Η ζωή μας εξαρτάται από το είδος των λογισμών που καλλιεργούμε. Αν οι λογισμοί μας είναι ειρηνικοί και ήρεμοι, αν έχουν πραότητα και καλοσύνη, τότε έτσι είναι και η ζωή μας.

Αν η προσοχή μας είναι στραμμένη στις συνθήκες του βίου μας, τότε μας καταπίνει μια δίνη λογισμών, και δεν μπορούμε να έχουμε ούτε ειρήνη ούτε γαλήνη.

Το σημείο εκκίνησής μας είναι πάντοτε εσφαλμένο. Αντί να ξεκινούμε με τον εαυτό μας, εμείς θέλουμε πάντοτε να αλλάξουμε πρώτα τους άλλους και τελευταίους εμάς. Αν ο καθένας ξεκινούσε πρώτα με τον εαυτό του, θα είχαμε παντού τριγύρω ειρήνη! Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος λέει ότι κανείς δεν μπορεί να βλάψει τον άνθρωπο εκείνο που δεν βλάπτει τον εαυτό του - ούτε κι ο ίδιος ο διάβολος. Βλέπετε; Εμείς είμαστε οι αρχιτέκτονες, οι μοναδικοί αρχιτέκτονες, του μέλλοντός μας.

Με τους λογισμούς του ο άνθρωπος αναστατώνει ενίοτε την τάξη της Δημιουργίας. Έτσι καταστράφηκαν οι πρώτοι άνθρωποι -με έναν κατακλυσμό- εξαιτίας των κακών λογισμών και προθέσεών τους. Αυτό αληθεύει ακόμα και σήμερα - οι λογισμοί μας είναι κακοί και γι’ αυτό δεν αποκομίζουμε καλή καρποφορία. Πρέπει να αλλάξουμε. Καθένας μας πρέπει να αλλάξει, αλλά είναι κρίμα που δεν έχουμε παραδείγματα να μας καθοδηγήσουν, ούτε στις οικογένειές μας ούτε στην κοινωνία μας.

Βλέπετε συνεπώς πως έχουν τα πράγματα. Όταν καλλιεργούμε κακές σκέψεις, γινόμαστε κακοί. Ίσως εμείς να νομίζουμε ότι είμαστε καλοί, αλλά το κακό είναι εντός μας. Δεν έχουμε τη δύναμη να του αντισταθούμε. Και γνωρίζουμε ως χριστιανοί ότι δεν πρέπει καν να σκεφτόμαστε το κακό, πόσο μάλλον να το διαπράττουμε.

Εμείς ωστόσο, έχουμε θεία δύναμη, θεία ζωή και θεία ενέργεια. Την ημέρα της τελικής κρίσεως θα ερωτηθούμε για το τι είδους χρήση κάναμε αυτής της δύναμης, της ζωής και της ενέργειας, που μας δόθηκαν: συμβάλαμε στην αρμονία του σύμπαντος ή σπείραμε δυσαρμονία;

Ο Κύριος πήρε πάνω του όλες μας τις οδύνες και τις μέριμνες, και είπε ότι θα μας παράσχει καθετί που χρειαζόμαστε. Και παρόλα αυτά εμείς κρατιόμαστε τόσο σφιχτά από τις μέριμνές μας, που δεν αφήνουμε το νου και την καρδιά μας, τις οικογένειες και καθένα τριγύρω μας, να βρει ανάπαυση.

Όποτε τα προβλήματα πέφτουν πάνω μου σαν άχθος δυσβάσταχτο κι εγώ προσπαθώ να σηκώσω όλες τις μέριμνες του μοναστηριού και της αδελφότητας μόνος μου, συσσωρεύω μπελάδες σε μένα και την αδελφότητα. Ακόμα και το ευκολότερο έργο επιτελείται με τεράστια δυσκολία. Όταν όμως εναποθέτω τον εαυτό μου, την αδελφότητα και καθετί άλλο στον Κύριο, τότε ακόμα και τα δυσκολότερα έργα επιτελούνται με ευκολία. Δεν υπάρχει πίεση και βασιλεύει ειρήνη στην αδελφότητα.

Ο άνθρωπος εκείνος που ζει μέσα του τη Βασιλεία των Ουρανών ακτινοβολεί άγιους λογισμούς. Θείους λογισμούς. Η Βασιλεία του Θεού δημιουργεί μέσα μας μια ατμόσφαιρα παραδείσου, εν αντιθέσει προς την ατμόσφαιρα της κολάσεως, την οποία ακτινοβολεί όποιος έχει τον Άδη στην καρδιά του.

Ο ρόλος των χριστιανών στον κόσμο είναι να φιλτράρουν την ατμόσφαιρα της γης, ώστε να κερδίζει διαρκώς έδαφος η ατμόσφαιρα της Βασιλείας του Θεού.

Μπορούμε να περιφρουρούμε ολόκληρο τον κόσμο περιφρουρώντας την ατμόσφαιρα του παραδείσου μέσα μας, διότι αν χάσουμε τη Βασιλεία των Ουρανών, δεν θα σώσουμε ούτε τον εαυτό μας ούτε τους άλλους. Εκείνος που έχει μέσα του τη Βασιλεία του Θεού θα τη μεταδώσει ανεπαίσθητα και στους άλλους.

Οι άνθρωποι θα ελκύονται από την εντός μας ειρήνη και ζεστασιά θα θέλουν να είναι κοντά μας, και η ατμόσφαιρα του ουρανού θα περάσει σταδιακά και σε κείνους. Σχεδόν δεν είναι καν απαραίτητο να μιλάμε στους ανθρώπους γι’ αυτή. Η ατμόσφαιρα του παραδείσου θα ακτινοβολεί από μέσα μας ακόμα κι όταν σιωπούμε ή μιλάμε για πράγματα καθημερινά. Θα ακτινοβολεί από μέσα μας
ακόμα κι αν δεν έχουμε συναίσθηση ότι το κάνει.

Ο Κύριος κάλεσε τον καθένα από μας στην ύπαρξη με ένα συγκεκριμένο στόχο και σχέδιο. Και το παραμικρό χορταράκι αυτού του πλανήτη έχει ένα είδος αποστολής εδώ στη γη.

Και πόσο αληθεύει αυτό για τα ανθρώπινα όντα! Ωστόσο, εμείς διαταράσσουμε ενίοτε και εμποδίζουμε το σχέδιο του Θεού. Έχουμε την ελευθερία είτε να αποδεχτούμε το θέλημά Του είτε να το απορρίψουμε ο Θεός που είναι αγάπη, δεν θέλει να άρει αυτή την ελευθερία από μας. Μάς δόθηκε απόλυτη ελευθερία, αλλά εμείς, πάνω στην τρέλα μας, ποθούμε συχνά άχρηστα πράγματα.

Δεν μπορούμε να επιτύχουμε τη σωτηρία με κανέναν τρόπο πέρα από τη μεταμόρφωση του νου μας, τη μεταμόρφωσή του σε κάτι διαφορετικό από αυτό που ήταν. Ο νους μας θεώνεται από μια ιδιάζουσα ενέργεια της χάριτος του Θεού. Γίνεται απαθής και άγιος. Ένας θεωμένος νους ζει ακατάπαυστα με τη μνήμη του Θεού.

Γνωρίζοντας ότι ο Θεός είναι μέσα μας κι εμείς εν Αυτώ, ο θεωμένος νους είναι ολότελα οικείος με τον Θεό. Ο Θεός είναι παντού κι εμείς είμαστε σαν ψάρια μέσα στο νερό όταν είμαστε εν Θεώ. Τη στιγμή που οι λογισμοί μας Τον εγκαταλείπουν, αφανιζόμαστε πνευματικά.

Από το βιβλίο «Οι λογισμό καθορίζουν τη ζωή μας»

ΠΗΓΗ: http://agiosdimitrioskouvaras.blogspot.gr/2013/09/blog-post_5136.html 

Οἱ τρεῖς συντέλειες τοῦ κόσμου συμπίπτουν μέ τούς τρεῖς μεγαλύτερους σταθμούς στήν ἱστορία τοῦ κόσμου. Τήν ἀρχή, τή μέση καί τό τέλος τῆς ἱστορίας. Θά μᾶς δωθῆ ἑπομένως ή δυνατότητα μέ τό σημερινό μας θέμα νά ἔχουμε μία πανοραμική θέα ὅλης τῆς ἱστορίας τοῦ κόσμου

Μέ αἰσθήματα δοξολογίας πρός τόν Τρισάγιον Κύριον, τόν δοτήρα παντός Ἀγαθοῦ φθάνουμε μέ τήν ἀποψινή ἐκδήλωση στό τέλος τῆς σειρᾶς τῶν έκδηλώσεων τοῦ Μεγάλου Βασιλείου τοῦ τομέως ἐπιστημόνων πού παρακολουθήσαμε ὅλοι αύτή τή χρονιά. Τό θέμα τῆς ἀποψινῆς όμιλίας εἶναι: «Οί τρεῖς συντέλειες τοῦ κόσμου». Καί βέβαια στό νοῦ ὅλων μας μία συντέλεια ἒρχεται εὒκολα, ή κατά τούς ἐσχάτους χρόνους συντέλεια τοῦ κόσμου. Θά πρέπει νά καθορίσουμε τό θέμα καί νά δοῦμε ποιές εἶναι αύτές οί τρεῖς συντέλειες πού θά μᾶς ἀπασχολήσουν σήμερα. Τί σημαίνει ή λέξη συντέλεια; Βέβαια δέ σημαίνει αύτό τό όποῖο οί περισσότεροι έννοοῦν καταστροφή. Ή λέξη συντέλεια σημαίνει συντέλεση, ἐπιτέλεση, συμπλήρωση, τελείωση, ὁλοκλήρωση.

Οἱ τρεῖς συντέλειες τοῦ κόσμου, ὅπως θά ἐξηγήσουμε στή συνέχεια συμπίπτουν μέ τούς τρεῖς μεγαλύτερους σταθμούς στήν ἱστορία τοῦ κόσμου. Τήν ἀρχή, τή μέση καί τό τέλος τῆς ἱστορίας. Θά μᾶς δωθῆ ἑπομένως ή δυνατότητα μέ τό σημερινό μας θέμα νά ἔχουμε μία πανοραμική θέα ὅλης τῆς ἱστορίας τοῦ κόσμου, νά παρακολουθήσουμε τό δρᾶμα τοῦ κόσμου σέ τρεῖς πράξεις, νά μελετήσουμε σάν ἐξωτερικοί παρατηρητές τήν ἀρχή τοῦ κόσμου, τήν πορεία του μέσα στό χρόνο καί τό τέλος του. Ἰδιαίτερα τό βαθύτερο νόημα ὅλης τῆς ἱστορίας. Βεβαίως δέν προλαβαίνουμε ν’ ἀσχοληθοῦμε ἀναλυτικά μέ τήν κάθε συντέλεια ὅπως αὐτή παρουσιάζεται στήν ίστορία τοῦ κόσμου. Θά ποῦμε ὅμως λἰγα λόγια γιά τήν κάθε μία ἐξηγῶντας καί γιατί τήν ὀνομάζουμε συντέλεια. Θά ἐπιμείνουμε ὅμως περισσότερο στή σχέση πού ἒχουν οὶ τρεῖς συντέλειες μεταξύ τους πού εἶναι τόσο στενή ὅσο τελικῶς νά μιλοῦμε γιά μία πράξη πού νά νοηματοδοτεῖ τήν ίστορία ὅλου τοῦ κόσμου καί τήν πορεία του μέσα στὀ χρόνο. Στό Α΄ κεφ. τῆς Γενέσεως ό θεόπτης Μωυσής ἐκθέτει μέ γλώσσα λιτή, άπλή καί μεγαλοπρεπή τή δημιουργία τοῦ κόσμου πού ἒγινε σέ ἕξι μέρες. Ό τελευταῖος στίχος τοῦ Α΄ κεφ. παρουσιάζει τόν παντοδύναμο καί πάνσοφο δημιουργό νά ἐπιθεωρῆ μέ τήν ἀνέκφραστη σοφία του τά κτίσματα καί λέει: «καί εἶδεν ό Θεός τά πάντα ὅσα ἐποίησε καί ἰδού καλά λίαν. Καί ἐγένετο έσπέρα καί ἐγένετο πρωί ήμέρα ἕκτη». Τό Β΄ κεφ. τῆς Γενέσεως άρχίζει μέ λόγους πού δηλώνουν τό τέλος τῆς Δημιουργίας. Καί συνετελέσθησαν.... Ἐδῶ εἶναι ή πρώτη συντέλεια. Συνετελέσθησαν δηλ. συμπληρώθηκαν, όλοκληρώθηκαν ό ούρανός καί ή γῆ καί πᾶς ό κόσμος αύτῶν. Καί συνετέλεσεν, όλοκλήρωσεν ό Θεός έν τῆ ήμέρα τῆ ἕκτη τά ἒργα Αύτοῦ ἃ ἐποίησε καί κατέπαυσε, σταμάτησε τῆ ήμέρα τῆ έβδόμη ἀπό πάντων τῶν ἒργων Αύτοῦ, ὦν έποίησε. Καί εύλόγησεν ό Θεός τῆ ήμέρα τῆ Έβδόμη καί ήγίασεν αύτήν, ὃτι έν αύτῆ κατέπαυσεν ἀπό πάντων τῶν ἒργων Αύτοῦ ὦν ἢρξατο ό Θεός ποιῆσαι. Ἒχουμε λοιπόν τήν πρώτη συντέλεια, τήν όλοκλήρωση τῆς δημιουργίας τοῦ κόσμου πού ή παντοδυναμία, ή παναγαθότητα καί ή πανσοφία τοῦ Θεοῦ ἒφερε στήν ὒπαρξη ἀπό τό μηδέν. Ἒχουμε τήν κατάπαυση τοῦ Θεοῦ κατά τήν έβδόμη ήμέρα. Ή δημιουργία δηλ. όλοκληρώνεται καί μέ τήν κατάπαυση τοῦ Θεοῦ στίς έπτά ήμέρες. Ὁ άριθμός ἑπτά παρουσιάζει τό τέλειο, τό πλῆρες στήν Άγία Γραφή. Ό Θεός ἒπλασε τόν κόσμο καί τόν ἂνθρωπο καί ὅταν εἶδε τόν κόσμο εἶπε ὅτι εἶναι καλός λίαν καί τόν ἒθεσε σέ πορεία ἀνοδική. Στήν πορεία ὅμως αύτή συνέβη ἕνα τραγικό γεγονός πού εἶναι ή πτώση τῶν Πρωτοπλάστων. Καί ή πτώση αύτή συμπαρασύρει ὅλο τό σύστημα τῆς δημιουργίας στή φθορά, τήν καταστροφή καί τὀν θάνατο.

Ό Θεός ὅμως δέν βρίσκεται ἀνέτοιμος ν’ ἀντιμετωπίση αὐτή τή δυσάρεστη τροπή τῶν πραγμάτων. Ἒχει προαιωνίως τό μεγαλειῶδες σχέδιο τῆς σωτηρίας τοῦ κόσμου ἐκπονήσει στήν ἀείδοια βουλή Του. Καί στέλνει τόν υίό του στόν κόσμο γιά νά σωθῆ ό κόσμος διά τῆς ἀπολυτρωτικῆς θυσίας του. Τό χρόνο τῆς ἐλεύσεως τοῦ Κυρίου στόν κόσμο καί τῆς θυσίας Του ή Άγία Γραφή τόν όνομάζει Συντέλεια τῶν αἰώνων. Λέγει ό Ἀπόστολος στήν πρός Έβρ. Ἐπιστ. «νύν δέ ἃπαξ ἐπί συντελεία τῶν αἰώνων εἰς ἀθἐτηση τῆς άμαρτίας διά τῆς θυσίας αὐτοῦ πεφανέρωται». Μιά φορά ἐνηνθρώπησε καί ἐφανερώθη. Στό τἐλος τῶν χρόνων τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης γιά νά ἐξαληφθῆ ή άμαρτία διά τῆς θυσίας Του. Τό τέλος τῆς πρώτης ἐλεύσεως τοῦ Μεσίου χρονικῆς περιόδου ὀνομάζεται έπομένως συντέλεια τῶν αἰώνων. Εἶναι ταυτόσημη ἒκφραση πρός τήν ἒκφραση πού χρησιμοποιεῖται στόν πρῶτο κιὅλας στίχο τῆς πρός Ἐβρ. ἐπιστολῆς καί λέει «τό ἒσχατον τῶν ἡμερῶν». Ὁ Θεός λέει «ὡς ἐπ’ ἐσχάτω τῶν ἡμερῶν τούτων ἐλάλησεν ἡμῖν ἐν υἱῶ. Ἑπομένως συντέλεια τῶν αἰώνων καί ἒσχατες ἡμέρες εἶναι καί οἱ ἡμέρες κατά τίς ὁποῖες ἒρχεται ό Κύριος γιά νά ἐργαστῆ» τό ἀπολυτρωτικόν του ἒργον ἐπί τῆς γῆς. Εἶναι τό πλήρωμα τοῦ χρόνου τότε ὅπως ὀνομάζεται στήν πρός Γαλάτ. ἐπιστολή ἢ τό πλήρωμα τῶν καιρῶν κατά τούς ὁποίους ὁ Θεός μᾶς ἐγνώρισε τό μυστήριο τοῦ θελήματος Αὐτοῦ, τό μυστήριο τῆς ἀγάπης του τό ἀποκεκρυμένον ἀπό τῶν αἰώνων μέσα στά βάθη τῆς σοφίας καί τῆς ἀγάπης του πῶς θά σώση τόν κόσμο. Παρατηροῦν οἱ ἱεροί ἑρμηνευτές πλήρωμα καιρῶν οἱ ἒσχατοι χρόνοι ἐν οἷς ἡ σωτήριος οἰκονομία γέγονε τῆς ἐνανθρωπίσεως. Πλήρωμα τῶν καιρῶν, ἒσχατοι χρόνοι συντέλεια τῶν αἰὠνων εἶναι τά χρόνια τοῦ Χριστοῦ. Γιά τήν ἐκκλησία λοιπόν συντέλεια δέν εἶναι μόνον ἡ κατά τή Δευτέρα Παρουσία τοῦ Χριστοῦ καταστροφή τοῦ κόσμου, ἀλλά εἶναι καί ή κατά τήν Πρώτην παρουσία ἐπί τῆς γῆς τοῦ Κυρίου μας ἀπολύτρωση τοῦ κόσμου. Ἕνα ἀπό τά στιχηρά ἀναστάσημα τοῦ ἑσπερινοῦ τοῦ πλαγίου τοῦ πρώτου ἢχου λέει: «ἑσπερινἠ προσκύνησιν προσφέρομέν σοί τῶ ἀνεσπέρω φωτί....». Σέ σένα Κύριε, πού εἶσαι τό ἀνέσπερο φῶς προσφέρομεν τήν ἑσπερινή λατρείαν καί προσκύνησή μας «τῶ ἐπί τέλει τῶν αίώνων ὡς ἐν ἐσόπτρῳ.διά σαρκός.....» Πρὠτη λοιπόν συντέλεια τοῦ κόσμου εἶναι ἡ Δημιουργία. Δευτέρα συντέλεια εἶναι ἡ Ἀναδημιουργία, ἡ Ἀπολύτρωσις διά τοῦ ἒργου τοῦ Κυρίου. Τό ἒργο τοῦ Χριστοῦ συνεπληρώθη, συνετελέσθη, ὁλοκληρώθη ἐπί τοῦ Σταυροῦ. Ὁ λόγος πού εἶπε ὁ Χριστός πρίν παραδώσει τό πνεῦμα Του πάνω στό σταυρό, τό τετέλεσται τοῦ σταυροῦ δηλώνει τή Δεύτερη συντέλεια τοῦ κόσμου. Κατά τή διάρκεια τῆς δημοσίας δράσεως Του ὁ Κύριος ἒλεγε: «ἐμόν βρῶμα ἐστί ἵνα ποιῶ τό θέλημα τοῦ πέμψαντός με καί τελειώσω, νά όλοκληρώσω, νά φέρω εἰς πλῆρες πέρας τό ἒργο αὐτοῦ. Καί λίγο πρό τοῦ Πάθους στήν περίφημη ἀρχιερατική Του προσευχή ἀπευθυνόμενος πρός τόν θεόν πατέρα εἶπε: Ἐγώ σέ ἐδόξασα ἐπί τῆς γῆς, τό ἒργον ἐτελείωσα ὅ δέδωκάς μοι ἵνα ποιήσω ἒφερα εἰς πλῆρες πέρας τό ἒργο πού μοῦ ἀνέθεσες. Καί πάνω στό Σταυρό λέει αὐτή τή λέξη «τετέλεσται» μέ τό ὁποῖο σφραγίζεται ἡ θυσία Του, ὅλοι οἱ λόγοι Του, τά ἒργα Του καί ἡ ἁγία ζωή Του. Τετέλεσται. Ή λέξη αύτή συνεπώς ἒχει βαθύτατο νόημα. Δέν σημαίνει ἁπλῶς ὃτι τελείωσαν τά παθήματα, οἱ πόνοι, ἡ δοκιμασία τοῦ σταυροῦ, οἱ ταλαιπωρίες, οἱ σωματικές καί ψυχικές, ἡ ἁγία ζωή τοῦ λυτρωτοῦ. Οὒτε ὃτι ἐπληρώθησαν ὅλες οἱ προφητεῖες πού ἀναφέρονται στή ζωή καί τά παθήματά του. Κυρίως σημαίνει ὅτι τελείωσε καί ὁλοκληρώθηκε τό ἀπολυτρωτικό ἒργο τοῦ Κυρίου διά τοῦ ὁποίου ἦρθε στόν κόσμο. Τό ἒφερε σέ αἲσιον πέρας. Ὁ μέγας ἀγών ὑπἐρ τῆς ἀνθρωπότητος συνετελέσθη ἐπιτυχῶς. Ἡ βουλή τοῦ πατρός πραγματοποιήθηκε. Ἡ δύναμη τῆς ἁμαρτίας συντρίφτηκε. Ό ἀρχαῖος ἐχθρός κατανικήθηκε. Ὁ Ἂδης νεκρώθηκε. Ὁ Παράδεισος ἂνοιξε. Νέα κατάστασις, νέος κόσμος. Καινή κτήση δημιουργήθηκε. Ὁ ἂνθρωπος καί ὁ κόσμος ἀνακαινίστηκαν. Τό τετέλεσται δέν εἶναι θλιβερός λόγος πού δηλώνει τό τέλος μιᾶς ζωῆς. Εἶναι νικητήρια ἰαχή ἡ ὁποία ἐκφέρεται μετά κραυγῆς ίσχυρᾶς γιά νά δηλώση τό τέλος τοῦ κράτους τοῦ διαβόλου, τό τέλος τοῦ παλαιοῦ κράτους τῆς ἁμαρτίας καί τήν ἀρχή μιᾶς ἂλλης ἐποχῆς, τῆς Καινῆς Διαθήκης, ὅπου τά πάντα γίνονται καινά. Τετέλεσται ὃπως ἒχει γράψει ὁ πατήρ Σωφρόνιος Σαχάρωφ «εἶναι ἂγνωστα εἰς ἡμᾶς τά βάθη τῆς σκέψεως τοῦ Κυρίου, ἀλλά γνωρίζομε ὅτι τότε ἐπῆλθε μεγάλη ἀλλαγή εἰς ὅλον τό κοσμικόν «εἶναι». Ὁ Χριστός ἀπέθανε ἀλλά διά τῆς ὁδοῦ ταύτης ἒκτισεν ὃλον τόν κόσμον. Μετέβαλε ριζιδόν τόν ροῦν τῆς ἱστορίας ἒσωσεν γιά τήν ἀγαθήν αἰωνιότητα δισεκατομμύρια ἀνθρώπους εὐηργέτησε ὅλην τήν κτίσιν.

Μέ τόν ὃρον συντέλειαν ὅμως κυρίως ἐννοοῦμε ὃ,τι θά συμβῆ στό τέλος τῆς ἱστορίας κατά τή Δευτέρα Παρουσία τοῦ Κυρίου καί τήν Παγκόσμιον Κρίσιν. Οἱ μαθητές ἐρωτοῦν τόν Κύριον «τί τό σημεῖον τῆς σῆς παρουσίας διά τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος - ἐδῶ ἡ συντέλεια εἶναι στό τέλος τῆς ἱστορίας- κι ὁ Κύριος πρίν ἀναληφθῆ στούς οὐρανούς δίνει τήν τελευταία ὑπόσχεσή του πρός τούς Ἁγίους μαθητάς Του καί σ’ ὅλους τούς χριστιανούς διά μέσου τῶν αἰώνων ὃταν ὑπόσχεται ὃτι θά εἶναι βοηθός καί συμπαραστάτης τους πάσας τάς ἡμέρας ἓως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος. Συντέλεια εἶναι τό τέλος τοῦ κόσμου. Εἶναι σαφής ἡ διδασκαλία τῆς Άγίας Ἐκκλησίας μας ὅτι ὁ κόσμος ὑπό τήν παρούσα μορφή θά γνωρίση κάποιο τέλος. Ὁ Ἲδιος ὁ Κύριος εἶπε ὅτι «ὁ οὐρανός καί ἡ γῆ παρελεύσονται». Ἢδη ἀπό τήν Παλαιά Διαθἠκη, 800 χρόνια π.Χ. ὁ Προφήτης Ἠσαΐας εἶχε προαναγγείλει «τακήσονται πᾶσαι αἱ δυνάμεις τῶν οὐρανῶν, καὶ ἑλιγήσεται ὁ οὐρανὸς ὡς βιβλίον, καὶ πάντα τὰ ἄστρα πεσεῖται ὡς φύλλα ἐξ ἀμπέλου καὶ ὡς πίπτει φύλλα ἀπὸ συκῆς». Βέβαια ἡ συντέλεια τοῦ κόσμου δέν πρέπει νά θεωρεῖται ὡς ἐκμηδενισμός καί ἐξαφάνισις τοῦ κόσμου, ἀλλά ὠς ἀνακαίνιση καί ἀνανέωση τοῦ κόσμου. Ὀ Θεός δέν καταστρέφει ποτέ τά ἃἒργα Του, τά άναβαθμίζει. Ὁ Προφήτης Δαβίδ ἒγραφε «Οἱ οὐρανοί ἀπολοῦνται καί πάντες ὡς ἰμάτιον παλαιοθήσωνται». Ὅλα θά παλιώσουν ὅπως τό ροῦχο. καὶ ὡσεὶ περιβόλαιον ἑλίξεις αὐτοὺς καὶ ἀλλαγήσονται». Ὅπως τό πανωφόρι τό τυλίγει κάποιος ἒτσι θά τυλίξη καί ὁ Κύριος ὃλον τόν κόσμον καί θά ἀλλάξη ὁ κόσμος. Ἀλλαγήσωνται οἱ οὐρανοί. Αὐτή τήν ἀνανέωση ὁ Κύριος τήν ὀνομάζει παλιγγενεσία. Ὁ Ἀπόστολος Πέτρος μιλῶντας κάπως λεπτομερέστερα γιά τήν καταστροφή καί ἀνακαίνιση τοῦ κόσμου λέει ὅτι κατά τήν ἡμέρα τοῦ Κυρίου ριζιδόν δηλ. μέ βοή καί πάταγο παρελεύσονται, θά χαθοῦν οἱ οὐρανοί. Τά ούράνια σώματα καί ἡ γῆ θά διαλυθοῦν καί κατακαήσονται. Ὁ κόσμος θά καταστραφῆ. Μέσα ὃμως ἀπό αὐτή τή φωτιά τῆς παρουσίας καί τῆς κρίσεως τοῦ Θεοῦ νέος κόσμος θά προέλθη ἀπό τόν ὁποῖον θά ἒχει φυγαδευτεῖ τό κράτος τῆς φθορᾶς καί τοῦ θανάτου καί κάθε σκιά ἁμαρτίας. Σ’ αὐτόν τόν ἂφθαρτον καί αἰώνιον καί ἀθάνατον κόσμο θά ἐγκατασταθῆ ἡ ἒνδοξη βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Πρός αύτόν τόν κόσμον στρέφονται μέ νοσταλγία καί βαθιά προσδοκία τά βλέματα τῶν πιστῶν. Καινούς οὐρανούς καί γῆν καινήν σύμφωνα μέ τήν ὑπόσχεση τοῦ Κυρίου ἐμεῖς προσδοκοῦμε «....ἐν οἷς δικαιοσύνη, ἀρετή καί ἁγιότητα κατοικεῖ». Αὐτή εἶναι ἡ προσδοκία τῆς ἐκκλησίας μας. Ὅταν λέμε κάθε φορά στό Σύμβολο τῆς Πίστεως «προσδοκῶ άνάστασιν νεκρῶν καί ζωήν τοῦ μέλλοντος» προϋποθέτουμε αὐτή τήν ἀλλαγή καί οἱ νεκροί πού θά ἀναστηθοῦν ἀπό τούς τάφους καί αὐτοί θά ἀλλαγοῦν ὃπως καί ὃλος ὁ κόσμος θά ἀλλαγῆ. Θά καταστραφῆ ὁ κόσμος ὑπό τήν παροὐσα του μορφή καί τήν συντέλειά του αὐτή θά τήν ἀκολουθήση ἡ ἂμεση ἀνακαίνισή του. Ή πορεία του στή φθορά καί στήν ἀφθαρσία. Αὐτές εἶναι ἐν συντομία οἱ τρεῖς συντέλειες τοῦ κόσμου. Εἶναι ὃμως ἐνδιαφέρον νά μελετήσουμε τή σχέση στήν ὁποία βρίσκονται μεταξύ των. Τό δοξαστικό τῶν αἲνων στόν ὂρθρο τοῦ Μεγάλου Σαββάτου λέει: «Τήν σήμερον μυστικῶς ὁ μέγας Μωϋσής προδιετυποῦτο λέγων «καί εὐλόγησεν ὁ Θεός τήν ἡμέραν τήν ἑβδόμην. Τοῦτο γάρ ἐστί τό εὐλογημένον Σάββατον. Αὒτη έστί ἡ τῆς καταπαύσεως ἡμέρα, ἐν ᾗ κατέπαυσεν ἀπὸ πάντων τῶν ἔργων αὐτοῦ, ὁ Μονογενὴς Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, διὰ τῆς κατὰ τὸν θάνατον οἰκονομίας, τῇ σαρκὶ σαββατίσας, καὶ εἰς ὃ ἦν, πάλιν ἐπανελθών, διὰ τῆς Ἀναστάσεως, ἐδωρήσατο ἡμῖν ζωὴν τὴν αἰώνιον, ὡς μόνος ἀγαθὸς καὶ φιλάνθρωπος.». Σ’αὐτό τό πολύ ὡραῖο τροπάριο ὑπάρχουν καί οἱ τρεῖς συντέλειες. Τήν σήμερον ὁ Μέγας Μωυσής μυστικῶς προδιετυποῦτο λέγων «καί εὐλόγησεν ὁ Θεός τήν ἡμέραν τήν ἑβδόμην». Μιλάει ὁ Μωυσῆς γιά τήν ἑβδόμη ἡμέρα τῆς Δημιουργίας τήν ὁποίαν εὐλόγησεν ὁ Θεός. Ἀλλά μέ ἐκείνην τήν ἡμέραν λέει στό τροπάριο ὁ ἱερός ὑμνογράφος προδιετύπωνε τήν σήμερον ἡμέραν.Τήν σημερινήν ἡμέραν τοῦ Μεγάλου Σαββάτου «ἐν ἧ κατέπαυσεν ὁ Υἱός Αὐτοῦ ἀπό πάντων τῶν ἒργων Αὐτοῦ». Τοῦτο γάρ ἐστί τό εὐλογημένον Σάββατο. Αὓτη ἐστίν ἡ τῆς καταπαύσεως ἡμέρα κατά τήν ὁποίαν κατέπαυσεν ἀπό πάντων τῶν ἒργων Αὐτοῦ ὁ μονογενής υἱός τοῦ Θεοῦ διά τῆς κατά τόν θάνατον οίκονομίας τῆ σαρκί σαββατίσας. Σαββατισμός σημαίνει ἡ παῦσις, ὁ ἑορτασμός, ἡ ἀνάπαυσις τῆς ἡμέρας τοῦ Σαββάτου. Ἀνεπαύθη ὁ Κύριος μέ τό τέλος τοῦ ἒργου Του. Μέ τό τετέλεσται είσῆλθε εἰς τήν κατάπαυσή του. Λέει ὁ ἱερός Χρυσόστομος πολύ χαρακτηριστικά «Χριστός ἐπί σταυροῦ ἀναπέπαυται». Ἐκεῖ ἀνεπαύθη ὁ Κύριος. Στόν Σταυρό καί τόν Τάφο Του. Αύτή εἶναι ἡ Δευτέρα Συντέλεια. Μέ τό Ἒργο Του ὅμως αὐτό ὁ Κύριος ἐδωρίσατο ἡμῖν ζωήν τήν αἰώνιον. Καί ἐδῶ ἒχουμε τήν κατάπαυσιν στήν ὁποίαν θά είσέλθουν οἱ πιστοί μέ τήν τρίτην συντέλεια.

Εἶναι προφανής ἡ σχέση τῶν τριῶν αὐτῶν πράξεων. Ἒχουμε τήν κατάπαυση τοῦ Δημιουργοῦ τήν ἑβδόμη μέρα τῆς Δημιουργίας, ἒχουμε τήν κατάπαυση τοῦ Λυτρωτοῦ τό εὐλογημένον μέγα Σάββατο κι ἒχουμε τήν κατάπαυση τῶν πιστῶν στήν αἰωνιότητα. Ἡ πρώτη προτυπώνει τήν Δεύτερη καί ἡ δεύτερη ἐξασφαλίζει τήν Τρίτη. Ἡ Τρίτη πάλι ἐξασφαλίζει στούς σεσωσμένους τήν ἀνάπαυση ἀπό τά ἒργα τους ὅπως ἀκριβώς ὁ Θεός ἀνεπαύθη ἀπό τά δικά του ἒργα κατά τήν δημιουργία. Τό λέει ό Ἀπόστολος Παῦλος «ἀπολείπεται σαββατισμός στό λαό τοῦ Θεοῦ, ὁ γάρ εἰσελθών εἰς τήν κατἀπαυσιν αὐτοῦ τοῦ Θεοῦ κι’αὐτός κατέπαυσεν ἀπό τῶν ἒργων αὐτοῦ ὣσπερ ἀπό τῶν ἰδίων ὁ Θεός», ὃπως ὁ Θεός ἀνεπαύθη ἀπό τά ἒργα του ἒτσι θά ἀναπαυθῆ ὁ πιστός ὃταν θά εἰσέλθη στή βασιλεία τοῦ Θεοῦ εἰς ἐκείνην τήν κατάστασιν. Ἒχουμε τή δημιουργία καί τήν ἀναδημιουργία, τήν ἀπολύτρωσιν τήν ἐν Χριστῶ διά τῆς ὁποίας γινόμαστε καινοί. Πάλιν ἐξ ἀρχῆς κτιζόμενοι, λένε οἱ πατέρες. Ὁ Θεός διά τῆς ἀπολυτρώσεως τῆς ἐν Χριστῶ ἂνωθεν ἡμᾶς δημιουργεῖ καί κατασκευάζει, μᾶς δημιουργεῖ καί μᾶς ἀνακατασκευάζει. Καί αὐτή ἡ ἀναδημιουργία εἶναι πολύ ὑπεροχώτερη τῆς πρώτης. Τό μέγα Σάββατο, τό πρωί, ἂν θυμᾶστε, πού εἶναι ἠ θεία λειτουργία τοῦ Μεγάλου Βασιλείου μαζί μέ τόν ἑσπερινό τῆς Κυριακῆς τοῦ Πάσχα διαβάζουμε ὡς πρῶτο ἀνάγνωσμα τούς πρώτους στίχους τῆς Γενέσεως. Τότε δηλ. πού ζοῦμε τήν ἀναδημιουργία θυμόμαστε τήν δημιουργία. Τό Μέγα Σάββατο θυμόμαστε τήν Ἑβδόμη ἡμέρα τῆς καταπαύσεως τοῦ Θεοῦ ἀπό τῶν ἒργων τῆς Δημιουργίας. Ἒχουμε τότε τόν πρῶτο Ἀδάμ, ἒχουμε μετά τόν δεύτερο. Ἒχουμε τήν πρώτη παρουσία τοῦ δευτέρου Ἀδάμ καί κατόπιν περιμένουμε τήν Δευτέρα του παρουσία . Βλέπετε τή σχέση αὐτῶν τῶν κορυφαίων γεγονότων στήν ἱστορία τοῦ κόσμου πού εἶναι στήν ἀρχή, στό μέσον καί στό τέλος τῆς ἱστορίας. Στή δημιουργία τοῦ κόσμου πρωτοστατεῖ τό Δεύτερο Πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος. Βέβαια ἡ Δημιουργία θεωρεῖται κοινόν ἒργον καί τῶν τριῶν προσώπων στά ὁποία ὑπάρχει ταυτότητα βουλήσεως καί ἐνεργείας. Εἶναι ὅμως σαφές καί σταθερό δίδαγμα τῆς Ἁγίας Γραφῆς καί τῆς πατερικῆς διδασκαλίας ὅτι ὁ Θεός δημιούργησε τόν κόσμο διά τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου Του, «πάντα δι’ Αὐτοῦ ἐγένετο» λέγει ὁ Ἃγιος Εὐαγγελιστής Ἰωάννης. Καί στήν πρός Ἑβρ. ἐπιστ. ἀναφέρεται ὅτι ὁ Θεός διά τοῦ Υἱοῦ καί τούς αἰῶνας ἐποίησε. Ὅλα γίνονται διά τοῦ Υἱοῦ. Ἀλλά καί τήν ἀναδημιουργία ἐργάζεται ὁ Υἱός. Μέ τήν ἐνανθρώπιση τῆς Ἁγίας Τριάδος ἒχουμε τόν Σωτήρα Χριστόν ἐπί τῆς γῆς. Στήν ἀπορία γιατί ἐνηνθρώπησε ὁ Θεός λόγος καί ὂχι ἓτερον ἂλλο ἀπό τά θεῖα πρόσωπα μία ἀπό τἰς ἀπαντήσεις πού δίνουν οἱ Ἅγιοι Πατέρες εἶναι ὅτι Αὐτός πού ἐτέλεσε τήν πρώτη δημιουργία, Αὐτός πού δημιούργησε τόν ἂνθρωπο κατ’ εἰκόνα Θεοῦ, αὐτός πού εἶναι ἡ εἰκόνα τοῦ Θεοῦ τόν κατ’ εἰκόνα Θεοῦ ἂνθρωπο ἕπρεπε ὁ ἲδιος νά ἀναδημιουργήση νά τόν φέρει στήν πρώτη κατάσταση καί σέ πολύ ἀνώτερη τῆς πρώτης καταστάσεως διότι ἐκεῖ εἶναι τό θαῦμα τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ. Ὂχι μόνον δέν σαστίζει ὁ Θεός ὃταν βλέπει τό ἒργο του νά καταστρέφεται μέ τήν πτώση τοῦ ἀνθρώπου, μέ τήν πονηρή είσήγηση τοῦ διαβόλου ἀλλά βρίσκει ἀφορμή τήν πτώση γιά νά δώση περισσότερα δωρήματα στόν ἂνθρωπο, γιἀ νά τόν άνεβάση διά τῆς έν Χριστῶ ἀπολυτρώσεως πολύ ψηλώτερα ἀπό κεῖ ἀπ’ ὅπου ἒπεσε .Αὐτή εἶναι ἡ ἀγἀπη τοῦ Θεοῦ, ἠ σοφία καί ἡ παντοδυναμία του. Λοιπόν ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ, τό δεύτερο πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος, δημιουργεῖ τόν κόσμο. Διά τοῦ Υἱοῦ τοῡ Θεοῦ σώζεται ὁ κόσμος γιά νά γίνη ἡ άναδημιουργία. Ἀλλά καί στήν Τρίτη συντέλεια τοῦ κόσμου ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ θά ἒρθη γιά νά κρίνη τόν κόσμο. Αὐτός εἶναι λοιπόν ἡ ἀρχή, τό μέσον καί τό τέλος τῆς ἱστορίας. Καί έδῶ εἶναι ἲσως ταιριαστοί οἱ λόγοι τοῦ Ἁγίου Συμεών τοῦ Νἐου Θεολόγου. «Ἀπαρχή Χριστός, μεσότης καί τελειότης ἐν πᾶσι γάρ ὁ ἐν τοῖς πρώτοις, ἔν τε τοῖς μέσοις καί τελευταίοις, ὡς ἐν τοῖς πρώτοις ἐστίν τά πάντα καί ἐν πᾶσι Χριστός». «Ἐγώ τό ἂλφα καί τό ὠμέγα. Ὁ πρῶτος καί ὁ ἒσχατος.» Ἀρχή καί τέλος, λέει στήν Άποκάλυψη ὁ Ἲδιος. «Εἶμαι τό Α καί τό Ω». Ὁ πρῶτος πού ὑπἀρχει πρὀ πάσης τῆς κτήσεως καί ὁ ἒσχατος πού θά ὑπάρχω πάντοτε. Εἶμαι ἡ ἀρχή καί τό τέλος. Ἡ δημιουργική ἀρχή τοῦ κόσμου ὃλου ἀλλά καί τό τέλος. Ὁ ὓψιστος σκοπός στόν ὁποῖον ὃλος ὁ κόσμος κατατείνει. Ὑπάρχει λοιπόν ἓνα πρόσωπο πού κυριαρχεῖ σ’ ὃλη τήν ἱστορία τοῦ κόσμου, πού εἶναι αὐτός ὁ Κύριος, δημιουργός, λυτρωτής καί ἀνακαινιστής τοῦ παντός στίς τρεῖς συντέλειες τοῦ κόσμου. Εἶναι τόση ἡ σχέση αὐτῶν τῶν τριῶν πράξεων στό δράμα τοῦ κόσμου ὣστε νά μή μπορεῖ τό καθένα νά διατηρῆ τήν αὐτοτέλειά του. Θά μπορούσαμε νά ποῦμε ὃτι πρόκειται περί ἑνός γεγονότος πού φανερώνει τήν ἂπειρη ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Ὃλα ἑνώνονται σέ μία πράξη πού δέν ἒχει διάρκεια ἀλλά περιπτύσεται τά πάντα. Ὃλα ἑνώνονται στό ἀείδιο σχέδιο τοῦ Θεοῦ, πού εἶναι πρό πάντων τῶν αἰώνων καταρτισμένον καί δέν συμπληρώνεται καί δέν διαμορφώνεται στή συνέχεια κατά τίς περιστάσεις. Ὃλα εἶναι προαποφασισμένα ἀπό τήν πάνσοφη καί παντοδύναμη ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Γι’ αὐτό ὁ Ἀπόστολος Πέτρος λέει ὃτι ἒχουμε σωθεῖ «τιμίω αἳματι ὡς ἁγνοῦ ἀμώμου καί ἀσπίλου Χριστοῦ προεγνωσμένου πρό καταβολῆς κόσμου». Ὂχι πρίν πέσει ὁ ἂνθρωπος οὒτε πρίν δημιουργηθεῖ ὁ ἂνθρωπος οὒτε πρίν δημιουργηθεῖ ὁ κόσμος, ἀλλά πρό πάντων τῶν αἰώνων. Πρό καταβολῆς κόσμου. Εἶναι προεγνωσμένος ὁ ἀμνός διά τοῦ τιμίου αἳματος τοῦ ὁποίου θά σωθῆ ὁ κόσμος. Φανερώθηκε ἐπ’ αἰσχάτων τῶν χρόνων δι’ ἡμᾶς. Βλέπετε πάλι οἱ ἒσχατοι χρόνοι εἶναι καί οἱ χρόνοι τῆς παρουσίας τοῦ Κυρίου. Τά Πάθη τοῦ Κυρίου περιγράφονται σάν τετελεσμένα γεγονότα 800 χρόνια πρίν συμβοῦν ἀπό τόν προφήτη Ἠσαΐα. Καί πιό μπροστά ἀπό τόν προφήτη Δανιήλ, ὁ προφήτης Ἠσαΐας λέει «ὡς πρόβατον ἐπί σφαγήν ἢχθη». «οὗτος τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν φέρει καὶ περὶ ἡμῶν ὀδυνᾶται». «οὐκ εἶχεν εἶδος οὐδέ κάλλος». Σάν νά βλέπη τά Πάθη Του 800 χρόνια πρίν. Ὁ Μωυσῆς καί ὁ Ἠλίας στή Μεταμόρφωση, στό Ὂρος Θαβώρ ἒλεγον τήν ἒξοδον αὐτοῦ ἣν ἒμελλον εἰδεῖν ἐν Ἱερουσαλήμ. Συζητοῦν γιά τήν ἒξοδόν Του πού θά γίνη ἀργότερα. Ὀ Ἲδιος ὁ Κύριος κατ’ ἐπανάληψιν κάνει λόγον γιά τά παθήματά Του καί τήν Ἀνάστασίν Του στούς μαθητάς Του. Καί πρίν τελειώσει τό ἒργο Του ἀπευθυνόμενος πρός τόν ούράνιο Πατέρα λέγει τό ἒργο ἐτελείωσα «ὃ δέδωκάς μοι ἳνα ποιήσω» . Πρίν τό τελειώσει λέει ὃτι τό τελείωσε. Ἡ δέ θυσία τῆς Θείας Εὐχαριστίας, ἡ ὁποία εἶναι ζωντανή ἀνάμνηση καί πραγματική ἀναπαράσταση καί μυστηριακή ἐπανάληψη τῆς θυσίας τοῦ Γολγοθᾶ ἀναίμακτος. Ὁ Κύριος τήν προσφέρει στό ‘Υπερῶον τῆς Ἱερουσαλήμ ἀναίμακτον πρίν ἀκόμη συμβῆ, λίγες ὦρες πρίν. Στό ἱστορικό δηλ. ἐπίπεδο ἀγνοεῖται σέ ὃλα αύτά τά γεγονότα ἡ χρονική ἀκολουθία. Τέτοιες χρονικές ἀνακολουθίες καί προθύστερα φανερώνουν ὃτι τά μεγάλα γεγονότα αὐτά δέν ἒχουν τόν πρόσκαιρο χαρακτήρα τῶν ἐπί μέρους συνήθων γεγονότων τῆς ζωῆς. Ἒχουν αἰώνια άξία. Σάν νά συμβαίνουν κάπου ἀλλοῦ ὅπου ὁ ἱστορικός χρόνος ὃπως τόν γνωρίζομε ἒχει καταργηθῆ. Ἢδη ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ εἶναι ἡτοιμασμένη ἡμῖν πρό καταβολῆς κόσμου. Τά ἀναμενόμενα εἶναι ἢδη ἓτοιμα. Τά μέλλοντα ὑπάρχουν πρό αἰωνίως καί συνεπώς εἶναι διαρκώς παρόντα. Στή θεία Λειτουργεία ὅλα ἑνώνονται σέ μία θεωρία καί προσευχή. Ὁ ἱερεύς λέγει στήν εὐχή τῆς Ἀγίας Ἀναφορᾶς ἀπευθυνόμενος πρός τόν θεόν πατέρα: «Σύ ἐκ τοῦ μή ὂντος εἰς τό εἶναι ἡμᾶς παρήγαγες ...» {ἡ Δημιουργία} ἡ πρώτη Συντέλεια, καί «παραπεσόντας ἀνέστησας πάλι...» ἡ δεύτερη Συντέλεια [ ἡ ἐν Χριστῶ ἀναδημιουργία ] «καί οὐκ ἀπέστης πάντα ποιῶν ἓως ἡμᾶς εἰς τόν οὐρανόν ἀνήγαγες καί τήν βασιλείαν σου ἐχαρίσω τήν μέλλουσαν. Ὅλα τά ἒκανες ὅσα χρειάζονταν γιά νά μᾶς ὁδηγήσης μετά τήν Τρίτη συντέλεια στόν ούρανό στή Βασιλεία Του. Σέ μία πρόταση πού ἂν τό ἒργον τοῦ Θεοῦ μέσα στήν ἱστορία τοῦ κόσμου καί ἡ μέλλουσα βασιλεία μᾶς ἒχει ἢδη χαριστεῖ. Ἐχαρίσω τήν μέλλουσαν Βασιλείαν. Λίγο πιό ὓστερα ὁ ἱερεύς κλινόμενος ἐπεύχεται: «Μεμνημένοι τοίνυν τῆς σωτηρίου ταύτης ἐντολῆς καί πάντων τῶν ὑπέρ ἡμῶν γεγενημένων,τοῦ σταυροῦ, τοῦ τάφου, τῆς τριημέρου Ἀναστάσεως, τῆς εἰς οὐρανούς άναβάσεως, τῆς ἐκ δεξιῶν καθέδρας» προσθέτει «τῆς Δευτέρας καί ἐνδόξου πάλιν παρουσίας» . Ἡ Δευτέρα Παρουσία δέν ἒχει γίνει, ἀλλά τήν ἀναφέρει στά γεγενημένα. Τρίτη εἶναι γεγονός πού μαζί μέ ὃλα τά ἂλλα συνοψίζεται στή μία πράξη τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ γιά τή σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου. Τή θεωρεῖ τετελεσμένο γεγονός καί τή Δευτέρα Παρουσία, ἀφ’ ἑνός γιατί εἶναι βέβαιο ὃτι θά συμβῆ, ἀφ’ ἑτέρου γιατί εἶναι συνδεδεμένο μέ ὃλες τίς ἂλλες πράξεις τῆς σωτηρίου οἰκονομίας τοῦ Θεοῦ. Ὃλη ἡ ἱστορία σάν νά συμπυκνώνεται σέ μιά στιγμή πού διαρκεῖ «νῦν καί ἀεί καί εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων». Αὐτός εἶναι ὁ χρόνος τῆς Ἐκκλησίας. Αὐτός εἶναι ὁ χρόνος τῆς Θείας Λειτουργείας. Αὐτή εἶναι ἡ αἰωνιότητα ἡ ἀναμενομένη καί παρούσα. Οἱ Τρεῖς Συντέλειες εἶναι τελικά μία Συντἐλεια. Εἶναι ἡ τέλεια καί αἰώνια πράξη πού ἐκφράζει τήν τέλεια καί αἰώνια ἀγάπη τοῦ Θεοῦ γιά τή σωτηρία τοῦ κόσμου καί τοῦ ἀνθρώπου. Μέχρις ἐδῶ εἲπαμε ποιές εἶναι οἱ τρεῖς Συντέλειες τοῦ κόσμου καί γιατί τίς ὀνομάζουμε ἒτσι μέ βάση τή διδασκαλία τῆς Ἁγίας Γραφῆς καί τῶν Ἁγίων Πατέρων. Δημιουργία, Ἀναδημιουργία, Ἀνακαίνιση τοῦ Σύμπαντος. Καί εἲπαμε ἀκόμη στή συνέχεια ὃτι αὐτές οἱ τρεῖς ἀποτελοῦν μία πράξη. Τήν πράξη διά τῆς ὁποίας ἐκφρἀζεται πρός τόν κόσμο ἡ ἀγάπη τοῦ Ἀπείρου Θεοῦ κι ὃτι πρωτοστατεῖ καί στίς τρεῖς τό δεύτερο πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος καί τίς συνδέει στό Ἓνα τῆς σωτηρίας τοῦ κόσμου,τῆς φροντίδος τοῦ Θεοῦ γιά τή σωτηρία τοῦ κόσμου. Σ’ αὐτή τήν πράξη τό ἒργο τοῦ Θεοῦ γιά τή σωτηρία τοῦ κόσμου ὑπάρχει κάποιο μέγεθος τό ὁποῖο διατηρεῖται σ’ ὃλες τίς φάσεις ἀπό τίς ὁποῖες περνάει ἡ ἱστορία τοῦ κόσμου. Δέν τό θίγει κανένας. Τό σέβεται καί ὁ Θεός. Κι ὁ σεβασμός του ἀπό μέρος τοῦ Θεοῦ λάμπει μέσα στήν ἱστορία τοῦ κόσμου τελείως ἀπροσδόκητα καί θαυμαστά. Εἶναι ἡ ἐλευθερία τοῦ κόσμου. Ὁ Θεός ἀπό ἀγάπη θέλει νά δημιουργήση Πνευματική Βασιλεία. Ὁ Θεός γιατί δημιουργεῖ τόν κόσμο καί τόν ἂνθρωπο καί τούς ἀγγέλους, τά ὂντα τά πνευματικά. Τὀ λέει πολύ ὡραῖα ὁ Ἃγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος σέ μιά πρόταση. Δέν ἦταν δυνατόν, λέει, στήν ἀγαθότητα στήν αὐτοαγαθότητα τοῦ Θεοῦ..................νά ζῆ μόνος Του ὁ Θεός τήν μακαριότητα τῆς παναγαθότητάς Του. Ἒπρεπε νά βγῆ αύτή ἠ ἀγαθότητα πρός τά ἒξω.........γιά νά ὑπάρχουν κι ἂλλα ὂντα πού θά εὐεργετηθοῦν. Ὁ Θεός δηλ. δημιουργεῖ κι ἂλλα ὂντα γιά νά τά ἀξιώση νά μετέχουν τῆς δικῆς Του μακαριότητος καί νά ζοῦν ἒτσι ἒνδοξα καί εὐτυχῆ στήν αἰωνιότητα. Ἡ εὐτυχία ὃμως εἶναι πνευματικό μέγεθος, καί γι’αὐτό ὁ Θεός δημιουργεῖ πνευματική βασιλεία. Ἡ πνευματικότητα ὃμως ἀπαιτεῖ ἐλευθερία. Δέν μπορεῖ νά ὑπάρχουν πνευματικά ρομπότ. Ἡ ἐλευθερία ὃμως διακινδυνεύει τό ἒργο τοῦ Θεοῦ. Προσέξτε πῶς πηγαίνουν. Ἡ εὐτυχία ἀπαιτεῖ πνευματικότητα. Ἡ πνευματικότητα ἀπαιτεῖ ἐλευθερία. Ἡ ἐλευθερία μπορεῖ νά διακινδυνεύση τό ἒργο τοῦ Θεοῦ. Ἒτσι ὁ Θεός πού ἢθελε νά χαρίση εὐτυχία διακινδύνευσε τό ἒργο του. Δημιούργησε κόσμο καλόν λίαν καί τοῦ ἒδωσε τήν ἐλευθερία. Ὁ καλός λίαν κόσμος ὃμως ἒπεσε στό κακό. Αὐτό στοίχισε στόν θεόν τόν θάνατον. Ἓναν θάνατον πού παρά τό μεγαλεῖο του καί τήν ἀπροσμέτρητη ἀξία του δέν εἶχε πάρει ὑποχρεωτικές συνέπειες γιά ὃλους. Ὁ ἂνθρωπος καί τήν πρώτη φορά, στήν πρώτη δημιουργία μποροῦσε νά ἀθετήση τήν ἐντολή τοῦ Θεοῦ. Καί τή δεύτερη φορά στήν ἀπολύτρωση μποροῦσε νά θεωρήση κοινό τό αἷμα τοῦ Λυτρωτῆ, νά περιφρονήση τή Θυσία Του. Πάντα ἒχει τό δικαίωμα ν’ ἀκολουθήση τό δικό του δρόμο. Τήν ἐλευθερία μας κανείς δέν μπορεῖ νά τή θίξη. Πρέπει ὃμως νά ὑπογραμμίσουμε έδῶ ὃτι καί ἡ ἐλευθερία τοῦ Θεοῦ νά ἐπιτελεῖ τό ἒργο Του δέν θίγεται καθόλου. Καί τήν πρώτη φορά στήν πρώτη δημιουργία δημιουργεῖ ἐλευθέρως. «Ὁ Θεός ἡμῶν ἐν τῶ οὐρανῶ καί ἐν τῆ γῆ πάντα ὃσα ἠθέλησεν ἐποίησε». Καί στή δεύτερη συντέλεια πάσχει ἑκουσίως. Εἶναι θαυμαστός ὁ τρόπος μέ τόν ὁποῖο συνδυάζονται στό Σταυρό τοῦ Χριστοῦ ἡ θεία καί ἡ ἀνθρώπινη ἐλευθερία. Οἱ ἂνθρωποι ἐκεῖ, στό Πάθος τοῦ Κυρίου ἀναδεικνύονται τόσο έλεύθεροι ὣστε μποροῦν νά ὁδηγήσουν άκόμη καί τόν θεόν στό θάνατο. Ὁ Θεός εἶναι τόσο ἐλεύθερος ὣστε μ’ αὐτόν τόν θάνατον μπορεῖ νά χαρίση στούς ἀνθρώπους τή ζωἠ. Ἓνα τροπάριο λέγει: «Ἑκουσία Σου βουλή Σταυρόν ὑπέμεινας Σωτήρ καί ἐν μνήματι κενόν ἂνθρωποι ἒθεντο θνητοί τόν διά λόγου τά πέρατα συστησάμενον». Εἶναι φοβερό αὐτὀν πού διά τοῦ λόγου του μόνον, μέ ἓναν λόγον Του συνέστησε τά σύμπαντα, δημιούργησε τό κόσμο, τόν ἒφερε ἀπό τήν ἀνυπαρξία στήν ὓπαρξη, Αὐτόν, τόν παντοδύναμον Θεόν, οἱ θνητοί ἂνθρωποι τόν ἒθεντο ἐν μνἠματι κενῶ. Ὃλα αὐτά ὃμως ἒγιναν μέ τἠν ἑκούσια βουλή Του. Ἡ ἐλευθερία ἀποτελεῖ μέγεθος ἀπαραμοίωτο. Θά μπορούσαμε νἀ μιλήσουμε γιά μία ἀρχή διατηρήσεως τῆς ἐλευθερίας μέσα στήν ἱστορία τοῦ κόσμου, ἀλλά δέν θά εἲμαστε ἀκριβεῖς. Πρέπει μᾶλλον νά ποῦμε γιά μιά ἀρχή ἐξυψώσεως τῆς ἐλευθερίας. Ἒχουμε τήν ἐλευθερία τοῦ ἐπιγείου Παραδείσου στήν Πρώτη Δημιουργία, ἡ ὁποία μᾶλλον εἶναι ἓνα κατώτερο στάδιο ἐλευθερίας, τό ὁποῖο ὑπογραμμίζεται ἀπό τήν δυνατότητα τοῦ ἀνθρώπου νά ἐπιλέγη τό καλό ἢ τό κακό. Ἒχουμε τήν ἐλευθερία «ἣ Χριστός ἡμᾶς ἠλευθέρωτε» μέ τήν ὁποία μᾶς ἐλευθέρωσε ὁ Χριστός. Εἶναι ἡ ἐλευθερία τοῦ ἁγίου πού δέν μπορεῖ νά κάνη τό κακό. Μοιάζει μέ τήν ἐλευθερία τοῦ Θεοῦ πού εἶναι ὁ πρῶτος καί μόνος καί ἀπολύτως καί πλήρως ἐλεύθερος, ἀλλά δέν μπορεῖ νά κάνη τό κακό. Δηλαδή ὁ ἂνθρωπος ἀπό τή δυνατότητα πού εἶχε νά μήν ἁμαρτάνη θά ἒπρεπε νά φτάση σέ μιά κατάσταση ὃπου δέν θά ἒχει τήν δυνατότητα νά ἁμαρτάνη. Κι αὐτή εἶναι ἡ ἐν Χριστῶ ἐλευθερία. Καί ἀκολουθεῖ ἡ ἐλευθερία τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, ἡ ἐλευθερία τῆς δόξης τῶν τέκνων τοῦ Θεοῦ. Σέ κάθε συντέλεια, σέ κάθε μία ἀπό τίς τρεῖς πράξεις πού εἲπαμε ἒχουμε ἓνα ἀνώτερο ἐπίπεδο ἐλευθερίας. Καί ἡ κτήση ἀκόμη κατακτᾶ τήν ἐλευθερία της. Ἡ Δευτέρα παρουσία καί αὐτή ἐλευθερωθήσεται ἀπό τἠ δουλεία τῆς φθορᾶς εἰς τήν ἐλευθερίαν τῆς δόξης τῶν τέκνων τοῦ Θεοῦ. Θά ἐλευθερωθῆ ἀπό τήν ὑποδούλωσή της στήν φθορά. Θά γίνη ἂφθαρτη κτήση καί θά μετέχη στή ἒνδοξη κατάσταση τῶν τέκνων τοῦ Θεοῦ. Τήν ἲδια ἂνοδο μπορεῖ νά δῆ κανείς στόν κόσμο τῶν ἀγγέλων. Δημιουργοῦνται ἐλεύθεροι μέ δυνατότητα πτὠσεως. Οἱ δαἰμονες εἶναι τάγμα ἀγγελικό πού ἒπεσε. Στή δεύτερη συντέλεια ἀποκτοῦν τό ἂτρεπτο καί μένουν πλέον ἀκίνητοι στό ἀγαθὀ. Δέν μποροῦν πλέον νά πέσουν. Καί στήν τρίτη συντέλεια τή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ παύουν πλέον τό ἒργο τῆς διακονίας τῶν ἀνθρὠπων καί δοξάζουν μαζί τους αἰωνίως τόν θεόν. Ἡ ἀντίθετη ἀκριβώς πορεία ἀκολουθεῖται στό σκοτεινό βασίλειο τῶν παγκάκων δαιμόνων. Κι αὐτοί ἐλεύθεροι ἦσαν κι ἒπεσαν στό κακό. Στήν πρώτη συντέλεια φθονοῦν τό πλάσμα τοῦ Θεοῦ, τόν ἂνθρωπο, τόν ρίχνουν στήν ἁμαρτία καί παγιώνονται στό κακό. Στή δεύτερη μέ τό ἒργο τοῦ Κυρίου μας οἱ τὀτε κατά κράτος ὃμως συνεχίζουν τήν περιορισμένη δράση τους καί στήν Τρίτη θά ριχτοῦν στήν λίμνη τοῦ πυρός, τήν καιομένη γιά νά βασανίζονται αἰώνια. Ἡ ἐλευθερία ἒχει δωθῆ σέ ὃλον τόν πνευματικό κόσμο. Οἱ δύο ὃμως κόσμοι πού πορεύεται ὁ καθένας ἐλεύθερα τόν δρὀμο του διαρκῶς ἀπομακρυνόμενοι. Ὁ κόσμος τοῦ Θεοῦ κατακτᾶ διαρκώς μεγαλύτερη ἐλευθερία καί γνωρίζει διαρκεῖς άνόδους, ἐνώ ὁ κόσμος τοῦ Σατανᾶ ὑποδουλώνεται σέ δουλεία διαρκῶς σκληρότερη καί πέφτει ὁλοένα πρισσότερο. Μ’ αὐτή τή διαδικασία τῆς ἐν Χριστῶ ἀπολυτρώσεως ὁ κόσμος ὁδηγῆται ἀπό τήν κατάσταση τοῦ καλά λίαν στήν τελειότητα καί λαμπρότητα τῆς Βασιλείας τῶν οὐρανῶν. Ὑπάρχει ἓνα ἐρώτημα: «Γιατί ὁ κὀσμος δέν ἒγινε ἐξαρχῆς τέλειος»; Καί βέβαια θά μποροῦσε νά πῆ κανείς καί τό λένε: Ὁ Θεός προγνωρίζοντας τήν πτώση τοῦ ἀνθρώπου στήν ἁμαρτία καί ἑπομένως καί τήν πτώση τοῦ κόσμου μαζί του στή φθορά ἒβαλε μέσα στή δημιουργία τοῦ κόσμου ὁρισμένα στοιχεῖα τά ὁποῖα κατόπιν θά τά χρησιμοποιοῦσε γιά τήν παιδαγωγία τοῦ ἀνθρώπου ἒτσι ὣστε καί μέσα ἀπό τίς δυσκολίες πού θά συναντοῦσε στή ζωή του καί μέσα σ’ αὐτόν τόν καλόν λίαν κόσμον νά ὁδηγῆται στή μετάνοια καί σωτηρία. Ὑπάρχει ὃμως καί μία ἂλλη ἀπάντηση, ὃτι ὁ κόσμος ἒγινε καλός λίαν καί ἂρα δέν εἶναι οὒτε ὁ χείριστος ὃλων ὃπως θά ἢθελεν ὁ πεσιμισμός οὒτε ὃμως καί ὁ ἂριστος ὃλων ὃπως θά ἢθελε ἡ ἂκρατος αἰσιοδοξία. Εἶναι δέ φύσει ἀδύνατον στόν πεπερασμένο κόσμο - πεπερασμένος εἶναι ὁ κόσμος- νά ἐνσωματωθοῦν οἱ τελειὀτητες τοῦ ἀπείρου ἀπό τόν ὁποῖον καί μόνον κανείς δέν μπορεῖ νά σκεφθῆ κάτι τελειότερο καί ἀνώτερο. Ἒπρεπε ἑπομένως νά ἐρθη ὁ ἂπειρος στό πεπερασμένο, νά εἰσέλθη ὁ ἂχρονος στό χρὀνο, νά γίνη ὁ Θεός ἂνθρωπος. Ὃλα αὐτά ἒγιναν μέ τήν ἐνανθρώπηση τοῦ Θεοῦ καί μέ τήν μεγαλειώδη συγκατάβασή Του αὐτή ἀνέβασε τόν κόσμο ὂχι ἁπλῶς τόν πεπερασμένο ἀλλά τόν πεσμένο καἰ τόν ἀνέβασε ὂχι ἁπλῶς στό καλά λίαν, ἀλλά στήν λαμπρότητα τῆς θείας Του βασιλείας. Καί ἒγινε ὁ χρόνος αἰωνιότητα καί ἡ κτῆσις παράδεισος καί ὁ ἂνθρωπος Θεός κατά χάριν. Χωρίς νά θιγῆ ἡ ἐλευθερία, μέσα ἀπό δρόμο παράδοξο καί μεγαλειώδη ὁδηγηθήκαμε στή Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν. Μέ τήν Τρίτη συντέλεια συμπίπτει ἡ ἀνάσταση τῶν νεκρῶν καί ἡ παγκόσμια κρίση. Εἶναι θά ἒλεγε κανείς τρἰα πράγματα πού συμβαίνουν στήν τρίτη συντέλεια. Ἡ Δευτέρα Παρουσία τοῦ Κυρίου, ἡ Ἀνάσταση τῶν νεκρῶν καί ἡ Παγκόσμια Κρίση. Τί θά ἐπακολουθήση μετά καί πρίν ἀρχίσει ἡ ἀτελεύτητη Βασιλεία. Κάτι θά γίνη μετά. Μιά πράξη, πού εἶναι ἡ τελευταία πράξη, τό «Ἀμήν» τῆς ἱστορίας. Μετά ἀπό τή συντέλεια, τήν ἀνάσταση τῶν νεκρῶν τήν παγκόσμια κρίση καί πρίν ἀρχίσει ἡ ἀτελεύτητη βασιλεία. Τί θά γίνη; Τό λέει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος: Εἲτα τό τέλος. Ὃταν ὁ Κύριος παραδῶ τήν βασιλείαν τῶ θεῶ καί πατρί. Ὃταν, ἀφοῦ τελειώσει πλέον τό ἒργο τοῦ Χριστοῦ καί ἀφοῦ συντελεσθῆ ἡ θεία Οἰκονομία τῆς σωτηρίας τῶν ἀνθρὠπων ὁ Χριστός θά παραδώση ὡς ἂνθρωπος τή Βασιλεία στό θεό καί πατέρα. Τότε καί αὐτός «ὑποταγήσεται τῶ ὑποτάξαντι αὐτῶ τά πάντα». Θά ὑποταγῆ κι Αὐτὀς στόν θεό πατέρα ὁ ὁποῖος ὑπέταξε στόν υἱόν τά πάντα. Σημειώνει ὃμως πολύ χαρακτηριστικά ὁ ἀείμνηστος Παναγιώτης Τρεμπέλας «ἁλλά ἡ ὑποταγή αύτή τοῦ Υἱοῦ στόν Θεό Πατέρα μετά τήν ὁλοκλήρωση τοῦ Ἒργου Του δέν ἐνέχει τίποτε τό δουλικόν, ἀλλά εἶναι τέτοια πού ταιριάζει στόν Υἱό καί θεό, ὁ ὁποῖος διατηρεῖ κάθε ἐλευθερία κι ἒχει πάσαν ἐξουσίαν ἐν οὐρανῶ καἰ ἐπί γῆς. Παραδίδει δέ τήν Βασιλείαν εἰς τόν Θεόν «μή ἐκπίπτων Αὐτός ταύτης ἀλλ’ ὡς τό ἒργον τελειώσας «ὃ ὁ πατήρ αὐτῶ ἐνεχείρησε καί κοινωνόν ποιούμενος τόν πατέρα τοῦ ἰδίου κατορθώματος». Παραδίδει τήν βασιλεία καί κατά κάποιον τρόπο κάνει κοινωνόν τοῦ κατορθώματός του τόν θεό Πατέρα. Ἡ ἱστορία σ’ αὐτό τό σημεῖο τελειώνει. Ἡ βουλή τοῦ Θεοῦ ἒχει ἐκπληρωθῆ. Ὁ κόσμος κερδήθηκε. Εἶχε κλωνισθῆ καί ἒπεσε. Ἀλλά ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ εἶχε τόν τρόπο ὂχι μόνο νά τόν ἀναστήση καί πάλι ἀλλά νά τόν ἀναδείξη τελείως νέον. Ἰδού ἒγιναν καινά τά πάντα. Τό μεγαλειῶδες αὐτό ἒργο τό ἐργάστηκε ὁ Υἱός καί λόγος τοῦ Θεοῦ στήν ἱστορία. Τώρα μέ τό τέλος της ἐνίκησε.Πἐτυχε θριάμβευσε καί παρουσιάζει τό ἒργο αὐτό τέλειο καί ὁλοκληρωμένο στόν θεό πατέρα. Παραδἰδει πλέον τήν ἐντολή καί αὐτή ἡ τελευταία πράξη εἶναι τό «’Αμήν» τῆς ἱστορίας. Τίθεται ἡ σφραγίδα τῆς ἱστορίας τοῦ κόσμου καί τή σφραγίδα τἠν θέτει αὐτός πού εἶναι ὁ «’Αμήν». Ὁ μάρτυς, ὁ πιστός καί ὁ ἀληθινός, ἡ αὐτοαλήθεια, ὁ ἀξιόπιστος καί ἀληθής μάρτυς. Γιά τίς ἓξι μέρες τῆς δημιουργίας ἡ Ἁγία Γραφή μᾶς λέει: καἰ ἐγένετο ἑσπέρα καί ἐγένετο πρωί ἡμέρα Τρίτη, Τετάρτη, Πέμπτη... Γιά τήν Ἑβδόμη ἡμέρα δέν λέει κάτι τέτοιο. Γιατί ἡ Ἑβδόμη ἡμέρα δέν ἒκλεισε ἀκόμη. Ζοῦμε στή διάρκειά της. Οἱ τρεῖς συντέλειες πού μᾶς ἀπησχόλησαν σήμερα εἶναι ἡ ἀρχή τό μέσον καί τό τέλος τῆς Ἑβδόμης ἡμέρας . Ἡ Ἑβδόμη ἡμέρα θά κλείση μέ τήν Τρίτη συντέλεια. Μετά θά ἀρχίση ἡ ὀγδόη ἡμέρα τῆς αἰωνίου Βασιλείας πού αὐτή πιά δέν θά ἒχει τέλος. Κάθε μέρα ἀρχίζει ἀπό τήν ἑσπέρα, «καί ἐγένετο ἑσπέρα καί ἐγένετο πρωί .....» καί στήν ἀρχή τῆς Ἑβδόμης ἡμέρας ἦταν ἐκεῖνο τὀ δειλινό ἐκείνη ἡ ἑσπέρα πού οἱ Πρωτόπλαστοι μετά τήν πτώση τους ἀπέφυγαν τήν παρουσία τοῦ Θεοῦ. Ἐφοβήθηκαν γιά πρώτη φορά τόν θεό. Ἐμπῆκε στήν ψυχή τους γιἀ πρώτη φορά τό αἲσθημα τοῦ φόβου καί κρύφτηκαν ἀπό τόν θεό. Κατόπιν ἡ ἱστορία τοῦ κόσμου βυθίστηκε στό σκοτάδι. Ἡ αὐγή τῆς μυστικῆς ὀγδόης ἡμέρας εἶναι ἡ Θεοτόκος, ὃπως λέμε στούς Χαιρετισμούς. «Χαῖρε αὐγή μυστικῆς ἡμέρας». Ἡ Θεοτόκος φέρνει τήν αὐγή τῆς ὀγδόης μυστικῆς ἡμέρας. Τό πρωί θά ἒλθη ὃταν θά λάμψη ὁ ἀστήρ ὁ λαμπρός, ὁ πρωινός, ὁ Χριστός ὃταν θά ἒρθη μέ ὃλη τή δόξα Του κατά τή Δευτέρα Παρουσία. Τότε θἀ μπορέση νά λεχθῆ τό «καί ἐγένετο ἑσπέρα καί ἐγένετο πρωί, ἡμέρα ἑβδόμη». Ὃμως εἲπαμε ὃτι ἡ μέλλουσα ἐκείνη ἐποχἠ ἢδη εἶναι έν μέρει περούσα στή ζωή τῆς ἐκκλησίας μας. Ἡ ὀγδόη ἡμέρα ἢδη ρίχνει στά πρόσωπά μας τό ἀχνό φῶς της. Οἱ ἀκτίνες τοῦ λυκαυγοῦς της ἢδη φωτίζουν τό γεμάτο ἐλπίδες καί προσδοκίες πρόσωπο τῆς ἱστορίας. Ἡ μεταϊστορική ἐποχή, ἡ ὀγδόη ἡμέρα σχεδόν ἂρχισε. Καί αύτή δέν θἂχει τέλος. Σέ κείνη τήν κατάσταση, ὃπως λέει ἡ Ἀποκάλυψη «καί νύξ οὐκ ἒσται ἒτι» θά κατοικοῦμε μακάριοι, ἒνδοξοι καί εὐτυχεῖς στόν οἶκο τοῦ Κυρίου εἰς μακρότητα ἡμερῶν, σέ ἀτελεύτητη διαδοχή ἡμερῶν, ἀνάμεσα στίς ὁποῖες δέν θά παρεμβάλλονται νύχτες.

Σεβασμιώτατοι Ἀρχιερεῖς, Σεβαστοί Πατέρες, Ἀξιότιμοι Κύριοι Καθηγηταί, Ἀγαπητοί Ἀδελφοί ἐν Κυρίῳ στή Μεγάλη Περίοδο τοῦ Τριωδίου καί Πεντηκοσταρίου, πού εἶναι ἠ μεγαλύτερη ἑορταστική περίοδος στή διάρκεια τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἒτους θυμηθήκαμε, ζήσαμε καί τίς τρεῖς συντέλειες γιά τίς ὁποῖες σήμερα κάναμε λόγο. Ἢδη κατά τή διάρκεια τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς διαβάζαμε τή Γένεση καί τό πρωί τοῦ Μεγάλου Σαββάτου, τότε πού εἲμαστε μεταξύ τοῦ Σταυροῦ καί τῆς Ἀναστάσεως τῆς Δευτέρας Συντέλειας, τῆς Ἀναδημιουργίας διαβάζουμε τή Γένεση τή Δημιουργία. Σέ λίγες μέρες γιορτάζουμε τήν Ἀνάληψη τοῦ Κυρίου κατά τήν ὁποία οἱ Ἂγγελοι πού παρίστανται ἀπευθυνόμενοι στούς παρακολουθούντας ἐκστατικῶς μαθητάς εἶπαν: Τί βλέπετε στόν οὐρανό; Αὐτός, ὁ Χριστός, ὃπως ἦλθε, ὃπως ἀνέβηκε στούς οὐρανούς ἒτσι θά ἒλθη. Σέ σύννεφο, ἒνδοξος. Ἡ Τρίτη Συντέλεια. Εἲδαμε αὐτή τήν περίοδο ὃλη τήν ἱστορία τοῦ σύμπαντος κὀσμου τό Σταυρό τοῦ Κυρίου μας νά εἶναι στήν καρδιά τῆς ἱστορίας μας. Ὃμως ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ λούζεται στό φῶς τῆς Ἀναστάσεως καί καθώς τό φῶς τῆς Ἀναστάσεως πέφτει ἐπάνω του ἁπλώνει τή σκιά του σ’ ὃλη τή διάρκεια τῆς ἱστορίας. Σ’ ὃλο τό μῆκος τοῦ παρελθόντος καί τοῦ μέλλοντος. Ἀρχίζει ἀπό τούς λόγους τοῦ Θεοῦ πρός τόν ἀρχαῖον ὂφι, τό Πρωτευαγγέλιον. «Θά σοῦ τηρἠση τήν κεφαλή» πάνω στό Σταυρό. Καί φθάνει στό σημεῖο τοῦ Υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου, στά ἒσχατα τῆς ἱστορίας. Τό Σταυρό πού θά προηγεῖται κατά τή Δευτέρα ἒνδοξη ἒλευση τοῦ Κυρίου. Καί προχωρεῖ ἀκόμη πιό μπροστά στό προαιώνιο σχέδιο τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ γιά τή σωτηρία ὃλου τοῦ κόσμου. Στόν ἀμνό τόν προεγνωσμένον πρό καταβολῆς κόσμου καί συνεχίζεται καί μετά τή λήξη τῆς ἱστορίας στήν αἰώνια δόξα τοῦ ἐσφαγμένου ἀρνίου. Μῆκος καί εὖρος Σταυροῦ, οὐρανοῦ ἰσοστάσιον. Ἡ Θεία Χάρη ἁγιάζει τά σύμπαντα. Λέει ἓνα τροπάριο τοῦ ἑσπερινοῦ τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ. Ὁ σταυρός ἁγιάζει τά σὐμπαντα. Ὁ Ἀναστημένος Χριστός φωτίζει μέ τό ἀνἐσπερο φῶς τῆς ἀναστάσεώς Του «οὐρανόν τε καί γήν καί τά καταχθόνια». Τό μυστήριον τῆς ἀγάπης Του καλύπτει σύμπασα τήν ἱστορία καί ὃ,τι προηγήθηκε αὐτῆς καί ὃ,τι θά τήν ἀκολουθῆ εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων.-

Απομαγνητοφωνημένη ομιλία, Ιούνιος 2013

Τι σημαίνει Ινδικτιών

Ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ ἑορτάζει σήμερα τήν ἀρχή τῆς Ἰνδικτιῶνος– ἀπό τή λατινική λέξη «indictio», ἡ ὁποία σημαίνει ὁρισμός– δηλαδή τήν ἔναρξη τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους. Ὁ ὅρος προῆλθε ἀπό τήν συνήθεια τῶν Ρωμαίων αὐτοκρατόρων νά ὁρίζουν διά θεσπίσματος γιά διάστημα δεκαπέντε χρόνων τό ποσό τοῦ ἐτήσιου φόρου, πού εἰσέπρατταν αὐτή τήν ἐποχή γιά τή συντήρηση τοῦ στρα­τοῦ. Κατ’ ἐπέκτασιν καθιερώθηκε νά ὀνομάζονται ἰνδικτιῶνες καί οἱ δεκαπενταετεῖς αὐτοί κύκλοι πού ἄρχισαν ἐπί Καίσαρος Αὐγού­στου, τρία χρόνια πρίν ἀπό τή γέννηση τοῦ Χριστοῦ.

Γιατί ο Σεπτέμβριος θεωρείται αρχή του Εκκλησιαστικού έτους.

Ἐπειδή ὁ Σεπτέμβριος εἶναι ἐποχή συγκομιδῆς καρπῶν καί προετοιμασίας γιά τό νέο κύκλο βλαστήσεως, ταίριαζε νά ἑορτά­ζουν οἱ χριστιανοί τήν ἀρχή τῆς γεωργικῆς περιόδου ἀποδίδοντας εὐχαριστίες στόν Θεό γιά τήν εὔνοιά του πρός τήν κτίση. Εἶναι αὐτό πού ἤδη ἔκαναν οἱ Ἰουδαῖοι σύμφωνα μέ τίς ἐντολές τοῦ Μω­σαϊκοῦ νόμου· τήν πρώτη δηλαδή μέρα τοῦ ἑβδόμου ἰουδαϊκοῦ μηνός, ἀρχές Σεπτεμβρίου, τελοῦσαν τήν ἑορτή τῆς Νεομηνίας ἤ τῶν Σαλπίγγων, κατά τήν ὁποία ἐσχόλαζαν ἀπό κάθε ἐργασία, γιά νά προσφέρουν θυσίες ὁλοκαυτωμάτων «εἰς ὀσμήν εὐωδίας Κυρίῳ» (Λευιτ. 23,18).

Ὁ Χριστός, ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ, ὁ δημιουργός τοῦ χρόνου καί τοῦ σύμπαντος, ὁ προάναρχος Βασιλεύς τῶν αἰώνων, ὁ ὁποῖος ἐσαρκώθη, γιά νά ἀποκαταλλάξει τά πάντα εἰς Ἑαυτόν καί νά συναγάγει Ἰουδαίους καί Ἐθνικούς σέ μία Ἐκκλησία, ἤθελε νά ἀνακαφαλαιώσει ἐν ἑαυτῷ τόν αἰσθητό κόσμο καί τό γραπτό Νόμο. Ἔτσι, αὐτή τήν ἡμέρα πού ἡ φύση ἑτοιμάζεται νά διατρέξει ἕνα νέο κύκλο ἐποχῶν, ἑορτάζουμε τό γεγονός, κατά τό ὁποῖο ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός εἰσῆλθε στή Συναγωγή καί ἀνοίγο­ντας τό βιβλίο τοῦ Ἠσαΐου ἀνέγνωσε τό χωρίο, ὅπου ὁ Προφήτης ὁμιλεῖ ἐπ’ ὀνόματος τοῦ Σωτῆρος: «Πνεῦμα Κυρίου ἐπ’ ἐμέ, οὗ εἵνε­κεν ἔχρισέ με, εὐαγγελίσασθαι πτωχοῖς ἀπέσταλκέ με (…), κηρῦξαι ἐνιαυτόν Κυρίου δεκτόν» (Λουκ. 4,18).

Ὅλες οἱ Ἐκκλησίες, συναθροισμένες «ἐπί τό αὐτό», ἀναπέ­μπουν σήμερα δοξολογία πρός τόν ἕνα τρισυπόστατο Θεό, ὁ ὁποῖ­ος διαμένει στήν αἰώνια μακαριότητα, διακρατεῖ τά πάντα στή ζωή καί στέλνει ἄφθονες τίς εὐλογίες του κάθε ἐποχή στά κτίσματά του. Ὁ ἴδιος ὁ Χριστός ἀνοίγει τίς θύρες τοῦ νέου ἔτους καί μᾶς προσκαλεῖ νά τόν ἀκολουθήσουμε, γιά νά γίνουμε μέτοχοι τῆς αἰωνιότητός του.

*  *  *Συναξάριο της α΄Σεπτεμβρίου.

Tῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν ΣΥΜΕΩΝ τοῦ ΣΤΥΛΙΤΟΥ τοῦ ἐν τῇ Μάνδρᾳ, τοῦ ἐπιλεγομένου ΠΑΛΑΙΟΥ.

*  *  *

Mνήμη τῆς ὁσίας MΑΡΘΑΣ, μητρός τοῦ ὁσίου Συμεών τοῦ Στυλίτου.

*  *  *

Mνήμη τοῦ δικαίου IΗΣΟΥ τοῦ NΑΥΗ.

*  *  *

Mνήμη τῶν ἁγίων μαρτύρων καί αὐταδέλφων ΑΓΑΘΟΚΛΕΙΑΣ, EΥΟΔΟΥ, KΑΛΛΙΣΤΗΣ καί EΡΜΟΓΕΝΟΥΣ, ξίφει τελειωθέντων.

*  *  *

Mνήμη τῆς ὁσίας EΥΑΝΘΙΑΣ, ἐν εἰρήνῃ τελειωθήσης.

*  *  *

Mνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν MΕΛΕΤΙΟΥ τοῦ νέου, τοῦ ἐν τῷ ὄρει τοῦ ΚΙΘΑΙΡΩΝΟΣ ἀσκήσαντος καί ἐν εἰρήνῃ τελειωθέντος.

*  *  *

Mνήμη τοῦ ἁγίου νεομάρτυρος AΓΓΕΛΗ, τοῦ ἐν Kωνσταντι­νουπόλει μαρτυρήσαντος κατά τό ‚αχπ΄ (1680) ἔτος, ξίφει τελειωθέντος.

*  *  *

Μνήμη τῶν ἁγίων ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΝΤΑ ΠΑΡΘΕΝΟΜΑΡΤΥΡΩΝ καί ΑΜΜΟΥΝ τοῦ διακόνου καί διδασκάλου αὐτῶν.

Οἱ Ἅγιες αὐτές γυναῖκες ἔζησαν τήν ἐποχή τοῦ βασιλέως Λικινίου (307-324) στήν Ἀδριανούπολη τῆς Θράκης. Ὁ ἡγεμών τῆς περιοχῆς Βάβδος τίς συνέλαβε ὡς χριστιανές καί τίς προέτρεπε νά προσκυνήσουν τά εἴδωλα. Ἡ Κελσίνα, μία ἐξ αὐτῶν καί ἡ πρώτη τῆς πόλεως, μετά τή θαρραλέα ὁμολογία τῆς πίστεώς της τίς ἐσύναξε ὅλες στήν οἰκία της μαζί μέ τόν διδάσκαλό τους, διάκονο ἅγιο Ἀμμούν, γιά νά ἐνισχυθοῦν πρός τό μαρτύριο. Ὁ Ἀμμούν πῆρε τό χαρτί μέ τά ὀνόματά τους καί τά διάβασε δυνατά ἕνα-ἕνα. Ὕστερα εἶπε: «Ἀγωνισθῆτε ὑπέρ τοῦ Χριστοῦ διά τοῦ μαρτυρίου, διότι ἔτσι θά καθίσει καί ὁ Δεσπότης Χριστός στήν πύλη τῆς οὐρανίου βασιλείας καί θά σᾶς προσκαλεῖ μία-μία κατ’ ὄνομα, γιά νά σᾶς ἀποδώσει τόν στέφανο τῆς αἰωνίου ζωῆς».

Ὅταν καί πάλι τίς ἀνέκρινε ὁ ἡγεμών, ὁμολόγησαν ὅλες σταθερά τήν πίστη τους. Μέ τήν προσευχή τους συνέτριψαν τά εἴδωλα καί ὁ ἱερεύς τῶν εἰδώλων ἀνυψώθηκε στόν ἀέρα, μέχρις ὅτου, βασα­νι­ζόμενος ἀπό πύρινους ἀγγέλους, ἔπεσε νεκρός στή γῆ. Τότε ὁ Βάβ­δος πρόσταξε νά κρεμάσουν τόν ἅγιο Ἀμμούν, νά τοῦ ξύσουν τίς πλευρές, νά καύσουν τίς πληγές του μέ ἀναμμένες λαμπάδες καί νά τοῦ φορέσουν στήν κεφαλή χάλκινη πυρακτωμένη περικεφα­λαία.

Ἐπειδή ὁ ἅγιος διαφυλάχθηκε ἀβλαβής ἀπό τά μαρτύρια, ὁδη­γήθηκε μαζί μέ τίς μαθήτριές του ἀπό τή Βερόη (σημερ. Στάρα Ζαγορά τῆς Βουλγαρίας) στήν Ἡράκλεια, στόν βασιλέα Λικίνιο. Καθ’ ὁδόν ἐμφανίσθηκε ὁ Κύριος καί τούς ἐνεθάρρυνε. Φθάνοντας στήν πόλη πῆγαν στόν τόπο, ὅπου εἶχαν κατατεθεῖ τά τίμια λείψανα τῆς ἁγίας μάρτυρος Γλυκερίας. Ἐνῶ διανυκτέρευαν ἐκεῖ προσευχόμενες, παρουσιάσθηκε ἡ Ἁγία λέγοντας: «Καλῶς ἤλθατε, ἅγιες δοῦ­λες τοῦ Θεοῦ! Πρό πολλοῦ περίμενα τήν λαμπρή ἐν Χρι­στῷ συνοδία σας, γιά νά χορεύσωμε στεφανωμένες ὅλες μαζί μέ τούς ἁγίους ἀγ­γέλους στήν βασιλεία τοῦ Χριστοῦ, τόν ὁποῖο μέχρις αἵματος ὁμο­λογήσαμε».

Στήν Ἡράκλεια τούς ἔρριξαν στά θηρία. Οἱ ἅγιες γυναῖκες μαζί μέ τόν διδάσκαλό τους προσηύχοντο ὄρθιες μέ ὑψωμένα τά χέρια, τά δέ θηρία κατελήφθησαν ἀπό ὕπνο καί δέν τούς ἤγγισαν. Τήν ὥρα πού οἱ στρατιῶτες ἄναβαν φωτιά γιά νά τίς ρίξουν μέσα, προφήτευσαν στόν ἀσεβῆ Λικίνιο τήν ἐπικράτηση τοῦ Μεγάλου Κων­σταντίνου, τή νίκη τοῦ χριστιανισμοῦ καί τήν κατάργηση τῆς εἰδω­λολατρίας. Κατόπιν σφραγίσθηκαν μέ τό σημεῖο τοῦ σταυροῦ καί δέκα ἀπό αὐτές πήδησαν ἀγαλλόμενες μέσα στίς φλόγες ὑ­μνῶντας τόν Θεό, ὁ ὁποῖος ἐδρόσισε τό πῦρ. Ἔτσι, αὐτές μέν ἐτε­λειώ­θησαν ἐν εἰρήνῃ στήν πυρά, ὀκτώ δέ ἀποκεφαλίσθησαν μαζί μέ τόν διδάσκαλό τους Ἀμμούν. Ἀπό τίς ὑπόλοιπες οἱ δήμιοι ἄλλες κατέσφαξαν καί σέ ἄλλες ἔβαλαν στό στόμα πυρακτωμένα σίδερα.

Τά ὀνόματά τους ἔχουν διασωθεῖ στό ἀρχαῖο Μαρτύριόν τους (Bibliotheca Hagiographica Graeca 2280-2281) καί εἶναι: Λαυρεντία ἡ διά­κονος, Κελσίνα, Θεοκτίστη (ἤ Θεόκλεια), Δωροθέα, Εὐτυχιανή, Θέκλα, Ἀρισταινέτη, Φιλαδέλφη, Μαρία, Βερονίκη, Εὐλαλία (ἤ Εὐ­θυ­μία), Λαμπροτάτη, Εὐφημία, Θεοδώρα, Θεοδότη, Τετεσία, Ἀκυλί­να, Θεοδούλη, Ἁπλοδώρα, Λαμπαδία, Προκοπία, Παῦλα, Ἰουλιάνα, Ἀμπλι­ανή, Περσίς, Πολυνίκη, Μαύρα, Γρηγορία, Κυρία (ἤ Κυριαίνη), Βάσσα, Καλλινίκη, Βαρβάρα, Κυριακή, Ἀγαθονίκη, Ἰούστα, Εἰ­ρή­νη, Ματρῶνα (ἤ Ἀγαθονίκη), Τιμοθέα, Τατιανή, Ἄννα (ἤ Ἀνθοῦ­σα).

Ὡστόσο, στήν ἀσματική Ἀκολουθία καί σέ νεότερους Συναξαριστές ἀπαντοῦν τά ἑξῆς ὀνόματα: Ἀδαμαντίνη, Ἀθηνᾶ, Ἀκριβή, Ἀντιγόνη, Ἀριβοία, Ἀσπασία, Ἀφροδίτη, Διόνη, Δωδώνη, Ἐλπινίκη, Ἐρα­σμία, Ἐρατώ, Ἑρμηνεία, Εὐτέρπη, Θάλεια, Θεανώ, Θε­ανόη, Θε­όνυμφη, Θεοφάνη, Καλλιρρόη, Καλλίστη, Κλειώ, Κλεονίκη, Κλεοπάτρα, Κοραλλία, Λάμπρω, Μαργαρίτα, Μαριάνθη, Μελπομένη, Μόσχω, Οὐ­ρανία, Πανδώρα, Πηνελόπη, Πολύμνια, Πολυνίκη, Σαπ­­φώ, Τερψιχόρη, Τρωάς, Χάϊδω καί Χαρίκλεια (βλ. Πρωτ. Κων/νου Πλατανιτου, ῾Εορ­τολόγιον τῆς ᾿Ορθοδόξου ᾿Εκκλησίας, Ἀπο­στολική Διακονία, ἔκδ. Δ΄, 1997, σελ. 23 ὑποσ.).

[Μακαρίου Σιμωνοπετρίτου (Ἱερομονάχου), Νέος Συναξαριστής τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, τόμ. A΄ Σεπτέμβριος (Ὁρμύλια: Ἱ. Κοιν. Εὐαγγ. Θεοτόκου, 2007), 1-3, 11-13].

1. Κανείς από όσους σκέπτονται ορθά δεν θα έχη, νομίζω, αντίρρησι ότι η καταλαλιά γεννάται από το μίσος και την μνησικακία. Γι΄αυτό και την ετοποθετήσαμε στην σειρά της μετά τους προγόνους της. Καταλαλιά σημαίνει γέννημα του μίσους, ασθένεια λεπτή, αλλά και παχειά∙ παχειά βδέλλα, κρυμμένη και αφανής, πού απορροφά και εξαφανίζει το αίμα της αγάπης. Σημαίνει υπόκρισις αγάπης, αιτία της ακαθαρσίας, αιτία του βάρους της καρδιάς, εξαφάνισις της αγνότητος.

Ὅσο καθαρίζεται ὁ ἄνθρωπος ἀπὸ τὰ πάθη, τόσο ἀποκτᾶ τὴ δυνατότητα τῆς ἀληθινῆς κοινωνίας μὲ τὸ Θεὸ καὶ τὰ ἄλλα ἀνθρώπινα πρόσωπα. 

Ὅσοι βλέπουν τὸν ἄνθρωπο ρομαντικὰ καὶ ἐξωτερικὰ μεταθέτουν τὸ κακὸ ἀπὸ τὰ πρόσωπα στὴν κοινωνία, γι’ αὐτὸ καὶ πρεσβεύουν ὅτι ἡ βελτίωση τῆς κοινωνίας θὰ φέρει καὶ βελτίωση τῶν προσώπων. Ἀλλὰ οἱ Ὀρθόδοξοι χωρὶς νὰ ἀρνούμεθα τὴ σημασία τῆς κοινωνικῆς ἐπιδράσεως στὰ πρόσωπα, δίνουμε τὴν προτεραιότητα στὴ μεταμόρφωση τοῦ προσώπου διὰ τῆς μετανοίας καὶ τῆς Θ. Χάριτος. 

Εἶναι μεγάλη πλάνη νὰ θέλουμε νὰ ἀλλάξουμε τὴν κοινωνία χωρὶς νὰ ἀγωνισθοῦμε, νὰ ἀλλάξουμε τὸν ἑαυτό μας. Εἶναι τουλάχιστον ἀφελὲς νὰ πιστεύουμε ὅτι ἡ ἀλλαγὴ μερικῶν κοινωνικῶν θεσμῶν θὰ φέρει καὶ τὴν ἀλλαγὴ τῶν ἀνθρώπων χωρὶς μετάνοια.

Ὁ ἄρρωστος ἄνθρωπος κάνει ἄρρωστες κοινωνίες καὶ οἱ ἄρρωστες κοινωνίες ἀρρωσταίνουν χειρότερα τοὺς ἀνθρώπους. Τὸ νὰ θεραπεύουμε τὶς κοινωνικὲς ἀρρώστιες χωρὶς νὰ θεραπεύσουμε τὴν προσωπικὴ ἀρρώστια, ἀποτελεῖ μετάθεση τοῦ προβλήματος, ἄρνηση τῆς ἀποδοχῆς τῆς προσωπικῆς μας εὐθύνης, ὑπεκφυγὴ ἀπὸ τὴ μετάνοια, κατάφαση στὸν ἐγωισμό μας, ἀπροθυμία νὰ δοῦμε τὸν πραγματικό μας ἑαυτό. Εἶναι χαρακτηριστικὸ ὅτι ὁ Κύριος ἔθεσε τὴν προσωπικὴ μετάνοια σὰν προϋπόθεση γιὰ τὴ συμμετοχὴ στὴ Βασιλεία Του. 

Δὲν πρέπει ἐπίσης νὰ παραγνωρίζεται τὸ ἔργο τοῦ διαβόλου στὴ διάλυση τῶν προσώπων καὶ τῶν κοινωνιῶν καὶ στὴν ἐπικράτηση τοῦ κακού. Ἡ ἀνθρωπιστικὴ ἁπλούστευση τῶν κοινωνικῶν προβλημάτων ἀρνεῖται τὴν ὕπαρξη τοῦ διαβόλου. Ἀντίθετα, στὸ Εὐαγγέλιο καὶ στὴ χριστιανικὴ ἐμπειρία φανερώνεται ἡ ἔκταση τῶν διαβολικῶν ἐνεργειῶν σὲ πρόσωπα καὶ κοινωνικὲς καταστάσεις καὶ ἡ ἀνάγκη ἀγῶνος κατὰ τοῦ διαβόλου, ἀποταγῆς καὶ ἐξορκισμοῦ τῶν πονηρῶν πνευμάτων. Ἔργο τῶν χαρισματούχων ἱερωμένων, μοναχῶν καὶ λαϊκῶν εἶναι ἡ διάκριση τῶν πνευμάτων, γιὰ νὰ μὴ πέφτει ὁ Χριστιανὸς στὶς παγίδες ποὺ τοῦ στήνει ὁ πονηρός, ὅταν ἐμφανίζεται μὲ τὸ προσωπεῖο τοῦ καλοῦ. 

Τονίσαμε τὴ δύναμη τῶν ἀντιθέτων ἀντιευχαριστιακῶν καὶ ἀντικοινωνικῶν δυνάμεων ὄχι γιὰ νὰ δείξουμε τὴν ἀδυναμία ὑπερνικήσεώς τους, ἀλλὰ τὴν ἀνάγκη νὰ λαμβάνονται ὑπ’ ὄψιν ἀπὸ τὸν ἀγωνιζόμενο Χριστιανό. Ὁ Χριστὸς ἐνίκησε τὶς δυνάμεις αὐτὲς καὶ ὁ Χριστιανὸς μπορεῖ μὲ τὴ δύναμη τοῦ Χριστοῦ καὶ τὴ συνεργασία τῆς Θείας Χάριτος νὰ συμμετάσχει στὴ νίκη αὐτὴ τοῦ Χριστοῦ. 

Στὸ σημεῖο αὐτὸ διαφοροποιεῖται ριζικὰ ὁ χριστιανικὸς κοινωνικὸς ἀγώνας ἀπὸ κάθε ἄλλο ἀγώνα. Ἡ κοινωνία ποὺ θέλουν νὰ δημιουργήσουν τὰ οὑμανιστικὰ συστήματα (ἰδεαλιστικὰ καὶ ὑλιστικὰ) εἶναι ἀνθρωποκεντρική. Ἡ κοινωνία τῶν χριστιανῶν εἶναι Θεανθρωποκεντρική. Ἀλλὰ καὶ τὰ μέσα τῶν οὑμανιστῶν εἶναι ἀνθρώπινα. Τῶν χριστιανῶν Θεανθρώπινα. Στὴ βάση δηλαδὴ τοῦ χριστιανικοῦ κοινωνισμοῦ βρίσκεται ἡ ταπείνωση. Ἐνῶ στὴν βάση τοῦ οὑμανιστικοῦ κοινωνισμοῦ ἡ ὑπερηφάνεια, ἡ αὐτάρκεια, τὸ κλείσιμο ἀπὸ τὸ Θεό. Πρόκειται γιὰ τὴν ἐπανάληψη τῆς ἴδιας τῆς ἁμαρτίας τοῦ Ἀδάμ: Ἡ ἐπιδίωξη τῆς θεώσεως χωρὶς τὸ Θεό. 

Ἴσως νὰ μὴν εἶναι τυχαῖο ὅτι καὶ τὰ δύο αὐτὰ οὑμανιστικὰ συστήματα μὲ τὶς ἐφαρμογές τους στὴν οἰκονομία (καπιταλισμός, κομμουνισμὸς) γεννήθηκαν στὴν αἱρετικὴ δύση, στὴν ὁποία προηγήθηκε ὁ θρησκευτικὸς ἀνθρωποκεντρισμὸς τοῦ «ἀλάθητου» Πάπα καὶ τοῦ Filioque. Ἂς σκεφθοῦν στὸ θέμα αὐτὸ οἱ Ὀρθόδοξοι ἤ πρώην Ὀρθόδοξοι ποὺ ἀβασάνιστα ἀρνοῦνται τὴν ὀρθόδοξη παράδοσή μας, συνήθως ἀπὸ ἄγνοια, γιὰ νὰ προσκολληθοῦν στὰ δυτικὰ συστήματα. 

Ὁ ἀνθρώπινος μόνο χαρακτήρας τοῦ μὴ χριστιανικοῦ κοινωνισμοῦ, τοῦ ἀφαιρεῖ τὴ δυνατότητα νὰ δώσει εἰρήνη στὴν ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου, γιατί τὸν ἀφήνει ἀσυμφιλίωτο μὲ τὸν Οὐράνιο Πατέρα του, καὶ γι’ αὐτὸ ἀνέστιο. Ἂς θυμηθοῦμε τὸ λόγο τοῦ Ἁγίου Αὐγουστίνου, ποὺ ἐκφράζει ἀνθρωπολογικὴ ἐμπειρία: «Μᾶς ἔπλασες Κύριε γιὰ Σένα καὶ ἡ καρδιὰ μας εἶναι ἀνήσυχη ὡσότου ἀναπαυθεῖ κοντά Σου». 

Τὰ ἄθεα κοινωνικὰ συστήματα βοηθοῦν νὰ λύσουμε μερικὰ κοινωνικὰ καὶ οἰκονομικὰ προβλήματα, ἀλλὰ ὄχι νὰ συναντήσουμε ἀληθινὰ καὶ οὐσιαστικὰ τὸ Θεὸ καὶ τὸν ἄνθρωπο. Δὲν ἀπαντοῦν ἱκανοποιητικὰ στὰ ὑπαρξιακά μας ἐρωτήματα καὶ ἰδίως στὸ κεντρικὸ πρόβλημα τοῦ θανάτου. Ὁ κόσμος τακτοποιεῖται ὡραῖα γιὰ νὰ πεθάνει. Ἂν καὶ τὰ συστήματα αὐτά, καὶ ἰδίως ὁ μαρξισμός, χαρακτηρίζονται ἀπὸ ἕνα ἔντονο ἐγκόσμιο μεσσιανισμό, στὴν πραγματικότητα δὲν «μετάγουν ἐκ τοῦ θανάτου εἰς τὴν ζωήν», καὶ γι’ αὐτὸ δημιουργοῦν ἀνθρώπους τραγικούς, χωρὶς ἐλπίδα. Ἡ ἔντονη μάλιστα ἀνθρωπιστικὴ ἤ καὶ ἐπιχειρηματικὴ δράση κάποτε εἶναι τὸ ἀποτέλεσμα τῆς προσπάθειας νὰ ξεχάσουμε τὸ βασικό μας πρόβλημα, τὸ πρόβλημα τοῦ θανάτου, καὶ νὰ λυτρωθοῦμε ἀπὸ τὸ ἄγχος, τὸ κενὸ καὶ τὴν πλήξη ποὺ σημαδεύει τὴ ζωὴ τὴ χωρισμένη ἀπὸ τὴν πηγή της, τὸν Τριαδικὸ Θεό. 

Γι’ αὐτὸ καὶ τὰ συστήματα αὐτά, παρὰ τὶς καλὲς καὶ ἁγνὲς προθέσεις πολλῶν εὐγενῶν ἀνθρώπων ποὺ ἀγωνίζονται καὶ θυσιάζονται γιὰ τὰ ἰδεώδη τους, στὸ βάθος εἶναι κατὰ τοῦ ἀνθρώπου. Ἐν ὀνόματι μιᾶς καλύτερης καὶ δικαιότερης κοινωνίας ἐμποδίζουν τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὴν πλήρη θεανθρωπινη κοινωνία, ποὺ μόνη τελικὰ ἀναπαύει καὶ ὁλοκληρώνει τὴ φύση του, τὸν ἐγκλωβίζουν στὶς περιορισμένες διαστάσεις ἑνὸς κλειστοῦ μηχανοκρατουμένου ἀπρόσωπου ὑλιστικοῦ σύμπαντος, τοῦ στεροῦν τὴ θέα τοῦ Οὐρανοῦ. Τί νόημα μπορεῖ ἀλήθεια νὰ ἔχει ἡ ζωή μας, ἂν εἴμαστε ἐξελιγμένα ζῶα καὶ ὄχι εἰκόνες τοῦ Θεοῦ; Ἂν εἴμαστε καταδικασμένοι μελλοθάνατοι, χωρὶς δυνατότητα μεθέξεως στὴν αἰώνια ζωὴ τοῦ Θεοῦ;

Οι κοσμικοί λένε: “Καλότυχοι αυτοί που ζουν στα παλάτια και έχουν όλες τις ευκολίες”. Αλλ’ όμως μακάριοι είναι αυτοί που κατόρθωσαν να απλοποιήσουν την ζωή τους και ελευθερώθηκαν από την θηλειά της κοσμικής αυτής εξελίξεως των πολλών ευκολιών, ίσον των πολλών δυσκολιών, και απαλλάχθηκαν από τον φοβερό άγχος της σημερινής εποχής μας. Αν δεν απλοποιήση την ζωή του ο άνθρωπος, βασανίζεται. Ενώ, αν την απλοποιήση, δεν θα έχη αυτό το άγχος.

Ένας Γερμανός μια φορά στο Σινά είπε σε ένα Βεδουϊνάκι που ήταν πανέξυπνο: “Εσύ είσαι έξυπνο, μπορείς να μάθης γράμματα”. “Και μετά;” τον ρωτάει εκείνο. “Μετά θα γίνης μηχανικός”. “Και μετά;” “Μετά θ’ ανοίξης ένα συνεργείο αυτοκινήτων”. “Και μετά;” “Μετά θα το μεγαλώσης”. “Και μετά;” “Μετά θα πάρης και άλλους να δουλεύουν και θα έχης πολύ προσωπικό”. “Δηλαδή, του λέει, να έχω έναν πονοκέφαλο, να βάλω άλλον έναν πονοκέφαλο και μετά να βάλω και έναν άλλον; Δεν είναι καλύτερα τώρα που έχω ήσυχο το κεφάλι μου;” Ο περισσότερος πονοκέφαλος είναι από αυτές τις σκέψεις, να κάνουμε αυτό, να κάνουμε εκείνο. Αν ήταν πνευματικές οι σκέψεις, θα ένιωθε κανείς πνευματική παρηγοριά και δεν θα είχε πονοκέφαλο.

Τώρα και στους κοσμικούς τονίζω πολύ την απλότητα. Γιατί πολλά από αυτά που κάνουν, δεν χρειάζονται και τους τρώει το άγχος. Τους μιλάω για την λιτότητα και την ασκητικότητα. Συνέχεια φωνάζω: “Απλοποιήστε την ζωή σας, για να φύγη το άγχος”. Και τα περισσότερα διαζύγια από ‘κει ξεκινούν. Πολλές δουλειές, πολλά πράγματα έχουν να κάνουν οι άνθρωποι και ζαλίζονται. Δουλεύουν και οι δύο, πατέρας και μάνα, αφήνουν και τα παιδιά εγκαταλελειμμένα. Κούραση, νεύρα – μικρό θέμα, μεγάλος καυγάς – αυτόματο διαζύγιο μετά, εκεί φθάνουν. Αν απλοποιούσαν όμως την ζωή τους, θα ήταν και ξεκούραστοι και χαρούμενοι. Αυτό το άγχος είναι καταστροφή!

Μια φορά βρέθηκα σε ένα σπίτι που ήταν όλο πολυτέλεια και, καθώς συζητούσαμε, μου είπαν: “Ζούμε στον Παράδεισο, ενώ άλλοι άνθρωποι στερούνται”. “Ζήτε στην κόλαση, τους λέω. “Άφρον, ταύτη τη νυκτί” (Λουκ. 12, 20), είπε ο Θεός στον πλούσιο. Αν ο Χριστός με ρωτούσε: “Πού θέλεις να σε βάλουμε, σε μια φυλακή ή σε ένα σπίτι σαν αυτό;” θα έλεγα: “Σε μια σκοτεινή φυλακή”. Γιατί η φυλακή θα με βοηθούσε. Θα μου θύμιζε τον Χριστό, θα μου θύμιζε τους αγίους Μάρτυρες, θα μου θύμιζε τους ασκητές που ήταν στις οπές της γης, θα μου θύμιζε καλογερική. Η φυλακή θα έμοιαζε και λίγο με το κελλί μου και θα χαιρόμουν. Αυτό το δικό σας τι θα μου θύμιζε και σε τι θα με βοηθούσε; Γι’ αυτό οι φυλακές με αναπαύουν καλύτερα όχι μόνον από ένα σαλόνι κοσμικό αλλά και απ’ένα ωραίο κελλί μοναχού. Χίλιες φορές στην φυλακή παρά σε ένα τέτοιο σπίτι”.

Κάποτε που είχα φιλοξενηθή στην Αθήνα σ’ έναν φίλο μου, με παρακάλεσε να δεχθώ έναν οικογενειάρχη πριν φωτίση, γιατί άλλη ώρα δεν ευκαιρούσε. Ήρθε λοιπόν χαρούμενος και συνέχεια δοξολογούσε τον Θεό. Είχε και πολλή ταπείνωση και απλότητα και με παρακαλούσε να εύχωμαι για την οικογένειά του. Ο αδελφός αυτός ήταν περίπου τριάντα οκτώ ετών και είχε επτά παιδιά. Δυό το ανδρόγυνο και άλλοι δυό οι γονείς του, εν όλω έντεκα ψυχές, και έμεναν όλοι σε ένα δωμάτιο. Μου έλεγε με την απλότητα που είχε: “Όρθιους μας χωράει το δωμάτιο, αλλά, όταν ξαπλώνουμε, δεν μας παίρνει, είναι λίγο στενόχωρα. Δόξα τω Θεώ, τώρα κάναμε ένα υπόστεγο για κουζίνα και βολευτήκαμε. Εμείς έχουμε και στέγη. Πάτερ μου, ενώ είναι άλλοι που μένουν στην ύπαιθρο”. Η εργασία του ήταν σιδερωτής. Έμενε στην Αθήνα και έφευγε πριν φωτίση, για να βρεθή εγκαίρως στον Πειραιά όπου εργαζόταν. Από την ορθοστασία και τις πολλές υπερωρίες τα πόδια του είχαν κιρσούς και τον ενοχλούσαν, αλλά η πολλή αγάπη του προς την οικογένειά του τον έκανε να ξεχνάη τους πόνους και τις ενοχλήσεις. Ελεεινολογούσε μάλιστα τον εαυτό του συνέχεια και έλεγε ότι δεν έχει αγάπη, γιατί δεν κάνει καλωσύνες σαν Χριστιανός, και επαινούσε την γυναίκα του ότι εκείνη κάνει καλωσύνες, γιατί εκτός από τα παιδιά και τα πεθερικά της που φρόντιζε, πήγαινε και έπαιρνε τα ρούχα από τους γέρους της γειτονιάς, τα έπλενε, τους συγύριζε και τα σπίτια, τους έφτιαχνε και καμμιά σούπα. Έβλεπε κανείς στο πρόσωπο του καλού αυτού οικογενειάρχη ζωγραφισμένη την θεία Χάρη. Είχε μέσα του τον Χριστό και ήταν γεμάτος χαρά και το δωμάτιό του γεμάτο από παραδεισένια χαρά. Ενώ αυτοί που δεν έχουν μέσα τους τον Χριστό, είναι γεμάτοι από άγχος, και δυό άνθρωποι να είναι, δεν χωράνε μέσα σε έντεκα δωμάτια. Ενώ οι έντεκα αυτοί άνθρωποι με τον Χριστό, χωρούσαν μέσα σ’ ένα δωμάτιο.

Ακόμη και πνευματικοί άνθρωποι, όσους χώρους και να έχουν, βλέπεις να μη χωρούν, γιατί μέσα τους δεν έχει χωρέσει ο Χριστός ολόκληρος. Αν οι γυναίκες που ζούσαν στα Φάρασα έβλεπαν την πολυτέλεια που υπάρχει σήμερα, ακόμη και σε πολλά Μοναστήρια, θα έλεγαν: “Θα ρίξη ο Θεός φωτιά να μας κάψη! Εγκατάλειψη Θεού!” Εκείνες μάζευαν τις δουλειές τάκα-τάκα. Πρωί-πρωί έπρεπε να βγάλουν τα γίδια, μετά να συμμάσουν το σπίτι. Ύστερα πήγαιναν στα εξωκκλήσια ή μαζεύονταν στις σπηλιές, και μια που ήξερε λίγα γράμματα διάβαζε το Συναξάρι του Αγίου της ημέρας. Μετά δωσ’ του μετάνοιες, έλεγαν και την ευχή. Και δούλευαν, κουράζονταν. Μια γυναίκα έπρεπε να ξέρη να ράβη όλα τα ρούχα του σπιτιού. Και τα έρραβαν με το χέρι. Μηχανές του χεριού λίγες είχαν σε καμμιά πόλη, στα χωριά δεν είχαν. Αν υπήρχε στα Φάρασα όλο και όλο μια μηχανή του χεριού. Έρραβαν ακόμη και του άνδρα τα ρούχα και ήταν πιο άνετα, και τις κάλτες τις έπλεκαν στο χέρι. Είχαν γούστο, μεράκι, αλλά τους περίσσευε και χρόνος, γιατί τα είχαν όλα απλά. Οι Φαρασιώτες δεν κοιτούσαν λεπτομέρειες. Ζούσαν την χαρά της καλογερικής. Και αν, για παράδειγμα, η κουβέρα δεν ήταν καλά στρωμένη και κρεμόταν λίγο από την μια μεριά και έλεγες: “Σιάξε την κουβέρτα”, θα σου έλεγαν: “Σε εμποδίζει στην προσευχή σου;”

Αυτήν την χαρά της καλογερικής οι άνθρωποι σήμερα δεν την γνωρίζουν. Νομίζουν ότι δεν πρέπει να στερηθούν, να ταλαιπωρηθούν. Αν σκέφτονταν οι άνθρωποι λίγο καλογερικά, αν ζούσαν πιο απλά, θα ήταν ήσυχοι. Τώρα βασανίζονται. Άγχος και απελπισία στην ψυχή. “Ο τάδε πέτυχε που έφτιαξε δυο πολυκατοικίες ή που έμαθε πέντε γλώσσες κ.λπ.! Εγώ δεν έχω ούτε ένα διαμέρισμα, δεν ξέρω ούτε μια ξένη γλώσσα. Ωχ, χάθηκα!” Έχει κάποιος ένα αυτοκίνητο και αρχίζει: “Ο άλλος έχει καλύτερο. Να πάρω και εγώ”. Παίρνει το καλύτερο, ύστερα μαθαίνει ότι άλλοι έχουν αεροπλάνα ατομικά και πάλι βασανίζεται. Τελειωμό δεν έχουν. Ενώ άλλος που δεν έχει αυτοκίνητο, όταν δοξάζη τον Θεό, χαίρεται: “Δόξα τω Θεώ, λέει, ας μην έχω αυτοκίνητο, έχω γερά τα πόδια μου και μπορώ να περπατήσω. Πόσοι άνθρωποι είναι με κομμένα πόδια, δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν, να βγουν έναν περίπατο, θέλουν έναν άνθρωπο να τους υπηρετή, ενώ εγώ έχω τα πόδια μου!” Κια ένας κουτσός που λέει: “Και άλλοι που δεν έχουν και τα δυό πόδια;” και αυτός χαίρεται.

Η αχαριστία και η απληστία είναι μεγάλο κακό. Ο κυριευμένος από υλικά πράγματα είναι κυριευμένος πάντα από στενοχώρια και άγχος, γιατί πότε τρέμει μην του τα πάρουν και πότε μην του πάρουν την ψυχή. Μια μέρα ήρθε ένας πλούσιος από την Αθήνα και μου λέει: “Πάτερ, έχασα την επαφή με τα παιδιά μου, έχασα τα παιδιά μου”. “Πόσα παιδιά έχεις;” του λέω. “Δύο, μου λέει. Τα μεγάλωσα με το πουλιού το γάλα. Τι ήθελαν και δεν το είχαν! Ακόμη και αυτοκίνητο τα πήρα”. Από την συζήτηση βγήκε ότι είχε και αυτός δικό του αυτοκίνητο και η γυναίκα του δικό της και τα παιδιά δικό τους. “Ευλογημένε, του λέω, εσύ, αντί να λύσης τα προβλήματά σου, τα μεγάλωσες. Τώρα θέλεις ένα μεγάλο γκαράζ για τα αυτοκίνητα, έναν μηχανικό να τον πληρώνης τετραπλάσια, για να τα διορθώνης, χώρια που κινδυνεύετε και οι τέσσερις κάθε στιγμή να σκοτωθήτε. Ενώ, αν είχες απλοποιήσει την ζωή σου, θα ήταν ενωμένη η οικογένειά σου, θα καταλάβαινε ο ένας τον άλλο και δεν θα είχες αυτά τα προβλήματα. Δεν φταίνε τα παιδιά σου τώρα, εσύ φταις που δεν φρόντισες να δώσης άλλη αγωγή στα παιδιά σου”. Μια οικογένεια τέσσερα αυτοκίνητα, ένα γκαράζ, έναν μηχανικό κ.λπ.! Ας πάη ο άλλος λίγο αργότερα. Όλη αυτή η ευκολία γεννάει δυσκολίες.

Άλλη φορά ήρθε ένας άλλος οικογενειάρχης στο Καλύβι -ήταν πέντε άτομα η οικογένειά του- και μου λέει: “Πάτερ, έχουμε ένα αυτοκίνητο και σκέφτομαι να πάρουμε άλλα δύο. Θα μας διευκολύνη”. “Και πόσο θα σας δυσκολέψη το σκέφτηκες; του λέω. Το ένα το βάζεις εκεί σε μια τρύπα, τα τρία πού θα τα βάλης; Θα θέλης ένα γκαράζ και μια αποθήκη για καύσιμα. Θα διατρέχετε τρεις κινδύνους. Καλύτερα να έχετε ένα και να περιορίσετε τις εξόδους σας. Θα έχετε χρόνο να δήτε τα παιδιά σας. Θα έχετε την ηρεμία σας. Η απλοποίηση είναι το παν”. “Δεν το σκέφθηκα αυτό”, μου λέει.

- Γέροντα, μας είπε κάποιος ότι δυό φορές δεν μπορούσε να σταματήση τον συναγερμό του αυτοκινήτου. Την μια φορά, γιατί είχε μπη μια μύγα, και την άλλη, γιατί είχε μη ο ίδιος αντικανονικά στο αυτοκίνητο.

- Μαρτυρική είναι η ζωή τους, γιατί δεν απλοποιούν τα πράγματα… Οι περισσότερες ευκολίες δυσκολίες προξενούν. Οι κοσμικοί πνίγονται από τα πολλά. Έχουν γεμίσει ευκολίες-ευκολίες και έκαναν την ζωή τους δύσκολη. Αν δεν απλοποιήση κανείς τα πράγματα, μια ευκολία γεννάει ένα σωρό δυσκολίες.

Όταν ήμασταν μικρά, κόβαμε το καρούλι στις άκρες, βάζαμε μια σφήνα μέσα και κάναμε ένα ωραίο παιχνίδι και χαιρόμασταν μ’ αυτό. Τα μικρά παιδιά χαίρονται με ένα αυτοκινητάκι πιο πολύ από ό,τι ο πατέρας τους, όταν αγοράζη μερσεντές. Αν ρωτήσης ένα κοριτσάκι: “Τι θέλεις, ένα κουκλάκι ή μια πολυκατοικία;” να δης, θα σου πη: “Ένα κουκλάκι”. Και τελικά τα μικρά παιδιά γνωρίζουν την ματαιότητα του κόσμου.

- Γέροντα, τι βοηθάει περισσότερο, για να καταλάβη κανείς αυτήν την χαρά της λιτότητος;

- Να συλλάβη κανείς το βαθύτερο νόημα της ζωής. “Ζητείτε πρώτον την Βασιλείαν του Θεού…” (Ματθ. 6, 33). Από εκεί ξεκινά η απλότητα και κάθε σωστή αντιμετώπιση.


(Απόσπασμα από το βιβλίο "ΛΟΓΟΙ Α’ – ΜΕ ΠΟΝΟ ΚΑΙ ΑΓΑΠΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΑΝΘΡΩΠΟ")

Πηγή: http://www.alopsis.gr/modules.php?name=News&file=article&sid=2811

Οι αληθινά άγιοι αγωνίζονται να κρατούν πάντοτε το γνήσιο ταπεινό φρόνημα του τελώνη. Ποτέ δεν πίστευαν στην «αγιότητά τους και στα χαρίσματά τους». Και φυσικά, έστω κι αν ήταν φανερά κάποια χαρίσματα του Θεού στην ζωή τους, ποτέ δεν το διαφήμιζαν. Αντίθετα το έκρυβαν και πολλές φορές ζητούσαν από τον Θεό να τους αφαιρέσει από τον φόβο του πάθους της κενοδοξίας.

Το 1929 κοιμήθηκε ο Ρώσος Ομολογητής Αρχιεπίσκοπος  Άγιος Ιλαρίων Τρόϊτσκι.

Στον βίο του διαβάζουμε ότι ήταν «ορκισμένος εχθρός της υποκρισίας και κάθε είδους ευσεβισμού».

Κατά την διάρκεια της εξορίας του σε στρατόπεδο συγκέντρωσης ήταν σε ομάδα εργασίας μαζί με άλλους εξόριστους κληρικούς. Όλοι είχαν καταλάβει ότι ο άγιος Ιλαρίων δεν επικροτούσε κάποιες συμπεριφορές, όπως «το να αποκαλείς τον εαυτό σου αμαρτωλό, το να κάνεις μακρές «ευσεβείς» συζητήσεις ή το να επιδεικνύεις την αυστηρότητα της ζωής σου…. Ακόμα περισσότερο το «να σκεφτείς για τον εαυτό σου κάτι περισσότερο από ό,τι είσαι στην πραγματικότητα».

Έφεραν κάποτε στην ομάδα τους έναν καινούργιο εξόριστο, που ήταν ηγούμενος.
Τον ρώτησε ο Αρχιεπίσκοπος Ιλαρίων.
- Γιατί σας συνέλαβαν;
- Τελούσα ακολουθίες στο σπίτι μου, όταν έκλεισαν το μοναστήρι, απάντησε ο ηγούμενος. Μαζευόταν κόσμος  και γίνονταν θαύματα.
- Ά! έτσι; Ώστε γίνονταν «θαύματα»; Και πόσα χρόνια σας έριξαν εξορία;
- Τρία χρόνια.
- Μμμ! Λίγα είναι! Για τα « θαύματα»  έπρεπε να σας ρίξουν περισσότερα! Η σοβιετική εξουσία δεν πρόσεξε….

Και καταλήγει ο βιογράφος του Αγίου Ιλαρίωνα, μητροπολίτης Ιωάνης Σνίτσεφ.

«Είναι αυτονόητο ότι, το να μιλάς  για «θαύματα» που γίνονται με τις δικές σου προσευχές, είναι κάτι περισσότερο από αναίδεια».

Πηγή: Αρχιεπίσκοπος Ιλαρίων Τρόϊσκι.Εκδ.ΑΘΩΣ-ΣΤΑΜΟΥΛΗ, μετάφραση πρωτ.Ιωάννη Φωτόπουλου, http://agiosdimitrioskouvaras.blogspot.gr/2013/08/blog-post_2996.html#more

Τή σύγχρονη ἐποχή μας, δίχως ἀμφιβολία, τή χαρακτηρίζει ἡ ἀπουσία τοῦ ἤθους, τῆς σεμνότητας καί τῆς αἰδοῦς. Δέν πλεονάζει μονάχα, ἀλλά ὑπερπλεονάζει ἡ ἀναισχυντία. Γι’ αυτό και θυμήθηκα τό σοφό λόγο τοῦ ἀββᾶ Δωροθέου, ὅτι «ἡ ἀναισχυντία μήτηρ ἐστί τῆς πορνείας».

Δέν ὑπάρχει κακό καί ἄσεμνο καί ἀνεπίτρεπτο, πού νά μή ἔχει γιά μάνα του τήν ἀδιαντροπιά, τήν ἀναισχυντία. Τήν ἀναισχυντία θά τη συναντήσεις στό κάθε σου βῆμα. Στά Μ.Μ.Ε., στά ἔντυπα, τά περιοδικά, τό θέατρο, τόν κινηματογράφο, στίς κουβέντες, στίς συντροφιές, στό γυναικεῖο ντύσιμο - ἤ μᾶλλον γδύσιμο! - στά τραγούδια... καί ὅπου ἀλλοῦ.

Ἡ ἀναισχυντία εἶναι ἡ πιο εὐτελιστική προδοσία τῆς ἀνθρώπινης προσωπικότητας. Εἶναι συντριβή τῆς ἀξιοπρέπειας καί ἀναστολή κάθε ἠθικοῦ κανόνα καί κάθε δεοντολογίας. Εἶναι ἔνδειξη νοσηρῆς καί πλεγματικῆς ψυχῆς. Ὁ ἀναίσχυντος οὔτε τόν ἑαυτό του σέβεται, οὔτε τούς ἄλλους. Εἶναι, συνήθως, καταφρονητής καί ἀμοραλιστής. Κατά τόν Παροιμιαστή: «Ὅταν ἔλθη ἀσεβής εἰς βάθος κακῶν, καταφρονεῖ» (ΙΗ´ 3). Ὅταν ὁ κακός καί ἀσεβής, καί χωρίς φόβο Θεοῦ, ἄνθρωπος, πέσει τόσο χαμηλά, περιφρονεῖ καί ἀξίες καί ἰδανικά. Ἀποτελεῖ πιά, κίνδυνο γιά τήν κοινωνία και τούς γύρω του.

«Αἰδώς ἀποιχομένη, πάντων γενέτειρα κακίστων», λέγει ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος. Ἡ ἀπώλεια τῆς ντροπῆς καί τῆς σεμνότητας, εἶναι πηγή τῶν πιο φοβερῶν κακῶν. Ποιά καθαρότητα μπορεῖ νά ἔχει ἐκεῖνος πού μέσα του κουβαλάει σκουπίδια βρωμιᾶς καί δυσωδίας;

Ὁ Κύριος εἶπε: «Μή δῶτε τό ἅγιον τοῖς κυσί, μηδέ βάλητε τους μαργαρίτας ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν χοίρων...» (Ματθ. Ζ´ 6). Τά σκυλιά, δηλαδή, καί οἱ χοῖροι δέν ἀναγνωρίζουν τήν ἀξία τῶν μαργαριταριῶν τῆς πίστης και τῆς ἠθικῆς. Καί οἱ ἀναίσχυντοι δέ μποροῦν νά ἐκτιμήσουν την ἀξία τῆς ἀρετῆς καί τῆς ἀνώτερης ζωῆς.

Τό θέμα τῆς ἀναισχυντίας ἐνδιαφέρει καί ἄντρες καί γυναῖκες. Ἰδιαίτερα, ὡστόσο, τίς γυναῖκες, τῶν ὁποίων ὁ ρόλος εἶναι πάντοτε, τόσο σοβαρός, ὥστε, καθώς εἰπώθηκε: «Σ᾽ ὅλες τις κοινωνίες, ἡ γυναίκα δίνει τον ἠθικό καί πολιτιστικό τόνο. Ἡ γυναίκα δημιουργεῖ πολιτισμούς ἤ τούς ἀφανίζει. Δέν εἶναι ὑπερβολή ἄν θεωρήσουμε τή γυναίκα ὑπεύθυνη ἀκμῆς ἤ παρακμῆς τῶν ἐθνῶν».

Ἡ γυναίκα ἦταν πάντα γυναίκα, μέ τά σύνδρομα τῆς ἐπίδειξης, τῆς κενοδοξίας καί τῆς ματαιοδοξίας. Ὅταν ὅμως ἀποβάλλει τή ντροπή - τήν αἰδῶ, ὅπως τη λέγανε οἱ ἀρχαῖοι - τότε ξεφεύγει ἀπ᾽ τόν προορισμό της, καί καταντάει ἕνα ρετάλι, ἕνα ἀποκαΐδι, μιά εὐτελιστική ὕπαρξη. Μεταβάλλεται σέ ἔξαλλη μαινάδα. Καταστρέφει τή φύση της και πνίγει κάθε ὡραῖο αἴσθημα, πού φωλιάζει μέσα της. Ἰδιαίτερα ὁ σύγχρονος - καί χωρίς Χριστό- φεμινισμός, τήν ἔχει καθοδηγήσει σέ κάθε παραστράτημα και σέ κάθε παρεκτροπή. Οἱ φεμινίστριες πέτυχαν τή νομιμοποίηση τῆς μοιχείας, τῶν ἀμβλώσεων, τοῦ πολιτικοῦ γάμου καί τή «σεξουαλική ἀπελευθέρωση» μέ ὅλες τίς συνέπειες τῆς ὀλέθριας χειραφέτησης τῶν γυναικῶν. Ἔχει εὐθύνη καί ὁ δικτάτορας... πού λέγεται "μόδα"!

Ἡ ἀνδροποίηση τῆς γυναίκας ἤ ἡ γυναικοποίηση τοῦ ἄντρα, δέν εἶναι κατόρθωμα, ἀλλά ξεπεσμός καί προσβολή τοῦ ἀνθρώπινου προσώπου. «Αἰσχρόν γυναίοις ἄρσεν ἦθος ἐκφέρειν», τονίζει ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος. Εἶναι αἰσχρό, οἱ γυναῖκες νά φέρονται σάν ἄντρες. Οὔτε πρέπει οἱ γυναῖκες νά ντύνονται σαν ἄντρες, ἀλλ᾽ οὔτε οἱ ἄντρες να ντύνονται σάν γυναῖκες. «Οὐκ ἔσται σκεύη ἀνδρός ἐπί γυναικί, οὐδέ μή ἐνδύσηται ἀνήρ στολήν γυναικείαν, ὅτι βδέλυγμα Κυρίῳ τῷ Θεῷ σου ἐστί πᾶς ποιῶν ταῦτα» (Δευτ. ΚΒ´ 5). Εἶναι ρητή ἡ διάταξη τοῦ Νόμου. Ὁ δέ Θεός μέ τή γραφίδα τοῦ προφήτη Σοφονία, λέγει: «Ἐκδικήσω ἐπί πάντας τούς ἐνδεδυμένους ἐνδύματα ἀλλότρια» (Σοφ. Α´ 8).

Οἱ γυναῖκες ἄς μελετήσουν προσεκτικά τή μικρή περικοπή: Α´ Πέτρου, Γ´ 1-6.

(Πηγή: «Ορθόδοξος Τύπος» 2/8/2013)

ΣΧΕΤΙΚΟ:

«Α ΠΕΤΡΟΥ:

Α Πε. 3,1 Ὁμοίως αἱ γυναῖκες ὑποτασσόμεναι τοῖς ἰδίοις ἀνδράσιν, ἵνα καὶ εἴ τινες ἀπειθοῦσι τῷ λόγῳ, διὰ τῆς τῶν γυναικῶν ἀναστροφῆς ἄνευ λόγου κερδηθήσονται,

Α Πε. 3,1 Οπως οι δούλοι, δια τους οποίους είπα προηγουμένως, έτσι και αι γυναίκες πρέπει να υποτάσσωνται στους άνδρας των, ώστε, και εάν μερικοί από αυτούς δεν υπακούουν στον λόγον του Ευαγγελίου, να κερδηθούν εις την κατά Χριστόν πίστιν και ζωήν, χωρίς λόγια και διδασκαλίας, (αλλά με την ενάρετον, την ευγενή και σεμνήν συμπεριφοράν των γυναικών),

Α Πε. 3,2 ἐποπτεύσαντες τὴν ἐν φόβῳ ἁγνὴν ἀναστροφὴν ὑμῶν.

Α Πε. 3,2 όταν θα ίδουν και θα εννοήσουν καλά την αγνήν και αγίαν συμπεριφοράν σας, που θα την εμπνέη ο φόβος και ο σεβασμός του Θεού.

Α Πε. 3,3 ὧν ἔστω οὐχ ὁ ἔξωθεν ἐμπλοκῆς τριχῶν καὶ περιθέσεως χρυσίων ἢ ἐνδύσεως ἱματίων κόσμος,

Α Πε. 3,3 Αι καλαί δε αυταί σύζυγοι ας μη επιδιώκουν να έχουν εξωτερικόν στολισμόν, το εξεζητημένον πλέξιμο των μαλλιών της κεφαλής των και τα χρυσά περιδέραια η το ντύσιμό των με πολυτελή φορέματα,

Α Πε. 3,4 ἀλλ᾿ ὁ κρυπτὸς τῆς καρδίας ἄνθρωπος ἐν τῷ ἀφθάρτῳ τοῦ πραέος καὶ ἡσυχίου πνεύματος, ὅ ἐστιν ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ πολυτελές.

Α Πε. 3,4 αλλ' ας έχουν ως στολισμόν των τον κρυμμένον από τα μάτια των ανθρώπων εσωτερικόν άνθρωπον της καρδίας, που έχει τον άφθαρτον και ανεκτίμητον στολισμόν του πράου και ειρηνικού και ησύχου πνεύματος, που ενώπιον του Θεού έχει μεγάλην αξίαν και πολυτέλειαν.

Α Πε. 3,5 οὕτω γάρ ποτε καὶ αἱ ἅγιαι γυναῖκες αἱ ἐλπίζουσαι ἐπὶ τὸν Θεὸν ἐκόσμουν ἑαυτάς, ὑποτασσόμεναι τοῖς ἰδίοις ἀνδράσιν,

Α Πε. 3,5 Διότι έτσι και άλλοτε εις την Παλαιάν Διαθήκην αι άγιαι γυναίκες, που είχαν την ελπίδα και την πίστιν των στον Θεόν, εστόλιζαν τον ευατόν τους, υποτασσόμεναι, στους άνδρας των.

Α Πε. 3,6 ὡς Σάῤῥα ὑπήκουσε τῷ Ἀβραάμ, κύριον αὐτὸν καλοῦσα· ἧς ἐγενήθητε τέκνα· -ἀγαθοποιοῦσαι καὶ μὴ φοβούμεναι μηδεμίαν πτόησιν.

Α Πε. 3,6 Οπως και η Σαρρα εδείκνυεν υπακοήν στον Αβραάμ, καλούσα αυτόν με σεβασμόν και ταπείνωσιν “κύριον”. Αυτής δε της Σαρρας εγίνατε και σεις πνευματικαί θυγατέρες με το να πράττετε το αγαθόν χωρίς να φοβήσθε, μήπως τυχόν αγανακτήσουν εναντίον σας οι σύζυγοι σας.» (paterikiorthodoxia.com)

Πηγή: http://www.alopsis.gr/modules.php?name=News&file=article&sid=2791

Το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας κατά τον Άγιο Νικόδημο

Το όνομα του αγίου Νικοδήμου Αγιορείτη συνδέεται στενά με το ησυχαστικό κίνημα των Κολυβάδων στα τέλη του 18ου αιώνα. Οι αντιπρόσωποι αυτού του κινήματος επέμεναν στην αναγέννηση της Πατερικής κατανόησης της Ορθόδοξης θεολογίας και πνευματικότητας. Και μάλιστα, σε στενή σχέση πάντα με τη λειτουργική ζωή της Εκκλησίας. Ο άγιος Νικόδημος είναι ένας από τους πιο διακεκριμένους αντιπροσώπους του κινήματος χάρη στο συγγραφικό του ταλέντο και στις εγκυκλοπαιδικές του ικανότητες να παραπέμπει με απόλυτη ακρίβεια σε έργα των Πατέρων. Προτρεπόμενος από τους πνευματικούς του αδελφούς ο Νικόδημος επιμελώς συντάσσει φιλοκαλικές συλλογές, επεξεργάζεται παλαιότερα πνευματικά κείμενα και τα μεταφράζει σε νεοελληνικό ιδίωμα.

Ένα από τα πιο γνωστά βιβλία του αγίου Νικοδήμου είναι το «Περί συνεχούς Θείας Μεταλήψεως». Η υπόθεση της «συνεχούς Θείας Μεταλήψεως» είναι από τα πιο καυτά θέματα του κινήματος των Κολυβάδων Πατέρων. Ένα τεράστιο μέρος από τους πιστούς στο 18ο αιώνα κοινωνούσαν μόνο μία φορά το χρόνο, οι μοναχοί του Αγίου Όρους μία φορά σε 40 ημέρες. Οι Κολυβάδες συνειδητοποίησαν ότι αυτή η πρακτική ισοδυναμεί με μία πνευματική απόσταση από την Παράδοση της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Έτσι, ήταν προετοιμασμένοι ακόμη και για συγκρούσεις με την εκκλησιαστική ιεραρχία, για να συμβάλουν στην επιστροφή της πατερικής και αρχαίας πρακτικής της «συνεχούς μεταλήψεως».

Το βιβλίο «Περί συνεχούς Θείας Μεταλήψεως» εκδόθηκε πρώτη φορά στη Βενετία, ως ανώνυμο, το 1783, με την οικονομική υποστήρηξη του Ιταλού Αντωνίου Bartolli. Το βιβλίο φέρει τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του αγίου Νικοδήμου, αλλά αυτός εργάστηκε μαζί με τον επίσκοπο Κορίνθου άγιο Μακάριο Νοταρά. Το 19ο και 20ό αιώνα το ίδιο βιβλίο εκδόθηκε ακόμα μερικές φορές αλλά υπό το όνομα του αγίου Νικοδήμου. Οι τελευταίες εκδόσεις είναι στο Βόλο, το 1971, και την Αθήνα, το 1991. Με τη βοήθεια του εκδοτικού οίκου «Μυριόβιβλος» εκδόθηκε στη νεοελληνική γλώσσα το 2004 και το 2006.

Βασικά θέματα του βιβλίου

Α΄. Η πρώτη ενασχόληση του αγίου Νικοδήμου είναι η εξήγηση της Κυριακής προσευχής «Πάτερ ημών» η οποία φανερά φέρει ευχαριστιακό χαρακτήρα. Το «Πάτερ ημών» χωρίζεται σε τρία μέρη: α΄) δοξολογία του Θεού, β΄) ευχαρίστηση στο Θεό για τα αγαθά του, γ΄) προσευχές για την άφεση των αμαρτιών μας και άλλες παρακλήσεις, στο σύνολο επτά.

Εξηγώντας την Κυριακή Προσευχή, εφιστά μεγάλη προσοχή στη παράκληση για τον άρτον τον επισούσιον: «τον άρτον ημών τον επιούσιον δος ημίν». Ευδήλως, κατανοεί την προσευχή ως προετοιμασία για τη θεία Ευχαριστία. Σ’ αυτήν την περίπτωση, βασίζεται σε μία παραδεκτή από όλους κατανόηση αυτής της παράκλησης. Εμείς παρακαλούμε το Θεό για την τροφή μας, η οποία υποστηρίζει το σώμα μας και όχι για κάποια περίσσεια τροφίμων και τη συνδεδεμένη μ’ αυτήν κοσμική ευπορία. Ο άγιος Νικόδημος θυμίσει στους αναγνώστες τα λόγια: «μην μαζεύετε πλούτη εδώ στη γη».

«Ο άρτος ο επιούσιος» κατά τον άγιο Νικόδημο έχει ακόμη ένα νόημα. Αυτό είναι ο λόγος του Κυρίου, όπως περιγράφεται στο Ευαγγέλιο: «…δεν τρέφει τον άνθρωπο μόνο ο άρτος, αλλά και καθένας λόγος ερχόμενος από το στόμα του Θεού».

Η πνευματική σημασία της έκφρασης «άρτος επιούσιος» εξηγείται σε ένα χωρίο: «Ο θείος λόγος, ολόκληρες η Παλαιά και η Καινή Διαθήκη, παρουσιάζει τη διδασκαλία περί του Αγίου Πνεύματος. Από τη Γραφή σαν από πηγή, οι άγιοι πατέρες της Εκκλησίας αντλούν κρύο νερό για τη θεόπνευστη διδασκαλία τους, για να μας ενώσουν μ’ αυτή. Γι’ αυτό αποδεχόμαστε τη διδασκαλία και τα συγγράμματά τους σαν “άρτον τον επιούσιον”. Αλλιώς η ψυχή μας θα πεθάνει από πείνα, επειδή θα της λείπει ο λόγος της ζωής. Θα πεθάνει ακόμη πριν έρθει ο θάνατος του σώματός μας, καθώς ο Αδάμ πέθανε όταν παραβίασε τις εντολές του Θεού».

Ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης έχει κάνει ακόμη μία εξήγηση της ίδιας έκφρασης. «Επιούσιος» σημαίνει, κατ’ αυτόν, το σώμα και το αίμα του Χριστού. Ο άγιος Νικόδημος επικυρώνει τη γνώμη του αναφέροντας πολλά χωρία από τα έργα των αγίων πατέρων της Εκκλησίας. Θα σημειώσουμε μόνο τα λόγια του αγίου Ιωάννη του Δαμασκηνού: «Η φράση τον άρτον ημών τον επιούσιον επισημαίνει την ύπαρξη του άρτου στους μέλλοντες αιώνες, δηλαδή μ’ αυτόν τον άρτον τρέφουμε το σώμα μας. Έτσι ή αλλιώς ως άρτος επιούσιος αναδεικνύεται το σώμα του Κυρίου». Οι άγιοι πατέρες, όταν λένε τον άρτον τον επιούσιον, δεν αρνούνται τη σημασία του απλού άρτου για το χορτασμό του σώματος. Για τους χριστιανούς όμως είναι παρά πολύ σημαντική και η πνευματική τροφή, «για να ζήσουν πνευματική ζωή και για να μείνουν ακέραιοι από το δηλητήριο του Διαβόλου. Έτσι και ο Αδάμ αν δεν είχε φάει από το ψωμί του Διαβόλου, δεν θα πέθαινε ούτε πνευματικά ούτε σωματικά».

Η τρίτη, καθαρά ευχαριστιακή εξήγηση της σημασίας του «επιούσιου άρτου», έδωσε ευκαιρία στον συγγραφέα χρησιμοποιώντας το λόγο «σήμερον» να διερμηνεύσει την ανάγκη της συνεχούς μεταλήψεως. Λέμε στις προσευχές μας προς τον Κύριο: Τον άρτον ημών τον επιούσιον δος ημίν σήμερον. Αυτό το «σήμερον» έχει κατά τον άγιο Νικόδημο τριπλή σημασία. Α΄) Να κοινωνούμε κάθε μέρα, Β΄) Να κοινωνούμε κατά τη διάρκεια όλης της ζωής μας, και Γ΄) Να κοινωνούμε μάλιστα σ’ αυτή τη ζωή».

Ο γραματικός μέλλοντας δεν είναι ούτε χθες, ούτε αύριο: υπάρχει μόνο μία ημέρα που διαρκεί εις τους αιώνες των αιώνων. Γι’ αυτό μετά από το βάπτισμα χρειάζεται κατά τη διάρκεια όλης της ζωής μας να κοινωνούμε, να αποδεχόμαστε τα θεία μυστήρια – τον άρτον τον επιούσιον – για τον οποίο προσευχόμαστε στον ουράνιο Πατέρα μας.

Β΄. Το δεύτερο ζήτημα που απασχολεί το συγγραφέα επικεντρώνεται στη συνεχή θεία μετάληψη. Η Θεία Ευχαριστία όμως είναι θέμα που συναντάται και σε άλλα συγγράμματά του, π.χ. στο «Μυστικό Αγώνα». Σε αντίθεση με το «Περί Συνεχούς Θείας Μεταλήψεως», εδώ είναι πολύ πιο ασυμβίβαστος και εξηγεί τα βιβλικά, πατερικά και συνοδικά χωρία ως υποχρέωση των Ορθοδόξων Χριστιανών για τη συνεχή θεία μετάληψη. Περαιτέρω, αποδεικνύει πόσο απαραίτητη για τη σωτηρία μας είναι η συνεχής μετάληψη των Τιμίων Δώρων, η οποία επιπλέον ενισχύει και την αγάπη των πιστών στον Χριστό. Χριστιανός που κοινωνεί συνεχώς, βιώνει και την πραγματική ανάσταση (δηλαδή το προσωπικό του Πάσχα).

Αυτή τη θέση αναδεικνύουν και οι αναστάσιμες ευχές του αγίου Ιωάννη Χρυσοστόμου. «Πραγματικά, κατά τη διάρκεια της Σαρακοστής αποδεχόμασθε τρείς ή τέσσερεις φορές την εβδομάδα ή καλύτερα πόσες φορές θα θέλαμε τα άγια δώρα. Το Πάσχα δεν είναι νηστεία, το Πάσχα είναι η Θεία Μετάληψη σε κάθε Θεία Λειτουργία. Μάθε αυτή την αλήθεια και άκου τον θείο Παύλο που λέγει ότι το Πάσχα μας είναι ο Χριστός, ο οποίος έδωσε τον εαυτό του θυσία για μας με αγάπη. Κάθε φορά όταν δέχεσαι τα άγια δώρα, εορτάζεις το λαμπρό Πάσχα».

Συχνά η Θεία Μετάληψη καθαρίζει τη ψυχή και βοηθάει την υγεία μας: «Άκου χριστιανέ μου, πόσο αγαθότητα δέχεσαι από τη συνεχή θεία μετάληψη! Ιατρεύονται οι πληγές σου και αποδέχεσαι ολοκληρωτική θεραπεία».

Στο βιβλίο αυτό κρύβεται και η κατανόηση της Θείας Ευχαριστίας ως φάρμακο και της Θείας Μετάληψης ως θεραπεία της άρρωστης ψυχής και του σώματος. Αυτή η κατανόηση συνδέεται στενά με τη πατερική διδασκαλία για τη σημασία της ζωής εν Χριστώ. Ο συγγραφέας δεν αναπτύσσει το συγκεκριμένο θέμα, αλλά επισημαίνει πόσο σημαντικό είναι και πόσα μπορούν να λεχθούν πάνω σ’ αυτό: «… όλη αυτή η υπερφυσική αγαθότητα για την οποία είπαμε μέχρι εδώ, δεσμεύει καθένα χριστιανό που έχει καθαρή συνείδηση με τα Θεία Μυστήρια του Ιησού Χριστού μας, αποδέχεται όμως και πολλά παραπάνω, αλλά εδώ δεν θα ασχοληθούμε λεπτομερώς μ’ αυτό το θέμα…».

Γ΄. Στο βιβλίο του ο άγιος Νικόδημος δίνει μεγαλύτερη σημασία στους αντιλέγοντες κατά της συνεχούς Θείας Μετάληψης. Διαπραγματεύεται συστηματικά όλα τα γνωστά του επιχερτήματα κατά της συνεχούς μετάληψης και τα απορρίπτει ένα-ένα με σοβαρότητα και σεβασμό. Όπως και σε άλλες περιπτώσεις, χρησιμοποιεί επισταμένως εκλογή κατάλληλων χωρίων της Αγ. Γραφής, των αποστολικών και συνοδικών κανόνων και των έργων των αγίων Πατέρων.

Από τα 13 επιχειρήματα κατά της συνεχούς μετάληψης που βρίσκονται σ’ αυτό το μέρος του βιβλίου, το σημαντικότατο είναι πως αυτή η πρακτική δεν είναι δόγμα της Εκκλησίας και γι’ αυτό δεν πρέπει να τη ακολουθούμε. Ο άγιος Νικόδημος σ’ αυτή τη σχέση αποδείχνει ότι η συνεχής θεία μετάληψη είναι κάτι πολύ πιο σημαντικό από το δόγμα. Αυτή είναι εντολή του Θεού. Ο άγιος Νικόδημος επικυρώνει το λεγόμενο με τα λόγια του Κυρίου: «αυτό να πράττετε στην μνήμη Μου». Τα λόγια αυτά συνιστούν τον ευχαριστιακό κανόνα και αυτό σημαίνει ότι πρέπει να κοινωνούμε κάθε μέρα έως του τέλους της ζωής μας, όπως έκαναν οι άγιοι Απόστολοι μετά την ίδρυση της Εκκλησίας. Η εντολή του Κυρίου έχει μεγαλύτερο βάρος από τα υπόλοιπα εκκλησιαστικά έθη. Αυτό διδάσκει ο άγιος Νικόδημος ακολουθώντας τους αγίους Πατέρες. Η πίστη του είναι κατεξοχήν Χριστοκεντρική και βρίσκεται στο πνεύμα των πατερικών σκέψεων.

Συμπέρασμα

Το βιβλίο του αγίου Νικοδήμου περί της συνεχούς θείας μεταλήψεως εισήγαγε εκείνη την εποχή μια διαφωνία στους εκκλησιαστικούς κύκλους του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Η συνεχής μετάληψη δεν ήταν έθιμο στις τοπικές ορθόδοξες εκκλησίες τότε. Τελικά, μετά από πολλές συζητήσεις το βιβλίο πήρε την επίσημη ευλογία της Εκκλησίας και συστήθηκε ως «λίαν καλό και χρήσιμο». Αλλά ακόμη και σήμερα οι ιδέες του αγίου Νικοδήμου δεν γίνονται δεκτές χωρίς αμφιβολίες παντού στον Ορθόδοξο κόσμο και το ζήτημα της συνεχούς Θείας Μετάληψης ακόμη υφίσταται. Στους πιστούς ο άγιος Νικόδημος απευθύνει τα εξής λόγια: «Σας παρακαλώ από τα βάθη της καρδιάς μου και με αδελφική αγάπη, ξυπνήστε από το βαθύ ύπνο της αμέλειας και προσέξτε όταν γίνεται λόγος για τη συνεχή αποδοχή των τιμίων δώρων των Μυστηρίων του Χριστού».

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΒΙΒΛΙΟΥ:

ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΣΥΝΕΧΟΥΣ ΜΕΤΑΛΗΨΕΩΣ ΤΩΝ ΑΧΡΑΝΤΩΝ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΜΥΣΤΗΡΙΩΝ

Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος: όταν καλώς και αξίως μεταλαμβάνουν το ιερό και πανάγιο Σώμα του Κυρίου μας, αυτό γίνεται όπλο για όσους πολεμούνται και επαναστροφή για όσους έχουν απομακρυνθεί από τον Θεό. Ενδυναμώνει τους ασθενείς, ευφραίνει τους υγιείς, θεραπεύει τις ασθένειες, διαφυλάσσει την υγεία. Με τη Θεία Μετάληψη διορθωνόμαστε ευκολότερα και γινόμαστε περισσότερο μακρόθυμοι και υπομονετικοί στους πόνους και στις θλίψεις. Μας καθιστά περισσότερο θερμούς στην αγάπη, λεπτούς στη γνώση, πρόθυμους στην υπακοή, οξείς και γρήγορους στην ενέργεια των χαρισμάτων. Σε όσους δε δεν μεταλαμβάνουν συχνά συμβαίνουν τα αντίθετα, αφού δεν είναι σφραγισμένοι με το Τίμιο Αίμα του Κυρίου μας. Σφάζεται τότε το Πρόβατο και με το Τίμιο Αίμα Του σφραγίζονται η πράξη και η θεωρία, δηλαδή η έξη και η ενέργεια, οι παραστάδες των δικών μου θυρών, των κινήσεων του νοός. Αυτά ανοίγονται καλώς στη θεωρία και κλείνονται πάλι σαν θύρες από τη θεωρία των υψηλότερων και ακατάληπτων νοημάτων.

Ο θείος Κύριλλος Αλεξανδρείας λέει ότι με τη θεία Μετάληψη οι νοητοί κλέφτες, οι δαίμονες, δεν βρίσκουν την ψυχή μας άδεια, ώστε να μπουν σε αυτή μέσω των αισθήσεων. Πρέπει να εννοήσεις σαν θύρα της οικίας τις αισθήσεις. Μέσω αυτών εισέρχονται στην καρδιά οι εικόνες όλων των πραγμάτων και χύνεται σε αυτήν το άμετρο πλήθος των επιθυμιών. Ο προφήτης Ιωήλ ονομάζει αυτές τις αισθήσεις παράθυρα λέγοντας ότι από αυτά θα μπουν οι κλέφτες, επειδή δεν ήταν χτισμένα με το Τίμιο Αίμα του Χριστού. Ο Άγιος Κύριλλος λέει ακόμη πως με τη θεία Κοινωνία καθαριζόμαστε από κάθε ψυχική ακαθαρσία και λαμβάνουμε προθυμία και ζέση για τις αρετές. Το Τίμιο Αίμα του Χριστού όχι μόνο μας ελευθερώνει από κάθε φθορά, αλλά μας καθαρίζει και από κάθε ακαθαρσία που κρύβεται μέσα στην ψυχή μας. Δεν μας αφήνει να ψυχρανθούμε από την αμέλεια, αλλά μας κάνει ζέοντες και θερμούς στο Άγιο Πνεύμα.

Ο άγιος Θεόδωρος ο Στουδίτης επισημαίνει: τα δάκρυα και η κατάνυξη έχουν μεγάλη δύναμη. Πέρα όμως από όλα μαζί, η αγία Κοινωνία έχει μεγάλη δύναμη και ωφέλεια και από ό,τι βλέπω είσθε πολύ αμελείς σε αυτό το ζήτημα. Δεν προσέρχεστε στη θεία Μετάληψη. Απορώ και εξίσταμαι, γιατί σας βλέπω να κοινωνείτε μόνο την Κυριακή, ενώ δεν μεταλαμβάνετε αν τελείται Λειτουργία κάποια άλλη μέρα. Αυτά δε σας τα λέω, για να κοινωνείτε απλά και όπως έτυχε, δίχως προετοιμασία - ο Απόστολος γράφει να δοκιμάζει κανείς τη συνείδησή του και έτσι να τρέφεται από τον άγιο Άρτο και να πίνει από το θείο Ποτήριο. Όποιος μεταλαμβάνει ανάξια θα κατακριθεί, επειδή δε διακρίνει καλά, ώστε να ευλαβείται το άγιο Σώμα και Αίμα του Κυρίου. Μη γένοιτο. Σας λέω να κοινωνούμε συχνά, να καθαρίζουμε όσο μπορούμε τους εαυτούς μας με την επιθυμία μας και την αγάπη μας για τη θεία Κοινωνία και έτσι καθαροί να μεταλαμβάνουμε.

Βλέπεις το ανερμήνευτο χάρισμα; Όχι μόνο πέθανε για μας, αλλά προσέφερε ακόμη και τον Εαυτό Του στην αγία Τράπεζα για να Τον κοινωνούμε. Αν λοιπόν, αδελφοί μου, πράττουμε όπως μας προστάζουν οι άγιοι Πατέρες και κοινωνούμε συχνά, θα έχουμε συνεργό και βοηθό σε αυτήν την ολιγοχρόνια ζωή τη θεία Χάρη. Θα έχουμε συμβοηθούς τους αγγέλους του Θεού και ακόμη και τον ίδιο τον Δεσπότη των αγγέλων. Επιπλέον, θα αποδιώξουμε μακριά μας τους εχθρικούς δαίμονες, όπως λέει και ο θείος Χρυσόστομος (τόμος 13ος, σελ.580-583)· σαν λιοντάρια που αποπνέουν φωτιά, έτσι αναχωρούμε από την πνευματική εκείνη Τράπεζα των Μυστηρίων. Προκαλούμε φόβο στο διάβολο επειδή έχουμε μαζί μας ως κεφαλή τον Χριστό και την αγάπη που μας έδειξε. Αυτό το Αίμα λαμπρύνει τη βασιλική εικόνα της ψυχής μας, δηλαδή το νου μας, το λόγο και το πνεύμα. Αυτό το Αίμα γεννά κάλλος και υπερθαύμαστη ωραιότητα. Δεν αφήνει να απομακρυνθεί η ευγένεια και η λαμπρότητα της ψυχής, την οποία ποτίζει και τρέφει συνεχώς.

Αυτό το Αίμα, όταν μεταλαμβάνεται αξίως, καταδιώκει τους δαίμονες και τους απομακρύνει από εμάς, προσκαλεί όμως τους αγγέλους και τον Δεσπότη των αγγέλων. Αυτό συμβαίνει, επειδή οι δαίμονες φεύγουν από όπου δουν το Αίμα το Δεσποτικό, ενώ οι άγγελοι συντρέχουν και βοηθούν. Αυτό το Αίμα είναι η σωτηρία των ψυχών μας. Με αυτό χαίρεται η ψυχή, με αυτό καλλωπίζεται, με αυτό θερμαίνεται. Αυτό το Αίμα κάνει το νου μας περισσότερο λαμπρό και από τη φωτιά και την ψυχή μας πιο ωραία από το χρυσάφι. Όσοι μεταλαμβάνουν αυτό το Σώμα στέκονται μαζί με τους αγγέλους, αρχαγέλλους και τις άνω δυνάμεις, επειδή είναι ενδεδυμένοι με το φόρεμα το βασιλικό και έχουν μαζί τους πνευματικά όπλα. Ακόμη, όμως, δε σας είπα το μεγαλύτερο χάρισμα · όσοι μεταλαμβάνουν φορούν τον ίδιο τον Βασιλέα.

Ακούτε αδελφοί μου τι συμφορές παθαίνουν όσοι δεν μεταλαμβάνουν συχνά και απομακρύνονται από τα Μυστήρια; Ακούτε ότι δαιμονίζονται ή και μεταμορφώνονται σε κάποιο είδος αλόγων ζώων όπως τα παλιά χρόνια ο βασιλιάς Ναβουχοδονόσορας μεταμορφώθηκε σε βόδι; Και δίκαια υποφέρουν, διότι ενώ μπορούν να γίνουν από άνθρωποι θεοί κατά χάρη με τη συνεχή θεία Κοινωνία, δεν το θέλουν. Απομακρυνόμενοι όμως από τη θεία Μετάληψη χάνουν και την ανθρώπινη μορφή που έχουν, μετασχηματίζονται σε άλογα ζώα και παραδίνονται στην εξουσία του Σατανά, όπως λέει και ο ψαλμωδός «Ω Κύριε, ιδού, χάνονται εντελώς εκείνοι που απομακρύνονται από την Χάρη Σου» (Ψαλμός ΟΒ 27).

Μάλλον πρέπει να πω, ότι αν αιφνιδίως έρθει ο θάνατος σε εκείνους που αργοπορούν να μεταλάβουν και τους βρει ανέτοιμους χωρίς τη θεία Μετάληψη, τι άραγε θα γίνουν οι ταλαίπωροι; Πώς θα μπορέσουν να διέλθουν με ελευθερία τους τελωνάρχες δαίμονες του αέρος; Ποιο φόβο και τρόμο θα δοκιμάσει η ψυχή τους ενώ μπορούσαν να ελευθερωθούν από όλα αυτά με τη συχνή Κοινωνία, όπως έχει πει ο θείος Χρυσόστομος; Έλεος, Θεέ μου.

Όσοι μεταλαμβάνουν με καθαρά συνείδηση λίγο πριν το θάνατό τους τα άχραντα Μυστήρια, όταν πια εξέλθει η ψυχή τους, λόγω της χάρης της θείας Κοινωνίας, τους περικυκλώνουν οι άγγελοι και τους αναβιβάζουν στον ουρανό. Και συ αδελφέ μου, δε γνωρίζεις πότε θα έρθει ο θάνατος, σήμερα ή αύριο ή αυτή την ώρα. Πρέπει πάντοτε να είσαι κοινωνημένος και έτοιμος. Αν είναι θέλημα Θεού να ζήσεις ακόμα, με τη χάρη της θείας Κοινωνίας, θα περάσεις μια ζωή γεμάτη από χαρά, ειρήνη, αγάπη, συνοδευμένη και από όλες τις άλλες αρετές. Εάν πάλι είναι θέλημα Θεού να πεθάνεις, τότε με την αγία Κοινωνία θα περάσεις ελεύθερα από τα τελώνια των δαιμόνων που βρίσκονται στον αέρα, και θα κατοικήσεις με ανεκλάλητη χαρά στις αιώνιες μονές. Αφού με τη συχνή θεία Μετάληψη είσαι ενωμένος πάντοτε με τον γλυκύ Ιησού Χριστό, τον παντοδύναμο Βασιλέα, και εδώ θα ζήσεις μακάρια ζωή και όταν πεθάνεις, οι δαίμονες θα φύγουν μακριά σου αστραπιαία, ενώ οι άγιοι άγγελοι θα σου ανοίξουν την ουράνια είσοδο και θα σε πέμψουν με συνοδεία ως το θρόνο της μακαρίας Τριάδος.

Πηγή: Η άλλη όψη

Δύο ώρες περίπου προσευχόταν κλαίγοντας ο κ. Κωνσταντίνος Πολυχρονίου, ανώτερος κρατικός υπάλληλος μπροστά στη Λάρνακα του Οσίου Ρώσου.

Φορούσε πιζάμες και ένα ταξί τον περίμενε στην Βορεινή πύλη της Εκκλησίας. Όταν τελείωσε τη μυστική του συνομιλία με τον Όσιο, ξεκίνησε με αργά βήματα, σέρνοντας τις παντόφλες στο δάπεδο και προχωρούσε προς την έξοδο.

Τον σταμάτησε ένας ιερέας της μονής και τον ρώτησε γιατί έκλαιγε τόση ώρα, γιατί δεν ήταν ντυμένος κανονικά και ήρθε στην εκκλησία με πιζάμες και αν... επιθυμούσε νατου έδινε δωμάτιο στον ξενώνα να αναπαυθεί για λίγο αν το είχε ανάγκη.

- Όχι πάτερ, απάντησε και συνέχισε, με ξεκούρασε για πολλά χρόνια ο Άγιος, αυτός, ο μεγάλος και θαυματουργός γιατρός που υπηρετείτε. Σήμερα το πρωί στον «Ευαγγελισμό», στο Νοσοκομείο, ήρθε η γυναίκα μου να με δει.

Έχει περάσει δεκαετία και πλέον να σταθώ όρθιος όπως με βλέπετε τώρα. Μία χρόνια πάθηση του νευρικού συστήματος και μία αρρώστια που είχα περάσει μου έφεραν αναπηρία τόση που έχασα τη θέση μου, πήρα πρόωρα σύνταξη και οδηγήθηκα στα Νοσοκομεία γιατί μετά το δεύτερο χρόνο είχα πάνω από 80% παράλυση των κάτω άκρων.

Ή παράλυση, η κακή ψυχολογική κατάσταση, η πρόωρη έξοδος μου από τη δραστηριότητα της ζωής με οδηγούσαν σε μαρασμό, σχεδόν στο θάνατο.

Σήμερα, λοιπόν, το πρωί η γυναίκα μου ήρθε στο Νοσοκομείο, με βρήκε να κοιμάμαι, δεν με ξύπνησε, παρά κάθισε δίπλα στο κρεβάτι μου σε μια καρέκλα. Για λίγα δευτερόλεπτα την πήρε ο ύπνος.

Βλέπει στο όνειρο της ότι, στο διπλανό θάλαμο γινόταν επισκεπτήριο γιατρών. Ανάμεσα τους ήταν ένας άγνωστος ξένος γιατρός.

Τον πλησιάζει η γυναίκα μου και του λέει: Γιατρέ μου, είστε ξένος; Σας βλέπω για πρώτη φορά στο Νοσοκομείο. Σας παρακαλώ στο διπλανό θάλαμο έχω τον άνδρα μου πάνω από δέκα χρόνια παράλυτο. Οι γιατροί μου έχουν πει την αλήθεια, ότι χάνω το σύντροφο μου. Χάνω το στήριγμα μου. Θα πεθάνει ο σύζυγος μου. Ελάτε, γιατρέ μου, να τον δείτε, να του δώσετε κουράγιο, να μας πείτε κάτι και σεις.

- Πήγαινε, κυρία μου, περίμενε και θα δω και το σύζυγο σου.
Ναι, γιατρέ μου, πέστε μου το όνομα σας, να σας περιμένω…
- Ιωάννης Ρώσος, της απαντά.
Ξυπνάει, πετιέται από το κάθισμα της.

Με βλέπει που προσπαθώ μόνος μου, στηριγμένος στους αγκώνες μου, να σηκωθώ.
Βοήθησε με, γυναίκα, της λέγω, κάποιος με κρατάει άπ’ τις μασχάλες και με σηκώνει, βοήθησε και συ…

Σηκώθηκα, πάτησα στο έδαφος, όταν τα κλάματα της γυναίκας μου είχαν φέρει γύρω μας γιατρούς και βοηθητικό προσωπικό.

Ό υπεύθυνος γιατρός του τμήματος, ένας πιστός χριστιανός, συγκλονίζεται από τη διήγηση της συζύγου μου και προτρέπει: Κύριε Πολυχρονίου όπως είσαι, μη ζητάς, να αλλάξεις τις πιζάμες σου, φύγετε, πάρτε ταξί στην είσοδο του Νοσοκομείου και πηγαίνετε στο Πνευματικό θεραπευτήριο, στην Εκκλησία του Αγίου Ιωάννου του Ρώσου, που είναι στην καταπράσινη κοιλάδα του Προκοπίου της Ευβοίας, όπου και ολόκληρο το ιερό του Λείψανο. Πηγαίνετε, πέστε το μεγάλο σας ευχαριστώ και γυρίστε για το εξιτήριο που αυτή τη φορά –σπάνια βέβαια– το υπογράφει όχι γιατρός αλλά ένας “Άγιος!

Και σαν χριστιανός και σαν επιστήμονας ό,τι είπα το πιστεύω. Πάνω από την επιστήμη μας είναι η παντοδυναμία του Θεού και των Αγίων του.

Αυτά μας είπε, Πάτερ. Αυτά … Δώστε μας και σεις την ευλογία σας.

Αυτά είπε, αυτά είδαμε από τον ευλογημένο αυτό άνθρωπο που με τα κλάματα του (οι άνδρες για να κλάψουν πρέπει κάτι το πολύ σοβαρό να συμβαίνει) έλεγε στον Άγιο εκείνο το «ευχαριστώ» που είναι πρόθυμοι να το πουν όσοι άρρωστοι στα Νοσοκομεία, στα παντός είδους Νοσηλευτικά Ιδρύματα και Άσυλα ανιάτων περιμένουν κάποιον Άγγελο, κάποιον Άγιο, τον Ίδιο τον Κύριο να ταράξει τα νερά για να μπουν σ’ αυτό το μυστήριο που λέγεται θαυματουργική θεραπεία, που όντως γίνεται κατά καιρούς σε ασθενείς που ο Θεός επιλέγει με τα δικά του κριτήρια, σχεδόν άγνωστα σε μάς.

Πηγή: http://agiosdimitrioskouvaras.blogspot.gr/2013/07/blog-post_3353.html