Εξηντα πέντε χρόνια μετά το μαρτυρικό θάνατο του Κύπριου αγωνιστή Σπύρου Χατζηγιακουμή, δύο από τα παιδιά του αλλά και ο φίλος και συγχωριανός του, ο μοναδικός άνδρας που παρέστη στην κηδεία του, ξεδιπλώνουν μπροστά στην κάμερα του Philenews τις μαρτυρίες τους για τα φρικτά βασανιστήρια που υπέστη.

(Όταν πριν χρόνια συνάντησα τη μάνα του Ιάκωβου Πατάτσου)

Θυμάμαι αρκετά χρόνια πριν, θα ήταν  κοντά στο έτος 1985, πήγαινα με το αυτοκίνητό μου ένα κυριακάτικο πρωινό στην εκκλησία, εκείνη τη μαυροφορεμένη γιαγιά,  με τη μαύρη παραδοσιακή μαντήλα,  που αργόσερνε τα βήματά της στην άκρη του δρόμου.  «Τέτοια ώρα στην εκκλησιά θα πηγαίνει», σκέφτηκα. 

Σταμάτησα και τη ρώτησα : «στην Εκκλησία πηγαίνεις γιαγιά;»  «Ναι γιέ μου σ’ ευχαριστώ», και  μπαίνοντας μέσα με ρώτησε «Με ξέρεις;»  «Όχι γιαγιά» της είπα, απλά σκέφτηκα ότι τέτοια ώρα στην εκκλησία θα πηγαίνεις.  Νόμισα πως με ξέρεις από το γιό μου.  Και στην ερώτηση «ποιός είναι ο γιός σου» έμαθα ότι ήταν η μάνα του ήρωα του Εθνικοαπελευθερωτικού και Ενωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ Ιάκωβου Πατάτσου.

Θυμάμαι αυτό που είπε για το Ιάκωβο, με τόση απλότητα.  Το μόνο κατόρθωμα που βρήκε να μου πει, ήταν ότι «αγαπούσε πολύ την Εκκλησία ο Ιάκωβος γιέ μου.  Κάθε Κυριακή πήγαινε στην Εκκλησία.  Κοινωνούσε κάθε Κυριακή».  Δεν μου είπε τίποτε άλλο.  Αυτός ήταν ο Ιάκωβος, που δεν λυπήθηκε καθόλου να δώσει και τη ζωή του για την Πατρίδα του.  Ο Ιάκωβος Πατάτσος, ήταν από τους πρώτους ήρωες που οδηγήθηκαν στην αγχόνη, μετά τους ήρωες Μιχαλάκη Καραολή και Ανδρέα Δημητρίου.

Αντηχεί ακόμα στους τοίχους των Φυλακών, η ερώτηση που με τόση Ορθόδοξη απλότητα έκανε στον πάτερ Αντώνιο, τον ιερέα των φυλακών, μετά που εξομολογήθηκε και κοινώνησε των Αχράτων Μυστηρίων, «Όταν μας παίρνουν (στην αγχόνη) τι να ψάλλομε;» Ο Ιάκωβος, γνώριζε καλά τη Βυζαντινή Μουσική.  Κι έτσι οδεύοντας προς την αγχόνη, οι συγκρατούμενοι του τραγούδησαν μαζί του τον Εθνικό Ύμνο, έψαλλαν μαζί του το «Τη Υπερμάχω» κι ο ήρωας Ιάκωβος συνέχισε να ψάλλει «Ότε κατήλθες προς τον θάνατον», «Έκστηθι φρίττων ουρανέ» και το «Ότε εκ του ξύλου σε νεκρόν».

Ο Ιάκωβος, πολεμώντας για τη Λευτεριά της Κύπρου και την Ένωση της με την Μητέρα Ελλάδα, συνελήφθηκε σε επίθεση που έγινε στον αστυνομικό σταθμό Σεραγίου στη Λευκωσία.   Μετά την αποτυχημένη εκείνη επίθεση, ο Ιάκωβος έπεσε από το ποδήλατό του, και ένας Τουρκοκύπριος αστυνομικός τον άρπαξε. 

Ο σύντροφος του Ιάκωβου πυροβόλησε θανάσιμα τον Τουρκοκύπριο αστυνομικό. Ο Ιάκωβος όμως για λίγο μόνο ελευθερώθηκε, γιατί το μανιασμένο πλήθος των Τουρκοκυπρίων τον συνέλαβε.  Κατηγορήθηκε ακολούθως για την εκτέλεση του Τουρκοκυπρίου αστυνομικού, αποδεχόμενος να κατηγορηθεί εις θάνατο,  αντί άλλου.  Το άλλο μεγαλείο του Ιάκωβου Πατάτσου, του Ιάκωβού μας.

Στην μητέρα του μεταξύ άλλων έγραφε τις τελευταίες του στιγμές από τη φυλακή «Η χαρά μου είναι μεγάλη γιατί σύντομα αι δοκιμασίαι και αι θλίψεις θα σβήσουν και τότε θα μείνη ο ‘’καρπός του Πνεύματος’’. »

Μετά τον χαιρετισμό της εν Χριστώ «Χαίρε», της χαράς που «δύναται να άρη αφ’ ημών», γράφει σε φίλο του λίγο πριν την εκτέλεση : «Ο Θεός με κάνει να χαίρω.  Η συναίσθησις ότι σύντομα η ψυχή μου θα φτερουγίζει γύρω από τον ένδοξο θρόνο Του, με κάνει να χαίρω.  Ο Θεός με αγαπά γι’ αυτό θα με πάρει κοντά του.  Σε ευχαριστώ για το θάρρος που μου δίδεις».

Αυτός ήταν ο Ιάκωβος Πατάτσος, ο Ιάκωβός μας.

Πηγή: Ακτίνες

Την υπογραφή των Συμφωνιών Ζυρίχης – Λονδίνου του 1959 ακολούθησε η υποβολή των 13 σημείων του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄, το 1963, για τροποποίηση του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ξεκίνησε τότε μία περίοδος ιδιαίτερης έντασης στην Κύπρο μέχρι και το 1967.

Η εποικοδομητική ασάφεια της λέξης «ενωμένη» («united»), έποικοι, εκτοπισμένοι, εδαφικό/περιουσιακό, δομή, ασφάλεια, τι θα ζητούσαν από τον Τάσο Παπαδόπουλο, «κάτι για την Τουρκία»

Φόρειν ΄Οφις 20 Ιουλίου 1974 : Η Βρετανία μυστικά δεν θα είχε αντίρρηση αν ο Τουρκικός στρατός κατείχε περίπου το 1/3 της νήσου πριν να συμφωνήσει σε εκεχειρία!

Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Κυρός Δωρόθεος Γ΄ (κατά κόσμον Ιωάννης Κοτταράς του Γεωργίου) γεννήθηκε στην Ύδρα το 1888.

Γεννήθηκε στο χωριό Αυγόρου, της επαρχίας Αμμοχώστου, στις 23 Μαρτίου 1926.

Η έρευνά μου για το θέμα αυτό πρωτο-δημοσιεύθηκε στη «Σημερινή» την Παρασκευή, 15 Αυγούστου 2008, και έκτοτε αναδημοσιεύθηκε διαχρονικά ως επίσης η γράφουσα την κάλυψε στο Ράδιο Πρώτο, Πρώτη Εκπομπή Λάζαρου Μαύρου/Μάριου Πούλλαδου, 12.6.2013. Την ανα-δημοσιεύουμε και σήμερα συντομευμένη. Να μην ξεχνιούνται τα τουρκικά εγκλήματα και η βρετανική πολιτική…

«Τουρκοκύπριοι κατακρεούργησαν Ελληνοκύπριους»

12 Ιουνίου 1958.

Ήμουν παιδάκι τεσσάρων χρόνων με τα σχισμένα κοντοπαντέλονα, αλλά την ημέρα εκείνη κάτι ήταν διαφορετικό στο χωριό μου τον Κοντεμένο. Τους έβλεπα όλους να κλαίνε, να τρέχουν πάνω κάτω σαν τρελοί, θυμάμαι που ρωτούσα τη μητέρα μου, «γιατί κλαίνε όλοι στο χωριό;» χωρίς να παίρνω απάντηση.

Άλλωστε, τι να μούλεγαν σε τέτοια ηλικία και να καταλάβαινα; Ξεθωριασμένες οι εικόνες… Θυμάμαι την καμπάνα του χωριού που έπαιζε πένθιμα, θυμάμαι τη μακαρίτισσα τη θεία μου Χαριθέα να θρηνεί γοερά και αυτή και δεν καταλάβαινα.

«Να μη φύγεις από το σπίτι, ο θείος σου ο Γιαννής πέθανε» θυμάμαι να μου είπε η μητέρα μου η οποία ντυμένη και αυτή στα μαύρα έφυγε κλαίγοντας για την εκκλησία. Αργότερα, όταν άρχισα να μεγαλώνω, άρχισα να μαθαίνω την ιστορία του χωριού μου. Την ιστορία που εκείνη την ημέρα μαυροφόρεσε όλο τον Κοντεμένο και άλλαξε τη ζωή και τις συνήθειες των κατοίκων του.

ΤΟ ΕΓΚΛΗΜΑ.

Πέμπτη 12 Ιουνίου 1958. Την ημέρα εκείνη διαπράχθηκε ένα από τα φρικιαστικότερα εγκλήματα στο μικρό νησί μας. Ένα έγκλημα που διαπράχθηκε από την αγγλο-τουρκική συμμαχία και με θύματα οκτώ Κοντεμενιώτες που σφαγιάστηκαν σαν αρνιά από τους Τουρκοκύπριους του Κιόνελι. Ήταν τεταμένη η περίοδος εκείνη. Η Αγγλία βλέποντας, λόγω του αντιαποικιακού αγώνα της ΕΟΚΑ, να χάνει την κυριαρχία του νησιού, είχε αγριέψει και συμμαχώντας με τους Τουρκοκύπριους προσπαθούσε απεγνωσμένα να διατηρήσει τα «κεκτημένα» της.

«ΤΡΕΞΤΕ…»

Το μήνυμα έφτασε στον Κοντεμένο γύρω στο μεσημέρι: «Τρέξτε και βοηθήστε τους κατοίκους της Σκυλούρας, σφαγιάζονται από τους Τούρκους». Η Σκυλούρα, που ήταν μικτό χωριό, είναι μερικά χιλιόμετρα από τον Κοντεμένο και με το άκουσμα του μηνύματος οι Κοντεμενιώτες δεν δίστασαν. Αρκετοί από αυτούς, κάπου 40 άτομα κυρίως νέοι, άρπαξαν ότι βρήκαν μπροστά τους, ξύλα, σίδερα κλπ, μπήκαν στα αυτοκίνητα και ξεκίνησαν για τη Σκυλούρα. Πριν όμως φτάσουν στο χωριό, συνελήφθησαν από αγγλικές δυνάμεις ασφαλείας οι οποίες αφού τους είπαν πως δεν συμβαίνει τίποτε εις βάρος των Ελληνοκυπρίων της Σκυλούρας, τους οδήγησαν στον αστυνομικό σταθμό Αγ. Δομετίου για ανάκριση. Στη συνέχεια και αντί να τους αφήσουν να επιστρέψουν στο χωριό τους, με τη συνοδεία αγγλικού στρατού τους οδήγησαν στον Κοντεμένο μέσω του τουρκοκυπριακού χωριού Κιόνελι.

Η ΣΦΑΓΗ

Φτάνοντας στο χωριό Κιόνελι, έγινε η μεγάλη σφαγή. Μέσα στα χωράφια είχαν κρυφτεί 200 ειδοποιημένοι από τους Άγγλους αιμοβόροι Τουρκοκύπριοι οπλισμένοι άλλοι με όπλα και άλλοι με χασαπομάχαιρα και περίμεναν. Και με το που έφτασαν τα αυτοκίνητα με τους Κοντεμενιώτες, πετάχτηκαν πάνω και άρχισαν να πυροβολούν και να σφάζουν. Πανικόβλητοι και ανυπεράσπιστοι οι Κοντεμενιώτες άρχισαν να τρέχουν μέσα στα χωράφια για να διαφύγουν. Άλλοι τα κατάφεραν, άλλοι όχι. Οκτώ νέοι Κοντεμενιώτες σφάχτηκαν και αποκεφαλίστηκαν σαν αρνιά… Και οι Άγγλοι δεν έκαναν καμιά κίνηση για να αποτρέψουν το φρικιαστικό αυτό έγκλημα.

Παρακολουθούσαν απαθείς… Κάτι που αποδεικνύει πως το μήνυμα «Τρέξτε και βοηθήστε τους κατοίκους της Σκυλούρας, σφαγιάζονται από τους Τούρκους», ήταν προμελετημένο για να επιτύχει αυτή η αιμοβόρα σφαγή. Άλλωστε ήταν η εποχή που σηματοδότησε την έμπρακτη συνεργασία των Τουρκοκυπρίων εξτρεμιστών με την αγγλική αποικιακή κυβέρνηση, με στόχο να καταπνίξουν τον αγώνα του κυπριακού λαού για απελευθέρωση. Χρησιμοποίησε τη Αγγλία την τουρκική βαρβαρότητα για να πετύχει το σκοπό της, αλλά δεν τα κατάφερε. Δύο χρόνια μετά, ανακηρύχθηκε η Κυπριακή Δημοκρατία. Η ενοχή της τότε αγγλικής κυβέρνησης στη σφαγή των οκτώ Κοντεμενιωτών είναι αδιαμφισβήτητη. Απόδειξη πως μετά τη δίκη παρωδία που ακολούθησε κανένας δεν καταδικάστηκε παρά τις αδιάσειστες μαρτυρίες που είχαν δοθεί.

ΟΙ ΣΦΑΓΙΑΣΘΕΝΤΕΣ

Οι οκτώ Κοντεμενιώτες που κατακρεουργήθηκαν από τους Τουρκοκύπριους εξτρεμιστές του Κιόνελι είναι: 1. Χριστόδουλος Σταύρου, 34 χρόνων 2. Πέτρος Σταύρου, 21 χρόνων 3. Ιωάννης Σταύρου, 31 χρόνων 4. Γεώργιος Σταύρου, 17 χρόνων 5. Χαράλαμπος Σταύρου, 34 χρόνων 6. Ευριπίδης Κυριάκου, 24 χρόνων 7. Κώστας Μουρρή, 34 χρόνων 8. Σωτήρης Χατζηβασίλη, 17 χρόνων

Πηγή: Αλήθεια (νεκρός σύνδεσμος), OnAlert, Αβέρωφ

Στις 9 Μαΐου 1956, με αφορμή την επικείμενη εκτέλεση των αγωνιστών της ΕΟΚΑ Μιχαήλ Καραολή και Ανδρέα Δημητρίου, οργανώθηκε από την Πανελλήνια Επιτροπή Ενώσεως Κύπρου (ΠΕΕΚ) πάνδημο συλλαλητήριο στην πλατεία Ομονοίας στην Αθήνα.