Το Ορθοδοξείν εστί αεί σχοινοβατείν

Αποστολικό Ανάγνωσμα Κυριακής. Γ' Ματθαίου

( Τίτου Γ' 8-15)

Των Αγίων Πατέρων της Δ' Οικουμενικής Συνόδου

Ανέκαθεν η Αγία μας Εκκλησία τιμούσε εορταστικώς και μέσα στο κυριακό Δείπνο τις Οικουμενικές Συνόδους, κηρύσσοντας τις δογματικές τους διδασκαλίες, αλλά και εφαρμόζοντας στην πράξη του Ιερούς Κανόνες, οι οποίοι διασφαλίζουν την τάξη αλλά και την απρόσκοπτη πορεία της «νοητής νηός», δηλ. της στρατευομένης μας Εκκλησίας.

Στο πλαίσιο αυτό του εορτασμού και της τιμής, επιβάλλεται έστω και συνοπτικώ τω τρόπω, να γνωρίζουμε την ιστορία της κάθε συνόδου και ποια ακριβώς διδασκαλία ερμήνευσε και αποκρυστάλλωσε για τη ζωή των πιστών. Διδασκαλία η οποία εννοείται πως ανέκαθεν υπήρχε και βιωνόταν από τους αγίους, οι οποίοι και αποτελούν τους φωτεινούς οδοδείκτες για την πορεία προς την Βασιλεία των ουρανών.

Σε αυτή λοιπόν τη βάση, την Κυριακή τιμούμε τους Αγίους Πατέρες της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου.

Ας δούμε λοιπόν κάποια βασικά στοιχεία για την μεγάλη αυτή Οικουμενική Σύνοδο.

Συγκλήθηκε το έτος 451 μ.Χ. στην Χαλκηδόνα, απέναντι από την Κωνσταντινούπολη.

Οπωσδήποτε υπήρξε μέγας σταθμός για την Ορθόδοξη Εκκλησία μας και μάλιστα για το κεντρικό θέμα της Χριστολογίας.

Η μεγάλη αυτή Σύνοδος των 630 θεοφόρων Πατέρων μας, αντιμετώπισε ένα από τα πλεόν δύσκολα θεολογικά θέματα, το οποίο για αρκετό καιρό εταλάνιζε την Εκκλησία αλλά και αυτήν την Αυτοκρατορία.

Το όλον θέμα αφορούσε τις 2 φύσεις του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.

Θέμα όντως πολύπλευρο, που θα χρειαζόταν όχι σελίδες, αλλά τόμοι ολόκληροι για να το εξαντλήσουμε απ' όλες του τις πλευρές.

Τελικώς η Σύνοδος κατεδίκασε τις δύο φοβερές και αντιμαχόμενες αιρέσεις. Την αίρεση δηλ. του Νεστοριανισμού και την θανατηφόρο κακοδοξία του Μονοφυσιτισμού.

Στο Αποστολικό τώρα ανάγνωσμα που θα ακούσουμε την Κυριακή στην λατρεία μας, προς τιμήν ων Αγίων Πατέρων, ο Απόστολος Παύλος, μεταξύ των άλλων θεοπνεύστων διδασκαλιών του, τονίζει και μια φράση που φαίνεται να μη τις έχει δοθεί η δέουσα προσοχή που θα έπρεπε, με αποτελέσματα ολέθρια, όπως θα δούμε, κάποιες φορές.

Πρόκειται για την συμβουλή που απευθύνει στον πιστό του μαθητή, τον Τίτο, ο οποίος είναι ο ποιμένας της Κρήτης. Λέγει λοιπόν: «αιρετικόν άνθρωπον, μετά μίαν και δευτέραν νουθεσίαν παραιτού»(Τίτου Γ΄10).

Πρόκειται για μια συμβουλή με βαθύτατο περιεχόμενο στην οποία επιβάλλεται να εστιάσουμε και την προσοχή μας.

Οι αιρετικοί, ήσαν ανέκαθεν επικίνδυνοι. Γι' αυτό και ο Απόστολος, ώριμος πλέον στην ηλικία και έχοντας τόσες και τόσες εμπειρίες επάνω στα θέματα αυτά, αλλά και όντως θεόπνευστος, συνιστά στον Τίτο να είναι πολύ προσεκτικός απέναντι όσων αντιστρατεύονται την ορθή διδασκαλία. Όσων δηλαδή είναι αιρετικοί. Και αυτό, διότι και τότε οι άνθρωποι αυτοί δημιουργούσαν σκάνδαλα και διαιρέσεις στην Εκκλησία, αλλά και λόγω του ότι νόθευαν με δικές τους επινοήσεις και με αποκυήματα της φαντασία τους, την ορθή Αποστολική πίστη.

Γι' αυτό και ο Απόστολος καταγράφει και επισημαίνει. Τον αιρετικό, συμβούλευσέ τον και νουθέτησέ τον μία και δύο φορές, ώστε να εννοήσει την πλάνη του. Εάν σε ακούσει, και αρνηθεί τις κακοδοξίες του και επιστρέψει στους κόλπους της Εκκλησίας, έχει καλώς. Εάν αντιθέτως δεν σε ακούσει και επιμένει σ' αυτή την πλάνη του, τότε πρέπει να τον αποφύγεις και να τον αποκόψεις, ώστε με τον τρόπο αυτό να προφυλάξεις τους άλλους πιστούς.

Αυτή είναι η θεόπνευστη συμβουλή του Αποστόλου των εθνών, που ίσως σε ορισμένους φαίνεται υπερβολική και ίσως αποδεικνύει ακραία συμπεριφορά, λες και αυτοί που το υποστηρίζουν αυτό διαθέτουν περισσότερο φωτισμό και θερμότερη αγάπη από τον μεγάλο Απόστολο. Από τον άνθρωπο αυτόν που έλεγε ότι προτιμά ο ίδιος να γίνει ανάθεμα για να σωθούν οι συμπατριώτες του.

Εάν όμως θελήσουμε να εμβαθύνουμε στην ουσία της προτροπής, θα δούμε ότι πράγματι, οι αιρετικοί, κατα κανόνα, δεν μετανοούν. Και δεν μετανοούν διότι συσκοτίζεται ο νους τους από τον εωσφορικό εγωισμό, ο οποίος και λειτουργεί διασπαστικά για την όλη προσωπικότητα.

Αποτέλεσμα δε όλης αυτής της εσωτερικής διαρροής και διασπάσεως είναι, το να μη μπορούν να δουν και να αντιληφθούν, κατ' αρχάς την πλάνη τους, και στην συνέχεια να ζητήσουν την θεραπεία από την Εκκλησία, όπου στην περίπτωση αυτή λειτουργεί ως πνευματικό «κέντρο υγείας» και κατόπιν ως ασφαλές θεραπευτήριο, αποκαθιστώντας τελείως την πνευματική υγεία στην όλη ύπαρξη του ανθρώπου.

Για να φανεί καθαρά ότι έτσι έχουν τα πράγματα, δηλ. ότι ο εγωϊσμός δεν αφήνει περιθώρια επιστροφής και θεραπείας, η αποστολική γραφίδα φανερώνει ότι ο αιρετικός «εξέστραπται και αμαρτάνει ων αυτοκατάκριτος». Έχει διαστραφεί δηλ. και αμαρτάνει και κατακρίνεται από την ίδια του τη συνείδηση.

Στηριζόμενοι τώρα οι Πατέρες και οι ποιμένες στην Αποστολική εντολή και στην πολύτιμη εμπειρία της Εκκλησίας, η οποία προϊόντος του χρόνου αυξάνει και επιβεβαιώνει την θεόπνευστη αυτή προτροπή, ανέκαθεν, διά του τρόπου αυτού αντιμετώπιζαν τους εκάστοτε αιρετικούς, που δυστυχώς δεν έλειψαν, ούτε και θα λείψουν ποτέ.

Αυτή ακριβώς η ποιμαντική τακτική, βλέπουμε να πραγματοποιείται και από τους Πατέρες των Οικουμενικών συνόδων, όσον αφορά την αντιμετώπιση των κακοδόξων αιρετικών, που λόγω του εωσφορικού τους εγωισμού, ετάρασσαν και διασπούσαν το Σώμα του Χριστού, την Εκκλησία.

Στηλίτευαν τους αιρετικούς για την πλάνη τους, και αν δεν παραδέχονταν την ορθή διδασκαλία, τους απέκοπταν. Ερμήνευαν αυθεντικά την διδασκαλία του Χριστού, θέσπιζαν τα αποκαλυφθέντα εξ΄αρχής δόγματα πίστεως, ρύθμιζαν πρακτικά προβλήματα και ανάγκες και έτσι αποδεικνύονταν ως «οι ακαθαίρετοι πύργοι» της ορθοδοξίας!

Το ερώτημα όμως τώρα που προκύπτει είναι: «Καλά με τους αιρετικούς που επιτέλους με την επιμονή τους οι ίδιοι κατ' αρχάς αποκόπτουν τους εαυτούς τους από την Εκκλησία και καταντούν έρμαια των δαιμονικών αιρέσεων. Τι γίνεται όμως αν κάποιοι ποιμένες με την όλη τους τακτική και τις υπογραφές σε κείμενα κοινών δηλώσεων, αντιστρατεύονται τις αποφάσεις των αγίων Οικουμενικών Συνόδων; Ιδού το ερώτημα που απασχολεί κλήρο και λαό, τουλάχιστον αυτούς που γνωρίζουν και δεν βρίσκονται τυπικώς και από συνήθεια στην Εκκλησία.

Τι γίνεται πράγματι όταν οι καταδικασμένοι από την Δ' και όχι μόνον Οικουμενική Σύνοδο, αιρετικοί Μονοφυσίτες και κατόπιν οι καταδικασθέντες από την ΣΤ' Οικουμενική Σύνοδο, Μονοθελήτες και Μονοενεργήτες, δίχως ν΄απαρνηθούν τις πλάνες τους και συνεχίζοντας να θεωρούν οι ίδιοι ως «αγίους» τους κακοδόξους που καταδίκασαν επισήμως οι Άγιοι Πατέρες, τι γίνεται λοιπόν όταν άνευ μετανοίας και επιστροφής στην Ορθόδοξη Εκκλησία, ορισμένοι Ορθόδοξοι Ποιμένες, θεωρούν αυτούς τους κακοδόξους και αιρετικούς ως Ορθοδόξους;

Τι γίνεται όταν αποχαρακτηρίζονται και ονομάζονται πλέον ως «Ανατολικοί Ορθόδοξοι» ή και γενικώς «Ορθόδοξοι»; Μήπως οσονούπω οι κύριοι αυτοί, δηλ. τα «τσιράκια» του Οικουμενισμού και τα παπαγαλάκια του Π.Σ.Ε. (Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών), θα χαρακτηρίσουν και τους Παπικούς ως «Δυτικούς Ορθοδόξους»; Τελικώς, η ένταξη στην Εκκλησία είναι θέμα γεωγραφικών προσδιορισμών; Ή το θέατρο του παραλόγου ανεβάζει ολοένα και περισσότερο νεόκοπες παραστάσεις; Διότι όλα αυτά όχι μόνο θεολογία δεν είναι, αλλά αποδεικνύουν ασχετοσύνη Εκκλησιαστικής Ιστορίας και Συμβολικής, παρά τους βαρύγδουπους τίτλους αυτών που συμμετέχουν στον θίασο.

Βεβαίως, θα ισχυριστεί κανείς τώρα ότι στον αστερισμό της «μεταπατερικής θεολογίας» και στο νεφέλωμα της «ορθοδόξως, παρακαλώ, σεξουαλικής απελευθερώσεως», μπορεί ο καθένας να λέει και να γράφει «παν ό,τι» του κατεβαίνει στον νού (αν βεβαίως υπάρχει), δίχως να δίνει ποθενά ουδεμία αναφορά.

Άλλωστε, υπάρχει και «η ελευθερία του ήθους» (άλλο εάν δεν γνωρίζουμε ποιο είναι το «ήθος της ελευθερίας»), και επίσης υφίσταται η «πλατιά αγκαλιά» της διοικούσης εκκλησίας, η οποία έχει χώρο για τον κάθε ελεύθερο «θεολόγο» και «δογματολόγο», δοθέντος ότι οι εποχές άλλαξαν και αυτό θα πρέπει να το κατανοήσουν καλώς και κάποιοι «αυστηροί πατέρες». Τόσο οι υπάρχοντες, όσο βεβαίως – βεβαίως και οι μεταστάντες στην θριαμβεύουσα, που μας άφησαν την αρνητική κληρονομία των θείων και ιερών Κανόνων.

Καιρός όμως να σοβαρευτούμε αγαπητοί, διότι παρακολουθώντας την λογική του θεολογικού παραλόγου, κινδυνεύουμε να χάσουμε τα μυαλά μας και φυσικά τον φόβο του Θεού. Ας σοβαρευτούμε λοιπόν και ας δούμε τις χαίνουσες και πυορροούσες πληγές στο σώμα της στρατευομένης μας Εκκλησίας.

Και για να μην ισχυριστεί κανείς ότι συκοφαντούμε, δεν έχει παρά να ρίξει μια ματιά στα κατάπτυστα κείμενα και στις αιρετικές ου μην αλλά και προδοτικές συμφωνίες που υπεγράφησαν το 1993 στο Μπάλαμεντ από Ορθοδόξους και αιρετικούς μονοφυσίτες κ.τ.λ.

Φυσικά, η μικρή έκταση των γραφομένων, δεν επιτρέπει περαιτέρω ανάλυση της νεόκοπης αυτής συμφωνίας.

Θα φρίξει όμως ο μελετητής όταν διαπιστώσει τους κοινούς λεγομένους όρους, αλλά και συγκλονιστεί αρνητικώς, και δεν θα πιστεύει στα μάτια του όταν στο τέλος του κειμένου θα δει το ποιοι είναι αυτοί που έθεσαν τις υπογραφές τους, προς καταισχύνη αιώνια, κάτω από το κείμενο αυτό, που το ολιγώτερο, θα μείνει στην ιστορία ως κείμενο επιπολαιότητας και Εκκλησιολογικής ασχετοσύνης.

Τι γίνεται λοιπόν σε αυτή ή και σε παρόμοιες περιπτώσεις όπου διαπιστώνεται να υπερισχύει η πολιτική, η πλάνη, η κακοδοξία αλλά και ο ύπουλος πόλεμος των σκοτεινών δυνάμεων, έναντι της Εκκλησίας του Χριστού;

Στις περιπτώσεις αυτές αδελφοί μου, εφαρμόζουμε την ευλογημένη τακτική των αγίων μας.

Πρώτα απ' όλα, δεν επιτρέπουμε η σύγχυση και η πικρία να θολώσουν τον ηγεμόνα νου. Και τούτο, διότι εάν συμβεί αυτό, τότε μπορεί κανείς να καταντήσει ακόμα και σε σχίσμα - που ήδη υφίστανται πολλά - ή αλλοίμονο να νομίσει ότι αυτός και μόνο κρατά στις πλάτες του την Ορθοδοξία, με αποτέλεσμα να ηγηθεί στην συνέχεια ο ίδιος και νέου σχίσματος. Σε κατάσταση δηλ. φρικτή, για την οποία ο ιερός Χρυσόστομος διακηρύσσει ότι : «το σχίσμα ούτε ο αίμα του μαρτυρίου δύναται να το ξεπλύνει»!

Ο συνετός λοιπόν και αγωνιστής Χριστιανός, έχοντας εμπειρία από την πορεία και Ιστορία της Εκκλησίας μας, δεν θα πέσει από την Κιβωτό της Σωτηρίας στα «άγρια κύματα θαλάσσης»(Ιούδα 13), διότι θα καταποντιστεί στον πυθμένα του Άδου.

Δεν θα τα χάσει λοιπόν. Θα παραμείνει αγωνιζόμενος, θα αυξηθεί το ευλογημένο μέτωπο αντιστάσεως και διαφωτίσεως και φυσικά έχοντας υπ' όψην και άλλες περιπτώσεις συνόδων που δεν ορθοτόμησαν, ειρηνικώς πλέον θα απορρίψει με όλο το Σώμα της Εκκλησίας τις λανθασμένες – πλανεμένες προδοτικές αποφάσεις και δηλώσεις, αφού σε τελευταία ανάλυση, ό,τι δεν εδράζεται στην Αποστολική Παράδοση και στην Πατερική ερμηνεία, δεν έχει κανένα δεσμευτικό χαρακτήρα για τον Ορθόδοξο κλήρο, Μοναχισμό και τον λαό.

Αγαπητοί μου. Οι αποφάσεις και η τακτική των Αγίων Οικουμενικών Συνόδων και συγκεκριμένα της Δ' εν Χαλκηδόνι Οικουμενικής, εκτός των Όρων αληθείας δηλ. των δογμάτων που έχουν απόλυτο και δεσμευτικό χαρακτήρα, μας σηματοδοτούν και τον φωτεινό δρόμο της διακρίσεως. Την οδόν του «σχοινοβατείν». Κάτι δηλ. το οποίο εκτός από τον ζήλο και τις όποιες γνώσεις, απαιτεί και την ταπείνωση η οποία είναι η βάση της όλης Ορθοδόξου πνευματικότητας.(Εννοείται ότι απαραιτήτως πρέπει να υφίσταται και η ψυχική ισορροπία...). Διαφορετικά, κινδυνεύει κανείς να καταντήσει σ' αυτά ακριβώς που νομίζει ότι με την τακτική του καταδικάζει. Στην αίρεση εξ' αριστερών και στον μεγάλο πειρασμό του σχίσματος εκ δεξιών. Αποτέλεσμα δε όλων αυτών των άκρων, η αποκοπή από την Ορθοδοξία μας.

Είθε, πάντοτε να μας φυλάττει ο Κύριος.

Αμήν

Αρχ. Ιωήλ Κωνστάνταρος

ΠΗΓΗ: http://anavaseis.blogspot.gr/2013/07/blog-post_2167.html#more 

Ο Γέροντας Παΐσιος τελικά προσβλήθηκε από καρκίνο, και νοσηλεύθηκε σε νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης! Στο νοσοκομείο φρόντισαν το Γέροντα όσο μπορούσαν καλύτερα. Ο καρκίνος, όμως, προχώρησε τόσο, πού το τέλος ήταν πολύ ορατό. Η αναχώρησή του για τους ουρανούς ήταν ζήτημα χρόνου. Γι΄αύτη την αναχώρηση, για την οποία προετοιμαζόταν σε όλη του τη ζωή, ήθελε να αφιερώσει και τον υπόλοιπο χρόνο της ζωής του στο μοναστήρι του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου Σουρωτής. Ο μακαριστός Χριστόφορος Οικονόμου ήταν κοντά του και σε γράμμα του περιγράφει την αναχώρηση του Γέροντα από το Νοσοκομείο:

«Σήμερα έφυγε και ο π. Παΐσιος από το νοσοκομείο. Είχε πολύ κόσμο και μας είπαν ότι θα έβγαινε στο σαλόνι για να ευλογήσει. Τελικά, εκείνη την ώρα έφευγε από το νοσοκομείο. Ο κόσμος, οι γυναίκες, νοσοκόμες, γιατροί, άρρωστοι, συνωστίζονταν όλοι γύρω του. Ψήλωσε το χέρι του και από την πόρτα χαιρέτησε τους άρρωστους στους διπλανούς θαλάμους. Ένας άρρωστος στο διάδρομο πού είχε ορρούς στο χέρι πήγε να του φιλήσει το χέρι, αλλά ο π. Παΐσιος φίλησε το χέρι του ασθενούς. Μπροστά από το ανσανσέρ ψήλωσε το χέρι του και μας ευλόγησε όλους. Μπήκε στο ανσανσέρ να κατέβει κάτω στο δρόμο. Όλοι τρέξαμε από τις σκάλες να τον δούμε για τελευταία φορά. Χαιρετούσε τον κόσμο. Βγήκε έξω από το νοσοκομείο. Ο κόσμος τον περιτριγύρισε γύρω από το αυτοκίνητο, ενώ λεπτές νιφάδες χιονιού έπεφταν. Η νοσοκόμα φώναζε να τον αφήσει ο κόσμος να μπει μέσα στο αυτοκίνητο, γιατί έκανε πολλή ψύχρα και ο άνθρωπος δεν μπορούσε. Μπήκε, τελικά, στο αυτοκίνητο, αφού έκανε το σταυρό του. Όλοι προσπαθούσαν να τον αγγίξουν· έπιαναν το χέρι του, άγγιζαν το τζάμι τοΰ αυτοκινήτου. Ξεκίνησε τελικά το αυτοκίνητο, αλλά προχωρούσε πολύ σιγά, λόγω της μεγάλης κυκλοφορίας. Γιατρίνες, νοσοκόμες, νοσοκόμοι, γιατροί, κατέβηκαν κάτω και όπως ήταν μέσα στο αυτοκίνητο άγγιζαν το τζάμι του αυτοκινήτου πού προχωρούσε αργά-αργά για να τον χαιρετήσουν. Το αυτοκίνητο πέρασε από το δρόμο πού βρίσκεται μπροστά από το σπίτι μου».

Και συνεχίζει ο Χριστόφορος:

«Τί ήταν το πέρασμα αυτού του ανθρώπου! Ο κόσμος τον ακολουθούσε σαν να ήταν ο Μεσσίας. Σκηνή σαν την Βαϊφόρο, μόνο πού αντί για γαϊίδουράκι τώρα ήταν ένα αυτοκινητάκι! Όλος ο κόσμος, οι περισσότερες γυναίκες, ήσαν συγκινημένοι, άλλες δάκρυζαν. Αλλά και ο ίδιος ήταν συγκινημένος με την αγάπη πού του έδειχνε ο κόσμος. Σαν να έλεγε πώς θα την ξεπληρώσει με πολλή προσευχή για τους συνανθρώπους του». Και επιλέγει ο Χριστόφορος:

«Αλλά μήπως είναι λίγα πού χρωστούμε η γενιά μας, στις ευχές και προσευχές αυτού του ανθρώπου. Ένας άγιος ανάμεσά μας. Η ενσάρκωση της εκπλήρωσης των Ευαγγελικών λόγων».

Ο Γέροντας Παΐσιος άφησε την τελευταία του πνοή στις 12 Ιουλίου 1994.

ΠΗΓΗ: Από το τέλος του Γέροντα Παΐσιου Αγιορείτη, Περιοδικό «Παρά την Λίμνην», Μηνιαία έκδοση Εκκλησίας Αγίου Δημητρίου Παραλιμνίου, περίοδος β΄, έτος ιη΄, αρ. 7, Ιούλιος 2008, http://agiosdimitrioskouvaras.blogspot.gr/2013/07/h-o.html#more

Το νόημα και η σωτηριολογική σημασία της δικαιώσεως διά πίστεως αποτελεί το κεντρικό θέμα της προς Ρωμαίους επιστολής. Απασχόλησε ανά τους αιώνες τους μελετητές του Απ. Παύλου και είναι ένα από τα πιο επίμαχα θεολογικά θέματα της δεύτερης χιλιετίας κυρίως στη Δύση, ειδικά μετά τη Μεταρρύθμιση. Στη διδασκαλία του Προτεσταντισμού, το θέμα αυτό θεωρείται «η κεφαλή και ο ακρογωνιαίος λίθος» της. Αντίθετα, στην Ορθοδοξία ελάχιστοι ασχολήθηκαν με το θέμα αυτό. Αξιοσημείωτο είναι ότι καμία Οικουμενική Σύνοδος δεν πραγματεύτηκε το θέμα. Γεννάται λοιπόν το ερώτημα αν οι Άγιοι Πατέρες ερεύνησαν το θέμα αυτό και αν ναι, σε τι συμπεράσματα κατέληξαν. Ακόμη πώς αξιολογούνται αυτά τα συμπεράσματα υπό το πρίσμα των συγχρόνων μελετών.

Αληθεύει άραγε ο ισχυρισμός ότι από τον Ωριγένη και μετά όλοι οι Έλληνες Πατέρες απέτυχαν λόγω του ελληνικού τρόπου σκέψεως να φτάσουν στην κατανόηση της Παύλειας περί δικαιώσεως διδασκαλίας, επειδή ενέταξαν τη δικαιοσύνη στην φιλοσοφική αρετολογία και την περιόρισαν μέσα στο πλαίσιο της κατανεμητικής δικαιοσύνης (iustitia distributiva); Αληθεύει άραγε ότι το πρώτο βήμα προς τη σωστή κατανόηση το έκανε ο Αμβροσιαστής στη Δύση; Αληθεύει επίσης ότι κατόπιν ο Αυγουστίνος εντόπισε τη σημασία της Παύλειας περί δικαιώσεως διδασκαλίας ως χάρη από τον Θεό, η οποία χαρίζει την κατάσταση της δικαιοσύνης στον αμαρτωλό και τον καθιστά δίκαιο; Και αυτό μέχρις ότου ο Λούθηρος έκανε τη θεολογική και αποφασιστική καινοτομία με βάση την αυγουστίνεια ερμηνεία, αντιλαμβανόμενος την έκφραση «δικαιοσύνη Θεού» ως δώρο της δικαιώσεως των ασεβών, άνευ έργων και μόνο μέσω της πίστεως. Παράλληλα, αναρωτιέται κανείς αν είναι δικαιολογημένη η απουσία αναφοράς από τους μελετητές του θέματος για τη θέση του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου σχετικά με τη δικαίωση διά πίστεως;

Η παρούσα μελέτη έχει ως αντικείμενο την έκφραση «δικαιοσύνη Θεού». Ο στόχος μας είναι να δείξουμε την προσφορά του μεγάλου πατέρα της Εκκλησίας στη διαφώτιση των πτυχών της Παύλειας αυτής διδασκαλίας. Γι’ αυτό το σκοπό, θα ανιχνεύσουμε στα έργα του ιερού Χρυσοστόμου τις εξηγήσεις των σημαντικότερων χωρίων που διευκρινίζουν τον τρόπο κατανοήσεως της περί «δικαιοσύνης Θεού» διδασκαλίας, ειδικότερα στις επιστολές Προς Ρωμαίους, Προς Γαλάτας και Προς Φιλιππησίους. Η πραγμάτευση του θέματος θα απαιτήσει μία συγκριτική έρευνα, που λαμβάνει υπόψη και διάφορες αντιπροσωπευτικές σύγχρονες μελέτες επί του ιδίου θέματος.

PAVLOS_APOSTLE

Εισαγωγή

Στην προς Ρωμαίους επιστολή συναντάμε συχνά την έκφραση «δικαιοσύνη Θεού». Στις υπόλοιπες επιστολές του Απ. Παύλου τη συναντάμε μόνο στα χωρία Β’ Κορ 5:21 και Α’ Κορ. 1:30 (επίσης στο στίχ. Β’ Κορ. 9:9 που αναφέρει τον Ψαλ. 111:9) και πολύ σπάνια στα υπόλοιπα βιβλία της Καινής Διαθήκης.

Η έκφραση «δικαιοσύνη Θεού» κατέχει κεντρική θέση στον ειρμό της σκέψεως του Παύλου στην προς Ρωμαίους επιστολή, χαρακτηριστικό που καθιστά ζωτικής σημασίας την ορθή ερμηνεία της. Ότι δίνεται έμφαση στη γενική «Θεού» είναι σαφές παντού, αλλά μένει αδιευκρίνιστο αν η δικαιοσύνη εννοείται ως ιδιότητα του Θεού (γενική υποκειμενική) ή η γενική υποδηλώνει τη δικαιοσύνη των χριστιανών σε σχέση με τον Θεό στις δύο ακόλουθες περιπτώσεις: α) αν έχει την πηγή της στον Θεό (γενική του δημιουργού) και β) αν ισχύει έναντι του Θεού (γενική αντικειμενική, ή «relationis»).

Ο ιερ. Χρυσόστομος εντοπίζει, όπως κάνουν και οι σύγχρονοι ερμηνευτές, δύο χρήσεις της εκφράσεως στον Απ. Παύλο: η μεν πρώτη δηλώνει μία ιδιότητα του Θεού, η δε άλλη αφορά μία χάρη και ένα δώρο που προέρχεται από τον Θεό. Έτσι, ερμηνεύει πολύ ορθά την έκφραση διαφορετικά στα χωρία 1:17,3:21.22.25,10:3 και διαφορετικά στους στίχ. 3:5 και 3:26.

Η «δικαιοσύνη Θεού» ως ιδιότητα του Θεού

Στους στίχους Ρωμ. 3:5 και 3:26 γίνεται λόγος για μία ιδιότητα του Θεού. Με την έννοια ότι τα δύο ουσιαστικά «Θεού δικαιοσύνην» δηλώνουν στο χωρίο Ρωμ. 3:5, κατά τον ιερ. Χρυσόστομο, το δικανικό γεγονός ότι ο Θεός είναι αυτός που δικαιώνεται για τις αποφάσεις Του και νικά στην κρίση (βλ. στίχ. 3:4). Σχολιάζοντας τον στίχ. Ρωμ. 3:4 ο ιερός Χρυσόστομος επισημαίνει χαρακτηριστικά: «Τί εστί, δικαιούται; Ει κρίσις γένοιτο και εξέτασις των επηρμένων τοις Ιουδαίοις παρ’ αυτού, και των παρ’ αυτών εις αυτόν γεγενημένων, τα νικητήρια έσται παρά τω Θεώ, και τα δικαιώματα αυτού πάντα». Ο Απ. Παύλος εννοεί ότι ο Θεός πάντα ήταν πιστός στις επαγγελίες Του και σε όλα όσα υποσχέθηκε, όμως οι Εβραίοι Τον περιφρόνησαν με τις ανομίες που έκαναν. «Αυτός μεν γαρ τα παρ’ εαυτού πάντα εποίησεν, εκείνοι δε ουδέ ούτως εγένοντο βελτίους», διατυπώνει ο ιερ. Χρυσόστομος εξηγώντας πως η πιστότητα του Θεού στις επαγγελίες Του επιβεβαιώνει τη δικαιοσύνη Του, ότι δηλαδή είναι δίκαιος. Τον στίχο 3:5, όπου απαντάται η έκφραση «Θεού δικαιοσύνην» ως ιδιότητα του Θεού, τον σχολιάζει ορθώς ο ιερός Χρυσόστομος ως εξής: «Ουκούν επειδή, ότι εβρίσαμεν, φησίν, ημείς και ηδικήσαμεν, διά τούτο ο Θεός ενίκησε και η δικαιοσύνη αυτού λαμπρά εφάνη…».

Η «δικαιοσύνη Θεού» ως δώρο της θείας χάριτος

Ωστόσο, στα χωρία 1:17,3:21.22.25, η έκφραση «δικαιοσύνη Θεού» εξηγείται διαφορετικά από τον ιερό Χρυσόστομο. Σχολιάζοντας τον στίχ. Ρωμ 1:17, που περιέχει την πρώτη αναφορά της προς Ρωμαίους στο θέμα της δικαιοσύνης Θεού, η οποία αποκαλύπτεται στο Ευαγγέλιο, ο ιερός Χρυσόστομος διατυπώνει, με ωραία και ποιητικά λόγια, μία διαυγή γνώμη περί της σημασίας της εκφράσεως, επισημαίνοντας χαρακτηριστικά: «Και δικαιοσύνη, και δικαιοσύνη ου σην, αλλά Θεού, και το δαψιλές αυτοίς και το εύκολον αινιττόμενος. Ου γαρ εξ ιδρώτων και πόνων αυτήν κατορθοίς, αλλ’ από της άνωθεν δωρεάς λαμβάνεις, εν μόνον εισφέρων οίκοθεν, το πιστεύσαι». Επίσης με παρόμοιο τρόπο εξηγεί την έκφραση «δικαιοσύνη Θεού» του στίχ. Ρωμ 3:25: «ου γαρ άνθρωπος έστιν ο εργαζόμενος ταύτα, ίνα ατονήση, αλλ’ ο Θεός ο πάντα δυνάμενος· Θεού γαρ εστίν η δικαιοσύνη, φησί». Αξίζει επιπλέον να σημειωθεί μία σαφής αναφορά του Αγίου Χρυσοστόμου, κατά την ερμηνεία της Προς Φιλιππησίους Επιστολής, στο Θείο δώρο της δικαιοσύνης: «Ποία δε έστιν αύτη [η δικαιοσύνη]; Η από πίστεως του Θεού• τουτέστι, και αύτη παρά Θεού δέδοται· Θεού έστιν αύτη η δικαιοσύνη· δώρόν έστιν αύτη ολόκληρον. Τα δε του Θεού δώρα πολλώ τω μέτρω υπερβαίνει την ευτέλειαν των κατορθωμάτων των διά της ημετέρας σπουδής γινομένων». Διαπιστώνουμε από αυτούς τους προσδιορισμούς το πως εξαίρεται ο χαρακτήρας της δικαιοσύνης αμιγώς ως δώρο Θεού. Αυτή τη δέχεται ο άνθρωπος από τον Θεό και στην οποία αποκλείεται κάθε έργο του μωσαϊκού νόμου. Το μόνο όμως που ο άνθρωπος οφείλει να εισφέρει ο ίδιος είναι η πίστη.

Χαρακτηριστική είναι η φράση, με την οποία υπογραμμίζει ο ιερός πατήρ την εισφορά του ανθρώπου: «…εν μόνον εισφέρων οίκοθεν, το πιστεύσαι». Με τη διαπίστωση του αυτή, ο θεόπνευστος πατήρ αποδεικνύεται πλέον πρωτοπόρος όχι μόνο στην ερμηνεία της έννοιας της «δικαιοσύνης Θεού» στον Απ. Παύλο, αλλά επίσης στην υπογράμμιση του μεταγενεστέρου συνθήματος «sola fide». Ως άριστη έκφραση πίστεως ο ιερός πατήρ θεωρεί τη βάπτιση στο θάνατο του Χριστού, της οποίας τη σημασία αναπτύσσει, ερμηνεύοντας τους στίχ. Φιλ. 3:9-11, από την άποψη της συμμετοχής του πιστού στο θάνατο του Χριστού. Αυτή η πραγματικότητα, όμως, που έπεται της βαπτίσεως, οφείλει να φυλαχθεί και να συνεχιστεί πάντοτε, όσο ο άνθρωπος γίνεται «κοινωνός» του θανάτου του Χριστού. Διότι ο βαπτιζόμενος «εξεικονίζει» το θάνατο του Χριστού βιώνοντας έναν παρόμοιο θάνατο («τω ομοιώματι του θανάτου αυτού», Ρωμ 6:5), δηλαδή όχι το φυσικό θάνατο, αλλά το θάνατο ως προς την αμαρτία («εκείνος μεν απέθανε σώματι, ημείς δε αμαρτία»). Στη συνάφεια της ανάπτυξης αυτής ο Χρυσόστομος αναφέρει το στίχ. Β’ Κορ 4:10 και κάνει ένα μικρό σχόλιο που έχει μεγάλη σημασία για τη σχέση πίστεως και εν Χριστώ βίου: «Την νέκρωσιν του Κυρίου Ιησού εν τω σώματι περιφέροντες. Και τούτο δε από πίστεως πολλής γίνεται».

Επιπρόσθετα, ερμηνεύοντας το στίχο Ρωμ 3:21 ο Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος θεωρεί παρομοίως τη δικαιοσύνη «χωρίς νόμου» ως δώρο Θεού και συγκεκριμένα θεωρεί ότι από πάντα είναι η αρχή της δικαίωσης του ανθρώπου από τον Θεό. Παρατηρεί ότι το ρήμα «πεφανέρωται» δείχνει αρχικά αφαίρεση της κατηγορίας της καινοτομίας, γιατί εκείνο που έχει φανερωθεί, υπήρξε ήδη, ενώ ήταν κρυμμένο. Ο ιερός Πατήρ υποσημειώνει τα εξής: «Διά τούτο ουχ απλώς είπε, Δικαιοσύνη, αλλά, Δικαιοσύνη Θεού, από της άξιας του προσώπου και μείζονα δείξας την δωρεάν και δυνατήν την υπόσχεσιν πάντα γαρ αυτώ δυνατά. Και ουκ είπεν, εδόθη, αλλά, Πεφανέρωται, το της καινοτομίας υποτεμνόμενος έγκλημα· το γαρ πεφανερωμένον, ως παλαιόν και κρυπτόμενον φανερούται. Και ου τούτο μόνον, αλλά και τα εξής δείκνυσιν ου πρόσφατον ον τούτο· ειπών γαρ, Πεφανέρωται, επήγαγε, Μαρτυρουμένη από του νόμου και των προφητών». Έπειτα ο ιερός Χρυσόστομος βρίσκει την μαρτυρία της Αγίας Γραφής, όπως κάνουν όλοι οι σύγχρονοι ερμηνευτές του Απ. Παύλου, στον τρόπο δικαιώσεως του Αββακούμ (Ρωμ. 1:17), του Αβραάμ και του Δαυίδ (Ρωμ. κεφ. 4).

Όσον αφορά τη σημασία του δώρου της δικαιοσύνης, ο θεόπνευστος πατήρ διατυπώνει μία ξεκάθαρη άποψη κατά την ερμηνεία του στίχ. Β’ Κορ 5:21 και σημειώνει χαρακτηριστικά: «Θεού γαρ έστιν αύτη [η δικαιοσύνη], όταν μη εξ έργων, όταν και κηλίδα ανάγκη τινά μη ευρεθήναι, αλλ’ από χάριτος δικαιωθώμεν, ένθα πάσα αμαρτία ηφάνισται. Τούτο δε ομού ούτε επαρθήναι αφίησιν, άτε του Θεού το παν χαρισαμένου, και διδάσκει του δοθέντος το μέγεθος, εκείνη γαρ η προτέρα νόμου και έργων δικαιοσύνη, αύτη δε Θεού δικαιοσύνη». Επομένως, ο ιερός Πατήρ εκλαμβάνει τη δικαιοσύνη ως ενέργεια που προέρχεται από τον Θεό και καθιστά δικαίους τους εξαιτίας της αμαρτίας καταδικασμένους ανθρώπους, αν πιστεύουν στον Ιησού Χριστό. Πράγματι, αυτή η σημασία προκύπτει από τη μελέτη του παύλειου έργου. Στο στίχ. Ρωμ. 3:23, «Πάντες γαρ ήμαρτον και υστερούνται της δόξης του Θεού» ο Απόστολος επισημαίνει σαφώς ότι η αμαρτία είναι αυτή που στέρησε από τον άνθρωπο αρχικά τη δόξα του Θεού. Έπειτα ο Παύλος δηλώνει στο στίχ. Ρωμ. 3:25 ότι η φανέρωση της δικαιοσύνης Θεού έγινε με «την πάρεσιν των προγεγονότων αμαρτημάτων». Παρακάτω στο πέμπτο κεφάλαιο, θα τονίσει ότι η δικαίωση του ανθρώπου θα ανανεώσει την ελπίδα της συμμετοχής στη δόξα του Θεού (Ρωμ. 5:2, πρβλ. 8:17-18). Η αμαρτία οδηγεί στο «κατάκριμα», τουτέστιν στην καταδίκη σε θάνατο, η δε άρση της αμαρτίας καθιστά τον άνθρωπο δίκαιο (βλ. Ρωμ. 5:16, πρβλ. Ρωμ. 8:1-4). Άρα η δικαίωση του ανθρώπου με τη χάρη του Θεού σημαίνει τη συγχώρηση της αμαρτίας από τον Θεό (Ρωμ. 6:7, πρβλ. 3:20).

Επειδή ακριβώς η αμαρτία είναι αυτή που ευθύνεται για την κατακριτέα κατάσταση του ανθρώπου, ο Θεός συγχωρώντας την αμαρτία αποκαθιστά τον πιστεύοντα άνθρωπο στην κατάσταση της δικαιοσύνης. Ο Παύλος συνηθίζει να βεβαιώνει πως όσοι πιστέψαμε, ότι ο Χριστός απέθανεν «υπέρ των αμαρτιών ημών» και ότι ηγέρθη, δικαιωθήκαμε από τις αμαρτίες μας (βλ. ενδεικτικά Ρωμ. 4:24-25,10:6¬10). Όταν λοιπόν επιχειρηματολογώντας παρατηρεί «ει δε Χριστός ουκ εγήγερται, ματαία η πίστις υμών, έτι εστέ εν ταις αμαρτίαις ημών» (Α’ Κορ. 15:17), στοχεύει στο να τονίσει, ότι η άφεση των αμαρτιών μέσω της πίστεως στην ανάσταση του Χριστού, τουτέστιν η δικαιοσύνη διά πίστεως, δεν πραγματώθηκε εάν ο Χριστός δεν έχει αναστηθεί. Συνεπώς, η άφεση των αμαρτιών και η δικαίωση δηλώνουν ένα και το αυτό γεγονός. Ευσταθεί λοιπόν η διαπίστωση του ιερ. Χρυσοστόμου «…αλλ’ από χάριτος δικαιωθώμεν, ένθα πάσα αμαρτία ηφάνισται». Κατανοώντας επακριβώς τη σημασία της «δικαιοσύνης Θεού» ως άφεση των αμαρτιών, ο Άγ. πατήρ σχολιάζοντας την Παύλεια διαπίστωση «το δε χάρισμα εκ πολλών παραπτωμάτων εις δικαίωμα» (Ρωμ. 5:16), επισημαίνει τα εξής: «λέγει έτι πολλών παρα¬πτωμάτων η αναίρεσις γέγονε». Παράλληλα, αποδίδει τη σημασία της λέξης «δικαίωμα» ερμηνεύοντας το βαθύτερο νόημα του στίχ. 8:4 με το «αναμάρτητον είναι».

Χαρακτηριστική είναι και η παρόμοια εξήγηση της φράσης «από Θεού δικαιοσύνη» από τον Θεοδώρητο: «Πίστιν γαρ μόνην εισενεγκόντες, των αμαρτημάτων την άφεσιν εδεξάμεθα». Με αυτήν την κατανόηση, ισχύει τελείως η απόδοση της λέξης «δικαιοσύνη» με τα συνώνυμα «αθώωση» και «απαλλαγή», όπως εξηγεί ο Μέγας Φώτιος: «δικαιοσύνη Θεού, η από Θεού δικαίωσις και αθώωσις και απαλλαγή των αμαρτιών ων ο νόμος ουκ ίσχυεν απαλλάξαι».

Πρέπει να αναφερθεί ακόμη, ότι η θεολογική ερμηνεία του δώρου της δικαιοσύνης από τον Αγ. Χρυσόστομο ουδόλως πλησιάζει τις μεταγενέστερες εσφαλμένες αντιλήψεις περί της θείας δικαιοσύνης ως κατευνασμού και ικανοποιήσεως του Θεού, που αναπτύχθηκαν από τον Άνσελμο Καντερβουρίας. Απεναντίας, η χρυσοστομική θεολογία εξαίρει την αγάπη και τη φιλανθρωπία του Θεού ως αίτιο της σωτηριώδους δικαιοσύνης μέσω της σταυρώσεως και της αναστάσεως του Υιού του Θεού.

Τέλος, όσον αφορά την εσχατολογική σωτηρία του ανθρώπου κατά την ημέρα της κρίσεως, ο ιερ. Χρυσόστομος, πιστός στη διδασκαλία του Απ. Παύλου, δεν ταυτίζει τη χάρη της δικαιώσεως με την εσχατολογική σωτηρία, όπως συνηθίζεται τελευταία στη Δύση, αλλά αναφέρεται επανειλημμένα στο στίχ. Ρωμ. 5:1 για να κάνει την προτροπή: «μηκέτι αμαρτάνωμεν», προκειμένου να κάνει τους Χριστιανούς να συνειδητοποιήσουν το δώρο της χάριτος και την ανάγκη της διαφυλάξεως της.

Συμπεράσματα

Απ’ ό,τι ειπώθηκε εξάγεται το συμπέρασμα ότι ο Άγιος Χρυσόστομος, όπως και άλλοι πατέρες και συγγραφείς της Εκκλησίας, δεν κατανοεί τη δικαιοσύνη Θεού με την κατανεμητική σημασία, ούτε περιορίζει τη σημασία της μόνο σε θεία ιδιότητα, αλλ’ αντιθέτως, υπερτονίζει το χαρακτήρα της ως χάριτος και ως δώρου Θεού. Συνεπώς, διαψεύδεται η άδικη και υπερβολικά γενικευμένη κατηγορία για την αποτυχία των Ελλήνων Πατέρων να φτάσουν στη σωστή αντίληψη του κεντρικού αυτού θέματος της Παύλειας Θεολογίας. Ο Άγιος Χρυσόστομος, όπως αποδείχθηκε, υπήρξε πρωτοπόρος στην μελέτη και την ερμηνεία της περί δικαιώσεως διά πίστεως Παύλειας διδασκαλίας. Σε αυτήν την περίπτωση, η καινοτομία στην ερμηνεία της εκφράσεως «δικαιοσύνη Θεού» συνετελέσθη πολύ νωρίτερα απ’ ό,τι κρίνουν σήμερα κάποιοι ερευνητές.

Η Βιβλική προσέγγιση του ιερ. Χρυσοστόμου δεν υπήρξε ούτε επαναστατική ούτε αντιδραστική, αλλά αποτέλεσμα φωτισμού και εμπνευσμένης αντιλήψεως του μηνύματος του Ευαγγελίου, του λόγου της αληθείας. Γι’ αυτό το λόγο, μία αντικειμενική μελέτη του θέματος της δικαιώσεως του ανθρώπου με την χάρη του Θεού, πιστεύουμε, οφείλει να ανατρέχει στις πατερικές συμβολές. Η χρυσοστομική ερμηνεία του θέματος αυτού παρέχει αναμφίβολα το πλέον πρόσφορο έδαφος.

(«Από τον Απόστολο Παύλο στον Ιερό Χρυσόστομο», ΙΓ΄Παύλεια, Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου, Ι. Μ. Βεροίας, σ. 153-161.)

ΠΗΓΗ: http://www.pemptousia.gr 

Των δύο μεγάλων και κορυφαίων αποστόλων του Χριστού, του Πέτρου και του Παύλου, τη μνήμη εορτάζει σήμερα η Εκκλησία μας. Προς αυτούς τους δύο μεγάλους άνδρας της θα αποτίσει τον οφειλόμενο φόρο της τιμής και της ευγνωμοσύνης για την ανυπολόγιστα μεγάλη συμβολή τους στο έργο της διαδόσεως της χριστιανικής πίστεως και της εδραιώσεως της Εκκλησίας μας. Στις εικόνες των ζωγραφίζονται οι δύο απόστολοι να κρατούν την Εκκλησία, που συμβολικά εικονίζεται με ένα μικρό βυζαντινό ναό. Γιατί και οι δύο αυτοί απόστολοι υπήρξαν πράγματι οι στύλοι και οι ακρογωνιαίοι λίθοι, επάνω στους οποίους οικοδομήθηκε το ιερό ίδρυμα της Εκκλησίας του Χριστού. Και συνημμένοι και οι δύο σε μία εορτή, εικονισμένοι σε μία εικόνα, συμβολίζουν την ενότητα της πίστεως, την ενότητα της Εκκλησίας, που απετελέσθη από ετερογενή στοιχεία, την περιτομή-τους Εβραίους – προς τους όποιους εστράφη το ιεραποστολικό έργο του Πέτρου, και τα έθνη-τους ειδωλολάτρες – για τον εκχριστιανισμό των οποίων κοπίασε ο απόστολος των Εθνών, ο Παύλος. Αυτός ακριβώς ήταν και ο λόγος που προκάλεσε τη σύσταση κοινής εορτής των δύο κορυφαίων, όταν το έτος 258 στις 29 Ιουνίου ο πάπας Σΐξτος ο Β’ μετεκόμιζε τα οστά των στην κατακόμβη του αγίου Σεβαστιανού της Ρώμης. Και ήταν τόσο επιτυχής η συζυγία αυτή, ώστε πολύ γρήγορα η εορτή αυτή έγινε παγκόσμιος, εορταζομένη «εν πάσαις ταις κατά τόπον αγίαις του Θεού εκκλησίαις». Οι άλλες εορτές των αποστόλων και αυτή η μνήμη του θανάτου των επισκιάσθηκαν από την νέα εορτή. Γι’ αυτό και σπάνια θα βρει κανείς ναό τιμώμενο στο όνομα ενός μόνο από τους δυο κορυφαίους και εικόνα που να εικονίζει τον ένα μόνο από αυτούς. Αντιθέτως δεν υπάρχει πόλις ή χωριό που να μη έχει ναό ή παρεκκλήσιο επ’ ονόματι των δύο μεγάλων αποστόλων. Άπειρες είναι οι εικόνες τους. Κοινή η τιμή, κοινή η προσκύνηση, κοινός ο εορτασμός, όπως κοινό ήταν το έργο τους και κοινή η αποστολή τους και κοινή η δόξα τους.

Δεν έχει κανείς παρά να διαβάσει τήν εποποιία των κορυφαίων, όπως με συγκινητική απλότητα περιγράφεται από τον αυτόπτη και αυτήκοο των περισσοτέρων περιστατικών συγγραφέα των Πράξεων των Αποστόλων, τον Ευαγγελιστή Λουκά. Τις ακούσαμε να διαβάζονται στους ναούς μας κατά την περίοδο του Πεντηκοσταρίου και παρακολουθήσαμε στα αποστολικά αναγνώσματα των Κυριακών από του Πάσχα μέχρι της Πεντηκοστής τα μεγάλα βήματα τους για την κατάκτηση της Οικουμένης. Πως πήραν τη σημαία του Χριστού, το Σταυρό, και τον περιήγαγαν στα πέρατα του κόσμου μέχρι που τον φύτευσαν στην καρδιά της αυτοκρατορίας, τη Ρώμη. Θα δει στο βιβλίο των Πράξεων τους αγώνες και τα παθήματα τους, αλλά και τα περίλαμπρα τρόπαια των. Τα ίχνη τους σημειώθηκαν άσβεστα στις καρδιές των πιστών. Κάθε πόλη και χώρα έχει να επιδείξει με ευλάβεια τα σημάδια που άφησαν τα πόδια τους, τα ωραία πόδια «των ευαγγελιζομένων την ειρήνην, των ευαγγελιζομένων τα αγαθά», την σωτηρία. Χαρακτηριστικά ομιλεί για τον απόστολο Παύλο ενα τροπάριο, η «υπακοή», της ακολουθίας του όρθρου της μνήμης τους:

«Ποία φυλακή ουκ έσχε σε δέσμιον; ποία δε Εκκλησία ουκ έχει σε ρήτορα; Δαμασκός μέγα φρονεί επί σοι Παύλε· είδε γαρ σε σκελισθέντα φωτί. Ρώμη σου το αίμα δεξαμενή και αύτη κομπάζει. Αλλ’ η Ταρσός πλέον χαίρει και πόθω τιμά σου τα σπάργανα. Αλλ’ ω Παύλε απόστολε, το καύχημα της οικουμένης, προφθάσας ημάς στήριξον».

Και γύρω από αυτά τα ενθυμήματα της διαβάσεως των αποστόλων πανηγύριζαν οι πόλεις και οι χώρες κατά την ημέρα αυτή, όσες δεν είχαν την τιμή, όπως η Ρώμη, να κατέχουν τα ιερά των λείψανα. Ιδίως ο ελληνικός χώρος είχε να επίδειξη πολλά τέτοια αναμνηστικά σημεία της διαβάσεως του μεγάλου αποστόλου του, του Παύλου. Αλλού έδειχναν και τιμούσαν τη φυλακή, όπως στους Φιλίππους, αλλού το βήμα, όπως στη Βέρροια, αλλού τον τόπο της δίκης, όπως το βήμα του Γαλλίωνος στην Κόρινθο, αλλού το βράχο όπου πάτησαν τα πόδια του και εκήρυξαν το λόγο, όπως στον Άρειο Πάγο στην Αθήνα, αλλού το λιμάνι στο οποίο αποβιβάσθηκε, όπως στους Καλούς λιμένες της Κρήτης και στη Λίνδο. Αλλού συνέδεσαν το πέρασμά του με μύθους και τερατουργίες, όπως στη Μυτιλήνη, όπου έδειχναν τον τόπο όπου φόνευσε διά προσευχής φοβερό δράκοντα. Δεν έχει σημασία αν το αφήγημα αυτό είναι μύθος· δείχνει συμβολικά πως αντελήφθη ο λαός το δυναμικό πέρασμα του αποστόλου, την εξόντωση της θηριώδους ειδωλολατρίας με τη δύναμη του Χριστού.

Ειδικά στην Θεσσαλονίκη επιδεικνύουν και σήμερα τον τόπο όπου κήρυξε ο απόστολος των Εθνών, στο αρχαίο παρεκκλήσιο της Μονής Βλατάδων και τον τόπο όπου καταδιωκόμενος κατέφυγε, στο μικρό σπήλαιο – αγίασμα κοντά στην ομώνυμο του συνοικία. Κατά τον ΙΕ’ αιώνα, ο Συμεών, που είναι ο τελευταίος αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης προ της αλώσεως της πόλεως αυτής από τους Τούρκους (1430), μαρτυρεί ότι στο ναό της Αχειροποιήτου εφυλάσσετο και ετιμάτο κατά τη μνήμη των αποστόλων ο λίθος, πάνω στον οποίο δέθηκε και ραβδίσθηκε ο απόστολος. Το τυπικό του πανηγυρικού εορτασμού, όπως ετελείτο τότε στην Θεσσαλονίκη, μας το δίδει ο Συμεών στο ανέκδοτο Τυπικό του. Αφ’ εσπέρας ετελείτο, χοροστατούντος του μητροπολίτου, η ακολουθία του εσπερινού στην Αγία Σοφία. Μετά το τέλος του εσπερινού εγίνετο λιτανεία και ψάλλοντες τα ιδιόμελα της λιτής έφθαναν στο ναό «του αγίου Παύλου τω συγκειμένω τω ναώ της Θεοτόκου της Αχειροποιήτου, ένθα και ο λίθος, εν ω έτυψαν αυτόν». Πρόκειται πιθανώς για το παρεκκλήσιο το τιμώμενο σήμερα επ’ ονόματι της αγίας Παρασκευής, στη μέση του οποίου υπάρχει όρυγμα, στο οποίο προφανώς στηριζόταν η βάση του λίθου. Στο λίθο είχε χαραχθεί το ακόλουθο επίγραμμα, ανέκδοτο επίσης, που σώζεται σ’ ένα χειρόγραφο της βιβλιοθήκης της Βιέννης:

«Εν τώδε Παύλος ταννυθείς πριν τω λίθω,

ήνεγκε ράβδων αφορήτους αικίας,

ξεσθείς δε τανύν μορφοτύπων γλυφίδι,

τας προσκυνήσεις λαμβάνει και τα γέρα».

Το πρωί, συνεχίζει ο Συμεών στο Τυπικό του, εψάλλετο ο όρθρος στον καθεδρικά ναό της Αγίας Σοφίας και μετά από αυτόν νέα λιτανεία κατευθυνόταν στο ναό των αγίων Αποστόλων, όπου ετελείτο η θεία λειτουργία.

Κατά τον ΙΘ’ αιώνα γάλλος πρόξενος στην Θεσσαλονίκη μνημονεύει τετράγωνο λίθινο όγκο που βρισκόταν στο εσωτερικό του ναού του αγίου Γεωργίου Ροτόντας, επάνω στον οποίο ανέβηκε κατά την παράδοση ο απόστολος Παύλος και κήρυξε το λόγο του Θεού στους Θεσσαλονικείς. Σήμερα και ο λίθος της Αχειροποιήτου και ο λίθινος όγκος της Ροτόντας έχουν χαθεί και μαζί με αυτούς εξαλείφθηκαν και οι σχετικές ευλαβείς παραδόσεις, όχι όμως και η τιμή του μεγάλου αποστόλου από την πόλη μας. «Λίθοι ζώντες», που μαρτυρούν τη διάβασή του από εδώ, είναι οι καρδιές των χριστιανών κατοίκων της παλαιάς ειδωλολατρικής πόλεως και άφθικτο μνημείο οι δύο προς τους Θεσσαλονικείς επιστολές του.

«Γι’ αυτούς λοιπόν τους δύο κορυφαίους αποστόλους τον Πέτρο και τον Παύλο, τι μεγαλύτερο εγκώμιο θα μπορούσε κανείς να επινόησει», παρατηρεί το συναξάριο της ημέρας, «παρά τη μαρτυρία και ανακήρυξη του Κυρίου γι αυτούς; Τον μεν ένα τον μακάρισε και πέτρα τον ονόμασε, επάνω στην οποία είπε ότι θα ιδρύσει την Εκκλησία Του. Για τον άλλον δε είπε ότι θα γίνει το σκεύος της εκλογής Του και ότι θα βαστάσει το όνομά Του ενώπιον τυράννων και βασιλέων».

( Ι. Μ. Φουντούλη, Λογική Λατρεία, Θεσ/κη 1971, σ. 138- 143).

ΠΗΓΗ: http://www.diakonima.gr

Ο Ναός της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη, ή σύμφωνα με τις άλλες ονομασίες που του αποδίδονται « Βυζαντινός Ναός της Ύπατης Σοφίας του Ένσαρκου Λόγου του Θεού, Ναός της Αγίας του Θεού Σοφίας, Μεγάλη Εκκλησία », αποτελεί αναμφίβολα το γνωστότερο και δημοφιλέστερο μουσειακό χώρο της Κωνσταντινούπολης και πόλο έλξης για κάθε επισκέπτη, αφού όλοι έχουμε ακούσει και διαβάσει δοξασίες και θρύλους γι’ αυτήν, που φανερώνουν τη λαμπρότητα και τη μεγαλοπρέπεια που τη διέπουν

Ιδιαιτέρως όμως για τους Έλληνες Χριστιανούς η Αγία Σοφία αποτελεί κάτι το μοναδικό, κάτι το ξεχωριστό. Είναι βέβαιο πως ξυπνά σε όλους αναμνήσεις από την ιστορία του λαού μας, όχι μόνο σε θρησκευτικό αλλά και σε εθνικό επίπεδο.

Η πρώτη, λοιπόν, επίσκεψη των ταξιδιωτών που φθάνουν στην Κωνσταντινούπολη είναι σίγουρα στην Αγία Σοφία, που με το απαράμιλλο «μέγεθός» της συγκινεί και εντυπωσιάζει κάθε επισκέπτη.

Ιστορία ανοικοδόμησης

Ο Ναός της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη αποτελεί το σημαντικότερο και μεγαλοπρεπέστερο μνημείο της ιουστινιάνειας περιόδου.

Ο ναός κτίστηκε στη θέση όπου ο Μ. Κωνσταντίνος, ή σύμφωνα με άλλους ο γιός του Κωνστάντιος, ίδρυσε τον πρώτο ναό της Αγίας Σοφίας που εγκαινιάστηκε το 360.

Ήταν μια ξυλόστεγη βασιλική η οποία κάηκε το 404 κατά τη διάρκεια των καταστροφών που ακολούθησαν την εξορία του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου. Επί του Θεοδοσίου Β΄, το 415, κτίστηκε νέος ναός, ο οποίος όμως κάηκε στη στάση του Νίκα το 532.

Έπειτα από αυτά τα γεγονότα ο Ιουστινιανός αποφάσισε να ανοικοδομήσει μία νέα εκκλησία αφιερωμένη στο Σαρκωθέντα Λόγο του Θεού, δηλαδή το Χριστό, ο οποίος από τον Απόστολο Παύλο στην Α΄ Κορ. 1:24 ήδη αποκαλείται η του «Θεού Σοφία ».

 Τις εργασίες της ανοικοδόμησης του ναού επέβλεπε ο ίδιος ο Ιουστινιανός. Αυτές ξεκίνησαν το 532 και ολοκληρώθηκαν σε πέντε χρόνια, το 537, χρόνος ο οποίος θεωρείται τεράστιο κατόρθωμα για την εποχή, αλλά και τη δυσκολία κατασκευής του μνημείου.

Ο ναός εγκαινιάστηκε στις 27 Δεκεμβρίου του 537 από τον Ιουστινιανό. Το 558 ο τρούλος του ναού πέφτει μετά από ισχυρό σεισμό και την ανακατασκευή του αναλαμβάνει ο Ισίδωρος, ανιψιός του ενός από τους αρχιτέκτονες του ναού. Το έργο ολοκληρώθηκε το 563 και ο ναός εγκαινιάστηκε και πάλι από τον Ιουστινιανό στις 23 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους.

Το 989 ένας ακόμα σεισμός οδήγησε στην κατάρρευση του τρούλου και της δυτικής κόγχης, ο ναός όμως επισκευάστηκε και πάλι. Η τελευταία κατάρρευση του ανατολικού τμήματος του τρούλου ήλθε το 1346, με τις τελευταίες επισκευές να μην αλλοιώνουν σημαντικά το προηγούμενο έργο του Ισίδωρου του νεότερου.

Μετά από την άλωση της πόλης από τους Τούρκους ο ναός της Αγίας Σοφίας μετετράπη σε τζαμί, και εξωτερικά προστέθηκαν στις τέσσερις γωνίες του μιναρέδες. Το εσωτερικό τοποθετήθηκαν πίνακες που περιείχαν ρητά από το Κοράνι. Εργασίες συντήρησης έγιναν από τους διάσημους αρχιτέκτονες, αδελφούς Fossati, το 1847.

Από το 1934 έως και σήμερα, όμως, ο ναός της Αγίας Σοφίας αποτελεί ιστορικό και αρχαιολογικό μουσείο.

Αρχιτεκτονική


Ο ναός της Αγίας Σοφίας αποτελεί το σημαντικότερο μνημείο του τύπου της τρουλαίας βασιλικής. Χωρίς υπερβολές έχει χαρακτηριστεί ως ένα αριστούργημα αρχιτεκτονικής. Περιβάλλεται από δύο αυλές, τη βόρεια και τη δυτική, η οποία καλείται και αίθριο.

Το αίθριο είναι μια υπαίθρια αυλή στρωμένη με μάρμαρο, στο μέσον της οποίας ήταν τοποθετημένη η μαρμάρινη κρίνη που είχε την επιγραφή « ΝΙΨΟΝ ΑΝΟΜΗΜΑΤΑ ΜΗ ΜΟΝΑΝ ΟΨΙΝ », η οποία, ως γνωστόν, διαβάζεται και ανάποδα.

Από το αίθριο πέντε πύλες οδηγούν στον έξω νάρθηκα και έπειτα άλλες πέντε στον εσωτερικό. Η μεσαία από αυτές τις πύλες ονομάζεται Μεγάλη ή Ωραία Πύλη. Από εκεί εννέα πύλες, τρείς ανά κλίτος, οδηγούν στον κυρίως ναό.

Εκατέρωθεν του νάρθηκα διασώζονται διάφορα προσαρτήματα υψίστης ιστορικής σημασίας. Ο κυρίως ναός χωρίζεται σε τρία κλίτη, με το μεσαίο να έχει τη διπλάσια διάσταση από τα άλλα δύο.

Σε γενικές γραμμές το εσωτερικό σχέδιο του ναού είναι απλό και έχει ως εξής : υπάρχουν τέσσερεις πεσσοί οι οποίοι συνδέονται μεταξύ τους με υπερώα τόξα στα οποία φέρονται επιθόλια τόξα, που όλα μαζί αποτελούν τη βάση για τον τεράστιο θόλο του τρούλου.

Πρέπει να τονίσουμε πως ο χώρος λούζεται από το άπλετο φως του ήλιου, καθώς αυτό διεισδύει στο ναό από τα εκατό παράθυρα της εκκλησίας, που δίνουν την ψευδαίσθηση πως ο θόλος κρέμεται από τον ουρανό.

ΠΗΓΗ: http://www.dogma.gr/default.php?pname=Article&art_id=2886&catid=22

«Δὲν εἶναι κάποιο βιβλίο περιπέτειας μυστηριώδους πλοκῆς ἢ συναισθηματικοῦ δράματος. Κι ὅμως στὴ Νορβηγία αὐτὴν τὴν περίοδο κάνει θραύση, ἐμφανίζοντας τὶς πιὸ ὑψηλὲς πωλήσεις στὸν ἐκδοτικὸ χῶρο. Ὁ λόγος γιὰ τὴν Ἁγία Γραφή, τῆς ὁποίας ἡ νέα μετάφραση στὴ νορβηγικὴ γλώσσα ἔχει συγκινήσει βαθιὰ τοὺς κατοίκους μιᾶς χώρας ποὺ ἕως σήμερα χαρακτηριζόταν ἀπὸ τοὺς εἰδικοὺς ‘‘ἀπὸ τὶς πιὸ κοσμικὲς τῆς Εὐρώπης’’. Οἱ Νορβηγοὶ φαίνεται ὅτι ἕλκονται ὅλο καὶ περισσότερο ἀπὸ τὸ θεῖο μήνυμα ἀγάπης... ‘‘Οἱ σκέψεις καὶ οἱ εἰκόνες ἀπὸ τὴ Βίβλο ἔχουν πάντα μία δυνατὴ ἐπίδραση στὸν τρόπο ποὺ ἀντιλαμβανόμαστε τὴν πραγματικότητα’’, δήλωσε ὁ Κὰρλ ὂβ Κνάουσγκαρντ, ἕνας ἐκ τῶν μεταφραστῶν τῆς ἔκδοσης» («Δημοκρατία» 10-6-2013).

Εἶναι ἀξιοσημείωτο καὶ πολὺ σημαντικὸ τὸ γεγονὸς αὐτό, διότι δὲν εἶναι ἄγνωστη ἡ πνευματικὴ κατάσταση καὶ ἡ χαλαρότητα τῶν ἠθῶν ποὺ ἐπικρατεῖ στὶς σκανδιναβικὲς χῶρες. Ἐκεῖνο ποὺ τονίζει αὐτὴ ἡ δίψα τῶν Νορβηγῶν γιὰ τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ, ποὺ ἐκφράσθηκε μὲ τὴν ἄμεση προμήθεια τῆς νέας μεταφράσεως τῆς Ἁγίας Γραφῆς στὴ γλώσσα τους, εἶναι τὸ ἀνικανοποίητο τῆς ψυχῆς τους ἀπὸ τὶς ὑλικὲς ἀπολαύσεις, ποὺ τὶς ἔχουν ἄφθονες. Ζητοῦν κάτι ἄλλο, κάτι οὐράνιο, κάτι ἀληθινό, ποὺ νὰ ἱκανοποιεῖ πραγματικὰ τὴν ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου.

Αὐτὸ ἀκριβῶς προσφέρει ὁ αἰώνιος καὶ ἀλάθητος λόγος τοῦ Θεοῦ. Δίνει λύσεις στὰ ὑπαρξιακά του προβλήματα, ὑποδεικνύοντας τὸν δρόμο τῆς εἰρήνης καὶ εὐτυχίας στὸν κάθε ἄνθρωπο, καλώντας τον σὲ μετάνοια καὶ ἕνωση μὲ τὴν πηγὴ τῆς εὐτυχίας, τὸν Θεό. Γι’ αὐτὸ καὶ ἔχει τὴν πρώτη κυκλοφορία ἀπὸ ὅλα τὰ βιβλία τοῦ κόσμου σ’ ὅλη τὴ γῆ. Τὸ προφήτεψε ἄλλωστε ὁ ἴδιος ὁ Θεάνθρωπος ὅτι τὸ Εὐαγγέλιο θὰ κηρυχθεῖ σ’ ὅλη τὴν οἰκουμένη (βλ. Ματθ. κδ΄ 14)· γιατὶ στοχεύει στὴ σωτηρία ὅλων τῶν ἀνθρώπων.

Πηγή: http://www.osotir.org

- Πάτερ μου, είπε ο Μοτοβίλωφ, μιλάτε πάντα για την απόκτηση της Χάριτος του Αγίου Πνεύματος σαν το σκοπό της χριστιανικής ζωής. Πως όμως μπορώ να την αναγνωρίσω; Οι καλές πράξεις είναι ορατές. Πως όμως μπορεί να γίνη ορατό το Άγιο Πνεύμα; Πως μπορώ να ξέρω, αν Αυτό είναι μαζί μου ή όχι;

- Στην εποχή που ζούμε, απάντησε ο στάρετς, φθάσαμε σε τέτοια χλιαρότητα στην πίστη και σε τέτοια έλλειψη ευαισθησίας ως προς την κοινωνίαν μας με τον Θεό, που έχουμε απομακρυνθή ολοκληρωτικά από την αληθινή χριστιανική ζωή. Διάφορα χωρία της Αγίας Γραφής μας φαίνονται σήμερα παράξενα. Παραδείγματος χάριν, διαβάζουμε ότι ο Απόστολος Παύλος εμποδίσθηκε από το Άγιο Πνεύμα να κηρύξη τον λόγο στην Ασίαν, άλλα, ότι το Πνεύμα τον συνώδευσε όταν πήγε στη Μακεδονία. Σε αρκετά χωρία της Άγιας Γραφής αναφέρονται εμφανίσεις του Θεού στον άνθρωπο. Σήμερα μερικοί λένε: «Είναι δυνατόν να δεχθούμε ότι άνθρωποι μπορούν να δουν τον Θεό μ' ένα τόσο συγκεκριμένο τρόπο; Υπό το πρόσχημα της μορφώσεως, της επιστήμης, μπλεχτήκαμε σε ένα τέτοιο σκοτάδι αγνωσίας, που βρίσκομε αδιανόητα όλα αυτά για τα οποία οι παλαιοί είχαν μια γνώση αρκετά σαφή, ώστε να μπορούν να μιλούν αναμεταξύ τους για τις εκδηλώσεις του Θεού προς τους ανθρώπους σαν για πράγματα πασίγνωστα και καθόλου παράξενα.

«Ο Αβραάμ, ο Ιακώβ, ο Μωϋσής είδαν τον Θεό. Η στήλη της πύρινης νεφέλης --το Άγιο Πνεύμα- χρησίμευε για οδηγός στον Εβραϊκό λαό μέσα στην έρημο. Οι άνθρωποι έβλεπαν τον Θεό και το Πνεύμα του όχι σε όνειρο ή σε έκσταση - που είναι καρποί μιας αρρωστημένης φαντασίας - αλλά στην πραγματικότητα. Έτσι απρόσεκτοι που γίναμε, αντιλαμβανόμαστε τα λόγια της Γραφής αλλοιώτικα απ' ό,τι θάπρεπε . Και όλα αυτά, γιατί, αντί να αναζητούμε τη χάρη, την εμποδίζουμε από διανοητική υπεροψία να έλθη να κατοίκηση στις ψυχές μας».

[Για τον στάρετς, όπως και για τους Πατέρες της Εκκλησίας, ο Αδάμ κυριαρχεί στην ιστορία όχι μόνο στην ανθρώπινη αλλά και όλης της κρίσεως. Η σκέψη του δεν έρχεται σε αντίφαση με τις διάφορες επιστημονικές θεωρίες για την καταγωγή του ανθρώπου. Κατ' αυτόν, ο Αδάμ δημιουργήθηκε ζώον, όμοιο με τάλλα πλάσματα που ζουν στη γη, αν και ανώτερος απ' όλα αυτά. Θα έμενε ζώο, αν δεν είχε δεχθή «την πνοή της ζωής» - το Πνεύμα- που τον έκανε συγγενή με το Θεό. Ο άνθρωπος μόνο εζωοποιήθηκε από την ίδια την πνοή του Θεού, η ύπαρξή του θεμελιώνεται απ' ευθείας στη χάρη του Αγίου Πνεύματος» λέγουν οι Πατέρες της Εκκλησίας. Ο Θεός έδωσε στην Εύα την ίδια σοφία και εφύτευσε στο μέσον του Παραδείσου το Δένδρο της Ζωής. Για τον στάρετς Σεραφείμ, όπως και για τον Μάξιμο τον Ομολογητή, το Δένδρο της Ζωής και το Δένδρο της Γνώσεως του Καλού και του Κακού δεν είναι παρά ένα και το αυτό δένδρο, σύνολο της δημιουργίας. «Όταν ο άνθρωπος θέλησε να οικειοποιηθή τα πράγματα του Θεού χωρίς το Θεό, πριν από τον θεό και όχι κατά τον Θεό» (1), και γεύτηκε από τους καρπούς του Δένδρου της Γνώσεως του Καλού και του Κακού, έμαθε να ξεχωρίζη το καλό από το κακό και υπέκυψε σε όλες τις αθλιότητες που αυτό επέφερε. Όχι μόνο ο Αδάμ, αλλά ολόκληρη η φύση παραδόθηκε δι ' αυτούς λεία στο θάνατο. Η χάρη του Αγίου Πνεύματος είχε πια χαθή .

« Παρ ' όλα αυτά, δίδασκε ο στάρετς, αυτό δεν εσήμαινε πως το Πνεύμα αποτραβήχθηκε εντελώς από τον κόσμο. Παρά το έγκλημά του, ο Κάϊν μπόρεσε να καταλάβη τις θείες επιπλήξεις, ο Νώε μπόρεσε να συνομιλήση με τον Θεό. Ο Αβραάμ είδε τον Θεόν και «την ημέρα του» και εχάρη . Το Άγιον Πνεύμα μίλησε δια των προφητών.

Με μια δύναμη μικρότερη βέβαια απ' ό,τι στον εκλεκτό λαό, η παρουσία του Αγίου Πνεύματος εκδηλωνόταν αντιστοίχως και στους εθνικούς. Οι παρθένες - σίβυλλες προφήτευαν και φύλαγαν την αγνότητα τους για έναν άγνωστο Θεό.

»Χωρίς αυτή την άμεση γνώση της ενεργείας του Αγίου Πνεύματος, που διατηρήθηκε μέσα στην ανθρωπότητα, πως θα μπορούσαμε να ξέρουμε εάν είχε έλθει ο καιρός που η γυναίκα θα συνέτριβε την κεφαλή του όφεως, όπως είχε υποσχεθή ο Θεός στον Αδάμ και την Εύα ;

Ο Άγιος Συμεών αναγγέλλει πως με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος αναγνώρισε το παιδίον ως τον Λυτρωτή Χριστόν .

Για να ολοκλήρωση το έργον της Λυτρώσεως, ο Κύριος μας μετά την Ανάσταση του, «ενεφύσησε» στους Αποστόλους και τους ξανάδωσε την ίδια πνοή ζωής, που ο Αδάμ είχε χάσει - την Χάρη του Αγίου Πνεύματος.

«Πριν να ανεβή προς τον Πατέρα, ο Χριστός υποσχέθηκε ότι θα στείλη στον κόσμο το Άγιον Πνεύμα, ως Παράκλητο, που θα διδάξη την αλήθεια στους Αποστόλους και στους διαδόχους τους και θα τους υπενθύμιζε όλα αυτά που είχε πη, όταν ήταν εδώ κάτω στη γη.

Ήλθε η Πεντηκοστή, και μαζί μ' αυτήν η Εκκλησία.

Αυτή η ίδια η χάρη που χορηγείται από το πυρ του Αγίου Πνεύματος μας δίνεται μέσα στο μυστήριο του Βαπτίσματος. Επισφραγίζεται δια του μυστηρίου του ελαίου που δίδεται με το άγιο χρίσμα στα μέλη του σώματος μας και κατά το οποίο ο ιερεύς επαναλαμβάνει: « Σφραγίς δωρεάς Πνεύματος Αγίου».

Άρα λοιπόν, ρώτησε ο στάρετς, σε τι άλλο βάζουμε τις σφραγίδες μας παρά πάνω σε δοχεία που το περιεχόμενο τους είναι ιδιαίτερα πολύτιμο; Και τι μπορεί νάναι πιο πολύτιμο από τα δώρα του Αγίου Πνεύματος, που δεχόμαστε μέσα στο μυστήριο του Βαπτίσματος;

Αυτή η χάρη, που την δεχόμαστε με το Βάπτισμα, είναι τόσο μεγάλη, τόσο σημαντική για τον άνθρωπο, που δεν του αφαιρείται ακόμη και αν γίνη αιρετικός. Αν δεν αμαρτάναμε ποτέ μετά το βάπτισμα μας, θα είμαστε υπηρέται του Θεού άγιοι και άσπιλοι. Τα δυστύχημα είναι, ότι εμείς προχωρώντας στην ηλικία δεν αυξάνουμε «σοφία και ηλικία» ( Λουκ . 2, 52), όπως έκανε ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός, αλλά αντίθετα φθειρόμαστε όλο και περισσότερο και γινόμαστε αμαρτωλοί, απεχθώς μάλιστα αμαρτωλοί, αφού χάσαμε τη χάρη που είχαμε δεχθή στην αρχή. Αν παρ ' όλα αυτά ο αμαρτωλός άνθρωπος αποφασίση να ξαναγυρίση στον Θεό ακολουθώντας την οδό της μετανοίας, πρέπει να εξάσκηση τις αρετές, τις αντίθετες προς τα αμαρτήματα που είχε διαπράξει. Θα ξαναβρή τότε μέσα του το Άγιο Πνεύμα να ενεργή και να θεμελιώνη τη Βασιλεία του Θεού. Γιατί δεν ελέχθη μάταια: «Ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστιν » ( Λουκ . 17, 21). Και «ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν βιάζεται καί βιασταί ἁρπάζουσιν αυτήν» ( Ματθ . 11, 12).

Δεῦτε, λέει ο Κύριος, καί ἐάν ὦσιν αἱ ἁμαρτίαι ὑμῶν ὡς φοινικοῦν, ὡς χιόνα λευκανῶ » ( Ησ . 1, 18) .

Εισχωρώντας μέσα στο μυστήριο ο Άγιος Ιωάννης ο Ευαγγελιστής είδε τέτοιους ανθρώπους μπροστά στο θρόνο του Θεού, ντυμένους με λευκά ενδύματα, με φοίνικες στα χέρια τους σαν σημάδι της νίκης και να ψάλλουν «Αλληλούια». Η ομορφιά των ύμνων των δεν είχε το όμοιό της.

«Μιλώντας γι αυτούς τους ανθρώπους ο Άγγελος του Θεού είπε: « Οὗτοί εἰσιν οἱ ἐρχόμενοι ἐκ τῆς θλίψεως τῆς μεγάλης καί ἔπλυναν τάς στολάς αὐτῶν καί ἐλεύκαναν αὐτάς ἐν τῷ αἵματι τοῦ ἀρνίου » ( Αποκ . 7, 14) . « Ἔπλυναν » μέσα στον πόνο· « ἐλεύκαναν » κοινωνώντας τα άχραντα μυστήρια του Σώματος και του Αίματος του Αρνίου , που προαιώνια θέλησε να θυσιασθή και ακόμη και σήμερα θυσιάζεται και μελίζεται, ουδέποτε όμως δαπανάται, για να μας κάνη κοινωνούς στην αιώνια ζωή.

Η ευχαριστία μας έχει δοθή σαν αντάλλαγμα αυτού του καρπού του δένδρου της ζωής, από το οποίον ο εχθρός, ο Εωσφόρος, θέλησε να αποστέρηση την ανθρωπότητα.

Παρ ' όλο που αποπλάνησε την Εύα και μαζί μ' αυτήν έπεσε κι' ο Αδάμ, ο Θεός όχι μόνο έστειλε στους απογόνους τους ένα Λυτρωτή που με τον θάνατο του ενίκησε τον Θάνατο, αλλά και στο πρόσωπο της Μαρίας της Μητέρας του Θεού, της Αειπαρθένου, μας έδωσε μια συνήγορο που τίποτε δεν μπορεί να την αποθαρρύνη . Αφού συνέτριψε την κεφαλή του όφεως, μεσιτεύει για μας αδιάκοπα προς τον θείο Υιό της και κερδίζει πάντοτε, ακόμα και αν πρόκειται για τους πιο βδελυρούς αμαρτωλούς. Ονομάζεται «η Μάστιξ των δαιμόνων», γιατί είναι αδύνατο στο Σατανά να καταστρέψη έναν άνθρωπο που κατέφυγε στην βοήθεια της Μητέρας του Θεού».

Φως

Πώς όμως να αναγνώριση κανείς την διαφορά ανάμεσα στην ενέργεια του Αγίου Πνεύματος και την ενέργεια του άρχοντος του σκότους;

«Το Πνεύμα του Θεού, λέει ο στάρετς, «επαναφέρει αδιάκοπα στη μνήμη μας τα λόγια του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και γεμίζει τις καρδιές μας με χαρά και ειρήνη (2). Ενώ το σατανικό πνεύμα, τα πονηρά, εργάζεται κατ' αντίστροφη έννοια. Οι ενέργειες του επάνω μας είναι θορυβώδεις, μας παρακινούν προς την ανταρσία και μας κάνουν σκλάβους της σαρκικής αμαρτίας, της ματαιοδοξίας και της υπερηφάνειας..

«ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΕΙΝΑΙ ΦΩΣ».

«Πολλές φορές ο Κύριος φανερώθηκε στα μάτια των ανθρώπων, που ήθελε να φωτίση, με τη θέα της Χάριτος του Αγίου Πνεύματος που είναι φως. Θυμηθήτε την Μεταμόρφωση του Κυρίου πάνω στο Θαβώρ . « Καί ἐγένετο ἐν τῷ προσεύχεσθαι αὐτόν τό εἶδος τοῦ προσώπου αὐτοῦ ἕτερον καί ὁ ἱ ματισμός αὐτοῦ λευκός ἐξαστράπτων, καί ἰδού ἄνδρες δύο συνελάλουν αὐτῷ, οἵτινες ἦσαν Μωυσῆς καί Ἠλίας » ( Λουκ . 9, 29-30) - λουσμένοι με το ίδιο φως... Επίσης η χάρις του Αγίου Πνεύματος εμφανίζεται σαν ένα άρρητο φως σε όλους αυτούς που ο θεός επιθυμεί να φανερωθή .

- Μα Μπάτουσκα, επέμενε ο Μοτοβίλωφ, με ποιό τρόπο μπορώ να αναγνωρίσω την παρουσία της χάριτος του Αγίου Πνεύματος μέσα μου;

- Είναι πολύ απλό, φίλε του Θεού. Ο Θεός λέγει: «Όλα είναι απλά γι' αυτόν που αποκτά τη σοφία». Το κακό με μας είναι, ότι δεν αναζητούμε αυτήν τη θεϊκή Σοφία, η οποία, επειδή δεν είναι «εκ του κόσμου», δεν είναι και αλαζονική. Μιλώντας γι' αυτή τη Σοφία, ο Κύριος είπε: «Ὁ Θεός θέλει πάντας ἀνθρώπους σωθῆναι καί εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν ». Και μιλώντας προς τους Αποστόλους: « Οὕτω καί ὑμεῖς ἀσύνετοί ἐστε ;» ( Μαρκ . 7, 18) . « Οὐδέποτε ἀνέγνωτε ἐν ταῖς γραφαῖς » ( Ματθ . 21, 42) . Αφού όμως ήλθε επ' αυτούς τα Άγιον Πνεύμα, ο Θεός διήνοιξε τις διάνοιες τους και έτσι μπορούσαν και έγραφαν: « Ἔδοξε τῷ Ἁγίῳ Πνεύματι καί ἡμῖν ». . .

«Ωστόσο», ξανάρχισε ο Μοτοβίλωφ, «συνεχίζω να μη καταλαβαίνω πως μπορώ να είμαι σίγουρος ότι βρίσκομαι μέσα στο Άγιο Πνεύμα, να αναγνωρίσω μέσα μου την αληθινή του παρουσία».

- Σας είπα ήδη, φίλε του Θεού, πως είναι πολύ απλό. Τι σας χρειάζεται παραπάνω;

- Μου χρειάζεται να μπορέσω να το καταλάβω ακόμη καλλίτερα!

«Τότε», γράφει ο Μοτοβίλωφ, «ο πατήρ Σεραφείμ με έπιασε από τους ώμους και είπε»:

- Είμαστε και οι δυο μέσα στην πληρότητα του Αγίου Πνεύματος. Γιατί δεν με κοιτάζεις;

- Δεν μπορώ, Μπάτουσκα, ξεπετάγονται κεραυνοί από τα μάτια σας. Το πρόσωπο σας έγινε πιο φωτεινό και από τον ήλιο...

- Μη φοβάστε. Γίνατε και σεις τόσο φωτεινός όσο και γω . Και σεις τώρα είσαστε μέσα στην πληρότητα του Αγίου Πνεύματος, αλλοιώς δεν θα μπορούσατε να με δήτε .

Και γέρνοντας το κεφάλι του προς το μέρος μου, μου είπε στ' αυτί:

- Ευχαριστήστε τον Κύριο, που σας παραχώρησε αυτή τη χάρη. Είδατε - ούτε το σημείο του σταυρού έκανα. Μέσα στην καρδιά μου νοερά μόνο προσευχήθηκα. «Κύριε, αξίωσέ τον να δη καθαρά με τα σωματικά μάτια, την κάθοδο του Αγίου Πνεύματος, όπως στους εκλεκτούς σου δούλους, όταν ευδόκησες να τους φανερωθής μέσα στη μεγαλοπρέπεια της δόξης Σου!» Και αμέσως, δ Θεός εισάκουσε την ταπεινή προσευχή του φτωχού Σεραφείμ. Πως να μην τον ευχαριστήσουμε γι' αυτό το καταπληκτικό δώρο που χάρισε στους δυό μας; Ακόμη και στους μεγάλους ερημίτες ο Θεός δεν φανερώνει πάντα έτσι τη Χάρη του. . . Γιατί δεν με κοιτάζετε στα μάτια; Κοιτάξτε με χωρίς φόβο. Ο Θεός είναι μαζί μας!

«Τον κοίταζα και ένοιωσα να με συνεπαίρνη ένας ακόμη μεγαλύτερος φόβος. Φαντασθήτε να σας μιλάη ένας άνθρωπος και το πρόσωπο του να βρίσκεται σαν στα κέντρο ενός μεσημεριάτικου ήλιου. Βλέπετε τις κινήσεις των χειλιών του, την εναλλασσόμενη έκφραση των ματιών του, ακούτε τον ήχο της φωνής του, νοιώθετε τα χέρια του να σας σφίγγουν τους ώμους, συγχρόνως όμως δεν βλέπετε ούτε τα χέρια του, ούτε το σώμα του, ούτε και το δικό σας, παρά μόνο ένα εκθαμβωτικό φως που απλώνεται ολόγυρα σε απόσταση πολλών μέτρον, φωτίζοντας το χιόνι που καλύπτει το λειβάδι και που πέφτει απαλά πάνω στο μεγάλο στάρετς και σ' εμένα. Πως να περιγράψη κανείς αυτό που δοκίμαζα τότε;»

- Τι αισθάνεσθε ; ρώτησε ο στάρετς .

- Αισθάνομαι εξαιρετικά καλά.

- Πως «καλά»; τι θέλετε να πήτε μ' αυτό το «καλά»;

-Η ψυχή μου είναι γεμάτη με μια ανέκφραστη σιγή και ειρήνη.

- Αυτή είναι η ειρήνη, για την οποία. μιλούσε ο Κύριος, όταν έλεγε στους μαθητάς του: « Εἰρήνην τήν ἐμήν δίδωμι ὑμῖν · οὐ καθώς ὁ κόσμος δίδωσιν, εγώ δίδωμι ὑμῖν » ( Ιωάν . 14, 27) . « Εἰ ἐκ τοῦ κόσμου ἦτε, ὁ κόσμος ἄν τό ἴδιον ἐφίλει · ὅτι δέ ἐκ τοῦ κόσμου οὔκ ἐστέ, ἀλλ ' ἐγώ ἐξελεξάμην ἡμᾶς ἐκ τοῦ κόσμου, δια τοῦτο μισεῖ ὑμᾶς ὁ κόσμος» ( Ιωάν . 15, 19). Σ' αυτούς τους ανθρώπους που διαλέχτηκαν από τον Θεό και μισήθηκαν από τον κόσμο, τους δίνει ο Θεός την ειρήνη, την οποία και σεις τώρα αισθάνεσθε, αυτήν την ειρήνην, όπως λέει ο απόστολος « τήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσαν ». Ο Σωτήρας μας την ονομάζει δική Του ειρήνη, καρπό της δικής Του γενναιοδωρίας και όχι του κόσμου τούτου, γιατί καμμιά επίγεια ευδαιμονία δεν μπορεί να τη δώση . Σταλμένη από ψηλά, από τον ίδιο το Θεό, ονομάζεται ΕΙΡΗΝΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ.

-Πέρα απ' αυτή την ειρήνη, τι άλλο αισθάνεσθε ;

-Μια ασυνήθιστη γλυκύτητα.

-Αυτή είναι η γλυκύτης, για την οποία , μιλούν οι Γραφές: « Μεθυσθήσονται ἀπό ποιότητος οἴκου σου καί τῶν χειμάρρων τῆς τρυφῆς σου ποτιεῖς αὐτούς » ( Ψαλμ . 35, 9). Αυτή η γλυκύτης ξεχειλίζει από τις καρδιές μας και ξεχύνεται μέσα στις φλέβες μας, δίνοντας μας μιαν ανέκφραστη αίσθηση ανέκφραστης απολαύσεως. Τι άλλο αισθάνεσθε ;

- Μια ανείπωτη χαρά.

-Όταν το Άγιο Πνεϋμα κατεβαίνη στον άνθρωπο με την πληρότητα των δωρεών του, η ψυχή του ανθρώπου γεμίζει με μια απερίγραπτη χαρά, γιατί το Άγιο Πνεύμα αναδημιουργεί μέσα στη χαρά κάθε τι που εγγίζει . Αυτή είναι η χαρά για την οποία μιλάει ο Κύριος στο Ευαγγέλιο: «Ἡ γυνή ὅταν τίκτῃ, λύπην ἔχει, ὅτι ἦλθεν ἡ ὥρα αὐτῆς · ὅταν δέ γέννησῃ τό παιδίον, οὐκέτι μνημονεύει τῆς θλίψεως διά τήν χαράν ὅτι ἐγεννήθη ἄνθρωπος εἰς τόν κόσμον . Καί ὑμεῖς οὖν λύπην μέν νῦν ἔχετε πάλιν δέ ὄψομαι ὑμᾶς καί χαρήσεται ὑμῶν ἡ καρδία, καί τήν χαράν ὑμῶν οὐδείς αἴρει ἀφ ' ὑμῶν » ( Ιωάν . 16, 21 - 22) . Η χαρά που αισθάνεσθε αυτή τη στιγμή στην ψυχή, όσο μεγάλη και παρήγορη και αν είναι, δεν είναι τίποτε, αν συγκριθή μ' αυτήν για την οποία λέει ο Κύριος, δια του στόματος του αποστόλου: «Ἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὖς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβη, ἅ ἠτοίμασεν ὁ Θεός τοῖς ἀγαπῶσιν αὐτόν » (Α' Κορ . 2, 9) . Αυτό που μας δίδεται τώρα δεν είναι παρά μια προκαταβολή αυτής της υπέρτατης χαράς. Και αν από τώρα αισθανώμαστε γλυκύτητα, αγαλλίαση και ευεξία, τι να πούμε για εκείνη την άλλη χαρά που μας επιφυλάσσει στον ουρανό, αφού θρηνήσουμε πρώτα εδώ κάτω στη γη;

- Τι άλλο αισθάνεστε, όμως, εκτός απ' αυτό, φίλε του Θεού;

-Μια εξαιρετική θερμότητα.

- Θερμότητα. Πως γίνεται; Μήπως δεν είμαστε χειμώνα καιρό μέσ ' στο δάσος; Το χιόνι είναι κάτω από τα πόδια μας και συνεχίζει να πέφτη . Για τι είδους θερμότητα πρόκειται;

- Είναι μια θερμότητα παρόμοια μ' αυτή που αισθάνεται κανείς σε ατμόλουτρο.

- Και η μυρωδιά μοιάζει με τη μυρωδιά του λουτρού;

-Ω, όχι! τίποτα δεν υπάρχει στη γη που να μπορή να συγκριθή μ' αυτό το άρωμα. Παληά, όταν πήγαινα στο χορό, η μητέρα μου, πριν ξεκινήσω, συχνά με ράντιζε με αρώματα που αγόραζε από τα καλλίτερα καταστήματα και τα πλήρωνε πολύ ακριβά. Η μυρωδιά τους όμως δεν συγκρινόταν μ' αυτά τα αρώματα.

Ο πατήρ Σεραφείμ χαμογέλασε.

-Το ξέρω, είπε, και επίτηδες το κάνω και σας ρωτάω. Έχετε δίκηο, φίλε του Θεού. Με τίποτε δεν μπορεί να συγκριθή η ευωδία που αισθανόμαστε τώρα - η ευωδία του Αγίου Πνεύματος.

«Είπατε λίγο πριν πως έκανε ζέστη, όπως μέσα στο λουτρό, και όμως το χιόνι που καλύπτει τα πάντα δεν λυώνει · άρα αυτή η θερμότης δεν βρίσκεται γύρω στον αέρα, αλλά μέσα σε μας τους ίδιους. Παρακαλάμε στην προσευχή μας να μας θερμαίνη το Πνεύμα». Αυτή η ίδια η ζέστη έκανε τους ερημίτες να μην φοβούνται τον χειμώνα, τυλιγμένοι καθώς ήταν, σαν μέσα σε γούνινο παλτό, στη Χάρη του Αγίου Πνεύματος.

«Και έτσι πρέπει νάναι, γιατί η θεϊκή χάρις κατοικεί μέσα στα βάθη της υπάρξεως μας, στην καρδιά μας. «Ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστι » ( Λουκ . 17, 21) είπε ο Κύριος. Με τη φράση «βασιλεία τοῦ Θεοῦ » εννοεί τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος. Αυτή η βασιλεία βρίσκεται τώρα μέσα μας, μας θερμαίνει, μας φωτίζει, ευχαριστεί τις αισθήσεις μας και γεμίζει με αγαλλίαση την καρδιά μας. Η τωρινή μας κατάσταση μοιάζει με αυτή για την οποία ο Απόστολος Παύλος λέει: « οὐκ ἐστίν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ βρῶσις καί πόσος, ἀλλα δικαιοσύνη καί εἰρήνη καί χαρά ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ » ( Ρωμ . 14, 17). Η πίστη μας δεν στηρίζεται πάνω σε λόγια ανθρώπινης σοφίας, « ἀλλ ' ἐν ἀποδείξει Πνεύματος καί δυνάμεως» (Α' Κορ . 2, 4). Εσύ και εγώ βρισκόμαστε τώρα σ' αυτή την κατάσταση, την οποία εννοούσε ο Κύριος όταν έλεγε: « Ἀμήν λέγω ὑμῖν ὅτι εἰσί τίνες τῶν ὦδε ἐστηκότων, οἵτινες οὐ μή γεύσωνται θανάτου ἕως ἄν ἴδωσι τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ ἐληλυθυῖαν ἐν δυνάμει» ( Μαρκ . 9, 1) . Ορίστε λοιπόν, ποια ασύγκριτη χαρά μας παραχώρησε ο Κύριος. Να τι σημαίνει «να βρίσκεται κανείς μέσα στην πληρότητα του Αγίου Πνεύματος!». Αυτό εννοεί ο άγιος Μακάριος της Αιγύπτου όταν γράφει: «Υπήρξα κι' εγώ μέσα στην πληρότητα του Αγίου Πνεύματος».

«Έτσι ταπεινοί που είμαστε, ο Κύριος μας γέμισε κι εμάς από την πληρότητα του Πνεύματος Του του Αγίου. Μου φαίνεται πως τώρα πια δεν θα με ξαναρωτήσετε, φιλόθεε, για τον τρόπο που εκδηλώνεται μέσα στον άνθρωπο η Παρουσία της Χάριτος του Αγίου Πνεύματος. Θα θυμάστε άραγε πάντα αυτή την φανέρωση;»

- Δεν ξέρω, Πάτερ μου, αν θα με αξιώση ο Θεός να κρατήσω για πάντα την ανάμνηση αυτής της Χάριτος με την ίδια καθαρότητα και ενέργεια όπως τώρα.

-Εγώ όμως, απάντησε ο στάρετς, πιστεύω αντίθετα πως ο Θεός θα σας βοηθήση να κρατήσετε όλα αυτά τα πράγματα για πάντα μέσα στη μνήμη σας. Διαφορετικά δεν θα τον είχε αγγίξει τόσο σύντομα η ταπεινή προσευχή μου και δεν θα είχε εκπληρώσει τόσο γρήγορα την επιθυμία του φτωχού Σεραφείμ. Πολύ περισσότερο, γιατί δεν δόθηκε σε σας μόνο, το να δήτε την εκδήλωση αυτής της χάριτος αλλά δια μέσου σας στον κόσμο ολόκληρο, ώστε δυναμωμένος εσείς ο ίδιος, να μπορέσετε να φανήτε χρήσιμος και σε άλλους.

«Όσο για τη διαφορετική κατάσταση μας, για το ότι δηλαδή εγώ είμαι μοναχός και εσείς λαϊκός, μη σας απασχολή διόλου. Πάνω απ' όλα ο Θεός ζήτα μια καρδιά γεμάτη πίστη και αγάπη - εκεί είναι ο θρόνος στον οποίο αρέσκεται να κάθεται και όπου εμφανίζεται μέσα στην πληρότητα της δόξης του.

« Υἱέ, δός μοι σήν καρδίαν » (Παροιμ. 23, 26) και τα υπόλοιπα θα σου τα δώσω εγώ πολλαπλάσια. Η καρδιά του ανθρώπου μπορεί να χωρέση τη Βασιλεία των Ουρανών. « Ζητεῖτε πρῶτον τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ », λέγει ο Κύριος εις τους μαθητάς του « καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν » ( Ματθ . 6, 33). « Οἶδε γάρ ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων απάντων».

«Ο Κύριος δεν μας ελέγχει για το ότι απολαμβάνομε τα επίγεια αγαθά, αφού και η Εκκλησία εύχεται να μας δοθού ν. Η ανέχεια, οι πόνοι και οι δυστυχίες αποτελούν όλα μέρος της υπάρξεως μας, δεν πρέπει όμως και ν' αποτελούν όλη μας τη ζωή. Γι' αυτό, με το στόμα του Αποστόλου, ο Κύριος μας συνιστά να « βαστάζωμεν αλλήλων τα βάρη». Αυτός ο ίδιος μας δίνει την εντολή να αγαπάμε ο ένας τον άλλον, ώστε ενισχυμένοι απ' αυτή την αγάπη η «τεθλιμμένη» πορεία προς την ουράνια πατρίδα να μας φαίνεται πιο εύκολη. Άλλωστε για ποιο άλλο λόγο θα κατέβαινε από τον ουρανό παρά για να πάρη επάνω του όλη τη φτώχεια μας και να μας εμπλουτίση με το θησαυρό της Χάριτος Του;

« Εφ ' όσον Αυτός « οὖκ ἦλθε διακονηθῆναι ἀλλά διακονῆσαι καί δοῦναι τήν ψυχήν αὐτοῦ λύτρον ἀντί πολλῶν », κάνετε και σεις το ίδιο, φίλε του Θεοῦ, και εφόσον γίνατε σκεῦος της Χάριτος, μεταδώστε την σε κάθε άνθρωπο, που ποθεί τη σωτηρία του.

«Ὁ θερισμός πολύς», λέγει ο Κύριος, « οἱ δέ ἐργάται ὀλίγοι » ( Ιωάν . 1, 37). Αφού μας έδωσε τα δώρα της Χάριτος Του, ο Κύριος, μας στέλνει να θερίσουμε. Ας είμαστε προσεκτικοί, Μπατούσκα, για να μην κατακριθούμε μαζί με τον οκνηρό δούλο, ο οποίος έθαψε το θάλαντο που του εμπιστεύτηκαν, αλλά ας προσπαθήσουμε να μιμηθούμε τους πιστούς δούλους που έφεραν στον Κύριο ο μεν ένας αντί για δύο τέσσερα τάλαντα και ο άλλος αντί για πέντε δέκα τάλαντα. Όσο για τη θεϊκή ευσπλαχνία δεν πρέπει καθόλου να αμφιβάλλουμε.

« Ἐγγύς Κύριος πᾶσι τοῖς ἐπικαλουμένοις αὐτόν ». « Οὐ γάρ βλέπει εἰς πρόσωπον άνθρωπου ». Αρκεί να μπορούμε να τον αγαπάμε, τον Ουράνιο Πατέρα μας, αληθινά, σαν παιδιά του. Ο Κύριος ακούει εξ ίσου τον μοναχό και τον λαϊκό αρκεί και οι δυο να έχουν την ορθόδοξο πίστη « ὡς κόκκον σινάπεως », ικανή « καί ὄρη μεθιστάνειν » και να είναι γεμάτοι από αγάπη...

«Πάντα δυνατά τῷ πιστεύοντι ».

«Πάντα ἱσχύω ἐν τῷ ἐνδυναμοῦντι με Χριστῷ » λέει ο Απόστολος Παύλος.

«Ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ », λέει ο Κύριος, « τά ἔργα ἅ ἐγώ ποιῶ κἀκεῖνος ποιήσει, καί μείζονα τούτων ποιήσει, ὅτι ἐγώ πρός τόν πατέρα μου πορεύομαι, καί ὅ,τι ἄν αἰτήσητε ἐν τῷ ὀνόματι μου, τοῦτο ποιήσω, ἵνα δοξασθῇ ὁ πατήρ ἐν τῷ υἱῷ . Ἐάν τι αἰτήσητε ἐν τῶ ὀνόματι μου, ἐγώ ποιήσω».

«Επομένως, φιλόθεε, ο,τιδήποτε ζητήσετε από τον Κύριο, θα το λάβετε, αρκεί αυτό να είναι προς δόξαν Θεού ή για το καλό του πλησίον. Γιατί ο Θεός δεν ξεχωρίζει το καλό του πλησίον μας από τη Δόξα του. Εφ ' όσον εποιήσατε ενί τούτων των αδελφών μου των ελαχίστων, εμοί εποιήσατε».

«Όσο για την προσευχή που αφορά σε προσωπικά αγαθά, προσέξτε να μην παρακαλήτε παρά για πράγματα που τα έχετε άμεση ανάγκη. Αλλοιώς, μπορεί βέβαια να εισακουσθήτε και να σας τα δώση, θα σας ζητηθή όμως ο λόγος για, το ότι θελήσατε να αποκτήσετε πράγματα, που θα μπορούσατε εύκολα να κάνετε και χωρίς αυτά.

«Ορίστε λοιπόν, σας τα είπα τώρα πια όλα. Σας έδειξα με κάθε αλήθεια όλα εκείνα, τα οποία ο Κύριος και η Παναγία Μητέρα του θέλησαν με την ταπεινή μου μεσολάβηση να σας αποκαλύψουν».

« Πορεύεσθε ἐν εἰρήνῃ ». Ο Θεός να είναι πάντα μαζί σας και τώρα και πάντα και στους αιώνας των αιώνων. «Αμήν. Πορεύεσθε ἐν εἰρήνῃ !».

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

(1)«... Ὡς ἠβουλήθη, ἀπήλαυσε τῆς αἰσθήσεως, δίχα Θεοῦ καί πρό Θεοῦ, καί οὐ κατά Θεόν » ( Μαξίμου Ομολογητού, Άπορα PG 91, 1156 C ).

(2) «' E ν τούτῳ γγνώσκετε τό πνεῦμα τοῦ Θεοῦ πᾶν πνεῦμα ὁμολογεῖ Ἰησοῦν Χριστόν ἐν σαρκί ἐληλυθότα, ἐκ τοῦ Θεοῦ ἐστί · καί πᾶν πνεῦμα ὁ μή ὁμολογεῖ τόν Ἰησοῦν Χριστόν ἐν σαρκί ἐλληλυθότα, ἐκ τοῦ Θεοῦ οὐκ ἐστι · καί τοῦτο ἐστι τό τοῦ ἀντιχρίστου » (Α'. Ίωάν . 4, 2 - 3).

Ειρήνης Γκοραίνωφ, Ο Άγιος Σεραφείμ του Σαρώφ,

εκδ . Τήνος, Αθήνα, σ. 188-199, μτφρ . Π. Κ. Σκουτέρη

ΠΗΓΗ: http://agiosdimitrioskouvaras.blogspot.gr/2013/06/blog-post_22.html 

Νομίζεις πως είναι κάπου μακριά και δεν ακούν.

Νομίζεις πως είναι απασχολημένα και δεν σε βλέπουν.

Νομίζεις πως είναι μικρά και δεν θα καταλάβουν…

Η μαμά γύρισε αργά από τη δουλειά. Είναι κουρασμένη. Κάνει δουλειές και είναι θυμωμένη.

Εγώ φταίω αν είχα μαζέψει τα παιχνίδια μου, δεν θα χρειαζόταν να κουραστεί για να τα μαζέψει εκείνη…

Η αλήθεια είναι πως είναι εκεί. Κρυμμένα ή απλά αόρατα. Μέσα στον μικρό χρωματιστό τους κόσμο, εκεί που εσύ είσαι πελώριος.

Ο γονιός, ο τροφός, ο δάσκαλος, ο αρχηγός…

Ο Πελώριος!

Η μαμά ξέχασε το φαγητό. Το φαγητό κάηκε κι η μαμά είναι λυπημένη γιατί πρέπει να κάνει άλλο.

Εγώ φταίω. Αν είχα κάνει μόνος τα μαθήματα μου δεν θα χρειαζόταν η μαμά να με βοηθήσει και δεν θα καιγόταν το φαγητό…

Ακούν, νιώθουν, οσφραίνονται την αγωνία, το φόβο, το θυμό, την κούραση, την ένταση… Τα νιώθουν χωρίς να το θέλουν.

Ο μπαμπάς φτιάχνει τη βρύση που χάλασε και εγώ παίζω με τα κατσαβίδια του… Έσπασε όμως ο σωλήνας και πλημμύρισε η κουζίνα με νερά. Είναι θυμωμένος και φωνάζει και η μαμά μαλώνει μαζί του. Εγώ φταίω, αν δεν ήμουν μέσα στα πόδια του όλη την ώρα δεν θα είχε γίνει αυτό!

Χωρίς να το επιδιώκουν, τα κάνουν όλα «δικά τους». Φταίνε αυτά…

Για όλα.

Για τα πάντα.

Για τα αδύνατα.

Για τα αδιανόητα.

Φταίνε αυτά!

Η μαμά μάλωσε με τον μπαμπά. Φωνάζουν κι είναι πολύ θυμωμένοι. Εγώ φταίω, αν είχα πάει πιο νωρίς για ύπνο, δεν θα ήταν τόσο κουρασμένοι και δεν θα θύμωναν, τόσο πολύ!

Οι μικροί, άγουροι άνθρωποι. Νέοι σε έναν κόσμο παλιό κι ακατανόητο.

Κι αν όλα αυτά πια είναι για εσένα απλά. Κι αν είσαι ο μόνιμα κουρασμένος ενήλικας, με τις μεγάλες ευθύνες και τη δύσκολη καθημερινότητα

Θυμήσου… Θυμήσου εσένα κρυμμένο στις σκιές.

Να ακούς, να νιώθεις, να παλεύεις, με τα «θηρία» και να νομίζεις , να πιστεύεις, για κάποιο ανεξήγητο λόγο πως είναι δικά σου… Κι εσύ να πρέπει να αλλάξεις! Εσύ να βρεις τη λύση στα δικά τους προβλήματα…

Ο μπαμπάς μετράει τα λεφτά και δεν φτάνουν. Είναι λίγα. Θύμωσε και είναι νευριασμένος. Εγώ φταίω αν δεν του είχα ζητήσει να μου πάρει κρουασάν... Δεν θα ξαναζητήσω να μου πάρουν τίποτα…

Θυμήσου πως είναι να νιώθεις ότι πρέπει να αλλάξεις χωρίς να ξέρεις το γιατί, χωρίς να ξέρεις το πώς… Πως;

Θυμήσου πως είναι να νιώθεις συνέχεια πως είσαι «το λάθος»… πως «εσύ φταις».

Απλά θυμήσου…

Η αδερφή μου έχασε το αρκουδάκι της και δεν μπορεί να κοιμηθεί. Κλαίει κι η μαμά κι ο μπαμπάς την μαλώνουν που όλο το χάνει. Εγώ φταίω αν δεν είχα μπει στο δωμάτιο της να παίξω, σίγουρα δεν θα είχαν ανακατευτεί τα παιχνίδια και θα έβρισκαν το αρκουδάκι της!

Θυμήσου: Τα λόγια που σε πλήγωσαν για να μην τα ξαναπείς.

Ο μπαμπάς δεν έχει καθόλου χρόνο για να με βοηθήσει στα Μαθηματικά. Η μαμά είναι στη δουλειά και πρέπει να τα κάνει όλα μόνος του. Κλαίω στο δωμάτιο μου γιατί δεν καταλαβαίνω και με μαλώνει. Εγώ φταίω, αν ήμουν καλή κι άκουγα την δασκάλα στο σχολείο θα καταλάβαινα τα μαθηματικά μου… Ο μπαμπάς μου λέει ότι είμαι ανόητη και χαζή… Είμαι χαζή!

Θυμήσου: Τις πράξεις που σε πόνεσαν για να μην τις ξανακάνεις.

Στο σχολείο έχασα την κασετίνα μου. Δεν μπορώ να την βρω πουθενά. Φοβάμαι να το πω γιατί θα με μαλώσουν. Εγώ φταίω… είμαι απρόσεχτος, αν πρόσεχα τα πράγματα μου δεν θα έχανα την κασετίνα. Τώρα μπορεί να μου τραβήξουν το αυτί ή τα μαλλιά και θα μπω τιμωρία στο δωμάτιο μου. Φοβάμαι.

Κι ύστερα θυμήσου τον ήχο του παιδικού σου γέλιου και σκέψου ποιοι ήταν οι λόγοι που εκείνο το γέλιο έπαψε!

Παίζουμε και χτυπάμε τα παιχνίδια μας στο πάτωμα και γελάμε. Η μαμά και ο μπαμπάς μας λένε να σταματήσουμε. Δεν κάνουμε τίποτα μόνο γελάμε. Μας φωνάζουν να σταματήσουμε να κάνουμε βλακείες και να κάνουμε επιτέλους ησυχία… γελάμε κρυφά και μετά εκείνοι θυμώνουν γιατί τους κοροϊδεύουμε. Μας έπιασαν δυνατά από το χέρι και μας έκλεισαν στα δωμάτια μας. Μόνους… Εμείς φταίμε γιατί γελούσαμε τόσο δυνατά… δεν κάνει να γελάμε τόσο δυνατά… δεν κάνει να γελάμε!!

Χιλιάδες λόγοι. Σε ένα πελώριο στα μάτια του κόσμο, υπάρχουν χιλιάδες λόγοι για να φταίει. Σε μια ζωή της οποίας δεν έχει τον έλεγχο. Δίπλα σε ανθρώπους από τους οποίους εξαρτάται απόλυτα. Υπάρχουν εκατοντάδες παράλογες στιγμές στις οποίες φταίει. Δεκάδες παράλογα λάθη τα οποία δεν έκανε, δεν προέβλεψε, δεν γνώριζε και για τα οποία φταίει…

Αυτός ο μικρός άνθρωπος με τα λεπτά χέρια και τα πελώρια μάτια. Φταίει για όλα και ζει την καθημερινή αγωνία… για όλα αυτά για τα οποία θα φταίει μέχρι το τέλος της ημέρας…

Προσπαθεί σκληρά να ελαχιστοποιήσει τα λάθη μα είναι αδύνατον να γίνει αυτό.

Άλλωστε πώς να σταματήσεις να φταις για κάτι που δεν φταις;

Σε κάθε φωνή, σε κάθε ένταση, μια σκιά είναι πίσω. Ένα προσωπάκι σιωπηλό, χλωμό, παρακολουθεί με αγωνία και δεν προσπαθεί πια να καταλάβει… Το έχει πάρει απόφαση πως φταίει!!!

Όχι. Στόχος δεν είναι η ενοχή. Στόχος είναι η ευθύνη.

Πως γίνεται αυτό με εμένα;… Αλλάζω και προσπαθώ να αλλάξω όχι από τη στιγμή που έγινα γονιός αλλά, από τη στιγμή που το συνειδητοποιώ.

Από τη στιγμή που νιώθω την ανάγκη να κάνω χαρούμενο, όχι μόνο το παιδί μου αλλά να ξανακάνω χαρούμενο το παιδί εκείνο.

Το μικρό μπερδεμένο ανθρωπάκι που νόμιζε πως φταίει για όλα…

Εμένα! Εσένα!

Πριν θυμώσεις, πριν μιλήσεις, πριν σηκώσεις τη φωνή σου ή το χέρι σου, στάσου λίγο και σκέψου... Σκέψου την δύναμη που έχεις. Εσύ ο πελώριος γονιός. Σκέψου την εξουσία! Την εξουσία σου πάνω του... Τον έλεγχο σε έναν άλλο άνθρωπο.

«Θα σε πάρω αγκαλιά και θα σε σφίξω όπως σου αξίζει.

Μην φοβάσαι μικρέ άνθρωπε. Δεν σου έχω πει ποτέ ψέματα και σήμερα θα σου πω μια μεγάλη και δύσκολη για εμένα αλήθεια… Να θυμάσαι λοιπόν, δεν φταις εσύ, εγώ φταίω!»

...Σε όλους τους μικρούς μας ανθρώπους. Σε αυτούς που μεγαλώνουμε και σε αυτούς που ζουν ακόμη μέσα μας... Σε εσάς αγαπημένοι...

Κατερίνα

Πηγή: http://agiosdimitrioskouvaras.blogspot.gr/2013/06/blog-post_19.html

Η ματιά του με διαπερνούσε ενοχλητικά στο αργό περπάτημα μου λίγα μέτρα πιο πέρα…

Αναζητούσα κάτι άλλο, αλλά προέκυψε αυτό το βλέμμα, που σαν να μου μιλούσε χωρίς ήχο με καθήλωσε και με γέμισε ενοχές…; Εγώ κρατώντας μια τυρόπιτα και ένα μπουκάλι νερό αμέριμνος αλλά και ψυχρός, εκείνος ένας πεινασμένος και κομματιασμένος ψυχικά περίμενε όχι την τυρόπιτα, αλλά το τέλος που δεν ερχόταν…; Τον κοίταξα άλλη μια φορά και του την πρόσφερα μαζί το νερό… Την πήρε στα χέρια αλλά δεν την έφαγε…

«Ένα τσιγάρο έχεις να μου δώσεις;»

«Δεν καπνίζω», του λέω, αλλά τρέχω στο περίπτερο δίπλα του και αγοράζω ένα πακέτο, δεν θυμάμαι και ποια μάρκα…; Το προσφέρω χαμογελώντας και καθώς απομακρύνομαι μη έχοντας να δώσω κάτι άλλο, ξεκίνησε η δική του προσφορα!!!

«Το τσιγάρο με σκοτώνει, ενώ η τυρόπιτα ανανεώνει το ραντεβού με την κόλαση για αργότερα…»

Τον κοίταζα σιωπηλός και ακίνητος δείχνοντάς του το ενδιαφέρον που ζητούσε για να συνεχίσει…; «Δεν με παίρνει ρε φίλε η Παναγιά, με αφήνει εδώ να ταλαιπωρούμαι, να βλέπω την πατρίδα, να στοιχειώνει και να μη μπορώ να τη βοηθήσω…; Τα παιδιά και τους νέους να χάνονται στην απελπισία, χωρίς προοπτική και όνειρα και λιώνω…Τους αρρώστους αβοήθητους, τους γέροντες πεταμένους και εκείνα τα ορφανά ξεχασμένα στα ιδρύματα και μαυρίζει η καρδιά μου…

Ο Χριστός είναι εδώ συνέχεια δίπλα μου και όσο τον παρακαλάω να με πάρει μαζί του με αφήνει να κοιμηθώ και ξανάρχεται μόλις ξυπνήσω… ; Δεν έχω και άλλη παρέα αλλά ούτε και παράπονο… Όποτε Τον φωνάξω τρέχει συνέχεια να με ακούσει…

Αν ζητήσεις από τον πρωθυπουργό ακρόαση δεν θα τον δεις ποτέ… Ο άρχοντας όμως όλου του κόσμου έρχεται αμέσως…»; Δακρύζει και σταματάει να μιλάει κοιτώντας αλλού…; Κάθισα δίπλα του και περίμενα να συνεχίσει, ήταν τόσο ζεστά, παρά το κρύο, που νόμιζες ότι έχει σόμπα κοντά του… ; Τώρα με κοιτάζει και χαμογελάει…; «Δώρο από τον Χριστό είναι η σόμπα, μη σου πω ότι το βράδυ ξεσκεπάζομαι».

Χλόμιασα γιατί διάβασε τη σκέψη μου…! Κατάλαβα ότι δεν είναι τυχαίος άνθρωπος…

«Η δικαιοσύνη του Θεού είναι πιο μεγάλη από ότι φαντάζεσαι… Αν κάνεις φόνο, η ανθρώπινη επιείκεια του δικαστηρίου θα σε βγάλει από τη φυλακή σε λίγα χρόνια, ενώ για το ίδιο αδίκημα σου λένε ότι θα πας στην κόλαση αιώνια…

Είναι δυνατόν ο άνθρωπος να είναι ποιο επιεικής από τον Θεό;

Αν μετανοήσεις για τις πράξεις που σε βαραίνουν, θα συγχωρεθείς αμέσως από τον Χριστό, γι’ αυτό να μην είσαι τόσο αυστηρός με τον εαυτό σου…

Δώσε του την ευκαιρία να διορθωθεί και μη καταδιώκεσαι από τους τύπους και το καθήκον… Κάνε την προσευχή σου πάντα και μην αφήνεις τον εαυτό σου έξω από την ευλογία του Χριστού…»

«Θέλω αν μπορείς να προσευχηθείς για εμένα», του ζητώ…

«Αν εγώ φάω την τυρόπιτα που μου πρόσφερες, εσύ θα χορτάσεις; Να προσεύχεσαι στον Χριστό όπως και εγώ και να έχεις πίστη…»

Καθώς σηκώνομαι να φύγω, ενώ εκείνος πήρε την τυρόπιτα στα χέρια με κοιτάζει χαμογελώντας και μου λέει:

«Τόση ώρα οι τρεις μας θα μπορούσαμε να παίξουμε και ξερή (παιχνίδι με χαρτιά), αλλά μάλλον εσύ ήθελες μόνο να ακούσεις…Ο φίλος μου θα σε βοηθήσει να βρεις αυτό που ζητάς…»

Ποτέ δεν περίμενα ότι παίρνοντας ένα πακέτο τσιγάρα και μια τυρόπιτα θα δεχόμουν σαν αντίτιμο την σοφία ενός άγνωστου άστεγου, τη δωρεάν ακτινογραφία των ανησυχιών μου και τη διαβεβαίωση ότι ο φίλος του ο Χριστός θα μου τις απαλύνει…

Οι άνθρωποι του Θεού βρίσκονται ανάμεσα μας και όποιος έχει ανοικτά μάτια μπορεί να δει το θέλημα Του, αλλά και την χάρη Του, αυτήν που μεταμορφώνει έναν άστεγο σε σοφό, έναν άγνωστο σε φίλο, έναν άνθρωπο σε αδελφό !!!

ΠΗΓΗ: http://agiosdimitrioskouvaras.blogspot.gr/2013/06/blog-post_1048.html

Στην Ιερά Μονή Οσίου Δαυίδ του γέροντος, πάνω από τις Ροβιές της Εύβοιας, φτάνεις μέσα από μια μοναδική διαδρομή τυλιγμένη με ολοκάθαρο ζωογόνο οξυγόνο και δυνατό γαλάζιο πινέλο του ουρανού, ανάμεσα από πυκνά πεύκα, μικρολίβαδα και αγριολούλουδα, ένα παραδεισένιο τοπίο, που σε γεμίζει δέος για τον έξοχο Δημιουργό του!

Αλλά η μεγαλύτερη έκπληξη περίμενε πάντα μέσα! Το τρεχούμενο και άφθονο κρυστάλλινο Αγιονέρι, που ανάβλυσε με θαύμα του Οσίου Δαυίδ, ο πανέμορφος πέτρινος Ιερός Ναός, η εικόνα του επιβλητικού Οσίου με τα πλήθος ευχαριστήρια τάματα ιάσεων, ο τάφος του αγίου Γέροντος ΙακώβουΤσαλίκη και ιδίως το καλοσυνάτο και γλυκό χαμόγελο του μέχρι πρότινος ηγουμένου Γέροντα Κυρίλλου, που κοιμήθηκε στις 30 Μαρτίου 2012 μ.Χ.

Είχα φτάσει από μακριά, φορτωμένος προβλήματα και ερωτήματα στη Μονή. Μου είχαν πει να ζητήσω τον γέροντα Κύριλλο, για τον οποίο πρώτη φορά είχα ακούσει και ποτέ δεν είχα δει μέχρι εκείνη την ώρα…

Μπήκα στο Ναό και προσκύνησα και αναπάντεχα σαν καλός άγγελος βρέθηκε πλάι μου ο γέροντας. Ταπεινός, απίστευτα φιλικός και πράος! Με το γλυκό του χαμόγελο, πριν προφτάσω να πω οτιδήποτε, με πήρε παράμερα στα στασίδια και μου είπε με το «ν» και με το «σίγμα» αυτό που με απασχολούσε και πιο ακριβώς ήταν το θέλημα του Θεού για να το κάνω!

Εκείνη την ώρα δεν είχα συνειδητοποιήσει τι είχε γίνει! Μα μόλις ανακουφισμένος και ανάλαφρος βγήκα από το Μοναστήρι σαν να πετούσα, τότε κατάλαβα τοθαύμαστό γεγονός! Ο γέροντας Κύριλλος είχε το διορατικό χάρισμα του Θεού. Έβλεπε μέσα, αλλά και πιο βαθιά από το μέσα, φτάνοντας στην αιτία ιδίως την πνευματική αιτία που προκαλούσε μια κατάσταση… Γιατί σε μια στιγμή, αφού μου είχε εξηγήσει τα πάντα από μόνος του – εγώ κουνούσα μόνο συγκαταβατικά το κεφάλι – με κοίταξε αυτή τη φορά πίσω από τα γυαλιά του, με μια ματιά που θα μου μείνει αξέχαστη, προσδιορίζοντάς μου με ακρίβεια και πολύ διάκριση την πνευματική αιτία της δικής μου τότε ακαταστασίας, από κάτι που είχε γίνει πολλά χρόνια πριν! Έτσι με έλεγξε μεν με πολύ αγάπη αλλά και ευστοχία και αποτελεσματικότητα, γιατί θεράπευσε απευθείας και την αιτία και ταυτόχρονα με το αποτέλεσμα!

Όσο απομακρυνόμουν από το Μοναστήρι, τόσο το συνειδητοποιούσα και έμενα έκθαμβος! Όταν μάλιστα έφτασα στη γραφική Λίμνη Ευβοίας, όπου και η θαυματουργή εικόνα της Παναγιάς που έσωσε το χωριό από ολοκαύτωμα των Γερμανών, τότε πια είχα έρθει σε πλήρη συνειδητοποίηση! Ρώτησα αμέσως τότε τη γυναίκα μου, μην τυχόν είχε πάει ποτέ, μην τυχόν είχε πάρει εκείνη ποτέ τηλέφωνο στο Γέροντα και του είχε πει τι με βασάνιζε! Και όμως πως ήταν δυνατόν, αφού ούτε και εκείνη τον γνώριζε, ούτε το Μοναστήρι είχε δει ποτέ σαν νεοφερμένη τότε, ούτε το τηλέφωνο ήξερε, ούτε το να βρεις και να μιλήσεις τον γέροντα στο τηλέφωνο ήταν εύκολο πράγμα! Και εγώ το ότι τον είδα, ήταν από μόνο του θαυμαστό!

«Ναι σου λέω, ξαναείπα στη σύζυγό μου, μου τα είπε όλα, ό,τι με βασάνιζε, ό,τι με απασχολούσε, χωρίς να προλάβω να βγάλω λέξη»!

«Πω, πω, πω», έκανε έκπληκτη η γυναίκα μου και ζήτησε να την πάω το γρηγορότερο στη Μονή, να πάρει την ευχή του Γέροντα Κύριλλου, όπως και έγινε!

Πήγαμε λοιπόν πάλι και μας δέχτηκε εκεί μέσα στον αγαπημένο μας πια Ναό του Μοναστηριού, με τόση αγάπη, με τόση γλυκύτητα, λες και ήταν πατέρας μας, λες και μας γνώριζε από χρόνια! Πράγματι ομόρφυνε τη ζωή μας! Έλυσε εκείνο που μας απασχολούσε και έφερε τέτοια ανακούφιση στις καρδιές μας, μόνο και με την παρουσία του δίπλα μας!

Μας σταύρωσε με την θαυματουργή κάρα του Οσίου Δαυίδ και συχνά μας έλεγε:

«Με το μέλι πιο πολλές μύγες πιάνεις»! Θέλοντας να τονίσει πως ο καλός τρόπος και η καλή συμπεριφορά φέρνει καλύτερα αποτελέσματα ακόμα και με τους πιο δύστροπους ή δύσκολους ή νευρικούς ανθρώπους. Κάτι το οποίο θα το καταλάβαινα πολλές φορές αργότερα…

Και πάλι:

«Το κακό δε χτυπιέται με το κακό. Το κακό μόνο με το καλό νικιέται! Να το θυμάστε αυτό»…

Κόντευε να τελειώσει η θητεία μου στην Εύβοια, όταν ξέσπασε μια κρίση με τον Γενικό Διευθυντή της Υπηρεσίας στο νησί, ο οποίος είχε έναν ολίγο αυταρχικό τρόπο διοίκησης κλείνοντας με ευκολία τοπικά τμήματα και μετακινώντας προφορικά υπαλλήλους με ξαφνικές αποσπάσεις προκαλώντας σοβαρά προβλήματα και στο προσωπικό, αλλά και στα ίδια τα χωριά και τους κατοίκους, που μου συμπαραστάθηκαν από την πρώτη στιγμή, με διαμαρτυρίες και ανακοινώσεις και στις τοπικές εφημερίδες… Ο Γενικός όμως ήταν συνηθισμένος να κάνει το δικό του και να μη λογαριάζει τίποτα και κανέναν. Ήμουν πλέον υπ΄ ατμόν και υπό απόλυση, όπως εμμέσως ήδη μου ανακοινωνόταν και καταλάβαινα πια πολύ καλά πόσο σοβαρά είχαν γίνει τα πράγματα… Θυμήθηκα τότε τα λόγια του γέροντα Κυρίλλου: «με το μέλι πιο πολλές μύγες πιάνεις»… Αλλά το μέλι το είχα ξεχάσει και η «μύγα» θα μ’ έτρωγε…

Πήρα τότε το αυτοκίνητο και ξεκίνησα αμέσως για την Ιερά Μονή Οσίου Δαυίδ. Και ευτυχώς ο Γέροντας ήταν πάλι εκεί στον εσπερινό, στον τόσο πια οικείο και απαραίτητο μου ευλογημένο Ναό.

- Γέροντα, αυτό κι αυτό του είπα… Φταίω και εγώ βέβαια, γιατί μίλησα λίγο απότομα και φούντωσε…

- Με το μέλι πιο πολλές μύγες πιάνεις… έκανε με νόημα ο γέροντας, θυμίζοντάς μου τα σοφά λόγια που δεν τα είχα κάνει πράξη, αν και μου τα είχε πει από την πρώτη φορά, σαν να ήξερε…

-Έχετε δίκιο γέροντα, απάντησα κουνώντας το κεφάλι με απόγνωση…Έπρεπε να προσέξω περισσότερο, αλλά τώρα θα με απολύσουν…

- Ποιος, ο τάδε είναι; με ρώτησε.

- Αυτός γέροντα, είπα.

- Μια φορά για ώρες τον περίμενα έξω από το γραφείο του…

- Εσείς;…

- Ναι, είχε κλείσει άλλο ένα τμήμα σε ένα χωριό και πήγα να τον παρακαλέσω για λογαριασμό του κόσμου …

- Κι εγώ τι έπρεπε να κάνω;

- Έπρεπε να του πεις «ελάτε τώρα κύριε τάδε, εσείς που είστε τόσο καλός και τόσο σας εκτιμούμε όλοι… δεν θα μας το κάνετε αυτό και θα αφήσετε να λειτουργήσει το τμήμα…Με το μέλι πιο πολλές μύγες πιάνεις…

- Έχετε δίκιο γέροντα… Αλλά τώρα τι θα κάνω; Θα με απολύσουν από ώρα σε ώρα…

- Μη φοβάσαι, πρόσθεσε. Όλα θα πάνε καλά…

Μια μεγάλη ανακούφιση ήρθε τότε στην ψυχή μου και γαλήνεψα… Τώρα η υπόθεσή μου θα ήταν στο κομποσκοίνι του Γέροντα Κύριλλου και στους φίλους του, τον Όσιο Δαυίδ, τον Γέροντα Ιάκωβο και τον Άγιο Ιωάννη τον Ρώσο…

Και πράγματι, η φουρτούνα κόπασε έξαφνα… Και δεν με ενόχλησε ποτέ ξανά ο Γενικός… Ο θυμός και οι απειλές του, η αποφασισμένη απόλυσή μου, σβήστηκαν με μιας! Ήταν πραγματικό θαύμα…

Αλλά θαύμα ήταν και αυτό που έγινε μέσα μου… Και το Πάσχα - για να ξαλαφρώσω και τη συνείδησή μου - έστειλα και μια ευχητήρια κάρτα στον Γενικό με λίγα συμβολικά λόγια, δίνοντάς του με καλό τρόπο να καταλάβει ότι τότε είχα κάνει απλά, ό,τι θα έκανε και εκείνος στη θέση μου …

Μετά μάλιστα από καιρό, μια εργασία μου, επιλέχθηκε πρώτη ανάμεσα από όλο τον νομό, από τη …Γενική Διεύθυνση…

Γιατί πράγματι, όπως μου έμαθε ο Γέροντας Κύριλλος, «με το μέλι πιο πολλές μύγες πιάνεις»…

Εκείνον τον καιρό το Μοναστήρι ετοιμαζόταν να αγιογραφήσει ολόκληρο τον Ιερό Ναό και το μάθαμε από τον πάτερ-Γαβριήλ, το δεξί χέρι του Γέροντα και σημερινό πλέον Ηγούμενο… Αποφασίσαμε με τη σύζυγο να κάνουμε τότε και εμείς την εικόνα του Οσίου Ανδρέα του δια Χριστόν σαλού, τον οποίο ευλαβούμασταν πολύ, καθώς ήταν ο Όσιος που έκανε τον σαλό, τον τρελό για αγάπη του Χριστού στην Κωνσταντινούπολη και είχε αξιωθεί να δει την Αγία Σκέπη της Θεοτόκου, οφθαλμοφανώς, σε αγρυπνία, μέσα στον Ναό των Βλαχερνών, αλλά και αξιώθηκε να του δείξει ο Θεός τον ίδιο τον Παράδεισο! Επιπρόσθετα ο Θεός του είχε αποκαλύψει τα μέλλοντα σχετικά με την Πόλη και τον Αντίχριστο, με πολλές λεπτομέρειες με όλα όσα θα συμβούν κατά τόπους και την ανάληψη ακόμη του Τιμίου Σταυρού, ο οποίος και εμποδίζει τον ερχομό του εχθρού…Πρόκειται για ένα βιβλίο-οδηγό επιβίωσης στο πλέον τόσο κοντινό, αυριανό πια μέλλον, που δεν πρέπει να λείπει από κανένα χέρι…

Όταν μετά από μήνες άρχισαν οι αγιογραφήσεις, το ανέφερα στον Γέροντα Κύριλλο, καθώς συζητούσαμε μόνοι στην αυλή και τότε σταμάτησε και μου είπε:

- Ξέρεις ότι χειροτονήθηκα την ημέρα της εορτής του; (σ.σ. 28 Μαΐου 1971)

- Στην εορτή του Οσίου Ανδρέα;

- Ναι…μου είπε και συνέχισε: Κάποτε αναρωτιόμουν τι θέση να έχει στον ουρανό ο Όσιος Ανδρέας ο διαΧριστόν σαλός… Και μια φωνή μου απάντησε στον ύπνο μου «Καθηγητής εστί»!

- Πω, πω γέροντα! «Καθηγητής»;

- Ναι… «Καθηγητής»!

Σε μια άλλη κουβέντα πάνω, εκφράζοντάς του την ευγνωμοσύνη μου για την τόσο πολύτιμη και καθοριστική βοήθειά του σε διάφορες στιγμές της ζωής μου στην Εύβοια, ξεχειλίζοντας από ταπείνωση, είπε:

«Ε, εμείς ψόφια σκυλιά είμαστε»!...

Ναι, αυτός ο άγιος γλυκός, πράος, καλοσυνάτος και τόσο φιλικός και προσιτός γέροντας, γεμάτος απλότητα, είχε την μεγάλη αρετή της ταπείνωσης, που είναι η βάση της αγιότητας και χαρακτήριζε τον εαυτό του με τη φράση «ψόφια σκυλιά»…

Ενώ εμείς, οι αμαθείς και περήφανοι, οι πάντα έτοιμοι για φασαρίες και έριδες, για εγωισμούς και συγκρούσεις, εμείς είμαστε «κάποιοι», είμαστε τελικά τα «λυσσασμένα σκυλιά»… Και εκείνος τα «ψόφια σκυλιά»!...

Κι ας άκουγα στο χωριό, από τους ίδιους τους ανθρώπους, τόσες και τόσες ιστορίες με θαύματα που τους έγιναν με την ευχή του! Επειδή σε κάθε δύσκολη περίσταση, στον Γέροντα Κύριλλο έτρεχαν… Γιατί «θαυμαστός ο Θεός εν τοις αγίοις αυτού»…

Συμβούλευε ο Γέροντας Κύριλλος:

· Τα ανδρόγυνα πρέπει να είναι μαζί. Σε όλες τις μεταθέσεις πρέπει και η γυναίκα να έρχεται με τον άνδρα. Γιατί όταν ο άνδρας έχει τη γυναίκα του δεν κινδυνεύει… Ο Θεός θέλει τα ανδρόγυνα να είναι μαζί. Όχι χώρια!

· Να μη βάζετε άλλες γυναίκες στο αυτοκίνητο. Ποτέ να μην είσαστε με μια άλλη γυναίκα μόνοι στο αυτοκίνητο. Ποτέ!

· Μην κάνετε στους άλλους ή τις άλλες, ό,τι δεν θα θέλατε να κάνουν και οι άλλοι μεθαύριο στα παιδιά σας!

Η ΘΑΥΜΑΣΤΗ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΔΑΥΙΔ ΣΤΟΝ ΓΕΡΟΝΤΑ ΚΥΡΙΛΛΟ

Το πώς κλήθηκε στο Μοναστήρι από τον ίδιο τον Όσιο Δαυίδ ο Γέροντας Κύριλλος, κοσμικός όντας ακόμη τότε, μας το παραθέτει μια μαρτυρία του π. Σταύρου Αναγνώστου, εφημερίου Ιστιαίας Ευβοίας, στην εφημερίδα «Στύλος Ορθοδοξίας», Ιούνιος 2005, που διηγείται πως στις 5 Δεκεμβρίου 1960, παραμονή του Αγίου Νικολάου, όντας ψάλτης στα χωριά Κούλουρη και Μαρούλη Ευβοίας (σ.σ. σημερινά Κούλουρος και Μαρούλι), ξεκίνησε με τη σύζυγό του και το κοριτσάκι τους για την Ιερά Μονή Οσίου Δαυίδ.

Στο Μοναστήρι συνάντησαν και άλλους προσκυνητές και ανάμεσά τους τον Γέροντα Κύριλλο, που είχε έρθει τότε μαζί με τη μητέρα του, εκμεταλλευόμενος μια άδεια που είχε από τον στρατό, όπου και υπηρετούσε τότε.

«Ήταν 2:45 π.μ. – διηγείται για εκείνη τη νύχτα ο π. Σταύρος - όταν οι καμπάνες του μοναστηριού άρχισαν να κτυπούν χαρμόσυνα. Πεταχτήκαμε έξω. Κτυπούσαν μόνες τους. Το γεγονός αυτό το εκλάβαμε ως το θαύμα που αναμέναμε. Εισήλθαμε πάλι στον Ναό.

Το ρολόι έδειχνε 3:00. Ξαφνικά η ματιά όλων μας επικεντρώθηκε στο πάνω μέρος του τέμπλου. Στο ύψος του μικρού παραθύρου στον λευκό τοίχο παρουσιάστηκε μια σκιά που τράβηξε σαν μαγνήτης την προσοχή μας. Διερωτηθήκαμε, τι προκαλεί αυτή τη μαύρη σκιά στον τοίχο;

Τότε είδαμε να προβάλλει το κεφάλι του Οσίου Δαβίδ, με τα λευκά γένια του, όπως ακριβώς είναι στην εικόνα η μορφή του. Φάνηκε ακόμη το πετραχήλι, καθώς και δύο ή τρεις σταυροί από το πετραχήλι! Κουνούσε το κεφάλι του. Στο χέρι του κρατούσε το θυμιατό. Άρχισε να θυμιάζει. Τα κουδουνάκια του θυμιατού ακουγόντουσαν δυνατά. Δάκρυα κατάνυξης πλημμύρισαν τους πάντες. Ικετεύαμε τον Άγιο να μας ελεήσει! Τα δάκρυα έτρεχαν ασταμάτητα! Ο Άγιος έπαιρνε το θυμιατό στο αριστερό χέρι και με το δεξί ευλογούσε τον κόσμο!

Ομολογώ ότι το θυμάμαι όσο ζω και δεν θα ξεχάσω ποτέ μου την γλυκύτητα του προσώπου του. Μιαγλυκύτητα που αγαλλίαζε την ψυχή μου!

Τη στιγμή που ο Άγιος έσκυψε και προσκυνούσε, το κοριτσάκι (σ.σ. ένα κοριτσάκι από το χωριό Αγία Άννα που της φανερωνόταν ο Όσιος) φωνάζει δυνατά:

- Παναγιά μου! Χριστέ μου! Περνάει ο Χριστός, περνάει η Παναγία, ο Μ. Βασίλειος, ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ο Άγιος Γεώργιος, ο Άγιος Δημήτριος! Ανέφερε πλειάδα Αγίων για αρκετή ώρα.

Του λόγου μας διακρίναμε μόνο τον Όσιο Δαβίδ που έκανε αυτή την υπόκλιση. Εξ αυτών που έλεγε το κορίτσι δεν βλέπαμε τίποτε…

…Επί μία ώρα ο Όσιος Δαυίδ παρέμεινε ορατός δια γυμνού οφθαλμού μέσα στον Ναό του!

- Παιδιά μου ιδού ο Άγιος μας είναι εδώ κοντά μας. Να τον παρακαλείτε να σας βοηθάει πάντα. Ας αρχίσουμε όμως τώρα τον Όρθρο και την Θεία Λειτουργία” (σ.σ. είπε ο Γέροντας Ιάκωβος Τσαλίκης).

Στο τέλος της Θείας Λειτουργίας συνομίλησα με τον τότε φαντάρο και φίλο μου και σημερινό Ηγούμενο της Μονής πατέρα Κύριλλο.

- Είδες Κώστα- είπα- απόψε τι έγινε;

- Ναι Σταύρο, ζωντανά πράγματα αυτά, έχω συγκλονισθεί. Όπως βλέπεις είμαι στρατιώτης και αυτή τη στιγμή σου λέω πως όταν απολυθώ θα έλθω κατευθείαν εδώ και δεν θα πάω στο χωριό μου. Γιατί πλέον θέλω να υπηρετήσω τον Άγιο τον οποίο απόψε είδα με τα μάτια μου. Θα μείνω μοναχός στην Ιερά Μονή του Αγίου, διότι όπως είδες και συ τον είδα ζωντανό, τι άλλη απόδειξη θέλω;

Πράγματι έτσι και έγινε. Όταν απολύθηκε πήγε στο Μοναστήρι. Σήμερα είναι ο Ηγούμενος της Ιεράς Μονής του Οσίου Δαβίδ.

Εύχομαι ολόψυχα να είναι πάντα Άξιος, να του δίδουν ο Όσιος Δαβίδ και ο Μακαριστός προκάτοχός του Ιάκωβος, δύναμη, κουράγιο και υγεία για να υπηρετεί τους πιστούς που προστρέχουν σε αυτό το λιμάνι, ώστε να βρουν την γαλήνη της ψυχής τους.

ΓΕΡΟΝΤΑ ΚΥΡΙΛΛΕ ΠΡΕΣΒΕΥΕ ΥΠΕΡ ΗΜΩΝ

Και συμπληρώνουμε εμείς, τώρα που ο άγιος Γέροντάς μας Κύριλλος, είναι μαζί με τον Όσιο Δαυίδ και τον άγιο Γέροντα Ιάκωβο στον ουρανό, να μην μας ξεχάσουν όλους μας και να είναι πλάι στον καθέναν μας αδιάλειπτα, όπως ήταν και εδώ στον κόσμο και καλύτερα πλέον, καθώς δεν υπάρχει πια το εμπόδιο των αναγκών και ασθενειών του σώματος…

Να γίνουν φρουροί των παιδιών μας, παρακαλώντας τον Θεό να τα δώσει ευσέβεια και πίστη… Γιατί σε αυτά βρίσκει ανάπαυση, αγαλλίαση και προορισμό η ψυχή του ανθρώπου, αλλά και μέλλον η Πατρίδα…

Γέροντα Κύριλλε, γλυκές μας Γέροντα, καλέ μας και στοργικέ μας, σε ευχαριστούμε και σε ευγνωμονούμε για κάθε βοήθεια, κάθε προσευχή, κάθε ευχή σου! Διότι «πολύ ισχύει δέησις δικαίου ενεργουμένη»!

Δόξα στον Τριαδικό Θεό που στόλισε τις ημέρες και τη ζωή μας, με ένα τόσο καλό και άγιο παιδί Του! Με τον αγιασμένο Γέροντα Κύριλλο!

Γέροντα Κύριλλε, πρέσβευε υπέρ ημών!

Την ευχή του να έχουμε! Αμήν!

ΠΗΓΗ: http://agiosdimitrioskouvaras.blogspot.gr/2013/06/blog-post_9014.html#more