Δ. Θέλω να μου πείτε, το Ελληνικό Σύνταγμα χρήζει αναθεώρησης εδώ και τώρα;

Γ.Κ. Όχι. Το μόνο που θα μπορούσε, για να δείξει καλή πρόθεση, αναθεώρησης η κυβέρνηση, θα μπορούσε να πει αυτή η στιγμή ότι θέλει να αναθεωρήσει μόνο μία ή δύο διατάξεις. Δηλαδή να καταργήσει την ουσιαστική ασυλία που έχει ο νόμος περί ευθύνης υπουργών, και πρωθυπουργού βέβαια, μόνο αυτό. Για να ευθύνονται όπως και οι άλλοι πολίτες, ίσως με κάποιες ελαφρότερες διαδικασίες, (δυσνόητο) ή κάποια ίσως αναδιάρθρωση της Δικαστικής Εξουσίας, για να ελέγχει σωστότερα τις πράξες του κράτους. Αλλά χωρίς τίποτα άλλο.

Δ. Χωρίς τίποτα άλλο…

Γ.Κ. Γνώμη μου είναι όμως, γνωρίζοντας και εκ πείρας και από ιστορικής άποψης, το θέμα, η αναθεώρηση του Συντάγματος για να γίνει, πρέπει να μην παραβιάζεται το ισχύον Σύνταγμα και πρέπει να υπάρχει πλήρης ελευθερία άσκησης της Εθνικής Κυριαρχίας. Αυτό δεν υπάρχει σήμερα και αυτό θέλω να τονίσω. Δεν υπάρχει λόγω των δεσμεύσεων που έχουμε απέναντι στους δανειστές. Επομένως, εάν παρέμβουν οι δανειστές – και θα παρέμβουν, διότι από εκεί έρχεται η πολιτική αναθεώρησης, αυτό το ξέρουμε από την Ευρώπη, θέλουνε μείωση των κοινωνικών δικαιωμάτων. Θέλουνε μείωση των διαδικασιών εξουσίας της Βουλής. Ούτως ώστε να μπορούνε να περνάνε ευκολότερα αυτά που περνάνε τώρα παρανόμως, αντισυνταγματικά, να τα περνάνε νομίμως. Ε, αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα, και αυτό κρύβει η Αναθεώρηση σήμερα, όπως ακριβώς προσθαθούνε να το ξεκινήσουν και σε άλλες χώρες, της Ανατολικής Ευρώπης.

Δ. Λέτε ότι ο πυρήνας του σκεπτικού είναι αυτός.

Γ.Κ. Αυτός είναι. Όλα τα άλλα που παρουσιάζουνε ως «θεματικές» είναι φενάκη. Δηλαδή, φενάκη είναι το εξής: Ότι θα φέρουνε κάποιες μεταβολές δήθεν στο πολίτευμα, αλλά εκεί θα μπούνε τα «παράθυρα» για να μπορούνε να περνάνε κυβερνητικά ότι θέλουν.

Δ. Ακούστε, λέει εδώ ένας ακροατής: «Είναι κακό κύριε Κασιμάτη να μπει σε μία αναθεώρηση και η ψήφος των Ελλήνων ομογενών»;

Γ.Κ. Βεβαίως είναι σωστό, αυτό το έχουμε πει, έπρεπε νά’ χει γίνει από πολλά χρόνια, αλλά το θέμα δεν είναι αυτό, το θέμα είναι ότι αν αρχίσει η αναθεώρηση, πάντα υπάρχουν παρεμβάσεις από ξένες δυνάμεις. Παλαιότερα οι παρεμβάσεις αφορούσαν μόνο τη διασφάλιση ξένων κεφαλαίων. Και γι αυτό είχαμε σχετικές διατάξεις και στο Σύνταγμα του 1975 και στα Συντάγματα τα προηγούμενα. Εδώ όμως, ξέρουμε τι παρεμβάσεις θα έχουμε. Το πρόβλημα των δανειστών σήμερα, είναι η νομιμότητα των επεμβάσεων που κάνουν στην Εθνική Κυριαρχία. Δεν επιτρέπονται λόγου χάριν οι όροι που έχουνε βάλει στα μνημόνια και τους έχουμε υπογράψει, όπως η παραίτηση από Εθνική Κυριαρχία, όπως η δέσμευση του συνόλου της Εθνικής περιουσίας. Αυτά είναι πρωτοφανή και παράνομα. Θέλουν λοιπόν να περάσουνε κάποια «παράθυρα» που να μπορούν να στηρίξουν αυτή την εξουσία της τρόικα που έχουνε σήμερα.

Δ. Άρα λέτε να περάσει μέσα στο Σύνταγμα, να θωρακιστεί ότι συμβαίνει; Αυτό;

Γ.Κ. Ακριβώς. Να θωρακίσουν περισσότερο την εξουσία. Αυτά τα είδαμε, είναι ακριβώς ένα πρότυπο το οποίο δεν θα είναι τόσο κατάφωρο, όπως ήταν το σχέδιο, ένα καινοτόμο Σύνταγμα στο οποίο δυστυχώς συμμετείχαν και συνάδελφοί μου, στη σύνταξή του, όπου εκεί έλεγε σαφώς ότι καταργούνται τα κοινωνικά δικαιώματα και διατηρείται – λέει – η «αρχή του κοινωνικού κράτους». Αυτό σημαίνει ένα τεράστιο «παράθυρο» για να κάνει ο καθένας ότι θέλει.

Δ. Μήπως αυτή η ιστορία της Συνταγματικής Αναθεώρησης από την πλευρά της κυβέρνησης – και υπάρχει και συγκεκριμένο άρθρο σήμερα – υποκρύπτει κίνηση προς δημοψήφισμα στο όνομα αυτής της Αναθεώρησης;

Γ.Κ. Κοιτάξτε: Το όνομα αυτής της Αναθεώρησης μπορεί όλα να τα υποκρύπτει. Όπως π.χ. παράλληλα έχει και τον σκοπό, η θέση πάντοτε των Αναθεωρήσεων ήταν και να αποπροσανατολίσουν το λαό και απ’ τα προβλήματα που έχει. Αυτά όλα υπάρχουνε. Και μπορεί να υπάρχει – δεν έχω εγώ προσωπικά διαπιστώσει κάτι τέτοιο διότι για εμάς τους επιστήμονες πρέπει να έχεις και κάποια στοιχεία, όπως έχουμε για τα άλλα…

Πηγή: Αβέρωφ

Ο Ορχάν Μπουρσαλί, αρθρογράφος της εφημερίδας «Τζουμχουριέτ», από τα κάστρα του κεμαλισμού, δημοσίευσε προχθές ένα άρθρο, που έχει ιδιαίτερη σημασία και πρέπει να διαβαστεί, γιατί περιγράφει τη διολίσθηση της Τουρκίας από την Ευρώπη προς τη Μέση Ανατολή.
Ο δε τίτλος, εξαιρετικά εύγλωττος: «Η Τουρκία στην κατηγορία των χωρών που είναι προς διαμελισμό».

Η Τουρκία ήταν μια χώρα που για το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών παραδοσιακά ανήκε και παρακολουθούνταν από το «Γραφείο των Χωρών της Ευρώπης» ενώ τώρα μεταφέρεται στο «Γραφείο των Χωρών της Μέσης Ανατολής». Συζητήθηκε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του Λευκού Οίκου επί διακυβέρνησης Ομπάμα, και τώρα επί Τραμπ πραγματοποιείται! «Ο ρόλος της στην κρίση της Συρίας, το γεγονός ότι είναι κοντά στην περιοχή, γεννά την ανάγκη να συμπεριληφθεί η Τουρκία σε μια ομάδα χωρών, μαζί με το Ιράκ και τη Συρία».

Αν δούμε το όλο θέμα με την ιμπεριαλιστική του διάσταση, μια υπερδύναμη κάθεται μπροστά στον παγκόσμιο χάρτη και χαράσσει τη μοίρα των χωρών σαν να παίζει με παζλ. Ο παγκόσμιος κυρίαρχος αποφασίζει βάσει δικών του συμφερόντων πού πρέπει να βρίσκονται κάποιοι και βάσει ποιων γεγονότων πρέπει να αξιολογηθούν.

Η χώρα αλλάζει κατηγορία με ιλιγγιώδεις ρυθμούς. Αυτό είναι κάτι που δεν το ξέραμε; Φυσικά και όχι. Η Τουρκία είναι μια χώρα του ΝΑΤΟ, στην άκρη της δυτικής συμμαχίας. Χρησιμοποιήθηκε πάντα ως ακριτική χώρα, η οποία θα είχε διαλυθεί σε μια επίθεση κατά της Ρωσίας και με την οποία η Δύση θα κέρδιζε χρόνο.

Τώρα οι συνθήκες έχουν αλλάξει και υποβιβαστήκαμε σε μια χώρα που ανήκει στη Μέση Ανατολή, τα σύνορα της οποίας αναδιαμορφώνονται. Ετσι είναι αυτά. Αν βρίσκεσαι κάτω από μια κυβέρνηση η οποία είναι δωσίλογη και αδύναμη, μια κυβέρνηση που δεν μπορεί να σταθεί στα πόδια της και δεν ξέρει τη θέση και τους περιορισμούς της, αυτά συμβαίνουν στη χώρα σου! Αλλάζουν οι προτεραιότητες των ισχυρών. Κάποτε ήσουν η χαϊδεμένη τους χώρα, ενώ τώρα άλλαξες κατηγορία και έπεσες, και μάλιστα πολύ.

Τι σημαίνει αυτό; Πολλά πράγματα…

* Ας πούμε, μπορείς να ξεκινήσεις από το «δεν σε θεωρούν κομμάτι της Ευρώπης».

* Σε αυτήν την περίπτωση κι εσύ λες ότι «καθώς σχεδιάζονται ξανά οι χάρτες στη Μέση Ανατολή θα συμμετέχεις και εσύ».
Ενα λεπτό, όμως, να το δούμε λίγο αυτό, γιατί το να σε πάνε στο Γραφείο της Μέσης Ανατολής σημαίνει το εξής:
Διαμελίστηκε το Ιράκ; Ναι, σε τρία τμήματα. Σχηματικά φαίνεται σαν να είναι ενιαίο, όμως στην πράξη έχει τριχοτομηθεί.
Διαμελίστηκε η Συρία; Ναι, αλλά υπάρχει το πρότζεκτ της Ρωσίας για ενιαία Συρία. Οι ΗΠΑ όμως θέλουν οπωσδήποτε να τη χωρίσουν σε τρία τμήματα. Σουνίτες, σιίτες του Ασαντ και Κούρδοι.
Ενα είναι το σίγουρο σε όλα αυτά: Οι ΗΠΑ γκρεμίζουν άνετα τις γέφυρες, αλλά δεν φεύγουν από την περιοχή αν δεν δημιουργηθεί ένα κουρδικό κράτος.

Ο Μπαρζάνι πιέζει ήδη για ανεξαρτησία. Ομως το πρόβλημα του Πενταγώνου και του Λευκού Οίκου δεν είναι ο Μπαρζάνι, αλλά η επισημοποίηση ενός κουρδικού μορφώματος στη Συρία. Δικαιολογίες του στιλ «Οι Κούρδοι πολεμάνε άψογα κατά του ISIS» είναι ένα πολιτικό ψέμα, που καλύπτει τον τελικό σκοπό. Φυσικά και πολεμάνε, αλλά δεν είναι αυτό το θέμα. Μόλις είπε η Τουρκία, άφησε τους Κούρδους, θα πολεμήσω εγώ εναντίον του ISIS, τότε φυλακίστηκε στην Ελ Μπαμπ!
Η ΝΑ Τουρκία, τμήμα του Σχεδίου της Ευρύτερης Μέσης Ανατολής.

Η Ρωσία θα στριμωχτεί σε μια στενή λωρίδα γης, μαζί με τον Ασαντ. Οσο πιο μικρή η περιοχή και όσο πιο πολλά τα κράτη που θα δημιουργηθούν, τόσο περισσότερη η κυριαρχία των ΗΠΑ σε όλους. Και το παιχνίδι είναι να τους βάλεις όλους αυτούς να πολεμάνε μεταξύ τους.
Μόνο οι βλάκες και οι αμερικανόφιλοι μπορούν να ισχυριστούν ότι η ΝΑ Τουρκία δεν είναι μέρος αυτής της υπό αναδιαμόρφωση περιοχής.
Το Σχέδιο της Ευρύτερης Μέσης Ανατολής είναι το άλλο όνομα αυτού του πρότζεκτ… Με αυτή τη μετατόπιση τώρα η Τουρκία εντάσσεται πλήρως στο Μεγάλο Σχέδιο για τη Μέση Ανατολή.

Η απαγόρευση του Τραμπ να παίρνουν μαζί τους στα αεροπλάνα μεγάλες ηλεκτρονικές συσκευές και από το αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης σε πτήσεις προς τις ΗΠΑ είναι ένα κομμάτι της μετατόπισής μας από την Ευρώπη στη Μέση Ανατολή. Ως παράπλευρη συνέπεια οι Τουρκικές Αερογραμμές θα χάσουν άλλα 1-2 δισ. δολάρια, ενώ ήδη καταγράφουν ζημιές 6,5 δισ. τουρκικές λίρες (σ.σ.: σχεδόν 1,6 δισ. ευρώ). Αυτή η εξέλιξη στην ουσία συνιστά την καταστροφή της εταιρίας! Είναι ένα άλλο ένα πλήγμα από εκεί που δεν το περιμέναμε!

Το τελευταίο πλήγμα θα είναι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος;
Με όλα όσα κάνουν οι κυβερνώντες στην Τουρκία τη φέρνουν ολοένα και πιο κοντά σε αυτή τη δυσοίωνη μοίρα. Ο Ερντογάν και η κυβέρνησή του δεν έχουν κανένα φίλο στη διεθνή σκηνή. Η χώρα στριμώχτηκε σε έναν κλοιό. Το σχέδιο για τη δικτατορία της προεδρίας (σ.σ.: προεδρική δημοκρατία) το μόνο που θα κάνει είναι να βοηθήσει στον διαμελισμό της χώρας. Αποκοπήκαμε εντελώς από την Ευρώπη, ενώ αντιθέτως το ΡΚΚ έχει ήδη μεγάλη στήριξη.

Οι Ευρωπαίοι, για να δικαιολογήσουν τη στάση τους, μας λένε: «Η Τουρκία είναι μια χώρα όπου υπάρχει δικτατορία, δεν υπάρχει ελευθερία του Τύπου, δεν υπάρχει ανεξάρτητη Δικαιοσύνη, οι ανθρώπινες ελευθερίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα καταπατούνται. Τι ακριβώς θα υπερασπιστείτε σε αυτή τη χώρα; Πέταξέ την έξω από την Ευρώπη».

Με το «ναι» στο δημοψήφισμα η κατάσταση θα επιδεινωθεί και η χώρα θα απομακρυνθεί ακόμα περισσότερο από την Ευρώπη.
Υπάρχει κάποιος να το εξηγήσει αυτό στον κόσμο;

Η παναίρεση του Οικουμενισμού, το δαιμονικό αυτό κατασκεύασμα των εσχάτων χρόνων, ο τελευταίος πρόδρομος του Αντιχρίστου, κατά τον αείμνηστο π. Αθανάσιο Μυτιληναίο, μεταχειρίζεται απίστευτα τεχνάσματα και μεθοδεύσεις, προκειμένου να επικρατήσει. Με στόχο να παραπλανήσει, άλλοτε καταφεύγει σε διαστροφή ιστορικών γεγονότων, (βλέπε προσπάθεια παρουσιάσεως του Σχίσματος Ανατολής και Δύσεως ως οφειλόμενο σε ανθρώπινες εμπάθειες και μίση, ή σε πολιτικούς λόγους και πάντως όχι σε δογματικές πλάνες των Δυτικών).

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΠΙ ΤΩΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΑΡΑΘΡΗΣΚΕΙΩΝ

Εν Πειραιεί τη 30η Μαρτίου 2017

Ο «ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΣ» ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ ΚΑΙ
Η ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ «ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΠΑΤΡΙΩΤΙΣΣΑΣ»

Η παναίρεση του Οικουμενισμού, το δαιμονικό αυτό κατασκεύασμα των εσχάτων χρόνων, ο τελευταίος πρόδρομος του Αντιχρίστου, κατά τον αείμνηστο π. Αθανάσιο Μυτιληναίο, μεταχειρίζεται απίστευτα τεχνάσματα και μεθοδεύσεις, προκειμένου να επικρατήσει. Με στόχο να παραπλανήσει, άλλοτε καταφεύγει σε διαστροφή ιστορικών γεγονότων, (βλέπε προσπάθεια παρουσιάσεως του Σχίσματος Ανατολής και Δύσεως ως οφειλόμενο σε ανθρώπινες εμπάθειες και μίση, ή σε πολιτικούς λόγους και πάντως όχι σε δογματικές πλάνες των Δυτικών). Άλλοτε καταφεύγει σε προβολή ορισμένων λόγων αγίων και σε αποσιώπηση άλλων λόγων των, (βλέπε λόγους του αγίου Μάρκου του Ευγενικού προ της ενάρξεως της Ψευδοσυνόδου Φεράρας -Φλωρεντίας και άλλους λόγους του μετά την λήξη της). Άλλοτε σε επινόηση να δοθεί ειδική ερμηνεία σε δογματικές αποφάσεις της Ψευδοσυνόδου της Κρήτης, (βλέπε προσπάθεια των οικουμενιστών να ερμηνεύσουν τον όρο «Εκκλησία» στους ετεροδόξους, ως δήθεν τεχνικό όρο). Άλλοτε σε προσπάθεια να παρουσιαστεί η Ψευδοσύνοδος της Κρήτης ως Ορθόδοξη και ως λαβούσα δήθεν Ορθόδοξες αποφάσεις, (βλέπε πρόσφατο ανακοινωθέν «Προς τον λαό» της Δ.Ι.Σ.). Ενώ άλλοτε επιχειρεί  να διαστρέψει λόγους αγίων και να τους παρουσιάσει ως έχοντες δήθεν οικουμενιστικές ιδέες και αντιλήψεις και ως προωθούντες τον Οικουμενισμό. Στην τελευταία αυτή περίπτωση θα πρέπει να εντάξουμε την προσπάθεια κάποιων οικουμενιστών να διαστρεβλώσουν ορισμένους λόγους και πράξεις των νεοφανών αγίων της Εκκλησίας μας, Πορφυρίου και Παϊσίου, προκειμένου να τους παρουσιάσουν ως «οικουμενιστές» και ως επευλογούντες την αίρεση.

Στις γραμμές που ακολουθούν, θα αναφερθούμε σε μια τέτοια περίπτωση, που αφορά συγκεκριμένα τον άγιο Πορφύριο. Με βάση έγκυρες πληροφορίες που λάβαμε στο Γραφείο μας, τα τελευταία χρόνια ιδρύθηκε κάποιο σωματείο με την επωνυμία «ΕΛΑΙΑ Α.Μ.Κ.Ε.», με έδρα τον Πειραιά, (οδός Πατριάρχου Ιωακείμ 39, τ. κ. 18539). Ως πρόεδρος φέρεται ο αγιορείτης ιερομόναχος π. Γεώργιος Αλευράς ο Καυσοκαλυβίτης. Από πληροφορίες που συλλέξαμε, σκοπός του σωματείου είναι η εθνική, ηθική και κοινωνική εξύψωση της χειμαζόμενης από την τελευταία κρίση Πατρίδος μας. Μάλιστα προβάλλεται ως πρότυπο πορείας της πολιτείας μας η μορφή και το έργο του αειμνήστου πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδος Ιωάννου Καποδίστρια. Για το σκοπό αυτό το σωματείο εξέδωσε και πολυτελή τόμο με τίτλο «Ο Άγιος της Πολιτικής», με σπάνιο αρχειακό υλικό για τον πρόωρα αδικοχαμένο πολιτικό, με συγγραφέα τον κ. Ιωάννη Κορνιλάκη, διευθύνοντα σύμβουλο του σωματείου.

Μέχρις εδώ όλα καλά και επαινετά. Ωστόσο το εν λόγω σωματείο φαίνεται ότι δεν αρκείται στην πατριωτική του δράση, αλλά επεκτείνει τις δραστηριότητές του και σε εκκλησιαστικά θέματα. Όπως αποδεικνύεται από το περιεχόμενο του ως άνω βιβλίου, στις σελίδες του προβάλλονται με κατάλληλο και έντεχνο τρόπο παράλληλα με το πρόσωπο και το έργο του Ιωάννου Καποδίστρια και οικουμενιστικές θέσεις, που δεν έχουν καμιά σχέση με τον μεγάλο πολιτικό ηγέτη της πατρίδος μας. Γίνεται λόγος για την άρση των αναθεμάτων το 1965, προβάλλεται η γνωστή φράση, «ίνα ώσιν εν»,η οποία  χρησιμοποιείται για να στηριχθεί την οικουμενιστική ιδεολογία, παρατίθενται λόγοι του Πάπα Βενεδίκτου του 16ου περί ενότητος των «Εκκλησιών», γίνεται λόγος περί διεσπασμένης Εκκλησίας κλπ. Τέλος παραθέτουν πολλές εικόνες αναγεννησιακής τεχνοτροπίας, μεταξύ των οποίων και μία με τίτλο: «Παναγία ίνα ώσιν εν, η Πατριώτισσα». Στην εικόνα αυτή απεικονίζεται η Θεοτόκος σε στάση δέησης, να κρατάει στα δύο χέρια της δύο ομοιώματα ναών, την Αγία Σοφία Κωνσταντινουπόλεως και τον Άγιο Πέτρο Ρώμης, που συμβολίζουν την Ορθόδοξη Εκκλησία και την Ρωμαιοκαθολική «Εκκλησία», τον Παπισμό. Αναμφίβολα το ομοίωμα του ναού παραπέμπει στην  έννοια της Εκκλησίας και ως εκ τούτου η παράσταση παραπέμπει στην αποδοχή, ότι η παπική θρησκευτική κοινότητα είναι αληθής Εκκλησία, ισότιμη με την Ορθόδοξη! Στα σπλάγχνα της Παναγίας εικονίζεται μέσα σε κύκλο ο χάρτης της Ελλάδος με τον άγιο Κοσμά τον Αιτωλό. Πάνω από την Παναγία εικονίζεται ο Χριστός σε στάση ευλογίας και πάνω από τον Χριστό η φράση «ίνα ώσιν εν». Δεξιά και αριστερά της εικόνος εικονίζονται οι άγιοι Γεώργιος και Δημήτριος, οι άγιοι αρχάγγελοι  Μιχαήλ και Γαβριήλ, ο άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος και ο άγιος προφήτης Ηλίας. Η όλη παράσταση θέλει να διακηρύξει την θερμή δέηση της Θεοτόκου προς τον ύπερθεν αυτής εικονιζόμενο Υιό της για την «ένωση των Εκκλησιών» Ορθοδοξίας και Παπισμού, ενώ ο Χριστός ευλογεί την εν λόγω οικουμενιστικού τύπου ένωση με βάση τους λόγους του «ίνα ώσιν εν», κατά την αρχιερατική του προσευχή.

Το ότι αποδίδεται οικουμενιστικού τύπου ερμηνεία στη περιλάλητη φράση «ίνα ώσιν εν», αποδεικνύεται από ορισμένα αποσπάσματα του βιβλίου. Στη σελίδα 186 ο συγγραφέας γράφει: «Εκατόν τριάντα οκτώ χρόνια αργότερα, [από την επιστολή που έστειλε ο Καποδίστριας προς τον τότε Πάπα της Ρώμης] και συγκεκριμένα στις 7 Δεκέμβρη 1965 με το νέο ημερολόγιο, Ανατολή και Δύση Κωνσταντινούπολη και Ρώμη, Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία και Ρωμαιοκαθολική, Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας και Πάπας Παύλος ΣΤ΄  κάνουν το πρώτο βήμα προς το ευαγγελικό, ίνα ώσιν εν, αίροντες τα ένθεν κακείθεν αναθέματα των δύο εκκλησιών από το 1054». Παρά κάτω στη σελίδα 691 γράφει: «Αποκορύφωμα εχθρότητας, αντιπαλότητας, διάσπασης και διαχωρισμού υπήρξε το σχίσμα Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και Δυτικής Ρωμαιοκαθολικής το 1054. Ο συμβολισμός του τρομαχτικός. Διάσπαση του χριστιανικού δόγματος, διάσπαση της Μίας Αγίας Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας, διάσπαση Αυτού του ίδιου του σώματος του Χριστού».

Στο σημείο αυτό θεωρούμε αναγκαίο, να κάνουμε ένα σύντομοσχόλιο γύρω από την Ορθόδοξη ερμηνεία της φράσεως «ίνα ώσιν εν», επειδή η φράση αυτή έχει κακοποιηθεί βάναυσα από τους οικουμενιστές, οι οποίοι την χρησιμοποιούν κατά κόρον, για να δηλώσουν, ότι αυτή δήθεν αναφέρεται στην μελλοντική ενότητα των εκκλησιών και ότι ο Χριστός προανήγγειλε ότι όλες οι χριστιανικές ομολογίες θα αποκτήσουν στο μέλλον ενότητα μεταξύ τους και θα αποτελέσουν τη «Μία» εκκλησία, υπονοώντας, ότι η Εκκλησία τώρα είναι διεσπασμένη. Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος ερμηνεύοντας το χωρίο αυτό παρατηρεί: «Ίνα ώσιν εν, καθώς συ, Πάτερ, εν εμοί, και εγώ εν σοι [...] Τι είναι, λοιπόν, το ‘Εν ημίν’; Στην πίστη προς εμάς. Επειδή βέβαια τίποτε δεν σκανδαλίζει όλους, όσο η διάσπαση, αυτό κατασκευάζει, ώστε να γίνουν ένα. Τι, λοιπόν; Το κατόρθωσε αυτό, λέγουν; Και πάρα πολύ το κατόρθωσε. Διότι, όλοι όσοι πίστευσαν μέσω των Αποστόλων είναι ένα, μολονότι κάποιοι από αυτούς αποσπάστηκαν [...]», (Ε.Π.Ε.14,594). Δηλαδή η αίτηση του Κυρίου προς τον Θεόν Πατέρα «ίνα πάντες εν ώσιν» εκπληρώνεται ήδη εντός της Μιας Ορθοδόξου Εκκλησίας, διά της ταυτότητος της Ορθοδόξου Πίστεως πάντων. Η ενότητα εντός της Εκκλησίας δεν είναι κάτι το ζητούμενο, αλλά είναι δεδομένη, είναι μια πραγματικότητα που υφίσταται. Δεν υφίσταται εκκρεμότητα ως προς την ενότητα, αλλ’ εκείνο που εκκρεμεί είναι η υπό των ετεροδόξων αποδοχή της μόνης αληθούς Ορθοδόξου Πίστεως. Κατά τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Ναυπάκτου κ. Ιερόθεο η φράση «ίνα πάντες εν ώσιν» «συνδέεται αναπόσπαστα με άλλες φράσεις, όπως ‘καθώς συ, πάτερ, εν εμοίκαγώ εν σοι’, (Ιω.17, 21) και τη φράση ‘εγώ εν αυτοίς και συ εν εμοί ίνα ώσι τετελειωμένοι εις εν’, (Ιω.17, 23) και επίσης την άλλη φράση ‘ίνα θεωρώσι την δόξαν την εμήν ην δέδωκάς μοι’, (Ιω.17, 24). Και σαφώς, εδώ, ο Χριστός αναφέρεται στην ενότητα των Αποστόλων κατά θεωρίαν της δόξης του Θεού, την θέα του ακτίστου Φωτός, που έγινε την ημέρα της Πεντηκοστής, γιατί ακριβώς τότε οι Απόστολοι απέκτησαν και ενότητα ουσιαστική μεταξύ τους. Επομένως όσοι εκ των Αγίων μέσα στην ιστορία φθάνουν στη θέωση και στη θεωρία του ακτίστου Φωτός, αποκτούν ενότητα με τους Αποστόλους, έχουν την ίδια πίστη με αυτούς και εφαρμόζεται το χωρίο αυτό, του Χριστού, ‘ίνα ώσιν εν’», («Ο Οικουμενισμός στην πράξη, ήτοι την θεολογία και την άσκηση», στον Συλλογικό τόμο «Οικουμενισμός, Γένεση-Προσδοκίες-Διαψεύσεις», Εκδ. Θεοδρομία, τομ. Β΄, σελ. 787). Επίσης η φράση «ίνα ώσιν εν» είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με όσα προηγουμένως είπε ο Κύριος στον παραβολικό λόγο του περί της αμπέλου και των κλημάτων, τα οποίααποκόπτονται από την άμπελο. Τα κλήματα τα οποία δεν φέρουν «καρπόν» αληθούς Ορθοδόξου πίστεως και αγιοπνευματικής ζωής είναι οι αιρετικοί, οι οποίοι «αίρονται», αποκόπτονται από  τον αμπελουργό Πατέρα, και παύουν να αποτελούν κλήματα της νοητής αμπέλου, της Εκκλησίας, παύουν δηλαδή να αποτελούν μέλη της Εκκλησίας. Επομένως το «ίνα ώσιν εν»,  που λέει παρά κάτω ο Κύριος, δεν αφορά τα αποκοπέντα κλήματα. Δηλαδή σε καμιά περίπτωση δεν προσεύχεται ο Κύριος, να παραμείνουν τα αποκοπέντα κλήματα, (=οι αιρετικοί),ενωμένα με την άμπελο, (=την Εκκλησία), διότι τα κλήματα αυτά απορρίπτονται εις το «πυρ» το εξώτερο, σύμφωνα με τη διαβεβαίωση του Κυρίου: «εάν μη τις μείνη εν εμοί, εβλήθη έξω ως το κλήμα και εξηράνθη, και συνάγουσιν αυτά και εις το πυρ βάλλουσι, και καίεται» (Ιωάν.15,6).

Τόσον ο συγγραφέας του ως άνω βιβλίου, όσον επίσης και ο Πρόεδρος του σωματείου π. Γεώργιος Αλευράς, αγνοούντες προφανώς την Ορθόδοξη θεολογική ερμηνεία του χωρίου «ίνα πάντες εν ώσιν», έφθασαν στο σημείο να ισχυρίζονται ότι, η «ένωση των Εκκλησιών» δεν αποτελεί μόνον δέηση της Θεοτόκου, αλλά και εσχατολογική «παρακαταθήκη» του Χριστού και ταυτόχρονα «παρακαταθήκη» του αγίου Πορφυρίου του Καυσοκαλυβίτου και συνάμα «παρακαταθήκη» του Ιωάννη Καποδίστρια. Ας σημειωθεί εδώ ότι ο π. Γεώργιος υπήρξε υποτακτικός του αγίου Πορφυρίου και έζησε μαζί του ως «δόκιμος» μοναχός για 5-6 μήνες, μέχρι της οσιακής κοιμήσεώς του. Σε ομιλία του στις 16 Δεκεμβρίου 2010 στην Πρεσβεία της Ρωσικής ομοσπονδίας στην Αθήνα, κατά την διάρκεια της παρουσίασης του βιβλίου «Ιωάννης Καποδίστριας- Ο άγιος της Πολτικής» αναφέρει μεταξύ άλλων: «Ο Γέρων Πορφύριος έβλεπε τον διχασμό των ανθρώπων σαν καταστροφή και πονούσε μέρα και νύχτα. Γι’ αυτό λίγο πριν αφήσει την τελευταία του πνοή, για μισή ώρα περίπου, ψέλλιζε στα χείλη την Αρχιερατική Προσευχή του Ιησού Χριστού προς τους μαθητές, το ‘ίνα ώσιν έν’, αδιαλείπτως. Μ’ αυτή την ευχή πήγε στον αγαπημένο του Χριστό. Προσευχόταν για την ενότητα της Εκκλησίας, για την ενότητα όλου του κόσμου», (Ιερομ. Γεώργιος Καυσοκαλυβίτης, Ιερά Καλύβη Ζωοδόχου Πηγής, Ιεράς Σκήτης Αγίας Τριάδος Καυσοκαλυβίων Αγίου Όρους).

Το ότι δυστυχώς ο π. Γεώργιος παρερμήνευσε τους τελευταίους λόγους του αγίου Πορφυρίου, αποδεικνύεται από όσα καταθέτει, σχετικά με το θέμα που μας απασχολεί, ο αγιορείτης ιερομόναχος π. Δαμασκηνός, τέως αρχιγραμματέας της Ιεράς Κοινότητος του αγίου  Όρουςσε επιστολή του προς τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμο και την Ιερά Σύνοδο της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, (15.8.2014). Γράφει: «Δυστυχώς ο αγιορείτης Ιερομόναχος Γεώργιος Αλευράς, Καυσοκαλυβίτης, εις το βιβλίον του κ. Κορνιλάκη: «Επιστολαί του Καποδίστρια»…διαστρέφει το περιεχόμενον της τελευταίας προσευχής του αγίου Πορφυρίου, «ίνα ώσιν εν» και την ερμηνεύει, ότι αφορά την ένωσιν της Ρώμης και της Κωνσταντινουπόλεως  και είναι δήθεν σύμφωνος με την γραμμήν των διαλόγων, ως γίνονται σήμερον. Ο υποφαινόμενος, ερμηνεύων την πραγματικήν ‘έννοιαν της τελευταίας προσευχής του αγίου Πορφυρίου, όστις έχει ενώπιόν του μίαν εξαμελή συνοδείαν με τα προβλήματα τα συγκεκριμένα που έχει κάθε συνοδεία, εύχεται για την ενότητά της καθώς απέρχεται εκ του παρόντος βίου και αποχαιρετά τα συγκεκριμένα πρόσωπα, που με υποδειγματικόν σεβασμόν και αγάπην τον υπηρετούν…Ο γράφων ως γνωρίζων εκ του σύνεγγυς τον άγιον Πορφύριον από τα φοιτητικά του χρόνια, κατά την δεκαετία του 1960, ότε ούτος ήτο εφημέριος εις την Πολυκλινικήν Αθηνών της οδού Πειραιώς και διατηρήσας την πνευματικήν επικοινωνίαν μέχρι της κοιμήσεώς του, βεβαιώνει ότι ο άγιος Πορφύριος δεν συνεφώνει με τας μεταβάσεις του Οικουμενικού Πατριάρχου εις την Ρώμην, ούτε με τους διαλόγους, καθ’ ον τρόπον γίνονται». Όπως μας βεβαιώνει ο π. Δαμασκηνός, τον Δεκέμβριο του 1987, καθ’ ον χρόνον εργαζόταν με την σύνταξη σχεδίου επιστολής προς τον τότε Οικουμενικό Πατριάρχη  κυρό Δημήτριο, διά της οποίας διαμαρτυρόταν σύσσωμη η Ιερά Κοινότης για την πατριαρχική επίσκεψη στη Ρώμη, άκουσε το τηλέφωνο και τον άγιο Πορφύριο να ομιλεί: «-‘Τι γράφεις μωρέ;’- Γράφω, Γέροντα, την επιστολήν, ην προτίθεται η Ι. Κοινότης να αποστείλει, ως διαμαρτυρίαν, εις τον Παναγιώτατον Πατριάρχην Δημήτριον, δια την επίσκεψίν του εις την Ρώμην. -‘Διάβασε το γράμμα να ακούσω’ …Έγραφα λοιπόν: ‘Πως Παναγιώτατε, μετέβητε εν τω αμοίρω της Χάριτος Ναώ των απ’ αιώνων αιρετικών; Η Ρώμη δεν έχει την Χάριν του Αγίου Πνεύματος, ούτε έγκυρα μυστήρια’. Και ο π. Πορφύριος μου απαντά: -‘Ωραία τα γράφεις. Θα αρέσει η επιστολή εις τον Πατριάρχην. Δεν μπορείς να είπης εις τους Παπικούς, ότι έχουν Χάριν, και Μυστήρια. Δεν έπρεπε ο Πατριάρχης να μεταβεί εις την Ρώμην, διότι αυτοί κερδίζουν, χωρίς να διορθώνονται και ζημιούται η Ορθοδοξία…», (Περιοδ. Θεοδρομία, έτος 16, τεύχος 3, Ιούλιος-Σεπτέμβριος 2014, σελ.363-364).   

Επανερχόμενοι στο σχολιασμό της εικόνος «Παναγία ίνα ώσιν εν η Πατριώτισσα», προσθέτουμε, πέραν των όσων εσημειώσαμε προηγουμένως, ότι η εν λόγω εικόνα αποκτά και εθνικιστικό περιεχόμενο. Το γεγονός ότι η Παναγία εικονίζεται να φέρει στα σπλάγχνα της την Ελλάδα και επιγράφεται ως «η Πατριώτισσα», υποδηλώνει ξεκάθαρα ότι έχει προτίμηση σε ένα έθνος – λαό, τον Ελληνικό. Προφανώς λησμονεί το σωματείο και ο π. Γεώργιος, ότι ο εθνικισμός και ο εθνοφυλετισμός, οι οποίοι έχουν ταλαιπωρήσει αφάνταστα την Εκκλησία, έχουν καταδικασθεί ως αίρεση από την Ενδημούσα Σύνοδο της Κωνσταντινουπόλεως το 1872. Δεν υπάρχει «Θεός του Ισραήλ», ή Θεός της Ελλάδος, ή της Ρωσίας, ή της Σερβίας» κλπ. Ούτε «Παναγία Ελληνίδα, ή Ρωσίδα, ή Σερβίδα» κλπ., αλλά «τα πάντα και εν πάσι Χριστός» (Κολ.3,1). Υπάρχει η «καινή κτίσις» (Γαλ.6,15), όπου «ουκ ένι  Ιουδαίος ουδέ  Έλλην, ουκ ένι δούλος ουδέ ελεύθερος, ουκ ένιάρσεν και θήλυ· πάντες γαρ υμείς εις εστε εν Χριστώ  Ιησού» (Γαλ.3,28). Ο Χριστός και η Παναγία ανήκουν σε ολόκληρο το ανθρώπινο γένος και όχι μόνον σε κάποιο συγκεκριμένο έθνος, ή  σε μερίδα «εκλεκτών». Βεβαίως αυτή η παγκοσμιότητα της Εκκλησίας δεν αίρει σε καμιά περίπτωση την έννοια της υγιούς φιλοπατρίας, η οποία είναι θεμιτή και ευλογημένη, εν όσο πιστεύεται με ακρίβεια η σώζουσα πίστη και τηρούνται οι σωτήριες εντολές του Θεού. Η Παναγία μας γίνεται προστάτης της Πατρίδος μας όταν ο ελληνικός λαός μετανοεί και βαδίζει πάνω στις εντολές του Ευαγγελίου.

Κλείνοντας, παρακαλούμε τον πιστό λαό του Θεού καθώς και τους αγαπητούς αναγνώστες μας, να επαγρυπνούν και να προσέχουν, διότι το θηρίο της αιρέσεως μεταχειρίζεται απίστευτους τρόπους και δόλιες μεθοδεύσεις, προκειμένου να επιτύχει τους στόχους του, το «σβήσιμο» της Εκκλησίας στον ωκεανό της οικουμενιστικής αβύσσου. Ο κίνδυνος να πλανηθεί κανείς δεν είναι μικρός, όταν μάλιστα δεν διαθέτει θείο φωτισμό και επαρκή θεολογική γνώση. Το μεγάλο δίδαγμα, η μεγάλη αλήθεια που συνάγεται, απ’ όσα παραθέσαμε παρά πάνω, είναι ότι το θηρίο της αιρέσεως έχει τη δύναμη να πλανήσει όχι απλώς λαϊκούς, αλλά ακόμη και μοναχούς, που εγκατέλειψαν την ματαιότητα του κόσμου, για να επιτύχουν ευκολότερα την σωτηρία τους. Και μάλιστα μοναχούς όχι τυχαίους, αλλά μοναχούς, που είχαν την ευλογία και τη θεία δωρεά, να χρηματίσουν μαθητές αγίων γερόντων, όπως είδαμε προηγουμένως με τον ιερομόναχο π. Γεώργιο, για τον οποίο όλοι μας πρέπει να προσευχόμεθα, να του δώσει ο Θεός μετάνοια και φωτισμό. Ο διάβολος δεν αστειεύεται. Σκοτώνει ψυχές! Δεν είναι εύκολο, να διακρίνει κανείς τις παγίδες που μας στήνει, δεδομένου ότι προκειμένου να παραπλανήσει, καλύπτει την πλάνη και το ψεύδος με ευλογοφανή θεολογικά επιχειρήματα, με ευσέβεια και εκκλησιαστικότητα. «Εν μέσω παγίδων διαβαίνομεν και επί επάλξεων περιπατούμεν». Αυτά δεν τα λέμε για να πανικοβληθούμε και να τρομάξουμε, αλλά για να προσέχουμε μήπως και εμείς, χωρίς να το καταλάβουμε, πέσουμε στην παγίδα της αιρέσεως. «Βλέπετε ουν πως ακριβώς περιπατείτε, μη ως άσοφοι, αλλ’ ως σοφοί, εξαγοραζόμενοι τον καιρόν, ότι αι ημέραι πονηραί εισι», (Εφ.5,15-16) μας λέει ο απόστολος.  Οδηγοί μας ας είναι οι Άγιοι Πατέρες μας και όσοι ελάχιστοι τους μιμούνται στις «πονηρές» ημέρες, που επέτρεψε ο Κύριος να ζήσουμε.  

Εκ του Γραφείου επί τω Αιρέσεων και των Παραθρησκειών

Πηγή: Ιερά Μονή Παντοκράτορος Μελισσοχωρίου

«Οι αγιασμένοι άνθρωποι του Θεού δεν θα πρόδιναν την πίστη ούτε με μια λέξη»

΄Αγιος Ιωάννης της Κροστάνδης

Ο Άγιος Ιωάννης της Κρονστάνδης (1829-1908), από τη Ρωσία, διηγείται αυτό το όραμα που είχε τον Ιανουάριο του 1901. Σε κάθε σημείο του οράματος ακολουθούν οι σημειώσεις του Λεοντίου Μοναχού Διονυσιάτου (ΛΜΔ).

Μετά τις βραδινές προσευχές, ξάπλωσα λίγο να ξεκουραστώ στο αμυδρά φωτισμένο κελί μου, καθώς ήμουν κουρασμένος. Μπροστά από την εικόνα της Μητέρας του Θεού βρισκόταν κρεμασμένη η λαμπάδα μου. Δεν είχε περάσει πάνω από μισή ώρα, όταν άκουσα ένα θρόϊσμα. Κάποιος ακούμπησε τον αριστερό μου ώμο και με τρυφερή φωνή μου είπε: «Σήκω, δούλε του Θεού Ιωάννη, και ακολούθησε το θέλημα του Θεού»! Σηκώθηκα και είδα κοντά στο παράθυρο έναν ένδοξο στάρετς1 με ψαρά μαλλιά, φορώντας ένα μαύρο μανδύα, και κρατώντας μια ράβδο στο χέρι του. Με κοιτούσε τρυφερά και κρατιόμουν με δυσκολία να μην πέσω εξαιτίας του μεγάλου φόβου μου. Τα χέρια και τα πόδια μου έτρεμαν, ήθελα να μιλήσω, αλλά η γλώσσα μου δεν με υπάκουε. Ο γέροντας έκανε το σημείο του σταυρού σε μένα και σύντομα γέμισα με γαλήνη και χαρά. Έπειτα, έκανα το σταυρό μου κι ο ίδιος.

01. Στη συνέχεια, έδειξε με τη ράβδο του προς το δυτικό τοίχο του κελιού μου, έτσι ώστε να παρατηρήσω ένα συγκεκριμένο σημείο. Ο γέροντας είχε χαράξει στον τοίχο τους ακόλουθους αριθμούς: 1913, 1914, 1917, 1922, 1924 και 1934.

Εισαγωγή και ερμηνευτικό σχόλιο του Λεοντίου Μοναχού Διονυσιάτου (ΛΜΔ) στο πρώτο σημείο του οράματος.

Το κείμενο της προφητείας, κυκλοφόρησε αρχικά στη Ρωσία, και κατόπιν μεταξύ των Ρώσων της διασποράς, καθώς και άλλων Σλάβων (π.χ. I.K. Sursky, Father John of Kronstadt, Βελιγράδι, 1941). Το παρόν είναι από το «Voronezh Eparchy Messenger» τ.11, 1992, ίσως το αυθεντικότερο. Στην διάρκεια δηλ. των διωγμών των χριστιανών από τους σοβιετικούς, κάποιοι έκαναν μικροεπεμβάσεις για να ταιριάζουν κάποια γεγονότα. H «Ζωντανή Εκκλησία» πχ υπεκινείτο από τους κομμουνιστές για να διασπάσει την Ρωσική Εκκλησία. Πρόσθεσαν τότε το «ζωντανή» στη φράση «νεωτερίζουσα εκκλησία» της ενότητας 06, ίσως για να γίνουν πιο έντονες οι αντιδράσεις του κόσμου προς αυτήν.9

Στην πραγματικότητα κάτι τέτοιο ήταν περιττό. Επίσης σε άλλο κείμενο του 1952, η γυναίκα με τα κόκκινα της ενότητας 06 του οράματος είναι μόνη και μαύρη η ίδια. Αυτή με τις κραυγές της ότι είναι “ελεύθερη” ξεσηκώνει σε πανηγυρισμούς τα πλήθη.10 Επίσης στις αρχικές ημερομηνίες ενίοτε τίθεται το 1933 αντί του 1934. Και αυτό όμως δεν έχει ιδιαίτερη σημασία, διότι όπως θα δούμε ο αριθμός αυτός συμβολίζει τη δεύτερη φάση της πείνας, στην Ουκρανία, που μεγιστοποιείται το 1933, και τελειώνει το 1934. Όλα αυτά καθόλου δεν εμποδίζουν την παραδοχή του οράματος σαν αυθεντικού. Η δομή του, που αναλύεται εδώ, και η σύγκριση με άλλες Ορθόδοξες προφητείες, το επιβεβαιώνουν.

Για να δοθούν πρόσθετα ερμηνευτικά σχόλια στο κείμενο, αριθμήθηκαν οι ενότητες. Tο όραμα αρχίζει με την εμφάνιση του «ενδόξου στάρετς», που στο τέλος της διηγήσεως του Αγίου Ιωάννου της Κροστάνδης, αποκαλύπτεται ότι είναι ο άγιος Σεραφείμ του Σαρώφ, ένας πολύ μεγάλος άγιος, αποκαλούμενος και «γέροντας της Ρωσίας». Αυτός είναι και ο ξεναγός του στο μέλλον.

01. Οι αριθμοί, που τύπωσε πάνω στον τοίχο ο στάρετς Σεραφείμ, ήταν τα πιο κρίσιμα έτη, ιδιαίτερα για την Ρωσία. Τα δείχνει στον άγιο Ιωάννη της Κροστάνδης από την αρχή, διότι κατόπιν θα δει τα αντίστοιχα γεγονότα στο υπόλοιπο όραμα, καθώς και τον Αντίχριστο, όπως και την εποχή ελάχιστα πριν τη 2α Παρουσία, η οποία ορίζει το κλείσιμο της ανθρώπινης ιστορίας.
Αρχίζουν μετά τον πανηγυρικό εορτασμό των 300 χρόνων της δυναστείας των Ρομανώφ το 1913, με τον Παγκόσμιο πόλεμο που το 1914 επεκτείνεται στη Ρωσία, οπότε της επιτίθενται η Γερμανία και η Οθωμανική αυτοκρατορία. Το 1917 ακολουθεί η αιματηρή επανάσταση των μπολσεβίκων. Tο 1922 πέφτει τρομερή πείνα στην περιοχή του Βόλγα στη Ρωσία, και το 1932- 1934 η πείνα χτυπάει την Ουκρανία. Για την Ελλάδα ενδιαφέρουν από τις ημερομηνίες επί πλέον, το 1922 που ήταν η Μικρασιατική καταστροφή, και το 1924 ο διχασμός του παλιού – νέου ημερολογίου.

02. Ξαφνικά, ο τοίχος εξαφανίστηκε και περπατούσα με το γέροντα σε ένα πράσινο λιβάδι και είδα πλήθος από χιλιάδες σταυρούς σαν σημάδια τάφων. Ήταν ξύλινοι, πήλινοι ή χρυσοί. Ρώτησα τον γέροντα, για ποιο λόγο υπήρχαν αυτοί οι σταυροί. Μου απάντησε γαλήνια, ότι οι σταυροί αυτοί υπάρχουν γι’ αυτούς που υπέφεραν και δολοφονήθηκαν για την πίστη τους στο Χριστό και για τον Λόγο του Θεού, και έγιναν Μάρτυρες. Και έτσι συνεχίσαμε να περπατάμε.

ΛΜΔ

02. Οι ξύλινοι, πήλινοι ή χρυσοί σταυροί δόθηκαν σε όσους είχαν πεθάνει παλιότερα για την πίστη, και έγιναν Μάρτυρες. Η πολυτιμότητα του υλικού έχει σχέση με το μέγεθος (αξία) του αγώνα κάθε Μάρτυρος.

03. Ξαφνικά είδα ένα ολόκληρο ποτάμι από αίμα και ρώτησα τον γέροντα, ποια είναι η σημασία αυτού του αίματος και πόσο είχε χυθεί. Ο γέροντας κοίταξε γύρω και απάντησε: «Αυτό είναι το αίμα των αληθινών Χριστιανών»!

ΛΜΔ

03. Αυτό που είδε κατόπιν ο άγιος ιερέας Ιωάννης, δηλ. ένα ολόκληρο ποτάμι από αίμα, εξηγήθηκε από τον γέροντα Σεραφείμ σαν «το αίμα των αληθινών Χριστιανών». Σε σχέση με την επόμενη ενότητα (04), και την (06), βεβαιώνει ότι όχι το αίμα των καλοπερασάκηδων αιρετικών, των ονομαζόμενων κακώς σαν Χριστιανών, αλλά το αίμα του μαρτυρίου που χύνεται για την πίστη, είναι το αίμα των αληθινών Χριστιανών!

04. Έδειξε, έπειτα, σε κάποια σύννεφα, και είδα ένα πλήθος από αναμμένα καντήλια που έκαιγαν με άσπρη φλόγα. Άρχισαν να πέφτουν προς το έδαφος το ένα μετά το άλλο κατά δεκάδες και κατά εκατοντάδες. Κατά την πτώση τους, σκοτείνιαζαν και γίνονταν στάχτες.
Τότε ο γέροντας μου είπε, «Κοίτα»!, και είδα σε ένα σύννεφο επτά καιόμενα καντήλια. Ρώτησα ποιο είναι το νόημα των καιόμενων καντηλιών που πέφτουν στο έδαφος και μου απάντησε: «Αυτές είναι οι εκκλησίες του Θεού που έχουν πέσει σε αίρεση, αλλά αυτά τα εφτά καντήλια στα σύννεφα είναι οι εφτά Εκκλησίες, της μίας Αγίας Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας, που θα μείνουν μέχρι το τέλος του κόσμου»!

ΛΜΔ

04. Η καλοπέραση και η υπερηφάνεια οδήγησαν πλήθος Εκκλησιών, ενώ πριν είχαν
πίστη και στεκόντουσαν στα ύψη με την Ουράνια πολιτεία των πιστών τους, κατόπιν όπως τα καντήλια τους, να αρχίσουν να πέφτουν προς το έδαφος, δηλαδή να χάνουν την πνευματικότητά τους από την προσήλωσή τους στα γήινα, κατά δεκάδες και κατά εκατοντάδες.
Κατά την πτώση τους, σκοτείνιαζαν και γίνονταν στάχτες, διότι ο Χριστιανισμός σβήνει όπου δεν υπάρχει κοινωνία με το φως του Χριστού μέσω της τήρησης των εντολών του, σύμφωνα με την γνήσια διατηρημένη, στην Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία, Παράδοση.
Οι αιρετικοί αρνούνται την Παράδοση, και φτιάχνουν ο καθένας μια «εκκλησία» στα μέτρα του. Ο στάρετς Σεραφείμ είπε ξεκάθαρα: «Αυτές, με τα σβηστά καντήλια, είναι οι εκκλησίες του Θεού που έχουν πέσει σε αίρεση».
Όμως μέχρι τη συντέλεια θα παραμείνουν «οι 7 (τοπικές) Εκκλησίες, της Μίας Αγίας Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας». Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα υπάρχουν κάποιοι με αιρετικά φρονήματα μέσα σ’ αυτές. Αλλά δεν θα μπορέσουν οι αιρετικοί να παρασύρουν το σύνολο της Εκκλησίας μακριά από την Παραδομένη Αλήθεια. Παρ’ όλο που πλησιάζοντας προς το τέλος, όπως είπε ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, «οι κληρικοί θα γίνουν οι χειρότεροι και οι ασεβέστεροι των όλων» (βλ. «Προφητείες»). Και όπως εξηγείται στο τεύχος των Προφητειών, μιλάει και για ηθικά παραπτώματα (χειρότεροι), και για κακοδοξίες (ασεβέστεροι) πχ. Οικουμενιστικό συγκρητισμό ή ακόμη και Πανθρησκεία. Αλλά και οι Απόστολοι μιλάνε για την εξελισσόμενη αποστασία, η οποία σαν άλλος Ιούδας Ισκαριώτης, θα δώσει τόπο, με την προδοσία της, στον Αντίχριστο. Διότι αυτός δεν μπορεί να έρθει, «εάν μη έλθη η αποστασία πρώτον» (Β΄ Θεσ. Β΄ 3).

05. Ο γέροντας, στη συνέχεια, έδειξε ψηλά στον αέρα και είδα και άκουσα αγγέλους να ψάλλουν: «Άγιος, Άγιος, Άγιος Κύριος Σαβαώθ»! Ένα μεγάλο πλήθος ανθρώπων με κεριά στα χέρια τους μας προσπέρασαν, ενώ η χαρά φαινόταν να λάμπει στα πρόσωπά τους. Ήταν αρχιεπίσκοποι, μοναχοί, μοναχές, ομάδες λαϊκών, ενήλικες, νέοι, ακόμα και παιδιά και μωρά.
Ρώτησα το θαυματουργό γέροντα ποιοί είναι αυτοί οι άνθρωποι, κι αυτός αποκρίθηκε: «Όλοι αυτοί είναι οι άνθρωποι που υπέφεραν για την Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία, και για τις άγιες εικόνες που βρέθηκαν στα χέρια των αμαρτωλών καταστροφέων».
Έπειτα, ρώτησα το μεγάλο γέροντα, αν θα μπορούσα να κάτσω κάτω δίπλα τους. Ο
γέροντας μου είπε: «Είναι πολύ νωρίς για σένα να υποφέρεις, επομένως το να καθίσεις μαζί τους δεν είναι ευλογημένο από το Θεό»! Είδα πάλι ένα μεγάλο πλήθος από νεογέννητα που υπέφεραν για το Χριστό από τον Ηρώδη2 και έλαβαν στέμμα από τον Επουράνιο Βασιλέα.

ΛΜΔ

05. Στην ενότητα αυτή, η σκηνή γίνεται χαρμόσυνη από τα χαρούμενα πρόσωπα των
σωσμένων ανθρώπων που παρατηρεί ο άγιος Ιωάννης να περνούν μπροστά του. Το
χαρακτηριστικό τους για το οποίο και δικαιώθηκαν είναι ότι «…υπέφεραν για την Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία, και για τις άγιες εικόνες που βρέθηκαν στα χέρια των αμαρτωλών καταστροφέων». Τονίζεται και εδώ ότι ο αληθινός αγώνας, το να υποφέρουν οι Χριστιανοί για την πίστη τους, και ακόμη για τα ιερά αντικείμενα όπως οι εικόνες, αποφέρει μέγιστη ανταπόδοση στην άλλη ζωή. Τόσο ζηλευτή ήταν η κατάσταση των Χριστιανών αυτών, που ο άγιος Ιωάννης ήθελε να αφήσει αυτή τη ζωή και να ενωθεί μαζί τους. Όμως δεν μπορούσε να γίνει κάτι τέτοιο, να συγκαταριθμηθεί μ’ αυτούς που υπέφεραν μεγάλα βάσανα για την πίστη, παρ’ όλους τους κόπους της προηγούμενης ζωής του! Εδώ ας θυμηθούμε: «εν τη οικία του Πατρός μου μοναί (διαμονές) πολλαί εισίν» (Ιω. ΙΔ-2). Και: «…το δε καθίσαι εκ δεξιών μου και εξ ευωνύμων μου ουκ έστιν εμόν δούναι, αλλ’ οις ητοίμασται υπό του Πατρός μου» (Ματ. Κ-23).
Τα νεογέννητα που συμμετείχαν στις θλίψεις του διωγμού του Χριστού, και θανατώθηκαν παλιότερα από τον Ηρώδη, ή και όσα θα θανατώνονται σ’ όλες τις εποχές από τον εκάστοτε Ηρώδη, και αυτά αξιώνονται με την εξαίρετη τιμή να ανήκουν σ’ αυτή την προνομιακή διαμονή των Μαρτύρων, όπου ούτε ο άγιος Ιωάννης ήταν τότε έτοιμος να συμμετάσχει!

06. Προχωρήσαμε περισσότερο και πήγαμε σε μια μεγάλη εκκλησία. Ήθελα να κάνω το σημείο του σταυρού, αλλά ο γέροντας με συμβούλευσε: «Δεν είναι πρέπον να κάνεις το σταυρό σου, επειδή αυτός είναι ένας τόπος του βδελύγματος της ερημώσεως».3 … Η εκκλησία ήταν σκοτεινή και καταθλιπτική. Στην “Αγία Τράπεζα” ήταν ένα αστέρι και ένα Ευαγγέλιο με αστέρια. Κεριά καμωμένα από πίσσα καιγόντουσαν και έτριζαν σαν καυσόξυλα. Το δισκοπότηρο στεκόταν εκεί, καλυμμένο με μια απαίσια βρωμιά. Υπήρχε κι ένα πρόσφορο4 με αστέρια. Ένας ιερέας στεκόταν μπροστά από την “Αγία Τράπεζα” με ένα πρόσωπο κατάμαυρο σαν πίσσα, και μια γυναίκα βρισκόταν κάτω από την Αγία Τράπεζα, καλυμμένη με κόκκινα και με ένα αστέρι στα χείλη της και ούρλιαζε και γελούσε σε όλη την εκκλησία λέγοντας: «Είμαι ελεύθερη»! Σκέφτηκα: «Θεέ μου, πόσο τρομερό»!
Οι άνθρωποι, σαν τρελοί, άρχισαν να τρέχουν γύρω από την Αγία Τράπεζα, φωνάζοντας, σφυρίζοντας και χειροκροτώντας. Μετά, άρχισαν να τραγουδούν άσεμνα τραγούδια. Ξαφνικά, ένας κεραυνός άστραψε, ένα φοβερό αστροπελέκι αντήχησε, η γη σείσθηκε και η εκκλησία κατέρρευσε, στέλνοντας τη γυναίκα, τους ανθρώπους, τον παπά και τους υπόλοιπους στην άβυσσο. Σκέφτηκα: «Θεέ μου, πόσο τρομερό, σώσε μας»!
Ο γέροντας είδε αυτό που είχε γίνει, όπως κι εγώ. Τον ρώτησα: «Πάτερ, πείτε μου, ποια είναι η σημασία αυτής της φοβερής εκκλησίας»; Αποκρίθηκε: «Αυτοί είναι οι κοσμικοί (γήινου φρονήματος) άνθρωποι, οι αιρετικοί, οι οποίοι εγκατέλειψαν την Αγία, Καθολική, και Αποστολική Εκκλησία και αναγνώρισαν την πρόσφατη νεωτερίζουσα εκκλησία την οποία ο Θεός δεν έχει ευλογήσει. Σ’ αυτή την εκκλησία δεν νηστεύουν, δεν παρακολουθούν ακολουθίες και δεν λαμβάνουν τη Θεία Κοινωνία»! Φοβήθηκα και είπα: «Ο Θεός ελεεί εμάς, μα καταριέται αυτούς με θάνατο»! Ο γέροντας με διέκοψε και είπε: «Μη θρηνείς, μόνο προσεύχου».

ΛΜΔ

06. Μετά τη χαρά της προηγούμενης ενότητας, επανέρχεται η θλιβερή εικόνα των αιρετικών, που αυτή τη φορά βρίσκονται στη φάση να έχουν ιδρύσει την παναίρεση της Πανθρησκείας. Σ’ αυτήν χρησιμοποιούνται λειτουργικά σύμβολα κατά απομίμηση της Χριστιανικής λατρείας, ακάθαρτα όμως, διότι δεν αποτείνονται στον Αληθινό Θεό, του οποίου τη λατρεία θέλουν να καταργήσουν με την Πανθρησκεία, αλλά στον Σατανά, ο οποίος προσπαθεί πάντα να μιμείται τα του Θεού για να κρύβει την ασχήμια του και να ξεγελάει τους αφελείς.
Η “εκκλησία” αυτή είναι «ένας τόπος του βδελύγματος της ερημώσεως», δηλαδή του
Αντιχρίστου. Διότι «βδέλυγμα της ερημώσεως» αποκαλεί ο προφήτης Δανιήλ τον Αντίχριστο. Η Πανθρησκεία θέλει να αφαιρέσει τη λατρεία του Αληθινού Θεού από τη ζωή των ανθρώπων προτείνοντας μια νέα θρησκεία, η οποία της υποδείχθηκε από το Σατανά, και προωθείται από τα όργανά του στη Γη. Ιδρυτές της είναι «οι κοσμικοί άνθρωποι, οι αιρετικοί». Εδώ σαφώς ο Άγιος Σεραφείμ ορίζει ότι οι προτεσταντικού τύπου αιρέσεις που γίνονται από ανθρώπους αιρετικούς, με κοσμική νοοτροπία, θα καταλήξουν στην παναίρεση της Πανθρησκείας, με ενδιάμεσο στάδιο, και παρακλάδι, αυτό του Οικουμενισμού.
Οι συναντήσεις πανθρησκευτικού τύπου, υπό τον πάπα Ιωάννη Παύλο ΙΙ, που ξεκίνησαν στην Ασίζη της Ιταλίας το 1986, και “οι διαθρησκειακές συναντήσεις” που γίνονται τώρα ραγδαία και στη Ρωσία, επιβεβαιώνουν ότι η Πανθρησκεία έφτασε να προωθείται πλέον, ταυτόχρονα με τον Οικουμενισμό! (Ο Σατανάς γνωρίζει ότι ολίγον χρόνον έχει… Να γατί τους κάνει να βιάζονται).

Η υποκρισία και αποστασία στην οποία θα πέσει μεγάλη μερίδα των Ορθοδόξων
προφητεύθηκε από τον άγιο επίσκοπο Θεοφάνη τον έγκλειστο: «Αν και το όνομα του
Χριστού θα ακούγεται παντού, και παντού θα είναι ορατές εκκλησίες και εκκλησιαστικές ακολουθίες, όλα αυτά θα είναι μόνο εμφάνιση, ενώ μέσα θα επικρατεί αληθινή αποστασία. Σε αυτό το έδαφος θα γεννηθεί ο Αντίχριστος…»11

Για την μεγάλη υποκρισία που θα προωθήσει την θρησκεία του Αντιχρίστου, και τον ίδιο τον Αντίχριστο μιλάει επίσης, ο στάρετς Λαυρέντιος (+1950): «Θάρθει καιρός που θα ανακαινίσουν ακόμη και τις κλειστές εκκλησίες, και θα τις στερεώσουν όχι μόνο εξωτερικά αλλά και εσωτερικά. Θα χρυσώνουν τους θόλους και τα καμπαναριά. Αλλά όταν αυτός ο καιρός περάσει, θα μπει η εποχή της βασιλείας του Αντιχρίστου. Προσεύχεσθε στον Κύριο να δώσει παράταση χρόνου, που θα μπορούσαμε να στερεώσουμε τους εαυτούς μας, διότι τρομερά χρόνια μας περιμένουν. Δεν βλέπετε πόσο υποκριτικά έχουν ετοιμασθεί όλα; Όλες οι εκκλησίες θα είναι απόλυτα μεγαλοπρεπείς, όπως ποτέ πριν. Αλλά κανείς δεν πρέπει να πηγαίνει σ’ αυτές τις εκκλησίες (την εποχή του Αντιχρίστου, τονίζεται). Ο Αντίχριστος θα στεφθεί βασιλιάς σε ένα μεγάλο ναό στην Ιερουσαλήμ, με τη συμμετοχή κλήρου, και του Ρώσου Πατριάρχη»!12

Επίσης από τον στάρετς Σεραφείμ της Βύριτσα (1866-1949): «Σαν το κερί που όταν πάει να σβήσει λάμπει δυνατά και πετάει σπίθες, και με τη λάμψη του φωτίζει το σκοτάδι γύρω του, έτσι θα είναι και η ζωή της Εκκλησίας στην έσχατη εποχή. Και η εποχή αυτή είναι κοντά». Προειδοποιούσε τα πνευματικά του παιδιά ότι: «Θα έλθει εποχή, όταν όχι οι διωγμοί, αλλά τα χρήματα, οι ανέσεις και οι απολαύσεις θα διώξουν τους ανθρώπους από τον Θεό και τότε θα χαθούν περισσότερες ψυχές απ’ ότι στους καιρούς του ανοικτού πολέμου κατά του Θεού. Από τη μια θα ξαναστήνουν σταυρούς και θα επιχρυσώνουν τους τρούλους και από την άλλη παντού θα βασιλεύει το ψεύδος και το κακό. Η πραγματική Εκκλησία θα διώκεται πάντα και οι άνθρωποι θα σωθούν μόνο μέσα από τις θλίψεις και τις αρρώστιες. Οι διωγμοί θα είναι ύπουλοι και απρόβλεπτοι. Θα είναι πολύ φοβερό να ζει κανείς τότε… Λυπάμαι αυτούς που θα ζουν τότε».

Το κλίμα της αγάπης της κοσμικής ανάπαυσης και ψευτοειρήνης είναι που προωθεί και στις ημέρες μας τον Οικουμενισμό και την Πανθρησκεία, η οποία τελικά σύμφωνα με το όραμα ιδρύεται για να υπηρετήσει πλέον σαν (αντι)εκκλησία τον Αντίχριστο.

Η υποκρισία είναι μεγάλη σ’ αυτή την “Εκκλησία”, αλλά δεν κοροϊδεύεται κανείς άλλος εκτός από τους ίδιους τους μετέχοντας σ’ αυτήν, διότι ο στάρετς Σεραφείμ παρατηρεί: «Σ’ αυτή την εκκλησία δεν νηστεύουν, δεν παρακολουθούν ακολουθίες, και δεν λαμβάνουν τη Θεία Κοινωνία»! Παρόλο που δήθεν παρακολουθούν “ακολουθίες”, ή τελούν τη “θεία ευχαριστία”, και έχουν “αγία τράπεζα”, “δισκοπότηρα”, “πρόσφορα” κλπ, όλα αυτά είναι λατρεία του Αντιχρίστου, που μάλιστα ξεκίνησε πριν την ώρα του! O μαύρος παπάς ίσως να είναι πράγματι κάποιος μαύρος πάπας ή «πρόεδρος» ή γεν. γραμματέας των “Ενωμένων Εκκλησιών”, και η γυναίκα η κρυμμένη κάτω από την “αγία τράπεζα”, που είναι ντυμένη στα κόκκινα, η αντίχριστη αιμοδιψής και φιλόσαρκη εξουσία, που τώρα αισθάνεται ελεύθερη, αλλά μόνο προς το κακό. Αντίθετα, για το καλό δεν μπορεί να προφέρει ούτε ένα λόγο, διότι ο Σατανάς της σφράγισε το στόμα με το σύμβολό του, το άστρο.

Το τι θα γίνει στο μέλλον, δηλαδή ποια θα είναι η κατάληξη αυτής της εκκλησίας, μας το προλέγει από την ενότητα αυτή το όραμα. Αιφνιδιαστικά, όχι μόνο ο παπάς και η γυναίκα, αλλά όλοι οι άνθρωποι αυτής της “εκκλησίας” κατρακύλησαν στην άβυσσο, από ένα εντελώς ξαφνικό, και για τους πολλούς απροσδόκητο γεγονός. Αυτό, στο τέλος του κόσμου θα είναι η 2α Παρουσία, ενώ νωρίτερα, και πιο κοντά στις ημέρες μας, τα αστροπελέκια του 3ου Παγκοσμίου Πολέμου. Ο πόλεμος αυτός θα ανακόψει την αποστασία για λίγο, και θα έχει σαν συνέπεια τη μετάδοση της Ορθοδοξίας στον κόσμο. Αλλά οριστικό τέρμα σε κάθε κακό, θα βάλει η 2α Παρουσία.

07. Έπειτα, είδα μια κοσμοσυρροή, καθένας από τους οποίους είχε ένα αστέρι στα χείλη και ήταν τρομερά εξαντλημένοι από τη δίψα, περπατώντας εδώ και εκεί. Μας είδαν και φώναζαν δυνατά: «Άγιοι Πατέρες, προσευχηθείτε για μας. Μας είναι πολύ δύσκολο, επειδή εμείς οι ίδιοι δεν μπορούμε. Οι Πατέρες και οι Μητέρες μας δεν μας δίδαξαν το Νόμο του Θεού.5 Ούτε το όνομα του Χριστού δεν έχουμε, και δεν έχουμε λάβει ειρήνη. Απορρίψαμε το Άγιο Πνεύμα και το σημείο του σταυρού». Άρχισαν να κλαίνε.

ΛΜΔ

07. Στη Ρωσία ιδιαίτερα, που είναι και το κέντρο ενδιαφέροντος για το όραμα, μεγάλο πλήθος δύστυχων ανθρώπων πέθανε κατά τα αθεϊστικά χρόνια, χωρίς να διδαχθεί τα της πίστεώς μας. Αλλά αντίθετα σε κατάσταση βλασφημίας (με το σατανικό αστέρι στα χείλη). Όλοι αυτοί αναγνώριζαν μετά θάνατον την αλήθεια, αλλά δεν μπορούσαν να κάνουν πλέον τίποτα οι ίδιοι για τον εαυτό τους. Περίμεναν και περιμένουν, μόνον από τους άλλους που ζουν ακόμη… Όπως η διά Χριστόν σαλή Ταρσώ, της Αθήνας (1910-1989), έλεγε στους επισκέπτες της: «Οι πεθαμένοι είναι απ’ όλα, απ’ όλα είναι, στα έγκατα του άδη είναι, δεν έχουν καλή στάση και πρέπει να τους βοηθήσουμε. Απ’ όλα είναι: βουλευτές, γουρουνάδες, τσαγκάρηδες, έμποροι… Να, εδώ κάτω από το χώμα σκάψτε, είναι ψυχές και φωνάζουν. Βγάλτε αυτές τις μεγάλες πέτρες. Εδώ σκάψτε, ανοίξτε χώρο, οι ψυχές υποφέρουν! Θα σκάσουν αν δεν τους βγάλουμε… έστω να κάνουμε μια τρυπούλα να παίρνουν αέρα… Θα με βοηθήσεις αδελφούλη μου»;(!)13

08. Ακολούθησα το γέροντα. «Κοίτα»!, μου είπε δείχνοντας με το δάχτυλό του. Είδα ένα βουνό από ανθρώπινα πτώματα βαμμένα στο αίμα. Φοβήθηκα πολύ και ρώτησα τον γέροντα ποιο είναι το νόημα αυτών των νεκρών σωμάτων. Μου απάντησε: «Αυτοί είναι οι άνθρωποι που έζησαν μοναστική ζωή, απορρίφθηκαν από τον Αντίχριστο, και δεν έλαβαν τη σφραγίδα του. Υπέφεραν για την πίστη τους για τον Χριστό και την Αποστολική Εκκλησία και έλαβαν τους στεφάνους του μαρτυρίου πεθαίνοντας για τον Χριστό. Να προσεύχεσαι γι’ αυτούς τους δούλους του Θεού»!

ΛΜΔ

08. Κατόπιν ο γέροντας Σεραφείμ δείχνει στον άγιο Ιωάννη «ένα βουνό από ανθρώπινα πτώματα βαμμένα στο αίμα». Και του εξηγεί ότι οι σκοτωμένοι είναι από το μοναχικό τάγμα της Εκκλησίας. Δολοφονήθηκαν διότι δεν τα βρήκαν με τον «Αντίχριστο», δεν έλαβαν τη σφραγίδα του, και απορρίφθηκαν απ’ αυτόν. «Υπέφεραν για την πίστη τους για τον Χριστό… και έλαβαν τους στεφάνους του Μαρτυρίου». Αυτή η ενότητα παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον, διότι

α. Η εξιστόρηση όπως προχωράει από τους πρώτους Μάρτυρες, δεν έχει φθάσει ακόμη στην εποχή του εσχάτου Αντιχρίστου, ο οποίος εμφανίζεται στην ενότητα 17, επομένως ο εδώ Αντίχριστος είναι ο τότε Αντίχριστος ηγεμόνας, ο ηγέτης του κομμουνισμού, ο Λένιν αρχικά. (Αξίζει να σημειωθεί ότι η εκκλησία δεν ενδιαφέρεται για την πολιτική απόχρωση των διαφόρων κινημάτων, αλλά ο κομμουνισμός είναι αντίθεος από τη θεωρητική θεμελίωσή του, και στην πράξη αποδείχτηκε, επί πλέον, αιμοβόρος φονιάς ανθρώπων και ληστής). Τα δεκάδες εκατομμύρια των Μαρτύρων της πρώην Σοβιετικής Ένωσης φτιάχνουν όχι ένα, αλλά πολλά βουνά από πτώματα. Εδώ το όραμα αναφέρεται συγκεκριμένα στους μοναχούς και μοναχές που μαρτύρησαν επί κομμουνισμού. Δεν υπήρξε κανείς άλλος τόσο μεγάλος διωγμός, στην εξιστορούμενη σειρά των γεγονότων του οράματος, για να μπορούν να αντιστοιχηθούν κάπου αλλού, εκτός του κομμουνισμού, τα γεγονότα αυτά.
Τον διωγμό των Μοναχών στη Ρωσία προφήτευσε και ο αββάς Μωϋσής ο Αιθίοψ:

«…είδεν ο δούλος του Θεού Μωϋσής ότι νέφος και λαίλαψ, ομίχλη σκοτεινών πειρασμών φοβεροτάτων έπεσεν εις τους Μοναχούς από το μέρος της Άρκτου (Βορρά – Ρωσίας), και ότι εδιώκοντο οι Μοναχοί και το Μοναχικόν σχήμα από όλεθρον αιρέσεων, και ότι ηναγκάζοντο οι πολλοί να υπανδρεύωνται. Τότε οι ολίγοι αγωνισταί οι ευδοκιμήσαντες ως αργύριον και χρυσίον εν χωνευτηρίω, εν θλίψει πολλή και διωγμοίς ως και στεναχωρία, ευδοκιμήσουσιν»14…

β. Ενδιαφέρον είναι ότι όσοι Μαρτύρησαν «απορρίφθηκαν» από τον τότε Αντίχριστο, δηλ. δεν “τα βρήκαν” μαζί του! Το τι σημαίνει αυτό στην πράξη, το λέει ο ίδιος ο στάρετς Σεραφείμ: «Δεν έλαβαν τη σφραγίδα του». Και πριν (07) όπως και μετά (17), σφραγίζονται όσοι αποδέχονται την Αντίχριστη ιδεολογία, και υπακούουν σ’ αυτή. Αυτοί παίρνουν στα χείλη τους το σφράγισμα του Αντιχρίστου, για να μην μπορούν να πουν καλό λόγο ή να επικαλεσθούν τη βοήθεια του Θεού.

Επομένως όσοι μοναστές ή άλλοι κληρικοί “τα βρήκαν” με τον αντίχριστο κομμουνισμό και δεν απορρίφθηκαν απ’ αυτόν, αυτοί θεωρούνται σφραγισμένοι με το σφράγισμα του Αντιχρίστου!
Με την γνωστή του «Διακήρυξη» του 1927 ο τότε μητροπολίτης Σέργιος του Nizhni-Novgorod, έθετε (εν μέρει) την Ρωσική Εκκλησία στην υπακοή των αντίθεων κοσμικών αρχόντων, των κομμουνιστών. Μερικοί από την ιεραρχία και τον λοιπό κλήρο της Ρωσικής εκκλησίας εκκοσμικεύθηκαν. (Τόσο που κάποιοι έγιναν πράκτορες της KGB!)

Παρόλα αυτά η εποχή εκείνη ήταν δύσκολη, και αν και υπήρχαν αναστήματα που δεν έκαναν τον παρά μικρό συμβιβασμό, όπως ο άγιος Λουκάς (1877-1961) αρχιεπίσκοπος
Συμφερουπόλεως, ο θαυματουργός, δεν είναι σωστό να γινόμαστε απόλυτοι κριτές όσων κατά κάποιο τρόπο συμβιβάσθηκαν. Για το λόγο αυτό αναφερθήκαμε, μετά την έκδοση του τεύχους στα Ελληνικά, στα καλά στοιχεία που έδειξε πριν την εκδημία του ο πατριάρχης Μόσχας και πασών των Ρωσιών Αλέξιος Β, παρά τις κατηγορίες για σχέσεις του με την KGB. (Στα Ελληνικά: gr1 και επί πλέον στα αγγλικά: en1 en2)
Η εκκοσμίκευση στην ιεραρχία της Ρωσικής Εκκλησίας, από ότι φαίνεται, συνεχίζεται, αν και σε ορισμένα θέματα, όπως η επίσκεψη του πάπα στη Ρωσία, με πιο συγκρατημένους ρυθμούς από ότι άλλες Ορθόδοξες Εκκλησίες. Μια είδηση της 30-8-2006, αναφέρει την επιμονή του μητροπολίτη τότε Κυρίλλου, του επί των εξωτερικών υποθέσεων του πατριαρχείου Μόσχας και πατριάρχη από 1-2-2009, στην συνέχιση παραμονής του πατριαρχείου εντός του WCC (Παγκ. Συμβουλίου Εκκλησιών), διότι «η απομάκρυνση από το W.C.C. θα υποβαθμίσει μόνο τη θέση της Ορθοδοξίας στον κόσμο!…»
Στο ίδιο κείμενο όμως παραδέχεται ότι υπάρχει κρίση: «Η κρίση της Οικουμενικής κίνησης είναι συνδεδεμένη πρώτα απ’ όλα με την κρίση που έχει αλλάξει πολλές προτεσταντικές κοινότητες, οι οποίες οδηγούνται τάχιστα προς μια άκρα φιλελευθεροποίηση και ριζοσπαστικό εκμοντερνισμό της πνευματικής ζωής, αποποιούμενες τις θεμελιώδεις αρχές των δογμάτων και της Χριστιανικής ηθικής», προσθέτοντας ότι εννοούσε τη νέα πρακτική της χειροτονίας ομοφυλοφίλων και την «ευλογία» των γάμων μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου.

Υποστηρίζει όμως ότι «έχει επιτελεσθεί συμβουλευτική εργασία μέσα στο WWV μεταξύ των εθνικών Ορθοδόξων Εκκλησιών, και μερικές φορές αυτός ο οργανισμός προσφέρει τη μοναδική πλατφόρμα για συναντήσεις Ορθοδόξων συμμετεχόντων για να συζητήσουν μεταξύ τους τα καυτά προβλήματα της σήμερον»!
Οι Ορθόδοξοι δεν μπορούν, με λίγα λόγια, να τα βρουν μεταξύ τους, αλλά μέσα στη
Βαβέλ του W.C.C. …κάτι γίνεται! (interfax).15
Είναι πράγματι κάποιο αόρατο εμπόδιο από σχέδια της Παγκοσμιοποίησης που δεν επιτρέπει να βαδίσουν οι Ορθόδοξοι τον αληθινό δρόμο της Παράδοσής μας, και γι’ αυτό ασχολούνται με κοσμικά πρότυπα ενότητας, όπως του Οικουμενισμού, ενώ συγχρόνως δεν ξεχνούν να προωθούν την Πανθρησκεία με τα «Διαθρησκειακά Συνέδρια»;

09. Χωρίς προειδοποίηση ο γέροντας γύρισε στο βορρά και έδειξε με το χέρι του. Είδα ένα αυτοκρατορικό παλάτι, γύρω από το οποίο έτρεχαν σκυλιά. Άγρια τέρατα και σκορπιοί ούρλιαζαν και επετίθεντο έχοντας προτεταμένα τα δόντια τους. Και είδα τον Τσάρο να κάθεται σ’ ένα θρόνο. Το πρόσωπό του ήταν χλωμό, αλλά ανδρείο. Έλεγε την ευχή του Ιησού.
Ξαφνικά έπεσε σαν νεκρός άνθρωπος. Το στέμμα του έπεσε. Τα άγρια θηρία, οι σκύλοι και οι σκορπιοί τσαλαπάτησαν τον βασιλιά. Ήμουν φοβισμένος και έκλαιγα πικρά. Ο γέροντας με πήρε από το δεξί ώμο. Είδα μια φιγούρα σαβανωμένη στα άσπρα – ήταν ο Νικόλαος ο Β΄. Στο κεφάλι του ήταν ένα στεφάνι από πράσινα φύλλα, και το πρόσωπό του ήταν άσπρο και κάπως ματωμένο. Φορούσε ένα χρυσό σταυρό γύρω από το λαιμό του και ψιθύριζε ήσυχα μια προσευχή. Και μετά μου είπε με δάκρυα: «Προσευχήσου για μένα, Πάτερ Ιωάννη. Πες σε όλους τους Ορθόδοξους Χριστιανούς ότι εγώ, ο Τσάρος – μάρτυρας, πέθανα ανδρείως για την πίστη μου στο Χριστό και την Ορθόδοξη Εκκλησία. Πες στους Αγίους Πατέρες ότι πρέπει να κάνουν μια Παννυχίδα6 για μένα τον αμαρτωλό, αλλά δεν θα υπάρξει τάφος για μένα»! Σύντομα όλα έγιναν άφαντα στην ομίχλη. Έκλαψα πικρά προσευχόμενος για τον Τσάρο – μάρτυρα. Τα χέρια μου και τα πόδια μου έτρεμαν από φόβο.

ΛΜΔ

09. «Χωρίς προειδοποίηση», αλλά και χωρίς να φεύγουμε από την εποχή της ενότητας 07, το όραμα εξιστορεί τα του μαρτυρίου του τσάρου Νικολάου Β΄. Η αγριεμένη από εμπάθεια, θηριώδης ψυχή των διωκτών και φονέων του περιγράφεται με τα αντίστοιχα ζώα: «Τα άγρια θηρία, οι σκύλοι και οι σκορπιοί τσαλαπάτησαν τον βασιλιά». Οπωσδήποτε ούτε ο τσάρος υπήρξε αναμάρτητος, σαν άνθρωπος που ήταν. Όμως είχε χρισθεί βασιλιάς στο όνομα της υπερουσίου Τριάδος, οπότε ο φόνος του δεν είναι μόνο αμαρτία προς άνθρωπο, αλλά και προς τον ίδιο το Θεό. Γι’ αυτό ο προφητάναξ Δαυίδ, αν και ήταν αγαπητός στο Θεό, δεν τολμούσε να απλώσει χέρι στο χρισμένο βασιλιά Σαούλ. Και του έλεγε: «…ο Κύριος σε παρέδωσε σήμερα στα χέρια μου και δεν ηθέλησα να απλώσω το χέρι μου εναντίον του χρισμένου από τον Κύριο (βασιλέως)».16

Ο τσάρος Νικόλαος Β΄ και η οικογένειά του δολοφονήθηκαν το 1918, στις 17 Ιουλίου. Την ημέρα αυτή η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ρωσίας τιμά την μνήμη του Αγίου μάρτυρος δούκα Ανδρέα Μπογκολιούμπσκι, που ήταν ο πρώτος που καθιέρωσε την Ορθοδοξία και την Μοναρχία σαν τις βάσεις της κρατικής οργάνωσης της Αγίας Ρωσίας, και στην ουσία υπήρξε ο πρώτος Τσάρος της Ρωσίας.
Την νύχτα του μαρτυρικού θανάτου της τσαρικής οικογένειας, στο Ντιβέγιεβο η δια Χριστόν σαλή Μαρία έβλεπε με το διορατικό της χάρισμα τους αποκρυφιστές δολοφόνους. Mαινόταν και φώναζε, «τις πριγκίπισσες με ξιφολόγχες! Καταραμένοι Εβραίοι!». Μαινόταν φοβερά, αλλά μόνον κατόπιν κατάλαβαν γιατί φώναζε. Στο υπόγειο του σπιτιού Ιπατίγιεφσκι, όπου οι βασιλείς-μάρτυρες και οι πιστοί υπηρέτες τους ολοκλήρωσαν την σταυρική τους πορεία, βρέθηκαν οι επιγραφές που άφησαν οι δήμιοι. Μία από αυτές απετελείτο από τέσσερα καβαλιστικά σύμβολα. Αυτή ή επιγραφή διεμήνυε, «εδώ κατά διαταγή των σατανικών δυνάμεων θυσιάστηκε ο τσάρος για να καταστραφεί το κράτος. Κι αυτό ας το μάθει όλος ο κόσμος».17

Τα παραπάνω επιβεβαιώνουν ότι η Τσαρική οικογένεια μαρτύρησε και οι θάνατοι των μελών της δεν ήταν απλώς πολιτικές δολοφονίες. Οι κομμουνιστές εκτελώντας εντολές του Βλαντιμήρ Λένιν έκαψαν τα σώματά τους με οξύ, και τα έθαψαν στο δάσος που βρίσκεται έξω από το Ekaterinburg. Περίπου για 75 χρόνια η ύπαρξη του τάφου παρέμενε άγνωστη έως ότου μια ειδική επιτροπή βρήκε και εκταφίασε τα οστά τους. Ο άγιος Ιωάννης της Κρονστάνδης, λίγα χρόνια πριν κοιμηθεί, προειδοποιούσε διαρκώς για τα φοβερά γεγονότα που πλησίαζαν, λέγοντας μεταξύ άλλων ότι η Ρωσία χωρίς τον Τσάρο δεν θα είχε ούτε το όνομα «Ρωσία», και ότι θα γινόταν ένα «δύσοσμο πτώμα», όπως πράγματι συνέβη. Η «Ρωσία» έγινε «Σοβιετική Ένωση», και σαν επίσημα αντίθεη χώρα, πνευματικά, σκόρπιζε τη δυσοσμία της νεκρής πίστης της.

10. Ο γέροντας είπε: «Κοίτα»! Μετά είδα μια κοσμοσυρροή από ανθρώπους διασκορπισμένους γύρω στη γη που είχαν πεθάνει από πείνα, ενώ οι άλλοι έτρωγαν γρασίδι και φυτά. Τα σκυλιά κατέτρωγαν τα σώματα των πεθαμένων, ενώ η δυσοσμία ήταν τρομερή. Σκέφτηκα: «Κύριε, αυτοί οι άνθρωποι δεν είχαν πίστη». Από τα στόματά τους έβγαιναν βλασφημίες και γι’ αυτό δέχθηκαν το θυμό του Κυρίου.

ΛΜΔ

10. Μετά λίγα χρόνια διαδραματίζεται το γεγονός της πείνας, που παρατίθεται στη συνέχεια στο όραμα. Η τρομερή πείνα χτύπησε αρχικά την περιοχή του Βόλγα στη Ρωσία το 1921-22, και ακολούθως το 1932-34 την περιοχή της Ουκρανίας, με μέγιστο στο 1933. Στις 28 Νοεμβρίου 2006, το Ουκρανικό Κοινοβούλιο αναγνώρισε σαν γενοκτονία την πείνα αυτή «ενορχηστρωμένη από τον Ιωσήφ Στάλιν» και υπεύθυνη για τους θανάτους ως 10.000.000 ατόμων. Η φιλοδυτική ομάδα του Ουκρανικού Κοινοβουλίου αναφέρθηκε στην πείνα σαν «μία πράξη γενοκτονίας εναντίον του Ουκρανικού έθνους», ενώ η φιλορωσική είπε ότι τα γεγονότα μπορούσαν να αποκληθούν απλά σαν «τραγωδία».18

Αν το εξετάσουμε από πνευματική άποψη όμως, το θέμα της πείνας, είναι κατά τον άγιο Ιωάννη της Κροστάνδης που το προείδε, θέμα απιστίας: «αυτοί οι άνθρωποι δεν είχαν πίστη. Από τα στόματά τους έβγαιναν βλασφημίες».

Το Ευαγγέλιο μας πληροφορεί ότι ανάμεσα στα άλλα δεινά θα γίνουν «λιμοί και λοιμοί και σεισμοί κατά τόπους».19 Και μάλιστα αυτά είναι αρχή μεγαλύτερων συμφορών: «πάντα δε ταύτα αρχή ωδίνων».20 Αυτό η Αποκάλυψη το περιγράφει, με δύο συνεχόμενες σφραγίδες που δηλώνουν κλιμακούμενες δοκιμασίες, από τον μέλανα (μαύρο) ίππο πρώτα, και τον χλωρό ίππο έπειτα.
Ο μαύρος ίππος εκφράζει μια πιο ήπια πείνα: «Ιδού ίππος μέλας, και ο καθήμενος επ’ αυτόν έχων ζυγόν εν τη χειρί αυτού»21 Δηλ. στην αρχή “μπαίνει δελτίο” στα τρόφιμα, αλλά δεν εκλείπουν ολοκληρωτικά. Η ουράνια φωνή από αυτόν που ελέγχει τα γινόμενα, καθορίζει ότι το μεροκάματο θα φτάνει μόνο για τον άρτο της ημέρας, αν είναι σιταρένιος, ή για τρεις άρτους αν είναι κρίθινος. Δεν θα εκλείψει όμως το έλαιον και ο οίνος: «και ήκουσα ως φωνήν εν μέσω των τεσσάρων ζώων λέγουσαν. χοίνιξ σίτου δηναρίου, και τρεις χοίνικες κριθής δηναρίου. και το έλαιον και τον οίνον μη αδικήσης».22
Όμως ο «χλωρός ίππος», δηλ. κιτρινοπράσινος όπως το χρώμα των οστών που ξεθάβονται από τη γη, λαμβάνει κάποτε την εξουσία να φονεύσει το τέταρτο της γης, «εν ρομφαία και εν λιμώ και εν θανάτω και υπό των θηρίων της γης»23 Εδώ έχομε συνδυασμό συμφορών. Και στην προκείμενη περίπτωση της πείνας στην Ουκρανία, η πείνα οδήγησε εκατομμύρια στο θάνατο. Επομένως δεν επρόκειτο για απλή αρχική δοκιμασία πείνας, αλλά για μια προχωρημένη «ωδίνη», του τύπου του χλωρού ίππου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο (από το 1917) μαρτυρικός πατριάρχης Τύχων (1865-1925), για την καταπολέμηση της πείνας που ξέσπασε το 1921, παραχώρησε τα τιμαλφή των εκκλησιών πλην εκείνων που δεν επιτρέπεται να περιέλθουν σε κοινή χρήση (άγια αρτοφόρια και άγια ποτήρια). Αλλά το Σοβιετικό καθεστώς βρήκε ευκαιρία να απαιτήσει τα πάντα, με αποτέλεσμα να ξεσπάσουν ταραχές και διωγμός. Άθεοι στρατιώτες και αστυνομικοί όρμησαν μέσα στις Εκκλησίες. Οι ιερείς πρόβαλλαν αντίσταση. Και ακολούθησαν δίκες και εκτελέσεις κληρικών για αντίσταση κατά της αρχής, με την κατηγορία «αντεπαναστάτης» και «εχθρός του λαού».24 Εν τούτοις όλη αυτή η αρπαγείσα περιουσία της Εκκλησίας δεν δόθηκε για την ανακούφιση των πεινασμένων…

11. Είδα, επίσης, ένα ολόκληρο βουνό από βιβλία και ανάμεσα στα βιβλία σέρνονταν σκουλήκια εκπέμποντας μία τρομερή δυσοσμία. Ρώτησα το γέροντα ποια ήταν η σημασία αυτών των βιβλίων. Αυτός είπε: «Αυτά τα βιβλία είναι ασέβεια και βλασφημία που θα μολύνουν όλους τους Χριστιανούς με αιρετικές διδασκαλίες»! Μετά ο γέροντας ακούμπησε το ραβδί του σε κάποια από τα βιβλία και άρπαξαν φωτιά. Ο άνεμος διασκόρπισε τις στάχτες.

ΛΜΔ

11. Για τα βιβλία «που είναι ασέβεια και βλασφημία που θα μολύνουν όλους τους Χριστιανούς με αιρετικές διδασκαλίες», ο Άγιος Σεραφείμ λαμβάνει φροντίδα κάποια να καταστραφούν. Αυτό πιθανόν υπονοεί τη διδασκαλία, τα θαύματα, και τις προφητείες του, που αναιρούν και καταστρέφουν την σοβαροφάνεια των αιρετικών και αθέων κειμένων, ιδιαίτερα όταν τα γεγονότα χειροτερεύουν και ο κόσμος θέλει να στηριχθεί σε αξιόπιστες πηγές, όχι σε ψευδο-φιλοσοφίες.

12. Στη συνέχεια, είδα μία εκκλησία γύρω από την οποία ήταν στοίβα από δεήσεις για τους αποθανόντες. Έσκυψα και θέλησα να τις διαβάσω, αλλά ο γέροντας είπε: «Αυτές οι δεήσεις βρίσκονται εδώ πολλά χρόνια και οι ιερείς τις έχουν ξεχάσει. Δεν πρόκειται ποτέ να τις διαβάσουν, αλλά οι νεκροί θα ζητούν κάποιον να προσευχηθεί γι’ αυτούς»! Εγώ τον ρώτησα: «Ποιοι θα προσευχηθούν γι’ αυτούς»; Ο γέροντας αποκρίθηκε: «Οι Άγγελοι θα προσευχηθούν γι’ αυτούς».

ΛΜΔ

12. Στην ενότητα αυτή τονίζεται η αγγελική βοήθεια και υποστήριξη όχι μόνο στους ζώντες πιστούς, αλλά και στους αποθανόντες. Γι’ αυτό η Εκκλησία μας πάντα ζητάει τη βοήθεια των Αγίων Αγγέλων γενικά, αλλά και του φύλακος αγγέλου ενός εκάστου των πιστών ιδιαίτερα. Διότι σε κάθε βαπτισμένο Ορθόδοξο Χριστιανό έχει δοθεί βοηθός, προστάτης και παρακινητής στο καλό, φύλακας άγγελος.

13. Προχωρήσαμε πιο πέρα, και ο γέροντας τάχυνε το βήμα τόσο που με δυσκολία τον προλάβαινα. «Κοίτα»! μου είπε. Είδα ένα μεγάλο πλήθος από ανθρώπους να καταδιώκονται από τους δαίμονες οι οποίοι τους χτυπούσαν με πασσάλους, με δίκρανα και γάντζους. Ρώτησα το γέροντα ποιο είναι το νόημα αυτών των ανθρώπων. Μου αποκρίθηκε: «Αυτοί είναι εκείνοι που απαρνήθηκαν την πίστη τους και άφησαν την Αγία, Καθολική, Αποστολική Εκκλησία και δέχθηκαν την καινούρια νεωτερίζουσα εκκλησία. Αυτή η ομάδα, εκπροσωπεί τους ιερείς, τους μοναχούς, τις μοναχές και τους λαϊκούς οι οποίοι απαρνήθηκαν τους όρκους τους, ή το γάμο τους, και δεσμεύτηκαν με το ποτό, την ανηθικότητα, και όλου του είδους τις βλασφημίες και τις διαβολές». Όλοι αυτοί έχουν τρομακτικά πρόσωπα και μία τρομερή δυσοσμία βγαίνει από τα στόματά τους. Οι δαίμονες τους χτυπούσαν, οδηγώντας τους στην τρομερή άβυσσο, από την οποία βγαίνουν οι φλόγες της κολάσεως. Ήμουν πολύ φοβισμένος. Έκανα το σημείο του σταυρού ενώ προσευχόμουν, ο Κύριος να μας αποτρέψει από τέτοια μοίρα!

ΛΜΔ

13. «Δέχτηκαν την καινούρια νεωτερίζουσα εκκλησία … και δεσμεύθηκαν με το ποτό, την ανηθικότητα, και όλου του είδους τις βλασφημίες και τις διαβολές». Εδώ παρατηρείται ότι στη ¨θρησκεία¨ αυτή, δεν υπάρχουν ούτε ηθικοί φραγμοί, ούτε στοιχειώδης πνευματικός έλεγχος του κακού, αλλά αντίθετα ξεχειλίζουν η ανηθικότητα, οι βλασφημίες και διαβολές. Μάλιστα υπάρχει πολύ μεγάλη διαφορά στις αρχές αυτής της «θρησκείας» από αυτές του Χριστιανισμού. Δεν πρόκειται εδώ για σταδιακή φθορά των Ορθοδόξων από τη μεριά των προτεσταντικών ομάδων.

Πως μπορούσε να επιτευχθεί κάτι τέτοιο, να μετακινηθούν πολλοί πιστοί τόσο ξαφνικά σε μια εντελώς αντίθετη παράταξη, με μόνο υλιστικούς στόχους και εντελώς αντίθετες πνευματικές αρχές; Αυτό κατορθώθηκε από το ξαφνικό ξέσπασμα της κομμουνιστικής επανάστασης με ιδεολογία που είναι εν προκειμένω η ¨θρησκεία¨ του οράματος.

Η ιδεολογία αυτή ή καλύτερα θρησκεία, βρήκε πρόσφορο έδαφος στη Ρωσία με πολλά θύματα, ιδιαίτερα κατά τη θολή περίοδο της Επανάστασης, και από εκεί εξαπλώθηκε σε πολλά μέρη της Γης.

Ο αθεϊσμός των κομμουνιστών εκφράζεται ακριβώς σαν θρησκεία, με απόλυτα δόγματα, παρά τις ψευτο-επιστημονικές προφασιολογίες. Διότι η επιστήμη μαζί με την γνώση μεταβάλλεται, ο αθεϊσμός όμως στον κομμουνισμό είναι δόγμα αμετάβλητο από την ίδρυσή του. Την εποχή του Αντιχρίστου θα γίνει συγκερασμός των υπολοίπων θρησκειών με αυτή του αθεϊσμού. Μόνο που τότε ο κυβερνήτης (Αντίχριστος) θα εμφανιστεί στους υλιστές ανθρώπους της εποχής, σαν εξέλιξη του μέχρι τότε ¨υπανάπτυκτου¨ ανθρώπου, σε μια μορφή superman που θα προέλθει κατά ένα μέρος από την εξέλιξη της επιστήμης, (ιδιαίτερα της Γενετικής). Αυτό είναι αποδεκτό και από τον κομμουνισμό, ο οποίος θα έχει επανεμφανισθεί τότε στην εξουσία.25 Το άλλο μέρος που θα συμβάλλει στην ενσάρκωση του superman – Αντιχρίστου θα είναι η μαγεία και ο Σατανάς, αλλά αυτό δεν θα γίνει γνωστό στους πολλούς.

«Αυτή η ομάδα, εκπροσωπεί τους ιερείς, τους μοναχούς, τις μοναχές, και τους λαϊκούς οι οποίοι απαρνήθηκαν τους όρκους τους, ή το γάμο τους», εξηγεί ο γέροντας. Πράγματι πολλοί δελεάστηκαν από τη νεωτεριστική γήινη ¨θρησκεία¨ του κομμουνισμού, μεταξύ των οποίων και κληρικοί. Όλοι αυτοί απομακρύνθηκαν πολύ γρήγορα από κάθε αρετή, διότι βρέθηκαν σε χώρο σατανικό, εντελώς αντίθετο στην Χριστιανική πίστη.

Γι’ αυτό και οι δαίμονες τους οδηγούσαν κατευθείαν στην άβυσσο «από την οποία βγαίνουν οι φλόγες της κολάσεως», διότι δεν είχαν από που να πιαστούν, αφού κάθε καλό και κάθε αρετή το είχαν απορρίψει, με το να συμμετέχουν πνευματικά στο αντίθεο σύστημα. Χρειάζεται όμως διάκριση ανάμεσα σε όσους απλώς διαβιούσαν μέσα στο άθεο καθεστώς, και σε όσους το υποστήριζαν παραβαίνοντας κατά τη διάρκεια της ζωής τους, για χάρη του, τη Χριστιανική διδασκαλία.

14. Μετά, αντίκρυσα μια ομάδα ανθρώπων, νέους και γέρους μαζί, οι οποίοι ήταν όλοι ντυμένοι άσχημα, και κρατούσαν ψηλά ένα μεγάλο αστέρι με 5 σημεία. Σε κάθε γωνιά ήταν 12 δαίμονες και στη μέση ήταν ο ίδιος ο Σατανάς, με κέρατα και αχυρένιο κεφάλι. Έβγαλε ένα βλαβερό αφρό στους ανθρώπους ενώ ανακοίνωνε αυτές τις λέξεις: «Σηκωθείτε εσείς οι καταραμένοι με τη σφραγίδα μου…»
Ξαφνικά εμφανίστηκαν πολλοί δαίμονες με σιδερένιες σφραγίδες και πάνω σε όλους τους ανθρώπους τοποθέτησαν τη σφραγίδα: στα χείλη τους, στους αγκώνες7 και στο δεξί χέρι. Ρώτησα το γέροντα: «Τι σημαίνει αυτό»; Και αποκρίθηκε: «Αυτό είναι το σημάδι του Αντιχρίστου» Έκανα το σταυρό μου και ακολούθησα το γέροντα.

ΛΜΔ

14. Δεν έχουμε φτάσει ακόμη στην εποχή του τελικού Αντιχρίστου, τον οποίο θα δει ο Άγιος Ιωάννης αργότερα, και το σφράγισμα των ανθρώπων αρχίζει! Όσοι το παίρνουν, αόρατα ή και ορατά, με τα λόγια και τα έργα τους στηρίζουν συνειδητά το κακό, που έχει αρχηγό τον Σατανά με σήμα το πεντάκτινο αστέρι: «… και κρατούσαν ψηλά ένα μεγάλο αστέρι με 5 σημεία». Καταραμένους αποκαλεί όσους ενώθηκαν μαζί του, και σφραγίσθηκαν αόρατα ή ορατά, ο Σατανάς: «Σηκωθείτε εσείς οι καταραμένοι με τη σφραγίδα μου…»

Εμείς διδαχθήκαμε από τον Κύριο «ευλογείτε τους καταρωμένους υμάς» (Ματθ. Ε-44). Δηλ. όχι μόνο να μην καταριόμαστε, αλλά και να λέμε καλά λόγια για τους ανθρώπους που μας καταριούνται. Εν τούτοις όποιος με τη θέλησή του ακολούθησε το διάβολο, πράττοντας αντίθετα από τις εντολές του Θεού, υφίσταται τις συνέπειες αυτής της επιλογής του όπως γράφεται στον ψαλμό: «αγάπησε κατάρα, και θα έλθει σ’ αυτόν· και δεν θέλησεν ευλογία, και θα απομακρυνθεί απ’ αυτόν». (Ψαλμ. Ρη 17) Είναι άγνωστο όμως ποιος από τους ανθρώπους αγάπησε κατάρα, γιατί τις ψυχές των ανθρώπων γνωρίζει μόνο ο Θεός. Ο άγιος Κοσμάς μας αποκαλύπτει ότι μεταξύ αυτών που αγάπησαν κατάρα προσκολλούμενοι στο διάβολο είναι και ο πάπας της Ρώμης της εποχής του γενικού ή 3ου παγκοσμίου πολέμου, και γι’ αυτό λέει: «τον πάπα να καταράσθε γιατί αυτός θα είναι η αιτία». (90η Προφητεία)

Όσοι σφραγισθούν πνευματικά ή στις έσχατες μέρες μας και υλικά, χάνουν την ελευθερία του λόγου και των πράξεων, μη μπορώντας επειδή εμποδίζονται από τη σατανική σφραγίδα να πουν (με τα χείλη) ή να πράξουν (με τα χέρια) τίποτα καλό. Οι δαίμονες «τοποθέτησαν τη σφραγίδα στα χείλη τους, στους αγκώνες και στο δεξί χέρι». Ρώτησα τον γέροντα: «Τι σημαίνει αυτό»; Και αποκρίθηκε: «Αυτό είναι το σημάδι του Αντιχρίστου»! Δηλ. πριν την εποχή του τελικού Αντιχρίστου ενεργείται ισοδύναμο σφράγισμα, προωθούμενο από τους προδρόμους του, διώκτες της αληθείας, αντίθεους και αιρετικούς. Αυτό είναι πνευματικό σφράγισμα και γι’ αυτό ενεργείται από τους δαίμονες.

Ο στάρετς Σεραφείμ μας έδειξε και πριν ανθρώπους σφραγισμένους. Ένα από τα πιο ισχυρά μηνύματα του οράματος είναι ότι, στις έσχατες μέρες που ζούμε, οι άνθρωποι θα παρασύρονται από τις δυνάμεις του κακού, και όσοι υποταγούν ή όπως είπαμε πιο πριν (στην ενότητα 08), «τα βρουν» μαζί τους, θα θεωρούνται σφραγισμένοι από τον Σατανά.

Φαίνεται όμως στην ενότητα αυτή να γενικεύεται ο σατανισμός, στις διάφορες μορφές του, και στους νέους που π.χ. μιμούνται τους ροκ τραγουδιστές με τα άσχημα ρούχα και τα σατανικά σύμβολα, όπως το 666 επάνω τους 26, αλλά και στους μεγαλύτερους στην ηλικία που και αυτοί συμμετέχουν πχ σε σατανικές ή μαγικές ή μασονικές τελετές ντυμένοι περίεργα, και εδώ αποκαλύπτεται ότι όλοι αυτοί σε κάποια στιγμή σφραγίζονται από τον Σατανά. Το επιτρέπει ο Θεός αφού το θέλουν τόσο πολύ οι άνθρωποι, αλλά το τι τους περιμένει μετά, δεν μπορούν να το φανταστούν.

Το πεντάκτινο αστέρι επιλέχτηκε από τον Σατανά σαν σύμβολό του, (ήδη χρησιμοποιούμενο σε σατανικές τελετές με τη μία κορυφή προς τα κάτω), ακριβώς υπενθυμίζοντας την πτώση του Σατανά από τον ουρανό. Κάποτε ήταν και αυτός λογικό αστέρι που όμως έπεσε από τον ουρανό, όπως λέγει ο Κύριος Ιησούς Χριστός: «εθεώρουν τον σατανάν ως αστραπήν εκ του ουρανού πεσόντα».27 Και ο προφήτης Ησαίας: «πως εξέπεσεν εκ του ουρανού ο εωσφόρος ο πρωί ανατέλλων»;28

Το σφράγισμα αυτό, όπως και του Αντιχρίστου αργότερα, δηλώνουν την πλήρη σύνδεση των διεστραμμένων ανθρώπων με τον εφευρέτη και αρχηγό της κακίας Σατανά, (ο οποίος θα κατοικήσει ολόκληρος μέσα στον τελικό Αντίχριστο), και την αδυναμία πλέον να πράξουν (με το χέρι) ή να πουν (με το στόμα) το παραμικρό καλό.

Κατά τον γέροντα Παίσιο τον Αγιορείτη (+1994), όταν θα εμφανισθεί ο τελικός Αντίχριστος θα πει: «Εγώ είμαι ο Ιμάμης (που αναμένουν οι Μουσουλμάνοι), εγώ είμαι ο πέμπτος Βούδας (για τους Βουδιστές), εγώ είμαι ο Χριστός (που περιμένουν οι Χριστιανοί), εγώ αυτός που περιμένουν οι Ιαχωβάδες, εγώ είμαι ο Μεσσίας των Εβραίων. Πέντε εγώ θα έχει»29 Να γιατί είναι ιδιαίτερα χρήσιμος στο Σατανά ο Οικουμενισμός και η Πανθρησκεία…

Παρόλο που ο Αντίχριστος δεν εμφανίσθηκε ακόμη, υπάρχουν φανατικοί οπαδοί του, που σφραγίζονται αυτοπροαίρετα και προκαταβολικά με την κακή διαγωγή τους, και το σφράγισμα είναι ίσης βαρύτητας, γιατί ο γέροντας είπε: «Αυτό είναι το σημάδι του Αντιχρίστου»!

15. Ξαφνικά, σταμάτησε και έδειξε προς την Ανατολή με το χέρι του. Είδα μια μεγάλη συγκέντρωση από ανθρώπους με χαρούμενα πρόσωπα που κουβαλούσαν σταυρούς και κεριά στα χέρια. Στο μέσο τους υπήρχε μία Αγία Τράπεζα τόσο λευκή όσο το χιόνι. Στην Αγία Τράπεζα υπήρχε ο σταυρός και το Άγιο Ευαγγέλιο και πάνω από την Αγία Τράπεζα ήταν ο αέρας8 με ένα χρυσό αυτοκρατορικό στέμμα πάνω στο οποίο ήταν γραμμένο με χρυσά γράμματα: «Για σύντομο διάστημα». Πατριάρχες, επίσκοποι, ιερείς, μοναχοί, μοναχές και λαϊκοί στέκονταν γύρω από την Αγία Τράπεζα. Όλοι έψαλαν: «Δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη». Από μεγάλη χαρά έκανα το σταυρό μου και δόξασα το Θεό.

15. Ευτυχώς για την ανθρωπότητα, και εμάς που μελετάμε το όραμα, κάτι το ενδιαφέρον πλησιάζει, και μάλιστα όχι από τη Δύση αλλά από την Ανατολή. Αυτό αλλάζει την ατμόσφαιρα των καταθλιπτικών γεγονότων που είναι προδρομικά του τελικού Αντιχρίστου, και θα οδηγούσαν κατ’ ευθείαν σ’ αυτόν αν δεν ανέκοπτε την γενικότερη κατρακύλα αυτό το γεγονός που είναι γνωστό και από άλλες Ορθόδοξες προφητείες και αναφορές Πατέρων.

Πρόκειται βασικά για την προφητευμένη αναλαμπή της Ορθοδοξίας λίγο πριν το τέλος του κόσμου. Θα γίνει μετά τον 3ο παγκόσμιο πόλεμο, ή γενικό πόλεμο κατά τον Άγιο Κοσμά τον Αιτωλό. Στην ενότητα αυτή ο πόλεμος δεν αναφέρεται διότι είχε αναφερθεί προηγουμένως στην ενότητα 06, όταν ακριβώς αποκαλύπτεται τότε ο τρόπος καταστροφής της οικουμενιστικής θρησκείας με τα αστροπελέκια του 3ου Παγκ. Πολέμου. Γι’ αυτό μετά την τιμωρία στην άβυσσο (Άδη) των ανθρώπων αυτής της ψευτοθρησκείας, μένει στο προσκήνιο μόνη η (αληθινή) Ορθόδοξη Εκκλησία.

Η Αγία Τράπεζα ήταν «τόσο λευκή, όσο το χιόνι». Αυτό σημαίνει την καθαρότητα της Ορθόδοξης πίστης την περίοδο αυτή. Τότε οι αιρετικοί θα έχουν άλλοι εξοντωθεί και άλλοι προσωρινά σιγήσει από το φόβο τους, αλλά και οι ιεράρχες της Εκκλησίας παντού δεν θα τολμούν να ανακατέψουν χάριν της “αγάπης”, της “ειρήνης” και άλλων κοσμικών σκοπιμοτήτων, την Αλήθεια της Ορθοδοξίας με τους θεατρινισμούς των αιρετικών. Αφ’ ενός θα έχουν εκπλαγεί από τον προηγηθέντα παγκόσμιο πόλεμο (ενώ αυτοί περίμεναν ειρήνη), και αφ’ ετέρου θα υπάρχει ο φόβος από το “το στέμμα”, δηλ. ο έλεγχος από Ορθόδοξο βασιλέα.

H αναπάντεχη, για τους πολλούς, αναβίωση της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, θα ανακόψει την πορεία του σατανισμού, και θα απομακρύνει τον ερχομό του Αντιχρίστου. Οι ελεγχόμενες από τη μασονία και το σιωνισμό «δημοκρατικές» κυβερνήσεις όχι μόνο δεν ανακόπτουν αλλά και προωθούν το σατανισμό.

Οι Πατέρες, όπως ο άγιος Ιππόλυτος και ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, την έλευση του Αντιχρίστου την τοποθετούν αμέσως μετά το τέλος της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας 30, και την ακολουθούσα αναρχία, στις προκύπτουσες δημοκρατίες. Τη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία τη θεωρούν σαν το «κατέχον», στο υλικό πεδίο, για το οποίο ο απόστολος Παύλος έλεγε: «και τώρα το κατέχον το γνωρίζετε… Διότι ήδη το μυστήριο ενεργείται της ανομίας, μόνον ο κατέχων τώρα έως ότου φύγει από τη μέση. Και τότε θα αποκαλυφθεί ο άνομος (Αντίχριστος)».31

Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος λέει χαρακτηριστικά: «Ευλόγως θα αναζητήσει κάποιος αρχικά τι ποτέ είναι το «κατέχον»… Άλλοι μεν λένε ότι είναι η χάρις του Πνεύματος, άλλοι δε η Ρωμαϊκή αρχή με τους οποίους εγώ μάλιστα συμφωνώ».32

Η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία είχε επιλεγεί, παρά την αρχική ειδωλολατρική βάση της, για να βοηθήσει την εξάπλωση του Χριστιανισμού, με την ενιαία νομοθεσία και τάξη που ίσχυαν σε πολύ μεγάλες γεωγραφικά περιοχές.

Η Ρωμαϊκή εξουσία που επί Βυζαντίου στήριζε το Χριστιανισμό, και η θυγατρική βασιλεία στη Ρωσία, έληξαν το 1453 η πρώτη και το 1917 η δεύτερη. Όμως στην Ελλάδα δεν έσβησε ακόμη ο πυρήνας της ευσεβείας στο κράτος που έχει το μοναδικό Σύνταγμα στον κόσμο, με επίκληση στο όνομα της Αγίας και Υπερουσίου Τριάδος. Η μασονική χούντα του 1967 και οι διάδοχοι «δημοκράτες» φροντίζουν να το καταργήσουν. Το ίδιο θέλει να κάνει σε όλα τα συντάγματα των λαών της, η ελεγχόμενη από υπόγεια συμφέροντα, και διάφορα κέντρα αποφάσεων, Ε.Ε.

Το ότι η αναλαμπή της Ορθοδοξίας και της Ανατολικής Αυτοκρατορίας που θα την υποστηρίζει θα γίνει, και ότι δεν θα αργήσει, φαίνεται από τη σειρά των γεγονότων. Επιβεβαιώνεται εκτός των άλλων προφητειών και από τον πρώην Αγαρηνό, τώρα όσιο Δανιήλ. Αυτός μαρτυρεί ότι σε μια υπόγεια λειτουργία, το 1764 στην Κων/λη, όπου συμμετείχαν όλες οι τάξεις των Αγίων και των Αγγέλων, η Παναγία και ο ίδιος ο Χριστός, είδε ότι υπήρχε και «θρόνος που καθόταν κάποιος γηραλέος (δεν ξέρω αν κοιμόταν ή ήταν ξύπνιος). Στην κεφαλή του είχε διάδημα και στα χέρια του κρατούσε Ευαγγέλιο κλειστό, που ήταν καταστόλιστο…Αφού κοινώνησαν όλοι οι Άγιοι αμέσως οι δύο πατριάρχες Κων/λεως Άγιος Μητροφάνης και Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος πήγαν και ξύπνησαν τον γηραλέο εκείνο που κοιμόταν στον θρόνο. Και ο μεν Μητροφάνης πήρε από την κεφαλή του το διάδημα, ο δε Χρυσόστομος από τα χέρια του το ιερό Ευαγγέλιο…Ο γηραλέος προσκύνησε με κατάνυξη, και ο Κύριος του μετέδωσε τα άχραντα Μυστήρια από το άγιο Ποτήριο. Ακολούθως πήρε το Ευαγγέλιο από τα χέρια του Χρυσοστόμου και το παρέδωσε στα χέρια του. Επίσης και την κορώνα από τα χέρια του Αγίου Μητροφάνη και του την τοποθέτησε στην κεφαλή».33

Ο γηραλέος λοιπόν περιμένει να έρθει ο καιρός, διότι το στέμμα του δόθηκε ήδη! Και το Ευαγγέλιο είναι έτοιμο για τον επανευαγγελισμό του κόσμου. Δεν είναι μάλιστα «μαρμαρωμένος», μόνο λαγοκοιμάται…Τότε θα γίνει και η 8η και τελευταία Οικουμενική Σύνοδος, για να ξεκαθαρίσει τη σαπίλα των νέων αιρέσεων και να ενώσει όλους τους Ορθοδόξους, λίγο πριν το τέλος του κόσμου.

Τους θρόνους που θα καθίσουν οι ιεράρχες της Συνόδου είδε ο Δανιήλ στο ίδιο όραμα. Ένας πρώην Αγαρηνός το ομολογεί… Αυτά λοιπόν οπωσδήποτε θα γίνουν. Όμως σαφώς θα είναι «Για σύντομο διάστημα».34

Η ανακοπή της προέλασης των αντιχρίστων δυνάμεων θα είναι παγκόσμια. Θα γίνει πνευματική αφύπνιση σε όλο τον κόσμο. Μάλιστα και στη Ρωσία θα υπάρξει τότε ένας ευσεβής τσάρος, αφού το όραμα αφορά άμεσα τη Ρωσία.

Ο επίσκοπος Θεοφάνης του Poltava έλεγε, το 1930, σχετικά35: «Η Ρωσία θα αναστηθεί από το θάνατο και όλος ο κόσμος θα εκπλαγεί. …Θα αποκατασταθεί η Ορθόδοξη Μοναρχία. Ένας κραταιός τσάρος θα τοποθετηθεί στο θρόνο από τον ίδιο τον Κύριο. Θα είναι μεγάλος μεταρρυθμιστής, και ισχυρός στην Ορθόδοξη πίστη. Θα απομακρύνει τους άπιστους ιεράρχες της Εκκλησίας. Αυτός ο ίδιος θα είναι μία εξαιρετική προσωπικότης, με καθαρή και αγία ψυχή. Θα διαθέτει ισχυρή βούληση. Θα είναι από τη δυναστεία των Ρομανώφ, μέσω της μητέρας του»…

Θα είναι όμως απλά ένα διάλειμμα πριν το τέλος: «Αλλά αυτή η Ρωσία θα κρατήσει για πολύ μικρό διάστημα. Σύντομα μετά πρόκειται να περάσει αυτά τα οποία ο Απόστολος Ιωάννης λέγει στην Αποκάλυψη…»36 Αυτά που θα περάσει η Ρωσία, θα περάσει και η υπόλοιπη ανθρωπότητα, δηλ. θα μπει στην εποχή του τελικού Αντιχρίστου, που περιγράφεται στις επόμενες ενότητες.

16. Ξαφνικά ο γέροντας κούνησε το σταυρό του προς τα πάνω τρεις φορές και είδα ένα βουνό από πτώματα καλυμμένα από ανθρώπινο αίμα και από πάνω τους πετούσαν Άγγελοι. Έπαιρναν τις ψυχές αυτών που είχαν δολοφονηθεί για το Λόγο του Θεού προς τα Ουράνια ενώ έψαλλαν: «Αλληλούια»!

Παρατήρησα όλα αυτά και έκλαψα δυνατά. Ο γέροντας με πήρε από το χέρι και μου απαγόρευσε να κλαίω. Ότι ευχαριστεί το Θεό, είναι το ότι ο Κύριος Ιησούς Χριστός υπέφερε και έχυσε το πολύτιμο αίμα του για μας. Κάποιοι σαν αυτούς θα γίνουν μάρτυρες, οι οποίοι δεν θα δεχθούν τη σφραγίδα του Αντιχρίστου, κι όλοι αυτοί που θα χύσουν το αίμα τους θα λάβουν ουράνια στέμματα. Ο γέροντας έπειτα προσευχήθηκε γι’ αυτούς τους δούλους του Θεού και στράφηκε στην Ανατολή καθώς τα λόγια του Προφήτη Δανιήλ βγήκαν αληθινά: «Το βδέλυγμα της ερημώσεως».

ΛΜΔ

16. Πριν την εμφάνιση του τελικού Αντιχρίστου, και μετά την αναλαμπή της Ορθοδοξίας, η κατάσταση χειροτερεύει πάλι, και νέοι Μάρτυρες προστίθενται στους κόλπους της θριαμβεύουσας Εκκλησίας στον Ουρανό. Οι νέοι διωγμοί και οι ακαταστασίες καταλήγουν τελικά στην διακυβέρνηση όλου του πλανήτη από τον Αντίχριστο.

17. Τελικά, είδα το θόλο του ναού της Ιερουσαλήμ. Πάνω του ήταν ένα αστέρι. Μέσα στην εκκλησία μυριάδες άνθρωποι συνέρρεαν και πάλι πολλοί προσπαθούσαν να μπουν. Ήθελα να κάνω το σημείο του σταυρού, αλλά ο γέροντας μου άρπαξε το χέρι και είπε: «Εδώ είναι το βδέλυγμα της ερημώσεως».

Έτσι μπήκαμε στoν ναό, που ήταν γεμάτος από ανθρώπους. Είδα μια “Αγία Τράπεζα”, στην οποία έκαιγαν κεριά από λίπος ζώων. Στην «Αγία Τράπεζα» ήταν ένας βασιλιάς με κόκκινα, φλογισμένος, πορφυρός. Στο κεφάλι του ήταν ένα χρυσό στέμμα με ένα αστέρι. Ρώτησα το γέροντα: «Ποιος είναι αυτός»; Μου απάντησε: «Ο Αντίχριστος». Ήταν πολύ ψηλός με μάτια σαν φωτιά, μαύρα φρύδια, ξυρισμένο μούσι, θηριώδης, πανούργος, διαβολικός, με τρομακτικό πρόσωπο. Ήταν μόνος του στην Αγία Τράπεζα και έτεινε τα χέρια στους ανθρώπους. Είχε νύχια σουβλερά σαν της τίγρης και φώναζε: «Είμαι ο Βασιλιάς. Είμαι ο Θεός. Είμαι ο Αρχηγός. Αυτός που δεν έχει τη σφραγίδα μου θα θανατωθεί».

Όλοι οι άνθρωποι έπεσαν κάτω και τον προσκυνούσαν και εκείνος άρχισε να βάζει τη σφραγίδα του στα χείλη τους και στα χέρια τους, έτσι ώστε να μπορέσουν να λάβουν λίγο ψωμί και να μην πεθάνουν από την πείνα και τη δίψα. Γύρω από τον Αντίχριστο, οι υπηρέτες του οδηγούσαν αρκετούς ανθρώπους των οποίων τα χέρια ήταν δεμένα, που δεν είχαν πέσει να τον προσκυνήσουν. Αυτοί είπαν: «Είμαστε Χριστιανοί, και όλοι πιστεύουμε στον Κύριό μας Ιησού Χριστό»! Ο Αντίχριστος σύντριψε τις κεφαλές τους αστραπιαία, και το Χριστιανικό αίμα άρχισε να ρέει.

Ένα παιδί οδηγήθηκε μετά στην «Αγία Τράπεζα» του Αντιχρίστου να τον προσκυνήσει, αλλά τολμηρά διακήρυξε: «Είμαι Χριστιανός και πιστεύω στον Κύριό μας Ιησού Χριστό, αλλά εσύ είσαι μεσίτης και υπηρέτης του σατανά»! – «Θάνατος σ’ αυτόν»!, αναφώνησε ο Αντίχριστος. Άλλοι που δέχθηκαν το σφράγισμα του Αντιχρίστου έπεσαν κάτω και τον προσκύνησαν.

ΛΜΔ

17. Στην ενότητα αυτή περιγράφεται το μεσουράνημα της δόξας του Αντιχρίστου. Έδρα του είναι η Ιερουσαλήμ, και ο θρόνος του μέσα στον ξανακτισμένο ναό του Σολομώντος, όπως προβλέπεται από τις προφητείες της Βίβλου και επεξηγούν οι Πατέρες της Εκκλησίας. Το καινούργιο είναι ότι θα χρησιμοποιεί σαν σύμβολο το αστέρι, όπως είδαμε και σε προηγούμενες ενότητες, καθώς και η περιγραφή κάποιων σωματικών χαρακτηριστικών του.

Ο γέροντας άρπαξε το χέρι του αγίου Ιωάννη, για να μην θεωρηθεί ότι η επιτέλεση του σημείου του σταυρού σημαίνει αναγνώριση θρησκευτικής αξίας στον τόπο του βδελύγματος της ερημώσεως. Το ίδιο του είχε συστήσει και όταν μπήκαν στην παναιρετική σύναξη της ενόητας 06. Όχι μόνο λοιπόν οι συμπροσευχές, αλλά και το σημείο του σταυρού δεν πρέπει να γίνεται σε συνάξεις άλλων θρησκειών ή αιρέσεων! Τότε γιατί να συμμετέχουμε σ’ αυτές, όπως του W.C.C.;

Ο Αντίχριστος δεν κρύβει την κακία του, όπως παρατηρούν οι άγιοι Σεραφείμ και Ιωάννης, αλλά προσπαθεί με κάθε τρόπο, ακόμα και μέσα στο ναό του, να εξοντώσει όλους τους πιστούς Χριστιανούς, που δεν δέχονται τη σφραγίδα του.

18. Ξαφνικά, ένα βουητό από κεραυνό αντήχησε, και χιλιάδες αναλαμπές αστραπών άρχισαν να αναβοσβήνουν. Βέλη άρχισαν να χτυπούν τους υπηρέτες του Αντιχρίστου. Έπειτα, ένα μεγάλο φλεγόμενο βέλος άστραψε και χτύπησε τον ίδιο τον Αντίχριστο στο κεφάλι. Καθώς κουνούσε το χέρι του, το στέμμα του έπεσε και συνετρίβη στο έδαφος. Μετά εκατομμύρια πουλιά πέταξαν και κούρνιασαν στους υπηρέτες του Αντιχρίστου. Ένιωσα το γέροντα να με παίρνει από το χέρι.

Προχωρήσαμε περισσότερο, και εγώ είδα πάλι πολύ αίμα Χριστιανών. Ήταν εδώ που θυμήθηκα τις λέξεις του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου στο βιβλίο της Αποκάλυψης ότι το αίμα θα έφτανε ως το χαλινάρι του αλόγου. Σκέφτηκα: «Θεέ μου, σώσε μας»! Εκείνη τη στιγμή είδα Αγγέλους να πετούν και να ψάλουν «Άγιος, Άγιος, Άγιος Κύριος Σαβαώθ»!

ΛΜΔ

18. Το τέλος του Αντιχρίστου δεν αργεί. 3,5 χρόνια θα κρατήσει η βασιλεία του37, ενώ άλλα 3,5 χρόνια, ενωρίτερα, θα διαδραματίζει ενεργό ρόλο στη διεθνή σκηνή, προκειμένου να λάβει την συγκατάθεση των λαών για να κυβερνήσει τον πλανήτη. Το τέλος του περιγράφεται στην ενότητα αυτή όπως και των υπηρετών γύρω του.

Παρ’ όλα αυτά το τέλος του κόσμου δεν έρχεται ακόμη. Στο όραμα αναφέρεται: «Προχωρήσαμε περισσότερο, και εγώ είδα πάλι πολύ αίμα Χριστιανών». Όμως κατά τον Άγιο Νείλο το Μυροβλύτη θα έχουν τελειώσει οι φόνοι με την θανατική τιμωρία του Αντιχρίστου. Οπότε απλώς οι άγιοι παρατηρούν ότι ήδη είχε συμβεί (τα χρόνια του Αντιχρίστου) εκτός Ιερουσαλήμ

19. Ο γέροντας κοίταξε πίσω, και άρχισε να λέει: «Μη λυπάσαι, γιατί σύντομα, πολύ σύντομα θα έρθει το τέλος του κόσμου! Προσευχήσου στον Κύριο. Ο Θεός είναι εύσπλαχνος σε όσους τον υπηρετούν».

ΛΜΔ

19. Στην ενότητα αυτή ο γέροντας συνιστά προσευχή. Είμαστε πλέον λίγες ημέρες πριν την 2α Παρουσία, μέσα στις 45 ημέρες που είναι η διαφορά των 1290 ημερών της Αποκαλύψεως από τις 1335 ημέρες, που αναφέρει ο προφήτης Δανιήλ στην Παλαιά Διαθήκη,38 στον οποίο και ο Κύριος παρέπεμπε όταν μιλούσε περί Συντελείας στους Μαθητές του.

20. Ο καιρός πλησίαζε στο τέλος. Έδειξε προς την Ανατολή, έπεσε στα γόνατα και άρχισε να προσεύχεται. Κι εγώ προσευχήθηκα μαζί του. Μετά ο γέροντας άρχισε να απομακρύνεται γρήγορα από τη γη εις τας Ουρανίους Μονάς. Καθώς το έκανε αυτό, θυμήθηκα ότι δεν γνώριζα το όνομά του, και έτσι ικέτεψα δυνατά: «Πάτερ, ποιο είναι το όνομά σου»; Τρυφερά απάντησε: «Σεραφείμ του Σαρώφ». Αυτά είναι που είδα και κατέγραψα για τους Ορθοδόξους Χριστιανούς.

Ένα μεγάλο κουδούνι χτύπησε πάνω από το κεφάλι μου, άκουσα τον ήχο και σηκώθηκα από το κρεβάτι. «Κύριε, ευλόγησε και βοήθησέ με, μέσω των προσευχών του Αγίου Γέροντα! Με φώτισες, τον αμαρτωλό δούλο σου, τον ιερέα Ιωάννη της Κροστάνδης».

ΛΜΔ

20. Τα εδώ αναφερόμενα αποτελούν συνέχεια και επιβεβαίωση της προηγούμενης ενότητας. Ο Χριστός, η νοητή Ανατολή, θα ανατείλει άμεσα, και μαζί η 2α Παρουσία και η φοβερή Κρίση.

Ο χρόνος έφτασε στο τέλος. Δεν υπάρχουν πλέον άλλα ιστορικά γεγονότα για να δείξει ο στάρετς Σεραφείμ, και γι’ αυτό ανεβαίνει στον Ουρανό, αφού άφησε το όνομά του στον Άγιο Ιωάννη της Κροστάνδης, και μέσω αυτού και σε μας.

31-3-2007, Σάββατο του Λαζάρου και 22-4-2007
Αναβάθμιση: 28-10-2013
Λεόντιος Μοναχός Διονυσιάτης

__________________________
[1] Ο όρος στάρετς (γέροντας) υποδηλώνει ένα ιερομόναχο (π.χ. Σεραφείμ του Σαρώφ) ή μοναχό (π.χ. Παΐσιος ο Αγιορείτης) ή σε κάποιες περιπτώσεις ένα έγγαμο ιερέα (π.χ. Ιωάννης της Κροστάνδης, ή παπά Παναγής Μπασιάς, ή άλλοι ιερείς που και τώρα ζουν στις πόλεις), ο οποίος έχοντας αποκτήσει πνευματική πείρα, ζώντας μέσα στη χάρη του Θεού, αξιώνεται να οδηγεί και άλλους στον δρόμο της σωτηρίας.

[2] Βλέπε Ματθ. Β16-18. Η σφαγή αυτών των νηπίων τιμάται στις 29 Δεκεμβρίου.

[3] Η φράση «Το βδέλυγμα της ερημώσεως» πρωτοειπώθηκε από τον προφήτη Δανιήλ (βλ. Δανιήλ ΙΒ-11). Ο Κύριος Ιησούς Χριστός αναφέρεται σ’ αυτήν στο κατά Ματθαίον ΚΔ-15, και κατά Μάρκον ΙΓ-14 Ευαγγέλιον.

[4] Πρόσφορο είναι ο σφραγισμένος άρτος που χρησιμοποιείται στη Θεία Ευχαριστία. Prosphoro is the bread used for the Holy Eucharist.

[5] Ο Nόμος του Θεού είναι γενικά η διδασκαλία της Εκκλησίας, ιδιαίτερα όμως ο γνωστός σαν Zakon Bozhij, που είναι κατηχητικό βιβλίο της Ρωσικής Εκκλησίας.

[6] Παννυχίδα είναι η ακολουθία του μνημοσύνου για τους κεκοιμημένους. Επισημότερα συνδυάζεται με αγρυπνία (εξ ου και παν-νυχίδα).

[7] Αναγράφεται και σαν «στο μέτωπο» αντί «στους αγκώνες» σε άλλες εκδόσεις.

[8] Κάλυμμα των αγίων δώρων.

[9] Βλ. πχ την έκδοση «St. John of Kronstadt, in Fomin», σελ. 137-141, από το «Orthodox Russia», № 20 (517) στα Ρωσικά, μεταφρασμένο στον V. Moss, «The Imperishable Word», Old Woking, Gresham Press, 1980.

[10] Από το «The Vision of John of Kronstadt», «Orthodox Rus», № 20, 15/28-Οκτ-1952, ως άνω.

[11] Bishop Theophan, Tolkovanie na Vtoroe Poslanie sv. Apostola Pavla k Soluniam, 2.3-5.

[12] Βλ. «Στάρετς Λαυρέντιος» στον «Επίτομο».

[13] Βλ. Ι. Κορναράκη, Ταρσώ η δια Χριστόν σαλή, 2003, σελ. 134.

[14] Βλ. «Προφητείες», Αββά Μωϋσέως του Αιθίοπος, περί των Μοναχών της εσχάτης γενεάς.

[15] http://www.interfax-religion.com/?act=news&div=1914

[16] «παρέδωκέ σε Κύριος σήμερον εἰς χεῖράς μου καὶ οὐκ ἠθέλησα ἐπενεγκεῖν χεῖρα μου ἐπὶ χριστὸν Κυρίου». (Α΄ Βασιλ. Κστ-23)

[17] Βίος και μαρτύριον της Ρωσσικής Τσαρικής οικογενείας – Έκδοση Ορθοδόξου Κυψέλης, σελ. 31.

[18] http://www.rferl.org/featuresarticle/2006/11/03AC02A4-6E3A-481B-8932-FAFD4C13ABAB.html

[19] Ματθ. Κδ-7.

[20] Ματθ. Κδ-8.

[21] Αποκ. Στ-5.

[22] Αποκ. Στ-6.

[23] Αποκ. Στ-8.

[24] Βλ. «Στάρετς Σαμψών», Β΄ έκδοση, Ι. Μ. Νικοπόλεως 1991, σελ. 88.

[25] Βλ. προφητείες από την Αγία Ματρώνα στον Επίτομο

[26] Είναι φοβερός ο λόγος του γ. Λαυρεντίου: «Και στις έσχατες μέρες η Κόλαση θα γεμίσει από νέους»! Δείτε περισσότερα στον «Επίτομο» υπό ΛΜΔ.

[27] Λουκάς Ι-18.

[28] Ησαΐας Ιδ-12.

[29] «Πνευματική αφύπνιση», Σουρωτή 1999, σελ. 176.

[30] «Τίς ούν έστιν ο κατέχων έως άρτι, αλλ’ ή τό τέταρτον θηρίον (δηλαδή ρωμαϊκή αυτοκρατορία), ού μετατεθέντος καί έκ μέσου γενομένου ελεύσεται ο πλάνος»; Αγίου Ιππολύτου εις τον Δανιήλ.

[31] 2α προς Θεσσαλονικείς Β΄ 6-8.

[32] «Ζητείσειεν άν τις πρώτον εικότως, τί ποτέ έστι, τό κατέχον, καί μετά ταύτα μαθείν, τί δήποτε ασαφώς ούτως αυτό τίθησιν ο Παύλος. Τί δήποτ’ ούν έστι τό κατέχον αποκαλυφθήναι αυτόν, τουτέστι, τό κωλύον; Οι μέν τού Πνεύματος τήν χάριν φασίν, οι δέ τήν Ρωμαϊκήν αρχήν· οίς έγωγε μάλιστα τίθεμαι. Διά τί; Ότι ει τό πνεύμα εβούλετο ειπείν, ουκ άν είπεν ασαφώς, αλλά φανερώς, ότι καί νύν αυτόν κατέχει η του Πνεύματος χάρις, τουτέστι, τά χαρίσματα. Άλλως δέ έδει ήδη παραγενέσθαι, εί γε έμελλε τών χαρισμάτων εκλειπόντων παραγένεσθαι· καί γάρ πάλαι εκλέλοιπεν. Επειδή δέ περί της Ρωμαϊκής Αρχής τούτο φησιν, εικότως ηνίξατο καί τέως φησί συνεσκιασμένως· ουδέ γάρ εβούλετο περιττάς έχθρας αναδέχεσθαι καί ανονήτους κινδύνους». (Αγίου Ι. Χρυσοστόμου, Υπόμνημα εις την προς Θεσ. 2α επιστολήν. PG 62).

[33] Βλ. για τον Όσιο Δανιήλ περισσότερα στις «Προφητείες» υπό Λ.Μ.Δ.

[34] Από μερικούς εξηγείται ως άμεσα, απλά όμως το βάρος φαίνεται να δίνεται στο σύντομο της κατάστασης
αυτής.

[35] Τhe Orthodox Word, 1969.

[36] Βλ. περισσότερα στον «Επίτομο» υπό Λ.Μ.Δ. See more in the “Epitome” by L.M.D.

[37] Δανιήλ, Ζ΄-25 : «…ἕως καιροῦ καὶ καιρῶν καὶ ἥμισυ καιροῦ».

[38] «Καὶ ἀπὸ καιροῦ παραλλάξεως τοῦ ἐνδελεχισμοῦ καὶ τοῦ δοθῆναι βδέλυγμα ἐρημώσεως ἡμέραι χίλιαι διακόσιαι ἐνενήκοντα (1290). μακάριος ὁ ὑπομένων καὶ φθάσας εἰς ἡμέρας χιλίας τριακοσίας τριάκοντα πέντε (1335). (Δανιήλ, Ιβ΄11-12).

Πηγή: imdleo.gr, Αβέρωφ

"Εἶναι μεγάλη ὑπόθεση ὁ σωστὸς δάσκαλος, ἰδίως στὶς μέρες μας! Τὰ παιδιὰ εἶναι ἄγραφες κασέτες ἢ θὰ γεμίσουν βρώμικα τραγούδια ἢ βυζαντινὴ μουσική. Τὸ ἔργο τοῦ δασκάλου εἶναι ἱερό. Ἔχει μεγάλη εὐθύνη καί, ἂν προσέξη, μπορεῖ νὰ πάρη μεγάλο μισθὸ ἀπὸ τὸν Θεό. Νὰ φροντίζη νὰ διδάσκη στὰ παιδιὰ τὸν φόβο τοῦ Θεοῦ. Πρέπει νὰ βροῦν τρόπο οἱ ἐκπαιδευτικοὶ νὰ περνᾶνε κάποια μηνύματα στὰ παιδιὰ γιὰ τὸν Θεὸ καὶ γιὰ τὴν Πατρίδα. Ἃς σπείρουν αὐτοὶ τὸν σπόρο, καὶ ἃς μὴν τὸν δοῦν νὰ βλαστάνη. Τίποτε δὲν πάει χαμένο κάποια στιγμὴ θὰ πιάση τόπο.

Καὶ πάντα μὲ τὸ καλό, μὲ ἐπιείκεια, μὲ ἀγάπη νὰ φέρωνται στὰ παιδιά. Νὰ προσπαθοῦν νὰ ξυπνᾶνε τὸ φιλότιμό τους. Τὸ παιδὶ θέλει ἀγάπη, ζεστασιά. Πολλὰ παιδιὰ τὴν στεροῦνται τελείως στὸ σπίτι. Ἂν οἱ δάσκαλοι ἀγαπήσουν τὰ παιδιά, θὰ τοὺς ἀγαπήσουν καὶ ἐκεῖνα, καὶ τότε θὰ κάνουν πιὸ εὔκολά το ἔργο τους. Ἐμᾶς ὁ δάσκαλος μὲ τὴν βέργα μᾶς χτυποῦσε, ὅταν ἔβλεπε ἀταξία, ἀλλὰ ἀγαποῦσε τὰ παιδιὰ καὶ τὰ παιδιὰ τὸν ἀγαποῦσαν. Δὲν εἶχε δικά του παιδιὰ καὶ τὰ ἀγαποῦσε τὰ παιδιὰ πολύ. Γι’ αὐτὸ λέω ὅτι καλοὶ εἶναι οἱ γονεῖς ποὺ γεννοῦν πολλὰ παιδιὰ καὶ γίνονται πολύτεκνοι, ἀλλὰ καλύτεροι εἶναι οἱ σωστοὶ ἐκπαιδευτικοὶ ποὺ ἀναγεννοῦν τοῦ κόσμου τὰ παιδιὰ καὶ γίνονται ὑπερ-ὑπερ-πολύτεκνοι! Δίνουν ἀναγεννημένους ἀνθρώπους στὴν κοινωνία, καὶ ἔτσι γίνεται καλύτερη".

Πηγή: Ῥωμαίϊκο Ὁδοιπορικό

Γέροντας Ἰάκωβος Τσαλίκης: «Ξέρεις, δὲν πῆγα μόνο γιὰ σένα, ἔχω πολλοὺς ἀσθενεῖς. Ἀλλά, παρακάλεσα καὶ γιὰ τὴν Κύπρο μας νὰ ἐλευθερωθεῖ. καὶ ἐσένα θὰ σὲ ἀξιώσει ὁ Θεὸς νὰ τὸ δεῖς».

Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὴν ὁμιλία ποὺ ἔδωσε ὁ Μητροπολίτης Μόρφου Νεόφυτος, μέσα ἀπὸ τὴν ὁποία σκιαγράφησε τὴν προσωπικότητα καὶ τὴν ἁγιότητα τοῦ Γέροντος Ἰακώβου, ὅπως ὁ ἴδιος Τὸν Ἔζησε. Ἡ ὁμιλία πραγματοποιήθηκε στὴν αἴθουσα τῆς Ἐνορίας Ἀποστόλου Βαρνάβα καὶ Μακαρίου Δασούπολης σὲ ἐκδήλωση ποὺ διοργανώθηκε ἀπὸ τὴν Ἐνορία Ἀποστόλου Ἀνδρέα Συνοικισμοῦ ΣΤΡΟΒΟΛΟΣ 3 Λευκωσίας Κύπρου στὶς 11 Φεβρουαρίου 2017.

Πηγή: Ῥωμαίϊκο Ὁδοιπορικό

Η ΕΛΜΕ Χανίων χαιρετίζει τις αποφάσεις των συναδέλφων σε όσα σχολεία έχουν πάρει αποφάσεις με πρακτικά, δηλώνοντας την πρόθεσή τους να μην υλοποιήσουν το περιεχόμενο των εγκυκλίων του υπουργείου για θεματική εβδομάδα, δημιουργικές εργασίες και μαθητεία.

Παρά τις συντονισμένες προσπάθειες του υπουργού και των σχολικών συμβούλων να μας πείσουν για την επιστημονική και μαθησιακή αξία αυτών των επιλογών, οι συνάδελφοι αντιλαμβάνονται τους πραγματικούς στόχους.

Άλλωστε, οι δηλώσεις του υπουργού στη βουλή, όπου συνέδεσε την οποιαδήποτε αλλαγή στο σύστημα πρόσβασης στα ΑΕΙ με την αξιολόγηση εκπαιδευτικών και σχολικών μονάδων, δεν αφήνει περιθώρια αμφιβολιών.

Τα Χανιά δεν είναι η εξαίρεση! Δεκάδες ΕΛΜΕ πανελλαδικά  έχουν πάρει αντίστοιχες αποφάσεις και τα σχολεία το ένα μετά το άλλο αρνούνται να υλοποιήσουν τις εγκυκλίους. Αυτός ήταν και ο λόγος που ο Γαβρόγλου αναγκάστηκε να μιλήσει για μια ακόμα φορά για υποχρεωτικότητα.

Υπενθυμίζουμε, όμως, ότι το ίδιο «υποχρεωτική» παρουσιαζόταν και η αξιολόγηση από τις προηγούμενες ηγεσίες του υπουργείου, αλλά το εκπαιδευτικό κίνημα μπλόκαρε και κατάργησε στην πράξη την όποια «υποχρεωτικότητα». Τέλος, το ίδιο «επιστημονική» παρουσιαζόταν και η «τράπεζα θεμάτων» πριν λίγα χρόνια, ώσπου να αποδειχθεί στην πράξη ότι ο μόνος στόχος της ήταν να μειώσει τους μαθητές που φοιτούσαν στα ΓΕΛ.

Η ΕΛΜΕ Χανίων, καλύπτοντας πολιτικά, νομικά και συνδικαλιστικά τους συλλόγους,  χαιρετίζει τις αποφάσεις για μη υλοποίηση της θεματικής εβδομάδας με πρακτικό στα εξής σχολεία του νομού:

1) 1ο Γυμνάσιο Χανίων
2) 4ο Γυμνάσιο Χανίων
3) 5ο Γυμνάσιο Χανίων
4) 7ο  Γυμνάσιο Χανίων
5) 1ο Γυμνάσιο Ελευθερίου Βενιζέλου
6) Γυμνάσιο Νέας Κυδωνίας

Καθώς και τις αποφάσεις για μη υλοποίηση της εγκυκλίου για τις Δημιουργικές Εργασίες με πρακτικό στα εξής ΓΕΛ:

1)    ΓΕΛ Κισσάμου
2)    ΓΕΛ Παλαιόχωρας
3)    2ο ΓΕΛ Χανίων
4)    3ο ΓΕΛ Χανίων
5)    4ο ΓΕΛ Χανίων
6)    ΓΕΛ Κολυμβαρίου
7)    ΓΕΛ Σούδας

Και καλεί:

1)    τους συλλόγους που ήδη έχουν πάρει αποφάσεις να στείλουν, ει δυνατόν, τα πρακτικά τους στο mail της ΕΛΜΕ (elmechanion@gmail.com )

2)    όσους συλλόγους έχουν πάρει αντίστοιχες αποφάσεις και δεν έχει ενημερωθεί η ΕΛΜΕ, να στείλουν ενημερωτικό στο mail της ΕΛΜΕ, ώστε να ανανεώνεται η λίστα των σχολείων και

3)    όσους συλλόγους δεν έχουν πάρει απόφαση, να συνεδριάσουν και να δηλώσουν την αντίθεσή τους στην νέα προσπάθεια του υπουργείου να διαλύσει το δημόσιο σχολείο. 

ΓΙΑ ΤΟ ΔΣ
              Ο Πρόεδρος                    Η  Γ. Γραμματέας            
Β. Λιόντος                              Δ. Κιντή   

Πηγή: esos.gr

Ο Ορχάν Μπουρσαλί, αρθρογράφος της εφημερίδας Cumhuriyet, που είναι από τα κάστρα του κεμαλισμού, δημοσίευσε χθες ένα άρθρο που έχει ιδιαίτερη σημασία και πρέπει να διαβαστεί, γιατί περιγράφει τη διολίσθηση της Τουρκίας από την Ευρώπη προς τη Μέση Ανατολή.

«Η Τουρκία στην κατηγορία των χωρών που είναι προς διαμελισμό»

Τα μικρά σημάδια είναι που προμηνύουν τις άσχημες εξελίξεις. Δεν ξαφνιάστηκα όταν το διάβασα, θεώρησα ότι είναι η φυσική εξέλιξη όσων ζήσαμε, όμως ομολογώ ότι σκιάχτηκα λίγο όταν το διάβαζα.

Η Τουρκία ήταν μια χώρα που για το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών παραδοσιακά ανήκε και παρακολουθούνταν από το «Γραφείο των χωρών της Ευρώπης» ενώ τώρα μεταφέρεται στο «Γραφείο των χωρών της Μέσης Ανατολής». Στο Συμβούλιο Ασφαλείας του Λευκού Οίκου επί διακυβέρνησης Ομπάμα αυτό ήταν κάτι που ζητήθηκε, και τώρα επί Τραμπ πραγματοποιείται!

Αν δούμε το όλο θέμα με την ιμπεριαλιστική του διάσταση, μια υπερδύναμη κάθεται μπροστά στον παγκόσμιο χάρτη και χαράσσει τη μοίρα των χωρών σαν να παίζει με παζλ.  Ο παγκόσμιος κυρίαρχος αποφασίζει βάσει δικών του συμφερόντων το πού πρέπει να βρίσκονται κάποιοι, και βάσει ποιων γεγονότων πρέπει να αξιολογηθούν.

Η χώρα αλλάζει κατηγορία με ιλιγγιώδεις ρυθμούς

Αυτό είναι κάτι που δεν το ξέραμε; Φυσικά και όχι. Η Τουρκία είναι μια χώρα του ΝΑΤΟ, στην άκρη της Δυτικής Συμμαχίας. Χρησιμοποιήθηκε πάντα ως ακριτική χώρα η οποία θα διαλυθεί σε μια επίθεση κατά της Ρωσίας, και με την οποία η Δύση θα κερδίσει χρόνο.

Τώρα οι συνθήκες έχουν αλλάξει και υποβιβαστήκαμε σε μια χώρα που ανήκει στη Μέση Ανατολή, τα σύνορα της οποίας αναδιαμορφώνονται.  Έτσι είναι αυτά. Αν βρίσκεσαι κάτω από μια κυβέρνηση δωσίλογων και αδύναμων, μια κυβέρνηση που δεν μπορεί να σταθεί στα πόδια της και δεν ξέρει ποτέ τη θέση και τους περιορισμούς της, αυτά συμβαίνουν στη χώρα σου! Αλλάζουν  οι προτεραιότητες των ισχυρών. Κάποτε ήσουν η χαϊδεμένη τους χώρα, ενώ τώρα άλλαξες κατηγορία και έπεσες, και μάλιστα πολύ.

Ας πούμε, μπορείς να ξεκινήσεις από το «δεν σε θεωρούν κομμάτι της Ευρώπης». Σε αυτήν την περίπτωση κι εσύ λες ότι «Καθώς σχεδιάζονται ξανά οι χάρτες στη Μέση Ανατολή, θα συμμετέχεις και εσύ».

Ένα λεπτό, όμως, να το δούμε λίγο αυτό, γιατί το να σε πάνε στο Γραφείο της Μέσης Ανατολής, σημαίνει αυτό το πράγμα: Διαμελίστηκε το Ιράκ; Ναι, σε τρία τμήματα. Σχηματικά φαίνεται να είναι ενιαίο, για την ώρα, όμως στην πράξη έχει τριχοτομηθεί. Διαμελίστηκε η Συρία; Ναι, αλλά υπάρχει το πρότζεκτ της Ρωσίας για ενιαία Συρία. Οι ΗΠΑ θέλουν οπωσδήποτε να τη χωρίσουν σε τρία τμήματα. σουνίτες, σιίτες του Άσαντ και Κούρδοι.

Ο Μπαρζανί πιέζει ήδη. Όμως το πρόβλημα του Πενταγώνου και του Λευκού Οίκου δεν είναι ο Μπαρζανί, αλλά η επισημοποίηση ενός κουρδικού μορφώματος στη Συρία. Δικαιολογίες του στιλ «Πολεμάνε άψογα κατά του ΙΚ» είναι ένα πολιτικό ψέμα που καλύπτει τον τελικό σκοπό. Φυσικά και πολεμάνε, αλλά δεν είναι αυτό το θέμα. Μόλις είπε η Τουρκία «άφησε τους Κούρδους, θα πολεμήσω εγώ εναντίον του ΙΚ», φυλακίστηκε στην αλ Μπαμπ!

Η ΝΑ Τουρκία τμήμα του Σχεδίου της Ευρύτερης Μέσης Ανατολής

Άλλη μια οπτική γωνία: Να αποδυναμωθεί η Ρωσία στη Μέση Ανατολή, και ειδικά στη Συρία. Η Ρωσία θα στριμωχτεί σε μια στενή λωρίδα γης, μαζί με τον Άσαντ. Όσο πιο μικρή η διαμελισμένη περιοχή και όσο πιο πολλά τα κράτη που θα δημιουργηθούν, τόσο περισσότερη η κυριαρχία των ΗΠΑ σε όλους. Και το παιχνίδι είναι να τους βάλεις όλους αυτούς να πολεμάνε μεταξύ τους.

Σχέδιο της Ευρύτερης Μέσης Ανατολής είναι το άλλο όνομα αυτού του πρότζεκτ. Αλλά οι δικοί μας το θεώρησαν ως ένα «πρότζεκτ πολιτισμού». Αφού ήμασταν ηγέτες του κόσμου [σ.σ.: εννοεί τον Ερντογάν, που αυτοπαρουσιαζόταν ως ηγέτης παγκόσμιας εμβέλειας]. Με αυτήν τη μετατόπιση τώρα η Τουρκία εντάσσεται πλήρως στο Μεγάλο Σχέδιο για τη Μέση Ανατολή.

Η απαγόρευση του Τραμπ να παίρνουν μαζί τους στα αεροπλάνα μεγάλες ηλεκτρονικές συσκευές και από το αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης σε πτήσεις προς τις ΗΠΑ, είναι ένα κομμάτι της μετατόπισής μας από την Ευρώπη στη Μέση Ανατολή. Ως παράπλευρη συνέπεια, οι Τουρκικές Αερογραμμές θα χάσουν άλλα 1-2 δισ. δολάρια, ενώ ήδη καταγράφουν ζημιές 6,5 δισ. τουρκικές λίρες. Αυτή η εξέλιξη στην ουσία συνιστά την καταστροφή της εταιρείας! Είναι ένα άλλο ένα πλήγμα από εκεί που δεν το περιμέναμε!

Το τελευταίο πλήγμα θα είναι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος;

Με όλα όσα κάνουν οι κυβερνώντες την Τουρκία, την φέρνουν ολοένα και πιο κοντά σε αυτήν τη δυσοίωνη μοίρα. Ο Ερντογάν και η κυβέρνησή του δεν έχουν κανέναν φίλο στη διεθνή σκηνή. Μηδέν. Η χώρα στριμώχτηκε σε έναν κλοιό. Το σχέδιο για τη δικτατορία της προεδρίας [σ.σ.: Προεδρική Δημοκρατία] το μόνο που θα κάνει είναι να βοηθήσει στο διαμελισμό της χώρας. Αποκοπήκαμε εντελώς από την Ευρώπη. Το PKK έχει ήδη μεγάλη στήριξη από την Ευρώπη. Οι τωρινές δικαιολογίες των Ευρωπαίων είναι: «Η Τουρκία είναι μια χώρα όπου υπάρχει δικτατορία, δεν υπάρχει ελευθερία του Τύπου, δεν υπάρχει ανεξάρτητη Δικαιοσύνη, οι ανθρώπινες ελευθερίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα καταπατούνται. Τι ακριβώς θα υπερασπιστείτε σε αυτή τη χώρα; Πέταξέ την έξω από την Ευρώπη, δώσε της μια στο κεφάλι να σωθείς».

Με το «Ναι» στο δημοψήφισμα, θα παρασυρθούμε σε αυτήν ακριβώς την παγίδα. Η δικτατορική προεδρία από τη μια σε κάνει να σκύβεις το κεφάλι, μη έχοντας άλλη επιλογή, και από την άλλη, επειδή θα ισοπεδωθούν όλες οι ευρωπαϊκές αξίες, θα είναι πιο εύκολο να σε κάνουν να γονατίσεις.

Υπάρχει κάποιος να το εξηγήσει αυτό στον κόσμο;

Πηγή: Pontos-News

Το κεντρικό πρόβλημα του Νέου Προγράμματος Σπουδών στα Θρησκευτικά Δημοτικού και Γυμνασίου, 2016 (ΠΣ2016) είναι ότι απορρίπτει, ως μονοφωνικό1, τον Ορθόδοξο προσανατολισμό του μαθήματος που διδάσκεται στους Ορθόδοξους μαθητές και ταυτίζεται με τη διδασκαλία και τους σκοπούς ενός πολυθρησκειακού συνονθυλεύματος που αποτελείται από την Ορθοδοξία, δύο χριστιανικές ομολογίες και έξι θρησκείες. Αυτό το μόρφωμα που προκύπτει διδάσκεται σε μικρούς και ανήλικους μαθητές, και ενώ κατ’ ουσίαν απορρίπτει την Ορθόδοξη πίστη εμφανίζεται «κατ’ επίφασιν» ότι την αναδεικνύει.

Προς

Τον Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμο, Πρόεδρο και άπαντες τους Ιεράρχες της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος.

Θέμα: Οι θέσεις της Πανελλήνιας Ένωσης Θεολόγων(ΠΕΘ) για το νέο Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος των Θρησκευτικών*

***

ΠΕΘ: ΕΙΜΑΣΤΕ ΑΝΤΙΘΕΤΟΙ ΜΕ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ 2016

ΣΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ - ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ (ΦΕΚ-Β-2920-13.9.2016)

Το κεντρικό πρόβλημα:

Η πολυθρησκειακή συγκρητισμική δομή και λειτουργία του νέου(13.9.2016), Προγράμματος Σπουδών του μαθήματος των Θρησκευτικών

Το κεντρικό πρόβλημα του Νέου Προγράμματος Σπουδών στα Θρησκευτικά Δημοτικού και Γυμνασίου, 2016 (ΠΣ2016) είναι ότι απορρίπτει, ως μονοφωνικό1, τον Ορθόδοξο προσανατολισμό του μαθήματος που διδάσκεται στους Ορθόδοξους μαθητές και ταυτίζεται με τη διδασκαλία και τους σκοπούς ενός πολυθρησκειακού συνονθυλεύματος που αποτελείται από την Ορθοδοξία, δύο χριστιανικές ομολογίες και έξι θρησκείες. Αυτό το μόρφωμα που προκύπτει διδάσκεται σε μικρούς και ανήλικους μαθητές, και ενώ κατ’ ουσίαν απορρίπτει την Ορθόδοξη πίστη εμφανίζεται «κατ’ επίφασιν» ότι την αναδεικνύει.

Συγκεκριμένα, το ΠΣ2016 παραθέτει αυθαίρετα και συνεξετάζει ταυτόχρονα στις επιμέρους θεματικές ενότητες, θρησκειακές έννοιες και χαρακτηριστικά, ως να είναι ταυτόσημα , από τον Χριστιανισμό, τον Ιουδαϊσμό, το Ισλάμ, τον Ινδουισμό, το Βουδισμό2, τον Ταοϊσμό και τον Κομφουκιανισμό3, και απευθύνεται σε μαθητές από την Γ΄ τάξη του Δημοτικού σχολείου μέχρι την Γ΄ τάξη του Γυμνασίου. Ο συμφυρμός στοιχείων από ετερόκλητους θεολογικούς χώρους δεν είναι επιστημονικά δόκιμος, διότι δεν εξυπηρετεί τη συστηματική επεξεργασία και ανάλυση των θεμάτων καθώς και τη διδακτική τους μεθοδικότητα. Μια τέτοια πολτοποίηση διαφορετικών και ποικίλων επιστημονικών περιοχών αποδεικνύει την μη επιστημονική πληρότητα της διδασκαλίας τους. Γι΄ αυτό άλλωστε τα Πανεπιστημιακά Τμήματα των Θεολογικών Σχολών Αθηνών και Θεσσαλονίκης(τα Προγράμματα των οποίων επισυνάπτονται), όλα τα θεολογικά γνωστικά τους αντικείμενα και εκείνα των μαθημάτων της θρησκειολογίας και της ιστορίας των θρησκειών τα ερευνούν και τα εξετάζουν με επιστημονικό τρόπο, ξεχωριστά το κάθε ένα και όχι αναμεμειγμένα μεταξύ τους, όπως το επιχειρεί το νέο ΠΣ2016.

Η πολυθρησκειακή μείξη γεννά τα επιμέρους θεολογικά - συγκρητισμικά και παιδαγωγικά προβλήματα του ΠΣ2016, τα οποία με τη σειρά τους αποδομούν το περιεχόμενο της Ορθόδοξης πίστης των ανήλικων μαθητών. Εκείνοι, λόγω ηλικίας και χωρίς να γνωρίζουν επαρκώς τη δική τους πίστη, αδυνατούν να διακρίνουν τον θρησκευτικό συμφυρμό, οπότε χωρίς αντιστάσεις οδηγούνται άκριτα στο να τον αποδεχτούν. Έτσι, προφανώς, προκύπτει το πρόβλημα του «προσηλυτισμού» των ανήλικων Ορθόδοξων μαθητών σε άλλους πνευματικούς δρόμους. 

Αυτή τη μετάλλαξη του Ορθόδοξου μαθήματος σε πολυθρησκειακό συγκρητισμικό μόρφωμα, ενώ είναι αντίθετη προς το Σύνταγμα, τους νόμους της Ελληνικής Πολιτείας για την Παιδεία, τις αποφάσεις του ΣτΕ, τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και τη Συνθήκη της Ρώμης, οι συντάκτες του ΠΣ2016, επιχειρώντας να αποκτήσει νομικό έρεισμα, την εμφανίζουν ότι υπηρετεί τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις πανανθρώπινες αξίες. Πρόκειται για τέχνασμα, διότι η συγκρητισμική μίξη ετερόκλητων θρησκειακών χώρων αποκαλύπτει έλλειψη σεβασμού τόσο προς τις θρησκείες - διότι δε σέβεται τον οικείο χώρο με τα χαρακτηριστικά του και προχωρεί στη μίξη και στην ομογενοποίησή τους - όσο και προς τους μαθητές, στους οποίους στερεί το δικαίωμα να διδάσκονται την ορθόδοξη πίστη των γονέων τους -όπως υποστηρίζεται και από το διεθνές δίκαιο, το οποίο αναγνωρίζει και έχει υιοθετήσει η ελληνική Πολιτεία- και όχι αλλοιωμένη με επιμείξεις στοιχείων από άλλες θρησκείες.

Τον παράνομο ρόλο του πολυθρησκειακού ΠΣ2016 οι συντάκτες του προσπαθούν να τον συγκαλύψουν με την καλλιέργεια εντυπώσεων, από την προσθήκη ορθόδοξων πληροφοριών στις θεματικές ενότητες του ΠΣ2016, με σκοπό να αναδείξουν ότι αυτό δεν αντιτίθεται στην πίστη της Ορθόδοξης Εκκλησίας, που είναι φυσικά η πίστη των Ορθόδοξων μαθητών, προς τους οποίους αυτό απευθύνεται. Αυτές όμως οι εσωτερικές μεταβολές «επί το ορθοδοξότερον» είναι άνευ σημασίας, διότι, όπως θα καταδειχτεί εν συνεχεία, το ΠΣ2016, μεθοδικά, καταστρέφει στις ψυχές των μικρών μαθητών την Ορθόδοξη διδασκαλία, ακριβώς λόγω του πολυθρησκειακού συμφυρμού τον οποίο καλλιεργεί. Επομένως, το πρόβλημα δεν είναι η ποσοτική υπεροχή των χριστιανικών πληροφοριών, αλλά ο σεβασμός της ταυτότητάς τους, η οποία χάνεται ή μεταλλάσσεται με την πολυθρησκειακή διδασκαλία. Εξ αρχής επισημαίνουμε ότι όλα τα προβλήματα που παρουσιάζονται στο ΠΣ2016 είναι αποτέλεσμα αυτής της πολυθρησκειακής μείξης την οποία υπηρετεί.

Η Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων διαφωνεί απόλυτα με τον πολυθρησκειακό χαρακτήρα του ΠΣ2016 και με την αλλοίωση της αλήθειας που αυτό κατεργάζεται. Γι’ αυτό καταφεύγει στην κρίση της Δικαιοσύνης. Λόγω συντομίας, θα μπορούσε κανείς να αναφερθεί συνοπτικά στα πρωτεύοντα μόνο προβλήματα που έχουν ανακύψει εξαιτίας της συγκρητισμικής πολυθρησκευτικής μείξης και λογικής που διέπει το ΠΣ2016, ώστε να αποκαλυφθούν, αφενός οι τρόποι με τους οποίους γίνεται αυτή η συστηματική αλλοίωση της Ορθόδοξης διδασκαλίας στους μικρούς και ανήλικους μαθητές, και, αφετέρου, η αντίθεση της πολυθρησκειακής διδασκαλίας με τα δόγματα της Ορθόδοξης Εκκλησίας και με τη συνείδηση των Ορθόδοξων Θεολόγων που θα κληθούν να την διδάξουν.

Α. Θεολογικά Προβλήματα

1. Ποιος είναι ο Θεός : Το ΠΣ2016 δημιουργεί σύγχυση στους μικρούς μαθητές για το ποιος είναι ο Θεός που υπάρχει και σώζει τον άνθρωπο καθώς και ποια είναι η αληθινή κοινωνία μαζί Του. Ενδεικτικό παράδειγμα: Οι μαθητές στην Γ΄ τάξη του Δημοτικού, στη θεματική ενότητα (ΘΕ)«4. Χριστούγεννα: Ο Θεός γίνεται άνθρωπος»4, μαθαίνουν ότι ο Θεός που γίνεται άνθρωπος είναι ο Χριστός και αυτή η διδασκαλία συμφωνεί με εκείνην της Καινής Διαθήκης. Όμως, στη ΘΕ «2. Θρησκευτικές γιορτές: μέρες γεμάτες χαρά και σημασίες»5 το ΠΣ2016 αναφέρει: «Αναγνωρίζοντας τα σύμβολα του Θεού» εννοώντας τον Χριστό, λίγες γραμμές πιο κάτω αναφέρεται στα σύμβολα του Θεού «από τις άλλες θρησκείες», και εννοεί τα θρησηκευτικά σύμβολα που ισχύουν στους Εβραίους, τους Μουσουλμάνους, τους Ινδουιστές, τους Βουδιστές και του Ταοϊστές, ως να είναι ο ίδιος Θεός με Εκείνον των Ορθοδόξων. Τέλος, επικεντρώνεται στο «όνομα του Θεού των Μουσουλμάνων και των Εβραίων» ως να είναι το ίδιο πρόσωπο. Είναι προφανής η σύγχυση που εσκεμμένα δημιουργείται στους μαθητές της Γ΄ Δημοτικού με την έντεχνη αναφορά σε έναν Θεό, ως να είναι ο ίδιος σε όλες τις πίστεις.

Τέτοια παραδείγματα σύγχυσης υπάρχουν διάσπαρτα σε όλο το ΠΣ2016, εξαιτίας της παράλληλης παράθεσης εννοιών ετερόκλητων θρησκειακών χώρων. Για παράδειγμα, στη ΘΕ 5., ενώ το θέμα αφορά στις «Μονοθεϊστικές θρησκείες: Ιουδαϊσμό και Ισλάμ» το ΠΣ2016 ζητά από τους μαθητές δύο project στα οποία εξισώνει εσφαλμένα -αλλά μάλλον εσκεμμένα, με στόχο την ισοπέδωση- τον Χριστιανισμό με τις «μονοθεϊστικές» και «αβρααμικές» θρησκείες, το Ισλάμ και τον Ιουδαϊσμό6. Στη δε Θ.Ε. «1. Μπορούν οι άνθρωποι να εικονίζουν τον Θεό;» εξετάζεται η απεικόνιση του Θεού στο Χριστιανισμό, στον Ιουδαϊσμό, το Ισλάμ και τις Ανατολικές θρησκείες. Όλοι οι θρησκειακοί χώροι ονομάζονται «θρησκευτικές παραδόσεις» και ο Θεός παρουσιάζεται ως ο ίδιος και κοινός για όλες7. Οι ανωτέρω θεωρήσεις είναι εσφαλμένες και δημιουργούν σύγχυση στους μαθητές, ενώ τους οδηγούν στο συγκρητισμό.

2. Ο Ιησούς Χριστός : Το ΠΣ2016 συσκοτίζει περίτεχνα την αντίληψη των μικρών μαθητών για τον Ιησού Χριστό. Ενδεικτικό παράδειγμα: Στη ΘΕ«1. Μαθητές και δάσκαλοι» το ΠΣ2016 ενώ αναφέρει, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Καινής Διαθήκης για τον Χριστό, «Ο Θεάνθρωπος ως διδάσκαλος, συνοδοιπόρος και οδηγός» και επισημαίνει θέματα «Από την Επί του Όρους Ομιλία» και από τις Παραβολές, αμέσως μετά, κάνει λόγο για τα «Αποφθέγματα διδασκάλων από τις θρησκείες του κόσμου» και συγκεκριμένα, του Βούδα, του Λάο Τσε και του Μωάμεθ. Τοποθετεί δηλαδή στην ίδια κατηγορία τον Θεάνθρωπο και εκ νεκρών Αναστάντα Χριστό και τη σωτήρια διδασκαλία του με κοινούς ανθρώπους που διέθεταν φιλοσοφική σκέψη ή απλώς συμβούλευαν τους συνανθρώπους τους και γι΄ αυτό ανακηρύχτηκαν ως Θεοί.

Η τοποθέτηση του μόνου Θεανθρώπου Χριστού και Σωτήρα του κόσμου και αληθινού Θεού στην ίδια κατηγορία με τους φιλοσόφους των θρησκειών δεν είναι τυχαία. Το Πρόγραμμα Σπουδών από το 2011 σκόπιμα επιμένει σ’ αυτή τη γραμμή8, παρ’ όλες τις αντιδράσεις, επειδή αυτή η «ισοτιμία» διευκολύνει το επόμενο βήμα, σύμφωνα με τη φιλοσοφία και το σχεδιασμό του: Να περάσει στους μαθητές την επιδιωκόμενη ισοτιμία των θρησκειών και κάθε κοσμικής άποψης. Το ΠΣ2016, με την υποτίμηση του Ιησού Χριστού, αφαιρεί από την ψυχή των χριστιανών μαθητών τα στηρίγματα και τους μοναδικούς λόγους πίστεως στον Χριστό, προσβάλλει τη συνείδηση των Θεολόγων που θα κληθούν να διδάξουν αυτό το (βλάσφημο) Πρόγραμμα και οπωσδήποτε έρχεται σε αντίθεση με τα δόγματα της Ορθόδοξης Εκκλησίας.

3. Η Αγία Γραφή: Στο ΠΣ2016, όπως και στα προηγούμενα Προγράμματα του 2014 και 2011, γίνεται αναφορά σε υπερβολικό αριθμό χωρίων και παραπομπών από την Καινή κυρίως Διαθήκη. Με το τέχνασμα της ποσοτικής αναφοράς, το ΠΣ2016, αφενός επιδιώκει να εμφανίζεται σύμφωνο με την πίστη της Ορθόδοξης Εκκλησίας και, αφετέρου, να δικαιολογεί ότι οι αναφορές του στις θρησκείες, σε σχέση με τις αγιογραφικές, είναι λιγότερες. Επισημαίνουμε πως το πρόβλημα δεν έγκειται στον αριθμό ή το ποσοστό των πληροφοριών, αλλά στην ομογενοποιημένη – ταυτόχρονη μείξη ετερόκλητων, από θεολογικής πλευράς, χαρακτηριστικών στοιχείων, μέσα στην οποία οι χριστιανικές πληροφορίες αποδυναμώνονται και, εν τέλει, χάνονται στη συνείδηση των παιδιών, διότι αυτό το συνονθύλευμα προσφέρεται σε μαθητές που δεν έχουν ακόμη τη γνώση και την κρίση να συγκρίνουν, να αξιολογήσουν και, τελικά, να διακρίνουν το σωστό από το λάθος, το ορθόδοξο από το μη ορθόδοξο.

Αναφορικά με την Αγία Γραφή, ο λόγος του Θεού Δημιουργού και Ζωοδότη του παντός τοποθετείται στην ίδια κατηγορία με «τα ιερά βιβλία των θρησκειών του κόσμου9, δηλαδή: Το Κοράνιο των μουσουλμάνων, την ΤΕ.ΝΑ.ΚΑ. των Εβραίων, τις Βέδες των Ινδουιστών, το Ταό-Τε-Κίνγκ του Λάο Τσε». Το ΠΣ2016, συνεπώς, τοποθετεί τα βιβλία των φιλοσόφων, των μύθων, των μαγικών επικλήσεων, των δεισιδαιμονιών που εγκλώβισαν στο φόβο και την αμαρτία εκατομμύρια ανθρώπων, στο ίδιο επίπεδο με την Αγία Γραφή, η οποία φωτίζει, απελευθερώνει, αγιάζει και αναφέρεται σε ιστορικά πρόσωπα και γεγονότα.

Αυτή η αντιστοίχιση και ισοπεδωτική εξίσωση ακυρώνει στη συνείδηση των μικρών μαθητών την πίστη της Ορθόδοξης Εκκλησίας για τη μοναδικότητα της Αγίας Γραφής, ως το βιβλίο της αποκεκαλυμμένης εν Χριστώ σωτηρίας, τους αποπροσανατολίζει και τους αποδυναμώνει την πίστη και τη διάθεσή τους να εφαρμόσουν τον λόγο και τις εντολές του Θεού, ενώ για την Ορθόδοξη Εκκλησία και την συνείδηση του Θεολόγου, που θα διδάξει αυτή την Ενότητα, αποτελεί βλασφημία.

4. Τα μυστήρια της Εκκλησίας : Το Βάπτισμα και το Χρίσμα των Ορθοδόξων τοποθετείται στην ίδια κατηγορία με τα μυστήρια των Ρωμαιοκαθολικών, τις τελετές των Προτεσταντών, και τις γιορτές των Εβραίων και των Μουσουλμάνων10.

5. Οι άγιοι : Στο ΠΣ2016 οι άγιοι ασκητές και μάρτυρες της Ορθόδοξης Εκκλησίας τοποθετούνται στην ίδια κατηγορία με τον «Βούδα, το φωτισμένο δάσκαλο», τον «Κομφούκιο, τον φιλόσοφο της Ανατολής, τον Λάο Τσε, τον γερο-διδάσκαλο, τον Μωάμεθ, τον απεσταλμένο του Αλλάχ, τον Ραβίνο Ελεάζαρ, τον Γκάντι, τον ηγέτη και κήρυκα της ειρήνης»11.

6. Η προσευχή : Το ΠΣ2016 αντιμετωπίζει το θέμα της προσευχής το ίδιο συγκρητισμικά. Στη ΘΕ «1. Όταν οι άνθρωποι προσεύχονται» αναφέρεται στην «Προσευχή στη Βίβλο» κάνει ιδιαίτερη μνεία στον Ιησού Χριστό, στην παραβολή του Τελώνη και Φαρισαίου και στην «Κυριακή Προσευχή». Αμέσως μετά, όμως, το ΠΣ2016 αναφέρει τις «Προσευχές άλλων θρησκευτικών παραδόσεων», δίνοντας έτσι στους μαθητές να εννοήσουν ότι ο Χριστιανισμός είναι μια από τις θρησκευτικές παραδόσεις του κόσμου και ότι ο Χριστός αντίστοιχα είναι ένας μεταξύ εκείνων που δίδαξαν την προσευχή ανά τον κόσμο, η δε Κυριακή Προσευχή είναι αντίστοιχη της πρώτη Σούρας του Κορανίου, της σούρας «Αλ-Φάτιχα», της «Σεμά» του Ιουδαϊσμού ή της Ινδιάνικης Προσευχής, τις οποίες ονομαστικά αναφέρει12.

Τη συγκρητισμική παρουσίαση του θέματος της προσευχής το ΠΣ2016 συμπληρώνει, μεταξύ άλλων, με την «Έρευνα: Τρόποι προσευχής των μονοθεϊστικών θρησκειών στους τόπους λατρείας του Θεού», όπου παρουσιάζεται συστηματικά ο Θεός εκάστης ως να είναι ένας κοινός Θεός, με στόχο να μαθαίνουν τα παιδιά ότι, τελικά, η διδασκαλία του Χριστιανισμού είναι ίδια, ισάξια ή παράλληλη με εκείνες των «μονοθεϊστικών θρησκειών». Επίσης, με την εργασία που τους ανατίθεται να κάνουν με το θέμα: «Οι μαθητές βρίσκουν από το διαδίκτυο και παρουσιάζουν στην τάξη χώρους προσευχής (τζαμιά, ναούς, βωμούς, παγόδες κ.ά.) και εικόνες ανθρώπων που προσεύχονται από όλο τον κόσμο, οι μαθητές καλούνται να εντάξουν όλους τους προσευχόμενους του κόσμου σε ένα κολλάζ με αντίστοιχες φωτογραφίες και σύμβολα, διδάσκοντάς τους στην ουσία ότι η προσευχή όλων απευθύνεται στον ίδιο Θεό και έχει το ίδιο θεολογικό περιεχόμενο.

Σύμφωνα όμως με την Ορθόδοξη διδασκαλία, ο αληθινός Θεός είναι ένας, αλλά δεν είναι «μόνος». Είναι η κοινωνία των προσώπων της Αγίας Τριάδος. Επομένως, δεν είναι δυνατόν να αποδεχτούμε τον Χριστιανισμό ως μία θρησκεία μεταξύ των μονοθεϊστικών θρησκειών. Ούτε βεβαίως είναι δυνατόν να γίνει αποδεκτό από την Ορθόδοξη Εκκλησία να εντάσσονται στη συνείδηση των μαθητών οι ναοί και η λατρεία που αφορούν τον αληθινό Θεό στην ίδια κατηγορία με τα τζαμιά, τις παγόδες -χώρους που περιλαμβάνουν π.χ. άψυχα όντα, όπως τον ναό των ποντικών, των φιδιών, της κίτρινης χελώνας και του λευκού αλόγου, της αιμοδιψούς Κάλι ή του Σίβα, τους ναούς με τις ταντρικές τελετές, τις κτηνοβασίες και τις αιματηρές θυσίες ανθρώπων και ζώων. Ούτε βεβαίως μπορεί να γίνει αποδεκτό να θεωρείται η «Κυριακή Προσευχή» ως προσευχή αντίστοιχη των θρησκειών – εκεί όπου συνυπάρχουν οι μαγικές επικλήσεις και πρακτικές προς τις δαιμονικές οντότητες – με κριτήριο ότι εξωτερικά φαίνονται και θεωρούνται ως «θεοί», «ναοί», «προσευχές». Πέρα από το ασύμβατο της ανάμειξης των ανωτέρω θρησκειακών χώρων, εννοιών και πρακτικών, επισημαίνεται ότι, ειδικά για το πνευματικό επίπεδο των παιδιών, ο κίνδυνος να οδηγηθούν στην απόλυτη σύγχυση είναι δεδομένος. Οι μικροί ορθόδοξοι μαθητές είναι ανάγκη να μαθαίνουν πρώτα το δικό τους αλφαβητάρι πίστεως για να μπορούν αργότερα, κυρίως στις Λυκειακές τάξεις, να γνωρίσουν και να προσεγγίσουν και τις θρησκείες, με ασφάλεια και με δυνατότητα σύγκρισης και αξιολόγησης -χωρίς τον κίνδυνο του θρησκευτικού συγκρητισμού, του σχετικισμού, της σύγχυσης και της αλλοτρίωσης.

7. Η Ορθόδοξη άσκηση (μοναστήρια, μετάνοια, νηστεία) : Στα πλαίσια του ανωτέρω πολυθρησκειακού συμφυρμού, στα νέα ΠΣ παρουσιάζεται ταυτόχρονα και παράλληλα, ως να είναι στοιχεία της ίδιας πνευματικής ζωής, το Άγιο Όρος, τα Μετέωρα, τη Μονή Παναγίας Σουμελά, τους Αγίου Τόπους (όπου υπάρχει ο Πανάγιος Τάφος και ο Γολγοθάς), το προσκύνημα στο Γάγγη ποταμό13 (όπου οι ινδουιστές κάνουν τις νίψεις και πετούν τα απανθρακωμένα πτώματα και τις νεκρές αγελάδες).

Όσον αφορά τη «Μετάνοια και συγχώρεση στη βιβλική εμπειρία, «το μυστήριο της Μετάνοιας» (Εξομολογήσεως) παρουσιάζεται από το ΠΣ2016 ως αντίστοιχο της γιόγκα και του διαλογισμού στον Ινδουισμό και στον Βουδισμό14.  

Β. Η εμπέδωση του συγκρητισμού στην πράξη

Πέραν της ανωτέρω θεωρητικής συγκρητισμικής διδασκαλίας, το ΠΣ2016 εμπεδώνει το συγκρητισμό με πρακτικές ασκήσεις, οδηγώντας μεθοδικά τους Ορθόδοξους μαθητές στην αμφισβήτηση και στη σταδιακή άρνηση ή αλλοίωση της Ορθόδοξης Πίστης για τη μοναδικότητα της εν Χριστώ Αποκαλύψεως και σωτηρίας. Πρόκειται για τακτική την οποία σταθερά ακολουθείται στο νέο ΠΣ, το οποίο επιμένει να προτείνει στους μαθητές συγκρητισμικές ασκήσεις και δραστηριότητες, επειδή αυτές, με διασκεδαστικό – ελκυστικό τρόπο, οδηγούν τους μαθητές στο να αποδεχτούν ευκολότερα τις πανθρησκειακές ιδέες του. Από τις τριάντα συγκρητισμικές ασκήσεις που είχαν εντοπιστεί στο ΠΣ2014 υπάρχουν οι είκοσι εννέα στο ΠΣ2016.

Οι προτεινόμενες συγκρητιστικές ασκήσεις – δραστηριότητες του ΠΣ2016:

1)   Οι μαθητές «βρίσκουν από το διαδίκτυο και παρουσιάζουν έθιμα και εικόνες θρησκευτικών γιορτών από όλο τον κόσμο»15.

2) «Κατασκευή πόστερ με τα σύμβολα των θρησκειών του κόσμου»16.

3)   «Οι μαθητές συλλέγουν σύμβολα από άλλες θρησκείες: ο τροχός της ζωής, Μάνταλα (Ινδουισμός), γιν και γιανγκ (Ταοϊσμός) κ.ά. Κάθε μαθητής επιλέγει ένα και το χρωματίζει όπως θέλει. Από το βάθος ακούγεται μουσική. Στη συνέχεια εκφράζουν γύρω από τα χρώματα που διάλεξαν, αισθήματα, σκέψεις κ.ά.»17.

4) «Συζητούν σε ομάδες για το τι θα ήθελαν να μάθουν για τους λατρευτικούς χώρους των τριών θρησκειών»18.

5) Τα μικρά παιδιά καλούνται, μεταξύ άλλων, να ερευνήσουν το θέμα «ο ρόλος των κληρικών, των ιμάμηδων, των ραβίνων και των πιστών στη διάρκεια της προσευχής στους τόπους λατρείας»19.

6) «Έρευνα: Τρόποι προσευχής των μονοθεϊστικών θρησκειών στους τόπους λατρείας του Θεού (στάση, χειρονομίες κ.ά.)»20.

7)    «Προβολή video με προσευχόμενους από όλο τον κόσμο: Έκφραση σκέψεων και συναισθημάτων»21.

8)   Οι μαθητές «βρίσκουν από το διαδίκτυο και παρουσιάζουν στην τάξη χώρους προσευχής (τζαμιά, ναούς, βωμούς, παγόδες κ.α.) και εικόνες ανθρώπων που προσεύχονται από όλο τον κόσμο. Τις εντάσσουν σε ένα κολλάζ με αντίστοιχες φωτογραφίες και σύμβολα»22.

9)   «Αναζητούμε τι θα είχαμε να μάθουμε από τους κανόνες των θρησκειών»23.

10)    «Φτιάχνουν ένα κολλάζ-ψηφιδωτό χρησιμοποιώντας υλικό από όσο περισσότερα πράγματα μάθαμε τη φετινή χρονιά/– εκτός από τον Χριστιανισμό – και για τις άλλες ομολογίες /θρησκείες (φωτογραφίες ναών, ονόματα κοινοτήτων, σύμβολα και χρώματα θρησκειών, αγάλματα, εικόνες κ.ά.)· στο κέντρο γράφουν ένα σύνθημα/τίτλο ενότητας που θα συναποφασίσουν»24.

11) «Προσομοίωση: Καθημερινοί χαιρετισμοί των Μουσουλμάνων και των Εβραίων»25.

12)   «Αναζήτηση θρησκευτικής μουσικής των δύο θρησκειών στο διαδίκτυο, παρουσίαση στην τάξη»26.

13) «Κατασκευή και ανάρτηση ημερολογίου ιουδαϊκών και μουσουλμανικών γιορτών»27.

14) «Project: Το καντήλι στις 3 μονοθεϊστικές θρησκείες (χρήση υλικών και σημασία τους, φωτογραφίες, παραμύθια, ιστορίες, αναφορές από την οικογενειακή παράδοση κ.ά.)»28.

15) «Project: Δημιουργία ενός οδηγού γνωριμίας με τόπους λατρείας των τριών αβρααμικών θρησκειών»29.

16)   «Αναγνωρίζουν σύμβολα, μνημεία και πτυχές της διδασκαλίας των θρησκειών»30.

17) «Παρουσιάζουν στοιχεία για ιερά πρόσωπα των διαφόρων θρησκειών και αφηγούνται ιστορίες31.

18) «Επίλυση προβλήματος: Η σημασία των συμβόλων των ανατολικών θρησκειών»32.

19) «Κατασκευή και ανάρτηση ημερολογίου γιορτών από ανατολικές θρησκείες»33.

20) «Κείμενά μου – θησαυροί μου»: Αποφθέγματα από τις θρησκείες»34.

21) Οι μαθητές «αποτιμούν τη διδασκαλία των άλλων θρησκειών για τον άνθρωπο και τη σχέση του με τον Θεό, τους συνανθρώπους του και τον κόσμο «α. Ο σεβασμός προς τους μεγαλύτερους στο Ισλάμ, β. Ο σεβασμός προς τα πλάσματα του Θεού στις θρησκείες της Ανατολής»35.

22) «Ναοί, τζαμιά, συναγωγές κ.ά. στις ευρωπαϊκές χώρες»36.

23) «Κείμενά μου – οι θησαυροί μου»: Επιλογή και καταγραφή αποφθεγμάτων θρησκειών για τον διάλογο και τον σεβασμό του άλλου»37.

24) «Η συνάντηση των τριών μονοθεϊστικών θρησκειών στην Ευρώπη»38.

25) «Επίλυση προβλήματος: Ποιες αξίες των θρησκειών τους έκαναν πράξη;»39.

26) «Δημιουργικές συνδέσεις: Εντοπίστε φράσεις και γεγονότα από τη ζωή των προσώπων της ενότητας και συνδέστε τα με αντίστοιχα της Βίβλου»40.

27) «Δημιουργία επιτοίχιου μηνιαίου ημερολογίου με τίτλο «Μια σκέψη κάθε μέρα», χρησιμοποιώντας χαρακτηριστικές φράσεις των προσώπων της ενότητας»41.

28) «Έρευνα για την επιτροπή AGAPE (AlternativeGlobalizationAddressingPeopleandEarth / Εναλλακτική Παγκοσμιοποίηση με Κέντρο τον Άνθρωπο και το Περιβάλλον»42 (Πρόκειται για ομάδα που πρόσκειται σε Προτεσταντική ομάδα, ίσως την Ευαγγελική).

29)   «Δημιουργία ενός ανθολογίου-λευκώματος με θέμα την ελπίδα σε όλες τις θρησκείες»43.

Γ. Παιδαγωγικά προβλήματα

Δεν αρνείται κανείς ότι οι μαθητές πρέπει να διδάσκονται και να ενημερώνονται πληροφοριακά και για τις μεγάλες θρησκείες του κόσμου. Το τι, πώς και πότε όμως της διδασκαλίας κάθε αντικειμένου είναι το ευαίσθητο σημείο, που σε κάθε περίπτωση χρήζει επιστημονικής έρευνας. Ήδη ο Απ. Παύλος, γράφοντας, μάλιστα στους ενήλικες Κορινθίους, λέει αυτό που λένε και σύγχρονοι αναπτυξιακοί ψυχολόγοι. «Γάλα ὑμᾶς ἐπότισα και οὐ βρῶμα, οὔπω γάρ ἠδύνασθε». Σας δίδαξα, δηλαδή, με απλές και εύκολες αλήθειες, διότι δεν είχατε την πνευματική και προσληπτική δυνατότητα να εννοήσετε και να αφομοιώσετε τη βαθύτερη διδασκαλία . Τα νήπια, θα γράψει επίσης στους Εβραίους, έχουν ανάγκη από γάλα και δεν είναι σε θέση να πάρουν στερεά τροφή, ενώ η στερεά τροφή, ως βαθιά πνευματική διδασκαλία, προσφέρεται σ’ εκείνους που είναι ολοκληρωμένοι μέσα από την πνευματική εργασία και εμπειρία και έχουν «αἰσθητήρια γεγυμνασμένα προς διάκρισιν καλοῦ τε και κακοῦ» 45.

Πέραν των θεολογικών θέσεων, που αρνούνται μία τέτοια διδακτική υπέρβαση, όπως αυτή που εφαρμόζεται στο νέο Πρόγραμμα των Θρησκευτικών, και οι αναπτυξιακοί ψυχολόγοι, επίσης, υποστηρίζουν ότι «η μάθηση είναι επακόλουθο επιδράσεων. Για να έχουν όμως οι επιδράσεις θετικά αποτελέσματα, πρέπει να έχει πραγματοποιηθεί και ορισμένο επίπεδο ανάπτυξης. Η ανάπτυξη προχωρεί κατά στάδια. Ο κανόνας είναι: οι κατάλληλοι ερεθισμοί στην κατάλληλη για το παιδί περίοδο ανάπτυξης»46. Υποστηρίζεται, ακόμη, ότι η αντίληψη και η προσοχή του παιδιού δεν είναι δυνατόν να επικεντρώνεται σε πολλά αντικείμενα, στην προκειμένη περίπτωση, σε πολλές θρησκείες, ταυτόχρονα. Όταν ο μαθητής απασχολείται ταυτόχρονα με πολλά αντικείμενα, περιέρχεται σε σύγχυση 47. Πώς είναι δυνατόν, άλλωστε, να προσφέρουμε προς γνώση και μάθηση σε ένα παιδί πολλά, παράλληλα και διαφορετικά στοιχεία, όταν «η νοητική του ανάπτυξη δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί» και όταν «η σκέψη του παραμένει συγκεκριμένη και μπορεί να λύσει προβλήματα που σχετίζονται με την άμεση εμπειρία του»; Όπως σημειώνεται, «το παιδί μπορεί να εξετάζει τα διάφορα χαρακτηριστικά ενός ερεθίσματος (π.χ. μάζα, βάρος, μήκος, χρόνος ...), χωριστά το ένα από το άλλο και όχι όλα μαζί, γιατί οι γνωστικές του δυνάμεις δεν του επιτρέπουν μια συνολική αφαιρετική θεώρηση των πραγμάτων» 48.

Είναι δεδομένο για τους ειδικούς ότι «όσο περισσότερα είναι τα αντικείμενα που χρειάζεται να προσέξει το παιδί τόσο λιγότερο το καθένα συγκεντρώνει την προσοχή του» και ότι «αντικείμενα σύνθετα και χωρίς νόημα για το ίδιο το παιδί ή ακόμη και με νόημα, που δεν μπορεί, όμως, να συλλάβει το παιδί, δε συγκεντρώνουν την προσοχή του» 49. Αυτό ακριβώς συμβαίνει και με τις εννέα (9) θρησκείες και ομολογίες που προσφέρονται ταυτόχρονα προς διδασκαλία σε παιδιά από (8) ετών. Κανένας εκπαιδευτικός και σε κανένα μάθημα δεν μπορεί να αγνοήσει την αρχή ότι «η διδασκόμενη ύλη πρέπει να είναι σύμφωνη με την αντιληπτικότητα του παιδιού» και ότι «τα δύσκολα και ακατάληπτα δεν προκαλούν την προσοχή του» 50.

Σημειώνεται, επίσης, ότι «η αντίληψη είναι ταχύτερη και η μάθηση αποδοτικότερη, όταν τα προς εκμάθηση αντικείμενα αναφέρονται στα προσωπικά ενδιαφέροντα του παιδιού»51. Κανένας παιδαγωγός, ωστόσο, δεν μπορεί να ισχυρισθεί πως μεταξύ των ενδιαφερόντων του παιδιού, κυρίως στην ηλικία από (8) έως (14) ετών, συγκαταλέγεται και η επιθυμία ή η περιέργεια γνώσης όλων των θρησκειών και μάλιστα σε μια μορφή συνονθυλεύματος, όπως αυτή του νέου ΠΣ στα θρησκευτικά. 

Από την άλλη πλευρά, το παιδί στο Δημοτικό σχολείο κατανοεί μόνο συγκεκριμένα αντικείμενα, αποκτά γνώσεις με εποπτικό τρόπο και δεν μπορεί να αντιλαμβάνεται αφηρημένες έννοιες, που δε συσχετίζονται με πράγματα που βλέπει και παρατηρεί. Είναι εμφανές ότι τα θρησκευτικά στοιχεία που περιέχουν οι εκτός της πίστεώς του οχτώ (8) άγνωστες και ξένες για τα παιδιά θρησκείες, τα ακούν για πρώτη φορά στη ζωή τους και, επομένως, αποτελούν γι’ αυτά αφηρημένες έννοιες, για τις οποίες, μάλιστα, δεν έχουν ούτε προηγούμενες εμπειρίες ούτε όμως και προσωπικό ενδιαφέρον, διότι δεν αφορούν στα υπαρξιακά τους θεολογικά τους βιώματα, αναζητήσεις και ερωτήματα, ούτε καλύπτουν κάποιες υπαρκτές ανάγκες τους 52.

Το παιδί, από την άλλη πλευρά, μαθαίνει πολύ πιο εύκολα γνώσεις, όταν αυτές συνδέονται με κάποιο δικό του σημασιολογικό πλαίσιο. Ο μεγάλος όγκος των πληροφοριών που δέχεται καθημερινά, χάνεται από τη μνήμη του τις πρώτες ώρες μετά τη μάθηση. Το παιδί κατανοεί και μαθαίνει, διασκευάζοντας το ίδιο τις πληροφορίες που του προσφέρονται από το περιβάλλον του. Η διασκευή αυτή βασίζεται στην προϋπάρχουσα γνώση, στις εμπειρίες, στις πεποιθήσεις και στο πολιτισμικό πλαίσιο στο οποίο ζει. Υπάρχει η τάση, όπως υποστηρίζει η αναπτυξιακή ψυχολογία, αφενός να διατηρούνται οι οικείες πληροφορίες, οι οποίες έχουν για το παιδί κάποια σημασία, και, αφετέρου, να ξεχνιούνται οι άγνωστες και χωρίς νόημα. Το νοηματικό πλαίσιο, επομένως, παίζει βοηθητικό ρόλο 53. Στην προκειμένη περίπτωση θα πρέπει να αναλογιστεί κανείς: Υπάρχει, όντως, ως προϋπόθεση αυτό το νοηματικό και σημασιολογικό πλαίσιο, σε ορθόδοξα παιδιά (8-9 ετών), που κινητοποιεί το ενδιαφέρον τους στο να μάθουν γνώσεις για τον Ινδουισμό, τον Ταοϊσμό, τον Κομφουκιανισμό κ.ά;

Οι υπεύθυνοι σχεδιαστές της Παιδείας αλλά και οι εκπαιδευτικοί, από την άλλη πλευρά, θα πρέπει να προσπαθούν να εξακριβώνουν το αναπτυξιακό επίπεδο λειτουργίας των μαθητών, πριν από το σχεδιασμό των Προγραμμάτων και των επιμέρους μαθημάτων και να προσαρμόζουν αναλόγως τη διδασκαλία τους 54, κάτι που φαίνεται ότι δεν έχει συμβεί με επιστημονικό τρόπο από την ομάδα σύνταξης και αξιολόγησης του νέου προς διδασκαλία ΠΣ στα Θρησκευτικά. Οι αναπτυξιακοί ψυχολόγοι ερευνώντας το «πότε» της διδασκαλίας θεωρούν πως αναπτυξιακά κατάλληλη φάση κάθε διδασκαλίας είναι εκείνη που εναρμονίζεται με τα επίπεδα ανάπτυξης των παιδιών 55. Η πνευματική ανάπτυξη συνδέεται με τις εμπειρίες, τα ενδιαφέροντα και τις δυνατότητές του παιδιού 56. Υπάρχει παρερμηνεία αυτού που είπε ο Bruener πως «οι μαθητές οποιασδήποτε ηλικίας μπορούν να διδαχθούν οτιδήποτε. Αυτό δεν ισχύει. Ο Bruener συνέστησε ότι οι έννοιες θα πρέπει να διδάσκονται αρχικά με απλό τρόπο, ώστε να μπορούν τα παιδιά να τις κατανοήσουν, και να αναπαρίστανται με πιο σύνθετο τρόπο καθώς μεγαλώνουν» 57.

Στην επιστημονική κοινότητα συζητείται το θέμα της ετοιμότητας, το «πότε» του μαθητή για μάθηση. Για το «πότε» ο Vygotsky σημειώνει: «Μπορούμε να διδάξουμε ένα παιδί μόνο αυτό που είναι ικανό να μάθει». Δηλαδή, μπορούμε να διδάξουμε ένα αντικείμενο σε ένα παιδί βασισμένο σε αυτό που γνωρίζει ή αλλιώς σε αυτό που βασίζεται «στα ήδη διανυόμενα στάδια ανάπτυξής του» 58.

Η διάγνωση αυτού που μπορεί να κάνει τώρα και μόνο του το παιδί και αυτού που μπορεί να κάνει αύριο, με τη βοήθεια του δασκάλου, είναι χρέος του δασκάλου, είναι, δηλαδή, η «στιγμή» του δασκάλου στο σχολείο, αλλά και χρέος, από πλευράς πρόβλεψης, για τους συντάκτες των Αναλυτικών Προγραμμάτων. Το ερώτημα των ώριμων λειτουργιών ισχύει απόλυτα για τον Vygotsky και διατηρεί πλήρως την εγκυρότητά του» 59, επειδή θεωρεί ότι δεν μπορούμε να διδάξουμε «το κάθε αντικείμενο στο κάθε παιδί στην οποιαδήποτε ηλικία, αν δεν έχουν αναπτυχθεί οι απαραίτητες λειτουργίες που απαιτούνται γι’ αυτό. Δεν μπορούμε π.χ. να διδάξουμε τη γραπτή γλώσσα, αν αυτό απαιτεί από τον μαθητή αφαίρεση κ.ά., λειτουργίες που ακόμα δεν έχουν ωριμάσει σε ένα μαθητή» 60.

Με βάση όλα όσα προαναφέρθηκαν, είναι σαφές ότι το προτεινόμενο ΠΣ δεν είναι κατάλληλο ούτε από θεολογικής ούτε από παιδαγωγικής πλευράς να διδάσκεται στο ελληνικό σχολείο, σε παιδιά, μάλιστα, που βρίσκονται σε ένα πνευματικό επίπεδο 8-14 ετών, που δεν έχουν την απαιτούμενη κρίση, διάκριση και αντιληπτικότητα για να δεχτούν τέτοια ποικιλία γνωστικών, πνευματικών και αξιακών στοιχείων μέσα από τόσες θρησκείες οι οποίες μάλιστα βρίσκονται θεολογικά και πολιτισμικά μακράν των θρησκευτικών ενδιαφερόντων και αναγκών τους. Το πιο βέβαιο προσδοκώμενο αποτέλεσμα γι’ αυτά τα παιδιά είναι η θρησκευτική σύγχυση, ο θρησκευτικός σχετικισμός και μηδενισμός και συνεπώς η αποδόμηση ενός από τα πιο σημαντικά στοιχεία της αυτοσυνειδησίας και της ταυτότητάς τους ως Ελλήνων, που είναι η ορθόδοξη χριστιανική τους παράδοση, η οποία όμως συνταγματικά θα πρέπει να αναπτύσσεται στο σχολείο και όχι να αλλοιώνεται ούτε να εξαλείφεται.

Δ. Η οργάνωση ARIGATOU

Υπήρξαν πληροφορίες ότι τα σεμινάρια του νέου Προγράμματος Σπουδών συνδέονται με την οργάνωση ARIGATOU 61. Έτσι, η ΠΕΘ έστρεψε την έρευνά της προς αυτήν την οργάνωση και μελέτησε το υλικό που η ίδια η Arigatou έχει αναρτήσει στο διαδίκτυο για τον εαυτό της, καθώς και για τα πρόσωπα 62 και τις οργανώσεις 63, με τις οποίες συνεργάζεται. Πολύτιμα συμπεράσματα εξήχθησαν από τα αναρτημένα βιβλία 64, διότι πληροφορούν σχετικά με την ιστορία, τις ιδέες και τα προωθούμενα Προγράμματα Σπουδών, που σκοπό έχουν να διαπαιδαγωγήσουν, με τη νέα διαθρησκειακή ηθική, τα παιδιά όλου του κόσμου, φυσικά, και της Ελλάδος. Από τη μελέτη του ανωτέρω υλικού διαπιστώθηκαν τα εξής σημαντικά στοιχεία, σχετικά με το ΠΣ2016:

α) Η ARIGATOU βεβαιώνει πως συγκεκριμένα σεμινάρια στο Νέο ΠΣ των Θρησκευτικών, που διεξήχθησαν στην Αθήνα το 2013 και 2014 είναι σεμινάρια στο δικό της Πρόγραμμα LearningToLiveTogether(LTLT):

- Learning to Live Together used with 5th grade students in Athens, 24.3.2013 65.

- The Learning to Live Together manual is introduced to formal education teachers in Athens, 18.9.2013 66.

- Learning to Live Together Community of Practice in Athens, 1.6.2014 67.

- Learning to Live Together Progress of Teacher Training in Greece, 27.11.2014 68.

β) Η Arigatou, επίσης, έχει αναρτήσει μεταξύ των μελών του «The Interfaith Council on Ethics Education for Children», «Διαθρησκειακού Συμβουλίου για την Ηθική διαπαιδαγώγηση των Παιδιών» το όνομα, τη φωτογραφία και το βιογραφικό του κ. Άγγελου Βαλλιανάτου 69. Το ανωτέρω Συμβούλιο σχεδιάζει και προωθεί πρωτοβουλίες για τη διάδοση των ιδεών και πρακτικών του Ιδρύματος, σε διάφορες χώρες του κόσμου, μέσα από Προγράμματα που αφορούν στην εκπαίδευση – διαπαιδαγώγηση των παιδιών στις κοινές ηθικές αξίες των θρησκειών. Ο κ. Βαλλιανάτος, μαζί με την εκπαιδευτικό κ. Αγγελική Αρώνη 70, έφεραν το πρόγραμμα LTLT στην Ελλάδα το 2011. Ο πρώτος με το διαθρησκειακό «Πρόγραμμα Σπουδών στα Θρησκευτικά Δημοτικού και Γυμνασίου» και η δεύτερη με το διαπολιτισμικό Πρόγραμμα «Μαθαίνοντας να ζούμε μαζί… Μαθαίνοντας να παίζουμε μαζί» 71.

γ) Όπως συνάγεται από τη μελέτη των δύο Προγραμμάτων, το ΠΣ2016 αντιγράφει τις διαθρησκειακές συγκρητισμικές αρχές, ορολογίες και πρακτικές του Προγράμματος LTLT της Arigatou.

Έτσι, εξηγείται η επίμονη επανάληψη εντοπισμένων λαθών στο ΠΣ2016, 2014 ΚΑΙ 2011, τα οποία δεν θα τα έκανε εύκολα ένας Θεολόγος με ελάχιστη κατάρτιση. Στην πραγματικότητα, δεν πρόκειται για λάθη, αλλά για την εφαρμογή οδηγιών της διεθνούς οργάνωσης Arigatou, δηλ. των βουδιστών, ινδουιστών και πνευματιστών-μάγων, αφοσιωμένων στη διάδοση των θρησκευτικών ιδεών τους, οι οποίοι, μεταξύ άλλων, συνδιοικούν το GNRC - το Παγκόσμιο Δίκτυο Θρησκειών για Παιδιά της Arigatou. Προφανώς, εκτίμησαν ότι μέσα από εκπαιδευτικά προγράμματα για τα παιδιά στις διάφορες χώρες του κόσμου, θα μπορέσουν πιο ευκολότερα να επιβάλουν παντού τις συγκρητισμικές τους ιδέες 72.

Ε. Το ζήτημα της μύησης και του «Προσηλυτισμού» των ανήλικων μαθητών

Το ΠΣ2016 προσηλυτίζει στην πολυθρησκεία: Αποδομεί από τις ψυχές των μικρών παιδιών την πίστη της Ορθόδοξης Εκκλησίας και τα κατηχεί (μυεί) σ’ όλη την προαναφερθείσα συγκεχυμένη γνώση, με τις πολυθρησκευτικές αντιλήψεις και «αξίες».

Στον Οδηγό Εκπαιδευτικού αναφέρεται, πως «το ΜτΘ βρίσκεται μπροστά σε μια νέα πρόκληση:… να υπερβεί τη μονοφωνία και την όποια ομολογιακή φυσιογνωμία του» 73. Γι’ αυτό στο ΠΣ, «η θρησκευτική μάθηση που παράγεται στο πλαίσιο του ΜτΘ επιχειρεί την υπέρβαση τόσο της θρησκευτικής απολυτότητας (συμμόρφωση με χριστιανικές αξίες) όσο και της ουδετερότητας (αντικειμενική περιγραφή των θρησκειών) και κινείται σε μια κατεύθυνση λειτουργική: βοηθά τους μαθητές να αναγνωρίσουν και να κατανοήσουν τη λειτουργία και τις επιδράσεις της θρησκευτικής πίστης στη ζωή τους – προσωπική και κοινωνική» 74.

Τα ανωτέρω αποσπάσματα αποτελούν προφανή προσηλυτιστική ενέργεια για τους μαθητές, οι οποίοι βρίσκονται σε απόλυτη ηλικιακή αδυναμία να διακρίνουν, αν οι θρησκειακές αξίες που πήραν από το σπίτι τους αντιστοιχούν στην «αλήθεια». Όπως περιγράφουν τα κείμενα, στόχος του ΠΣ είναι οι ορθόδοξοι μαθητές να πάψουν να προσανατολίζονται στην ορθόδοξη πίστη, να υπερβούν τη θρησκευτική τους δέσμευση, ν’ αφήσουν δηλ. τη συμμόρφωση με τις χριστιανικές αξίες, ν’ αμφισβητήσουν και ν’ απεμπολήσουν τις οικογενειακές αρχές τους, να εμπιστευθούν και να προσλάβουν τις πολυθρησκειακές «αξίες» του ΠΣ. Ο Οδηγός Εκπαιδευτικού περιγράφει σε αρκετά σημεία πώς γίνεται αυτή η πρόσληψη του νέου πολυθρησκευτικού ΜτΘ.

Είναι εντυπωσιακό ότι το ΠΣ από τα πρώτα μαθήματα στην Γ΄ δημοτικού περνάει το μήνυμα της ευνοϊκής στάσης και διάθεσης σεβασμού προς τον ετερόθρησκο -για την οποία δεν υπάρχει αντίρρηση. Οι αντιρρήσεις υπάρχουν προς τις «θρησκευτικές πρακτικές» 75, αφού καλούνται τα μικρά παιδιά, χωρίς να έχουν την επίγνωση και τα απαραίτητα κριτήρια, να τις κρίνουν και να τις υιοθετήσουν ή να τις απορρίψουν. Το ΠΣ ξεπερνά τα όρια της καλώς εννοούμενης και εύλογης γνωριμίας και σεβασμού προς τον ετερόθρησκο και, με πρόσχημα αυτόν τον σεβασμό, προχωρεί βήμα - βήμα στη μύηση των χριστιανών μαθητών στην πολυθρησκεία.

Η μύηση σε άλλες θρησκευτικές αντιλήψεις γίνεται μέσα στη σχολική ζωή, μεθοδεύεται δε από την πρώτη επαφή του μαθητή με το ΠΣ. Στον Οδηγό Εκπαιδευτικού περιέχονται οδηγίες προς τους εκπαιδευτικούς πως θα την επιτύχουν. Καταρχήν ο δάσκαλος «χρειάζεται να διαμορφώσει “όρους ανοίγματος” των μαθητών στον κόσμο της θρησκείας από τον οποίο προέρχονται. Συνακόλουθα, ο δάσκαλος δεν χρειάζεται να βιαστεί να αναδείξει τις ομοιότητες, αλλά να ενθαρρύνει τους μαθητές να αφήσουν για λίγο τον δικό τους κόσμο, προκειμένου να πλησιάσουν το καινούργιο και -ίσως- παράξενο, να ενισχύσει τη διαισθητική τους προσέγγιση στα πράγματα, έτσι ώστε να θελήσουν οι ίδιοι να κάνουν ένα άλμα για να καλύψουν την ιστορική και πολιτιστική απόσταση, που υπάρχει ανάμεσα στους ίδιους και στη νέα γνώση. Εδώ είναι καταλυτική η λειτουργία των κατάλληλων διδακτικών δραστηριοτήτων!» 76.

Γι’ αυτό «το νέο ΠΣ προτείνει διδακτικές προσεγγίσεις που δεν αρκούνται στο να κεντρίσουν το ενδιαφέρον ή να περιοριστούν σε θεωρητικές κατανοήσεις, αλλά συνιστούν δραστηριότητες οι οποίες δημιουργούν για τους μαθητές εμπειρίες που αφυπνίζουν τον νου, την καρδιά και την ψυχή τους· δηλαδή, εμπειρίες με νόημα, καθώς πρόκειται για δραστηριότητες που εμπλέκονται με ζητήματα ταυτότητας, προσωπικών σχέσεων, κρίσεων, και σημασιών και αναδεικνύουν ερωτήματα εξαιρετικά προσωπικά» 77.

Στις οδηγίες του Εκπαιδευτικού αναφέρεται ότι «Ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να σχεδιάσει και να οργανώσει δημιουργικές δ ρ α σ τ η ρ ι ό τ η τε ς και σ τ ρ α τ η γ ι κ έ ς δ ι α λ ό γ ο υ, που δίνουν την ευκαιρία στους μαθητές να εκφραστούν προσωπικά, να τολμήσουν να κινηθούν προς τον άλλον χωρίς προκαταλήψεις και να εξετάσουν διαφορετικές ιδέες και εκδοχές για την αλήθεια» 78. Οι γνώσεις «συνδέονται με τα ενδιαφέροντά τους στην καθημερινή και κοινωνική ζωή, αλλά και με τον εσώτερο εαυτό τους, τις αντιλήψεις τους για τη ζωή, τη σχέση τους με τους άλλους και τον εαυτό τους. Οι μαθητές, εξάλλου, έχουν ευκαιρίες για προσωπική διερεύνηση και νοηματοδότηση όσων μαθαίνουν» 79.

Ακόμη, «Οι μαθητές παροτρύνονται να γνωρίσουν τη γλώσσα και την εμπειρία των πιστών, καθώς και τον τρόπο ζωής τους, να ερμηνεύσουν και να κατανοήσουν τον τρόπο ζωής του “άλλου”, να μελετήσουν ζητήματα και ερωτήματα που πηγάζουν από αυτόν τον τρόπο. Όλα αυτά όμως οι μαθητές δεν τα κάνουν «από έξω», ως ουδέτεροι παρατηρητές ή έχοντας παραμερίσει τις δικές τους προϋποθέσεις. Σε μια τέτοια περίπτωση, ούτε πραγματική ενσυναίσθηση ούτε προσωπικά επεξεργασμένη μάθηση είναι δυνατόν να υπάρξει. Αυτό μπορεί να συμβεί, μόνο αν οι προσωπικές ιδέες, σκέψεις, πεποιθήσεις και εμπειρίες τους προσκληθούν να συμμετάσχουν σε ένα ειλικρινή διάλογο και σε αλληλεπίδραση με τις ιδέες, τις σκέψεις, τις πεποιθήσεις και τις εμπειρίες που έχουν οι πιστοί της θρησκείας, την οποία μελετούμε. Στη διάρκεια αυτής της διεργασίας, αναπόφευκτα θα γίνουν συγκρίσεις και θα αναδειχθούν αντιθέσεις και διαφορές μεταξύ του τρόπου ζωής του μαθητή και του τρόπου ζωής που μελετά».

Ωστόσο, σε ένα περιβάλλον διαλόγου και ευαίσθητων διδακτικών προσεγγίσεων, όλα αυτά μπορούν να λειτουργήσουν ως ευκαιρίες για ξεκαθάρισμα «συγκρουσιακών» θρησκευτικών ζητημάτων, ανακάλυψη κοινών αναγκών, υπέρβαση στερεότυπων και σεβασμός της διαφορετικότητας. Ό,τι δηλαδή με μια πρώτη ματιά φαίνεται απόλυτα διαφορετικό και ξένο μπορεί, τελικά, να οδηγεί τους μαθητές σε διευρυμένες κατανοήσεις της θρησκείας, σε αποδοχή του «άλλου» και επαφή μαζί του» 80.

Στο ΠΣ διευκρινίζεται πως οι μαθητές και οι μαθήτριες χρειάζονται μάθηση “μέσα από τη θρησκεία”, η οποία θα τους επιτρέψει να συνομιλήσουν με τη ζωντανή πραγματικότητα που αυτή αντιπροσωπεύει σήμερα…» 81. Γι’ αυτό προσκαλούνται «σε μια υπαρξιακή συνομιλία με το περιεχόμενο όλων των Βασικών θεμάτων της ΘΕ και στην εύρεση προσωπικού νοήματος σε αυτά» 82. Σε άλλο σημείο γράφουν: «Οι επάρκειες (Ε) …επιπλέον αναφέρονται σε όλες τις πλευρές της προσωπικότητας, επιχειρώντας να συμπεριλάβει όχι μόνον τις ορατές και ρητές αλλαγές που βιώνουν οι μαθητές αλλά και τις αθέατες και υπόρρητες» 83.

Όλα τα ανωτέρω, σημαίνουν στην πράξη, πως το ΠΣ χειραγωγεί την πνευματικότητα των μαθητών και κάνει κατήχηση και μύηση. Καλεί τα παιδιά να γνωρίσουν σε βάθος το συγκρητισμικό του μόρφωμα και να αποχτήσουν προσωπικό σύνδεσμο. Ταυτοχρόνως, το ΠΣ διεισδύει ανεπαίσθητα στον ψυχικό και πνευματικό τους κόσμο. Με αυτήν την μεθόδευση, ο στόχος είναι να ξεθωριάσει η πίστη των ορθόδοξων μαθητών και, σταδιακά, να πραγματοποιείται η μύηση στις διδασκαλίες των θρησκειών. Το ΠΣ ελέγχει, μ’ αυτόν τον τρόπο, ακόμη και τις λεπτές κινήσεις στα μύχια της ψυχής τους.

Αυτήν τη μεθόδευση προσπαθεί να την παρουσιάσει ο Οδηγός Εκπαιδευτικού, ως ανταπόκριση «στο φυσικό ενδιαφέρον των μαθητών για μια γνώση που φέρνει κοντά τους το άγνωστο, το μακρινό, το διαφορετικό άλλων λαών» 84, χωρίς να αποδεικνύει πώς είναι δυνατόν, παιδιά οκτώ ετών να έχουν τέτοιου βαθμού και μορφής ενδιαφέρον να διδαχτούν γνώσεις, και μάλιστα αλλοιωμένες και αυθαίρετα συνδυασμένες, από έξι θρησκειακούς χώρους. Το ΠΣ θεωρεί πως έτσι, δικαιολογεί τη διδασκαλία της πολυθρησκείας. Βέβαια, έμμεσα παραδέχεται ότι όλο αυτό το ομογενοποιημένο συνονθύλευμα θα δυσκολεύσει τους μαθητές, αλλά θεωρεί πως «χρειάζεται οι μαθητές να ασκούνται στην αντιφατικότητα και στην πολυσημία των θρησκευτικών ζητημάτων» 85.

Το νέο ΠΣ αποκλείει τη ορθόδοξη διδασκαλία στα σχολεία ως μονοθρησκειακότητα και εισάγει την πολυθρησκειακότητα:

*«Με το νέο ΠΣ για πρώτη φορά επιχειρείται η διδασκαλία των θρησκειών στην υποχρεωτική εκπαίδευση. παραμένει ο Χριστιανισμός, ενώ σταδιακά επιχειρείται η προσέγγιση άλλων έξι θρησκειών: του Ιουδαϊσμού, του Ισλάμ, του Ινδουισμού, του Βουδισμού, του Ταοϊσμού και του Κομφουκιανισμού» 86.

Γενική αρχή του νέου ΠΣ είναι ότι:

*«Ένα ΜτΘ που περιορίζει τη γνώση των μαθητών αποκλειστικά και μόνο στη δική του θρησκευτική παράδοση έχει πλέον φτάσει στα όριά του» 87.

Το σχέδιο του νέου ΠΣ, να διδάσκονται όλες οι θρησκείες μαζί, στερείται θεολογικού και παιδαγωγικού υποβάθρου, όταν μάλιστα είναι βέβαιο ότι αυτή η ομογενοποιημένη διδασκαλία τόσων διαφορετικών θρησκευτικών εκδοχών, όπως αυτή που σχεδιάζεται με το νέο ΠΣ, θα έχει ως συνέπεια να προκύψει σύγχυση στη συνείδηση των παιδιών αυτού του πνευματικού επιπέδου (8 έως 14 ετών). Όπως μαρτυρείται μάλιστα στο ίδιο το νέο ΠΣ, στόχος αυτής της συναφειακής θρησκευτικής αγωγής, δεν είναι η πίστη στο θεάνθρωπο Χριστό, αλλά η συμβολή του ΜτΘ στη δημιουργία μίας σύγχρονης πολυπολιτισμικής κοινωνίας. Το ΜτΘ, όμως, μέσα από τέτοιες σκοποθεσίες, παύει να έχει θεολογικό σκοπό και χαρακτήρα και να αναφέρεται στην ανάπτυξη της θρησκευτικής συνειδήσεως των μαθητών και γίνεται ένα μάθημα αναφοράς στις ανθρωποκεντρικές θρησκείες που εκλαμβάνουν το ΜτΘ μόνον ως μια παρέμβαση απλής κοινωνικής ή πολιτικής αγωγής, που υπηρετεί καθαρά πολιτικοκοινωνικούς στόχους:

*«Οι Θρησκείες μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των συγκρούσεων και στη δημιουργία μιας σύγχρονης πολυπολιτισμικής κοινωνίας» 88.

«Η θρησκευτική εκπαίδευση καλείται να υπηρετήσει ένα θρησκευτικό γραμματισμό, ο οποίος θα πρέπει να υπηρετεί κοινωνικά προστάγματα καθολικού χαρακτήρα, όπως είναι πρώτα και κύρια ο πολιτισμικός εγκλιματισμός του μαθητή στην ευρύτερη κοινωνική πραγματικότητα που ζει» 89.

Είναι ολοφάνερη η θέση των συντακτών του νέου ΠΣ ότι η ορθόδοξη Χριστοκεντρική διδασκαλία αποτελεί μία κοντόφθαλμη, μονοφωνική διδακτική πρακτική, που είναι ανάγκη να παραμερισθεί και να υιοθετηθεί μία πολυθρησκειακή αγωγή, με το πρόσχημα ότι μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη κοινωνικών αρετών και ιδιαίτερα του πλουραλισμού και της καλλιέργειας του σεβασμού στους ξένους.

Ωστόσο, αυτή η θέση αποτελεί μία ουτοπική πρόταση και προοπτική, η οποία, όπως θα δούμε στη συνέχεια δεν έχει ούτε θεολογικά ούτε επιστημονικά ερείσματα. Επιπλέον, όμως, μία πολυθρησκειακή κατεύθυνση της θρησκευτικής αγωγής των νέων μας δεν έχει πνευματικά και εκκλησιαστικά ερείσματα και δεν σχετίζεται με τα οράματα της ορθοδοξίας, αφού εκ των προτέρων πολεμά και αποδομεί τις πνευματικές της αρχές και τα πρότυπα και αναζητά νοήματα στις θρησκείες και τις κοσμοθεωρίες.

*«Η θρησκευτική αγωγή χρειάζεται να υπερβεί πρακτικές μονοφωνίας και αντιλήψεις αποκλειστικότητας. Βασική προϋπόθεση αυτής της υπέρ¬βασης είναι η διευρυμένη γνώση “γύρω από τις Θρησκείες” και τις όποιες κοσμοθεωρήσεις που νοηματοδοτούν τον ανθρώπινο βίο» 90.

Ταυτόχρονα επιχειρείται μύηση των μαθητών στο πολυθρησκειακό πνεύμα, δηλαδή:

* «βαθύτερης σύνδεσης του εαυτού με το θρησκευτικό γνωστικό αντικείμενο» σε «εμπειρίες μάθησης που έχουν προσωπικό νόημα» 91.

Με βάση τη πολυθρησκευτική αγωγή επομένως, που καθιερώνεται με το παρόν ΠΣ, σχεδιάζεται όχι απλώς μία πληροφόρηση για τις θρησκείες, αλλά ο επηρεασμός των πνευματικών και συνειδησιακών εστιών των μαθητών με τη διδασκαλία των θρησκειών, αφού, όπως αναφέρεται ρητά, απαιτείται ηολιστική εμπλοκή του εαυτού του μαθητή στη μαθησιακή διεργασία:

«Τα περιεχόμενα οργανώνονται γύρω από θέματα και ζητήματα τα οποία σχετίζονται με τα ενδιαφέροντα και τις ανάγκες των μαθητών. Μιλώντας για ενδιαφέροντα και ανάγκες, δεν εννοούμε μόνον τις ιδέες των μαθητών αλλά και τον εσώτερο εαυτό τους: τις αντιλήψεις τους για τη ζωή, τη σχέση τους με τους άλλους, την εικόνα που έχουν για τον εαυτό τους, τους φόβους, τις επιφυλάξεις, τις ανασφάλειες και τις προσδοκίες. Τα περιεχόμενα, δηλαδή, τίθενται με τρόπο που απαιτεί την ολιστική εμπλοκή του εαυτού του μαθητή στη μαθησιακή διεργασία 92».

Είναι σαφέστατο ότι η πολυθρησκειακή διδασκαλία θα πρέπει να επηρεάσει συνειδησιακά τα εσωτερικά κέντρα των μαθητών, έτσι ώστε να παραχθεί σ’ αυτούς προσωπική νοηματοδότηση, να συνδεθούν βαθύτατα με τα πολυθρησκειακά γνωστικά αντικείμενα που διδάσκονται και να καταστούν άτομα ικανά να αμφισβητούν με τη σκέψη και να μετασχηματίζουν με την πράξη (ερμηνεία της κριτικής σκέψης):

«Δημιουργούνται όροι για εμπειρίες μάθησης που έχουν προσωπικό νόημα. Εμπειρίες που οδηγούν τους μαθητές να συνδέουν συνειδητά τις ενέργειές τους με τις όποιες συνέπειες και να ενισχύουν τη βαθύτερη σύνδεση του εαυτού με το θρησκευτικό γνωστικό αντικείμενο. Μ' αυτόν τον τρόπο, οι μαθητές δεν μαθαίνουν επιφανειακά, ρηχά και «αναπαραγωγικά», αλλά έχουν ευκαιρίες για προσωπική νοηματοδότηση των όσων μαθαίνουν. Με τις συνεργατικές δράσεις η μάθηση γίνεται αντιληπτή ως μια διαδικασία κοινής αναζήτησης, κοινού πειραματισμού και κοινής οικοδόμησης της πραγματικότητας. Η κριτική σκέψη ενοποιείται με την πράξη (κριτική πράξη) και οι μαθητές γίνονται «κριτικά σκεπτόμενα άτομα και φορείς μετασχηματισμού» 93.

Έτσι, για παράδειγμα, με το νέο ΠΣ στο Δημοτικό Σχολείο, κατά τη μαθησιακή διαδικασία, οι μαθητές, μετά από τη εσωτερική σύνδεσή τους με τα πολυθρησκειακά μαθησιακά αγαθά, γίνεται προσπάθεια να οικοδομήσουν το δικό τους προσωπικό - νοηματικό και αξιακό - κόσμο:

«Αυτό που επιχειρούμε, είναι να διευρύνουμε και να εμβαθύνουμε την κατανόηση του κόσμου της θρησκείας και να αναδείξουμε τις συνδέσεις του με τον προκείμενο και τον επι-κείμενο, τον εσωτερικό και τον εξωτερικό κόσμο του μαθητή. Οι μαθητές έχουν την ευκαιρία να ανακαλύψουν, να διαπιστώσουν και να ερμηνεύσουν την ιστορική διαδρομή από τη θρησκεία στον πολιτισμό και το αντίστροφο, οικοδομώντας παράλληλα τον δικό τους προσωπικό - νοηματικό και αξιακό - κόσμο μέσα από την αναμέτρηση και τη σύνθεση των ερωτημάτων που τους απασχολούν με τις προτάσεις και τις απαντήσεις του Χριστιανισμού και των άλλων θρησκειών» 94.

Όσον αφορά το υπαρξιακό θέμα της προσωπικής τους ζωής και λύτρωσης, οι μαθητές, σύμφωνα με το ΠΣ, διδάσκονται ότι δεν είναι Ένας, ο Σωτήρας και Λυτρωτής τους, σύμφωνα και με την πίστη τους, αλλά ότι μπορούν να σωθούν και σε άλλες θρησκείες:

Τα παιδιά μαθαίνουν δηλαδή επίσημα και έγκυρα στα θρησκευτικά τους για «σωτηρία του ανθρώπινου προσώπου στον Χριστιανισμό και στις απω¬ανατολικές παραδόσεις του Ινδουισμού και του Βουδισμού».

Το νέο ΠΣ, δεν προτείνει τυχαία και άσκοπα την ταυτόχρονη διδασκαλία όλων των θρησκειών σε κάθε διδακτική ενότητα, διότι φαίνεται πως δεν στοχεύει σε μία απλή πληροφόρηση των μαθητών για τις θρησκείες, αλλά σε μία υπαρξιακή και βιωματική προσέγγισή τους. Με την υπαρξιακή προσέγγιση του νέου ΜτΘ επιδιώκεται η ανάπτυξη μιας νέας εκκοσμικευμένης διαθρησκειακής πνευματικότητας, που θα αφορά στον κάθε μαθητή και θα προέρχεται μέσα από το πνεύμα, τις αξίες και τις εμπειρίες, που θα υιοθετήσει ατομικά ο μαθητής από στοιχεία των θρησκειών. Δεν υπάρχει, επομένως, όπως στη θρησκειολογία, ουδέτερη πληροφόρηση ή εξιστόρηση των θρησκειών, αλλά βίωση υιοθέτηση της διδασκαλίας τους:

*Το ΜτΘ χρειάζεται να προσανατολίσει το ενδιαφέρον στην ποικιλία των θρησκευτικών δυνατοτήτων και ηθικών αντιλήψεων που ανιχνεύονται στις θρησκευτικές εμπειρίες» 95.

*Αναφέρεται επίσης ότι «το ΠΣ επιτρέπει στο ΜτΘ να υπηρετήσει τη μετάβαση του μαθητή από το γράμμα στο πνεύμα των θρησκειών, δηλαδή στο υπαρξιακό, λατρευτικό, κοινωνικό και πολιτισμικό» 96.

Είναι σαφές από τα προηγούμενα κείμενα ότι στη διδασκαλία του μαθήματος με το νέο ΠΣ σχεδιάζεται μεθοδευμένα μία νέας μορφής πνευματικότητα, μια εκκοσμικευμένη διαθρησκειακή πνευματικότητα μέσα από μία κατηχητική, υπαρξιακή και βιωματική συμμετοχή των μαθητών στις αλήθειες, στο πνεύμα και στις αρχές των διδασκομένων θρησκειών, που διαβρώνει την ορθόδοξη χριστιανική τους συνείδηση. Η νέα αυτή πνευματικότητα δεν ταυτίζεται με τη χριστιανική, δεν είναι, επομένως χριστοκεντρική 97, καλλιεργεί μια πολυθρησκευτική συνείδηση, που ισοδυναμεί με μία προσπάθεια εμπλοκής των μαθητών σε ένα μονόδρομο μιας δήθεν θρησκευτικής ανεξιθρησκίας και ελευθερίας και οδηγεί στο θρησκευτικό σχετικισμό και μηδενισμό, αφού πίστη σε πολλές θρησκείες σημαίνει συγκρητισμός, δηλαδή καμιά ή μηδενική πίστη.

Οι παραπάνω προθέσεις και οι σχεδιασμοί του νέου ΠΣ, στη νέα πολυθρησκευτική του διάσταση αποκαλύπτονται από τις αποστάσεις που παίρνει το νέο ΜτΘ τόσο από την εκκλησιαστική παράδοση των ήδη βαπτισμένων και ενταγμένων σ’ αυτήν μαθητών όσο και από την όποια θρησκευτική συνείδηση της πίστεως των ξένων συμμαθητών τους, που και αυτοί (όσοι αποφασίζουν να μην απαλλάσσονται από το ΜτΘ) μαζί με τους ορθόδοξους μαθητές πρόκειται να μυηθούν στην πρωτάκουστη πολυθρησκειακή ισοπέδωση που επιχειρεί το νέο Πρόγραμμα. Ιδού ο στόχος του:

«Άλλο πράγμα είναι η “ανάπτυξη θρησκευτικής συνείδησης” ως παιδαγωγικός σκοπός της Εκπαίδευσης και άλλο με βάση θρησκευτικά ή εκκλησιαστικά κριτήρια» 98. 

Ο σκοπός του μαθήματος δεν είναι πλέον θεολογικός, δεν σχετίζεται με την πίστη του μαθητή. Σκοπός είναι η ισότιμη και ισόκυρη γνώση των θρησκειών και η ομοιόμορφη στάση του μαθητή απέναντι σε όλες τις θρησκείες.

Στο νέο ΠΣ ο μαθητής δεν θεωρείται πλέον πιστός, αλλά ουδέτερος. Απομακρύνεται από την πίστη του και τοποθετείται σε ίση απόσταση απέναντι σε όλες τις θρησκείες.

Η τεχνητή-επιφανειακή σύγκλιση του Χριστιανισμού με τις θρησκείες, με βάση τα τυπικά, ετερόκλητα χαρακτηριστικά τους -αφού πρόκειται για εντελώς διαφορετικά θεολογικά πεδία και διαφορετικά πρότυπα- οδηγούν αφενός σε εσφαλμένα επιστημονικά συμπεράσματα και, αφετέρου, στον θρησκευτικό συγκρητισμό και σχετικισμό και, φυσικά, όλο αυτό το συνονθύλευμα είναι ασύμβατο με τον Χριστιανισμό.

Είναι ευνόητο ότι η διδασκαλία της πολυθρησκείας σημαίνει, ουσιαστικά, απαξίωση και κατάργηση του ορθοδόξου μαθήματος των Θρησκευτικών, δηλαδή κατάργηση του περιεχομένου του μαθήματος που είναι η διδασκαλία της ορθόδοξης πίστης και αλήθειας για τον Θεό, τον άνθρωπο και τον κόσμο. Είναι, επίσης, γεγονός ότι η εφαρμογή του νέου ΠΣ οδηγεί τελικά, αντί στην ανάπτυξη της θρησκευτικής συνείδησης, σε μια απαγκίστρωση της συνείδησης του μαθητή από την πίστη του (θρησκεία του) και σε ένα θρησκευτικό εμποτισμό του με ένα πολυθρησκειακό αλλά στην πραγματικότητα άθρησκο και κοσμικό πνεύμα σε μια εκκοσμικευμένηδιαθρησκειακή πνευματικότητα.

Κατά τα άλλα, το ΠΣ2016 προσδοκά να δομήσουν οι μαθητές «οι ίδιοι τη μάθησή τους» 99 και να διαμορφώσουν αξίες και στάσεις ζωής 100. Στην πραγματικότητα ο παιδαγωγός, διακριτικά και μεθοδευμένα, διεισδύει και ελέγχει τις πνευματικές και ψυχικές λειτουργίες των μικρών μαθητών, ποδηγετώντας τους να αφομοιώσουν, χωρίς επίγνωση, τις μπερδεμένες πολυθρησκειακές ιδέες. Στο σημείο αυτό είναι ορατό το πρόβλημα του προσηλυτισμού σε άλλη πίστη και αυτό αφορά σε ανήλικους μαθητές, οι οποίοι ούτε διαθέτουν τις γνώσεις, ούτε και την κρίση να προστατευθούν, και, φυσικά, δεν υποψιάζονται το αδίκημα σε βάρος τους, διότι αυτό συντελείται παραπλανητικά και παντοιοτρόπως: μέσα από τα «Βασικά θέματα», τις βιωματικές, τις ομαδοσυνεργατικές / διερευνητικές δραστηριότητες, καθώς και εκείνες της δημιουργικής έκφρασης, ιδιαιτέρως δε, μέσα από το παιχνίδι, τη μουσική και την εικόνα. Γενικά, αυτό υλοποιείται με κάθε προσφερόμενο μέσο στο σχολείο, θεσμό που εμπιστεύονται οι μαθητές και, μάλιστα, από εκείνους, οι οποίοι θα έπρεπε να διδάσκουν την αληθινή και όχι την αλλοιωμένη γνώσηκαι να προστατεύουν τους μαθητές τους από τη σύγχυση κι όχι να τη δημιουργούνοι ίδιοι.

Στ. Συγγραφή ερήμην των ειδικών

Η συγγραφή του ΠΣ2011 και οι αναθεωρήσεις του το 2014 και 2016 έγιναν ερήμην των ειδικών. Συνετάχθη αυθαίρετα, χωρίς τη συμμετοχή της Ορθόδοξης Εκκλησίας, των τεσσάρων Τμημάτων των Θεολογικών Σχολών Αθηνών και Θεσσαλονίκης, των ειδικών Παιδαγωγών των Θεολογικών Σχολών και της Πανελλήνιας Ένωσης Θεολόγων (ΠΕΘ) σωματείου που εκφράζει τη συντριπτική πλειοψηφία των Θεολόγων στην Ελλάδα. Σημειωτέον ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία, με βάση το νόμο 101, έχει λόγο να ελέγχει το περιεχόμενο της διδασκαλίας του ΜτΘ, που αφορά τους ορθόδοξους μαθητές, αν συμφωνεί με τις αρχές της, προφανώς για την προστασία τους από τις κακοδοξίες.

Ζ. Η αξιολόγηση του ΠΣ2016

Η ΠΕΘ καταγγέλλει την λεγόμενη «αξιολόγηση» του ΠΣ2014 και 2016, επειδή αυτή έγινε με αδιαφανείς διαδικασίες και από τους ίδιους τους συντάκτες του ΠΣ. Πρόκειται για παγκόσμια πρωτοτυπία, οι συγγραφείς να είναι οι ίδιοι και οι αξιολογητές του έργου τους. Αυτό εξηγείται, υπό το φως των αποκαλύψεων που έγιναν τώρα τελευταία για την Arigatou, καθώς και με τη συνοδική αποκήρυξή της από την ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδος (2016). Ουδείς Θεολόγος αξιολογητής, συνεπής προς την επιστήμη της Θεολογίας, θα ενέκρινε θετικά ένα τέτοιο συγκρητισμικό συνονθύλευμα για τους μαθητές, οπότε μπροστά στον κίνδυνο να απορριφθεί το Πρόγραμμα, το «ενέκριναν» οι ίδιοι οι συγγραφείς του.

Η. Συμπέρασμα

Συνοψίζοντας, επισημαίνουμε ότι η Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων δεν είναι αντίθετη με τη διδασκαλία των θρησκειών, αλλά τότε και με τον τρόπο που δεν βλάπτει τη θρησκευτική συνείδηση των μαθητών. Με το νέο ΠΣ, προσφέρεται μια πολτοποιημένη και με τη μορφή του ακταρμά συγκεχυμένη γνώση στοιχείων από όλες τις θρησκείες και καλούνται παιδιά που δεν έχουν την απαιτούμενη κρίση και διάκριση επιλογής να την υιοθετήσουν, τακτική που συμφωνεί και με τις οδηγίες της νεοβουδιστικής οργάνωσης Arigatou. Επιπλέον υπάρχει θέμα συνειδήσεως των Θεολόγων, ως Ορθόδοξων Χριστιανών, να διδάξουν στους Ορθόδοξους μαθητές το συγκρητισμικό μόρφωμα ΠΣ2016, οι ιδέες του οποίου είναι σαφώς αντίθετες με την πίστη της Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Για όλους τους ανωτέρω λόγους η Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων καταγγέλλει ως αντισυνταγματικό και παράνομο, το πολυθρησκειακό και συγκρητισμικό Πρόγραμμα Σπουδών στα Θρησκευτικά Δημοτικού και Γυμνασίου 2016 και ζητεί την άμεση απόσυρσή του και την κατάρτιση νέου Προγράμματος Σπουδών, το οποίο να διδάσκει χωριστά τον Χριστιανισμό με βάση τη διδασκαλία της Ορθόδοξης Εκκλησίας και αντίστοιχα τις θρησκείες με τις δικές τους θέσεις και στο κατάλληλο πνευματικό επίπεδο των μαθητών. Ειδικότερα, στο Λύκειο οι μαθητές μπορούν να επεξεργαστούν, με κριτική σκέψη, τις προσφερόμενες γνώσεις. Για το Δημοτικό και το Γυμνάσιο μπορεί να υπάρξει απλή πληροφόρηση για το θρησκευτικό φαινόμενο και τις θρησκείες, σε ολιγάριθμες ξεχωριστές θεματικές ενότητες στο τέλος κάθε διδακτικού βιβλίου.

Η σύνταξη του νέου ΑΠΣ πρέπει να γίνει, έχοντας ως βάση το ΑΠΣ του 2003 και τα βιβλία του 2003-2006, με τις απαιτούμενες διορθώσεις, βελτιώσεις και τον εμπλουτισμό τους με παιδαγωγική και διδακτική μεθοδολογία. Αυτή η εξ αρχής σύνταξη νέου ΠΣ μπορεί να είναι μία ενωτική προσπάθεια, που θα πραγματοποιηθεί, αφού συσταθεί μεικτή θεολογική Επιτροπή Παιδείας, χωρίς αποκλεισμούς, με την παρουσία σε αυτήν του Υπουργείου Παιδείας, της Εκκλησίας, των Θεολογικών Σχολών, της ΠΕΘ, και οπωσδήποτε θεολόγων εμπειρογνωμόνων εξειδικευμένων στην Παιδαγωγική και διδακτική του ΜτΘ.

Με σεβασμό ασπαζόμεθα την δεξιά Σας

Για το ΔΣ της ΠΕΘ

             Ο Πρόεδρος                                               Ο Γενικός Γραμματέας

Κωνσταντίνος Σπαλιώρας                               Παναγιώτης Τσαγκάρης

       Δρ Θεολογίας                                                   Mr Θεολογίας

__________________________________

* Το παρόν κείμενο συνέταξε η Επιτροπή Παιδείας της ΠΕΘ και η Επιτροπή επί των Αιρέσεων της ΠΕΘ.

  1 ΟΔ.ΕΚΠ. σελ.12, 36.

  2 Ενδεικτικά: ΠΣ2016, σελ. 30871-30873, 30946-30947         ΠΣ2014, σελ.38-40     ΠΣ2011, σελ.31-32.                         

  3 ΠΣ2016, σελ. 30935                     ΠΣ2014, σελ. 113                 ΠΣ2011, σελ. 72.                         

  4 ΠΣ2016, σελ. 30873-30874        ΠΣ2014, σελ. 41-42                                    

  5 ΠΣ2016, σελ. 30871                     ΠΣ2014, σελ. 38                                   

  6 ΠΣ2016, σελ. 30932-30933        ΠΣ2014, σελ.111-112         ΠΣ2011, σελ.71.

   Βλ. επίσης «Μονοθεϊστικές θρησκείες» ΠΣ2016, σελ. 30873, 30962    ΠΣ2014, σελ.40, 51 ΠΣ2011, σελ.38.                         

   Βλ. επίσης «Αβρααμικές θρησκείες»      ΠΣ2016, σελ. 30891,    ΠΣ2014, σελ.60.

  7 ΠΣ2016, σελ. 30941-30942                  ΠΣ2014, σελ.120-121   ΠΣ2011, σελ.76.                          

  8 ΠΣ2016, σελ. 30899-30900                  ΠΣ2014, σελ. 68-69      ΠΣ2011, σελ.48.                          

  9 ΠΣ2016, σελ. 30893, 30901                 ΠΣ2014, σελ. 70-71      ΠΣ2011, σελ. 44, 49.                          

10 ΠΣ2016, σελ. 30888-30889                 ΠΣ2014, σελ. 57-58       ΠΣ2011, σελ. 41.                          

11 ΠΣ2016, σελ. 30891-30892                 ΠΣ2014, σελ. 61             ΠΣ2011, σελ. 57.                          

12 ΠΣ2016, σελ. 30883                              ΠΣ2014,σελ.51.              ΠΣ2011, σελ. 38.                          

13 ΠΣ2016, σελ. 30890-30891                 ΠΣ2014,σελ.59-60.        ΠΣ2011, σελ. 42.                          

14 ΠΣ2016, σελ. 30902-30903                 ΠΣ2014, σελ. 72-73       ΠΣ2011, σελ. 50.                          

15 ΠΣ2016, σελ.30871                               ΠΣ2014, σελ.38.   

16 ΠΣ2016, σελ.30871         ΠΣ2014, σελ.38.

17 ΠΣ2016, σελ.30871         ΠΣ2014, σελ.38.

18 ΠΣ2016, σελ.30872         ΠΣ2014, σελ.40.

19 ΠΣ2016, σελ.30872         ΠΣ2014, σελ.40.

20 ΠΣ2016, σελ.30883         ΠΣ2014, σελ.51.

21 ΠΣ2016, σελ.30883         ΠΣ2014, σελ.51.

22 ΠΣ2016, σελ.30883         ΠΣ2014, σελ.51.

23 ΠΣ2016, σελ.30901         ΠΣ2014, σελ.70.

24 ΠΣ2016, σελ.30918         ΠΣ2014, σελ.93-94.

25 ΠΣ2016, σελ.30932         ΠΣ2014, σελ.111.

26 ΠΣ2016, σελ.30932         ΠΣ2014, σελ.111.

27 ΠΣ2016, σελ.30933         ΠΣ2014, σελ.112.

28 ΠΣ2016, σελ.30933         ΠΣ2014, σελ.112.

29 ΠΣ2016, σελ.30933         ΠΣ2014, σελ.112.

30 ΠΣ2016, σελ.30934         ΠΣ2014, σελ.113.

31 ΠΣ2016, σελ.30934         ΠΣ2014, σελ.113.

32 ΠΣ2016, σελ.30934         ΠΣ2014, σελ.113.

33 ΠΣ2016, σελ.30935         ΠΣ2014, σελ.113.

34 ΠΣ2016, σελ.30935         ΠΣ2014, σελ.114.

35 ΠΣ2016, σελ.30947         ΠΣ2014, σελ.126.

36 ΠΣ2016, σελ.30961         ΠΣ2014, σελ.141.

37 ΠΣ2016, σελ.30962         ΠΣ2014, σελ.141.

38 ΠΣ2016, σελ.30962         ΠΣ2014, σελ.141.

39 ΠΣ2016, σελ.30962         ΠΣ2014, σελ.142.

40 ΠΣ2016, σελ.30963         ΠΣ2014, σελ.142.

41 ΠΣ2016, σελ.30963         ΠΣ2014, σελ.142.

42 ΠΣ2016, σελ.30966         ΠΣ2014, σελ.146.

43 ΠΣ2016, σελ.30967         ΠΣ2014, σελ.146.

44 Προς Κορινθίους Α΄ 3, 2.

45 Προς Εβραίους 5, 12-13.

46 Δ. Σακκάς, Παιδαγωγική Ψυχολογία. Προσωπικότητα-Προσαρμογή-Μάθηση, εκδ. Γρηγόρης, Αθήνα 1977, σελ. 344.

47 Ό.π. σελ. 251.

48 Ι. Παρασκευόπουλος, Εξελικτική Ψυχολογία. Η ψυχική ζωή από τη σύλληψη έως την ενηλικίωση, Σχολική ηλικία, Τόμος 3, Αθήνα χ. χρ. (Κεφ. Ελλείψεις – περιορισμοί της σκέψης του παιδιού στην σχολική ηλικία), σελ.65-66.

49 Δ. Σακκάς, σελ. 394.

50 Ό.π. σελ. 399.

51 Ό.π. σελ. 353.

52 Ό.π., σελ. 355

53 Ζ. Μπαμπλέκου, Η ανάπτυξη της μνήμης, Γνωστική διαδρομή στην παιδική ηλικία, εκδ. Τυπωθήτω, Γιώργος Δάρδανος, Αθήνα 2003, σελ.35-36.

54 DallH. Schunk, Θεωρίες μάθησης – μετεκπαιδευτική θεώρηση μτφρ. Ε. Εκκεκάκη, Εκδ. Μεταίχμιο, Αθήνα, 2010, σελ. 367-368.

55 Ό.π., σελ. 373.

56 Κ. Μπασέτας, Γνωστικές – Πραξιακές θεωρίες μάθησης και σχολική πραγματικότητα. Οι θεωρίες των Aebli και Wigotski, εκδ. Ατραπός, Αθήνα 2009, σελ. 148.

57 DallH.Schunk, ό.π., σελ. 370.

58 Λ. Βιγκότσκι, Σκέψη και γλώσσα, εκδ. «Γνώση», Αθήνα 1988, σελ. 245.

59 Ό.π., σελ. 296.

60 Ό.π., σελ. 245.

61 https://arigatouinternational.org/en/

62 https://prayerandactionforchildren.org/who-we-are/council-members

      https://ethicseducationforchildren.org/en/who-we-are/interfaith-council

      https://endingchildpoverty.org/en/who-we-are/steering-committee

      https://gnrc.net/en/the-network/coordinators-contacts

63 Shining Ever Brighter (S.E.B.), σελ.1.

     https://arigatouinternational.org/en/our-partners

64 https://gnrc.net/en/the-network/history-of-gnrc/shining-ever-brighter

     https://ethicseducationforchildren.org/en/knowledge-center/documents/learning-to-live-together

     https://ethicseducationforchildren.org/en/what-we-do/learning-to-live-together

65 https://ethicseducationforchildren.org/en/news/latest-news/280-learning-to-live-together-used-with-5th-grade-students-in-athens

66 https://ethicseducationforchildren.org/en/news/latest-news/289-the-learning-to-live-together-manual-is-introduced-to-formal-education-teachers-in-athens

67 https://ethicseducationforchildren.org/en/news/latest-news/303-learning-to-live-together-community-of-practice-in-athens

68 https://ethicseducationforchildren.org/en/news/latest-news/347-learning-to-live-together-progress-of-teacher-training-in-greece

69 https://ethicseducationforchildren.org/en/who-we-are/interfaith-council

     https://ethicseducationforchildren.org/en/who-we-are/interfaith-council/328-dr-angelos-vallianatos

Ο κ. Άγγελος Βαλλιανάτος είναι Διδάκτωρ Θεολογίας, Σχολικός Σύμβουλος Θεολόγων, μέλος της ομάδας εμπειρογνωμόνων, που συνέταξε, αξιολόγησε και «διόρθωσε» το νέο Πρόγραμμα Σπουδών και τον Οδηγό για τον εκπαιδευτικό στα Θρησκευτικά. Είναι επίσης, υπεύθυνος για την οργάνωση, το συντονισμό και την αξιολόγηση του επιμορφωτικού προγράμματος των εκπαιδευτικών που διδάσκουν τα Θρησκευτικά στα σχολεία που εφάρμοσαν πιλοτικά το νέο Πρόγραμμα Σπουδών κατά τα σχολικά έτη 2012-2014».

70 https://gr.linkedin.com/in/angeliki-aroni-ph-d-09861945?trk=seokp-title_posts_secondary_cluster_res_author_name

71 https://ethicseducationforchildren.org/en/knowledge-center/documents/learning-to-live-together

     https://ethicseducationforchildren.org/images/zdocs/Arigatou-GPS-No2-Learning-to-Play-Together-GR.pdf

     https://ethicseducationforchildren.org/en/news/latest-news/281-international-seminar-for-teachers-and-trainers-in-athens

72 Ελένη Βασσάλου, «Το Πρόγραμμα του “Παγκοσμίου Δικτύου Θρησκειών για Παιδιά” (GNRC ) της ARIGATOU ως πρότυπο των ελληνικών Προγραμμάτων Σπουδών για τα Θρησκευτικά».

     http://aktines.blogspot.gr/2016/09/arigatu.html

73 ΟΔ.ΕΚΠ. σελ.36.

74 ΟΔ.ΕΚΠ. σελ.58.

75 ΠΣ2016, σελ.30873         ΠΣ2014, σελ.40.

76 ΟΔ.ΕΚΠ. σελ.65.

77 ΟΔ.ΕΚΠ. σελ.54-55.

78 ΟΔ.ΕΚΠ. σελ.98.

79 ΟΔ.ΕΚΠ. σελ.45-46.

80 ΟΔ.ΕΚΠ. σελ.98.

81 ΠΣ2016, σελ.30860         ΠΣ2014, σελ.12.

82 ΠΣ2016, σελ.30864         ΠΣ2014, σελ.29.

83 ΠΣ2016, σελ. 30865        ΠΣ2014, σελ.31,         ΟΔ.ΕΚΠ. σελ.45-46.

84 ΟΔ.ΕΚΠ. σελ.87.

85 ΟΔ.ΕΚΠ. σελ.59.

86 ΟΕ.ΕΚΠ. σελ.27.

87 ΠΣ2016, σελ. 30860.

88 ΠΣ2016, σελ.30859.

89 ΠΣ2014, σελ. 16.

90 ΠΣ2016, σελ. 30860.

91 ΟΔ.ΕΚΠ, σελ. 46.         

92 ΟΔ.ΕΚΠ, σελ. 45-46.        

93 ΟΔ.ΕΚΠ. σελ.46.

94 ΟΔ.ΕΚΠ, σελ. 69-70.

95 ΠΣ2016, σελ. 30860.

96 Π.Σ.2016, σελ, 30862.

97 Σε μήνυμα που απέστειλε ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος προς το Πανελλήνιο Επιστημονικό Συνέδριο με θέμα: «Το μάθημα των θρησκευτικών: Προβληματισμοί – Επισημάνσεις – Προτάσεις», το οποίο διοργανώθηκε στη Θεσσαλονίκη στις 11-12 Μαρτίου 2013 από το Εργαστήριο Παιδαγωγικής – Χριστιανικής Παιδαγωγικής του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, υπό την αιγίδα της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης, μεταξύ άλλων επισημαίνει: «Ο Χριστιανός έχων επίγνωσιν ότι ο Χριστός είναι η οδός και η αλήθεια και η ζωή μίαν μόνον γνώσιν επιδιώκει: την γνώσιν του Θεού, ήτις διαφέρει ουσιαστικώς από την παρεχομένην εις τα σημερινά σχολεία γνώσιν, καθ΄ ότι τυγχάνει καρπός κοινωνίας δύο προσώπων, του ανθρώπου μετά του προσωπικού Θεού και ουχί καρπός παρατηρήσεως ενός αντικειμένου. Διό και το πρόγραμμα της εκπαιδεύσεως πρέπει να είναι χριστοκεντρικόν και να έχη ως βαθύτερον στόχον την πνευματικήν καλλιέργειαν των μαθητών… Όθεν, επιθυμία και προσπάθεια της Εκκλησίας ημών είναι η παιδεία να προσφέρη εις τον σύγχρονον παίδα αυτήν την εμπειρίαν της γνώσεως του αληθινού Θεού και μόνον υπό μίαν τοιαύτην προοπτικήν νοηματοδοτείται η εκπαίδευσις και παροχή γνώσεως»

98 ΟΔ.ΕΚΠ, σελ. 256.

99 ΟΔ.ΕΚΠ. σ.53.

100 ΟΔ.ΕΚΠ. σ.44.

 101 Νόμος 590/77 άρθρο 2, άρθρο 9. Βλ. Γεωργίου Η. Κρίππα, Το ατομικόν δικαίωμα της θρησκευτικής ελευθερίας της Εκκλησίας να καθορίζει η ιδία την ύλην του ΜτΘ, Ορθόδοξος Τύπος, 20 και 27/12/2013 http://aktines.blogspot.gr/2013/12/blog-post_6068.html , http://aktines.blogspot.gr/2013/12/blog-post_27.html

Πηγή: Ιερά Μονή Παντοκράτορος Μελισσοχωρίου

Τὸ Βυζαντινὸ Κράτος διέθετε ἕνα ἄρτια ὀργανωμένο σύστημα διοικήσεως. Ὁ αὐτοκράτορας συντόνιζε, μὲ τὶς διάφορες κρατικὲς ὑπηρεσίες, τὸν τεράστιο κρατικὸ μηχανισμὸ καὶ διοικοῦσε τὴν ἀπέραντη αὐτοκρατορία. Στὴν Κωνσταντινούπολη ἕδρευε ὁ αὐτοκράτορας, ἡ Σύγκλητος, οἱ Δῆμοι, ἡ ἀνακτορικὴ φρουρά, ἡ κεντρικὴ διοίκηση, τὸ συμβούλιο τοῦ στέμματος, ἡ αὐτοκρατορικὴ γραμματεία, ἡ ἀνακτορικὴ ὑπηρεσία, οἱ κεντρικὲς οἰκονομικὲς ὑπηρεσίες τὸ Βυζάντιο διέθετε καὶ κτηματολόγιο, ὁ ἔπαρχος τῆς πόλεως, ὁ ὁποῖος διοικοῦσε τὴ Βασιλεύουσα καὶ κατεῖχε πολὺ ὑψηλὴ θέση στὴν κρατικὴ ἱεραρχία. Ἐδῶ ἐπιλέγονταν τὰ πρόσωπα τὰ ὁποῖα ἡγοῦνταν τῆς περιφερειακῆς διοικήσεως.

Τὸ ἀχανὲς κράτος πετύχαινε τοὺς στόχους του χάρη σὲ μιὰ ἄριστα συγκροτημένη καὶ αὐστηρὰ δομημένη ὑπαλληλικὴ ἱεραρχία, τόσο στὸ κέντρο, ὅσο καὶ στὴν περιφέρεια. Οἱ ὑπάλληλοι τοῦ Βυζαντίου ἐνσάρκωναν ὅλο τὸ κῦρος τοῦ κράτους καὶ ἦταν ὑπεύθυνοι ἀπέναντί του. Καὶ οἱ πλέον ἄσημοι Βυζαντινοὶ μποροῦσαν νὰ καταλάβουν ὑψηλὲς θέσεις. Μόνη προϋπόθεση ἦταν ἡ κατοχὴ γνώσεων, κυρίως ἐγκυκλοπαιδικῶν, ρητορικῆς καὶ φιλοσοφίας. Εἰδικότερες καὶ βαθύτερες τεχνικὲς γνώσεις ἔπρεπε νὰ ἔχουν μόνον οἱ γιατροί, οἱ νομικοί, οἱ δάσκαλοι, οἱ καθηγητὲς καὶ οἱ κατώτεροι ὑπάλληλοι. Οἱ ἀνώτατοι ὑπάλληλοι ἔπρεπε νὰ ἔχουν μιὰ γερὴ γενικὴ μόρφωση. Γι’ αὐτὸ ἀνάμεσά τους βρίσκουμε καὶ πολλοὺς γνωστοὺς ἱστορικούς. Καί, ὅπως παρατηρεῖ ὁ Ch. Diehl, πέρα ἀπὸ τὴ διοίκηση οἱ ὑπάλληλοι τοῦ κράτους ἐνεργοῦσαν χάρη στὴν ἑλληνικὴ γλῶσσα καὶ ὡς παράγοντας πολιτιστικῆς ἀναπτύξεως καὶ ἑνότητος τοῦ κράτους. Θὰ μᾶς ἀπασχολήσει ἀκολούθως ἐν συντομίᾳ μόνον ὁ τομέας τῆς περιφερειακῆς διοίκησης τοῦ Βυζαντινοῦ Κράτους. Ὁ Μ. Κωνσταντῖνος (324-337) ὁ πρῶτος Βυζαντινὸς αὐτοκράτωρ συμπλήρωσε καὶ τελειοποίησε τὸ μεταρρυθμιστικὸ ἔργο τοῦ Διοκλητιανοῦ στὴ διοίκηση. Διήρεσε τὸ κράτος σὲ ἑκατὸν εἴκοσι ἐπαρχίες, οἱ ὁποῖες ὑπήχθησαν σὲ δεκατέσσερις διοικήσεις.

Οἱ δεκατέσσερις αὐτὲς διοικήσεις ἐντάχθηκαν σὲ τέσσερις μεγάλες διοικητικὲς περιφέρειες, τὶς ἐπαρχότητες ἢ ὑπαρχίες (praefecturae praetorio), οἱ ὁποῖες ἦταν:

α. Ἡ ἐπαρχότητα τῆς Γαλατίας, ποὺ περιελάμβανε τὶς διοικήσεις τῆς Βρετανίας, Γαλατίας, Ἱσπανίας καὶ ΒΔ Ἀφρικῆς.

β. Ἡ ἐπαρχότητα Ἰλλυρικοῦ, Ἰταλίας καὶ Ἀφρικῆς, ποὺ περιελάμβανε τὴν Ἀφρική, Ἰταλία καὶ τὸ ΒΔ τμῆμα τοῦ Ἰλλυρικοῦ, δηλαδὴ Δαλματία καὶ Νορικόν.

γ. Ἡ ἐπαρχότητα τοῦ Ἰλλυρικοῦ, ποὺ περιελάμβανε τὴ Δακία καὶ τὴ Μακεδονία· σ’ αὐτὴν περιεχόταν καὶ ὅλος ὁ ἑλλαδικὸς χῶρος ὣς τὴν Κρήτη. Ἡ ἐπαρχία Ἀχαΐας ἐτάχθη ὑπὸ ἀνθύπατο καὶ ὑπήχθη ἀπ’ εὐθείας στὸν αὐτοκράτορα.

δ. Ἡ ἀχανὴς ἐπαρχότητα τῆς Ἀνατολῆς περιελάμβανε τὴ Θράκη (ἀνατολικῶς τοῦ Νέστου), τὶς ἀσιατικὲς ἐπαρχίες τοῦ κράτους, τὴ Συρία καὶ τὴν Παλαιστίνη. Σύμφωνα μὲ ὁρισμένους ἐρευνητὲς περιελάμβανε καὶ τὴ διοίκηση Αἰγύπτου.

Ἐ π ι κ ε φ α λ ῆ ς κάθε ἐπαρχότητας ἦταν ὁ ἔπαρχος ἢ ὕπαρχος πραιτωρίων (praefectus praetorio). Ἀσκοῦσε στὴν ἐπαρχότητά του μόνο τὴν πολιτικὴ διοίκηση. Ἐπικεφαλῆς κάθε διοικήσεως τοποθετήθηκε ὁ βικάριος, ἐνῷ ἐπικεφαλῆς κάθε ἐπαρχίας ἕνας κυβερνήτης ποὺ ἀναφέρεται στὶς πηγὲς μὲ διάφορα ὀνόματα (corrector, rector, consulator, iudex ἢ praesides). Ὁ ὕπαρχος πραιτωρίων ἦταν ὁ πανίσχυρος ἐκπρόσωπος τοῦ αὐτοκράτορα καὶ ἑξαρτιόταν ἀπ’ εὐθείας ἀπὸ αὐτόν. Ὁ ὕπαρχος Ἰλλυρικοῦ, Ἰταλίας καὶ Ἀφρικῆς ἕδρευε στὴ Ρώμη καὶ ὁ τῆς Ἀνατολῆς στὴν Κωνσταντινούπολη. Ὁ τελευταῖος ὕπαρχος πραιτωρίων τῆς Ἀνατολῆς μνημονεύεται στὶς πηγὲς τὸ 680. Καθὼς περνοῦμε στὴ μεσοβυζαντινὴ ἐποχὴ ἀρχίζει νὰ ἐμφανίζεται ὁ θεσμὸς τῶν θεμάτων.

Λόγῳ τῶν μεγάλων ἐξωτερικῶν ἀπειλῶν, ἤδη ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τοῦ Ἰουστινιανοῦ (518-565) ἡ κρατικὴ διοίκηση στρατικοποιεῖται. Ἡ λεγόμενη θεματικὴ ὀργάνωση ἔχει ὡς χαρακτηριστικὸ τὴ συνένωση τῆς πολιτικῆς καὶ τῆς στρατιωτικῆς ἐξουσίας στὰ χέρια ἑνὸς προσώπου, τοῦ στρατηγοῦ. Αὐτό, βέβαια, δὲν δημιουργοῦσε κινδύνους, διότι, ἐκτὸς τοῦ ὅτι ὁ στρατηγὸς λογοδοτοῦσε στὸν αὐτοκράτορα, οἱ ἄμεσοι ὑφιστάμενοί του, τρεῖς ἀνώτατοι ὑπάλληλοι, ὁ πολιτικὸς διοικητής, ὁ θεματικὸς δικαστὴς καὶ ὁ στρατολόγος, ἀναφέρονταν γιὰ τὶς ὑποθέσεις τοῦ θέματος ἀπ’ εὐθείας στὸν αὐτοκράτορα. Παρὰ ταῦτα, στὴν περιοχὴ εὐθύνης κάθε θέματος ὁ στρατηγὸς – διοικητὴς συγκέντρωνε στὰ χέρια του ὅλες τὶς ἐξουσίες. Ὁ ὅρος θέμα μὲ τὴ σημασία μιᾶς μεγάλης στρατιωτικῆς μονάδας μαρτυρεῖται ἤδη ἀπὸ τὸν Θεοφάνη γιὰ τὸ ἔτος 610/611, κατὰ τὴν ἐποχὴ τοῦ αὐτοκράτορος Ἡρακλείου (610-641). Ἀπὸ τὰ τέλη τοῦ 6ου αἰῶνα τὰ βυζαντινὰ στρατεύματα προέρχονταν ἀπὸ ἐπιστρατευόμενους ντόπιους.

Οἱ μεγάλες μονάδες (θέματα) ἔπαιρναν, ἀρχικὰ τουλάχιστον, τὸ ὄνομά τους ἀπὸ τὴν περιφέρεια ἀπὸ τὴν ὁποία καταγόταν τὸ κύριο μέρος τῶν στρατιωτῶν ποὺ τὶς ἀποτελοῦσαν, π.χ. θέμα τῶν Ἀρμενιακῶν, θέμα τῶν Ἀνατολικῶν, ἢ ἀπὸ τὴν κατηγορία τῶν στρατιωτῶν ποὺ ἀπετέλεσαν τὸν ἀρχικό τους πυρῆνα, ὅπως π.χ. τὸ θέμα τοῦ Ὀψικίου (ἀπὸ τὸ λατινικὸ obsequium=ἀκολουθία), τὸ ὁποῖο ἀποτελοῦνταν ἀπὸ στρατιῶτες ποὺ ἐν μέρει ἀνῆκαν στὴ φρουρὰ τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Ἀργότερα τοὺς δόθηκαν ὀνόματα γεωγραφικά. Καθ’ ὅλην τὴ διάρκεια τοῦ 7ου αἰῶνα τὰ θέματα – μεγάλες στρατιωτικὲς μονάδες βρίσκονται σὲ διαρκῆ κίνηση, γιὰ νὰ ἀποκρούσουν τοὺς Πέρσες καὶ ἔπειτα τοὺς Ἄραβες. Τὸ τελευταῖο τέταρτο τοῦ 7ου αἰῶνα ἀποτελεῖ σταθμὸ στὴν ἐξέλιξη τῆς θεματικῆς διοίκησης. Τὴν ἐποχὴ αὐτὴ οἱ Βυζαντινοὶ ἀποκρούουν μπροστὰ στὴν Κωνσταντινούπολη τὴν πρώτη μεγάλη ἀραβικὴ ἐπίθεση (674-678) καὶ ἀπωθοῦν τοὺς Ἄραβες πέρα ἀπὸ τὰ ὅρια τῆς Μ. Ἀσίας.

Τὰ θέματα τότε ἀναλαμβάνουν στατικὴ πιὰ ἀποστολή, νὰ ὑπερασπίζονται δηλαδὴ περιοχὲς ποὺ περικλείονταν στὸν τομέα εὐθύνης τοῦ καθενός. Σιγὰ-σιγὰ τὸ ὄνομα τῶν θεμάτων (=μεγάλων στρατιωτικῶν μονάδων) μεταφέρεται ἀπὸ τὴ στρατιωτικὴ μονάδα στὴν περιφέρεια τῆς ὁποίας τὴν προάσπιση ἔχει ἡ μονάδα αὐτὴ ἀναλάβει. Ἔτσι, τὸ Βυζαντινὸ Κράτος διαιρέθηκε σὲ στρατιωτικὲς διοικήσεις ἀνεξάρτητες τὴ μία ἀπὸ τὴν ἄλλη, ποὺ διέφεραν ὅμως στὴν ἔκταση καὶ στὴ στρατιωτικὴ δύναμη τῶν στρατευμάτων τους. Οἱ ἐξελίξεις αὐτὲς εἶχαν ὡς ἀποτέλεσμα τὸ κράτος ἀπὸ τὸ τελευταῖο τέταρτο τοῦ 8ου αἰῶνα (ἐποχὴ τοῦ Κωνσταντίνου Ε΄ (740-775) νὰ ἐμφανίζεται διηρημένο σὲ μόνιμες στρατιωτικὲς διοικήσεις – θέματα, ποὺ εἶναι συγχρόνως στρατιωτικὰ καὶ διοικητικὰ – πολιτικὰ μορφώματα ὑπὸ τὴν ἑνιαία διοίκηση τοῦ στρατηγοῦ, ὁ ὁποῖος, ὅπως προελέχθη, ἦταν ἀπ’ εὐθείας ὑπεύθυνος ἀπέναντι στὸν αὐτοκράτορα. Ὁ στρατηγὸς διοριζόταν, συνήθως, γιὰ τρία ἢ τέσσερα χρόνια καὶ ὑπέκειτο, ὅπως εἴδαμε, σὲ περιορισμοὺς ποὺ ἀποσκοποῦσαν στὸ νὰ τοῦ ἀπαγορεύσουν νὰ ἐκμεταλλευθεῖ τὴ θέση του γιὰ προσωπικὰ ὀφέλη.

Μὲ τὴν ἐδαφικὴ ἐπέκταση τοῦ 10ου αἰῶνα τὸ διοικητικὸ καὶ στρατιωτικὸ σύστημα τῶν θεμάτων ὑφίσταται ἀλλαγές. Μεγάλα θέματα διαιροῦνται σὲ μικρότερα, ἡ θεματικὴ διοίκηση εἰσάγεται σὲ νέες περιοχὲς καὶ μικρότερες στρατιωτικὲς περιφέρειες ἀναπτύσσονται προοδευτικὰ σὲ θέματα. Κατὰ τὴν ὑστεροβυζαντινὴ ἐποχὴ τὸ φαινόμενο τοῦ κατακερματισμοῦ τῶν θεμάτων λαμβάνει μεγάλη ἔκταση. Στὴν πρὸ τῶν Κομνηνῶν ἐποχὴ πολιτικοὶ ὑπάλληλοι τοῦ θέματος, οἱ ὁποῖοι διατηροῦσαν κάπως χαλαρὴ ἐξάρτηση ἀπὸ τὸν στρατηγό, ἀναλαμβάνουν τὴν πολιτικὴ διοίκηση τοῦ θέματος, ἐνῷ ἡ δικαιοδοσία τῶν στρατηγῶν περιορίζεται στὶς στρατιωτικὲς ὑποθέσεις. Ἔτσι ἐπιταχύνεται ἡ παρακμὴ τοῦ θεματικοῦ θεσμοῦ. Παράλληλα γίνονται συνενώσεις θεμάτων ὑπὸ ἕνα πολιτικὸ διοικητή. Καὶ τὸ σημαντικότερο: στρατὸς θεματικός, ντόπιος, δὲν ὑπῆρχε πιά. Τὸν ἀντικατέστησε ὁ μόνιμος στρατὸς τῶν ταγμάτων μέσα στὰ θέματα. Ὁ ὅρος «θέμα» δήλωνε πλέον εἴτε τὴ γεωγραφικὴ περιφέρεια, εἴτε μιὰ δικαστικὴ – οἰκονομικὴ ἑνότητα, εἴτε μιὰ φορολογικὴ ἑνότητα. Ἡ μεταρρύθμιση τῶν Κομνηνῶν οἱ ὁποῖοι ἐπεξέτειναν ἐδαφικὰ τὸ Βυζάντιο ἀπέβλεπε στὴν ἐπαναφορὰ τῆς παλαιότερης γενικῆς ἀρχῆς τῆς διοικήσεως τῶν θεμάτων ποὺ χαρακτηριζόταν ἀπὸ τὴ συγκέντρωση τῆς πολιτικῆς καὶ στρατιωτικῆς ἐξουσίας στὸ ἴδιο πρόσωπο, ποὺ ἔχει τὸ ἀξίωμα τοῦ «δοῦκα». Κατὰ τοὺς χρόνους τῶν ἐμφυλίων πολέμων (1321-1351) μεταβάλλεται ἐκ νέου ἡ διοικητικὴ ὄψη τοῦ Βυζαντίου. Δημιουργοῦνται μικρὲς ἡγεμονίες στὴν Πελοπόννησο, στὴ Θεσσαλονίκη, τὴ Ροδόπη, τὴν Ἀδριανούπολη. Οἱ δύο τελευταῖες πρὸς τὸ τέλος τῶν ἐμφυλίων πολέμων καταλύονται. Τὸν Μάρτιο τοῦ 1354 οἱ Τοῦρκοι κατέλαβαν τὴν Καλλίπολη. Ἡ Μικρὰ Ἀσία εἶχε χαθεῖ πιὰ ὁριστικά.

Τὸ 1363 κατέλαβαν τὸ Διδυμότειχο καὶ λίγο ἀργότερα ἴσως τὸ 1368-1369 τὴν Ἀδριανούπολη. Οἱ τουρκικὲς κατακτήσεις περιόρισαν πλέον τὸ Βυζαντινὸ Κράτος στὴν περιοχὴ γύρω ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολη καὶ στὸ δεσποτᾶτο τοῦ Μυστρᾶ. Παρὰ τὶς τεράστιες ἐδαφικὲς ἀπώλειες, τοὺς μαζικοὺς ἐξανδραποδισμούς, τοὺς βίαιους καὶ ἀνελέητους ἐξισλαμισμοὺς καὶ τὴν καταστροφὴ τῆς περιφερειακῆς διοικητικῆς μηχανῆς, ἡ αὐτοκρατορία ἐπέζησε γιὰ ἄλλα ἑκατὸ σχεδὸν χρόνια ἀκόμη. Αὐτὸ ὀφείλεται στὴν ἀνθεκτικότητα τῆς διοικητικῆς παράδοσης, στὰ ἄπαρτα τείχη τῆς Βασιλεύουσας, στὴν πανίσχυρη «αὐτοκρατορικὴ ἰδέα» πρωταρχικὸ στοιχεῖο τῆς πολιτικῆς θεωρίας τοῦ Βυζαντίου – ποὺ ἄντεξε ὣς τὴν Ἅλωση. Ὀφείλεται πρωτίστως στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ἀκόμη καὶ στὶς ἔσχατες αὐτὲς ὧρες οἱ Βυζαντινοὶ δὲν ἔχασαν τὴν ἐλπίδα ὅτι ἡ Θεία Πρόνοια μὲ ἕνα θαῦμα θὰ ἔστρεφε τὰ πράγματα «εἰς δόξαν καὶ ἀνέγερσιν Ρωμαίων». Στὶς 29 Μαΐου τοῦ 1453 ἡ Βυζαντινὴ Αὐτοκρατορία καταλύθηκε. «Ἡ Πόλις ἑάλω»! Ὅμως, δὲν χάθηκε. Παραμένει ὁλοζώντανη στὴ μνήμη τοῦ Γένους. Ἀναμένει τὴ δίκαιη ἐτυμηγορία τῆς Ἱστορίας. Τὸ γλυκὸ ὅραμα τῆς ψυχῆς μας, ἡ Πόλη τῶν ὀνείρων μᾶς ζεῖ βαθειὰ στὶς καρδιές μας.

Ch. Diehl – G. Marcais, Le monde oriental de 395 a 1081, Paris 1936.

Μ. Γρηγορίου – Ἰωαννίδου, Παρακμὴ καὶ πτώση τοῦ θεματικοῦ θεσμοῦ, Θεσσαλονίκη 1985.

Ἰ. Καραγιαννόπουλος, Τὸ Βυζαντινὸ Κράτος, Θεσσαλονίκη 1996.

Ἰ. Καραγιαννόπουλος, «Περὶ τὰ βυζαντινὰ θέματα», Ἑλληνικὰ 18 (1964) 196-200.

Ἰ. Καραγιαννόπουλος, Ἱστορία τοῦ Βυζαντινοῦ Κράτους, τ. Α΄ Θεσσαλονίκη 1988 (ἀνατ. Β΄), τ. Β΄ Θεσσαλονίκη 19935, τ. Γ΄ Θεσσαλονίκη 1990.

J. Karayannopulos, Die Entstehung der byzantinischen Themenordnung (Byzantinisches Archiv 10), Munchen 1959. Χρ. Κυριαζόπουλος, Ἡ Θράκη κατὰ τοὺς 10ο – 12ο αἰῶνες, Θεσσαλονίκη 2000.

St. Runciman, Byzantine Civilization, New York

Πηγή: Ενωμένη Ρωμηοσύνη

Τό τελευταῖο διάστημα στό διαδίκτυο βλέπουμε κάποια ἄρθρα, δυστυχῶς θεολόγων καί Ἱερέων, πού προσπαθοῦν δίχως πατερικά ἤ ἁγιογραφικά ἐπιχειρήματα νά περάσουν τήν ἀντορθόδοξη ἄποψή τους ὅτι ἡ τεκνογονία δέν εἶναι βασικός σκοπός τοῦ Γάμου καί, μάλιστα, ὅτι ἡ Πολυτεκνία, ἡ ἀπόκτηση δηλ. πολλῶν παιδιῶν, δέν ἀναφέρεται στήν ἱερή Ἀκολουθία τοῦ Γάμου καί ἑπομένως δέν εἶναι... ἀναγκαία, ἐνῶ προτεραιότητα ἔχει ἡ ἀπόκτηση λίγων τέκνων, ἀλλά καλῶν...! ¹ Ἡ ἀλήθεια εἶναι ὅτι ἀνακυκλώνουν τίς ἀπόψεις παλαιοτέρων καί νεοτέρων συγγραφέων, τῶν ὁποίων τά βιβλία–ἄρθρα, ἐνῶ διαφημίζονται ὡς ὀρθόδοξα, βρίθουν ἀντορθοδόξων ἀπόψεων. ² Σάν νά μήν εἶναι ἐφικτή ἡ ἀπόκτηση πολλῶν καί καλῶν τέκνων καί ὁ Θεός, πού δημιουργεῖ καί χαρίζει τήν ψυχή, δέν γνωρίζει ἐάν, πότε καί πόσα παιδιά θά δώσει!

Μάλιστα, μερικοί ἀπό αὐτούς τούς συγγραφεῖς, γιά νά στηρίξουν τά ἀ­στήρικτα, φθάνουν στό σημεῖο νά παρερμηνεύουν τόν Ἅγιο Ἰωάννη τό Χρυ­σόστομο καί εἰδικότερα ἕνα ἀπόσπασμα ἀπό τό Λόγο του «Περὶ Παρθενίας», στόν ὁποῖο ὁ Ἅγιος φαίνεται νά ὑποστηρίζει ὅτι, ἐπειδή «ἐπληρώθη» ἡ γῆ ἀνθρώπων, δέν εἶναι πιά ἀπαραίτητη ἡ παιδοποιΐα καί πόσο μᾶλλον ἡ πο­λυτεκνία(!). ³ Δυστυχῶς, δέν ἐπαρκεῖ ὁ χῶρος μας στό παρόν τεῦχος γιά νά ἀναλύσουμε αὐτή τήν (ἠθελημένη ἤ ἀθέλητη;) παρερμηνεία τῶν λόγων τοῦ Ἁγίου. Γιά νά μήν τήν ἀφήσουμε ὅμως νά πλανᾶται μετέωρη, μεταφέρουμε τή χαριτωμένη ἄποψη τοῦ συγχρόνου μεγάλου Ἁγίου Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτου, πού μέ ἁπλά λόγια ἑρμηνεύει τόν Ἅγιο Χρυσόστομο καί δέν ἀφήνει, σέ κάθε καλοπροαίρετο, καμιά σκιά πάνω στό θέμα:

«Καί μερικοί Πνευματικοί ἀπορῶ πῶς λένε μερικά πράγματα. Μιά φορά μέ ρώτησαν κάποιοι προσκυνητές πού ἦρθαν ἐκεῖ στό Καλύβι: “Γέροντα, ὁ Ἱερός Χρυσόστομος γράφει πουθενά νά μήν κάνουν οἱ σύζυγοι παιδιά;”.

“Τί εἶναι αὐτά ποῦ λέτε; Ποῦ τό ἀκούσατε αὐτό;”. “Νά, ὁ πατήρ τάδε μᾶς τό εἶπε”, μοῦ λένε.

» Πιάνω τόν πατέρα τάδε καί τόν ρωτάω. “Εἶπες ἐσύ τέτοιο πρᾶγμα;”. “Ναί», μοῦ λέει. “Ποῦ τό βρῆκες αὐτό γραμμένο;”, τόν ρωτάω. “Ὁ Ἱερός Χρυσόστομος τό ἀναφέρει στόν περί παρθενίας λόγο του”, μοῦ λέει!

» “Κοίταξε, τοῦ λέω, ἐγώ δέν διάβασα Ἅγιο Χρυσόστομο, ἀλλά δέν μπορεῖ ὁ Ἅγιος νά λέη κάτι τέτοιο. Κάτι ἄλλο θά λέη. Φέρε νά δῶ τί γράφει”.

» Μοῦ φέρνει τό βιβλίο καί μοῦ δείχνει τό χωρίο. Τό διαβάζω καί βλέπω ὅτι ὁ Ἅγιος γράφει: “Τώρα ἔχουν αὐξηθεῖ οἱ ἄνθρωποι καί σᾶς δίνεται ἡ δυνατότητα νά ζήσετε καί ἐν παρθενίᾳ. Δέν εἶναι ὅπως παλιά πού ἔπρεπε νά ἀφήσουν ἀπογόνους”. Δέν λέει δηλαδή “μή γεννᾶτε παιδιά” ⁴ καί αὐτός νά ἐπιμένη. ⁵Νά εἶναι κληρικός καί θεολόγος καί νά λέη τέτοια πράγματα! Νά δείχνη ὅτι διαβάζει Χρυσόστομο, ὅτι κάνει διατριβές καί νά τόν ἔχουν γιά καλό Πνευματικό! Ξέρετε τί βλάβη κάνουν κάτι τέτοιες λανθασμένες ἑρμηνεῖες σέ ἀνθρώπους πού θέλουν νά ἀναπαύσουν τόν λογισμό τους;

» Γιά πολλούς πού ζοῦν κοσμικά ἡ οἰκογένεια σήμερα δέν ἔχει νόημα. Γιά αὐτό ἤ δέν παντρεύονται ἤ παντρεύονται καί δέν κάνουν παιδιά ἤ σκοτώνουν τά παιδιά μέ τίς ἐκτρώσεις καί ἔτσι μόνοι τους ἐξαφανίζουν τό σόι τους. Δηλαδή μόνοι τους καταστρέφονται. Δέν τούς καταστρέφει ὁ Θεός. Ἐνῶ οἱ πιστοί, πού τηροῦν τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ, δέχονται τήν θεία Χάρη, γιατί ὁ Θεός εἶναι ὑποχρεωμένος κατά κάποιον τρόπο νά τούς βοηθάη στά δύσκολα χρόνια πού ζοῦμε. Καί βλέπουμε χριστιανούς οἰκογενειάρχες, μέ ὅσα παιδάκια τούς δίνει ὁ Θεός, νά τά μεγαλώνουν μέ φόβο Θεοῦ. Καί ὅλα τά παιδιά νά εἶναι ἰσορροπημένα, χαρούμενα, εὐλογία Θεοῦ, καί νά προκόβουν. Ἐκεῖ πού λέμε: “τί θά γίνη ὁ κόσμος;”, βλέπουμε τώρα νά προχωράη, μέ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ, μιά γενιά καλή. Ὁ διάβολος καταστρέφει, ἀλλά καί ὁ Καλός Θεός ἐργάζεται καί δέν θά ἀφήση νά ἐξαφανισθῆ τό γένος μας» ⁶ .

Πρέπει νά συνειδητοποιήσουμε ὅτι ἡ τεκνογονία καί μάλιστα ὁ ἀριθμός τῶν παιδιῶν πού θά ἀποκτήσουμε δέν εἶναι, ἤ τουλάχιστον δέν πρέπει νά εἶναι, δική μας ἐπιλογή. Ὁ Πανάγαθος Θεός δημιουργεῖ καί δωρίζει τήν ψυχή κι ἐμεῖς εἴμαστε συνεργοί στή δημιουργία τοῦ σώματος. Ἄλλωστε, δέν εἴμαστε ποτέ σίγουροι ἐάν καί πόσα παιδιά θά μᾶς χαρίσει. Αὐτό γιά τό ὁποῖο, ὅμως, θά πρέπει νά εἴμαστε ἀπόλυτα βέβαιοι εἶναι ὅτι θά μᾶς δώσει τόσα, ὅσα εἶναι «... πρὸς τὸ συμφέρον» ⁷ τῆς ψυχῆς μας. Ὅπως χαρακτηριστικά ἀναφέρει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος: «... τὸ τεκεῖν ἄνωθεν ἔχει τὴν ἀρχήν, ἀπὸ τῆς Θεοῦ προνοίας, καὶ οὔτε γυναικὸς φύσις, οὔτε συνουσία, οὔτε ἄλλο οὐδὲν αὔταρκες (= ἀρκετό ἀπό μόνο του) πρὸς τοῦτό ἐστιν» ⁸ ∙ κατά δέ τό σύγχρονο Ἅγιο Ἰουστῖνο Πόποβιτς: «... ὁ Θεὸς ἐνεργεῖ, ὁ ἄνθρωπος συνεργεῖ» ⁹ .

Στό ἐρώτημα, λοιπόν: «Πόσα παιδιά θά κάνουμε»; Ἡ ἀπάντηση θά πρέπει νά εἶναι: «Ὅσα ὁ Πανάγαθος Θεός μᾶς δώσει»! (Στίς εὐχές καί στίς αἰτήσεις τῆς Ἀκολουθίας τοῦ Ἀρραβώνα καί τοῦ Γάμου προσευχόμαστε ὁ Πανάγαθος Θεός νά χαρίσει στό ζεῦγος «υἱοὺς καὶ θυγατέρας», «τέκνα» πολλά, π.χ. «Ὑπὲρ τοῦ εὐφρανθῆναι αὐτοὺς ἐν ὁράσει υἱῶν καὶ θυγατέρων, τοῦ Κυρίου δεηθῶμεν»).

Κάθε ἄλλη ἐπιλογή εἶναι ὀλιγοπιστία καί ἄρνηση τοῦ θελήματος τοῦ Θεοῦ, πού δέν εἶναι ἄλλο ἀπό τήν τεκνογονία («παιδοποιΐα»), πού πηγάζει ἀπό τήν «ἔννομο συζυγία» χωρίς ἀριθμητικούς περιορισμούς καί «οἰκογενειακούς προγραμματισμούς» ¹⁰ ! Αὐτό, ἄλλωστε, εὔχεται καί ὁ Ἱερέας στό Μυστήριο τοῦ Γάμου (πόσοι ὅμως τό προσέχουν!): «... ὁ διὰ τὴν ἄφραστόν Σου δωρεὰν καὶ πολλὴν ἀγαθότητα παραγενόμενος ἐν Κανᾷ τῆς Γαλιλαίας καὶ τὸν ἐκεῖσε γάμον εὐλογήσας, ἵνα φανερώσῃς ὅτι Σὸν θέλημά ἐστιν ἡ ἔννομος συζυγία καὶ ἡ ἐξ αὐτῆς παιδοποιΐα» (Α ́ Εὐχή Ἀκολουθίας τοῦ Γάμου).

Καί ἐάν γιά τά ἀπαραίτητα γιά τή ζωή μας ὑλικά ἀγαθά μᾶς λέγει ὁ Κύριος: «μὴ μεριμνᾶτε τῇ ψυχῇ ὑμῶν τί φάγητε καὶ τί πίητε, μηδὲ τῷ σώματι ὑμῶν τί ἐνδύσησθε..., πάντα γὰρ ταῦτα τὰ ἔθνη ἐπιζητεῖ· οἶδε γὰρ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρῄζετε τούτων ἁπάντων» (Ματθ. 6, 25–32), πόσο μᾶλλον αὐτό δέν θά ἰσχύει καί γιά τήν ἀποδοχή τοῦ θελήματός Του στό θέμα τῆς τεκνογονίας καί τοῦ ἀριθμοῦ τῶν παιδιῶν πού θά θελήσει Αὐτός νά μᾶς δωρίσει; Ἄραγε, δέν γνωρίζει «ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος» πόσες ψυχοῦλες θά μᾶς χαρίσει καί δέν θά φροντίσει μετά γιά τήν ἀνατροφή τους; Ἄς τό σκεφθοῦμε καί ἄς ἐμπιστευθοῦμε τό Δωρεοδότη Χριστό, ὥστε νά μήν ἀκούσουμε κι ἐμεῖς τό «ὀλιγόπιστε! εἰς τί ἐδίστασας;» (Ματθ. 14, 31) 11 .

Σχετικά μέ τήν ἀποφυγή τῆς τεκνογονίας ὅλοι οἱ Ἅγιοι Πατέρες, διαχρονικά, ἐδίδασκαν ὅτι εἶναι μεγάλη ἁμαρτία καί θεωροῦσαν τήν πολυτεκνία μεγάλη εὐλογία. Αὐτό δέν ἀπομειώνεται ἀπό τό γεγονός ὅτι ἡ Ἐκκλησία μας κατ’ οἰκονομία ἀνέχεται τίς ἐξ ἀδυναμίας συζυγικές σχέσεις, πού ἐκ προθέσεως δέν ἔχουν σκοπό τήν παιδοποιΐα, ἀλλά τή σαρκική ἡδονή. Μέ τήν προϋπόθεση, ὅμως, ὁ ἄνθρωπος νά ἀναγνωρίζει τήν ἀδυναμία του, νά ταπεινώνεται μπροστά στόν Κύριο (ὄχι προσδοκώντας στεφάνους, ἀλλά ἐλπίζοντας ὅτι ὁ Θεός θά τόν ἐλεήσει γιά τήν ταπείνωσή του) καί βέβαια νά δέχεται τό κατάλληλο ἀνά περίπτωση ἐπιτίμιο (πού θά ὁρίσει ὁ Πνευματικός). ¹²

Ἐνδεικτικά ἀναφέρουμε ὅτι ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος (πού τόσο παρερμηνεύεται στό θέμα αὐτό) ἀναφέρει σχετικά μέ τό σκοπό τῆς συζυγικῆς συνεύρεσης («μίξεως»): «Ἡ γὰρ ἑκάστου ἀρετὴ τότε φαίνεται, ὅταν πρὸς τὸ ἐπιτήδειον (= κατάλληλο) ἔργον ἄγηται (=ὁδηγεῖται)∙ ὅταν δὲ πρὸς τὸ ἀλλότριον, οὐκέτι. Οἷον, ὁ οἶνος πρὸς εὐφροσύνην δέδοται, ἀλλ’ οὐ πρὸς μέθην∙ ὁ ἄρτος πρὸς τροφὴν, ἡ μίξις πρὸς παιδοποιΐαν. Ὥσπερ οὖν ταῦτα διαβέβληται παραχρώμενα (= ἔχουν διαστραφεῖ ἀπό τήν κακή χρήση), οὕτω καὶ τὰ δάκρυα» ¹³ . Καί ἀλλοῦ: «...ἡ γὰρ ἐπιθυμία διὰ γάμον ἐδόθη, διὰ παιδοποιΐαν παρεσχέθη, οὐ διὰ μοιχείαν οὐδὲ διαφθοράν...» ¹⁴ . Ἐνῶ ὁ νηπτικότατος Ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής σημειώνει γιά τόν κίνδυνο τῆς παράχρησης τῆς συνουσίας μέσα στό Γάμο: «...Ἤ πάλιν κακία ἐστίν, ἡ ἐσφαλμένη κρίσις τῶν νοημάτων, ᾗ ἐπακολουθεῖ ἡ παράχρησις τῶν πραγμάτων. Οἷον ὡς ἐπὶ τῆς γυναικός, ἡ ὀρθὴ κρίσις τῆς συνουσίας, ὁ σκοπός ἐστι τῆς παιδοποιίας. Ὁ οὖν εἰς τὴν ἡδονὴν ἀποβλεψάμενος, ἐσφάλη περὶ τὴν κρίσιν, τὸ μὴ καλὸν ὡς καλὸν ἡγησάμενος. Ὁ γοῦν τοιοῦτος, παραχρῆται γυναικὶ συνουσιαζόμενος...» ¹⁵ .

Ὁ Γάμος τῆς Κανᾶ, ἀπό χειρόγραφο τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ἰβήρων, Ἅγιον Ὄρος.

Ὁ δέ μεγάλος πατέ­ρας τῆς Ἐκκλησίας μας, Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁ­γιο­ρείτης, σχολιάζοντας τό γνωστό χωρίο τοῦ Ἀ­πο­στόλου Παύλου, «Τί­μιος ὁ γάμος καὶ ἡ κοίτη ἀμίαντος» (Ἑβρ. 23, 3), συνηγορεῖ ὑπέρ τῶν θέ­σεων τῶν προγενεστέρων Πατέρων ¹⁶ λέγοντας: «Τί­ καὶ ἡ κοίτη ἀμίαντος, ὅταν οἱ κατὰ γάμον συναπτόμενοι, εἴτε ὁ ἄνδρας, εἴτε ἡ γυναίκα, ὄχι μόνον δὲν μολύνονται μοιχικῶς μὲ ἄλλα ξένα πρόσωπα, ἀλλὰ καὶ ὅταν αὐτοὶ δὲν μολύνονται μὲ παρανόμους μίξεις εἰς τὸ παρὰ φύσιν, ὅταν σμίγουν, ὄχι διὰ φιληδονίαν καὶ ἀκρασίαν, ἀλλὰ διὰ μόνην παιδοποιΐαν, καὶ ὅταν λογιάζουν τὴν σαρκικὴν ἕνωσιν ἕνα σημεῖον τῆς πνευματικῆς ἑνώσεως αὐτῶν μετὰ τοῦ Χριστοῦ καὶ τῆς εἰς τὸν Χριστὸν αὐξήσεως αὐτῶν καὶ ἐπιδόσεως∙ ἐπειδὴ ὁ γάμος τῶν εὐσεβῶν Χριστιανῶν, δὲν εἶναι μόνον σαρκικός,... ἀλλὰ ἔχει καρπὸν πνευματικῆς ἐπαγγελίας...» ¹⁷ . Ἄλλωστε, «εἰ δὲ νενοθευμένος ὁ γάμος καὶ ρύπων ἔμπλεως (= γεμᾶτος), πῶς ἄρα ἐκεῖσε (= ἐκεῖ) Χριστός, ὁ καθαρώτατος μόνος, καὶ τῶν ψυχῶν νυμφίος ἅγιός τε καὶ ἄμωμος;» ¹⁸ !

Ἀλλά καί οἱ σύγχρονοι Ἅγιοι τά ἴδια φρονοῦσαν καί ἐδίδασκαν. Χαρακτηριστικά ὁ Ἅγιος Πορφύριος εἶχε πεῖ στόν ἀείμνηστο π. Νικόδημο Μπιλάλη, σέ μία ἐπίσκεψή του στό Ἡσυχαστήριο τοῦ Ἁγίου: «Θά τούς λές νά μήν ἀποφεύγουν τά παιδιά. Μέγα, θανάσιμο ἁμάρτημα τό ν’ ἀπο­ φεύγουν νά κάνουν παιδιά. Πολύ καλά κάνεις, πού ἀσχολεῖσαι μέ τό ἔργο αὐτό. Νά συνεχίσεις καί νά τούς λές ὅτι δέν ἐπιτρέπεται ἡ ἀποφυγή τῆς τεκνογονίας. Μέγα ἁμάρτημα ἡ ἀποφυγή τῆς τεκνογονίας» ¹⁹ .

Ἐπίσης, ὁ Ἅγιος Παΐσιος, γιά τό ἴδιο θέμα, ἔλεγε: «Πολλές φορές ἀν­ δρόγυνα μοῦ ἐκφράζουν τήν ἀνησυχία τους γιά τό θέμα τῆς τεκνοποιΐας καί ζητοῦν τήν γνώμη μου. Ἄλλα σκέφτονται νά κάνουν ἕνα–δυό παιδιά καί ἄλλα θέλουν νά ἀποκτήσουν πολλά παιδιά. Αὐτό ὅμως πού τούς συμφέρει εἶναι νά ἀφήνουν τό θέμα τῆς τεκνοποιΐας στόν Θεό. Νά ἐμπιστεύονται τήν ζωή τους στήν θεία Πρόνοια καί νά μή βάζουν δικά τους προγράμματα. Πρέπει νά πιστεύουν ὅτι ὁ Θεός, πού φροντίζει γιά τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ, πολύ περισσότερο θά φροντίση γιά τά δικά τους παιδιά...

»Μερικοί προσπαθοῦν πρῶτα νά τακτοποιήσουν ὅλα τά ἄλλα καί ὕστερα νά σκεφθοῦν γιά παιδιά. Δέν λαμβάνουν ὑπ’ ὄψιν τους καθόλου τόν Θεό. Ἄλλοι πάλι λένε: “σήμερα εἶναι δύσκολη ἡ ζωή· ἕνα παιδί φθάνει, γιατί καί αὐτό μέ δυσκολία τό μεγαλώνεις”, καί δέν κάνουν ἄλλα παιδιά. Δέν κα­ταλαβαίνουν πόσο ἁμαρτάνουν μ’ αὐτήν τήν τοποθέτηση, γιατί δέν ἀφήνονται μέ ἐμπιστοσύνη στόν Θεό. Ὁ Θεός ἔχει σπλάγχνα. Μόλις δεῖ ὅτι δέν μποροῦν νά ἀνταποκριθοῦν, δέν Τοῦ εἶναι δύσκολο νά μήν τούς δώση ἄλλα παιδιά...» ²⁰ .

Ὅμως ἡ τεκνογονία δέν εἶναι ἀρκετή ἀπό μόνη της, νά ὁδηγήσει τούς γονεῖς στή σωτηρία. Ἀπαντώντας ὁ μακαριστός Ἁγιορείτης Μοναχός π. Νικόδημος Μπιλάλης (Ἱδρυτής τῆς Π.Ε.ΦΙ.Π.) στό ἐρώτημα, πού τοῦ εἶχε τεθεῖ: «Ποιά εἶναι ἡ ἔννοια τοῦ χωρίου τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Παύλου, “...σω­θήσεται (ἡ γυνή) διὰ τῆς τεκνογονίας, ἐὰν μείνωσιν ἐν πίστει καὶ ἀ­γάπῃ καὶ ἁγιασμῷ μετὰ σωφροσύνης”; (Τιμόθ. 2, 15)», ἔγραφε:

«Ὅπως σαφῶς φαίνεται ἀπό τό β' μέρος τοῦ χωρίου, μαζί μέ τή γυναίκα συνυπονοεῖται καί ὁ ἄνδρας καί γι’ αὐτό λέγει: “ἐὰν μείνωσιν” καί οἱ δύο πιστοί στό Θεό καί μεταξύ τους, ἀγαπημένοι, σώφρονες (= ἁγνοί καί καθαροί) καί ἁγιαζόμενοι μέ τά ἱερά Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἐάν δηλ. ἀποτελοῦν μία “κατ’ οἶκον ἐκκλησίαν” (Ρωμ. 16, 4). Δέν σώζονται δηλ. ἁπλά καί μόνον ἄν τεκνογονοῦν καί πολυτεκνοῦν, ἀλλ’ ἐάν αὐτό τό κάνουν μέ πίστη καί ἀγάπη στό Θεό καί μέ ὅσα προαναφέρθηκαν. Τεκνογονία γίνεται ἐκτός γάμου καί ἀπό ἀπίστους. Ἀλλ’ ἐκεῖ ἡ σωτηρία εἶναι ἀβέβαιη, ἐκτός ἄν μετανοήσουν. Ἐδῶ δέν μιλᾶμε γενικά καί ἀόριστα, ἀλλά εἰδικά γιά Χριστιανούς Ὀρθοδόξους, πού ἔχουν τελέσει νόμιμο Ὀρθόδοξο Γάμο...» ²¹ .

Γνωρίζουμε ὅτι δέν ἐξαντλήσαμε τό μεγάλο αὐτό θέμα. Τά σχετικά Πατερικά χωρία εἶναι πάρα πολλά, ὅμως ὁ χῶρος τοῦ Περιοδικοῦ μας δέν ἐπαρκεῖ γιά ἐκτενέστερη ἀνάλυση. Μέ τή βοήθεια, ὅμως, τοῦ Θεοῦ θά ἐπανέλθουμε.

Κλείνουμε ἀναδημοσιεύοντας ἕνα κατατοπιστικό ἄρθρο τοῦ μακαριστοῦ ἱδρυτοῦ τῆς Π.Ε.ΦΙ.Π., Ἁγιορείτου Μοναχοῦ π. Νικοδήμου Μπιλάλη γιά τήν ἐτυμολογία τῆς λέξεως «εὐτεκνία» γενικά καί ἰδιαίτερα στήν ἱ. Ἀκολουθία τοῦ Γάμου ²² . Καί αὐτό ἐπειδή φίλοι Πολύτεκνοι μᾶς ἐνημέρωσαν ὅτι σέ εἰδικές ὁμιλίες περί Γάμου, κάποιοι Ἱερεῖς καί λαϊκοί θεολόγοι ἀναφέρουν ὅτι στήν Ἱερά Ἀκολουθία τοῦ Γάμου δέν ὑπάρχει πουθενά ἡ λέξη πολυτεκνία, παρά μόνον οἱ λέξεις εὐτεκνία καί καλλιτεκνία. Ἐννοώντας ἀσφαλῶς ὅτι ἡ πολυτεκνία δέν εἶναι... ἀπαραίτητη!!! Σέ αὐτό ἀπαντᾶ μέ φιλολογική καί ἐτυμολογική σαφήνεια ὁ ἀείμνηστος π. Νικόδημος, ὁ ὁποῖος, ἐκτός ἀπό ἐμβριθής θεολόγος, ὑπῆρξε καί ἄριστος φιλόλογος.

Ἰ. Γ. Θ.

______________________

1. Παραθέτουμε ἐνδεικτικά ἕνα μικρό δεῖγμα αὐτῶν τῶν ἀπόψεων: • «Ἡ τεκνογονία ποτέ δέν ὑπῆρξε αὐτοσκοπός τοῦ γάμου, κατά τήν ἴδια ἔννοια οὔτε ἡ πολυτεκνία, γι’ αὐτό καί οἱ εὐχές τῆς ἀκολουθίας του ἐπικεντρώνουν στό νόημα τῆς καλλιτεκνίας καί τῆς εὐτεκνίας» (περί τῆς ἐτυμολογίας τῆς λέξεως «εὐτεκνία», βλ. στίς σελ. 11 καί 15 τοῦ παρόντος) •«Ἡ Ἁγία Γραφή, λοιπόν, δέν ἀπαγορεύει τήν ἀντισύλληψη... Ἡ ἀντισύλληψη δέν εἶναι ἐναντίον τῆς τεκνοποίησης, ἀλλά εἶναι ὑπέρ τῆς ἐλεγχόμενης τεκνοποίησης. Εἶναι λάθος νά κάνουμε συνέχεια παιδιά, δίχως ὑπευθυνότητα καί προγραμματισμό...» (Πρωτοπρεσβ. Δημητρίου Ἀθανασίου, «Ἡ Χριστιανική Οἰκογένεια», ἐκδ. Μύρτος, Ἀθήνα 2016, σελ. 14, 120∙ οἱ ὑπογραμμίσεις δικές μας). Καί ὁ Πανάγαθος Θεός; Tό Ἅγιο θέλημά Του, νά χαρίσει, ὅποτε καί ὅταν Αὐτός κρίνει, τήν ψυχή;

2. Βλ. βιβλία καί ἄρθρα τῶν Χρ. Γιανναρᾶ, π. Φιλοθέου Φάρου, Ν. Μπουγάτσου, Γ. Πατρώνου, π. Ἠλία Διακουμάκου, π. Βασιλείου Θερμοῦ... κ.ἄ.

3. Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, «Λόγος περί Παρθενίας», P.G. 48, 546.

4. Καί φυσικά πουθενά ὁ Ἅγιος Χρυσόστομος δέν λέγει ἤ ἔστω ὑπονοεῖ τήν ἀποφυγή τῶν παιδιῶν μέ ἀντισύλληψη (ἤ ἐκτρώσεις). Μόνο ἐγκράτεια καί σωφροσύνη-ἁγνότητα ὑπονοεῖ καί τονίζει καί γιά τούς βουλομένους καί δυναμένους ἐγγάμους, ὅπως προτείνει καί ὁ ἅγιος Ἀπόστολος Παῦλος: «... μὴ ἀποστερεῖτε ἀλλήλους, εἰ μή τι ἂν ἐκ συμφώνου πρὸς καιρόν, ἵνα σχολάζητε τῇ νηστείᾳ καὶ τῇ προσευχῇ καὶ πάλιν ἐπὶ τὸ αὐτὸ συνέρχησθε, ἵνα μὴ πειράζῃ ὑμᾶς ὁ σατανᾶς διὰ τὴν ἀκρασίαν ὑμῶν, τοῦτο δὲ λέγω κατὰ συγγνώμην, οὐ κατ ̓ ἐπιταγήν» (Α' Κορινθ. 7, 5–6). Καί μέ « τὸ αὐτὸ συνέρχησθε » ἐννοεῖ τή νόμιμη καί σώφρονα συνουσία, χωρίς ἀντισύλληψη, καί πάντοτε μέ τήν ἀποδοχή τῆς τεκνογονίας, ἐάν καί ὅποτε τό θελήσει ὁ Πανάγαθος Θεός. Ἄλλωστε, ὅπως καί ἀλλοῦ ἀναφέρει ὁ ἱ. Χρυσόστομος: «Γάμος γὰρ οὐχ ἵνα ἀσελγῶμεν εἰσενήνε κται (= ἔχει εἰσαχθῆ, ἐπιτραπῆ) οὐδ’ ἵνα πορνεύωμεν, ἀλλ’ ἵνα σωφρονῶμεν... Δύο γὰρ ταῦτά ἐστι, δι’ ἅπερ εἰσενήνεκται γάμος, ἵνα σωφρονῶμεν καὶ ἵνα πατέρες γινώμεθα, τῶν δὲ δύο τούτων προηγουμένη ἡ τῆς σωφροσύνης ἐστὶ πρόφασις» (P.G. 51, 212–213).

5. Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ξεκάθαρα ἀναφέρει, γιατί στό λόγο του «Περί παρθενίας» λέει ὅλα αὐτά περί γάμου∙ γιά νά προτρέψει τούς ἀναγνῶστες του στήν Παρθενία:
«Ὅτι τὰ περὶ γάμου λεγόμενα παρθενίας ἐστὶ προτρεπτικά» (http://khazarzar.skeptik.net/pgm/PG_Migne/John%20Chrysostom_PG%2047-64/De%20virginitate.pdf , σελ. 7).

6. Ἁγίου Παϊσίου, «Λόγοι Δ ́. Οἰκογενειακή Ζωή», ἐκδ. Ἱερόν Ἡσυχαστήριον «Εὐαγγελιστής Ἰωάννης ὁ Θεολόγος», Βασιλικά Θεσ/νίκης 2015, σελ. 68.
Εἶναι ἀξιοθαύμαστο τό ὅτι ὁ Ἅγιος Παΐσιος, ὡς θεοφώτιστος, κατανοοῦσε καί ἑρμήνευε ὀρθά-ὀρθόδοξα τό γράμμα καί τό πνεῦμα τοῦ Ἁγίου Χρυσοστόμου καί γενικά τῶν Ἁγίων Πατέρων. Ἐνῶ, δυστυχῶς, οἱ νεωτεριστές θεολόγοι καί Ἱερεῖς παρερμηνεύοντας τούς Ἁγίους ἀναπτύσσουν τή «θεολογία» τῶν παθῶν τους, τήν ὁποία καί διδάσκουν «πλανῶντες καὶ πλανώμενοι»!

7. «Ὑπὲρ τοῦ παρασχεθῆναι αὐτοῖς σωφροσύνην, καὶ καρπὸν κοιλίας πρὸς τὸ συμφέρον, τοῦ Κυρίου δεηθῶμεν» (Αἴτηση Ἀκολουθίας τοῦ Γάμου).

8. Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, «Ὁμιλία εἰς τὴν Ἄνναν», P.G. 54, 639.

9. Ἁγίου Ἰουστίνου Πόποβιτς, «Ἄνθρωπος καὶ Θεάνθρωπος», ἐκδ. Ἀστήρ, Ἀθήνα 2001, σελ. 118.

10. Ὁ ὀργανωμένος, πολυδιαφημιζόμενος καί «ἐπιβαλλόμενος» οἰκογενειακός προγραμματισμός (πού προωθεῖ τόν ἔλεγχο τῶν γεννήσεων μέσῳ τῆς ἀντισύλληψης συμπεριλαμβάνοντας καί τή φονική ἔκτρωση, ὡς τρόπο ἀποφυγῆς μιᾶς «ἀνεπιθύμητης» ἐγκυμοσύνης), προέκυψε ἀπό τό ὀρθολογιστικό δυτικό πνεῦμα τῆς ἐποχῆς μας. Ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος, στήν ἀπεγνωσμένη προσπάθειά του νά αὐτονομηθεῖ ἀπό τό Θεό καί τό Ἅγιο θέλημά Του, ἐγκατέλειψε τήν ἐν Χριστῷ ἐλευθερία καί ζωή, γιά νά ὑποδουλωθεῖ στό δικό του ἐγωιστικό θέλημα, μέ ἀποτέλεσμα νά ἀναζητᾶ μάταια τόν κατακερματισμένο του ἑαυτό στό ντιβάνι τοῦ ψυχολόγου καί τοῦ ψυχιάτρου.

11. Ὁ Ἀπόστολος Πέτρος, ἔχοντας τά μάτια του προσηλωμένα στό Χριστό, περπάτησε ἐπάνω στήν ἀγριεμένη θάλασσα. Ὅταν, ὅμως, ἀπομάκρυνε τό βλέμμα του ἀπό τόν θεάνθρωπο Κύριο, ἀντίκρυσε τά μανιασμένα κύματα, ὀλιγοπίστησε καί ἄρχισε νά βουλιάζει. Ἔτσι καί γιά τό σοβαρό θέμα τῆς τεκνογονίας, ὅταν ἔχουμε ἀπόλυτη ἐμπιστοσύνη στό Δεσπότη Χριστό, κάθε δυσκολία ἐξαφανίζεται ἤ μετριάζεται καί μποροῦμε ἄφοβα νά πορευόμαστε στήν τρικυμισμένη ζωή μας, δίχως νά βουλιάζουμε. Ἀλλά καί ἄν κάποτε ὀλιγοπιστήσουμε, ἀμέσως ἄς ἐνατενίσουμε τόν Κύριο καί ἐν μετανοίᾳ ἄς φωνάξουμε: «Κύριε, σῶσόν με» (Ματθ. 14, 31), κι Αὐτός θά μᾶς σώσει, ὅπως τόν Πέτρο, ἀρκεῖ ν’ ἀλλάξουμε ζωή καί νά Τόν ἐμπιστευθοῦμε.

Ὁ διδάσκαλος τοῦ Γένους Ἀρχιεπ. Ἀστραχάν, Νικηφόρος Θεοτόκης σέ σχετική ὁμιλία του ἀναφέρει γιά τόν ὀλιγόπιστο: «... ὁ ὀλιγόπιστος, ἐπειδὴ διστάζει στὰ λόγια τοῦ Θεοῦ καὶ ἔχει ὀλίγον ζῆλον, εὔκολα περιφρονεῖ τοὺς θείους νόμους, εὔκολα ἀπογυμνώνεται ἀπὸ τὸ ἐπουράνιον ἔνδυμα τῆς ἀρετῆς» («Πατερικόν Κυριακοδρόμιον», ἐκδ. Ἱ. Κελλίον Ἁγίου Νικολάου Μπουραζέρη, Ἅγιον Ὄρος 2003, σελ. 209).

12. Χαρακτηριστικά ὁ σύγχρονος ὅσιος Γέροντας Παῦλος Νικηταρᾶς τήν ἀποφυγή τῆς τεκνογονίας τή θεωροῦσε μεγάλη ἁμαρτία καί τόνιζε ὅτι εἶναι κωλυτική γιά τή θεία Μετάληψη. Ἐπέτρεπε τή θεία Κοινωνία δύο ἤ τρεῖς φορές τό χρόνο, μόνον ἄν ὑπῆρχαν λόγοι ὑγείας. [Πρεσβυτέρου Θεμιστοκλέους Χριστοδούλου, «Γέροντος Παύλου Νικηταρᾶ, Πνευματικές Νουθεσίες ἀπό τό Νησί τῆς Ἀποκαλύψεως (1912–†1999)», ἐκδ. «Ὁμολογία», Ἀθήνα 2002]. Τήν ἴδια παραδοσιακή ποιμαντική ἀντιμετώπιση τῆς ἀποφυγῆς τῆς τεκνογονίας εἶχαν καί ἔχουν οἱ διακριτικοί Πνευματικοί (ὅπως ὁ ὅσιος Γέροντας Φιλόθεος Ζερβάκος κ.ἄ.), πρίν φανερωθοῦν οἱ καινο­φανεῖς «νεορθόδοξες» διδασκαλίες, τίς ὁποῖες, δυστυχῶς, ἔχουν ἐνστερνισθεῖ ἀρκετοί πνευματικοί καί δηλητηριάζουν μέ αὐτές πολλές χριστιανικές οἰκογένειες...! Πάντως, δική μας ἀποκλειστικά εἶναι ἡ εὐθύνη τῆς ἐπιλογῆς παραδοσιακοῦ καί διακριτικοῦ Πνευματικοῦ.

13. Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, «Ὑπόμνημα εἰς τὴν πρὸς Κολασσαεῖς Ἐπιστολήν», P.G. 62, 385-386.

14. Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, «Ὑπόμνημα εἰς τὴν πρὸς Ἐφεσίους Ἐπιστολήν», P.G. 62, 20.

15. Ἁγίου Μαξίμου τοῦ Ὁμολογητοῦ, «Περὶ Ἀγάπης, ἑκατοντὰς δευτέρα», P.G. 90, 989. Μετάφραση: «...Ἐνῶ πάλι κακία εἶναι ἡ παρερμηνεία τῆς οὐσίας τῶν πραγμάτων, ἡ ὁποία ἀκολουθεῖται ἀπό κακή χρήση καί ἀντιμετώπιση στήν πράξη. Στήν προκειμένη περίπτωση ὅσον ἀφορᾶ τή γυναίκα, ἡ ὀρθή κρίση γιά τό σκοπό τῆς συνουσίας εἶναι ἡ παιδοποιΐα. Αὐτός πού ἀποβλέπει στήν εὐχαρίστηση ἔχει ἐσφαλμένη κρίση, γιατί θεωρεῖ ὡς σωστό τό λανθασμένο. Πράγματι λοιπόν αὐτός πράττει ἄσχημα συν­ευρισκόμενος μέ (τή) γυναίκα (του)...» (Ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής).

16. Ἐνδεικτικά ὁ Ἅγιος Συμεών, Ἀρχιεπ. Θεσ/νίκης, στήν Πραγματεία του «Περὶ Τελετῶν» (στό κεφ. «Περὶ Γάμου»), γράφει: «Ὁ δέ γε γάμος συγκαταβάσεώς ἐστι δῶρον Θεοῦ διὰ τὴν παιδοποιΐαν, ἕως τὸ πᾶν τόδε μετὰ τῆς φθορᾶς ἵσταται» (= «Ὁ γάμος λοιπόν εἶναι βέβαια δῶρο τῆς συγκαταβάσεως τοῦ Θεοῦ χάρη τῆς παιδοποιΐας, ὡσότου αὐτός ὁ κόσμος διαρκεῖ (καί συνυπάρχει) μέ τή φθορά». P.G. 155, 180). Ἐνῶ παρακάτω, στό κεφ. «Περὶ τοῦ νομίμου τιμίου γάμου», μετά τήν πρόθεση «διά», προσθέτει τό προσδιοριστικό ἐπίθετο «μόνην»: «Καὶ λέγομεν ἤδη περὶ τοῦ γάμου, ὅστις κατὰ θείαν συγχώρησιν ἐν ἀνθρώποις ἐστὶν ἐνεργούμενος, τοῖς κατὰ κόσμον θέλουσι ζῇν, διὰ μόνην παιδοποιΐαν...» (P.G. 155, 504).

17. Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου, «Ἑρμηνεία εἰς τὰς ΙΔ ́ Ἐπιστολὰς τοῦ Ἀποστόλου Παύλου», τόμ. 3ος, ἐκδ. «Ὀρθόδοξος Κυψέλη», Θεσ/νίκη 1990, σελ. 738.

18. Ἁγίου Συμεών, Ἀρχιεπ. Θεσ/νίκης, «Τὰ εὑρισκόμενα πάντα», P.G. 155, 505.

19. Ἁγίου Πορφυρίου, «Ἀνθολόγιο Συμβουλῶν», ἐκδ. Ἱ. Ἡσυχαστήριο Μεταμορφώσεως, Ἀθήνα 2010, σελ. 408.

20. Ἁγίου Παϊσίου, «Λόγοι Δ'. Οἰκογενειακή Ζωή», ἔ.ἀ., σελ. 64–65, 66.

21. Περιοδ. «Ἑλληνορθόδοξη ΠΟΛΥΤΕΚΝΗ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ», ἀρ. τ. 101/2004, σελ. 19

22. Περιοδ. «ΠΟΛΥΤΕΚΝΗ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ», ἀρ. τ. 13/1982, σελ. 14–15.

Πηγή: (Περιοδικό «ΕΛΛΗΝΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΟΛΥΤΕΚΝΗ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ», ἀρ. 152, Χριστούγεννα 2016)

Για να μάθετε πώς, κάντε κλικ πάνω στην παραπάνω εικόνα.

Ας αφήσουμε κάποιους άλλους στη θέση μας, ξένους επιστήμονες, «σκοταδιστές», «ρατσιστές» και «άκρως συντηρητικούς» να μιλήσουν για το θέμα μας. Όλους εμάς που διαμαρτυρόμαστε και κρούουμε τον κώδωνα του κινδύνου για την καταστρεπτική πορεία αυτού του τόπου και την αβάσταχτα ανόητη προσπάθεια αποσύνθεσης και αποσάθρωσης της κοινωνίας μας, έτσι και αλλιώς μας έχουν «γραμμένους». 

Εμείς, βλέπετε, δεν ανήκουμε σε κάποιες «πολύχρωμες» και αφειδώς χρηματοδοτούμενες με ευρωπαϊκά κονδύλια ΜΚΟ, που μπορούν με ευχέρεια και άνεση να συνδιαλέγονται και να «συμβουλεύουν» Υπουργούς και «Ινστιτουάριους». Βασικό τους έργο είναι, κατά την ιδίαν αυτών κυνική ομολογία, να επιδίδονται με αξιοζήλευτο ζήλο και επιμονή στην εκπλήρωση του στόχου τους, τουτέστιν αυτό της αποδόμησης και «κατάρριψης μύθων και στερεοτύπων». 

Έρχονται τη σήμερον ημέρα κάποιοι δήθεν προοδευτικοί και φιλελεύθεροι, αλλά μάλλον άκρως νυχτωμένοι «ακτιβιστές» και πολιτικά πρόσωπα,με τάχα καλοπροαίρετη πρόθεση, να μας «ενημερώσουν και ευαισθητοποιήσουν» σε ζητήματα  και θέματα, που μόνο κακοποιημένοι και σκοτισμένοι νόες μπορούν να συλλάβουν. Προωθούν,με επιστημονικοφανείς μεθόδους και «κρυφοδαγκανιάρικες» καινοτόμες πρακτικές και προσεγγίσεις, με βαρύγδουπες αλλά κενές περιεχομένου ορολογίες που προσιδιάζουν και παραπέμπουν περισσότερο σε επιχειρησιακές διαδικασίες παραγωγής αγαθών, τα σχέδιά τους προς μία έκφυλη κοινωνία, απρόσωπη, αριθμοποιημένη, των «έσχατων καιρών».

Κάποιοι τοιουτοτρόπως κατανοούν και εκλαμβάνουν το νεοπαγές εκπαιδευτικό πρόταγμα «Στο επίκεντρο τα παιδιά μας», ως μία άλλη παραγωγική δηλαδή δραστηριότητα, ώστε έτσι να κατανοείται η ένταξη της «Θεματικής Εβδομάδας» σε ζήτημα της Εκπαίδευσης για την Αειφόρο Ανάπτυξη! όρος που καθιερώθηκε διεθνώς το 1970!

Τον λόγο λοιπόν τον έχουν στη συνέχεια κάποιοι «αναχρονιστικοί», «ομοφοβικοί» και απαξιωμένοι (και αυτοί;) υπερατλαντικοί επιστήμονες. Τους ντόπιους, αρχαίους και νεότερους πανεπιστήμονες, φωστήρες και φωτιστές όλου του κόσμου, ποιος τους υπολήπτεται σήμερον και λογαριάζει;!Αυτούς τους εξοβελίζουμε από την Παιδεία μας και τους απορρίπτουμε γιατί μας προκαλούν δυσανεξία και «ερεθισμό».Τώρα πλέον γινήκαμε μοντέρνοι και προοδευτικοί, «συγκλητικοί»μεταρρυθμιστές μιας τυποποιημένης παγκόσμιας κοινωνίας, αδελφοποιημένης, με κοινούς παγκόσμιους εορτασμούς, κοινά οράματα και προσδοκίες, «εν αγάπη και ειρήνη». Τυφλαμάρα μας!

Το κείμενο που ακολουθεί απλώς μεταφράσθηκε από εμάς, η έντονη γραφή είναι του αρχικού.

[Η ιδεολογία των φύλων βλάπτει τα παιδιά

Αμερικανικό Κολλέγιο Παιδιάτρων – ενημερώθηκε τον Ιανουάριο του 2017

Το Αμερικανικό Κολλέγιο Παιδιάτρων προτρέπει τους επαγγελματίες υγείας, εκπαιδευτές και νομοθέτες να απορρίψουν όλες τις πολιτικές που προδιαθέτουν τα παιδιά να δεχτούν ως φυσιολογική μια ζωή χημικής και χειρουργικής πλαστοπροσωπίας του αντίθετου φύλου. Τα γεγονότα –και όχι η ιδεολογία- καθορίζουν την πραγματικότητα.

1. Η ανθρώπινη σεξουαλικότητα είναι ένα αντικειμενικό βιολογικό δυαδικό γνώρισμα: Τα χρωμοσώματα «ΧΨ» και «ΧΧ» είναι γενετικοί δείκτες του αρσενικού και θηλυκού αντιστοίχως – και όχι γενετικοί δείκτες κάποιας διαταραχής. Ο κανόνας του ανθρώπινου σχεδιασμού είναι να συλλαμβάνεται είτε ως αρσενικό είτε ως θηλυκό. Η ανθρώπινη σεξουαλικότητα είναι δυαδική εκ φύσεως με προφανή στόχο την αναπαραγωγή και άνθηση του είδους μας. Αυτή η αρχή είναι αυταπόδεικτη. Οι εξαιρετικά σπάνιες διαταραχές ανάπτυξης φύλου (DSD), συμπεριλαμβανομένων, αλλά χωρίς περιορισμό, του συνδρόμου έλλειψης ευαισθησίας στα ανδρογόνα και της συγγενούς υπερπλασίας των επινεφριδίων, είναι όλες ιατρικώς αναγνωρίσιμες αποκλίσεις από το σεξουαλικό δυαδικό πρότυπο και ορθώς έχουν χαρακτηριστεί ως διαταραχές του ανθρώπινου σχεδιασμού. Τα άτομα με διαταραχές ανάπτυξης φύλου (συχνά αποκαλούμενα ως «διαφυλικά») δεν αποτελούν ένα τρίτο φύλο.

2. Κανείς δεν γεννιέται με κοινωνικό φύλο (gender). Όλοι γεννιούνται με ένα βιολογικό φύλο. Το κοινωνικό φύλο –gender- (επίγνωση και αίσθηση του εαυτού μας ως αρσενικού ή θηλυκού) είναι μία κοινωνιολογική και ψυχολογική έννοια• όχι αντικειμενική βιολογική έννοια. Κανείς δεν γεννιέται έχοντας επίγνωση του εαυτού του ως αρσενικού ή θηλυκού• αυτή η επίγνωση αναπτύσσεται με τον καιρό και όπως συμβαίνει σε όλες τις αναπτυξιακές διαδικασίες, μπορεί να παρεκκλίνει λόγω των υποκειμενικών αντιλήψεων ενός παιδιού, των σχέσεων και των αρνητικών εμπειριών από τη νηπιακή ηλικία και έπειτα. Οι άνθρωποι που «αισθάνονται σαν το αντίθετο φύλο» ή «κάπου ενδιάμεσα» δεν αποτελούν το τρίτο φύλο. Παραμένουν βιολογικά άνδρες ή βιολογικά γυναίκες.

3. Η πεποίθηση ενός ατόμου ότι αυτός ή αυτή είναι κάτι που δεν είναι, στην καλύτερη περίπτωση χαρακτηρίζεται ως σημάδι μπερδεμένης σκέψης. Όταν ένα κατά τα άλλα υγιές βιολογικά αγόρι πιστεύει ότι είναι κορίτσι ή ένα κατά τα άλλα υγιές βιολογικά κορίτσι πιστεύει ότι είναι αγόρι, υπάρχει ένα αντικειμενικά ψυχολογικό πρόβλημα που εντοπίζεται στο μυαλό και όχι στο σώμα και θα πρέπει να αντιμετωπίζεται έτσι. Αυτά τα παιδιά υποφέρουν από δυσφορία γένους. Η Δυσφορία Γένους (GD), αναφερόμενη παλαιότερα ως Διαταραχή Ταυτότητας Φύλου (GID) είναι μία αναγνωρισμένη ψυχική διαταραχή κατά την πιο πρόσφατη έκδοση του Διαγνωστικού και Στατιστικού Εγχειριδίου της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Ένωσης (DSMV). Οι ψυχοδυναμικές θεωρίες και οι θεωρίες κοινωνικής μάθησης της Δυσφορίας Γένους (GD)/Διαταραχής Ταυτότητας Φύλου (GID) δεν έχουν ποτέ διαψευστεί.

4. Η εφηβεία δεν είναι ασθένεια και η λήψη ορμονών που τη μπλοκάρουν μπορεί να είναι επικίνδυνη. Αναστρέψιμες ή όχι, οι ορμόνες που μπλοκάρουν την εφηβεία προκαλούν μία κατάσταση νοσηρότητας –την απουσία της εφηβείας- και αναστέλλουν την ανάπτυξη και τη γονιμότητα σε ένα προηγουμένως βιολογικά υγιές παιδί.

5. Σύμφωνα με το DSM-V, το 98% των αγοριών με διαταραχή ταυτότητας φύλου και το 88% των κοριτσιών με διαταραχή ταυτότητας φύλου τελικά αποδέχονται το βιολογικό τους φύλο αφού περάσουν με φυσιολογικό τρόπο την εφηβεία.

6. Τα παιδιά προεφηβικής ηλικίας που χρησιμοποιούν ορμόνες που μπλοκάρουν την εφηβεία για να υποδυθούν το αντίθετο φύλο θα χρειαστούν ορμόνες διασταύρωσης φύλου σε προχωρημένη εφηβεία. Ο συνδυασμός αυτός οδηγεί σε μόνιμη στειρότητα. Τα παιδιά αυτά δεν θα μπορέσουν ποτέ να συλλάβουν γενετικώς δικά τους παιδιά ούτε και μέσω τεχνητής γονιμοποίησης. Επιπλέον, οι ορμόνες διασταύρωσης φύλου (τεστοστερόνη και οιστρογόνα) συνδέονται με κινδύνους για την υγεία συμπεριλαμβανομένων και των καρδιακών παθήσεων, της υψηλής αρτηριακής πίεσης, των θρόμβων αίματος, του εγκεφαλικού, του διαβήτη και του καρκίνου.

7. Τα ποσοστά αυτοκτονιών είναι 20 φορές υψηλότερα σε εφήβους που χρησιμοποιούν ορμόνες διασταύρωσης φύλου και υποβάλλονται σε εγχείρηση αλλαγής φύλου, ακόμα και στη Σουηδία, η οποία ανήκει στις χώρες με τους περισσότερους δηλωμένους LGBQT (λεσβίες, ομοφυλόφιλοι, αμφιφυλόφιλοι, τρανσέξουαλ, διαφυλικοί). Ποιο συμπονετικό και λογικό άτομο θα καταδίκαζε νέα παιδιά σε αυτή τη μοίρα γνωρίζοντας ότι μετά την εφηβεία το 88% των κοριτσιών και το 98% των αγοριών θα δεχτεί τελικά την πραγματικότητα και θα καταφέρει να έχει ψυχική και σωματική υγεία;

8. Το να κάνεις τα παιδιά να πιστεύουν ότι μία ζωή χημικής και χειρουργικής μίμησης του αντίθετου φύλου είναι φυσιολογική και υγιής συνιστά κακοποίηση παιδιού. Το να ασπάζεσαι την ασυμφωνία μεταξύ φύλων ως φυσιολογική μέσω της δημόσιας εκπαίδευσης και των νόμιμων πολιτικών θα μπερδέψει παιδιά και γονείς, παρακινώντας περισσότερα παιδιά να εμφανιστούν σε «κλινικές φύλου» όπου θα τους χορηγηθούν φάρμακα αποκλεισμού της εφηβείας. Αυτό με τη σειρά του ουσιαστικά εξασφαλίζει ότι θα «επιλέξουν» μία ζωή καρκινογόνων και τοξικών γενικότερα ορμονών διασταύρωσης φύλου και πιθανόν θα σκεφτούν να προβούν και στον περιττό χειρουργικό ακρωτηριασμό υγιών τμημάτων του σώματός τους ως νεαροί ενήλικες.

Αρχική δημοσίευση Μάρτιος 2016, Ενημερώθηκε τον Αύγουστο του 2016, Ενημερώθηκε τον Ιανουάριο του 2017

MichelleA. Cretella, M.D.Πρόεδρος του Αμερικανικού Κολλεγίου Παιδιάτρων

Quentin Van Meter, M.D. Αντιπρόεδρος του Αμερικανικού Κολλεγίου ΠαιδιάτρωνΠαιδο-ενδοκρινολόγος

Paul McHugh, M.D.Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Ψυχιατρικής της Ιατρικής Σχολής Johns Hopkins και πρώην Επικεφαλής Ψυχίατρος στο νοσοκομείο Johns Hopkins 

Αμερικανικό Κολλέγιο Παιδιάτρων – Ιανουάριος 2017 – www.ACPeds.org]

Εμείς πάντως θα συνεχίζουμε να υποστηρίζουμε με έμφαση και επιμονή, ότι είναι ολέθριο λάθος για το μέλλον και την επιβίωση του (μη μεταλλαγμένου) Ελληνικού γένους και Έθνους, η πραγματοποίηση συναφών Θεματικών εκπαιδευτικών εκδηλώσεων και προγραμμάτων. Ίσως να είναι πλέον μη αναστρέψιμη(ανθρωπίνως) η καταστροφική αυτή πορεία. Θα προτιμούσαμε πάντως και θα προτείναμε στην εν λόγω «Θεματική» ή σε μεθεπόμενες, οι βασικοί άξονες να είναι οι εξής: α) Ελληνική παραδοσιακή διατροφή και ποιότηταζωής β) εθισμός και εξαρτήσεις που θα συμπεριελάμβανε και την ιδεολογία των φύλων ως ζήτημα καταστροφικού και ψυχολέθριου εθισμού, και γ) ενίσχυση και υποστήριξη του παραδοσιακού Ελληνικού «τριαξονικού» βίου: εθνoγενήςπατρίδα, ελληνορθόδοξη θρησκεία και παραδοσιακή ρωμαίικη οικογένεια,«εν οις έστι σωτηρία»!

Δημήτρης Παπαδόπουλος

25 Μαρτίου, Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, (Εθνική Εορτή) 2017.

Πηγή: Ακτίνες

Τὸν τελευταῖο καιρὸ ἀναθεωρητὲς τῆς ἑλληνικῆς ἱστορίας προσπαθοῦν νὰ ἀλλάξουν τὰ ἱστορικὰ δεδομένα, παρουσιάζοντας καινοφανεῖς ἀπόψεις γιὰ νὰ ἀνατρέψουν τὴν ἱστορική ἀλήθεια. Στόχος τους, νὰ ξαναγράψουν τὴν Ἱστορία ὑπὸ τὸ πρίσμα μίας κατευθυνόμενης, δῆθεν «προοδευτικῆς» ἰδεολογίας, μὲ ἐπικάλυμμα τὴν «ἐπιστημονικὴ τεκμηρίωση» ἀπὸ θολὲς πηγές. Μειώνουν τὸν ρόλο τῆς Ἐκκλησίας στὴν Ἐπανάσταση τοῦ ’21, σπιλώνουν ἀγωνιστὲς (Κολοκοτρώνης) καὶ τονίζουν ὅτι «ἡ ἐπίσημη Ἐκκλησία ἦταν ἀντίθετη στὴν Ἐπανάσταση καὶ τοὺς ἐλάχιστους ἀνώτερους κληρικοὺς ποὺ ἐλάμβαναν μέρος ὁ Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄ ἀπειλοῦσε ὅτι θὰ ἀφορίσει».

Ἀποτελοῦν ὅμως αὐτὰ πραγματικὴ ἀντίθεση τῆς Ἐκκλησίας πρὸς τὴν Ἐπανάσταση τοῦ ’21; Τὴν ἀπάντηση στοὺς κατευθυνόμενους ἱστορικοὺς δίνει, μέσα ἀπ’ τὰ γραπτά του, ὁ πιὸ ἁρμόδιος ἀπ’ ἱστορία ὅλους, ὁ ἀκαδημαϊκὸς – ἱστορικὸς Κωνσταντῖνος Δεσποτόπουλος: «Εἶναι, φρονῶ, ἱστορικὰ ἐπιπόλαιη μία τέτοια γνώμη. Ἀγνοεῖται ἀπὸ τοὺς φορεῖς της ὅτι ἀποστολὴ τῆς Ἐκκλησίας ἦταν νὰ σώσει ζωὲς Ἑλλήνων καὶ ὅτι μὲ τὴν ἔναρξη τῆς Ἐπανάστασης τὸ μέγα πλῆθος τῶν Ἑλλήνων, κατοίκων ἐκτεταμένων περιοχῶν τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας, βρέθηκαν αὐτομάτως σὲ κατάσταση ὁμηρείας.

Καὶ συνεχίζει ὁ Κ. Δεσποτόπουλος, ἀποστομώνοντας τοὺς διαστρεβλωτές τῆς Ἱστορίας:

«Ἐκινδύνευσε τότε νὰ ἐξολοθρευθεῖ μέγα πλῆθος Ἑλλήνων καὶ οἱ ἄντρες τῆς Φιλικῆς Ἐταιρείας νὰ καταστοῦν ὀλετῆρες τοῦ Γένους. Ὁ Σουλτάνος, ἔξαλλος, ὅταν ἔμαθε τὴν Ἐπανάσταση, ὑπέγραψε διάταγμα ἐξοντωτικὸ τῶν Ἑλλήνων τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας. Χρειαζόταν, ὅμως, νὰ τὸ προσυπογράψει καὶ ὁ θρησκευτικὸς τῶν Τούρκων ἡγέτης. Καὶ ὁ τότε κάτοχος τοῦ ἀξιώματος αὐτοῦ Χατζὴ Χαλὶλ ἐφέντης, ἀνὴρ φιλάνθρωπος, ἀρνήθηκε νὰ τὸ προσυπογράψει μὲ τὸ ἐπιχείρημα ὅτι δὲν ἐπιτρέπει τὸ Κοράνι σφαγὴ ἀθώων καὶ μυστικὰ διαμήνυσε πρὸς τὸν Πατριάρχη νὰ τὸν ἐνισχύσει πρὸς τὴ σωστικὴ ἄρνησή του.

Τιμὴ καὶ δόξα

«Γιὰ νὰ σωθοῦν οἱ Ἕλληνες, ὁ μόνος τρόπος ἦταν ὁ θρησκευτικός τους ἡγέτης, ὁ Πατριάρχης, νὰ ἀποκηρύξει τὴν Ἐπανάσταση. Καὶ ἀνήκει τιμὴ καὶ δόξα στὸν Πατριάρχη Γρηγόριο τὸν Ε΄ γιὰ τὴ σωστικὴ τοῦ ὑπόδουλου Γένους ἀπόφασή του νὰ προβεῖ σὲ ἀποκήρυξη τῆς Ἐπαναστάσεως τοῦ 1821. Καὶ ἀλίμονο γιὰ τὸ γένος τῶν Ἑλλήνων, ἂν δὲν τὸ ἔκανε.

Ἐξάλλου, ἐπισημαίνουμε ὅτι ὁ ἀρχηγὸς τῆς Ἐπαναστάσεως, Ἀλέξανδρος Ὑψηλάντης, εἶχε διαμηνύσει ἀπὸ τὸν Ἰανουάριο τοῦ 1821 πρὸς τὸν Θεόδωρο Κολοκοτρώνη ὅτι ἐνδέχεται ὁ Πατριάρχης νὰ προβεῖ σὲ ἀποκήρυξη τῆς Ἐπαναστάσεως, γιὰ νὰ προστατεύσει τοὺς Ἕλληνες τῶν μὴ ἐπαναστατημένων περιοχῶν, καὶ ἡ ἀποκήρυξη αὐτὴ δὲν θὰ ἐκφράζει τὸ πραγματικὸ φρόνημά του (σ.σ.: αὐτὸ τὸ στοιχεῖο, οἱ… προοδευτικοὶ κατευθυνόμενοι ἱστορικοὶ σκοπίμως τὸ ἀποσιωποῦν!).

Δυὸ ἄντρες ὑπῆρξαν τότε σωτῆρες τοῦ ἔθνους. Ὁ Ἐθνομάρτυρας Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄καὶ ὁ Ἰωάννης Καποδίστριας, ὁ ὁποῖος ἔσωσε τὴν Ἐπανάσταση μὲ τὴ διπλωματικὴ δεξιοτεχνία του, καθὼς ἐπέτυχε στὸ Λάιμπαχ νὰ ματαιώσει ἀπόφαση τῶν ἐκεῖ συγκεντρωμένων ἀρχηγῶν τῶν Μεγάλων τότε Δυνάμεων γιὰ ἐπέμβαση τοῦ ἀντεπαναστατικοῦ συνασπισμοῦ τῶν ἐναντίον τοῦ ἐθνικοαπελευθερωτικοῦ ἀγώνα τῶν Ἑλλήνων καί, μάλιστα, γιὰ νὰ ἐπιτύχει τὴ ματαίωση αὐτή, ἐδέησε νὰ συντάξει ὁ ἴδιος ἀποκήρυξη τοῦ Ἀλεξάνδρου Ὑψηλάντη ὡς Ἀρχηγοῦ τῆς Ἐπαναστάσεως τῶν Ἑλλήνων…

Δυὸ «ἀποκηρύξεις», λοιπόν, συνέβαλαν κρίσιμα γιὰ τὴν περίσωση τὸ 1821 τοῦ Γένους τῶν Ἑλλήνων καὶ γιὰ τὴ μὴ καταστολὴ μὲ διεθνῆ σύμπραξη τῆς ἀπελευθερωτικῆς του Ἐπαναστάσεως. Καὶ ἀποτελεῖ σφάλμα οἰκτρὸ τῶν ἱστορικῶν ἡ γνώμη γιὰ τὶς σωτήριες αὐτὲς «ἀποκηρύξεις» ὅτι ἐνέχουν ἀντίθεση τῶν αὐτουργῶν τους πρὸς τὴν Ἑλληνικὴ Ἐπανάσταση.

Πηγή: Ενωμένη Ρωμηοσύνη

«Ψυχή μου, ψυχή μου, ἀνάστα, τί καθεύδεις;»

Εἰσαγωγή, νεοελληνικὴ ἀπόδοσις, σχόλια:
Μητροπολίτης Νέας Σμύρνης Συμεών

ᾨδαί [Α ] [Β ] [Γ ] [Δ ] [Ε ] [Ϛ ] [Κοντάκιον ] [Μακαρισμοί ] [Ζ ] [Η ] [Θ ]

[Πρόλογος ] [Εἰσαγωγή ]

Πρόλογος

Ὁ Μέγας Κανών, ποὺ συνέθεσε ὁ ἅγιος Ἀνδρέας ὁ Ἱεροσολυμίτης, ἀρχιεπίσκοπος Κρήτης κι ἕνας ἀπ᾿ τοὺς πιὸ ἐξέχοντες ἐκπροσώπους τῆς ἐκκλησιαστικῆς ποιήσεώς μας, εἶναι ἕνας ἀπὸ τοὺς πιὸ ὑπέροχους καὶ περισσότερο γνωστοὺς ὕμνους στὸ ἐκκλησιαστικὸ πλήρωμα. Ψάλλεται τμηματικὰ τὶς τέσσερις πρῶτες ἡμέρες τῆς Καθαρῆς Ἑβδομάδας καὶ ὁλόκληρος τὴν Πέμπτη τῆς ε´ ἑβδομάδας τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Ἀποτελεῖ ἕνα ἐγερτήριο σάλπισμα ποὺ ἀποβλέπει στὸ νὰ φέρει τὸν ἄνθρωπο σὲ συναίσθηση τῆς ἁμαρτωλότητάς του καὶ νὰ τὸν ὁδηγήσει μέσα ἀπὸ τὴ συντριβὴ καὶ τὴ μετάνοια κοντὰ στὸν Θεό.

Ὁ Μέγας Κανὼν εἶναι ὕμνος βαθιᾶς συντριβῆς καὶ συγκλονιστικῆς μετανοίας. Ὁ ἄνθρωπος, ποὺ αἰσθάνεται τὸ βάρος τῆς ἁμαρτίας· ποὺ γεύεται τὴν πικρία τῆς μακριὰ ἀπὸ τὸν Θεὸ ζωῆς· ποὺ κατανοεῖ τὶς τραγικὲς διαστάσεις τῆς ἀλλοτριώσεως τῆς ἀνθρώπινης φύσεως στὴν πτώση καὶ τὴν ἀποστασία της ἀπὸ τὸν Θεό, συντρίβεται. Κατανύσσεται. Ἀναστενάζει βαθιὰ καὶ ξεσπᾶ σὲ θρῆνο γοερό. Ἕναν θρῆνο ὅμως ποὺ σώζει, διότι ἀνοίγει τὸν δρόμο τῆς μετανοίας. Τὸν δρόμο ποὺ ἐπαναφέρει τὴν ἀνθρώπινη ὕπαρξη κοντὰ στὸν Θεό, τὴν πηγὴ τῆς ἀληθινῆς ζωῆς καὶ τὸ πλήρωμα τῆς ἄρρητης χαρᾶς καὶ εὐφροσύνης.

† ὁ Ν. Σ. Σ.

Εἰσαγωγή

1. Ἡ δομή του

Τὸ πιὸ ἀξιόλογο καὶ περισσότερο γνωστὸ ἀπ᾿ ὅλα τὰ ἔργα τοῦ ἁγίου Ἀνδρέα εἶναι ἀσφαλῶς ὁ Μέγας Κανών. Ξεχωρίζει ἀνάμεσα στοὺς πολλοὺς Κανόνες του γιὰ τὴν πρωτοτυπία του καὶ τὴν ἔκτασή του. Ἡ ἔκτασή του αὐτὴ εἶναι ᾿κείνη ποὺ τοῦ ἔδωσε καὶ τὴν ὀνομασία Μέγας. Ὁ Μέγας Κανὼν εἶναι ἕνα ἀπὸ τὰ εὐγενέστερα προϊόντα βαθιᾶς θρησκευτικῆς πείρας. Ἡ ἀξία του ἀπὸ πλευρᾶς θρησκευτικῆς καὶ αἰσθητικῆς εἶναι μεγάλη καὶ κατέχει ἐκλεκτὴ θέση στὴν ὅλη ἐκκλησιαστικὴ ποίηση καὶ τὴ λατρεία τῆς Ἐκκλησίας.

Ἀποτελεῖται ἀπὸ ἐννιὰ Ὠδές, ἀπὸ τὶς ὁποῖες ἡ β´ καὶ ἡ γ´ ἔχουν ἀπὸ δύο Εἱρμοὺς καὶ ἡ Ϛ´ διαιρεῖται σὲ δύο τμήματα. Τὸ δεύτερο τμῆμα της δὲν ἔχει δικό του Εἱρμό. Ἴσως παλαιότερα νὰ εἶχε καὶ στὸν τελικὸ καταρτισμὸ τοῦ Τριῳδίου νὰ ἐξέπεσε. Μπροστὰ ἀπὸ κάθε τροπάριό του ἔχει τεθεῖ στίχος ἀπ᾿ τοὺς Μακαρισμούς. Σχετικὰ μὲ τὸν ἀριθμὸ καὶ τὴν τάξη τῶν τροπαρίων πρέπει νὰ ποῦμε ὅτι ὑπάρχει μιὰ ποικιλία στὰ χειρόγραφα κι ἔτσι δὲν μποροῦμε νὰ ξέρουμε ἀπόλυτα ποιά εἶναι γνήσια καὶ ποιά παρέμβλητα. Τὰ τροπάρια ποὺ ἀναφέρονται στὴν ὁσία Μαρία τὴν Αἰγυπτία καὶ τὸν ἴδιο τὸν Ἅγιο εἶναι φανερὸ ὅτι δὲν προέρχονται ἀπὸ τὴ γραφίδα τοῦ ἁγίου Ἀνδρέα, ἀλλ᾿ ὅτι εἶναι μεταγενέστερα. (Στὸ συμπέρασμα αὐτὸ καταλήγουν ὅλοι οἱ ἐρευνητές, γι᾿ αὐτὸ κι ἐμεῖς τὰ παραλείψαμε στὴν παρούσα ἐργασία). Σύμφωνα μὲ τὸ Τριώδιο ποὺ βρίσκεται στὴ λειτουργικὴ χρήση τῆς Ἐκκλησίας, στὸ ὁποῖο κι ἐμεῖς στηριχτήκαμε (ἔκδοση Ἀποστολικῆς Διακονίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, Ἀθῆναι 1960)*, ὁ ἀριθμὸς τῶν τροπαρίων ἔχει ὡς ἑξῆς· α´ 25, β´ 41, γ´ 28, δ´ 29, ε´ 23, Ϛ´ 33, ζ´ 22, η´ 22, καὶ θ´ 27. Συνολικὰ δηλαδὴ ὁ Μέγας Κανὼν ἀποτελεῖται ἀπὸ 11 Εἱρμοὺς καὶ 250 τροπάρια. Κατὰ μιὰ ἐκδοχὴ ὁ ἅγιος Ἀνδρέας ἔγραψε τόσα τροπάρια, ὅσοι εἶναι καὶ οἱ στίχοι τῶν ἐννιὰ βιβλικῶν ὠδῶν.

2. Τὰ περιστατικὰ τῆς συγγραφῆς

Τὰ περιστατικὰ κάτω ἀπ᾿ τὰ ὁποῖα ὁ ἅγιος Ἀνδρέας συνέθεσε τὸν Κανόνα δὲ μᾶς εἶναι γνωστά. Δὲν ἔχουμε συγκεκριμένες μαρτυρίες, ποὺ νὰ ἀναφέρονται στὸν χρόνο, τὸν τόπο καὶ τὰ πλαίσια τῆς συνθέσεώς του. Πρὸς τὴν κατεύθυνση αὐτὴ μιὰ κάποια βοήθεια μᾶς δίνουν μερικὰ προσωπικὰ στοιχεῖα καὶ ἐνδείξεις τοῦ ἴδιου τοῦ Κανόνος. Ὁ ποιητὴς μερικὲς φορὲς ἀναφέρεται στὴν ἡλικία του· «Ἐρριμμένον με, Σωτήρ, / πρὸ τῶν πυλῶν σου / κἂν ἐν τῷ γήρει... / ἀλλὰ πρὸ τοῦ τέλους / ...» (α´ 13)· «Ἐκ νεότητος, Σωτήρ, / τὰς ἐντολάς σου ἐπαρωσάμην, / ὅλον ἐμπαθῶς, / ἀμελῶν, ραθυμῶν / παρῆλθον τὸν βίον...» (α´ 20)· «Ὁ χρόνος ὁ τῆς ζωῆς μου / ὀλίγος...» (δ´ 23. Βλέπε καὶ δ´ 2, η´ 6 κ.ἄ.). Ἀπὸ τὶς παραπάνω ἐνδείξεις πρέπει νὰ συμπεράνουμε ὅτι ὁ ποιητὴς συνέθεσε τὸν Κανόνα σὲ ἡλικία προχωρημένη.

Τὸ τελευταῖο τροπάριο τοῦ Μεγάλου Κανόνος μᾶς δίνει τὴ δυνατότητα γιὰ ἕνα ἀκριβέστερο καθορισμὸ τοῦ τόπου συγγραφῆς· «Τὴν πόλιν σου φύλαττε, / Θεογεννῆτορ ἄχραντε· / ἐν σοὶ γὰρ αὕτη / πιστῶς βασιλεύουσα, / ἐν σοὶ καὶ κρατύνεται / καὶ διὰ σοῦ νικῶσα...». Φαίνεται δηλαδὴ ὅτι ὁ ἅγιος Ἀνδρέας συνέγραψε τὸν Κανόνα στὴν Κωνσταντινούπολη εἴτε πρὶν ἐκλεγεῖ ἀρχιεπίσκοπος Κρήτης εἴτε μετά, σὲ κάποιο ταξίδι του καὶ μάλιστα κοντὰ χρονικὰ σὲ κάποια ἐπιτυχὴ ἀπόκρουση βαρβαρικῆς ἐπιδρομῆς («ἐν σοὶ κρατύνεται», «διὰ σοῦ νικῶσα», «τροποῦται πάντα πειρασμόν», «σκυλεύει πολεμίους»). Ἴσως τῶν Ἀράβων τὸ 717.

3. Τὸ θέμα του

Τὸ Συναξάριο τῆς Πέμπτης τῆς ε´ ἑβδομάδας τῶν Νηστειῶν (τῆς ἡμέρας δηλαδὴ ποὺ ψάλλεται ὁ Μέγας Κανὼν) ὡς ἑξῆς ἀναφέρεται στὸ θέμα, τὸ περιεχόμενο καὶ τοὺς σκοποὺς τοῦ ποιήματος· «πᾶσαν γὰρ Παλαιᾶς καὶ Νέας Διαθήκης ἱστορίαν ἐρανισάμενος καὶ ἀθροίσας, τὸ παρὸν ἡρμόσατο μέλος, ἀπὸ Ἀδὰμ δηλαδὴ μέχρι καὶ αὐτῆς τῆς Χριστοῦ Ἀναλήψεως καὶ τοῦ τῶν Ἀποστόλων κηρύγματος. Προτρέπεται γοῦν διὰ τούτου πᾶσαν ψυχήν, ὅσα μὲν ἀγαθὰ τῆς ἱστορίας ζηλοῦν καὶ μιμεῖσθαι πρὸς δύναμιν, ὅσα δὲ τῶν φαύλων ἀποφεύγειν, καὶ ἀεὶ πρὸς Θεὸν ἀνατρέχειν διὰ μετανοίας, διὰ δακρύων καὶ ἐξομολογήσεως, καὶ τῆς ἄλλης δηλονότι εὐαρεστήσεως». Θέμα δηλαδὴ τοῦ Μεγάλου Κανόνος εἶναι ἡ παρουσίαση τῆς τραγικῆς καταστάσεως τοῦ ἀνθρώπου τῆς πτώσεως καὶ τῆς ἁμαρτίας καὶ ἡ θερμὴ παρακίνησή του νὰ μετανοήσει καὶ νὰ ἐπιστρέψει κοντὰ στὸν ζώντα καὶ ἀληθινὸ Θεό.

Ἡ διαπραγμάτευση τοῦ θέματος εἶναι πρωτότυπη, ἔντονα δραματικὴ καὶ πλαισιώνεται ἀπὸ τὴ χρήση ἑνὸς πλήθους παραδειγμάτων ἀποβλέπει στὴν παρακίνηση τῆς ψυχῆς νὰ μιμηθεῖ τὶς καλὲς πράξεις τῶν εὐσεβῶν καὶ ν᾿ ἀποφύγει τὶς κακὲς τῶν ἀσεβῶν. Τὰ περισσότερα ἀπὸ τὰ βιβλικὰ παραδείγματα εἶναι παρμένα ἀπὸ τὴν Παλαιὰ Διαθήκη. Αὐτὸ κυρίως γίνεται στὶς πρῶτες ὀκτὼ Ὠδὲς (ὅπου, βέβαια, ἀναφέρονται σποραδικὰ πρόσωπα καὶ γεγονότα καὶ τῆς Καινῆς Διαθήκης). Μᾶς τὸ ὑπογραμμίζει καὶ ὁ ἴδιος ὁ ποιητὴς στὸ τροπάριο θ´ 2· «Μωσέως παρήγαγον, /ψυχή, τὴν κοσμογένεσιν / καὶ ἐξ ἐκείνου / πᾶσαν ἐνδιάθετον / γραφὴν ἱστοροῦσάν σοι / δικαίους καὶ ἀδίκους, / ὧν τοὺς δευτέρους, ὦ ψυχή, / ἐμιμήσω, οὐ τοὺς πρώτους, / εἰς Θεὸν ἐξαμαρτήσασα».

Τὰ βιβλικὰ πρόσωπα, ποὺ χρησιμοποιοῦνται ἀπὸ τὸν ποιητή, κρίνονται ἀνάλογα μὲ τὴ συμπεριφορά τους πρὸς τὸν Θεὸ καὶ τὸν νόμο Του καὶ τὴ διαγωγή τους μὲς στὴν Ἰσραηλιτικὴ κοινωνία. Ἔτσι προβάλλεται ἰδιαίτερα ἡ παιδαγωγική τους ἀξία. Τόσο τῶν θετικῶν παραδειγμάτων, ποὺ θὰ πρέπει νὰ μιμηθεῖ ὁ πιστός, ὅσο καὶ τῶν ἀρνητικῶν, ποὺ ὀφείλει ν᾿ ἀποφύγει.

Ὁ ἱερὸς Ἀνδρέας ἀντλεῖ τὶς ὑποθέσεις του ἀπὸ διάφορα βιβλία τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Οἱ περισσότερες εἶναι παρμένες ἀπὸ τὴ Μωσαϊκὴ Πεντάτευχο, δὲν λείπουν ὅμως καὶ ἀπὸ ἄλλα βιβλία, ὅπως τοῦ Ἰησοῦ τοῦ Ναυῆ, τῶν Κριτῶν, τῶν Βασιλειῶν, τῶν Ψαλμῶν, τοῦ Ἰώβ, τοῦ Ἰωνᾶ, τοῦ Ἱερεμία καὶ τοῦ Δανιήλ.

Ἡ θ´ ᾠδὴ εἶναι ἡ μόνη ποὺ προέρχεται ἀπὸ τὴν Καινὴ Διαθήκη (Λουκ. 1,46-55), γι᾿ αὐτὸ καὶ ὁ ἅγιος Ἀνδρέας τὰ παραδείγματα τῶν τροπαρίων της τὰ δανείστηκε ἀποκλειστικὰ ἀπ᾿ αὐτήν. Τὸ δηλώνει ἄλλωστε ὁ ἴδιος στὸ τέταρτο τροπάριό της, μὲ τὸ ὁποῖο καὶ ἀρχίζει τὴ χρήση Καινοδιαθηκικῶν παραδειγμάτων· «Τῆς Νέας παράγω σοι / Γραφῆς τὰ ὑποδείγματα / ἐνάγοντά σε, / ψυχή, πρὸς κατάνυξιν· / δικαίους οὖν ζήλωσον, / ἁμαρτωλοὺς ἐκτρέπου...». Τὰ παραδείγματα αὐτὰ ἀναφέρονται κυρίως στὸν Χριστὸ καὶ τὰ θαύματά Του καὶ εἶναι ὅλα παρμένα ἀποκλειστικὰ ἀπὸ τὰ ἱερὰ Εὐαγγέλια.

4. Ἡ χρήση του

Ὁ Μέγας Κανὼν ἀπὸ τὴν ἀρχή, φαίνεται, προορίστηκε γιὰ τὴ λατρεία. Αὐτὸ συμπεραίνουμε ἀπ᾿ τὸ ποιητικὸ εἶδος του, τὴ σύνδεσή του μὲ τὶς Βιβλικὲς ὠδές, ποὺ ἦταν στὴ λειτουργικὴ χρήση τῆς πρώτης Ἐκκλησίας, καὶ τὴν ὅλη διάρθωσή του μὲ τὶς ἱκεσίες, τὶς λατρευτικὲς ἐπικλήσεις καὶ τὰ ἄλλα λειτουργικά του στοιχεῖα. Ποῦ καὶ πότε ἀκριβῶς πρωτομπῆκε στὴ λειτουργικὴ χρήση δὲν μᾶς εἶναι γνωστό. Ἴσως σὲ Ἐκκλησίες τῆς Κρήτης, ὅταν ἀκόμη ζοῦσε καὶ ἐπισκόπευε ὁ Ἅγιος.

Σήμερα, στὴ λειτουργικὴ πράξη ποὺ ἐπικράτησε, ὁ Μέγας Κανών, ὅπως εἶναι γνωστό, ψάλλεται στὸν Ὄρθρο τῆς Πέμπτης τῆς ε´ ἑβδομάδας τῶν Νηστειῶν, γι᾿ αὐτὸ καὶ ἡ ἡμέρα ἐπικράτησε νὰ λέγεται «Πέμπτη τοῦ Μεγάλου Κανόνος». Στὰ μοναστήρια συνεχίζεται ἡ παλαιὰ τάξη νὰ ψάλλεται στὸν Ὄρθρο, ἐνῶ στοὺς ἐνοριακοὺς ναοὺς τῶν πόλεων τὸ ἀπόγευμα τῆς Τετάρτης μαζὶ μὲ τὸ Μικρὸ Ἀπόδειπνο.

Μαζὶ μὲ τὴν Ἀκολουθία τοῦ Μεγάλου Κανόνος διαβάζεται ὁ βίος τῆς ἁγίας Μαρίας τῆς Αἰγυπτίας καὶ ψάλλεται καὶ Κανόνας ἀφιερωμένος στὴν Ὁσία μὲ ἀκροστιχίδα· «Σὺ ἡ ὁσία Μαρία βοήθει». Ἡ μνήμη τῆς ὁσίας Μαρίας ἑορτάζεται τὴν 1η Ἀπριλίου καὶ τὴν Ε´ Κυριακὴ τῶν Νηστειῶν. Ὁ συσχετισμὸς τοῦ βίου της μὲ τὸν Μεγάλο Κανόνα καὶ ἡ προσθήκη ἀργότερα καὶ ἰδιαίτερου Κανόνα, ποὺ συντάχθηκε κάτω ἀπ᾿ τὴν ἐπίδραση τοῦ πρώτου, ἔγινε προφανῶς διότι ἡ μεγάλη Ὁσία ἀποτελεῖ ἕνα ζωηρὸ ὑπόδειγμα εἰλικρινοῦς μετανοίας, τὸ ὁποῖο ἄριστα συνδυάζεται μὲ τὸ πνεῦμα καὶ τοὺς σκοποὺς τοῦ Μεγάλου Κανόνος. Ἡ σχετικὴ τυπικὴ διάταξη τοῦ Τριῳδίου μᾶς λέγει τὰ ἑξῆς· «Τῇ Τετάρτῃ ἑσπέρας, περὶ ὥραν δ´ τῆς νυκτὸς σημαίνει. Καὶ συναχθέντες ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ, εὐλογήσαντος τοῦ ἱερέως, μετὰ τὸν Ἑξάψαλμον, τὸ Ἀλληλούϊα καὶ τὰ Τριαδικά... καὶ ἀναγινώσκομεν τὸν βίον τῆς ὁσίας Μαρίας τῆς Αἰγυπτίας εἰς δόσεις δύο. Εἶτα μετὰ τὸν Ν´ Ψαλμόν, ἀρχόμεθα εὐθὺς ψάλλειν τὸν Κανόνα ἀργῶς καὶ ἐν κατανύξει, ποιοῦντες εἰς καθὲν τροπάριον μετανοίας γ´ καὶ λέγοντες· Ἐλέησόν με, ὁ Θεός, ἐλέησόν με».

Ἡ σημασία τοῦ Μεγάλου Κανόνος μὲς στὴ λειτουργικὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας πιστοποιεῖται κι ἀπὸ δύο ἄλλα δεδομένα ποὺ ἔχουμε· πρῶτον ὅτι ὁρίστηκε νὰ γίνεται τὸ πρωῒ τῆς Πέμπτης ἡ θεία Λειτουργία τῶν Προηγιασμένων, δεῖγμα σεβασμοῦ τῆς λειτουργικῆς συνειδήσεως τῆς Ἐκκλησίας πρὸς τὴν ἡμέρα ποὺ ψάλλουμε τὸν Μεγάλο Κανόνα, καὶ δεύτερον ὅτι διαιρέθηκε σὲ τέσσερα μέρη καὶ τμηματικὰ ψάλλεται μαζὶ μὲ τὴν Ἀκολουθία τοῦ Μεγάλου Ἀποδείπνου καὶ τὶς πρῶτες τέσσερις ἡμέρες τῆς α´ ἑβδομάδας τῶν Νηστειῶν.

Ὁ Μέγας Κανὼν ψάλλεται σὲ ἦχο πλάγιο τοῦ β´. Εἶναι ἦχος γλυκός, κατανυκτικὸς καὶ ἐκφραστικὸς ἰδιαίτερα τοῦ πένθους καὶ τῆς συντριβῆς τῆς ψυχῆς, γι᾿ αὐτὸ καὶ χρησιμοποιεῖται πολὺ στὴν ὑμνογραφία τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδας. Ὁ γοργὸς μάλιστα εἱρμολογικὸς ρυθμός του, στὸν ὁποῖο ψάλλονται τὰ τροπάρια τοῦ Μεγάλου Κανόνος, πέρα ἀπὸ τὴν κατάνυξη καὶ τὴ συντριβὴ ποὺ μεταδίδει, ἐκφράζει καὶ τὴν ἱερὴ ἀνησυχία τῆς ὑπάρξεως νὰ ἐπιτύχει τὴν ἐν Χριστῷ ἀπολύτρωσή της.

5. Τὰ ποιητικὰ στοιχεῖα του

Ὁ Μέγας Κανὼν εἶναι δημιούργημα ἐμπνευσμένου ποιητῆ μὲ πλούσιο λυρισμὸ καὶ ἄφθονα ποιητικὰ στοιχεῖα. Οἱ ζωηρὲς περιγραφές, οἱ χτυπητὲς εἰκόνες, τὸ πλῆθος τῶν παραδειγμάτων, οἱ πετυχημένοι συμβολισμοὶ καὶ ἡ ζωντανὴ καὶ συνάμα ἁπλὴ γλώσσα σὲ συνδυασμὸ καὶ μὲ τὴν κατανυκτικὴ ψαλμωδία προσδίδουν μιὰ ξεχωριστὴ ὀμορφιὰ καὶ χάρη στὸ ποίημα καὶ αἰχμαλωτίζουν τὸ ἐνδιαφέρον τοῦ ἀκροατῆ ἢ καὶ τοῦ ἀναγνώστη.

Πιὸ συγκεκριμένα γιὰ τὰ ποιητικὰ στοιχεῖα του παρατηροῦμε·

Ὁ ἅγιος Ἀνδρέας τηρεῖ προσεκτικὰ τὴν ἰσοσυλλαβία καὶ τὴν ὁμοτονία μεταξὺ εἱρμῶν καὶ τροπαρίων. Σπάνια πολὺ διασπᾶται ἀπὸ δυσκολία τοῦ ποιητῆ νὰ εὕρει τὴν κατάλληλη λέξη ἢ ἀπὸ σφάλματα τῶν ἀντιγραφέων. Συχνὰ συναντοῦμε τὴν ὁμοιοκαταληξία, συχνότερα τὴν παρήχηση καὶ ὄχι σπάνια τὴν ἐπωδό. Ἡ χρήση ἐρωτήσεων καὶ ἡ εἰσαγωγὴ διαλόγων, στὴν ὁποία καταφεύγει συχνὰ ὁ ποιητής, προσδίδει στὸν Κανόνα ἔντονη δραματικότητα.

Τὸ ὕφος τοῦ Κανόνος εἶναι ἰδιαίτερα ζωηρὸ καὶ ἐξωραϊσμένο. Τὴ ζωηρότητα δημιουργεῖ ἡ χρήση τοῦ κλιμακωτοῦ καὶ ἀσύνδετου σχήματος καὶ οἱ δυνατὲς ἀντιθέσεις σὲ λέξεις καὶ ἔννοιες. Τὴ χάρη καὶ τὴν ὀμορφιὰ ἐξασφαλίζουν οἱ ποιητικὲς εἰκόνες, οἱ παρομοιώσεις, τὰ ἐντυπωσιακὰ ἐπίθετα ποὺ ἀφθονοῦν καὶ οἱ ὡραῖες σπάνιες λέξεις ποὺ χρησιμοποιεῖ.

Βιβλικὰ πρόσωπα σκιαγραφοῦνται μὲ δύναμη καὶ χάρη καὶ ἱστορικὰ γεγονότα περιγράφονται μὲ θαυμαστὴ παραστατικότητα καὶ ἐξαιρετικὴ πυκνότητα. Δὲν λείπουν βέβαια καὶ οἱ ἐπαναλήψεις, ποὺ σὲ πολλὲς περιπτώσεις εἶναι μονότονες καὶ κουραστικές, ὅπως καὶ μιὰ κάποια στερεοτυπία στὴ δόμηση τοῦ τροπαρίου, σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία τὸ πρῶτο μέρος περιέχει τὸ παράδειγμα ἀπὸ τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ τὸ δεύτερο τὶς ἠθικὲς προεκτάσεις γιὰ μίμηση ἢ ἀποφυγή. Ὅμως παρὰ τὶς ἀτέλειές του αὐτὲς ὁ Μέγας Κανὼν εἶναι ἕνα ἰδιαίτερα κατανυκτικὸ λειτουργικὸ ποίημα, καρπὸς βαθιᾶς πνευματικῆς ἐμπειρίας καὶ δημιούργημα σπάνιας ποιητικῆς τέχνης.

Τελειώνοντας τὴ μικρὴ τούτη Εἰσαγωγή, νομίζουμε πὼς ἐπιβάλλεται νὰ κάνουμε καὶ τὴν ἀκόλουθη διευκρίνιση· Ὁ ἅγιος Ἀνδρέας ὁμιλεῖ σὲ πρῶτο πρόσωπο. Περιγράφει μὲ τὰ μελανότερα χρώματα τὴν ψυχική του κατάσταση. Ἀποδίδει στὸν ἑαυτό του εἰδεχθῆ ἐγκλήματα καὶ βαρύτατα ἁμαρτήματα. Διερμηνεύει ἄραγε τὴν προσωπική του κατάσταση καὶ τὸν τρόπο ποὺ ἔζησε ἢ γιὰ λόγους διδακτικοὺς περιγράφει τὴν κατάσταση γενικὰ τοῦ ἀνθρώπου τῆς ἁμαρτίας; Ἀσφαλῶς θὰ πρέπει νὰ δεχτοῦμε τὸ δεύτερο. Ὁ ἅγιος Ἀνδρέας ἀφιερώθηκε στὸν Θεὸ ἀπ᾿ τὰ νεανικά του χρόνια. Ὁλόκληρη ἡ ζωή του ἀναλώθηκε στὴ διακονία τῆς Ἐκκλησίας. Ἑπομένως ἀποκλείεται νὰ ἔζησε μιὰ κάποια περίοδο τῆς ζωῆς του σὲ ἀποστασία ἀπὸ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ καὶ ὑποταγμένος στὴν ἁμαρτία. Ἁπλῶς μὲ τὴν ἐλευθερία ποὺ ἔχει ὡς ποιητὴς καὶ τὴν ταπείνωση ποὺ τὸν διακρίνει μᾶς παρουσιάζει τὸν ἄνθρωπο τὸν ὑποδουλωμένο στὴν ἁμαρτία σ᾿ ὅλο τὸ βάθος καὶ τὴν ἔκταση τῆς διαφθορᾶς του καὶ ἀκόμη τὴν ἐναγώνια προσπάθειά του νὰ ἐπιστρέψει μέσα ἀπ᾿ τὸ ἐπίπονο μονοπάτι τῆς μετανοίας κοντὰ στὸν Θεό. Καὶ τὸ κάνει χρησιμοποιώντας στὸν λόγο του πρῶτο πρόσωπο καὶ μιλώντας σὰν νὰ πρόκειται γιὰ τὸν ἴδιο τὸν ἑαυτό του.

6. Βιβλιογραφία

Γιὰ τὸν ἀναγνώστη ποὺ θὰ ἤθελε μιὰ κάποια εὐρύτερη ἐνημέρωση γύρω ἀπὸ τὴ ζωὴ καὶ τὸ ἔργο τοῦ ἁγίου Ἀνδρέα σημειώνουμε ἐδῶ τὶς πιὸ βασικὲς εἰδικὲς μελέτες, ποὺ ὑπάρχουν στὰ ἑλληνικὰ καὶ ποὺ εἴχαμε κι ἐμεῖς ὑπόψη μας.

1. Οἱ περισσότερες ἐκδεδομένες ὁμιλίες του καὶ ἀρκετοὶ ὕμνοι του βρίσκονται στὴ σειρὰ J.-Ρ. Migne, Patrologia Graeca 97, 805-1444.
2. «Βίος τοῦ ἐν ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν Ἀνδρέου τοῦ Ἱεροσολυμίτου, ἀρχιεπισκόπου Κρήτης, συγγραφεὶς παρὰ Νικήτα τοῦ πανευφήμου πατρικίου καὶ κυέστορος». Ἐκδόθηκε ἀπὸ τὸν Ἀθ. Παπαδόπουλο - Κεραμέα στὰ Ἀνάλεκτα Ἱεροσολυμιτικῆς Σταχυολογίας, τόμ. 5ος, Πετρούπολη 1898, σ. 169-179.
3. Μακαρίου τοῦ Μακρῆ, «Βίος τοῦ ἁγίου Ἀνδρέου, ἀρχιεπισκόπου Κρήτης, τοῦ Ἱεροσολυμίτου». Ἐκδόθηκε ἀπὸ τὸν Βασίλειο Λαούρδα στὰ Κρητικὰ Χρονικὰ Ζ´ (1953), σ. 63-74. (Παράφρασή του βλέπε στὸ ἔργο τοῦ ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου, Νέον Ἐκλόγιον, Κωνσταντινούπολις 1863, σ. 151-155).
4. Εὐστρατιάδου Σωφρονίου, «Ἀνδρέας ὁ Κρήτης ὁ Ἱεροσολυμίτης», Νέα Σιὼν ΚΘ´ (1934), σ. 673-688 καὶ Λ´ (1935) σ. 3-10, 147-153, 209-217, 269-283, 321-342 καὶ 462.
5. Θέμελη Χρυσοστόμου (Μητροπολίτου Μεσσηνίας), «Ὁ Μέγας Κανὼν» (εἰσαγωγικὰ τινα), Διδαχὴ Α´ (1947), σ. 44-66.
6. Τοῦ ἴδιου, «Σχόλια εἰς τὸν Μέγαν Κανόνα Ἀνδρέου Κρήτης», Ἁγιορειτικὴ Βιβλιοθήκη ΙΣΤ´ (1951), σ. 46 - ΚΑ´ (1956), σ. 352. (Πολὺ σημαντικὴ καὶ κοπιώδης ἐργασία, ἡ ὁποία μᾶς βοήθησε οὐσιαστικὰ).
7. Λαούρδα Βασιλείου, «Ὁ ἅγιος Ἀνδρέας ὁ ἐν τῇ Κρίσει καὶ ἡ Κρήτη ἐπὶ εἰκονομαχίας», Κρητικὰ χρονικὰ Ε´ (1951), σ. 41-49.
8. Νέλλα Παναγιώτου, «Τὰ ἀνθρωπολογικὰ καὶ κοσμολογικὰ πλαίσια τῆς Ἀκολουθίας τοῦ Μεγάλου Κανόνα», Κοινωνικὰ ΚΑ´ (1978), σ. 21-29 καὶ 117-136, καθὼς καὶ στὴ μελέτη του, Ζῶον θεούμενον, Προοπτικὲς γιὰ μιὰ ὀρθόδοξη κατανόηση τοῦ ἀνθρώπου, Ἐποπτεία, Ἀθήνα 1979, σ. 183-224.
9. Ξύδη Θεοδώρου, «Ἀνδρέας ὁ Κρήτης ὁ πρῶτος Κανονογράφος», Νέα Ἑστία ΜΕ´ (1949), σ. 292-298 καὶ στὸ ἔργο του Βυζαντινὴ Ὑμνογραφία, Ἀθῆναι 1978, σ. 52-67.
10. Παπαδοπούλου - Κεραμέως Ἀ., «Ὁ Μέγας Κανὼν Ἀνδρέου τοῦ Κρήτης», Ἐκκλησιαστικὸς Φάρος Γ´ (1910), σ. 501-513.
11. Τωμαδάκη Νικολάου, «Ἀνδρέας ὁ Κρήτης», στὴ Θ.Η.Ε., τόμ. 2 (Ἀθῆναι 1963), στ. 674-693.
12. Χρήστου Παναγιώτου, «Ὁ Μέγας Κανὼν Ἀνδρέου τοῦ Κρήτης», Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς ΛΓ´ (1950), σ. 217-222 καὶ 277-285, ΛΔ´ (1951) σ. 25-33 καὶ ΛΕ´ (1952), σ. 11-21 καὶ 86-96· καὶ Ἀνάτυπο, Θεσ/νίκη 1952 (μελέτη πολὺ ἀξιόλογη).

[Ἀπὸ τὸ βιβλίο: Μητρ. Νέας Σμύρνης Συμεών, Ἀδαμιαῖος θρῆνος. Ὁ Μέγας Κανὼν Ἀνδρέου τοῦ Κρήτης. Εἰσαγωγὴ - κείμενο - μετάφραση - σχόλια, 4η ἔκδ. (Ἀθήνα: Ἀποστολικὴ Διακονία, 2009), 32-40].