ΣΤΩΜΕΝ ΚΑΛΩΣ!

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
Η Θεία Λειτουργία είναι τό κέντρο της ζωής της Εκκλησίας. Κάθε Κυριακή και σε κάθε γιορτή η καμπάνα της Εκκλησίας μάς καλεί για να συμμετάσχουμε στη θεία Λειτουργία. Να συγκεντρωθούμε δηλαδή όλοι οι χριστιανοί ως ένα σώμα, να λατρεύσουμε τόν άγιο Θεό και να συμμετάσχουμε στο ιερότερο Μυστήριο, την Θεία Ευχαριστία.
Δυστυχώς πολλοί άνθρωποι δεν έχουν συνειδητοποιήσει το θαύμα που συντελείται στην Θεία Λειτουργία, αγνοούν εντελώς το μεγαλείο που κρύβει κι έτσι είτε δεν έρχονται στο ναό ή κι άν ακόμη έρχονται δεν συμμετέχουν συνειδητά. Εμείς λοιπόν, σήμερα, πρώτον θα προσπαθήσουμε να ανακαλύψουμε τι συμβαίνει κατά τη φοβερή και συγκλονιστική ώρα της θείας Λειτουργίας και, δεύτερον, θα δούμε πως πρέπει κι εμείς να συμμετέχουμε σ’ αυτή.

ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή κι ας θυμηθούμε τι γίνεται σε κάθε θεία Λειτουργία από τη στιγμή που αρχίζει.
Πριν από τη θεία Λειτουργία γίνεται μέσα στο ιερό Βήμα η προετοιμασία των Τιμίων Δώρων (του άρτου και του οίνου) με την ακολουθία της Προσκομιδής. Εκεί ο ιερέας προσεύχεται ξεχωριστά για όλους τους πιστούς (ζώντες και κεκοιμημένους) που έχουν γράψει τα ονόματα τα δικά τους και των γνωστών τους και τα έχουν δώσει μαζί με το πρόσφορο για να μνημονευθούν.
Έπειτα αρχίζει η θεία Λειτουργία. Θυμάστε με ποιά λόγια;
Με δοξολογία και ομολογία πίστεως στον Τριαδικό Θεό: «Εὐλογημένη ἡ βασιλεία τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, νῦν καὶ ἀεὶ καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων»
Στη συνέχεια τι ακολουθεί;
Τα «Ειρηνικά», δηλαδή προσευχές και αιτήματα για την ειρήνη και τη σωτηρία όλου του κόσμου, τα «Αντίφωνα», η «Μικρά Είσοδος» με το Ευαγγέλιο, τα Απολυτίκια, που μας θυμίζουν την εορτή της ημέρας, ο Τρισάγιος Ύμνος και τα ιερά Αναγνώσματα (Απόστολος και Ευαγγέλιο).
Εδώ τελειώνει το πρώτο μέρος της θείας Λειτουργίας που ονομάζεται Λειτουργία των Κατηχουμένων διότι στην αρχαία Εκκλησία μέχρι αυτό το σημείο είχαν δικαίωμα να παρακολουθούν και να συμμετέχουν οι κατηχούμενοι, δηλαδή οι μη βαπτισμένοι που όμως ετοιμάζονταν για το Άγιο Βάπτισμα.
Έπειτα αρχίζει η Λειτουργία των Πιστών με τις ειδικές ευχές που διαβάζει ο ιερέας, τον Χερουβικό Ύμνο, την Μεγάλη Είσοδο (τα Τίμια Δώρα μεταφέρονται από την Πρόθεση στην Αγία Τράπεζα) και το Πιστεύω.
Ακολουθεί το τμήμα εκείνο της θείας Λειτουργίας που ονομάζεται αγία Αναφορά. Είναι το πιο ιερό σημείο της θείας Λειτουργίας. Την ώρα αυτή συντελείται το Μυστήριο της θείας Ευχαριστίας. Γίνεται η προσφορά (=η «αναφορά») των δώρων μας στον Θεό Πατέρα. Αυτά με τον καθαγιασμό τους μεταβάλλονται σε Σώμα και Αίμα Ιησού Χριστού. Γι’ αυτό ο  ιερέας μας καλεί να σταθούμε προσεκτικά, με ιδιαίτερη ευλάβεια:

– Ακούστε πως ακριβώς το λέει αυτό ο ιερέας:
«Στῶμεν καλῶς· στῶμεν μετά φόβου· πρόσχωμεν τήν ἁγίαν Ἀναφοράν ἐν εἰρήνη προσφέρειν».
Δηλ. «Ας σταθούμε προσεκτικά. Ας σταθούμε με ευλάβεια και σεβασμό. Ας προσέξουμε να προσφέρουμε με ψυχική ειρήνη την αγία αναφορά, δηλαδή την ιερή θυσία της θείας Ευχαριστίας».
Όλα είναι έτοιμα. Σε λίγα λεπτά στην αγία Τράπεζα θα κατέλθει το Άγιο Πνεύμα και θα μεταβάλει τα υλικά δώρα μας σε Σώμα και Αίμα Χριστού. Και γίνεται την ώρα εκείνη ένα ασύλληπτο θαύμα: ο Θεός βρίσκεται επάνω στην αγία Τράπεζα! Και κάτι ακόμα πιο θαυμαστό και ασύλληπτο: ο Θεός με τη θεία Κοινωνία μέσα μας! Μέσα σε όλους μας, στον καθένα μας, στην καρδιά του καθενός μας! Ο Θεός στη γη... Τον βλέπεις, Τον αγγίζεις και Τον παίρνεις ως τροφή «και λαβών οίκαδε αναχωρείς»∙ και φεύγεις για το σπίτι σου παίρνοντάς Τον µαζί σου (ιερός Χρυσόστοµος).

ΕΦΑΡΜΟΓΗ
Μας αξιώνει και μας ο Θεός να παρευρισκόμαστε σ’ αυτό το μεγάλο θαύμα.
Πως λοιπόν θα πρέπει να στεκόμαστε και να συµµετέχουµε στη θεία Λειτουργία; (...).
α) Με τη συναίσθηση ότι βρισκόµαστε ενώπιον του Θεού. Μη µάς εξαπατά αυτό που βλέπουν τα σωµατικά µας µάτια, αλλά να κατανοούµε την πραγµατικότητα. Στο ναό την ώρα της θείας Λατρείας βρισκόμαστε ενώπιον του αγίου Τριαδικού Θεού. Αυτό να μην το λησμονούμε ποτέ. Ο άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης το υπογραμμίζει έντονα αυτό: «Όταν προσέρχεσαι στο ναό για να συμπροσευχηθείς με τους αδελφούς σου, πρέπει να γνωρίζεις και να πιστεύεις βαθιά και ακλόνητα ότι θα βρεθείς με τον Θεό πρόσωπο προς πρόσωπο»! (Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΣΤΗ ΓΗ, εκδ. «Ο ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΣ», σελ. 101).
β) Με την κατάλληλη προετοιμασία. Να προετοιμαζόμαστε για τη θεία Λειτουργία σωματικά και ψυχικά. Να περιορίζουμε τις απασχολήσεις και τις εξόδους μας το σαββατόβραδο. Να μελετούμε κάτι σχετικό με τη λατρεία της Κυριακής (π.χ. μπορούμε να μελετούμε το ευαγγελικό ανάγνωσμα). Να δημιουργούμε μια ατμόσφαιρα ειρήνης στην ψυχή μας αποφεύγοντας εντάσεις και ψυχρότητες. Αν υπάρχει κάτι τέτοιο μέσα μας, οπωσδήποτε να φροντίζουμε να το αποβάλλουμε με τη συγχώρηση και τη συμφιλίωση. Μέσα λοιπόν σε αυτή την ατμόσφαιρα της κατανύξεως και της ειρήνης θα κάνουμε την προσευχή μας και θα πέσουμε να κοιμηθούμε νωρίς, ώστε ξεκούραστοι και ενδυναμωμένοι να ξυπνήσουμε πρωί την Κυριακή, για να φθάσουμε στο ναό όσο το δυνατό νωρίτερα και να αφοσιωθούμε στη λατρεία του αγίου Θεού μας.
γ) Με ευλάβεια πολλή και φόβο Θεού. «Στῶμεν καλῶς στῶμεν μετά φόβου»! Ας σταθούμε
σωστά, με ευλάβεια∙ ας σταθούμε με φόβο! Να λατρεύουμε τον Θεό ευαρέστως με σεβασμό και με ευλάβεια, διότι Αυτός ο Θεός μας είναι φωτιά που κατακαίει όσους ανευλαβώς Τον πλησιάζουν (βρ. ιβ΄ 28-29: «λατρεύωμεν εὐαρέστως τῷ Θεῷ μετὰ εὐλαβείας καὶ δέους∙ καὶ γὰρ ὁ θεὸς ἡμῶν πῦρ καταναλίσκον»).
Πρακτικότερα αυτά σημαίνουν ότι θα πρέπει να στεκόμαστε μέσα στο ναό πρωτίστως σεμνά! Και η ενδυμασία μας σεμνή, απλή και ευπρεπής, και η όλη στάση μας να είναι στάση «αἰδοῦς», συστολής ενώπιον του αγίου των αγίων Θεού. Τα δε μάτια να μην περιεργάζονται τους άλλους πιστούς, αλλά να είναι στραμμένα προς τα μέσα.

Ακόμη είπαμε να στεκόμαστε μέσα στο ναό με φόβο. Δηλαδή να μην μπαίνουμε θαρρετοί και άφοβοι, όπως οπουδήποτε αλλού. Μέσα στο ναό θα πρέπει να είμαστε απολύτως σιωπηλοί! Κανένας θόρυβος, καμία συζήτηση. Πολύ περισσότερο όσοι εισέρχονται στο άγιο Βήμα για να διακονήσουν θα πρέπει να συναισθάνονται την ιερότητα του χώρου και ότι χρειάζεται να το κάνουν με απόλυτη ησυχία. Αυτός είναι ο σωστός τρόπος συμμετοχής στη θεία Λατρεία. Μόνο όταν έχουμε αυτή την αγία συστολή και τον άγιο φόβο του Κυρίου, μπορούμε να ελπίζουμε ότι θα ελκύσουμε τη χάρη, την ευλογία και το έλεος του Θεού.
Καλό όμως είναι να γνωρίζουμε και μερικά πρακτικά για να συμμετέχουμε σύμφωνα με την τάξη και την ακρίβεια που διατηρεί η Παράδοση της Εκκλησίας μας:
Ρωτούμε και δίνουμε στα παιδιά πρακτικές οδηγίες, όπως π.χ.:
Πότε κάνουμε το σταυρό μας; (...)
Πότε δεν κάνουμε το σταυρό μας αλλά απλή υπόκλιση; (...)
Πότε στεκόμαστε οπωσδήποτε όρθιοι; (...)
Και ας μην ξεχνούμε: η εκκλησία είναι «οίκος Θεού» γι’ αυτό και στην αρχή μπαίνουμε αθόρυβα στην εκκλησία και στο τέλος της θείας Λειτουργίας δεν βιαζόμαστε, ενώ είμαστε ακόμη μέσα στο ναό, ν’ ανοίξουμε συζητήσεις και να σκορπίσουμε έτσι τη χάρη της θείας Λατρείας.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Είναι αλήθεια ότι αυτά που συμβαίνουν στη θεία Λειτουργία ξεπερνούν και την ίδια τη φαντασία µας. Και όµως είναι πραγµατικότητα. Αν µπορούσαν να δουν τα µάτια µας τι γίνεται την ώρα της θείας Λειτουργίας, θα µέναµε άφωνοι και οπωσδήποτε θα ήμασταν πολύ πιο προσεκτικοί.
Είναι πολύ χαρακτηριστικό ένα περιστατικό από τη ζωή του αγίου προφήτου Ελισαίου.  Ο βασιλιάς της Συρίας θέλησε κάποτε να συλλάβει τον προφήτη, για να µή φανερώνει στους Εβραίους τα σχέδιά του. Έστειλαν λοιπόν στη Δωθαΐµ, όπου ήταν ο Ελισαίος, ιππικό και άρµατα και µεγάλη στρατιωτική δύναµι («δύναµιν βαρε αν»), και νύχτα περικύκλωσαν την πόλη. Το πρωί ο µαθητής του προφήτη τρόµαξε όταν είδε όλο το στράτευµα να τους έχει κυκλωµένους. Τότε ο προφήτης του είπε: «Μὴ φοβοῦ, ὅτι πλείους οἱ μεθ᾿ ἡμῶν ὑπὲρ τοὺς μετ᾿ αὐτῶν»∙ µή φοβάσαι, είναι περισσότεροι οι δικοί µας από αυτούς. Και προσευχήθηκε να ανοίξει ο Θεός τα µάτια του παιδιού για να δει. Και τότε, λέγει, είδε ο µαθητής του ότι όλο το βουνό ήταν γεµάτο από ιππικό αγγέλων, πλήθος δε από πύρινα άρµατα προστάτευαν ολόγυρα τον προφήτη (Δ΄ Βασ. ς΄ 13-17).
Λοιπόν, κάτι ανάλογο ζούµε µέσα στην εκκλησία στη θεία Λειτουργία. Ακόµη κι αν οι εκκλησιαζόµενοι σε κάποιο ναό µετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού, την ώρα της θείας Λειτουργίας µυριάδες άγγελοι και όλος ο ουράνιος κόσµος συγκεντρώνεται εκεί. Και αυτοί οι ελάχιστοι πιστοί µετέχουν σε ένα εκρηκτικό και υπερθαύµαστο ουράνιο πανηγύρι.
Λοιπόν, πως θα σταθούμε κι εμείς μπροστά σ’ αυτό το συγκλονιστικό θαύμα της θείας Λειτουργίας;... Την απάντηση μας την δίνει ο ιερέας στη Θεία Λειτουργία:


ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: «Στῶμεν καλῶς στῶμεν μετά φόβου».

ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα