Α´. Εἰσαγωγή
Κάποια μέρα ὁ φλογερός Μαθητής τοῦ Κυρίου, ὁ Πέτρος, πλησίασε τόν Κύριο καί Τόν ρώτησε μιά ἀπορία του.
- Κύριε, μέχρι πόσες φορές μπορεῖ νά φταίξει σέ μένα ὁ ἀδελφός μου, κι ἐγώ νά τόν συγχωρήσω; ῞Εως ἑπτά;
῾Ο Κύριος κατάλαβε. Λίγο πρίν, στήν «ἐπί τοῦ ῎Ορους ὁμιλία» Του, τούς εἶχε διδάξει νά ἀγαποῦν καί τούς ἐχθρούς τους. ῞Ολους νά τούς συγχωροῦν! Θά τό βρῆκε δύσκολο, φαίνεται, αὐτό ὁ Πέτρος! Καί γι᾿ αὐτό ρωτᾶ: Πόσες φορές; Φτάνουν ἑπτά;
Οἱ Ραββίνοι (διδάσκαλοι τῶν ᾿Ιουδαίων) δίδασκαν ὅτι πρέπει νά συγχωροῦμε τούς ἄλλους ἕως τρεῖς φορές. Οἱ ἑπτά λοιπόν στόν Πέτρο φάνηκαν ἀρκετές! ᾿Αλλά ὁ Κύριος τοῦ ἀπαντᾶ:
- «Οὐ λέγω σοι ἕως ἑπτάκις, ἀλλ᾿ ἕως ἑβδομηκοντάκις ἑπτά». ῎Οχι μόνο ἕως ἑπτά. ᾿Αλλ᾿ ὥς ἑβδομήντα φορές τό ἑπτά! (Δηλαδή 70 Χ 7 = 490 φορές)! Μά, τόν ἀριθμό ἐννοοῦσε ὁ Κύριος; Καί ποιός θά εἶχε τήν ὑπομονή γιά τέτοιο μέτρημα! Μέ τό «ἑβδομηκοντάκις ἑπτά» ἐννοοῦσε ὁ Κύριος ἄπειρες φορές! ῞Ολες τίς φορές! (Γιατί ὁ ἀριθμός 7 εἶχε συμβολική σημασία καί φανέρωνε τό ἄπειρο).
Β’. Ἀφήγηση τῆς Παραβολῆς
Γιά νά καταλάβει ὅμως ὁ Πέτρος καλύτερα, καθώς καί ὅλοι οἱ ἀκροατές τοῦ θείου λόγου, πόσο ἀπαραίτητο εἶναι νά συγχωροῦμε ὅσους μᾶς ἔφταιξαν, εἶπε ὁ Κύριος τή θαυμάσια Παραβολή «τοῦ ἄσπλαχνου ὀφειλέτη» (᾿Οφειλέτης-ὀφείλω = χρεωστῶ-χρεώστης).
Εἶπε: ᾿Επειδή ἐκεῖνοι πού θέλουν νά ἀνήκουν στή Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν ἔχουν καθῆκον νά συγχωροῦν ὅσους τούς φταῖνε, θά σᾶς παρομοιάσω τήν Οὐράνια Βασιλεία μ᾿ ἕναν ἄνθρωπο βασιλιά! ῾Ο βασιλιάς αὐτός θέλησε νά λογαριασθεῖ μέ τούς ἀνθρώπους τοῦ παλατιοῦ του, πού τούς εἶχε ἀναθέσει μέ κάθε ἐμπιστοσύνη τά οἰκονομικά τοῦ βασιλείου του.
Καθώς, λοιπόν, τοῦ ἔδιναν ὅλοι λογαριασμό, νά καί τοῦ φέρνουν ἕνα χρεώστη μέ τό τεράστιο ποσό τῶν «μυρίων ταλάντων»! Δέκα χιλιάδες τάλαντα! Μυθικό ποσό γιά κείνη τήν ἐποχή. (᾿Αντιστοιχοῦσε σέ πολλά ἑκατομμύρια σημερινῶν εὐρώ). Ποιός ξέρει πόσα χρόνια θά κατακρατοῦσε τούς φόρους ἀπό τό βασιλιά του! Καί πῶς νά τά ἐξοφλήσει τώρα, ἀφοῦ εἶχε ἀσυλλόγιστα ξοδέψει τά ξένα χρήματα! Διέταξε λοιπόν ὁ βασιλιάς (ὅπως ἦταν συνήθεια ἐκείνη τήν ἐποχή) νά τόν πουλήσουν σκλάβο, καθώς καί τή γυναίκα του καί τά παιδιά του καί ὅλα τά ὑπάρχοντά του, ὥστε νά πληρωθεῖ τό χρέος του!
Κεραυνός ἔπεσε στό κεφάλι τοῦ κακοῦ χρεώστη ἡ ἀπόφαση τοῦ βασιλιᾶ! Τώρα καταλαβαίνει τί σημαίνει ἕνα τέτοιο χρέος! Πέφτει κατά γῆς στά πόδια τοῦ βασιλιᾶ! Τόν παρακαλεῖ μέ δάκρυα θερμά.
- «Μακροθύμησον ἐπ᾿ ἐμοί καί πάντα σοι ἀποδώσω»! Κάνε ὑπομονή! Περίμενέ με λίγο ἀκόμα! Καί θά σ’τά ἐξοφλήσω ὅλα!
Σάν νά τοῦ ἔλεγε: ῎Ασε με ἐλεύθερο. Μή μέ πουλήσεις. Θά δουλέψω καί θά σ’τά ἐξοφλήσω.
Αὐτό πού ἔλεγε ἦταν ἀδύνατον! Καί ὅλη του τή ζωή ἄν δούλευε μέρα - νύχτα, δέν ξαναμαζευόταν τό τεράστιο ἐκεῖνο ποσό!
Τί λέτε; Τοῦ ἔκανε τή χάρη αὐτή ὁ βασιλιᾶς;
- Μόνο τήν ἔκανε; Καί μέ τό παραπάνω. Μία χάρη ζήτησε ἐκεῖνος. Προθεσμία! Δύο καί ἀσύγκριτα μεγαλύτερες τοῦ κάνει ὁ σπλαχνικός βασιλιάς!
α) «Ἀπέλυσεν αὐτόν»! Τόν ἄφησε δηλαδή ἐλεύθερο, καί
β) «Τό δάνειον ἀφῆκεν αὐτῷ»! Τοῦ χάρισε ὅλο ἐκεῖνο τό ὑπέρογκο χρέος!... «Πήγαινε. Εἶσαι ἐλεύθερος, τοῦ εἶπε!... Τίποτε δέ μοῦ χρωστᾶς. Τά σβήνω ὅλα! Στά χαρίζω...»!
Ποιός μπορεῖ νά συλλάβει τέτοια εὐεργεσία! Τοῦ τά χαρίζει!; Μά ἀκούει καλά;! Σβήνονται;! Δέν χρωστάει τίποτα!...
Σηκώθηκε ἀπό τήν καρδιά του τό ἀσήκωτο βάρος! ᾿Ανάσανε! Μέ ποιά λόγια θά μποροῦσε νά εὐχαριστήσει τό μεγάλο του εὐεργέτη!;... ᾿Ασφαλῶς κάποιες εὐχαριστίες θά εἶπε!...
᾿Αλλά ὁ μεγαλόδωρος βασιλιάς ἤθελε κάτι πιό οὐσιαστικό. Κάτι πού νά ἔδειχνε ὅτι πραγματικά ἔνιωσε τό μέγεθος τῆς εὐεργεσίας!... Καί νά ἡ εὐκαιρία! ᾿Αμέσως μόλις βγῆκε ἀπό τήν πόρτα τοῦ εὐεργέτη του ὁ προνομιοῦχος ἐκεῖνος χρεώστης, συναντᾶ μπροστά του ἕνα «σύνδουλό» του, συνάδελφό του, ὑπάλληλο καί αὐτόν τοῦ βασιλιᾶ. Μά, τί φοβερό! ᾿Αγριεύει. Τόν ἁρπάζει!
- ῎Ελα ἐδῶ, τοῦ λέει. ῎Εχεις σέ μένα ἕνα χρέος. ᾿Εδῶ καί τώρα ἀπαιτῶ νά μοῦ τό ἐξοφλήσεις. ᾿Αναβολή δέν παίρνει!
Τά ᾿χασε ἐκεῖνος! Πραγματικά τοῦ χρωστοῦσε ἕνα πολύ μικρό ποσό. «῾Εκατό δηνάρια»! Δηλαδή οὔτε 100 δραχμές τῆς ἐποχῆς ἐκείνης! ῎Επεσε στά πόδια του. Τόν παρακαλοῦσε. Τοῦ ζητοῦσε λίγη προθεσμία. Πολύ μικρό ἦταν τό χρέος του. Θά τοῦ τό ἐπέστρεφε.
᾿Αλλ᾿ ὁ κακός χρεοφειλέτης τίποτα! Τόν ἔβλεπε νά σέρνεται στά πόδια του ἀσυγκίνητος! Δέ σκέφθηκε ὅτι πρίν λίγη ὥρα ἔτσι ἀκριβῶς παρακαλοῦσε καί ἐκεῖνος τό βασιλιά. Κι ὁ βασιλιάς, ὄχι μικρή ἀναβολή, ἀλλά τελείως τοῦ χάρισε τό ὑπέρογκο ἐκεῖνο χρέος! Δέκα χιλιάδες τάλαντα! Ποιός νά τό σκεφτεῖ!... ῾Ο σύνδουλός του τώρα μικρή ἀναβολή ζητάει. Γιά τιποτένιο ποσό (μόλις 100 δηνάρια, πού ντρέπεται καί νά τό ἀναφέρει). Γιατί τόση σκληρότητα; Τέτοια ἀδικία καί ἀχαριστία! Τόν καταγγέλλει στά ὄργανα τῆς τάξεως καί τόν κλείνουν στή φυλακή, ἕως ὅτου τοῦ ἐπιστρέψει τά χρήματά του! Τί ντροπή! Τί ἀσπλαχνία! Πόση ἀχαριστία!
῞Οπως ὅμως ἦταν φυσικό, οἱ ἄλλοι σύνδουλοι, πού τά ᾿δαν ὅλα αὐτά, λυπήθηκαν πολύ. Δίκαιη ἀγανάκτηση γέμισε τήν ψυχή τους!
- Μά, νά τοῦ λείπει τό στοιχειῶδες φιλότιμο! Οὔτε μιά σταλιά συμπόνια καί ἀγάπη! Τέτοια ἄδικη συμπεριφορά! Καμιά ἐπίδραση δέν εἶχε πάνω του τό μεγαλειῶδες παράδειγμα τοῦ βασιλιᾶ του;!... Πᾶνε στό βασιλιά καί μέ πολλή λύπη τοῦ διηγοῦνται ὅλα ὅσα ἔγιναν!
Πόσο λυπήθηκε ὁ καλός ἐκεῖνος ἄρχοντας! ῏Ηταν ἀναγκασμένος τώρα νά κάνει τήν ἀγάπη του δικαιοσύνη! Δίνει ἐντολή νά ἔλθει ἐμπρός του ὁ ἀχάριστος δοῦλος. Μέ λόγια σοφά καί λογικά, λόγια δίκαια, καί σέ ἤρεμο τόνο τόν ἀφήνει νά καταλάβει πόσο ἀχάριστος δείχθηκε στή μεγάλη του εὐεργεσία! Τοῦ χρωστοῦσε μύρια τάλαντα. Κι ὅμως σκληρά δέν τοῦ φέρθηκε. Οὔτε λόγια βαριά τοῦ εἶπε. Τώρα ὅμως μπροστά στήν ἀσπλαχνία του εἶναι ἕτοιμος νά φερθεῖ αὐστηρά.
- Δοῦλε πονηρέ, τοῦ λέει. Σοῦ χάρισα ὅλο ἐκεῖνο τό χρέος, ἐπειδή μέ παρεκάλεσες. Δέν ἔπρεπε καί σύ κατά τόν ἴδιο τρόπο νά σπλαχνισθεῖς τό σύνδουλό σου, ὅπως κι ἐγώ σέ σπλαχνίσθηκα;
Τόν εἶπε πονηρό! Πῶς νά μήν τόν πεῖ, ἀφοῦ ἑκατομμύρια πολλά τοῦ χαρίστηκαν, ἐνῶ ἐκεῖνος γιά λίγες δραχμές ἔκλεισε τόν συνάνθρωπό του στή φυλακή!
Δέ βρῆκε λόγο νά δικαιολογηθεῖ ὁ πονηρός δοῦλος! Τί νά ἔλεγε; Μά οὔτε καί ὁ βασιλιάς περίμενε δικαιολογίες. Δέν ὑπῆρχαν! Μέ σταθερή ἀπόφαση ἀνακαλεῖ τή χαριστήρια ἐκείνη ἐξόφληση καί μέ ἀμετάκλητη διαταγή προστάζει νά τόν κλείσουν σέ φυλακή μέ αὐστηρούς φύλακες, ἕως ὅτου ἐξοφλήσει ὅσα χρωστοῦσε.
᾿Εδῶ τελείωσε ὁ Κύριος τήν Παραβολή. Μέ μία μόνο συμπερασματική πρόταση ἔδωσε σέ ὅλους νά καταλάβουν τό βαθύ καί μεγάλο νόημά της. Εἶπε:
- Τό ἴδιο θά κάνει ὁ ἐπουράνιος Πατέρας μου καί σέ σᾶς, ἄν δέ συγχωρεῖ καθένας τόν ἀδελφό του (τόν συνάνθρωπό του), ὄχι μόνο μέ λόγια, ἀλλά μέσα ἀπό τήν καρδιά του.
Γ´. Συζήτηση
Σ᾿ αὐτό τό σπουδαῖο μήνυμα ἄς σταθοῦμε μέ προσοχή, παιδιά. Νά τό ἐπαναλάβει ἕνας.
- Δέ θά μᾶς συγχωρήσει, λοιπόν, ὁ Θεός, ἄν καί μεῖς δέ συγχωροῦμε μέ τήν καρδιά μας ἐκείνους πού μᾶς ἔχουν κάνει κακό.
Βασιλιάς εὔσπλαχνος ἀλλά καί δίκαιος εἶναι ὁ Θεός - Πατέρας μας! ᾿Εκεῖνος ὁ βασιλιάς σπλαχνίσθηκε τόν ἄδικο χρεοφειλέτη του! Τοῦ χάρισε τό ὑπέρογκο ποσό! Τόν τιμώρησε ὅμως, ὅταν φέρθηκε ἄσπλαχνα στόν σύνδουλό του!
῾Ο οὐράνιος Πατέρας μας τί κάνει;
- Διαγράφει τά δικά μας χρέη. Τίς ἁμαρτίες μας! ῞Οταν Τοῦ ζητοῦμε τή συγχώρηση. ᾿Ανυπολόγιστη δωρεά! Ἄν σκεφθεῖ κανείς ὅτι ἡ ἁμαρτία εἶναι μεγάλη προσβολή πρός τόν Θεό!
᾿Εμεῖς ὅμως τί κάνουμε μέ κάποια δηνάρια πού μᾶς χρωστοῦν ἄλλοι; Μήπως μοιάζουμε μέ τόν σκληρό χρεοφειλέτη καί ὄχι μέ τόν εὐσπλαχνικό Βασιλιά - Πατέρα μας;
῎Ας δοῦμε ὅμως, γιατί κάποιες φορές μᾶς εἶναι δύσκολο νά συγχωρήσουμε κάποιον;
Ἀκοῦμε συχνά παιδιά νά λένε: Δέν τόν θέλω γιά φίλο. Δέ θά τοῦ ξαναμιλήσω ποτέ. Θά δεῖς τί θά σοῦ κάνω κι ἐγώ. Θά τό πληρώσεις ἀκριβά, καί ἄλλα παρόμοια. Ἄλλοτε πάλι τά βρίσκουμε νά βρίζονται. Νά χτυπιοῦνται! Νά ἐκδικοῦνται ἄσχημα. Γιά ποιούς λόγους δυσκολεύονται νά συγχωρήσουν τά παιδιά;
Τόν ἕνα κάποιος τόν πρόσβαλε. Τόν εἶπε... Τόν ἄλλο τόν ἀδίκησαν. ῎Η ἀκοῦς; ῎Εκανε τή ζημιά, ξέφυγε, καί τήν πλήρωσα ἐγώ... Μέ κοροϊδεύει. Μέ λέει... Μέ κατηγορεῖ στ᾿ ἄλλα παιδιά, ὅταν λείπω, ἤ τούς λέει νά μή μέ παίζουν. Δέ συγχωρῶ ποτέ τόν ἀδελφό μου, γιατί τόν συγχωροῦν πάντα οἱ γονεῖς μου, ἐνῶ ἐμένα... Συνέχεια τά ἴδια μοῦ κάνει, κορόιδο εἶμαι;...
Καί κάτι τέτοια «μικροδηνάρια» ἀρχίζουν νά φυτεύουν σιγά - σιγά τό μίσος στήν καρδιά καί δυσκολεύεται πιά νά συγχωρήσει, καί ὅταν ἀκόμη εἰλικρινά τῆς ζητοῦν συγγνώμη. ῾Ο ἐγωισμός δέν τήν ἀφήνει.
Συμβαίνει καί κάποτε νά μᾶς ἔχουν κάνει σοβαρό κακό στήν οἰκογένειά μας. ῎Ισως νά ἀκοῦμε καί τούς μεγάλους νά λένε: Δέ θά τόν συγχωρήσω ποτέ στή ζωή μου! ᾿Ακόμα ἴσως νά ἀκούσαμε καί τήν ἄποψη ὅτι τό νά συγχωρεῖς δείχνει ὑποχώρηση καί δειλία. ῎Η τή φράση: ῎Αν τολμήσει, ἄς ἔλθει νά μοῦ ζητήσει συγγνώμη!...
Τί λέτε; Εἶναι αἰτίες ὅλα αὐτά, γιά νά μή συγχωροῦμε;
῎Η νά συγχωρήσουμε μιά, δυό, τρεῖς καί μετά νά ποῦμε: ῎Ε, δέν παίρνει ἄλλο! Τέρμα; ῾Ο Κύριος τί εἶπε στόν Πέτρο;
- «῞Εως ἑβδομηκοντάκις ἑπτά»! ῎Απειρες φορές! Χωρίς μέτρημα! ᾿Ακριβῶς ὅπως κάνει ὁ οὐράνιος Βασιλιάς καί Πατέρας μας! Πάντα δέχεται μέ εὐσπλαχνία τή μετάνοιά μας. ῎Εχει πληρώσει ὁ Χριστός τό δικό μας χρέος! Κάθε ἀνθρώπου τό χρέος!
῞Ομως μᾶς συγχωρεῖ μέ μιά προϋπόθεση καί ἕναν ἀπαράβατο ὅρο! Ποιά προϋπόθεση; Νά συγχωροῦμε καί μεῖς ἀπό τήν καρδιά μας τούς ἄλλους.
Βλέπουμε ὅτι ὁ Κύριος ὅρισε κατά τήν ὥρα τῆς πιό γλυκιᾶς προσευχῆς νά Τοῦ δίνουμε αὐτή τήν ὑπόσχεση, γιά νά μᾶς δείξει πόσο ἀναγκαία εἶναι ἡ συγγνώμη.
Ξέρετε πῶς λέγεται αὐτή ἡ προσευχή, ἐπειδή τή δίδαξε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος;
- «Κυριακή Προσευχή»! Τή δίδαξε στήν «ἐπί τοῦ ῎Ορους ὁμιλία» Του. Καί στό τέλος ὑπογράμμισε ἄλλη μιά φορά: «῎Αν δέ συγχωρήσετε στούς ἀνθρώπους τά παρα-πτώματά τους, οὔτε καί ὁ Πατέρας σας (ὁ οὐράνιος) θά συγχωρήσει τά δικά σας παραπτώματα» (Ματθ. Ϛ´ 15). ῞Υστερα ἀπό ὅλα αὐτά σᾶς ρωτῶ:
Συμφέρει στήν ψυχή μας νά μή συγχωροῦμε; ῎Οχι! Γιατί;
- Μά, εἶναι τόσο φανερό. Εἶναι σάν νά λέμε: ῾Υπογράφω τήν αἰώνια καταδίκη μου! Σάν τόν σκληρό ἐκεῖνο καί ἄσπλαχνο ὀφειλέτη τῆς παραβολῆς. ᾿Εμεῖς ὅμως ἔχουμε ὑπογράψει συμβόλαιο συμφωνίας συγγνώμης! Μέ καθαρή καί ἥσυχη τή συνείδησή μας θέλουμε νά μιλᾶμε κάθε βράδυ στόν οὐράνιο Πατέρα μας καί νά Τοῦ λέμε: Πατέρα μου, συγχώρησε καί τά σημερινά μου λάθη καί ἁμαρτήματα. ῞Οπως και ἐγώ συγχώρησα ὅλους ὅσους μοῦ ἔφταιξαν...
Σύνθημα: «Συγχωρῶ ὅλους τούς ἀνθρώπους γιά νά συγχωρήσει καί μένα ὁ Θεός»
ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα
