
Τράπεζα Ἰδεῶν
Θησαύρισμα ἰδεῶν καί ἀναφορῶν γιά τήν Ὀρθοδοξία καί τόν Ἑλληνισμό
info@tideon.org
Το πρώτο τροπάριο από τις Καταβασίες των Χριστουγέννων ξυπνάει τις συνειδήσεις από τον λήθαργο της αδιαφορίας ή της απιστίας: «Χριστός γεννάται δοξάσατε Χριστός εξ ουρανών απαντήσατε, Χριστός επί γης υψώθητε». Ο γεννηθείς Χριστός ζητάει από τον άνθρωπο προσωπική συνάντηση, απάντηση και ύψωση. To Φως της Βηθλεέμ είναι πάλι μπροστά στους πνευματικούς προβληματισμούς του κάθε ανθρώπου και προπαντός του κάθε Χριστιανού και η Εκκλησία ευαγγελίζεται ότι αποτελεί το σωτήριο μήνυμα χαράς και λύτρωσης για την ανθρωπότητα.
Τα μεγάλα χριστιανικά γεγονότα που εορτάζει η Εκκλησία είναι εκείνα που φωτίζουν τα υπαρξιακά ερωτήματα του κάθε ανθρώπου, καθώς συνδέονται με τα ποικίλα μυστήρια της ζωής και του θανάτου του, τα «σημεία από τα οποία κρέμεται η κλωστή που μας κρατάει πάνω από την άβυσσο», κατά τον Ελύτη. Το Φως της θείας ενανθρωπήσεως, δεν αποκαλύπτει μόνο το μεγαλείο του Θεού αλλά και το μεγαλείο του ανθρώπου, αφού συμβάλλει στην εσωτερική ανίχνευση και εξιχνίαση του μυστηρίου της ζωής και των αδύτων της ψυχής. Η Γέννηση του θεανθρώπου, επομένως, λειτουργεί ως καθρέπτης, που συμβάλλει στη φανέρωση και οντολογική ερμηνεία της γέννησης, της ύπαρξης και της ζωής του ίδιου του ανθρώπου.
Είναι αξιοπρόσεκτο ότι ο Μέγας Αθανάσιος στον «Περί Ενανθρωπήσεως» Λόγο του ερμηνεύει το γεγονός της Γεννήσεως του θεανθρώπου συνδυάζοντας την αποδοχή αυτού του γεγονότος θεολογικά με την πίστη και την εν γένει πνευματική στάση του ανθρώπου. Ο διά της Γεννήσεως ενανθρωπήσας Θεάνθρωπος, που παραμένει ο αυτός, χθες, σήμερον και εις τους αιώνας, γίνεται άνθρωπος για να γίνει ο άνθρωπος Θεός. Τι κάνει όμως ο άνθρωπος;
Πώς απαντά σε αυτήν την πνευματική βοήθεια που του προσφέρεται άνωθεν;Το 2016 μ.Χ. «εορτάζονται» τα Χριστούγεννα στην Ελλάδα, ενώ ταυτόχρονα, μέσα σε αυτόν τον χρόνο, πραγματοποιήθηκαν στο χώρο της παιδείας δύο ιδιαίτερα αρνητικά γεγονότα, για τα οποία, πέραν της πολιτείας, ευθύνονται και κάποιοι εκπρόσωποι της Εκκλησίας και κάποιοι θεολόγοι:
Το πρώτο αφορά στη στάση που κράτησαν ορισμένοι έναντι της δημιουργίας του Τμήματος Μουσουλμανικών Σπουδών εντός της Θεολογικής Σχολής και το δεύτερο στις θέσεις που παίρνουν μπροστά στη θεσμοθέτηση και επιβολή του νέου Προγράμματος Σπουδών,από την πλευρά του Υπουργείου Παιδείας, μέσω του οποίου καθιερώνεται ένα πολυθρησκειακό μάθημα Θρησκευτικών σε όλες τις βαθμίδες της ελληνικής Εκπαίδευσης.
Ως προς το πρώτο, σημειώνουμε ότι ποτέ και σε καμιά χριστιανική Θεολογική Σχολή του κόσμου δεν ιδρύθηκε ούτε λειτούργησε Τμήμα Ισλαμικών Σπουδών, επειδή είναι γνωστό σε όλους ότι οι δύο θεολογίες, χριστιανική και ισλαμική, δεν έχουν σχεδόν κανένα κοινό θεολογικό στοιχείο μεταξύ τους. Το ίδιο συμβαίνει και με τις χώρες που διδάσκονται οι οικείες θρησκείες, διότι σε καμιά από αυτές δεν έχει παρατηρηθεί τέτοιο φαινόμενο μείξεως ακαδημαϊκών σπουδών άλλων θρησκειών με τις σπουδές τηςοικείας θεολογίας.
Ως προς τη δεύτερη περίπτωση των Θρησκευτικών, δεν μαρτυρείται ποτέ στην ιστορία της Εκκλησίας κάποιο εγχείρημα ή προσπάθεια ή πρόγραμμα, για να διδάσκονται ορθόδοξα παιδιά την πίστη τους ανακατεμένη, παραποιημένη και διαστρεβλωμένη, σε μορφή συνονθυλεύματος μαζί με άλλα χριστιανικά δόγματα και θρησκείες. Όμως, το 2016, μετά από 180 χρόνια ορθόδοξης χριστιανικής αγωγής στα σχολεία της (1836-2016), το ελληνικό Υπουργείο Παιδείας, υλοποιεί πρόταση κάποιων «Θεολόγων» για κατάργηση του αμιγούς ορθόδοξου χαρακτήρα των Θρησκευτικών και εισαγωγή ενός πολυθρησκειακούμαθήματος Θρησκευτικών, που εξισώνει και ισοπεδώνει την ορθόδοξη πίστη των παιδιών, αναμειγνύοντάς την,συγκρητιστικά, με τις πίστεις άλλων ομολογιών και θρησκειών.
Έτσι, με τα νέα δεδομένα, το μάθημα των Θρησκευτικών λειτουργεί, πλέον,ως έναςδιαθρησκειακός πολτός, με πολιτικό και κοινωνικό προσανατολισμό και όχι ως ένα μάθημα με χριστιανικήκαι θεολογική κατεύθυνση και περιεχόμενο, προκειμένου να διδάσκει τρόπους σεβασμού και ανεκτικότητας των διαφορετικών, με τελικό σκοπό τη συμβολή του στη δημιουργία και λειτουργία μιας πολυπολιτισμικής και πολυθρησκειακής κοινωνίας.
Ωστόσο για τις δύο παραπάνω χριστιανικές παρεκκλίσεις, που είναι σαφές ότι δεν εκφράζουν πιστότητα στην Θεία Γέννηση, υπάρχουν υπεύθυνοι εκ μέρους της Εκκλησίας και της Θεολογίας,οι οποίοι έδρασαν ή ολιγώρησαν εξ αιτίας διαφόρων σκοπιμοτήτων, που ξεκινούν, όπως όλα τα κακά, από την ασέβεια και απιστία έναντι του Ευαγγελίου. Διότι, οι εκκλησιαστικοί και θεολογικοί διάκονοι του Ευαγγελίουέχουν λάβει συγκεκριμένη εντολή από τον ίδιο τον Χριστό,να διδάσκουν και να διαδίδουν μόνον την πίστη στον Τριαδικό Θεό και όχι στοιχεία της πίστης αναμεμειγμένα ισότιμα και ισάξια με άλλες ή όλες τις πίστεις ή θρησκείες - είδωλα. Η εντολή του ήταν σαφής και ξεκάθαρη: «Πορευθέντες εις τον κόσμον άπαντα κηρύξατε το Ευαγγέλιον πάση τη κτίσει» Μάρκ. 16, 15).
Η πρόφαση ότι οι Ισλαμικές Σπουδές γίνονται για λόγους επιστημονικής έρευνας και διδασκαλίας του Κορανίου και του Ισλάμ, είναι απαράδεκτη. Η πρόφαση επίσης ότι η διδασκαλία των Θρησκειών γίνεται με γνωσιολογικό τρόπο είναι επίσης απαράδεκτη και παραπλανητική διότι είναι σαφές ότι γίνεται με βιωματικό και κατηχητικό τρόπο.
Η θέση μας εξ αρχής ήταν και είναι ξεκάθαρη: Άλλο είναι η αγάπη, η συμπάθεια, η φιλία, η συνεργασία με ανθρώπους που ανήκουν σε άλλες ομολογίες ή θρησκείες, σε επίπεδο διαπροσωπικών σχέσεων και άλλο η εκ μέρους Θεολόγων στη Θεολογική Σχολή ή στο σχολείο διδασκαλία, διάδοση και κατήχηση των ορθοδόξων μαθητών στις αξίες και τα πρότυπα μιας ή περισσοτέρων θρησκειών. Η διδασκαλία και η παρότρυνση των Ορθοδόξων μαθητών ή φοιτητών να εμπεδώσουν και να οικειοποιηθούν το πνεύμα άλλων θρησκειών, αποτελεί ασέβεια, απομάκρυνση, αμφισβήτηση και περιφρόνηση της οικείας Αποκαλυπτικής πίστεως στον Ιησού Χριστό, γεγονός που προκαλεί πνευματικό αποπροσανατολισμό και σύγχυση στα νέα μέλη της Εκκλησίας. Το γεγονός ότι ολιγώρησαν και δεν αντέδρασαν ορθοδόξως εκείνοι που έπρεπε, την ώρα που έπρεπε, αφενός, θα καταγραφεί αρνητικά στην Ιστορία της τοπικής Εκκλησίας και Θεολογίας και, αφετέρου,θα προκαλέσει ανυπολόγιστο πνευματικό κόστος στους νέους μας.
Ο Μέγας Αθανάσιος, στον Επίλογο του Λόγου του, «Κατά Ειδώλων» αναφέρει για τους ανθρώπους που αναζητούν την αλήθεια στις θρησκείες ότι είναι «άνθρωποι παράφρονες», που εγκαταλείπουν την προς τον Θεό «γνώσιν και ευσέβειαν». Στο Προοίμιο επίσης του «Περί Ενανθρωπήσεως» Λόγου του, αναφερόμενος στη στάση των Χριστιανών έναντι των θρησκειών θεωρεί τις θρησκείες πλάνη και ειδωλολατρική δεισιδαιμονία, τονίζοντας ότι «εκ κακίας οι άνθρωποι εαυτοίς την προς τα είδωλα θρησκείαν επινόησαν». Οι θρησκείες των ειδώλων, με τις οποίες δέχονται ορισμένοι κληρικοί ή λαϊκοί, να εξισώνουν την ορθόδοξη πίστη, δεν αποτελούν μια απτή πραγματικότητα, αλλά μια εξ αρχής ανθρώπινη επινόηση ή φαντασίωση. Ο αληθινός Θεός γεννήθηκε και γεννάται και φανερώνεται σε μας ωςαληθινός άνθρωπος, παραμένοντας ταυτόχρονα αληθινός Θεός, για να γίνει ο άνθρωπος Θεός κατά χάριν καινα μπορέσει να ενωθεί χαρισματικά με τον Θεό. Αυτή η πίστη και η αλήθεια, ως πολύτιμος μαργαρίτης και ως δυνατότητα μοναδικής και αληθινής σωτηρίας για τον άνθρωπο, αφορά και απευθύνεται σε ολόκληρο το πλήρωμα της Εκκλησίας, μικρούς και μεγάλους. Δεν μπορεί να κρύβεται ή να αμαυρώνεται ή να αναμειγνύεται με άλλες θρησκευτικές πίστεις, από αντορθόδοξες ενέργειες των υπευθύνων της Παιδείας, με τη φανερή ή σιωπηλή συναίνεση κάποιων υπευθύνων ποιμένων και «θεολόγων», στο όνομα διαφόρων προφάσεων ή αντιφάσεων ή παραφράσεων ή συμφερόντων. Οι Συνοδικές αποφάσεις τριών Συνόδων της Εκκλησίας κατά 2016 για το μάθημα των Θρησκευτικών, είναι ιστορικές και είναι ανάγκη να φανερωθούν προς όλους και να γίνουν σεβαστές από όλους.
Πηγή: Ακτίνες
Λόγος Ρωμαίικος
Τηλεοπτικὲς Παραγωγὲς “Ἑνωμένης Ρωμηοσύνης” (Ἀχελῶος TV 2016)
Παράγωγος – Παρουσιαστής: Ἀνδρέας Μπλάνος
Ὑπεύθυνος Στούντιο – Κάμερα: Φώτης Βαρδὴς
Ἡμερομηνία Ἐγγράφης: 24/11/16
ΚΑΛΕΣΜΕΝΟΣ: Στρατηγὸς Θεοκλητὸς Ρουσάκης, Ἐπιτημος Διοικητὴς Β’ΣΣ.
ΣΧΟΛΙΑ: Ἡ Συνθήκη Σένγκεν, οἱ κακοὶ χειρισμοὶ
– Ἡ ἀσύμμετρη ἀπειλὴ τῆς Λαθρομετανάστευσης καὶ ἡ ἀπὸ Βορὰ ἐν δυνάμει ἀπειλῆ ἀπὸ τὴν νέο-ὀθωμανικὴ διείσδυση στὰ Βαλκάνια. Μιὰ ἀποκλειστικὴ συνέντευξη μὲ τὸν ἐπιτημο Διοικητὴ τοῦ Β’ Σώματος Στρατοῦ Στρατηγὸ Θεοκλητὸ Ρουσάκη.
– Τί διαπραγματεύεται ἡ Συνθήκη Σέγκεν; Πότε καὶ γιατί ἄρχισε νὰ διαμορφώνεται δυσμενῶς γιὰ τὴν Ἑλλάδα;
– Πῶς οἱ ἀτυχεῖς χειρισμοὶ τῶν τελευταίων κυβερνήσεων στὸ μεταναστευτικὸ πρόβλημα μπορεῖ νὰ λειτουργήσουν ὡς ἀπειλῆ γιὰ τὴ χώρα μας;
– Πόσο σοβαρὴ γίνεται ἡ κατάσταση ἀπὸ πλευρᾶς ἐθνικῆς ἀσφαλείας τῆς πατρίδος μας, ἂν ἡ ἔκρηξη τοῦ μεταναστευτικοῦ συνδυαστεῖ καὶ μὲ τὴν κατάσταση ποῦ ἐπικρατεῖ στὶς σχέσεις μας μὲ τοὺς γειτόνους μας;
Πηγή: Ἑνωμένη Ρωμηοσύνη
Δύο όψεις έχει ο νέος νόµος για το πλαστικό χρήµα, καθώς εκατοµµύρια µισθοσυντήρητοι απειλούνται µε πρόσθετους φόρους και έξτρα χρεώσεις για τις αγορές που θα κάνουν µε κάρτες από 1.1.2017.
Όπως αναφέρει δημοσίευμα του «Πρώτου Θέματος», από τη μία απειλούνται με πρόστιμα αν δεν κάνουν δαπάνες με τραπεζικά μέσα πληρωμών, από την άλλη όμως κινδυνεύουν με αυξημένα τεκμήρια – ή με «πανωτόκια», αν χάσουν τον έλεγχο και φουσκώσουν τις κάρτες τους.
Βάσει των νέων διατάξεων που ψηφίστηκαν την περασμένη εβδομάδα στη Βουλή, σύζυγοι που έχουν κοινό ταμείο θα αναγκαστούν να χωρίσουν λογαριασμούς και κάρτες, ενώ υπερήλικες και βαριά ανάπηροι θα πρέπει να συλλέγουν ξανά χάρτινες αποδείξεις – υποχρέωση δηλαδή που δεν έχει κανένας πια εδώ και χρόνια.
Ειδικότερα, από 1/1/2017:
- Απειλούνται με πρόστιμο 22% όσοι δεν πραγματοποιούν μέσω κάρτας τις δαπάνες που ζητά το κράτος.
- Υποχρεώνονται ακόμα και οι άποροι να πραγματοποιούν αγορές με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής και με χρήματα που δεν έχουν για το τεκμαρτό εισόδημα που τους βαραίνει.
- Ανεργοι ή νοικοκυρές χωρίς εισόδημα δεν καλύπτονται από τις δαπάνες που πραγματοποιεί ο/η σύζυγός τους που έχει κάρτα και εισοδήματα, αλλά απαιτείται να εμφανίσουν δικές τους δαπάνες.
- Βαριά ανάπηροι ή ηλικιωμένοι που ζουν καθηλωμένοι στα σπίτια τους ή σε μικρά χωριά απαιτείται και πάλι να προσκομίζουν αποδείξεις (!) για να καλύψουν το 10%-20% του πραγματικού ή πλασματικού εισοδήματός τους, όπως το υπολογίζει η εφορία.
Παγίδα Νο 1: Ποιοι υποχρεούνται σε δαπάνες µε κάρτα
Το βασικό κίνητρο για τη διάδοση του πλαστικού χρήματος που δίνει ο νέος νόμος είναι η απειλή προστίμων σε μισθωτούς, συνταξιούχους και αγρότες. Αν δεν ξοδέψουν το 10%-20% του φορολογητέου εισοδήματός τους μέσα στο 2017 με τραπεζικά μέσα, το 2018 θα πληρώσουν και πρόστιμο 22% κατά την εκκαθάριση φόρου, για τις δαπάνες που δεν έκαναν με κάρτες ή μέσω e-banking. Από την υποχρέωση να πληρώνουν με κάρτες εξαιρούνται ρητώς οι φυλακισμένοι και όσοι ζουν σε ίδρυμα ή δημόσιοι υπάλληλοι που εργάζονται στο εξωτερικό. Δεν προβλέπεται εξαίρεση όμως για στρατεύσιμους που αμείβονται με λιγότερα από 10 ευρώ τον μήνα, ενώ πολλοί από αυτούς είναι και προστάτες των οικογενειών τους!
Τελευταία στιγμή προτού ψηφιστεί προστέθηκε εξαίρεση στον νόμο για ηλικιωμένους άνω των 70 και για άτομα με αναπηρία άνω του 80%. Ακόμα και αυτοί, όμως, απαιτείται να προσκομίζουν χάρτινες αποδείξεις δαπανών για το 10%-20% του εισοδήματός τους! Επίσης, δεν απαλλάσσονται κάτοικοι μικρών απομακρυσμένων χωριών με λίγους ηλικιωμένους κατοίκους, που δεν έχουν καν POS και ΑΤΜ. Στο υπουργείο Οικονομικών λένε ότι αυτό θέλουν να το διορθώσουν άμεσα, παρότι παρέλειψαν να το πράξουν επί μία εβδομάδα που ήταν το νομοσχέδιο στη Βουλή.
Παγίδα Νο 2: Τεκµαρτό εισόδηµα
Μέγα πρόβλημα αντιμετωπίζουν όσοι δεν έχουν καν εισόδημα ή τους πιάνει «τεκμήριο». Η διάταξη που ψηφίστηκε απαιτεί δαπάνες 10%-20% επί του φορολογητέου εισοδήματος. Αυτό σημαίνει, για παράδειγμα ότι:
- Ανεργος ή απλήρωτος εργαζόμενος χωρίς εισόδημα και με τεκμήριο 9.000 ευρώ πρέπει να δαπανήσει 900 ευρώ με κάρτες, αλλιώς θα πληρώσει πρόστιμο στην εφορία 198 ευρώ.
- Κατάκοιτος με 80% αναπηρία και τεκμήριο (σπίτι) 9.500 ευρώ πρέπει να μαζέψει χάρτινες αποδείξεις για 950 ευρώ, αλλιώς θα πληρώσει πρόστιμο 208 ευρώ.
Από την άλλη, αν κάποιος εμφανίσει μεγάλες πληρωμές στην κάρτα του, κινδυνεύει με έλεγχο «πόθεν έσχες» ενώ εξανεμίζει την αποταμίευση και το προς ανάλωση για τα επόμενα χρόνια εισόδημά του, αφήνοντάς τον έκθετο σε φορολογικούς ελέγχους, τεκμήρια αγοράς και πρόστιμα.
Παγίδα Νο 3: Ατοµικό αφορολόγητο
Ο νέος νόμος προβλέπει ότι κάθε φορολογούμενος καλύπτει με δαπάνες το δικό του αφορολόγητο. Ετσι σε ένα ζευγάρι:
(α) Αν χρησιμοποιούν την ίδια πιστωτική κάρτα (μία κύρια και μία πρόσθετη) οι δαπάνες ανάγονται όλες στο ΑΦΜ του κύριου μέλους. Ο άλλος φαίνεται σαν να μην έχει κάνει δαπάνες. Αντίστοιχα αν πληρώνουν από κοινό λογαριασμό, δεν μπορούν να επιμεριστούν οι δαπάνες που αφορούν το εισόδημα του ενός συζύγου και του άλλου. Αρα ο ένας μπορεί να έχει περίσσιες δαπάνες και ο άλλος λιγότερες και να υποστεί πρόστιμο.
(β) Νοικοκυρές που δεν έχουν καν εισόδημα, αλλά έχουν τεκμήριο (π.χ. σπίτι) δεν μπορούν να καλυφθούν από τις δαπάνες που κάνει ο σύζυγος που εργάζεται.
Έτσι οι έγγαμοι που εργάζονται υποχρεώνονται να έχουν πλέον ξεχωριστό ταμείο, ενώ οι άνεργοι ή απλήρωτοι σύζυγοι θα υποστούν πρόστιμα 22%, όπως προβλέπει ο νόμος.
Πηγή: Ας Μιλήσουμε Επιτέλους
Τοιχογραφία ἀπὸ τὸν μακεδονικὸ τάφο τοῦ Λύσωνος καὶ τοῦ Καλλικλέους, 250 π.Χ., Λευκάδια Νάουσσας
Οἱ Ἀρχαῖοι Μακεδόνες, ὅπως παραδέχονται σοβαροὶ καὶ ἀντικειμενικοὶ ἱστορικοὶ ἐρευνητές, ἦταν μία ἀπὸ τὶς ἀρχαιότερες ἑλληνικὲς φυλές, μὲ ἰδιαίτερη γλωσσική, διαλεκτολογικὴ συγγένεια πρὸς τοὺς Αἰολεῖς καὶ Δωριεῖς. Ὁ μεγάλος ἐπικὸς ποιητὴς Ἡσίοδος, ἀναζητώντας τὶς ρίζες τῶν πρωτοελληνικῶν φύλων, θεωρεῖ τοὺς Μάγνητα καὶ Μακεδόνα ὡς ἀδελφούς, υἱοὺς τοῦ Δία καὶ τῆς Θυΐας (θυγατέρας τοῦ Ἕλληνα καὶ ἐγγονῆς τοῦ Δευκαλίωνα) καὶ τὰ ἀντίστοιχα φῦλα ποὺ προέκυψαν, τοὺς Μάγνητες καὶ τοὺς Μακεδόνες, ὡς στενὰ συγγενικά. Ἡ ὀνομασία τους ἔχει τὴν κοινὴ ρίζα μακποὺ ἔχει σχέση μὲ τὸ μῆκος ἢ τὸ ὕψος. Ἑπομένως, Μάγνητες καὶ Μακεδόνες ἢ Μακεδνοὶ ἦσαν οἱ ὑψηλόσωμοι ἢ οἱ ὀρεσίβιοι. Ἀρχικὴ κοιτίδα τῶν Πρωτο-Ελλήνων ἦταν περιοχὲς τῆς Ἠπείρου καὶ τῆς Δυτικῆς Μακεδονίας, ἀπ’ ὅπου μετακινήθηκαν σταδιακὰ πρὸς τὴ σημερινὴ Κεντρικὴ καὶ Βόρεια Μακεδονία, ἀλλοῦ ἀπωθώντας καὶ ἀλλοῦ ἀφομοιώνοντας τὶς ἐγκαταστημένες ἐκεῖ φυλὲς τῶν Θρακοϊλλυριῶν.
Ἡ γλῶσσα ποὺ μιλοῦσαν παρουσιάζει ὅλα τὰ βασικὰ γνωρίσματα τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς καὶ δὲν ἔχει καμμία σημασιολογικὴ σχέση ἢ φθογγολογικὴ συγγένεια μὲ τὶς γλῶσσες τῶν Θρακῶν καὶ Ἰλλυριῶν τῆς περιοχῆς. Ὑπὲρ τῆς ἑλληνικότητας τῶν Μακεδόνων καὶ τῆς γλωσσικῆς διαλέκτου ποὺ χρησιμοποιοῦσαν, συνηγοροῦν ὅλα τὰ ἀξιόπιστα στοιχεῖα τῆς ἐποχῆς: οἱ πανάρχαιες παραδόσεις τῆς καταγωγῆς τους, ἡ συμπεριφορὰ τῶν Μακεδόνων βασιλέων, οἱ ἀναφορὲς τῶν ἀρχαίων ἱστορικῶν, Ἡρόδοτου, Θουκυδίδη, Στράβωνα, Πολύβιου, Πλούταρχου, τοῦ Ἑλλάνικου ποὺ ἔζησε στὴ μακεδονικὴ αὐλὴ στὰ τέλη τοῦ 5ου π.Χ. αἰ., τοῦ Διόδωρου Σικελιώτη, τοῦ Στέφανου Βυζάντιου, ἀλλὰ καὶ ἡ μαρτυρία τῶν Περσῶν ποὺ ὑπέταξαν τὴ Μακεδονία. Στὰ ἐρείπια τῆς ἀρχαίας Περσέπολης, στοὺς τάφους τῶν βασιλέων Δαρείου καὶ Ἀρταξέρξη, ὑπάρχει ἐκτενὴς ἐπιγραφή, ὅπου καταγράφονται καὶ κατονοµάζονται οἱ εἴκοσι ὀκτὼ ὑποτελεῖς λαοὶ τῆς περσικῆς αὐτοκρατορίας.
Τὰ κείµενα εἶναι γραµµένα στὴν ἀρχαία περσικὴ γλῶσσα, µὲ σφηνοειδῆ γραφή. Μεταξὺ αὐτῶν κατονομάζονται καὶ οἱ Yauna (Ἴωνες), δηλαδὴ οἱ Ἕλληνες τῶν πόλεων τῆς Μ.Ἀσίας καθὼς καὶ οἱ Yauna Takabara, δηλαδὴ Ἕλληνες μὲ πλατιὰ καλύμματα κεφαλῆς, χαρακτηριστικὸ τῶν Μακεδόνων, ὅπως ἀπεικονίζονται συχνὰ σὲ ἀρχαῖες παραστάσεις μὲ πλατύγυρα καλύμματα, τὶς «καυσίες». Ἡ μακεδονικὴ αὐτοσυνειδησία, ὡς ἑλληνικῆς φυλῆς, ὡς ἀναπόσπαστου μέλους τῆς ἑλληνικῆς ὁλότητας, ἐκφράζεται ἀπὸ τὴν περίοδο τῶν περσικῶν πολέμων. Ὁ βασιλιᾶς Ἀλέξανδρος ὁ Α΄, ὁ γνωστὸς ὡς Φιλέλλην, ἔγινε δεκτὸς στοὺς Ὀλυμπιακοὺς Ἀγῶνες ὡς γνήσιος Ἕλληνας. Ὅταν ὑποτάχτηκε ἡ Μακεδονία στὸν Ξέρξη, ὑποχρεώθηκε νὰ ἀκολουθήσει τὸν Μαρδόνιο στὴ Νότια Ἑλλάδα. Ὅπως μᾶς πληροφορεῖ ὁ Πλούταρχος, λίγο πρὶν ἀπὸ τὴν αἰφνιδιαστικὴ ἐπίθεση τοῦ Μαρδονίου ἐναντίον τῶν ἑλληνικῶν δυνάμεων στὶς Πλαταιές (479 π.Χ.), ὁ Ἀλέξανδρος, ἀναλαμβάνοντας τὸν «μέγιστον τῶν κινδύνων», προειδοποίησε νύχτα τὸν στρατηγὸ τῶν Ἑλλήνων γιὰ τὸν ἐπικείμενο αἰφνιδιασμό, βεβαιώνοντας: «Αὐτὸς τε γὰρ Ἕλλην γένος εἰμὶ τὠρχαῖον καὶ ἀντ’ ἐλευθέρης δεδουλωμένην οὐκ ἄν ἐθέλοιμι ὁρᾶν τὴν Ἑλλάδα…». Ὁ ἐγγονός του, ὁ Ἀρχέλαος, μεταξὺ τῶν ὀργανωτικῶν μεταρρυθμίσεων γιὰ τὸ κράτος τῆς Μακεδονίας, θεώρησε ὡς ἰσχυρὸ καὶ ἀδιάσειστο θεμέλιο τῆς ἰσχύος καὶ τῆς ἀκμῆς του τὴ διανοητικὴ ἀνάπτυξη καὶ ἠθικὴ μόρφωση τοῦ λαοῦ. Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸ μετεκάλεσε ἀπὸ τὴν Ἀθήνα, τὴ Θήβα καὶ ἄλλα κέντρα τῆς Νοτίου Ἑλλάδος ἐπιφανεῖς ἐκπροσώπους τοῦ πνεύματος, τῆς τέχνης, τῆς μουσικῆς καὶ τοῦ θεάτρου, ὅπως τὸν Εὐριπίδη, τοῦ ὁποίου οἱ τραγωδίες «Βάκχες» καὶ «Ἀρχέλαος» παρουσιάσθηκαν σὲ θέατρα τῆς Μακεδονίας, τὸν Πίνδαρο, τὸν Ἀγάθωνα, τὸν ἐποποιὸ Χοιρίλο, τὸν περιώνυμο κιθαρωδὸ Τιμόθεο, τὸν Μελανιππίδη τὸν λυρικό, τὸν μέγα ζωγράφο Ζεῦξι, οἱ ὁποῖοι καὶ τὰ Ἀνάκτορα καὶ τὴν πόλη κόσμησαν, ἀλλὰ κυρίως ἀνέδειξαν τὴν Πέλλα ὡς μία ἀπὸ τὶς ἐπιφανέστερες πόλεις τῆς εποχῆς της, ἰσάξια τοῦ πνευματικοῦ μεγέθους τῶν Ἀθηνῶν.
Ἡ παιδεία τῶν νέων στὴ Μακεδονία βασιζόταν σὲ ἑλληνικὰ πρότυπα. Ὁ Ἀλέξανδρος ἦταν ἀφοσιωμένος στὶς Μοῦσες. Ἀγαπημένο ἔργο του ἦταν ἡ Ἰλιάδα ἀλλὰ καὶ ἡ ποίηση τοῦ Πινδάρου καὶ ἄλλων μεγάλων τραγικῶν. Στὰ 342 π.Χ., δεκατετράχρονο παλληκάρι, μετέβαινε στὴ Μίεζα, στὸ Ἱερὸ τῶν Νυμφῶν, κοντὰ στὴ σημερινὴ Νάουσα, ὅπου παρακολουθοῦσε, παράλληλα μὲ τὴ στρατιωτικὴ ἐκπαίδευση, μαθήματα διαλεκτικῆς, ρητορικῆς, γεωμετρίας, ἀστρονομίας, μουσικῆς καὶ φυσικὰ φιλοσοφίας ἀπὸ τὸν περίφημο Σταγειρίτη φιλόσοφο Ἀριστοτέλη, μαθητὴ τοῦ Πλάτωνα. Ὁ θρησκευτικὸς βίος, οἱ τελετὲς καὶ οἱ λατρεῖες τῶν Μακεδόνων εἶχαν δεχτεῖ ἐπιρροὲς ἀπὸ τὶς ἀποικίες τῆς περιοχῆς (Πύδνας, Μεθώνης, Ποτίδαιας κ.ἄ.), ἀλλὰ καὶ ἀπὸ λαοὺς ποὺ εἶχαν ὑποτάξει, Φρύγες, Παίονες, Θρᾶκες, ἀπὸ τοὺς ὁποίους υἱοθέτησαν λατρευτικὲς ἐκδηλώσεις, ὅπως τὰ Ὀρφικά, τὰ Διονυσιακὰ ἢ τὰ Καβείρια μυστήρια. Λάτρευαν τοὺς θεοὺς τῶν Ἑλλήνων, μὲ ἐλάχιστες προσθῆκες τοπικῶν θεοτήτων.
Οἱ πολιτικοί τους θεσµοί, τὰ ἤθη καὶ ἔθιµά τους δὲν ἦταν ξένα πρὸς ἐκεῖνα τῶν Ἑλλήνων. Τὰ ὀνόµατα τῶν Μακεδόνων, τὸ ἡµερολόγιό τους καὶ τὰ περισσότερα τοπωνύµια ἔχουν ἑλληνικὴ ρίζα καὶ τύπο. Ὡς κράτος καὶ χώρα Ἑλλήνων ὁμογλώσσων καὶ ὁμοθρήσκων, ἐπισκέπτονται τὴ Μακεδονία κατὰ καιροὺς ἀντιπρόσωποι καὶ πρόξενοι Ἱερῶν καὶ πόλεων τοῦ Νότου, ὅπως τοῦ Ἱεροῦ τῶν Δελφῶν, τοῦ Ἱεροῦ τῆς Ἐπιδαύρου, τοῦ Ἄργους κ.ἄ. Ἡ συμμετοχὴ τῶν Μακεδόνων σὲ Ἀμφικτυονίες καὶ Κοινὰ τῶν Ἑλλήνων, ἡ συχνὴ ἐπικοινωνία μὲ τὶς πόλεις-κράτη τοῦ Νότου, γιὰ ἐμπορικές, πολιτιστικὲς ἢ διπλωματικὲς συναλλαγές, εἶχαν ἀμβλύνει αἰσθητὰ τὶς γλωσσικὲς διαφορές. Ἡ ἱστορικὴ ἔρευνα δὲν ἔχει ἀποκαλύψει τὴν ἀνάπτυξη ἐπιχώριας μορφῆς γραπτῆς λογοτεχνίας στὴν Μακεδονία. Λόγῳ τῆς προφορικῆς, κυρίως, χρήσεως τῆς τοπικῆς διαλέκτου καὶ τῆς ἐπικράτησης τῆς Ἀττικῆς, ὡς ἐπίσημης γλώσσας τοῦ μακεδονικοῦ κράτους, τὰ ἀρχαιότερα μακεδονικὰ γραπτὰ μνημεῖα παρέχουν συνήθως ὀνόματα. Τὰ κυριότερα ἰδιόμορφα χαρακτηριστικὰ τῆς μακεδονικῆς διαλέκτου, συγκριτικὰ μὲ τὴν ἑλληνικὴ τοῦ Νότου, ἦταν ἡ χρήση μέσων χειλικῶν, οὐρανικῶν καὶ ὀδοντικῶν συμφώνων ἀντὶ τῶν δασέων, ἤτοι τοῦ β, γ καὶ δ ἀντὶ τοῦ φ, χ καὶ θ.
Ὅπως καὶ στὴν ἀρχαία ἑλληνική, ἐφαρμόζεται κι ἐδῶ ἡ τροπὴ τῶν ἰνδοευρωπαϊκῶν συμφώνων s σὲ δασεῖα καὶ τοῦ m σὲ ν, ἡ ἀποσιώπηση τοῦ τελικοῦ υ καὶ ὅλων τῶν τελικῶν συμφώνων ἐκτὸς τῶν: ν, ρ, ξ και ς, φαινόμενα ποὺ δὲν τὰ συναντοῦμε σὲ ἰλλυρικὲς ἢ θρακικὲς διαλέκτους. Ἀπὸ τότε ποὺ ἐμφανίζονται ἐκτενέστερα μακεδονικὰ κείμενα, αὐτὰ εἶναι διατυπωμένα στὴν ἀττικὴ διάλεκτο. Ἡ μορφὴ τῶν κειμένων αὐτῶν εἶναι ἕνα ἀπὸ τὰ ἐπιχειρήματα ὅσων ἀρνοῦνται τὴν ἑλληνικότητα τῶν Μακεδόνων, ὑποστηρίζοντας ὅτι οἱ Μακεδόνες ἦταν ἀλλόγλωσσοι ποὺ ἐξελληνίστηκαν. Διατυπώνουν τὴν ἄποψη ὅτι οἱ ἑλληνικὲς ἐπιγραφὲς ποὺ βρέθηκαν στὴν Βεργίνα ἢ στὴν Πέλλα ἀνήκουν σὲ μέλη τῆς βασιλικῆς αὐλῆς καὶ τῆς ἀνώτερης τάξης, ὅπου καθομιλουμένη ἦταν ἡ ἀττικὴ διάλεκτος. Νεότερες ὅμως ἔρευνες ἀπὸ τὴν Πέλλα ἀποκάλυψαν ἐπιτύμβιες ἐπιγραφὲς φτωχικῶν τάφων, ὅπως τοῦ ἔφηβου Ξάνθου, υἱοῦ τοῦ Δημητρίου καὶ τῆς Ἀμαδίκας, ἀπὸ τὰ τέλη τοῦ 5ου π.Χ. αἰῶνα ἢ τοῦ μολύβδινου κατάδεσμου, μὲ εὐχὲς καὶ κατάρες πίστης καὶ ἀφοσίωσης γάμου τῆς Θετίμας πρὸς τὸν Διονυσοφῶντα, τῶν μέσων τοῦ 4ου π.Χ. αἰῶνα.
Οἱ γλωσσικὲς διατυπώσεις, οἱ ρηματικοὶ τύποι, οἱ καταλήξεις τῶν θηλυκῶν κυρίως ὀνομάτων, ὅπως Ἀμαδίκα, Θετίμα, Εὐρυδίκα, Ἡγίσκα κ.ἄ., ἀνήκουν στὴ μακεδονική-ελληνικὴ διάλεκτο ποὺ ὁμιλεῖτο καὶ ἀπὸ τὰ λαϊκὰ στρώματα τῶν Μακεδόνων, τουλάχιστον ἀπὸ τὸν 5ο π.Χ. αἰῶνα. Γλῶσσα καὶ συνείδηση προσδιορίζουν τὴν ἐθνικὴ ταυτότητα ἑνὸς τόπου. Ἡ προέλευση καὶ ἡ ὑφὴ τῆς γλώσσας τῶν Ἀρχαίων Μακεδόνων ἀποτέλεσε «τὴν αἰχμὴ τοῦ δόρατος» μὲ τὴν ὁποία, οἱ σύγχρονοι παραχαράκτες καὶ βιαστὲς τῆς ἱστορίας, ἀπὸ τὰ Σκόπια, ἐπιχειροῦν νὰ πλήξουν τὴν ἑλληνικότητα τῆς Μακεδονίας, διακηρύσσοντας:
-Ὅτι οἱ Ἀρχαῖοι Μακεδόνες δὲν ἦταν Ἕλληνες, ἀλλὰ φῦλα συγγενικὰ μὲ τοὺς Θρᾶκες καὶ τοὺς Ἰλλυριούς.
-Ὅτι οἱ Σλάβοι ποὺ κατέβηκαν στὴν περιοχὴ τὸν 6ο και 7ο μ.Χ. αἰῶνα ἑνώθηκαν μὲ τὰ φῦλα τῶν Μακεδόνων, Θρακῶν καὶ Ἰλλυριῶν καὶ ἀπὸ τὴν πρόσμιξη προῆλθαν οἱ Σλάβοι-Μακεδόνες ποὺ σήμερα ἀποτελοῦν τὴν «μακεδονικὴ ἐθνότητα».
-Ὅτι ἡ γλῶσσα ποὺ ὁμιλεῖτο στὴν περιοχὴ ἦταν μεῖγμα θρακοϊλλυρικῆς. Ἀπὸ τὸν ἐπηρεασμό της μὲ τὴ σλαβική, προέκυψε τὸ ὁμιλούμενο ἰδίωμα τῶν Σκοπίων, ἡ «μακεδονικὴ γλῶσσα». Στὸ σημεῖο αὐτὸ ἀξίζει νὰ παραθέσουμε τὶς ἐξακριβωμένες διαπιστώσεις του Κ. Τσιούλκα: «Ἡ σλαβοφανὴς μακεδονικὴ εἶναι ἡ παλαιὰ μακεδονικὴ γλῶσσα, ἀδελφὴ τῆς ἑλληνικῆς. Φέρει ἐλάχιστα στίγματα βαρβαρικῶν ἐπιδρομῶν, δὲν μᾶς ἔχει κληροδοτήσει προϊόντα φιλολογικά, σίγουρα ὅμως δὲν εἶναι οὔτε σλαβονικὴ οὔτε βουλγαρική. Στὸν γλωσσικό της πλοῦτο ἐντοπίζουμε περὶ τὶς 1.260 ὁμηρικὲς λέξεις, ἐνῷ στὴν ἑλληνικὴ γλῶσσα διασώζονται μόλις 650». Αὐτὸ ποὺ μονίμως καὶ συστηματικὰ ἀγνοοῦν οἱ ἀνιστόρητοι καὶ πλαστογράφοι γείτονές μας, οἱ ὁποῖοι τὰ τελευταῖα ἑβδομήντα χρόνια ἀγωνιωδῶς ἐπιχειροῦν νὰ στοιχειοθετήσουν ἀνύπαρκτη ἐθνότητα καὶ τεχνητὴ γλῶσσα, εἶναι ὅτι οἱ πρόγονοί τους Σλάβοι εἰσέβαλαν στὰ Βαλκάνια τὸν 6ο μ.Χ. αἰῶνα καὶ ἄρχισαν νὰ ἐκπολιτίζονται μόλις τὸν 10ο αἰῶνα ἀπὸ τοὺς Ἕλληνες-Μακεδόνες, Θεσσαλονικεῖς ἀδελφοὺς Κύριλλο καὶ Μεθόδιο, ἐνῷ τὰ ἀρχαιολογικὰ εὑρήματα τοῦ Δίου, τῆς Βεργίνας, τῆς Πέλλας, τῶν Φιλίππων, ἀλλὰ καὶ τῆς Ἡράκλειας καὶ τῶν Στόβων, ἔχουν ἀφετηρία τὸν 6ο π.Χ. αἰῶνα. Ἀναδεικνύουν ἕναν ἐκπληκτικὸ πολιτιστικὸ πλοῦτο καὶ ἕναν μοναδικὸ πνευματικὸ πολιτισμό, μὲ ἀνεπανάληπτα ἀριστουργήματα τέχνης ποὺ ἐπιβεβαιώνουν κατηγορηματικὰ καὶ μὲ ἀδιάψευστα στοιχεῖα τὴν πανάρχαια καὶ ἀλληλένδετη σχέση Ἑλληνισμοῦ καὶ Μακεδονίας.
ΠΗΓΕΣ ΣΧΕΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Καλοστύπης Ἰωάννης: «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, ἤτοι Μελέτη Οἰκονομολογική, Γεωγραφική, Ἱστορικὴ καὶ Ἐθνολογική» Ἀθῆναι 1886. Ἀνδριώτης Νικ.: «Τὸ ὁμόσπονδο κράτος τῶν Σκοπίων καὶ ἡ γλῶσσα του», Θεσ/νίκη 1960.
N. G. L. Hammond: «Φίλιππος ὁ Μακεδών», ἐπιμέλεια-μετάφραση: Πάνος Θεοδωρίδης ἔκδ. Μαλλιάρης-Παιδεία 1997
N.G. L. Hammond: «Μέγας Ἀλέξανδρος, Ἕνας ἰδιοφυής», ἐπιμέλεια-μετάφραση: Πάνος Θεοδωρίδης, ἔκδ. Μαλλιάρης-Παιδεία 1997.
Μπαμπινιώτης Γεώργιος: «Ἡ γλῶσσα τῆς Μακεδονίας», ἔκδ. ΟΛΚΟΣ, 1992
Μάρτης Νικόλαος: «Ἡ πλαστογράφηση τῆς ἱστορίας τῆς Μακεδονίας», 1983.
Χατζιδάκης Γεώργιος: «Περὶ τοῦ Ἑλληνισμοῦ τῶν Ἀρχαίων Μακεδόνων», 1896.
Σακελλαρίου Μιχαήλ: «Ἡ ἐθνικότητα τῶν Μακεδόνων», Ἀθήνα 1982.
Καλλέρης Ἰωάννης: «Τὸ ζήτημα τῆς καταγωγῆς τῶν Μακεδόνων» «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 4000 χρόνια ἑλληνικῆς ἱστορίας καὶ πολιτισμοῦ» ἔκδ. ΕΚΔΟΤΙΚΗΣ Α.Ε., Ἀθήνα 1992.
«Ἡ Αρχαία Μακεδονία κατὰ τὸν Στράβωνα», ἔκδ. Μαλλιάρης-Παιδεία, 1993.
Τσιούλκας Κων/τῖνος: «Συμβολαί εἰς τὴν διγλωσσίαν τῶν Μακεδόνων», 1907.
«Ἱστορία τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἔθνους» ἔκδ. ΕΚΔΟΤΙΚΗΣ Α.Ε., Ἀθήνα 1970, τ. Β΄
Εὐαγγελίδης Δημήτριος: «Μακεδονικά», Ἔδεσσα 2011.
Εὐαγγελίδης Δημήτριος: «Ἀρχαία Μακεδονία», Ἀθήνα 2012.
Εὐαγγελίδης Δημ.-Σάκης Τότλης: «Μακεδονία, χθὲς καὶ σήμερα», 2008.
Otto Abel (μετ. Μ. Δήμιτσα): «Ἱστορία τῆς Μακεδονίας», Ἀθήνα 1860.
Πηγή: Ἑνωμένη Ρωμηοσύνη
Θυμᾶσαι, πιστεύω, ὅτι ὁ χριστιανὸς δὲν εἶναι ἕνας κοινὸς ἄνθρωπος, ἀφοῦ διαμορφώνεται τόσο ἀπὸ τὴ φύση ὅσο καὶ ἀπὸ τὴ χάρη. Πρέπει νὰ διευκρινίσω, ὅμως, ὅτι ἀπὸ τοὺς χριστιανοὺς δὲν σώζονται ὅλοι. Σώζονται, μπαίνουν δηλαδὴ στὴν αἰώνια βασιλεία τοῦ Θεοῦ, μόνο ἐκεῖνοι στοὺς ὁποίους ἐνοικεῖ ἡ χάρη, διαποτίζοντάς τους ὁλοκληρωτικά, μεταμορφώνοντας θὰ ἔλεγα, σύνολη τὴ φύση τους. Πρόσεξε τί λέει ὁ Κύριος! Λέει πὼς «ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν μοιάζει μὲ προζύμι, ποὺ τὸ πῆρε μία γυναίκα καὶ τὸ ἀνακάτεψε μ’ ἕνα σακὶ ἀλεύρι, ὥσπου ζυμώθηκε ὅλο» (Ματθ. 13:33). Τὸ ζυμάρι δὲν φουσκώνει ἀμέσως μόλις ἀνακατωθεῖ μὲ τὸ προζύμι. Φουσκώνει στὴν ὥρα του, ἀφοῦ πρῶτα τὸ προζύμι διεισδύσει καὶ ἁπλωθεῖ σιγὰ-σιγὰ μέσα του. Τὸ ψωμὶ ποὺ γίνεται ἔτσι, εἶναι ἀνάλαφρο, εὐωδιστό, νόστιμο. Τὸ ἴδιο συμβαίνει καὶ μὲ τὴ χάρη. Ὅταν ἑνώνεται μὲ τὴ φύση μας, στὸ ἅγιο Βάπτισμα, δὲν τὴ διαποτίζει ἀμέσως. Ἁπλώνεται σιγὰ-σιγά. Κι ὅταν ἡ χάρη ἁπλωθεῖ παντοῦ, ὅταν σύνολη ἡ φύση μας χαριτωθεῖ, τότε, ὅλα ὅσα κάνουμε, παίρνουν ἕναν ἄλλο χαρακτήρα. Τότε οἱ ἐνέργειές μας, μολονότι φαινομενικὰ εἶναι οἱ ἴδιες μὲ ἄλλες ὅμοιες ὁποιουδήποτε ἀνθρώπου, ἀποκτοῦν ἕνα ἰδιαίτερο ἄρωμα, μίαν ἰδιαίτερη γεύση, ἕναν ἰδιαίτερο ἦχο. Ὁ Θεὸς δέχεται μόνο αὐτὲς τὶς ἐνέργειες, ποὺ Τοῦ εἶναι ἐξαιρετικὰ εὐάρεστες.
Θὰ κάνω ἄλλη μία παρομοίωση, γιὰ νὰ ἐξηγήσω τὸ πῶς ἡ χάρη, ὅταν τῆς δίνονται περιθώρια νὰ ἐνεργήσει, ἀφοῦ διαποτίσει σύνολη τὴ φύση μας, γίνεται καὶ ἐξωτερικὰ ὁρατὴ σὲ ὅλους ὅσοι εἶναι ἱκανοὶ νὰ τὴ δοῦν. Ἡ χάρη, λοιπόν, μοιάζει μὲ τὴ φωτιά, ποὺ διεισδύει στὸ σίδερο. Δὲν εἶναι μόνο μέσα στὸ σίδερο, μὰ καὶ στὸ ἐξωτερικό του. Τὴν πύρινη δύναμή της τὴ βλέπει ὁ καθένας. Ἔτσι συμβαίνει καὶ μὲ τὴ χάρη, ὅταν εἰσχωρήσει στὴ φύση μας. Γίνεται ἀντιληπτὴ ἀπ’ ὅλους. Ὅλοι ὅσοι ἔρχονται σὲ ἐπαφὴ μ’ ἕναν θεοχαρίτωτο ἄνθρωπο, αἰσθάνονται ὅτι αὐτὸς ἔχει μίαν ἀσυνήθιστη δύναμη, ποὺ ἐκδηλώνεται ποικιλότροπα. Ὅταν ἀρχίζει νὰ μιλάει γιὰ ὁτιδήποτε πνευματικό, λάμπει σὰν τὸν μεσημεριάτικο ἥλιο, καὶ τὰ λόγια του πηγαίνουν κατευθείαν στὴν ψυχὴ τοῦ ἀκροατῆ, διαμορφώνοντας μέσα του μὲ αὐθεντία ἀνάλογα συναισθήματα καὶ διαθέσεις. Μὰ κι ὅταν ἀκόμα δὲν μιλάει, ἐκπέμπει μία θερμότητα, ποὺ ἐπηρεάζει τὰ πάντα γύρω του, καὶ μία παράξενη δύναμη, ποὺ ἐπενεργεῖ στὶς ψυχὲς καὶ τοὺς ἐμπνέει προθυμία γιὰ πνευματικὸ ἀγώνα.
Παίρνουμε τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ στὴ νηπιακή μας ἡλικία μὲ τὸ ἅγιο Βάπτισμα. Ἀπὸ τὴν ὥρα ἐκείνη ἡ χάρη ἀρχίζει νὰ ἐνεργεῖ μέσα μας, μὲ τὴν προοπτικὴ καὶ τὴν ἐλπίδα ὅτι, μετὰ τὴν ἐνηλικίωση καὶ ὡρίμανσή μας, θὰ ἀναλάβουμε αὐτοθέλητα καὶ πρόθυμα τὸν ἀγώνα γιὰ τὴ σωτηρία μας.
Ὅταν οἱ γονεῖς εἶναι εὐσεβεῖς καὶ ἀνατρέφουν τὰ παιδιά τους, ὅπως λέει ὁ ἀπόστολος, «δίνοντάς τους ἀγωγὴ καὶ συμβουλὲς ποὺ ἐμπνέονται ἀπὸ τὴν πίστη στὸν Κύριο» (Ἐφ. 6:4) , τότε ἡ θεία χάρη γεννάει τὴν εἰρήνη στὶς παιδικὲς ψυχές. Ἔτσι τὰ παιδιὰ γίνονται εὐγενικά, ταπεινά, ὑπάκουα, καλότροπα, θεοφοβούμενα. Παραδείγματα μπορεῖ νὰ δεῖ κανεὶς παντοῦ. Θὰ ἔλεγα πὼς κι ἐσὺ εἶσαι ἕνα τέτοιο παιδί, ἂν δὲν φοβόμουνα ὅτι θὰ τὸ ἔπαιρνες ἐπάνω σου, μολονότι κανένα χάρισμά σου δὲν ὀφείλεται σὲ δικές σου προσπάθειες. Ὑπάρχουν στὴν ψυχή σου πολλὰ καλὰ στοιχεῖα, ἀλλὰ τὰ ἔχεις πάρει ἀπὸ ἄλλους· εἶναι δῶρα εἴτε τοῦ Θεοῦ εἴτε τῶν ἀνθρώπων, καὶ συγκεκριμένα τῶν γονιῶν σου, πού σοῦ τὰ κληροδότησαν ἤ σοῦ τὰ ἔδωσαν μὲ τὴν ἀνατροφή. Μπροστά σου βρίσκεται τώρα ἕνα καθῆκον: Ν’ ἀγαπήσεις ὅλα αὐτὰ τὰ καλὰ στοιχεῖα, νὰ τὰ κλείσεις στὴν καρδιά σου, κι ἔπειτα νὰ τὰ αὐξήσεις καὶ νὰ τὰ πολλαπλασιάσεις. Εἶναι ἀλήθεια ὅτι πατᾶς σὲ γερὰ θεμέλια καὶ ὅτι βρίσκεσαι στὸν σωστὸ δρόμο. Τίποτα, ὅμως, ἀπ’ ὅσα ἔχεις δὲν εἶναι καρπὸς τῆς ἐλεύθερης βουλήσεώς σου καὶ ἀποτέλεσμα ὑπεύθυνων ἀποφάσεών σου. Καὶ ἂν δὲν ἀρχίσεις τώρα νὰ καταβάλλεις τὶς δικές σου προσπάθειες γιὰ τὴ σταθεροποίηση τῶν καλῶν στοιχείων τῆς ψυχῆς σου, θὰ τὰ χάσεις ὅλα μὲ τὶς πρῶτες δυσάρεστες περιστάσεις. Ναί, θὰ σὲ ἐγκαταλείψουν, ἀφήνοντας πίσω τους μόνο μία γλυκειὰ – ἢ μήπως πικρή;- ἀνάμνηση.
Θυμᾶσαι τί ἔνιωσες, ὅταν βυθίστηκες στὴ δίνη τῆς κοσμικῆς ζωῆς; Πῶς ταλαιπωρήθηκες τότε; Πῶς ἡ λύπη πλημμύρισε τὴν καρδιά σου; Ὅ,τι καλὸ ἔχεις μέσα σου, τὸ πῆρες ἀπὸ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ καὶ ἀπὸ τὴν οἰκογένειά σου. Γιατί, λοιπόν, οἱ ἐμπειρίες σου ἀπὸ τὴν κοσμικὴ ζωὴ σὲ στενοχώρησαν; Ἐπειδὴ ἄφησες τὸν ἑαυτό σου νὰ νιώσει κάποια συμπάθεια γιὰ τὴ ζωὴ αὐτή. Μολονότι δὲν τὸ ὁμολόγησες, εἶναι αὐταπόδεικτο ἀπὸ τὴ λύπη ποὺ σὲ ταλαιπώρησε ἀργότερα. Ἂν δὲν ὑπῆρχε συμπάθεια, δὲν θὰ ὑπῆρχε καὶ ταλαιπωρία. Σοῦ ἔγραψα ὅτι, ἂν κάποια ἀδήριτη ἀνάγκη σὲ ρίξει ξανὰ στὴν ἴδια δίνη, μὴν ἀφήσεις τὴν καρδιά σου νὰ προσκολληθεῖ σὲ κάτι ἀπ’ ὅσα βλέπεις ἢ ἀκοῦς ἐκεῖ. Ἂν ἡ καρδιά σου δὲν προσκολληθεῖ σὲ τίποτα, δὲν θὰ ξαναδοκιμάσεις λύπη. Δὲν ξέρω ἂν τώρα βρίσκεσαι πάλι σ’ αὐτὴ τὴ δίνη. Κι ἂν βρίσκεσαι, δὲν ξέρω ἂν τηρεῖς τὴ συμβουλή μου. Κάνε ὅ,τι νομίζεις. Εἶσαι αὐτεξούσια. Ὅπου νὰ ‘ναι, ἄλλωστε, ἐνηλικιώνεσαι.
Ἀπὸ τὴν πλευρά μου, πάντως, ὀφείλω νὰ σοῦ πῶ εἰλικρινὰ καὶ ξεκάθαρα ὅτι ἔχεις τρεῖς ἐπιλογές: Εἴτε νὰ γίνεις ἄνθρωπος πνευματικὸς καὶ θεοχαρίτωτος, εἴτε νὰ γίνεις ἄνθρωπος κοσμικός, κενός, ματαιόσχολος καὶ ἐμπαθὴς ὅσο ὅλοι σχεδὸν οἱ ἄλλοι, εἴτε, τέλος νὰ γίνεις ἄνθρωπος μετέωρος ἀνάμεσα στὴν πνευματικὴ καὶ τὴν κοσμικὴ ζωή. Ἐλπίζω καὶ εὔχομαι νὰ γίνεις ἄνθρωπος πνευματικός. Καὶ θὰ γίνεις, ἂν τὸ θελήσεις. Ἄνθρωπος κενὸς καὶ ματαιόσχολος, ἄνθρωπος κοσμικὸς καὶ ἄπιστος δὲν νομίζω ὅτι θὰ γίνεις ποτέ, γιατί σὲ γνωρίζω ἀρκετὰ καλά. Δὲν μπορῶ, ὡστόσο, ν’ ἀποκλείσω τὴν πιθανότητα τῆς τρίτης περιπτώσεως. Εἶναι πιθανὸ νὰ μὴ γίνεις οὔτε ἐντελῶς πνευματικὴ μὰ οὔτε καὶ ἐντελῶς κοσμική, οὔτε χριστιανὴ μὰ οὔτε καὶ ἄπιστη. Αὐτὸ μπορεῖ νὰ συμβεῖ, ἂν δὲν φυλάξεις τὴν καρδιά σου ἀπὸ τὴν ἕλξη τῆς κοσμικῆς ζωῆς. Πρόσεξε! Μιλάω γιὰ ἕλξη καὶ ὄχι γιὰ συμμετοχὴ στὴν κοσμικὴ ζωή. Γιατί ἡ συμμετοχή, ὅπως λὲς κι ἐσύ, μερικὲς φορὲς εἶναι ἀναπόφευκτη. Ἂν λοιπόν, δὲν φυλάξεις τὴν καρδιά σου ἀπ’ αὐτὴ τὴν ἕλξη, θὰ γεννηθεῖ μέσα σου μία συμπάθεια γιὰ τὴν κοσμικότητα, συμπάθεια ποὺ δὲν θὰ σὲ ἀποκόψει ἐντελῶς ἀπὸ τὶς χριστιανικὲς ἀρχές σου, ἀλλὰ θὰ σοῦ ἐμπνεύσει κάποια ψυχρότητα ἀπέναντί τους. Θὰ διατηρήσεις τὶς ἀρχές σου, ἢ μᾶλλον μερικὲς ἀπ’ αὐτές, ἀλλὰ μόνο ἀπὸ συνήθεια. Ἔτσι οὐσιαστικὰ δὲν θὰ βρίσκεσαι οὔτε στὸν κοσμικὸ χῶρο, οὔτε στὸν ἀληθινὰ πνευματικό· δὲν θὰ εἶσαι οὔτε κοσμικὸς οὔτε πνευματικὸς ἄνθρωπος.
Τὸ ἀποτέλεσμα ποιὸ θὰ εἶναι; Ὅποιο ἦταν καὶ γιὰ τὸν ἄγγελο τῆς Ἐκκλησίας τῆς Λαοδικείας, ποὺ καταδικάστηκε ἀπὸ τὸν Κύριο στὴν Ἀποκάλυψη: «Ξέρω καλὰ τὰ ἔργα σου. Δὲν εἶσαι οὔτε κρύος οὔτε ζεστός. Μακάρι νὰ ἤσουνα εἴτε κρύος εἴτε ζεστός! Ἐπειδή, ὅμως, δὲν εἶσαι οὔτε κρύος οὔτε ζεστὸς ἀλλὰ χλιαρός, γι’ αὐτὸ θὰ σὲ ξεράσω ἀπὸ τὸ στόμα μου» (Ἀποκ. 3:15-16). Πρέπει νὰ εἶναι κανεὶς θερμὸς ἀπέναντι στὸν Θεὸ καὶ σ’ ὅλα τὰ θεῖα, ἀλλὰ ψυχρὸς ἀπέναντι στὴν κοσμικότητα καὶ τὴν ἁμαρτία. Ἂν δὲν εἶσαι οὔτε ψυχρὴ ἀπέναντι στὴν κοσμικότητα οὔτε θερμὴ ἀπέναντι στὰ θεῖα, ἀλλὰ χλιαρὴ καὶ κρυερὴ ἀπέναντι σὲ ὅλα, ὁ Θεὸς θὰ σὲ ἀποδοκιμάσει καὶ θὰ σὲ ἀπορρίψει.
Τί πρέπει, λοιπόν, νὰ κάνεις; Νὰ διαλέξεις μὲ τὴν καρδιά σου τὴν ἅγια καὶ θεάρεστη πνευματικὴ ζωή, τώρα μάλιστα ποὺ ἐνηλικιώνεσαι. Θὰ τὴ διαλέξεις; Ὁ Κύριος νὰ σὲ εὐλογήσει καὶ νὰ σὲ φωτίσει!
Ὁ Ὅσιος Θεοφάνης ὁ Ἔγκλειστος, κατὰ κόσμον Γεώργιος Βασίλιεβιτς Γοβόρωφ, ὑπῆρξε γιὸς ἱερέως.
Γεννήθηκε στὶς 10 Ἰανουαρίου 1815 στὸ χωριὸ Τσερνάφσκα τῆς ἐπαρχίας Ὀρλόφ.
Ἀπὸ μικρὸς δέχθηκε τὴν εὐεργετικὴ ἐπίδραση ποῦ ἐξασκεῖ στὴν ψυχὴ τὸ ἐκκλησιαστικὸ περιβάλλον μὲ τὶς εἰκόνες, τὶς ψαλμωδίες, τὶς ἀκολουθίες, τὶς τελετές. Ὁ ἴδιος ἔγραφε ὅτι τὸ περιβάλλον αὐτὸ ἀποτελεῖ τὸν ἰσχυρότερο παράγοντα γιὰ τὴ σωστὴ ἀγωγὴ τῆς παιδικῆς ψυχῆς.
Μετὰ ἀπὸ τὰ πρῶτα γράμματα μπῆκε στὸ Σεμινάριο τοῦ Ὀρλὸφ (1831-37) καὶ ἀργότερα ὁλοκλήρωσε τὶς σπουδές του στὴ Θεολογικὴ Ἀκαδημία τοῦ Κιέβου (1837-41).
Καθὼς σπούδαζε στὸ Κίεβο ἐπισκεπτόταν συχνά τα σπήλαιά του, ποῦ ὑπῆρξαν ἡ κοιτίδα τοῦ ρώσικου μοναχισμοῦ. Ἡ Κιεβοπετσέρσκαγια Λαύρα, γεμάτη ἄφθορα καὶ μυροβλύζοντα λείψανα ὅσιων, ἀκτινοβολοῦσε τὴ δόξα τοῦ λαμπροῦ της παρελθόντος.
Ἡ καρδιὰ τοῦ νεαροῦ ἱεροσπουδαστοῦ δονήθηκε ἀπὸ τὸν πόθο τῆς μοναχικῆς ζωῆς καὶ λίγους μῆνες πρὶν τελειώσει τὶς σπουδὲς του ἔγινε μοναχός.
Ὁ φημισμένος στάρετς Παρθένιος, ποῦ ἦταν πνευματικός του Μητροπολίτου καὶ τῆς Λαύρας, ἔδωσε στὸν νεοκοῦρο καὶ στοὺς συντρόφους του τὶς ἑξῆς συμβουλές:
Τὸν ἴδιο χρόνο (1841) χειροτονεῖται διάκονος καὶ σὲ λίγους μῆνες ἱερεύς.
Τελειώνοντας τὴν Ἀκαδημία διορίζεται καθηγητὴς τῆς Ἠθικῆς, τῆς Φιλοσοφίας, τῆς Ψυχολογίας, τῆς Λογικῆς καὶ τῶν Λατινικῶν σὲ διάφορες σχολὲς καὶ ἀκαδημίες.
Ὁ ἀποχαιρετιστήριος λόγος πρὸς τὸ ποίμνιο του εἶναι συγκινητικός:
«Μὴ μὲ παρεξηγεῖτε ποῦ σᾶς ἀποχωρίζομαι. H ἀγάπη σας δὲν θὰ μὲ ἄφηνε νὰ φύγω, ἂν δὲν ὑπῆρχε μέσα μου ἕνας ἀκατανίκητος πόθος γιὰ μιὰ ὑψηλότερη ζωή... Πάντοτε θὰ προσεύχομαι νὰ σᾶς χαρίζει ὁ Κύριος κάθε καλό, νὰ σᾶς γλιτώνει ἀπὸ κάθε συμφορὰ καὶ νὰ ἐξασφαλίζει τὴ σωτηρία σας... Ἔχετε μάθει τὸν δρόμο τῆς σωτηρίας, καθὼς καὶ ὅλα τά μέσα ποῦ ὁδηγοῦν σ' αὐτή. Εἶναι λοιπὸν ἀρκετὸ νὰ σᾶς ὑπενθυμίσω τὴ συμβουλὴ τοῦ ἀποστόλου Παύλου πρὸς τὸν Τιμόθεο:
"Τὴν παρακαταθήκην φύλαττε".
Νὰ φυλάγεστε ἀπὸ τοὺς ψευδοδιδασκάλους. Ὅσους δὲν συμφωνοῦν μ' αὐτὰ ποῦ διδάσκει ἡ Ἐκκλησία νὰ τοὺς ἀπομακρύνετε, ὁποιαδήποτε θέση καὶ ὁποιουσδήποτε τίτλους κί ἂν κατέχουν... Πίσω ἀπὸ τὴ γνησιότητα τῆς πίστεως ἔρχεται ἡ ἐπίσκεψις τῆς θείας χάριτος. Μὲ τὴ βοήθεια τῆς οἱ καθαροὶ στὴν ψυχή, βλέπουν τὸν Θεὸ ἀπὸ τὴν παροῦσα ζωὴ καὶ προγεύονται τὴ μακαριότητα τῆς αἰωνίας».
Ὁ ὅσιος Θεοφάνης ὑπῆρξε πολυγραφότατος. Ἡ ἀδελφή τοῦ Λέοντος Τολστόι ἔλεγε: «Δύο σύγχρονοί μας ἔγραψαν πολλά. Ὁ ἀδελφός μου Λέων καὶ ὁ ἐπίσκοπος Θεοφάνης. Μὲ τὴ διαφορὰ ὅτι ὁ ἕνας ἔγραψε πρὸς ἀπώλεια τῆς ψυχῆς, ἐνῶ ὁ ἄλλος πρὸς σωτηρία της».
Τὰ συγγράμματά του εἶναι κλασσικᾶ καὶ διαιροῦνται σὲ ἠθικά, ἑρμηνευτικὰ καὶ μεταφραστικά.
Μετέφρασε στὰ ρωσικὰ τὴ «Φιλοκαλία» καὶ παρουσίασε σ' ἕνα μεγάλο σύγγραμμα πολλοὺς κανόνες τῶν ἅγιων Παχωμίου, Μεγάλου Βασιλείου, Βενεδίκτου καὶ Κασσιανού. Ἀπὸ σκέψεις καὶ βιώματα δικά του ἀποτελεῖται καὶ τὸ μεγαλύτερο μέρος τοῦ περίφημου φιλοκαλικοῦ ἔργου τῆς μονῆς τοῦ Βάλαμο «Ἡ νοερὰ ἄθλησης».
Καθημερινὰ ἔφθαναν στὸ ἐρημικὸ κελὶ τοῦ πολυάριθμες ἐπιστολές, ἀπ' ὅλα τα μέρη τῆς Ρωσίας, μὲ διάφορα ἐρωτήματα. Προσπαθοῦσε ν' ἀπαντᾶ σὲ ὅλες. Ἔτσι στὸ διάστημα τῶν εἰκοσιοκτῶ ἐτῶν τῆς ἔγκλειστης ζωῆς του, ἔγραψε πολλὲς χιλιάδες γράμματα ποῦ ἀποτελοῦν ἕναν ἀνεκτίμητο πνευματικὸ θησαυρό.
Στὴν ἔρημο Βισὲνσκ ὁ ὅσιος Θεοφάνης δὲν ἄλλαξε μόνο τὴ λαμπρὴ ἀρχιερατικὴ στολὴ μὲ τὸ ταπεινὸ ἔνδυμα τοῦ ἀσκητοῦ, ἀλλὰ προσπάθησε νὰ θάψει καὶ ὅτι κοσμικὸ εἶχε: τὴ σοφία του, τὰ ἀξιώματά του, τὸν ἴδιο τὸν ἑαυτό του!
Ἀλλὰ ὅπως ὁ ἥλιος δὲν μπορεῖ νὰ κρυφτῆ, ἔτσι καὶ ἡ ἔρημος δὲν μπόρεσε νὰ κρύψει τὸν μεγάλο φωστήρα. H ἔρημος Βισὲνσκ ἔγινε φάρος ὑψηλῆς πνευματικῆς ἀκτινοβολίας. Ἐνῶ σταμάτησαν τὰ φλογερὰ κηρύγματα τοῦ λαμπροῦ ἐπισκόπου, τὰ συγγράμματα καὶ οἱ ἐπιστολὲς του κατέκλυζαν ὁλόκληρη τὴν ἀπέραντη Ρωσία. Ἐνσάρκωναν τὴ γνησιότητα καὶ τὴν αὐθεντικότητα τῆς Ὀρθοδοξίας, γι' αὐτὸ εἶχαν καὶ ἔχουν ἀπήχηση σὲ κάθε ὀρθόδοξο χριστιανό.
Ἡ μακαριὰ ψυχὴ του ἀνῆλθε στὰ οὐράνια σκηνώματα τὸ 1894.
Ἕναν αἰώνα ἀργότερα ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ρωσίας διακήρυξε ἐπίσημα τὴν ἁγιότητα τοῦ ἡρωικοῦ ἱεράρχου — ἁγιότητα ἀνέκαθεν (ὁμολογημένη ἀπὸ τὸν εὐσεβῆ ρωσικὸ λαὸ - γιὰ τὴ συμβολή του στὴν πνευματικὴ ἀναγέννηση τῆς συγχρόνου του ρωσικῆς κοινωνίας, γιὰ τὰ οἰκοδομητικὰ καὶ ἑρμηνευτικά του συγγράμματα καὶ κατ' ἐξοχὴν βέβαια γιὰ τὴν ἅγια ζωή του, ζωὴ ποῦ δὲν ἦταν παρὰ ἡ συνέπεια τῆς βαθειᾶς θεολογικῆς καὶ ἐμπειρικῆς βιώσεως τῆς Ὀρθοδοξίας.
Ὂλ' αὐτὰ «μας ἐπιτρέπουν νὰ βλέπουμε τὶς διδαχὲς καὶ τὶς συγγραφές του, σὰν ἀνάπτυξη τῆς ἁγιοπατερικῆς διδασκαλίας, μὲ τὴν ὁποία διατηροῦν τὴν ἴδια ὀρθόδοξη καθαρότητα καὶ τὴν ἴδια διάφανη θεοπνευστία» (Πράξης Ἱερᾶς Τοπικῆς Συνόδου τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας, 6-9 Ἰουνίου 1988).
Πηγή: Περί Ζωής, Προσκυνητής
Σχόλιο Τ.I.: "Το πρόβλημα της Κύπρου θα λυθεί όταν γίνουν πνευματικές βάσεις" έλεγε παρηγορητικώς ο θεοφώτιστος Όσιος Παΐσιος ο Αγιορείτης. Επίσης, μας άφησε παρακαταθήκη να αγρυπνούμε στις επάλξεις και για τα εθνικά μας θέματα. Με αυτό το πνεύμα η Τράπεζα Ιδεών, παρακολουθεί και καταγράφει τις εξελίξεις, ιδίως για τη σχεδιαζόμενη από σκοτεινούς κύκλους, νέα προδοσία σε βάρος της μαρτυρικής Κύπρου.
Η Κυπριακή Δημοκρατία παραμένει πολιτικά και γεωγραφικά διαιρεμένη μετά την τουρκική εισβολή στο νησί το 1974. Από το 1999 και μετά, έγιναν διπλωματικές προσπάθειες για λύση αυτού που ονομάστηκε "κυπριακό πρόβλημα" στο πλαίσιο μιας δικοινοτικής ομοσπονδίας, χωρίς αποτέλεσμα όμως.
Η αξία της Κύπρου λόγω της γεωγραφικής της θέσεως στην λεκάνη της νοτιοανατολικής Μεσογείου, διαμόρφωσε και την μοίρα της, να είναι δηλαδή στο επίκεντρο του ανταγωνισμού για τον έλεγχο της περιοχής. Αυτή η αξία πολλαπλασιάστηκε μετά την ανακάλυψη σημαντικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου, εντός των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών (ΑΟΖ) του Ισραήλ, της Αιγύπτου και της Κύπρου. Όμως τα τελευταία δυο χρόνια παρατηρείται μια εντονότερη κινητικότητα για την λύση του κυπριακού, η οποία κορυφώθηκε τον περασμένο Νοέμβριο, με τις συνομιλίες μεταξύ των δύο κοινοτήτων παρουσία και του ΟΗΕ στο Mont Peleren της Ελβετίας. Και παρ’ ότι οι συνομιλίες τελείωσαν στις 22 Νοεμβρίου χωρίς αποτέλεσμα λόγω διαφωνιών στο εδαφικό και στις εγγυήσεις, θα συνεχιστούν από 12 Ιανουαρίου του 2017.
Γεννάται λοιπόν το ερώτημα γιατί ξαφνικά επιταχύνθηκαν οι διαδικασίες για την επίλυση του κυπριακού; Τι διαφορετικό προέκυψε στην παρούσα φάση που να δικαιολογεί σπουδή για την λύση του;
Η θέση που εκφράζει το άρθρο είναι ότι πίσω από την επιτάχυνση των διαδικασιών για την εξεύρεση λύσεως, ευρίσκεται η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων του φυσικού αερίου του Ισραήλ και της Κύπρου, στην οποία εμπλέκονται εκτός από τα κράτη και μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες. Αρχικά στο άρθρο θα παρατεθούν στοιχεία για τα κοιτάσματα Tamar-Leviathan του Ισραήλ και Αφροδίτη της Κύπρου. Στη συνέχεια θα εξετασθούν βασικές προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται ώστε εταιρείες να επενδύσουν για την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων του φυσικού αερίου και θα παρουσιαστούν οι παράγοντες που συμβάλλουν στην επιτάχυνση των διαδικασιών για λύση του προβλήματος. Τέλος θα αναλυθεί γιατί θα πρέπει το κυπριακό να έχει λυθεί προ της εκμεταλλεύσεως των κοιτασμάτων και, το άρθρο θα κλείσει μ’ έναν σύντομο επίλογο. Το άρθρο δεν εξετάζει εάν καλώς ή κακώς επιταχύνεται η διαδικασία εξευρέσεως λύσεως, ούτε υπεισέρχεται σε κριτική της όποιας λύσεως συζητείται.
Τα κοιτάσματα Tamar και Leviathan του Ισραήλ
Μέχρι το 2000, το Ισραήλ δεν κατανάλωνε φυσικό αέριο για τις ενεργειακές του ανάγκες. Η κατανάλωση άρχισε σταδιακά από το 2003, όταν υπέγραψε συμφωνία για εισαγωγή φυσικού αερίου από την Αίγυπτο. Όμως οι ανακαλύψεις των κοιτασμάτων Tamar και Dalit το 2009 και του Leviathan το 2010 από την αμερικανική εταιρεία Noble Energy, δημιούργησαν τις προϋποθέσεις ώστε το Ισραήλ να μπορεί και να εξάγει φυσικό αέριο. (Χάρτης 1 - Κοιτάσματα Φυσικού Αερίου Κύπρου-Ισραήλ).
Σήμερα υπολογίζεται ότι το Ισραήλ διαθέτει αποθέματα 6,4 τρις κυβικά πόδια, που το καθιστούν δεύτερο στην Ανατολική Μεσόγειο μετά την Αίγυπτο. Η παραγωγή φυσικού αερίου από το κοίτασμα Tamar ξεκίνησε το 2013 και από αυτό, καλύπτονται όλες οι εσωτερικές ανάγκες του Ισραήλ. Η παραγωγή από το Leviathan αναμένεται να ξεκινήσει εντός των 4 επομένων ετών και αυτή να διατίθεται αποκλειστικά για εξαγωγές. Τα ποσοστά ιδιοκτησίας του Leviathan κατέχουν μια αμερικανική και τρεις ισραηλινές εταιρείες, ως εξής: Noble Energy 39,66%, Delek Drilling 22,67%, Avner 22,67% και Ratio το 15%.
Το Κοίτασμα Αφροδίτη της Κύπρου
Η αμερικανική εταιρεία Noble Energy ανεκάλυψε το κοίτασμα Αφροδίτη το 2011, στο οικόπεδο 12 της κυπριακής ΑΟΖ, στο οποίο εκτίμησε ότι περιέχει μεταξύ 5 και 8 τρις κυβικών ποδών φυσικού αερίου. Η Κύπρος έχει εκδηλώσει πρόθεση να εκμεταλλευτεί το κοίτασμα με προοπτική να αρχίσει εξαγωγές το 2019, αφού η εσωτερική αγορά είναι πολύ μικρή για να δικαιολογήσει την απαιτουμένη επένδυση για την εκμετάλλευση του κοιτάσματος.
Μέχρι σήμερα η Κύπρος εξαρτάται σε ποσοστό 95% από εισαγωγές πετρελαίου προκειμένου να καλύπτει τις ενεργειακές της ανάγκες.
Τα ποσοστά ιδιοκτησίας του κοιτάσματος Αφροδίτη κατέχουν οι ίδιες εταιρείες και του κοιτάσματος Leviathan, συν την British Gas Group (BG) η οποία έναντι 50 δισ. δολαρίων ενώθηκε με την Shell τον Ιούνιο του 2016, με τα εξής ποσοστά: Noble Energy 35%, BG (Shell) 35%, Delek Drilling 15% και Avner 15%.
Προϋποθέσεις για Επενδύσεις Εκμεταλλεύσεως Κοιτασμάτων Φυσικού Αερίου
Βασικό στοιχείο για την ανάπτυξη της οικονομίας ενός κράτους, είναι η εξασφάλιση πρώτων υλών για την παραγωγή ενεργείας. Τα τελευταία χρόνια, το φυσικό αέριο έχει εκθρονίσει από τις πρώτες ύλες τον άνθρακα και την πυρηνική ενέργεια, όχι μόνο διότι δεν ρυπαίνει την ατμόσφαιρα, αλλά και για λόγους ασφαλείας. Όμως απαιτούνται μεγάλες επενδύσεις για την εκμετάλλευση του, δηλαδή για την άντληση και μεταφορά φυσικού αερίου στις διεθνείς αγορές. Οι επενδύσεις αυτές αντισταθμίζονται με την ύπαρξη κάποιων προϋποθέσεων πριν την υπογραφή των απαραιτήτων συμβολαίων. Για την οικονομία του άρθρου θα αναφερθούν οι τρεις βασικότερες:
- Εξασφάλιση περιβάλλοντος ασφαλείας από κάθε εξωτερική απειλή, ιδίως τρομοκρατικών επιθέσεων, κατά των εγκαταστάσεων αντλήσεως και των αγωγών μεταφοράς του φυσικού αερίου, προκειμένου τα συμβόλαια να εξελιχθούν όπως έχει προβλεφθεί.
- Υπογραφή συμβολαίων μακράς διαρκείας, συνήθως 15-20 ετών, μεταξύ εταιρειών που αναλαμβάνουν την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων και, κρατών ή εταιρειών που θα καταναλώσουν το φυσικό αέριο. Τέτοια συμβόλαια είναι απαραίτητα ώστε να συμπιέζονται προς τα κάτω οι τιμές φυσικού αερίου ανά κυβικό μέτρο και το προϊόν να είναι ανταγωνιστικό.
- Πολιτική σταθερότητα στα κράτη που διαθέτουν κοιτάσματα και ψήφιση καταλλήλου ρυθμιστικού νομοθετικού πλαισίου για τις επενδύσεις, εντός και μεταξύ των κρατών, πριν την υπογραφή Τελικών Επενδυτικών Συμφωνιών Χρηματοδοτήσεως (Final Investment Decision-FID).
Παράγοντες που Συμβάλλουν στην Εντατικοποίηση των προσπαθειών για Λύση του Κυπριακού την Παρούσα Περίοδο
Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) έχει συμφέρον να δει τα κοιτάσματα φυσικού αερίου από Κύπρο και Ισραήλ να διοχετεύονται στις αγορές της καθ’ όσον εισάγει το 70% του φυσικού αερίου που καταναλίσκει. Ο πρώτος εξαγωγέας φυσικού αερίου στην ΕΕ είναι η Ρωσία με μερίδιο που ανέρχεται στο 42%. Και ενώ οι εισαγωγές φυσικού αερίου δημιουργούν ενεργειακή αλληλεξάρτηση, Ρωσία και Ευρώπη διαφωνούν σε μια σειρά θεμάτων εξωτερικής πολιτικής όπως η σύνδεση Ουκρανίας με ΕΕ ή η αντιμετώπιση του πολέμου στην Συρία.
Οι ΗΠΑ, όπως είπε ο πρώην πρέσβυς τους στην Λευκωσία, John Koening, σε ομιλία του στην Κύπρο στις 14 Νοεμβρίου 2013, θεωρούν στην σημερινή παγκοσμιοποιημένη οικονομία την ενεργειακή ασφάλεια ίση με την εθνική τους ασφάλεια. Συνεπώς θα ήθελαν η Ευρώπη να απεξαρτηθεί από το φυσικό αέριο της Gazprom, επωφελούμενη από τα κοιτάσματα φυσικού αερίου της νοτιοανατολικής Μεσογείου. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσονται:
- Η συμφωνία ΗΠΑ-Ισραήλ για την δημιουργία ενός κοινού Κέντρου Ενεργειακής Ασφαλείας, το οποίο αναμένεται να ιδρυθεί εντός του 2017.
- Η εκτέλεση από το 2011 και μετά και κάθε χρόνο, της διακλαδικής ασκήσεως Noble Dina μεταξύ αεροναυτικών δυνάμεων του Ισραήλ, της Ελλάδας και των ΗΠΑ, στα νερά της Νοτιοανατολικής Μεσογείου. Την άσκηση καθιέρωσαν οι ΗΠΑ, το δε Ισραήλ, στις 19 Ιουλίου 2015, υπέγραψε με την Ελλάδα συμφωνία για την νομική κάλυψη στρατευμάτων που εκπαιδεύονται στις δυο χώρες (Status of Forces Agreement). Τέτοια συμφωνία το Ισραήλ διατηρεί μόνο με τις ΗΠΑ.
Ούτε οι ΗΠΑ, ούτε το Ισραήλ θα επιθυμούσαν να δουν το Ιράν να προλαβαίνει να συνάψει εμπορικές συμφωνίες με τα κράτη της Μέσης Ανατολής και την Τουρκία, εφ’ όσον επικρατήσει ειρήνη στην Συρία, προκειμένου να διοχετεύσει δικό του φυσικό αέριο στις διεθνείς αγορές από τα τεράστια αποθέματα του κοιτάσματος South Pars που μοιράζεται με το Κατάρ.
Οι Ισραηλινές εταιρείες Delek Drilling και Avner, προκειμένου να προχωρήσουν στην εκμετάλλευση του Leviathan, ανακοίνωσαν στις 27 Νοεμβρίου, ότι έχουν δεσμευτεί με υπογραφή επιστολών για το δανεισμό 1,5 και 1,75 δις δολαρίων από ένα τραπεζικό consortium το οποίο ανήκει σε ποσοστό 50% στην τράπεζα HSBC συμφερόντων Αγγλίας και 50% στην τράπεζα J.P Morgan συμφερόντων ΗΠΑ. To FID, πρέπει να έχει υπογραφεί πριν την 20η Φεβρουαρίου 2017.
Γιατί προ της Εκμεταλλεύσεως Κοιτασμάτων Φυσικού Αερίου πρέπει να έχει προηγηθεί Λύση του Κυπριακού
Η Τουρκία δεν αναγνωρίζει ότι η Κυπριακή Δημοκρατία, εκπροσωπεί το σύνολο των κατοίκων της νήσου και συνεπώς δεν της αναγνωρίζει το δικαίωμα να υπογράφει συμφωνίες σχετικές με τους ενεργειακούς πόρους της νήσου. Αυτό δημιουργεί τεράστια ανασφάλεια στις εταιρείες που έχουν ήδη εμπλακεί με το κοίτασμα Αφροδίτη, αφού αφήνει να πλανάται αμφιβολία ως προς το κατά πόσον οι όποιες συμφωνίες υπογραφούν θα είναι απολύτως νόμιμες. Λύση του Κυπριακού, θα έλυνε αυτό το μεγάλο πρόβλημα της πολιτικής ανασφάλειας.
Άλλωστε και οι ίδιες οι ηγεσίες Κύπρου και Ισραήλ το παραδέχθηκαν, όταν σε πρόσφατη συνάντηση τους στην Ιερουσαλήμ, στις 24 Ιουλίου του 2016, στο κοινό ανακοινωθέν που εξέδωσαν, κατέληγαν: "Χωρίς αμφιβολία και προκειμένου να προχωρήσει η κοινή εκμετάλλευση των ενεργειακών κοιτασμάτων της Ανατολικής Μεσογείου, θα πρέπει να λυθούν τα προβλήματα μεταξύ Κύπρου-Τουρκίας".
Σε πρακτική βάση, για την μεταφορά του φυσικού αερίου από το Leviathan και την Αφροδίτη στις διεθνείς αγορές, θα πρέπει να υπογραφούν συμβόλαια για εξαγωγές. Και για να γίνουν εξαγωγές, υπάρχουν ασφαλώς πολλές λύσεις, με το φυσικό αέριο είτε σε αέρια μορφή, είτε σε υγρή. Ως δυο βασικότερες όμως, πρέπει να θεωρούνται εξαγωγές:
- Μέσω υποθαλασσίου αγωγού Ισραήλ-Τουρκίας και από εκεί, είτε στις αγορές της Ασίας, είτε της ΕΕ. Ο αγωγός αυτός θα διέρχεται από την ΑΟΖ της Κύπρου.
- Μέσω υποθαλασσίου αγωγού Ισραήλ-Κύπρου-Ελλάδας, ο ονομαζόμενος και East Mediterranean Pipeline, ο οποίος και πάλι θα διέρχεται από την ΑΟΖ, αλλά και το έδαφος της Κύπρου. (Χάρτης 2 – East Mediterranean Pipeline)
Μάλιστα ο East Med, που θα μεταφέρει μεταξύ 15 και 28 δισ. m3 ετησίως, έχει περιληφθεί στον Πίνακα των Σχεδίων Κοινού Ενδιαφέροντος της ΕΕ (Projects of Common Interest) για την περίοδο 2014-2020, γεγονός που αποδεικνύει, ότι το έργο αυτό ενδιαφέρει σοβαρά την ΕΕ.
Επίλογος
Η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου Αφροδίτη και Leviathan είναι σαφές ότι προσφέρει την δυνατότητα:
- Σε Κύπρο και Ισραήλ να γίνουν εξαγωγείς φυσικού αερίου και να αναπτύξουν την οικονομία τους, σε μια δύσκολη παγκοσμίως περίοδο.
- Στην ΕΕ απεξαρτήσεως σε μεγάλο βαθμό από το ρωσικό φυσικό αέριο.
- Στις ΗΠΑ να δουν την ρωσική οικονομία αν όχι να συρρικνώνεται, τουλάχιστον να μην ενισχύεται από πωλήσεις φυσικού αερίου σε κράτη της ΕΕ, την Τουρκία και το Ισραήλ.
Οι μεγάλες εταιρείες που ενεπλάκησαν στην εκμετάλλευση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου, το έκαναν γιατί προσδοκούν κέρδη από αυτήν την διαδικασία. Εναπόκειται όμως στο Ισραήλ και την Κύπρο να εξασφαλίσουν ότι μέσα από το πλέγμα των οικονομικών συμφωνιών όχι μόνον δεν θίγονται, αλλά διασφαλίζονται τα ζωτικά εθνικά τους συμφέροντα. Η προάσπιση του εθνικού συμφέροντος από το οποίο εξαρτάται η επιβίωση του κράτους, δεν μπορεί να επισκιάζεται από καμία άλλη αναγκαιότητα.
Πηγή:Liberal
Σχόλιο Α.Γ.: Επιτέλους αντέδρασε και ένας Καθηγητής του Παν/μίου Πατρών στο ραγιαδισμό του Διοικητή του Παν/μιακού Νοσ/μείου Πατρών κ. Θεόδωρου Πισιμίση που έδωσε διαταγή για το κατέβασμα των εικόνων από τις αίθουσες νοσηλείας του Νοσοκομείου για να μην …στενοχωριούνται οι μουσουλμάνοι ασθενείς!!
Αγαπητοί φίλοι,
Σάλος έχει προκληθεί στην Πάτρα από Οδηγίες που έδωσε ο Διοικητής του πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Θεόδωρος Πισιμίσης, μέρος των οποίων αναφέρεται στους μουσουλμάνους ασθενείς. Διαβάστε μέρος της σχετικής οδηγίας, αλλά και την επισυναπτόμενη επιστολή διαμαρτυρίας της παιδιάτρου Δ. Καραβασίλη!!
Παρατίθεται τμήμα της οδηγίας από τον ιστότοπο:
Ειδικοί κανόνες αναφορικά με γυναίκες μουσουλμάνες:
Τα σχόλια δικά σας!!!!
Ὁ Ἅγιος Ἀθανάσιος γράφει αὐτὸν τὸν βίο, καὶ γίνεται ἀντιγραφὴ εἰς τὸ παρὸν βιβλίο.
Πριν λίγους μήνες, 13 Απριλίου 2016, είδε το φως της δημοσιότητας η είδηση πως το Νέο Πρόγραμμα Σπουδών στα Θρησκευτικά (ΠΣ) έχει άμεση σχέση με τη νεοβουδιστική οργάνωση Arigatou. Αυτό το ΠΣ είχε ήδη απορρίψει (9 Μαρτίου 2016) η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος έπειτα από εισήγηση του Σεβασμιωτάτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιεροθέου, αποφασίζοντας: «Να επικεντρωθή το ενδιαφέρον στο τρέχον Πρόγραμμα με την δική του μεθοδολογία, στο οποίο όμως να γίνουν μερικές βελτιώσεις, εντάσσοντάς το στα σύγχρονα παιδευτικά δεδομένα, οπότε να εισαχθούν σε κάθε βιβλίο - όχι σε κάθε μάθημα - μερικά κεφάλαια θρησκειολογικά, ανάλογα με την θεματολογία του βιβλίου, αφού όμως δοθή προτεραιότητα στην ορθόδοξη παράδοση, την οποία ακολουθεί η πλειοψηφία των Ελλήνων πολιτών, αλλά και να χρησιμοποιηθούν ως εφαρμογές και τα καλά στοιχεία του Νέου Προγράμματος Σπουδών».
Οι υπεύθυνοι του Γραφείου επί των αιρέσεων της ΠΕΘ ερεύνησαν περαιτέρω τη σχέση του ΠΣ με την Arigatou, μελετώντας το Πρόγραμμα “Learning To Live Together” (LTLT), τα βιβλία και το πληροφοριακό υλικό, τα οποία είναι αναρτημένα από την ίδια την οργάνωση, για την ενημέρωση των ενδιαφερομένων, με αποτέλεσμα να υπάρξει σφαιρική εικόνα της εν λόγω οργάνωσης.
Από τη μελέτη, λοιπόν, προέκυψε ότι η Arigatou ξεκίνησε από το Myochikai, ένα ιαπωνικό νεοβουδιστικό παρακλάδι, και κατέληξε να είναι ένας συνασπισμός μεγαλύτερων και μικρότερων ομάδων που πρόσκεινται στο Βουδισμό, στον Ινδουισμό και στον Πνευματισμό. Οι ιεραπόστολοι αυτών των ομάδων είναι στρατευμένοι στη συγκαλυμμένη διάδοση των θρησκευτικών ιδεών τους στον κόσμο. Εκτιμώντας δε πως αυτή η διάδοση θα είναι ευρύτατη και πλέον αποτελεσματική μέσω ενός εκπαιδευτικού Προγράμματος Σπουδών για τα παιδιά, συνεργάζονται με ειδικευμένους στα εν λόγω Προγράμματα, στις διάφορες χώρες του κόσμου, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδος.
Η ΠΕΘ κατέθεσε σχετικό υπόμνημα (αριθμ. πρωτ. 38/14.4.2016 ) προς τη Συνοδική Επιτροπή επί των Αιρέσεων της Εκκλησίας της Ελλάδος, με όλα τα στοιχεία που μελέτησε και ζήτησε τη γνωμοδότησή της. Η γνωμοδότηση αυτή εγκρίθηκε (27 Οκτωβρίου 2016) από τη Διαρκή Ιερά Σύνοδο, η οποία καταδίκασε την Arigatou, για τον καταφανή συγκρητισμό των Προγραμμάτων της, τις εξωχριστιανικές πρακτικές της - βλέπε διαλογισμοί - τις διαθρησκευτικές πρακτικές της και εν τέλει για το ασυμβίβαστο της διδασκαλίας της ως προς την Ορθόδοξη Πίστη. Σύμφωνα με την Εγκύκλιο της Ιεράς Συνόδου: «το πάνσεπτον Πρόσωπον του Θεανθρώπου Κυρίου και η διδασκαλία Του, ως μοναδικά και αναντικατάστατα, δεν επιδέχονται σύνθεσιν ή συμπλήρωσιν δι' εξωχριστιανικών θρησκευτικών δοξασιών». Η εγκύκλιος καταλήγει: «Όθεν, συνιστάται η προσοχή των εκλεκτών λειτουργών του μαθήματος των Θρησκευτικών εις την Μέσην Εκπαίδευσιν, με το υψηλόν αίσθημα ευθύνης το οποίον διακρίνει αυτούς,όπως αποφεύγουν συνεργασίας μετά κινήσεων και σωματείων, τα οποία σχετίζονται με πρακτικάς θρησκευτικού συγκρητισμού».
Αυτές τις ημέρες, γινόμαστε μάρτυρες ενός ανεξήγητου - με βάση τις ανωτέρω συνοδικές καταδικαστικές αποφάσεις - διαλόγου, που συμφωνήθηκε από τον Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο κ. Ιερώνυμο με τον Υπουργό Παιδεία κ. Γαβρόγλου, για τη βελτίωση του ανωτέρω διαθρησκειακού και συγκρητιστικού Προγράμματος των Θρησκευτικών, παρά το γεγονός ότι η Ιερά Σύνοδος έχει καταδικάσει τόσο το ΠΣ όσο και την οργάνωση Arigatou με το Πρόγραμμά της LTLT.
Βεβαίως, βελτίωση του Νέου Προγράμματος Σπουδών δεν μπορεί να προκύψει, λόγω του διαθρησκειακού δόγματός του, στο οποίο επιμένουν οι συντάκτες του, αν και γνωρίζουν ότι αυτό το δόγμα ευθύνεται για όλα τα θεολογικά λάθη, το συγκρητισμό και τη σύγχυση στην οποία οδηγεί τα παιδιά από την πολύ μικρή ηλικία τους.
Έτσι, ως “βελτίωση” του εν λόγω Προγράμματος φαίνεται να εννοείται η απάλειψη των εξόφθαλμων λαθών, χωρίς να θιγεί η διαθρησκειακή μάθηση, η οποία όμως είναι αντίθετη με τη μοναδικότητα της εν Χριστώ σωτηρίας, νομιμοποιεί δε το Πρόγραμμα LTLT της Arigatou, η οποία με έρεισμα τη διαθρησκειακή μάθηση προάγει το σκοπό της να έχει λόγο για τη θρησκευτική παιδεία στον Τόπο μας.
Το Γραφείο επί των αιρέσεων της ΠΕΘ, ενόψει αυτής της εξελίξεως, για λόγους ενημέρωσης, δημοσιεύει καταρχήν το σχετικό εποπτικό υλικό για την οργάνωση, το έργο και τους συνεργάτες της, και στη συνέχεια θα δώσει όλα τα στοιχεία σχετικά με τη διδασκαλία και τη σκοπιμότητα των Προγραμμάτων LTLT και ΠΣ.
Arigatou A΄ from thriskeftika
Arigatou B΄ from thriskeftika
Σεβασμιώτατε, σεβαστοί πατέρες, αγαπητοί αδελφοί
Ευθύς εξ αρχής θα πρέπει να παραδεχθώ και να σας ομολογήσω, ότι αυτή τη φορά έκανα μίαν παρασπονδίαν, την εξής: Ενώ, δηλαδή, το θέμα της σημερινής ομιλίας μου είχεν ορισθεί να είναι: Ο άγιος Ιωάννης ως Βαπτιστής, Προφήτης και Πρόδρομος και θα περιμένατε, δηλαδή, να ακούσετε να αναλύω και να αναπτύσσω, να ξεδιπλώνω ολόκληρο αυτό το τρίπτυχο, δηλαδή: και το Βαπτιστής , και το Πρόδρομος και το Προφήτης, όμως αναγκάστηκα από τα ίδια τα πράγματα να περιορισθώ στο πρώτο μόνο σημείον, δηλαδή στο Βαπτιστής. Κι' αυτό, διότι, όταν καταπιάστηκα με το θέμα του αγίου Ιωάννου, βρέθηκα μπροστά σε μιαν απέραντη ύλη, την οποία μου ήταν αδύνατο να δαμάσω και να σας την παρουσιάσω σε μία μόνο ομιλία τριών περίπου τετάρτων της ώρας. Αυτή, λοιπόν, ήταν η παρασπονδία μου, για την οποίαν και ζητώ συγγνώμην, αλλά και την κατανόησή σας. Αν δε ο Θεός επιτρέψει και με τις ευχές πάντα του Σεβασμιωτάτου, θα σας παρουσιάσω τον επόμενον χρόνον τις άλλες δύο πτυχές αυτού του τριπτύχου του αγίου Ιωάννου. Έτσι, περιορισμένο, λοιπόν, το σημερινό θέμα μας, θα είναι: Ο άγιος Ιωάννης ως Βαπτιστής. Αλλ' επειδή και έτσι περιορισμένο, θα είναι, όπως θα διαπιστώσετε, τεράστιο, θα περιορισθώ σε μερικές μόνον επισημάνσεις, χωρίς να είναι δυνατόν ούτε αυτό να το εξαντλήσω, όπως βέβαια θα επιθυμούσα. Και ήδη επείγομαι να μπω στο θέμα μου:
Πρώτη επισήμανση: Το παρωνύμιον «Βαπτιστής»: Από τους τέσσαρες Ευαγγελιστές, ο μεν τέταρτος, ο και θεολόγος όταν μιλάει στο ευαγγέλιο του για τον Πρόδρομον, τον ονομάζει απλά και μόνο με το όνομα Ιωάννης, χωρίς ποτέ να το συνοδεύει και με το παρωνύμιον Βαπτιστής . Οι υπόλοιποι, όμως, τρεις ευαγγελιστές, οι λεγόμενοι συνοπτικοί, αναφέρουν μεν το όνομα Ιωάννης, αλλά το συνοδεύουν και με το παρωνύμιον Βαπτιστής. Ειδικότερα δε, ο ευαγγελιστής Μάρκος, εκτός του Βαπτιστής, χρησιμοποιεί τρεις φορές και την μετοχήν ο Βαπτίζων. Εξ άλλου, από τις εξω-καινοδιαθηκικές Ιστορικές πηγές, ο ιουδαίος Ιστορικός Φλάβιος Ιώσηπος είναι που εις το έργον του Ιουδαϊκή Αρχαιολογία, αφιερώνοντας ορισμένες γραμμές στο πρόσωπον και στο θρησκευτικό κίνημα, που προκάλεσεν ο άγιος Ιωάννης, του αποδίδει κι' αυτός το παρωνύμιον Βαπτιστής.
Και το μεν γεγονός καθ' αυτό, ότι αυτός ο Ιωάννης όντως είχεν αυτήν την πλατειά μαρτυρούμενην βαπτισματικήν δραστηριότητα, ουδείς ποτέ το αμφισβήτησεν. Πρόκειται, δηλαδή, για κατοχυρωμένο Ιστορικό γεγονός, που το βεβαιώνουν, πλην του ιουδαίου ιστορικού Φλαβίου Ιώσηπου, και οι τέσσερες ευαγγελιστές, αλλά και ο συγγραφέας του βιβλίου των Πράξεων Αποστόλων.
Παρατηρούμεν μάλιστα ότι αυτή η Ιωάννεια βαπτισματική τελετουργία καταλάμβανε τόσον σπουδαία και κεντρική θέση μέσα στο όλο δημόσιο έργο του Προδρόμου, δηλαδή μέσα στην διακονία του, ώστε ο ευαγγελιστής Μάρκος, μάλλον επειδή τη θεωρεί σπουδαιότερη, να την αναφέρει ακόμη και προ αυτού του Ιωάννειου κηρύγματος, δηλαδή, να την προτάσσει του κηρύγματος του Ιωάννου, όταν λέγει ο ευαγγελιστής αυτός: «εγένετο Ιωάννης βαπτίζων εν τη ερήμω και κηρύσσων» (Μάρκ. α', 4). Να γιατί λέμε, ότι η Καινή Διαθήκη αποδίδοντας του το παρωνύμιον Βαπτιστής, θέλει να τον χαρακτηρίσει με αυτήν την πιο εντυπωσιακήν, την πιο χαρακτηριστικήν, αλλά και την πιο σημαντικήν του δραστηριότητα και, άρα, ιδιότητα.
Δεύτερη επισήμανση: Η χρονική περίοδος της βαπτισματικής δράσης του Ιωάννου: Αφετηρία, διάρκεια, λήξη της: Μας είναι, άραγε δυνατόν να προσδιορίσουμε τις αρχές αυτής της δραστηριότητας, δηλαδή, πότε ακριβώς άρχισεν ο Ιωάννης να βαπτίζει; Αυτό το πράγματι βασανιστικόν ερώτημα απασχόλησεν τους ιστορικούς της Ιστορίας της εποχής του Χριστού. Βέβαια, εκ πρώτης όψεως, το πράγμα φαίνεται εύκολον. Κι αυτό, διότι ο ευαγγελιστής και πρώτος ιστορικός της Εκκλησίας, ο και ιατρός Λουκάς, ακριβώς την είσοδον του Βαπτιστή στην σκηνή της δημόσιας δράσης του για την προετοιμασία του δρόμου του Μεσσία, την τοποθετεί σ' ένα τέτοιο ιστορικό πλαίσιο, όπου μάλιστα και εμφανίζονται να παρελαύνουν αρκετά πρόσωπα γνωστά και άλλοθεν, αλλά και από την κοσμικήν Ιστορίαν. Λέγει, λοιπόν, ο ευαγγελιστής Λουκάς, τον οποίον παραθέτω εν παραφράσει: «Κατά δε το δέκατον πέμπτον έτος της αυτοκρατορίας του Τιβερίου Καίσαρος, όταν ήταν ηγεμών εις την Ιουδαίαν ο Πόντιος Πιλάτος, και τετράρχης εις την Γαλιλαίαν ο Ηρώδης αντίπας, ο δε Φίλιππος ο αδελφός του ήτο τετράρχης της Ιτουραίας και της Τραχωνίτιδος χώρας, και ο Λυσανίας ήτο τετράρχης της Αβιλινής, επί των αρχιερέων Άννα και Καϊάφα, ήλθε διαταγή του Θεού προς τον Ιωάννην τον υιόν του Ζαχαρίου, εις την έρημον, όπου αυτός έμενεν.» (Λουκ. γ', 12)
Θάλεγε κανείς ότι με τόσους χρονολογικούς προσδιορισμούς, δηλαδή, δια της αναφοράς και μνημονεύσεως τόσων προσώπων εκ της Ιστορίας, θα ήταν εύκολος και ο ακριβής προσδιορισμός της έναρξης του βαπτισματικού έργου του Ιωάννου. Όμως, εάν οι προσδιορισμοί αυτοί ήσαν αρκετοί και ικανοποιητικοί για τις Ιστορικές ανάγκες και απαιτήσεις της εποχής του Λουκά, δεν είναι πάντως πια για μας σήμερα. Εξ άλλου, τα χρονολογικά αυτά δεδομένα δεν είναι ούτε συγκεκριμένα, αλλ' ούτε και ακριβή, παρά μόνο φαινομενικώς. Το πρώτον μάλιστα απ’ αυτά, το μόνο που θάλεγε κανείς ότι θα μπορούσε να μας χρησιμεύσει και σαν βάση για ένα τέτοιο χρονολογικό υπολογισμό, που ζητάμε, δεν αποτελεί σίγουρο δεδομένο και στοιχείο και σημείον χρονολογικής εκτίμησης και αφετηρίας. Αλλά και οι ικανότεροι και διασημότεροι Ιστορικοί γενικότερον και κατά κανόνα, παραιτούνται από την προσπάθεια να ανιχνεύσουν από πότε ακριβώς άρχιζαν και πως υπολογίζονταν τα έτη διακυβέρνησης των ρωμαίων αυτοκρατόρων. Να γιατί στο ερώτημα πότε ακριβώς αρχίζει και η βαπτισματική δραστηριότητα του Ιωάννου, οι γνώμες των ιστορικών διχάζονται, ή, μάλλον ποικίλλουν και κινούνται σε μια μεγάλη χρονολογική κλίμακα, σε μια γκάμμα εννέα ετών, δηλαδή από το έτος 26 μ.Χ. μέχρι και το έτος 34 μ.Χ.
Αλλ' εάν δεν μας είναι δυνατόν να προσδιορίσουμε μίαν απόλυτα ακριβή στη λεπτομέρεια της χρονολογίαν έναρξης της βαπτι-σματικής δράσης του Ιωάννου, όμως, μας είναι δυνατόν, περιοριζόμενοι σε μιαν σχετικήν τοιαύτην να ικανοποιήσουμε μόνον εν μέρει αυτήν την ιστορικήν περιέργειά μας. Η σχετική δε αυτή χρονολόγηση βασίζεται στα εξής δεδομένα, που μας παρέχουν πάλιν τα ευαγγέλια:
Όταν, δηλαδή, ο Ιησούς πήγε στον Ιορδάνη ποταμό για να βαπτισθεί ο ίδιος, υπήρχεν ήδη μεγάλη συρροή πλήθους ανθρώπων, στις όχθες του ποταμού (Λουκ. γ', 7). Αυτό είναι το ένα στοιχείον.
Εξ άλλου, ο Βαπτιστής ήταν τότε ήδη γνωστός σ' όλο το λαό, που έτρεχε σ' αυτόν με ενθουσιασμό (Λουκ. γ', 21). Κι' αυτό είναι το δεύτερον. Πιο συγκεκριμένα δε, επίσης, η φήμη του Βαπτιστή είχεν ήδη μεγαλώσει και διαδοθεί τόσον στην Ιερουσαλήμ, όσον και σε όλην την Ιουδαία. (Ματ. γ', 5, Μάρκ. α', 5), τρίτον δεδομένον.
Επομένως, και βάσει αυτών των τριών στοιχείων, θα πρέπει να υποθέσουμεν ότι ο Ιωάννης θα πρέπει να είχεν αρχίσει ήδη να βαπτίζει, τουλάχιστον μερικούς μήνες πριν να εκδηλωθεί το κυρίως μεσσιανικόν κίνημα, αυτό, δηλαδή, του Ιησού. Αυτά τα λίγα μόνον, για τη χρονολογία γύρω από το Ιωάννειο Βάπτισμα.
Τρίτη επισήμανση: Και αφού μιλήσαμε για το χρόνο, περνάμε τώρα στο ερώτημα για τον τόπο: Πού, σε ποιες περιοχές εβάπτιζεν ο Ιωάννης;
Ο Λουκάς σημειώνει τα εξής για τον Ιωάννη και τη σχέση, που είχε από παιδί με την έρημον: «Το δε παιδίον ηύξανε και εκραταιούτο πνεύματι, και ην εν ταις ερήμοις, έως ημέρας αναδείξεως αυτού προς τον Ισραήλ» (Λουκ. α', 80). Ακριβώς δε, βγαίνοντας ο Ιωάννης απ’ αυτές τις ανώνυμες ερήμους, που αναφέρει ο Λουκάς, άρχισεν την αποστολή του, της οποίας το πρώτον πεδίον δράσης, ήταν επίσης μία έρημος, που αυτή όμως μας είναι γνωστή, η έρημος της Ιουδαίας (Ματθ.γ', 1).
Παλαιότεροι και νεώτεροι ερευνητές συμφωνούν τοποθετώντας αυτήν την έρημο στα πέριξ της Ιεριχούς, κοντά όμως στον Ιορδάνη. Σημειωτέον δε ότι το ποτάμι αυτό το αναφέρουν ονομαστικά και οι τέσσαρες Ευαγγελιστές. Πρέπει, όμως, να ξέρουμε ότι ο Βαπτιστής δεν έμενε σταθερά και συνέχεια στο ίδιο σημείο. Και ο μεν Ματθαίος με τον Μάρκο μας παρουσιάζουν τα πράγματα ωσάν μία ολόκληρη μερίδα ανθρώπων της Παλαιστίνης, να κατευθύνονταν προς τον Βαπτιστή, ενώ ο Λουκάς μας εμφανίζει τον Ιωάννην να κινείται αυτός ο ίδιος πλέον, και να κυκλοφορεί προσωπικώς καθ' όλην την έκταση της κοιλάδας του ποταμού (Λουκ. γ', 3), σαν να, δηλαδή, μετεκινείτο προς συνάντηση των νεωστί βαπτισθέντων υπ’ αυτού και των νεοφύτων του.
Είναι, λοιπόν, πιθανόν, ότι ακόμη και στην αρχή της δράσης του ασκούσε την διακονίαν του σύμφωνα με τις καθημερινές ανάγκες, που παρουσιάζονταν και κατά τις απαιτήσεις της στιγμής, άλλοτε στην αριστερή όχθη του ποταμού κι' άλλοτε στη δεξιάν. Οι ερμηνευτές της Καινής Διαθήκης θεωρούν ακόμη δυνατόν, μετά τη βάπτιση του Ιησού, ο Ιωάννης, σαν για να αφήσει στον Μεσσία ελεύθερο το πεδίο δράσεως, να προτίμησε την παραμονήν του στην Υπεριορδανία. Μια τέτοια υπόθεση των καινοδιαθηκολόγων, θα μπορούσε πλην των άλλων, να εξηγήσει θαυμάσια και μίαν πληροφορία του τέταρτου ευαγγελιστή, που, αλλιώς, αυτή θα εφαίνετο όλως διόλου αντιφατική. Διότι ο τελευταίος αυτός, σημειώνει: «Ταύτα εν Βηθανία εγένετο πέραν του Ιορδανού, όπου ην Ιωάννης βαπτίζων» (Ιω. α', 28) . Αυτή δε ακριβώς η Βηθανία, χωριό ή απλό πέρασμα του ποταμού, φαίνεται, λοιπόν, ότι εκείτο εις τον κάτω ρουν του ποταμού Ιορδάνη. Κι' αυτό είναι όλο κι' όλο, ό,τι ξέρομεν για την τοποθεσία αυτής της Βηθανίας. Αργότερα, ο Ιωάννης πέρασε και πάλιν στη δεξιά όχθη του ποταμού, αλλά, τη φορά αυτή, πολύ πιο βόρεια και έφθασε συγκεκριμένα εις την πηγήν Αίνων, πλησίον της πόλεως Σαλείμ, όπου, κατά την μαρτυρίαν του τέταρτου ευαγγελιστή, υπήρχαν πολλά νερά, και όπου, κατά την ίδιαν μαρτυρίαν, και γι' αυτό ακριβώς, εγκαταστάθηκεν εκεί ο Βαπτιστής: «ότι ύδατα πολλά ην εκεί, και παρεγένοντο και εβαπτίζοντο.» (Ιω. γ', 23).
Στο μέρος δε ακριβώς αυτό ήταν όπου ήλθαν, λοιπόν, και βρήκαν τον Βαπτιστή οι δικοί του μαθητές και του είπαν αγανακτισμένοι και εμφανώς εξοργισμένοι: Στην Ιουδαία κάποιοι τελούν ένα άλλο Βάπτισμα, διαφορετικό από το δικό σου, εννοώντας το Βάπτισμα, που γινόταν εκεί κατ' εντολήν του Μεσσία Ιησού υπό των μαθητών του τελευταίου.
Αλλ' αυτό ακριβώς το περιστατικό με τους μαθητές του Ιωάννου, παρέσχεν την αφορμή στον ίδιο να δώσει, για μια ακόμη φορά, την δικήν του μαρτυρίαν υπέρ του Ιησού, σαν του μέχρι τότε αναμενόμενου και νυν ελθόντος Μεσσία.
Τέταρτη επισήμανση: Και ποιους, άραγε, εβάπτιζεν ο Ιωάννης;
Οι ακροατές του Βαπτιστή, άνδρες και γυναίκες (λέγω και γυναίκες, γιατί δεν υπήρχεν κανένας σοβαρός λόγος για να αποκλείονταν και να εξαιρούνταν αυτές από το Βάπτισμα του Ιωάννου), προέρχονταν κυρίως απ’ την ίδια την Ιερουσαλήμ, αλλά και γενικότερα, από την νότια Παλαιστίνη, δηλαδή, από την Ιουδαία. (Ματθ. γ', 5, Μαρκ. α, 5) .
Αλλ' επειδή ο Ιωάννης μετεκινείτο προς την αντίθετον φοράν και κατεύθυνση του ρεύματος του Ιορδανού, δηλαδή, προς τον Βορρά, μπορούμε να δεχθούμε ότι ακριβώς αυτές οι βόρειες επαρχίες δεν έμειναν ανέπαφες και ασυγκίνητες από τη γοητεία, που ασκούσεν το κήρυγμά του. Κι' όταν, όπως είπαμε, κάπως αργότερα, δηλαδή, στη δεύτερη φάση της διακονίας του, μετακινήθηκεν ο Ιωάννης και ήλθεν εις την πηγήν Αίνων, οι Γαλιλαίοι, αυτοί δηλαδή οι Παλαιστίνοι του βορρά, μπορούσαν πια ευκολότερα και ανετότερα να επωφεληθούν και απολαύσουν το κήρυγμά του, αλλά και να δεχθούν το Βάπτισμά του.
Κάποιοι, μάλιστα, απ’ αυτούς τους Γαλιλαίους δεν περίμεναν να έλθει ο Βαπτιστής μέχρις εκεί για να γίνουν και μαθητές του. Τον είχαν κι' όλας πλησιάσει και μαθήτευαν κοντά του. Τέτοιοι π.χ. ήσαν ο Σίμωνα Πέτρος, ο Φίλιππος και ο Ναθαναήλ, που ήσαν ήδη μαθητές του Ιωάννου πολύ πριν μεταπηδήσουν και γίνουν, αργότερα, μαθητές του ίδιου του Μεσσία, δηλαδή του Ιησού (Ιω. α' , 35) .
Πάντως, όπως μαθαίνομεν απ’ τις πληροφορίες των ευαγγελιστών, ανάμεσα στα πλήθη, που έσπευδαν προς τον Ιωάννην και συνέρρεαν στις όχθες του πόταμου, μπορούσε να διακρίνει κανείς τα πιο ετερόκλιτα και διαφορετικά στοιχεία: Έτσι, π.χ., μπορούσες να δεις, ακόμα και κάποιους Φαρισαίους, αλλά και Σαδδουκαίους (Ματθ. γ', 7), εκεί. Επομένως, θα πρέπει, πάντως να δεχθούμεν ότι η φήμη του Βαπτιστή ήταν ήδη στο απόγειόν της, για να φθάσει, δηλαδή, στο σημείον να προσελκύσει ταυτόχρονα και τις δύο αυτές αντίπαλες μεταξύ τους θρησκευτικές παρατάξεις, των Φαρισαίων και Σαδδουκαίων, οι οποίες ακριβώς συναγωνίζονταν η μια την άλλην, ποια απ’ τις δυο θα ασκήσει πάνω στον εβραϊκό λαό τη μεγαλύτερη επίδραση και επιρροήν. Πάντως, είναι, επίσης, γεγονός, ότι όλα αυτά τα πρόσωπα, όσα, δηλαδή, αναφέραμε ότι επισκέπτονταν την όχθην, όπου εβάπτιζεν ο Ιωάννης, δεν σημαίνει και ότι ήσαν αδιακρίτως και οπωσδήποτε σίγουροι και εξασφαλισμένοι υποψήφιοι για το Βάπτισμα.
Ένας αριθμός επισκεπτών π.χ. έρχονταν από περιέργειαν. Άλλοι, πάλιν, εντυπωσιασμένοι από τους βίαιους και καυστικούς λόγους του Προδρόμου (Ματθ. γ', 7), και νιώθοντας μάλιστα ότι όσους μύδρους εξαπέλυεν ο προφήτης αυτός είναι γι' αυτούς, ότι γι' αυτούς προορίζονταν, ότι σ' αυτούς απευθύνονταν, ότι αυτούς εστόχευαν, όλοι αυτοί, λοιπόν, απέφευγαν επιμελώς και συστηματικά να ζητήσουν τον συμβολικόν καθαρμόν, όλοι αυτοί, των οποίων την υποκρισίαν καυτηρίαζεν αυτός ο αναμφισβήτητα, για τον λαόν, άνθρωπος του Θεού. Τέτοια π.χ. ήταν η περίπτωση των Φαρισαίων. Ο Λουκάς, συγκεκριμένα, μας πληροφορεί σχετικώς, ότι «οι δε Φαρισαίοι και οι νομικοί την βουλήν του Θεού ηθέτησαν εις εαυτούς, μη βαπτισθέντες υπ’ αυτού» (Λουκ. ζ', 30), δηλαδή, υπό του Ιωάννου. Ευτυχώς, όμως, το μεγαλύτερον μέρος των ακροατών του Ιωάννου, το κύριον σώμα των, ήσαν απλοί άνθρωποι του λαού και μάλιστα ανάμεσά τους ήσαν και κάποιοι τελώνες, που, ως γνωστόν, εθεωρούντο ιδιαίτερα αμαρτωλοί, καθώς και αρκετοί στρατιώτες, που όλοι αυτοί δεν ζητούσαν τίποτε άλλο, δεν περίμεναν τίποτε άλλο, παρά μόνον ένα νεύμα του Ιωάννου, για να εκτελέσουν πιστά οποίαν εντολήν θα τους έδιδεν αυτός (Λουκ. γ', 10). Αυτούς τους απλούς ανθρώπους ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός τους επαίνεσεν και τους εγκωμίασεν μπροστά στους δικούς του μαθητές, όταν είπεν στους τελευταίους αυτούς: και πας ο λαός ακούσας, «και οι τελώναι, εδικαίωσαν τον Θεόν βαπτισθέντες το βάπτισμα Ιωάννου.» (Λουκ. ζ', 29)
Μέχρι του σημείου αυτού, αγαπητοί μου, η ομιλία ήταν κυρίως περιγραφική κάποιων λίγο-πολύ, γνωστών, ή, και ευκόλως κατανοητών πραγμάτων. Και δεν ξέρω, μάλιστα, εάν και κατά πόσον παρουσίασεν ενδιαφέρον και τράβηξε την προσοχήν σας. Μπορώ όμως να σας διαβεβαιώσω ότι το υπόλοιπον μέρος της, θα είναι πολύ ενδιαφέρον, εάν συνεχίσετε αλλά και εντείνετε την προσοχήν σας.
Όσα σημεία θα θίξωμεν από τώρα και μέχρι τέλους, είναι στοιχεία που συνθέτουν τη γενικότερη εικόνα ενός σπουδαιότατου θέματος, που δυστυχώς σπανίως μεν το διαπραγματεύονται και ακόμη σπανιότερον το αναλύουν ορθά: Πρόκειται για το μεγάλο θέμα της καταγωγής και προέλευσης του Χριστιανισμού μέσα στην Ιστορίαν. Και για μας μεν που πιστεύομεν στην θεότητα του Χριστού και στην εν Χριστώ αποκάλυψη, η απορία γι' αυτό το ζήτημα λύνεται αυτόματα, ή, μάλλον, δεν υπάρχει καν πρόβλημα.
Κάποιοι άλλοι όμως άπιστοι ή και αιρετικοί, και πιο συγκεκριμένα οι συλλήβδην λεγόμενοι Προτεστάντες (Ευαγγελικοί, Πεντηκοστιανοί, Βαπτιστές, Αντβεντιστές και λοιποί), και μεγάλοι κατά κόσμον σοφοί καθηγητές τους, οι οποίοι βέβαια «εμωράνθησαν εν τη σοφία αυτών», όπως λέγει η Αγία Γραφή, όλοι αυτοί για το ζήτημα της προέλευσης του Χριστιανισμού, προσπαθούν να τα εξηγήσουν όλα εξελικτικά και δια της αλληλεπίδρασης ιδεών και θεσμών.
Έτσι, και για το θέμα μας ισχυρίζονται ότι το μεσσιανικό κίνημα του Ιησού και η μορφή του κινήματος, σαν Εκκλησίας, προήλθεν από το θρησκευτικο-κοινωνικόν κίνημα του Ιωάννου του Βαπτιστή. Ο Χριστός δηλαδή, λένε, δεν πρωτοτύπησεν στα περισσότερα στοιχεία, που δίδαξεν και θεσμοθέτησεν, αλλά, δήθεν, προσέλαβεν, αφομοίωσεν, συνέχισεν και το πολύ-πολύ εβελτίωσεν ή και τελειοποίησεν στοιχεία, που πήρε απ’ το πρόσφατον παρελθόν του ή από την ίδιαν την εποχήν του. Και ψάχνουν οι μωρανθέντες αυτοί σοφοί να βρουν: από ποια θρησκευτικά περιβάλλοντα και θρησκευτικο-κοινωνικο-πολιτικά κινήματα πήρε και δανείστηκεν ο Χριστός στοιχεία, από ποιους δηλαδή επηρεάστηκε για να φτιάξει το δικό του κίνημα. Έτσι βρίσκουν, οι κύριοι αυτοί την καταγωγήν του Χριστιανισμού: Οι Εσσαίοι εγέννησαν Ιωάννην τον Βαπτιστήν. Ιωάννης δε ο Βαπτιστής εγέννησεν τον Ιησούν Χριστόν. Έτσι, περνούν «γενεές δεκατέσσαρες» τον Χριστιανισμόν, που δίδαξεν ο Χριστός.
Φθάνομεν, λοιπόν, και στο σημερινό μας θέμα: Λένε αυτοί: Συγκεκριμένα, το Βάπτισμα που καθιέρωσεν ο Ιησούς δεν ήταν άλλο από το Βάπτισμα του Ιωάννη. Ο Ιωάννης εβάπτιζε στο νερό. Ο Ιησούς πήρε, αφομοίωσε, βελτίωσεν και συνέχισεν το Βάπτισμα του Ιωάννου. Δεν είναι άλλου είδους το Βάπτισμα, που καθιέρωσεν ο Ιησούς. Επομένως, ούτε και υπάρχει πρωτογενώς και πρωτοτύπως ειδικό χριστιανικό Βάπτισμα στο νερό. Ο Χριστός υιοθέτησεν το Ιωάννειο Βάπτισμα εν ύδατι, και έδωσεν εντολήν να το συνεχίσουν οι μαθητές του και η Εκκλησία μέχρι σήμερον, αυτό το υδάτινο Βάπτισμα του Ιωάννου. Είναι Βάπτισμα σε σκέτο νερό και σε τίποτε άλλο που το πολύ-πολύ συμβολίζει κάτι. Γι' αυτό και ένα τέτοιο Βάπτισμα, δεν μπορεί να συγχωρεί αμαρτίες, να τις σβύνει. Το μόνο που μπορεί είναι να καθαρίζει τις βρωμιές του σώματος. Να γιατί όλοι αυτοί οι αιρετικοί Προτεστάντες δεν δέχονται ότι το Βάπτισμα, που κάνει η Εκκλησία εν ύδατι, συγχωρεί αμαρτίες. Διότι, λένε, δεν διαφέρει, απ’ το Ιωάννειον.
Σιωπούν για τη χάρη του Αγίου Πνεύματος, που με τις ευχές του ιερέως κατεβαίνει από τον ουρανόν και αγιάζει το νερόν του Βαπτίσματος. Το νερό, λοιπόν, του Βαπτίσματος καθ' ημάς δεν είναι σκέτο νερό, αλλ' αγιασμένο απ’ τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος, γι' αυτό και είναι αμαρτημάτων λυτήριον. Οι ίδιοι αυτοί αιρετικοί, όμως, επιφυλάσσουν για τους οπαδούς τους ένα άλλο Βάπτισμα, ένα δεύτερο Βάπτισμα, όχι υποχρεωτικά στο νερό, αλλά που τελείται κυρίως με το ακούμπημα του χεριού του τελετουργού πάνω στο κεφάλι του οπαδού του, για να του μεταδώσει -λένε- το άγιον Πνεύμα, ανεξάρτητα όμως από το νερό του Βαπτίσματος. Μιλάνε, δηλαδή, αυτοί για δύο διαφορετικά Βαπτίσματα: Το Βάπτισμα εν ύδατι και το Βάπτισμα εν Πνεύματι. Ενώ ο απόστολος Παύλος μιλώντας για το χριστιανικό Βάπτισμα μιλάει όχι για δύο, αλλά για ένα Βάπτισμα, όταν λέγει: Εις Κύριος, μία πίστις, εν Βάπτισμα. (Εφεσ. δ', 5). Αυτό το ένα Βάπτισμα διατηρεί και τελεί η Εκκλησία, που είναι Βάπτισμα ύδατος και ταυτόχρονα Πνεύματος.
Έχουν όμως δίκαιον όλοι αυτοί οι πλανεμένοι, όταν ισχυρίζονται ότι το εν ύδατι Βάπτισμα, που καθιέρωσεν ο Ιησούς και τηρεί μέχρι σήμερα πιστά η Εκκλησία, είναι η συνέχεια του ίδιου εκείνου υδάτινου Βαπτίσματος, που έκανε ο Ιωάννης και που δήθεν υιοθέτησεν ο Ιησούς, βάπτισμα βέβαια, που δεν συγχωρούσεν αμαρτίες;
Ταυτίζεται, λοιπόν, το Βάπτισμα του Ιωάννου με το Βάπτισμα του Χριστού; Ποιάν σχέση έχουν αυτά τα δύο; Ας δούμε αυτήν τη σχέση και ας συγκρίνομε τα δύο, συνεχίζoντας την ανάλυσή μας στο Ιωάννειο Βάπτισμα, μετά την ενημερωτικήν παρέκβαση, που ήταν απαραίτητη να κάνουμε.
Έτσι μπαίνομε στην πέμπτη επισήμανση: Αυτή αφορά στην ίδια τη βαπτισματική πράξη του Ιωάννου: Πώς, δηλαδή, με ποιόν τρόπον εβάπτιζεν αυτός;
Το Ιωάννειο Βάπτισμα γινόταν με βύθιση του βαπτιζομένου στο νερό. Όμως, η ολοκληρωτική και πλήρης βύθιση στο νερό πρέπει να ήταν εύκολη μεν στα νερά του Ιορδάνη, αλλά πολύ λιγότερο εύκολη στα νερά της πηγής Αίνων, όπου, όπως είπαμε, και εκεί εβάπτιζεν ο Ιωάννης. Βέβαια, τίποτε δεν θα εμπόδιζε τον Βαπτιστή να παίρνει με τα χέρια του νερό και να βρέχει απ' το κεφάλι και κάτω του βαπτιζομένου το μέρος του σώματος του, που ήταν έξω από το νερό.
Άλλωστε, μας είναι γνωστόν, ότι πολλοί Βαπτισμοί, τους οποίους εντέλλεται και περιγράφει ο ίδιος ο μωσαϊκός Νόμος, γίνονταν συχνά κατ' αυτόν τον τρόπο και υπ’ αυτές τις συνθήκες.
Αλλά, εκτός απ’ αυτήν την υπόθεση, που είμαστε υποχρεωμένοι να κάνουμε, κάτι άλλο έχει μεγαλύτερη σημασία και σπουδαιότητα. Άραγε, ποιος ακριβώς ήταν ο ρόλος του ίδιου του Ιωάννου του Βαπτιστή κατ' αυτήν την βαπτισματική πράξη; Και μήπως ο Ιωάννης χρησιμοποιούσε κατά την βάπτιση κάποιαν στερεότυπη εκφώνηση λόγων, κάποιον χαρακτηριστικόν βα-πτισματικόν τύπον, κάποια βαπτισματική φόρμουλαν σ' αυτήν την βαπτισματική τελετή;
Οι ειδικοί που ασχολήθηκαν μ' αυτό το θέμα δίνουν αρνητικήν απάντηση σ' ένα τέτοιο ερώτημα. Ο δε λόγος του Αποστόλου Παύλου (Πρ. ιθ',4), που αναφέρουν οι Πράξεις Αποστόλων δηλώνει περισσότερον τον σκοπόν του Βαπτίσματος του Προδρόμου, παρά τον τύπον βαπτισματικής εκφώνησης του Ιωάννου. Ως προς δε τον πιθανόν ιερατικόν ρόλον του Ιωάννου κατά το Βάπτισμα, ό,τι μπορούμε να ανιχνεύσουμε στα κείμενα των Ευαγγελίων, είναι ότι: οπωσδήποτε ο ρόλος του Βαπτιστή Ιωάννου κατά το Βάπτισμα δεν ήταν απλά ο παθητικός ρόλος ενός απλού μάρτυρα, που μόνον παρίστατο και παρατηρούσε τη βύθιση των νεοφύτων στα ύδατα.
Ο Ιωάννης, επί πλέον, είχε ρόλον ενεργητικόν μεν, αλλά του οποίου τον αληθινό χαρακτήρα δεν προσδιορίζουν οι ιστορικές μας πηγές. Κι' αυτό διότι, όπως μαρτυρούν αυτές, ο Ιωάννης ήταν προσωπικά δεμένος με το Βάπτισμα, έτσι ώστε κανένας από τους μαθητές του δεν μπορούσε να υποκαταστήσει τον Πρόδρομον σ' αυτό του το λειτούργημα. Μαρτυρείται, ότι όλοι όσοι έρχονταν να βαπτισθούν, επιθυμούσαν να λάβουν το Βάπτισμα απ’ τα δικά του χέρια και μόνον (Μάρκ. α', 5, Ματθ. γ', 6). Κάτι, δηλαδή, που δεν συνέβαινε με το Βάπτισμα, που καθιέρωσεν ο Χριστός. Κι' αυτή η διαπίστωση είναι μία απ’ τις πολλές διαφορές, που σημειώνομεν ότι υπήρχαν ανάμεσα στο Ιωάννειο και στο χριστιανικό Βάπτισμα.
Και αφού θίξαμε κι' αυτό το σημείον, μπορούμε να μπούμε στην έκτη επισήμανση: Άραγε, το Βάπτισμα του Ιωάννου επέζησεν και συνεχίστηκε μετά τον αποκεφαλισμό του ίδιου; Και πιο συγκεκριμένα. Ήταν νόμιμον, θεμιτόν, επιτρεπτόν να συνεχισθεί και να επιβιώσει του Ιωάννου, ένα τέτοιο Βάπτισμα; Τι λέγει η ίδια η Καινή Διαθήκη; Τι μαρτυρεί η Ιστορία;
Ο μεν τέταρτος ευαγγελιστής, για το θέμα αυτό, φαίνεται να υπονοεί, ότι αμέσως μόλις συνελήφθη και φυλακίστηκεν ο Ιωάννης, το Ιωάννειο Βάπτισμα έληξεν εσταμάτησεν. Λέγει, δηλαδή, ο ευαγγελιστής αυτός: Ήρχοντο εκεί, δηλαδή εις την πηγήν Αίνων και εβαπτίζοντο εκεί, διότι ο Ιωάννης δεν είχεν ακόμη φυλακισθεί (Ιω. γ', 23-24). Αυτή η διατύπωση του Ευαγγελίου σημαίνει βέβαια, ότι με τη φυλάκιση του Ιωάννου, σταμάτησε το Βάπτισμά του.
Και κάτι ακόμη: Οι Πράξεις Αποστόλων αναφέρουν ότι είκοσι περίπου έτη μετά τη φυλάκιση και τον αποκεφαλισμόν του Ιωάννου, κάποιος Ιουδαίος ονόματι Απολλώς προερχόμενος από την Αλεξάνδρεια, δεν εγνώριζε άλλο Βάπτισμα, παρά μόνον το Βάπτισμα του Ιωάννου. Το ερώτημα όμως για μας είναι: Πολύ ωραία, ο Απολλώς εγνώριζεν σαν μόνο και αποκλειστικό Βάπτισμα εκείνο του Ιωάννου. Όμως, θα ήταν δυνατόν να το είχε μεν λάβει ο ίδιος είκοσι χρόνια πριν, απ’ τα χέρια του ίδιου του Ιωάννου. Το ερώτημά μας όμως είναι άλλο: Εάν, δηλαδή, εν τω μεταξύ, το Βάπτισμα του Ιωάννου έπαψε να τελείται, εάν διεκόπη οριστικά με τον θάνατο του Βαπτιστή. Ή εάν, έστω και αυτοί που είχαν βαπτισθεί απ’ τον ίδιον, όντως συνέχιζαν να βαπτίζουν περαιτέρω και άλλους, αλλά και εάν, κάνοντας τυχόν κάτι τέτοιο, ενεργούσαν νόμιμα, τουτέστιν σύμφωνα με την επιθυμίαν ή σχετικήν εντολήν του ίδιου του Ιωάννου, που τυχόν την είχε δώσει τουλάχιστον στους μαθητές του, πριν αποκεφαλιστεί. Κάτι τέτοιο, όμως, δεν προκύπτει από πουθενά. Στην δε περίπτωση συγκεκριμένα του Απολλώ, που, όπως αναφέραμε, λέγεται ότι έλαβε το Βάπτισμα Ιωάννου, αλλά δεν λέγεται τίποτε σχετικά με το αν αυτός ο Απολλώς, που είχε δεχθεί αυτό το Βάπτισμα, το συνέχιζεν τυχόν, με το να βαπτίζει ενδεχομένως άλλους. Κάτι τέτοιο, λοιπόν, δεν μαρτυρείται.
Ωστόσον, οι Πράξεις Αποστόλων (Πρ. ιθ', 1-7) αναφέρουν πάλιν μια δεύτερη περίπτωση: Συγκεκριμένα ο Απόστολος Παύλος συναντά στην Έφεσο κάποιους, οι οποίοι είχαν ήδη λάβει το Ιωάννειο Βάπτισμα. Διερωτώμεθα λοιπόν: Άραγε το έλαβαν απ’ τα χέρια του ίδιου του Ιωάννου; Τίποτα δεν το αποκλείει. Αυτοί οι κάτοικοι της Εφέσου θα μπορούσαν να ήσαν Ιουδαίοι, που πριν είκοσι χρόνια να ευρίσκονταν στα Ιεροσόλυμα, όταν, δηλαδή, ζούσεν ακόμη και εβάπτιζεν ο Ιωάννης και να είχαν βαπτισθεί απ’ τον ίδιο τον Βαπτιστή. Μάλιστα, τα λόγια που τους απευθύνει ο Παύλος, δείχνουν, ότι ο ίδιος ο Παύλος έτσι κατάλαβε το πράγμα και ότι αυτά τα λόγια του αποτελούν τρόπον τινά απάντηση σε μιαν προηγούμενη δήλωσή τους, ότι ακριβώς οι ίδιοι βαπτίσθηκαν απ’ τον ίδιο τον Βαπτιστή. Διότι ο Παύλος τους λέγει:
Ο Ιωάννης μεν εβάπτισεν βάπτισμα μετανοίας. Αυτά δηλαδή τα λόγια του Παύλου δείχνουν ακριβώς ότι δεν μεσολάβησε μεταξύ Ιωάννου Βαπτιστή και των εν λόγω Εφεσίων άλλος ενδεχομένως τελετουργός του Ιωάννειου αυτού Βαπτίσματος, είτε μαθητής του Ιωάννου, είτε οπαδός του, αλλ' ούτε και κάποιος απλά βαπτισμένος, που εις την συνέχειαν τυχόν εβάπτιζε άλλους, προκειμένου να συνεχίσει και διαιωνίσει το Βάπτισμα του Ιωάννου.
Θα πρέπει, άρα, να συμπεράνουμε ότι στα ιερά κείμενα της Καινής Διαθήκης δεν σώθηκε κανένα ίχνος για τυχόν επιβίωση του Ιωάννειου βαπτίσματος μετά το θάνατο του Βαπτιστή.
Μήπως, όμως, στα μετακαινο-διαθηκικά κείμενα και στην Ιστορία μπορούμε να εντοπίσουμε τέτοιαν ενδεχομένην επιβίωση; Μήπως, δηλαδή, κάποιες αιρέσεις, νόμιμα ή όχι, αξίωσαν, όμως, ότι αυτές είναι οι νόμιμοι συνεχιστές μέσα στην Ιστορίαν, του Ιωάννειου Βαπτίσματος;
Ωστόσον, σώζεται και υπάρχει ένα μετακαινοδιαθηκικόν κείμενο, που είναι γνωστό με τον τίτλο: «Αναγνωρίσεις Κλήμεντος», που αναφέρει τα εξής: ότι οι μαθητές του Ιωάννου ή Ιωαννίτες είχαν θέσει σαν σκοπό τους να εμποδίσουν γενικότερα μεν τη διάδοση του Ευαγγελίου και ειδικότερα του χριστιανικού Βαπτίσματος. Πώς όμως; Με το να αποδοκιμάζουν το χριστιανικό Βάπτισμα και με το να προβάλλουν την αξίωση ότι οι ίδιοι προσέφεραν το περίφημο Βάπτισμα του Ιωάννου.
Όμως, το ζήτημα είναι όχι αυτά που λέγουν οι Αναγνωρίσεις Κλήμεντος, αλλ' ακριβώς ποιάν ιστορικήν αξία μπορούν να έχουν αυτές οι πληροφορίες ενός τέτοιου κειμένου, το οποίον θεωρείται από τους ειδικούς άνευ ιστορικής αξίας, διότι κινείται μέσα στο χώρο της φαντασίας και της προκατάληψης.
Οπωσδήποτε, όμως, ιστορικά σίγουρον είναι ότι κι αν πράγματι υπήρξε κάποτε μια τέτοια οργανωμένη αίρεση, που να ασκούσε το Βάπτισμα του Ιωάννου, όμως θα πρέπει να είχεν γρήγορα σβύσει και εξαφανισθεί, διότι απλούστατα τέτοια αίρεση ήταν άγνωστη στους τότε εκκλησιαστικούς συγγραφείς, που ασχολούνται με τις αιρέσεις της εποχής εκείνης, και μας δίνουν καταλόγους με τα ονόματα των τότε αιρέσεων.
Η μόνη φαινομενική εξαίρεση στο συμπέρασμά μας για την μη επιβίωση του Ιωάννειου Βαπτίσματος είναι αυτή που μαρτυρείται και μνημονεύεται από ένα μεγάλον αιρεσιολόγον της Εκκλησίας του δ' αιώνος, τον άγιον Επιφάνιον επίσκοπον Κύπρου, ο οποίος μιλώντας για δεκάδες αιρέσεων, κάνει λόγο και για τους λεγόμενους «Ημεροβαπτιστές». Λέγει, όμως, ο άγιος Επιφάνιος ότι αυτοί είχαν προ πολλών ετών εξαφανισθεί. Εξ άλλου, και αυτοί οι Ημεροβαπτιστές και στην εποχήν, που υπήρχαν ακόμη, δεν φαίνεται να ισχυρίζονταν ή να αξίωναν πως συνεχίζουν το Ιωάννειο Βάπτισμα. Το Βάπτισμά τους ήταν διαφορετικό από του Ιωάννου και δεν του έμοιαζεν. Κατά τις πληροφορίες του αγίου Επιφανίου, αυτοί οι Ημεροβαπτιστές επεδίδοντο σε καθημερινούς βαπτισμούς, εξ ου και η ονομασία Ημεροβαπτιστές. Δεν επρόκειτο, δηλαδή, για Βάπτισμα που γίνονταν άπαξ, μια μόνο φορά, όπως του Ιωάννου, αλλά για καθημερινούς τελετουργικούς καθαρμούς, που θυμίζουν όχι, πάντως, το Βάπτισμα του Ιωάννου, αλλά μάλλον αυτούς των Ιουδαίων, ή, μάλλον, ειδικότερα, τους ατέλειωτους καθαρμούς των Φαρισαίων.
Υπάρχουν, έπειτα, και κάποιοι άλλοι, οι λεγόμενοι Μανδαίοι ή Μανδαΐτες, που μερικές χιλιάδες απ’ αυτούς σώζονται μέχρι σήμερα στη Μεσοποταμία. Είναι μεν γεγονός ότι αυτοί διατηρούν προφανώς ένα ιδιαίτερο σεβασμό για τον άγιο Ιωάννη το Βαπτιστή. Ισχυρίζονται, μάλιστα, ότι τηρούν και διαφυλάσσουν μίαν άλλην θρησκεία, που δήθεν την κήρυξε και την δίδαξε ο ίδιος ο Ιωάννης ο Βαπτιστής, εξ ου και η ονομασία τους : «Χριστιανοί του αγίου Ιωάννου».
Όμως, ερευνώντας τον χαρακτήρα του Βαπτίσματος, που εφαρμόζουν αυτοί, διαπιστώνομεν ακριβώς ότι δεν πρόκειται για μίαν βαπτισματικήν τελετήν, που, όπως οι ίδιοι ισχυρίζονται, ανάγεται δήθεν παραδοσιακώς στον ίδιον τον Ιωάννην. Πρόκειται μάλλον για Βάπτισμα, που ενσωματώνει κάποιον στην Κοινότητά τους, πράγμα, δηλαδή, που δεν συνέβαινεν στην περίπτωση του Ιωάννου του Βαπτιστή. Επίσης, οι συχνοί τους, βαπτισμοί, ιδίως κατά τις πέντε ημέρες που διαρκεί η λεγόμενη «Μεγάλη εορτή του Βαπτίσματος», δεν έχει άλλον σκοπόν και χαρακτήρα, παρά το να τηρήσουν κάποιες απαιτήσεις μιας άλλης γνωστής αίρεσης της αρχαιότητας του περίφημου Γνωστικισμού, που είχεν τότε κυριολεκτικά συνταράξει την Εκκλησίαν.
Και με την έβδομη επισήμανση, μπαίνουμε στο πιο κρίσιμον όσον και ενδιαφέρον σημείον: Ποια, δηλαδή, η σχέση του Ιωάννειου Βαπτίσματος με το χριστιανικό;
Πρώτον: Το Βάπτισμα του Ιωάννου είναι διαφορετικό, άλλο από το χριστιανικό και κατώτερό του.
Διαπιστώνομεν από τα αρχαία κείμενα του χριστιανισμού, ότι ακόμη και κατά την περίοδο που τα δύο αυτά είδη Βαπτίσματος, δηλαδή, το Ιωάννειο και το χριστιανικόν, ετελούντο παράλληλα, όμως διακρίνονταν σαφώς μεταξύ τους και το καθένα απ’ αυτά είχε τα δικά του χαρακτηριστικά, που θα αναφέρουμε. Άρα, δεν ταυτίζονταν.
Τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες, μόνον κάποιοι μεμονωμένοι αιρετικοί συνέχεαν τα δύο αυτά Βαπτίσματα, το Ιωάννειον και το χριστιανικόν. Τέτοιοι αιρετικοί ήσαν οι Λουσιφεριανοί και οι Δονατιστές, που εναντίον τους και προς αντιμετώπισή τους κινήθηκαν ενεργητικά και ο άγιος Ιερώνυμος και ο άγιος Αυγουστίνος.
Εξ άλλου, τη διαφορά ανάμεσα στα δύο αυτά Βαπτίσματα δηλώνει και η γλώσσα, που χρησιμοποιεί η Καινή Διαθήκη , όταν κάνει λόγο για καθένα απ’ αυτά χωριστά, ή, όταν μιλάει για την σχέση αυτών των δύο και τα συγκρίνει.
Η Καινή Διαθήκη ονομάζει το πρώτο και το χαρακτηρίζει με την σύντομη έκφραση: «Το Βάπτισμα του Ιωάννου». Αντίθετα, οι πρώτοι χριστιανοί εκφράζονται ως εξής: λένε ότι έχουν βαπτισθεί στο όνομα του Ιησού, ή, στο όνομα του Κυρίου. Και μόνη αυτή διαφορά στην ονομασία τους δείχνει, ότι οι πρώτες, οι αρχέγονες χριστιανικές Κοινότητες δεν εταύτιζαν τα δύο αυτά Βαπτίσματα.
Η Ιωάννεια βαπτισματική τελετή, αν και θεωρούμενη θεϊκής προέλευσης, δεν ήταν παρά πλύση σωματική, που έφερε το όνομα αυτού που την τελούσεν και συμβόλιζε την προδιάθεση και προετοιμασία για τον Μεσσία και τη βασιλεία του. Ο δε απόστολος Παύλος μιλώντας για το χριστιανικό Βάπτισμα, επιμένει στο σημείον αυτό: «όλοι βαπτισθήκαμε στο όνομα του Ιησού Χριστού» (Ρωμ. στ', 3, Γαλ. γ', 27), για να δώσει ακριβώς την ταυτότητα αυτού του χριστιανικού Βαπτίσματος σε σχέση με οποιοδήποτε τυχόν άλλο Βάπτισμα, πραγματικό ή υποθετικό. Γιατί, λοιπόν, αυτή η διαφορά ονομασίας ανάμεσα στα δύο αυτά Βαπτίσματα;
Πρώτον: διότι ακριβώς το χριστιανικό Βάπτισμα δεν παίρνει το όνομά του από τον τελετουργόν του, ο οποίος φυσικά δεν είναι και ο πρώτος αίτιος που προκαλεί το κύριον αποτέλεσμα του Βαπτίσματος, που είναι η εσωτερική, ψυχική κάθαρση. Παίρνει, λοιπόν, αυτό το Βάπτισμα το όνομα του όχι από τον τελετουργόν του, αλλ' από τον ίδιον τον ιδρυτήν του, τον Χριστόν. Είναι το Βάπτισμα εις Χριστόν.
Δεύτερον: Το Ιωάννειο Βάπτισμα αποτελεί προετοιμασίαν για την υποδοχήν και αποδοχήν του Μεσσία, που έρχεται. Αυτόν τον χαρακτήρα του Ιωάννειου Βαπτίσματος δείχνουν οι διαμαρτυρίες, που με άκραν ταπείνωση κάνει ο Ιωάννης. Θεωρεί τον εαυτό του, απλά, πρόδρομο του Μεσσία και κατώτερον του Μεσσία, τόσον όσον ο δούλος σε σχέση με το αφεντικό, με τον Κύριόν του, με τον Δεσπότη του. Ο ίδιος είναι επιφορτισμένος μόνον με το έργον της προετοιμασίας του δρόμου του Μεσσία. (Ιω.α',23).
Ο Ιωάννης προηγήθηκεν ως προς τη γέννησή του από τη γέννηση του Ιησού Χριστού. Το δε κήρυγμα του επίσης άρχισεν πριν από εκείνο του Ιησού. Έπρεπε, φαίνεται, και το Βάπτισμα του Ιωάννου να προηγηθεί του Βαπτίσματος, που θα έδινεν ο Χριστός. Επομένως, το Βάπτισμα αυτό του Ιωάννου θεσμοθετήθηκεν με ένα ιδιαίτερο σκοπόν. Ο τέταρτος Ευαγγελιστής βάζει στο στόμα του Ιωάννου τα εξής λόγια: αλλά για να φανερωθεί εις το Ισραήλ, δια τούτο ήλθον εγώ εν τω ύδατι βαπτίζων (Ιω. α', 31) .
Ο Βαπτιστής ασταμάτητα εκήρυσσε τον Μεσσία στα πλήθη, που συνέρρεαν στις όχθες του Ιορδάνη. Αλλά και ο Απόστολος Παύλος λέει κάτι το πολύ χαρακτηριστικόν, ότι ο Ιωάννης εβάπτιζε τους νεόφυτούς του «εις τον μετ' αυτόν ερχόμενον, για να πιστεύσουν σ' Αυτόν, δηλαδή, στον Ιησούν» (Πρ. ιθ'. 4) .
Όλα αυτά τα είπαμε, για να αποδειχθεί ότι δεν είναι επιστημονικά ορθόν αυτό, που κάποιοι υποστήριξαν, για δήθεν επιβιώσεις του Ιωάννειου Βαπτίσματος μέσα στην Ιστορία. Μένει τώρα να δούμε το σπουδαιότερον: άραγε επιβίωσεν το Ιωάννειο Βάπτισμα μέσα στον ίδιο τον Χριστιανισμόν σαν δήθεν καθαρά χριστιανικό Βάπτισμα, όπως υποστηρίζουν οι Προτεστάντες μέχρι σήμερα; Αυτό θα το δούμε κατωτέρω.
Προηγείται όμως, η έβδομη επισήμανσή μας: Ποιος, λοιπόν, ήταν ο αληθινός χαρακτήρας και η ίδια η φύση του Ιωάννειου Βαπτίσματος;
Πρώτα-πρώτα θα πρέπει να δεχθούμε και να ομολογήσουμε ότι, σύμφωνα με τις πληροφορίες της Καινής Διαθήκης, το Βάπτισμα του Ιωάννου ήταν βέβαια θεϊκής έμπνευσης, και προέλευσης. Εάν ο Ιωάννης είχε την αξίωση να επιβάλει στους Ιουδαίους ένα Βάπτισμα δικής του επινόησης, δικής του αυθεντίας, και όχι θεϊκής, οι Ιουδαίοι δεν θα το απεδέχοντο, δεν θα το ελάμβαναν, δεν θα υπετάσσοντο σ' αυτό. Διότι οι Ιουδαίοι είχαν την πεποίθηση ότι πράγματι κάθε τέτοιου είδους βαπτιστής έπρεπε να έχει λάβει από το Θεό την εντολή να βαπτίζει. Είχαν πει στον ίδιο τον Ιωάννη: Γιατί, λοιπόν, βαπτίζεις, αφού λες ότι δεν είσαι εσύ ο Χριστός, ούτε ο «προφήτης» (Ηλίας);) (Ιω. α', 25). Ο Ιωάννης όμως υπήκουε και ακολουθούσε και εφήρμοζεν τον λόγον του Θεού (Λουκ. γ', 2) και για να διαλύσει κάθε αμφιβολίαν τους, διακήρυσσε με δυνατή φωνή την δικήν του αποστολήν, που του ανέθεσεν δι' αποκαλύψεως ο ίδιος ο Θεός. «Αυτός που με έστειλεν να βαπτίζω στο νερό, ο ίδιος μου είπε· αυτός που πάνω του θα δεις να κατεβαίνει το Πνεύμα....» Μόνον ο Θεός θα μπορούσε να του έχει αποκαλύψει ότι θα δει να κατεβαίνει το άγιον Πνεύμα πάνω στον Μεσσία. Επομένως ο Θεός είναι και Αυτός που του ανέθεσεν εμπιστευτικά την αποστολήν και το έργο να βαπτίζει.
Ακριβώς δε το γεγονός αυτό είχε τόσην επισημότητα και είχε τόσο ριζώσει στις ψυχές του λαού, ώστε και οι ίδιοι οι θρησκευτικοί αρχηγοί δεν μπορούσαν και δεν τολμούσαν να το θέσουν υπό αμφισβήτηση. Απόδειξη τούτου είναι το ακόλουθο ερώτημα, που έκανε μια μέρα ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός στους θρησκευτικούς ηγέτες του Ισραήλ. Τους είπεν: Το Βάπτισμα του Ιωάννου ποιάν προέλευση είχεν; Προερχόταν απ’ τον ουρανό, απ’ τον ίδιο το Θεόν; Ή, μήπως, είχεν ανθρώπινη προέλευση και καταγωγή; Δηλαδή, μήπως αυτό ήταν άπλα επινόηση του ίδιου του Ιωάννου, που ήταν ένας άνθρωπος; (Ματθ. κα', 25). Η πρόθεση του Ιησού ήταν ολοφάνερη: Γνωρίζει ότι οι θρησκευτικοί αρχηγοί των Ιουδαίων ούτε που θα τολμούσαν να αρνηθούν τον χαρακτήρα θεϊκής προέλευσης, ουράνιας καταγωγής του Ιωάννειου Βαπτίσματος. Αλλά και κάτι άλλο, επίσης: Επειδή και ο Βαπτιστής έδωσε τη δική του μαρτυρία για τον Ιησούν σαν τον Μεσσία, μ' αυτό ακριβώς που έκανε ο Ιωάννης και χωρίς να το θέλει έδινε μαρτυρίαν και για τον ίδιο τον εαυτόν του, για τον θεϊκό χαρακτήρα δηλαδή της ίδιας της δικής του αποστολής. Αυτό φάνηκε καθαρά στα μάτια των εντυπωσιασμένων ακροατών του. Το αντιλήφθηκαν όλοι, το έζησαν, το εβίωσαν.
Και όταν παρά τις αντιρρήσεις του ο Ιωάννης υποχρεώθηκε να ρίξει το συμβολικόν ύδωρ στην κεφαλήν του Ιησού, του οποίου την έλευση ο ίδιος ήδη εκήρυσσεν, άρπαξε τη μοναδική αυτή ευκαιρία για να πλέξει στον Ιησού ένα εντυπωσιακόν εγκώμιο, που είχε μεγάλο αντίκτυπο στους γύρω ακροατές του (Ιω. α', 29, 34, 36).
Ο Βαπτιστής κράτησε πάντα την ίδια στάση απέναντι στον Ιησού και έδινε στους μαθητές του να καταλάβουν ότι η δική του αποστολή ήταν εφήμερη και προσωρινή. Απ’ την αρχήν κι' όλας της διακονίας του ο Ιωάννης υπαινίσσετο συνεχώς, ότι η δική του αποστολή θα έληγεν, όταν θα άρχιζεν εκείνη του Ιησού: «Εγώ σας βαπτίζω στο νερό, αλλ' Αυτός θα σας βαπτίσει στο Άγιον Πνεύμα» (Μάρκ. α', 8). Αργότερα, θα πει και ότι ο ίδιος πρέπει να σβύσει, να εξαλειφθεί μπροστά στο Χριστό. Ακόμη, ότι ο ίδιος είναι ο παράνυμφος, που παραστέκεται στο γαμπρό, χαίρεται ν' ακούει τη χαρούμενη φωνή του Νυμφίου: «Εγώ πρέπει να ελαττώνομαι και Εκείνος να αυξάνει» (Ιω. γ, 29-30). Με την τέλεση του γάμου του Νυμφίου, ο ρόλος του Ιωάννη ετελείωσεν. Όλων τα βλέμματα τώρα πια ας στρέφωνται στο κύριο πρόσωπο της γαμήλιας εορτής, δηλαδή, στον γαμπρόν, ενώ ο ίδιος ο παράνυμφος θα πρέπει διακριτικά να αποσυρθεί. Πράγμα που όντως και έπραξεν ο Ιωάννης. Ο Ιωάννης δεν είχεν σαν έσχατη επιδίωξή του να βαπτίσει το Χριστό, αλλά ακριβώς να οδηγήσει τους ακροατές του στο Βάπτισμα, που θα έδιδεν πλέον ο Χριστός, και που το συνιστούσεν ο Ιωάννης.
Ακολούθησε, βέβαια, μία σύντομη περίοδος, κατά την οποίαν ετελούντο παράλληλα και τα δύο αυτά Βαπτίσματα. Ξέρουμε από την Καινή Διαθήκη (Ιω. δ',1), ότι ο Ιησούς ανέπτυξε μίαν βαπτισματική δραστηριότητα μέσω των δικών Του μαθητών, πολύ μεγαλύτερη και πιο εκτεταμένη από εκείνην του Ιωάννου. Ευρισκόμενος δε πια ο Ιωάννης στη φυλακήν και, επομένως, έχοντας σταματήσει το Βάπτισμα, επληροφορείτο για τον αληθινό θρίαμβο εκ της διαδόσεως του Βαπτίσματος, που έκανεν ο Ιησούς δια των δικών Του μαθητών.
Τρίτον: Το Βάπτισμα του Ιωάννου είναι βάπτισμα μετανοίας εν όψει μιας επικείμενης άφεσης αμαρτιών. Αυτό, δηλαδή, προκαλούσε καλές διαθέσεις για δικαιοσύνην και ευσέβειαν και δι' αυτών οδηγούσε σε μίαν μέλλουσαν άφεση αμαρτιών.
Εξ άλλου, ο ίδιος ο Ιωάννης ευθύς εξ αρχής τοποθετήθηκεν κάνοντας μιαν σαφή διάκριση ανάμεσα στο δικό του Βάπτισμα και σ' εκείνο του ισχυρότερου του: «Εγώ σας βάπτισα στο νερό, Εκείνος θα σας βαπτίσει με άγιον Πνεύμα» (Μάρκ. α', 8), λέγει ο Μάρκος, «με άγιον Πνεύμα και με φωτιάν», λέγουν ο Ματθαίος και ο Λουκάς (Ματθ.γ', 11, Λουκ.γ', 16).
Κάθε ένα από τα δύο είδη Βαπτίσματος εν ύδατι και εν Πνεύματι αγίω αντιστοιχεί στο χαρακτήρα αυτού που το τελεί: ο μεν Ιωάννης, που είναι μόνον άνθρωπος, βαπτίζει στο νερό μόνον. Ο Ιησούς, που είναι Θεάνθρωπος, θα βαπτίζει και στο άγιον Πνεύμα, επί πλέον.
Ο Ιωάννης δεν έχει άλλο μέσο στη διάθεση του, παρά το υλικόν ύδωρ, του οποίου η δραστικότητα δεν είναι μεγάλη, εν προκειμένω: Το νερό το σκέτο βρέχει, μουσκεύει το σώμα, το πλένει, βγάζει τις εξωτερικές βρώμες. Δεν μπορούμε να απαιτούμε απ’ αυτό να διεισδύει και στο εσωτερικόν της ψυχής και να την καθαρίζει.
Εξ εαυτού του και μόνον, χωρίς, δηλαδή, κάθοδον της θείας Χάριτος που να το αγιάζει, είναι ανίκανο, βέβαια, το σκέτο νερό να καθαρίσει και την ψυχήν. Το Ιωάννειο Βάπτισμα, που γινόταν μόνο στο νερό, δεν είχε τη δύναμη του αγίου Πνεύματος. Αλλ' ούτε και θα πρέπει να νομίζουμε ότι ανάμεσα στα δύο αυτά Βαπτίσματα, στο Ιωάννειο και στο χριστιανικό, η διαφορά έγκειται στην αποτελεσματικότητά τους και μόνο, η οποία στο ένα είναι απλώς ανώτερη και στο άλλο κατώτερη. Η διαφορά μεταξύ τους είναι αβυσσαλέα. Είναι, όπως λέμε στη Λογικήν, διαφορά είδους: Άλλου είδους το ένα, άλλου, διαφορετικού είδους, το άλλο.
Και όταν, λίγο μετά, γεννιέται και εμφανίζεται επίσημα η Εκκλησία την ημέραν της Πεντηκοστής, το Βάπτισμα του Ιωάννου θεωρείται πια απ’ τους απόστολους, οπωσδήποτε, ανύπαρκτο. Πώς αποδεικνύεται αυτό;
Μα, ένας μεγάλος αριθμός εκ των πρώτων χριστιανών προηγουμένως, πριν δηλαδή γίνουν χριστιανοί και ενόσω ζούσεν ακόμη ο Ιωάννης, είχαν ήδη βαπτισθεί απ’ αυτόν, τότε που όλη η χώρα της Ιουδαίας και των Ιεροσολύμων συνέρρεεν προς αυτόν.
Όμως, κατόπιν, όταν έγινε η Πεντηκοστή, ο ίδιος ο απόστολος Πέτρος δεν διστάζει να πει σ' όλους αυτούς, που είχαν ήδη βαπτισθεί από τον Ιωάννην: «Πρέπει ο καθένας από σας να βαπτισθεί στο όνομα του Ιησού Χριστού, για να συγχωρηθούν οι αμαρτίες σας και για να λάβετε το άγιον Πνεύμα» (Πρ. β ', 38) .
Αλλά και λίγες μέρες πριν την Πεντηκοστήν, ο ίδιος ο αναστημένος Ιησούς, την ημέραν της Ανάληψής Του, δίδει στους μαθητές Του μίαν εντολήν γενικής ισχύος, που περιελάμβανε, δηλαδή, όλους τους ανθρώπους, ακόμη και εκείνους που είχαν ήδη βαπτισθεί από τον Ιωάννην. Και αυτοί έπρεπε τώρα να βαπτισθούν με το χριστιανικό Βάπτισμα στο όνομα του Πατρός και του Υιού και του αγίου Πνεύματος, τώρα πια.
Λίγο αργότερα, εξ άλλου, ο ίδιος ο Παύλος στην Έφεσο βάπτισεν στο όνομα του Ιησού, δηλαδή με το χριστιανικό Βάπτισμα, κάποιους που παλιά είχαν βαπτισθεί από τον Ιωάννην, δηλώνοντας, έτσι, ο Παύλος ότι το Βάπτισμα του Ιωάννου ήταν Βάπτισμα ελπίδας και προσμονής για τη Χάρη του αγίου Πνεύματος, ενώ το Βάπτισμα του Ιησού Χριστού ήταν ακριβώς αυτή αύτη η πραγματοποίηση και πραγματικότητα, η ίδια η έλευση αυτής της Χάριτος, που είχε , δηλαδή, έλθει: «η χάρις και η αλήθεια δια Ιησού Χριστού εγένετο» (Ιω.α',17).
Συμπερασματικώς σημειώνομεν, ότι, επομένως, το Βάπτισμα του Ιωάννου δεν ήταν ένα από τα Μυστήρια της Καινής Διαθήκης. Μόνον συγχέοντάς το με το χριστιανικό Βάπτισμα, θα έφθανε κανείς στο σημείο να το θεωρήσει Μυστήριον. Όπως όμως είδαμεν, το Ιωάννειο Βάπτισμα διαφέρει απ’ το χριστιανικό, πρώτον: ως προς την προέλευσή του: έχει μεν θεϊκήν προέλευση, αλλά δεν θεσμοθετήθηκε απ’ τον ίδιον τον Ιησού Χριστό, ο οποίος και είναι ο ιδρυτής όλων των Μυστηρίων της Εκκλησίας και ήταν, εξ άλλου, πρόσκαιρον και εφήμερον. Διαφέρει, δεύτερον, το Ιωάννειο από το χριστιανικό ως προς την εξωτερικήν πράξη της τελέσεώς του. Τελείται με τη χρήση ενός υλικού στοιχείου, του νερού, χωρίς όμως να συνοδεύεται από βαπτισματικόν τύπον, σε αντίθεση με το χριστιανικόν που τελείται πάντα στο όνομα του Τριαδικού Θεού.
Διαφέρει, τρίτον, το Ιωάννειο από το χριστιανικό Βάπτισμα, ως προς την σημασίαν του: συμβολίζει όχι την παρούσαν και ελθούσαν θείαν Χάρη του Αγίου Πνεύματος, αλλά την μέλλουσαν, την ελευσόμενη Χάρη, αφού μόνον δια του Ιησού Χριστού η χάρις και η αλήθεια δια Ιησού Χριστού εγένετο (Ιω., α', 17).
Τέταρτον, διαφέρει από την αποτελεσματικότητά του: το μεν χριστιανικό Μυστήριο του Βαπτίσματος ενεργεί, όπως λέμε στη Θεολογία: ex opere operato ( = εξ έργου ειργασμένου), ενώ το Βάπτισμα του Ιωάννου ενεργούσε: ex opere operantis ( = εξ έργου του ενεργούντος).
Που θα πουν αυτά τα δυο, ότι: το μεν χριστιανικό Βάπτισμα αντικειμενικά αναγεννά τον βαπτιζόμενο. Εντυπώνει στην ψυχήν του ένα ανεξάλειπτο χαρακτήρα, τον ενσωματώνει στην Κοινότητα, δηλαδή, στην Εκκλησία του Χριστού κάνοντάς τον μέλος της, τον κάνει ικανόν και δεκτικόν των υπολοίπων Μυστηρίων της Εκκλησίας. Ενώ το Βάπτισμα του Ιωάννου ήταν ανίκανο να επιφέρει τέτοια αποτελέσματα.
Το Ιωάννειο Βάπτισμα, εμφανισθέν πριν απ’ την ίδρυση της Εκκλησίας, δεν ήταν δυνατόν να συγκαταλέγεται μεταξύ των αγιαστικών μέσων, που διαθέτει η χριστιανική Κοινότητα, και, όταν άρχισεν η διάδοση του Ευαγγελίου, το Βάπτισμα του Ιωάννου είχεν ήδη σβύσει και εξαφανισθεί.
Το Βάπτισμα του Ιωάννου προετοίμαζεν για την μελλοντικήν και επικείμενην είσοδον στη βασιλεία των ουρανών, όσους μετανοούσαν για τα αμαρτήματά τους και έδειχναν πίστη στην επικείμενη έλευση του Μεσσία. Όμως, επειδή αυτό το ίδιο το Βάπτισμα δεν προξενούσε αφ' εαυτού του ούτε την εσωτερικήν-ψυχικήν καθαρότητα, αλλ' ούτε και την νομικήν τοιαύτην, δηλαδή την καθαρότητα που υπεδείκνυεν και απαιτούσεν ο μωσαϊκός Νόμος, και γι' αυτούς τους δύο λόγους, δεν μπορεί κυριολεκτικά να ονομαστεί Μυστήριον.
Πρόκειται για τελετή με εξωτερικό χαρακτήρα, κάτι σαν πρελούδιο, εισαγωγή, προοίμιον στο χριστιανικό Βάπτισμα. Ο βαπτιζόμενος στα νερά του Ιορδάνη ομολογούσε δημόσια την αμαρτωλότητά του, μόνον, ζητούσε μέσω της συγγνώμης των αμαρτημάτων του την μέλλουσα εισδοχήν του στη Βασιλεία των Ουρανών, της οποίας τις πύλες άνοιξεν ο Μεσσίας Ιησούς και της οποίας η επί γης επέκτασή της είναι ο χώρος της Εκκλησίας.
* Πρόκειται για ομιλία, που θα εγίνετο επί τη εορτή του άγιου Ιωάννου του Βαπτιστή το 2005 εις την αίθουσα διαλέξεων της Ιεράς Μητροπόλεως Νέας Ιωνίας και Φιλαδέλφειας.
Χρίστος Βασιλειάδης
Γεννήθηκε στὴν Ἀθήνα τὸν Σεπτέμβριο τοῦ 1940. Ἔκανε τὴν πρωτοβάθμια καὶ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση τὸ 1958-59 στὴν Νέα Ἰωνία Ἀττικῆς. Εἰσῆλθε σὲ δύο Πανεπιστημιακὲς Σχολὲς (Θεολογία & Φιλολογία) μὲ κρατικὴ ὑποτροφία κὰθ΄ὅλην τὴν φοίτησή του. Πτυχιοῦχος τῆς Θεολογικῆς τὸ 1963. Ὑπηρέτησε στὸν Ἑλληνικὸ Στρατὸ μὲ διαγωγὴ ἄριστη. Μετέβην στὴν Γερμανία γιὰ μετεκπαίδευση (Φιλοσοφία) καὶ στὴ Γαλλία (Ἱστορία τοῦ Πολιτισμοῦ). Στὴ Γαλλία ἐργάστηκε ὡς δημοσιογράφος ἐπὶ 7ετία στὴν Κρατικὴ Γαλλικὴ Τηλεόραση & Ραδιοφωνία. Ἐπέστρεψε στὴν Ἑλλάδα τὸ 1974 καὶ δούλεψε ὡς κλητήρας σὲ Ἀσφαλιστικὴ ἐταιρία. Διορίστηκε στὸ Δημόσιο σὲ ἡλικία 39 ἐτῶν ἀπ’ ὅπου καὶ συνταξιοδοτήθηκε παρατηθεῖς τὸ 2005 λόγω τῆς ἐπαράτου ἀσθενείας του καὶ ὡς ἐκ τούτου λαβῶν μειωμένη σύνταξη.
Σχόλιο Τ.I.: Η πατρίδα μας στόχος ακραίας προπαγάνδας, στο όνομα του ανθρωπισμού και της "χριστιανικής" φιλανθρωπίας, επιχειρείται αντικατάσταση του γηγενούς πληθυσμού που βαίνει ραγδαίως μειούμενος ένεκα της υπογεννητικότητας
Συνολικά 1.259 μετανάστες και πρόσφυγες πέρασαν στα νησιά του βορείου Αιγαίου από τις απέναντι μικρασιατικές- τουρκικές ακτές τον περασμένο Δεκέμβριο. Από αυτούς μόλις 52 πέρασαν στη Σάμο, 419 πέρασαν στη Χίο και 788 πέρασαν στη Λέσβο.
Το στοιχείο αυτό σε συνδυασμό με τις εθνικές καταγωγές των ανθρώπων αυτών οδηγούν τις αστυνομικές αρχές στο συμπέρασμα ότι κυρίως απέναντι από τη Λέσβο λειτουργεί τμήμα διεθνούς δουλεμπορικού κυκλώματος που διεκπεραιώνει Αφρικανούς μετανάστες σε ευρωπαϊκά εδάφη. «Οι Αφρικανοί μετανάστες, που αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος των όσων περνάνε στη Λέσβο, είναι αν μη τι άλλο εύκολα διακριτοί. Και φυσικά μεγάλες ομάδες από κεντροαφρικανικά κράτη δεν φτάνουν στη Λέσβο οδοιπορώντας, παρά μόνο οργανωμένα από κυκλώματα που τους παραλαμβάνουν από τις χώρες προέλευσης τους και τους φτάνουν μέχρι τη Λέσβο», έλεγε στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ανώτερο στέλεχος της Ελληνικής Αστυνομίας, σχολιάζοντας τα στοιχεία που παρουσιάζονται σήμερα.
Εντύπωση επίσης προκαλεί ότι πλέον ως μετανάστες στα νησιά περνά ένας σημαντικός αριθμός Λατινοαμερικανών από τη νότια Αμερική και από νησιά της Καραϊβικής. «Είναι αδιανόητο», έλεγε η ίδια πηγή, «να πιστέψει κανείς ότι αυτοί οι άνθρωποι φτάνουν στην Τουρκία από μόνοι τους, χωρίς δηλαδή τη διαμεσολάβηση οργανωμένου παγκόσμια κυκλώματος δουλεμπόρων».
Στη Σάμο οι 52 όλοι κι όλοι μετανάστες και πρόσφυγες που πέρασαν στο νησί τον Δεκέμβριο είναι 14 από το Αφγανιστάν, 14 από το Μπαγκλαντές, 8 Πακιστανοί, 5 Σύροι και 5 Ιρακινοί, 3 από τη Δομινικανή Δημοκρατία, 2 Ιρανοί και ένας Αλγερινός. Όλοι δηλαδή Ασιάτες, τρεις Λατινοαμερικάνοι και μόλις ένας Αφρικανός.
Στη Χίο, οι 419 που πέρασαν μέσα στο Δεκέμβριο προέρχονται 124 από τη Συρία, 90 από την Αλγερία, 62 από το Αφγανιστάν, 36 από το Ιράκ, 28 από το Μαρόκο, 26 δηλώνουν Παλαιστίνιοι, 14 από το Κουβέιτ, 12 από το Ιράν, 9 από τον Λίβανο, 7 από τη Νιγηρία, από 3 από την Αίγυπτο και το Καμερούν, δυο από το Μπαγκλαντές και από ένας από την Ερυθραία, την Αιθιοπία και τη Σομαλία. Δηλαδή στη Χίο πέρασαν 285 άτομα από χώρες της Ασίας, με τους συμπεριλαμβανόμενους Σύρους να φτάνουν τους 124, και από χώρες της Αφρικής 134 άτομα.
Στη Λέσβο, οι 788 που πέρασαν κατάγονται: Από τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό 131. Από την Αλγερία 110. Από το Αφγανιστάν 103. Από το Ιράκ 52. Από τη Συρία μόλις 35. Από την Ερυθραία 30. Από το Καμερούν 28. Από το Μαρόκο 25. Από το Μάλι 19. Από 18 από το Κονγκό και τη Σιέρα Λεόνε. Από την Τυνησία 14. Από 13 από το Πακιστάν, το Ιράν και την Ακτή του Ελεφαντοστούν. Παλαιστίνιοι δηλώνουν οι 15. Από την Τυνησία 14. Από το Μπαγκλαντές 13. Από 12 από τη Νιγηρία και τη Δομινικανή Δημοκρατία. Από την Αίγυπτο 11. Από την Αιθιοπία 10. Από 8 από τη Ζαμπάμπουε, το Νεπάλ και τη Γκάνα Από την Αϊτή 7. Από 6 από τη Γουινέα και την Αγκόλα. Πέντε από το Σουδάν. Από 4 από τη Μαυριτανία και τη Γκάμπια. Από 3 από τις Νήσους Κομόρες, το Νίγηρα και τη Σαουδική Αραβία. Από δυο από τη Μπουργκίνα Φάσο, τη Σομαλία και Σενεγάλη. Από ένας από τη Δυτική Σαχάρα, την Κεντρική Αφρική, την Ουγκάντα, τη Βενεζουέλα, την Κούβα, τη Χιλή και τη Τζαμάϊκα. Τέλος ακόμα ένας κατάγεται από την Τουρκία, δήλωσε δε αντικαθεστωτικός. Από όσους πέρασαν στη Λέσβο η πλειοψηφία, 495, είναι Αφρικανοί.
Οι 270 είναι Ασιάτες με μόλις 35 από αυτούς Σύριους, ενώ από το σύνολο των Ασιατών που πέρασαν στη Λέσβο εκτιμάται ότι λιγότεροι από τους μισούς έχουν προσφυγικό προφίλ. Τέλος στη Λέσβο πέρασαν και 23 άτομα από χώρες της νότιας Αμερικής και της Καραϊβικής.
Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ, Καθημερινή, Ινφογνώμων Πολιτικά
Κάθε 6 λεπτά δολοφονείται ένας χριστιανός για θρησκευτικούς λόγους. Μέσα στο 2016 σφαγιάστηκαν 90.000 χριστιανοί σε ολόκληρο τον κόσμο εξαιτίας της πίστεώς τους! Το 70% των δολοφονικών επιθέσεων εναντίον χριστιανών έγινε στην αφρικανική ήπειρο.
Το υπόλοιπο 30% των θυμάτων σκοτώθηκε σε τρομοκρατικές επιθέσεις, κατά τη διάρκεια ολοσχερών καταστροφών που προκλήθηκαν σε χωριά χριστιανών ή κατόπιν κυβερνητικών εντολών! Επιπλέον, περίπου μισό δισεκατομμύριο χριστιανοί δεν μπορούν να εκφραστούν ανοιχτά για τη θρησκεία τους. Στατιστικές εφιαλτικές που φωτίζουν τα σκότη της παραπληροφόρησης. Αυτά είναι τα αποτελέσματα της έρευνας του Κέντρου για τη Μελέτη του Παγκόσμιου Χριστιανισμού και τα οποία επικαλέστηκε σε συνέντευξή του στο ραδιόφωνο του Βατικανού ο Μάσιμο Ιντροβίνιε, κοινωνιολόγος και διευθυντής του Κέντρου για τη Μελέτη των Νέων Θρησκειών.
Αυτοί οι αριθμοί, αν και άγνωστοι στο ευρύ κοινό, δεν επιδέχονται αμφισβητήσεως. Οι διωγμοί, οι σφαγές, οι τρομοκρατικές επιθέσεις, οι καταστροφές χριστιανικών εκκλησιών, όλα, είναι τεκμηριωμένα ένα προς ένα. Παρά το γενικό κλίμα της απόπειρας αποσιώπησης για το φριχτό αντιχριστιανικό κλίμα που έχει επικρατήσει σε Ανατολή και Δύση, υπάρχουν άνθρωποι που καταγράφουν, τεκμηριώνουν και αποκαλύπτουν την αλήθεια. Συνεργοί στις δολοφονίες των αθώων ομοθρήσκων μας είναι εκείνοι που προσπαθούν να συσκοτίσουν την πραγματικότητα και να υποτιμήσουν το αδικοχυμένο αίμα χιλιάδων θυμάτων της θρησκευτικής μισαλλοδοξίας.
Τα κατεστημένα, εξωνημένα ΜΜΕ, τα μέσα παραγωγής κυρίαρχης ιδεολογίας, διανοούμενοι, καλλιτέχνες, δημοσιολόγοι και πολιτικοί που επιδεικνύουν... υπερευαισθησία σε ζητήματα σεβασμού του ισλαμισμού και προπαγανδίζουν, προωθούν ή ψηφίζουν ενθουσιωδώς υπέρ της ανέγερσης τζαμιών θεωρούν «ανάξια» αναφοράς και καυτηριασμού περιστατικά όπου παραβιάζονται κατάφωρα τα δικαιώματα όσων ακολουθούν τις διδαχές του Χριστού και πιστεύουν σε Εκείνον. Δυστυχώς, αδιαφορία για τη ζωή, την ελευθερία και την ασφάλεια των χριστιανών έχει και μια μερίδα θρησκευτικών λειτουργών, οι οποίοι επιδεικνύουν μια ανεξήγητη προθυμία προσαρμογής σ’ έναν εφιαλτικό κόσμο νεοταξικού αντιχριστιανικού πνεύματος. Ζούμε σε εποχές αντίστοιχες με εκείνες του Διοκλητιανού - με τη διαφορά ότι σήμερα οι αντιχριστιανικές λεγεώνες φέρουν το έμβλημα της ημισελήνου.
Πηγή: (Δημοκρατία, 02.01.2017), Ακτίνες
Οἱ ἰδιότητες αὐτές, πολὺ περιληπτικά, εἶναι οἱ ἑξῆς:
1. Ἡ μόνη γλῶσσα στὸν κόσμο ποὺ ὁμιλεῖται συνεχῶς ἐπὶ 4000 ἔτη. Ὅλες οἱ ὁμηρικὲς λέξεις ἔχουν διασωθεῖ στὴν παραγωγὴ τῶν λέξεων καὶ κυρίως στὰ σύνθετα. Π.χ. μπορεῖ σήμερα νὰ λέμε νερό (ἐκ τοῦ νηρόν, ἐξ οὗ καὶ Νηρηίδες, Νηρεὺς κ.λπ.), ἀλλὰ τὰ σύνθετα καὶ τὰ παράγωγα θὰ εἶναι μὲ τὸ ὕδωρ (ὑδραυλικός, ὑδραγωγεῖο, ὕδρευση, ἐνυδρεῖο, ἀφυδάτωση, κ.λπ.) Ἢ τὸ ρῆμα δέρκομαι βλέπω, ποὺ ἔχει διασωθεῖ στὸ ὀξυδερκής.
2. Ἔξυπνοι τόνοι καὶ ἔξυπνα γράμματα. Οἱ τόνοι καὶ τὰ πνεύματα ἀλλὰ καὶ τὰ φωνήεντα εἶναι πολὺ σημαντικοὶ παράγοντες στὴν ἑλληνικὴ γλῶσσα, γιατί, ἂν ἀλλάξει ἕνα πνεῦμα ἢ ἕνας τόνος ἢ ἕνα φωνῆεν, αὐτομάτως ἔχουμε διαφορετικὴ σημασία. Π.χ. τὸ ρῆμα εἴργω (μὲ ψιλὴ) σημαίνει ἐμποδίζω τὴν εἴσοδο, ἐνῷ μὲ δασεῖα (εἱργνύω) σημαίνει ἐμποδίζω τὴν ἔξοδο (κάθειρξις). Σῦρος (μὲ περισπωμένη) εἶναι τὸ νησί, ἐνῷ Σύρος (μὲ ὀξεῖα), εἶναι ὁ κάτοικος τῆς Συρίας. Ἡ λέξη φορὰ (μὲ ὄμικρον) σημαίνει τὴν κατεύθυνση ἑνὸς πράγματος, ἡ λέξη φωρά (μὲ ὠμέγα καὶ ὀξεῖα) σημαίνει τὴν κλοπή, ἐνῷ φωρᾷ (μὲ ὠμέγα, περισπωμένη καὶ ὑπογεγραμμένη) σημαίνει ζητεῖ.
3. Ὁ τονισμὸς δημιουργεῖ θετικὴ ἢ ἀρνητικὴ ἔννοια. Παράδειγμα, ἡ λέξη ἔργον συντιθέμενη μὲ ἕνα συνθετικὸ ἀποδίδει ἰδιότητα δημιουργώντας τὴν κατάληξη -ουργός. Καὶ ἐδῶ ἔρχεται τὸ μεγαλεῖο τῆς Ἑλληνικῆς ἡ ὁποία προστάζει: Ἐὰν τὸ ἔργο εἶναι γιὰ τὸ καλὸ τῶν ἀνθρώπων, τότε τονίζεται ἡ λήγουσα, ὅπως μελισσουργός, δημιουργός, σιδηρουργός. Ὅταν ὅμως εἶναι πρὸς βλάβην τῶν ἀνθρώπων, ὁ τονισμὸς ἀνεβαίνει στὴν παραλήγουσα π.χ. κακοῦργος, πανοῦργος, ραδιοῦργος.
4. Ἡ σοφία. Ἡ γλῶσσα μας ἔχει λέξεις ποὺ περικλείουν, πραγματικά, ὁλόκληρη φιλοσοφία. Π.χ. ἡ λέξη βίος ἀναφέρεται στοὺς ἀνθρώπους ἐνῷ ἡ λέξη ζωὴ στὰ ζῶα, ἡ λέξη φθόνος ἐκ τοῦ φθίνω ποὺ σημαίνει, σβήνω, χάνομαι, ὁπότε ἐπισημαίνεται ἡ ἠθικὴ διδασκαλία τῆς λέξεως αὐτῆς ποὺ μᾶς προστάζει νὰ μὴν φθονοῦμε τοὺς ἄλλους, διότι ὅποιος φθονεῖ τότε φθίνει συνεχῶς, σβήνει καὶ στὸ τέλος χάνεται.
5. Ὁ λακωνισμός, δηλαδὴ ὁ σύντομος, περιεκτικὸς καὶ φιλοσοφημένος λόγος. Ὅταν σὲ μιὰ φράση δὲν μποροῦμε οὔτε νὰ προσθέσουμε οὔτε νὰ ἀφαιρέσουμε κάτι, τότε ἔχουμε τὴν ὑψίστη τελειότητα, τὴν ὑψίστη σοφία. Π.χ. τὸ «μηδὲν ἄγαν», στὸ ὁποῖο, ἂν ἀφαιρέσουμε τὴ μία ἀπὸ τὶς δύο λέξεις, ἡ ἄλλη μόνη της δὲν σημαίνει κάτι, ἐνῷ, ἂν προστεθεῖ ἕνα ρῆμα, ἡ φράση θὰ χάσει τὴ γενικότητά της.
6. Ἡ κυριολεξία. Ἡ ἑλληνικὴ γλῶσσα διαθέτει μιὰ λέξη γιὰ τὸ κάθε τι. Ἀκόμη κι ἂν φαίνεται ὅτι κάποιες λέξεις σημαίνουν τὸ ἴδιο πρᾶγμα, στὴν πραγματικότητα ὑπάρχουν λεπτὲς νοηματικὲς διαφορές. Γι’ αὐτό, οὐσιαστικῶς, στὴν ἑλληνικὴ γλῶσσα δὲν ὑπάρχουν συνώνυμα. Π.χ. στὴν ἀρχικὴ μορφὴ τῆς γλώσσας μας ὑπῆρχαν τρία ρήματα γιὰ τὸ ἀνακατεύω. Τὸ κεράννυμι (ἀνακατεύω δύο ὑγρὰ καὶ δημιουργῶ μιὰ νέα χημικὴ ἕνωση, π.χ. οἶνος + ὕδωρ κρασί), τὸ μείγνυμι (ρίχνω στὸν ἴδιο τόπο δύο ὑγρὰ σὲ ἀγγεῖο, ἢ δύο στερεὰ στὸ σάκκο), ποὺ ἁπλῶς σημαίνει ἕνωση, καὶ τὸ φύρω (ἀνακατεύω κάτι ξηρὸ μὲ οὐσία ὑγρὴ μὲ ἀποτέλεσμα νὰ λερωθεῖ τὸ στερεὸ ἀπὸ τὸ ὑγρό, ὅπως φύραμα, αἱμόφυρτος).
7. Ἡ δημιουργία συνθέτων καὶ ὁ πολλαπλασιασμὸς τῶν λέξεων, ἔντεχνου λόγου δημιουργία. Ἂν καὶ ὑπάρχουν δεκάδες χιλιάδες λέξεις ἱκανὲς νὰ πιστοποιήσουν τὴν ἰδιότητα αὐτή, μιὰ καὶ μόνο πηγὴ ἀρκεῖ γιὰ νὰ διαπιστώσουμε τὴν ἀλήθεια: Στὴν Ἰλιάδα, (Σ,54) ἡ Θέτις θρηνεῖ γιὰ ὅ,τι θὰ πάθει ὁ γιός της σκοτώνοντας τὸν Ἕκτορα «διὸ καὶ δυσαριστοτόκειαν ἑαυτὴν ὀνομάζει». Ἡ λέξη αὐτὴ ἀπὸ μόνη της εἶναι ἕνα μοιρολόι. Ἀποτελεῖται ἀπὸ τὸ δυσ + ἄριστος + τίκτω καὶ ἡ φράση σημαίνει «ἀλοίμονο σὲ μένα ποὺ γιὰ κακὸ γέννησα τὸν ἄριστο». Ἀκόμη, ἡ ἑλληνικὴ γλῶσσα ἔχει δημιουργήσει καὶ χρησιμοποιεῖ στὸν λόγο τὶς προθέσεις οἱ ὁποῖες, ἀκριβῶς λόγῳ τῆς πολλαπλασιαστικῆς τους ἰδιότητας, ἔχουν ὡς ἀποτέλεσμα νὰ δημιουργοῦνται ἑκατομμύρια λεξιτύπων. Οἱ προθέσεις ἐκφράζουν λεπτότατες ἐννοιολογικὲς ἀποχρώσεις, ὁπότε συντιθέμενες μὲ μία λέξη μᾶς δίνουν μεγάλη ἀκριβολογία.
8. Εἶναι ἡ μητέρα γλῶσσα ποὺ τροφοδότησε τὶς γλῶσσες τοῦ κόσμου. Οἱ ξένες γλῶσσες διαθέτουν καὶ χρησιμοποιοῦν ἕνα πολὺ μεγάλο ποσοστὸ ἑλληνικῶν λέξεων πού, ἂν τὸ ἀφαιρέσουμε, οἱ γλῶσσες αὐτὲς δὲν θὰ μπορέσουν νὰ λειτουργήσουν. Δὲν ὑπάρχει λέξη ἡ ὁποία εἶναι δηλωτικὴ ἔννοιας σκέψεως ἐκφράσεως ἢ ἐπιστήμης ποὺ νὰ μὴν εἶναι ἑλληνική.
9. Ἡ μαθηματικὴ δομή. Περιλαμβάνει τὴν ἀκρίβεια τῆς Γεωμετρίας καὶ τὴν ἀπόλυτη σαφήνεια ποὺ ἀπορρέει ἀπ’ αὐτήν.
10. Ἡ ἑλληνικὴ παγκοσμιότης. Ἡ ἑλληνικὴ γλῶσσα εἶναι πλέον γνωστὸ πὼς ἔχει φθάσει στὰ πέρατα τοῦ κόσμου (Χιλή, Βοσκούς, Ἰνδικὸ ὠκεανό, Εἰρηνικὸ ὠκεανό). Σήμερα εἶναι πιὰ γενικὰ παραδεκτὸ ὅτι οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες, ἔχοντας ὡς μόνιμη κοιτίδα τὴν περιοχὴ τοῦ μεσογειακοῦ χώρου, στὴ συνέχεια εἰσέδυσαν σὲ διαφορετικὰ χρονικὰ διαστήματα πρὸς ὅλες τὶς γνωστὲς κατευθύνσεις τοῦ τότε γνωστοῦ κόσμου προσφέροντας ὁτιδήποτε τὸ ἑλληνικό (ἐπιστήμη, γλῶσσα, πολιτισμό) στὶς πρωτόγονες φυλὲς τῶν περιοχῶν αὐτῶν. Ἰδὲ καὶ τὴ μελέτη τοῦ καθηγητοῦ τοῦ πανεπιστημίου τῆς Χαϊδελβέργης Nors S. Jozephson μὲ τίτλο Greek Linguistic Elements in the Polynesian Languages Hellenicum Pacificum (Ἑλληνικὰ Γλωσσικὰ στοιχεῖα στὶς Πολυνησιακὲς Γλῶσσες Ἑλληνικὸς Εἰρηνικός).
11. Ἡ μόνη γλῶσσα ποὺ μπορεῖ νὰ ἀποδώσει κάτι μὲ ἀκριβολογία. Οἱ ξένοι, ὅταν θέλουν νὰ ἀποδώσουν μιὰ εἰδικὴ λέξη σὲ ἐπιστημονικὸ πεδίο, χρησιμοποιοῦν πάντοτε, καὶ μόνο, τὴν ἑλληνική. Π.χ. Ἡ μεγάλη ἑταιρεία ἀθλητικῶν εἰδῶν Nike (Νάϊκι) σημαίνει Νίκη, διότι νίκη στὴν ἑλληνικὴ εἶναι αὐτὴ ποὺ προέρχεται μέσα ἀπὸ τὴν ψυχικὴ δύναμη.
12. Εἶναι ἀπαραίτητη σὲ ὅλους τοὺς λαούς. Ὁ Μάικλ Βέντρις ποὺ ἀποκρυπτογράφησε τὴ Γραμμικὴ γραφὴ Β΄ εἶχε τονίσει τό: «Ἡ ἀρχαία ἑλληνικὴ γλῶσσα ἦτο καὶ εἶναι ἡ ἀνωτέρα ὅλων τῶν παλαιοτέρων καὶ νεωτέρων γλωσσῶν». Ὁ πρόεδρος τῆς ἑταιρείας Η/Υ Apple Τζὼν Σκάλι εἶπε ὅτι: «Ἀποφασίσαμε νὰ προωθήσουμε τὸ πρόγραμμα ἐκμάθησης τῆς ἑλληνικῆς, ἐπειδὴ ἡ κοινωνία μας χρειάζεται ἕνα ἐργαλεῖο ποὺ θὰ τῆς ἐπιτρέψει νὰ ἀναπτύξει τὴ δημιουργικότητά της, νὰ εἰσαγάγει νέες ἰδέες καὶ νὰ τῆς προσφέρει γνώσεις περισσότερες ἀπὸ ὅσες ὁ ἄνθρωπος μποροῦσε ὥς τώρα νὰ ἀνακαλύψει». Οἱ μεγάλες ἑταιρεῖες στὴν Ἀγγλία καὶ στὴν Ἀμερικὴ (Microsoft) προτρέπουν τὰ στελέχη τους νὰ μαθαίνουν ἀρχαῖα ἑλληνικά, ἐπειδὴ διεπίστωσαν ὅτι ἡ ἑλληνικὴ γλῶσσα ἐνισχύει τὴ λογικὴ καὶ τονώνει τὶς ἡγετικὲς ἱκανότητες.
13. Ἡ διαχρονικότης. Ἡ ἑλληνικὴ γλῶσσα παρουσιάζει μιὰ μοναδικὴ διαχρονικότητα. Λέξεις καὶ φράσεις ποὺ λέμε σήμερα εἶναι ἴδιες καὶ ἀπαράλλαχτες ἀπὸ τὴν ἀρχαία ἐποχή. Ἐλάχιστα παραδείγματα: Μία χελιδὼν ἔαρ οὐ ποιεῖ (Στοβαῖος)· Ἕνας κοῦκος δὲν φέρνει τὴν ἄνοιξη. Ἡ δὲ χεὶρ τὴν χεῖρα νίζει (Ἐπίχαρμος)· Τὸ ‘να χέρι νίβει τ’ ἄλλο. Τὸν πάθει μαθός (Ἀγαμέμνων)· Ὁ παθὸς μαθός. Μή μοι σύγχοι (Ὅμηρος)· Μὴ με συγχίζεις. Λύεται γούνατα (Ὅμηρος)· Μοῦ λύθηκαν τὰ γόνατα. Ὄρνιθος γάλα (Πλούταρχος)· Τοῦ πουλιοῦ τὸ γάλα. Διαρραγείης (Ἀριστοφάνης)· Νὰ σκάσεις.
14. Ἡ ἑλληνικὴ γλῶσσα χρησιμοποιεῖ τὸ διεθνῶς ἀναγνωρισμένο ἀλφάβητο ποὺ εἶναι ἑλληνικὴ ἐπινόηση. Ἡ ἔρευνα ἔχει ἀποδείξει ὅτι τὰ σύμβολα ποὺ ὑποτίθεται ὅτι τὰ δανειστήκαμε ἀπὸ τοὺς Φοίνικες ὑπῆρχαν στὴν Ἑλλάδα κάποιες χιλιετίες νωρίτερα (ἐπιγραφὴ Δισπηλιοῦ, κεραμικὸ θραῦσμα στὰ Ποῦρα τῶν Β. Σποράδων κ.λπ.). Ὁ καθηγητὴς γλωσσολογίας κ. Μπαμπινιώτης γράφει ἀναφερόμενος στὴ γραφὴ Γραμμικὴ Β΄: «Πρόκειται, δηλαδή, γιὰ ἕνα ἀτελὲς σύστημα γραφῆς τὸ ὁποῖο οἱ Ἕλληνες ἀντικατέστησαν μὲ μιὰ καθαρῶς ἀλφαβητικὴ γραφή, τὸ γνωστὸ καὶ μέχρι σήμερα χρησιμοποιούμενο ἑλληνικὸ ἀλφάβητο, τὸ ὁποῖο οἱ ἴδιοι οἱ Ἕλληνες ἐδημιουργῆσαν ἐπινοήσαντες χωριστὰ γράμματα νὰ δηλώνουν τὰ φωνήεντα καὶ χωριστὰ γράμματα νὰ δηλώνουν τὰ σύμφωνα».
15. Ἡ Δημοκρατικότης. Ἐξ αἰτίας τοῦ ἁπλοῦ φθογγολογικοῦ συστήματος ποὺ χρησιμοποιεῖ, ἡ ἐκμάθηση τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας καθίσταται εὔκολη καὶ στὸν ἁπλὸ ἄνθρωπο, ὁ ὁποῖος μπορεῖ νὰ μάθει νὰ διαβάζει καὶ νὰ γράφει καὶ ἑπομένως νὰ παρακολουθεῖ τὸ πολιτικὸ γίγνεσθαι καὶ νὰ συμμετέχει σ’ αὐτό, πρᾶγμα ποὺ δὲν ἔγινε σὲ λαοὺς μὲ πολύπλοκα γλωσσικὰ συστήματα (Κίνα, Αἴγυπτος). Μόνο στὴν Ἑλλάδα τὸ «Τὶς ἀγορεύειν βούλεται» ἔγινε πράξη καὶ ὁ καθένας χωρὶς νὰ φοβᾶται μποροῦσε νὰ ἐκφράσει τὴ σκέψη του μέσῳ τοῦ μεγαλείου τῆς ἑλληνικῆς λαλιᾶς.
16. Ὁ Συντηρητισμός. Ἡ ἑλληνικὴ γλῶσσα δέχτηκε λίγες ἐπιρροὲς παρ’ὅλες τὶς μακροχρόνιες κατακτήσεις τοῦ ἑλληνικοῦ ἐδάφους ἀπὸ διαφόρους κατακτητὲς καὶ πῆρε πολὺ λίγες λέξεις ἀπὸ αὐτοὺς ἐνῷ, ἀντιθέτως τοὺς ἔδωσε πολὺ περισσότερες, ὅπως ἔγραψε ὁ Σεφέρης (Δοκιμές, Τόμος 1ος): «Ἡ Ἑλληνικὴ γλῶσσα γιὰ καλὸ ἢ γιὰ κακό, εἶναι ἀπὸ τὶς πιὸ συντηρητικὲς γλῶσσες τοῦ κόσμου».
17. Ἡ ἐπιστημονικότητα καὶ ἡ γλωσσικὴ ἀπεικόνιση τοῦ ἀφηρημένου. Ὁ ἀρχαιότερος ἑλληνικὸς φιλοσοφικὸς καὶ ἐπιστημονικὸς ὅρος εἶναι «τὸ ἄπειρον» τοῦ Ἀναξίμανδρου. Ἡ ἀρχαία γλῶσσα ἔδωσε τὸ μέσον τῆς κατασκευῆς. Ἕνα ὁριστικὸ ἄρθρο πρὶν ἀπὸ τὸ ἐπίθετο καὶ ἔχουμε τὴν ἀφηρημένη ἔννοια (τὸ ἄπειρον, τὸ εὐτυχές κ.λπ). Μὲ τὸν ἴδιο τρόπο, οἱ μεταγενέστεροι φιλόσοφοι ἔφτιαξαν καὶ ἄλλα τέτοια ἀφηρημένα οὐσιαστικὰ ὅπως π.χ. τὸ ἀγαθόν. Ἡ κορωνίδα τοῦ ἐπιστημονικοῦ λόγου εἶναι ἡ δημιουργία τῆς ἐπιστημονικῆς ὁρολογίας.
18. Ἡ ἑλληνικὴ γλῶσσα εἶναι αὐτόφωτη, αὐτάρκης καὶ πρωτότυπη, διὰ τοῦτο εἶναι καὶ μοναδική. Αὐτόφωτη διότι δημιουργήθηκε ἀπὸ Ἕλληνες, αὐτάρκης διότι περιλαμβάνει εἰδικὲς ἑλληνικὲς λέξεις, γιὰ νὰ δηλώσει ἀκόμη καὶ τὶς ἀπειροελάχιστες διαφορὲς ὁμοειδῶν πραγμάτων καὶ πρωτότυπη διότι ἡ ἀνθρωπότης προστρέχει πάντοτε σ’ αὐτὴν γιὰ ὅποια νέα λέξη χρειασθεῖ νὰ δημιουργηθεῖ.
Πηγή: Ενωμένη Ρωμηοσύνη
Καθώς μαζί με την οικονομική χρεοκοπία της Ελλάδας, προχωρά και η δημογραφική της χρεοκοπία, η οποία επιτείνεται από την οικονομική κρίση (με περαιτέρω μείωση γεννήσεων και με μια νέα μεταναστευτική έξοδο Ελλήνων), παραθέτουμε ένα απόσπασμα από το βιβλίο «Σιωπηρή Άλωση», το οποίο κάνει μια σαρωτική ανακεφαλαίωση του 20 ου αιώνα για την πορεία του ελληνικού κράτους...
Άραγε η επερχόμενη δημογραφική κατάρρευση του ελληνικού πληθυσμού σε συνδυασμό με τις μαζικές εισροές μεταναστών από χώρες της Ασίας και της Αφρικής οδηγούν τη νεοελληνική κοινωνία προς το τέλος της, όπως την γνωρίσαμε τους δύο τελευταίους αιώνες; Διαβάστε το απόσπασμα:
«Η Ελλάδα είχε την ατυχία να πραγματοποιήσει τη δημογραφική της μετάβαση σε μια ιδιαίτερα ταραγμένη περίοδο, κατά την οποία συνέβησαν επτά πολεμικές συρράξεις, ένα παγκόσμιο οικονομικό κραχ και δύο μεταναστευτικές έξοδοι. Όλα αυτά τα γεγονότα όπως ήταν φυσικό δεν επέτρεψαν στη χώρα να επωφεληθεί πλήρως της βασικής διαδικασίας πληθυσμιακής μεγέθυνσης, με αποτέλεσμα ο ελληνικός πληθυσμός να φτάσει στη δημογραφική του ωρίμανση με ένα μέγεθος αρκετά μικρότερο από αυτό που θα μπορούσε να έχει. Δεν είναι όμως μόνο τα παραπάνω γεγονότα τα οποία διαμόρφωσαν αυτό το αποτέλεσμα.
Σημαντικές ευθύνες για αυτό φέρει και ο ελληνικός πολιτικός κόσμος, ο οποίος συχνά δεν μπόρεσε να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων, επιμένοντας να διαχειρίζεται τα δημόσια πράγματα με τη λογική που επέβαλλαν οι μικροκομματικές επιδιώξεις και οι προσωπικές φιλοδοξίες.
Λέγοντας αυτό δεν ισχυριζόμαστε βεβαίως ότι ήταν στην ευχέρεια των ελληνικών ηγεσιών να αποφύγουν την εμπλοκή της χώρας σε όλες αυτές τις εξελίξεις. Ορισμένες από αυτές άλλωστε έδωσαν στο κράτος την ευκαιρία να επεκταθεί, ώστε να φτάσει στα σημερινά του όρια. Θέλουμε όμως να υπογραμμίσουμε τις μόνιμες συνέπειες που είχαν διάφορες πολιτικές επιλογές, οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις έγιναν χωρίς να λαμβάνεται υπ’ όψιν ο μακροχρόνιος τους αντίκτυπος.
Χαρακτηριστικό και μείζον παράδειγμα αποτελεί η ανάληψη της Μικρασιατικής Εκστρατείας, η οποία όντας ένα εγχείρημα χωρίς σαφή στρατηγικό στόχο, ήταν καταδικασμένη να αποτύχει. Ακόμη όμως και όταν αυτό έγινε αντιληπτό, οι πολιτικές (και οι στρατιωτικές) ηγεσίες της χώρας, εγκλωβισμένες στο όραμα της Μεγάλης Ελλάδας και στις συμπληγάδες του εθνικού διχασμού δεν έδειξαν τον απαιτούμενο ρεαλισμό, ώστε να προχωρήσουν σε μια έγκαιρη απαγκίστρωση. Το αποτέλεσμα ήταν μια τεραστίων διαστάσεων εθνική καταστροφή, η οποία οδήγησε όχι μόνο σε έναν εθνικό ακρωτηριασμό, αλλά και στη δημιουργία μιας σειράς προβλημάτων (με την έλευση άνω του ενός εκατομμυρίων προσφύγων) τα οποία θα ταλάνιζαν τη χώρα επί δεκαετίες.
Στα χρόνια αμέσως μετά το 1922, το πολιτικό σύστημα παραμένοντας εγκλωβισμένο στα παλαιά στερεότυπα και χρησιμοποιώντας το πολιτειακό ως μέσο περιχαράκωσης των οπαδών του, θα αδυνατούσε να προβάλει ένα νέο εθνικό όραμα, ενώ μετά το κραχ του 1929 και την απρόσμενη έξοδο της ελληνικής οικονομίας από την κρίση (ήδη από το 1932), θα αποδεικνυόταν ανεπαρκές στο να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που προέκυψαν σε δύο μέτωπα: Πρώτον, στην ανάγκη διεθνοποίησης μιας εγχώριας βιομηχανίας η οποία αναπτύχθηκε βασιζόμενη στον εμπορικό προστατευτισμό (δασμοί) και στο φτηνό εργατικό δυναμικό (πρόσφυγες), και δεύτερον, στην εφαρμογή μιας αναδιανεμητικής πολιτικής, η οποία θα άμβλυνε τις κατάφωρες ανισότητες που είχε δημιουργήσει η ταχεία οικονομική ανάπτυξη. Το αποτέλεσμα ήταν ο κοινοβουλευτικός κόσμος να παραδώσει τα κλειδιά στον αυταρχισμό του Μεταξά...
Στα χρόνια που θα ακολουθούσαν το τέλος του Β΄ΠΠ θα ερχόταν η σειρά της αριστεράς να οδηγήσει την Ελλάδα σε μια νέα καταστροφική περιπέτεια, καθώς με τον εμφύλιο πόλεμο τον οποίο προκάλεσε, η χώρα όχι μόνο συνέχισε να αιμορραγεί για τέσσερα ακόμη χρόνια, αλλά επί πλέον καθυστέρησε να εισέλθει σε μια τροχιά ανοικοδόμησης, γεγονός το οποίο θα επέτεινε τη μεταναστευτική έξοδο των Ελλήνων στις δεκαετίες του ’60 και του ’70.
Στην επόμενη δύσκολη τριακονταετία η Ελλάδα θα έβρισκε τον δρόμο προς την ανάπτυξη, χάρη στην προσπάθεια που καταβλήθηκε για την παραγωγική της ανασυγκρότηση και κυρίως χάρη στα πλεονεκτήματα που της έδινε η θέση της στον ψυχροπολεμικό κόσμο (Σχέδιο Marshall, Δόγμα Τρούμαν). Αν και η ανάπτυξη αυτή δεν είχε ούτε το απαιτούμενο βάθος ούτε την απαιτούμενη ποιότητα, έδωσε στη χώρα ένα σημαντικό οικονομικό προβάδισμα έναντι των Βαλκάνιων γειτόνων της και το 1980 της έδωσε τη δυνατότητα να ενταχθεί στην τότε ΕΟΚ (αυτό βεβαίως έγινε κυρίως με πολιτικά κριτήρια, καθώς ακόμη ήταν μια εποχή που η Ελλάδα μπορούσε να αξιοποιεί το πολιτικό κεφάλαιο που της έδινε η αντιπαράθεση Ανατολής-Δύσης).
Αυτή ίσως ήταν η δεύτερη καλύτερη στιγμή της μέσα σε έναν αιώνα (μετά την ιστορική εξόρμηση των βαλκανικών πολέμων), καθώς η Ελλάδα έδινε πλέον την εντύπωση ότι είχε ξεπεράσει τη βαλκανική μιζέρια και μπορούσε έστω και στη «δεύτερη ταχύτητα» να αποτέλεσει τμήμα του ανεπτυγμένου δυτικού κόσμου.
Εκείνη όμως ακριβώς τη στιγμή που απαιτείτο η μέγιστη πολιτική ωριμότητα ώστε η συμμετοχή στις ευρωπαϊκές δομές να μετατραπεί σε ένα στρατηγικό πλεονέκτημα, το πολιτικό σύστημα αποδείχτηκε πολύ κατώτερο των περιστάσεων: μετέτρεψε σε εθνικό όραμα τις επιδοτήσεις και τις πάσης φύσεως ευρωπαϊκές χορηγήσεις, οι οποίες (σε συνδυασμό με την εύκολη πρόσβαση στις διεθνείς χρηματαγορές) του διέθεσαν πόρους για να σιτίσει την εκλογική του πελατεία, συνέβαλαν στην αποσάρθρωση της παραγωγικής βάσης της χώρας, αλλά πάνω από όλα προσέφεραν εύκολες ευκαιρίες πλουτισμού σε όσους κατείχαν προνομιακή θέση στο πλέγμα της οικονομοπολιτικής διαπλοκής.
Έτσι οι εγχώριες πολιτικές και οικονομικές «ελίτ» μετέτρεψαν μια ιστορική ευκαιρία σε μια ευκαιρία εύκολου πλουτισμού, την οποία φρόντισαν να διαχύσουν σε ευρύτερα στρώματα της κοινωνίας. Το ανομολόγητο αντίτιμο ήταν βέβαια η σταδιακή υποθήκευση της χώρας, η οποία θα οδηγούσε αργότερα στην τελική της εκποίηση.
Σε όλη αυτή την περίοδο, ελάχιστες φωνές αντιστάθηκαν, καθώς το πολιτικό σύστημα με την άνεση που του έδιναν οι εύκολες χρηματικές εισροές και η ανάπτυξη που παρήγε η πιστωτική επέκταση, αφοσιώθηκε ολόψυχα στην εξυπηρέτηση των πάσης φύσεως πελατειακών σχέσεων, παραβλέποντας ή και αγνοώντας τί θα εξυπηρετούσε το μακροπρόθεσμο συλλογικό συμφέρον. Δείγμα μάλιστα της γενικότερης ηθικής παρακμής, είναι ότι τελικά αυτές οι πρακτικές κατάφεραν προς τα τέλη του 20 ου αιώνα να απελευθερωθούν από την όποια μομφή θα μπορούσε να τις συνοδεύει και να γίνουν η ουσία του «πολιτεύεσθαι». Στο πλαίσιο αυτού του υποδείγματος, μεγάλα τμήματα του ελληνικού λαού βρήκαν έναν εύκολο δρόμο προς την ευημερία, αφού πολύ σύντομα έμαθαν ότι με «αγωνιστικές κινητοποιήσεις» μπορούσαν άνετα να εκβιάζουν ένα εκβιάσιμο κράτος για να αποσπούν παροχές, τις οποίες το πολιτικό σύστημα θα τους τις παραχωρούσε (με δανεικά) για να παραμείνει στην εξουσία.
Το πού θα οδηγούσαν όλα αυτά, ήταν βέβαια εύκολο να προβλεφθεί. Αυτό όμως που μάλλον εκπλήσσει εκ των υστέρων, είναι το πώς το πολιτικό σύστημα διαχειρίστηκε τα πράγματα όταν ήλθε η ώρα του λογαριασμού: όχι μόνο δεν έκανε αυτά που έπρεπε για να αποτρέψει την επερχόμενη οικονομική κρίση, αλλά και όταν αυτή εκδηλώθηκε, δεν προώθησε άμεσα τις αναγκαίες τομές, διότι θεώρησε ότι έτσι θα μπορούσε να περισώσει τμήματα των πελατειακών του σχέσεων και να ελαχιστοποιήσει την πολιτική του φθορά.
Έσφαλλε βεβαίως διπλά, γιατί και τις συνέπειες της κρίσης μεγιστοποίησε και το πολιτικό κόστος δεν απέφυγε. Όλα αυτά όμως έχουν μόνιμες συνέπειες στο σώμα του έθνους, το οποίο πλέον υποχρεώνεται σε μια τρίτη μεταναστευτική έξοδο, ενώ την ίδια στιγμή η οικονομική δυσπραγία συμπιέζει περαιτέρω τους ήδη χαμηλούς ρυθμούς γεννήσεων...»
Πηγή: (Το παραπάνω απόσπασμα προέρχεται από το βιβλίο του Αναστάσιου Λαυρέντζου «Σιωπηρή Άλωση – Το Δημογραφικό και το Μεταναστευτικό πρόβλημα της Ελλάδας», Εκδόσεις Πραγματεία 2016, σελ. 60-65.), Ας Μιλήσουμε Επιτέλους
Η φωτογραφία από την ιστοσελίδα του Υπ. Παιδείας
όπου δημοσιεύτηκε η σχετική εγκύκλιος
Με απόφαση του Υπουργού Παιδείας κατόπιν σχετικής πρότασης του ΙΕΠ κατά το σχολικό έτος 2016-2017 υλοποιείται στα Γυμνάσια της χώρας Θεματική Εβδομάδα με τίτλο «Σώμα και Ταυτότητα». Μεταξύ των υποενοτήτων που προτείνονται για μελέτη στα πλαίσια της εβδομάδας αυτής είναι: "Βιολογικό και Κοινωνικό Φύλο", "Αποδομώντας τα έμφυλα στερεότυπα" και "Ανθρώπινα δικαιώματα και δικαιώματα των γυναικών".
Στις "Επιπλέον Θεματικές για γονείς/εκπαιδευτικούς" μεταξύ άλλων προτείνεται και η ενασχόληση με τα θέματα: "Φύλο, Σεξουαλικός Προσανατολισμός και Ανθρώπινα Δικαιώματα", "Έμφυλα στερεότυπα και διακρίσεις με βάση το φύλο στην οικογένεια, στην εργασία και στη κοινωνία", "Έμφυλη βία,ενδοοικογενειακή βία και βία κατά των γυναικών", "Ομοφοβία και Τρανφοβία στην κοινωνία και στο σχολείο".
ΔΕΙΤΕ ΤΗ ΣΧΕΤΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ:
Πηγή: Θρησκευτικά
Εκπομπή "Εκκλησία και Κόσμος" της Μητροπόλεως Κασσανδρείας στο κανάλι Atlas TV που μεταδόθηκε την Κυριακή 1 Ιανουαρίου 2017.
Πηγή: Θρησκευτικά
Μετὰ τὴν Ἐκκλησία τῆς Βουλγαρίας ἡ ὁποία μὲ ἀνακοίνωσή της εἶχε χαρακτηρίσει τὴν ψευδο-Σύνοδο τοῦ Κολυμπαρίου ἀντιπατερική, ἔρχεται πνευματοκινήτως ἡ Ἐκκλησία τῆς Γεωργίας, καὶ μὲ κείμενό της ἀπορρίπτει τὴν «Σύναξη τῆς Κρήτης»! Οἱ Ἐκκλησίες Βουλγαρίας καὶ Γεωργίας λοιπόν, ἐλέγχουν μὲ τὶς Πατερικὲς θέσεις τους τὴν ἀπαράδεκτη καὶ περίεργη στάση τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἔναντι τῆς ληστρικῆς Συνόδου τῆς Κρήτης. Ὡς ἀπαύγασμα, θὰ ἦταν παράλειψη νὰ μὴν τονίσουμε, ὅτι μετὰ καὶ τὶς τελευταῖες χαρούμενες ἀγγελίες, θὰ ἦταν ἄτοπη κάθε σκέψη γιὰ ἀποτείχιση ἐκ μέρους τῶν ἀντι-οἰκουμενιστῶν. Ἂς προσέξουμε νὰ μὴν γελαστοῦμε ἀπὸ τὶς «Φαναριώτικες παγίδες», ἀλλὰ νὰ μείνουμε σὲ κοινωνία ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ.
Διαβάστε τὴν ἀνακοίνωση τῆς Ἐκκλησίας τῆς Γεωργίας:
Συνεδρίασε στὶς 22 Δεκεμβρίου 2016 ἡ ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Γεωργίας ὑπὸ τὴν προεδρία τοῦ Πατριάρχου Ἠλία Β΄. Μεταξὺ τῶν θεμάτων ποὺ συζητήθηκαν ἡ Σύνοδος ἀσχολήθηκε μὲ τὴν Σύνοδο τῆς Κρήτης. Μετὰ ἀπὸ συζήτηση ἡ Ἐκκλησία τῆς Γεωργίας ἀποφάνθηκε σχετικὰ ὅτι:
- Ἐπειδὴ στὴν Σύνοδο τῆς Κρήτης δὲν συμμετεῖχαν τέσσερις Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες ἡ Σύνοδος δὲν μπορεῖ νὰ θεωρηθεῖ Καθολική.
- Στὴ Σύνοδο τῆς Κρήτης παραβιάστηκε ἡ ἀρχὴ τῆς συναίνεσης ποὺ εἶχε συμφωνηθεῖ προσυνοδικὰ ὡς τρόπος λήψης τῶν ἀποφάσεων καὶ σήμαινε ὅτι οἱ ἀποφάσεις θὰ πρέπει νὰ λαμβάνονται μὲ τὴ συγκατάθεση καὶ τὴν ὁμόφωνη γνώμη ὅλων τῶν Ἐκκλησιῶν.
- Ἑπομένως οἱ ἀποφάσεις καὶ τὰ κείμενα τῆς Συνόδου τῆς Κρήτης δὲν εἶναι δεσμευτικὰ γιὰ τὴν Ἐκκλησία.
- Εἶναι ἀπαραίτητη ἡ διόρθωση σὲ σημεῖα ἢ καὶ ἡ πλήρης ἀντικατάσταση τῶν κειμένων τῆς Συνόδου τῆς Κρήτης. Γιὰ τοῦτο εἶναι ἀπαραίτητο νὰ μελετήσουν καὶ νὰ ἐκφράσουν τὶς θέσεις καὶ ἀνησυχίες τους θεολόγοι καὶ κληρικοὶ τῆς Ἐκκλησίας.
Τέλος ἡ Σύνοδος τοῦ Πατριαρχείου Γεωργίας γιὰ τὴν περαιτέρω μελέτη τῶν κειμένων συγκρότησε ἐπιτροπὴ μὲ Πρόεδρο τὸν Μητροπολίτη Γκόρι καὶ Ἀτένι Ἀνδρέα.
Πηγή: Ῥωμαίϊκο Ὁδοιπορικό
Η Αλήθεια και η Αποκάλυψη δημιουργεί στους ανθρώπους που ζουν σαρκικά την ανάγκη της ειδωλοποίησης. Όταν ο προφήτης Μωυσής ανέβηκε στο όρος Σινά να πάρει το πρώτο Θεϊκό Νόμο οι Εβραίοι ανάγκασαν τον Ααρών να τους κατασκευάσει θεό-μοσχάρι γιά να προσκυνούν, γιατί δεν μπορούσαν να βιώσουν το υπέρ φύση, το αιώνιο, το άκτιστο. Ήθελαν θεό που να το έχουν οι ίδιοι φτιάξει. Από τότε η ιστορία επαναλαμβάνεται μέχρι σήμερα.
Οι Έλληνες σοφοί Πλάτωνας, Ορφέας, Όμηρος, Σόλωνας ασχολήθηκαν με το Μωυσή. Ταξίδεψαν στην Αίγυπτο, που ζούσαν πολλοί εβραίοι, και μελέτησαν την Πεντάτευχο. Γνώρισαν την εξ Αποκαλύψεως θρησκεία αλλά δεν μπόρεσαν να αναχθούν στο πνευματικό ύψος που έφτασαν οι προφήτες του Ισραήλ και γιαυτό κατέληξαν σε ειδωλοποίηση της Αποκάλυψης. Ο Πλάτωνας, παραδείγματος χάριν, στο περίφημο Συμπόσιό του, περί Έρωτος, περιγράφει την δημιουργία του Ανθρώπου με αφελή τρόπο, όχι όπως την εκφράζει αυθεντικά ο προφήτης Μωυσής, 1000 και πλέον χρόνια πριν. Στο μύθος της Διοτίμας , δηλαδή, προσπαθεί με απλοϊκό τρόπο να κατανοήσει και να εξηγήσει την δημιουργία της Εύας από την πλευρά του Αδάμ, που είχε ακούσει από τους Εβραίους, όταν είχε βρεθεί ως δούλος στην Αίγυπτο. Ακόμη και το φοβερό μυστήριο της θεοπτίας το οποίο ο μέγας Μωυσής αποκαλύπτει στο βιβλίο της Εξόδου, ο πολύς κατά τους Έλληνες Πλάτων, δεν μπορεί να το συλλάβει σωστά και το ειδωλοποιεί με το μύθο του σπηλαίου. Άλλου είδους εμπειρία, ουράνια εμπειρία, είχε ο Μωυσής όταν κατ’ εντολή του Θεού στάθηκε μέσα στην σπηλιά ( «υπό την πέτραν») και είδε την άκτιστη Δόξα του Θεού και άλλα κατάλαβε ο Πλάτωνας . Ο Μωυσής είχε εμπειρία άκτιστου φωτός ενώ ο Πλάτωνας αναζητούσε αντιστοιχία με τα κτιστά, δηλαδή τα είδωλα των άκτιστων. Δεν μπορούσε να κατανοήσει την διαφορά κτιστού και άκτιστου.
Αλλά και ο άλλος επίσης μεγάλος Έλληνας φιλόσοφος Αριστοτέλης έχοντας ακούσει για τον Όντως Όντα Θεόν (που αποκαλύφθηκε στο Μωυσή μέσα στη φλεγομένη βάτο) ενθουσιάστηκε και άρχισε να ψάχνει το Όντος Όν. Επειδή όμως δεν ήταν μέλος του περιουσίου λαού που βίωνε καθημερινά την παρουσία του Όντος Αληθινού Θεού οδηγήθηκε σε πλήρες αδιέξοδο. Ηττημένος σε αυτή του την αναζήτηση αποφάνθηκε ότι το Όντος Όν είναι «το αει ζητούμενο και αεί απορούμενον». Αυτό, δηλαδή, που πάντα το ψάχνουμε και ποτέ δεν το βρίσκουμε.
Το υπερκόσμιο γεγονός της ενανθρωπίσεως του Θεού-Λόγου που άφησε άφωνη την ανθρωπότητα για 2000 χρόνια, που άλλαξε τη μορφή του Κόσμου και την λογική των ανθρώπων, ανατρέποντας αυτοκρατορίες και αναγνωρίζοντας δικαιώματα σε δούλους, γυναίκες και κάθε ταπεινό, σήμερα δεν μπορεί ο κόσμος να το βιώσει πνευματικά αλλά το ειδωλοποιεί για να το καταλάβει.
Πρώτα το ειδωλοποίησαν οι φράγκοι Πάπες που κατέκτησαν την Εκκλησία της Ρώμης. Δημιούργησα ένα Χριστό στα μέτρα τους. Όμορφο, κοσμικό, ανθρωποειδή, στερημένο από το υπερφυσικό κάλλος και την απέραντη θεϊκή ταπείνωση. Τον γλυκύτατο Ιησού, όπως λένε! Κοντά σε αυτά όλα διέγραψαν και τον τρόπο γνώσεως του Θεού μέσα από τις άκτιστες ενέργειές Του . Από άγνοια θεώρησαν κτιστές τις άκτιστες ενέργειες του Θεού που είναι γνωστές μεν στους Ορθοδόξους αλλά που δεν μπόρεσαν αυτοί να τις κατανοήσουν και να τις γευθούν . Έτσι οδήγησαν την δυτική κοινωνία να βιώνει σαν κτιστή τη θεία Χάρη, έδωσαν δηλαδή ένα είδωλο Χάριτος. Ο δυτικός κόσμος με τις ευλογίες των Παπών οδηγήθηκε μέσα από αυτή τη θεώρηση στην αθεΐα και την συγκεκαλυμένη ειδωλολατρία . Είναι ο ίδιος ο δρόμος που καταλήγει σήμερα στην διάλυση των δυτικών κοινωνιών μέσα από την παραθρησκεία και τον σατανισμό.
Δυστυχώς και στη Ελλάδα βιώνουμε κοινωνικά το ίδιο δυτικό μοντέλο Ειδωλοχριστουγέννων. Πολύχρωμα φώτα, χοντροβασίλιδες, χριστουγεννιάτικα δένδρα, ελαφάκια, παιδάκια με κερατάκια ελαφιού, κόκκινες σκούφιες, ρεβεγιόν κ.τ.ο. Με αυτό το τρόπο ειδωλοποιείται το νόημα μιας μεγάλης εορτής. Τα Χριστούγεννα ήταν πάντα για τους Ορθοδόξους μια μέρα τέλειας χαράς και ευφροσύνης, μέρα πνευματικής ηδονής. Έχει ένα βαθύ υπερκόσμιο και παρήγορο μήνυμα που το μεταφέρουν παντού ακόμη και τα μικρά παιδάκια όταν καλαντίζουν, όπως: «Άναρχος Θεός παραγίνεται…» ή «Άναρχος αρχή λαμβάνει και γεννάται ο λυτρωτής…» και πολλά άλλα παρόμοια κάλαντα διαφόρων περιοχών. Η εμπειρία του αληθινού Θεού είναι ο μεγάλος πλούτος της Ανατολής.
Όποιος μελετήσει και κατανοήσει το αληθινό νόημα της εορτής, που γίνεται πιο οικείο με το λειτουργικό πλούτο της Ορθόδοξης Εκκλησίας, όποιος βιώσει τους ιερούς ύμνους αυτών των ημερών, δεν θα αναζητήσει είδωλα χαράς και ψυχικής ανάπαυσης αλλά θα αποκτήσει αληθινή γεύση Θεού και μαζί με αυτό θα γεμίσει μέσα του με ένα γαλήνιο άκτιστο φως που θα τον καταυγάζει από το άστρο της Βηθλεέμ.
Πηγή: Νομοκανών
1. Οι απαρχές της εναλλακτικής Ιατρικής
Για πολλούς αιώνες ο δυτικός πολιτισμός βασιζόταν στον ορθολογισμό. Αν και η ακραία μορφή του ορθολογισμού δεν βρίσκει σύμφωνους τους Χριστιανούς, η ορθολογιστική σκέψη αποτελεί πολύτιμο εργαλείο του ανθρώπου, γιατί οδηγεί στην ανάπτυξη της επιστήμης. Πραγματικά, η αληθινή επιστήμη στηρίζεται σε αντικειμενικές μεθόδους έρευνας, οι οποίες αποκλείουν οτιδήποτε μεταφυσικό και κατά συνέπεια αναπόδεικτο. Όταν κάνουμε επιστήμη επιβάλλεται να είμαστε ελεύθεροι από υποκειμενικές ή προσωπικές πεποιθήσεις, κοσμοθεωριακές αντιλήψεις και φιλοσοφίες, αλλιώς οδηγούμαστε στην κατάργηση της επιστήμης, στη δημιουργία μιας ψευδοεπιστήμης, στο σκοταδισμό και την αναβίωση του Μεσαίωνα με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Εύκολα διαπιστώνει κανείς ότι τα τελευταία χρόνια κυριαρχεί αυτή ακριβώς η πραγματικότητα : η καταδυνάστευση της λογικής σκέψης από διάφορα σχήματα ανελευθερίας και πλάνης, όπως αυτό του ανατολικού μυστικισμού, ο οποίος έχει εισχωρήσει ακόμα και μεταξύ των Χριστιανών. Τούτο αποτελεί θλιβερή εμπειρία πολλών πνευματικών, αλλά και ειδικών μελετητών, όπως ο συγγραφέας Dave Hunt, ο οποίος επισημαίνει ότι εκατομμύρια ανθρώπων παγκοσμίως στρέφονται και αποδέχονται με ενθουσιασμό πρωτόγονες παγανιστικές θρησκευτικές πρακτικές. Ο Dave Hunt πολύ εύστοχα παρατηρεί : «Με κάποια παράξενη μεταμόρφωση ο αποκρυφισμός έχει γίνει επιστημονικός.»1
Αυτή η στροφή προς τις παγανιστικές θρησκείες άρχισε το 1875 από μία οργανωμένη ομάδα αποκρυφιστών, τη γνωστή ως «Θεοσοφική Εταιρεία» της Helena Petrovna Blavatsky.2 O στόχος των Θεοσοφιστών ήταν να ενώσουν όλες τις παγκόσμιες θρησκείες σε μια κοινή «αλήθεια»· μάλιστα «χρησιμοποιώντας δαιμονικές πρακτικές επικοινωνίας με τα πνεύματα και καθοδηγούμενοι από αυτά οι Θεοσοφιστές έγραφαν εκτενώς πώς θα κατέστρεφαν το Χριστιανισμό και θα τον αντικαθιστούσαν με τον αποκρυφισμό.»3
Έναν αιώνα αργότερα, η μαθήτρια της Θεοσοφίστριας Alice Bailey4 και μία από τους κυριότερους εκφραστές του κινήματος της Νέας Εποχής, η Marilyn Ferguson, εξηγούσε πώς «η ιατρική θα επανεφευρισκόταν ώστε η βάση της να μετατοπιστεί από το δυτικό ορθολογισμό στον ανατολικό μυστικισμό».5 Η Ferguson ανακήρυττε το παλιό ιατρικό μοντέλο νεκρό και προς αντικατάστασή του συνιστούσε ένα «ολιστικό μοντέλο υγείας». Στο νέο αυτό ολιστικό μοντέλο περιλαμβανόταν ο κόσμος των πνευμάτων και τα «ενεργειακά πεδία».6
Πολλές από τις εναλλακτικές ή «ολιστικές» πρακτικές υγείας, όπως θα φανεί στη συνέχεια, απορρέουν από ένα θρησκευτικό ή φιλοσοφικό σύστημα που έρχεται σε αντίθεση με τον Χριστιανισμό. Επιπλέον, οι περισσότερες από τις πρακτικές και μεθόδους της εναλλακτικής «θεραπευτικής» δεν έχουν καμία ιατρική ή επιστημονική βάση και όταν επικαλούνται επιστημονική εγκυρότητα αυτή είναι από ανεπαρκώς αποδεδειγμένη έως και εντελώς ανύπαρκτη. Μελετώντας τις μεθόδους αυτές για αρκετό χρονικό διάστημα, κατέληξα, όπως και πολλοί άλλοι βέβαια πριν από μένα, στο συμπέρασμα ότι πρόκειται περί αποκρυφιστικών ή φιλοσοφικών θεωριών αναμεμειγμένων με ιατρικούς ή επιστημονικούς όρους. Συχνά μάλιστα οι επιστημονικοί όροι, χρησιμοποιούνται εντελώς λανθασμένα και αντιεπιστημονικά, οι όροι δηλαδή αλλοιώνονται και το περιεχόμενό τους αλλάζει. Ένα ενδεικτικό παράδειγμα : γνωστός βελονιστής και διευθυντής εκπαίδευσης του «Μετεκπαιδευτικού Κέντρου Βελονοθεραπείας» δηλώνει ότι «υπάρχει συμπαντική ενέργεια. Υπάρχει ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία σε ένα φάσμα από 0-300.000 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο»7 ! (sic) Τι θα πει συμπαντική ενέργεια; Το φάσμα δεν μετριέται σε ταχύτητα, μετριέται σε μήκος, λένε κατηγορηματικά οι φυσικοί επιστήμονες.
Τρεις είναι οι λέξεις-κλειδιά όταν μιλούμε για εναλλακτικές «θεραπείες»: τσαρλατανισμός, αποκρυφισμός, Νέα Εποχή.
2. Διασαφηνίζοντας τους όρους
Ο αποκρυφισμός ορίζεται ως η μυστική, κρυμμένη γνώση, η διδαχή για τα απόκρυφα πράγματα, τις απόκρυφες πραγματικότητες, τα απόκρυφα φαινόμενα8 τα οποία δεν είναι προσιτά στους «πολλούς και αμύητους»9 . Γενικά ο όρος αποκρυφισμός αναφέρεται σε μυστικές ή μυστηριώδεις υπερφυσικές δυνάμεις ή στη μαγεία.
«Η αρχαιότερη μορφή αποκρυφισμού εμφανίζεται με τη μορφή της ομοιοπαθητικής μαγείας. Ομοιοπαθητική μαγεία είναι η πεποίθηση ότι ‘τα όμοιαεπιδρούν στα όμοια’. Η πιο γνωστή χρήση της ομοιοπαθητικής μαγείας είναι η δημιουργία ενός ομοίου, μιας κούκλας. Οτιδήποτε γίνεται σ’ αυτήν την κούκλα επηρεάζει τον άνθρωπο ή το ζώο για το οποίο η κούκλα φτιάχτηκε.»10 Μια άλλη μορφή αποκρυφισμού είναι «η πρωτόγονη πίστη σε μια πνευματική δύναμη που διαπερνά τα πάντα»11 .
Η Νέα Εποχή12 , που «έχει τις ρίζες της στη Θεοσοφία13 , είναι μία σύνθεση ανατολικών θρησκειών και αρχαίων μυστηριακών διδασκαλιών και ένας συνδυασμός γνωστικισμού και πνευματισμού … Η μέχρι [τότε] αντίληψη περί Θεού, ανθρώπου και κόσμου, απορρίπτεται και τη θέση της παίρνει η νέα ολιστική αντίληψη, δηλαδή η πίστη ότι όλα τα πράγματα είναι αλληλοεξαρτώμενα και κατά συνέπεια πρέπει να θεωρούνται ολιστικά. Σύμφωνα με την αντίληψη αυτή δεν υπάρχει διαφορά ουσίας ανάμεσα στον άνθρωπο και τον κόσμο, ανάμεσα στον κόσμο και τον Θεό, αλλά όλα στην ουσία τους αποτελούνται από ένα ‘Παγκόσμιο Συμπαντικό Πνεύμα και Ενέργεια’ … Ο Θεός δεν είναι για την κίνηση [της Νέας Εποχής] πρόσωπο, αλλά ταυτίζεται με το ‘Παγκόσμιο Πνεύμα’ ή τη ‘Συμπαντική Ενέργεια’»14 .
Η Νέα Εποχή λοιπόν έχει τις ρίζες της στο Βουδισμό, τον Ινδουισμό, τον Ταοϊσμό και τον Αποκρυφισμό, και αποτελεί σύνθεση όλων αυτών. Η Νέα Εποχή αποτελεί μία κίνηση, η οποία από πολλούς μελετητές της αποκαλείται ‘αντιχριστιανική θρησκεία’15 . Κατά τη Νέα Εποχή -εφεξής Ν.Ε.- ο Θεός δεν είναι πρόσωπο, ο Θεός είναι απρόσωπη δύναμη ή ενέργεια που μπορεί να χειραγωγηθεί· μάλιστα για να περιγράψουν το Θεό οι οπαδοί της Ν.Ε. χρησιμοποιούν όρους όπως «Δύναμη, Ενέργεια, Ουσία, Συνειδητότητα, Δόνηση, Αρχή και Ον».16
Τα βασικά πιστεύω της Ν.Ε.θα μπορούσαν να συνοψιστούν ως εξής:
Τα πάντα είναι Ένα. Ολόκληρη η πραγματικότητα είναι μέρος του όλου (ολισμός ή μονισμός).
Τα πάντα είναι Θεός και ο Θεός είναι τα πάντα- όπου με τον όρο Θεός εννοείται όχι ο Θεός ως πρόσωπο, αλλά η συμπαντική ενέργεια. (πανθεϊσμός)
Η φύση που συχνά αποκαλείται «Μητέρα Γη» αξίζει να λατρεύεται ως θεά. (ειδωλολατρία στην πρωτόγονη έκφρασή της)
Ο άνθρωπος είναι θεός, ο άνθρωπος έχει κρυμμένες, απεριόριστες, ανεξάντλητες δυνάμεις και μπορεί στηριζόμενος στον εαυτό του ή χρησιμοποιώντας μαγεία και διάφορες άλλες τεχνικές να πετύχει κυριολεκτικά τα πάντα17 . (η παλαιά εωσφορική πλάνη «και έσεσθε ως θεοί»18 )
Δεν υπάρχει αντικειμενική πραγματικότητα και ο άνθρωπος μπορεί να δημιουργήσει τη δική του πραγματικότητα και τις δικές του υποκειμενικές αξίες με τις αποκαλούμενες «καταστάσεις αλλαγμένης συνειδητότητας»19 .(η παλαιά εωσφορική πλάνη «διανοιχθήσονται υμών οι οφθαλμοί»20 )
O άνθρωπος δεν θα πεθάνει, αλλά θα ξαναζήσει σ’ αυτόν τον κόσμο διαμέσου της μετενσαρκώσεως. (η παλαιά εωσφορική πλάνη «Ου θανάτω αποθανείσθε»21 ). «Στον πυρήνα της Ν.Ε. βρίσκεται η Μετενσάρκωση…και ούτε και θα αρρωστήσετε ποτέ με την ολιστική θεραπευτική, την άσκηση, τη δίαιτα22 , τη βοτανοθεραπεία, τη βιοανάδραση, το βελονισμό … τη μαγεία, τα θεραπευτικά αποτελέσματα των κρυστάλλων, των πυραμίδων και πολλές άλλες προλήψεις»23 .
Αφού είδαμε τις ρίζες και τις δοξασίες της θα πρέπει να πούμε ότι η Νέα Εποχή «είναι ένα παγκόσμιο δίκτυο από πολλές χιλιάδες οργανισμών, που συμπράττουν και αποσκοπούν στο σχηματισμό μιας ‘Τάξεως Νέου Κόσμου’»24 , δηλαδή μιας Νέας Παγκόσμιας Τάξεως Πραγμάτων, όπου διαγράφεται ο αληθινός Θεός και όλα γίνονται ένα. Και βεβαίως η Ν.Ε. «εκμεταλλεύεται όλες τις ανάγκες του ανθρώπου, πνευματικές, υλικές…και προσπαθεί να διεισδύσει σ’ όλους τους τομείς της ζωής και της κοινωνίας»25 (εκπαίδευση, σωματική και ψυχική υγεία, ψυχαγωγία, πολιτική, οικονομία κτλ.) και να προσηλυτίσει ει δυνατόν τους πάντες. Πόσο μπορούμε ή θα μπορέσουμε να αντισταθούμε στη Ν.Ε. εξαρτάται από την προσπάθειά μας να νικήσουμε τον εγωισμό μας : διότι η Ν.Ε. προβάλλει κατεξοχήν τη λατρεία του εαυτού μας που γίνεται είδωλο. Όπως πολύ εύστοχα παρατηρεί ο κ. Χρήστος Γεωργίου, αν. καθηγητής Βιοχημείας στο Πανεπιστήμιο Πατρών, η φιλοσοφία της «εσωστρεφούς πνευματικής αναζήτησης» της Ν.Ε. πρεσβεύει ότι δήθεν «οι κοινωνίες μπορούν να γίνουν δίκαιες όταν τα άτομα ‘μεταβούν’ σε καταστάσεις ανώτερου πνευματισμού (sic) και αποτελέσουν μέρος μιας ‘συμπαντικής συνείδησης’… Αυτό υποτίθεται ότι θα επιτευχθεί με τη βοήθεια ολιστικών, υπερβατικών ψυχο-μεθόδων (π.χ. διαλογισμός, νιρβάνα, μέθοδος Silva, μαγείες, αστρολογία) καθώς και ‘εναλλακτικών’ ψυχοσωματικών ‘θεραπειών’ (π.χ. ομοιοπαθητική, βελονισμός, αγιουρβέδα, θεραπευτικό άγγιγμα, ρεφλεξολογία, κρύσταλλοι/πυραμίδες, βοτανοθεραπείες). Αυτές οι ψευδοεπιστημονικές ‘θεραπείες’ νομιμοποιούνται στη συνείδηση της κοινής γνώμης από τις πολιτικές ελίτ, μέσω της ανοχής του βιοϊατρικού πανεπιστημιακού κατεστημένου, και της υπόθαλψής τους από μερίδα του είτε λόγω επιστημονικής αγνοίας ή/και οικονομικών συμφερόντων. Συνέπεια αυτού είναι να ασκείται στη χώρα μας η ομοιοπαθητική και ο βελονισμός ακόμα και από γιατρούς…παρά την απόρριψή τους από τα πανεπιστήμια ως ιατρικές ειδικότητες.»26
3. Η «Ιατρική» της Νέας Εποχή
Το νέο μοντέλο «Ιατρικής», γνωστό ως Εναλλακτική/ Συμπληρωματική/ Ολιστική/ Απόκρυφη Ιατρική ή Ολιστικό Κίνημα Υγείας δεν αποτελεί ανεξάρτητο, ξεκομμένο φαινόμενο, αλλά εντάσσεται στο κίνημα της Ν.Ε. που έχει διεισδύσει στην κοινωνία. Η Marilyn Ferguson απροκάλυπτα δηλώνει ότι «η επικείμενη μεταμόρφωση της ιατρικής είναι ένα παράθυρο στην μεταμόρφωση όλων μας των θεσμών»27 .
«Η Ιατρική της Ν.Ε. είναι ο κλάδος ‘υγεία’ του κινήματος της Ν.Ε. και αφορά στην εφαρμογή ανατολικών/απόκρυφων μεθόδων για τη θεραπεία όπως ισχυρίζονται του όλου ανθρώπου- σώματος, νου και ψυχής.»28 Οι εκφραστές της, μάλιστα, συχνά ισχυρίζονται ότι η κλασική Ιατρική έχει αποτύχει να θεραπεύσει τον άνθρωπο. Κατά την ολιστική «Ιατρική» της Ν.Ε. «Η υγεία είναι ολότητα, αρμονία μεταξύ πνεύματος και σώματος, ενότητα με την παγκόσμια πνευματική ενέργεια, η οποία μπορεί να επιτευχθεί μέσω του διαλογισμού, μέσω της χρήσεως πρακτικών, όπως η αρωματοθεραπεία, η χρωματοθεραπεία, η κυματοθεραπεία, η ιριδολογία, η ρεφλεξολογία και τα αιθέρια έλαια, μέσω του βελονισμού και της πιεσοθεραπείας (σιάτσου), τα οποία αποκαθιστούν την ισορροπία των δυνάμεων μέσα στο σώμα.»29
Η προσωπική μου μελέτη στα θέματα αυτά επιβεβαιώνει τα συμπεράσματα της πολύ βαθύτερης και εκτενέστερης μελέτης των Dr John Ankerberg30 και Dr John Weldon31 , οι οποίοι συνέγραψαν και την Εγκυκλοπαίδεια των πεποιθήσεων τηςΝέας Εποχής από την οποία παραθέτω ενδεικτικά τα ακόλουθα: 32
Μεταξύ των αντιθέσεων που επισημαίνονται ανάμεσα στην Ορθόδοξη/Επιστημονική (δηλ. Κλασική) Ιατρική και την Ιατρική της Ν.Ε. ας προσέξουμε τις εξής :
1) Για την Επιστημονική Ιατρική η ασθένεια εμφανίζεται στο σωματικό επίπεδο και πρέπει να θεραπεύεται σωματικά. Για την Ιατρική της Ν.Ε. η ασθένεια ξεκινά από ένα ενεργειακό επίπεδο και πρέπει να θεραπεύεται ενεργειακά.
2) Η κοσμοθεωρία της Επιστημονικής Ιατρικής δεν είναι ασύμβατη με αυτή του Χριστιανισμού, ενώ η Ιατρική της Ν.Ε. [αντιτίθεται προς το Χριστιανισμό γιατί] βασίζεται στον αποκρυφισμό, τον πανθεϊσμό και/ή τη φιλοσοφική πνευματοκρατία.
3) Ο ιατρικός προσανατολισμός της Επιστημονικής Ιατρικής είναι οι επιστήμες : βιολογία, ανατομία, φυσιολογία, χημεία, φαρμακολογία κτλ. Αντιθέτως, η «Ολιστική Ιατρική» βασίζεται :
α) στην Ανατολική-απόκρυφη φιλοσοφία και πρακτική : Κινέζικη (π.χ. Ταοϊσμός, στον οποίο βασίζεται ο βελονισμός), Ινδουιστική (π.χ. Βεντάντα, στην οποία βασίζεται η αγιουρβέδα) κτλ
β) στη Δυτική απόκρυφη βιταλιστική φιλοσοφία και πρακτική (π.χ. ομοιοπαθητική, ανθρωποσοφική ιατρική)
4) Τα πορίσματα της Επιστημονικής Ιατρικής γενικά χαρακτηρίζονται από συνέπεια, τόσο στο πλαίσιο της επιστήμης, όσο και διεπιστημονικά, ενώ τα αντίστοιχα της Ιατρικής της Ν.Ε. είναι συχνά ασυμβίβαστα τόσο με την Ιατρική επιστήμη (π.χ. χάρτες ρεφλεξολογίας, ιριδολογίας) όσο και με τους άλλους επιστημονικούς κλάδους.
1 Hunt Dave, McMahon T.A., America, the Sorcerer’s New Apprentice: The Rise of New Age Shamanism , Harvest House Publishers, Inc. 1988, σελ. 9.
2 Cumbey Constance, Τhe Hidden Dangers of the Rainbow , Huntington House, 1983.
3 http://www.crossroad.to/articles2/sorcery.htm πρβλ. και Φαρασιώτη Διονυσίου, Οι γκουρού, ο νέος και ο Γέροντας Παΐσιος, Θεσσαλονίκη 2000, σελ. 233.
4 Η Alice Bailey υπήρξε, μετά την Blavatsky και την Annie Besant, πρόεδρος της Θεοσοφικής Εταιρείας του Λονδίνου.
5 Ferguson Marilyn, The Aquarian Conspiracy. Personal and Social Transformation in the 1980’s , London 1982.
7 Στις 24-11-96 στην εκπομπή «Ράδιο-παράγκα» του Ραδιοφωνικού Σταθμού της Εκκλησίας της Ελλάδας (89,4) που αποκάλυψε τα προβλήματα του βελονισμού.
8 + π. Αλεβιζοπούλου Αντωνίου, Αποκρυφισμός, Γκουρουϊσμός, «Νέα Εποχή», Ι.Μ. Νικοπόλεως, Πρέβεζα 1990, σελ.5
9 Αρχιμ.Τσιάκκα Χριστοφ, Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό Θρησκειών και Αιρέσεων, Ι.Μ Τροοδιτίσσης, Κύπρος,2002, σελ.82
11 ένθ. ανωτ.
12 Ο όρος Νέα Εποχή (του Υδροχόου) προήλθε από την Αστρολογία.
13 δες υποσημ. 2
14 Αρχιμ. Τσιάκκα Χριστοφόρου ένθ. ανωτ., σελ. 644-650.
15 Cumbey Constance, ένθ. ανωτ. και άλλοι.
17 για παράδειγμα η θετική σκέψη, η μέθοδος Silva, ο νευρογλωσσικός προγραμματισμός (NLP) κ.α.
18 Γένεσις 3:5
19 εξαιρετικά επικίνδυνες καταστάσεις όπως: οι τεχνικές αναπνοής (breathing techniques), ο διαλογισμός (meditation), η καθοδηγούμενη νοερή απεικόνιση (visualization/guided imagery), ο υπνωτισμός και λοιπές πρακτικές οι οποίες, εκτός των άλλων, πολύ συχνά δημιουργούν και ψυχιατρικά προβλήματα.
20 Γένεσις 3:5
21 Γένεσις 3:4
22 εδώ δεν εννοείται η απλή άσκηση του σώματος, ούτε οι σωστές διατροφικές συνήθειες, με τα οποία κανείς βέβαια δεν θα είχε αντίρρηση.
24 Αρχιμ. Τσιάκκα Χριστοφόρου ένθ. ανωτ., σελ. 646.
25 Αρχιμ. Τσιάκκα Χριστοφόρου ένθ. ανωτ., σελ. 647-648.
26 Γεωργίου Χρήστου, «Πολιτισμικός ‘Δούρειος Ίππος’», Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, 3/08/2003 (οι υπoγραμμίσεις δικές μας).
27 Dr Sneed David & Dr Sneed Sharon, Kριτική στην Ιατρική της Νέας Εποχής, Στερέωμα, 1991, σελ. 62.
28 Dr Ankerberg, John & Dr Weldon, John, Encyclopedia of New Age Beliefs , Harvest House Publishers,1996, σελ.477
30 O Dr John Ankerberg είναι κάτοχος δύο πτυχίων Master’s και ενός διδακτορικού στη θεολογία και φιλοσοφία.
31 Ο Dr John Weldon είναι κάτοχος τριών πτυχίων Master’s και δύο διδακτορικών στη συγκριτική θρησκειολογία και τα σύγχρονα θρησκευτικά ρεύματα.
32 Dr Ankerberg, John & Dr Weldon, John, ένθ. ανωτ., σελ.486.
Οι απαρχές της εναλλακτικής Ιατρικής
Για πολλούς αιώνες ο δυτικός πολιτισμός βασιζόταν στον ορθολογισμό. Αν και η ακραία μορφή του ορθολογισμού δεν βρίσκει σύμφωνους τους Χριστιανούς, η ορθολογιστική σκέψη αποτελεί πολύτιμο εργαλείο του ανθρώπου, γιατί οδηγεί στην ανάπτυξη της επιστήμης. Πραγματικά, η αληθινή επιστήμη στηρίζεται σε αντικειμενικές μεθόδους έρευνας, οι οποίες αποκλείουν οτιδήποτε μεταφυσικό και κατά συνέπεια αναπόδεικτο. Όταν κάνουμε επιστήμη επιβάλλεται να είμαστε ελεύθεροι από υποκειμενικές ή προσωπικές πεποιθήσεις, κοσμοθεωριακές αντιλήψεις και φιλοσοφίες, αλλιώς οδηγούμαστε στην κατάργηση της επιστήμης, στη δημιουργία μιας ψευδοεπιστήμης, στο σκοταδισμό και την αναβίωση του Μεσαίωνα με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Εύκολα διαπιστώνει κανείς ότι τα τελευταία χρόνια κυριαρχεί αυτή ακριβώς η πραγματικότητα : η καταδυνάστευση της λογικής σκέψης από διάφορα σχήματα ανελευθερίας και πλάνης, όπως αυτό του ανατολικού μυστικισμού, ο οποίος έχει εισχωρήσει ακόμα και μεταξύ των Χριστιανών. Τούτο αποτελεί θλιβερή εμπειρία πολλών πνευματικών, αλλά και ειδικών μελετητών, όπως ο συγγραφέας Dave Hunt, ο οποίος επισημαίνει ότι εκατομμύρια ανθρώπων παγκοσμίως στρέφονται και αποδέχονται με ενθουσιασμό πρωτόγονες παγανιστικές θρησκευτικές πρακτικές. Ο Dave Hunt πολύ εύστοχα παρατηρεί : «Με κάποια παράξενη μεταμόρφωση ο αποκρυφισμός έχει γίνει επιστημονικός.»1
Αυτή η στροφή προς τις παγανιστικές θρησκείες άρχισε το 1875 από μία οργανωμένη ομάδα αποκρυφιστών, τη γνωστή ως «Θεοσοφική Εταιρεία» της Helena Petrovna Blavatsky.2 O στόχος των Θεοσοφιστών ήταν να ενώσουν όλες τις παγκόσμιες θρησκείες σε μια κοινή «αλήθεια»· μάλιστα «χρησιμοποιώντας δαιμονικές πρακτικές επικοινωνίας με τα πνεύματα και καθοδηγούμενοι από αυτά οι Θεοσοφιστές έγραφαν εκτενώς πώς θα κατέστρεφαν το Χριστιανισμό και θα τον αντικαθιστούσαν με τον αποκρυφισμό.»3
Έναν αιώνα αργότερα, η μαθήτρια της Θεοσοφίστριας Alice Bailey4 και μία από τους κυριότερους εκφραστές του κινήματος της Νέας Εποχής, η Marilyn Ferguson, εξηγούσε πώς «η ιατρική θα επανεφευρισκόταν ώστε η βάση της να μετατοπιστεί από το δυτικό ορθολογισμό στον ανατολικό μυστικισμό».5 Η Ferguson ανακήρυττε το παλιό ιατρικό μοντέλο νεκρό και προς αντικατάστασή του συνιστούσε ένα «ολιστικό μοντέλο υγείας». Στο νέο αυτό ολιστικό μοντέλο περιλαμβανόταν ο κόσμος των πνευμάτων και τα «ενεργειακά πεδία».6
Πολλές από τις εναλλακτικές ή «ολιστικές» πρακτικές υγείας, όπως θα φανεί στη συνέχεια, απορρέουν από ένα θρησκευτικό ή φιλοσοφικό σύστημα που έρχεται σε αντίθεση με τον Χριστιανισμό. Επιπλέον, οι περισσότερες από τις πρακτικές και μεθόδους της εναλλακτικής «θεραπευτικής» δεν έχουν καμία ιατρική ή επιστημονική βάση και όταν επικαλούνται επιστημονική εγκυρότητα αυτή είναι από ανεπαρκώς αποδεδειγμένη έως και εντελώς ανύπαρκτη. Μελετώντας τις μεθόδους αυτές για αρκετό χρονικό διάστημα, κατέληξα, όπως και πολλοί άλλοι βέβαια πριν από μένα, στο συμπέρασμα ότι πρόκειται περί αποκρυφιστικών ή φιλοσοφικών θεωριών αναμεμειγμένων με ιατρικούς ή επιστημονικούς όρους. Συχνά μάλιστα οι επιστημονικοί όροι, χρησιμοποιούνται εντελώς λανθασμένα και αντιεπιστημονικά, οι όροι δηλαδή αλλοιώνονται και το περιεχόμενό τους αλλάζει. Ένα ενδεικτικό παράδειγμα : γνωστός βελονιστής και διευθυντής εκπαίδευσης του «Μετεκπαιδευτικού Κέντρου Βελονοθεραπείας» δηλώνει ότι «υπάρχει συμπαντική ενέργεια. Υπάρχει ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία σε ένα φάσμα από 0-300.000 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο»7 ! (sic) Τι θα πει συμπαντική ενέργεια; Το φάσμα δεν μετριέται σε ταχύτητα, μετριέται σε μήκος, λένε κατηγορηματικά οι φυσικοί επιστήμονες.
Τρεις είναι οι λέξεις-κλειδιά όταν μιλούμε για εναλλακτικές «θεραπείες»: τσαρλατανισμός, αποκρυφισμός, Νέα Εποχή.
2. Διασαφηνίζοντας τους όρους
Ο αποκρυφισμός ορίζεται ως η μυστική, κρυμμένη γνώση, η διδαχή για τα απόκρυφα πράγματα, τις απόκρυφες πραγματικότητες, τα απόκρυφα φαινόμενα8 τα οποία δεν είναι προσιτά στους «πολλούς και αμύητους»9 . Γενικά ο όρος αποκρυφισμός αναφέρεται σε μυστικές ή μυστηριώδεις υπερφυσικές δυνάμεις ή στη μαγεία.
«Η αρχαιότερη μορφή αποκρυφισμού εμφανίζεται με τη μορφή της ομοιοπαθητικής μαγείας. Ομοιοπαθητική μαγεία είναι η πεποίθηση ότι ‘τα όμοιαεπιδρούν στα όμοια’. Η πιο γνωστή χρήση της ομοιοπαθητικής μαγείας είναι η δημιουργία ενός ομοίου, μιας κούκλας. Οτιδήποτε γίνεται σ’ αυτήν την κούκλα επηρεάζει τον άνθρωπο ή το ζώο για το οποίο η κούκλα φτιάχτηκε.»10 Μια άλλη μορφή αποκρυφισμού είναι «η πρωτόγονη πίστη σε μια πνευματική δύναμη που διαπερνά τα πάντα»11 .
Η Νέα Εποχή12 , που «έχει τις ρίζες της στη Θεοσοφία13 , είναι μία σύνθεση ανατολικών θρησκειών και αρχαίων μυστηριακών διδασκαλιών και ένας συνδυασμός γνωστικισμού και πνευματισμού … Η μέχρι [τότε] αντίληψη περί Θεού, ανθρώπου και κόσμου, απορρίπτεται και τη θέση της παίρνει η νέα ολιστική αντίληψη, δηλαδή η πίστη ότι όλα τα πράγματα είναι αλληλοεξαρτώμενα και κατά συνέπεια πρέπει να θεωρούνται ολιστικά. Σύμφωνα με την αντίληψη αυτή δεν υπάρχει διαφορά ουσίας ανάμεσα στον άνθρωπο και τον κόσμο, ανάμεσα στον κόσμο και τον Θεό, αλλά όλα στην ουσία τους αποτελούνται από ένα ‘Παγκόσμιο Συμπαντικό Πνεύμα και Ενέργεια’ … Ο Θεός δεν είναι για την κίνηση [της Νέας Εποχής] πρόσωπο, αλλά ταυτίζεται με το ‘Παγκόσμιο Πνεύμα’ ή τη ‘Συμπαντική Ενέργεια’»14 .
Η Νέα Εποχή λοιπόν έχει τις ρίζες της στο Βουδισμό, τον Ινδουισμό, τον Ταοϊσμό και τον Αποκρυφισμό, και αποτελεί σύνθεση όλων αυτών. Η Νέα Εποχή αποτελεί μία κίνηση, η οποία από πολλούς μελετητές της αποκαλείται ‘αντιχριστιανική θρησκεία’15 . Κατά τη Νέα Εποχή -εφεξής Ν.Ε.- ο Θεός δεν είναι πρόσωπο, ο Θεός είναι απρόσωπη δύναμη ή ενέργεια που μπορεί να χειραγωγηθεί· μάλιστα για να περιγράψουν το Θεό οι οπαδοί της Ν.Ε. χρησιμοποιούν όρους όπως «Δύναμη, Ενέργεια, Ουσία, Συνειδητότητα, Δόνηση, Αρχή και Ον».16
Τα βασικά πιστεύω της Ν.Ε.θα μπορούσαν να συνοψιστούν ως εξής:
Τα πάντα είναι Ένα. Ολόκληρη η πραγματικότητα είναι μέρος του όλου (ολισμός ή μονισμός).
Τα πάντα είναι Θεός και ο Θεός είναι τα πάντα- όπου με τον όρο Θεός εννοείται όχι ο Θεός ως πρόσωπο, αλλά η συμπαντική ενέργεια. (πανθεϊσμός)
Η φύση που συχνά αποκαλείται «Μητέρα Γη» αξίζει να λατρεύεται ως θεά. (ειδωλολατρία στην πρωτόγονη έκφρασή της)
Ο άνθρωπος είναι θεός, ο άνθρωπος έχει κρυμμένες, απεριόριστες, ανεξάντλητες δυνάμεις και μπορεί στηριζόμενος στον εαυτό του ή χρησιμοποιώντας μαγεία και διάφορες άλλες τεχνικές να πετύχει κυριολεκτικά τα πάντα17 . (η παλαιά εωσφορική πλάνη «και έσεσθε ως θεοί»18 )
Δεν υπάρχει αντικειμενική πραγματικότητα και ο άνθρωπος μπορεί να δημιουργήσει τη δική του πραγματικότητα και τις δικές του υποκειμενικές αξίες με τις αποκαλούμενες «καταστάσεις αλλαγμένης συνειδητότητας»19 .(η παλαιά εωσφορική πλάνη «διανοιχθήσονται υμών οι οφθαλμοί»20 )
O άνθρωπος δεν θα πεθάνει, αλλά θα ξαναζήσει σ’ αυτόν τον κόσμο διαμέσου της μετενσαρκώσεως. (η παλαιά εωσφορική πλάνη «Ου θανάτω αποθανείσθε»21 ). «Στον πυρήνα της Ν.Ε. βρίσκεται η Μετενσάρκωση…και ούτε και θα αρρωστήσετε ποτέ με την ολιστική θεραπευτική, την άσκηση, τη δίαιτα22 , τη βοτανοθεραπεία, τη βιοανάδραση, το βελονισμό … τη μαγεία, τα θεραπευτικά αποτελέσματα των κρυστάλλων, των πυραμίδων και πολλές άλλες προλήψεις»23 .
Αφού είδαμε τις ρίζες και τις δοξασίες της θα πρέπει να πούμε ότι η Νέα Εποχή «είναι ένα παγκόσμιο δίκτυο από πολλές χιλιάδες οργανισμών, που συμπράττουν και αποσκοπούν στο σχηματισμό μιας ‘Τάξεως Νέου Κόσμου’»24 , δηλαδή μιας Νέας Παγκόσμιας Τάξεως Πραγμάτων, όπου διαγράφεται ο αληθινός Θεός και όλα γίνονται ένα. Και βεβαίως η Ν.Ε. «εκμεταλλεύεται όλες τις ανάγκες του ανθρώπου, πνευματικές, υλικές…και προσπαθεί να διεισδύσει σ’ όλους τους τομείς της ζωής και της κοινωνίας»25 (εκπαίδευση, σωματική και ψυχική υγεία, ψυχαγωγία, πολιτική, οικονομία κτλ.) και να προσηλυτίσει ει δυνατόν τους πάντες. Πόσο μπορούμε ή θα μπορέσουμε να αντισταθούμε στη Ν.Ε. εξαρτάται από την προσπάθειά μας να νικήσουμε τον εγωισμό μας : διότι η Ν.Ε. προβάλλει κατεξοχήν τη λατρεία του εαυτού μας που γίνεται είδωλο. Όπως πολύ εύστοχα παρατηρεί ο κ. Χρήστος Γεωργίου, αν. καθηγητής Βιοχημείας στο Πανεπιστήμιο Πατρών, η φιλοσοφία της «εσωστρεφούς πνευματικής αναζήτησης» της Ν.Ε. πρεσβεύει ότι δήθεν «οι κοινωνίες μπορούν να γίνουν δίκαιες όταν τα άτομα ‘μεταβούν’ σε καταστάσεις ανώτερου πνευματισμού (sic) και αποτελέσουν μέρος μιας ‘συμπαντικής συνείδησης’… Αυτό υποτίθεται ότι θα επιτευχθεί με τη βοήθεια ολιστικών, υπερβατικών ψυχο-μεθόδων (π.χ. διαλογισμός, νιρβάνα, μέθοδος Silva, μαγείες, αστρολογία) καθώς και ‘εναλλακτικών’ ψυχοσωματικών ‘θεραπειών’ (π.χ. ομοιοπαθητική, βελονισμός, αγιουρβέδα, θεραπευτικό άγγιγμα, ρεφλεξολογία, κρύσταλλοι/πυραμίδες, βοτανοθεραπείες). Αυτές οι ψευδοεπιστημονικές ‘θεραπείες’ νομιμοποιούνται στη συνείδηση της κοινής γνώμης από τις πολιτικές ελίτ, μέσω της ανοχής του βιοϊατρικού πανεπιστημιακού κατεστημένου, και της υπόθαλψής τους από μερίδα του είτε λόγω επιστημονικής αγνοίας ή/και οικονομικών συμφερόντων. Συνέπεια αυτού είναι να ασκείται στη χώρα μας η ομοιοπαθητική και ο βελονισμός ακόμα και από γιατρούς…παρά την απόρριψή τους από τα πανεπιστήμια ως ιατρικές ειδικότητες.»26
Η «Ιατρική» της Νέας Εποχής
Το νέο μοντέλο «Ιατρικής», γνωστό ως Εναλλακτική/ Συμπληρωματική/ Ολιστική/ Απόκρυφη Ιατρική ή Ολιστικό Κίνημα Υγείας δεν αποτελεί ανεξάρτητο, ξεκομμένο φαινόμενο, αλλά εντάσσεται στο κίνημα της Ν.Ε. που έχει διεισδύσει στην κοινωνία. Η Marilyn Ferguson απροκάλυπτα δηλώνει ότι «η επικείμενη μεταμόρφωση της ιατρικής είναι ένα παράθυρο στην μεταμόρφωση όλων μας των θεσμών»27 .
«Η Ιατρική της Ν.Ε. είναι ο κλάδος ‘υγεία’ του κινήματος της Ν.Ε. και αφορά στην εφαρμογή ανατολικών/απόκρυφων μεθόδων για τη θεραπεία όπως ισχυρίζονται του όλου ανθρώπου- σώματος, νου και ψυχής.»28 Οι εκφραστές της, μάλιστα, συχνά ισχυρίζονται ότι η κλασική Ιατρική έχει αποτύχει να θεραπεύσει τον άνθρωπο. Κατά την ολιστική «Ιατρική» της Ν.Ε. «Η υγεία είναι ολότητα, αρμονία μεταξύ πνεύματος και σώματος, ενότητα με την παγκόσμια πνευματική ενέργεια, η οποία μπορεί να επιτευχθεί μέσω του διαλογισμού, μέσω της χρήσεως πρακτικών, όπως η αρωματοθεραπεία, η χρωματοθεραπεία, η κυματοθεραπεία, η ιριδολογία, η ρεφλεξολογία και τα αιθέρια έλαια, μέσω του βελονισμού και της πιεσοθεραπείας (σιάτσου), τα οποία αποκαθιστούν την ισορροπία των δυνάμεων μέσα στο σώμα.»29
Η προσωπική μου μελέτη στα θέματα αυτά επιβεβαιώνει τα συμπεράσματα της πολύ βαθύτερης και εκτενέστερης μελέτης των Dr John Ankerberg30 και Dr John Weldon31 , οι οποίοι συνέγραψαν και την Εγκυκλοπαίδεια των πεποιθήσεων τηςΝέας Εποχής από την οποία παραθέτω ενδεικτικά τα ακόλουθα: 32
Μεταξύ των αντιθέσεων που επισημαίνονται ανάμεσα στην Ορθόδοξη/Επιστημονική (δηλ. Κλασική) Ιατρική και την Ιατρική της Ν.Ε. ας προσέξουμε τις εξής :
1) Για την Επιστημονική Ιατρική η ασθένεια εμφανίζεται στο σωματικό επίπεδο και πρέπει να θεραπεύεται σωματικά. Για την Ιατρική της Ν.Ε. η ασθένεια ξεκινά από ένα ενεργειακό επίπεδο και πρέπει να θεραπεύεται ενεργειακά.
2) Η κοσμοθεωρία της Επιστημονικής Ιατρικής δεν είναι ασύμβατη με αυτή του Χριστιανισμού, ενώ η Ιατρική της Ν.Ε. [αντιτίθεται προς το Χριστιανισμό γιατί] βασίζεται στον αποκρυφισμό, τον πανθεϊσμό και/ή τη φιλοσοφική πνευματοκρατία.
3) Ο ιατρικός προσανατολισμός της Επιστημονικής Ιατρικής είναι οι επιστήμες : βιολογία, ανατομία, φυσιολογία, χημεία, φαρμακολογία κτλ. Αντιθέτως, η «Ολιστική Ιατρική» βασίζεται :
α) στην Ανατολική-απόκρυφη φιλοσοφία και πρακτική : Κινέζικη (π.χ. Ταοϊσμός, στον οποίο βασίζεται ο βελονισμός), Ινδουιστική (π.χ. Βεντάντα, στην οποία βασίζεται η αγιουρβέδα) κτλ
β) στη Δυτική απόκρυφη βιταλιστική φιλοσοφία και πρακτική (π.χ. ομοιοπαθητική, ανθρωποσοφική ιατρική)
4) Τα πορίσματα της Επιστημονικής Ιατρικής γενικά χαρακτηρίζονται από συνέπεια, τόσο στο πλαίσιο της επιστήμης, όσο και διεπιστημονικά, ενώ τα αντίστοιχα της Ιατρικής της Ν.Ε. είναι συχνά ασυμβίβαστα τόσο με την Ιατρική επιστήμη (π.χ. χάρτες ρεφλεξολογίας, ιριδολογίας) όσο και με τους άλλους επιστημονικούς κλάδους.
1 Hunt Dave, McMahon T.A., America, the Sorcerer’s New Apprentice: The Rise of New Age Shamanism , Harvest
House Publishers, Inc. 1988, σελ. 9.
2 Cumbey Constance, Τhe Hidden Dangers of the Rainbow , Huntington House, 1983.
3 http://www.crossroad.to/articles2/sorcery.htm πρβλ. και Φαρασιώτη Διονυσίου, Οι γκουρού, ο νέος και ο
Γέροντας Παΐσιος, Θεσσαλονίκη 2000, σελ. 233.
4 Η Alice Bailey υπήρξε, μετά την Blavatsky και την Annie Besant, πρόεδρος της Θεοσοφικής Εταιρείας του Λονδίνου.
5 Ferguson Marilyn, The Aquarian Conspiracy. Personal and Social Transformation in the 1980’s , London 1982.
7 Στις 24-11-96 στην εκπομπή «Ράδιο-παράγκα» του Ραδιοφωνικού Σταθμού της Εκκλησίας της Ελλάδας (89,4) που
αποκάλυψε τα προβλήματα του βελονισμού.
8 + π. Αλεβιζοπούλου Αντωνίου, Αποκρυφισμός, Γκουρουϊσμός, «Νέα Εποχή», Ι.Μ. Νικοπόλεως, Πρέβεζα 1990, σελ.5
9 Αρχιμ.Τσιάκκα Χριστοφ, Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό Θρησκειών και Αιρέσεων, Ι.Μ Τροοδιτίσσης, Κύπρος,2002, σελ.82
10 http://www.sakara.net/History.html
11 ένθ. ανωτ.
12 Ο όρος Νέα Εποχή (του Υδροχόου) προήλθε από την Αστρολογία.
13 δες υποσημ. 2
14 Αρχιμ. Τσιάκκα Χριστοφόρου ένθ. ανωτ., σελ. 644-650.
15 Cumbey Constance, ένθ. ανωτ. και άλλοι.
16 http://www.spiritual wholeness.org/churchte/newage/masters.htm
17 για παράδειγμα η θετική σκέψη, η μέθοδος Silva, ο νευρογλωσσικός προγραμματισμός (NLP) κ.α.
18 Γένεσις 3: 5
19 εξαιρετικά επικίνδυνες καταστάσεις όπως: οι τεχνικές αναπνοής (breathing techniques), ο διαλογισμός (meditation),
η καθοδηγούμενη νοερή απεικόνιση (visualization/guided imagery), ο υπνωτισμός και λοιπές πρακτικές οι οποίες,
εκτός των άλλων, πολύ συχνά δημιουργούν και ψυχιατρικά προβλήματα.
20 Γένεσις 3 : 5
21 Γένεσις 3 : 4
22 εδώ δεν εννοείται η απλή άσκηση του σώματος, ούτε οι σωστές διατροφικές συνήθειες, με τα οποία κανείς
βέβαια δεν θα είχε αντίρρηση.
23 http://religion cults.com/Secret/New Age/New_Age.htm
24 Αρχιμ. Τσιάκκα Χριστοφόρου ένθ. ανωτ., σελ. 646.
25 Αρχιμ. Τσιάκκα Χριστοφόρου ένθ. ανωτ., σελ. 647-648.
26 Γεωργίου Χρήστου, «Πολιτισμικός ‘Δούρειος Ίππος’», Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, 3/08/2003 (οι υπoγραμ-
μίσεις δικές μας).
27 Dr Sneed David & Dr Sneed Sharon, Kριτική στην Ιατρική της Νέας Εποχής, Στερέωμα, 1991, σελ. 62.
28 Dr Ankerberg, John & Dr Weldon, John, Encyclopedia of New Age Beliefs , Harvest House Publishers,1996, σελ.477
29 http://www.spiritual-wholeness.org/churchte/methodis.htm
30 O Dr John Ankerberg είναι κάτοχος δύο πτυχίων Master’s και ενός διδακτορικού στη θεολογία και φιλοσοφία.
31 Ο Dr John Weldon είναι κάτοχος τριών πτυχίων Master’s και δύο διδακτορικών στη συγκριτική θρησκειολογία και
τα σύγχρονα θρησκευτικά ρεύματα.
32 Dr Ankerberg, John & Dr Weldon, John, ένθ. ανωτ., σελ.486.
Πηγή: Παρακαταθήκη, τεύχος 35, Μάρτιος-Απρίλιος 2004
Ιωάννης Θαλασσινός, Διευθυντής Π.Ε.ΦΙ.Π. 04-10-2017
Ποιός ἄραγε θυμᾶται τή θλιβερή ἐπέτειο τῆς ψήφισης, ἀπό τή Βουλή τῶν Ἑλλήνων, τοῦ ἐπαίσχυντου...
Χριστιανική Εστία Λαμίας 03-10-2017
Οἱ μάσκες ἔπεσαν γιά ἀκόμα μιά φορά. Ἑταιρεῖες γνωστές στούς Ἕλληνες καταναλωτές ἀφαίρεσαν ἀπό τά...
TIDEON 21-12-2015
Επιμένει να προκαλεί Θεό και ανθρώπους η ελληνική Κυβέρνηση, ψηφίζοντας στις 22 Δεκεμβρίου 2015 ως...
Tideon 14-12-2015
Η Κυβέρνηση μας μίλησε για την «αναγκαιότητα» και για τα πλεονεκτήματα της «Κάρτας του Πολίτη»...
TIDEON 27-08-2014
Λαμβάνουν διαστάσεις καταιγισμού οι αντιδράσεις πλήθους φορέων και πολιτών για το λεγόμενο «αντιρατσιστικό» νομοσχέδιο το...
tideon.org 02-05-2013
Kαταθέτουμε την αρνητική δήλωση μας προς τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ). Ο νόμος αφήνει πολλά...
Tideon 31-12-2012
Ποια είναι η λύση αν πλήρωσες «τσουχτερές» τιμές στο Κυλικείο του Νοσοκομείου, του Αεροδρομίου, του...
Νικόλαος Ἀνδρεαδάκης, ὁδηγός 03-04-2012
Εἶμαι νέος μὲ οἰκογένεια, ἔχω ὅλη τὴ ζωὴ μπροστά μου… Λόγῳ ἐπαγγέλματος ἔχω τὴ δυνατότητα...
tideon 07-11-2011
ΜΝΗΜΟΝΙΟ: Δεν ξεχνώ αυτούς που παρέδωσαν αμετάκλητα και άνευ όρων την ΕΘΝΙΚΗ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ και έκαναν...
ΚΑΤΑΛΑΒΕΣ ΤΩΡΑ ... 15-02-2011
Κατάλαβες τώρα ... γιατί σε λέγανε «εθνικιστή» όταν έλεγες πως αγαπάς την Πατρίδα σου; Για να...
ΤΡΑΠΕΖΑ ΙΔΕΩΝ 25-12-2010
Τώρα πια γνωρίζω τους 10 τρόπους που τα ΜΜΕ μου κάνουν πλύση εγκεφάλου και πώς...