
Τράπεζα Ἰδεῶν
Θησαύρισμα ἰδεῶν καί ἀναφορῶν γιά τήν Ὀρθοδοξία καί τόν Ἑλληνισμό
info@tideon.org
Και δώσω τοις δυσί μάρτυσί μου, και προφητεύσουσιν ημέρας χιλίας διακοσίας εξήκοντα, περιβεβλημένοι σάκκους. ούτοι εισιν αι δύο ελαίαι και αι δύο λυχνίαι αι ενώπιον του Κυρίου της γης εστώσαι και ει τις αυτούς θέλει αδικήσαι, πυρ εκπορεύεται εκ του στόματος αυτών και κατεσθίει τους εχθρούς αυτών· και ει τις θέλει αυτούς αδικήσαι, ούτω δει αυτόν αποκτανθήναι. (Αποκ. ια’, 3-5)
Οπως μας έχει υποσχεθεί ο ίδιος ο Κύριός μας, στα πολύ δύσκολα χρόνια του Αντιχρίστου, δεν θα μας αφήσει μόνους, αβοήθητους και απροστάτευτους, χωρίς απλανείς πνευματικούς οδηγούς.
Θα μας στείλει τους δύο Μάρτυρες και Προφήτες Του, οι οποίοι δεν έχουν ακόμη γευθεί θάνατο. Τον Προφήτη Ηλία και τον Ευαγγελιστήν Ιωάννην. Κατ’ άλλους τον Ηλία και τον Ενώχ. Και κατ’ άλλους και τους τρεις. Ηλία, Ενώχ και Ιωάννη τον Θεολόγον.
«Βλέπε και θαύμαζε την μεγάλη αγάπη και φιλανθρωπία του Κυρίου μας, διότι ακόμη και στα τελευταία χρόνια (παρ ὅλα όσα του έχουμε κάνει) Εκείνος μας λυπάται και μας ελεεί, όλους εμάς τους ανθρώπους, τα παιδιά Του, και δεν μας αφήνει μόνους μας, αλλά μας στέλνει τους δύο Προφήτας Του, προκειμένου να μας διδάξουν και να μας πληροφορήσουν τα σχετικά με τον Αντίχριστον, αλλά και ταυτόχρονα να μας βοηθήσουν, και γλυτώσουν από τις παγίδες και τα τεχνάσματα αυτού, αλλά και για να μας επιστρέψουν εις την αλήθεια, από την μεγάλη πλάνη που θα δημιουργηθεί εξ αιτίας της παρουσίας του Αντιχρίστου».[79] (Αγίου Ιππολύτου)
Ο Προφήτης Ηλίας
Ο ένδοξος και μεγάλος Προφήτης Ηλίας ήταν υιός του Σωβάκ, και καταγόταν από τη φυλή του Ααρών. Γεννήθηκε στην Θέσβη, πόλη της Γαλαάδ η οποία βρισκόταν πέραν του Ιορδάνου. Η δε Θέσβη, από το όνομα της οποίας εκλήθη ο άγιος και Θεσβίτης, ήταν δοσμένη εις τους ιερείς.
Όταν δε γεννήθηκε ο Ηλίας, ο πατέρας του ο Σωβάκ είδε μία οπτασία, ότι άνδρες λευκοφόροι τον ονόμαζαν Ηλία (το οποίο σημαίνει θεός η θείος, παραγόμενο από το Ηλί, το οποίο στα εβραϊκά σημαίνει Θεός), ότι τον εσπαργάνωναν με φωτιά, και ότι του έδιναν φωτιά να φάει. Γι αυτό, πηγαίνοντας εις τα Ιεροσόλυμα εφανέρωσε την οπτασία αυτή στους ιερείς, οι οποίοι του είπαν μέσω προφητικής ενοράσεως και αποκαλύψεως τα εξής: «Μη φοβηθείς, ω άνθρωπε, ότι η κατοίκησις του τέκνου θα είναι φως, ο λόγος του απόφασις, η ζωή του κατά Κύριον, και ο ζήλος του θα φανή ευάρεστος εις τον Θεόν, θέλει δε κρίνει τον Ισραήλ δια πυρός και μαχαίρας».
Ο Προφήτης Ηλίας έδρασε εννιακόσια περίπου χρόνια πριν την έλευση του Χριστού και προφήτευσε συνολικά εικοσιπέντε χρόνια, από το 921 896 π.Χ. Η μνήμη του εορτάζεται στις 20 Ιουλίου.
Όλοι οι Προφήται της Παλαιάς Διαθήκης ήταν αναμφίβολα χαρισματικά και σημαντικά πρόσωπα, που ο καθένας έπαιξε τον δικό του, σημαντικό και καθοριστικό ρόλο, σε κάθε ταραγμένη και δύσκολη εποχή, σύμφωνα με τη θεία Πρόνοια.
Μελετώντας όμως κανείς τον τρόπον σκέψεως, τη συμπεριφορά και γενικώτερα τη ζωή του Προφήτου Ηλιού, δεν μπορεί να μην μείνει έκπληκτος και να μην θαυμάσει το μεγαλείο της ψυχής του, την δύναμη της προσευχής του, την φλόγα της πίστεώς του, τον θείον του ζήλο για τις εντολές του Θεού, τη μεγάλη του αγάπη για τον Θεό αλλά και τους ανθρώπους, το θάρρος και τη μαχητικότητα με την οποία πολέμησε τους αντιπάλους του, την εγκράτεια της σαρκός του, την υπομονή, την καρτερία και την ταπείνωση, που επέδειξε εις τας διαφόρους θλίψεις και ιδιαίτερα όταν εδιώκετο από τους βασιλείς Αχαάβ και Ιεζάβελ, αλλά και την ιερή αγανάκτησι και την δικαία οργή του, όταν έπρεπε, εναντίον των 450 ψευτοϊερέων του Βάαλ αλλά και των 400 ιερέων του Υψίστου, που απεστάτησαν και ακολουθούσαν τον ψεύτικο θεό Βάαλ.
Ίσως, για όλους αυτούς τους ανωτέρω λόγους, και για πολλούς άλλους ακόμη, ο Θεός να διάλεξε τον Προφήτη Ηλία, για να γίνει ο Δεύτερός Του Πρόδρομος (ο πρώτος ήταν ο Ιωάννης ο Πρόδρομος) στην Δεύτερη Παρουσία Του, όπως αναφέρει και το τροπάριό του:
«Ο ένσαρκος Άγγελος των Προφητών η κρηπίς, ο δεύτερος Πρόδρομος της Παρουσίας Χριστού, Ηλίας ο ένδοξος. Άνωθεν καταπέμψας Ελισσαίω την χάριν, νόσους αποδιώκει και λεπρούς καθαρίζει, διο και τοις τιμώσιν αυτώ βρύει ιάματα». (Απολυτίκιον Προφήτου Ηλιού)
Ο Μεγάλος λοιπόν και σπουδαίος αυτός Προφήτης της Παλαιάς Διαθήκης ο «Ζηλωτής Ηλίας», δεν έχει ακόμη γευθεί θάνατο, για όλα όσα αναφέραμε ανωτέρω. Ο Θεός τον έχει κρατήσει ζωντανό, (δεν γνωρίζουμε που· το πιο πιθανό είναι εδώ στη γη και όχι στον ουρανό), εδώ και 2900 περίπου χρόνια, προκειμένου να έρθει, το πιθανότερο, λίγο πριν και κατά τη διάρκεια της εμφανίσεως του Αντιχρίστου, για να στηρίξει επί 1260 ημέρες (τρισήμισυ χρόνια) τους πιστούς που θα ζούνε την εποχή εκείνη, αλλά και να ελέγξει τον Αντίχριστο και τα όργανά του.
Λέγει σχετικά ο Συναξαριστής:
«Ο Προφήτης ούτος εφάνη μεν ότι ανελήφθη ως εις τον ουρανόν, καθώς το ηκούσατε, αλλά εις τον ουρανόν δεν ανέβη· δια τούτο λέγει και η Παλαιά Γραφή, ότι ανέβη ως εις τον ουρανόν, επειδή δεν είναι δυνατόν σώμα φθαρτόν να αναβή εις τον ουρανόν. Ουδέ άλλος τις ανέβη ποτέ εις τους ουρανούς μετά του σώματος, μόνον ο Χριστός, καθώς το λέγει και ο Ευαγγελιστής Ιωάννης εις το τρίτον αυτού Κεφάλαιον· “Ουδείς αναβέβηκεν εις τον ουρανόν ειμή ο εκ του ουρανού καταβάς, ο υιός του ανθρώπου, ο ων εν τω ουρανώ”.
Ο δε Απόστολος Παύλος, εν τη προς Εφεσίους Επιστολή, εις το τέταρτον Κεφάλαιον, τούτο αποδεικνύει λέγων· “Ο καταβάς, αυτός εστι (τουτέστι ο Χριστός) και ο αναβάς υπεράνω πάντων των ουρανών, ίνα πληρώση τα πάντα”. Αλλ ὁ Θεός, θέλων να φυλάξη τον Προφήτην Ηλίαν, δια να έλθη εις το τέλος του κόσμου να ελέγξη τον Αντίχριστον, δια τούτο άφησε μεν να φανή ότι ανελήφθη ως εις τον ουρανόν, πλην εδώ κάτω εις την γην ευρίσκεται ζων μετά του φθαρτού σώματος, αν και ημείς δεν τον βλέπομεν με τους αισθητούς οφθαλμούς ως ανάξιοι όντες της τοιαύτης θεωρίας. Εις ποίον δε τόπον ευρίσκεται ουδείς Άγιος, ούτε διδάσκαλος της Εκκλησίας μας το έγραψε, και δια τούτο μήτε ημείς δεν δυνάμεθα να αποφασίσωμεν περί του τόπου, τόσον δε μόνον γνωρίζομεν, ότι ο Θεός, όστις τον έτρεφε και άλλοτε δια κόρακος, αυτός δύναται και τώρα δι Αγγέλου να τον τρέφη μέχρι της συντελείας του κόσμου»[80]
Φαίνεται απίστευτο, βέβαια, στους πολλούς αλλά είναι αληθινό.
Στην Παλαιά Διαθήκη, Βασιλειών Γ , διαβάζουμε ότι ένα πύρινο άρμα παρέλαβε ζωντανό τον Προφήτη Ηλία και τον μετέφερε «ως» εις τον ουρανόν. Εκεί τον έχει κρυμμένο ο Θεός μέχρι να έλθη η ώρα, λίγο πριν την Δευτέρα Παρουσία Του, για να τον ξαναστείλει μαζί με τον Ιωάννη τον Θεολόγον. Ιδού πως περιγράφει η Παλαιά Διαθήκη το συγκεκριμένο γεγονός· «και εγένετο αυτών πορευομένων, επορεύοντο και ελάλουν· και ιδού άρμα πυρός και ίπποι πυρός και διέστειλαν ανά μέσον αμφοτέρων, και ανελήφθη Ηλιού εν συσσεισμώ ως εις τον ουρανόν» (Δ’ Βασ. β’, 11).
Ο Ευαγγελιστής Ιωάννης
Ο Ιωάννης ο Θεολόγος είχε αδελφό τον Ιάκωβον (όχι τον αδελφόθεον) και ήταν παιδιά του Ζεβεδαίου και της Σαλώμης. Η Σαλώμη ήταν ένα από τα επτά παιδιά (τέσσερις υιοί και τρεις θυγατέρες) του Μνήστωρος Ιωσήφ. Από αυτό λοιπόν συνάγεται ότι ο Χριστός ήταν θείος του Ιωάννου, ως αδελφός λογιζόμενος της Σαλώμης, της θυγατέρας του Ιωσήφ, του νομιζομένου ως πατέρα του Κυρίου μας.
Ήταν ο μόνος από τους μαθητές του Χριστού, που Τον αγάπησε με όλη τη δύναμη της ψυχής του, της καρδίας του, της διανοίας του, σύμφωνα με τον λόγον του Κυρίου μας «αγαπήσεις Κύριον τον Θεόν σου εξ όλης της καρδίας σου και εξ όλης της ψυχής σου και εξ όλης της διανοίας σου και εξ όλης της ισχύος σου» (Μαρκ. ιβ’, 30).
Δεν έλειψε στιγμή από κοντά Του και δεν Τον εγκατέλειψε ποτέ, ούτε όταν Τον συνέλαβαν, Τον δίκαζαν και Τον σταύρωναν, τη στιγμή μάλιστα που όλοι οι άλλοι μαθητές είχαν εξαφανισθεί και κρυφθεί δια τον «φόβο των Ιουδαίων».
Γι αὐτό και υπήρξε ο ηγαπημένος μαθητής του Κυρίου μας.
Γι αὐτό και σ αὐτόν μόνο εμπιστεύθηκε ποιός ήταν αυτός που θα τον πρόδιδε.
Γι αὐτό και τον πήρε μαζί με άλλους δύο, τον Πέτρο και τον Ιάκωβο, εις το Όρος Θαβώρ και μετεμορφώθη έμπροσθεν αυτών, αποκαλύπτοντάς τους μέρος της θεϊκής Του δόξας.
Γι αὐτό και τον είχε πάντα κοντά Του.
Γι αὐτό και του εμπιστεύθηκε όταν ήταν επάνω στο Σταυρό, λίγο πριν το «τετέλεσται», την Παναγία Μητέρα Του.
Γι αὐτό και του απεκάλυψε εν τέλει, όλα εκείνα τα φοβερά και καταπληκτικά, μελλοντικά γεγονότα γύρω από τα έσχατα χρόνια, αλλά και όλα τα γεγονότα που σημειώθηκαν και θα σημειωθούν, από την στιγμή της Δημιουργίας του Κόσμου έως και της Δευτέρας Παρουσίας του Θεού και ακόμη πέραν αυτής. Γι αὐτό, ίσως, και δεν τον άφησε να γευθεί θάνατο, μέχρι σήμερα.
Ο Άγιος Ιωάννης δεν έχει γευθεί θάνατο
Σύμφωνα με την Αγία Γραφή και πολλούς Αγίους Πατέρες μας, ο Ευαγγελιστής Ιωάννης δεν έχει γευθεί θάνατο, γι αὐτό και η Εκκλησία μας, δεν εορτάζει κοίμηση του Αγίου Ιωάννη αλλά Μετάσταση.
Στο βίο του Αγίου Ιωάννου, διαβάζουμε σχετικά με την Μετάστασή του:
«Αφού επεστρέψαμεν εις την Έφεσον από την εξορίαν, διεμείναμεν εις αυτήν έτη είκοσιν εξ· εμείναμεν δε και εις την νήσον Πάτμον έτη δέκα πέντε· και προ της εξορίας ημών διετρίψαμεν εξ Ιεροσολύμων ετών πεντήκοντα. Και αφού συνεπληρώθησαν είκοσιν εξ έτη από της επιστροφής ημών εκ της εξορίας εις την Έφεσον, μίαν ημέραν παραλαβών ο Ιωάννης εμέ και ετέρους εξ μαθητάς αυτού, είπε· “Λάβετε σκαπτήρια εις τας χείράς σας και ακολουθήσατέ με”· ελάβομεν δε δύο σκαπτήρια και ακολουθήσαντες αυτόν εξήλθομεν της πόλεως· φθάσαντες δε εις ένα τόπον, είπε προς ημάς ο Ιωάννης· “Καθήσατε ενταύθα”· και εκαθήσαμεν, αυτός δε επροχώρησεν ολίγον δια να έχη ησυχίαν, και εκεί προσηύχετο· ήτο δε ώρα του όρθρου, νυξ δηλαδή αρκετή προ της ανατολής του ηλίου. Και μετά την ευχήν ελθών προς ημάς λέγει· Σκάψατε εις την γην εις μέτρον του αναστήματός μου σταυροειδώς.
Αφού λοιπόν ημείς εσκάψαμεν, προσηύξατο ο Ιωάννης· και μετά την ευχήν εισήλθεν εις τον τάφον τον οποίον εσκάψαμεν, και εκείθεν είπε προς με· “Τέκνον Πρόχορε, να υπάγης εις τα Ιεροσόλυμα· διότι εκεί πρέπει να τελειώσης τον βίον”· διδάξας δε ημάς και ασπασάμενος, είπε· “Σύρατε το χώμα της μητρός μου γης και σκεπάσατέ με”· ημείς δε ασπασάμενοι αυτόν, και σύραντες χώμα εσκεπάσαμεν μέχρι των γονάτων. Πάλιν εκείνος ασπασάμενος ημάς, είπε· “Σύραντες χώμα σκεπάσατέ με έως του τραχήλου”· και ασπασάμενοι αυτόν εποιήσαμεν ούτω· είτα δε πάλιν είπε προς ημάς· “Φέρετε λεπτόν πανίον και σκεπάσατε δι αὐτοῦ το πρόσωπόν μου, και ασπάσασθέ με δια τελευταίαν φοράν· διότι δεν θα με ίδητε πλέον εις την ζωήν ταύτην”. Και ποιήσαντες ούτως, ησπασάμεθα αυτόν πάλιν κλαίοντες· αυτός δε δους εις ημάς την ειρήνην απέλυσεν ημάς. Και ούτω κλαίοντες πικρώς εσκεπάσαμεν όλον το σώμά του. Τότε και ο ήλιος ανέτειλε, και αυτός παρέδωκε το πνεύμά του.
Επιστρέψαντες ημείς εις την πόλιν ηρωτήθημεν παρά των αδελφών· “Που ευρίσκεται ο Διδάσκαλος ημών;” ημείς δε διηγήθημεν προς αυτούς λεπτομερώς πάντα τα γεγονότα· και εκείνοι παρεκάλεσαν ημάς ίνα δείξωμεν εις αυτούς τον τόπον. Απελθόντες όθεν μετά των αδελφών εις τον τόπον εκείνον, τον μεν Ιωάννην δεν εύρομεν, εύρομεν δε μόνον τα υποδήματα αυτού. Και τότε ενεθυμήθημεν τον λόγον του Κυρίου, τον οποίον είπε προς τον Πέτρον περί του Αποστόλου τούτου, ότι “Εάν αυτόν θέλω μένειν έως έρχομαι, τι προς σε;” και εδοξάσαμεν δια ταύτα πάντα τον Πατέρα και τον Υιόν και το Άγιον Πνεύμα τον ένα Θεόν· ω πρέπει δόξα, τιμή και προσκύνησις εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν».[81]
Διαβάζουμε ακόμη στην Καινή Διαθήκη ότι, όταν ο Απόστολος Πέτρος ρώτησε τον Χριστό μας περί του Ιωάννη «ούτος δε τι; δηλαδή, αυτός τι θα απογίνει; καλά, εμένα μου είπες τι θα γίνω, αλλά ο Ιωάννης; Ο Κύριός μας απήντησε: «εάν αυτόν θέλω μένειν έως έρχομαι, τι προς σε;» (Ιω. κα’, 22) δηλαδή· «εάν εγώ θέλω να τον κρατήσω ζωντανό μέχρι που θα ξαναέλθω, στην Δεύτερη Παρουσία μου, εσένα τι σε νοιάζει; τι σε ενδιαφέρει; αυτό είναι θέμα δικό μου».
Γι αὐτό και οι Απόστολοι, άρχισαν να πιστεύουν και να το συζητούν μεταξύ τους, ότι ο Ιωάννης δεν πρόκειται να αποθάνει· «εξήλθεν ουν ο λόγος ούτος εις τους αδελφούς ότι ο μαθητής εκείνος ουκ αποθνήσκει» (Ιω. κα’, 23).
Όμως, ο ίδιος ο Ευαγγελιστής Ιωάννης, μας διευκρινίζει τα λόγια του Κυρίου μας, λέγοντας ότι ο Χριστός δεν είπε ότι δε θα αποθάνει, αλλά εάν θέλει να τον κρατήσει ζωντανό μέχρι να ξαναέλθει.
Πότε όμως θα έλθει ξανά ο Κύριός μας; Φυσικά στη Δευτέρα παρουσία Του. Δεν έχουμε άλλους ερχομούς η παρουσίες του Χριστού μας. Μόνο δύο. Την πρώτη, όταν έγινε άνθρωπος και εσταυρώθη για τη σωτηρία του κόσμου, και την Δεύτερη, όταν θα έλθει στο τέλος του κόσμου για να κρίνει ζώντες και νεκρούς.
Άρα, αφού ο ίδιος ο Ιωάννης βεβαιώνει ότι σίγουρα θα πεθάνει, όπως όλοι οι άνθρωποι της γης, δύο εκδοχές υπάρχουν·
Ή πέθανε τότε, κανονικά, όταν ζούσε στην εποχή του Χριστού, ή θα πεθάνει στο τέλος του κόσμου.
Εάν όμως πάρουμε την πρώτη εκδοχή, ότι δηλαδή πέθανε τότε, τότε προς τι ο λόγος του Κυρίου μας «εάν αυτόν θέλω μένειν έως έρχομαι, τι προς σε;» (Ιω. κα’, 22).
Πως θα ερμηνεύσουμε το· «μένειν έως έρχομαι;»
Το «έως έρχομαι» σημαίνει την Δευτέρα Παρουσία Του, άρα θα τον κρατάει πεθαμένο μέχρι να ξανάρθει; Δεν ευσταθεί.
Εάν υποθέσουμε πάλι ότι πέθανε και στη συνέχεια τον ανέστησε, όπως και την Παναγία μας, και τον έχει κοντά Του, τότε και πάλι το «μένειν έως έρχομαι» πως θα το εξηγήσουμε; Αφού είναι ήδη κοντά Του ανεστημένος και θα είναι πάντοτε πλέον, εις τους αιώνας των αιώνων, πως θα τον κρατήσει μέχρι να ξανάρθει;
Μόνο λοιπόν αυτή η εξήγηση, κατά την ταπεινή μας άποψη, ταιριάζει απόλυτα. Ότι θα μείνει ζωντανός, μέχρι την Δευτέρα Παρουσία Του, και έπειτα θα αποθάνει και μάλιστα με μαρτυρικόν θάνατον, «και ουκ είπεν αυτώ ο Ιησούς ότι ουκ αποθνήσκει, αλλ ἐάν αυτόν θέλω μένειν έως έρχομαι, τι προς σε;» (Ιω. κα’, 23).
Τον κράτησε λοιπόν στη ζωή ο Θεός, προφανώς λόγω της μεγάλης αγάπης που είχε στον Θεό και τους ανθρώπους· για να ξαναέλθει και να κηρύξει, στηρίξει και βοηθήσει τους πιστούς της εποχής μας· οι οποίοι θα παραπαίουν από τα πάθη και τις αμαρτίες, αλλά και από τα τεχνάσματα και τις πανουργίες του διαβόλου και του Αντιχρίστου, και στη συνέχεια να αποθάνη, όπως κάθε άνθρωπος επί της γης.
Μην ξεχνάμε, ότι είναι και ο κατ εξοχήν μαθητής της Αγάπης. Τα λιγοστά λόγια, που έλεγε τα τελευταία χρόνια στους μαθητάς του ήταν: «Τεκνία, αγαπάτε αλλήλους»· «Παιδιά μου, να αγαπάτε ειλικρινά ο ένας τον άλλον».
Ίσως ακόμη, και την ώρα που διετάχθη να καταπιεί το βιβλίο της Αποκαλύψεως, ενώ στην αρχή ένοιωσε μια γλυκιά γεύση στο στόμα του, προφανώς από την αίσθηση της αποκαλύψεως των θαυμασίων και των μυστηρίων του Θεού, στη συνέχεια, όταν το βιβλίο κατέβηκε στην κοιλίαν του, όταν το «χώνεψε» δηλαδή, όταν άρχισε και το επεξεργαζόταν και συνειδητοποιούσε όλα εκείνα τα οποία επρόκειτο να περάσουν οι άνθρωποι της έσχατης γενιάς, ένιωσε μια πίκρα, μια στεναχώρια μέσα του· «και έλαβον το βιβλίο εκ της χειρός του αγγέλου και κατέφαγον αυτό, και ην εν τω στόματί μου ως μέλι γλυκύ· και ότε έφαγον αυτό, επικράνθη η κοιλία μου» (Αποκ. ι’, 10) και ίσως, λέγω ίσως, εκείνη την ώρα να ζήτησε και να παρακάλεσε από τον Θεό, να τον αφήσει να ζήσει μέχρι την εποχή εκείνη, δηλαδή τη δικιά μας, για να μπορέσει να βοηθήσει και να εμψυχώσει τους πιστούς.
Ή ακόμη, μπορεί, ανακαλύπτοντας ότι ο Θεός τον είχε διαλέξει να ξαναέλθει στα έσχατα, προς στιγμήν ένιωσε θλίψη, στεναχώρια και πίκρα που θα έμενε ακόμη τόσα πολλά χρόνια κάτω στη γη, μακριά από τον Κύριο και Θεό Του που τόσο πολύ αγάπησε και πίστεψε, όπως και ο Απόστολος Παύλος, αλλά και πολλοί άλλοι άγιοι, που παρακαλούσαν να φύγουν γρήγορα από αυτή τη ζωή για να πάνε κοντά στο Θεό.
Αλλά και όταν κάποτε τα δύο αδέλφια, Ιάκωβος και Ιωάννης, μη έχοντας ακόμη συνειδητοποιήσει κάποια πράγματα (διότι δεν είχε έλθει ακόμη η Πεντηκοστή και δεν είχαν λάβει το Πνεύμα το Άγιον, όπου τους μεταμόρφωσε και τους έκανε άλλους ανθρώπους, Χριστοφόρους, Θεοφόρους, Πνευματοφόρους), ζήτησαν από τον Κύριο, όταν θα έλθει στη γήϊνη Βασιλεία Του, να βάλει τον ένα εκ δεξιών και τον άλλον εξ ευωνύμων, ο Χριστός τους απήντησε· «Δεν γνωρίζετε τι ζητάτε, διότι η Βασιλεία η δική μου, δεν είναι εδώ στη γη. Μπορείτε να πιείτε το ποτήριον με τις θλίψεις, τις δοκιμασίες και τους διωγμούς που ήπια εγώ και να βαπτισθείτε με το βάπτισμα (τον θάνατον) τον δικό μου;» Και εκείνοι απήντησαν· «Μπορούμε Κύριε». Και ο Χριστός τους απαντά, ότι πράγματι έτσι θα γίνει. Δηλαδή θα περάσουν όλα αυτά που πέρασε εκείνος και στο τέλος θα μαρτυρήσουν για την πίστη τους (Μαρκ. ι’, 35-39).
Ο Ιάκωβος πράγματι εμαρτύρησε, όπως γνωρίζουμε από τη βιογραφία του·
«...Τόσον δε πολύ ηγάπησεν αυτούς ο Δεσπότης Χριστός (τον Ιάκωβον και τον Ιωάννην δηλαδή), ώστε εις μεν τον ένα αδελφόν, τον Ιωάννην, προσέφερε το στήθος του, ίνα ανακλιθή επ αὐτοῦ, εις δε τον άλλον αδελφόν, τούτον δηλαδή τον θείον Ιάκωβον, έδωκε την τιμήν να πίη το ποτήριον του θανάτου, το οποίον Αυτός ο ίδιος ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός έπιεν... Τα περί του μακαρίου τούτου Ιακώβου, πληροφορούμενος ο Ηρώδης ο Αγρίππας, ο του Αριστοβούλου υιός, του οποίου θείος ήτο ο Ηρώδης ο θανατώσας τον Πρόδρομον και μη υποφέρων να βλέπη αυτόν μετά τόσης παρρησίας διδάσκοντα το Ευαγγέλιον μετά το Πάθος και το σωτήριον κήρυγμα του Χριστού, εθανάτωσεν αυτόν δια μαχαίρας εν έτει από Χριστού μδ’ (44ω). Ούτω μετά τον Πρωτομάρτυρα Στέφανον δεύτερον Μάρτυρα έστειλε τούτον προς τον Χριστόν, ως γράφεται εις το βιβλίον των Πράξεων (ιβ’, 1-2): «Κατ ἐκεῖνον δε τον καιρόν επέβαλεν Ηρώδης ο βασιλεύς τας χείρας κακώσαί τινας των από της εκκλησίας. ανείλε δε Ιάκωβον τον αδελφόν Ιωάννου μαχαίρα».82\
Ο Ιάκωβος λοιπόν, ο αδελφός του Ευαγγελιστού Ιωάννου εμαρτύρησε, σύμφωνα με τα λόγια του Κυρίου μας.
Ο Ιωάννης; δεν πρέπει και αυτός όχι μόνον να πεθάνει ως άνθρωπος, αλλά και να ΜΑΡΤΥΡΗΣΕΙ όπως προεφήτευσε ο Χριστός μας;
Φυσικά και έτσι θα γίνει· Είναι αδύνατον να διαψευστεί ο Θεάνθρωπος Ιησούς· «ο ουρανός και η γη παρελεύσονται, οι δε λόγοι μου ου μη παρέλθωσι» (Ματθ. κδ’, 35).
Πρέπει λοιπόν λογικά, να «ξαναέλθει» για να πεθάνει και μάλιστα με μαρτυρικό θάνατο.
Αλλά και εις την Αποκάλυψιν διαβάζουμε: «δει σε πάλιν προφητεύσαι επί λαοίς και έθνεσι και γλώσσαις και βασιλεύσι πολλοίς» (Αποκ. ι’, 11).
Του λέει ο Άγγελος να καταπιεί το βιβλίο της Αποκαλύψεως, προφανώς για να το χωνέψει και κατανοήσει απόλυτα επειδή του έχει ορίσει πάλι ο Θεός να ξαναπροφητεύσει στα έσχατα χρόνια, σε πολλούς βασιλείς, λαούς, φυλές, γλώσσες και έθνη σε όλο τον κόσμο.
Άλλωστε, ποιός θα ήτο καταλληλότερος του Ιωάννου, για να ερμηνεύσει και εξηγήσει όλα εκείνα τα διαδραματισθέντα εις την «Αποκάλυψη», τα οποία του απεκάλυψε ο ίδιος ο Θεός και έχουν σχέση με τον Αντίχριστο, το σφράγισμα, τα σχέδιά του και την Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου μας;
Η γνώμη βέβαια αυτή, δεν είναι μόνον ιδική μας, ούτε και τα επινοούμε εμείς όλα αυτά.
«Ταύτα δε διδάσκομεν, ουχ ευρεσιλογούντες, αλλ ἐκ των θείων εκκλησιαζομένων Γραφών...»[83] (Αγίου Κυρίλλου).
Πολλοί Πατέρες έχουν καταγράψει τα ανωτέρω πολύ όμορφα, γλαφυρά και ξεκάθαρα. Ας δούμε μερικούς.
Μαρτυρίες Αγίων Πατέρων σχετικές με το ότι
ο Ευαγγελιστής Ιωάννης δεν έχει κοιμηθεί
1. Ανθίμου Πατριάρχου Ιεροσολύμων
«Το δε ειπείν τον άγγελον προς αυτόν, δει σε πάλιν προφητεύσαι επί λαοίς και έθνεσι και λοιπά, βεβαιοί το παρ ἡμῖν τοις Γραικοίς δόγμα περί τούτου του αγίου και ενδόξου Ευγγελιστού Ιωάννου, ότι ουκ απέθανε θάνατον κατά διάζευξιν ψυχής εκ του σώματος, αλλά μετέστη εν χώρω, ον είδε μόνος ο Κύριος, και ζη ως και ο Ηλίας, ίνα πάλιν έλθη επί του αντιχρίστου μετά του Ηλιού και Ενώχ, και διδάξη τους ανθρώπους α εκελεύσθη σφραγίσαι μέχρι του τηνικαύτα καιρού· τω γαρ γένει των ανθρώπων τρεις νόμους δέδωκεν ο Θεός, τον φυσικόν λέγω, ον ενομοθέτησεν ο Θεός τω Αδάμ εν τω παραδείσω, και αυτοδίδακτον τη ημών εκάστου ενεκόλαψε φύσει, και τον γραπτόν, ον δια του Μωϋσέως δέδωκε τοις Ισραηλίταις εν τω Σινά, και τον ευγγελικόν, ον δια των αγίων Αποστόλων παρέδωκεν ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός εν Ιερουσαλήμ. Δει ουν εν εσχάτοις καιροίς παραγενέσθαι και μάρτυρας τούτων· όθεν του μεν φυσικού, ελεύσεται ο Ενώχ, του δε Μωσαϊκού, ο Ηλίας, του δε ευαγγελικού, ο παρών Ευαγγελιστής, όστις και συναποκτανθήσεται τω Ενώχ και τω Ηλία επί αντιχρίστου· είρηται γαρ αυτώ και τω ομαίμονι αυτού Ιακώβω παρά του Κυρίου· “Το ποτήριον ο εγώ πίνω πίεσθε, και το βάπτισμα, ο εγώ βαπτίζομαι, βαπτισθήσεσθε” (Μαρκ. ι’, 39)· δηλούντος τον δια μαρτυρίου θάνατον· και ο μεν Ιάκωβος υπό Ηρώδου ανηρέθη, και έπιε το ποτήριον του Χριστού, και εβαπτίσθη κατά τον θάνατον αυτού· ο δε Ιωάννης ούπω του τοιούτου τετύχηκε τέλος. Εικότως ουν λέγομεν, ότι αποκτανθήσεται επί αντιχρίστου, και αμφοτέροις πληρωθήσεται το του Κυρίου λόγιον».[84]
2. Αγίου Θεοφυλάκτου Βουλγαρίας
«Έστοντας να ακούση ο Πέτρος, λέγουσιν, ότι μέλλει να αποθάνη δια τον Χριστόν, είπεν, αλλά ο Ιωάννης τι; δεν θέλει αποθάνει και αυτός; ο δε Χριστός δεν το απηγόρευσε τούτο, δηλαδή δεν το εβεβαίωσε να ειπή, ότι δεν αποθαίνει· διότι κάθε άνθρωπος που θα γεννηθή, είναι βέβαιο ότι και θα αποθάνη. Είπε δε το, εάν θέλω αυτόν μένειν, δηλαδή να ζη, έως της συντελείας του κόσμου, και τότε να μαρτυρήση δι ἐμέ. Δια τούτο και λέγουσιν, ότι ζη αυτός, πρόκειται δε να φονευθή υπό του Αντιχρίστου μαζί με τον Ηλίαν, κηρύττοντες τον Χριστόν. Εάν δε και το μνήμα αυτού φαίνεται, τι προς αυτό; διότι ζωντανός μεν εισήλθεν εις αυτό, και έπειτα μετεστάθη. Καθώς και ο Ενώχ και ο Ηλίας. Ανατρέπει λοιπόν ο Ευαγγελιστής την ψευδή δόξαν, δηλαδή εμποδίζει τον ψεύτικον λογισμόν εκείνων οπού νομίζουν, ότι δεν αποθαίνει ο μαθητής αυτός, αλλά θέλει είναι αθάνατος· διότι κατά αλήθειαν ψευδές είναι, το να είναι άνθρωπος αθάνατος. Διότι αν και ο Ενώχ, και ο Ηλίας δεν απέθαναν, αλλ ὅμως πρόκειται στο μέλλον να αποθάνουν· έτσι λοιπόν και αυτός, εάν και δεν απέθανεν, αλλά θέλει αποθάνει. Το δε λεγόμενον και λογιζόμενον ότι δεν θα αποθάνει ποτέ, δηλαδή, το ότι θα είναι αθάνατος, είναι ψεύδος...»[85]
3. Αγίου Ιππολύτου
«Η μεν πρώτη Παρουσία του Κυρίου μας είχε Πρόδρομον τον Βαπτιστή Ιωάννη, η δε Δευτέρα Παρουσία, εις την οποία πρόκειται να έλθει με μεγάλη δόξα, θα έχει Προδρόμους τον Ενώχ, τον Ηλίαν και Ιωάννην τον Θεολόγον».
[86]
4. Αγίου Θεοδώρου του Στουδίτου
«Επειδή θα είναι ολίγοι αυτοί που θα μπορέσουν να αντέξουν και να γλυτώσουν από τις παγίδες του Αντιχρίστου, ο Θεός θα στείλει τον Ηλία και τον Ενώχ, ίσως και τον Ευαγγελιστή Ιωάννη, δεν το γνωρίζουμε αυτό, προκειμένου να βοηθήσουν την αδύνατη και ασθενή ανθρώπινη φύση μας, ως πρωτοστάτες και αθλοφόροι στον αγώνα και ομολογία τους υπέρ της νίκης του Χριστού και κατά του Αντιχρίστου».[87]
5. Αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού
«...Το συγκεκριμένο «εάν αυτός θέλω να μείνει μέχρι να ξανάρθω, εσένα τι σε νοιάζει;» έχει λεχθεί για τον Ιωάννη τον Θεολόγον, ο οποίος δεν έχει γευθεί θάνατον και διαμένει ζωντανός μέχρι την Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου μας. Αυτή είναι η σωστή ερμηνεία που έχουν δώσει πολλοί από τους σοφούς αγίους μας στο ανωτέρω χωρίον».[88]
6. Μεγάλου Φωτίου
«...Μάρτυρες αδιάψευστοι ότι οι άνθρωποι, εάν δεν αμάρτανε ο Αδάμ, δεν θα πέθαιναν και θα είχαν τα σώματά τους αιώνια, είναι οι τρεις άνθρωποι Ενώχ, Ηλίας και Ιωάννης ο Θεολόγος, που ο Θεός κράτησε ζωντανούς. Έναν από κάθε εποχή. Ο Ενώχ, ως ζήσας προ του Νόμου· ο Ηλίας μετά τον Νόμον· και ο Ιωάννης μετά την Χάριν.
Απόδειξη δε ότι είναι ζωντανός και ο Ευαγγελιστής Ιωάννης είναι ο λόγος του Κυρίου μας στο Ευαγγέλιο που λέγει “Εάν αυτόν θέλω μένειν έως έρχομαι, τι προς σε;”. Όχι ότι δεν θα αποθάνει όπως όλοι οι υπόλοιποι άνθρωποι, αλλά ότι ο Θεός τον έχει φυλάξει ζωντανό για να ξαναέλθει ως Πρόδρομος στην Δευτέρα Παρουσία Του μαζί με τον Ηλία και τον Ενώχ...».[89]
Έτσι λοιπόν καταλήγοντας, ταπεινή μας γνώμη είναι, ότι ο δεύτερος Μάρτυρας και Προφήτης δεν θα είναι ο Ενώχ, αλλά ο Ιωάννης ο Θεολόγος. Εάν βέβαια μιλάμε για δύο Μάρτυρας και Προφήτας, όπως λέγει η ιερή Αποκάλυψις. «Και δώσω τοις δυσί μάρτυσί μου, και προφητεύσουσιν ημέρας χιλίας διακοσίας εξήκοντα, περιβεβλημένοι σάκκους. ούτοι εισιν αι δύο ελαίαι και αι δύο λυχνίαι αι ενώπιον του Κυρίου της γης εστώσαι» (Αποκ. ια’, 3-5).
Εάν είναι τρεις οι Μάρτυρες και Προφήτες, τότε θα είναι και ο Ενώχ.
Η Αποκάλυψις όμως, είναι σαφής. Μιλάει για δύο ΜΑΡΤΥΡΑΣ και ΠΡΟΦΗΤΑΣ και όχι για τρεις· «και δώσω τοις δυσί μάρτυσί μου...» (Αποκ. ια’, 3).
Βέβαια, και ο Ενώχ δεν πρέπει να έχει γευθεί θάνατον σύμφωνα με τη Γραφή και τους Πατέρες, αλλά «μετέστη» επειδή ήτο δίκαιος και ενάρετος και πιστός στον Θεόν· «και ευηρέστησεν Ενώχ τω Θεώ και ουχ ευρίσκετο, ότι μετέθηκεν αυτόν ο Θεός» (Γεν. ε’, 24).
Όμως δεν υπάρχει κάτι άλλο στη Γραφή και στους Πατέρες, που να μαρτυρεί τον ερχομόν του. Καμμία, μα καμμία, αγιογραφική μαρτυρία, εκτός επαναλαμβάνω από τη συγκεκριμένη αυτή αναφορά της Αγίας Γραφής. Αυτή όμως, και μόνον αυτή. Για το συγκεκριμένο αυτό θέμα γράφει και ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος κ. Χριστόδουλος, τα εξής:
«Περί μεν του Ηλία συμφωνούν οι ερμηνευτές ότι πρόκειται ακριβώς περί αυτού και όχι περί του Ενώχ (υπάρχει και μία τέτοια άποψη αφού ο Ηλίας και ο Ενώχ είναι δύο μοναδικοί άνθρωποι στην ιστορία του κόσμου οι οποίοι δεν γνώρισαν θάνατο). Το γεγονός λοιπόν αυτό, οδηγεί στην επιλογή του Ενώχ ως του δευτέρου μάρτυρος, στη θέση δηλαδή του Μωϋσέως, χωρίς όμως να υπάρχει καμμιά άλλη σαφής μαρτυρία στην Αγία Γραφή».[90]
Αναφορές για τον Προφήτη Ηλία
Για τον Προφήτη Ηλία υπάρχουν πολλές αναφορές και μάλιστα ονομαστικές.
Όπως· Στον Προφήτη Μαλαχία: «και ιδού εγώ αποστελώ υμίν Ηλίαν τον Θεσβίτην, πριν η ελθείν την ημέραν Κυρίου την μεγάλην και επιφανή», (Μαλαχία δ’, 4).
Στον Ευαγγελιστή Μάρκο: «Ηλίας μεν ελθών πρώτον αποκαθιστά πάντα» (Μαρκ. θ’, 12).
Στον Ευαγγελιστή Λουκά: «εν πνεύματι και δυνάμει Ηλίου» (Λουκ. α’, 17).
Στον Ευαγγελιστή Ματθαίον: «ηρώτα τους μαθητάς αυτού (ο Ιησούς) λέγων· τίνα με λέγουσιν οι άνθρωποι είναι τον υιόν του ανθρώπου; οι δε είπον· οι μεν Ιωάννην τον βαπτιστήν, άλλοι δε Ηλίαν, έτεροι δε Ιερεμίαν η ένα των προφητών» (Ματθ. ιστ’, 13-14). Που από εδώ βγαίνει, ότι οι τότε Ιουδαίοι περίμεναν τον Ηλία να έλθει, ως Πρόδρομο του Μεσσία τους.
Στον άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομον, ο οποίος ερμηνεύοντας διάφορα χωρία της Γραφής, λέγει τα εξής:
«Και ο Ηλίας θα έρθει τότε για ν ἀσφαλίσει τους πιστούς (Μαλαχ. δ’, 5). Και αυτό το λέγει ο Χριστός· “έρχεται ο Ηλίας και θ ἀποκαταστήσει τα πάντα” (Μαρκ. θ’, 12). Γι αὐτό έχει λεχθεί για τον Ιωάννη το “με δύναμη και πνεύμα του Ηλία” (Λουκ. α , 17). Γιατί ο Ιωάννης δεν έκαμε σημείο, όπως ο Ηλίας, ούτε θαύματα· γιατί λέγει “ο Ιωάννης δεν έκαμε κανένα σημείο, όλα όμως όσα είπε ο Ιωάννης γι αὐτόν, ήταν αληθινά” (Ιω. ι , 41). Πως λοιπόν “με δύναμη και πνεύμα του Ηλία;” Δηλαδή θ ἀναλάβει την ίδια διακονία. Όπως ακριβώς εκείνος υπήρξε πρόδρομος της πρώτης παρουσίας, έτσι και αυτός θα είναι πρόδρομος της δεύτερης και ένδοξης παρουσίας αυτού, και γι αὐτό το σκοπό φυλάσσεται. Ας μη φοβηθούμε λοιπόν...»[91] (Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου)
Αναφορές για τον Ιωάννη τον Θεολόγο
Για τον Ευαγγελιστή Ιωάννη επίσης, υπάρχουν πολλές αναφορές.
Στην Αποκάλυψη: «δει σε πάλιν προφητεύσαι επί λαοίς και έθνεσι και γλώσσαις και βασιλεύσι πολλοίς» (Αποκ. ι’, 11).
Στο Ευαγγέλιο του: «εάν αυτόν θέλω μένειν έως έρχομαι, τι προς σε; εξήλθεν ουν ο λόγος ούτος εις τους αδελφούς ότι ο μαθητής εκείνος ουκ αποθνήσκει» (Ιω. κα’, 22-23).
Στον Ευαγγελιστή Μάρκο: «Και προσπορεύονται αυτώ Ιάκωβος και Ιωάννης υιοί Ζεβεδαίου λέγοντες· διδάσκαλε, θέλομεν ίνα ο εάν αιτήσωμεν ποιήσης ημίν. ο δε είπεν αυτοίς· τι θέλετε ποιήσαί με υμίν; οι δε είπον αυτώ· δος ημίν ίνα εις εκ δεξιών και εις εξ ευωνύμων σου καθίσωμεν εν τη δόξη σου. ο δε Ιησούς είπεν αυτοίς· ουκ οίδατε τι αιτείσθε. δύνασθε πιείν το ποτήριον ο εγώ πίνω, και το βάπτισμα ο εγώ βαπτίζομαι βαπτισθήναι; οι δε είπον αυτώ· δυνάμεθα· ο δε Ιησούς είπεν αυτοίς· το μεν ποτήριον ο εγώ πίνω πίεσθε, και το βάπτισμα ο εγώ βαπτίζομαι βαπτισθήσεσθε» (Μαρκ. ι’, 35-39).
Ορισμένοι λένε, ότι ο Ιωάννης, στο συγκεκριμένο χωρίο της Αποκαλύψεως (ια , 3) αναφέρει δύο και όχι τρεις από ταπείνωση. Και στο Ευαγγέλιο του, λένε, πολλές φορές δεν αναφέρει το όνομά του, από ταπείνωση, αλλά λέει· «ο μαθητής ον ηγάπα ο Ιησούς» (Ιω. κα’, 20) ή «ο άλλος μαθητής» (Ιω. ιη’, 15 και 16) ή κάτι παρόμοιο.
Λυπάμαι, αλλά έχουν πέρα για πέρα άδικο. Διότι αφ ενός το ομολογούν και οι ίδιοι, ότι ο ίδιος ο Ιωάννης αναφέρει «ο μαθητής ον ηγάπα ο Ιησούς» η «ο άλλος μαθητής». Άρα μπορεί να μην αναφέρει το όνομά του, κάνει όμως νύξη και αναφορά στο πρόσωπό του, δεν το παραλείπει. Γιατί λοιπόν να μην κάνει το ίδιο και εδώ, στο συγκεκριμένο χωρίο της Αποκαλύψεως, αναφέροντας είτε, «ο μαθητής ον ηγάπα ο Ιησούς» είτε «ο άλλος μαθητής» είτε ο,τιδήποτε άλλο; Αφ ἑτέρου εδώ, δεν τίθεται καν θέμα ταπεινώσεως και μετριοφροσύνης, διότι δεν αναφέρει ονόματα για τους δύο προφήτας και μάρτυρας, ώστε από ταπείνωση να παραλείπει το δικό του. Εδώ, μιλάει αριθμητικά και όχι ονομαστικά. Λέει· θα αποστείλλει ο Θεός τους δύο προφήτας και μάρτυράς του.
Τι να έγραφε δύο, όπως έγραψε, τι να έγραφε τρεις. Τι θα άλλαζε; Με το δύο θα έδειχνε ταπείνωση, ενώ με το τρεις υπερηφάνεια; Μα αφού, ούτε στο δύο αναφέρει ονόματα, ούτε στο τρεις θα ανέφερε ονόματα.
Δεν ευσταθεί λοιπόν, καθόλου, το επιχείρημά τους.
Έτσι λοιπόν για τον Προφήτη Ηλία και τον Ευαγγελιστή Ιωάννη υπάρχουν πολλές αναφορές της Αγίας Γραφής. Για τον Ενώχ όμως, δεν υπάρχει καμμία άλλη αναφορά εκτός της συγκεκριμένης που ήδη αναφέραμε.
Ας είναι όμως, εγώ δεν είμαι ούτε άγιος, ούτε προφήτης για να γνωρίζω ακριβώς την αλήθεια, γύρω από το συγκεκριμένο θέμα.
Ζήτημα δευτερεύον και θεολογούμενον
Αν οι άγιοί μας, μιλώντας για το θέμα αυτό δεχόταν και το ένα και το άλλο, όπως ήδη έχουμε αναφέρει και δει σε πολλά κείμενα των αγίων μας και εάν για το ίδιο θέμα ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος κ. Χριστόδουλος γράφει, ότι ο ένας από τους δύο Προφήτας θα είναι ο Προφήτης Μωϋσής, καταλήγοντας όμως ότι: «Πολλοί ερμηνευτές βεβαίως θεωρούν ότι είναι λεπτομέρεια το ποιοί θα είναι οι δύο μάρτυρες της Αποκαλύψεως. Εκείνο όμως το οποίο εμάς κυρίως μας ενδιαφέρει και το οποίο πρέπει να τονίσουμε είναι αυτό που αναφέραμε προηγουμένως ότι δηλαδή στον καιρό της μεγάλης δοκιμασίας και της δεινής καταστάσεως εις βάρος των πιστών ο Θεός δεν θα μας αφήσει μόνους και αβοήθητους...» [92] πόσο μάλλον η ταπεινότης μου.
Άλλωστε το συγκεκριμένο θέμα, όπως λέει και ο Μέγας Φώτιος, δεν είναι θέμα πίστεως η δογματικό, ώστε να μην έχει κανείς δικαίωμα να προσθέσει ή να αφαιρέσει κάτι χωρίς τον κίνδυνο να χαρακτηρισθεί αιρετικός, αλλά είναι θέμα δευτερεύον και «θεολογούμενον» όπως λέγεται και γι αυτό, απλώς, σας εξωτερικεύω τις σκέψεις μου και σας καταθέτω την άποψή μου, όχι δογματικά και αποφαντικά, αλλά ερμηνευτικά και ταπεινά, «ο δε χρόνος και η πείρα τοις νήφουσιν»[93], όπως λέγει και ο άγιος Ανδρέας Καισαρείας, σύντομα θα δείξει τι απ όλα αυτά θα γίνει.
«Εκείνο δε δήλον, ως το παρόν ζήτημα, (η έλευσις ή όχι του Ιωάννου) καν της αληθείας παρασφαλή, ου φέρει ψυχής κίνδυνον. Η μεν γαρ περί πίστεως έρευνα της αληθείας παρατραπείσα ναυάγιον μέγα τη ψυχή προξενεί, διο δη και βραχείας της εις αυτήν τελούσης αντέχεσθαι δει συλλαβής· η δε ζήτησις των παρά την ευσέβειαν προβλημάτων καλόν μεν ει προς το της αληθείας καταλήγει τέλος· ει δε γε ταύτης αστοχήσει, ου καλόν μεν, όμως όλεθρον ψυχής ου φέρει». [94] (Μεγάλου Φωτίου)
Όπου Θεός βούλεται νικάται φύσεως τάξις
Ορισμένοι, βέβαια, ίσως αναρωτηθούν. Καλά, είναι δυνατόν να ζει άνθρωπος, τόσα πολλά χρόνια;
Κάτω από κανονικές και φυσιολογικές συνθήκες, φυσικά και δεν είναι δυνατόν να συμβεί κάτι τέτοιο. Αν και εις τους χρόνους της Παλαιάς Διαθήκης, οι άνθρωποι ζούσαν πολύ περισσότερα χρόνια, απ ὅ,τι ζουν σήμερα. Ζούσαν 200, 300, 500, έως και χίλια χρόνια.
Ο Αδάμ π.χ., έζησε 930 έτη.
Ο Νώε, έζησε 950.
Ο Μαθουσάλας έζησε τα περισσότερα χρόνια που έζησε άνθρωπος επάνω σ αὐτήν τη γη, 969 χρόνια.
Προσοχή, κάνουμε μια διευκρίνιση. Δεν υπήρχε άλλη μονάδα μετρήσεως των ετών, όπως νομίζουν και πιστεύουν κάποιοι από άγνοια, η ισχυρίζονται και υποστηρίζουν κάποιοι άλλοι, αναπόδεικτα.
Ας μην ξεχνάμε όμως ότι, πάνω από όλους τους Νόμους της φύσεως και πάνω από όλα τα δημιουργήματα, είναι ο Νομοθέτης και ο Δημιουργός.
Εκείνος όπου εδημιούργησε τα πάντα από το πουθενά, και έθεσε τους φυσικούς νόμους.
Εκείνος όπου, «εκ του μη όντος εις το είναι ημάς παρήγαγε».
Εκείνος όπου, «όταν βούλεται νικάται φύσεως τάξις».
Εκείνος όπου, «ουκ αδυνατεί παρά τω Θεώ παν ρήμα».
Δεν υπάρχει ΤΙΠΟΤΑ που δεν μπορεί, εάν θέλει, να το κατορθώσει ο Θεός.
Γιατί ο Θεός θα στείλει τους δύο προφήτας Του
Έτσι λοιπόν και εδώ. Θέλησε ο Θεός και κράτησε ζωντανούς, μέχρι και σήμερα, τους Προφήτες Ηλία και Ιωάννη, για να παίξουν σημαντικό ρόλο στην περίοδο του Αντιχρίστου.
Μια που προφανώς τότε, οι περισσότεροι από εμάς, αλλά δυστυχώς και οι περισσότεροι κληρικοί, οι φύσει και θέσει φρουροί και ταγοί της Πίστεως και της Πατρίδος μας θα έχουν «προδώσει», άλλοι εν γνώσει η εν αγνοία, άλλοι εκούσια η ακούσια, δεν έχει σημασία, τον Θεό, την Εκκλησία και το Λαό Του, και θα ακολουθούν τον Αντίχριστο και το σύστημά του, σύμφωνα με τους λόγους των αγίων μας.
Οι ποιμένες ως λύκοι γενήσονται
«Οι ποιμένες ως λύκοι γενήσονται. οι ιερείς το ψεύδος ασπάσονται. οι μοναχοί τα του κόσμου ποθήσουσιν...»[95] γράφει για την εποχή του Αντιχρίστου ο άγιος Ιππόλυτος.
«Οι κληρικοί θα γίνουν οι χειρότεροι και ασεβέστεροι των όλων»[96] προφητεύει για τα έσχατα χρόνια ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός.
«Όταν πλησιάση ο καιρός της ελεύσεως του Αντιχρίστου θα σκοτισθή η διάνοια των ανθρώπων από τα πάθη της σαρκός και θα πληθυνθή σφόδρα η ασέβεια και η ανομία... Οι ποιμένες των Χριστιανών Αρχιερείς και ιερείς θα είναι άνδρες κενόδοξοι, μη γνωρίζοντες παντελώς την δεξιάν οδόν από την αριστεράν... Αι εκκλησίαι δε του Θεού θα στερηθούν ευλαβών και ευσεβών Ποιμένων και αλλοίμονον τότε εις τους εν τω κόσμω ευρισκομένους Χριστιανούς οι οποίοι θα στερηθούν τελείως την πίστιν, διότι δεν θα βλέπουν από κανένα φως επιγνώσεως...»[97] προφητεύει και ο άγιος Νείλος.
«Εν ταις ημέραις εκείναις... θέλουν προχειρίζεσθαι ηγούμενοι και ποιμένες άνδρες αδόκιμοι αρετής, άπιστοι... μη διακρίνοντες την δεξιάν οδόν εκ της αριστεράς, αμελείς, φιλομέριμνοι, τα πρωτεία με δώρα αρπάζοντες... μη γνωρίζοντες κατηχείν και νουθετείν το ποίμνιον... εκ της τοιαύτης δε αμελείας και καταφρονήσεως των ποιμένων απολούνται οι αδελφοί...»[98] προφητεύει και ο Αββάς Μωϋσής.
Και ο άγιος Κύριλλος·
«Αλλά ζητάμε δικό μας σημείο της παρουσίας του Κυρίου. Εμείς οι εκκλησιαστικοί ζητάμε εκκλησιαστικό σημείο, και ο Κύριος λέγει· “και τότε θα σκανδαλισθούν πολλοί και θα παραδώσουν ο ένας τον άλλο και θα μισήσουν ο ένας τον άλλο” (Ματθ. κ , ις ). Αν ακούσεις ότι, επίσκοποι στρέφονται εναντίον επισκόπων, και κληρικοί εναντίον κληρικών, και λαοί εναντίον λαών, και φτάνουν μέχρι να χυθεί αίμα, να μην ταραχθείς. Διότι κάτι τέτοιο είναι ήδη γραμμένο».[99] (Αγίου Κυρίλλου Ιεροσολύμων)
Ο καιρός της εμφανίσεως των Προφητών και ο σκοπός τους
Οι δύο Προφήτες θα εμφανιστούν, ταυτόχρονα σχεδόν με τον Αντίχριστο και θα κηρύξουν 1260 μέρες· «και δώσω τοις δυσί μάρτυσί μου και προφητεύσουσιν ημέρας χιλίας διακοσίας εξήκοντα, περιβεβλημένοι σάκκους...» (Αποκ. ια’, 3).
Δηλαδή, 42 μήνες η τρισήμισυ περίπου χρόνια (για την ακρίβεια, τρία χρόνια και πεντέμισυ μήνες).
(3ι365=1095 και 5ι30=150 και 15. Εάν αθροίσουμε το 1095+150+15 =1.260 ημέρες).
Οι δυό Προφήτες μας, θα έλθουν για να καταδείξουν και να στιγματίσουν τον Αντίχριστο σε όλους. Θα έλθουν για να προφυλάξουν τους πιστούς από τα τεχνάσματα και τις πανουργίες του Αντιχρίστου. Θα έλθουν για να κηρύξουν σε όλους τους ανθρώπους την αλήθεια του Θεού. Θα έλθουν για να αποκαταστήσουν τις καρδιές και τις σχέσεις των ανθρώπων. Θα έλθουν για να βοηθήσουν τους Εβραίους και να τους δώσουν μια τελευταία ευκαιρία, πριν το τέλος, μήπως και αποδεχθούν τον αληθινό Μεσσία και Σωτήρα τους, τον Κύριον ημών Ιησού Χριστόν. Θα έλθουν για να επιστρέψουν καρδίας πατέρων προς τα παιδιά τους, όπως λέγει ο Προφήτης Μαλαχίας·
«και ιδού εγώ αποστελώ υμίν Ηλίαν τον Θεσβίτην, πριν η ελθείν την ημέραν Κυρίου την μεγάλην και επιφανή, ος αποκαταστήσει καρδίαν πατρός προς υιόν και καρδίαν ανθρώπου προς τον πλησίον αυτού, μη ελθών πατάξω την γην άρδην» (Μαλαχ. δ’, 4-5).
Ερμηνεύοντας το συγκεκριμμένο χωρίο ο άγιος Χρυσόστομος, λέγει τα εξής σημαντικά: «Προσέξτε δεν είπε ότι θα αποκαταστήσει την καρδία του υιού προς τον πατέρα του, αλλά “του πατρός προς τον υιόν”. Γιατί επειδή οι Ιουδαίοι ήσαν πατέρες των Αποστόλων, λέγει αυτό, ότι ο Προφήτης Ηλίας θα οδηγήση εις το να πιστέψουν οι Εβραίοι εις τας αλήθειας των υιών τους, δηλαδή των Αποστόλων»[100] (Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου).
Θα έλθουν για να βοηθήσουν και να στηρίξουν, όλους εκείνους που θα έχουν καλή προαίρεση, η θα ολιγοπιστούν και θα αμφιταλαντεύονται λόγω των πολλών, «ισχυρών» φωνών που θα ακούγονται υπέρ του Αντιχρίστου, αλλά και τα πολλά «σημεία και τέρατα» που θα πράττει ο ίδιος και ο ψευδοπροφήτης του, ο Πάπας.
Θα έλθουν τέλος, δια να οδηγήσουν και να καθοδηγήσουν όσους θα έχουν απομείνει πιστοί εις τον Ένα και Αληθινό Τριαδικό Θεό, εις την Μία και Μοναδική εξ αποκαλύψεως Αλήθεια, αυτήν της Ορθοδόξου Πίστεως.
Θα έλθουν, με μια λέξη, για να «αποκαταστήσουν τα πάντα».
«Προτού μάλιστα να συμβούν αυτά, θα στείλει ο Κύριος, ως εύσπλαχνος, τον Ηλία τον Θεσβίτη και τον Ενώχ, για να διδάξουν αυτοί την ευσέβεια στο γένος των ανθρώπων και να κηρύξουν με παρρησία σε όλους τη γνώση του Θεού, ώστε να μην πιστεύσουν στον τύραννο από φόβο, και θα κραυγάζουν και θα λένε· Άνθρωποι, είναι απατεώνας· κανείς να μην πιστεύσει εντελώς σ αὐτόν, ούτε να υπακούσει στον θεομάχο». [101] (Οσίου Εφραίμ του Σύρου)
«Τέλος θα σταλούν ο Ενώχ και ο Ηλίας ο Θεσβίτης και θα φέρουν πίσω πατέρες στα παιδιά τους, δηλαδή τη συναγωγή στον Κύριό μας Ιησού Χριστό και στο κήρυγμα των αποστόλων, και γι αυτό θα φονευθούν».[102] (Αγίου Ιωάννου Δαμασκηνού)
«Και ο Ηλίας θα έρθει τότε για ν ασφαλίσει τους πιστούς. Και αυτό το λέγει ο Χριστός· “έρχεται ο Ηλίας και θ΄ αποκαταστήσει τα πάντα”... Όπως ακριβώς εκείνος υπήρξε πρόδρομος της πρώτης παρουσίας, έτσι και αυτός θα είναι πρόδρομος της δεύτερης και ένδοξης παρουσίας αυτού, και γι αὐτό το σκοπό φυλάσσεται. Ας μη φοβηθούμε λοιπόν...»[103] (Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου)
Η Δράσις των δύο Προφητών για τρισήμισυ έτη
Στο διάστημα αυτό των 1.260 ημερών, οι δύο Προφήτες θα μπορούν να κηρύττουν ελεύθερα σε όλη την οικουμένη και συγχρόνως να ελέγχουν δριμύτατα τον Αντίχριστον και τα όργανά του, χωρίς να μπορεί κανείς να τους εμποδίσει, η να τους συλλάβει, η να τους κάνει οποιοδήποτε κακό. Ανθρώπινο χέρι δεν θα μπορέσει να τους αγγίξει. Ούτε καν να τους πλησιάσει κάποιος. Θα έχουν λάβει το χάρισμα και τη δύναμιν εξ ουρανού, ώστε, όποτε θελήσουν, να «βγαίνει φωτιά από το στόμα τους» και να κατακαίει όσους θα επιχειρήσουν να τους συλλάβουν η να τους κάμουν κακό.
Δηλαδή ο Θεός δεν θα επιτρέπει σε κανέναν να τους βλάψει στο ελάχιστο. Μόλις δε συμπληρωθούν τα χρόνια δράσης τους και έχει επιτελεσθεί το έργο και ο σκοπός τους, τότε θα επιτρέψει ο Θεός να συλληφθούν και να θανατωθούν.
Για τους λόγους αυτούς, όλοι εκείνοι οι οποίοι θα υπηρετούν τον Αντίχριστον, μικροί και μεγάλοι, άνδρες και γυναίκες και ιδιαίτερα, οι πολιτικοί και εκκλησιαστικοί άρχοντες, θα μισήσουν τόσο πολύ τους δύο αυτούς Προφήτες, ώστε μόνη τους σκέψη και επιθυμία θα είναι η σύλληψη και θανάτωσή τους. Με αυτήν τη σκέψη θα κοιμούνται και μ αυτήν τη σκέψη θα ξυπνούν· (Θεέ μου, φύλαξε μας από τοιαύτην πώρωσιν και διαστροφήν)!
Μάταια όμως θα προσπαθούν επί τρισήμισυ χρόνια να τους συλλάβουν και να τους θανατώσουν. Μόνο όταν ολοκληρώσουν το έργο τους και την αποστολή τους ο Θεός θα επιτρέψει να συλληφθούν και να θανατωθούν με μαρτυρικό θάνατο, για να λάβουν και αυτοί, ως θνητοί άνθρωποι, πείρα θανάτου και να εκπληρωθεί ο αδιάψευστος Λόγος του Θεού μας, που λέγει· «Γη ει και εις γην απελεύση» (Γεν. γ’, 19) και «ουκ έστι άνθρωπος ος ζήσεται και ουκ όψεται θάνατον» (Ψαλμ. πη’, 49).
«...και πληρώσουσι την μαρτυρίαν αυτών, καθώς φησι και τούτο Δανιήλ, προεωρακώς ότι το θηρίον το αναβαίνον εκ της αβύσσου ποιήσει μετ΄ αυτών πόλεμον, ήγουν μετά Ενώχ, Ηλία και Ιωάννου, και νικήσει αυτούς και αποκτενεί αυτούς δια το μη θέλειν αυτούς δόξαν δούναι τω διαβόλω τουτέστι το αναφανέν μικρόν κέρας, ος επαρθείς τη καρδία λοιπόν άρχεται εαυτόν υψούν και δοξάζειν ως θεόν, διώκων τους αγίους και βλασφημών τον Χριστόν»[104] (Αγίου Ιππολύτου).
Ο θάνατος και η Ανάστασις των δύο Προφητών
Αφού λοιπόν περάσουν οι 1.260 ημέρες (3.5 έτη) τότε ο Αντίχριστος, κατά παραχώρηση Κυρίου, θα συλλάβει τους δύο Προφήτας, Ηλία και Ιωάννη, και θα τους κρεμάσει στην πλατεία της Ιερουσαλήμ.
Η Πλατεία αυτή, σύμφωνα με την Ιερά Αποκάλυψη και την μέχρι σήμερα παράδοση των Αγιοταφιτών Πατέρων, πρέπει να είναι η Αγία Αυλή, η οποία ευρίσκεται έξω από το Ναό της Αναστάσεως του Κυρίου μας «εκεί όπου και ο Κύριος αυτών εσταυρώθη» (Αποκ. ια’, 8), ετάφη και ανεστήθη, ο Ιησούς Χριστός, για να τους ιδεί όλος ο κόσμος και αφ΄ ενός μεν να κάμει επίδειξη της δυνάμεώς του ο Αντίχριστος, και να στείλει ένα μήνυμα προς όλες τις κατευθύνσεις, αφ΄ ετέρου δε για να χαρούν, να γλεντήσουν και να ησυχάσουν όλοι εκείνοι που ηλέγχοντο και μισούσαν τους Προφήτες.
Πράγματι, μέχρι δώρα θα ανταλλάσουν μεταξύ τους όλοι αυτοί· «και οι κατοικούντες επί της γης χαίρουσιν επ΄ αυτοίς, και ευφρανθήσονται και δώρα πέμψουσιν αλλήλοις» (Αποκ. ια’, 10), επειδή επιτέλους συνελήφθησαν οι δύο «πλάνοι και απατεώνες», οι δύο «ψευδοδιδάσκαλοι και ψευδοπροφήτες», οι δύο «τρομοκράτες», οι δύο...
Και ενώ αυτοί θα πανηγυρίζουν, οι δυστυχείς, για τη μεγάλη τους «επιτυχία», που επιτέλους γλύτωσαν από τους δύο Προφήτας, και ενώ όλος ο κόσμος θα βλέπει (δορυφορικά μέσω των τηλεοράσεών τους) τα άψυχα σώματα των δύο Προφητών να είναι κρεμασμένα επί τρεις και ήμισυ ημέρας, ξαφνικά θα πραγματοποιηθεί ένα μεγάλο θαύμα!
Τα σώματα των δύο Προφητών θα αναστηθούν και θα αναληφθούν εις τους ουρανούς, πιστοποιώντας για μία ακόμη φορά την πίστη μας στην ανάσταση των νεκρών, αλλά και την ΠΑΝΤΟΔΥΝΑΜΙΑ του Θεού, μην αφήνοντας πλέον κανένα περιθώριο αμφισβητήσεως εις ουδένα και αφήνοντας έντρομους και έκπληκτους όλους τους κατοικούντας επί της γης, και ιδιαίτερα τους εχθρούς αυτών.
Και δεν είναι μόνον αυτό. Αλλά κατά την ίδιαν ημέραν θα γίνει μέγας σεισμός, κατά τον οποίον θα καταστραφεί το 1/10 της πόλεως της Ιερουσαλήμ και θα σκοτωθούν 7.000 άνθρωποι. Τόσος δε θα είναι ο φόβος και ο τρόμος όλων, ώστε πολλοί θα δοξάσουν τον Θεό του ουρανού.
«Και μετά τας τρεις ημέρας και ήμισυ, πνεύμα ζωής εκ του Θεού εισήλθεν εις αυτούς, και έστησαν επί τους πόδας αυτών, και φόβος μέγας επέπεσεν επί τους θεωρούντας αυτούς. και ήκουσα φωνήν μεγάλην εκ του ουρανού λέγουσαν αυτοίς· ανάβητε ώδε. και ανέβησαν εις τον ουρανόν εν τη νεφέλη, και εθεώρησαν αυτούς οι εχθροί αυτών. Και εν εκείνη τη ημέρα εγένετο σεισμός μέγας, και το δέκατον της πόλεως έπεσε, και απεκτάνθησαν εν τω σεισμώ ονόματα ανθρώπων χιλιάδες επτά, και οι λοιποί έμφοβοι εγένοντο και έδωκαν δόξαν τω Θεώ του ουρανού» (Αποκ. ια’, 11-13).
Απαραίτητο λοιπόν ΣΗΜΕΙΟ για την εμφάνιση του Αντιχρίστου είναι και η έλευσις, ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ, των δύο Προφητών.
Προσοχή όμως, διότι όπως πάντα άλλωστε, ο διάβολος θα θελήσει και εδώ να μας μπερδέψει και σίγουρα κάποιους ψευτοπροφήτες θα στείλει, οι οποίοι θα παριστάνουν τον Ηλία και τον Ιωάννη, προκειμένου να μας δημιουργήσουν σύγχυση και ταραχή.
Για όσους είναι καλοπροαίρετοι, γνωρίζουν τα ανωτέρω και έχουν σώας τας φρένας, ζουν μυστηριακή ζωή και μελετούν το Λόγο του Θεού, έχουν ταπείνωση και παρακαλούν με δάκρυα τον Θεόν να τους βοηθήσει σ αὐτές τις πολύ δύσκολες στιγμές, σίγουρα ο Θεός θα τους βοηθήσει να μην πλανηθούν και να αντιληφθούν ποιοί θα είναι οι αληθινοί Προφήτες Του. Και όχι μόνον αυτό, αλλά και θα αξιωθούν να τους δουν από κοντά, να πάρουν την ευχή και ευλογία τους, να συνομιλήσουν μαζί τους, να τους ρωτήσουν και να τους συμβουλευθούν για διάφορα προσωπικά τους θέματα (ο νοών νοείτω...) αλλά και άλλα πολλά.
Εύχομαι ειλικρινά να είμαστε όλοι μας. Αμήν.
Γιατί δεν θα δεχθούν οι περισσότεροι άνθρωποι τους δύο Προφήτας
Ένα ερώτημα που απασχολεί πολλούς και τους δημιουργεί διάφορα ερωτήματα και αμφιβολίες είναι, το πως είναι δυνατόν αφού θα έλθουν οι δύο Προφήτες για να κηρύξουν και να βοηθήσουν τον κόσμο να μην πλανηθεί, οι πιστοί, δεν θα τους ακούσουν, δεν θα τους δεχθούν, και δεν θα τους ακολουθήσουν;
Και ακόμη μάλιστα, πως είναι δυνατόν, ιδιαίτερα οι Χριστιανοί, όχι μόνο να μην αναγνωρίσουν, να μη δεχθούν και να μην ακολουθήσουν τους δύο Προφήτας, αλλά αντιθέτως να δεχθούν και να προσκυνήσουν τον Αντίχριστο; Τους φαίνεται πολύ περίεργο, αδιανόητο και απίστευτο να συμβεί.
Η απάντηση όμως είναι απλή.
Για τους ίδιους ακριβώς λόγους που δεν δέχθησαν και δεν ακολούθησαν τον Χριστόν, τότε, οι άνθρωποι και ειδικώτερα οι Ιουδαίοι, οι Γραμματείς και οι Φαρισσαίοι, που ενώ γνώριζαν την Γραφή, ενώ ήξεραν τις Προφητείες για την έλευση του Μεσσία, ενώ ήταν κοινή πεποίθηση ότι θα έλθη η ότι έρχεται ο Μεσσίας τους, όταν τελικά ήλθε δεν Τον αναγνώρισαν, δεν Τον δέχθηκαν και Τον σταύρωσαν.
Ο διάβολος, αφού δεν μπόρεσε τους Ιουδαίους να τους απομακρύνει από τους Νόμους του Μωϋσέως και την προσκύνηση του Αληθινού Θεού, όπως τους άλλους λαούς που λάτρευαν τα είδωλα και τα δαιμόνια, κατάφερε σιγά-σιγά να τους αλλοιώσει πνευματικά.
Κατάφερε να τους υποδουλώσει στα πάθη τους και τους εγωϊσμούς τους, κάνοντάς τους να προσέχουν τους τύπους και όχι την ουσία των εντολών του Θεού, προσθέτοντας κατά καιρούς διάφορες παραδόσεις των πρεσβυτέρων που ερχόταν σε αντίθεση με τον Νόμο του Θεού.
Κατάφερε ακόμη σιγά-σιγά να διαστρέψει το νόημα και το πνεύμα των προφητειών για την έλευση του Χριστού, κάνοντάς τους όλους να περιμένουν με προσμονή, αγωνία και αδημονία την έλευσή Του, αλλά όχι ως Μεσσία και Σωτήρα της ψυχής τους που θα τους ελευθέρωνε από την αμαρτία, την φθορά, τον θάνατο και την κυριαρχία του Διαβόλου, αλλά ως Μεσσία και Σωτήρα των σωμάτων τους, που θα τους ελευθέρωνε και θα τους έσωζε από την σκλαβιά και την κυριαρχίαν των Ρωμαίων, αλλά και των υπολοίπων λαών, εγκαθιδρύοντας μία παγκόσμιο κυριαρχία με Βασιλέα τον Χριστό και κυρίαρχο λαό τους Εβραίους.
Κάτι παρόμοιο λοιπόν συμβαίνει και σήμερα.
Ο,τι ίσχυε και γινόταν πριν έλθη ο Κύριος στην Πρώτη Του Παρουσία, τα ίδια περίπου θα ισχύουν και για την Δεύτερη Παρουσία Του. Για τους ίδιους ακριβώς λόγους οι άνθρωποι δεν θα δεχθούν και δεν θα ακολουθήσουν τους δύο Προφήτας του Θεού, ενώ θα αποδεχθούν και θα προσκυνήσουν με μεγάλη ευκολία και χαρά θα έλεγα, τον Αντίχριστο, ο οποίος, για να ξεγελάσει τους ανθρώπους θα έλθει ακριβώς στην θέση του Χριστού, προσφέροντάς τους μάλιστα, ο,τι θα θέλει και θα επιθυμεί ο καθένας τους και εκπληρώνοντας τις προσδοκίες και όλα εκείνα τα οποία είχε δημιουργήσει και πιστέψει ο καθένας, μέσα στην αρρωστημένη φαντασία του και εγκαταλελειμένο από τη χάρη του Θεού μυαλό του.
Ο Σατανάς έχοντας πάντα σε ενέργεια και εφαρμογή «το μυστήριον της ανομίας» που «ήδη ενεργείται» μπόρεσε να απομακρύνει τους πιστούς από τον δρόμον του Θεού και την Ορθόδοξον Εκκλησία Του, είτε με διάφορες αμαρτίες και παρανομίες, είτε με διάφορες πλάνες και αιρέσεις, καταφέρνοντας έτσι να αποκόπτει την πνευματική πρόοδο των πιστών και να εμποδίζει την έλευση της θείας χάριτος και του Αγίου Πνεύματος εις τους ανθρώπους και εις τον κόσμον. Διότι είναι γνωστόν ότι οι αιρέσεις και η αμαρτία διώχνουν και απομακρύνουν την χάρη του Θεού, σκοτίζοντας στην συνέχεια τον νου του ανθρώπου, ο οποίος δεν μπορεί να δει καθαρά η νομίζει ότι βλέπει καθαρά.
«Ένθα χοιρώδης βίος και δυσωδία και βόρβορος και παραίτησις καλού, ο Χριστός ου μένει εκεί»[105] (Αγίου Ιωάννου Ξιφιλίνου) και «η αίρεσις χωρίζει από της Εκκλησίας πάντα άνθρωπον»[106] (Ζ’ Οικ. Συνόδου).
Έτσι λοιπόν πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους θα φαίνεται και θα νομίζουν ότι είναι ευσεβείς και ότι είναι κοντά στον Θεό, αλλά μέσα τους θα είναι άδειοι, κενοί, χωρίς Θεό, χωρίς ζωντανή πίστη. Οι άνθρωποι αυτοί θα έχουν μεν «μόρφωση ευσεβείας» όπως λέει ο Απόστολος Παύλος, θα έχουν αρνηθεί όμως την δύναμη αυτή της ευσεβείας «έχοντες μόρφωσιν ευσεβείας την δε δύναμιν αυτής ηρνημένοι» (Β’ Τιμ. γ’, 5), αφού «το μυστήριον της ανομίας» θα έχει κάνει την δουλειά του πολύ καλά.
Θα έχει φροντίσει ο διάβολος, να τους αλλοιώσει το ορθόδοξο φρόνημα, την πίστη, τις παραδόσεις, την αγάπη στο Θεό και στους ανθρώπους, τις αρετές και άλλα πολλά.
Θα έχει φροντίσει να τους υποδουλώσει στα πάθη τους και στους εγωϊσμούς τους και εν τέλει, θα έχει καταφέρει να νεκρώσει την ψυχή τους.
Μία τέτοια νεκρωμένη και πωρωμένη ψυχή, δε νοιώθει και δεν καταλαβαίνει τίποτε. Ακόμη και εάν δει το μεγαλύτερο θαύμα του κόσμου. Ακόμα και εάν δει μπροστά της τον ίδιο το Θεό, όχι δύο προφήτας Του, οι οποίοι μάλιστα θα τους ελέγχουν και θα τους καυτηριάζουν ακριβώς για τους ανωτέρω λόγους.
Πολύ ωραία μας περιγράφει μια τέτοια ψυχική κατάσταση ο πάντοτε επίκαιρος, άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος:
«Προς ποίον σκοπόν δεν διέλυσε την δύναμίν των; διότι έτσι θα ήτο δυνατόν να πιστεύσουν. Παράλυτον εθεράπευσε και δεν επίστευσαν, άλλα αμέτρητα θαύματα έκαμε και κατά το πάθος του ακόμη τους έρριψεν υπτίους (Ιω. ιη’, 6), και επεσκότωσε τους οφθαλμούς των, και δεν επίστευσαν, και πως ήτο δυνατόν να πιστεύσουν, εάν διέλυε την δύναμίν των; Διότι τίποτε δεν υπάρχει χειρότερον από απεγνωσμένην ψυχήν· και αν ακόμη ιδή θαύματα, και αν ακόμη ιδή τέρατα, εξακολουθεί να δεικνύη την ιδίαν αναισχυντίαν. Καθ ὅσον και ο Φαραώ, αν και εδέχετο μυρίας πληγάς, μόνον όταν ετιμωρείτο, εσωφρονίζετο, και μέχρι την τελευταίαν ημέραν τέτοιος παρέμεινε, καταδιώκων αυτούς που ηλευθέρωσε (Εξ. ζ , 14). Δια τούτο και ο Παύλος συνεχώς λέγει· “Να μη σκληρυνθή κανείς σας από την απατηλήν αμαρτίαν”. Διότι, όπως ακριβώς τα μέλη του σώματος νεκρώνονται εις το τέλος και δεν αισθάνονται τίποτε, έτσι και η ψυχή, όταν κυριευθή από πολλά πάθη, νεκρώνεται ως προς την αρετήν. Και ο,τιδήποτε και αν της προσφέρης, δεν αισθάνεται αυτό που της προσφέρεται, αλλά και αν ακόμη την απειλήσης με τιμωρίαν, και αν ακόμη με ο,τιδήποτε άλλο παραμένει αναίσθητος».[107] (Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου)
Και συμπληρώνει ο άγιος Επιφάνιος:
«Χείρων γαρ η κακοπιστία της απιστίας. η μεν γαρ απιστία πίστιν λαμβάνουσα διορθωθήσεται· η δε κακοπιστία ακατόρθωτος, δυσχερώς σωζομένη, μη τι αν άρα το χάρισμα άνωθεν επιφοιτήση»[108] (Αγίου Επιφανίου).
Από το βιβλίο του πατρός Μαξίμου
"Ο ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΣ ΗΛΘΕΝ 1983, 2013"
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ
79. «Όρα του δεσπότου την φιλανθρωπίαν, ότι και εν τοις υστέροις χρόνοις πως του των βροτών γένους κήδεται και ελεεί, ότι ουδέ τότε χωρίς προφητών ημάς καταλιμπάνει, αλλά πέμψει αυτούς προς διδαχήν ημών και πληροφορίαν και επιστροφήν της του αντικειμένου παρουσίας...». (Αγίου Ιππολύτου, ΒΕΠΕΣ 6, 283)
80. (Ο Μέγας Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας Τόμος Ζ’, σελ. 385)
81. (Η Μετάστασις του Αγίου και Ευαγγελιστού Ιωάννου του Θεολόγου - 26 Σεπτεμβρίου. Ο Μέγας Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας Τόμος Θ’, σελ. 622-623)
82. (Ο Μέγας Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας Τόμος Δ’, σελ. 614)
83. (Αγίου Κυρίλλου, ΕΠΕ 2, 138)
84. (Ανθίμου Ιεροσολύμων, Ερμηνείαν εις την Ιεράν Αποκάλυψιν, σελ. 104-105, Εκδόσεις Ρηγόπουλου)
85. «Ακούσας, φασίν, ο Πέτρος, ότι θανείται υπέρ Χριστού, είπεν, ότι και Ιωάννης τι; ου θανείται και αυτός; Ο δε Χριστός ουκ απηγόρευσε μεν τούτο (πας γαρ ο γεννηθείς, και θανείται), είπε δε το, “Εάν θέλω αυτόν μένειν·” τουτέστι, Ζην άχρι της του κόσμου συντελείας, και τότε μαρτυρήσαι περί εμού. Όθεν και φασι ζην αυτόν, υπό δε του Αντιχρίστου μέλλειν αναιρεθήναι, συν τω Ηλία κηρύττοντα τον Χριστόν. Ει δε και μνήμα αυτού δείκνυνται, τι τούτο; Ζων μεν γαρ εισήλθεν εν αυτώ, είτα μετέστη, ώσπερ και Ενώχ και Ηλίας. Ανατρέπει τοίνυν ο ευαγγελιστής την ψευδή δόξαν των οιομένων, ότι ουκ αποθνήσκει ο μαθητής ούτος, αλλ ἀθάνατος έσται. Ψευδές γαρ όντως, το αθάνατον είναι άνθρωπον. Καν γαρ Ενώχ και Ηλίας ουκ απέθανεν, αλλ ὅμως θνητοί. Ούτως ουν και ούτος, καν ουκ απέθανεν, αλλ ἀποθανεῖται. Το ουν, “Ουκ αποθνήσκει,” τουτέστιν, αθάνατος έσται, ψευδές». (Θεοφύλακτου Βουλγαρίας, Ρ.υ. 124, 316, Ερμηνεία εις τα τέσσαρα Ιερά Ευαγγέλια, Τόμος Β’, σελ. 417-418)
86. «Η μεν πρώτη αυτού παρουσία Ιωάννην τον βαπτιστήν είχε πρόδρομον, η δε δευτέρα αυτού, εν η μέλλει έρχεσθαι εν δόξη, Ενώχ και Ηλίαν και Ιωάννην τον θεολόγον αναδείξει».
(Αγίου Ιππολύτου, ΒΕΠΕΣ 6, 283)
87. «Και ίδε εισήλθεν εν τω λόγω αυτών πάντως ο Αντίχριστος. Βασιλεύς γαρ ων κακείνος, τούτο μόνον επιζητήσοι, ο θέλει και λέγει γίνεσθαι·..., και οπόσοι δυνάμει Θεού ανταγωνιζόμενοι στώσιν, είεν αν και ταις ημέραις εκείναις νικώντες τον Αντίχριστον εν θανάτω μετά Χριστού... Δια τούτο ολίγοι οι μέλλοντες στήναι. Δια τούτο Ηλίας και Ενώχ· ουκ οίδαμεν ει και ο Θεολόγος και ευαγγελιστής, αρωγοί της ανθρωπίνης ασθενείας, και πρωτοστάται, και αθλοφόροι της υπέρ ομολογίας Χριστού νίκης». (Αγίου Θεοδώρου Στουδίτου, Ρ.G. 99, 1033)
88. «Εισί τινες, έλεγε, των ώδε εστώτων, οι ου μη γεύσωνται θανάτου, έως αν ίδωσι τον Υιόν του ανθρώπου ερχόμενον εν τη βασιλεία αυτού. Ει μεν ουν, ως εφ ἑνός έφησεν, Έστι τις των ώδε εστώτων, ταυτό μηνύειν υπετοπήσαμεν, τω, Εάν αυτόν θέλω μένειν έως έρχομαι τι προς σε; περί Ιωάννου του Θεολόγου ειρημένω, ως θανάτου άγευστον διαμένειν, μέχρι της Χριστού παρουσίας· ούτω γαρ ήδη τινές εκείνο των λίαν σοφών εξελάβοντο». (Αγίου Ιωάννου Δαμασκηνού, Ρ.G. 96, 556-557)
89. «Μαρτυρεί δε τοις ειρημένοις Ενώχ και Ηλίας και ο της βροντής υιός Ιωάννης, έτι περιόντες εν τω σώματι· και γαρ τούτους ως απαρχήν του όλου φυράματος ημών ο Δημιουργός λαβών έδειξε πάσι ως ει μη ήμαρτεν ο Αδάμ, έτι αν περιήν μετά του σώματος. Πλην και ούτοι πολυχρόνιον βίον ανύοντες γεύσονταί ποτε θανάτου, καν εν ριπή οφθαλμού. Όρα δε την δι αὐτῶν πίστιν, ως εκ των τριών προάγεται γενεών, εκ μεν των προ νόμου ληφθέντος του Ενώχ, εκ δε των μετά νόμον του Ηλία, εκ δε των μετά την χάριν του επιστηθίου των μαθητών. Ουκούν και ο Αδάμ, ει την εντολήν εφύλαττε, τούτοις αν αδιστάκτως συμπεριήν. Ότι δε περίεστιν ο παρθένος Ιωάννης, όπερ εζήτησας, ώσπερ τον Ενώχ και τον Ηλίαν παράδοσις μαρτυρεί, ούτω και τούτον. Και το εν τοις Ευαγγελίοις δε ειρημένον εις τον αυτόν ημάς νουν έλκει. Είπε μεν γαρ ο Χριστός τον τρόπον του θανάτου, ον έμελλεν υπέρ αυτού αποθνήσκειν ο Πέτρος· ο δε Πέτρος τον οικείον θάνατον ακούσας ευθύς επερωτά περί του ευαγγελιστού Ιωάννου, δήλον κακείνου ουκ άλλο τι αλλ ἤ τον τρόπον του θανάτου αυτού μαθείν επιζητών, Ούτος δε τι; ου γαρ άλλο μεν ήκουε παρά του Σωτήρος περί αυτού, εις άλλο δε τι ανακόλουθον την ερώτησιν μετήγεν, ώσπερ παρορών και παρά φαύλον ποιούμενος την του διδασκάλου περί αυτού προφητείαν. Της δε του Πέτρου ερωτήσεως περί του θανάτου, ον έμελλεν αποθνήσκειν ο Ιωάννης, επερω-τώντος, και του Σωτήρος ειπόντος, Εάν αυτόν θέλω μένειν έως έρχομαι, τι προς σε; Πως ουχί την μέχρι της παρουσίας αυτού διαμονήν η αλήθεια προλέγει; διο και ο εν αγίοις Κύριλλος το Ακολούθει μοι περί του θανάτου του αγίου Πέτρου ειρήσθαι τω Σωτήρι εκδέχεται. Το δε, ότι Εξήλθεν ο λόγος ούτος εις τους μαθητάς, ότι ο μαθητής εκείνος ουκ αποθνήσκει και τα εξής ου μόνον ουδέν μάχεται, αλλά και συνάδει. Ου γαρ τις αυτόν αθάνατον είναί φησιν, αλλά διαμένειν μετά Ενώχ και Ηλία μέχρι της δευτέρας του Δεσπότου παρουσίας· ο και μαθητής αυτός βεβαιών φησιν, ότι ουκ είπε δε αυτώ ο Ιησούς ότι ουκ αποθνήσκει, αλλ, εάν αυτόν θέλω μένειν έως έρχομαι, τι προς σε; Και φανερόν ότι το μεν αθάνατον είναι ανέτρεψε, το δε μένειν έως της παρουσίας εβεβαίωσεν. Ει δε ο Παμφίλου Ευσέβιος, την εκκλησιαστικήν γράφων Ιστορίαν και τους χρόνους αυτού, καθ οὕς εβίωσεν, αριθμητούς έθετο, και ως μέχρι των Τραϊανού χρόνων διήρκεσεν, ουδέν μαχόμενον, καν δοκή, λέγει. Εκείνο γαρ έκαστος κατά νουν λαμβανέτω, ως οι του Ενώχ κατάδηλοι χρόνοι, και όσα έτη εν τω κόσμω εβίω, σαφώς· η θεία Γραφή παραδίδωσιν· αλλ οὐ δια τούτο την μετά σώματος αρνήσεταί τις του δικαίου μετάθεσιν. Ταύτη τη δόξη συνάδουσι και αι πράξεις του ηγαπημένου Ιωάννου και ο βίος, ας ουκ ολίγοι προφέρουσι. Κατατεθείς γαρ, φασί, κατά την αυτού εκείνου προτροπήν εν τινι τόπω, ζητηθείς αιφνίδιον ουχ ευρίσκετο, αλλά μόνον το αγίασμα βρύον εξ αυτού του τόπου εν ω προς βραχείαν ροπήν ετέθη· αφ οὗ πάντες, ως πηγήν αγιασμού, το άγιον εκείνο μύρον αρυόμεθα». (Μεγάλου Φωτίου, Ρ.G. 103, 985-988)
90. (Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου, Η Δευτέρα Παρουσία, σελ. 53)
91.«Και γαρ και ο Ηλίας ήξει τότε τους πιστούς ασφαλιζόμενος. Και τούτο ο Χριστός φησίν, “Ηλίας έρχεται, και αποκαταστήσει πάντα”. Δια τούτο είρηται περί Ιωάννου το, “εν δυνάμει και πνεύματι Ηλίου”. Ούτε γαρ σημεία ειργάσατο, καθάπερ Ηλίας, ούτε θαύματα· “Ιωάννης μεν” γαρ, φησί, “σημείον εποίησεν ουδέν· πάντα δε, όσα είπεν Ιωάννης περί τούτου, αληθή ην”. Πως ουν “εν δυνάμει και πνεύματι Ηλίου;” Τουτέστι, την αυτήν αναλήψεται διακονίαν. Καθάπερ ούτος πρόδρομος της προτέρας παρουσίας, ούτω κακείνος πρόδρομος της δευτέρας και ενδόξου αυτού παρουσίας, και εις τούτο φυλάττεται. Μη τοίνυν δείσωμεν...» (Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου, ΕΠΕ 23, 72)
92. (Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου, Η Δευτέρα Παρουσία, σελ. 53)
93. (Ο Άγιος Ανδρέας Καισαρείας (Ρ.G. 106, 340 ε)
94. (Μεγάλου Φωτίου, Ρ.G. 103, 988 Β)
95. (Ο Άγιος Ιππόλυτος (ΒΕΠΕΣ 6, 278)
96. (Ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, «Πατροκοσμάς», σελ. 39)
97. (Προφητεία Αγίου Νείλου. Πιστόν αντίγραφον από το Βιβλίον «Ευαγγελικός Κήπος», της Ιεράς Μονής Σταυροβουνίου Κύπρου)
98. (Δ. Παναγόπουλου, «Άγιοι και Σοφοί περί των μελλόντων να συμβώσι», Προφητεία Αββά Μωϋσέως, σελ. 6).
99. «Αλλά ζητούμεν της παρουσίας ημέτερον σημείον, εκκλησιαστικόν ζητούμεν οι εκκλησιαστικοί. ο δε Σωτήρ φησι· “και τότε σκανδαλισθήσονται πολλοί, και αλλήλους παραδώσουσι, και μισήσουσιν αλλήλους”. Εάν ακούσης, ότι επίσκοποι κατά επισκόπων, και κληρικοί κατά κληρικών, και λαοί κατά λαών μέχρις αιμάτων έρχονται, μη ταραχθής· προγέγραπται γαρ». (Αγίου Κυρίλλου Ιεροσολύμων, ΕΠΕ 2, 130)
100. (Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου, ΕΠΕ 11 Α’, 10)
101. «Πριν δε ταύτα γίνωσι, θ ἀποστείλῃ ο Κύριος Ηλίαν τον Θεσβίτην και τον Ενώχ, ως εύσπλαχνος, δια να παρακινήσωσιν εις την ευσέβειαν το γένος των ανθρώπων, και κηρύξωσι παρρησία την θεογνωσίαν εις πάντας τους ανθρώπους, δια να μη πιστεύσωσιν εις τον Τύραννον ένεκα φόβου, και θέλουσι κράζει και λέγει. Πλάνος είναι, ω άνθρωποι, ας μη πιστεύση κανείς εις αυτόν παντελώς, μηδέ να υπακούση εις τον θεομάχον». (Οσίου Εφραίμ του Σύρου, Τόμος Δ’, σελ. 125, Εκδόσεις Το Περιβόλι της Παναγίας, Θεσ/νίκη 1992)
102. «Αποσταλήσεται δε Ενώχ και Ηλίας ο Θεσβίτης και επιστρέψουσι καρδίας πατέρων επί τέκνα, τουτέστι την συναγωγήν επί τον Κύριον ημών Ιησούν Χριστόν και το των αποστόλων κήρυγμα, και υπ αυτού αναιρεθήσονται...». (Αγίου Ιωάννου Δαμασκηνού, Ρ.G. 94, 1217)
103. «Και γαρ και ο Ηλίας ήξει τότε τους πιστούς ασφαλιζόμενος. Και τούτο ο Χριστός φησίν, “Ηλίας έρχεται, και αποκαταστήσει πάντα” (Μαρκ. θ’, 12)... Καθάπερ ούτος πρόδρομος της προτέρας παρουσίας, ούτω κακείνος πρόδρομος της δευτέρας και ενδόξου αυτού παρουσίας, και εις τούτο φυλάττεται. Μη τοίνυν δείσωμεν...». (Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου, ΕΠΕ 23, 72)
104. (Αγίου Ιππολύτου, ΒΕΠΕΣ 6, 284)
105. (Αγίου Ιωάννου Ξιφιλίνου, Ρ.G. 120, 1248)
106. (Πρακτικά Ζ’ Οικ. Συνόδου Β’ Τόμος, σελ. 733)
107. «Τίνος ένεκεν ουκ εξέλυσεν αυτών την δύναμιν; ούτω γαρ αν επίστευσαν. Παραλελυμένον εθεράπευσε, και ουκ επίστευσαν, αλλά μυρία ειργάσατο, και εν αυτώ δε τω πάθει έρριψεν αυτούς υπτίους, και εσκότωσεν αυτών τας όψεις, και ουκ επίστευσαν, και πως αν επίστευσαν, ει την δύναμιν αυτών εξέλυσε; Ψυχής γαρ απεγνωκυίας χείρον ουδέν, καν σημεία ίδη, καν τέρατα, μένει την αυτήν αναισχυντίαν έχουσα· και γαρ ο Φαραώ, μυρίας δεχόμενος πληγάς, ότε εκολάζετο μόνο, εσωφρονίζετο, και μέχρι της εσχάτης ημέρας τοιούτος έμεινε, διώκων ους απέλυσε. Δια τούτο άνω και κάτω ο Παύλός φησι· “Μη σκληρυνθή τις εξ υμών απάτη της αμαρτίας”. Καθάπερ γαρ οι στύλοι του σώματος νεκρούνται λοιπόν, και ουδεμίαν αίσθησιν έχουσιν, ούτω και ψυχή, όταν πολλοίς κατασχεθή πάθεσι, νεκρούται προς την αρετήν. Καν ετιούν προσενέγκης, ου λαμβάνει του πράγματος αίσθησιν, αλλά καν κόλασιν, καν οτιούν απειλήσης, ανάλγητος μένει».
(Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου, ΕΠΕ 14, 18)
108. (Αγίου Επιφανίου, Ρ.G. 43, 32)
ΠΗΓΗ: http://agiosdimitrioskouvaras.blogspot.gr/2013/07/blog-post_4147.html
Το Ορθοδοξείν εστί αεί σχοινοβατείν
Αποστολικό Ανάγνωσμα Κυριακής. Γ' Ματθαίου
( Τίτου Γ' 8-15)
Των Αγίων Πατέρων της Δ' Οικουμενικής Συνόδου
Ανέκαθεν η Αγία μας Εκκλησία τιμούσε εορταστικώς και μέσα στο κυριακό Δείπνο τις Οικουμενικές Συνόδους, κηρύσσοντας τις δογματικές τους διδασκαλίες, αλλά και εφαρμόζοντας στην πράξη του Ιερούς Κανόνες, οι οποίοι διασφαλίζουν την τάξη αλλά και την απρόσκοπτη πορεία της «νοητής νηός», δηλ. της στρατευομένης μας Εκκλησίας.
Στο πλαίσιο αυτό του εορτασμού και της τιμής, επιβάλλεται έστω και συνοπτικώ τω τρόπω, να γνωρίζουμε την ιστορία της κάθε συνόδου και ποια ακριβώς διδασκαλία ερμήνευσε και αποκρυστάλλωσε για τη ζωή των πιστών. Διδασκαλία η οποία εννοείται πως ανέκαθεν υπήρχε και βιωνόταν από τους αγίους, οι οποίοι και αποτελούν τους φωτεινούς οδοδείκτες για την πορεία προς την Βασιλεία των ουρανών.
Σε αυτή λοιπόν τη βάση, την Κυριακή τιμούμε τους Αγίους Πατέρες της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου.
Ας δούμε λοιπόν κάποια βασικά στοιχεία για την μεγάλη αυτή Οικουμενική Σύνοδο.
Συγκλήθηκε το έτος 451 μ.Χ. στην Χαλκηδόνα, απέναντι από την Κωνσταντινούπολη.
Οπωσδήποτε υπήρξε μέγας σταθμός για την Ορθόδοξη Εκκλησία μας και μάλιστα για το κεντρικό θέμα της Χριστολογίας.
Η μεγάλη αυτή Σύνοδος των 630 θεοφόρων Πατέρων μας, αντιμετώπισε ένα από τα πλεόν δύσκολα θεολογικά θέματα, το οποίο για αρκετό καιρό εταλάνιζε την Εκκλησία αλλά και αυτήν την Αυτοκρατορία.
Το όλον θέμα αφορούσε τις 2 φύσεις του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.
Θέμα όντως πολύπλευρο, που θα χρειαζόταν όχι σελίδες, αλλά τόμοι ολόκληροι για να το εξαντλήσουμε απ' όλες του τις πλευρές.
Τελικώς η Σύνοδος κατεδίκασε τις δύο φοβερές και αντιμαχόμενες αιρέσεις. Την αίρεση δηλ. του Νεστοριανισμού και την θανατηφόρο κακοδοξία του Μονοφυσιτισμού.
Στο Αποστολικό τώρα ανάγνωσμα που θα ακούσουμε την Κυριακή στην λατρεία μας, προς τιμήν ων Αγίων Πατέρων, ο Απόστολος Παύλος, μεταξύ των άλλων θεοπνεύστων διδασκαλιών του, τονίζει και μια φράση που φαίνεται να μη τις έχει δοθεί η δέουσα προσοχή που θα έπρεπε, με αποτελέσματα ολέθρια, όπως θα δούμε, κάποιες φορές.
Πρόκειται για την συμβουλή που απευθύνει στον πιστό του μαθητή, τον Τίτο, ο οποίος είναι ο ποιμένας της Κρήτης. Λέγει λοιπόν: «αιρετικόν άνθρωπον, μετά μίαν και δευτέραν νουθεσίαν παραιτού»(Τίτου Γ΄10).
Πρόκειται για μια συμβουλή με βαθύτατο περιεχόμενο στην οποία επιβάλλεται να εστιάσουμε και την προσοχή μας.
Οι αιρετικοί, ήσαν ανέκαθεν επικίνδυνοι. Γι' αυτό και ο Απόστολος, ώριμος πλέον στην ηλικία και έχοντας τόσες και τόσες εμπειρίες επάνω στα θέματα αυτά, αλλά και όντως θεόπνευστος, συνιστά στον Τίτο να είναι πολύ προσεκτικός απέναντι όσων αντιστρατεύονται την ορθή διδασκαλία. Όσων δηλαδή είναι αιρετικοί. Και αυτό, διότι και τότε οι άνθρωποι αυτοί δημιουργούσαν σκάνδαλα και διαιρέσεις στην Εκκλησία, αλλά και λόγω του ότι νόθευαν με δικές τους επινοήσεις και με αποκυήματα της φαντασία τους, την ορθή Αποστολική πίστη.
Γι' αυτό και ο Απόστολος καταγράφει και επισημαίνει. Τον αιρετικό, συμβούλευσέ τον και νουθέτησέ τον μία και δύο φορές, ώστε να εννοήσει την πλάνη του. Εάν σε ακούσει, και αρνηθεί τις κακοδοξίες του και επιστρέψει στους κόλπους της Εκκλησίας, έχει καλώς. Εάν αντιθέτως δεν σε ακούσει και επιμένει σ' αυτή την πλάνη του, τότε πρέπει να τον αποφύγεις και να τον αποκόψεις, ώστε με τον τρόπο αυτό να προφυλάξεις τους άλλους πιστούς.
Αυτή είναι η θεόπνευστη συμβουλή του Αποστόλου των εθνών, που ίσως σε ορισμένους φαίνεται υπερβολική και ίσως αποδεικνύει ακραία συμπεριφορά, λες και αυτοί που το υποστηρίζουν αυτό διαθέτουν περισσότερο φωτισμό και θερμότερη αγάπη από τον μεγάλο Απόστολο. Από τον άνθρωπο αυτόν που έλεγε ότι προτιμά ο ίδιος να γίνει ανάθεμα για να σωθούν οι συμπατριώτες του.
Εάν όμως θελήσουμε να εμβαθύνουμε στην ουσία της προτροπής, θα δούμε ότι πράγματι, οι αιρετικοί, κατα κανόνα, δεν μετανοούν. Και δεν μετανοούν διότι συσκοτίζεται ο νους τους από τον εωσφορικό εγωισμό, ο οποίος και λειτουργεί διασπαστικά για την όλη προσωπικότητα.
Αποτέλεσμα δε όλης αυτής της εσωτερικής διαρροής και διασπάσεως είναι, το να μη μπορούν να δουν και να αντιληφθούν, κατ' αρχάς την πλάνη τους, και στην συνέχεια να ζητήσουν την θεραπεία από την Εκκλησία, όπου στην περίπτωση αυτή λειτουργεί ως πνευματικό «κέντρο υγείας» και κατόπιν ως ασφαλές θεραπευτήριο, αποκαθιστώντας τελείως την πνευματική υγεία στην όλη ύπαρξη του ανθρώπου.
Για να φανεί καθαρά ότι έτσι έχουν τα πράγματα, δηλ. ότι ο εγωϊσμός δεν αφήνει περιθώρια επιστροφής και θεραπείας, η αποστολική γραφίδα φανερώνει ότι ο αιρετικός «εξέστραπται και αμαρτάνει ων αυτοκατάκριτος». Έχει διαστραφεί δηλ. και αμαρτάνει και κατακρίνεται από την ίδια του τη συνείδηση.
Στηριζόμενοι τώρα οι Πατέρες και οι ποιμένες στην Αποστολική εντολή και στην πολύτιμη εμπειρία της Εκκλησίας, η οποία προϊόντος του χρόνου αυξάνει και επιβεβαιώνει την θεόπνευστη αυτή προτροπή, ανέκαθεν, διά του τρόπου αυτού αντιμετώπιζαν τους εκάστοτε αιρετικούς, που δυστυχώς δεν έλειψαν, ούτε και θα λείψουν ποτέ.
Αυτή ακριβώς η ποιμαντική τακτική, βλέπουμε να πραγματοποιείται και από τους Πατέρες των Οικουμενικών συνόδων, όσον αφορά την αντιμετώπιση των κακοδόξων αιρετικών, που λόγω του εωσφορικού τους εγωισμού, ετάρασσαν και διασπούσαν το Σώμα του Χριστού, την Εκκλησία.
Στηλίτευαν τους αιρετικούς για την πλάνη τους, και αν δεν παραδέχονταν την ορθή διδασκαλία, τους απέκοπταν. Ερμήνευαν αυθεντικά την διδασκαλία του Χριστού, θέσπιζαν τα αποκαλυφθέντα εξ΄αρχής δόγματα πίστεως, ρύθμιζαν πρακτικά προβλήματα και ανάγκες και έτσι αποδεικνύονταν ως «οι ακαθαίρετοι πύργοι» της ορθοδοξίας!
Το ερώτημα όμως τώρα που προκύπτει είναι: «Καλά με τους αιρετικούς που επιτέλους με την επιμονή τους οι ίδιοι κατ' αρχάς αποκόπτουν τους εαυτούς τους από την Εκκλησία και καταντούν έρμαια των δαιμονικών αιρέσεων. Τι γίνεται όμως αν κάποιοι ποιμένες με την όλη τους τακτική και τις υπογραφές σε κείμενα κοινών δηλώσεων, αντιστρατεύονται τις αποφάσεις των αγίων Οικουμενικών Συνόδων; Ιδού το ερώτημα που απασχολεί κλήρο και λαό, τουλάχιστον αυτούς που γνωρίζουν και δεν βρίσκονται τυπικώς και από συνήθεια στην Εκκλησία.
Τι γίνεται πράγματι όταν οι καταδικασμένοι από την Δ' και όχι μόνον Οικουμενική Σύνοδο, αιρετικοί Μονοφυσίτες και κατόπιν οι καταδικασθέντες από την ΣΤ' Οικουμενική Σύνοδο, Μονοθελήτες και Μονοενεργήτες, δίχως ν΄απαρνηθούν τις πλάνες τους και συνεχίζοντας να θεωρούν οι ίδιοι ως «αγίους» τους κακοδόξους που καταδίκασαν επισήμως οι Άγιοι Πατέρες, τι γίνεται λοιπόν όταν άνευ μετανοίας και επιστροφής στην Ορθόδοξη Εκκλησία, ορισμένοι Ορθόδοξοι Ποιμένες, θεωρούν αυτούς τους κακοδόξους και αιρετικούς ως Ορθοδόξους;
Τι γίνεται όταν αποχαρακτηρίζονται και ονομάζονται πλέον ως «Ανατολικοί Ορθόδοξοι» ή και γενικώς «Ορθόδοξοι»; Μήπως οσονούπω οι κύριοι αυτοί, δηλ. τα «τσιράκια» του Οικουμενισμού και τα παπαγαλάκια του Π.Σ.Ε. (Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών), θα χαρακτηρίσουν και τους Παπικούς ως «Δυτικούς Ορθοδόξους»; Τελικώς, η ένταξη στην Εκκλησία είναι θέμα γεωγραφικών προσδιορισμών; Ή το θέατρο του παραλόγου ανεβάζει ολοένα και περισσότερο νεόκοπες παραστάσεις; Διότι όλα αυτά όχι μόνο θεολογία δεν είναι, αλλά αποδεικνύουν ασχετοσύνη Εκκλησιαστικής Ιστορίας και Συμβολικής, παρά τους βαρύγδουπους τίτλους αυτών που συμμετέχουν στον θίασο.
Βεβαίως, θα ισχυριστεί κανείς τώρα ότι στον αστερισμό της «μεταπατερικής θεολογίας» και στο νεφέλωμα της «ορθοδόξως, παρακαλώ, σεξουαλικής απελευθερώσεως», μπορεί ο καθένας να λέει και να γράφει «παν ό,τι» του κατεβαίνει στον νού (αν βεβαίως υπάρχει), δίχως να δίνει ποθενά ουδεμία αναφορά.
Άλλωστε, υπάρχει και «η ελευθερία του ήθους» (άλλο εάν δεν γνωρίζουμε ποιο είναι το «ήθος της ελευθερίας»), και επίσης υφίσταται η «πλατιά αγκαλιά» της διοικούσης εκκλησίας, η οποία έχει χώρο για τον κάθε ελεύθερο «θεολόγο» και «δογματολόγο», δοθέντος ότι οι εποχές άλλαξαν και αυτό θα πρέπει να το κατανοήσουν καλώς και κάποιοι «αυστηροί πατέρες». Τόσο οι υπάρχοντες, όσο βεβαίως – βεβαίως και οι μεταστάντες στην θριαμβεύουσα, που μας άφησαν την αρνητική κληρονομία των θείων και ιερών Κανόνων.
Καιρός όμως να σοβαρευτούμε αγαπητοί, διότι παρακολουθώντας την λογική του θεολογικού παραλόγου, κινδυνεύουμε να χάσουμε τα μυαλά μας και φυσικά τον φόβο του Θεού. Ας σοβαρευτούμε λοιπόν και ας δούμε τις χαίνουσες και πυορροούσες πληγές στο σώμα της στρατευομένης μας Εκκλησίας.
Και για να μην ισχυριστεί κανείς ότι συκοφαντούμε, δεν έχει παρά να ρίξει μια ματιά στα κατάπτυστα κείμενα και στις αιρετικές ου μην αλλά και προδοτικές συμφωνίες που υπεγράφησαν το 1993 στο Μπάλαμεντ από Ορθοδόξους και αιρετικούς μονοφυσίτες κ.τ.λ.
Φυσικά, η μικρή έκταση των γραφομένων, δεν επιτρέπει περαιτέρω ανάλυση της νεόκοπης αυτής συμφωνίας.
Θα φρίξει όμως ο μελετητής όταν διαπιστώσει τους κοινούς λεγομένους όρους, αλλά και συγκλονιστεί αρνητικώς, και δεν θα πιστεύει στα μάτια του όταν στο τέλος του κειμένου θα δει το ποιοι είναι αυτοί που έθεσαν τις υπογραφές τους, προς καταισχύνη αιώνια, κάτω από το κείμενο αυτό, που το ολιγώτερο, θα μείνει στην ιστορία ως κείμενο επιπολαιότητας και Εκκλησιολογικής ασχετοσύνης.
Τι γίνεται λοιπόν σε αυτή ή και σε παρόμοιες περιπτώσεις όπου διαπιστώνεται να υπερισχύει η πολιτική, η πλάνη, η κακοδοξία αλλά και ο ύπουλος πόλεμος των σκοτεινών δυνάμεων, έναντι της Εκκλησίας του Χριστού;
Στις περιπτώσεις αυτές αδελφοί μου, εφαρμόζουμε την ευλογημένη τακτική των αγίων μας.
Πρώτα απ' όλα, δεν επιτρέπουμε η σύγχυση και η πικρία να θολώσουν τον ηγεμόνα νου. Και τούτο, διότι εάν συμβεί αυτό, τότε μπορεί κανείς να καταντήσει ακόμα και σε σχίσμα - που ήδη υφίστανται πολλά - ή αλλοίμονο να νομίσει ότι αυτός και μόνο κρατά στις πλάτες του την Ορθοδοξία, με αποτέλεσμα να ηγηθεί στην συνέχεια ο ίδιος και νέου σχίσματος. Σε κατάσταση δηλ. φρικτή, για την οποία ο ιερός Χρυσόστομος διακηρύσσει ότι : «το σχίσμα ούτε ο αίμα του μαρτυρίου δύναται να το ξεπλύνει»!
Ο συνετός λοιπόν και αγωνιστής Χριστιανός, έχοντας εμπειρία από την πορεία και Ιστορία της Εκκλησίας μας, δεν θα πέσει από την Κιβωτό της Σωτηρίας στα «άγρια κύματα θαλάσσης»(Ιούδα 13), διότι θα καταποντιστεί στον πυθμένα του Άδου.
Δεν θα τα χάσει λοιπόν. Θα παραμείνει αγωνιζόμενος, θα αυξηθεί το ευλογημένο μέτωπο αντιστάσεως και διαφωτίσεως και φυσικά έχοντας υπ' όψην και άλλες περιπτώσεις συνόδων που δεν ορθοτόμησαν, ειρηνικώς πλέον θα απορρίψει με όλο το Σώμα της Εκκλησίας τις λανθασμένες – πλανεμένες προδοτικές αποφάσεις και δηλώσεις, αφού σε τελευταία ανάλυση, ό,τι δεν εδράζεται στην Αποστολική Παράδοση και στην Πατερική ερμηνεία, δεν έχει κανένα δεσμευτικό χαρακτήρα για τον Ορθόδοξο κλήρο, Μοναχισμό και τον λαό.
Αγαπητοί μου. Οι αποφάσεις και η τακτική των Αγίων Οικουμενικών Συνόδων και συγκεκριμένα της Δ' εν Χαλκηδόνι Οικουμενικής, εκτός των Όρων αληθείας δηλ. των δογμάτων που έχουν απόλυτο και δεσμευτικό χαρακτήρα, μας σηματοδοτούν και τον φωτεινό δρόμο της διακρίσεως. Την οδόν του «σχοινοβατείν». Κάτι δηλ. το οποίο εκτός από τον ζήλο και τις όποιες γνώσεις, απαιτεί και την ταπείνωση η οποία είναι η βάση της όλης Ορθοδόξου πνευματικότητας.(Εννοείται ότι απαραιτήτως πρέπει να υφίσταται και η ψυχική ισορροπία...). Διαφορετικά, κινδυνεύει κανείς να καταντήσει σ' αυτά ακριβώς που νομίζει ότι με την τακτική του καταδικάζει. Στην αίρεση εξ' αριστερών και στον μεγάλο πειρασμό του σχίσματος εκ δεξιών. Αποτέλεσμα δε όλων αυτών των άκρων, η αποκοπή από την Ορθοδοξία μας.
Είθε, πάντοτε να μας φυλάττει ο Κύριος.
Αμήν
Αρχ. Ιωήλ Κωνστάνταρος
ΠΗΓΗ: http://anavaseis.blogspot.gr/2013/07/blog-post_2167.html#more
Ο Γέροντας Παΐσιος τελικά προσβλήθηκε από καρκίνο, και νοσηλεύθηκε σε νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης! Στο νοσοκομείο φρόντισαν το Γέροντα όσο μπορούσαν καλύτερα. Ο καρκίνος, όμως, προχώρησε τόσο, πού το τέλος ήταν πολύ ορατό. Η αναχώρησή του για τους ουρανούς ήταν ζήτημα χρόνου. Γι΄αύτη την αναχώρηση, για την οποία προετοιμαζόταν σε όλη του τη ζωή, ήθελε να αφιερώσει και τον υπόλοιπο χρόνο της ζωής του στο μοναστήρι του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου Σουρωτής. Ο μακαριστός Χριστόφορος Οικονόμου ήταν κοντά του και σε γράμμα του περιγράφει την αναχώρηση του Γέροντα από το Νοσοκομείο:
«Σήμερα έφυγε και ο π. Παΐσιος από το νοσοκομείο. Είχε πολύ κόσμο και μας είπαν ότι θα έβγαινε στο σαλόνι για να ευλογήσει. Τελικά, εκείνη την ώρα έφευγε από το νοσοκομείο. Ο κόσμος, οι γυναίκες, νοσοκόμες, γιατροί, άρρωστοι, συνωστίζονταν όλοι γύρω του. Ψήλωσε το χέρι του και από την πόρτα χαιρέτησε τους άρρωστους στους διπλανούς θαλάμους. Ένας άρρωστος στο διάδρομο πού είχε ορρούς στο χέρι πήγε να του φιλήσει το χέρι, αλλά ο π. Παΐσιος φίλησε το χέρι του ασθενούς. Μπροστά από το ανσανσέρ ψήλωσε το χέρι του και μας ευλόγησε όλους. Μπήκε στο ανσανσέρ να κατέβει κάτω στο δρόμο. Όλοι τρέξαμε από τις σκάλες να τον δούμε για τελευταία φορά. Χαιρετούσε τον κόσμο. Βγήκε έξω από το νοσοκομείο. Ο κόσμος τον περιτριγύρισε γύρω από το αυτοκίνητο, ενώ λεπτές νιφάδες χιονιού έπεφταν. Η νοσοκόμα φώναζε να τον αφήσει ο κόσμος να μπει μέσα στο αυτοκίνητο, γιατί έκανε πολλή ψύχρα και ο άνθρωπος δεν μπορούσε. Μπήκε, τελικά, στο αυτοκίνητο, αφού έκανε το σταυρό του. Όλοι προσπαθούσαν να τον αγγίξουν· έπιαναν το χέρι του, άγγιζαν το τζάμι τοΰ αυτοκινήτου. Ξεκίνησε τελικά το αυτοκίνητο, αλλά προχωρούσε πολύ σιγά, λόγω της μεγάλης κυκλοφορίας. Γιατρίνες, νοσοκόμες, νοσοκόμοι, γιατροί, κατέβηκαν κάτω και όπως ήταν μέσα στο αυτοκίνητο άγγιζαν το τζάμι του αυτοκινήτου πού προχωρούσε αργά-αργά για να τον χαιρετήσουν. Το αυτοκίνητο πέρασε από το δρόμο πού βρίσκεται μπροστά από το σπίτι μου».
Και συνεχίζει ο Χριστόφορος:
«Τί ήταν το πέρασμα αυτού του ανθρώπου! Ο κόσμος τον ακολουθούσε σαν να ήταν ο Μεσσίας. Σκηνή σαν την Βαϊφόρο, μόνο πού αντί για γαϊίδουράκι τώρα ήταν ένα αυτοκινητάκι! Όλος ο κόσμος, οι περισσότερες γυναίκες, ήσαν συγκινημένοι, άλλες δάκρυζαν. Αλλά και ο ίδιος ήταν συγκινημένος με την αγάπη πού του έδειχνε ο κόσμος. Σαν να έλεγε πώς θα την ξεπληρώσει με πολλή προσευχή για τους συνανθρώπους του». Και επιλέγει ο Χριστόφορος:
«Αλλά μήπως είναι λίγα πού χρωστούμε η γενιά μας, στις ευχές και προσευχές αυτού του ανθρώπου. Ένας άγιος ανάμεσά μας. Η ενσάρκωση της εκπλήρωσης των Ευαγγελικών λόγων».
Ο Γέροντας Παΐσιος άφησε την τελευταία του πνοή στις 12 Ιουλίου 1994.
ΠΗΓΗ: Από το τέλος του Γέροντα Παΐσιου Αγιορείτη, Περιοδικό «Παρά την Λίμνην», Μηνιαία έκδοση Εκκλησίας Αγίου Δημητρίου Παραλιμνίου, περίοδος β΄, έτος ιη΄, αρ. 7, Ιούλιος 2008, http://agiosdimitrioskouvaras.blogspot.gr/2013/07/h-o.html#more
Το νόημα και η σωτηριολογική σημασία της δικαιώσεως διά πίστεως αποτελεί το κεντρικό θέμα της προς Ρωμαίους επιστολής. Απασχόλησε ανά τους αιώνες τους μελετητές του Απ. Παύλου και είναι ένα από τα πιο επίμαχα θεολογικά θέματα της δεύτερης χιλιετίας κυρίως στη Δύση, ειδικά μετά τη Μεταρρύθμιση. Στη διδασκαλία του Προτεσταντισμού, το θέμα αυτό θεωρείται «η κεφαλή και ο ακρογωνιαίος λίθος» της. Αντίθετα, στην Ορθοδοξία ελάχιστοι ασχολήθηκαν με το θέμα αυτό. Αξιοσημείωτο είναι ότι καμία Οικουμενική Σύνοδος δεν πραγματεύτηκε το θέμα. Γεννάται λοιπόν το ερώτημα αν οι Άγιοι Πατέρες ερεύνησαν το θέμα αυτό και αν ναι, σε τι συμπεράσματα κατέληξαν. Ακόμη πώς αξιολογούνται αυτά τα συμπεράσματα υπό το πρίσμα των συγχρόνων μελετών.
Αληθεύει άραγε ο ισχυρισμός ότι από τον Ωριγένη και μετά όλοι οι Έλληνες Πατέρες απέτυχαν λόγω του ελληνικού τρόπου σκέψεως να φτάσουν στην κατανόηση της Παύλειας περί δικαιώσεως διδασκαλίας, επειδή ενέταξαν τη δικαιοσύνη στην φιλοσοφική αρετολογία και την περιόρισαν μέσα στο πλαίσιο της κατανεμητικής δικαιοσύνης (iustitia distributiva); Αληθεύει άραγε ότι το πρώτο βήμα προς τη σωστή κατανόηση το έκανε ο Αμβροσιαστής στη Δύση; Αληθεύει επίσης ότι κατόπιν ο Αυγουστίνος εντόπισε τη σημασία της Παύλειας περί δικαιώσεως διδασκαλίας ως χάρη από τον Θεό, η οποία χαρίζει την κατάσταση της δικαιοσύνης στον αμαρτωλό και τον καθιστά δίκαιο; Και αυτό μέχρις ότου ο Λούθηρος έκανε τη θεολογική και αποφασιστική καινοτομία με βάση την αυγουστίνεια ερμηνεία, αντιλαμβανόμενος την έκφραση «δικαιοσύνη Θεού» ως δώρο της δικαιώσεως των ασεβών, άνευ έργων και μόνο μέσω της πίστεως. Παράλληλα, αναρωτιέται κανείς αν είναι δικαιολογημένη η απουσία αναφοράς από τους μελετητές του θέματος για τη θέση του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου σχετικά με τη δικαίωση διά πίστεως;
Η παρούσα μελέτη έχει ως αντικείμενο την έκφραση «δικαιοσύνη Θεού». Ο στόχος μας είναι να δείξουμε την προσφορά του μεγάλου πατέρα της Εκκλησίας στη διαφώτιση των πτυχών της Παύλειας αυτής διδασκαλίας. Γι’ αυτό το σκοπό, θα ανιχνεύσουμε στα έργα του ιερού Χρυσοστόμου τις εξηγήσεις των σημαντικότερων χωρίων που διευκρινίζουν τον τρόπο κατανοήσεως της περί «δικαιοσύνης Θεού» διδασκαλίας, ειδικότερα στις επιστολές Προς Ρωμαίους, Προς Γαλάτας και Προς Φιλιππησίους. Η πραγμάτευση του θέματος θα απαιτήσει μία συγκριτική έρευνα, που λαμβάνει υπόψη και διάφορες αντιπροσωπευτικές σύγχρονες μελέτες επί του ιδίου θέματος.
PAVLOS_APOSTLE
Εισαγωγή
Στην προς Ρωμαίους επιστολή συναντάμε συχνά την έκφραση «δικαιοσύνη Θεού». Στις υπόλοιπες επιστολές του Απ. Παύλου τη συναντάμε μόνο στα χωρία Β’ Κορ 5:21 και Α’ Κορ. 1:30 (επίσης στο στίχ. Β’ Κορ. 9:9 που αναφέρει τον Ψαλ. 111:9) και πολύ σπάνια στα υπόλοιπα βιβλία της Καινής Διαθήκης.
Η έκφραση «δικαιοσύνη Θεού» κατέχει κεντρική θέση στον ειρμό της σκέψεως του Παύλου στην προς Ρωμαίους επιστολή, χαρακτηριστικό που καθιστά ζωτικής σημασίας την ορθή ερμηνεία της. Ότι δίνεται έμφαση στη γενική «Θεού» είναι σαφές παντού, αλλά μένει αδιευκρίνιστο αν η δικαιοσύνη εννοείται ως ιδιότητα του Θεού (γενική υποκειμενική) ή η γενική υποδηλώνει τη δικαιοσύνη των χριστιανών σε σχέση με τον Θεό στις δύο ακόλουθες περιπτώσεις: α) αν έχει την πηγή της στον Θεό (γενική του δημιουργού) και β) αν ισχύει έναντι του Θεού (γενική αντικειμενική, ή «relationis»).
Ο ιερ. Χρυσόστομος εντοπίζει, όπως κάνουν και οι σύγχρονοι ερμηνευτές, δύο χρήσεις της εκφράσεως στον Απ. Παύλο: η μεν πρώτη δηλώνει μία ιδιότητα του Θεού, η δε άλλη αφορά μία χάρη και ένα δώρο που προέρχεται από τον Θεό. Έτσι, ερμηνεύει πολύ ορθά την έκφραση διαφορετικά στα χωρία 1:17,3:21.22.25,10:3 και διαφορετικά στους στίχ. 3:5 και 3:26.
Η «δικαιοσύνη Θεού» ως ιδιότητα του Θεού
Στους στίχους Ρωμ. 3:5 και 3:26 γίνεται λόγος για μία ιδιότητα του Θεού. Με την έννοια ότι τα δύο ουσιαστικά «Θεού δικαιοσύνην» δηλώνουν στο χωρίο Ρωμ. 3:5, κατά τον ιερ. Χρυσόστομο, το δικανικό γεγονός ότι ο Θεός είναι αυτός που δικαιώνεται για τις αποφάσεις Του και νικά στην κρίση (βλ. στίχ. 3:4). Σχολιάζοντας τον στίχ. Ρωμ. 3:4 ο ιερός Χρυσόστομος επισημαίνει χαρακτηριστικά: «Τί εστί, δικαιούται; Ει κρίσις γένοιτο και εξέτασις των επηρμένων τοις Ιουδαίοις παρ’ αυτού, και των παρ’ αυτών εις αυτόν γεγενημένων, τα νικητήρια έσται παρά τω Θεώ, και τα δικαιώματα αυτού πάντα». Ο Απ. Παύλος εννοεί ότι ο Θεός πάντα ήταν πιστός στις επαγγελίες Του και σε όλα όσα υποσχέθηκε, όμως οι Εβραίοι Τον περιφρόνησαν με τις ανομίες που έκαναν. «Αυτός μεν γαρ τα παρ’ εαυτού πάντα εποίησεν, εκείνοι δε ουδέ ούτως εγένοντο βελτίους», διατυπώνει ο ιερ. Χρυσόστομος εξηγώντας πως η πιστότητα του Θεού στις επαγγελίες Του επιβεβαιώνει τη δικαιοσύνη Του, ότι δηλαδή είναι δίκαιος. Τον στίχο 3:5, όπου απαντάται η έκφραση «Θεού δικαιοσύνην» ως ιδιότητα του Θεού, τον σχολιάζει ορθώς ο ιερός Χρυσόστομος ως εξής: «Ουκούν επειδή, ότι εβρίσαμεν, φησίν, ημείς και ηδικήσαμεν, διά τούτο ο Θεός ενίκησε και η δικαιοσύνη αυτού λαμπρά εφάνη…».
Η «δικαιοσύνη Θεού» ως δώρο της θείας χάριτος
Ωστόσο, στα χωρία 1:17,3:21.22.25, η έκφραση «δικαιοσύνη Θεού» εξηγείται διαφορετικά από τον ιερό Χρυσόστομο. Σχολιάζοντας τον στίχ. Ρωμ 1:17, που περιέχει την πρώτη αναφορά της προς Ρωμαίους στο θέμα της δικαιοσύνης Θεού, η οποία αποκαλύπτεται στο Ευαγγέλιο, ο ιερός Χρυσόστομος διατυπώνει, με ωραία και ποιητικά λόγια, μία διαυγή γνώμη περί της σημασίας της εκφράσεως, επισημαίνοντας χαρακτηριστικά: «Και δικαιοσύνη, και δικαιοσύνη ου σην, αλλά Θεού, και το δαψιλές αυτοίς και το εύκολον αινιττόμενος. Ου γαρ εξ ιδρώτων και πόνων αυτήν κατορθοίς, αλλ’ από της άνωθεν δωρεάς λαμβάνεις, εν μόνον εισφέρων οίκοθεν, το πιστεύσαι». Επίσης με παρόμοιο τρόπο εξηγεί την έκφραση «δικαιοσύνη Θεού» του στίχ. Ρωμ 3:25: «ου γαρ άνθρωπος έστιν ο εργαζόμενος ταύτα, ίνα ατονήση, αλλ’ ο Θεός ο πάντα δυνάμενος· Θεού γαρ εστίν η δικαιοσύνη, φησί». Αξίζει επιπλέον να σημειωθεί μία σαφής αναφορά του Αγίου Χρυσοστόμου, κατά την ερμηνεία της Προς Φιλιππησίους Επιστολής, στο Θείο δώρο της δικαιοσύνης: «Ποία δε έστιν αύτη [η δικαιοσύνη]; Η από πίστεως του Θεού• τουτέστι, και αύτη παρά Θεού δέδοται· Θεού έστιν αύτη η δικαιοσύνη· δώρόν έστιν αύτη ολόκληρον. Τα δε του Θεού δώρα πολλώ τω μέτρω υπερβαίνει την ευτέλειαν των κατορθωμάτων των διά της ημετέρας σπουδής γινομένων». Διαπιστώνουμε από αυτούς τους προσδιορισμούς το πως εξαίρεται ο χαρακτήρας της δικαιοσύνης αμιγώς ως δώρο Θεού. Αυτή τη δέχεται ο άνθρωπος από τον Θεό και στην οποία αποκλείεται κάθε έργο του μωσαϊκού νόμου. Το μόνο όμως που ο άνθρωπος οφείλει να εισφέρει ο ίδιος είναι η πίστη.
Χαρακτηριστική είναι η φράση, με την οποία υπογραμμίζει ο ιερός πατήρ την εισφορά του ανθρώπου: «…εν μόνον εισφέρων οίκοθεν, το πιστεύσαι». Με τη διαπίστωση του αυτή, ο θεόπνευστος πατήρ αποδεικνύεται πλέον πρωτοπόρος όχι μόνο στην ερμηνεία της έννοιας της «δικαιοσύνης Θεού» στον Απ. Παύλο, αλλά επίσης στην υπογράμμιση του μεταγενεστέρου συνθήματος «sola fide». Ως άριστη έκφραση πίστεως ο ιερός πατήρ θεωρεί τη βάπτιση στο θάνατο του Χριστού, της οποίας τη σημασία αναπτύσσει, ερμηνεύοντας τους στίχ. Φιλ. 3:9-11, από την άποψη της συμμετοχής του πιστού στο θάνατο του Χριστού. Αυτή η πραγματικότητα, όμως, που έπεται της βαπτίσεως, οφείλει να φυλαχθεί και να συνεχιστεί πάντοτε, όσο ο άνθρωπος γίνεται «κοινωνός» του θανάτου του Χριστού. Διότι ο βαπτιζόμενος «εξεικονίζει» το θάνατο του Χριστού βιώνοντας έναν παρόμοιο θάνατο («τω ομοιώματι του θανάτου αυτού», Ρωμ 6:5), δηλαδή όχι το φυσικό θάνατο, αλλά το θάνατο ως προς την αμαρτία («εκείνος μεν απέθανε σώματι, ημείς δε αμαρτία»). Στη συνάφεια της ανάπτυξης αυτής ο Χρυσόστομος αναφέρει το στίχ. Β’ Κορ 4:10 και κάνει ένα μικρό σχόλιο που έχει μεγάλη σημασία για τη σχέση πίστεως και εν Χριστώ βίου: «Την νέκρωσιν του Κυρίου Ιησού εν τω σώματι περιφέροντες. Και τούτο δε από πίστεως πολλής γίνεται».
Επιπρόσθετα, ερμηνεύοντας το στίχο Ρωμ 3:21 ο Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος θεωρεί παρομοίως τη δικαιοσύνη «χωρίς νόμου» ως δώρο Θεού και συγκεκριμένα θεωρεί ότι από πάντα είναι η αρχή της δικαίωσης του ανθρώπου από τον Θεό. Παρατηρεί ότι το ρήμα «πεφανέρωται» δείχνει αρχικά αφαίρεση της κατηγορίας της καινοτομίας, γιατί εκείνο που έχει φανερωθεί, υπήρξε ήδη, ενώ ήταν κρυμμένο. Ο ιερός Πατήρ υποσημειώνει τα εξής: «Διά τούτο ουχ απλώς είπε, Δικαιοσύνη, αλλά, Δικαιοσύνη Θεού, από της άξιας του προσώπου και μείζονα δείξας την δωρεάν και δυνατήν την υπόσχεσιν πάντα γαρ αυτώ δυνατά. Και ουκ είπεν, εδόθη, αλλά, Πεφανέρωται, το της καινοτομίας υποτεμνόμενος έγκλημα· το γαρ πεφανερωμένον, ως παλαιόν και κρυπτόμενον φανερούται. Και ου τούτο μόνον, αλλά και τα εξής δείκνυσιν ου πρόσφατον ον τούτο· ειπών γαρ, Πεφανέρωται, επήγαγε, Μαρτυρουμένη από του νόμου και των προφητών». Έπειτα ο ιερός Χρυσόστομος βρίσκει την μαρτυρία της Αγίας Γραφής, όπως κάνουν όλοι οι σύγχρονοι ερμηνευτές του Απ. Παύλου, στον τρόπο δικαιώσεως του Αββακούμ (Ρωμ. 1:17), του Αβραάμ και του Δαυίδ (Ρωμ. κεφ. 4).
Όσον αφορά τη σημασία του δώρου της δικαιοσύνης, ο θεόπνευστος πατήρ διατυπώνει μία ξεκάθαρη άποψη κατά την ερμηνεία του στίχ. Β’ Κορ 5:21 και σημειώνει χαρακτηριστικά: «Θεού γαρ έστιν αύτη [η δικαιοσύνη], όταν μη εξ έργων, όταν και κηλίδα ανάγκη τινά μη ευρεθήναι, αλλ’ από χάριτος δικαιωθώμεν, ένθα πάσα αμαρτία ηφάνισται. Τούτο δε ομού ούτε επαρθήναι αφίησιν, άτε του Θεού το παν χαρισαμένου, και διδάσκει του δοθέντος το μέγεθος, εκείνη γαρ η προτέρα νόμου και έργων δικαιοσύνη, αύτη δε Θεού δικαιοσύνη». Επομένως, ο ιερός Πατήρ εκλαμβάνει τη δικαιοσύνη ως ενέργεια που προέρχεται από τον Θεό και καθιστά δικαίους τους εξαιτίας της αμαρτίας καταδικασμένους ανθρώπους, αν πιστεύουν στον Ιησού Χριστό. Πράγματι, αυτή η σημασία προκύπτει από τη μελέτη του παύλειου έργου. Στο στίχ. Ρωμ. 3:23, «Πάντες γαρ ήμαρτον και υστερούνται της δόξης του Θεού» ο Απόστολος επισημαίνει σαφώς ότι η αμαρτία είναι αυτή που στέρησε από τον άνθρωπο αρχικά τη δόξα του Θεού. Έπειτα ο Παύλος δηλώνει στο στίχ. Ρωμ. 3:25 ότι η φανέρωση της δικαιοσύνης Θεού έγινε με «την πάρεσιν των προγεγονότων αμαρτημάτων». Παρακάτω στο πέμπτο κεφάλαιο, θα τονίσει ότι η δικαίωση του ανθρώπου θα ανανεώσει την ελπίδα της συμμετοχής στη δόξα του Θεού (Ρωμ. 5:2, πρβλ. 8:17-18). Η αμαρτία οδηγεί στο «κατάκριμα», τουτέστιν στην καταδίκη σε θάνατο, η δε άρση της αμαρτίας καθιστά τον άνθρωπο δίκαιο (βλ. Ρωμ. 5:16, πρβλ. Ρωμ. 8:1-4). Άρα η δικαίωση του ανθρώπου με τη χάρη του Θεού σημαίνει τη συγχώρηση της αμαρτίας από τον Θεό (Ρωμ. 6:7, πρβλ. 3:20).
Επειδή ακριβώς η αμαρτία είναι αυτή που ευθύνεται για την κατακριτέα κατάσταση του ανθρώπου, ο Θεός συγχωρώντας την αμαρτία αποκαθιστά τον πιστεύοντα άνθρωπο στην κατάσταση της δικαιοσύνης. Ο Παύλος συνηθίζει να βεβαιώνει πως όσοι πιστέψαμε, ότι ο Χριστός απέθανεν «υπέρ των αμαρτιών ημών» και ότι ηγέρθη, δικαιωθήκαμε από τις αμαρτίες μας (βλ. ενδεικτικά Ρωμ. 4:24-25,10:6¬10). Όταν λοιπόν επιχειρηματολογώντας παρατηρεί «ει δε Χριστός ουκ εγήγερται, ματαία η πίστις υμών, έτι εστέ εν ταις αμαρτίαις ημών» (Α’ Κορ. 15:17), στοχεύει στο να τονίσει, ότι η άφεση των αμαρτιών μέσω της πίστεως στην ανάσταση του Χριστού, τουτέστιν η δικαιοσύνη διά πίστεως, δεν πραγματώθηκε εάν ο Χριστός δεν έχει αναστηθεί. Συνεπώς, η άφεση των αμαρτιών και η δικαίωση δηλώνουν ένα και το αυτό γεγονός. Ευσταθεί λοιπόν η διαπίστωση του ιερ. Χρυσοστόμου «…αλλ’ από χάριτος δικαιωθώμεν, ένθα πάσα αμαρτία ηφάνισται». Κατανοώντας επακριβώς τη σημασία της «δικαιοσύνης Θεού» ως άφεση των αμαρτιών, ο Άγ. πατήρ σχολιάζοντας την Παύλεια διαπίστωση «το δε χάρισμα εκ πολλών παραπτωμάτων εις δικαίωμα» (Ρωμ. 5:16), επισημαίνει τα εξής: «λέγει έτι πολλών παρα¬πτωμάτων η αναίρεσις γέγονε». Παράλληλα, αποδίδει τη σημασία της λέξης «δικαίωμα» ερμηνεύοντας το βαθύτερο νόημα του στίχ. 8:4 με το «αναμάρτητον είναι».
Χαρακτηριστική είναι και η παρόμοια εξήγηση της φράσης «από Θεού δικαιοσύνη» από τον Θεοδώρητο: «Πίστιν γαρ μόνην εισενεγκόντες, των αμαρτημάτων την άφεσιν εδεξάμεθα». Με αυτήν την κατανόηση, ισχύει τελείως η απόδοση της λέξης «δικαιοσύνη» με τα συνώνυμα «αθώωση» και «απαλλαγή», όπως εξηγεί ο Μέγας Φώτιος: «δικαιοσύνη Θεού, η από Θεού δικαίωσις και αθώωσις και απαλλαγή των αμαρτιών ων ο νόμος ουκ ίσχυεν απαλλάξαι».
Πρέπει να αναφερθεί ακόμη, ότι η θεολογική ερμηνεία του δώρου της δικαιοσύνης από τον Αγ. Χρυσόστομο ουδόλως πλησιάζει τις μεταγενέστερες εσφαλμένες αντιλήψεις περί της θείας δικαιοσύνης ως κατευνασμού και ικανοποιήσεως του Θεού, που αναπτύχθηκαν από τον Άνσελμο Καντερβουρίας. Απεναντίας, η χρυσοστομική θεολογία εξαίρει την αγάπη και τη φιλανθρωπία του Θεού ως αίτιο της σωτηριώδους δικαιοσύνης μέσω της σταυρώσεως και της αναστάσεως του Υιού του Θεού.
Τέλος, όσον αφορά την εσχατολογική σωτηρία του ανθρώπου κατά την ημέρα της κρίσεως, ο ιερ. Χρυσόστομος, πιστός στη διδασκαλία του Απ. Παύλου, δεν ταυτίζει τη χάρη της δικαιώσεως με την εσχατολογική σωτηρία, όπως συνηθίζεται τελευταία στη Δύση, αλλά αναφέρεται επανειλημμένα στο στίχ. Ρωμ. 5:1 για να κάνει την προτροπή: «μηκέτι αμαρτάνωμεν», προκειμένου να κάνει τους Χριστιανούς να συνειδητοποιήσουν το δώρο της χάριτος και την ανάγκη της διαφυλάξεως της.
Συμπεράσματα
Απ’ ό,τι ειπώθηκε εξάγεται το συμπέρασμα ότι ο Άγιος Χρυσόστομος, όπως και άλλοι πατέρες και συγγραφείς της Εκκλησίας, δεν κατανοεί τη δικαιοσύνη Θεού με την κατανεμητική σημασία, ούτε περιορίζει τη σημασία της μόνο σε θεία ιδιότητα, αλλ’ αντιθέτως, υπερτονίζει το χαρακτήρα της ως χάριτος και ως δώρου Θεού. Συνεπώς, διαψεύδεται η άδικη και υπερβολικά γενικευμένη κατηγορία για την αποτυχία των Ελλήνων Πατέρων να φτάσουν στη σωστή αντίληψη του κεντρικού αυτού θέματος της Παύλειας Θεολογίας. Ο Άγιος Χρυσόστομος, όπως αποδείχθηκε, υπήρξε πρωτοπόρος στην μελέτη και την ερμηνεία της περί δικαιώσεως διά πίστεως Παύλειας διδασκαλίας. Σε αυτήν την περίπτωση, η καινοτομία στην ερμηνεία της εκφράσεως «δικαιοσύνη Θεού» συνετελέσθη πολύ νωρίτερα απ’ ό,τι κρίνουν σήμερα κάποιοι ερευνητές.
Η Βιβλική προσέγγιση του ιερ. Χρυσοστόμου δεν υπήρξε ούτε επαναστατική ούτε αντιδραστική, αλλά αποτέλεσμα φωτισμού και εμπνευσμένης αντιλήψεως του μηνύματος του Ευαγγελίου, του λόγου της αληθείας. Γι’ αυτό το λόγο, μία αντικειμενική μελέτη του θέματος της δικαιώσεως του ανθρώπου με την χάρη του Θεού, πιστεύουμε, οφείλει να ανατρέχει στις πατερικές συμβολές. Η χρυσοστομική ερμηνεία του θέματος αυτού παρέχει αναμφίβολα το πλέον πρόσφορο έδαφος.
(«Από τον Απόστολο Παύλο στον Ιερό Χρυσόστομο», ΙΓ΄Παύλεια, Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου, Ι. Μ. Βεροίας, σ. 153-161.)
ΠΗΓΗ: http://www.pemptousia.gr
Των δύο μεγάλων και κορυφαίων αποστόλων του Χριστού, του Πέτρου και του Παύλου, τη μνήμη εορτάζει σήμερα η Εκκλησία μας. Προς αυτούς τους δύο μεγάλους άνδρας της θα αποτίσει τον οφειλόμενο φόρο της τιμής και της ευγνωμοσύνης για την ανυπολόγιστα μεγάλη συμβολή τους στο έργο της διαδόσεως της χριστιανικής πίστεως και της εδραιώσεως της Εκκλησίας μας. Στις εικόνες των ζωγραφίζονται οι δύο απόστολοι να κρατούν την Εκκλησία, που συμβολικά εικονίζεται με ένα μικρό βυζαντινό ναό. Γιατί και οι δύο αυτοί απόστολοι υπήρξαν πράγματι οι στύλοι και οι ακρογωνιαίοι λίθοι, επάνω στους οποίους οικοδομήθηκε το ιερό ίδρυμα της Εκκλησίας του Χριστού. Και συνημμένοι και οι δύο σε μία εορτή, εικονισμένοι σε μία εικόνα, συμβολίζουν την ενότητα της πίστεως, την ενότητα της Εκκλησίας, που απετελέσθη από ετερογενή στοιχεία, την περιτομή-τους Εβραίους – προς τους όποιους εστράφη το ιεραποστολικό έργο του Πέτρου, και τα έθνη-τους ειδωλολάτρες – για τον εκχριστιανισμό των οποίων κοπίασε ο απόστολος των Εθνών, ο Παύλος. Αυτός ακριβώς ήταν και ο λόγος που προκάλεσε τη σύσταση κοινής εορτής των δύο κορυφαίων, όταν το έτος 258 στις 29 Ιουνίου ο πάπας Σΐξτος ο Β’ μετεκόμιζε τα οστά των στην κατακόμβη του αγίου Σεβαστιανού της Ρώμης. Και ήταν τόσο επιτυχής η συζυγία αυτή, ώστε πολύ γρήγορα η εορτή αυτή έγινε παγκόσμιος, εορταζομένη «εν πάσαις ταις κατά τόπον αγίαις του Θεού εκκλησίαις». Οι άλλες εορτές των αποστόλων και αυτή η μνήμη του θανάτου των επισκιάσθηκαν από την νέα εορτή. Γι’ αυτό και σπάνια θα βρει κανείς ναό τιμώμενο στο όνομα ενός μόνο από τους δυο κορυφαίους και εικόνα που να εικονίζει τον ένα μόνο από αυτούς. Αντιθέτως δεν υπάρχει πόλις ή χωριό που να μη έχει ναό ή παρεκκλήσιο επ’ ονόματι των δύο μεγάλων αποστόλων. Άπειρες είναι οι εικόνες τους. Κοινή η τιμή, κοινή η προσκύνηση, κοινός ο εορτασμός, όπως κοινό ήταν το έργο τους και κοινή η αποστολή τους και κοινή η δόξα τους.
Δεν έχει κανείς παρά να διαβάσει τήν εποποιία των κορυφαίων, όπως με συγκινητική απλότητα περιγράφεται από τον αυτόπτη και αυτήκοο των περισσοτέρων περιστατικών συγγραφέα των Πράξεων των Αποστόλων, τον Ευαγγελιστή Λουκά. Τις ακούσαμε να διαβάζονται στους ναούς μας κατά την περίοδο του Πεντηκοσταρίου και παρακολουθήσαμε στα αποστολικά αναγνώσματα των Κυριακών από του Πάσχα μέχρι της Πεντηκοστής τα μεγάλα βήματα τους για την κατάκτηση της Οικουμένης. Πως πήραν τη σημαία του Χριστού, το Σταυρό, και τον περιήγαγαν στα πέρατα του κόσμου μέχρι που τον φύτευσαν στην καρδιά της αυτοκρατορίας, τη Ρώμη. Θα δει στο βιβλίο των Πράξεων τους αγώνες και τα παθήματα τους, αλλά και τα περίλαμπρα τρόπαια των. Τα ίχνη τους σημειώθηκαν άσβεστα στις καρδιές των πιστών. Κάθε πόλη και χώρα έχει να επιδείξει με ευλάβεια τα σημάδια που άφησαν τα πόδια τους, τα ωραία πόδια «των ευαγγελιζομένων την ειρήνην, των ευαγγελιζομένων τα αγαθά», την σωτηρία. Χαρακτηριστικά ομιλεί για τον απόστολο Παύλο ενα τροπάριο, η «υπακοή», της ακολουθίας του όρθρου της μνήμης τους:
«Ποία φυλακή ουκ έσχε σε δέσμιον; ποία δε Εκκλησία ουκ έχει σε ρήτορα; Δαμασκός μέγα φρονεί επί σοι Παύλε· είδε γαρ σε σκελισθέντα φωτί. Ρώμη σου το αίμα δεξαμενή και αύτη κομπάζει. Αλλ’ η Ταρσός πλέον χαίρει και πόθω τιμά σου τα σπάργανα. Αλλ’ ω Παύλε απόστολε, το καύχημα της οικουμένης, προφθάσας ημάς στήριξον».
Και γύρω από αυτά τα ενθυμήματα της διαβάσεως των αποστόλων πανηγύριζαν οι πόλεις και οι χώρες κατά την ημέρα αυτή, όσες δεν είχαν την τιμή, όπως η Ρώμη, να κατέχουν τα ιερά των λείψανα. Ιδίως ο ελληνικός χώρος είχε να επίδειξη πολλά τέτοια αναμνηστικά σημεία της διαβάσεως του μεγάλου αποστόλου του, του Παύλου. Αλλού έδειχναν και τιμούσαν τη φυλακή, όπως στους Φιλίππους, αλλού το βήμα, όπως στη Βέρροια, αλλού τον τόπο της δίκης, όπως το βήμα του Γαλλίωνος στην Κόρινθο, αλλού το βράχο όπου πάτησαν τα πόδια του και εκήρυξαν το λόγο, όπως στον Άρειο Πάγο στην Αθήνα, αλλού το λιμάνι στο οποίο αποβιβάσθηκε, όπως στους Καλούς λιμένες της Κρήτης και στη Λίνδο. Αλλού συνέδεσαν το πέρασμά του με μύθους και τερατουργίες, όπως στη Μυτιλήνη, όπου έδειχναν τον τόπο όπου φόνευσε διά προσευχής φοβερό δράκοντα. Δεν έχει σημασία αν το αφήγημα αυτό είναι μύθος· δείχνει συμβολικά πως αντελήφθη ο λαός το δυναμικό πέρασμα του αποστόλου, την εξόντωση της θηριώδους ειδωλολατρίας με τη δύναμη του Χριστού.
Ειδικά στην Θεσσαλονίκη επιδεικνύουν και σήμερα τον τόπο όπου κήρυξε ο απόστολος των Εθνών, στο αρχαίο παρεκκλήσιο της Μονής Βλατάδων και τον τόπο όπου καταδιωκόμενος κατέφυγε, στο μικρό σπήλαιο – αγίασμα κοντά στην ομώνυμο του συνοικία. Κατά τον ΙΕ’ αιώνα, ο Συμεών, που είναι ο τελευταίος αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης προ της αλώσεως της πόλεως αυτής από τους Τούρκους (1430), μαρτυρεί ότι στο ναό της Αχειροποιήτου εφυλάσσετο και ετιμάτο κατά τη μνήμη των αποστόλων ο λίθος, πάνω στον οποίο δέθηκε και ραβδίσθηκε ο απόστολος. Το τυπικό του πανηγυρικού εορτασμού, όπως ετελείτο τότε στην Θεσσαλονίκη, μας το δίδει ο Συμεών στο ανέκδοτο Τυπικό του. Αφ’ εσπέρας ετελείτο, χοροστατούντος του μητροπολίτου, η ακολουθία του εσπερινού στην Αγία Σοφία. Μετά το τέλος του εσπερινού εγίνετο λιτανεία και ψάλλοντες τα ιδιόμελα της λιτής έφθαναν στο ναό «του αγίου Παύλου τω συγκειμένω τω ναώ της Θεοτόκου της Αχειροποιήτου, ένθα και ο λίθος, εν ω έτυψαν αυτόν». Πρόκειται πιθανώς για το παρεκκλήσιο το τιμώμενο σήμερα επ’ ονόματι της αγίας Παρασκευής, στη μέση του οποίου υπάρχει όρυγμα, στο οποίο προφανώς στηριζόταν η βάση του λίθου. Στο λίθο είχε χαραχθεί το ακόλουθο επίγραμμα, ανέκδοτο επίσης, που σώζεται σ’ ένα χειρόγραφο της βιβλιοθήκης της Βιέννης:
«Εν τώδε Παύλος ταννυθείς πριν τω λίθω,
ήνεγκε ράβδων αφορήτους αικίας,
ξεσθείς δε τανύν μορφοτύπων γλυφίδι,
τας προσκυνήσεις λαμβάνει και τα γέρα».
Το πρωί, συνεχίζει ο Συμεών στο Τυπικό του, εψάλλετο ο όρθρος στον καθεδρικά ναό της Αγίας Σοφίας και μετά από αυτόν νέα λιτανεία κατευθυνόταν στο ναό των αγίων Αποστόλων, όπου ετελείτο η θεία λειτουργία.
Κατά τον ΙΘ’ αιώνα γάλλος πρόξενος στην Θεσσαλονίκη μνημονεύει τετράγωνο λίθινο όγκο που βρισκόταν στο εσωτερικό του ναού του αγίου Γεωργίου Ροτόντας, επάνω στον οποίο ανέβηκε κατά την παράδοση ο απόστολος Παύλος και κήρυξε το λόγο του Θεού στους Θεσσαλονικείς. Σήμερα και ο λίθος της Αχειροποιήτου και ο λίθινος όγκος της Ροτόντας έχουν χαθεί και μαζί με αυτούς εξαλείφθηκαν και οι σχετικές ευλαβείς παραδόσεις, όχι όμως και η τιμή του μεγάλου αποστόλου από την πόλη μας. «Λίθοι ζώντες», που μαρτυρούν τη διάβασή του από εδώ, είναι οι καρδιές των χριστιανών κατοίκων της παλαιάς ειδωλολατρικής πόλεως και άφθικτο μνημείο οι δύο προς τους Θεσσαλονικείς επιστολές του.
«Γι’ αυτούς λοιπόν τους δύο κορυφαίους αποστόλους τον Πέτρο και τον Παύλο, τι μεγαλύτερο εγκώμιο θα μπορούσε κανείς να επινόησει», παρατηρεί το συναξάριο της ημέρας, «παρά τη μαρτυρία και ανακήρυξη του Κυρίου γι αυτούς; Τον μεν ένα τον μακάρισε και πέτρα τον ονόμασε, επάνω στην οποία είπε ότι θα ιδρύσει την Εκκλησία Του. Για τον άλλον δε είπε ότι θα γίνει το σκεύος της εκλογής Του και ότι θα βαστάσει το όνομά Του ενώπιον τυράννων και βασιλέων».
( Ι. Μ. Φουντούλη, Λογική Λατρεία, Θεσ/κη 1971, σ. 138- 143).
ΠΗΓΗ: http://www.diakonima.gr
Ο Ναός της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη, ή σύμφωνα με τις άλλες ονομασίες που του αποδίδονται « Βυζαντινός Ναός της Ύπατης Σοφίας του Ένσαρκου Λόγου του Θεού, Ναός της Αγίας του Θεού Σοφίας, Μεγάλη Εκκλησία », αποτελεί αναμφίβολα το γνωστότερο και δημοφιλέστερο μουσειακό χώρο της Κωνσταντινούπολης και πόλο έλξης για κάθε επισκέπτη, αφού όλοι έχουμε ακούσει και διαβάσει δοξασίες και θρύλους γι’ αυτήν, που φανερώνουν τη λαμπρότητα και τη μεγαλοπρέπεια που τη διέπουν
Ιδιαιτέρως όμως για τους Έλληνες Χριστιανούς η Αγία Σοφία αποτελεί κάτι το μοναδικό, κάτι το ξεχωριστό. Είναι βέβαιο πως ξυπνά σε όλους αναμνήσεις από την ιστορία του λαού μας, όχι μόνο σε θρησκευτικό αλλά και σε εθνικό επίπεδο.
Η πρώτη, λοιπόν, επίσκεψη των ταξιδιωτών που φθάνουν στην Κωνσταντινούπολη είναι σίγουρα στην Αγία Σοφία, που με το απαράμιλλο «μέγεθός» της συγκινεί και εντυπωσιάζει κάθε επισκέπτη.
Ιστορία ανοικοδόμησης
Ο Ναός της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη αποτελεί το σημαντικότερο και μεγαλοπρεπέστερο μνημείο της ιουστινιάνειας περιόδου.
Ο ναός κτίστηκε στη θέση όπου ο Μ. Κωνσταντίνος, ή σύμφωνα με άλλους ο γιός του Κωνστάντιος, ίδρυσε τον πρώτο ναό της Αγίας Σοφίας που εγκαινιάστηκε το 360.
Ήταν μια ξυλόστεγη βασιλική η οποία κάηκε το 404 κατά τη διάρκεια των καταστροφών που ακολούθησαν την εξορία του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου. Επί του Θεοδοσίου Β΄, το 415, κτίστηκε νέος ναός, ο οποίος όμως κάηκε στη στάση του Νίκα το 532.
Έπειτα από αυτά τα γεγονότα ο Ιουστινιανός αποφάσισε να ανοικοδομήσει μία νέα εκκλησία αφιερωμένη στο Σαρκωθέντα Λόγο του Θεού, δηλαδή το Χριστό, ο οποίος από τον Απόστολο Παύλο στην Α΄ Κορ. 1:24 ήδη αποκαλείται η του «Θεού Σοφία ».
Τις εργασίες της ανοικοδόμησης του ναού επέβλεπε ο ίδιος ο Ιουστινιανός. Αυτές ξεκίνησαν το 532 και ολοκληρώθηκαν σε πέντε χρόνια, το 537, χρόνος ο οποίος θεωρείται τεράστιο κατόρθωμα για την εποχή, αλλά και τη δυσκολία κατασκευής του μνημείου.
Ο ναός εγκαινιάστηκε στις 27 Δεκεμβρίου του 537 από τον Ιουστινιανό. Το 558 ο τρούλος του ναού πέφτει μετά από ισχυρό σεισμό και την ανακατασκευή του αναλαμβάνει ο Ισίδωρος, ανιψιός του ενός από τους αρχιτέκτονες του ναού. Το έργο ολοκληρώθηκε το 563 και ο ναός εγκαινιάστηκε και πάλι από τον Ιουστινιανό στις 23 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους.
Το 989 ένας ακόμα σεισμός οδήγησε στην κατάρρευση του τρούλου και της δυτικής κόγχης, ο ναός όμως επισκευάστηκε και πάλι. Η τελευταία κατάρρευση του ανατολικού τμήματος του τρούλου ήλθε το 1346, με τις τελευταίες επισκευές να μην αλλοιώνουν σημαντικά το προηγούμενο έργο του Ισίδωρου του νεότερου.
Μετά από την άλωση της πόλης από τους Τούρκους ο ναός της Αγίας Σοφίας μετετράπη σε τζαμί, και εξωτερικά προστέθηκαν στις τέσσερις γωνίες του μιναρέδες. Το εσωτερικό τοποθετήθηκαν πίνακες που περιείχαν ρητά από το Κοράνι. Εργασίες συντήρησης έγιναν από τους διάσημους αρχιτέκτονες, αδελφούς Fossati, το 1847.
Από το 1934 έως και σήμερα, όμως, ο ναός της Αγίας Σοφίας αποτελεί ιστορικό και αρχαιολογικό μουσείο.
Αρχιτεκτονική
Ο ναός της Αγίας Σοφίας αποτελεί το σημαντικότερο μνημείο του τύπου της τρουλαίας βασιλικής. Χωρίς υπερβολές έχει χαρακτηριστεί ως ένα αριστούργημα αρχιτεκτονικής. Περιβάλλεται από δύο αυλές, τη βόρεια και τη δυτική, η οποία καλείται και αίθριο.
Το αίθριο είναι μια υπαίθρια αυλή στρωμένη με μάρμαρο, στο μέσον της οποίας ήταν τοποθετημένη η μαρμάρινη κρίνη που είχε την επιγραφή « ΝΙΨΟΝ ΑΝΟΜΗΜΑΤΑ ΜΗ ΜΟΝΑΝ ΟΨΙΝ », η οποία, ως γνωστόν, διαβάζεται και ανάποδα.
Από το αίθριο πέντε πύλες οδηγούν στον έξω νάρθηκα και έπειτα άλλες πέντε στον εσωτερικό. Η μεσαία από αυτές τις πύλες ονομάζεται Μεγάλη ή Ωραία Πύλη. Από εκεί εννέα πύλες, τρείς ανά κλίτος, οδηγούν στον κυρίως ναό.
Εκατέρωθεν του νάρθηκα διασώζονται διάφορα προσαρτήματα υψίστης ιστορικής σημασίας. Ο κυρίως ναός χωρίζεται σε τρία κλίτη, με το μεσαίο να έχει τη διπλάσια διάσταση από τα άλλα δύο.
Σε γενικές γραμμές το εσωτερικό σχέδιο του ναού είναι απλό και έχει ως εξής : υπάρχουν τέσσερεις πεσσοί οι οποίοι συνδέονται μεταξύ τους με υπερώα τόξα στα οποία φέρονται επιθόλια τόξα, που όλα μαζί αποτελούν τη βάση για τον τεράστιο θόλο του τρούλου.
Πρέπει να τονίσουμε πως ο χώρος λούζεται από το άπλετο φως του ήλιου, καθώς αυτό διεισδύει στο ναό από τα εκατό παράθυρα της εκκλησίας, που δίνουν την ψευδαίσθηση πως ο θόλος κρέμεται από τον ουρανό.
ΠΗΓΗ: http://www.dogma.gr/default.php?pname=Article&art_id=2886&catid=22
«Δὲν εἶναι κάποιο βιβλίο περιπέτειας μυστηριώδους πλοκῆς ἢ συναισθηματικοῦ δράματος. Κι ὅμως στὴ Νορβηγία αὐτὴν τὴν περίοδο κάνει θραύση, ἐμφανίζοντας τὶς πιὸ ὑψηλὲς πωλήσεις στὸν ἐκδοτικὸ χῶρο. Ὁ λόγος γιὰ τὴν Ἁγία Γραφή, τῆς ὁποίας ἡ νέα μετάφραση στὴ νορβηγικὴ γλώσσα ἔχει συγκινήσει βαθιὰ τοὺς κατοίκους μιᾶς χώρας ποὺ ἕως σήμερα χαρακτηριζόταν ἀπὸ τοὺς εἰδικοὺς ‘‘ἀπὸ τὶς πιὸ κοσμικὲς τῆς Εὐρώπης’’. Οἱ Νορβηγοὶ φαίνεται ὅτι ἕλκονται ὅλο καὶ περισσότερο ἀπὸ τὸ θεῖο μήνυμα ἀγάπης... ‘‘Οἱ σκέψεις καὶ οἱ εἰκόνες ἀπὸ τὴ Βίβλο ἔχουν πάντα μία δυνατὴ ἐπίδραση στὸν τρόπο ποὺ ἀντιλαμβανόμαστε τὴν πραγματικότητα’’, δήλωσε ὁ Κὰρλ ὂβ Κνάουσγκαρντ, ἕνας ἐκ τῶν μεταφραστῶν τῆς ἔκδοσης» («Δημοκρατία» 10-6-2013).
Εἶναι ἀξιοσημείωτο καὶ πολὺ σημαντικὸ τὸ γεγονὸς αὐτό, διότι δὲν εἶναι ἄγνωστη ἡ πνευματικὴ κατάσταση καὶ ἡ χαλαρότητα τῶν ἠθῶν ποὺ ἐπικρατεῖ στὶς σκανδιναβικὲς χῶρες. Ἐκεῖνο ποὺ τονίζει αὐτὴ ἡ δίψα τῶν Νορβηγῶν γιὰ τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ, ποὺ ἐκφράσθηκε μὲ τὴν ἄμεση προμήθεια τῆς νέας μεταφράσεως τῆς Ἁγίας Γραφῆς στὴ γλώσσα τους, εἶναι τὸ ἀνικανοποίητο τῆς ψυχῆς τους ἀπὸ τὶς ὑλικὲς ἀπολαύσεις, ποὺ τὶς ἔχουν ἄφθονες. Ζητοῦν κάτι ἄλλο, κάτι οὐράνιο, κάτι ἀληθινό, ποὺ νὰ ἱκανοποιεῖ πραγματικὰ τὴν ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου.
Αὐτὸ ἀκριβῶς προσφέρει ὁ αἰώνιος καὶ ἀλάθητος λόγος τοῦ Θεοῦ. Δίνει λύσεις στὰ ὑπαρξιακά του προβλήματα, ὑποδεικνύοντας τὸν δρόμο τῆς εἰρήνης καὶ εὐτυχίας στὸν κάθε ἄνθρωπο, καλώντας τον σὲ μετάνοια καὶ ἕνωση μὲ τὴν πηγὴ τῆς εὐτυχίας, τὸν Θεό. Γι’ αὐτὸ καὶ ἔχει τὴν πρώτη κυκλοφορία ἀπὸ ὅλα τὰ βιβλία τοῦ κόσμου σ’ ὅλη τὴ γῆ. Τὸ προφήτεψε ἄλλωστε ὁ ἴδιος ὁ Θεάνθρωπος ὅτι τὸ Εὐαγγέλιο θὰ κηρυχθεῖ σ’ ὅλη τὴν οἰκουμένη (βλ. Ματθ. κδ΄ 14)· γιατὶ στοχεύει στὴ σωτηρία ὅλων τῶν ἀνθρώπων.
- Πάτερ μου, είπε ο Μοτοβίλωφ, μιλάτε πάντα για την απόκτηση της Χάριτος του Αγίου Πνεύματος σαν το σκοπό της χριστιανικής ζωής. Πως όμως μπορώ να την αναγνωρίσω; Οι καλές πράξεις είναι ορατές. Πως όμως μπορεί να γίνη ορατό το Άγιο Πνεύμα; Πως μπορώ να ξέρω, αν Αυτό είναι μαζί μου ή όχι;
- Στην εποχή που ζούμε, απάντησε ο στάρετς, φθάσαμε σε τέτοια χλιαρότητα στην πίστη και σε τέτοια έλλειψη ευαισθησίας ως προς την κοινωνίαν μας με τον Θεό, που έχουμε απομακρυνθή ολοκληρωτικά από την αληθινή χριστιανική ζωή. Διάφορα χωρία της Αγίας Γραφής μας φαίνονται σήμερα παράξενα. Παραδείγματος χάριν, διαβάζουμε ότι ο Απόστολος Παύλος εμποδίσθηκε από το Άγιο Πνεύμα να κηρύξη τον λόγο στην Ασίαν, άλλα, ότι το Πνεύμα τον συνώδευσε όταν πήγε στη Μακεδονία. Σε αρκετά χωρία της Άγιας Γραφής αναφέρονται εμφανίσεις του Θεού στον άνθρωπο. Σήμερα μερικοί λένε: «Είναι δυνατόν να δεχθούμε ότι άνθρωποι μπορούν να δουν τον Θεό μ' ένα τόσο συγκεκριμένο τρόπο; Υπό το πρόσχημα της μορφώσεως, της επιστήμης, μπλεχτήκαμε σε ένα τέτοιο σκοτάδι αγνωσίας, που βρίσκομε αδιανόητα όλα αυτά για τα οποία οι παλαιοί είχαν μια γνώση αρκετά σαφή, ώστε να μπορούν να μιλούν αναμεταξύ τους για τις εκδηλώσεις του Θεού προς τους ανθρώπους σαν για πράγματα πασίγνωστα και καθόλου παράξενα.
«Ο Αβραάμ, ο Ιακώβ, ο Μωϋσής είδαν τον Θεό. Η στήλη της πύρινης νεφέλης --το Άγιο Πνεύμα- χρησίμευε για οδηγός στον Εβραϊκό λαό μέσα στην έρημο. Οι άνθρωποι έβλεπαν τον Θεό και το Πνεύμα του όχι σε όνειρο ή σε έκσταση - που είναι καρποί μιας αρρωστημένης φαντασίας - αλλά στην πραγματικότητα. Έτσι απρόσεκτοι που γίναμε, αντιλαμβανόμαστε τα λόγια της Γραφής αλλοιώτικα απ' ό,τι θάπρεπε . Και όλα αυτά, γιατί, αντί να αναζητούμε τη χάρη, την εμποδίζουμε από διανοητική υπεροψία να έλθη να κατοίκηση στις ψυχές μας».
[Για τον στάρετς, όπως και για τους Πατέρες της Εκκλησίας, ο Αδάμ κυριαρχεί στην ιστορία όχι μόνο στην ανθρώπινη αλλά και όλης της κρίσεως. Η σκέψη του δεν έρχεται σε αντίφαση με τις διάφορες επιστημονικές θεωρίες για την καταγωγή του ανθρώπου. Κατ' αυτόν, ο Αδάμ δημιουργήθηκε ζώον, όμοιο με τάλλα πλάσματα που ζουν στη γη, αν και ανώτερος απ' όλα αυτά. Θα έμενε ζώο, αν δεν είχε δεχθή «την πνοή της ζωής» - το Πνεύμα- που τον έκανε συγγενή με το Θεό. Ο άνθρωπος μόνο εζωοποιήθηκε από την ίδια την πνοή του Θεού, η ύπαρξή του θεμελιώνεται απ' ευθείας στη χάρη του Αγίου Πνεύματος» λέγουν οι Πατέρες της Εκκλησίας. Ο Θεός έδωσε στην Εύα την ίδια σοφία και εφύτευσε στο μέσον του Παραδείσου το Δένδρο της Ζωής. Για τον στάρετς Σεραφείμ, όπως και για τον Μάξιμο τον Ομολογητή, το Δένδρο της Ζωής και το Δένδρο της Γνώσεως του Καλού και του Κακού δεν είναι παρά ένα και το αυτό δένδρο, σύνολο της δημιουργίας. «Όταν ο άνθρωπος θέλησε να οικειοποιηθή τα πράγματα του Θεού χωρίς το Θεό, πριν από τον θεό και όχι κατά τον Θεό» (1), και γεύτηκε από τους καρπούς του Δένδρου της Γνώσεως του Καλού και του Κακού, έμαθε να ξεχωρίζη το καλό από το κακό και υπέκυψε σε όλες τις αθλιότητες που αυτό επέφερε. Όχι μόνο ο Αδάμ, αλλά ολόκληρη η φύση παραδόθηκε δι ' αυτούς λεία στο θάνατο. Η χάρη του Αγίου Πνεύματος είχε πια χαθή .
« Παρ ' όλα αυτά, δίδασκε ο στάρετς, αυτό δεν εσήμαινε πως το Πνεύμα αποτραβήχθηκε εντελώς από τον κόσμο. Παρά το έγκλημά του, ο Κάϊν μπόρεσε να καταλάβη τις θείες επιπλήξεις, ο Νώε μπόρεσε να συνομιλήση με τον Θεό. Ο Αβραάμ είδε τον Θεόν και «την ημέρα του» και εχάρη . Το Άγιον Πνεύμα μίλησε δια των προφητών.
Με μια δύναμη μικρότερη βέβαια απ' ό,τι στον εκλεκτό λαό, η παρουσία του Αγίου Πνεύματος εκδηλωνόταν αντιστοίχως και στους εθνικούς. Οι παρθένες - σίβυλλες προφήτευαν και φύλαγαν την αγνότητα τους για έναν άγνωστο Θεό.
»Χωρίς αυτή την άμεση γνώση της ενεργείας του Αγίου Πνεύματος, που διατηρήθηκε μέσα στην ανθρωπότητα, πως θα μπορούσαμε να ξέρουμε εάν είχε έλθει ο καιρός που η γυναίκα θα συνέτριβε την κεφαλή του όφεως, όπως είχε υποσχεθή ο Θεός στον Αδάμ και την Εύα ;
Ο Άγιος Συμεών αναγγέλλει πως με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος αναγνώρισε το παιδίον ως τον Λυτρωτή Χριστόν .
Για να ολοκλήρωση το έργον της Λυτρώσεως, ο Κύριος μας μετά την Ανάσταση του, «ενεφύσησε» στους Αποστόλους και τους ξανάδωσε την ίδια πνοή ζωής, που ο Αδάμ είχε χάσει - την Χάρη του Αγίου Πνεύματος.
«Πριν να ανεβή προς τον Πατέρα, ο Χριστός υποσχέθηκε ότι θα στείλη στον κόσμο το Άγιον Πνεύμα, ως Παράκλητο, που θα διδάξη την αλήθεια στους Αποστόλους και στους διαδόχους τους και θα τους υπενθύμιζε όλα αυτά που είχε πη, όταν ήταν εδώ κάτω στη γη.
Ήλθε η Πεντηκοστή, και μαζί μ' αυτήν η Εκκλησία.
Αυτή η ίδια η χάρη που χορηγείται από το πυρ του Αγίου Πνεύματος μας δίνεται μέσα στο μυστήριο του Βαπτίσματος. Επισφραγίζεται δια του μυστηρίου του ελαίου που δίδεται με το άγιο χρίσμα στα μέλη του σώματος μας και κατά το οποίο ο ιερεύς επαναλαμβάνει: « Σφραγίς δωρεάς Πνεύματος Αγίου».
Άρα λοιπόν, ρώτησε ο στάρετς, σε τι άλλο βάζουμε τις σφραγίδες μας παρά πάνω σε δοχεία που το περιεχόμενο τους είναι ιδιαίτερα πολύτιμο; Και τι μπορεί νάναι πιο πολύτιμο από τα δώρα του Αγίου Πνεύματος, που δεχόμαστε μέσα στο μυστήριο του Βαπτίσματος;
Αυτή η χάρη, που την δεχόμαστε με το Βάπτισμα, είναι τόσο μεγάλη, τόσο σημαντική για τον άνθρωπο, που δεν του αφαιρείται ακόμη και αν γίνη αιρετικός. Αν δεν αμαρτάναμε ποτέ μετά το βάπτισμα μας, θα είμαστε υπηρέται του Θεού άγιοι και άσπιλοι. Τα δυστύχημα είναι, ότι εμείς προχωρώντας στην ηλικία δεν αυξάνουμε «σοφία και ηλικία» ( Λουκ . 2, 52), όπως έκανε ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός, αλλά αντίθετα φθειρόμαστε όλο και περισσότερο και γινόμαστε αμαρτωλοί, απεχθώς μάλιστα αμαρτωλοί, αφού χάσαμε τη χάρη που είχαμε δεχθή στην αρχή. Αν παρ ' όλα αυτά ο αμαρτωλός άνθρωπος αποφασίση να ξαναγυρίση στον Θεό ακολουθώντας την οδό της μετανοίας, πρέπει να εξάσκηση τις αρετές, τις αντίθετες προς τα αμαρτήματα που είχε διαπράξει. Θα ξαναβρή τότε μέσα του το Άγιο Πνεύμα να ενεργή και να θεμελιώνη τη Βασιλεία του Θεού. Γιατί δεν ελέχθη μάταια: «Ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστιν » ( Λουκ . 17, 21). Και «ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν βιάζεται καί βιασταί ἁρπάζουσιν αυτήν» ( Ματθ . 11, 12).
Δεῦτε, λέει ο Κύριος, καί ἐάν ὦσιν αἱ ἁμαρτίαι ὑμῶν ὡς φοινικοῦν, ὡς χιόνα λευκανῶ » ( Ησ . 1, 18) .
Εισχωρώντας μέσα στο μυστήριο ο Άγιος Ιωάννης ο Ευαγγελιστής είδε τέτοιους ανθρώπους μπροστά στο θρόνο του Θεού, ντυμένους με λευκά ενδύματα, με φοίνικες στα χέρια τους σαν σημάδι της νίκης και να ψάλλουν «Αλληλούια». Η ομορφιά των ύμνων των δεν είχε το όμοιό της.
«Μιλώντας γι αυτούς τους ανθρώπους ο Άγγελος του Θεού είπε: « Οὗτοί εἰσιν οἱ ἐρχόμενοι ἐκ τῆς θλίψεως τῆς μεγάλης καί ἔπλυναν τάς στολάς αὐτῶν καί ἐλεύκαναν αὐτάς ἐν τῷ αἵματι τοῦ ἀρνίου » ( Αποκ . 7, 14) . « Ἔπλυναν » μέσα στον πόνο· « ἐλεύκαναν » κοινωνώντας τα άχραντα μυστήρια του Σώματος και του Αίματος του Αρνίου , που προαιώνια θέλησε να θυσιασθή και ακόμη και σήμερα θυσιάζεται και μελίζεται, ουδέποτε όμως δαπανάται, για να μας κάνη κοινωνούς στην αιώνια ζωή.
Η ευχαριστία μας έχει δοθή σαν αντάλλαγμα αυτού του καρπού του δένδρου της ζωής, από το οποίον ο εχθρός, ο Εωσφόρος, θέλησε να αποστέρηση την ανθρωπότητα.
Παρ ' όλο που αποπλάνησε την Εύα και μαζί μ' αυτήν έπεσε κι' ο Αδάμ, ο Θεός όχι μόνο έστειλε στους απογόνους τους ένα Λυτρωτή που με τον θάνατο του ενίκησε τον Θάνατο, αλλά και στο πρόσωπο της Μαρίας της Μητέρας του Θεού, της Αειπαρθένου, μας έδωσε μια συνήγορο που τίποτε δεν μπορεί να την αποθαρρύνη . Αφού συνέτριψε την κεφαλή του όφεως, μεσιτεύει για μας αδιάκοπα προς τον θείο Υιό της και κερδίζει πάντοτε, ακόμα και αν πρόκειται για τους πιο βδελυρούς αμαρτωλούς. Ονομάζεται «η Μάστιξ των δαιμόνων», γιατί είναι αδύνατο στο Σατανά να καταστρέψη έναν άνθρωπο που κατέφυγε στην βοήθεια της Μητέρας του Θεού».
Φως
Πώς όμως να αναγνώριση κανείς την διαφορά ανάμεσα στην ενέργεια του Αγίου Πνεύματος και την ενέργεια του άρχοντος του σκότους;
«Το Πνεύμα του Θεού, λέει ο στάρετς, «επαναφέρει αδιάκοπα στη μνήμη μας τα λόγια του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και γεμίζει τις καρδιές μας με χαρά και ειρήνη (2). Ενώ το σατανικό πνεύμα, τα πονηρά, εργάζεται κατ' αντίστροφη έννοια. Οι ενέργειες του επάνω μας είναι θορυβώδεις, μας παρακινούν προς την ανταρσία και μας κάνουν σκλάβους της σαρκικής αμαρτίας, της ματαιοδοξίας και της υπερηφάνειας..
«ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΕΙΝΑΙ ΦΩΣ».
«Πολλές φορές ο Κύριος φανερώθηκε στα μάτια των ανθρώπων, που ήθελε να φωτίση, με τη θέα της Χάριτος του Αγίου Πνεύματος που είναι φως. Θυμηθήτε την Μεταμόρφωση του Κυρίου πάνω στο Θαβώρ . « Καί ἐγένετο ἐν τῷ προσεύχεσθαι αὐτόν τό εἶδος τοῦ προσώπου αὐτοῦ ἕτερον καί ὁ ἱ ματισμός αὐτοῦ λευκός ἐξαστράπτων, καί ἰδού ἄνδρες δύο συνελάλουν αὐτῷ, οἵτινες ἦσαν Μωυσῆς καί Ἠλίας » ( Λουκ . 9, 29-30) - λουσμένοι με το ίδιο φως... Επίσης η χάρις του Αγίου Πνεύματος εμφανίζεται σαν ένα άρρητο φως σε όλους αυτούς που ο θεός επιθυμεί να φανερωθή .
- Μα Μπάτουσκα, επέμενε ο Μοτοβίλωφ, με ποιό τρόπο μπορώ να αναγνωρίσω την παρουσία της χάριτος του Αγίου Πνεύματος μέσα μου;
- Είναι πολύ απλό, φίλε του Θεού. Ο Θεός λέγει: «Όλα είναι απλά γι' αυτόν που αποκτά τη σοφία». Το κακό με μας είναι, ότι δεν αναζητούμε αυτήν τη θεϊκή Σοφία, η οποία, επειδή δεν είναι «εκ του κόσμου», δεν είναι και αλαζονική. Μιλώντας γι' αυτή τη Σοφία, ο Κύριος είπε: «Ὁ Θεός θέλει πάντας ἀνθρώπους σωθῆναι καί εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν ». Και μιλώντας προς τους Αποστόλους: « Οὕτω καί ὑμεῖς ἀσύνετοί ἐστε ;» ( Μαρκ . 7, 18) . « Οὐδέποτε ἀνέγνωτε ἐν ταῖς γραφαῖς » ( Ματθ . 21, 42) . Αφού όμως ήλθε επ' αυτούς τα Άγιον Πνεύμα, ο Θεός διήνοιξε τις διάνοιες τους και έτσι μπορούσαν και έγραφαν: « Ἔδοξε τῷ Ἁγίῳ Πνεύματι καί ἡμῖν ». . .
«Ωστόσο», ξανάρχισε ο Μοτοβίλωφ, «συνεχίζω να μη καταλαβαίνω πως μπορώ να είμαι σίγουρος ότι βρίσκομαι μέσα στο Άγιο Πνεύμα, να αναγνωρίσω μέσα μου την αληθινή του παρουσία».
- Σας είπα ήδη, φίλε του Θεού, πως είναι πολύ απλό. Τι σας χρειάζεται παραπάνω;
- Μου χρειάζεται να μπορέσω να το καταλάβω ακόμη καλλίτερα!
«Τότε», γράφει ο Μοτοβίλωφ, «ο πατήρ Σεραφείμ με έπιασε από τους ώμους και είπε»:
- Είμαστε και οι δυο μέσα στην πληρότητα του Αγίου Πνεύματος. Γιατί δεν με κοιτάζεις;
- Δεν μπορώ, Μπάτουσκα, ξεπετάγονται κεραυνοί από τα μάτια σας. Το πρόσωπο σας έγινε πιο φωτεινό και από τον ήλιο...
- Μη φοβάστε. Γίνατε και σεις τόσο φωτεινός όσο και γω . Και σεις τώρα είσαστε μέσα στην πληρότητα του Αγίου Πνεύματος, αλλοιώς δεν θα μπορούσατε να με δήτε .
Και γέρνοντας το κεφάλι του προς το μέρος μου, μου είπε στ' αυτί:
- Ευχαριστήστε τον Κύριο, που σας παραχώρησε αυτή τη χάρη. Είδατε - ούτε το σημείο του σταυρού έκανα. Μέσα στην καρδιά μου νοερά μόνο προσευχήθηκα. «Κύριε, αξίωσέ τον να δη καθαρά με τα σωματικά μάτια, την κάθοδο του Αγίου Πνεύματος, όπως στους εκλεκτούς σου δούλους, όταν ευδόκησες να τους φανερωθής μέσα στη μεγαλοπρέπεια της δόξης Σου!» Και αμέσως, δ Θεός εισάκουσε την ταπεινή προσευχή του φτωχού Σεραφείμ. Πως να μην τον ευχαριστήσουμε γι' αυτό το καταπληκτικό δώρο που χάρισε στους δυό μας; Ακόμη και στους μεγάλους ερημίτες ο Θεός δεν φανερώνει πάντα έτσι τη Χάρη του. . . Γιατί δεν με κοιτάζετε στα μάτια; Κοιτάξτε με χωρίς φόβο. Ο Θεός είναι μαζί μας!
«Τον κοίταζα και ένοιωσα να με συνεπαίρνη ένας ακόμη μεγαλύτερος φόβος. Φαντασθήτε να σας μιλάη ένας άνθρωπος και το πρόσωπο του να βρίσκεται σαν στα κέντρο ενός μεσημεριάτικου ήλιου. Βλέπετε τις κινήσεις των χειλιών του, την εναλλασσόμενη έκφραση των ματιών του, ακούτε τον ήχο της φωνής του, νοιώθετε τα χέρια του να σας σφίγγουν τους ώμους, συγχρόνως όμως δεν βλέπετε ούτε τα χέρια του, ούτε το σώμα του, ούτε και το δικό σας, παρά μόνο ένα εκθαμβωτικό φως που απλώνεται ολόγυρα σε απόσταση πολλών μέτρον, φωτίζοντας το χιόνι που καλύπτει το λειβάδι και που πέφτει απαλά πάνω στο μεγάλο στάρετς και σ' εμένα. Πως να περιγράψη κανείς αυτό που δοκίμαζα τότε;»
- Τι αισθάνεσθε ; ρώτησε ο στάρετς .
- Αισθάνομαι εξαιρετικά καλά.
- Πως «καλά»; τι θέλετε να πήτε μ' αυτό το «καλά»;
-Η ψυχή μου είναι γεμάτη με μια ανέκφραστη σιγή και ειρήνη.
- Αυτή είναι η ειρήνη, για την οποία. μιλούσε ο Κύριος, όταν έλεγε στους μαθητάς του: « Εἰρήνην τήν ἐμήν δίδωμι ὑμῖν · οὐ καθώς ὁ κόσμος δίδωσιν, εγώ δίδωμι ὑμῖν » ( Ιωάν . 14, 27) . « Εἰ ἐκ τοῦ κόσμου ἦτε, ὁ κόσμος ἄν τό ἴδιον ἐφίλει · ὅτι δέ ἐκ τοῦ κόσμου οὔκ ἐστέ, ἀλλ ' ἐγώ ἐξελεξάμην ἡμᾶς ἐκ τοῦ κόσμου, δια τοῦτο μισεῖ ὑμᾶς ὁ κόσμος» ( Ιωάν . 15, 19). Σ' αυτούς τους ανθρώπους που διαλέχτηκαν από τον Θεό και μισήθηκαν από τον κόσμο, τους δίνει ο Θεός την ειρήνη, την οποία και σεις τώρα αισθάνεσθε, αυτήν την ειρήνην, όπως λέει ο απόστολος « τήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσαν ». Ο Σωτήρας μας την ονομάζει δική Του ειρήνη, καρπό της δικής Του γενναιοδωρίας και όχι του κόσμου τούτου, γιατί καμμιά επίγεια ευδαιμονία δεν μπορεί να τη δώση . Σταλμένη από ψηλά, από τον ίδιο το Θεό, ονομάζεται ΕΙΡΗΝΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ.
-Πέρα απ' αυτή την ειρήνη, τι άλλο αισθάνεσθε ;
-Μια ασυνήθιστη γλυκύτητα.
-Αυτή είναι η γλυκύτης, για την οποία , μιλούν οι Γραφές: « Μεθυσθήσονται ἀπό ποιότητος οἴκου σου καί τῶν χειμάρρων τῆς τρυφῆς σου ποτιεῖς αὐτούς » ( Ψαλμ . 35, 9). Αυτή η γλυκύτης ξεχειλίζει από τις καρδιές μας και ξεχύνεται μέσα στις φλέβες μας, δίνοντας μας μιαν ανέκφραστη αίσθηση ανέκφραστης απολαύσεως. Τι άλλο αισθάνεσθε ;
- Μια ανείπωτη χαρά.
-Όταν το Άγιο Πνεϋμα κατεβαίνη στον άνθρωπο με την πληρότητα των δωρεών του, η ψυχή του ανθρώπου γεμίζει με μια απερίγραπτη χαρά, γιατί το Άγιο Πνεύμα αναδημιουργεί μέσα στη χαρά κάθε τι που εγγίζει . Αυτή είναι η χαρά για την οποία μιλάει ο Κύριος στο Ευαγγέλιο: «Ἡ γυνή ὅταν τίκτῃ, λύπην ἔχει, ὅτι ἦλθεν ἡ ὥρα αὐτῆς · ὅταν δέ γέννησῃ τό παιδίον, οὐκέτι μνημονεύει τῆς θλίψεως διά τήν χαράν ὅτι ἐγεννήθη ἄνθρωπος εἰς τόν κόσμον . Καί ὑμεῖς οὖν λύπην μέν νῦν ἔχετε πάλιν δέ ὄψομαι ὑμᾶς καί χαρήσεται ὑμῶν ἡ καρδία, καί τήν χαράν ὑμῶν οὐδείς αἴρει ἀφ ' ὑμῶν » ( Ιωάν . 16, 21 - 22) . Η χαρά που αισθάνεσθε αυτή τη στιγμή στην ψυχή, όσο μεγάλη και παρήγορη και αν είναι, δεν είναι τίποτε, αν συγκριθή μ' αυτήν για την οποία λέει ο Κύριος, δια του στόματος του αποστόλου: «Ἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὖς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβη, ἅ ἠτοίμασεν ὁ Θεός τοῖς ἀγαπῶσιν αὐτόν » (Α' Κορ . 2, 9) . Αυτό που μας δίδεται τώρα δεν είναι παρά μια προκαταβολή αυτής της υπέρτατης χαράς. Και αν από τώρα αισθανώμαστε γλυκύτητα, αγαλλίαση και ευεξία, τι να πούμε για εκείνη την άλλη χαρά που μας επιφυλάσσει στον ουρανό, αφού θρηνήσουμε πρώτα εδώ κάτω στη γη;
- Τι άλλο αισθάνεστε, όμως, εκτός απ' αυτό, φίλε του Θεού;
-Μια εξαιρετική θερμότητα.
- Θερμότητα. Πως γίνεται; Μήπως δεν είμαστε χειμώνα καιρό μέσ ' στο δάσος; Το χιόνι είναι κάτω από τα πόδια μας και συνεχίζει να πέφτη . Για τι είδους θερμότητα πρόκειται;
- Είναι μια θερμότητα παρόμοια μ' αυτή που αισθάνεται κανείς σε ατμόλουτρο.
- Και η μυρωδιά μοιάζει με τη μυρωδιά του λουτρού;
-Ω, όχι! τίποτα δεν υπάρχει στη γη που να μπορή να συγκριθή μ' αυτό το άρωμα. Παληά, όταν πήγαινα στο χορό, η μητέρα μου, πριν ξεκινήσω, συχνά με ράντιζε με αρώματα που αγόραζε από τα καλλίτερα καταστήματα και τα πλήρωνε πολύ ακριβά. Η μυρωδιά τους όμως δεν συγκρινόταν μ' αυτά τα αρώματα.
Ο πατήρ Σεραφείμ χαμογέλασε.
-Το ξέρω, είπε, και επίτηδες το κάνω και σας ρωτάω. Έχετε δίκηο, φίλε του Θεού. Με τίποτε δεν μπορεί να συγκριθή η ευωδία που αισθανόμαστε τώρα - η ευωδία του Αγίου Πνεύματος.
«Είπατε λίγο πριν πως έκανε ζέστη, όπως μέσα στο λουτρό, και όμως το χιόνι που καλύπτει τα πάντα δεν λυώνει · άρα αυτή η θερμότης δεν βρίσκεται γύρω στον αέρα, αλλά μέσα σε μας τους ίδιους. Παρακαλάμε στην προσευχή μας να μας θερμαίνη το Πνεύμα». Αυτή η ίδια η ζέστη έκανε τους ερημίτες να μην φοβούνται τον χειμώνα, τυλιγμένοι καθώς ήταν, σαν μέσα σε γούνινο παλτό, στη Χάρη του Αγίου Πνεύματος.
«Και έτσι πρέπει νάναι, γιατί η θεϊκή χάρις κατοικεί μέσα στα βάθη της υπάρξεως μας, στην καρδιά μας. «Ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστι » ( Λουκ . 17, 21) είπε ο Κύριος. Με τη φράση «βασιλεία τοῦ Θεοῦ » εννοεί τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος. Αυτή η βασιλεία βρίσκεται τώρα μέσα μας, μας θερμαίνει, μας φωτίζει, ευχαριστεί τις αισθήσεις μας και γεμίζει με αγαλλίαση την καρδιά μας. Η τωρινή μας κατάσταση μοιάζει με αυτή για την οποία ο Απόστολος Παύλος λέει: « οὐκ ἐστίν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ βρῶσις καί πόσος, ἀλλα δικαιοσύνη καί εἰρήνη καί χαρά ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ » ( Ρωμ . 14, 17). Η πίστη μας δεν στηρίζεται πάνω σε λόγια ανθρώπινης σοφίας, « ἀλλ ' ἐν ἀποδείξει Πνεύματος καί δυνάμεως» (Α' Κορ . 2, 4). Εσύ και εγώ βρισκόμαστε τώρα σ' αυτή την κατάσταση, την οποία εννοούσε ο Κύριος όταν έλεγε: « Ἀμήν λέγω ὑμῖν ὅτι εἰσί τίνες τῶν ὦδε ἐστηκότων, οἵτινες οὐ μή γεύσωνται θανάτου ἕως ἄν ἴδωσι τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ ἐληλυθυῖαν ἐν δυνάμει» ( Μαρκ . 9, 1) . Ορίστε λοιπόν, ποια ασύγκριτη χαρά μας παραχώρησε ο Κύριος. Να τι σημαίνει «να βρίσκεται κανείς μέσα στην πληρότητα του Αγίου Πνεύματος!». Αυτό εννοεί ο άγιος Μακάριος της Αιγύπτου όταν γράφει: «Υπήρξα κι' εγώ μέσα στην πληρότητα του Αγίου Πνεύματος».
«Έτσι ταπεινοί που είμαστε, ο Κύριος μας γέμισε κι εμάς από την πληρότητα του Πνεύματος Του του Αγίου. Μου φαίνεται πως τώρα πια δεν θα με ξαναρωτήσετε, φιλόθεε, για τον τρόπο που εκδηλώνεται μέσα στον άνθρωπο η Παρουσία της Χάριτος του Αγίου Πνεύματος. Θα θυμάστε άραγε πάντα αυτή την φανέρωση;»
- Δεν ξέρω, Πάτερ μου, αν θα με αξιώση ο Θεός να κρατήσω για πάντα την ανάμνηση αυτής της Χάριτος με την ίδια καθαρότητα και ενέργεια όπως τώρα.
-Εγώ όμως, απάντησε ο στάρετς, πιστεύω αντίθετα πως ο Θεός θα σας βοηθήση να κρατήσετε όλα αυτά τα πράγματα για πάντα μέσα στη μνήμη σας. Διαφορετικά δεν θα τον είχε αγγίξει τόσο σύντομα η ταπεινή προσευχή μου και δεν θα είχε εκπληρώσει τόσο γρήγορα την επιθυμία του φτωχού Σεραφείμ. Πολύ περισσότερο, γιατί δεν δόθηκε σε σας μόνο, το να δήτε την εκδήλωση αυτής της χάριτος αλλά δια μέσου σας στον κόσμο ολόκληρο, ώστε δυναμωμένος εσείς ο ίδιος, να μπορέσετε να φανήτε χρήσιμος και σε άλλους.
«Όσο για τη διαφορετική κατάσταση μας, για το ότι δηλαδή εγώ είμαι μοναχός και εσείς λαϊκός, μη σας απασχολή διόλου. Πάνω απ' όλα ο Θεός ζήτα μια καρδιά γεμάτη πίστη και αγάπη - εκεί είναι ο θρόνος στον οποίο αρέσκεται να κάθεται και όπου εμφανίζεται μέσα στην πληρότητα της δόξης του.
« Υἱέ, δός μοι σήν καρδίαν » (Παροιμ. 23, 26) και τα υπόλοιπα θα σου τα δώσω εγώ πολλαπλάσια. Η καρδιά του ανθρώπου μπορεί να χωρέση τη Βασιλεία των Ουρανών. « Ζητεῖτε πρῶτον τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ », λέγει ο Κύριος εις τους μαθητάς του « καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν » ( Ματθ . 6, 33). « Οἶδε γάρ ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων απάντων».
«Ο Κύριος δεν μας ελέγχει για το ότι απολαμβάνομε τα επίγεια αγαθά, αφού και η Εκκλησία εύχεται να μας δοθού ν. Η ανέχεια, οι πόνοι και οι δυστυχίες αποτελούν όλα μέρος της υπάρξεως μας, δεν πρέπει όμως και ν' αποτελούν όλη μας τη ζωή. Γι' αυτό, με το στόμα του Αποστόλου, ο Κύριος μας συνιστά να « βαστάζωμεν αλλήλων τα βάρη». Αυτός ο ίδιος μας δίνει την εντολή να αγαπάμε ο ένας τον άλλον, ώστε ενισχυμένοι απ' αυτή την αγάπη η «τεθλιμμένη» πορεία προς την ουράνια πατρίδα να μας φαίνεται πιο εύκολη. Άλλωστε για ποιο άλλο λόγο θα κατέβαινε από τον ουρανό παρά για να πάρη επάνω του όλη τη φτώχεια μας και να μας εμπλουτίση με το θησαυρό της Χάριτος Του;
« Εφ ' όσον Αυτός « οὖκ ἦλθε διακονηθῆναι ἀλλά διακονῆσαι καί δοῦναι τήν ψυχήν αὐτοῦ λύτρον ἀντί πολλῶν », κάνετε και σεις το ίδιο, φίλε του Θεοῦ, και εφόσον γίνατε σκεῦος της Χάριτος, μεταδώστε την σε κάθε άνθρωπο, που ποθεί τη σωτηρία του.
«Ὁ θερισμός πολύς», λέγει ο Κύριος, « οἱ δέ ἐργάται ὀλίγοι » ( Ιωάν . 1, 37). Αφού μας έδωσε τα δώρα της Χάριτος Του, ο Κύριος, μας στέλνει να θερίσουμε. Ας είμαστε προσεκτικοί, Μπατούσκα, για να μην κατακριθούμε μαζί με τον οκνηρό δούλο, ο οποίος έθαψε το θάλαντο που του εμπιστεύτηκαν, αλλά ας προσπαθήσουμε να μιμηθούμε τους πιστούς δούλους που έφεραν στον Κύριο ο μεν ένας αντί για δύο τέσσερα τάλαντα και ο άλλος αντί για πέντε δέκα τάλαντα. Όσο για τη θεϊκή ευσπλαχνία δεν πρέπει καθόλου να αμφιβάλλουμε.
« Ἐγγύς Κύριος πᾶσι τοῖς ἐπικαλουμένοις αὐτόν ». « Οὐ γάρ βλέπει εἰς πρόσωπον άνθρωπου ». Αρκεί να μπορούμε να τον αγαπάμε, τον Ουράνιο Πατέρα μας, αληθινά, σαν παιδιά του. Ο Κύριος ακούει εξ ίσου τον μοναχό και τον λαϊκό αρκεί και οι δυο να έχουν την ορθόδοξο πίστη « ὡς κόκκον σινάπεως », ικανή « καί ὄρη μεθιστάνειν » και να είναι γεμάτοι από αγάπη...
«Πάντα δυνατά τῷ πιστεύοντι ».
«Πάντα ἱσχύω ἐν τῷ ἐνδυναμοῦντι με Χριστῷ » λέει ο Απόστολος Παύλος.
«Ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ », λέει ο Κύριος, « τά ἔργα ἅ ἐγώ ποιῶ κἀκεῖνος ποιήσει, καί μείζονα τούτων ποιήσει, ὅτι ἐγώ πρός τόν πατέρα μου πορεύομαι, καί ὅ,τι ἄν αἰτήσητε ἐν τῷ ὀνόματι μου, τοῦτο ποιήσω, ἵνα δοξασθῇ ὁ πατήρ ἐν τῷ υἱῷ . Ἐάν τι αἰτήσητε ἐν τῶ ὀνόματι μου, ἐγώ ποιήσω».
«Επομένως, φιλόθεε, ο,τιδήποτε ζητήσετε από τον Κύριο, θα το λάβετε, αρκεί αυτό να είναι προς δόξαν Θεού ή για το καλό του πλησίον. Γιατί ο Θεός δεν ξεχωρίζει το καλό του πλησίον μας από τη Δόξα του. Εφ ' όσον εποιήσατε ενί τούτων των αδελφών μου των ελαχίστων, εμοί εποιήσατε».
«Όσο για την προσευχή που αφορά σε προσωπικά αγαθά, προσέξτε να μην παρακαλήτε παρά για πράγματα που τα έχετε άμεση ανάγκη. Αλλοιώς, μπορεί βέβαια να εισακουσθήτε και να σας τα δώση, θα σας ζητηθή όμως ο λόγος για, το ότι θελήσατε να αποκτήσετε πράγματα, που θα μπορούσατε εύκολα να κάνετε και χωρίς αυτά.
«Ορίστε λοιπόν, σας τα είπα τώρα πια όλα. Σας έδειξα με κάθε αλήθεια όλα εκείνα, τα οποία ο Κύριος και η Παναγία Μητέρα του θέλησαν με την ταπεινή μου μεσολάβηση να σας αποκαλύψουν».
« Πορεύεσθε ἐν εἰρήνῃ ». Ο Θεός να είναι πάντα μαζί σας και τώρα και πάντα και στους αιώνας των αιώνων. «Αμήν. Πορεύεσθε ἐν εἰρήνῃ !».
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
(1)«... Ὡς ἠβουλήθη, ἀπήλαυσε τῆς αἰσθήσεως, δίχα Θεοῦ καί πρό Θεοῦ, καί οὐ κατά Θεόν » ( Μαξίμου Ομολογητού, Άπορα PG 91, 1156 C ).
(2) «' E ν τούτῳ γγνώσκετε τό πνεῦμα τοῦ Θεοῦ πᾶν πνεῦμα ὁμολογεῖ Ἰησοῦν Χριστόν ἐν σαρκί ἐληλυθότα, ἐκ τοῦ Θεοῦ ἐστί · καί πᾶν πνεῦμα ὁ μή ὁμολογεῖ τόν Ἰησοῦν Χριστόν ἐν σαρκί ἐλληλυθότα, ἐκ τοῦ Θεοῦ οὐκ ἐστι · καί τοῦτο ἐστι τό τοῦ ἀντιχρίστου » (Α'. Ίωάν . 4, 2 - 3).
Ειρήνης Γκοραίνωφ, Ο Άγιος Σεραφείμ του Σαρώφ,
εκδ . Τήνος, Αθήνα, σ. 188-199, μτφρ . Π. Κ. Σκουτέρη
ΠΗΓΗ: http://agiosdimitrioskouvaras.blogspot.gr/2013/06/blog-post_22.html
Νομίζεις πως είναι κάπου μακριά και δεν ακούν.
Νομίζεις πως είναι απασχολημένα και δεν σε βλέπουν.
Νομίζεις πως είναι μικρά και δεν θα καταλάβουν…
Η μαμά γύρισε αργά από τη δουλειά. Είναι κουρασμένη. Κάνει δουλειές και είναι θυμωμένη.
Εγώ φταίω αν είχα μαζέψει τα παιχνίδια μου, δεν θα χρειαζόταν να κουραστεί για να τα μαζέψει εκείνη…
Η αλήθεια είναι πως είναι εκεί. Κρυμμένα ή απλά αόρατα. Μέσα στον μικρό χρωματιστό τους κόσμο, εκεί που εσύ είσαι πελώριος.
Ο γονιός, ο τροφός, ο δάσκαλος, ο αρχηγός…
Ο Πελώριος!
Η μαμά ξέχασε το φαγητό. Το φαγητό κάηκε κι η μαμά είναι λυπημένη γιατί πρέπει να κάνει άλλο.
Εγώ φταίω. Αν είχα κάνει μόνος τα μαθήματα μου δεν θα χρειαζόταν η μαμά να με βοηθήσει και δεν θα καιγόταν το φαγητό…
Ακούν, νιώθουν, οσφραίνονται την αγωνία, το φόβο, το θυμό, την κούραση, την ένταση… Τα νιώθουν χωρίς να το θέλουν.
Ο μπαμπάς φτιάχνει τη βρύση που χάλασε και εγώ παίζω με τα κατσαβίδια του… Έσπασε όμως ο σωλήνας και πλημμύρισε η κουζίνα με νερά. Είναι θυμωμένος και φωνάζει και η μαμά μαλώνει μαζί του. Εγώ φταίω, αν δεν ήμουν μέσα στα πόδια του όλη την ώρα δεν θα είχε γίνει αυτό!
Χωρίς να το επιδιώκουν, τα κάνουν όλα «δικά τους». Φταίνε αυτά…
Για όλα.
Για τα πάντα.
Για τα αδύνατα.
Για τα αδιανόητα.
Φταίνε αυτά!
Η μαμά μάλωσε με τον μπαμπά. Φωνάζουν κι είναι πολύ θυμωμένοι. Εγώ φταίω, αν είχα πάει πιο νωρίς για ύπνο, δεν θα ήταν τόσο κουρασμένοι και δεν θα θύμωναν, τόσο πολύ!
Οι μικροί, άγουροι άνθρωποι. Νέοι σε έναν κόσμο παλιό κι ακατανόητο.
Κι αν όλα αυτά πια είναι για εσένα απλά. Κι αν είσαι ο μόνιμα κουρασμένος ενήλικας, με τις μεγάλες ευθύνες και τη δύσκολη καθημερινότητα
Θυμήσου… Θυμήσου εσένα κρυμμένο στις σκιές.
Να ακούς, να νιώθεις, να παλεύεις, με τα «θηρία» και να νομίζεις , να πιστεύεις, για κάποιο ανεξήγητο λόγο πως είναι δικά σου… Κι εσύ να πρέπει να αλλάξεις! Εσύ να βρεις τη λύση στα δικά τους προβλήματα…
Ο μπαμπάς μετράει τα λεφτά και δεν φτάνουν. Είναι λίγα. Θύμωσε και είναι νευριασμένος. Εγώ φταίω αν δεν του είχα ζητήσει να μου πάρει κρουασάν... Δεν θα ξαναζητήσω να μου πάρουν τίποτα…
Θυμήσου πως είναι να νιώθεις ότι πρέπει να αλλάξεις χωρίς να ξέρεις το γιατί, χωρίς να ξέρεις το πώς… Πως;
Θυμήσου πως είναι να νιώθεις συνέχεια πως είσαι «το λάθος»… πως «εσύ φταις».
Απλά θυμήσου…
Η αδερφή μου έχασε το αρκουδάκι της και δεν μπορεί να κοιμηθεί. Κλαίει κι η μαμά κι ο μπαμπάς την μαλώνουν που όλο το χάνει. Εγώ φταίω αν δεν είχα μπει στο δωμάτιο της να παίξω, σίγουρα δεν θα είχαν ανακατευτεί τα παιχνίδια και θα έβρισκαν το αρκουδάκι της!
Θυμήσου: Τα λόγια που σε πλήγωσαν για να μην τα ξαναπείς.
Ο μπαμπάς δεν έχει καθόλου χρόνο για να με βοηθήσει στα Μαθηματικά. Η μαμά είναι στη δουλειά και πρέπει να τα κάνει όλα μόνος του. Κλαίω στο δωμάτιο μου γιατί δεν καταλαβαίνω και με μαλώνει. Εγώ φταίω, αν ήμουν καλή κι άκουγα την δασκάλα στο σχολείο θα καταλάβαινα τα μαθηματικά μου… Ο μπαμπάς μου λέει ότι είμαι ανόητη και χαζή… Είμαι χαζή!
Θυμήσου: Τις πράξεις που σε πόνεσαν για να μην τις ξανακάνεις.
Στο σχολείο έχασα την κασετίνα μου. Δεν μπορώ να την βρω πουθενά. Φοβάμαι να το πω γιατί θα με μαλώσουν. Εγώ φταίω… είμαι απρόσεχτος, αν πρόσεχα τα πράγματα μου δεν θα έχανα την κασετίνα. Τώρα μπορεί να μου τραβήξουν το αυτί ή τα μαλλιά και θα μπω τιμωρία στο δωμάτιο μου. Φοβάμαι.
Κι ύστερα θυμήσου τον ήχο του παιδικού σου γέλιου και σκέψου ποιοι ήταν οι λόγοι που εκείνο το γέλιο έπαψε!
Παίζουμε και χτυπάμε τα παιχνίδια μας στο πάτωμα και γελάμε. Η μαμά και ο μπαμπάς μας λένε να σταματήσουμε. Δεν κάνουμε τίποτα μόνο γελάμε. Μας φωνάζουν να σταματήσουμε να κάνουμε βλακείες και να κάνουμε επιτέλους ησυχία… γελάμε κρυφά και μετά εκείνοι θυμώνουν γιατί τους κοροϊδεύουμε. Μας έπιασαν δυνατά από το χέρι και μας έκλεισαν στα δωμάτια μας. Μόνους… Εμείς φταίμε γιατί γελούσαμε τόσο δυνατά… δεν κάνει να γελάμε τόσο δυνατά… δεν κάνει να γελάμε!!
Χιλιάδες λόγοι. Σε ένα πελώριο στα μάτια του κόσμο, υπάρχουν χιλιάδες λόγοι για να φταίει. Σε μια ζωή της οποίας δεν έχει τον έλεγχο. Δίπλα σε ανθρώπους από τους οποίους εξαρτάται απόλυτα. Υπάρχουν εκατοντάδες παράλογες στιγμές στις οποίες φταίει. Δεκάδες παράλογα λάθη τα οποία δεν έκανε, δεν προέβλεψε, δεν γνώριζε και για τα οποία φταίει…
Αυτός ο μικρός άνθρωπος με τα λεπτά χέρια και τα πελώρια μάτια. Φταίει για όλα και ζει την καθημερινή αγωνία… για όλα αυτά για τα οποία θα φταίει μέχρι το τέλος της ημέρας…
Προσπαθεί σκληρά να ελαχιστοποιήσει τα λάθη μα είναι αδύνατον να γίνει αυτό.
Άλλωστε πώς να σταματήσεις να φταις για κάτι που δεν φταις;
Σε κάθε φωνή, σε κάθε ένταση, μια σκιά είναι πίσω. Ένα προσωπάκι σιωπηλό, χλωμό, παρακολουθεί με αγωνία και δεν προσπαθεί πια να καταλάβει… Το έχει πάρει απόφαση πως φταίει!!!
Όχι. Στόχος δεν είναι η ενοχή. Στόχος είναι η ευθύνη.
Πως γίνεται αυτό με εμένα;… Αλλάζω και προσπαθώ να αλλάξω όχι από τη στιγμή που έγινα γονιός αλλά, από τη στιγμή που το συνειδητοποιώ.
Από τη στιγμή που νιώθω την ανάγκη να κάνω χαρούμενο, όχι μόνο το παιδί μου αλλά να ξανακάνω χαρούμενο το παιδί εκείνο.
Το μικρό μπερδεμένο ανθρωπάκι που νόμιζε πως φταίει για όλα…
Εμένα! Εσένα!
Πριν θυμώσεις, πριν μιλήσεις, πριν σηκώσεις τη φωνή σου ή το χέρι σου, στάσου λίγο και σκέψου... Σκέψου την δύναμη που έχεις. Εσύ ο πελώριος γονιός. Σκέψου την εξουσία! Την εξουσία σου πάνω του... Τον έλεγχο σε έναν άλλο άνθρωπο.
«Θα σε πάρω αγκαλιά και θα σε σφίξω όπως σου αξίζει.
Μην φοβάσαι μικρέ άνθρωπε. Δεν σου έχω πει ποτέ ψέματα και σήμερα θα σου πω μια μεγάλη και δύσκολη για εμένα αλήθεια… Να θυμάσαι λοιπόν, δεν φταις εσύ, εγώ φταίω!»
...Σε όλους τους μικρούς μας ανθρώπους. Σε αυτούς που μεγαλώνουμε και σε αυτούς που ζουν ακόμη μέσα μας... Σε εσάς αγαπημένοι...
Κατερίνα
Πηγή: http://agiosdimitrioskouvaras.blogspot.gr/2013/06/blog-post_19.html
Η ματιά του με διαπερνούσε ενοχλητικά στο αργό περπάτημα μου λίγα μέτρα πιο πέρα…
Αναζητούσα κάτι άλλο, αλλά προέκυψε αυτό το βλέμμα, που σαν να μου μιλούσε χωρίς ήχο με καθήλωσε και με γέμισε ενοχές…; Εγώ κρατώντας μια τυρόπιτα και ένα μπουκάλι νερό αμέριμνος αλλά και ψυχρός, εκείνος ένας πεινασμένος και κομματιασμένος ψυχικά περίμενε όχι την τυρόπιτα, αλλά το τέλος που δεν ερχόταν…; Τον κοίταξα άλλη μια φορά και του την πρόσφερα μαζί το νερό… Την πήρε στα χέρια αλλά δεν την έφαγε…
«Ένα τσιγάρο έχεις να μου δώσεις;»
«Δεν καπνίζω», του λέω, αλλά τρέχω στο περίπτερο δίπλα του και αγοράζω ένα πακέτο, δεν θυμάμαι και ποια μάρκα…; Το προσφέρω χαμογελώντας και καθώς απομακρύνομαι μη έχοντας να δώσω κάτι άλλο, ξεκίνησε η δική του προσφορα!!!
«Το τσιγάρο με σκοτώνει, ενώ η τυρόπιτα ανανεώνει το ραντεβού με την κόλαση για αργότερα…»
Τον κοίταζα σιωπηλός και ακίνητος δείχνοντάς του το ενδιαφέρον που ζητούσε για να συνεχίσει…; «Δεν με παίρνει ρε φίλε η Παναγιά, με αφήνει εδώ να ταλαιπωρούμαι, να βλέπω την πατρίδα, να στοιχειώνει και να μη μπορώ να τη βοηθήσω…; Τα παιδιά και τους νέους να χάνονται στην απελπισία, χωρίς προοπτική και όνειρα και λιώνω…Τους αρρώστους αβοήθητους, τους γέροντες πεταμένους και εκείνα τα ορφανά ξεχασμένα στα ιδρύματα και μαυρίζει η καρδιά μου…
Ο Χριστός είναι εδώ συνέχεια δίπλα μου και όσο τον παρακαλάω να με πάρει μαζί του με αφήνει να κοιμηθώ και ξανάρχεται μόλις ξυπνήσω… ; Δεν έχω και άλλη παρέα αλλά ούτε και παράπονο… Όποτε Τον φωνάξω τρέχει συνέχεια να με ακούσει…
Αν ζητήσεις από τον πρωθυπουργό ακρόαση δεν θα τον δεις ποτέ… Ο άρχοντας όμως όλου του κόσμου έρχεται αμέσως…»; Δακρύζει και σταματάει να μιλάει κοιτώντας αλλού…; Κάθισα δίπλα του και περίμενα να συνεχίσει, ήταν τόσο ζεστά, παρά το κρύο, που νόμιζες ότι έχει σόμπα κοντά του… ; Τώρα με κοιτάζει και χαμογελάει…; «Δώρο από τον Χριστό είναι η σόμπα, μη σου πω ότι το βράδυ ξεσκεπάζομαι».
Χλόμιασα γιατί διάβασε τη σκέψη μου…! Κατάλαβα ότι δεν είναι τυχαίος άνθρωπος…
«Η δικαιοσύνη του Θεού είναι πιο μεγάλη από ότι φαντάζεσαι… Αν κάνεις φόνο, η ανθρώπινη επιείκεια του δικαστηρίου θα σε βγάλει από τη φυλακή σε λίγα χρόνια, ενώ για το ίδιο αδίκημα σου λένε ότι θα πας στην κόλαση αιώνια…
Είναι δυνατόν ο άνθρωπος να είναι ποιο επιεικής από τον Θεό;
Αν μετανοήσεις για τις πράξεις που σε βαραίνουν, θα συγχωρεθείς αμέσως από τον Χριστό, γι’ αυτό να μην είσαι τόσο αυστηρός με τον εαυτό σου…
Δώσε του την ευκαιρία να διορθωθεί και μη καταδιώκεσαι από τους τύπους και το καθήκον… Κάνε την προσευχή σου πάντα και μην αφήνεις τον εαυτό σου έξω από την ευλογία του Χριστού…»
«Θέλω αν μπορείς να προσευχηθείς για εμένα», του ζητώ…
«Αν εγώ φάω την τυρόπιτα που μου πρόσφερες, εσύ θα χορτάσεις; Να προσεύχεσαι στον Χριστό όπως και εγώ και να έχεις πίστη…»
Καθώς σηκώνομαι να φύγω, ενώ εκείνος πήρε την τυρόπιτα στα χέρια με κοιτάζει χαμογελώντας και μου λέει:
«Τόση ώρα οι τρεις μας θα μπορούσαμε να παίξουμε και ξερή (παιχνίδι με χαρτιά), αλλά μάλλον εσύ ήθελες μόνο να ακούσεις…Ο φίλος μου θα σε βοηθήσει να βρεις αυτό που ζητάς…»
Ποτέ δεν περίμενα ότι παίρνοντας ένα πακέτο τσιγάρα και μια τυρόπιτα θα δεχόμουν σαν αντίτιμο την σοφία ενός άγνωστου άστεγου, τη δωρεάν ακτινογραφία των ανησυχιών μου και τη διαβεβαίωση ότι ο φίλος του ο Χριστός θα μου τις απαλύνει…
Οι άνθρωποι του Θεού βρίσκονται ανάμεσα μας και όποιος έχει ανοικτά μάτια μπορεί να δει το θέλημα Του, αλλά και την χάρη Του, αυτήν που μεταμορφώνει έναν άστεγο σε σοφό, έναν άγνωστο σε φίλο, έναν άνθρωπο σε αδελφό !!!
ΠΗΓΗ: http://agiosdimitrioskouvaras.blogspot.gr/2013/06/blog-post_1048.html
Ιωάννης Θαλασσινός, Διευθυντής Π.Ε.ΦΙ.Π. 04-10-2017
Ποιός ἄραγε θυμᾶται τή θλιβερή ἐπέτειο τῆς ψήφισης, ἀπό τή Βουλή τῶν Ἑλλήνων, τοῦ ἐπαίσχυντου...
Χριστιανική Εστία Λαμίας 03-10-2017
Οἱ μάσκες ἔπεσαν γιά ἀκόμα μιά φορά. Ἑταιρεῖες γνωστές στούς Ἕλληνες καταναλωτές ἀφαίρεσαν ἀπό τά...
TIDEON 21-12-2015
Επιμένει να προκαλεί Θεό και ανθρώπους η ελληνική Κυβέρνηση, ψηφίζοντας στις 22 Δεκεμβρίου 2015 ως...
Tideon 14-12-2015
Η Κυβέρνηση μας μίλησε για την «αναγκαιότητα» και για τα πλεονεκτήματα της «Κάρτας του Πολίτη»...
TIDEON 27-08-2014
Λαμβάνουν διαστάσεις καταιγισμού οι αντιδράσεις πλήθους φορέων και πολιτών για το λεγόμενο «αντιρατσιστικό» νομοσχέδιο το...
tideon.org 02-05-2013
Kαταθέτουμε την αρνητική δήλωση μας προς τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ). Ο νόμος αφήνει πολλά...
Tideon 31-12-2012
Ποια είναι η λύση αν πλήρωσες «τσουχτερές» τιμές στο Κυλικείο του Νοσοκομείου, του Αεροδρομίου, του...
Νικόλαος Ἀνδρεαδάκης, ὁδηγός 03-04-2012
Εἶμαι νέος μὲ οἰκογένεια, ἔχω ὅλη τὴ ζωὴ μπροστά μου… Λόγῳ ἐπαγγέλματος ἔχω τὴ δυνατότητα...
tideon 07-11-2011
ΜΝΗΜΟΝΙΟ: Δεν ξεχνώ αυτούς που παρέδωσαν αμετάκλητα και άνευ όρων την ΕΘΝΙΚΗ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ και έκαναν...
ΚΑΤΑΛΑΒΕΣ ΤΩΡΑ ... 15-02-2011
Κατάλαβες τώρα ... γιατί σε λέγανε «εθνικιστή» όταν έλεγες πως αγαπάς την Πατρίδα σου; Για να...
ΤΡΑΠΕΖΑ ΙΔΕΩΝ 25-12-2010
Τώρα πια γνωρίζω τους 10 τρόπους που τα ΜΜΕ μου κάνουν πλύση εγκεφάλου και πώς...