Ὁ Μακεδονικὸς Ἀγὼν ξεκίνησε, ἀπὸ τὴν πλευρὰ τῆς τότε Ἑλλάδος, μὲ στόχο νὰ προστατεύσῃ τοὺς Ἑλληνικοὺς πληθυσμοὺς ἀπὸ τὶς ἐπιδρομὲς τῶν Βουλγάρων κομιτατζήδων. Σὲ αὐτὴν τὴν προσπάθεια οἱ τότε Ἑλληνικὲς κυβερνήσεις ζήτησαν πολλὲς φορὲς τὴν στήριξι καὶ τὴν προστασία τῶν ὀθωμανικῶν στρατιωτικῶν δυνάμεων, κάτι ποὺ τελικῶς μᾶλλον μεγάλωσε τὸ πρόβλημα τῶν Ἑλλήνων, διότι κατέληξαν νὰ ἔχουν ἀφ΄ ἑνὸς τοὺς Βουλγάρους ποὺ τοὺς κατεδίωκαν κι ἀφ΄ ἑτέρου τοὺς Ὀθωμανοὺς ποὺ τοὺς συμπεριφέροντο μὲ μεγαλυτέρα βία ἀπὸ αὐτὴν τῶν Βουλγάρων.

Ο Θεόδωρος Ανδρεάδης ή Γιωβάν εμφανίζεται να πρωταγωνιστεί στο ιστορικό μυθιστόρημα της Πηνελόπης Δέλτα, τα Μυστικά του Βάλτου.

Αν ρωτήσεις τους μαθητές ποιός ήταν ο Τέλλος Αγρας, αμφιβάλλω αν ξέρουν να σου απαντήσουν. Γιατί απλούστατα δεν διδάσκουν στα παιδιά τους ήρωες και τώρα με την… «αναμόρφωση» της Παιδείας,

Το είδες; - Ναι, το είδα!... Και σύ;… Και σύ;… Αναρωτιόνταν ο ένας με τον άλλον οι εβδομήντα τέσσαρες λεβέντες, οι εβδομήντα τέσσαρες Μακεδόνες, σα βρεθήκανε ξανά στο ασφυχτικό και βρωμερό μπουντρούμι τους.

Ο Παύλος Μελάς ήταν αξιωματικός του Στρατού, πρωτομάρτυρας και σύμβολο του Μακεδονικού Αγώνα.

Η Μακεδονία μας, από τα αρχαιότατα χρόνια έως και σήμερα, είναι Ελλάδα, κομμάτι του Ελληνικού Έθνους που είναι ευλογημένο από τον Θεό και το σκεπάζει η Υπέρμαχος Στρατηγός, η Γλυκύτατη Παναγία μας.

Πολλοί υποστηρίζουν πως η Ιστορία γράφεται από τους λαούς. Άλλοι λένε πως γράφεται από τον Ένα: τον πιστό, που είναι προφήτης και γίνεται λαμπάδα και ολοκαύτωμα στην πίστη του.

Ο Ιωάννης (Ίων) Δραγούμης γεννήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου (π.η.)/14 Σεπτεμβρίου 1878 στην Αθήνα, με καταγωγή από το Βογατσικό της Καστοριάς, και ήταν το πέμπτο από τα έντεκα παιδιά του Στέφανου Δραγούμη1 και της Ελισάβετ Κοντογιαννάκη.

Για τις ιστορικές αναφορές στον Άγρα που θα ακούσετε σήμερα, συμβουλεύτηκα κείμενα του αείμνηστου Γυμνασιάρχη Γαργαλιάνων Σωτηρίου Λυριτζή, του αείμνηστου φιλολόγου στο Γυμνάσιο Φιλιατρών, Θεοδώρου Κανελόπουλου και του νεωτέρου μελετητή της Ιστορίας τού τόπου μας, οδοντιάτρου Θανάση Τερζάκη.

Η Μακεδονία μας, από τα αρχαιότατα χρόνια έως και σήμερα είναι Ελλάδα.