Τράπεζα Ἰδεῶν
Θησαύρισμα ἰδεῶν καί ἀναφορῶν γιά τήν Ὀρθοδοξία καί τόν Ἑλληνισμό
info@tideon.org
14 Αυγούστου 1922: Ο Συνταγματάρχης Νικόλαος Πλαστήρας, ενεργούμενο του Ελευθερίου Βενιζέλου, ανοίγει την κερκόπορτα στον Μουσταφά Κεμάλ – Κατάρρευση του Μετώπου Μικράς Ασίας
Οι άγιοι του Θεού και όλοι οι συγγενείς μας, πού πέρασαν από αυτόν τον κόσμο, στον οποίο εμείς τώρα βρισκόμαστε, είναι μόνο ζώσες ψυχές στον άλλο τον κόσμο, χωρίς σώμα και χωρίς περιουσία.
Μεταξύ των αρχαιότερων μαρτύρων της χριστιανικής πίστεως συγκαταλέγονται η αγία Σοφία και οι τρεις θυγατέρες της Πίστις, Ελπίς και Αγάπη, αφού πρόσφεραν την ζωή τους ως «λογική λατρεία» στον Ιησού Χριστό, κατά τα χρόνια που αυτοκράτορας στην Ρώμη ήταν ο Αδριανός (117-138).
Στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό της Παναγίας των Ξένων στην παλιά πόλη της Κέρκυρας λειτούργησε το πρωί της Παρασκευής 8 Σεπτεμβρίου 2023 με την ευκαιρία της εορτής του Γενεθλίου της Θεοτόκου ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κ. Νεκτάριος.
Ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία, ἀγαπητοί μου, ἑώρτασε τὴ μεγάλη ἑορτὴ τῆς Ὑψώσεως τοῦ τιμίου Σταυροῦ, ποὺ μᾶς ὑπενθυμίζει ἕνα ἱστορικὸ γεγονός. Ὁ Μέγας Κωνσταντῖνος εἶδε τὸ σταυρὸ στὸν οὐρανὸ μὲ τὸ «Ἐν τούτῳ νίκα», νίκησε τοὺς εἰδωλολάτρες ἀντιπάλους του καὶ ἵδρυσε τὴ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία. Ἡ δὲ μητέρα του ἡ ἁγία Ἑλένη πῆγε στὸ Γολγοθᾶ, ἔσκαψε καὶ βρῆκε τὸν τίμιο σταυρό, ὁ πατριάρχης Ἰεροσολύμων Μακάριος τὸν ὕψωσε ψηλά, καὶ οἱ Χριστιανοὶ ἔψαλλαν τὸ «Κύριε, ἐλέησον».
Στη συζήτηση μας (17-01-2023) Ο ομότιμος καθηγητής Πολυτεχνείου Κρήτης και ομότιμος ερευνητής της Γεωλογικής Υπηρεσίας του Καναδά
Ο Αζέρος δικτάτορας Ιλχάμ Αλίεφ, που θεωρείται στη διεθνή κοινότητα ως ενεργούμενο του Ερντογάν, αφού κατέσφαξε πρώτα την Αρμενία με τις ευλογίες της Αγκυρας και την ένοχη σιωπή της κοινής γνώμης, προχώρησε χθες στην de facto αναγνώριση του ψευδοκράτους.
Πρίν προλάβουμε νά καταλάβουμε ποιοί εἶναι οἱ «παραθρησκευτικοί», κυκλοφορήθηκε τίς τελευταῖες ἡμέρες στό διαδίκτυο, βίντεο τό ὁποῖο δείχνει χειροτονία εὐαγγελικοῦ ἱερέα, παρουσίᾳ τοῦ τοπικοῦ Μητροπολίτη Κίτρους κ. Γεωργίου,
Γεννήθηκε αγόρι και δήλωσε κορίτσι στα 5 του. Μετά από 8 χρόνια ζωής στο «αντίθετο φύλο», 4 επεμβάσεις «αλλαγής φύλου» και ατέλειωτες ορμονοθεραπείες, ο τρανς reality σταρ Jazz Jennings του show «I am Jazz» στο κανάλι TLC
Οι Άγγλοι, το ΚΚΕ και το Αντάρτικο - Ιωάννης Νασιούλας (Βεργίνα Τηλεόραση - 18.06.2022). Παρουσίαση του βιβλίου: Έτσι μεθόδευσαν οι Βρετανοί το αντάρτικο του ΚΚΕ στην Ελλάδα | Ιωάννης Νασιούλας
ΟΜΙΛΙΑ
τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν
καί Πάσης Ἑλλάδος κ.κ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ
στή Λαοσύναξη τῆς Θεσσαλονίκης1
Πιστέ καί ἀγαπημένε Λαέ, Ἀδελφοί τῆς Μακεδονίας καί τῆς Θράκης μας, τῆς καρδιᾶς τῆς Ἑλλάδας,
Προσέρχομαι ταπεινά ἐνώπιόν σας, ὡς ὁ ἔσχατος τῶν Ἀδελφῶν μου Ἀρχιερέων, γιά νά σᾶς ἐκφράσω τήν κοινή μας θέση στό ζήτημα πού μᾶς ἀπασχολεῖ. Δέν ἦλθα νά σᾶς φανατίσω. Ἦλθα νά σᾶς ἐνημερώσω.
Βλέποντας αὐτή τή συγκλονιστική εἰκόνα τῆς λαοθάλασσας μ' αὐτή τή μεγαλειώδη παρουσία σας ἐδῶ, ἀντιλαμβάνομαι πόσο δίκαιο εἶχε ἡ Ἱ. Σύνοδος νά ὁρίσει νά γίνει πρῶτα στή Θεσσαλονίκη, στήν ἱερή πόλη τοῦ ἁγίου Δημητρίου καί τοῦ Γένους, τοῦ Γρηγορίου Παλαμᾶ καί τῶν ἱεραποστόλων Κυρίλλου καί Μεθοδίου, τήν πόλη τῶν Μαρτύρων, τῶν Ὁσίων, τῶν Ἱεραρχῶν καί τῶν ὁμολογητῶν τῆς πίστεως, τή πόλη τοῦ πολιτισμοῦ καί τῶν μεγάλων ἀναστημάτων τοῦ Πνεύματος, ἡ σημερινή εἰρηνική καί πρωτοφανής σέ παλμό καί ὄγκο Λαοσύναξη τῶν πιστῶν. Γιατί πρῶτοι ἐσεῖς μέ αὐτή τή συγκλονιστική μαρτυρία σας ἐδῶ δίνετε σέ ὅλη τήν Ἑλλάδα τό Μήνυμα ἑνός ἀξεπέραστου εἰρηνικοῦ δυναμισμοῦ, ἀλλά καί ἑνός ἀπαράμιλλου χριστιανικοῦ ἤθους.
Εἶχε δίκαιο νά περιμένει ἡ Ἱ. Σύνοδος ὅτι οἱ Μακεδόνες καί Θρακιῶτες, οἱ Ἠπειρῶτες καί οἱ Θεσσαλοί θά ἔδιναν ἐδῶ ἕνα ἐπιβλητικό καί πολυσήμαντο παρόν στήν πρόσκληση τῆς Ἐκκλησίας τους, γιά νά διατρανώσουν τήν ἀμετακίνητη θέλησή τους νά προασπίσουν ἱερά καί ὅσια πού κινδυνεύουν νά ὑπονομευθοῦν καί στή συνέχεια νά ἀλλοτριωθοῦν.
Εἶχε δίκαιο νά στηρίζεται στήν πανθομολογούμενη εὐσέβειά σας, τήν εὐσέβεια πού στό βόρειο χῶρο τῆς Πατρίδας μας ἔχει νά ἐπιδείξει πρωτόφαντα ἔργα πνοῆς καί χριστιανικῆς ἀλληλεγγύης, πού ἀγκαλιάζουν ὅλους τούς ἀνθρώπους, χωρίς διακρίσεις. Εἴμαστε μιά ἀνθρώπινη κοινωνία ἀγάπης, ἀλληλεγγύης καί κατανόησης. Καί τό ἀποδεικνύουμε κάθε μέρα.
Εὐλογημένε Λαέ τοῦ Θεοῦ, πιστοί τῆς Ἐκκλησίας μας!
Πρίν ἀπό 13 χρόνια σ’ αὐτή τή πόλη ἡ ὀρθόδοξος χριστιανικός Λαός τῆς Ἐκκλησίας ἔδωσε πρός κάθε κατεύθυνση τό εἰρηνικό μήνυμα τῆς ἤρεμης ψυχικῆς του δύναμη πού διατράνωνε τή θέληση γιά νά μείνει ἀπρόσβλητο τό αὐτοδιοίκητο τῆς Ἐκκλησίας. Σήμερα πάλι ὁ ἴδιος Λαός, πολύ περισσότερος ἀπό τότε, καί πολύ πιό ἐνημερωμένος, συνάζεται, γιά νά διατρανώσει τήν ἀπόφασή του νά προασπίσει τήν κληρονομιά του, νά ἐπαναβεβαιώσει τή θέλησή του νά μείνει ἡ Ἑλλάδα χώρα ὀρθόδοξη, ἀληθινά προοδευτική καί σύγχρονη.
Εἶναι ἄκρως συγκινητικό καί συγκλονιστικό τό θέαμα πού ἀτενίζουμε ὅλοι μας σ’ αὐτό τό χῶρο. Ἑκατοντάδες χιλιάδες ἄνθρωποι κάθε τάξεως καί κάθε ἡλικίας ἦλθαν σήμερα ἐδῶ χωρίς καμμιά εἰδική ὀργάνωση, μέ μοναδικό ἐφόδιο τό πύρωμα τῆς καρδιᾶς τους καί δίνουν τό παρόν στή Λαοσύναξη ἐτούτη, τήν εἰρηνική μέν ἀλλά ἀποφασιστική, πού διεκδικεῖ καί ἀξιώνει ἀπό τήν ἐξουσία τό σεβασμό γιά τήν παράδοση καί γιά τή διάρκεια τοῦ Ἑλληνισμοῦ, πού ἐξασφαλίζεται μόνο μέ τή στενή καί ὀργανική ἑνότητά του μέ τή ζωηφόρα πηγή τῆς Ὀρθοδοξίας, ὅπως αὐτό συμβαίνει ἐπί αἰῶνες τώρα. Σᾶς εὐχαριστῶ καί σᾶς ἐπαινῶ γι’ αὐτή τήν ἐκκλησιαστική, τήν πολιτισμένη καί δυναμική σας παρουσία. Στηρίζει ὁ Λαός μας τούς ποιμένες του στή διεκδίκηση τῶν δικαίων τῆς παράδοσής μας.
Εἴμαστε ἐδῶ ἀνεξαιρέτως ὅλοι οἱ πιστοί, ἑνωμένοι ἐν Χριστῷ. Παραμερίζοντας τά κοινωνικά καί πολιτικά ἐμπόδια, δίνοντας τό παρόν στό κάλεσμα τῆς Μάνας Ἐκκλησίας, γιατί νοιώθουμε ὅτι κινδυνεύουν οἱ πατροπαράδοτες ἀξίες τῆς φυλῆς μας, τά δομικά καί γνήσια στοιχεῖα τῆς αὐτοσυνειδησίας μας.
Ἐδῶ εἶναι μεταξύ τῶν πρώτων οἱ Ἐπίσκοποι τῆς Ἐκκλησίας, πού εὐλογοῦν μέ τή παρουσία τους τήν ἐκδήλωση καί διαδηλώνουν ἀποφασιστικά τήν ἑνότητα τοῦ Σώματος τῆς Ἱεραρχίας, τό ὁποῖο ἀταλάντευτα καθοδηγεῖ τό σκάφος τῆς Ἐκκλησίας πρός τό λιμάνι τῆς σωτηρίας καί τῆς ἐλπίδας. Καί μαζί μας εἶναι πολλές ἄλλες ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες, καί ἡ Ἐκκλησίας τῆς Κρήτης, πού συμπαρίστανται στόν ἀγῶνα μας.
Ἐδῶ εἶναι καί οἱ ἱερεῖς μας. Οἱ ἁπλοί, ἔντιμοι καί ἀφοσιωμένοι παπᾶδες τοῦ Λαοῦ μας, πού μέ τήν ὑποβλητική τους παρουσία θεμελιώνουν κάθε μέρα μέσα στίς ψυχές καί οἰκοδομοῦν τούς πύργους τῆς πνευματικῆς ἰδιοπροσωπίας μας ὡς Χριστιανῶν καί Ἑλλήνων.
Ἐδῶ καί τά μοναστήρια μας, τά μετερίζια αὐτά τῆς Ὀρθοδοξίας μας, τά θυμιατήρια τῆς εὐλάβειάς μας, τά ἄπαρτα κάστρα πού στηρίζουν μέ τίς προσευχές τους τόν καθημερινό μας ἀγῶνα.
Ἐδῶ εἶναι καί ἡ Θεολογική μας Σχολή, τοῦ Ἀριστοτελείου, πού μέ τά ψηφίσματα τῶν δύο Τμημάτων της στάθηκε ἀπό τήν ἀρχή στό πλευρό μας καί δικαίωσε τόν ἀγῶνα μας. Μαζί της καί οἱ ἐκκλησιαστικές μας Σχολές, πού προετοιμάζουν τά νέα στελέχη τῆς Ἐκκλησίας μας.
Βλέπω ἐδῶ πολιτικούς ἄνδρες, ἀπό ὅλους τούς κομματικούς χώρους, αὐτούς πού ὅλες αὐτές τίς ἡμέρες βάσταξαν στούς ὤμους των τό βάρος τῆς ἀλήθειας καί ἀντιπαρατέθησαν στό ψεῦδος καί στή μαύρη προπαγάνδα. Ἀλλά καί τούς ἄρχοντες τῆς Τοπικῆς Αὐτοδιοίκησης με ἐπικεφαλῆς τόν Δήμαρχο τῆς πόλεως τοῦ Ἁγίου Δημητρίου.
Ἐδῶ εἶναι καί οἱ πιστοί μας ὅλων τῶν ἡλικιῶν, ἄνδρες καί γυναῖκες, πού συνέρρευσαν στήν πόλη αὐτή, ὁ καθένας μέ τό δικό του παλμό φέρνοντας μαζί καί τό μήνυμα τῆς κοινῆς προσπάθειας γιά τή διάσωση τῆς ἁγίας Παράδοσής μας.
Ἄφησα τελευταίους νά μνημονεύσω τιμητικά τους ἐλπιδοφόρους νέους μας, τά ἅλικα παιδιά μας, τή ζωντανή καί δυναμική νεολαία μας, πού μέ τόν ἐνθουσιασμό καί τό παλμό τους ὀμορφαίνουν αὐτή μας τή Σύναξη δίνοντας μιά μαρτυρία ὀδύνης γιά τό μέλλον τοῦ τόπου, ἕνα συγκλονισμό γιά ὅ,τι μέλλει γενέσθαι στή χώρα αὐτή, στήν ὁποία γεννήθηκαν καί ἐπιθυμοῦν διά παντός νά ζήσουν ὡς χριστιανοί ὀρθόδοξοι.
Χρόνια τώρα σ’ αὐτό τόν τόπο συμπορεύονται θεσμικά καί ἀποφασιστικά Ἑλληνισμός καί Χριστιανισμός. Καί ὅλοι ξέρουν ὅτι δέν ὑπάρχει πτυχή τοῦ ἰδιωτικοῦ καί δημοσίου βίου πού νά μή διαποτίζεται ἀπό τά νάματα τῆς χριστιανικῆς πίστεως. Αὐτό εἶναι πλέον θεσμός, εἶναι ἔθιμο, εἶναι ἱστορική νομοτέλεια. Καί τό ἔθνος στηρίζεται στούς θεσμούς του. Μέσα καί γύρω ἀπό τήν Ἐκκλησία ἀνελίσσεται ἡ ζωή τοῦ Ἕλληνα ἀπό τότε πού γεννιέται μέχρι τότε πού πεθαίνει. Τά πανηγύρια μας, οἱ χαρές μας, οἱ λύπες μας, τά τραγούδια μας, οἱ χοροί μας, τά πάντα ἀρχίζουν καί τελειώνουν στήν Ἐκκλησία. Ἐκεῖ βαφτιζόμαστε καί μυρωνόμαστε, ἐκεῖ παντρευόμαστε, ἐκεῖ ἁγιαζόμαστε, ἐκεῖ παρηγοριόμαστε, ἐκεῖ προσευχόμαστε, σέ στιγμές μεγάλης λύπης καί εὐτυχίας, ἐκεῖ τέλος μέ συγκλονιστική στοργή μᾶς πᾶνε, ὅταν παίρνουμε τό δρόμο τῆς αἰωνιότητας. Μέσα στήν Ἐκκλησία κάνουμε τίς ἐθνικές τελετές μας, ἐκεῖ ἡ μνήμη τοῦ τόπου μένει ἄσβεστη. Ἐκεῖ ἡ σημαία μας ἀνεμίζει, ἐκεῖ ἡ ἱστορία μας ξεδιπλώνεται.
Σέ κανένα ἄλλο μέρος τοῦ κόσμου Λαός καί θρησκεία δέν εἶναι τόσο πολύ συνδεδεμένοι, γιατί πουθενά ἀλλοῦ ἡ ἱστορία τοῦ Λαοῦ δέν γονιμοποιήθηκε τόσο πολύ μέσα στή πίστη, καί πουθενά ἀλλοῦ οἱ ἄνθρωποι δέν ἔνοιωσαν τήν Ἐκκλησία τους τόσο πολύ μέσα στή ζωή τους. Ρίξτε ἕνα βλέμμα σ’ αὐτήν ἐδῶ τή βυζαντινή πόλη, τήν ὄμορφη καί ἁγιότοκο Θεσσαλονίκη. Παντοῦ ἐκκλησίες, παντοῦ ὁ Σταυρός, παντοῦ ἡ εὐλογία τοῦ Θεοῦ. Κορυφαῖος ἅγιός της ὁ Μεγαλομάρτυρας Δημήτριος καί μαζί του μιά πλειάδα ἁγίων πού τήν περιζώνουν ἀπό παντοῦ καί τήν προστατεύουν. Καί δέν ὁμιλῶ μόνο γιά τά μοναδικά μνημεῖα τοῦ κλεινοῦ Βυζαντίου, οὔτε γιά ἕνα ἔνδοξο παρελθόν. Ὁμιλῶ καί γιά τό σήμερα. Σήμερα ὅπου ἡ πίστη μεγαλύνεται καί ὁ Λαός τοῦ Θεοῦ ὑψώνει καθημερινά ναούς, νέες ἑστίες πολιτισμοῦ μέ ἐπίκεντρο τήν τοπική Ἐκκλησία καί τόν πολιό Ἐπίσκοπό της, τόν Μητροπολίτη της κ. Παντελεήμονα, νέα σεβάσματα πού μᾶς κάνουν ὅλους ὑπερήφανους. Παντοῦ σ’ αὐτή τήν πατρίδα οἱ ἄνθρωποι μπορεῖ νά δραστηριοποιοῦνται, νά ἐκσυγχρονίζονται, νά βρίσκονται στήν πρωτοπορία τῆς προόδου, νά νοιώθουν εὐρωπαῖοι, νά δείχνουν τόν ἀγῶνα τους, νά ἔχουν καί τίς ἀδύνατες στιγμές τους. Ὅμως μή τούς πῆς νά ἀφήσουν τή πίστη τους, νά προδώσουν τίς ἀρχές τους. Ἰδιαίτερα σήμερα πού τή σκυτάλη τῆς ἐπιστροφῆς στίς ρίζες μας τήν ἔχουν πάρει στά στιβαρά τους χέρια οἱ νέοι μας. Ἕνας ἀπ’ αὐτούς μοῦ ἔλεγε πρό ἡμερῶν. «Ἁμαρτωλοί μπορεῖ νά εἴμαστε. Προδότες ὅμως δέν εἴμαστε». Μπράβο στά νέα μας παιδιά. Ὅταν οἱ νέοι μας ἔτσι σκέπτονται, ἡ Ἑλλάδα δέν πεθαίνει ποτέ.
Ζητᾶ εὔλογα ὁ ἁπλοϊκός ἄνθρωπος αὐτοῦ τοῦ τόπου, νά πληροφορηθῆ, γιατί αὐτή ἡ βιασύνη, γιατί μέ τήν εὐκαιρία τῶν ταυτοτήτων, ἡ ἔκφρασης τόσης ἐμπάθειας σέ βάρος τῆς Ἐκκλησίας, γιατί αὐτή ἡ πεισματική ἐμμονή σέ μιά ἀπόφαση πού διχάζει, πού δέν τήν θέλει, δέν τήν ἀποδέχεται ὁ πιστός λαός μας, γιατί αὐτή ἡ περιφρόνηση πρός τήν Ἱεραρχία, γιατί αὐτός ὁ αἰφνιδιασμός;
Ἡ Ἐκκλησία δέν μπορεῖ νά ἀφήσει ἀναπάντητα αὐτά τά κρίσιμα ἐρωτήματα. Καί δίδει τήν ἀπάντησή της νηφάλια, ὑπεύθυνα καί πειστικά.
1. Καί κατ’ ἀρχήν πρέπει νά ποῦμε ὅτι ἡ Ὀρθοδοξία ἔχει διαχωρίσει τή θέση της ἀπό κάθε εἶδος φανατισμοῦ, φονταμενταλισμοῦ καί μισαλλοδοξίας. Ἡ Διακήρυξη τοῦ Φαναρίου τό 1994 εἶναι σαφής: «Τό διαπραττόμενον ἐν ὀνόματι τῆς θρησκείας ἔγκλημα εἶναι ἐναντίον αὐτῆς τῆς θρησκείας». Ἀλλά ἡ θλιβερή καί ἀντορθόδοξη ὑστερία μερίδας τοῦ δυτικοῦ τύπου, πού καλῶς γνωρίζουμε ἀπό ποῦ παρακινεῖται, φαίνεται νά βρῆκε θιασῶτες καί στήν Ἑλλάδα. Δέν μνησικακοῦμε ἐναντίον κανενός καί δέν ὑποτιμοῦμε κανέναν. Ὅμως γιά τή πίστη μας γινόμαστε λέοντες, γιά νά μή περάσει ἡ παρακμή καί ἡ ἀλλοτρίωση.
2. Τήν ἀξία ὡστόσο τῆς Ἐκκλησίας, τοῦ πολιτισμοῦ καί τοῦ πνεύματος ἀναγνωρίζουν σήμερα πιά ὅλοι οἱ σώφρονες ἄνθρωποι. Γι’ αὐτό καί ἡ Εὐρώπη, ἀναζητώντας μιά σταθερή βάση ἑνότητας τῶν Λαῶν της, δέν στηρίζεται πιά ἀποκλειστικά στήν οἰκονομία καί τήν ἀνάπτυξη. Στρέφεται κυρίως πρός τίς πνευματικές ἀξίες, πρός τόν πολιτισμό. Ἐκεῖ δηλαδή πού ἐμεῖς οἱ Ἕλληνες ἔχουμε νά ἐπιδείξουμε πρωτόγνωρες ἐπιδόσεις. Ἡ πνευματική κρίση στήν Εὐρώπη προῆλθε ἀπό τήν περιθωριοποίηση καί τήν ἐκκοσμίκευση τῆς Ἐκκλησίας, πού δέν κατώρθωσε νά στηρίξει τούς Λαούς τήν ὥρα πού ἔπρεπε. Σήμερα οἱ ἑτερόδοξες Ἐκκλησίες στή Δύση ἀγωνίζονται νά ξαναφέρουν τό Χριστό μέσα στίς κοινωνίες,νά ξαναδώσουν νόημα ζωῆς στούς νέους, νά ξανααναστήσουν τό χαμένο ὅραμα τής εὐτυχίας. Ἐμεῖς ἐδῶ, δόξα τῷ Θεῷ, μέχρι στιγμῆς διατηροῦμε ἄθικτα τά πνευματικά μας ἐρείσματα. Ὑπάρχει κανένας λόγος νά τά γκρεμίσουμε; Θέλουμε νά πριονίσουμε τό κλαδί πάνω στό ὁποῖο καθόμαστε; «Οἱ Ἕλληνες – γράφει ὁ Ράνσιμαν - ἔχουν μιά κληρονομιά γιά τήν ὁποία μποροῦν νά αἰσθανόνται ὑπερήφανοι. Μιά κληρονομιά πού δέν πρέπει νά χαθῆ μέσα στίς ἐναλλασσόμενες ὑλικές καταστάσεις». Αὐτή εἶναι ἡ μεγάλη ἱστορική πρόκληση. Ἄν οἱ Ἕλληνες θέλουμε νά ἐπιβιώσουμε μέσα στή παγκοσμιοποιημένη χοάνη, πρέπει νά διαφυλάξουμε τή μορφή μας, τή στερεά μορφή πού μᾶς χαρίζει διαχρονικά καί συγχρονικά ἡ παράδοσή μας. Ἀλλοιῶς θά ἀφομοιωθοῦμε καί θά ἐξαφανισθοῦμε. Ἔχουμε οἱ ὀρθόδοξοι τό μεγάλο προνόμιο νά ζοῦμε μέσα στήν Ἐκκλησία μας τήν ἐπιβίωση μέ μέτρο καί ἁρμονία τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς σοφίας. Μέσα μας ὑπάρχει ἕνας ὁλόκληρος θησαυρός, ἕνας ἀδαπάνητος πλοῦτος πού δέν ἔχει παραποιηθῆ μέχρι τώρα πού συνέχει ὅλο τό Γένος μας. Ἡ ἱστορική ἀλληλεγγύη μεταξύ Ἑλληνισμοῦ καί Ὀρθοδοξίας δέν μπορεῖ εὔκολα νά διασπασθῆ, γιατί βιώνεται καθημερινά μέσα στήν Ἐκκλησία. Ἔτσι ἡ Ἐκκλησία ἀναδεικνύεται ἕνα ζωντανό προπύργιο αὐτοσυνειδησίας, ἕνα μετερίζι διάσωσης τῆς πνευματικῆς καί ἐθνικῆς μας ταυτότητας, ἕνα «τζιβαϊρικόν πολυτίμητον», ὅπως τό ἔλεγε ὁ Στρατηγός Μακρυγιάννης. Οἱ πνευματικοί μας Πατέρες, τά μοναστήρια μας, οἱ ἐνορίες μας, οἱ παπάδες μας, οἱ ἐπίσκοποί μας, ὅλοι εἶναι μιά δύναμη πού θά διαλύσει κάθε ἐναντίωση εἰρηνικά καί συστηματικά. Μιά ἁπαλή πνοή πού χαρίζει τήν ἐλπίδα καί στηρίζει τήν ἀντίσταση ἐνάντια στήν διάσπαση καί στήν ἀλλοτρίωση. Μέσα ἀπό τή Θεία Λειτουργία ξεπηδάει τό πνεῦμα τῆς ἑνότητας καί τῆς δύναμης. Πονᾶμε, γιά ὅσα συμβαίνουν γύρω μας. Γιατί ἀγαπᾶμε τόν τόπο μας, τή θρησκεία μας καί τά παιδιά μας. Τό ἔνστικτο τοῦ Λαοῦ λειτουργεῖ σωστικά. Καί δέν θά ἐπιτρέψει ὁ κίνδυνος τῆς ἀφομοίωσης νά πραγματωθῆ. Θά μείνουμε αὐτό πού εἴμαστε, πρῶτα Ἕλληνες καί Χριστιανοί καί μετά Εὐρωπαῖοι.
Ὤ κι ἄν ἐσηκώνονταν ἀπό τούς τάφους των τά μεγάλα παλληκάρια τοῦ ἔθνους μας, οἱ Κολοκοτρώνηδες καί οἱ Μακρυγιάννηδες, οἱ Μιαούληδες καί οἱ Μποτσαραῖοι, οἱ παπᾶδες καί οἱ δεσποτάδες τοῦ μεγάλου Ἀγώνα, ὁ Γρηγόριος ὁ Ε’ , ὁ Διάκος, ὁ Παπαφλέσσας, οἱ πρόκριτοι τῆς Τροιζηνίας, κι ἔπειτα οἱ μεγάλοι μας διανοούμενοι, οἱ ποιητές καί οἱ πολιτικοί, ὁ Καποδίστριας κι ὁ Παπαρρηγόπουλος, ὁ Τρικούπης καί ὁ Ζαμπέλιος, ὁ Σολωμός, ὁ Κάλβος κι ὁ Μαβίλης, ὁ Παπαδιαμάντης καί ὁ Ἐλύτης, ὁ Καραολῆς κι ὁ Δημητρίου, ὤ! Κι ἄν ἐσηκώνονταν αὐτοί καί χιλιάδες ἄλλοι, πού μέ τό λόγο καί τίς πράξεις των ἐθεμελίωσαν καί ἐστήριξαν καί ὕμνησαν τήν πνευματική ὑπόσταση αὐτοῦ τοῦ ἔθνους, τί θά ἔλεγαν ἄν ἔβλεπαν τό γκρέμισμα πού ἐπιχειροῦν σήμερα κάποια παιδιά τους στήν ἑλληνορθόδοξη παρουσία μέσα στή κοινωνία, καί τά ραπίσματα πού δίνουν στήν Μάνα τους, τήν Ἐκκλησία.
3. Στ’ ἀλήθεια δέν μπορῶ νά ἀντιληφθῶ αὐτά πού συμβαίνουν. Οὔτε καταλαβαίνω τή σκοπιμότητά των. Μᾶς λένε. Στήν Ἑλλάδα δέν ζοῦνε μόνο ὀρθόδοξοι πολίτες, ζοῦνε καί πολίτες Ἕλληνες ἄλλων δογμάτων καί ἄλλων θρησκειῶν. Καί πρέπει καί αὐτοί νά προστατευθοῦν. Κι ἐμεῖς ἀπαντᾶμε, ναί νά προστατευθοῦν, ὅσο λίγοι καί ἄν εἶναι. Καί προστατεύονται. Ἀλλά γιατί τάχα ἡ προστασία τους περνάει μέσα ἀπό τήν ταπείνωση τῆς Ὀρθοδοξίας καί τήν ἐξουδετέρωσή της; Τό κράτος δέν προστατεύει σήμερα τίς μειονότητες τῶν γνωστῶν θρησκειῶν, ὅπως ἐπιτάσσει τό Σύνταγμα; Ἄν δέν τίς ἐπροστάτευε πῶς οἱ ἑτερόδοξοι ἔχουν ἐλεύθερα τίς ὅσες θέλουν μεγαλοπρεπεῖς ἐκκλησίες τους, τά πολυδιαφημισμένα σχολεῖα τους, τίς κλινικές καί τά νοσοκομεῖα τους, τά ἄλλα κτίριά τους, τίς ἐπισκοπές, τίς ἐφημερίδες τους, τίς περιουσίες τους; Ἄν δέν τούς ἐπροστάτευε, πῶς οἱ Μουσουλμάνοι στή Θράκη ἔχουν τά τζαμιά τους, τά σχολεῖα τους, τίς περιουσίες τους; Πῶς οἱ Χιλιαστές ἀναγνωρίζονται ὡς ἀντιρρησίες συνειδήσεως καί δέν πολεμοῦν γιά τήν Πατρίδα, ἀλλά τυγχάνουν προνομιακῆς μεταχείρησης σέ σχέση μέ τά ἄλλα στρατευμένα παιδιά μας; Πῶς οἱ Ἰσραηλίτες ἔχουν τίς Συναγωγές τους, τά μουσεῖα τους, τά γραφεῖα τους, τίς κοινότητές τους; Τό κράτος ἐπιτελεῖ τό καθῆκον του κι ἐμεῖς ὡς Ἐκκλησία δέν ἔχουμε ποτέ ἐκφράσει ἀντίθετη γνώμη. Θέλετε νά συνεχίσω; Ἐδῶ προστατεύονται ὄχι μόνο οἱ ὀπαδοί τῶν γνωστῶν θρησκειῶν ἀλλά καί αὐτοί τῶν θρησκειῶν πού δέν θέλουν νά εἶναι γνωστές καί τῶν παραθρησκευτικῶν κινημάτων καί αὐτῶν ἀκόμη πού εἶναι ἐπικίνδυνα γιά τήν τύχη τῶν πολιτῶν πού θά παρασυρθοῦν σ’ αὐτά ἤ γιά τήν ἐθνική μας ἀσφάλεια. Δέν ἐπιτρέπεται νά πῶ τίποτε ἄλλο σ’ αὐτό τό σημεῖο, ἀλλά οἱ ἁρμόδιοι δέν τά ξέρουν αὐτά; Κι ἄν τά ξέρουν, γιατί ἐπιμένουν πῶς τάχα ἡ προστασία ὅλων αὐτῶν ἐπιβάλλει δῆθεν στό κράτος νά ἀπαρνηθῆ τήν Ὀρθοδοξία;
4. Mέσα στήν Ἐκκλησία καλλιεργοῦμε τό πνεῦμα τῆς ἀγάπης, τῆς ἀναγνώρισης τῆς ἀξίας τοῦ ἄλλου, τῆς ἑνότητας τοῦ Λαοῦ μας. Ἐδῶ μπροστά μας σήμερα ὁ κόσμος τῆς Ἐκκλησίας πού ἀνήκει σέ ὅλα τά κόμματα. Στήν Ἐκκλησία δέν κάνουμε διαχωρισμούς, δέν ρωτᾶμε ποῦ ἀνήκει ὁ καθένας. Γιατί ὁ Θεός θέλει ὅλοι νά σωθοῦν καί νά ἔλθουν σέ ἐπίγνωση ἀληθείας. Γι’ αὐτό καί αὐτή μας ἡ μεγαλειώδης Σύναξη σήμερα δέν ἔχει καμία σχέση μέ τίς πολιτικές συγκεντρώσεις. Δέν ἤλθαμε ἐδῶ γιά νά διακηρύξουμε τό μῖσος μας ἤ τήν ἀντίθεσή μας νόμιμη ἐξουσία ἤ καί σέ ὅσους διαφωνοῦν μαζί μας. Ἤλθαμε γιά νά στείλουμε μηνύματα. Εἴμαστε νομοταγεῖς πολίτες καί πονᾶμε γι’ αὐτό τόν τόπο, ὅπως τόσοι ἄλλοι. Ὅμως δέν ἀνεχόμαστε νά ξεπουλιέται ἡ πίστη μας. Καί διστάζουμε νά δεχθοῦμε - ὅπως λέγεται καί γράφεται – πώς ξένα κέντρα ἔξω ἀπό τήν Ἑλλάδα ἐπιβάλλουν κινήσεις καί ἀποφάσεις, ἐπειδή θέλουν νά ἐξασθενίσουν τίς ἀντιστάσεις τοῦ Ἑλληνικοῦ Λαοῦ καί νά τόν στερήσουν ἀπό ἕνα ἰσχυρό ἔρεισμα πού ἀποδείχθηκε ἀνθεκτικό στίς λαίλαπες καί στίς περιπέτειες τοῦ Ἑλληνισμοῦ καί ὡς κιβωτός διέσωσε τόν τόπο. Κι αὐτό εἶναι ἡ Ἐκκλησία. Τό ἀδυνάτισμα τῆς Ἐκκλησίας συνεπάγεται ἐξασθένηση τοῦ Ἑλληνισμοῦ, ἀποθωράκισή του. Οἱ ἱστορικοί δεσμοί Ἑλληνισμοῦ καί Χριστιανισμοῦ σ’ αὐτό τόν τόπο εἶναι ἀκατάλυτοι καί κανένας δέν μπορεῖ, κανένας δέν ἔχει τό ἀνάστημα νά τούς διαλύσει.
5. Δυστυχῶς μερικοί διανοούμενοί μας, ἡ ἰντελλιγκέντσια ὅπως λέγεται, θέλουν πεισματικά νά ἀγνοοῦν αὐτούς τούς ἱστορικούς κανόνες καί τό ρόλο τῆς Ἐκκλησίας στή διαφύλαξη τῆς Παράδοσής μας. Μᾶς λέγουν πώς ἐν ὀνόματι τῆς προόδου καί τῆς ἀνάπτυξης ἐπιβάλλονται ἀλλαγές πού θά κάνουν τή χώρα ἀνταγωνιστική καί προοδευτική. Δέν διαφωνοῦμε. Δέν εἴμαστε ἐναντίον τῆς ἀνάπτυξης καί τῆς προόδου. Χαιρόμαστε γιά τίς πρωτοβουλίες τῆς ἰδιωτικῆς πρωτοβουλίας πού τό ἑλληνικό δαιμόνιο τῆς δίδει φτερά καί θαυματουργεῖ προβάλλοντας διεθνῶς τή χώρα μας. Ἡ παγκοσμιοποίηση ὡς ἰσοπέδωση πολιτισμῶν εἶναι ἐπικίνδυνη καί ἀπόβλητη. Ἕνα ἔθνος πορεύεται πρός τόν ἐκσυγχρονισμό ὄχι ἀντιγράφοντας μηχανικά ἄλλων Λαῶν τ’ ἀχνάρια, ἀλλά μέ βαθειά συναίσθηση τῆς ταυτότητάς του καί μέ ἰσχυροποίηση τῶν στοιχείων πού τήν ἀποτελοῦν. Πρῶτα ἰσχυροποιοῦμε τήν Πατρίδα μας, τήν ὀργανώνουμε καί τήν διασφαλίζουμε ἀπό κάθε κίνδυνο καί ὕστερα ἔχουμε ὅλο τό καιρό νά σκεφθοῦμε γιά τίς λεπτομέρειες τῶν ἰδεολογιῶν καί τῶν κατευθύνσεων πού θά ἀκολουθήσουν τάξεις καί στρώματα. Χωρίς αὐτή τή διαδικασία ὅλα τά ἄλλα δέν εἶναι μόνο περιττά, εἶναι καί ἀφελῆ. Τί ἔχουμε νά κερδίσουμε ἀπό τήν παγκοσμιοποίηση, ἄν χάσουμε τόν πλοῦτο της Παράδοσής μας, ἄν μεταβληθοῦμε σέ λαό χωρίς αὐτοσυνειδησία καί χωρίς πολιτισμό; Ἑπομένως, αὐτό πού σήμερα προέχει εἶναι τό πῶς αὐτός ὁ Λαός θά διατηρήσει ζωντανές τίς παραδόσεις τους καί τίς ἀξίες του. Τώρα δέ πού ἐπιχειρεῖται ἡ ἀποπροσωποίηση τοῦ καθενός μας μέ τή μετατροπή του σέ ἄψυχο καί ἀπρόσωπο ἀριθμό, τώρα πρέπει νά ἀντιδράσουμε ὅλοι καί ἡ Ἑλλάδα νά ἀρχίσει νά λειτουργεῖ καί ὡς ἐθνικό κέντρο μιᾶς Διασπορᾶς, πού ἀγωνίζεται, νά διατηρηθῆ στά δύσκολα χρόνια τῆς ἰσοπεδωτικῆς μανίας, τῆς παγκοσμιοποιημένης δυναμικῆς τόσο τοῦ πλούτου, ὅσο καί τῆς τεχνολογίας.
Καί μοὔρχονται τώρα στό μυαλό τά λόγια πού ἔγραφε στίς στίς ἀρχές τοῦ αἰώνα μας ὁ Παπαδιαμάντης, καί πού διατηροῦν καί σήμερα τήν ἐπικαιρότητά τους: «Ἄγγλος ἤ Γερμανός δύναται νά εἶναι κοσμοπολίτης ἤ ἀναρχικός ἤ ἄθεος ἤ ὅ,τιδήποτε. Ἔκαμε τό πατριωτικόν χρέος του, ἔκτισε μεγάλην πατρίδα.... Ἀλλά Γραικύλος τῆς σήμερον, ὅστις θέλει νά κάμει δημοσίᾳ τόν ἄθεον ἤ τόν κοσμοπολίτην, ὁμοιάζει μέ νάνον ἀνοθρούμενον ἐπ’ ἄκρων ὀνύχων καί τανυόμενον νά φθάσει εἰς ὕψος καί φανῆ καί αὐτός γίγας. Τό ἑλληνικόν ἔθνος, τό δοῦλον ἀλλ΄ οὐδέν ἧττον καί τό ἐλεύθερον ἔχει καί θά ἔχει διά παντός ἀνάγκην τῆς θρησκείας του».... Τήν Ἑλλάδα μας θέλουν νά τήν κάμουν νά προσποιεῖται δημοσίᾳ τήν ἄθεο, γιά νά ἀναγνωρίζεται προοδευτική, νά φαίνεται πώς ἀπαρνιέται τήν ἱστορία της καί τήν Παράδοσή της, πού εἶναι ἑλληνορθόδοξη. Ναί, ἡ Παράδοσή μας περνᾶ μέσα ἀπό Ὀρθοδοξία, ἐθνικότητα καί γλώσσα. Αὐτά τά τρία θά ἔπρεπε νά προσέχουν ὅλοι ὡς κόρην ὀφθαλμοῦ, ἀντί νά βάλλουν καταιγιστικά ἐναντίον καί τῶν τριῶν. καί νά φαντασθῆτε ὅτι ἐφέτος ἡ Ε.Ε. δέχθηκε πρόταση γιά καθιέρωση τῆς διδασκαλίας τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας στά σχολεῖα ὅλης τῆς Εὐρώπης. Ὅλοι μας εἶμαστε ὑπερήφανοι καί γιά τήν Ὀρθοδοξία μας καί γιά τήν ἐθνικότητά μας καί γιά τήν γλώσσα μας. Καί δέν ἐπιτρέπουμε σέ κανένα νά μᾶς θίξει καί τό ἐλάχιστο ἀπό αὐτά.
Στούς προοδευτικούς αὐτούς τεχνοκράτες, πού θέλουν καλά καί σώνει νά μετατρέψουν τήν Ἑλλάδα σέ χώρα πού δέν θά ἀναγνωρίζει τήν Ὀρθοδοξία καί δέν θά στηρίζεται σ’ αὐτήν, λέμε ξεκάθαρα: Ματαιοπονεῖτε.... Ὁ Λαός τοῦ Θεοῦ δέν σᾶς ἀκολουθεῖ. Θά μείνετε καί πάλι μόνοι σας. Δέν ἐκφράζετε τό Λαό, λέτε ὅτι μιλᾶτε γι’ αὐτόν, ἀλλά κατά βάσιν τόν ἀπεχθάνεστε καί τόν λοιδωρεῖτε, ὅταν διαπιστώνετε ὅτι δέν σᾶς ἀκολουθεῖ. Ἀπό τόν μεσοπόλεμο πασχίζετε λυσσωδῶς νά γκρεμίσετε τά βάθρα τῆς πνευματικῆς μας ζωῆς καί δέν τό καταφέρνετε. Τώρα νομίσατε ὅτι ἦλθε ἡ ὥρα σας καί πώς μέ τή σπάθη τῆς ἐξουσίας θά ἐπιτύχετε τά σχέδιά σας. Εἶσθε γελασμένοι. Σᾶς τό ἐπαναλαμβάνω. Θά μείνετε καί πάλι μόνοι σας. Δέν σᾶς ἀκολουθοῦν στόν ὀλισθηρό σας δρόμο ὅλοι οἱ ἄλλοι ἐπώνυμοι καί ἐκλεκτοί διανοούμενοι, πολιτικοί, ἐπιστήμονες καί τεχνοκράτες, λογοτέχνες καί καλλιτέχνες, πού εἶχαν αὐτές τής ἡμέρες τό θάρρος νά ὁμολογήσουν ἐνώπιον ὅλου τοῦ Ἑλληνικοῦ Λαοῦ τή πίστη τους καί στήν Ἑλλάδα καί στήν Ὀρθοδοξία. Ἀντιστέκεται στά σχέδιά σας ὅλος ὁ ἄλλος Ἑλληνικός Λαός. Καί μή νομίζετε ὅτι οἱ πνοές τῆς ζωῆς μποροῦν νά ἀντιμετωπίζονται μέ νόμους καί διατάγματα. Οἱ νόμοι, ὅταν ὁ Λαός δέν θέλει, δέν ἐφαρμόζονται, πέφτουν σέ ἀχρησία καί οὐσιαστικά καταργοῦνται. Τούς ἀπορρίπτει ἡ συνείδηση πού ἔχει τό ἔθνος γιά τό τί εἶναι ὀρθό καί τί ὄχι. Καί ὅσον ἀφορᾶ εἰδικότερα στήν πολεμική σας κατά τῆς Ἐκκλησίας, σᾶς ὑπενθυμίζουμε ὅτι πολλοί ἄλλοι πρίν ἀπό σᾶς ἔπεχείρησαν τό ἴδιο καί ἀπέτυχαν. Ἡ Ἐκκλησία, ἄν ἦταν ἀνθρώπινο δημιούργημα, θά εἶχε πρό πολλοῦ ἁλωθῆ καί καταποντισθῆ. Εἶναι ὅμως θεῖος ὀργανισμός, εἶναι πνοή τοῦ Παρακλήτου, εἶναι τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ. Κανένας, μά κανένας δέν θά μπορέσει ποτέ νά τήν ἐξαφανίσει ἀπό προσώπου γῆς. Μπορεῖ νά τήν ταλαιπωρεῖτε, νά τήν συκοφαντεῖτε, νά τήν λιθοβολεῖτε. Μπορεῖ νά σηκώνονται ἐνάντιά της κύματα καί τυφῶνες. Ἡ Ἐκκλησία γιά λίγο «κλυδωνίζεται, ἀλλά ναυάγιον οὐχ ὑπομένει».
6. Ἀλλά νά καί ἄλλο ἕνα σοφιστικό ἐπιχείρημα πού τό ἀκούσαμε κατά κόρον αὐτές τίς ἡμέρες. Εἶναι τό ἐπιχείρημα περί τῶν διακριτῶν ρόλων Ἐκκλησίας καί Πολιτείας μέσα στό κράτος. Κι ἐμεῖς παραδεχόμαστε, καί τό ἔχουμε τονίσει ἐπανειλημμένως, ὅτι ἀναγνωρίζουμε τούς διακριτούς μας ρόλους καί γι’ αὐτό δέν ἐπιδιώκουμε νά συγκυβερνήσουμε μέ τήν κυβέρνηση. Ἡ νόμιμη κυβέρνηση κυβερνᾶ. Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος δέν εἶναι κόμμα, δέν εἶναι πολιτική δύναμη. Ἡ Ἐκκλησία οὔτε ὀρέγεται τήν ἐξουσία, οὔτε θέλγεται ἀπό αὐτήν. Δέν διεκδικεῖ οὔτε ἀπαιτεῖ ἁρμοδιότητες ἀπό τό κράτος. Τό σύστημα τῆς συναλληλίας καί οἱ ἐξ αὐτοῦ ἀπορρέοντες ρόλοι εἶναι σαφῶς διακριτοί. Τό πιστεύουμε αὐτό καί ἐπανειλημμένα τό διεκηρύξαμε. Καί στό θέμα τῶν ταυτοτήτων ποτέ καί πουθενά δέν εἴπαμε ὅτι τίς ταυτότητες τῶν πολιτῶν θά τίς ἐκδίδουμε τάχα ἐμεῖς καί ὄχι ἡ Ἀστυνομία. Ἡ Ἐκκλησία ἔχει ἄλλο ρόλο. Εἶναι ἡ πνευματική Μητέρα τοῦ πιστοῦ Λαοῦ καί εἶναι καί θεματοφύλακας τῆς Παράδοσής μας καί τῶν ἀξιῶν τοῦ πολιτισμοῦ μας. Διεκδικεῖ νά ὁμιλεῖ καί νά διαλέγεται, ὅπως τοῦτο συμβαίνει στή δημοκρατική χώρα μας πρίν ἀπό λήψη σημαντικῆς ἀπόφασης ἀπό τήν κυβέρνηση. Ὅταν οἱ ἐκπαιδευτικοί, οἱ ἐργαζόμενοι, οἱ δημόσιοι ὑπάλληλοι διαλέγονται μέ τήν κυβέρνηση γιά θέματα πού τούς ἐνδιαφέρουν, αὐτό σημαίνει ὅτι συγκυβερνοῦν; Τότε, γιατί μόνο στήν Ἐκκλησία ἀρνοῦνται τό δικαίωμα νά ἔχει γνώμη καί τῆς συμπεριφέρονται μέ αὐταρχισμό καί δέν θέλουν νά συζητήσουν μαζί της καί τῆς κλείνουν τήν πόρτα κατά πρόσωπον; Ἡ κάθε κοσμική ἐξουσία, ὅταν αὐτονομεῖται ἀπό τό Θεό καί τό Λαό καί δέν διαλέγεται μέ τήν Ἐκκλησία γιά θέματα πού ἀφοροῦν στό Λαό, τότε αὐτό συνιστᾶ αὐτοθέωσή της, πού ὁδηγεῖ στήν ἀλαζονία. Κι ἐμεῖς μέν ὡς πρόσωπα, δεχθήκαμε τόν κόλαφο τῆς ταπείνωσης με ταπείνωση καί ὑπομονή, ἐπειδή ἔτσι μαθαίνουμε στήν Ἐκκλησία, νά συγχωροῦμε καί νά ὑπομένουμε. Ὅμως ἡ προσβολή πέρασε στόν εὐσεβῆ Λαό πού ἡ Ἐκκλησία ἐκπροσωπεῖ. Καί μέσα στό Λαό αὐτό εἶναι καί ἐκεῖνοι πού μᾶς προσέβαλαν. Δέν κατάλαβαν ὅτι ταυτόχρονα προσέβαλαν καί τόν ἑαυτό τους;
7. Ἀγωνιζόμαστε, ναί γιά νά παραμείνει ἡ πατρίδα μας χώρα χριστιανική ὅπως ἦταν ἀνέκαθεν. Θά ἐρωτήσετε ὅμως. Καί ἀπό ποῦ συνάγεται ὅτι ἐπιδιώκεται μιά τέτοια ριζική ἀλλαγή; Συνάγεται ἀπό ἐπίσημες παλαιότερες καί πρόσφατες δηλώσεις καί καταγραφές ἑνός ὑπευθύνου φορέα τῆς σημερινῆς κρατικῆς ἐξουσίας – πού δέν εἶναι βέβαια ὁ μόνος, ὑπάρχουν καί ἔξω τῆς κυβερνήσεως θιασῶτες του - ὅτι θά πρέπει σιγά –σιγά νά γίνει σταδιακή ἀποκαθήλωση τῆς θρησκείας μας ἀπό τή δημόσια ζωή, χωρίς αὐτά νά διαψεύδωνται. Θέλετε παραδείγματα; Α) Νά φύγει ζητᾶνε, ἡ προμετωπίδα τοῦ Συντάγματός μας, πού ἀρχίζει μέ τή φράση πού ἐκεῖ οἱ εὐσεβεῖς πρόγονοί μας εὐθύς μετά τήν Ἐπανάσταση του 1821: «Εἰς τό ὄνομα τῆς Ἁγίας καί Ὁμοουσίου καί Ἀδιαιρέτου Τριάδος». Μά ἐπικλήσεις τοῦ Θεοῦ ὑπάρχουν καί σέ ἄλλα Συντάγματα τῆς Ἀμερικῆς, τῆς Γερμανίας καί κανείς δέν διανοήθηκε νά τίς διαγράψει. Γιά μᾶς εἶναι μιά ἐν δυνάμει ἱστορική μνήμη πού γίνεται μοχλός ζωῆς. β) Νά γίνει ὑποχρεωτικός γιά ὅλους ὁ πολιτικός γάμος, καί μόνο αὐτόν νά ἀναγνωρίζει τό κράτος. Γ) Νά ὑποβιβασθῆ ἡ Ἐκκλησία καί νά μήν ὑπάρχη στό Σύνταγμα τό ἄρθρο 3 πού τήν ἀνακηρύσσει ἐπικρατοῦσα. Δ) Νά μήν εἶναι, κατά τίς νομικές τής σχέσεις ν.π.δ.δ. Ε) Νά μήν ὁρκίζεται στό Εὐαγγέλιο, δηλ. θρησκευτικά, ἡ Βουλή καί ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας. Στ) Νά τροποποιηθῆ τό Σύνταγμα, ὥστε νά μήν περιλαμβάνεται στούς σκοπούς τῆς παιδείας μας ἡ ἀνάπτυξη καί τῆς θρησκευτικῆς συνείδησης τῶν μαθητῶν, ὥστε νά καταργηθῆ τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν. Θέλετε καί ἄλλα μέτρα πού ἀσφαλῶς θά ἀκολουθήσουν; Νά μερικά. Θά ἀφαιρεθοῦν οἱ εἰκόνες τοῦ Χριστοῦ ἀπό τίς αἴθουσες τῶν σχολείων καί τῶν δικαστηρίων καί τῶν νοσοκομείων καί τῶν στρατώνων. Θά ἀφαιρεθῆ ἀπό τούς κοντούς τῶν σημαιῶν ὁ Σταυρός. Ἤ καί ὁ ἐθνικός μας ὕμνος, ἐπειδή μιλάει γιά τό Σταυρό. Λές καί βάλθηκαν οἱ ἄνθρωποι αὐτοί νά γίνουν χριστιανομάχοι. Λές καί ἔβλαψε αὐτή τήν Πατρίδα ἡ Ἐκκλησία τοῦ Σταυροῦ καί πρέπει νά τιμωρηθῆ.
8. Ὅλοι τώρα καταλαβαίνουν ὅτι τό θέμα δέν εἶναι ἁπλά οἱ ταυτότητες. Τό θέμα εἶναι ἡ πίστη μας. Κι αὐτήν δέν τήν διαπραγματευόμαστε, οὔτε τήν κρύβουμε. Ἀντίθετα, ὅπως οἱ ἄλλοι θέλουν νά μή τήν ἀναφέρουμε, ἐμεῖς θεωροῦμε καύχησή μας τό ὅτι εἴμαστε αὐτό πού εἴμαστε.
Θέλουν νά ἐξομοιωθοῦμε μέ τούς εὐρωπαίους, εἶπε κάποιος. Καί προσέθεσε ὅτι ἐμπόδιο σ’ αὐτό εἶναι τάχα ἡ Ἐκκλησία μας. Ἡ Ἐκκλησία μας ἀπό τήν ἀρχή εἶχε καί ἔχει εὐρωπαϊκό προσανατολισμό. Καί θέλει νά προβάλη πρός τήν Εὐρώπη τή χώρα μας ἀλλά καί τό δικό της πλοῦτο τήν ἀνατολική μας παράδοση, πού οἱ ξένοι ἐκτιμοῦν. Οἱ ξένοι γνωρίζουν ὅτι «γιά τούς Ἕλληνες ἡ Ὀρθοδοξία εἶναι τό σπίτι τους», ὅπως ἔγραψε πρό ἐτῶν στή γαλλική «Μόντ» ὁ κ. Λακαριέρ (24-11-98). Καί ἀπό μᾶς περιμένουν νά πᾶμε στήν Εὐρώπη μέ τήν ὀρθόδοξη παράδοσή μας καί μέ τήν ἱστορία μας καί τόν πολιτισμό μας. Μόνον ἔτσι μᾶς σέβονται καί μᾶς ὑπολογίζουν. Προσπαθοῦν κάποιοι νά μᾶς παραβιάσουν στό ἐξωτερικό φονταμενταλιστέ καί φανατικούς τοῦ ὀπισθοδρομισμοῦ καί τῆς ἄγονης συντήρησης. Μᾶς ἀποκαλοῦν ἐδῶ ἄδικα χομεϊνίδες καί στενόμυαλους, πού τάχα σύρουμε πρός τά πίσω τήν κοινωνία μας καί ἐμποδίζουμε τόν ἐκσυγχρονισμό της. Καί μέ αὐτά μᾶς διασύρουν στά μάτια τῶν ξένων, γιατί γιά τό δικό μας Λαό πού μᾶς ξέρει αὐτά δέν «πιάνουν». Ἐμεῖς ἐδῶ στήν Ἑλλάδα διδάσκουμε τό Λαό καί δίνουμε πρῶτοι τό παράδειγμα τῆς κοινωνικῆς ἀλληλεγγύης, τῆς πραγματικῆς ἀγάπης, τῆς ἀληθινῆς προόδου, τῆς μεγαλοψυχίας καί τῆς ἀνεκτικότητας. Καί μέ τήν εὐκαιρία αὐτή καταδικάζουμε κάθε τρομοκρατία καί συμπαριστάμεθα στά θύματά της. Θέλουμε κοινωνία πού θά ζῆ εἰρηνικά μέ παραδόσεις καί σταθερή ὑποδομή. Καί ἔχουμε νά ἐπιδείξουμε μέσα στή κοινωνία μας ἄπειρα δείγματα τῆς συνεργασίας μας μέ ὅλους τούς φορεῖς, μέ τούς νέους, μέ ὅλο τόν κόσμο. Δέν μᾶς ἀποστρέφεται οὔτε μᾶς ἀποφεύγει ὁ Λαός μας. Τά μοναστήρια μας κάθε μέρα ἐπισκέπτονται χιλιάδες ἄνθρωποι καί ἀναπαύονται σ’ αὐτά. Πόσες χιλιάδες ἐξομολογοῦνται στήν Ἐκκλησία τή στοργική Μάνα πού σκύβει μέ ἀγάπη στό πόνο τῶν παιδιῶν της; Ποῦ εἶδαν οἱ ἐπικριτές μας τούς χομεϊνίδες; Καί δέν σκέπτονται τό κακό πού κάνουν στή χώρα μας, ὅταν πρός τά ἔξω βγάζουν τήν άποτρόπαιη εἰκόνα τοῦ φανατισμοῦ, πού δέν μᾶς ταιριάζει, οὔτε μᾶς χαρακτηρίζει;
9. Ζητοῦν οἱ θιασῶτες τοῦ ἄθεου καί ἄθρησκου κράτους τήν ἀποκαθήλωση τῆς Ἐκκλησίας ἀπό τήν ὑψηλή καί τιμητική θέση, πού τῆς ἐξασφάλισε διαχρονικά ἡ συνείδηση τοῦ ἔθνους, καί τήν ἐξουδετέρωσή της. Ὅμως ἡ Εὐρώπη δέν ζητεῖ κάτι τέτοιο γιά κανένα κράτος-μέλος της. Ἀντιθέτως ἡ ΡΚ Εὐρώπη στηρίζει πολλές ἐλπίδες στήν Ἑλλάδα γιά τή χριστιανική της παράδοση καί αὐτό γιά νά διασώσει τήν ἐνοτητά της. Μέ τή Δήλωση δέ τοῦ Ἄμστερνταμ ἡ Ε.Ε. ἀφήνει πλήρη ἐλευθερία γιά τή ρύθμιση τῶν σχέσεων κράτους καί Ἐκκλησίας στίς ἐθνικές κυβερνήσεις, ἀνάλογα μέ τίς ἱστορικές καί ἄλλες συνθῆκες πού ἰσχύουν σέ κάθε κράτος. Ἑπομένως δέν μποροῦν νά ἐπικαλοῦνται τήν Εὐρώπη ὅσοι θέλουν νά «κοντήνουν» τήν Ἐκκλησία. Κι ἐπί τέλους ἄς ρωτήσουν καί τό Λαό ἄν θέλει μιά τέτοια ἐξέλιξη. Ἄν δηλ. θέλει ὁ Λαός τήν Ἐκκλησία του ταπεινωμένη, ἀπωθημένη, περιφρονημένη, περιθωριακή, προσωπική μόνο ὑπόθεση τοῦ κάθε πολίτη. Σήμερα μάλιστα πού παρατηρεῖται μιά ἐντυπωσιακή ὅσο καί πρωτόγνωρη στροφή τοῦ κόσμου καί ἰδίως τῶν νέων μας πρός τήν Ἐκκλησία, ἐπιβάλλεται σοφία καί σύνεση. Ἐμεῖς πιστεύουμε πώς ὁ Λαός μας καί μαζί καί οἱ νέοι μας πιστεύουν βαθειά στό Θεό. Τό δείχνουν οἱ δημοσκοπήσεις καί τό γέμισμα τῶν ἐκκλησιῶν ἀπό νέους κυρίως. Αὐτή τήν ὥρα πολλοί σημαδεύουν τήν Ἑλλάδα κι ἐκεῖνο πού μᾶς χρειάζεται δέν εἶναι ἡ ἐξασθένηση ἀλλά ἡ ἰσχυροποίηση τῶν ἐρεισμάτων τῆς πίστεως, τῆς ἑνότητος καί τῆς συνοχῆς. Καί τέτοιο εἶναι γιά τό Λαό ἡ Ἐκκλησία. Ἡ Ἐκκλησία καλλιεργεῖ τή πίστη μέσα στίς καρδιές καί εἶναι ἀνάγκη νά τό τονίσω καί πάλι. Δέν εἶναι κοσμικός ὀργανισμός ἡ Ἐκκλησία, οὔτε μιμεῖται τίς κοσμικές μεθόδους ἐνέργειας. Ἡ δύναμή της δέν εἶναι στόν πλοῦτο ἤ κοσμική ἰσχύ. Μέσα ἀπό τίς δυσκολίες ἡ Ἐκκλησία ξαναβρίσκει τό δρόμο της, ἐπειδή τό σκάφος της τό κυβερνᾶ ὁ Χριστός. Ἄν ἡ ἑλληνική Πατρίδα διασώθηκε ἀπό τήν Ἐκκλησία, αὐτό δέν ἀλλάζει σέ τίποτα τόν πνευματικό χαρακτῆρα της. Γι’ αὐτό ἡ Ἐκκλησία πρωτίστως ἐνδιαφέρεται νά μή διαγραφῆ ἀπό τίς συνειδήσεις τῶν ἀνθρώπων ἡ πίστη. Ἐπειδή αὐτή ἡ πίστη, μετατρεπόμενη σέ βίωμα ζωῆς, καθιστᾶ τόν ἄνθρωπο γενναῖο ἀγωνιστή τοῦ καλοῦ, φορέα σεβασμοῦ τῶν Χριστιανικῶν ἀξιῶν, ἀνυποχώρητο ὑπερασπιστή τῆς ἀγάπης, ἀκέραιο ἠθικό πρόσωπο, μόνιμα προσανατολισμένο πρός τήν εἰκόνα τοῦ Θεοῦ, τόν ἄνθρωπο μέ ὅλα του τά προβλήματα. Κοντά της ὁ Λαός μας βρίσκει τό στήριγμα καί τήν ἀπαντοχή του. Ἀλλά ἐνδιαφέρεται τήν πίστη αὐτή νά τήν προβάλλει, νά τήν τιμᾶ καί νά τήν ὑποστηρίζει καί τό κράτος μας, πού ἔχει πολλούς λόγους νά τό κάνει. Γιά τό ἴδιο καί γιά τό Λαό τῆς Ἑλλάδας.
10. Γι’ αὐτό ἡ Ἐκκλησία μιλάει ἐξ ὀνόματος αὐτοῦ τοῦ Λαοῦ. Καί διαμαρτύρονται μερικοί καθηγητές νομομαθεῖς καί μᾶς λένε: Δέν ἔχετε κανένα δικαίωμα νά ἐπικαλεῖσθε τό Λαό. Τό Λαό μόνο ἡ ἐκλεγμένη κυβέρνηση ἐκπροσωπεῖ. Ἀπαντᾶμε λέγοντας, ὅταν λέμε Λαό, ἐννοοῦμε τό Λαό τοῦ Θεοῦ. Ἔτσι λέγονται κληρικοί καί λαϊκοί, στή γλῶσσα τῆς Θεολογίας, πού πιστεύουν. Γι’ αὐτό βέβαια τό Λαό μιλᾶμε, τό Λαό τῆς Ἐκκλησίας. Σ’ αὐτόν ἀσφαλῶς δέν συμπεριλαμβάνονται οὔτε οἱ ἄθεοι, οὔτε οἱ ἀλλόθρησκοι, οὔτε οἱ ἀλλόδοξοι. Περιλαμβάνονται μόνον οἱ ὀρθόδοξοι. Καί στήν εὐλογημένη χώρα μας αὐτοί εἶναι ἑκατομμύρια. Ἀλλά αὐτοί πού τά λένε αὐτά δέν ἔχουν μελετήσει τή Θεολογία καί μεταφέρουν στό χῶρο τῆς Ἐκκλησίας ἔννοιες πού δέν ἰσχύουν σ’ αὐτήν . Ὥρα εἶναι νά μᾶς ἀπαγορεύσουν κιόλας νά λέμε τό «Σῶσον, Κύριε, τόν Λαόν Σου καί εὐλόγησον τήν κληρονομίαν Σου»......
Καί ἄς ἔλθουμε τώρα καί στό πολυσυζητημένο ζήτημα τῶν ταυτοτήτων.
1. Τό θέμα αὐτό ὑπάρχει ἀπό παληά, ἡ ἀμφισβητούμενη ὅμως ρύθμισή του ἀνέκυψε τώρα ὡς κεραυνός ἐν αἰθρία. Ἡ Ἐκκλησία τό παρακολουθεῖ βέβαια ἀπό 15ετίας περίπου. Καί εἰδική Ἐπιτροπή συνέστησε ἔγκαιρα γιά νά τό μελετᾶ, ὥστε ν΄εἴμαστε ἕτοιμοι νά παρουσιάσουμε τίς ἀπόψεις μας. Ἐπί πολλά χρόνια τό ζήτημα ἔμεινε στά ἀζήτητα. Αἰφνιδίως τώρα ἀνεσύρθη ἀπό τήν ἀφάνεια, λίγο μετά τίς ἐκλογές. Μόλις διαπιστώσαμε κάποιες ὕποπτες κινήσεις, ἐπιδιώξαμε μιά συμφωνία κυρίων, πού προέβλεπε διάλογο μεταξύ Ἐκκλησίας καί Κυβέρνησης. Δέν μπλεχθήκαμε στό πρόβλημα ἀπό πολυπραγμωσύνη. Δέν φυτρώσαμε ἐκεῖ πού δέν μᾶς ἔσπειραν. Πρόκειται γιά τό Θρήσκευμα, ἕνα στοιχεῖο πού ἐνδιαφέρει ἄμεσα τήν Ἐκκλησία. Ἐμεῖς δέν μιλήσαμε, ἐπειδή δέν μᾶς πέφτει λόγος, οὔτε γιά τήν ἀπάλειψη τῆς ὑπηκοότητας οὔτε γιά τά δαχτυλικά ἀποτυπώματα κλπ. Καί τοῦτο γιατί ἔχουμε ἐπίγνωση τῶν διακριτῶν μας ρόλων. Ἀσχολούμεθα μέ ὅ,τι ὀργανικά καί λογικά ἐνδιαφέρει τίς ἀρχές μας, τή διδασκαλία μας. Μέ τήν ἴδια λογική τήν Ἐκκλησία ἄμεσα ἐνδιαφέρει στίς νέες ταυτότητες, ἐκτός ἀπό τό Θρήσκευμα καί τό ἠλεκτρονικό φακέλλωμα, ὁ ἀριθμός 666 καί ὁ ἑνιαῖος κωδικός ἀριθμός. Αὐτά ὅλα σχετίζονται ἄμεσα μέ τήν ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπου, μέ τή διασφάλιση τοῦ ἀπορρήτου τῆς προσωπικῆς ζωῆς, μέ τό σεβασμό τπης ἀνθρώπινης ἀξιοπρέπειας, μέ τή θρησκευτική συνείδηση τῶν πολιτῶν, γιά τά ὁποῖα ἡ Ἐκκλησία ἀγωνίζεται ἐπί αἰῶνες. Ὅλα αὐτά συνιστοῦν βαρύτατη προσβολή τῆς ἰδιωτικῆς ζωῆς. Ἤδη ἀνεγράφη στόν τύπο ὅτι ἰδιωτικές ἑταιρίες ἐμπορεύονται προσωπικά στοιχεῖα ἀνυποψίαστων πολιτῶν, τά ὁποῖα πωλοῦν, μέ ἀποτέλεσμα κανένας πιά νά μή αἰσθάνεται ἀσφαλής σ’ αὐτόν τόν τόπο./
2. Ἡ συμφωνία πού ἐπιτύχαμε δέν τηρήθηκε. Καί αἰφνιδίως ἀνηγγέλθη στή Βουλή ἡ ἀπόφαση γιά τήν ἀπάλειψη τοῦ θρησκεύματος ἀπό τίς νέες ταυτότητες. Γιά τήν ἀπόφαση αὐτή διετύπωσε τήν ἀντίθετη γνώμη της τόσο ἡ ΔΙΣ ὅσο καί ἡ ΙΣΙ. Ἡ τελευταία μάλιστα ἔκανε μιά ὕστατη προσπάθεια ἐπαφῆς μέ τόν κ. Πρωθυπουργό προκειμένου νά τοῦ ἀναπτύξει τίς θέσεις της, χωρίς ὅμως ἀποτέλεσμα.
3. τί ζητᾶμε ἐμεῖς καί ὁ πιστός Λαός; Στήν ἀρχή ζητούσαμε ὅ,τι προβλέπει καί ὁ ἰσχύων νόμος 1899/1991, δηλ. τήν ὑποχρεωτική ἀναγραφή τοῦ Θρησκεύματος. Μᾶς εἶπαν ὅτι αὐτό εἶναι ἀντισυνταγματικό. Κανείς δέν μπορεῖ νά ὑποχρεώσει κάποιον νά ἀναγράψει χωρίς τήν θέλησή του τό θρήσκευμά του στήν ταυτότητά του. Τήν ἀντισυνταγματικότητα ὅμως τῶν νόμων δέν τήν κρίνει ὁ κάθε ἐπιστήμων ἤ ἡ κάθε Ἀρχή. Ὑπάρχουν τά δικαστήρια πού τήν κρίνουν. Παρά ταῦτα ἐμεῖς κατανοήσαμε τήν ἀνάγκη νά μήν εἶναι ὑποχρεωτική ἡ ἀναγραφή τοῦ θρησκεύματος, σεβόμενοι τίς ἀπόψεις ἐκείνων πού δέν θέλουν αὐτή τήν ἀναγραφή καί ὑποχωρήσαμε. Καί εἴπαμε ἐν τάξει. Τότε ἄς ἀφεθῆ ὁ κόσμος ἐλεύθερος στήν προαιρετική ἀναγραφή. Ὅποιος θέλει νά γράφει τό Θρήσκευμά του καί ὅποιος δέν θέλει νά μή τό γράφει. Τί δημοκρατικότερο καί τί λογικότερο. Καί ὅμως τελικά οὔτε αὐτό ἔγινε δεκτό. Ἡ Ἀρχή ἐπεκαλέσθη τόν 4274/97, πού στό ἄρθρο 2 κατατάσσει τό Θρήσκευμα μεταξύ τῶν εὐαίσθητων στοιχείων τῆς προσωπικότητας, γιά τά ὁποῖα ἀπαγορεύεται κάθε ἐπεξεργασία. Ὅμως ἡ Ἀρχή ἀγνόησε τό ἄρθρο 5 τοῦ ἴδιου νόμου πού προβλέπει ἐξαίρεση καί ἐπιτρέπει κάθε ἐπεξεργασία καί σ’ αὐτά τά εὐαίσθητα στοιχεῖα, ὅταν πρός τοῦτο συναινεῖ ὁ ἐνδιαφερόμενος καί ἐγκρίνει ἡ Ἀρχή. Ἡ Ἐκκλησία προτείνουσα τήν προαιρετική ἀναγραφή ἐπικαλεῖται αὐτή τή διάταξη. Ἀλλ’ ὁμιλεῖ εἰς ὦτα μή ἀκουόντων...
4. Τό ὅλο θέμα στηρίχθηκε στή γνώμη τῆς Ἀρχῆς, πού ἔχει γνωμοδοτικό χαρακτῆρα. Καί εἶπε ἡ Ἀρχή: Ἡ προαιρετική ἀναγραφή εἶναι καί αὐτή ἀντισυνταγματική. Ἀλλά πῶς καί γιατί ἡ Ἀρχή καταστρατηγεῖ τό νόμο; Εἶναι πάνω ἀπό τούς νόμους; Δέν εἶναι δέ μόνο ἡ παραπάνω διάταξη πού ἐμνημονεύσαμε, πού εἰσάγει ἐξαίρεση στόν κανόνα τῆς μή ἀναγραφῆς, ὅταν τό θέλει ὁ πολίτης εἶναι καί ὁ ἄλλος νόμος, ὁ ἰσχύων σήμερα 1899/91, πού ἐπιβάλλει ὑποχρεωτικά τήν ἀναγραφή τοῦ θρησκεύματος στίς ταυτότητες. Γιατί τόν παραβιάζει ἡ Ἀρχή, πού εἶναι ταγμένη νά ἐνεργεῖ μέ τούς νόμους;
5. Εἰδικοί συνταγματολόγοι καί ἔγκριτοι νομομαθεῖς, πού συμβουλεύθηκε ἡ Ἐκκλησία, τήν διαβεβαίωσαν ὅτι ἡ προαιρετική ἀναγραφή δέν παραβιάζει τό Σύνταγμα. Ἄλλωστε τό 1993 τό κυβερνόν σήμερα κόμμα, ὡς ἀντιπολίτευση, εἶχε ὁμαδικά ὑποστηρίξει στή Βουλή τήν προαιρετική ἀναγραφή τοῦ Θρησκεύματος καί ἐπεκαλεῖτο μάλιστα ἀνάλογη τοποθέτηση τῆς Ἐπιστημονικῆς Ἐπιτροπῆς τῆς Βουλῆς. Τότε λοιπόν ἡ προαιρετική ἀναγραφή ἦταν συνταγματική. Σήμερα, μέ τό ἴδιο Σύνταγμα, τί συνέβη καί δέν εἶναι; Ἑπομένως, ἡ ἀπόφαση τῆς Ἀρχῆς ὄχι μόνον δέν εἶναι θέσφατη ἀλλά καί ἀποδεικνύεται νομικῶς διάτρητη. Καί εἶναι νομικῶς διάτρητη ὄχι μόνο γιά τούς παραπάνω λόγους ἀλλά καί γιά τό γεγονός ὅτι ὁ Πρόεδρός της, πρίν κἄν συγκαλέσει τό Συμβούλιο τῆς Ἀρχῆς, γιά νά λάβει τή γνωστή ἀπόφαση, ἔσπευσεν ὁ ἴδιος μέ δηλώσεις του στόν τύπο καί ἔλαβε θέση στό ὑπό κρίσιν ζήτημα. Εἶπε μάλιστα, ταχθείς ἀναφανδόν μέ τίς ἀπόψεις τοῦ κ. Ὑπουργοῦ Δικαιοσύνης, ὅτι καθ’ ὅσον ἀφορᾶ στό Θρήσκευμα πρέπει ὁ πολίτης οὔτε κἄν νά ἐρωτᾶται ἄν θέλει νά ἀναγραφῆ στήν ταυτότητά του τό στοιχεῖο αὐτό. Μέ τόν τρόπο αὐτό ἀπέδειξε ὅτι δέν εἶχε ἀμεροληψία καί δέν μποροῦσε νά προεδρεύσει τοῦ Συμβουλίου. Στήν ἀπόφαση λοιπόν τῆς Ἀρχῆς ὑπάρχει ἰσχυρός ἀντίλογος.
Θέλετε νά μάθετε τί ἐπί τοῦ θέματος αὐτοῦ λέγει ἡ Ε.Ε.; Ἡ ἀναγραφή τοῦ θρησκεύματος στίς ταυτότητες δέν συνιστᾶ παραβίαση τῆς Εὐρωπαϊκῆς Συνθήκης περί τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων. Καί ἡ Εὐρωπαϊκή Ἐπιτροπή Ἀνθρωπίνων Δικαιωμάτων στήν ἀπόφασή τῆς 8-9-1993 ἀποφαίνεται ὅτι, ὅποιος σιωπᾶ καί δέν δηλώνει τίς θρησκευτικές του πεποιθήσεις δέν δικαιοῦται νά ἰσχυρισθεῖ ὅτι παραβιάστηκε ἡ θρησκευτική του ἐλευθερία, ἐπειδή ἄλλοι τίς δηλώνουν.
Γιατί οἱ ἐπιστήμονες, πού μᾶς λένε τά ἀκριβῶς ἀντίθετα, ἐδῶ δέν διδάσκονται ἀπό τήν Εὐρώπη; Ἡ ἴδια Ἐπιτροπή μέ ἄλλη ἀπόφασή της δέχθηκε ὅτι δέν θίγεται τό δικαίωμα τῆς θρησκευτικῆς ἐλευθερίας κάποιου, ὅταν οἱ Ἀρχές τῆς χώρας του τόν καλοῦν νά δηλώσει τό θρήσκευμά του.
6. Εἶπε ἀκόμη ἡ Ἀρχή, πώς στήν ταυτότητα περιλαμβάνονται μόνον τά ἀπολύτως ἀπαραίτητα γιά τήν ἐξακρίβωση τῆς ταυτοπροσωπίας τοῦ κατόχου στοιχεῖα. Καί κατά συνέπειαν τό Θρήσκευμα δέν ἀνήκει σ’ αὐτά. Ἀνεξάρτητα ἀπό τήν ἄποψή μας ὅτι εἰδικά γιά μᾶς τούς Ἕλληνες τό θρήσκευμά μας εἶναι στοιχεῖο τῆς ταυτότητάς μας, ὁ νόμος τοῦ 1986 ὁρίζει ὅτι στήν ταυτότητα καταχωρίζονται καί ἄλλα στοιχεῖα πού ἐπέχουν θέση ἐπίσημης βεβαίωσης γιά τίς Ἀρχές τοῦ κράτους, χωρίς νά χρειάζονται ἄλλες γραφειοκρατικές διαδικασίες καί χρονοβόρες καί δραχμοβόρες γιά τόν πολίτη. Καί τό σημεῖο αὐτό εἶναι ἀξιοπρόσεκτο. Πρόκειται μέ ἄλλα λόγια γιά τή διευκόλυνση τῶν ἐννόμων σχέσεων. Αὐτή τή διάσταση ἐπιμένει νά τήν ἀγνοεῖ ἡ Ἀρχή.
7. Ἰσχυρίζονται οἱ ἀντιδρῶντες καί σ’ αὐτήν ἀκόμη τήν προαιρετική ἀναγραφῆ τοῦ Θρησκεύματος, ὅτι τό Θρήσκευμα γράφεται στίς ταυτότητές μας ἀπό τό 1942 μέ τήν πρωτοβουλία τῶν γερμανικῶν Ἀρχῶν Κατοχῆς καί αὐτό γιά νά μποροῦν τάχα νά ἐπισημαίνουν τούς Ἑβραίους. Ἀπαντᾶμε. Δέν εἶναι σωστή ἡ πληροφορία. Ἄν οἱ Γερμανοί ἔκαναν τότε κάτι τέτοιο τότε γιατί δέν ἔκαναν τό ἴδιο καί στίς ἄλλες κατεχόμενες χῶρες τῆς Εὐρώπης; Καί ἄν μέσῳ τῶν ταυτοτήτων συνελάμβαναν τούς Ἑβραίους οἱ Γερμανοί, τότε θά ἔπρεπε σέ ὅλες τίς ἄλλες εὐρωπαϊκές χῶρες, ὅπου δέν ὑπῆρχαν ταυτότητες, μέ τό Θρήσκευμα νά εἶχαν σωθῆ ὅλοι οἱ Ἑβραῖοι. Ὅμως τό ἀκριβῶς ἀντίθετο συνέβη. Μόνο στήν Ἑλλάδα πολλοί Ἑβραῖοι σώθηκαν χάρις στίς ταυτότητες. Γιατί ἔτσι δόθηκε ἡ εὐκαιρία στόν ἀοίδιμο Ἀρχιεπίσκοπο Δαμασκηνό, πού σέ συνεργασία μέ τόν τότε Ἀστυνομικό Διευθυντή Ἀθηνῶν ἀείμνηστο Ἄγγελο Ἔβερτ, νά ἀλλάζουν τίς ταυτότητες τῶν Ἑβραίων καί νά τούς παρουσιάζουν ὡς Ὀρθόδοξους Χριστιανούς. Καί αὐτό τό ἔχουν ἀναγνωρίσει καί οἱ ἴδιοι οἱ Ἰσραηλίτες συμπολίτες μας, καί τό ἴδιο τό κράτος τοῦ Ἰσραήλ. Αὐτή ἡ ἀναγραφή, σέ τελευταία ἀνάλυση, εἶναι ἕνα κεκτημένο δικαίωμά μας καί δέν μπορεῖ ξαφνικά καί ἀπότομα νά διαγραφῆ.
8. Ζητοῦμε αὐτή τή στιγμή ἐπί πλέον ἀπό ὅλο τόν πολιτικό κόσμο, τούς δημοσιογράφους, τά ΜΜΕ καί ἄλλους φορεῖς τῆς Πολιτείας νά τοποθετηθοῦν μπροστά στό φαινόμενο τῶν ἠλεκτρονικῶν ταυτοτήτων, καί τοῦ φακελλώματος τῶν πολιτῶν. Ὁ ἀγώνας μας σήμερα δέν εἶναι μόνο γιά τό θρήσκευμα, εἶναι καί γιά ὅλη τή φιλοσοφία πού διέπει τίς νέες ταυτότητες καί πού τελικά ὁδηγεῖ στόν ἐξανδραποδισμό τοῦ πολίτη.
Θεσσαλονικεῖς, Χριστιανοί Ἕλληνες,
Ἡ σιωπή, γράφει ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ, εἶναι ἡ φωνή τοῦ μέλλοντος αἰῶνος. Τώρα ὅμως ὑπάρχουν στιγμές πού ἡ σιωπή παραχωρεῖ τή θέση της στόν ἐκφραστικό λόγο πού μπαίνει στίς καρδιές καί συντονίζει τίς δυνάμεις τῆς ψυχῆς. Βλέπω τόν παλμό σας καί ρίγη συγκινήσεως διαπερνοῦν τό σῶμα μου. Ἐμεῖς ἐδῶ δέν κάνουμε ἀνταγωνισμό ἰσχύος μέ κανένα. Κάνουμε μιά εἰρηνική κατάθεση μαρτυρίας. Εἰρηνική, τό τονίζω. Σήμερα ἡ Πατρίδα περνᾶ μεγάλη δοκιμασία γιά πολλά ἄλλα θέματα. Εἶναι ἄστοχη πολυτέλεια ἡ δημιουργία καί νέων. Ἡ Λαοσύναξή μας ἔδωσε ἤδη τό μήνυμα. Αὐτός ὁ κόσμος δέν πρέπει νά νοιώθει προδομένος. Αὐτά τά παιδιά δέν μποροῦν νά βλέπουν γύρω τους νά γκρεμίζονται τά θεμέλια τῆς ζωῆς του. Ἡ Ἱεραρχία, σήμερα, στράφηκε στό Λαό τοῦ Θεοῦ ζητώντας του νά διατρανώσει τή θέλησή του τήν ἀταλάντευτη νά ἀφεθῆ προαιρετική ἡ ἀναγραφή τοῦ θρησκεύματος στίς ταυτότητες, νά ἀντιμετωπισθῆ τό φάσμα τοῦ ἠλεκτρονικοῦ φακελλώματος καί νά ἀποφευχθοῦν τά ἄλλα μέτρα σέ βάρος τῆς Ἐκκλησίας, πού ἔχει προαναγγείλει ὁ θεωρητικός τοῦ ξηλώματος. Μέτρα πού τελικά βλάπτουν τό ἔθνος. Τή θέληση αὐτή ποιός μπορεῖ νά ἀγνοήσει; Ποιός μπορεῖ νά ἀντισταθῆ στή λαϊκή φωνή; Στράφηκε ἐπίσης ἡ Ἐκκλησία σήμερα καί πρός τή νόμιμη κυβέρνηση τῆς χώρας καί ἐζήτησε μαζί της διάλογο γιά τίς ταυτότητες.
Ἐλέχθη, ὅτι σήμερα δέν θά ὑπάρξουν νικητές καί ἡττημένοι. Πράγματι. Δέν ἤρθαμε ἐδῶ γιά νά φοβερίσουμε κανένα, οὔτε γιά νά ἐντυπωσιάσουμε μέ τόν ὄγκο μας τή διεθνῆ κοινή γνώμη. Δέν θέλουμε νά σκεφθῆ κανείς ὅτι κινούμεθα ἀπό κίνητρα πολιτικά. Πονᾶμε γιά τή τύχη τῆς Ἑλλάδας μας καί διαμαρτυρόμαστε ἔντονα, χωρίς ἐθνικιστικές ἐξάρσεις. Δέν ἐπιδιώκουμε νά διχάσουμε τό Λαό. Γι’ αὐτό καί δέν ζητᾶμε τίς δάφνες τοῦ νικητῆ. Μόνος νικητής θέλουμε νά εἶναι ὁ Χριστός καί ἡ Ἑλλάδα, αὐτά τά δύο, πού ὅπως ἔλεγε ὁ πατήρ Κοσμᾶς, κανείς δέν μπορεῖ νά μᾶς τά ἀφαιρέσει ἐκτός κι ἄν μόνοι μας τά ἀπαρνηθοῦμε. Ποιός ἀπό μᾶς εἶναι διατεθειμένος νά τά προδώσει καί νά τά ἀπαρνηθῆ; Νομίζω πώς κανείς. Ναί, κανείς. Πιστεύω σέ σᾶς. Πιστεύω στή νεολαία. Πιστεύω στόν ἱερό μας κλῆρο. Πάρτε στά χέρια σας τή μεγάλη ἐτούτη ὑπόθεση καρδιᾶς καί μή ὑποστέλλετε τίς σημαῖες καί τά λάβαρα. Ἡ Ἐκκλησία γιά ἄλλη μιά φορά θά προσφέρει ὑπηρεσίες στόν τόπο. Ἡ παράδοση θά διασωθῆ καί ὁ λαός θά ἀναπνεύσει. Ζητᾶμε μιά δίκαιη λύση. Καί ἡ φωνή μας, ὡς φωνή ὑδάτων πολλῶν, θά πετάξει στ’ ἀκρογυάλια, στά βουνά καί στίς πόλεις μας καί θά φθάσει ἐκεῖ κάτω στήν Ἀθήνα. Καί θά ἀκουσθῆ ὡς βροντή. Ἐμεῖς αὐτή τή στιγμή ἁπλώνουμε ἀπό τή Θεσσαλονίκη τό χέρι στήν Ἀθήνα. Κι΄ ἐλπίζουμε ὅτι θά ὑπάρξει κι’ ἀπό ἐκεῖ ἀνταπόκριση. Ἑλλάδα καί Ὀρθοδοξία εἶναι δίδυμο ἀδιάσπαστο. Ἡ νομοτέλεια τῆς ἱστορίας τό ἐπιβεβαιώνει. Ὁ Λαός τό βιώνει. Ἡ Πατρίδα τό ἀξιώνει. Ἡ Ἐκκλησία τό καμαρώνει. Ἐδῶ τώρα διαμαρτυρηθήκαμε εἰρηνικά, ὁμολογήσαμε τή πίστη μας εἰρηνικά καί θά πορευθοῦμε στά σπίτια μας εἰρηνικά. Ὅλους τούς ἀγαπᾶμε καί γιά ὅλους προσευχόμαστε. Ἄς ψάλουμε τώρα ὅλοι μαζί τό «Τῆ Ὑπερμάχῳ....».
14 Ἰουνίου 2000
Πηγή: Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, Ἐκκλησία καὶ Ταυτότητες, Ἀθήνα 2000
Η Θεσσαλία ζει ξανά τον ίδιο εφιάλτη.
ΣΗΜΕΡΑ ἡ Ἐκκλησία μας ὑψώνει καὶ προβάλλει τὸν τίμιο σταυρό. Πρὸ Χριστοῦ ὁ σταυρὸς προκαλοῦσε φρίκη, διότι ἦταν ὄργανο θανατικῆς ἐκτελέσεως. Μὲ τὴ θυσία ὅμως τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ἄλλαξε τελείως· ἔγινε «κοσμοπόθητος» (ὑμνολογ.).
Όπως είναι γνωστό, όταν έπεσε η Πόλη (το 1453), το θλιβερό γεγονός αντιμετωπίστηκε μοιρολατρικά: «ήτανε θέλημα θεού η Πόλη να τουρκέψει», είπαν πολλοί. Ακολούθησαν χρόνοι δύσκολοι και σκοτεινοί...
O “Kατσώνης”, στις 21.00 της 12ης Σεπτεμβρίου αποβίβασε στις νοτιοανατολικές ακτές της Εύβοιας το Συνταγματάρχη Φραδέλο για μυστική αποστολή, στα πλαίσια της επιχείρησης SELLING.
Το ίδιο βράδυ, στις 01.30 της 13ης Σεπτεμβρίου, κατά νηοψία σε δύο ιστιοφόρα, ο Λάσκος πληροφορήθηκε για κινήσεις του εχθρού.
Έτσι σύμφωνα με τις πληροφορίες αυτές στη Σκιάθο ελλιμενιζόταν σχεδόν κάθε βράδυ ένα Γερμανικό Ναρκαλιευτικό το οποίο την ημέρα εκτελούσε περιπολία στο στενό του Τρίκερι,ενώ από την Θεσσαλονίκη επρόκειτο να αποπλεύσει το υπό γερμανική κατοχή Γαλλικό μεταγωγικό “Simfra” μεταφέροντας στο Πειραιά αδειούχους Γερμανούς στρατιώτες.
Στις 18.30′ της 13ης Σεπτεμβρίου υποχρέωσε ένα νέο ιστιοφόρο με πέντε βολές πυροβόλου να σταματήσει, το οποίο ήταν κενό φορτίου και πήγαινε στη Σκύρο.
Τη νύκτα της 13ης προς 14ην Σεπτεμβρίου το Κατσώνης, υπό σεληνόφως και πλέοντας εν επιφανεία πέρασε το στενό Αλλονήσου – Σκοπέλου και εγκατέστησε περιπολία βόρεια της Σκιάθου και ανατολικά του Πηλίου, αναμένοντας να περάσει το μεταγωγικό “Simfra”.
Στις 04.00 της 14ης Σεπτεμβρίου έλαβε σήμα να μετακινηθεί προς την Ικαρία, επειδή όμως ξημέρωνε, ο Λάσκος αποφάσισε να παραμείνει στην περιοχή και το βράδυ να κινηθεί προς την Ικαρία. Όταν άρχισε να νυκτώνει,το υποβρύχιο πήρε πορεία να βγει από το στενό και να κινηθεί προς την Ικαρία.
Τότε εντόπισε ιστιοφόρο και όταν αναδύθηκε δίπλα του για έρευνα φάνηκε στον ορίζοντα καπνός. Αμέσως ο Λάσκος διέταξε το ιστιοφόρο να απομακρυνθεί και εκτιμώντας ότι πρόκειται για το αναμενόμενο μεταγωγικό,καταδύθηκε και πήρε πορεία προσεγγίσεως, διατάχθηκε πολεμική έγερση και προετοιμασία των πρωραίων και πρυμναίων τορπιλοσωλήνων.
Μόλις βράδιασε το υποβρύχιο αναδύθηκε,επειδή από το περισκόπιο η παρατήρηση ήταν αδύνατη και συνέχισε να πλησιάζει τον στόχο. Η ομοχειρία του πυροβόλου κατέλαβε τις θέσεις της και στην γέφυρα ευρίσκοντο πλην του Κυβερνήτου Αντιπλοιάρχου Βασίλη Λάσκου, ο Υποπλοίαρχος Στέφανος Τρουπάκης, ο Ανθυποπλοίαρχος Σοφοκλής Μυκόνιος και ο Έφεδρος Σημαιοφόρος Παύλος Λαμπρινούδης, εγγονός του Ναυάρχου Παύλου Κουντουριώτη. Ο Ύπαρχος του υποβρυχίου,Υποπλοίαρχος Ηλίας Τσουκαλάς ευρίσκετο στο Κεντρικό Διαμέρισμα για να συντονίζει την εκτέλεση των διαταγών του Κυβερνήτου.
Ο “Κατσώνης” έπλεε εν επιφανεία προς το ερχόμενο προς αυτόν πλοίο, το οποίο αιφνιδίως όταν τούτο ευρίσκετο σε απόσταση 2.000 μέτρων, εξέπεμψε σήμα αναγνωρίσεως. Ήταν πλέον προφανές ότι ο στόχος δεν ήταν το Simfra αλλά πολεμικό πλοίο και ο Λάσκος διέταξε ταχεία κατάδυση και όλοι οι ευρισκόμενοι επί της γέφυρας πήδησαν από τον πυργίσκο στο εσωτερικό του υποβρυχίου.
Ο εχθρός ήταν μια γερμανική ανθυποβρυχιακή κορβέτα 1.000 τόνων που άρχισε να εκπέμπει με τη συσκευή εντοπισμού υποβρυχίων (A.S.D.I.G.), ενώ ήδη είχε βάλει την πρώτη δέσμη βομβών βάθους. Η δόνηση ήταν ισχυρή. Ακολούθησε βολή και δεύτερης και τρίτης δέσμης βομβών βάθους. Ο κύριος φωτισμός του υποβρυχίου έσβησε. Διαρροές άρχισαν να παρουσιάζονται. Ο σφυροκοπανισμός του Κατσώνη από την εχθρική κορβέτα συνεχίστηκε.
Η κάθοδος του πυργίσκου και η πρυμναία κάθοδος δεν άντεξαν, υποχώρησαν και τόνοι νερού μπήκαν μέσα στο υποβρύχιο, τα πηδάλια βάθους αχρηστεύθηκαν,έγινε σωρεία βραχυκυκλωμάτων, το χλώριο εκλύετο από την συστοιχία και οι πυξίδες ανετράπησαν. Το σκάφος πλέον διέρρεε και ήταν ακυβέρνητο.
Τότε ο Λάσκος διέταξε, την μοναδική λύση που είχε απομείνει,ανάδυση με την γενική εκδίωξη των θαλασσερμάτων και “εξόρμηση δια του πυροβόλου”. Το Κατσώνης αναδύθηκε και χωρίς δυνατότητα προώσεως αποφάσισε να αντιτάξει ότι του απέμεινε μέχρις εσχάτων μια και ούτε ο Λάσκος ήταν απ’ αυτούς που παραδίδονται ούτε το πλήρωμά του θέλησε ποτέ να μάθει πως υποστέλλεται η Ελληνική Σημαία του “Γέρο-ΚΑΤΣΩΝΗ” τους μπροστά στον εχθρό.
Το πυροβόλο επανδρώθηκε και άρχισαν επιτυχή βολή κατά της γερμανικής κορβέτας. Ταυτόχρονα ο Σημαιοφόρος Παύλος Λαμπρινούδης και ο Υποκελευστής Α’ Σημ. Σ. Χαρίδης βάλλουν εναντίον της κορβέτας με το πρυμναίο πολυβόλο. Το υποβρύχιο δέχεται τότε καταιγιστικά πυρά από την γερμανική κορβέτα και κυριολεκτικά φλέγεται από τις εκρήξεις.
Η αντίστροφη μέτρηση άρχισε. Η ομοχειρία του πυροβόλου προσπαθεί να κάνει τα αδύνατα δυνατά αλλά ένας-ένας όλοι οι άνδρες της σκοτώνονται και αντικαθίστανται απ’ αυτούς που άρχισαν να ανεβαίνουν από το εσωτερικό του υποβρυχίου. Ακόμα και ο ίδιος ο Λάσκος πήδηξε κοντά στο πυροβόλο και άρχισε να βοηθά την επεναγέμισή του.
Σε λίγο όμως θα τον βρει ένα εχθρικό βλήμα και θα πέσει νεκρός πάνω στο αγαπημένο του πλοίο, που και αυτό περνούσε τις τελευταίες του στιγμές, περνώντας στην αιωνιότητα μέσα από την Ελληνική Ιστορία.
Η εικόνα της καταστροφής ήταν πλήρης.
Μερικοί από το πλήρωμα είχαν πέσει στη θάλασσα, ο Ύπαρχος του υποβρυχίου, Υποπλοίαρχος Ηλίας Τσουκαλάς ευρισκόμενος στο εσωτερικό του προσπάθησε να θέση σε κίνηση τις μηχανές και πράγματι η δεξιά μηχανή λειτούργησε και το υποβρύχιο κινήθηκε προς τα εμπρός με συνέπεια η κορβέτα να αποτύχει στον πρώτο εμβολισμό που προσπάθησε, απομακρύνθηκε και επέστρεψε εμβολίζοντας το υποβρύχιο στο πρυμναίο μέρος της αριστεράς πλευράς, μεταξύ της αριστερής πετρελαιοδεξαμενής και του θαλασσέρματος Νο 5, σε στίγμα 39ο 20΄,5 Β και 23ο 23΄Α.
Κατά τον εμβολισμό το πλήρωμα της γερμανικής κορβέτας έβαλε ταυτόχρονα με φορητά όπλα και χειροβομβίδες εναντίον του υποβρυχίου. Από τις 12 βολές του υποβρυχίου 4 ή και 5 πέτυχαν το στόχο.
Οι εικόνες που ακολούθησαν ήταν γεμάτες χαλασμό, φρίκη, πόνο,θάνατο αλλά και αυτοθυσία, ηρωισμό και δόξα. Η επιφάνεια της θάλασσας γέμισε πετρέλαιο.
Το υποβρύχιο έπαιρνε θετικό εκκρεμές και έκλινε προς τα αριστερά, ο Ύπαρχος εξετέλεσε ο ίδιος τους απαιτούμενους χειρισμούς ώστε το υποβρύχιο να επανεύρει για λίγο την πλευστότητά του και διέταξε την εγκατάλειψη του σκάφους. Οι λίγοι που είχαν απομείνει εντός του υποβρυχίου έσπευσαν να εξέλθουν. Τέσσερις εξ αυτών, φονευθέντες από τα εχθρικά πυρά, σφηνώθηκαν στην κάτω κάθοδο του πυργίσκου και παρά τις προσπάθειες δεν κατέστη δυνατόν να απελευθερωθούν.
Εντός του υποβρυχίου η ατμόσφαιρα ήταν αποπνικτική και αφόρητη από τις αναθυμιάσεις της συστοιχίας και τους καπνούς των πυρκαγιών. Και όταν ο Ύπαρχος απελπίσθηκε για την διάσωση των σφηνωμένων, άνοιξε τα εξαεριστικά των θαλασσερμάτων για να επιταχυνθεί η βύθιση του σκάφους. Στο επικρατούν σκότος και στην αποπνικτική ατμόσφαιρα έσπευσε προς την πρωραία κάθοδο και με τους Υποκελευστές Αριστείδη Αναστόπουλο, Κυριάκο Σελάκη και τον Άγγλο σύνδεσμο κατόρθωσαν να την ανοίξουν και ενώ το υποβρύχιο βυθιζόταν, εξήλθε τελευταίος και μαζί με τους άλλους έπεσαν στη θάλασσα.
Έπειτα από λίγα δευτερόλεπτα o “Κατσώνης” με το ιερό του φορτίο, το νεκρό του Λάσκου κ’ εκείνων που πέσανε στη γέφυρα, στο κανόνι, στον πυργίσκο, καταδύθηκε τελευταία του φορά, ανήμερα του Σταυρού ! Κατέβηκε ολόρθος,με την πρύμη, και δεν σταμάτησε, όπως συνήθως, στο βάθος το περισκοπικό!
Τράβηξε, συνέχεια, στις 10, τις 20, τις 30 οργιές…και κατέβαινε, κατέβαινε ασταμάτητα!.. Πέρασε το βάθος ασφαλείας, ξεπέρασε το όριο αντοχής, κ’ έφτασε στις 150…, στις 250…, στις 350 οργιές!…Τι φοβερό βάθος! Ποτέ Υ/Β δεν πήγε τόσο!
Μα σα βρήκε βυθό, ακούμπησε και σταμάτησε. Χώθηκε μες στην άμμο σα φέρετρο, με τους νεκρούς του, κ’ έπειτα έγειρε στο ένα του πλευρό. Μες στο πηχτό σκοτάδι της αβύσσου το βαθύχρωμο κουφάρι δε διακρινόταν πια !
Μόνο κάποιο μπακίρι, που το κάρφωσαν στη μπάντα του πυργίσκου τη μέρα που πρωτοβαφτίστηκε, φωσφόριζε τώρα μες στη θάλασσα και θα φωσφορίζει πάντα ως ψηλά στα περήφανα ελληνικά ακρογιάλια το διακριτικό αριθμό «Υ1».
Στη τελευταία του αυτή κατάδυση παρέσυρε μαζί του τριάντα δύο (32) ήρωες με πρώτο τον Λάσκο, ενώ άλλοι δέκα εννέα (19), οι περισσότεροι λαβωμένοι, πιάστηκαν αιχμάλωτοι από την γερμανική κορβέτα.
(Απόσπασμα από άρθρο του Θωμά Π. Κατωπόδη, Αντιναυάρχου Π.Ν. (ε.α.) Επιτίμου Αρχηγού Στόλου, που δημοσιεύθηκε στο 60ο τεύχος του περιοδικού «Περίπλους Ναυτικής Ιστορίας»,στα πλαίσια του αφιερώματος για την δράση των Ελληνικών Υποβρυχίων,σελ.16-40).
Πηγή: Αβέρωφ
Μια από τις πιο θλιβερές επετείους της νεότερης ελληνικής ιστορίας είναι αυτή της κατάρρευσης του μικρασιατικού μετώπου που οδήγησε στη στρατιωτική ήττα και συντριβή, αλλά και στον ξεριζωμό εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων από την μικρασιατική γη. Τα ιστορικά γεγονότα του Αυγούστου-Σεπτεμβρίου του 1922 έχουν καταγραφεί στο σύνολό τους με τον τίτλο «Μικρασιατική Καταστροφή».
Η ήττα του 1922 μπορεί να συγκριθεί με αυτήν του 1453 και να θεωρηθεί ακόμα και μεγαλύτερη, γιατί μ’ αυτήν ξεριζώθηκε η από χιλιάδων ετών ελληνική παρουσία στην ιωνική γη.
Η Ημέρα Εθνικής Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από το Τουρκικό Κράτος καθιερώθηκε με ομόφωνη απόφαση της Βουλής των Ελλήνων στις 24 Σεπτεμβρίου 1998 (ΦΕΚ Α 234/13.10.1998) και τιμάται κάθε χρόνο στις 14 Σεπτεμβρίου. Την πρωτοβουλία είχαν αναλάβει τρεις βουλευτές του ΠΑΣΟΚ με μικρασιατική καταγωγή, ο Γιάννης Καψής, ο Γιάννης Διαμαντίδης και ο Γιάννης Χαραλάμπους, οι οποίοι κατέθεσαν τη σχετική πρόταση νόμου στις 12 Μαΐου 1997.
Στην εισηγητική έκθεση ανέφεραν, μεταξύ άλλων: «Η κατάρρευση των ελληνικών δυνάμεων το 1922 στη Μικρά Ασία, οι σφαγές, λεηλασίες και η προσφυγιά που ακολούθησαν, αποτελούν το αποκορύφωμα μιας συστηματικής προσπάθειας εξόντωσης του ελληνικού στοιχείου από τα χώματα της Μικρά Ασίας, που έβαλε τέρμα στην τρισχιλιετή παρουσία του στην πέραν του Αιγαίου Ελλάδα, μια περιοχή όπου αναπτύχθηκε η ωριμότερη φάση του ελληνικού πολιτισμού […] την τερατώδη αυτή γερμανική σύλληψη πρώτοι οι Νεότουρκοι ανέλαβαν να κάνουν πράξη. Και κοντά στις βάρβαρες ασιατικές μεθόδους του βίαιου εξισλαμισμού, του γενιτσαρισμού και των κατά τακτά διαστήματα φυλετικών εκκαθαρίσεων ήρθε να προστεθεί η τευτονική ψυχρή μεθοδικότητα με τη λειτουργία των περίφημων ταγμάτων εργασίας».
Πηγή: Pontos-News
Όλες οι Οικουμενικές Σύνοδοι είχαν ως κύριο αντικείμενο την αντιμετώπιση αιρέσεων, που αφορούσαν το πρόσωπο του Υιού και Λόγου του Θεού. Έτσι, η Εκκλησία είχε να αντιμετωπίσει την θεότητα ή μη του Χριστού, την ομοιότητα, ανομοιότητα ή την ομοουσιότητά του προς τον Πατέρα, το αν το πρόσωπό του είναι θεϊκό ή ανθρώπινο, το εάν έχει δυο φύσεις ή μία, δυο θελήσεις ή μια, το αν επιτρέπεται η απεικόνισή του ή όχι και άλλες δευτερεύουσες θέσεις και απόψεις.
Η ΣΤ΄ Σύνοδος ασχολήθηκε με τον αν ο Χριστός έχει δυο θελήσεις και ενέργειες ή μια και δέχτηκε τις θέσεις των αγίων Μαξίμου ομολογητή, Ιωάννη Δαμασκηνού και Σωφρονίου Ιεροσολύμων, για τις δυο θελήσεις και τις δυο ενέργειες.
Για πρώτη φορά σε Οικουμενική Σύνοδο έχουμε καταδίκη Πάπα της Ρώμης, αλλά και πληθώρας Πατριαρχών Κ/Πόλεως, Αλεξανδρείας και Αντιοχείας και αυτό το γεγονός δείχνει, ότι η Εκκλησία "δεν αστειεύεται".
Επίσης, για πρώτη φορά αναγνωρίστηκε πλήρως η θεότητα του αγίου Πνεύματος και η ομοουσιότητά του προς τον Πατέρα, παρεδέχθη δε η Σύνοδος, ότι δογματίζει «απλανώς», αλλά ουχί «αλαθήτως».
ΣΤ΄ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΣΥΝΟΔΟΣ
Η ΣΤ΄ Οικουμενική Σύνοδος συνεκλήθη το 680 μ.Χ. (7.11.680-17.11.681) στην Κ/Πολη από τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Δ΄ Πωγωνάτο, με σκοπό την καταδίκη της αίρεσης του Μονοθελητισμού και Μονοενεργητισμού. Στη Σύνοδο μετείχαν 174 Επίσκοποι, μεταξύ των οποίων οι: ΚΠόλεως Γεώργιος, οι αντιπρόσωποι του Πάπα Αγάθωνα, πρεσβύτεροι Θεόδωρος και Γεώργιος και ο Διάκονος Ιωάννης, ο Αντιοχείας Μακάριος με τον μαθητή του Στέφανο (που καθηρέθησαν ως αιρετικοί), ο νεοεκλεγείς Αντιοχείας Θεοφάνης, ο αντιπρόσωπος του Αλεξανδρείας πρεσβύτερος Πέτρος, ο αντιπρόσωπος του Ιεροσολύμων πρεσβύτερος Γεώργιος, τρεις Ιταλοί Επίσκοποι (Πόρτου, Πατέρνου, Ρηγίου), οι: Εφέσου Θεόδωρος, Ηρακλείας Σισίννιος, Κυζίκου Γεώργιος, Νικομηδείας Πέτρος, Νικαίας Φώτιος, Χαλκηδόνος Ιωάννης κ.ά.
Οι εναπομείναντες Μονοφυσίτες δίδασκαν, ότι ο Χριστός είχε μια θέληση και μια ενέργεια και η διδασκαλία αυτή είναι γνωστή ως Μονοθελητισμός και Μονοενεργητισμός. Ο αυτοκράτορας Ηράκλειος στράφηκε σ’ αυτούς επωφελούμενος από την απελευθέρωσή τους από τους Πέρσες, αλλά και από τον επαπειλούμενο Αραβικό κίνδυνο. Οι Μονοφυσίτες όμως δέχοντο με την προϋπόθεση να δεχτούν οι Ορθόδοξοι, ότι ο Χριστός έχει μια θέληση και μια ενέργεια. Ο Ηράκλειος ζήτησε τη συμβουλή του Σύρου Πατριάρχη Κ/Πόλεως Σέργιου, ο οποίος συγκατένευσε και μάλιστα συμπαρέσυρε και τους: Ρώμης Ονώριο, Φαράν Θεόδωρο και Φάσιδος Κύρο.
Ο Ηράκλειος έπεισε τους επισκόπους βασιζόμενος στη διδασκαλία του Διονυσίου Αρεοπαγίτη για τη μια «θεανδρική ενέργεια» του Χριστού. Γράφει ο άγιος Διονύσιος σε επιστολή του στον μοναχό Γάιο (Δ΄):
«Και το λοιπόν, ου κατά Θεόν τα θεία δράσας, ου τα ανθρώπεια κατά άνθρωπον, αλλ’ ανδρωθέντος θεού, καινήν τινα την θεανδρικήν ενέργειαν ημίν πεπολιτευμένος.»
Κατά τον Αντιοχείας Σεβήρο πρόκειται για μια ενέργεια, ενώ για τον άγιο Διονύσιο (ψευδο-Διονύσιο) είναι δυο, που εκφράζεται ως μια θεανθρώπινη ενέργεια.
Μια παραπλήσια διατύπωση βλέπουμε και στον δικό μας καθηγητή Π. Χρήστου. Στο έργο του, Εκκλησιαστική Γραμματολογία, καταγράφει:
«Κατά ταύτα ο Χριστός, ως συνιστάμενος εκ δυο φύσεων, έχει δυο φυσικά θελήματα, ως αποτελών δε ενιαίον πρόσωπον έχει ενιαίον γνωμικόν θέλημα, ενιαίαν δύναμιν εκλογής.»
Στο κείμενο αυτό υπάρχει μια σύγχυση. Ο Χριστός παρουσιάζεται έχοντας «ενιαίο πρόσωπο». Αυτή η έκφραση είναι απαράδεκτη και φυσικά μπορεί να δημιουργήσει χίλιες δυο παρερμηνείες και νεστοριανικές παραστάσεις. Το δόγμα της Χαλκηδόνας λέγει ότι ο Χριστός έχει ένα πρόσωπο, ενώ το «ενιαίο» είναι κάτι άλλο και ανήκει μάλλον στο Νεστοριανισμό. Έπειτα εκτός από το «ενιαίο», υπάρχει και «ενιαίο γνωμικό θέλημα», οπότε ο Χριστός παρουσιάζεται να έχει τρία θελήματα: δυο φυσικά και ένα «ενιαίο γνωμικό θέλημα». Η πατερική όμως θεολογία απορρίπτει το γνωμικό θέλημα, ως θέλημα του Χριστού.
Ο Ηράκλειος εξέδωσε το 638 διάταγμα, την «Έκθεση», με το οποίον επέβαλλε τον Μονοθελητισμό και απηγορεύετο κάθε συζήτηση γύρω από τις δυο θελήσεις. Το διάταγμα αποδέχθηκαν οι: Κ/Πόλεως Σέργιος, Αλεξανδρείας Κύρος, Αντιοχείας Μακάριος, ενώ αντετάχθη ο Ιεροσολύμων Σωφρόνιος με τη συνοδική επιστολή του 634, την οποίαν συνοδική αυτή επιστολή ενέκρινε η Σύνοδος και την ψήφισε, ως αυθεντικό δογματικό κείμενο.
Εκτός του αγίου Σωφρονίου, αγώνα κατά του Μονοθελητισμού ανέλαβε και ο άγιος Μάξιμος Ομολογητής με τη βοήθεια της Ρώμης, στο πρόσωπο των Παπών: Θεοδώρου Α΄, Ιωάννη Δ΄, που καταδίκασε την αίρεση με τη σύνοδο της Ρώμης το 641, Μαρτίνου Α΄, Ευγένιου Α΄ και Βιταλιανού, εκ των οποίων ο τρίτος καταδίκασε τον Μονοθελητισμό στη σύνοδο του Λατερανού το 649 και εκ του λόγου αυτού μαρτύρησε. Ο Κ/Πόλεως Πέτρος είχε μάλιστα διακόψει κοινωνία με τη Ρώμη, λόγω της απόρριψης της αίρεσης από αυτήν.
Ο νέος αυτοκράτορας Κώνστας Β΄ και αφού οι χώρες των Μονοφυσιτών είχαν καταληφθεί από τους Άραβες απέσυρε την «Έκθεση» του Ηράκλειου, εκδίδοντας τον «Τύπον», που απαγόρευε κάθε θεολογική συζήτηση για μια ή δυο θελήσεις, χωρίς όμως να επιτύχει ειρήνευση στη διαμάχη αυτή.
Οι Πάπας Μαρτίνος και Μάξιμος Ομολογητής συνελήφθησαν και δικάστηκαν στην Κ/Πολη, γιατί αρνήθηκαν τον «Τύπον». Και οι δυο εξορίσθηκαν και απέθαναν από τις κακουχίες. Μετά τη δολοφονία του Κώνσταντα Β΄, ανέλαβε ο Κων/νος Δ΄ Πωγωνάτος, ο οποίος αποφάσισε τη σύγκλιση Οικουμενικής Συνόδου το 680, για την καταδίκη του Μονοθελητισμού.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονισθεί η συμβολή του πάπα Αγάθωνα στην προετοιμασία της Συνόδου. Έτσι καταγράφεται, ότι Ρώμης άγιος Αγάθωνας (20 Φεβρουαρίου) (678-681), με την ευκαιρία που του δόθηκε, άσκησε και τόνισε ιδιαίτερα το Πρωτείο εξουσίας. Επί ποιμαντορίας του καταργήθηκε η «λογία» (Κορ. Α΄ 16. 1) για την επικύρωση της εκλογής του από τον αυτοκράτορα. Έκτοτε, η επικύρωση δεν συνοδευόταν από το τεράστιο χρηματικό ποσό που δινόταν στον αυτοκράτορα για την επικύρωση αυτή (σιμωνία;). Ενεργοποίησε την επιστολή του Κων/νου Δ΄ Πωγωνάτου, για τη σύσταση θεολογικών επιτροπών Ανατολικών και Δυτικών και την επίλυση του σχίσματος της Ραβέννας και της αίρεσης του Μονοενεργητισμού. Επ’ αυτών των θεμάτων παρακαλούσε ο αυτοκράτορας τον Πάπα να συγκαλέσει Οικουμενική Σύνοδο για την επίλυσή τους. Ο Πάπας δέχθηκε τη πρόταση και συγκάλεσε τοπική Σύνοδο στη Ρώμη για την προετοιμασία της Οικουμενικής Συνόδου, η οποία συνεκλήθη στην Κων/πολη ως ΣΤ΄ Σύνοδος και καταδίκασε τον Μονοθελητισμό και Μονοενεργητισμό.
Η Σύνοδος ξεκίνησε τις εργασίες της στις 7 Νοεμβρίου 680 και τις τερμάτισε στις 16 Σεπτεμβρίου 681, καταδίκασε δε τον Μονοθελητισμό, δηλ. ότι υπάρχει μια θέληση και μια ενέργεια στο Χριστό και αναθεμάτισε τους πρωτεργάτες: Πάπα Ρώμης Ονώριο Α΄, Πέργης Απέργιο και κάποιο Πολυχρόνιο, Πατριάρχες ΚΠόλεως: Σέργιο, Πύρρο, Παύλο, Πέτρο, Αλεξανδρείας Κύρο, Αντιοχείας Μακάριο και το μαθητή του Στέφανο και Φαράν Θεόδωρο, μετά των οπαδών αυτών. Βάση της δογματικής διδασκαλίας και θεολογίας της ΣΤ΄ Οικουμενικής αποτελεί η Δογματική και Χριστολογική διδασκαλία του αγίου Μαξίμου, δηλ. ότι στο Χριστό υπάρχουν δυο φυσικά θελήματα και ενέργειες και ότι δεν υπάρχει γνωμικό θέλημα σ’ αυτόν.
Η Σύνοδος επικύρωσε τις προηγούμενες πέντε Οικουμενικές Συνόδους, θεώρησε δε εαυτήν ως Οικουμενικήν. Εξέδωσε Όρο Πίστεως, στον οποίον καθορίζονται σαφώς οι δυο φυσικές θελήσεις και οι δυο φυσικές ενέργειες του Χριστού «αδιαιρέτως, ατρέπτως, αμερίστως, ασυγχύτως» λογιζόμενες. Δεν έχει δε κανένα γνωμικό θέλημα, διότι τούτο (κατά τον άγιο Μάξιμο) είναι κατώτερος βαθμός ελευθερίας, διότι επιτρέπει και τη «γνωμική» αμαρτία. Τη διδασκαλία του αγίου Μαξίμου (που βασίζεται στους προ αυτού Πατέρες, κυρίως Μ. Αθανάσιο και Καππαδόκες) ακολούθησε κατόπιν και ο άγιος Ιωάννης Δαμασκηνός. Έτσι, στο ένα πρόσωπο του Χριστού, τη θεότητα, αποδίδονται ιδιώματα των δυο φύσεων, της κτιστής και της άκτιστης, της παθητής και της απαθούς. Η ένωση του Λόγου με τη σάρκα έγινε δια μέσου του νου.
Ο Πάπας Λέων Β΄ βεβαίωσε και δέχθηκε όλα όσα έκαμε η Σύνοδος και μάλιστα αναφέρει, ότι η Σύνοδος επικύρωσε, όσα προηγούμενως είχε αποφασίσει παρόμοια σύνοδος στη Ρώμη, αναθεματίζει δε και ο ίδιος τον προκάτοχό του Ονώριο:
«... ο οποίος αυτή την αποστολική (Ρωμαϊκή) Εκκλησία δεν φώτισε με τη διδασκαλία της αποστολικής παραδόσεως, αλλά άφησε την άσπιλη πίστη να μιανθεί με τη βέβηλη προδοσία.» (Mansi XI, 733A, 1055)
Οι Πάπες Ιωάννης Δ΄, Θεόδωρος και άγιος Αγάθωνας παραβλέπουν την καταδίκη του, ως αιρετικού, ο δε Αδριανός Β΄ προσπαθεί να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα. Τελικά, η Α΄ Βατικανή σύνοδος (1870) απάλλαξε τον Ονώριο της κατηγορίας και κήρυξε το δόγμα, για το παπικό «αλάθητο».
Ο επόμενος αυτοκράτορας Ιουστινιανός Β΄ Ρινότμητος υποστήριξε τα της ΣΤ΄ Οικουμενικής, ο ίδιος δε συγκάλεσε το 691 μεγάλη Σύνοδο από 215 Επισκόπους, οι οποίοι υπέγραψαν τις συνοδικές αποφάσεις της ΣΤ΄ και ασχολήθηκαν μόνο με κανονικά ζητήματα, θεωρείται δε αυτή, ως συνέχεια των Ε΄ και ΣΤ΄ Οικουμενικών Συνόδων, οι οποίες δεν εξέδωσαν κανένα κανόνα, αναφέρεται δε ως Πενθέκτη Οικουμενική ή συνέχεια της ΣΤ΄ Οικουμενικής. Εξέδωσε 102 Ιερούς Κανόνες, ορισμένοι των οποίων καταφέρονται κατά πρακτικών της Εκκλησίας της Ρώμης (αγαμία κλήρου, νηστεία Σαββάτου κ.λπ.), τους οποίους υπέγραψαν και οι αποκρισάριοι του Πάπα, πλην όμως αργότερα οι Επίσκοποι Ρώμης δεν αποδέχτηκαν. Αναφέρεται, ότι όταν ο Πάπας Κων/νος Α΄ επισκέφθηκε το 711 την Κ/Πολη, ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός Β΄ τον υποδέχτηκε γονατίζοντας μπροστά του, προφανώς, ως ένδειξη υποταγής με την προοπτική της υπογραφής των Κανόνων της Πενθέκτης. Πράγματι, ο Πάπας υπέγραψε τους μισούς Κανόνες της Πενθέκτης (αυτούς που τον συνέφεραν), πάντως όχι και εκείνον, που έδιδε στον Κ/Πόλεως τα ίσα πρεσβεία τιμής με εκείνα της Ρώμης (λς΄ κανόνας).
Είναι αξιοσημείωτο, ότι η Σύνοδος αυτή άλλαξε την αρχή χρονολόγησης, που υπήρχε μέχρι τότε και είχε καθιερωθεί από την Α΄ Οικουμενική και ήταν από του θανάτου του Μ. Αλεξάνδρου. Έτσι, η Εκκλησία μέχρι της Πενθέκτης Οικουμενικής δεν είχε επίσημα καθορίσει σημείον αναφοράς ως αρχής χρονολόγησης. Βλέπουμε βέβαια, στην Α΄ Οικουμενική τη χρονολόγηση από Αλεξάνδρου. Έτσι, για πρώτη φορά στον γ΄ κανόνα της Πενθέκτης βρίσκουμε αρίθμηση από Κτίσεως Κόσμου (και όχι από Χριστού γεννήσεως) ως έτος 6199 από κτίσεως κόσμου (691 μ.Χ.), θέτουσα έτσι, ως έτος κτίσεως του κόσμου, το έτος 5508 π.Χ:
«…ώστε, τους μεν δυσί γάμοις περιπαρέντας, και μέχρι της πεντεκαιδεκάτης του διελθόντος Ιανουαρίου μηνός της παρελθούσης τετάρτης Ινδικτιώνος, έτους εξακισχιλιοστού εκατοστού εννενηκοστού εννάτου, δουλωθέντας τη αμαρτία, και μη εκνήψαι ταύτης προελουμένους, καθαιρέσει κανονική υποβαλείν.»
Η αρίθμηση αυτή από Κτίσεως Κόσμου διήρκεσε επί 1000 περίπου χρόνια, στην Ανατολή, μέχρις ότου, το Πατριαρχείο Κ/Πόλεως το άλλαξε (αλλάζοντας τον προσδιορισμό χρονολόγησης από Κτίσεως Κόσμου σε χρονολόγηση από Χριστού γεννήσεως) με τον Κύριλλο Α΄ Λούκαρι. Το ερώτημα είναι αν μια Πατριαρχική Σύνοδος μπορεί να αλλάξει χρονολόγηση, που υπάρχει σε Κανόνα μιας Οικουμενικής Συνόδου.
Ο επόμενος αυτοκράτορας Βαρδάνης Φιλιππικός άλλαξε στάση προς το Μονοθελητισμό. Σύνοδος στην Κ/Πολη (υπό τον Κ/Πόλεως Ιωάννη) καταδίκασε την ΣΤ΄ Οικουμενική και αποκατέστησε το Μονοθελητισμό. Η Ρώμη αντέδρασε και η προσπάθεια απέτυχε. Ο νέος αυτοκράτορας Αναστάσιος Β΄ συγκάλεσε Σύνοδο στην Κ/Πολη, η οποία καταδίκασε το Μονοθελητισμό και αποκατέστησε την ΣΤ΄ Οικουμενική.
Μεγάλο ρόλο στη Σύνοδο έπαιξε και η εγκύκλιος του Ιεροσολύμων Σωφρόνιου (634-638), για την Χριστολογία των δυο φύσεων, δυο θελήσεων και δυο ενεργειών, που είχε σαφέστατα διατυπωθεί στην εγκύκλιό του αυτή. Σ’ αυτήν διατυπώνεται επίσης για πρώτη φορά ξεκάθαρα η θεότητα του αγίου Πνεύματος, ότι είναι φως εκ φωτός, Θεός αληθινός εκ Θεού αληθινού, καθώς και η ομοουσιότητα με τον Πατέρα:
«Πιστεύω τοίνυν, μακάριοι, καθάπερ αρχήθεν πεπίστευκα, εις ένα Θεόν, πατέρα, παντοκράτορα, άναρχον παντελώς και αϊδιον, πάντων ορατών τε και αοράτων ποιητήν. Και εις ένα Κύριον Ιησούν Χριστόν, τον Υιόν του Θεού τον μονογενή, τον αϊδίως και απαθώς εξ αυτού γεννηθέντα του Θεού και Πατρός και ουκ άλλην αρχήν ή τον Πατέρα γινώσκοντα, αλλ’ ουδέ αλλόθεν πόθεν ή εκ του Πατρός την υπόστασιν έχοντα, φως εκ φωτός ομοούσιον, Θεόν αληθινόν εκ Θεού αληθινού συναϊδιον. Εις εν Πνεύμα άγιον, το εκ Θεού Πατρός εκπορευόμενον, το φως και Θεόν και αυτώ γνωριζόμενον, και ον αληθώς Πατρί και Υιώ συναϊδιον, ομοούσιόν τε και ομόφυλον, και της αυτής ουσίας και φύσεως, και ωσαύτως δε και θεότητος.»
Όσα αναφέρονται στην εγκύκλιο αυτή έγιναν δεκτά από τους πατέρες της ΣΤ΄ Οικουμενικής.
Η Σύνοδος επίσης, για πρώτη φορά αναφέρει δι’ εαυτήν ότι δογμάτισε «απλανώς» (και όχι «αλαθήτως»). Ο όρος «απλανής και απλανώς» χρησιμοποιείται στην Ορθόδοξη παράδοση. Οι Σύνοδοι και οι Πατέρες δογμάτισαν «απλανώς» και όχι «αλαθήτως». Πρβλ. Mansi XI, 632A:
«... όρον εξεφώνησαν απλανή» και 632D: «και τη των αγίων και εκκρίτων πατέρων απλανώς ευθεία τρίβω κατακολουθήσασα...»
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
1. Η ΣΤ΄ Οικουμενική Σύνοδος συγκλήθηκε για την καταδίκη του Μονοθελητισμού και του Μονοενεργητισμού.
2. Η φροντίδα για τη σύγκλιση της Οικουμενικής Συνόδου ανατέθηκε από τον αυτοκράτορα στον Πάπα Ρώμης Αγάθωνα.
3. Ο Πάπας της Ρώμης φρόντισε, με την ευκαιρία που του δόθηκε, να ασκήσει το πρωτείο εξουσίας σ’ όλη την Εκκλησία, όπως οι προ αυτού Πάπες.
4. Στην απόφαση της Συνόδου έχουμε καταδίκη του Πάπα Ρώμης Ονώριου Α΄, η οποία ανεκλήθη από την Α΄ Βατικανή σύνοδο, διότι ήταν εμπόδιο στην καθιέρωση του αλαθήτου του Πάπα από τη σύνοδο αυτή.
5. Για πρώτη φορά σε Οικουμενική Σύνοδο αναγνωρίστηκε επίσημα η Θεότητα του αγίου Πνεύματος, καθώς και η ομοουσιότητά του με τον Πατέρα και ότι είναι και αυτό, Φως εκ Φωτός και Θεός αληθινός εκ Θεού αληθινού.
6. Η Σύνοδος αναφέρει ότι δογμάτισε «απλανώς» και δεν αναφέρει, ότι δογμάτισε «αλαθήτως».
7. Η Πενθέκτη Σύνοδος καθιέρωσε για πρώτη φορά χρονολόγηση από Κτίσεως Κόσμου και άλλαξε τη χρονολόγηση που ίσχυε μέχρι τότε και ήταν από του θανάτου του Μ. Αλεξάνδρου.
(Πηγή: «Η Αγία Έκτη Οικουμενική Σύνοδος», Θησαυρός Γνώσεων και Ευσεβείας(Ι))
ΟΡΟΣ ΠΙΣΤΕΩΣ ΤΗΣ ΣΤ' ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ
Ἡ ἁγία καὶ μεγάλη καὶ οἰκουμενικὴ ἡμῶν Σύνοδος, ἡ κατὰ Θεοῦ χάριν καὶ πανευσεβὲς θέσπισμα τοῦ εὐλαβεστάτου καὶ πιστοτάτου μεγάλου βασιλέως Κωνσταντίνου συναχθεῖσα ἐν ταύτῃ τῇ θεοφυλάκτῳ καὶ βασιλίδι Κωνσταντινουπόλει νέᾳ Ῥώμῃ, ἐν τῷ σεκρέτῳ τοῦ θείου παλατίου τῷ ἐπιλεγομένῳ Τρούλλῳ, ὥρισε τὰ ὑποτεταγμένα.
Ὁ τοῦ Θεοῦ καὶ Πατρὸς μονογενὴς Υἱός τε καὶ Λόγος ὁ κατὰ πάντα ὅμοιος ἡμῖν χωρὶς ἁμαρτίας γενόμενος ἄνθρωπος Χριστὸς ὁ ἀληθινὸς Θεὸς ἡμῶν ἐν εὐαγγελικαῖς διαπρυσίως ἐκήρυξε φωναῖς· «᾿Εγώ εἰμι τὸ φῶς τοῦ κόσμου· ὁ ἀκολουθῶν ἐμοὶ οὐ μὴ περιπατήσῃ ἐν τῇ σκοτίᾳ, ἀλλ’ ἕξει τὸ φῶς τῆς ζωῆς»[1]· καὶ πάλιν· «Εἰρήνην τὴν ἐμὴν ἀφίημι ὑμῖν, εἰρήνην τὴν ἐμὴν δίδωμι ὑμῖν»[2]. Ταύτῃ τοι τῇ θεολέκτῳ τῆς εἰρήνης διδασκαλίᾳ θεοσόφως ὁ πρᾳότατος ἡμῶν βασιλεὺς ὁδηγούμενος, ὁ τῆς μὲν ὀρθοδοξίας ὑπέρμαχος τῆς δὲ κακοδοξίας ἀντίμαχος, τὴν καθ’ ἡμᾶς ἁγίαν ταύτην καὶ οἰκουμενικὴν συναθροίσας ὁμήγυριν τὸ τῆς ἐκκλησίας ἅπαν ἥνωσε σύγκριμα. Ὅθεν ἡ καθ’ ἡμᾶς ἁγία καὶ οἰκουμενικὴ Σύνοδος τὴν ἀπό τινων καὶ ὧδε χρόνων τῆς δυσσεβείας πλάνην πόρρωθεν ἀπελάσασα καὶ τῇ τῶν ἁγίων καὶ ἐκκρίτων Πατέρων ἀπλανῶς εὐθείᾳ τρίβῳ κατακολουθήσασα, ταῖς ἁγίαις καὶ οἰκουμενικαῖς πέντε Συνόδοις ἐν ἅπασιν εὐσεβῶς ὡμοφώνησε· φαμὲν δὴ τῇ τῶν τριακοσίων δέκα καὶ ὀκτὼ ἐν Νικαίᾳ συνελθόντων ἁγίων Πατέρων κατὰ τοῦ μανιώδους Ἀρείου, καὶ τῇ μετ’ αὐτὴν ἐν Κωνσταντινουπόλει τῶν ἑκατὸν πεντήκοντα θεοφόρων ἀνδρῶν κατὰ Μακεδονίου τοῦ πνευματομάχου καὶ Ἀπολιναρίου τοῦ δυσσεβοῦς, ὁμοίως καὶ τῇ ἐν Ἐφέσῳ τὸ πρότερον κατὰ Νεστορίου τοῦ ἰουδαιόφρονος συναγηγερμένων διακοσίων θεσπεσίων ἀνδρῶν, καὶ τῇ ἐν Χαλκηδόνι τῶν ἑξακοσίων τριάκοντα θεοπνεύστων Πατέρων κατ’ Εὐτυχοῦς καὶ Διοσκόρου τῶν θεοστυγῶν, πρὸς ταύταις καὶ τῇ τελευταίᾳ τούτων πέμπτῃ ἁγίᾳ Συνόδῳ τῇ ἐνταῦθα συναθροισθείσῃ κατὰ Θεοδώρου τοῦ Μοψουεστίας, Ὠριγένους, Διδύμου τε καὶ Εὐαγρίου, καὶ τῶν συγγραμμάτων Θεοδωρήτου τῶν κατὰ τῶν δώδεκα κεφαλαίων τοῦ ἀοιδίμου Κυρίλλου καὶ τῆς λεγομένης Ἴβα ἐπιστολῆς πρὸς Μάρην γεγράφθαι τὸν Πέρσην· ἀκαινοτόμητα μὲν ἐν πᾶσι τὰ τῆς εὐσεβείας ἀνανεωσαμένη θεσπίσματα, τὰ βέβηλα δὲ τῆς δυσσεβείας ἐκδιώξασα δόγματα, καὶ τὸ παρὰ τῶν τριακοσίων δέκα καὶ ὀκτὼ Πατέρων ἐκτεθὲν καὶ αὖθις παρὰ τῶν ἑκατὸν πεντήκοντα θεοφρόνως βεβαιωθέν, ὅπερ καὶ αἱ λοιπαὶ ἅγιαι Σύνοδοι ἐπ’ ἀναιρέσει πάσης ψυχοφθόρου αἱρέσεως ἀσπασίως ἐδέξαντο καὶ ἐπεκύρωσαν Σύμβολον, καὶ ἡ καθ’ ἡμᾶς ἁγία καὶ οἰκουμενικὴ θεοπνεύστως ἐπεσφράγισε Σύνοδος.
Ἔκθεσις Πίστεως τῶν ἐν Νικαίᾳ τριακοσίων δέκα καὶ ὀκτὼ ἁγίων καὶ μακαρίων Πατέρων.
Πιστεύομεν εἰς ἕνα Θεόν, πατέρα, παντοκράτορα, πάντων ὁρατῶν τε καὶ ἀοράτων ποιητήν. Καὶ εἰς ἕνα Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν, τὸν Υἱὸν τοῦ Θεοῦ, γεννηθέντα ἐκ τοῦ Πατρὸς μονογενῆ, τουτέστιν ἐκ τῆς οὐσίας τοῦ Πατρός, Θεὸν ἐκ Θεοῦ, φῶς ἐκ φωτός, Θεὸν ἀληθινὸν ἐκ Θεοῦ ἀληθινοῦ, γεννηθέντα οὐ ποιηθέντα, ὁμοούσιον τῷ Πατρί, δι’ οὗ τὰ πάντα ἐγένετο, τά τε ἐν οὐρανῷ καὶ τὰ ἐν τῇ γῇ· τὸν δι’ ἡμᾶς τοὺς ἀνθρώπους καὶ διὰ τὴν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα καὶ σαρκωθέντα ‹καὶ› ἐνανθρωπήσαντα, παθόντα καὶ ἀναστάντα τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ, ἀνελθόντα εἰς τοὺς οὐρανούς, καὶ ἐρχόμενον κρῖναι ζῶντας καὶ νεκρούς. Καὶ εἰς τὸ ἅγιον Πνεῦμα. Τοὺς δὲ λέγοντας «ἦν ποτε ὅτε οὐκ ἦν», καὶ «πρὶν γεννηθῆναι οὐκ ἦν», καὶ ὅτι «ἐξ οὐκ ὄντων» ἐγένετο, ἢ «ἐξ ἑτέρας ὑποστάσεως» ἢ «οὐσίας» φάσκοντας εἶναι, ἢ «κτιστὸν» ἢ «τρεπτὸν» ἢ «ἀλλοιωτὸν» τὸν Υἱὸν τοῦ Θεοῦ, ἀναθεματίζει ἡ Καθολικὴ καὶ Ἀποστολικὴ Ἐκκλησία.
Ἔκθεσις Πίστεως τῶν ἐν Κωνσταντινουπόλει ἑκατὸν πεντήκοντα ἁγίων καὶ μακαρίων Πατέρων.
Πιστεύομεν εἰς ἕνα Θεόν, πατέρα, παντοκράτορα, ποιητὴν οὐρανοῦ καὶ γῆς, ὁρατῶν τε πάντων καὶ ἀοράτων. Καὶ εἰς ἕνα Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν, τὸν Υἱὸν τοῦ Θεοῦ τὸν μονογενῆ, τὸν ἐκ τοῦ Πατρὸς γεννηθέντα πρὸ πάντων τῶν αἰώνων· φῶς ἐκ φωτός, Θεὸν ἀληθινὸν ἐκ Θεοῦ ἀληθινοῦ, γεννηθέντα οὐ ποιηθέντα, ὁμοούσιον τῷ Πατρί, δι’ οὗ τὰ πάντα ἐγένετο. Τὸν δι’ ἡμᾶς τοὺς ἀνθρώπους καὶ διὰ τὴν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶν καὶ σαρκωθέντα ἐκ Πνεύματος ἁγίου καὶ Μαρίας τῆς Παρθένου καὶ ἐνανθρωπήσαντα. Σταυρωθέντα τε ὑπὲρ ἡμῶν ἐπὶ Ποντίου Πιλάτου καὶ παθόντα καὶ ταφέντα. Καὶ ἀναστάντα τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ κατὰ τὰς Γραφάς. Καὶ ἀνελθόντα εἰς τοὺς οὐρανοὺς καὶ καθεζόμενον ἐκ δεξιῶν τοῦ Πατρός. Καὶ πάλιν ἐρχόμενον μετὰ δόξης κρῖναι ζῶντας καὶ νεκρούς, οὗ τῆς βασιλείας οὐκ ἔσται τέλος. Καὶ εἰς τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον, τὸ κύριον, τὸ ζωοποιόν, τὸ ἐκ τοῦ Πατρὸς ἐκπορευόμενον, τὸ σὺν Πατρὶ καὶ Υἱῷ συμπροσκυνούμενον καὶ συνδοξαζόμενον, τὸ λαλῆσαν διὰ τῶν Προφητῶν. Εἰς μίαν, ἁγίαν, καθολικὴν καὶ ἀποστολικὴν Ἐκκλησίαν. Ὁμολογοῦμεν ἓν βάπτισμα εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν. Προσδοκῶμεν ἀνάστασιν νεκρῶν. Καὶ ζωὴν τοῦ μέλλοντος αἰῶνος. Ἀμήν.
Ἡ ἁγία καὶ οἰκουμενικὴ Σύνοδος εἶπεν· Ἤρκει μὲν εἰς ἐντελῆ τῆς ὀρθοδόξου Πίστεως ἐπίγνωσίν τε καὶ βεβαίωσιν τὸ εὐσεβὲς καὶ ὀρθόδοξον τοῦτο τῆς θείας χάριτος Σύμβολον· ἀλλ’ ἐπεὶ οὐκ ἐπαύσατο ἀρχῆθεν τῆς κακίας ὁ ἐφευρετὴς συνεργὸν τὸν ὄφιν εὑράμενος καὶ δι’ αὐτοῦ τὸν ἰοβόλον τῇ ἀνθρωπείᾳ φύσει προσαγόμενος θάνατον, οὕτω καὶ νῦν ὄργανα πρὸς τὴν οἰκείαν αὐτοῦ βούλησιν εὑρηκὼς ἐπιτήδεια, Θεόδωρόν φαμεν τὸν γενόμενον τῆς Φαρὰν ἐπίσκοπον, Σέργιον, Πύρρον, Παῦλον, Πέτρον τοὺς γενομένους προέδρους τῆς βασιλίδος ταύτης Πόλεως, ἔτι δὲ καὶ Ὁνώριον τὸν γενόμενον πάπαν τῆς πρεσβυτέρας Ῥώμης, Κῦρον τὸν Ἀλεξανδρείας ἐπισκοπήσαντα, Μακάριόν τε τὸν Ἀντιοχείας προσεχῶς γενόμενον πρόεδρον καὶ Στέφανον τὸν τούτου μαθητήν, οὐκ ἤργησε δι’ αὐτῶν τῷ τῆς ἐκκλησίας πληρώματι τῆς πλάνης ἐπεγείρειν τὰ σκάνδαλα, ἑνὸς θελήματος καὶ μιᾶς ἐνεργείας ἐπὶ τῶν δύο φύσεων τοῦ ἑνὸς τῆς ἁγίας Τριάδος Χριστοῦ τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ ἡμῶν, τῷ ὀρθοδόξῳ λαῷ καινοφώνως ἐνσπείρας τὴν αἵρεσιν τῇ Ἀπολιναρίου, Σεβήρου καὶ Θεμιστίου τῶν δυσσεβῶν φρενοβλαβεῖ κακοδοξίᾳ συνᾴδουσαν, καὶ τὸ τέλειον τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ αὐτοῦ ἑνὸς Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἡμῶν ἀνελεῖν διά τινος δολερᾶς ἐπινοίας σπουδάζουσαν, ἀθέλητον ἐντεῦθεν καὶ ἀνενέργητον τὴν νοερῶς ἐψυχωμένην αὐτοῦ σάρκα δυσφήμως εἰσάγουσαν.
Ἐξήγειρε τοίνυν Χριστὸς ὁ Θεὸς ἡμῶν τὸν πιστὸν βασιλέα, τὸν νέον Δαυίδ, «ἄνδρα κατὰ τὴν ἑαυτοῦ καρδίαν εὑρηκώς», ὃς «οὐκ ἔδωκε», κατὰ τὸ γεγραμμένον, «ὕπνον τοῖς ὀφθαλμοῖς αὐτοῦ καὶ τοῖς βλεφάροις αὐτοῦ νυσταγμόν»[3], ἕως ὅτου διὰ τῆς καθ’ ἡμᾶς θεοσυλλέκτου ταύτης καὶ ἱερᾶς ὁμηγύρεως τὸ τῆς ὀρθοδοξίας εὗρε τέλειον κήρυγμα· κατὰ γὰρ τὴν θεόλεκτον φωνὴν «ὅπου εἰσὶ δύο ἢ τρεῖς ἐπὶ τῷ ἐμῷ ὀνόματι συνηγμένοι, ἐκεῖ εἰμι ἐν μέσῳ αὐτῶν»[4]· ἥ τις παροῦσα ἁγία καὶ οἰκουμενικὴ Σύνοδος πιστῶς δεξαμένη καὶ ὑπτίαις χερσὶν ἀσπασαμένη τήν τε τοῦ ἁγιωτάτου καὶ μακαριωτάτου πάπα τῆς πρεσβυτέρας Ῥώμης Ἀγάθωνος γενομένην ἀναφορὰν πρὸς τὸν εὐσεβέστατον καὶ πιστότατον ἡμῶν βασιλέα Κωνσταντῖνον, τὴν ἀποβαλλομένην ὀνομαστὶ τοὺς κηρύξαντας καὶ διδάξαντας, ὡς προδεδήλωται, ἓν θέλημα καὶ μίαν ἐνέργειαν ἐπὶ τῆς ἐνσάρκου οἰκονομίας Χριστοῦ τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ ἡμῶν· ὡσαύτως δὲ προσηκαμένη καὶ τὴν ἐκ τῆς ὑπὸ τὸν αὐτὸν ἁγιώτατον πάπαν ἱερᾶς Συνόδου τῶν ἑκατὸν εἴκοσι πέντε θεοφιλῶν ἐπισκόπων ἑτέραν συνοδικὴν ἀναφορὰν πρὸς τὴν αὐτοῦ θεόσοφον γαληνότητα, οἷά τε συμφωνούσας τῇ τε ἁγίᾳ ἐν Χαλκηδόνι Συνόδῳ καὶ τῷ Τόμῳ τοῦ πανιέρου καὶ μακαριωτάτου πάπα τῆς αὐτῆς πρεσβυτέρας Ῥώμης Λέοντος, τῷ σταλέντι πρὸς Φλαβιανὸν τὸν ἐν ἁγίοις, ὃν καὶ «στήλην Ὀρθοδοξίας» ἡ τοιαύτη Σύνοδος ἀπεκάλεσεν· ἔτι μὴν καὶ ταῖς συνοδικαῖς ἐπιστολαῖς ταῖς γραφείσαις παρὰ τοῦ μακαρίου Κυρίλλου κατὰ Νεστορίου τοῦ δυσσεβοῦς καὶ πρὸς τοὺς τῆς ἀνατολῆς ἐπισκόπους.
Ἑπομένη τε ταῖς ἁγίαις καὶ οἰκουμενικαῖς πέντε Συνόδοις καὶ τοῖς ἁγίοις καὶ ἐκκρίτοις Πατράσι καὶ συμφώνως ὁρίζουσα, ὁμολογεῖ τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστὸν τὸν ἀληθινὸν Θεὸν ἡμῶν, τὸν ἕνα τῆς ἁγίας ὁμοουσίου καὶ ζωαρχικῆς Τριάδος, τέλειον ἐν θεότητι καὶ τέλειον τὸν αὐτὸν ἐν ἀνθρωπότητι, Θεὸν ἀληθῶς καὶ ἄνθρωπον ἀληθῶς τὸν αὐτὸν ἐκ ψυχῆς λογικῆς καὶ σώματος, ὁμοούσιον τῷ Πατρὶ κατὰ τὴν θεότητα καὶ ὁμοούσιον ἡμῖν τὸν αὐτὸν κατὰ τὴν ἀνθρωπότητα, κατὰ πάντα ὅμοιον ἡμῖν χωρὶς ἁμαρτίας[5]· πρὸ αἰώνων μὲν ἐκ τοῦ Πατρὸς γεννηθέντα κατὰ τὴν θεότητα, ἐπ’ ἐσχάτων δὲ τῶν ἡμερῶν τὸν αὐτὸν δι’ ἡμᾶς καὶ διὰ τὴν ἡμετέραν σωτηρίαν ἐκ Πνεύματος ἁγίου καὶ Μαρίας τῆς παρθένου –τῆς κυρίως καὶ κατὰ ἀλήθειαν Θεοτόκου– κατὰ τὴν ἀνθρωπότητα· ἕνα καὶ τὸν αὐτὸν Χριστόν, Υἱόν, Κύριον, μονογενῆ, ἐν δύο φύσεσιν ἀσυγχύτως ἀτρέπτως ἀχωρίστως ἀδιαιρέτως γνωριζόμενον· οὐδαμοῦ τῆς τῶν φύσεων διαφορᾶς ἀνῃρημένης διὰ τὴν ἕνωσιν, σῳζομένης δὲ μᾶλλον τῆς ἰδιότητος ἑκατέρας φύσεως, καὶ εἰς ἓν πρόσωπον καὶ μίαν ὑπόστασιν συντρεχούσης· οὐκ εἰς δύο πρόσωπα μεριζόμενον ἢ διαιρούμενον, ἀλλ’ ἕνα καὶ τὸν αὐτὸν Υἱὸν μονογενῆ Θεοῦ Λόγον, Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν, καθάπερ ἄνωθεν οἱ προφῆται περὶ αὐτοῦ καὶ αὐτὸς ἡμᾶς Ἰησοῦς ὁ Χριστὸς ἐξεπαίδευσε καὶ τὸ τῶν ἁγίων Πατέρων ἡμῖν παραδέδωκε Σύμβολον.
Καὶ δύο φυσικὰς θελήσεις ἤτοι θελήματα ἐν αὐτῷ καὶ δύο φυσικὰς ἐνεργείας ἀδιαιρέτως ἀτρέπτως ἀμερίστως ἀσυγχύτως κατὰ τὴν τῶν ἁγίων Πατέρων διδασκαλίαν ὡσαύτως κηρύττομεν· καὶ δύο μὲν φυσικὰ θελήματα οὐχ ὑπεναντία, μὴ γένοιτο, καθὼς οἱ ἀσεβεῖς ἔφησαν αἱρετικοί, ἀλλ’ ἑπόμενον τὸ ἀνθρώπινον αὐτοῦ θέλημα καὶ μὴ ἀντιπῖπτον ἢ ἀντιπαλαῖον, μᾶλλον μὲν οὖν καὶ ὑποτασσόμενον τῷ θείῳ αὐτοῦ καὶ πανσθενεῖ θελήματι· «ἔδει γὰρ τὸ τῆς σαρκὸς θέλημα κινηθῆναι, ὑποταγῆναι δὲ τῷ θελήματι τῷ θεϊκῷ» κατὰ τὸν πάνσοφον Ἀθανάσιον· ὥσπερ γὰρ ἡ αὐτοῦ σὰρξ σὰρξ τοῦ Θεοῦ Λόγου λέγεται καὶ ἔστιν, οὕτω καὶ τὸ φυσικὸν τῆς σαρκὸς αὐτοῦ θέλημα ἴδιον τοῦ Θεοῦ Λόγου λέγεται καὶ ἔστι, καθά φησιν ὁ αὐτός, «ὅτι καταβέβηκα ἐκ τοῦ οὐρανοῦ, οὐχ ἵνα ποιῶ τὸ θέλημα τὸ ἐμόν, ἀλλὰ τὸ θέλημα τοῦ πέμψαντός με Πατρός»[6]· ἴδιον λέγων θέλημα αὐτοῦ τὸ τῆς σαρκός, ἐπεὶ καὶ ἡ σὰρξ ἰδία αὐτοῦ γέγονεν· ὃν γὰρ τρόπον ἡ παναγία καὶ ἄμωμος ἐψυχωμένη αὐτοῦ σὰρξ θεωθεῖσα οὐκ ἀνῃρέθη, ἀλλ’ ἐν τῷ ἰδίῳ αὐτῆς ὅρῳ τε καὶ λόγῳ διέμεινεν, οὕτω καὶ τὸ ἀνθρώπινον αὐτοῦ θέλημα θεωθὲν οὐκ ἀνῃρέθη, σέσωσται δὲ μᾶλλον κατὰ τὸν θεολόγον Γρηγόριον λέγοντα· «τὸ γὰρ ἐκείνου θέλειν, τοῦ κατὰ τὸν Σωτῆρα νοουμένου, οὐδὲ ὑπεναντίον Θεῷ, θεωθὲν ὅλον»[7].
Δύο δὲ φυσικὰς ἐνεργείας ἀδιαιρέτως ἀτρέπτως ἀμερίστως ἀσυγχύτως ἐν αὐτῷ τῷ Κυρίῳ ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστῷ τῷ ἀληθινῷ Θεῷ ἡμῶν δοξάζομεν· τουτέστι θείαν ἐνέργειαν καὶ ἀνθρωπίνην ἐνέργειαν κατὰ τὸν θεηγόρον Λέοντα τρανότατα φάσκοντα· «ἐνεργεῖ γὰρ ἑκατέρα μορφὴ μετὰ τῆς θατέρου κοινωνίας, ὅπερ ἴδιον ἔσχηκε, τοῦ μὲν Λόγου κατεργαζομένου τοῦτο ὅπερ ἐστὶ τοῦ Λόγου, τοῦ δὲ σώματος ἐκτελοῦντος ἅπερ ἐστὶ τοῦ σώματος». Οὐ γὰρ δήπου μίαν δώσομεν φυσικὴν τὴν ἐνέργειαν Θεοῦ καὶ ποιήματος, ἵνα μήτε τὸ ποιηθὲν εἰς τὴν θείαν ἀναγάγωμεν οὐσίαν μήτε μὴν τῆς θείας φύσεως τὸ ἐξαίρετον εἰς τὸν τοῖς γεννητοῖς πρέποντα καταγάγωμεν τόπον. «Ἑνὸς γὰρ καὶ τοῦ αὐτοῦ τά τε θαύματα καὶ τὰ πάθη γινώσκομεν, κατ’ ἄλλο καὶ ἄλλο τῶν ἐξ ὧν ἐστι φύσεων καὶ ἐν αἷς τὸ εἶναι ἔχει», ὡς ὁ θεσπέσιος ἔφησε Κύριλλος. Πάντοθεν γοῦν τὸ ἀσύγχυτον καὶ ἀδιαίρετον φυλάττοντες συντόμῳ φωνῇ τὸ πᾶν ἐξαγγέλλομεν· ἕνα τῆς ἁγίας Τριάδος καὶ μετὰ σάρκωσιν τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστὸν τὸν ἀληθινὸν Θεὸν ἡμῶν εἶναι πιστεύοντες, φαμὲν τὰς δύο αὐτοῦ φύσεις ἐν τῇ μιᾷ αὐτοῦ διαλαμπούσας ὑποστάσει, ἐν ᾗ τά τε θαύματα καὶ τὰ παθήματα δι’ ὅλης αὐτοῦ τῆς οἰκονομικῆς ἀναστροφῆς οὐ κατὰ φαντασίαν ἀλλ’ ἀληθῶς ἐπεδείξατο, τῆς φυσικῆς ἐν αὐτῇ τῇ μιᾷ ὑποστάσει διαφορᾶς γνωριζομένης τῷ μετὰ τῆς θατέρου κοινωνίας ἑκατέραν φύσιν θέλειν τε καὶ ἐνεργεῖν τὰ ἴδια· καθ’ ὃν δὴ λόγον καὶ δύο φυσικὰ θελήματά τε καὶ ἐνεργείας δοξάζομεν πρὸς σωτηρίαν τοῦ ἀνθρωπίνου γένους καταλλήλως συντρέχοντα.
Τούτων τοίνυν μετὰ πάσης πανταχόθεν ἀκριβείας τε καὶ ἐμμελείας παρ’ ἡμῶν διατυπωθέντων ὁρίζομεν ἑτέραν πίστιν μηδενὶ ἐξεῖναι προφέρειν ἢ γοῦν συγγράφειν ἢ συντιθέναι ἢ φρονεῖν ἢ διδάσκειν ἑτέρως, τοὺς δὲ τολμῶντας ἢ συντιθέναι πίστιν ἑτέραν ἢ προκομίζειν ἢ διδάσκειν ἢ παραδιδόναι ἕτερον Σύμβολον τοῖς ἐθέλουσιν ἐπιστρέφειν εἰς ἐπίγνωσιν τῆς ἀληθείας ἐξ ἑλληνισμοῦ ἢ ἐξ ἰουδαισμοῦ ἢ γοῦν ἐξ αἱρέσεως οἱασοῦν, ἢ καινοφωνίαν ἤτοι λέξεως ἐφεύρεσιν πρὸς ἀνατροπὴν εἰσάγειν τῶν νυνὶ παρ’ ἡμῶν διορισθέντων, τούτους, εἰ μὲν ἐπίσκοποι εἶεν ἢ κληρικοί, ἀλλοτρίους εἶναι τοὺς ἐπισκόπους τῆς ἐπισκοπῆς καὶ τοὺς κληρικοὺς τοῦ κλήρου· εἰ δὲ μονάζοντες εἶεν ἢ λαικοί, ἀναθεματίζεσθαι αὐτούς.
* * * * * *
[1] Ἰω. 8,12.
[2] Ἰω. 14,27.
[3] Ψαλμ. 131,4.
[4] Ματθ. 18,20.
[5] Ἑβρ. 4,15.
[6] Ἰω. 6,38.
[7] Λογ. 30,12, MPG, 36,117.
(Πηγή: «Τὰ Δογματικὰ καὶ Συμβολικὰ Μνημεῖα τῆς Ὀρθοδόξου Καθολικῆς Ἐκκλησίας», Ἰωάννη Καρμίρη, τ. Α΄, ἔκδ. β΄, ἐν Ἀθήναις, 1960, σ. 221-224, sathanasoulias.blogspot.com/)
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’. Του λίθου σφραγισθέντος.
Τὴν Σύνοδον τὴν Ἕκτην ἱερῶς συγκροτήσαντες, θεόσοφοι Πατέρες ἑκατὸν ἑβδομήκοντα, αἱρέσεων ἐλύσατε ἀχλύν, λαμπρότητι δογμάτων εὐσεβῶν· διὰ τοῦτο τὴν ἁγίαν μνήμην ὑμῶν, τιμῶμεν ἀνακράζοντες· δόξα τῷ ἐνισχύσαντι ὑμᾶς, δόξα τῷ στεφανώσαντι, δόξα τῷ βεβαιοῦντι δι’ ὑμῶν, πίστιν τὴν Ὀρθόδοξον.
Κοντάκιον. Ἦχος β’. Τοὺς ἀσφαλεῖς.
Τοὺς τῷ φωτὶ τῶν ἀρετῶν ἐκλάμψαντας, καὶ ἐν Συνόδῳ τῇ Ἕκτῃ κηρύξαντας, τὸν Χριστὸν διπλοῦν ταῖς φύσεσι, καὶ ἐνεργείαις καὶ θελήσεσι, Πατέρας τοὺς θεόφρονας τιμήσωμεν, ὡς μύστας εὐσεβείας καὶ ἐκφάντορας· Χριστῷ γὰρ ὑπὲρ ἡμῶν πρεσβεύουσι.
Μεγαλυνάριον
Τοὺς τὴν ἕκτην Σύνοδον τὴν σεπτήν, ἐν τῷ Βυζαντίῳ, συγκροτήσαντας, εὐσεβῶς, ἱεροὺς Πατέρας, τιμήσωμεν συμφώνως, ὡς πρεσβευτὰς ἐνθέους, ἡμῶν πρὸς Κύριον.
Πηγή: Θησαυρός Γνώσεων και Ευσεβείας(Ι), sathanasoulias.blogspot.com/, Μέγας Συναξαριστής
Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις πληροφορίες του Οδηγού του Πολίτη¹ αναφορικά με την έκδοση του νέου δελτίου ταυτότητας για τους Έλληνες πολίτες,
Ἡ δόξα Μωσέως, ἣν εἶχεν ἐν τῷ προσώπῳ, τύπος ἦν τῆς ἀληθινῆς δόξης. Ὃν γὰρ τρόπον ἐκεῖ ἀτενίσαι εἰς τὸ πρόσωπον Μωσέως οὐκ ἴσχυον Ἰουδαῖοι, οὕτω νῦν ἐκείνην τὴν δόξαν τοῦ φωτὸς ἐν ταῖς ψυχαῖς δέχονται οἱ Χριστιανοί, καὶ τὸ σκότος μὴ φέρον τὴν αὐγὴν τοῦ φωτὸς ἐκτυφλούμενον φυγαδεύεται.
Η Μεγάλη Φωτιά της Σμύρνης, με αυτό τον τρόπο αποκαλείται η φωτιά που κατέστρεψε την Σμύρνη, από τις 13 έως τις 17 Σεπτεμβρίου 1922. Με τρόπο συστηματικό και οργανωμένο, οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις έκαψαν την πόλη και δολοφόνησαν Έλληνες και Αρμένιους κατοίκους. Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει από εκτεταμένες μαρτυρίες αυτοπτών, μελών των Δυτικών Δυνάμεων που είχαν σταλεί στην Σμύρνη κατά τη διάρκεια της εκκένωσής της από αλλοδαπούς διπλωμάτες και εργάτες, σύμφωνα με σμυρνέικες και εν γένει τουρκικές πηγές. (πηγή: Βικιπαίδεια)
Ο παππούς του Ρόμπερτ Νταβίντιαν, ονόματι Γεώργιος Μαραγκιάν, γεννημένος το 1895, φοίτησε στο Αμερικανικό Κολλέγιο της Κόνιας (Konya), στην Τουρκία και στη συνέχεια υπήρξε Διευθυντής της Χριστιανικής Ένωσης Νέων, κινηματογράφησε τη Σμύρνη, αμέσως μετά την γενοκτονία που έλαβε χώρα.
Το φίλμ που προέκυψε των 35 χιλιοστών, ήταν κρυμμένο στο διαμέρισμα της γιαγιάς μου, στη Νέα Υόρκη, για περισσότερα από 60 χρόνια. Ήμουν ευτυχής να καταφέρω να το μετατρέψω σε ψηφιακή μορφή, πριν καταστραφεί ολοκληρωτικά, δήλωσε ο Ρόμπερτ Νταβίντιαν, την 5η Μαρτίου 2008.
Πηγή: https://vimeo.com/10069165
Ιωάννης Θαλασσινός, Διευθυντής Π.Ε.ΦΙ.Π. 04-10-2017
Ποιός ἄραγε θυμᾶται τή θλιβερή ἐπέτειο τῆς ψήφισης, ἀπό τή Βουλή τῶν Ἑλλήνων, τοῦ ἐπαίσχυντου...
Χριστιανική Εστία Λαμίας 03-10-2017
Οἱ μάσκες ἔπεσαν γιά ἀκόμα μιά φορά. Ἑταιρεῖες γνωστές στούς Ἕλληνες καταναλωτές ἀφαίρεσαν ἀπό τά...
TIDEON 21-12-2015
Επιμένει να προκαλεί Θεό και ανθρώπους η ελληνική Κυβέρνηση, ψηφίζοντας στις 22 Δεκεμβρίου 2015 ως...
Tideon 14-12-2015
Η Κυβέρνηση μας μίλησε για την «αναγκαιότητα» και για τα πλεονεκτήματα της «Κάρτας του Πολίτη»...
TIDEON 27-08-2014
Λαμβάνουν διαστάσεις καταιγισμού οι αντιδράσεις πλήθους φορέων και πολιτών για το λεγόμενο «αντιρατσιστικό» νομοσχέδιο το...
tideon.org 02-05-2013
Kαταθέτουμε την αρνητική δήλωση μας προς τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ). Ο νόμος αφήνει πολλά...
Tideon 31-12-2012
Ποια είναι η λύση αν πλήρωσες «τσουχτερές» τιμές στο Κυλικείο του Νοσοκομείου, του Αεροδρομίου, του...
Νικόλαος Ἀνδρεαδάκης, ὁδηγός 03-04-2012
Εἶμαι νέος μὲ οἰκογένεια, ἔχω ὅλη τὴ ζωὴ μπροστά μου… Λόγῳ ἐπαγγέλματος ἔχω τὴ δυνατότητα...
tideon 07-11-2011
ΜΝΗΜΟΝΙΟ: Δεν ξεχνώ αυτούς που παρέδωσαν αμετάκλητα και άνευ όρων την ΕΘΝΙΚΗ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ και έκαναν...
ΚΑΤΑΛΑΒΕΣ ΤΩΡΑ ... 15-02-2011
Κατάλαβες τώρα ... γιατί σε λέγανε «εθνικιστή» όταν έλεγες πως αγαπάς την Πατρίδα σου; Για να...
ΤΡΑΠΕΖΑ ΙΔΕΩΝ 25-12-2010
Τώρα πια γνωρίζω τους 10 τρόπους που τα ΜΜΕ μου κάνουν πλύση εγκεφάλου και πώς...