Διήγηση
῞Οταν ὁ Κύριός μας μετὰ τὴν ᾿Ανάστασή Του φανερώθηκε στοὺς μαθητές, ἔλειπε ἕνας, ὁ Θωμᾶς. ῞Οταν τὸν εἶδαν οἱ ἄλλοι, τοῦ εἶπαν· Εἴδαμε τὸν Κύριο, Θωμᾶ! Δὲν πιστεύω, λέει ὁ Θωμᾶς. ᾿Εὰν δὲν βάλω τὰ χέρια μου στὶς πληγές του καὶ τὸ δάκτυλό μου ἐκεῖ ποὺ ἦταν τὰ καρφιά, κι ἂν δὲ βάλω, ἀκόμη περισσότερο, τὸ χέρι στὴν πλευρά Του ποὺ τὴν ἄνοιξε ἡ λόγχη, δὲν θὰ πιστέψω. Τί ζητοῦσε ὁ Θωμᾶς; Ζητοῦσε, προκειμένου νὰ παραδεχθεῖ τὴν ᾿Ανάσταση, νὰ δεῖ μὲ τὰ μάτια του τὸν ᾿Αναστάντα Κύριο.
Τὰ μάτια τῶν άλλων μαθητῶν δὲν τὰ παραδεχόταν, τὰ ἀπέρριπτε. Βέβαια εἶναι κάπως δικαιολογημένος ὁ Θωμᾶς, διότι ἦταν κάτω ἀπὸ τὴν ἐπήρεια τῶν συγκλονιστικῶν γεγονότων τῆς Μεγάλης Παρασκευῆς, ποὺ τοῦ κλόνισαν τὴν πίστη. Γι᾿ αὐτὸ καὶ ὁ Κύριος φάνηκε συγκαταβατικὸς κι ὕστερα ἀπὸ ὀκτὼ ἡμέρες ξαναπαρουσιάστηκε στοὺς μαθητές καὶ κάλεσε τὸν Θωμᾶ νὰ τὸν ψηλαφήσει. Δὲν τόλμησε τότε ὁ Θωμᾶς. Πείσθηκε καὶ φώναξε· «῾Ο Κύριός μου καὶ ὁ Θεός μου»! Συγχώρησέ μου, Κύριε, τὴν ἀπιστία μου. Δὲν θέλω νὰ σὲ ψηλαφήσω, πιστεύω τώρα!
Τί σημαίνει πιστεύω;
Πιστεύω, παραδέχομαι μὲ ἀπόλυτη βεβαιότητα. ῾Υπάρχουν πράγματα, ὑπάρχουν ἀλήθειες, ὑπάρχει κι ἄλλος κόσμος ὁλόκληρος, ποὺ δὲν τὰ βλέπω μὲ τὰ μάτια μου, ἀλλὰ τὰ παραδέχομαι, διότι μοῦ τὰ ἀπεκάλυψε ὁ Θεὸς διὰ μέσου τῶν Προφητῶν, διὰ μέσου κυρίως τοῦ Κυρίου μας ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ καὶ τῶν ᾿Αποστόλων. Καὶ τώρα θὰ καταλάβατε, γιατί ἀρχίσαμε μὲ τὸ παράδειγμα τοῦ ᾿Αποστόλου Θωμᾶ, τοῦ ἄπιστου Θωμᾶ, ὅπως συνηθίζουμε νὰ τὸν λέμε.
Διότι καὶ σήμερα ὑπάρχουν πολλοί, ποὺ στὸ ἄκουσμα τῆς λέξης «πίστη» σκανδαλίζονται ἢ καὶ εἰρωνεύονται. Καὶ τί λένε; Στὸν αἰῶνα μας καὶ μᾶς μιλᾶτε γιὰ πίστη; Τώρα, ποὺ ἡ ᾿Επιστήμη ἔχει προοδεύσει, τώρα ποὺ ὁ ἄνθρωπος ταξιδεύει στό διάστημα, τώρα ποὺ ἔχει προοδεύσει ἡ Χημεία, τὸ πείραμα, ἡ Φυσική, τώρα μὲ καλεῖτε νὰ πιστέψω σὲ πράγματα, ποὺ δὲν τὰ εἶδα; ῎Οχι! ῎Οχι! ᾿Εγὼ ἔχω μυαλό, ἐγὼ πιστεύω ὅσα βλέπω καὶ ἀκούω καὶ πιάνουν τὰ χέρια μου. Τὰ ἄλλα, ποὺ δὲν πέφτουν στὶς αἰσθήσεις μου, στὰ μάτια μου καὶ στ᾿ αὐτιά μου, ἐγὼ τὰ ἀπορρίπτω. ᾿Εγὼ εἶμαι Θωμᾶς, λένε.
Γιὰ νὰ πιστέψω στὸ Θεό, στὸ Χριστό, θέλω ἀποδείξεις χειροπιαστές.
Αὐτὰ λένε πολλοὶ καὶ μένουν ἔτσι μακριὰ ἀπὸ τὴ θρησκεία. Γι᾿ αὐτὸ θὰ πρέπει νὰ κάνουμε ἕνα ξεκαθάρισμα.
Γιὰ ν᾿ ἀποκτήσουμε βεβαιότητα καὶ πεποίθηση ὅτι ἕνα πρᾶγμα ὑπάρχει, κάποια ἀλήθεια εἶναι ἀλήθεια, ὑπάρχουν δύο δρόμοι, δύο τρόποι· ῾Ο ἕνας δρόμος, ὁ ἕνας τρόπος εἶναι πράγματι τῆς γνώσης, τῆς ᾿Επιστήμης. ῾Ο ἄλλος δρόμος ὅμως, ὅσο καὶ νὰ μᾶς φαίνεται παράξενο, εἶναι ὁ δρόμος τῆς πίστης, δηλαδὴ τῆς ἐμπιστοσύνης ποὺ δείχνω ὄχι στὰ μάτια μου, ἀλλὰ στὴ μαρτυρία τῶν ἄλλων, ποὺ τὰ εἶδαν καὶ τὰ ἄκουσαν.
Για παράδειγμα: Βλέπω στὸ δρόμο ἕνα πρόσωπο, δοκιμάζω ένα φαγητό, ψηλαφῶ τὸ τραπέζι κ.λ.π. Τί κάνω; Εἶμαι βέβαιος ὅτι εἶναι φαγητό, ἀφοῦ τὸ δοκίμασα. ᾿Αποκτῶ πεῖρα, δηλαδή, μὲ τὶς αἰσθήσεις μου, μὲ τὰ μάτια μου, μὲ τ᾿ αὐτιά μου, μὲ τὴ γλῶσσα μου. Αὐτό, λέμε, τὸ γνωρίζω ἐξ ἰδίας ἀντιλήψεως. Δὲν λέμε τὸ πιστεύω. Αὐτὸς εἶναι ὁ ἕνας δρόμος. ᾿Επάνω στὸ δρόμο αὐτό, στὸν τρόπο στηρίζονται οἱ θετικὲς ᾿Επιστῆμες Φυσική, Χημεία κ.τ.λ.
῾Υπάρχει ὅμως καὶ ὁ ἄλλος δρόμος, ὁ ἄλλος τρόπος, τῆς πίστης. ῾Υπάρχουν πράγματα, ποὺ δὲν τὰ βλέπουμε. Δὲν μποροῦμε, διότι ἀνήκουν στὸ παρελθὸν ἢ εἶναι πολὺ μακρυὰ ἀπὸ μᾶς ἢ ἀδυνατοῦμε νὰ βεβαιωθοῦμε γιὰ ὅλα αὐτὰ ἀπὸ τὴν πεῖρα μας, π.χ. εἶναι τὰ ἱστορικὰ γεγονότα, ποὺ ἔγιναν ἐδῶ καὶ χιλιάδες χρόνια πρὶν ἀπὸ μᾶς. Ποιὸς ἔζησε, γιά παράδειγμα, γιὰ νὰ δεῖ τὴ μάχη τῶν Θερμοπυλῶν, τὴ μάχη τοῦ Μαραθῶνα...; Ποιὸς ἦταν παρὼν στὰ ἡρωϊκὰ κατορθώματα τοῦ 1821; Αὐτὰ δὲν τὰ εἴδατε... δὲν τὰ εἴδαμε, γιατί εμεῖς δὲν ὑπήρχαμε. Καὶ ὅμως ποιὸς τὰ ἀρνεῖται; ῞Ολοι τὰ παραδεχόμαστε, σὰν νὰ τὰ εἴδαμε μὲ τὰ μάτια μας. Γιατί τὰ παραδεχόμαστε; ῎Ε! λέμε, τὰ ἔγραψαν οἱ ἱστορικοὶ καὶ οἱ ἱστορικοὶ εἶναι ἀξιόπιστοι. Κανεὶς δηλαδὴ δὲν τοὺς ἀρνεῖται.
Τώρα νὰ δοῦμε ποιὰ εἶναι ἡ διαφορὰ τῆς προσωπικῆς γνώσης, ποὺ ἀποκτᾶμε μὲ τὶς αἰσθήσεις μας, ἀπὸ ἐκείνη ποὺ στηρίζεται στήν ἐμπιστοσύνη στοὺς ἄλλους.
Τὰ πρῶτα, αὐτὰ δηλαδὴ ποὺ τὰ ἀποκτοῦμε μὲ τὴ γνῶση, τὴν ᾿Επιστήμη, ναὶ αὐτὰ τὰ γνωρίζουμε μέ τήν προσωπική μας ἀντίληψη. Γιὰ τὰ ἄλλα, τὰ τῆς πίστης, στηριζόμαστε στὴ μαρτυρία ἄλλων. Μόνον ἐνδιαφερόμαστε αὐτοὶ ποὺ τὰ εἶπαν ἢ τὰ ἔγραψαν νὰ εἶναι ἀξιόπιστοι μάρτυρες, νὰ μὴ μᾶς λένε ψέματα, ἀλλὰ νὰ μᾶς λένε ἀλήθεια. Καὶ θὰ πρέπει νὰ ποῦμε ἀκόμη, ὅτι γιὰ τὰ περισσότερα πράγματα, ποὺ γνωρίζουμε ἢ μαθαίνουμε, στηριζόμαστε στὴν πίστη τῶν ἄλλων, στὴν ἐμπιστοσύνη τῶν ἄλλων καὶ λίγα στὴ δική μας γνῶση, ὄχι μόνο σ᾿ ἐκεῖνα, ποὺ ἔχουν σχέση μὲ τὴν ἄλλη ζωή, τὴν Κόλαση καὶ τὸν Παράδεισο, ἀλλὰ ἀκόμη καὶ αὐτά, ποὺ εἶναι στὴ παροῦσα ζωή. Εἶναι ὑλικὰ πράγματα καὶ γι᾿ αὐτὰ ἀκόμη χρειάζεται πίστη. ῍Αν βγάλουμε τὴν πίστη ἀπὸ τὴ ζωή μας τί θὰ κάνουμε; Τότε λίγα πράγματα θὰ εἶναι ἐκεῖνα, ποὺ θὰ παραδεχόμαστε. Γι᾿ αὐτὸ πολὺ σωστὰ εἶπαν, ὅτι ἡ πίστη εἶναι τὰ γυαλιὰ ενός ανθρώπου. Χωρὶς γυαλιά, ἕνας μυωπικὸς ἐλάχιστα πράγματα μπορεῖ νὰ δεῖ. ῎Ετσι καὶ χωρὶς τὴν πίστη λίγα πράγματα θὰ γνωρίζουμε. Πόσες μάλιστα φορὲς μᾶς ξεγελοῦν καὶ τὰ μάτια μας. ῎Αλλα βλέπουμε καὶ ἄλλα εἶναι στὴν πραγματικότητα.
Νὰ καὶ ἕνα ἁπλούστατο παράδειγμα ἐπιστημονικῆς φύσης. Στὸ γιατρό. ῎Εχω αυτό, γιατρέ μου, ἔχω ἐκεῖνο. Θὰ σοῦ δώσω ἐκεῖνο τὸ φάρμακο. ῍Η ἔχεις ἀνάγκη ἀπὸ ἐγχείρηση. Πᾶμε καὶ παίρνουμε τὸ φάρμακο, κάνουμε τὴν ἐγχείρηση. ῍Αν ὅμως μείνουμε στὴ γνώμη «ὅσα βλέπω, ἐκεῖνα πιστεύω», θὰ πρέπει νὰ μὴ τὸ πάρουμε τὸ φάρμακο. Γιατί; Δὲν εἴμαστε παρόντες, ὅταν φτιάχνανε τὸ φάρμακο. Μπορεῖ νὰ μὴν εἶναι φάρμακο καὶ νὰ εἶναι δηλητήριο, καὶ ὁ γιατρὸς νὰ θέλει νὰ μὲ δηλητηριάσει· ἢ στὸ χειρουργεῖο ὁ γιατρὸς νὰ μη μᾶς κάνει καλό. ᾿Εμπιστευόμαστε ὅμως στὸ γιατρὸ ως ἀξιόπιστο ἄνθρωπο.
Τὸ ἴδιο καὶ στὴ μόρφωση. Πάει ὁ μαθητὴς στὸ σχολεῖο στὴν Α´Δημοτικοῦ, στὸ Γυμνάσιο, στὸ Πανεπιστήμιο. Πῶς θὰ μάθει ἂν θὰ πεῖ «ὅσα βλέπω, ἐκεῖνα πιστεύω»; ῎Εχει ἀπόλυτη ἐμπιστοσύνη σὲ κεῖνα ποὺ τοῦ λέει ὁ δάσκαλος καὶ γιὰ τὴν ἱστορία καὶ γιὰ τὴ γεωγραφία καὶ γιὰ τὰ μαθηματικά. Κι ἔτσι θὰ προχωρήσει. ᾿Αλλιώτικα πόσα θὰ μποροῦσε νὰ μάθει ὁ καθένας στηριζόμενος στὴ δική του τὴν ἔρευνα; Πόσα; Πάρα πολὺ ἐλάχιστα. Βλέπουμε λοιπόν, ὅτι λίγα πράγματα γνωρίζουμε μὲ τὴν προσωπική μας γνῶση καὶ ὅτι τὰ ἄλλα τὰ παραδεχόμαστε μὲ τὴν πίστη, στηριζόμαστε δηλαδὴ στὴν ἀξιοπιστία τῶν ἄλλων.
῍Αν γιὰ τὰ ἐγκόσμια, τὰ καθημερινά, ἔχουμε ἀνάγκη τῆς πίστης καὶ τῆς ἐμπιστοσύνης πρὸς τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους, καὶ δὲν μποροῦμε νὰ κάνουμε ἀλλιώτικα, ἂν τὰ περισσότερα ἔτσι τὰ ἀποδεχόμαστε, γιατί τότε νὰ μὴν ἰσχύει αὐτὸ καὶ γιὰ τὰ θέματα τῆς πίστης;
Πιστεύω σὲ ἀνθρώπους καὶ στὴ μαρτυρία τους.
Και δὲν εἶναι ἀξιόπιστος ὁ Χριστός μας, ὁ ὁποῖος μᾶς λέει τὶς ἀλήθειες, ποὺ μᾶς τὶς ἔφερε ἀπὸ τὸν οὐρανό; Μάλιστα! ῍Η οἱ ᾿Απόστολοι; Οἱ ᾿Απόστολοι ποὺ εἶδαν τὸν Χριστό μας, ποὺ Τὸν ψηλάφησαν, εἶδαν τὴν ᾿Ανάστασή του, ἄκουσαν τὴ διδασκαλία Του. Αὐτοὶ μᾶς μίλησαν καὶ ὁ Χριστός μας γιὰ τὴν ἄλλη ζωή. ῾Υπάρχουν λοιπὸν ἀνώτεροι ἀξιόπιστοι μάρτυρες ἀπὸ τὸν Χριστό μας, ἀπὸ τοὺς ᾿Αποστόλους μας; Καὶ ξέρετε καὶ κάτι τὶ ἄλλο; Γιὰ νὰ μᾶς βεβαιώσουν οἱ ᾿Απόστολοι ὅτι αὐτὰ ποὺ εἶδαν καὶ ποὺ άκουσαν εἶναι ἀληθινά, θυσίασαν καὶ τὴ ζωή τους, ἔδωσαν τὸ αἷμα τους. Ποιὸς δίνει τὴ ζωή του, γιὰ νὰ μᾶς βεβαιώσει ὅτι αὐτὰ ποὺ λέει εἶναι σωστά;
Βέβαια μερικοὶ αντιλέγουν: ῾Η ᾿Εκκλησία μας, λένε, ἔχει μερικὰ πράγματα, ποὺ εἶναι μυστήρια. ῾Η πίστη μας ἡ χριστιανικὴ, πράγματι, περιλαμβάνει ἀλήθειες ὑπερφυσικές — δὲν μποροῦμε νὰ τὶς καταλάβουμε μὲ τὸ λογικό μας, εἶναι πάνω ἀπὸ τη λογική μας, ἀλλὰ δὲν εἶναι παράλογες, είναι υπέρ-λογες!
Λοιπόν, ἂς μὴ κλονιζόμαστε ἀπὸ τὸ τί λέει ὁ ἕνας καὶ τί λέει ὁ ἄλλος. Νὰ κρατήσουμε τὴν πίστη μας «ὡς κόρην ὀφθαλμοῦ». Γιατὶ ἡ πίστη είναι σὰν τὴν πυξίδα ποὺ χρησιμοποιεῖ τὸ πλοῖο γιὰ νὰ μὴ πέφτει ἐπάνω σὲ βράχια. Έτσι καί στή ζωή μας, ἡ πίστη σὰν πυξίδα θὰ μᾶς δείχνει, σ᾿ ὅλα τὰ πράγματα τὸ σωστὸ δρόμο.
῎Ας τὴν κρατήσουμε.
ΣΥΝΘΗΜΑ
Νὰ κρατήσουμε τὴν πίστη μας «ὡς κόρην ὀφθαλμοῦ»
Πηγή: (Διασκευή από το βιβλίο του Μητρ. Σεβαστιανού, Πιστεύω)
ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
(t): + 30 210 66 32 687 (εσωτερικό 138)
(f): + 30 210 60 25 101
(e): neotita@imml.gr
Θουκυδίδου 6 & Βυζαντίου
Τ.Θ. 1, Τ.Κ. 19004, Σπάτα Αττικής
Αθήνα‚ Ελλάδα