγὸν ἀντήχησεν ἐν μέσῳ τῆς νυκτός, μὲ φωνὰς παλλομένας ἀπὸ ἱερὸν ἐνθουσιασμὸν καὶ συγκίνησιν. Εἶναι ὅλως ἐξαιρετικὸς ὁ πρὸς τὴν Θεοτόκον ὑφ᾿ ἁπάντων ἀπονεμόμενος σεβασμός. Ἡ φράσις: “Μᾶς βοηθεῖ ἡ πληγωμένη Παναγία μας” μυριάκις ἔχει λεχθῆ μέχρι σήμερον, καὶ εἰς τὰς ψυχάς μας ἐμφωλεύει ἀκράδαντος ἡ πεποίθησις ὅτι ὁ ἱερόσυλος ἐχθρὸς συντρίβεται καὶ θὰ συντριβῇ τελικῶς, χάρις εἰς τὴν βοήθειαν τῆς Μεγαλόχαρης περισσότερον παρὰ εἰς τὴν ἰδικήν μας ὁρμητικότητα καὶ αὐτοθυσίαν…»6.

• Ἄλλες: «Γιὰ κρύο καὶ κακουχίες μὴ φοβᾶσθε… νὰ μὴ στενοχωριέσθε. Ἄλλως τε, γιὰ ὅλα τὰ Ἑλληνόπουλα τοῦ μετώπου φροντίζει ἡ Μεγαλόχαρη…».

«Εὐτυχῶς ἡ χειροβομβίδα δὲν ἔσκασε, καὶ ὁ λυτρωμένος πιὰ συνάδελφός μας ἔχει τάξει μιά λαμπάδα σὰν τὸ μπόι του στὴν Παναγία τῆς Τήνου, τὴν ὁποία ἔχουμε ὅλοι γιὰ προστάτιδά μας».
«Ἀδελφούλα μου, νικοῦμε παντοῦ! Ἡ Παναγία ὁλοζώντανη μᾶς ἀκολουθεῖ… Παρακαλεῖτε καὶ σεῖς ὅσο μπορεῖτε γιὰ τὴ σύντομη τελικὴ νίκη!».
Ἀπό ἐπιστολή στρατιώτη πρός τή σύζυγό του: «Δὲν θέλω νὰ μοῦ στείλῃς φανέλλες καὶ κάλτσες.
Προτιμῶ νὰ μοῦ φτιάξῃς καὶ νὰ μοῦ στείλῃς μιὰ σημαία. Στὸ μέσον της θὰ βάλῃς τὸν Ντῖνο νὰ μοῦ ζωγραφίσῃ μιὰ Παναγία τῆς Τήνου. Θέλω νὰ τὴν χαρίσω στὸ λόχο μου. Θὰ παραξενεύεσαι, γιατὶ δὲν μὲ ἤξερες γιὰ θρῆσκο, ἀλλὰ ἀπ᾿ ὅσα βλέπουν τὰ μάτια μου, πιστεύω καὶ ἐγὼ ὅτι μία θεϊκὴ δύναμις συντροφεύει τὸ στρατό μας. Ἄλλως τε, πῶς μποροῦσα νὰ μείνω μόνος ἐγὼ ἀσυγκίνητος μέσα στὸ κῦμα τῆς πίστεως ποὺ ἔχει ὅλος ὁ στρατός μας πρὸς τὴν Παναγία τῆς Τήνου;»7.
Ὁ Ε. Μπάστας ὑπῆρξε αὐτόπτης μάρτυρας τοῦ ἑξῆς περιστατικοῦ: Στό στρατόπεδο τῆς Βεροίας τό Νοέμβριο τοῦ 1940 γνώρισε ἕνα στρατιωτικό πρώην κατάδικο, πού τοῦ εἶχε ἐπιτραπεῖ νά πολεμήσει.
Ἦταν χαρτοπαίκτης καί ναρκομανής. Κάποια νύχτα πάνω στό παιχνίδι κάποιος συμπαίκτης του βλαστήμησε τήν Παναγία. Τότε ἐκεῖνος πέταξε τά χαρτιά, σηκώθηκε ὄρθιος καί χαστούκισε τόν βλάστημο:
–Ρέ, τήν Παναγία μας βλαστήμησες; Τήν Παναγία μας πού τόσο μᾶς προστατεύει; Τήν Παναγία μας πού μᾶς δίνει τή νίκη8;

Γ. Μαρτυρίες ἀπό τά μετόπισθεν
Ὅλοι ἔχουμε ἀκούσει προφορικές μαρτυρίες ὅτι οἱ ναοί τότε κατακλύζονταν ἀπό πλήθη ἀνδρῶν, γυναικῶν καί παιδιῶν γιά νά ψάλουν τήν Παράκληση στήν Παναγία.
Τυπώθηκαν καί κυκλοφόρησαν εὐρέως εὐχετήριες κάρτες καί ἀφίσες μέ τήν εἰκόνα τῆς Παναγίας νά προστατεύει τούς στρατιῶτες μας9.
Ἀπό ἐπιστολές Ἑλληνίδων πρός τούς στρατευμένους δικούς τους:
«Ὁ Σταβρόσμας καὶ ἡ προσεφχί μας ἡνε διὰ τὴν Νίκη, ἡνε γιασὰς τὸ κανδίλι μου τὸ λιβάνι ὅπου λιβανίζο καὶ προσέφχομε. Κλέο καὶ λέω νὰ σᾶς σόση ὁ Θεός».
«…Στήν καρδιὰ τῆς μάννας δύο αἰσθήματα παλεύουν, τῆς Πατρίδος καὶ τῆς μάννας, ἀλλά, παιδί μου, ὁμολογῶ ὅτι πρῶτα ἀνήκεις εἰς τὴν Πατρίδα σου καὶ ὕστερα εἰς ἐμὲ καὶ γενηθήτω τὸ θέλημα τοῦ Κυρίου…».
«Βαφτίσαμε τὸ παιδάκι μας καὶ τοῦ δώσαμε τὸ ὄνομα: Στράτος -Νικηφόρος».
«Κοιμᾶμαι, ξυπνῶ κι᾿ ὁ νοῦς μου εἶναι… στὸν πόλεμο. Κι᾿ ἡ προσευχή μου εἶναι πάντα νά νικήσουμε.
Ἔτσι ἀρχίζω κι᾿ ἔτσι τελειώνω μπροστά στό εἰκόνισμα τῆς Μεγαλόχαρης»10.
«Ὁ κ. Τσοῦρνος, τῆς Ἑταιρίας Ἑλληνικοῦ Τύπου, εἶχε προτείνει νὰ ἀποσταλῇ ἡ εἰκὼν τῆς Παναγίας τῆς Τήνου εἰς τὸ μέτωπον… Διότι τὰ ὅπλα τὰ ἑλληνικὰ ἀντιμετωπίζουν τὴν συνέχειαν τῆς ἐπιθέσεως ἡ ὁποία ἤρχισεν ἐναντίον τῆς Παναγίας τὴν 15ην Αὐγούστου εἰς τὴν Τῆνον. Κάποιος ἄλλος εἶχε διατυπώσει ἄλλην ἰδέαν: Νὰ γίνουν ὁμοιότυπα τῆς εἰκόνος τῆς Τήνου ἐν σμικρῷ καὶ νὰ σταλοῦν εἰς ὅλους τοὺς στρατιώτας μας, μὲ χαραγμένην μάλιστα τὴν ἡμερομηνίαν 15 Αὐγούστου 1940… Ἡ ἐθνικὴ ὀργάνωσις νεολαίας συγχωνεύει ἤδη κατὰ τρόπον ἐπιτυχῆ τὰς δύο ἰδέας: Ἡτοίμασε εἰκονίτσεςφυλακτά, πιστὰ ὁμοιώματα τῆς Παναγίας τῆς Τήνου. Τὰ μετέφερεν εἰς τὴν Τῆνον διὰ νὰ εὐλογηθοῦν, καὶ θὰ τὰ στείλῃ εἰς τοὺς στρατιώτας τοῦ μετώπου. Πράγματι δὲν ὑπάρχει καλύτερον φυλακτὸ καὶ ἱερώτερον ἐνθύμιον ἀπὸ αὐτὸ διὰ τοὺς στρατιώτας μας…»11.
Τηλεγράφημα τῆς Ἐπιτροπῆς τοῦ Ἱδρύματος τῆς Εὐαγγελίστριας στήν Τῆνο πρός τόν πρωθυπουργό Ἰω.
Μεταξᾶ: «Σήμερον τὴν ἕκτην Δεκεμβρίου καὶ περὶ ὥραν 3 μ.μ. ὁ λαὸς τῆς πόλεως καὶ τῆς νήσου Τήνου, μὲ ἐπικεφαλῆς τὸν ἱερὸν κλῆρον, προσῆλθεν πλήρως σὺν γυναιξὶ καὶ τέκνοις εἰς τὸν ἱερὸν ναὸν τῆς Εὐαγγελιστρίας καὶ ἐτέλεσε πάνδημον δέησιν ὑπὲρ κατισχύσεως τῶν Ἑλληνικῶν ὅπλων εἰς τὸν ἀναληφθέντα ἱερὸν ἀγῶνα… Ὁ πρόεδρος τῆς Ἐπιτροπῆς τοῦ ἱεροῦ ἱδρύματος Εὐαγγελιστρίας… ἀνέγνωσεν εἰς ἐπήκοον τοῦ συνηγμένου λαοῦ… ψήφισμα τῆς Διοικούσης Ἐπιτροπῆς τοῦ ἱδρύματος τούτου, ὅπερ ἐγένετο δεκτὸν μὲ ἐπευφημίας καὶ συγκινητικὰς ἐκδηλώσεις καὶ διὰ τοῦ ὁποίου ἐκχωρεῖ, μεταβιβάζει καὶ θέτει εἰς τὴν διάθεσιν τῆς Ὑμετέρας Ἐξοχότητος (=Ἰω. Μεταξᾶ)… ὅλα τὰ ἐν τῷ ἱερῷ ἱδρύματι τῆς Εὐαγγελιστρίας ὑπάρχοντα ἀναθήματα καὶ τιμαλφῆ ἀντικείμενα καὶ κοσμήματα παντὸς εἴδους… πρὸς ἐνίσχυσιν τοῦ ἐθνικοῦ μας ἀγῶνος».
Μερικές μέρες ἀργότερα οἱ ἐφημερίδες ἀνακοινώνουν ὅτι ὁ Διοικητής τῆς Τραπέζης Ἑλλάδος ἐπιστρέφει τά ἀφιερώματα τῆς Τήνου στό ναό καί τά ἀφιερώνει ἐκ νέου. Τό πόσο τῆς ἀξίας τους, 5.000.000 δρχ., θά τό δώσει ἡ Τράπεζα στήν Κυβέρνηση γιά τόν Ἀγώνα12!

Δ. Μαρτυρία ξένου ἀνταποκριτῆ
«…Δυό λόγια γιά τήν ἐπίδραση τῆς θρησκείας σ᾿ αὐτό τόν πόλεμο. Οἱ Ἕλληνες εἶναι λαός θρῆσκος.
Ἔχουν μιά ἰδιαίτερη εὐλάβεια γιά τήν Παναγία. Ἀπό τήν ἀρχή τοῦ ἀγῶνα ἀκούγαμε γιά περίεργα συμβάντα. Ἕνας σκοπός σέ ὑπηρεσία εἶδε μιά γυναῖκα καί τήν ἔδιωξε λέγοντάς της ὅτι δέν ἦταν τόπος αὐτός γιά μιά γυναῖκα. Ὅμως ἡ Παναγία (γιατί ἐκείνη ἦταν) ἀπάντησε πώς ἦταν ἐκεῖ ὁ τόπος της…»13.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1 Πρός τήν Νίκην, τόμ. 1995, «Ἡ πίστη τῶν Ἑλλήνων στόν πόλεμο τοῦ 1940», σελ. 443.
2 Δ. Α. Κοκκίνου, Ἱστορία τῆς Νεωτέρας Ἑλλάδος, ἐκδ. «Μέλισσα», τόμ. Δ’, σελ. 1402. Στό: Ε. Χ. Μπάστα, Ἀναφορά στό 1940, ἐκδ. «Ὁ Σωτήρ», Ἀθῆναι 20064, σελ. 50.
3 Ε. Μπάστα, ὅ.π. 22.
4 Μεταπολεμικά, σελ. 37, ἐκδ. «Ζωή». Στό ΠτΝ, ὅ.π. 443.
5 Ε. Μπάστα, ὅ.π. 45-47. (Ἀντλεῖ ἀπό τό περ. Ζωή, τόμος 1941).
6 ὅ.π. 23.
7 Μαρτυρίες 40-41, σελ. 27, 28.
8 Ε. Μπάστα, ὅ.π. 21.
9 Μαρτυρίες 40-41, σελ. 26, 29, 276· 25, 27.
10 ὅ.π. 268.
11 Νέα Ἑλλὰς 22-12-1940· ὅ.π. 25.
12 Νέα Ἑλλὰς 8-12-1940 καί Ἡ Πρωΐα 11-12-1940· ὅ.π. 24.
13 Μαρτυρίες 40-41, σελ. 29.

 ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Όλοι οι άνθρωποι ζητούν τη χαρά στη ζωή τους. Και την αναζητούν με διαφορετικούς τρόπους: Άλλοι συγκεντρώνουν χρήματα, καθώς θεωρούν ότι αυτά θα τους προσφέρουν μια άνετη, ξενοιαστεί, χαρούμενη ζωή, άλλοι διασκεδάζουν, πίνουν και ξεφαντώνουν, καθώς θεωρούν ότι έτσι χαίρονται και ξενοιάζουν. Η χαρά όμως αυτή που νιώθουν είναι παροδική αφού γρήγορα φεύγει και αισθάνονται έτσι ένα κενό. Και το ερώτημα μένει αναπάντητο: Που θα βρούμε την αληθινή χαρά και την ευτυχία;...
Πρόσφατα δημοσιεύθηκε σ’ ένα περιοδικό η είδηση ότι «ένα από τα σπουδαιότερα  σχολεία της Βρετανίας, το Wellington College, ανακοίνωσε ότι εισήγαγε από τον Σεπτέμβριο του 2006 στο πρόγραμμά του τη “διδασκαλία της ευτυχίας”... Το μάθημα αυτό απευθύνεται σε μαθητές 14-16 ετών, θα γίνεται μια φορά την εβδομάδα και, μεταξύ άλλων, θα διδάσκονται την τέχνη της θετικής σκέψης, της στωικής αντιμετώπισης των πραγμάτων και της άντλησης ικανοποίησης από την καθημερινή ζωή... Η παραπάνω απόφαση του σχολείου βασίστηκε σε Πανεπιστημιακές έρευνες που λένε ότι όχι μόνο ήλθε η ώρα να αναζητήσουμε την ευτυχία αλλά και να τη διδάξουμε. Ήδη 100 πανεπιστήμια των ΗΠΑ κάνουν τέτοια μαθήματα...»
Ώστε λοιπόν ο δυτικός κόσμος ο οποίος χαρακτηρίζεται από τον υλικό πλούτο και την κοινωνική ευμάρεια έχει έλλειμμα ευτυχίας και προσπαθεί με ανθρώπινες τεχνικές και μεθόδους να κάνει τους ανθρώπους να ζουν ευτυχισμένοι! Ωστόσο η ευτυχία στη ζωή μας δεν εξαρτάται ούτε από την «θετική σκέψη» ούτε από όλα όσα λανσάρουν ως συνταγές οι «γκουρού της ευτυχίας» και οι «προπονητές ζωής» που έχουν γίνει μόδα στην Δύση. Η ευτυχία δεν μπορεί να βρίσκεται στα υλικά πράγματα, ούτε στις απολαύσεις, τις ψεύτικες χαρές της στιγμής και τις ηδονές, διότι όλα αυτά είναι προσωρινά και φθαρτά. Κάπου αλλού πρέπει να αναζητήσουμε την ευτυχία... Που;... Αυτό θα συζητήσουμε σήμερα.

ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ

Ο Θεός έπλασε τον άνθρωπο για να είναι ευτυχισμένος. Και μάλιστα αιώνια ευτυχισμένος και μακάριος. Γι’ αυτό κι ο άνθρωπος έχει έμφυτο τον πόθο για χαρά και ευτυχία. Βέβαια μέσα στον παράδεισο οι πρωτόπλαστοι ζούσαν συνεχώς αυτήν την μακαριότητα, καθώς είχαν συνεχή επαφή με το Δημιουργό τους, την πηγή κάθε αγαθού.

•    Τι έγινε όμως μετά την πτώση;
Με την πτώση εισήλθε η αμαρτία στην ζωή του ανθρώπου και χώρισε τον άνθρωπο από  τον Θεό. Ακολούθησαν και άλλες δυσάρεστες συνέπειες όπως ο κόπος που έπρεπε να καταβάλλει ο άνθρωπος για να ζήσει, οι ασθένειες, ο θάνατος.
•    Η έμφυτη όμως ανάγκη του ανθρώπου για χαρά εξακολούθησε να υπάρχει...
Όντως ο άνθρωπος παρόλο που απομακρύνθηκε από την πηγή της πραγματικής και ολοκληρωτικής χαράς, τον Θεό και Πατερά του, άρχισε να ψάχνει υποκατάστατα αυτής. Για αυτό άλλωστε βλέπουμε το σύγχρονο άνθρωπο που είναι μακριά από το Θεό να ψάχνει παντού για τη χαρά χωρίς όμως να μπορεί να ικανοποιηθεί. Έτσι φτάνουμε να βλέπουμε και στην εποχή μας ότι αρκετοί συνάνθρωποι μας καταλήγουν στο ποτό, στα ναρκωτικά (παραισθήσεις-ψεύτικοςς κόσμος), η άλλες ψεύτικες χαρές που τους οδηγούν τελικά στην κατάθλιψη η ακόμη και στην αυτοκτονία. Στο δυτικό κόσμο τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί πολύ αυτά τα κρούσματα. Τώρα δε με την οικονομική κρίση τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα.
Η αλήθεια είναι ότι μόνο κοντά στον Θεό, μέσα από την ζωή της Εκκλησίας μπορούμε να βρούμε την πραγματική χαρά.
•    Τι μας κάνει όμως να πιστεύουμε ότι η Εκκλησία προσφέρει την αληθινή χαρά;
Ας δούμε πρακτικά πως η ζωή που προτείνει η Εκκλησία στο σύγχρονο άνθρωπο γίνεται πηγή χαράς και ειρήνης εσωτερικής.
•    Η ταπείνωση βοηθά τον άνθρωπο να μην ενοχλείται, να μη μαλώνει, να μην προσβάλλεται, άρα να διάγει βίο πολύ πιο χαρούμενο. Αν συγχωρούμε, αγαπούμε μπορούμε πολύ πιο εύκολα να συμβιώσουμε χαρούμενα. Δεν αγωνιούμε για το πως θα γίνουμε πρώτοι ούτε στενοχωριόμαστε διότι κάναμε κάποιο λάθος και φανήκαμε κατώτεροι από κάποιον άλλον
•    Η άφεση των αμαρτιών στην Ιερά Εξομολόγηση ελαφραίνει τον άνθρωπο και τον απαλλάσσει από τύψεις και βάρη που κουβαλάει και τον βαραίνουν.
•    Η τήρηση των εντολών του Θεού, δεν δεσμεύει αλλά απελευθερώνει τον άνθρωπο από τη δουλεία των παθών, την επιρροή του κόσμου και την κυριαρχία του διαβόλου. Είναι τραγικό να μην μπορεί κάποιος να απαλλαγεί από τα πάθη του, τις αμαρτωλές συνήθειες, τις κοσμικές επιδράσεις. Η χριστιανική ζωή είναι η ζωή της κατ ἐξοχήν ελευθερίας. Απαλάσσει τον άνθρωπο  από την τυραννία των παθών και του χαρίζει πλούσια καρποφορία σε έργα αρετής και αγιασμού (Ρωμ. ς 22).
•    Η επικοινωνία με τους αδελφούς-συναθλητές μας. Πόσο πολύ ενισχυτικό είναι να γνωρίζουμε ότι κι ο δικός μας αγώνας αποτελεί ένα μικρό κρίκο στην αλυσίδα μεγάλων αθλητών του πνεύματος, όπως ήταν οι άγιοι, οι μάρτυρες, οι όσιοι, οι ασκητές... «μια ψυχή συναθλούντες» (Φιλ. α’ 27). Πόσο θάρρος και δύναμη παίρνουμε στον αγώνα μας όταν βρισκόμαστε μαζί με άλλους νέους που έχουν τα ίδια φρονήματα, το ίδιο πιστεύω! «Σύμψυχοι, το εν φρονούντες» (Φιλ. β’ 2)!
•    Η εμπιστοσύνη στο Θεό, μας απαλλάσσει από το άγχος και την αγωνία που κυριολεκτικά κατακλύζουν το σύγχρονο άνθρωπο. Στον αγώνα μας δεν είμαστε μόνοι. Δίπλα μας στέκει ο Χριστός. Όταν λοιπόν αποθέτουμε την ψυχή μας, τις υποθέσεις μας και τα προβλήματά μας με εμπιστοσύνη στα παντοδύναμα χέρια Του, όλα αρχίζουν και αλλάζουν... Όταν προσευχόμαστε με καθαρή καρδιά, αγαπούμε ειλικρινά τον αδελφό μας, συμμετέχουμε στα Μυστήρια της Εκκλησίας μας, τότε όλα μεταμορφώνονται και λάμπουν. Η χριστιανική ζωή και ο πνευματικός αγώνας γίνονται πανηγύρι και η καρδιά μας πλημμυρίζει από τη χάρη και τη χαρά του Χριστού!
Όλα αυτά που προαναφέραμε αποδεικνύουν γιατί ο άνθρωπος που πιστεύει στο Θεό και εμπιστεύεται σε αυτόν τη ζωή του έχει περισσότερες προϋποθέσεις για να ζήσει μια χαρούμενη ζωή. Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε και τη χάρη που δίνει ο Χριστός στους πιστούς που ζούν ενωμένοι μαζί Του. Αυτή η θεία χάρη είναι που προσφέρει τελικά τη χαρά στον άνθρωπο, τον  κάνει να μην αποζητά τίποτε άλλο.
Ο νεοφανής Άγιος της εκκλησιάς μας, Πορφύριος Καυσοκαλυβίτης, έλεγε χαρακτηριστικά ότι «ο Χριστός είναι το παν. Από εκεί πηγάζει η χαρά. Όταν βρούμε το Χριστό, δε θέλουμε τίποτε άλλο, ησυχάζουμε. Είμαστε ειρηνικοί, χαρούμενοι, γεμάτοι. Δεν υπάρχει ούτε μελαγχολία, ούτε αρρώστια, ούτε πίεση, ούτε άγχος, ούτε κατήφεια, ούτε κόλαση. Ο έρωτας προς το Χριστό είναι  κάτι άλλο. Δεν έχει τέλος, δεν έχει χορτασμό. Δίνει ζωή, δίνει σθένος, δίνει υγεία…. Πρέπει να είμαστε με το Χριστό, να αγαπήσουμε το Χριστό και τότε η χαρά θα είναι αναφαίρετη. Αυτό θέλει ο Χριστός, να μας γεμίζει από χαρά, διότι είναι η πηγή της χαράς. Αυτή η χαρά είναι δώρο του Χριστό...»

Πως εκδηλώνεται η χαρά στη ζωή της εκκλησιάς;
Με τις γιορτές. Αν δούμε το ημερολόγιο θα δούμε ότι κάθε μέρα είναι και μια γιορτή. Ο καθένας από εμάς έχει κάποιο όνομα που το γιορτάζει στη μνήμη κάποιου Αγίου ή σε άλλη μεγάλη εορτή του Χριστού ή της Παναγίας. Είναι χαρακτηριστικό πως εκδηλώνει η Εκκλησία τη χαρά της στις γιορτές: Με ψαλμωδίες και ύμνους, εγκωμιαστικούς λόγους, με πανηγυρικές τελετές (π.χ. αρτοκλασία και «χορός» γύρω από τους άρτους), με κατάλυση της νηστείας, κωδωνοκρουσίες, πολυελέους κλπ. Και το κυριότερο: με την Θεία Λειτουργία που είναι φανέρωση της Βασιλείας του Θεού.
Όλα αυτά είναι εκφράσεις χαράς στη λατρευτική ζωή της Εκκλησίας. Για να μπορέσουμε όμως να νιώσουμε αυτό που προσπαθεί η Εκκλησία να μας δώσει, πρέπει ουσιαστικά και όχι τυπικά να μετέχουμε στα μυστήρια και τη λατρεία της. Για την συμμετοχή μας όμως στη Θεία Λατρεία θα μιλήσουμε σε άλλη συνάντηση.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Μερικοί νέοι φέρνουν ως επιχείρημα για την απόσταση που κρατούν από τη ζωή της Εκκλησίας το γεγονός ότι αυτοί θέλουν να χαρούν τη ζωή, ενώ η Εκκλησία με τους κανόνες και  τους περιορισμούς της τους αφαιρεί τάχα αυτήν τη δυνατότητα. Νομίζουν ότι το να ακολουθεί κανείς τη χριστιανική ζωή είναι κάτι εξαιρετικά δύσκολο, κουραστικό και καταπιεστικό.  Πόσο λάθος κάνουν!
Διότι πράγματι, είναι αγώνας η χριστιανική ζωή αλλά είναι ωραίος αγώνας! Η εν Χριστώ ζωή δεν είναι στέρηση και περιορισμός είναι χαρά, ειρήνη και ελευθερία! Ο ίδιος ο Κύριος Ιησούς Χριστός μάς διαβεβαιώνει ότι κάθε άνθρωπος κοντά Του θα βρει ειρήνη και ανάπαυση: «Δεῦτε πρός με πάντες οἱ κοπιῶντες καὶ πεφορτισμένοι, κἀγὼ ἀναπαύσω ὑμᾶς. ἄρατε τὸν ζυγόν μου ἐφ᾿ ὑμᾶς ... καὶ εὑρήσετε ἀνάπαυσιν ταῖς ψυχαῖς ὑμῶν· ὁ γὰρ ζυγός μου χρηστὸς καὶ τὸ φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστιν» (Ματθ. ια’ 28-30). Ελάτε κοντά μου όσοι είστε κουρασμένοι και αποκαμωμένοι κι εγώ θα σας αναπαύσω. Αναλάβετε τον ζυγό της χριστιανικής ζωής ... και θα βρείτε ανάπαυση στις ψυχές σας. Διότι είναι ελαφρός ο ζυγός αυτός και το φορτίο που σας καλώ να σηκώσετε.
Όποιος δεν το πιστεύει αρκεί να το δοκιμάσει!

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Η χριστιανική ζωή είναι χαρά και ειρήνη!

ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα