Στις 21 Δεκεμβρίου 1828 δημοσιεύεται το διάταγμα, με το οποίο ο Ιωάννης Καποδίστριας ιδρύει στο Ναύπλιο τη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων. Η σύσταση και η λειτουργία της στρατιωτικής σχολής ξεκίνησε λίγο αργότερα την 1η Ιουλίου 1828.

Την οργάνωση της Σχολής ο Καποδίστριας την ανέθεσε στον συνταγματάρχη Heideck, γεγονός που πιθανόν να οφείλεται στο ότι ο Καποδίστριας δεν ήθελε μεγάλη ανάμειξη των Γάλλων στα ζητήματα του στρατού. Ο Κυβερνήτης έδωσε στους μαθητές της νεοσύστατης Σχολής το όνομα Ευέλπιδες.

Ο πρώτης Διοικητής της Σχολής

Διοικητής της Σχολής τα πρώτα χρόνια ήταν ο Ιταλός Λοχαγός Σαλτάλι και ανώτερος επόπτης ο Βαυαρός Συνταγματάρχης Έιδεκ. Το διάταγμα της ίδρυσής της θα υπογραφεί αργότερα, στις 21 Δεκεμβρίου 1828. «Άρχεσθαι μαθών άρχειν επιστήσει» το μότο της σχολής.

Για αρκετό καιρό (1894-1982) έδρευε σε εγκαταστάσεις βόρεια του Πεδίου του Άρεως στην Αθήνα, όπου σήμερα στεγάζεται το Πρωτοδικείο Αθηνών, εκτός του παλαιού Διοικητηρίου, στο οποίο σήμερα στεγάζεται η Σχολή Εθνικής Άμυνας. Το 1982 μετακινήθηκε στο σημερινό της στρατόπεδο στη Βάρη. Εκεί βρίσκονται στρατώνες, σύγχρονες κτιριακές εγκαταστάσεις, υπαίθριοι χώροι εκπαίδευσης και αθλητισμού, καθώς και το Μουσείο της Σχολής.

Η φοίτηση στη Σχολή Ευελπίδων (μια από τις αποκαλούμενες «παραγωγικές σχολές» στην ορολογία των Ενόπλων Δυνάμεων) διαρκεί τέσσερα χρόνια και οι Ευέλπιδες αποφοιτούν με το βαθμό του Ανθυπολοχαγού. Τα τελευταία χρόνια η εγγραφή στη Σχολή ημεδαπών μαθητών ακολουθεί το σύστημα των πανελληνίων εξετάσεων παράλληλα με τεστ και αθλητικές επιδόσεις. Στη Σ.Σ.Ε. φοιτούν επίσης και αλλοδαποί μαθητές - στελέχη ξένων Ενόπλων Δυνάμεων.

Το όραμα του Καποδίστρια για τη Σχολή

Για την ιστορία η Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων (Σ.Σ.Ε.) υπήρξε προσωπικό όραμα του πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδος Ιωάννη Καποδίστρια, ο οποίος είναι και ο ιδρυτής της Σχολής. Τον Ιούνιο του 1828 ανακοίνωσε τη σύσταση της Σχολής και μάλιστα ο ίδιος ονόμασε τους πέντε (5) πρώτους μαθητές «Ευέλπιδες».

Φωτογραφία: Ιωάννης Καποδίστριας

Το 1824, ο συνταγματάρχης Charles Fabvier (Κάρολος Φαβιέρος) (1782-1855) συμφώνησε με την ελληνική κυβέρνηση να του δοθούν 3 ή 4 χιλιάδες στρέμματα στα απελευθερωμένα εδάφη. Σε αντάλλαγμα θα αναλάμβανε ορισμένες υποχρεώσεις, μια από τις οποίες ήταν και η ίδρυση Στρατιωτικής Ακαδημίας.

Ο Καποδίστριας, έχοντας αποφασίσει να διατηρήσει το Τακτικό Σώμα, αναγνωρίζοντας την ανάγκη πλαισίωσής του με ικανά στελέχη, μακριά από τις τοπικές και προσωπικές αντιζηλίες, έχοντας πιθανόν υπόψη του, τόσο το σχέδιο οργανισμού της παιδείας, όσο και τη συμφωνία κυβέρνησης - Fabvier, προχώρησε, την 1η Ιουλίου 1828, στη σύσταση της Στρατιωτικής Σχολής.

Η μακρόχρονη Ιστορία της Σχολής είναι συνυφασμένη με αυτήν του Ελληνικού Έθνους των νεότερων χρόνων μιας και αποτελεί το φυτώριο από το οποίο ξεπηδούν προσωπικότητες, οι οποίες διαδραμάτισαν σημαίνοντα ρόλο στα πεπραγμένα της Πατρίδος μας.

Σημειώνεται ότι η Πολιτεία αναγνωρίζοντας το τεράστιο έργο συνεισφοράς της Σχολής στην υπηρεσία του Έθνους το 1926 της απονέμει Πολεμική Σημαία και στη συνέχεια παρασημοφορεί αυτή με το Μετάλλιο Στρατιωτικής Αξίας Α΄ Τάξεως το 1931, τον Πολεμικό Σταυρό Α΄ Τάξεως το 1943, τον Ταξιάρχη του Αριστείου Ανδρείας το 1946 και τέλος τον Ανώτερο Ταξιάρχη του Τάγματος του Σωτήρα το 1978.

Ο Σκοπός της Σχολής

Η κύρια αποστολή της Σχολής είναι να παρέχει στρατιωτικούς επιστήμονες και ηγέτες στο Στρατό Ξηράς, μέσω της στρατιωτικής ζωής και της πολύπλευρης στρατιωτικής και ακαδημαϊκής εκπαίδευσης.

Η είσοδος στη Σχολή επιτυγχάνεται με υψηλή βαθμολογία στις εισιτήριες πανελλήνιες εξετάσεις και η φοίτηση διαρκεί τέσσερα χρόνια. Κάθε έτος χωρίζεται σε δύο εξάμηνα. Το χειμερινό εξάμηνο ξεκινά τον Σεπτέμβριο και ολοκληρώνεται τον Φεβρουάριο, ενώ το εαρινό ξεκινά τον Μάρτιο και τελειώνει τον Αύγουστο. Κάθε εξάμηνο περιλαμβάνει Ακαδημαϊκή και Στρατιωτική εκπαίδευση, τόσο θεωρητική όσο και πρακτική.

Κάθε Ακαδημαϊκό έτος αποτελείται από τριάντα εννέα (39) εβδομάδες, από τις οποίες οι είκοσι έξι (26) είναι Ακαδημαϊκής φύσεως και οι δεκατρείς (13) είναι καθαρά Στρατιωτικής. Από αυτές, τέσσερις (4) εβδομάδες χρησιμοποιούνται για τις εξετάσεις Α΄ και Β΄ εξαμήνου ενώ οκτώ (8) εβδομάδες οι Ευέλπιδες απουσιάζουν σε άδειες.

Η Σχολή προσφέρει ευρεία Ακαδημαϊκή μόρφωση, η οποία συμπληρώνει αλλά και διευρύνει την Στρατιωτική εκπαίδευση. Το πρόγραμμα της Ακαδημαϊκής εκπαίδευσης περιλαμβάνει αντικείμενα από ένα ευρύ φάσμα των επιστημών, από Ανθρωπιστικές και Κοινωνικές Επιστήμες μέχρι Εφαρμοσμένες Επιστήμες, από Χημεία σε Ιστορία και από Ψυχολογία σε Μηχανική.

Η Στρατιωτική εκπαίδευση ξεκινά από το πρώτο έτος, οπότε ο Εύελπις υφίσταται Βασική Στρατιωτική Εκπαίδευση και εκπαιδεύεται στην ατομική τακτική. Συνεχίζει τα επόμενα χρόνια και γίνεται άριστος γνώστης στη διοίκηση ομάδος και διμοιρίας και μαθαίνει τα στοιχεία οργάνωσης και λειτουργίας του Λόχου Πεζικού. Η Στρατιωτική εκπαίδευση λαμβάνει χώρα είτε στην περιοχή της Βάρης είτε σε άλλους χώρους ανά την Ελλάδα (Λιτόχωρο Πιερίας, Παρνασσός, κ.λ.π.).

Σημαντικό ρόλο στην εκπαίδευση του Εύελπι παίζει η φυσική αγωγή, με σκοπό αφ’ενός την προσωπική ενδυνάμωσή του ώστε να ανταπεξέρχεται στις κακουχίες και στον απαιτητικό τρόπο ζωής του στρατιωτικού και αφ’ετέρου τη δυνατότητα λειτουργίας του ως εκπαιδευτού, ο οποίος θα εκπονεί και εκτελεί ένα κατάλληλο, ασφαλές και αποτελεσματικό πρόγραμμα σωματικής αγωγής για τους υφισταμένους του.

Πέρα από το έντονο πρόγραμμα για την βελτίωση της φυσικής κατάστασης των Ευελπίδων, διοργανώνονται κάθε έτος εσωτερικά πρωταθλήματα μεταξύ των δύο Ταγμάτων σε διάφορα αθλήματα, καθώς και Πρωτάθλημα μεταξύ των Παραγωγικών Σχολών, στο οποίο η Σχολή μετρά πολλές επιτυχίες κάθε έτος.

Το σώμα των Ευελπίδων οργανώνεται σε ένα Σύνταγμα των δύο (2) Ταγμάτων. Τα Τάγματα ονομάζονται προς τιμήν ηρώων, 1ο Τάγμα Ευελπίδων «Τχης (ΠΖ) Βελισσάριος Ιωάννης και 2ο Τάγμα Ευελπίδων «Τχης (ΠΒ) Παπαρρόδου Ιωάννης. Στη Σχολή εκπαιδεύονται σήμερα σπουδαστές από 20 κράτη. Η πολυεθνικότητα της σύνθεσης προσδίδει στη Σχολή τον ρόλο του πρεσβευτή των ηθών και παραδόσεών μας εκτός Ελληνικών συνόρων. Όλοι οι Ευέλπιδες ακολουθούν το ίδιο έντονο και απαιτητικό πρόγραμμα Στρατιωτικής και Ακαδημαϊκής εκπαίδευσης ανεξαρτήτως εθνικότητας και φύλου.

Με την ολοκλήρωση των σπουδών στη Σχολή, πολλοί απόφοιτοί της γίνονται δεκτοί και συνεχίζουν τις σπουδές τους είτε σε μεταπτυχιακά προγράμματα είτε σε προπτυχιακά για την απόκτηση δεύτερου τίτλου σπουδών σε διάφορα Ελληνικά και Ξένα Ανώτατα Ιδρύματα.

Διακεκριμένοι απόφοιτοι της Σχολής Ευελπίδων

Στην διάρκεια λειτουργίας της ΣΣΕ υπήρξαν Ευέλπιδες οι οποίοι ήταν πρωταγωνιστές στην Ελληνική Ιστορία. Ευέλπιδες οι οποίοι διακρίθηκαν τόσο στον στρατιωτικό χώρο όσο και στην επιστήμη και στην πολιτική της Ελλάδος.

Παναγιώτης Δαγκλής

Πάνος Κολοκοτρώνης

Κωνσταντίνος Α΄ της Ελλάδας

1890 Ιωάννης Μεταξάς (ΜΧ)

Νικόλαος Ζορμπάς

Αλέξανδρος Οθωναίος

Ιωάννης Φραγκούδης-Ολυμπιονίκης

1894 Ανδρέας Μιχαλακόπουλος

1897 Στυλιανός Γονατάς

1897 Ιωάννης Βελισσαρίου[7] (ΣΣΥ)

1891 Παύλος Μελάς, πρωταγωνιστής στο Μακεδονικό Αγώνα.

Αλέξανδρος Παπάγος

1900 Θεόδωρος Πάγκαλος

Πρίγκιπας Ανδρέας της Ελλάδας

1908 Μιχαήλ Μουτούσης

1910 (;) Ευριπίδης Μπακιρτζής

1912 Πρίγκηπας Αλέξανδρος ( Βασιλιάς της Ελλάδας 1917-1920 )

Γεώργιος Β΄ της Ελλάδας

To έμβλημα της Σχολής 

Το έμβλημα της Σχολής είναι μια σύνθετη απεικόνιση, δύο τυφεκίων, δύο ξιφών, σωλήνα πυροβόλου και οβίδας, που συμβολίζουν τα ιστορικά όπλα του Ελληνικού Στρατού (Πεζικό, Τεθωρακισμένα και Πυροβολικό). Η σύνθεση αυτή, πλαισιώνεται με το έτος ιδρύσεως της Σχολής (1828), με δύο κλάδους δάφνης και το έμβλημα της Ελληνικής Δημοκρατίας. Επίγραμμα του εμβλήματος, είναι η φράση του σοφού της αρχαίας Αθήνας Σόλωνα, "ΑΡΧΕΣΘΑΙ ΜΑΘΩΝ ΑΡΧΕΙΝ ΕΠΙΣΤΗΣΕΙ", το οποίο υποδηλώνει το βασικό σκοπό της παιδευτικής αγωγής των Ευελπίδων και τους υπενθυμίζει την αξία της πειθαρχίας

Πηγή: (Με πληροφορίες από sansimera.gr, sse.army.gr), On Alert

Γεννήθηκε στη Βαλλύνια κατά το δεύτερο ήμιση του 13ου αιώνα από τους ευσεβείς γονείς Θεόδωρο και Ευπραξία. Όταν ήταν μικρός δεν μπορούσε να μιλήσει αλλά κατά θαυματουργική παρέμβαση έγινε καλά. Στα 12 του χρόνια μπήκε στο μοναστήρι και έμαθε και την τέχνη της αγιογραφίας. Με την ευλογία του ηγουμένου του έζησε απομονωμένος στις όχθες του ποταμού Ράτα. Εκεί σιγά-σιγά διαμορφώθηκε μια μοναστική αδελφότητα και χτίστηκε μια μονή προς τιμήν του Σωτήρος Χριστού. Η φήμη του είχε εξαπλωθεί παντού.

Ανεδείχθηκε Μητροπολίτης Ρωσίας υποστηριζόμενος από τόν ηγεμόνα τῆς Γαλικίας Γεώργιο Λβόβιχ καί χειροτονήθηκε στήν Κωνσταντινούπολη ἀπό τόν Πατριάρχη Αθανάσιο Α’. Η Πρωθιεραρχεία του σημαδεύθηκε ἀπό τήν μεταφορά της Μητροπολιτικής έδρας ἀπό τό Κίεβο στή Μόσχα, χωρίς καί πάλι νά αλλάξει ὁ τίτλος του Μητροπολίτη Ρωσίας, γεγονός πού ἐνίσχυσε τήν θέση της Ἡγεμονίας απέναντι στίς άλλες. Κατά τήν εμφύλια διαμάχη μεταξύ των ηγεμόνων Μιχαήλ Γιαροσλάβιτς του Τβέρ καί Γεωργίου Ντανίλοβιτς της Μόσχας, υποστήριξε ανοικτά τόν δεύτερο, διότι διέβλεπε τήν ἀνάγκη ἑνώσεως τῶν μικρών Ρωσικών Ἡγεμονιών κάτω ἀπό μία πολιτική έδρα καί ἕναν ηγεμόνα. Τελικά ὁ τίτλος τοῦ Μεγ. Ηγεμόνα κατακτήθηκε ἀπό τόν Ηγεμόνα της Μόσχας Ιωάννη Α’ Ντανίλοβιτς Καλιτά (1326), από τόν ὁποῖο ὁ Μητροπ. Πέτρος ζήτησε τήν ανέγερση του Καθεδρικού Ναού Κοιμήσεως Θεοτόκου Κρεμλίνου (Ουσπένσκυ Σομπόρ), στον οποίο καί ενταφιάσθηκε.

Ιδιαίτερα σημαντικά είναι τα γραπτά που έχουν διασωθεί απ'αυτόν και στα οποία εκφράζει την ανυσηχια και την φροντίδα του για τον πιστό λαό. Την εποχή εκείνη η Ρωσία υπέφερε από τους Τατάρους. Το 1313 επισκέφθηκε τον Τατάρο Χαν Ουζμπέκ στο στρατόπεδο της Χρυσής Ορδής και πέτυχε την έκδοση ενός διατάγματος ευνοικού για την εκκλησία.

Εκοιμήθη στις 21 Δεκεμβρίου 1326. Το άφθαρτο λείψανό του βρίσκεται στο Κρεμλίνο στον Καθεδρικό Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.

Πηγή: Προσκυνητής

«Η αγία Ιουλιανή έζησε επί της βασιλείας του Μαξιμιανού και ήταν κόρη πλουσίων γονέων, οι οποίοι την μνήστευσαν με κάποιο συγκλητικό, ονόματι Ελεύσιο. Ενώ ο Ελεύσιος ήθελε να την νυμφευθεί, δεν δέχτηκε η αγία, η οποία του είπε: Εάν δεν αποκτήσεις πρώτα την εξουσία της πόλεως, δεν συνέρχομαι σε γάμο μαζί σου. Αυτός πράγματι καταστάθηκε στο αξίωμα του επάρχου, αλλά αυτή του είπε πάλι: Εάν δεν μεταστραφείς στην πίστη των χριστιανών από τη θρησκεία των ειδώλων, δεν καταδέχομαι την κοινωνία σε γάμο με εσένα. Αυτός τότε αποκάλυψε τα πάντα στον πατέρα της παρθένου, ο οποίος, επειδή δεν μπόρεσε να της αλλάξει την πίστη στον Χριστό, την παρέδωσε κατά τους νόμους της εποχής προς εξέταση στον έπαρχο και μνηστήρα της. Ο μνηστήρας της την γύμνωσε από τον χιτώνα της και έδωσε εντολή σε ένδεκα στρατιώτες να την μαστιγώσουν με ωμά βούνευρα, τόσο που την καταξέσχισαν. Στη συνέχεια την κρέμασαν από τα μαλλιά, ώστε αποσπάσθηκε το δέρμα της κεφαλής της, έπειτα κατέφλεξαν τις πλευρές της με σίδερα πυρωμένα, όπως και διαπέρασαν από το μέσο των μηρών της άλλο σίδερο πυρακτωμένο και αυτό.

Στο τέλος, έδεσαν τα χέρια της στα πλευρά της και κατά την εντολή του επάρχου την οδήγησαν στη φυλακή. Την ίδια λοιπόν  νύκτα που ρίχτηκε στη φυλακή και ενώ προσευχόταν, της εμφανίστηκε ο αφανής εχθρός και πολέμιος όλων διάβολος, σε σχήμα αγγέλου, ο οποίος την προέτρεπε να θυσιάσει στα είδωλα και να ελευθερωθεί. Η αγία όμως, αφού τον απώθησε, τον έκανε και χωρίς τη θέλησή του να ομολογήσει όλα τα σχετικά με αυτόν. Την οδήγησαν πάλι στον έπαρχο και επειδή παρέμενε αμετάθετη στην αγάπη του Χριστού, την έριξαν σε καμίνι που το είχαν ανάψει πολύ. Το καμίνι σβήστηκε με παράδοξο τρόπο, με αποτέλεσμα πεντακόσιοι άνδρες να πιστέψουν στον Χριστό, οι οποίοι και τελειώθηκαν αμέσως με ξίφος, μαζί με εκατόν τριάντα γυναίκες. Η μάρτυς στη συνέχεια ρίχτηκε σε φλογισμένο λέβητα, αλλά ο λέβητας έγινε λουτρό για τη μακάρια Ιουλιανή. Κι όχι μόνο αυτό: ο λέβητας λύθηκε και χύθηκε έξω το πυρακτωμένο περιεχόμενό του, σαν να κινήθηκε από κάποια μηχανή, και κατέστρεψε τους απίστους που βρίσκονταν ολόγυρά του. Από όλα αυτά η μάρτυς παρέμεινε αβλαβής, γι’ αυτό και υπέστη τελικά τον διά ξίφους θάνατο. Ήταν δε όταν μνηστεύτηκε τον Ελεύσιο ένδεκα χρονών, ενώ όταν μνηστεύτηκε τον Χριστό διά του μαρτυρίου, δεκαοκτώ χρονών. Τελείται δε η σύναξή της στο μαρτύρειο αυτής, που βρίσκεται πλησίον της αγίας μάρτυρος Ευφημίας στο Πέτριο.»

Η αγία Ιουλιανή συνιστά, κατά τον άγιο Ιωσήφ, τον υμνογράφο της αγίας, τον μαγνήτη, που μαγνήτισε τον ίδιο τον Κύριο και Θεό της. Ήταν τέτοιες και τόσες οι αρετές της, λόγω της πληγωμένης από έρωτα Κυρίου καρδιάς της, ώστε Εκείνος την αγάπησε για το κάλλος της ψυχής της και την οδήγησε στον νυμφώνα της βασιλείας Του. Για τον υμνογράφο δηλαδή η αγία Ιουλιανή ανήκει στη χορεία των πέντε παρθένων της γνωστής παραβολής, που «εισήλθον μετ’  αυτού εις τους γάμους». Η παρθενία της δεν υπήρξε στείρα και άκαρπη, αλλά πλήρης του ελαίου της χάριτος του Θεού. «Ετρώθης τω γλυκυτάτω έρωτι Χριστού πανεύφημε» (πληγώθηκες από τον γλυκύτατο έρωτα του Χριστού, πανεύφημε), «όθεν σου ο Κύριος νυν ηράσθη του κάλλους και προς φωτεινότατον σε νυμφώνα εισήξεν» (γι’ αυτό ο Κύριος αγάπησε το κάλλος σου τώρα και σε έβαλε μέσα στον φωτεινότατο νυμφώνα Του). Η αγία δηλαδή κατενόησε από πολύ μικρή ότι ο Χριστός, αν θέλει κανείς να νιώσει τη δύναμη και τη χάρη Του, δεν είναι το περιθώριο της ζωής, αλλά το κέντρο και η διαρκής αναφορά. Όπως Εκείνος μας προσέφερε όλον τον Εαυτό Του, κατά τον ίδιο τρόπο ζητάει και τη δική μας ολοκληρωτική προσφορά. «Ολόκληρον σαυτήν τω Θεώ προσενήνοχας» (ολόκληρο τον εαυτό σου πρόσφερες στον Θεό), σημειώνει ο υμνογράφος.

Με τον τρόπο αυτό η αγία Ιουλιανή είδε εμπειρικά να πραγματοποιείται και στον εαυτό της η υπόσχεση του Κυρίου, ότι όποιος θα Τον αγαπήσει αληθινά, θα γίνει κατοικητήριο δικό Του, θα Τον δει να φανερώνεται ο Ίδιος στην ύπαρξή του. Κι είναι αυτό που αδιάκοπα κραυγάζει η Εκκλησία και οι άγιοί μας: η πίστη μας δεν είναι κάτι το θεωρητικό, αλλά αγκαλιάζει και το σώμα και την ψυχή μας. Μόλις νιώσει κανείς λίγο την αγάπη του Θεού, αμέσως Εκείνος καθίσταται ένοικος της ψυχής και του σώματος του ανθρώπου. «Ετέλεσας την ψυχήν, ναόν πανάγιον Θεού, ένδοξε» (έκανες την ψυχή σου πανάγιο ναό του Θεού, ένδοξε). Ο υμνογράφος όμως γίνεται σαφής. Δεν θέλει να αφήσει περιθώριο παρεξήγησης, ώστε να νομίσει κανείς ότι έχει φτάσει αυτήν την αγάπη. Συνεχίζει λοιπόν για την αγία: «θείοις ναοίς πάντοτε, ύμνοις και ευχαίς παρεδρεύουσα». Δηλαδή: έκανες την ψυχή σου ναό πανάγιο του Θεού, με το να ζεις πάντοτε μέσα στους θείους ναούς, με τους ύμνους και τις προσευχές. Με άλλα λόγια, η αγάπη του Θεού προϋποθέτει την ένταξη στην Εκκλησία, την αγάπη για τις ακολουθίες της Εκκλησίας, την αγάπη για τους ύμνους και τις προσευχές. Πράγματι, δεν υπάρχει πιο άμεσος και αποτελεσματικός τρόπος να αγαπήσει κανείς τον Θεό από το να εμβαπτίζει διαρκώς την ύπαρξή του σε ό,τι αποτελεί χώρο του Θεού και τραγούδια του Θεού. Που σημαίνει: αν σήμερα η αγάπη προς τον Θεό έχει υποχωρήσει, κατά το μεγαλύτερο μέρος φταίει η μικρή ή και μηδαμινή σχέση του ανθρώπου με την λατρεία της Εκκλησίας.

Ο άγιος Ιωσήφ, εν αγνοία του, επισημαίνει κάτι που ιδιαιτέρως στην εποχή μας αποτελεί σχεδόν παραδοξότητα: το «ερύθημα της παρθενίας». Λέγοντας για την μάρτυρα ότι στράφηκε ολοκληρωτικά προς τον Χριστό τονίζει ότι έκανε το φυσικό κόκκινο χρώμα της παρθενίας, το κοκκινάδι δηλαδή της σεμνότητας και της ντροπαλοσύνης, πιο λαμπρό με το αίμα του μαρτυρίου της. Τι ωραία εικόνα! Τι ποιητική σύλληψη! Μας λέει να δούμε με τα μάτια της ψυχής μας την αγία γεμάτη σεμνότητα, με κόκκινα τα μάγουλά της από τη χάρη της παρθενίας της. Κι αυτό το κόκκινο να το δούμε πιο έντονο πια, μετά το μαρτύριό της. Το μαρτύριό της δηλαδή ήταν η συνέχεια της παρθενίας της. Η επιβεβαίωση της σεμνότητάς της και της χάρης που την διακατείχε. Έτσι μας καθοδηγεί ο υμνογράφος να δούμε και το νόημα της παρθενίας: ως της καθαρότητας πρωτίστως της ψυχής διά της ανατάσεως αυτής προς τον Σωτήρα Χριστό. Κι αυτή η ανάταση είναι ένα είδος μαρτυρίου, του μαρτυρίου της συνειδήσεως, που προεκτείνεται και με το μαρτύριο του αίματος, όταν ζητηθεί κάτι τέτοιο.

Πώς να μην ενεργήσει η χάρη του Θεού μέσα σε ένα τέτοιο πλάσμα; Πώς ο Χριστός να μην την διατηρήσει αβλαβή από όσα οι δαιμονοκίνητοι διώκτες της της έκαναν; Πώς να μην επηρεαστούν βλέποντάς την όλοι οι καλοπροαίρετοι άνθρωποι; Και τι λέει επ’ αυτού ο άγιος Ιωσήφ; Όλοι αυτοί που μέσω της αγίας βρήκαν την πίστη του Χριστού υπήρξαν και η δική της προίκα σ’  Εκείνον. «Ώσπερ προίκα πολύτιμον τω Νυμφίω προσήγαγες, αθληφόρε ένδοξε, δήμον άγιον, τοις θαυμασίοις πιστεύσαντα, οις πίστει ετέλεσας» (Σαν πολύτιμη προίκα πρόσφερες στον Νυμφίο Χριστό, αθλοφόρε ένδοξε Ιουλιανή, όλους εκείνους τους αγίους ανθρώπους, που πίστεψαν στον Χριστό από τα θαυμάσια που με πίστη τέλεσες). Η αγία Ιουλιανή μας καθοδηγεί και σ’ αυτήν την αλήθεια: η αγία βιοτή μας, η συνεπής πορεία μας πάνω στα χνάρια του Χριστού λειτουργεί ιεραποστολικά: φέρνει και άλλους στον Χριστό. Κι αυτό λογαριάζεται σε εμάς. Συνιστά την προίκα μας μπροστά στον Χριστό. Πόση «προίκα» τέτοια άραγε θα φέρουμε κι εμείς μαζί μας; Πόσους ανθρώπους δηλαδή θα έχουμε επηρεάσει θετικά σε όλη την επίγεια ζωή μας, ώστε αυτό να «μετρήσει» υπέρ ημών στην κρίση του Θεού;

Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα). Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ὡς νύμφη πανάμωμος καὶ ἀθληφόρος σεμνή, τῷ Λόγῳ νενύμφευσαι τοῦ ἀθανάτου Πατρός, Ἰουλιανὴ ἔνδοξε, σὺ γὰρ φθαρτὸν μνηστήρα παριδοῦσα, ἐμφρόνως ἤθλησας ὑπὲρ φύσιν καὶ τὸν ὄφιν καθεῖλες· καὶ νῦν ταῖς τοῦ νυμφίου σου τρυφᾶς φαιδρότησι.

Πηγή: Ακολουθείν

Όταν ξέσπασαν τα «Δεκεμβριανά» το 1944, ως γνωστόν, η Ελληνική Κυβέρνηση δεν είχε υπό τον άμεσο έλεγχο της κανένα τμήμα της Ελληνικής Επικράτειας πλην κάποιων οικοδομικών τετραγώνων γύρω από το ιστορικό ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρετάνια». Ο ΕΑΜ – ΕΛΑΣ είχε επικρατήσει σε όλη την ύπαιθρο, ενώ τα λίγα Βρετανικά στρατεύματα στην Πάτρα και στην Θεσσαλονίκη είχαν κυκλωθεί από υπέρτερες δυνάμεις του ΕΛΑΣ (Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός), που όμως τηρούσαν στάση αναμονής περιμένοντας το αποτέλεσμα της μάχης των Αθηνών. Στις 1.1.1945 βέβαια, υπάρχουν 2 ραδιοτηλεγραφήματα που στέλνονται από την ηγεσία του ΚΚΕ – ΕΑΜ στην Αθήνα και καλούν τα εκεί στρατεύματα να επιτεθούν αμέσως κατά των Άγγλων (ΚΚΕ επίσημα κείμενα τ. πέμπτος) τα οποία όμως δεν υλοποιήθηκαν.

Η μοναδική περιοχή της Ελλάδας εκείνη την κρίσιμη στιγμή, που βρισκόταν εκτός κομμουνιστικού ελέγχου, ήταν η Ήπειρος. Η περιοχή αυτή βρισκόταν υπό τον έλεγχο των δυνάμεων της αντιστασιακής οργάνωσης ΕΔΕΣ (Εθνικός Δημοκρατικός Ελληνικός Σύνδεσμος) του στρατηγού Ναπολέοντος Ζέρβα. Ο Ζέρβας είχε υπό τις διαταγές του γύρω στους 9.000 καλά οργανωμένους αντάρτες και είχε υπό τον έλεγχο του την Πρέβεζα, την Φιλιππιάδα, την Ηγουμενίτσα, όλο τον ορεινό όγκο του Σουλίου και φυσικά τα Ιωάννινα που λίγους μήνες πριν είχε απελευθερώσει. Ο ΕΔΕΣ (η αλλιώς Εθνικές Ομάδες Ελλήνων Ανταρτών) βρισκόταν σε διαδικασία αφοπλισμού και αποστράτευσης, ακολουθώντας τις οδηγίες της Ελληνικής Κυβέρνησης που είχε υπογράψει νόμο που προέβλεπε την αποστράτευση όλων των αντιστασιακών ομάδων.

Λίγες μέρες αφού ξεκίνησε η ένοπλη αναμέτρηση του Δεκέμβρη στην Αθήνα, ο ΕΛΑΣ άρχισε να συγκεντρώνει δυνάμεις από την Θεσσαλία και την Στερεά Ελλάδα στις παρυφές των μονάδων του ΕΔΕΣ, για να επιτεθεί. Η απόφαση για επίθεση κατά του Ζέρβα πάρθηκε στις 4.12.1944 με την ολοφάνερα πλαστή δικαιολογία ότι πρόθεση της αδελφοκτόνου αυτής επίθεσης ήταν να εμποδίσει τον Ζέρβα να μεταφέρει τις δυνάμεις του στην Αθήνα. Το σχέδιο που εκπόνησε η ηγεσία του ΕΛΑΣ προέβλεπε την κίνηση τριών «μεραρχιών» και μιας «ταξιαρχίας» (εννοείται πως τα ονόματα των μονάδων δεν είχαν καμία σχέση με το μέγεθος τους λ.χ. μια «μεραρχία» του ΕΛΑΣ δεν είχε πάνω από 4.000 άνδρες) εν είδει λαβίδας προς δύο κατευθύνσεις ανάμεσα στους ορεινούς όγκους που κατείχαν οι οπλοφόροι του ΕΔΕΣ. Αρχηγοί της επίθεσης ορίστηκαν ο Στέφανος Σαράφης και ο Άρης Βελουχιώτης. Χωρίς να μπορεί να υπολογιστεί με ακρίβεια ο αριθμός των επιτιθεμένων, είναι σίγουρο πως ο ΕΛΑΣ είχε την αριθμητική υπεροπλία στην αναμέτρηση, ενώ χρησιμοποίησε τις πλέον καλύτερα εξοπλισμένες και εμπειροπόλεμες μονάδες του.

Ο Ζέρβας πληροφορήθηκε αμέσως την συγκέντρωση των τμημάτων του ΕΛΑΣ και ζήτησε με επείγον σήμα του από τον επικεφαλής των Κυβερνητικών στρατευμάτων στρατηγό Σκόμπυ, να τον ανεφοδιάσει για να επιτεθεί πρώτος και έτσι να αποκτήσει την πρωτοβουλία των κινήσεων καθώς το μέτωπο που όφειλε να υπερασπιστεί ήταν τόσο εκτεταμένο (300 χλμ) που ήταν αδύνατο να κρατηθεί. Ο Σκόμπυ αρνήθηκε και διέταξε τον Ζέρβα να αμυνθεί στις τοποθεσίες που κατείχε, χωρίς να εκδηλώσει καμία επιθετική ενέργεια.

Η αναμενόμενη επίθεση του ΕΛΑΣ εκτοξεύθηκε στις 21 Δεκεμβρίου 1944. Στον τομέα της Άρτας και της Φιλιππιάδας οι δυνάμεις του ΕΔΕΣ άντεξαν με δυσκολία τις επιθέσεις των κομμουνιστών Στον τομέα των Ιωαννίνων όμως, οι οπλοφόροι του ΕΛΑΣ που επιτέθηκαν προς τα βόρεια, διέσπασαν γρήγορα τις ανίσχυρες αμυντικές γραμμές του ΕΔΕΣ και βάδισαν προς Ιωάννινα. Ο κίνδυνος αιχμαλωσίας του Ζέρβα και της πλειοψηφίας των ανδρών του, υπήρξε ορατός. έτσι το απόγευμα της 22ης Δεκεμβρίου, το γενικό αρχηγείο του ΕΔΕΣ εξέδωσε διαταγή γενικής συμπτήξεως με κατεύθυνση την Πρέβεζα. Μέχρι της 28 Δεκεμβρίου, όλα τα μάχιμα τμήματα του ΕΔΕΣ είχαν περιοριστεί σε μια στενή λωρίδα γης γύρω από την Πρέβεζα. Στις 28 και 29 Δεκεμβρίου ο Βρετανικός στόλος εκκένωσε την Ηγουμενίτσα και την Πρέβεζα από τα στρατεύματα του ΕΔΕΣ τα οποία μετέφερε στην Κέρκυρα. Στις 30 Δεκεμβρίου η Ήπειρος βρισκόταν υπό τον πλήρη έλεγχο του ΕΛΑΣ.

Τα αποτελέσματα της δεκαήμερης αυτής εμφύλιας αναμέτρησης ήταν 170 νεκροί και 347 τραυματίες από την πλευρά του ΕΔΕΣ, ενώ ο στρατηγός Σαράφης στα απομνημονεύματα του αναφέρει πως ο ΕΛΑΣ στις μάχες αυτές είχε συνολικά 680 νεκρούς και τραυματίες. Σύμφωνα με τον Χρήστο Παπαδάτο, ανώτατο αξιωματικό του ΕΔΕΣ τότε, οι Ελασίτες εκτέλεσαν πολλούς εθνικόφρονες στην περιοχή Λάκκας Σουλίου μετά την κατάληψη της, καθώς η περιοχή αυτή στήριζε έντονα με στρατιώτες και υλικό τον ΕΔΕΣ.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Η σύντομη αυτή εμφύλια διαμάχη που περιγράψαμε μπορεί να μας οδηγήσει σε μια σειρά από σημαντικά συμπεράσματα. Το πρώτο και σημαντικότερο, κατά την άποψη μας, είναι ότι η κομμουνιστική απόπειρα για κατάληψη της εξουσίας τον Δεκέμβριο, δεν ήταν μια αυθόρμητη λαϊκή εξέγερση κατά του «Κυβερνητικού αυταρχισμού του συλλαλητηρίου της 3ης Δεκεμβρίου» όπως την παρουσίασαν οι ηγέτες του ΚΚΕ και οι ασχολούμενοι με την Ιστορία που κινούνται στον ιδεολογικό αυτό χώρο. Ήταν μια συνειδητή και προσεκτικά σχεδιασμένη στάση του ΚΚΕ και των σχηματισμών που επηρέαζε, που έλαβε μια πανελλήνια χροιά και που δεν περιορίστηκε μόνο στην Αθήνα.

Το δεύτερο συμπέρασμα είναι, ότι η κομμουνιστική εξέγερση του Δεκεμβρίου απέτυχε χάρις τα παιδαριώδη λάθη της ηγεσίας του (πολιτικής και στρατιωτικής). Είναι πραγματικά απορίας άξιο για ποιο λόγο η κομμουνιστική ηγεσία επέλεξε να εγκλωβίσει τις καλύτερες της δυνάμεις στην απομονωμένη Ήπειρο κατά του αδύναμου, εκείνη την εποχή, Ζέρβα, αντί να τις μεταφέρει στην Αθήνα, όπου θα εξελισσόταν η κύρια αναμέτρηση. Πολλοί ιστορικοί υποστηρίζουν βάσιμα, πως η μεταφορά των δυνάμεων αυτών στην Αθήνα θα έγερνε την πλάστιγγα υπέρ των κομμουνιστών. Η σκέψη που αποδίδεται στην τότε κομμουνιστική ηγεσία ότι ο Ζέρβας δήθεν θα ενίσχυε…..τον Σκόμπυ είναι μάλλον προϊόν τολμηρής φαντασίας. Ο Ζέρβας εκείνη την χρονική στιγμή , όπως αποδείχθηκε άλλωστε, δεν μπορούσε να βοηθήσει ούτε τον ίδιο τον εαυτό του.

Το τρίτο συμπέρασμα που βγάζουμε είναι πως, το ΚΚΕ και οι οργανώσεις του είχαν την εμπλοκή σε εμφύλιο πόλεμο ως μια ευκταία τελική εκκαθαριστική λύση, στην οποία δεν είχαν ιδιαίτερους δισταγμούς να καταφύγουν. Στο κλίμα αυτό κινούνται και πολλοί νεότεροι «ιστορικοί» που σχεδόν πανηγυρίζουν για το αποτέλεσμα της εμφύλιας σύρραξης που περιγράψαμε, υποστηρίζοντας ότι οι κομμουνιστές πολεμούσαν καλύτερα», «ήταν γενναιότεροι» κτλ. Σύμφωνα πάντως με τον Κρις Γούντχάουζ, «οι ομάδες ανταρτών του ΕΔΕΣ είχαν συγκροτηθεί με νοοτροπία να πολεμούν αποτελεσματικότερα τους Γερμανούς, ενώ του ΕΛΑΣ για να πολεμούν όσους αντιδρούν στους ιδεολογικούς σκοπούς του ΚΚΕ».

ΠΗΓΕΣ

-Αντιστρατήγου Χρ. Παπαδάτου, Εθνική Αντίσταση 1942-1945

-Ομαδικό έργο, Η απελευθέρωσις της Ελλάδος και τα μετά ταύτης γεγονότα, Εκδόσεις Γ.Ε.Σ.

-Κρις Γούντχάουζ, Το μήλο της έριδος, εκδόσεις Εξάντας

-ΚΚΕ, τα επίσημα κείμενα, τόμος πέμπτος 1942-1945

-Θέμης Μοσχάτος, η σύσκεψη των καπετανέων στην Λαμία

ΕΠΙΜΕΤΡΟΝ

αφορμή για την σύνταξη του κειμένου αυτού, αποτελούν τα ψευδή στοιχεία που αναφέρονται στην wikipedia (http://el.wikipedia.org) στο σχετικό άρθρο για τον ΕΔΕΣ. Την χοντροκομμένη αυτή ιστορική παραχάραξη που ελπίζουμε γρήγορα να διορθωθεί, πληροφορηθήκαμε στον φιλόξενο ιστότοπο http://www.e-forum.gr.

Ι. Β. Δ.

Πηγή: Θέματα Ελληνικής Ιστορίας, Αβέρωφ

Εκπομπή «Παραθέσεις». Ο προσκεκλημένος είναι συγγραφέας αναλυτής και ιστορικός ερευνητής. Συζητά με τον σύμβουλο του Neocleous Πτέραρχο ε.α. Χρήστο Πουγκιάλη.

1. Τὸ στόμα μου ἤνοιξα, καὶ εἵλκυσα Πνεῦμα, καὶ δίδωμι τὰ ἐμαυτοῦ πάντα, καὶ ἐμαυτὸν τῷ Πνεύματι, καὶ πρᾶξιν, καὶ λόγον, καὶ ἀπραξίαν, καὶ σιωπήν· μόνον ἐχέτω με, καὶ ἀγέτω, καὶ κινείτω καὶ χεῖρα, καὶ νοῦν, καὶ γλῶσσαν, ἐφ᾿ ἃ δεῖ καὶ βούλεται· καὶ ἀπαγέτω πάλιν ἀφ᾿ ὧν δεῖ, καὶ ὧν ἄμεινον.

Η σκανδαλώδης τροπολογία της Κυβέρνησης Μητσοτάκη που νομιμοποιεί δεκάδες χιλιάδες παράτυπους μετανάστες και οι συνεχείς προσχηματικές δικαιολογίες των Υπουργών της περί τεράστιας έλλειψης εργατικών χεριών

Ο π. Ιωάννης (Ιβάν) Ίλιτς Σέργιεφ γεννήθηκε την 18/10/1829, μέρα γιορτής του μεγάλου Σλαύου Οσίου Ιωάννη της Ρίλας (Βουλγαρίας), του οποίου πήρε το όνομα. Το χωριό του λέγεται Σούρα στο νομό Αρχάγγελσκ στη βορεινή Λευκή θάλασσα της Ρωσίας.

Ο πολεμικός ζωγράφος που έβαλε «χοντρό βύσμα» για να πάει στον πόλεμο του ’40. Ο 64χρονος Γιώργος Προκοπίου απαθανάτισε τους ηρωισμούς των Ελλήνων και πέθανε στο Αλβανικό Μέτωπο

Στις 11 Νοεμβρίου του 1912 ο Ελληνικός στόλος, αποτελούμενος από 3 καταδρομικά το «Μακεδονία», το «Εσπερία» και το «Αρκαδία», 2 αντιτορπιλικά το «Νέα Γενεά» και το «Κεραυνός» και 3 μεταγωγικά το «Πατρίς», το «Σαπφώ»και το «Εριέττα» με 2.500 στρατιώτες, φτάνει στο λιμάνι της Χίου.

Οι χριστιανικές εκκλησίες δέχονται επίθεση σε ολόκληρη τη Δυτική Ευρώπη, με πολύ πρόσφατα παραδείγματα αυτά της Αυστρίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Σουηδίας.

Ο Ζώης Καπλάνης γεννήθηκε το 1736 στο Γραμμένο της Ηπείρου. 

ΣΗΜΕΡΑ ἑορτάζει ἕνας ἅγιος ἄγνωστος δυστυχῶς στοὺς πολλούς. Εἶνε ὁ ἅγιος Ἰγνάτιος ὁ Θεοφόρος ἐπίσκοπος  Ἀντιοχείας. Γι᾿ αὐτὸν θὰ σᾶς πῶ λίγες λέξεις.

Ἕνα ἀπὸ τὰ ὡραιότερα ἐπεισόδια τῶν  Εὐαγγελίων εἶνε τὸ ἑξῆς. Μιὰ μέρα  πλησίασαν τὸ Χριστὸ κάτι φτωχὲς μανάδες μὲ τὰ παιδιά τους στὴν ἀγκαλιά, γιὰ νὰ τὰ εὐλογήσῃ. Οἱ μαθηταὶ τὶς διώχνανε, νὰ μὴν τὸν ἐνοχλοῦν. Ὁ Χριστὸς  ὅμως εἶπε· «Ἄφετε τὰ παιδία ἔρχεσθαι πρός με»· ἀφῆστε τὰ παιδιὰ νὰ᾿ ρθοῦν κοντά μου (Μᾶρκ. 10,14). Καὶ τὰ πῆρε  στὴν ἀγκαλιά του τὰ φτωχὰ παιδιὰ τῶν ψαράδων, τὰ εὐλόγησε καὶ τοὺς εἶπε  λόγια πατρικά.

Γιατί τὰ λέω αὐτά; Γιατὶ ἕνα ἀπὸ τὰ  παιδιὰ ἐκεῖνα, ποὺ πῆρε στὴν ἀγκαλιά  του ὁ Χριστός, ἦταν καὶ ὁ ἅγιος  Ἰγνάτιος. Τότε ὁ Κύριος εἶπε· «Ὅστις  ταπεινώσῃ ἑαυτὸν ὡς τὸ παιδίον  τοῦτο, οὗτός ἐστιν ὁ μείζων ἐν τῇ  βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν. καὶ ὃς ἐὰν δέξηται παιδίον τοιοῦτον ἓν ἐπὶ τῶ  ὀνόματί μου, ἐμὲ δέχεται»· ὅποιος  ταπεινωθῇ σὰν αὐτὸ τὸ παιδί, αὐτὸς  εἶνε ὁ ἀνώτερος στὴ βασιλεία τῶν  οὐρανῶν· κι ὅποιος δεχθῇ ἕνα τέτοιο παιδὶ στὸ ὄνομά μου, ἐμένα δέχεται (Ματθ. 18,4-5).

Πόσο μεγάλο πρᾶγμα εἶνε νὰ πηγαίνῃ ἡ  μάνα τὰ παιδιά της στὸ Χριστό! Ἄλλοτε  εἶχαν χαρὰ νὰ βλέπουν τὸ παιδί τους  στὸ ἀναλόγιο νὰ λέῃ τὸ «Πάτερ ἡμῶν»  καὶ τὸ «Πιστεύω». Τώρα ἀλλάξανε τὰ  πράγματα. Yπάρχουν γονεῖς ποὺ ἐμποδίζουν τὰ παιδιά τους ν᾿ ἀκοῦνε τὰ  λόγια τοῦ Χριστοῦ. Φοβοῦνται μὴ  γίνουν καλόγεροι, μὴ μείνουν «καθυστερημένα». Μάνα, ποὺ δὲν ἀφήνει τὸ  παιδί της νὰ πάῃ κοντὰ στὸ Χριστό, κάνει τὸ πιὸ μεγάλο ἔγκλημα. Για τὶ παιδί, ποὺ δὲ γνωρίζει καὶ δὲν ἀγαπάει τὸ Χριστό, εἶνε δυστυχισμένο, ἔστω καὶ ἂν αὔριο γίνῃ ἐπιστήμονας καὶ πάρῃ προῖκες καὶ μάθῃ γλῶσσες.

Ἕνα, λοιπόν, ἀπὸ τὰ παιδιὰ αὐτὰ ποὺ  εὐλόγησε ὁ Χριστὸς ἦταν ὁ Ἰγνάτιος, ποὺ μεγάλωσε κοντὰ στοὺς ἀποστόλους. Γνώρισε τὸν Ἰωάννη τὸν Θεολόγο καὶ  ἔγινε μαθητής του. Ἀπὸ τοὺς ἀποστόλους χειροτονήθηκε διᾶκος, ἔπειτα πα πᾶς, καὶ τέλος ἐπίσκοπος  στὴ μεγάλη πόλι τῆς Ἀντιοχείας. Εἶνε ὁ δεύτερος ἐπίσκοπος Ἀντιοχείας μετὰ τὸν Εὔοδο.

Εἶχε ἐπίγνωσι τῆς ἀποστολῆς του. Ὅταν λειτουργοῦσε, λέει ὁ βίος του, ἔβλεπε ὀπτασίες, νὰ γεμίζῃ ἀγγέλους τὸ ἅγιο βῆμα. Ὅπως ὁ ἅγιος  Σπυρίδων, ποὺ «ἀγγέλους ἔσχε συλλειτουργοῦντας», ἔτσι καὶ αὐτός.

Ἦταν ἐπίσκοπος σ᾿ ἕνα ἀπὸ τὰ  μεγαλύτερα κέντρα τοῦ ἀρχαίου Ἑλληνισμοῦ, στὴν Ἀντιόχεια, ἀπέναντι  ἀπὸ τὴν Κύπρο. Δὲν ἦταν τότε εὔκολο νὰ εἶσαι Χριστιανός. Ὁ χριστιανισμὸς στοίχιζε συλλήψεις, φυλακίσεις, θάνατο.

Πέρασε τότε ἀπὸ τὴν Ἀντιόχεια ὁ εἰδωλολάτρης βασιλιᾶς Τραϊανός, ποὺ  πήγαινε σὲ πόλεμο ἐναντίον τῶν Πάρθων. Σταμάτησε ἐκεῖ κ᾿ ἔμαθε, ὅτι ὑπάρχει στὴν πόλι ἕνας ἐπίσκοπος, ποὺ κάνει μεγάλη θραῦσι στοὺς εἰδωλολάτρες. Τὸν κάλεσε λοιπόν. Μόλις τὸν  εἶδε τοῦ εἶπε·

› Κακοδαίμων καὶ δυστυχισμένε  ἄνθρωπε.

› Ὄχι, ἀπαντᾷ ὁ Ἰγνάτιος· εἶμαι  εὐτυχισμένος. Ὅποιος πιστεύει στὸ  Χριστό, εἶνε ὁ πιὸ εὐτυχισμένος· δυστυχισμένος εἶνε αὐτὸς ποὺ δὲνπιστεύει στὸ Χριστό, ἔστω καὶ ἂν ἔχῃ κορώνα ἐπάνω στὸ κεφάλι…

Ἔγινε μεγάλος διάλογος, ἀλλὰ ὁ  Ἰγνάτιος ἔμενε ἀσάλευτος στὴν πίστι. Στὸ τέλος ὁ Τραϊανὸς διατάζει, νὰ τὸν συλλάβουν, νὰ τὸν δέσουν, καὶ νὰ τὸν χτυπήσουν μὲ μολύβδινες σφαῖρες. Τοῦ ἅπλωσαν τὰ χέρια κ᾿ ἔβαλαν ἀπὸ κάτω φωτιά. Ἄναψαν ξύλα βουτηγμένα στὸ λάδι καὶ τοῦ ἔκαιγαν τὰ πλευρά. Τὸν ἔβαλαν ὄρθιο πάνω σὲ  ἀναμμένα κάρβουνα. Τοῦ ἔξυναν τὸ σῶμα  μὲ σιδερένια νύχια. Τίποτε δὲ᾿  στάθηκε ἱκανὸ νὰ τὸν κάνῃ νὰ ὑποχωρήσῃ.

Τέλος ὁ αὐτοκράτωρ διατάζει δέκα  στρατιῶτες, ἕνα βάρβαρο ἀπόσπασμα, νὰ τὸν μεταφέρουν ἀπὸ τὴν Ἀντιόχεια  στὴ Ῥώμη, γιὰ νὰ τὸν ῥίξουν στὰ θηρία.  Τότε, γιὰ τὸ ταξίδι αὐτὸ χρειάζονταν τρεῖς – τέσσερις μῆνες.

Δεμένο τὸν περνοῦσαν ἀπὸ πόλι σὲ  πόλι. Ἀλλ᾿ αὐτὸς στήριζε τοὺς  Χριστιανοὺς στὴν πίστι. Ὅταν φτάσανε  στὴ Ῥώμη τὸν βάλανε στὴ φυλακή. Κάποιοι  Χριστιανοὶ ἔκαναν προσπάθειες νὰ μὴ θανατωθῇ. Ὅταν τό ᾿μαθε ὁ ἅγιος, τοὺς εἶπε ἐκεῖνα τὰ ἀνεκτίμητα λόγια·

› Ἂν μ᾿ ἀγαπᾶτε, ἂν ἀγαπᾶτε ὄχι τὸ  κορμί μου ἀλλὰ τὴν ψυχή μου, μὴ φέρνετε ἐμπόδιο στὸν ἱερό μου πόθο.  Ἀφῆστε με νὰ μαρτυρήσω γιὰ τὸ Χριστό. Τὰ  δόντια τῶν θηρίων θὰ γίνουν μύλος ποὺ θὰ μὲ ἀλέσῃ σὰν σιτάρι, γιὰ νὰ γίνω καθαρὸ ψωμὶ τοῦ Χριστοῦ.

Ἔτσι μίλησε ὁ ἅγιος Ἰγνάτιος. Καὶ  προσευχήθηκε καὶ τὸ ζήτησε αὐτὸ ἀπὸ τὸ Θεό.

Ὅταν ἦρθε ἡ μέρα γέμισε τὸ ἀμφιθέατρο. Ὁ Ἰγνάτιος στάθηκε ἐκεῖ μέσα ἀτάραχος. Φέρανε ἕνα κλουβὶ μὲ  πεινασμένα λιοντάρια. Ἄνοιξαν τὴ σιδερένια πόρτα καὶ τὸ πρῶτο λιοντάρι  πετάχτηκε ἔξω. Ἔπειτα ἄλλο. Καὶ  ὥρμησαν ἴσια ἐπάνω του… Μπορεῖτε νὰ  φανταστῆτε τὸ μαρτύριο· νὰ πέφτουν  πάνω στὸν ἅγιο, νὰ ξεσχίζουν μὲ τὰ  νύχια τὶς σάρκες του, νὰ γλείφουν τὰ αἵματα, καὶ ν᾿ ἀκούγωνται τὰ δόντια τους νὰ θραύουν τὰ ὀστᾶ του…

Θεέ μου, τί ἄγριες σκηνές! Δὲν θά ᾿πρεπε στὸ ἀμφιθέατρο νὰ εἶνε οὔτε  ἕνας ἄνθρωπος. Κι ὅμως μαζεύτηκε  πλῆθος, καὶ γινόταν πάταγος… Μὴ μοῦ μιλᾶτε γιὰ τὸν ἄνθρωπο. Ἅμα σκεφτῇ  τί κτῆνος καὶ τί θηρίο εἶνε, θὰ πρέπῃ ν᾿ ἀπελπιστῇς.

Μετὰ τὸ μαρτύριο τοῦ ἁγίου μείνανε στὸ  τέλος μόνο μερικὰ χοντρὰ ὀστᾶ.  Ἔμεινε καὶ κάτι ἄλλο ποὺ δὲν τὸ  πιστεύουν οἱ ἄπιστοι, ἐμεῖς ὅμως τὸ  πιστεύουμε. Τὰ λιοντάρια ἄφησαν  ἄθικτη τὴν καρδιὰ τοῦ ἁγίου! Σεβάστηκαν τὴν καρδιά, ποὺ ἦταν γεμάτη  ἀγάπη καὶ ἔρωτα γιὰ τὸ Χριστό. Λέει ἡ  παράδοσις, ὅτι σχίσανε τὴν καρδιά, καὶ μέσα βρῆκαν γραμμένη μὲ χρυσᾶ  γράμματα τὴ φράσι «Ἰησοῦς Χριστός, ὁ ἔρως τῆς ψυχῆς μου». Ἀπὸ αὐτὸ ὠνομάστηκε Θεοφόρος· διότι ἔφερε μέσα του τὸ Χριστό, τὸν μόνο ἀληθινὸ Θεό.

Πῆγαν κατόπιν τὴ νύχτα οἱ Χριστιανοὶ  μὲ κίνδυνο, σκούπισαν μὲ βαμβάκια τὰ αἵματα τοῦ μάρτυρος, πήρανε τὰ  λείψανα τῶν ὀστῶν του καὶ τὰ μετέφεραν στὴν Ἀντιόχεια. Ἐκεῖ ἔμειναν πολλὰ χρόνια, ἕως ὅτου πῆγαν οἱ  σταυροφόροι τοῦ πάπα, τὰ παιδιὰ τοῦ  διαβόλου, κλέψανε τὰ ἅγια αὐτὰ  λείψανα μαζὶ μὲ ἄλλα, καὶ τὰ ἔχουν τώρα  αὐτοί.

Αὐτὸ εἶνε τὸ μαρτύριο τοῦ ἁγίου  Ἰγνατίου τοῦ Θεοφόρου. Τί διδασκόμεθα ἐμεῖς;

Καταδικάζουμε ἐκείνους τοὺς βαρβάρους, ποὺ βλέπανε στὸ ἀμφιθέατρο τὰ ἄγρια θεάματα κ᾿ εὐχαριστιόνταν. Ἀλλὰ δὲν εἴμεθα καλύτεροι ἐμεῖς. Κ᾿ ἐμεῖς, ὕστερα ἀπὸ τὴν ἐκκλησία, πηγαίνουμε σὲ ἄθλια θεάματα. Βλέπουμε νὰ πυροβολοῦν, νὰ σκοτώνουν,  νὰ τοὺς κυνηγᾷ ἡ ἀστυνομία, καὶ στὸ τέλος νὰ βγαίνουν νικηταὶ καὶ νὰ τοὺς  χειροκροτοῦν… Τί εἶνε αὐτὸς ὁ λαός!  Εὐχαριστιέται σὲ γκαγκστερικὰ καὶ  αἰσχρὰ θεάματα, νὰ βλέπῃ νὰ ἀτιμάζουν  καὶ νὰ σκοτώνουν… Τί περιμένεις μετά;  Εἶνε ἁμαρτωλὰ τὰ μάτια αὐτά.

\Τὸ λέω μὲ δάκρυα· ἂν ἤμασταν ὅλοι ὁμόψυχοι, δὲ᾿ θὰ μποροῦσε ὁ κάθε ἐκμεταλλευτὴς νὰ παρουσιάζῃ θεάματα  ποὺ ξαναγυρίζουν τὸν κόσμο στὸ ἀμφιθέατρο τῆς Ῥώμης.

Τὸ ἕνα ποὺ διδασκόμεθα εἶνε αὐτό. Τὸ  δεύτερο ποιό εἶνε; Μοῦ κάνει ἐντύπωσι ἡ ἀγάπη τοῦ Ἰγνατίου.  Ἀγαποῦσε τὸ Χριστὸ ὅταν μικρὸ παιδάκι  τὸν πῆρε στὴν ἀγκαλιά του. Τὸν ἀγαποῦσε  ὅταν μεγάλωσε. Τὸν ἀγαποῦσε ὅταν ἦταν νέος. Τὸν ἀγαποῦσε ὅταν ἔγινε διᾶκος, ὅταν ἔγινε παπᾶς, ὅταν ἔγινε ἐπίσκοπος. Τὸν ἀγαποῦσε κι ὅταν ἔγινε πλέον γέροντας. Τὸν ἀγαποῦσε μέχρι τὸ τέλος, μέχρι τὰ θηρία.

Δὲ᾿ μοῦ λέτε, ἀδέρφια καὶ ἀδερφάδες  καὶ πατεράδες μου, ἐμεῖς τὸν ἀγαποῦμε  τὸ Χριστό; Ἂν κατέβαινε ἕνας ἄγγελος  κι ἄνοιγε τὴν καρδιά μας, τί θὰ ἔβλεπε μέσα; Θά ᾿βρισκε νά ᾿νε ὁ Χριστὸς ὁ ἔρως τῆς καρδιᾶς μας; Ὦ  ντουνιᾶ ψεύτη κι ἀπατεώνα! Γιορτάζουμε Χριστούγεννα. Καθαρίζουμε τὰ  σπίτια μας, πλένουμε τὰ ροῦχα μας…  Ποῦ ν᾿ ἀνοίξῃ ὁ ἄγγελος τὴν καρδιά μας! Τί θὰ βρῇ; Θὰ βρῇ χυδαίους  ἔρωτες· σαρκός, χρημάτων, ματαίας δόξης. Ἐκεῖ εἶνε ἡ καρδιά μας.

Καὶ ὅμως ὁ Χριστὸς φωνάζει· «Παιδί μου, δός μου τὴν καρδιά σου» (Παροιμ.  23,26). Τί τὴ θέλει ὁ Χριστὸς τὴν καρδιά; Νὰ τὴν πλύνῃ, νὰ τὴν καθαρίσῃ μέσα στὰ δάκρυα τῆς μετανοίας, νὰ τὴν κάνῃ μιὰ φάτνη κ᾿ ἕναν οὐρανό.

Ἂς τοῦ δώσουμε λοιπὸν τὴν καρδιά μας.  Τότε ἀληθινὰ κ᾿ ἐμεῖς, τὴ νύχτα τῆς Γεννήσεως, στὴ γῆ θὰ πατοῦμε ἀλλὰ στὰ  οὐράνια θὰ βρισκώμεθα, καὶ πάνω ἐκεῖ θ᾿ ἀκοῦμε τὸ «Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ καὶ  ἐπὶ γῆς εἰρήνη, ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία» (Λουκ. 2,14).

Ἀμήν.

† ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

ΑΘΛΗΣΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΦΟΡΟΥ

Όταν  βασίλευε ο Τραϊανός, επίσκοπος στην Αντιόχεια ήταν ο Ιγνάτιος ο Θεοφόρος (αυτός που φέρει μέσα του τον Θεό). Λένε κάποιοι ότι τον Ιγνάτιο τον πήρε στα άγια χέρια του ο Δεσπότης Χριστός, όταν ήταν ακόμη μικρό βρέφος, κατά την ώρα της διδασκαλίας του.  Σε μια στιγμή, ενώ δίδασκε στα Ιεροσόλυμα, είπε στον λαό:

› Όποιος δεν ταπεινώνει τον εαυτό του σαν αυτό το μικρό παιδί, δεν μπορεί να μπει στην βασιλεία των Ουρανών και όποιος υποδεχτεί ένα απ’ αυτά τα παιδιά στο όνομά μου, εμένα δέχεται.

Αυτά λέγοντας ο Δεσπότης Χριστός μίλησε για την μελλοντική προκοπή  και  πρόοδο του παιδιού, φανερώνοντας ξεκάθαρα την αποστολική του διδασκαλία.

Αυτός, λοιπόν, ο θείος Ιγνάτιος, μαζί με τον Πολύκαρπο, έγινε μαθητής του ευαγγελιστή Ιωάννη. Αργότερα, ο Πολύκαρπος, για τον μεγάλο ζήλο και την αγάπη που έδειξε στον Χριστό, έγινε επίσκοπος Σμύρνης. Ό Ιγνάτιος, χειροτονήθηκε ιερέας από τους ιερούς Αποστόλους, ψηφίστηκε επίσκοπος Αντιοχείας. Από τους αποστόλους έμαθε πολλά που έπρεπε να γνωρίζουν οι ιερείς και μαζί τους κόπιασε πολύ, βασανίστηκε να κηρύττει το λόγο της πίστης και κακοπάθησε ο ζηλωτής των αποστόλων, διδάσκοντας τα  έθνη. Και, τέλος, γενόμενος διάκονος των μυστηρίων του Χρίστου, παραδόθηκε στ' άγρια θηρία και μαρτύρησε με πρωτοφανή αγριότητα, όπως θα γράψουμε παρακάτω.

Μετά την νίκη κατά των Ταρτάρων ο Τραϊανός φούσκωσε από υπερηφάνεια. Έτσι, άρχισε χειρότερο πόλεμο κατά των Χριστιανών, για να τους αναγκάσει να προσκυνήσουν τους θεούς του, επειδή νόμισε ότι αυτοί τον βοήθησαν στην νίκη του κατά των Ταρτάρων. Έστειλε λοιπόν, σ’ όλα τα  κάστρα προσταγές ότι όσοι χριστιανοί δεν θελήσουν να θυσιάσουν στα είδωλα να τους βασανίζουν πρώτα σκληρά και κατόπιν να τους θανατώνουν χωρίς έλεος.

Ο Τραϊανός βρισκόταν στην Αντιόχεια και ετοίμαζε πόλεμο κατά των Περσών και μερικοί του μίλησαν για τον Ιγνάτιο τον Θεοφόρο, ο όποιος δίδασκε τους ανθρώπους να προσκυνούν κάποιον νέο Θεό που πέθανε πάνω στον Σταυρό και την τρίτη μέρα αναστήθηκε. Επίσης, να φυλάνε παρθενία και να μισούν κάθε απόλαυση και καλοπέραση της ζωής. Και το χειρότερο απ' όλα να καταφρονούν τους θεούς και τις διαταγές των αρχόντων.

Όταν τ’ άκουσε αυτά ο Τραϊανός, θύμωσε τοσο  πολύ που δεν μπόρεσε να κρύψει την οργή του. Ποιος τάχα ήταν αυτός ο επίσκοπος που αψηφούσε τις διαταγές του; Ποιός ήταν αυτός ο επίσκοπος που όχι μόνο δεν προσκυνούσε τους θεούς του, αλλά παρακινούσε των άλλους ν’  ασεβούν; Θάνατος σ' αυτόν τον επίσκοπο. Αυτοί οι λογισμοί του, έπρεπε να πραγματοποιηθούν αμέσως. Γι’ αυτό πρόσταξε άγρια τους ακολούθους του:

› Φέρτε τον αμέσως στο θέατρο.

Ό Ιγνάτιος, όταν παρουσιάστηκε μπροστά του, δεν  φαντάστηκε ότι θ’ αντιμετώπιζε έναν τόσο σκληρό και απάνθρωπο βασιλιά.

› Συ είσαι ο Θεοφόρος εκείνος Ιγνάτιος -του λέει ο Τραϊανός με άγριο ύφος, που καταφρονείς τα  προστάγματά μας, διαστρέφεις με την διδασκαλία σου τους Αντιοχείς και παρακινείς τους ανθρώπους να σέβονται τον Χριστό και το χειρότερο να καταφρονούν τους θεούς μας, αναιδέστατε.

Νόμισε ο βασιλιάς πώς έχει μπροστά του ένα στρατιώτη και τον διατάζει να εκτελέσει μια διαταγή του. Όμως η απάντηση του θαρραλέου επισκόπου ήρθε σαν κεραυνός στο κεφάλι του.

› Αλίμονο! πώς ονομάζεις θεούς τα  άψυχα είδωλα; Ένας είναι ο αληθινός Θεός, ο Ιησούς Χριστός, ο μονογενής Υιός του Θεού, ο όποιος δημιούργησε όλο τον κόσμο· αν τον γνώριζες βασιλιά, θα σου στερέωνε το θρόνο της βασιλείας σου και το στέμμα.

Τέτοια κεραυνοβόλα απάντηση δεν την περίμενε ο Τραϊανός. Γι' αυτό απαντάει στον Άγιο:

› Άφησε τις πολυλογίες και προσκύνησε τους θεούς. Θα σε κάνω αρχιερέα του μεγάλου Δία, θα σε ονομάσω πατέρα της βουλής και θα σε τιμούν όλοι.

Τέτοιες μεγάλες τιμές οι αυτοκράτορες των Ρωμαίων δύσκολα έδιναν σε κάποιον. Όμως ο επίσκοπος Ιγνάτιος φαίνεται πώς ήταν για τον Τραϊανό ο άνθρωπος που θα εξυπηρετούσε τους σκοπούς του· ν’  αλλάξει την πίστη των Χριστιανών και να επιστρέψουν στην ειδωλολατρία.

› Βασιλιά, του απάντησε ο άγιος, είσαι γενναιόδωρος και σπουδαία είναι τ’ αξιώματα πού μου προσφέρεις. Τι ανάγκη έχω εγώ από τέτοιες τιμές, πού είμαι ιερέας του αληθινού Θεού, στον όποιο θυσιάζω κάθε μέρα θυσία αινέσεως και είμαι έτοιμος να του θυσιάσω των τον εαυτό μου. Για την αγάπη του μπορώ να θανατωθώ με οποιονδήποτε τρόπο, γιατί Αυτός ο αθάνατος έπαθε θεληματικά για μένα. Επομένως, ακόμη και αν με παραδώσεις στα θηρία η σε ξίφος η με σταυρώσεις η με οδηγήσεις σε οποιοδήποτε πικρότατο θάνατο, ποτέ  δεν θα προσκυνήσω τα  δαιμόνια· ούτε κανένα θάνατο φοβούμαι και ούτε επιθυμώ πράγματα προσωρινά και επίγεια, αλλά ποθώ και επιθυμώ μόνο τα αιώνια. Μάθε, βασιλιά, πώς όλη μου η σκέψη και η καρδιά είναι στον Χριστό και επιθυμώ να πάω κοντά του με πικρό και επώδυνο θάνατο, επειδή και Αυτός πέθανε από αγάπη για μένα.

Στα λόγια αυτά του αγίου οι συγκλητικοί, για να τον περιγελάσουν, όπως νόμιζαν, του απάντησαν.

› Τί λες; ομολογείς και συ μαζί μας πώς ο Θεός σου πέθανε; Και αν αυτός θανατώθηκε με τέτοιο εξευτελιστικό τρόπο, πώς μπορεί να ωφελήσει τους δούλους του;

Ο Ιγνάτιος τους απάντησε με θεία φώτιση.

› Ο Ιησούς Χριστός, ο Θεός μου και Κύριος, πρώτα έγινε άνθρωπος και για την σωτηρία μας υπέμεινε με την θέλησή του τον Σταυρό και τον θάνατο, αλλά την τρίτη μέρα αναστήθηκε, αφού κατέλυσε την δύναμη του διαβόλου και μας έσωσε από την προπατορική αμαρτία. Και αφού ανέβηκε στους ουρανούς -από τους οποίους κατέβηκε ως άνθρωπος από την αειπάρθενο Μαρία› μας συνανύψωσε και μας χάρισε περισσότερα αγαθά. Ενώ οι δικοί σας θεοί, ως κακούργοι και πονηροί, δεν μπορούν να σας δώσουν κανένα καλό, αλλά σας έδωσαν περισσότερα πράγματα επιζήμια και βλαβερά. Δεν είναι θεοί, αλλά καταστροφικοί και αμαρτωλοί άνθρωποι που πέρασαν την ζωή τους αισχρά, άσχημα και ως υπαίτιοι πολλών θανάτων καταδικάστηκαν με αιώνιο θάνατο. Όπως φαίνεται στα βιβλία σας, ο πρώτος και μεγαλύτερος από τους θεούς, κατά την πλάνη σας, πέθανε στην Κρήτη και τον ενταφίασαν σ’ ένα όρος κοντά στο μεγάλο Κάστρο, το όποιο μέχρι σήμερα εξαιτίας αυτού του τάφου το ονομάζουν Όρος του Δία. Οι χωρικοί το λένε βαρβαρικά Γιούκουτα και οι Ιταλοί Monte Iovis, δηλαδή Όρος του Δία. Ο Ασκληπιός, αφού κατακάηκε από αστραπή, ξεψύχησε. Ο τάφος της Αφροδίτης στην Πάφο μέχρι σήμερα φαίνεται. Ό Ηρακλής πυρπολήθηκε από φωτιά και έτσι όλοι οι υπόλοιποι θεοί σας, ως καταστροφείς και κακοί, χάθηκαν κακήν κακώς με διάφορους τρόπους.

Καθώς διηγούνταν αυτά ο άγιος, ο βασιλιάς και η σύγκλητος φοβήθηκαν να μη φανερωθεί περισσότερο η πλάνη τους και βεβαιωθεί ο σεβασμός προς τον Χριστό και γι’  αυτό αποφάσισαν να τον φυλακίσουν μέχρι να τον εξετάσουν πάλι. Όμως, όλη την νύχτα ο βασιλιάς σκεπτόταν τίι να κάνει, για να γλιτώσει από την παρουσία του Ιγνατίου, ώστε να μην παρασύρει και άλλους Έλληνες στην δική του πίστη ως λόγιος που ήταν. Η διαβολική του σκέψη επικράτησε. Να τον φάνε τα  θηρία, για να εξαφανίσει κάθε ίχνος του αγίου και να μην έχουν τους χριστιανοί κανένα λείψανο του και φέρουν αναταραχή στην ηρεμία της Αντιόχειας. Την σκέψη του αυτήν την συζήτησε και με την σύγκλητο, η οποία την βρήκε σωστή.

› Βασιλιά, του είπαν οι συγκλητικοί, η σκέψη σου είναι η καλύτερη. Να τον φάνε τα  θηρία, αλλά να τον στείλουμε στην Ρώμη δεμένο και εκεί να τον ρίξουν στα άγρια θηρία, για δύο λόγους. Ο πρώτος, να μη θανατωθεί στην Αντιόχεια και τον δοξάζουν οι φίλοι του, έχοντας τα  κόκκαλά του σε αγιασμό κατά την τάξη και συνήθειά τους. Ο δεύτερος, με ένα τέτοιο δρόμο μακρινό να κακοπάθει, να ταλαιπωρηθεί και να θανατωθεί ως κακούργος σε ξένη γη, ώστε να μην αξιωθεί να έχει καμιά επιμέλεια και ενθύμηση μετά τον θάνατο του.

Το σατανικό τους σχέδιο, λοιπόν, μπαίνει σ’ εφαρμογή. Τον βγάζουν από την φυλακή και πριν τον στείλουν στην Ρώμη, ξαναδοκιμάζει ο δαιμονισμένος Τραϊανός ν’  αλλάξει την πίστη του αγίου. Με υποσχέσεις και μεγάλα αξιώματα, με πλουτισμό, με φοβέρες για βασανιστήρια και τιμωρίες σκληρές, προσπαθεί να κερδίσει την μάχη. Όμως, δεν μπόρεσε να κλονίσει καθόλου τον «πύργο» της ομολογίας του και γι’  αυτό, απελπισμένος από την αποτυχία του, διέταξε να τον δέσουν και να τον στείλουν στην Ρώμη, προκειμένου να εκτελεστεί η απόφαση που πήραν για τον θάνατο του.

Αλυσοδεμένος σφιχτά σαν κακούργος, παραδίνεται σ’ ένα στρατιωτικό τάγμα, για να τον οδηγήσει στην Ρώμη, όπου επρόκειτο να τον ρίξουν στο θέατρο, όταν θα είχαν μεγάλη πανήγυρη και πολύ κόσμο, με σκοπό να τον κατασπαράξουν τ’ άγρια θηρία.

Έτσι, ενώ ο Τραϊανός εκστρατεύει κατά και Περσών, ο άγιος Ιγνάτιος ο Θεοφόρος οδηγείται στην Ρώμη. Η χαρά του είναι μεγάλη. Από καιρό ποθούσε τέτοιο θάνατο, για να πάει κοντά στον Σωτήρα Χριστό. Ευχαριστούσε μεγαλόφωνα τον Κύριο. Και κάνοντας προσευχή παρακάλεσε για την Εκκλησία, παραδίδοντας στον Θεό την ποίμνη του με δάκρυα στα μάτια και παρακαλώντας τον να τους σκεπάζει και να τους διαφυλάττει στην ευσέβεια μέχρι τέλους. Έπειτα ακολούθησε τους στρατιώτες με χαρά και αγαλλίαση ψυχής. Τι κι αν έφευγε μακριά από το ποίμνιο του; Η σκέψη του, η καρδιά του, η ευλογία του ήταν παντοτινά σ’ αυτούς. Τους αποχωριζόταν σωματικά, αλλά πνευματικά ήταν κοντά τους. Και καθώς απομακρυνόταν από την Αντιόχεια, τα μάτια της ψυχής του ήταν εκεί. Τους έβλεπε και τους ευλογούσε. Στην Σελεύκεια μπήκε σε πλοίο και περνώντας από την Σμύρνη χαιρέτησε τον Πολύκαρπο και τους άλλους επισκόπους και ιερείς, οι οποίοι συγκεντρώθηκαν απ’ όλη την Εκκλησία της Ασίας, για να τον δουν, και ν’  απολαύσουν την γλυκύτατη διδασκαλία του. Και, αφού τους ασπάστηκε όλους, τους παράγγειλε να εύχονται για χάρη του να μην εμποδιστεί ο δρόμος της άθλησής του, αλλά ν’  αξιωθεί να τον φάνε τα  θηρία, ώστε να συναντήσει γρήγορα τον ποθούμενο Κύριο. Αυτά τους είπε ο πάνσοφος, για να γνωρίσουν τον μεγάλο του πόθο και να μην πικραίνονται για τον θάνατο του, γιατί τους έβλεπε πώς ήταν πολύ λυπημένοι και φοβόταν μην στασιάσουν και τον αρπάξουν από τους στρατιώτες και εμποδίσουν έτσι την ποθούμενη οδοιπορία του. Το ίδιο φοβόταν μην κάνουν και οι ευσεβείς στην Ρώμη. Γι’ αυτό, πρόλαβε και τους έστειλε επιστολή γράφοντας αυτά:

«Ιγνάτιος, ο καλούμενος και Θεοφόρος, επίσκοπος στην Αντιόχεια της αγίας Εκκλησίας τού Θεού. Προς την φωτισμένη και ελεημένη από τον Θεό Εκκλησία των Ρωμαίων, την οποία χαιρετώ και ασπάζομαι στο όνομα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, τον οποίο παρακάλεσα να με αξιώσει να δω τ’ αξιοθέατα και σεβάσμια πρόσωπά σας. Αυτή μου την επιθυμία εισάκουσε ο Πανάγαθος Θεός και να, έρχομαι να σας απολαύσω. Παρακαλώ την αγάπη σας να μη μ’  εμποδίσετε από τον ποθούμενο Χριστό, τον όποιο πηγαίνω να συναντήσω.

Μόνο προσευχηθείτε σ’ Αυτόν να μου δώσει δύναμη, για να είμαι Χριστιανός με τα  έργα και όχι μόνο με τ’ όνομα. Έτσι γράφω και σ’ όλες τις Εκκλησίες ότι θεληματικά και με προθυμία πεθαίνω για τον Κύριο και αφήνω τα  επίγεια και φθαρτά πράγματα, για ν’  απολαύσω τα  άφθαρτα και αιώνια.

Μη με λυπηθείτε, λοιπόν, αλλ’  αφήστε να με φάνε τα  θηρία, γιατί είμαι σιτάρι του Θεού και πρέπει να μ’  αλέσουν τα  δόντια των θηρίων, για να βρεθώ στον Χριστό άρτος καθαρός και άγιος. Θα παρακαλούσα να κολακεύσετε τα  θηρία να φάνε όλο το σώμα μου, γιατί τότε θα θεωρούμαι αληθινός μαθητής του Χριστού, όταν δεν δει πλέον ο κόσμος το σώμα μου. Τώρα αρχίζω να είμαι μαθητής Χριτού. Ας έρθουν σε μένα αναρίθμητα βάσανα· φωτιά, θηρία, σταυρός και άλλα δαιμονικά βασανιστήρια, αρκεί μόνο να συναντήσω τον γλυκύτατό μου Ιησού Χριστό.

Καλύτερα να πεθάνω γι’  Αυτόν παρά να εξουσιάσω όλα τα  βασίλεια του κόσμου. Γιατί, ποια ωφέλεια παίρνει ο άνθρωπος, αν κερδίσει όλον τον κόσμο και ζημιώσει την ψυχή του ως άθλιος; Συγχωρείστε με, αδελφοί, και μη μ’ εμποδίσετε σάς παρακαλώ από τον θάνατο, αλλ’ αφήστε με ν’  απολαύσω τον ποθούμενο Χριστό μου με τον θάνατο,  καθώς και αυτός σταυρώθηκε για την αγάπη μου. Δεν είναι για μένα φωτιά που αγαπά την ύλη, αλλά περισσότερο νερό ζωής που μου μιλά μέσα μου, λέγοντάς με να πάω προς τον Πατέρα. Δεν επιθυμώ υλικές τροφές που καταστρέφονται ούτε απολαύσεις της τωρινής ζωής αλλά μόνο ουράνιο άρτο, ο όποιος είναι το σώμα του Ιησού Χριστού Υιού του Θεού. Αυτά σας γράφω από την Σμύρνη την εικοστή Σεπτεμβρίου και υγιαίνετε, αγαπητοί, στο όνομα του Χριστού Ιησού του Κυρίου μας. Αμήν.»

Αφού έστειλε την επιστολή, τον πήραν οι στρατιώτες και βάδιζαν από την ξηρά, περνώντας πεζοί από τις Τρωάδα, Νεάπολη, Φιλιππούπολη, Μακεδονία και άλλες περιοχές, όπου σε όλες δίδασκε τον λόγο του Θεού, στηρίζοντας τους επισκόπους και πρεσβυτέρους και νουθετώντας τους νεωτέρους να είναι σταθεροί στην ευσέβεια. Και αφού διέπλευσε το Αδριατικό και Τυρρηνικό πέλαγος, έφτασε στην Ρώμη και παραδόθηκε από τους στρατιώτες στον έπαρχο της πόλης.

Όταν αυτός είδε τα  γράμματα και τις προσταγές του βασιλιά, φυλάκισε αυστηρά τον άγιο. Όταν είχαν μεγάλη πανήγυρη, συγκεντρώθηκαν όλοι οι κάτοικοι της πόλης, όχι μόνο για την γιορτή αλλά και για να δουν τον Ιγνάτιο. Η φήμη κυκλοφόρησε παντού, ότι έφεραν τον επίσκοπο Αντιοχείας να τον ρίξουν στα θηρία για διασκέδαση του λαού. Γι’ αυτό το λόγο συγκεντρώθηκαν αμέτρητοι από παντού για να δουν. Τότε τον έφεραν οι στρατιώτες και τον παρουσίασαν στο θέατρο. Ο άγιος, όταν είδε τόσο πλήθος λαού, δεν κλονίστηκε στην πίστη του και στον πόθο για τον Χριστό αλλά με γενναίο και σταθερό φρόνημα είπε:

› Άντρες Ρωμαίοι και θεατές του αγώνα μου, να ξέρετε ότι δεν έκανα κανένα έγκλημα ούτε έφταιξα σε τίποτα, για να είμαι άξιος θανάτου. Αλλ’ αυτόν τον θάνατο τον δέχομαι σήμερα θεληματικά και χαρούμενα, για να συναντήσω τον αληθινό Θεό, τον όποιο διψώ και επιθυμώ ν’ απολαύσω. Και επειδή είμαι σιτάρι δικό του, αλέθομαι από τα δόντια των θηρίων, για να του γίνω άρτος καθαρός και άσπιλος.

Αυτά αφού είπε, παρακάλεσε τα  λιοντάρια και τον κατέφαγαν ολόκληρο, όπως ο ίδιος ποθούσε. Ποια ψυχική δύναμη στ’ αλήθεια είχε ο άγιος μπροστά στα θηρία σε μια τέτοια δύσκολη ανθρώπινη ώρα! Ποια ανείπωτη αγάπη και πόσο πόθο έκρυβε στην καρδιά του και στο σώμα του ολόκληρο ο άγιος, για να υποστεί αυτό το φρικιαστικό θέαμα! Γλυκύτατε Ιησού! Όλα για την αγάπη σου, όχι μόνο ο άγιος Αντιοχείας, αλλά και πλήθος χριστιανών καθημερινά μαρτυρούσαν και μαρτυρούν για το όνομά Σου.

Από το άγιο σώμα του Αγίου δεν έμεινε τίποτε παρά μόνο λίγα μεγάλα λείψανα, τα  όποια συμμάζεψαν οι πιστοί, αφού τελείωσε το θέαμα. Τα ενταφίασαν σε ξένο επίσημο τόπο με όλες τις καθιερωμένες τιμές και μ’ ευλάβεια μεγάλη στις 20 Δεκεμβρίου. Μετά από καιρό μετακόμισαν τα  οστά του στην Αντιόχεια. Μαρτύρησε επί Τραϊανού πιθανόν το 109 η 110 μ.Χ.

Λέγεται ότι μετά τον αγιασμένο του θάνατο έκλαιγαν οι πιστοί στην Ρώμη για την στέρησή του και θρηνούσαν απαρηγόρητα με μεγάλο πόνο στον τάφο του, αγρυπνούντες και υμνούντες ακατάπαυστα τ’ άγιο όνομά του. Ο άγιος τους φανερώθηκε σε όραμα και, αφού τους ασπάστηκε, τους φίλησε και τους παρηγόρησε λέγοντας να μην θρηνούν, αλλά περισσότερο να χαίρονται, γιατί είναι με τον Κύριο. Έτσι καταπράυνε την λύπη τους.

Κάποιοι άλλοι πιστοί και ευσεβείς τον είδαν σε όραμα ιδρωμένο, όπως ήταν στον αγώνα της άθλησής του, και προσευχόμενο για την σωτηρία της πόλης και όλων των χριστιανών.

Τέτοιο ήταν το τέλος του Θεοφόρου, οι αγώνες και η αγάπη του για τον Χριστό. Αυτό το μαρτυρεί και ο Ειρηναίος, επίσκοπος Λουγδούνων, άνθρωπος πιστός και αξιόλογος, ο όποιος τον εγκωμίαζε πολύ στα συγγράμματά του και τον μνημόνευε. Ακόμη δε και ο πρόεδρος Σμύρνης Πολύκαρπος, ο όποιος τον ακλουθούσε από κοντά στην πορεία του από την Αντιόχεια στην Ρώμη και είδε με τα  μάτια του όσα έπαθε. Ό Πολύκαρπος γράφει σε μια επιστολή του, για να τονώσει την πίστη και την ευσέβεια και Χριστιανών:

› Σάς παρακαλώ, αδελφοί, να έχετε υπακοή και υπομονή, καθώς είδατε και τον μακάριο Ιγνάτιο και πολλούς άλλους και σ’ αυτόν τον απόστολο των εθνών και διδάσκαλο Παύλο και άλλων που πίστεψαν. Όλοι αυτοί δεν έτρεξαν άσκοπα και χαμένα, αλλά κοπίασαν στην πίστη και δικαιοσύνη τού Θεού. Δεν αγάπησαν αυτόν τον ψεύτικο και αμαρτωλό κόσμο αλλά τον Δεσπότη Χριστό, με τον όποιο και συμμαρτύρησαν. Γι' αυτό και απ’ Αυτόν δοξάστηκαν. Έτσι, λοιπόν, ο θείος Ιγνάτιος, επιθυμώντας να γίνουν τα  θηρία ο τάφος του, κατοίκησε περισσότερο στις ψυχές και φιλόθεων αντρών και όλοι τον είχαν σε μεγάλη ευλάβεια.

Αλλά και ο βασιλιάς Τραϊανός, ακούγοντας αργότερα τις αρετές αυτού του αγίου και ότι γενναία υπέμεινε το μαρτύριο και με χαρούμενο πρόσωπο, ευχαριστώντας τον βασιλιά που του έδωσε τέτοια ευκαιρία να γίνει ευχάριστη τροφή και θηρίων, τόσο πολύ ευλαβήθηκε τον Ιγνάτιο αλλά και τους άλλους χριστιανούς, επειδή εγκρατεύονταν από κάθε κακή πράξη, νήστευαν, προσεύχονταν όλη τη νύχτα και έκαναν άλλες αξιέπαινες πράξεις, ώστε μετάνιωσε για τα  περασμένα και εξέδωσε διάταγμα να μην σκοτωθεί πλέον κανένας χριστιανός από τους ηγεμόνες και τους άρχοντες. Έτσι, όχι μόνο στην ζωή του ο Ιγνάτιος ήταν ωφέλιμος στους χριστιανούς, αλλά και μετά το θάνατο του έγινε καύχημα της πίστης μας στον Χριστό, επίδοση ευσέβειας, παράκληση θλιβομένων, καταφρόνηση της πρόσκαιρης ζωής, εγκράτεια των βλαβερών, καθαρότητα ζωής και διόρθωση σφαλμάτων. Με την χάρη και φιλανθρωπία του Κυρίου μας Ιησού Χριστού που δοξάζεται με τον Πατέρα και το Άγιο Πνεύμα, τώρα και πάντα και στους αιώνες των αιώνων. Αμήν.

Ἀπολυτίκιον  (Κατέβασμα). Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείῳ ἔρωτι ἐπτερωμένος, τοῦ σὲ ψαύσαντος χερσὶν ἀχράντοις θεοφόρος ἀνεδείχθης, Ἰγνάτιε· καὶ ἐν τῇ Δύσει τελέσας τὸν δρόμον σου, πρὸς τὴν ἀνέσπερον λῆξιν ἐσκήνωσας. Πάτερ ὅσιε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε δωρίσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Κατεπλάγη Ἰωσήφ.
Καὶ τρόπων μέτοχος, καὶ θρόνων διάδοχος, τῶν Ἀποστόλων γενόμενος, τὴν πρᾶξιν εὗρες θεόπνευστε, εἰς θεωρίας ἐπίβασιν, διὰ τοῦτο τὸν λόγον τῆς ἀληθείας ὀρθοτομών, καὶ τῇ πίστει ἐνήθλησας μέχρις αἵματος, Ἱερομάρτυς Ἰγνάτιε, πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Κοντάκιον. Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Tῶν λαμπρῶν ἀγώνων σου, ἡ φωτοφόρος ἡμέρα, προκηρύττει ἅπασι, τὸν ἐκ Παρθένου τεχθέντα· τούτου γὰρ διψῶν ἐκ πόθου κατατρυφῆσαι, ἔσπευσας, ὑπὸ θηρίων ἀναλωθῆναι· διὰ τοῦτο Θεοφόρος, προσηγορεύθης Ἰγνάτιε ἔνδοξε.

Κάθισμα. Ἦχος πλ. δ’. Τὴν Σοφίαν καὶ Λόγον.
Ἐξ Ἑῴας ἐκλάμψας ὥσπερ ἀστήρ, καὶ ἀκτῖσι τῶν λόγων λαμπαδουχῶν, τὸν κόσμον ἐφώτισας, καὶ τὸ σκότος ἐμείωσας, καὶ ὡς ὁ Παῦλος τὸν δρόμον, γενναίως διήνυσας, ὑπομείνας κινδύνους, ἐν Ἔθνεσί τε καὶ πόλεσιν· ὅθεν καὶ ὡς σῖτος, τῶν θηρῶν τοῖς ὀδοῦσιν, ἠλέσθης γενόμενος, προσφορὰ τῷ Κυρίῳ σου, Θεοφόρε Ἰγνάτιε· πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν ἁγίαν μνήμην σου.

Ὁ Οἶκος
Ἀβραὰμ μὲν ποτε τὸν υἱὸν ἐθυσίαζε, τὴν σφαγὴν προτυπῶν τοῦ τὰ πάντα κατέχοντος, καὶ νῦν ἐν Σπηλαίῳ σπεύδοντος τεχθῆναι, σὺ δὲ θεόφρον, ὅλον προσήγαγες σαυτόν ὥσπερ σφάγιον, καὶ τῶν θηρίων βρῶμα γενόμενος, σῖτος καθαρὸς ὤφθης τῷ Κτίστῃ σου, ἐν ἀποθήκαις ἐπουρανίαις διαιωνίζων ἀληθῶς, καὶ τοῦ σοῦ ἔρωτος τρυφῶν· δι’ ὃν πάντα τὸν κόσμον καταλείψας παμμάκαρ, Θεοφόρος προσηγορεύθης, Ἰγνάτιε ἔνδοξε.

Πηγή: (ἑσπερινὴ ὁμιλία στὸν Ι. Ναὸ Ἁγίου Παντελεήμονος Φλωρίνης, Σάββατο 19-12-1970) Ορθόδοξος Έλληνας Επίσκοπος Αυγουστίνος Καντιώτης, («Τα Μυρίπνοα άνθη του Παραδείσου › Οι ωραιότεροι βίοι Αγίων από το Εκλόγιον του Αγαπίου του Κρητός Μοναχού», Εκδόσεις Άθωνας, Θεσσαλονίκη) Ιερά Μονή Παντοκράτορος Μελισσοχωρίου, Ορθόδοξος Συναξαριστής

Σε προηγούμενο άρθρο μας, με θέμα «Υπάρχει λύση στη μάστιγα της εφηβικής επιθετικότητας;», είχαμε, μεταξύ άλλων, σημειώσει ότι οι προβληματικοί έφηβοι είναι, κυρίως, παραμελημένα παιδιά, απογοητευμένα, τραυματισμένα ή κακοποιημένα ψυχοσωματικά οι δε παραβατικές τους δράσεις δημιουργούν δύσκολες συνθήκες στο οικογενειακό, σχολικό και κοινωνικό περιβάλλον.

Οι χώρες εγκλωβίστηκαν στην αγορά δόσεων ακόμη και όταν η πανδημία υποχώρησε, ενώ οι προσπάθειες για δωρεά πλεονάζοντος εμβολίου σε τρίτες χώρες ματαιώθηκαν από τη μείωση της ζήτησης και τα ζητήματα logistics

Πρόκειται για ένα αιματηρό επεισόδιο που λίγοι γνωρίζουν και ακόμη λιγότεροι σήμερα θυμούνται. Το επεισόδιο αυτό που ξεκίνησε με τον θάνατο του Ζήση Καραγώγου, γρήγορα εξελίχθηκε σε μάχη η οποία διήρκησε σχεδόν μέχρι το απόγευμα(!) και λίγο έλειψε στο να οδηγήσει τις δύο χώρες σε ένα νέο πόλεμο.  

Είχαν αφεθεί μέρη του εμβρύου στη μήτρα τους…

Ένας από τους σημαντικότερους στρατιωτικούς αρχηγούς και ήρωες της σαμιακής επανάστασης του 1821. Το πραγματικό του επώνυμο ήταν Φώκος. Το «Λαχανάς» ήταν παρωνύμιο, αλλά επεκράτησε του πραγματικού επωνύμου. Ο Καπετάν Κωσταντής Λαχανάς γεννήθηκε στο Πάνω Βαθύ το 1769. Γονείς του ήταν ο Γεώργιος Φώκος και η Κυριακή. Μικρός υιοθετήθηκε από τον θείο του Γιακουμή.

Σε νεαρή ηλικία ασχολήθηκε με τη θάλασσα και έγινε πλοίαρχος, ταξιδεύοντας αρχικά στα παράλια της Μικράς Ασίας. Αργότερα τα ταξίδια του έφτασαν μέχρι τη Συρία, τη Βόρειο Αφρική, τον Εύξεινο Πόντο και την Ιταλία.

Το 1798 ενόσω βρισκόταν στην Αίγυπτο κατετάγη στην Ελληνική Λεγεώνα του Ναπολέοντα και έλαβε μέρος στις μάχες που δόθηκαν εκεί από γαλλικά στρατεύματα. Μετά την αναχώρηση του Ναπολέοντα από την Αίγυπτο ο Λαχανάς επανήλθε στη Σάμο και έλαβε μέρος στους αγώνες για την κατάκτηση της προυχοντικής εξουσίας, αφού τάχθηκε στο πλευρό της παράταξης των Καρμανιόλων, που επεδίωκαν την κατάργηση των παλαιών προεστών και τη διαφάνεια στη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών του νησιού. (1806-1812).

Το 1812, όταν οι αντίπαλοι των Καρμανιόλων, οι Καλικάντζαροι, επικράτησαν στον Κοινό της Σάμου ο Κ. Λαχανάς καταδιώχθηκε και διέφυγε από το νησί για να σωθεί. Κατά τις περιπλανήσεις του έφτασε μέχρι Θεσσαλονίκη, συνδέθηκε δε με τον περιβόητο αρματωλό Νίκο Τζάρα, έγινε οπαδός του και πολέμησε μαζί του εναντίον των Τούρκων.

Ο Νικοτζάρας ναγνωρίζοντας την ανδρεία του Λαχανά τον έκαμε πρωτοπαλίκαρό του. Μετά τον θάνατο του Νικοτζάρα ο τότε νομάρχης Θεσσαλονίκης Μπεκίρ πασάς που υπήρξε παλιότερα βοεβόδας Σάμου τον διόρισε κυβερνήτη του εκεί σταθμεύοντος αυτοκρατορικού πάρωνος. Μετά την απόλυση του Μπεκίρ πασά, παραιτήθηκε και ο Λαχανάς και επέστρεψε στη Σάμο ασχολούμενος με το αρχικό του επάγγελμα κυβερνώντας το ιδιόκτητο πλοίο του «Πυθαγόρας».

Τον Φεβρουάριο του 1819 μυήθηκε από τον Γεράσιμο Σβορώνο στη Φιλική Εταιρεία. Όταν κηρύχτηκε η επανάσταση του 21, ο Καπετάν Κωνσταντής υπήρξε ο πρώτος που συνήγειρε τους οπαδούς του και στις 18 Απριλίου 1821 κήρυξε την επανάσταση υψώνοντας τη σημαία στη θέση Πηγαδάκι Άνω Βαθέος, καλώντας όλους τους κατοίκους του Βαθέος να αγωνισθούν υπέρ της Πατρίδος. Στα τέλη Απριλίου 1821 έφτασε στη Σάμο ο Λογοθέτης Λυκούργος και ανέλαβε τη γενική αρχηγία του αγώνα στο νησί θέτοντας σε εφαρμογή το τοπικό πολίτευμα, τον «Στρατοπολιτικό Διοργανισμό της νήσου Σάμου». Ο Λυκούργος οργάνωσε την άμυνα του νησιού συγκροτώντας τέσσερις χιλιαρχίες στη μία των οποίων διόρισε τον Λαχανά χιλίαρχο. Υπό την ιδιότητά του αυτή υπεράσπισε το νησί και στις τρεις μεγάλες επιθέσεις που επιχείρησε ο τουρκικός στόλος το 1821, 1824, 1826 εναντίον της Σάμου.

Τον Ιούλιο του 1821 ο Λαχανάς εξασφάλισε την άμυνα των ανατολικών παραλίων και του λιμανιού του Βαθιού. Μετά την απόκρουση των Τούρκων επικεφαλής μικρού σώματος έβγαλε από τα βυθισμένα στη θάλασσα εχθρικά πλοία 33 τηλεβόλα, τα οποία μετέφερε στη Σάμο για την ενίσχυση της άμυνάς της. Στη συνέχεια εξεστράτευσε με άλλους 300 Σαμιώτες στη Μικρά Ασία όπου συνήψε μάχες και λαφυραγώγησε τουρκικές περιοχές απομακρύνοντας το ενδεχόμενο τουρκικής επίθεσης κατά της Σάμου. Το 1822 έλαβε μέρος στην εκστρατεία της Χίου. Μετά την αποτυχία αυτής της εκστρατείας και την καταστροφή της Χίου έλαβε μέρος σε ναυμαχία του ελληνικού στόλου κατά του τουρκικού έξω από τις Σπέτσες, όπου και ανδραγάθησε.

Τον Μάρτιο του 1823 επικεφαλής 600 ανδρών επέδραμε και πάλι κατά της Μικράς Ασίας λεηλατώντας τα παράλια από τη περιοχή του Τσαγίου μέχρι την Αλικαρνασσό. Στη Σάμο είχε έλθει σε αντίθεση με τον έπαρχο Κυριάκο Μώραλη ό οποίος τον συνέλαβε κατά προτροπή των πολιτικών του αντιπάλων και τον φυλάκισε, αλλά κατόρθωσε να δραπετεύσει και να σωθεί. Το 1824 αντίπαλοι του Λαχανά, φυγάδες από τη Σάμο μαζί με άλλους Ψαριανούς αποβιβάσθηκαν κρυφά στη Σάμο με σκοπό να εξοντώσουν τον ίδιο και τους οπαδούς του. Πολιόρκησαν το σπίτι του στο Πάνω Βαθύ και το κατέστρεψαν, αλλά ο ίδιος κατάφερε να διαφύγει και να αποκρούσει με επιτυχία την επιδρομή των φυγάδων.

Στην μεγάλη εκστρατεία του τουρκικού στόλου κατά της Σάμου το 1824 ο Λαχανάς είχε διορισθεί από την Γενική Συνέλευση Γενικός Καπετάνιος του εν Σάμω Ελληνικού Στρατού και υπεράσπισε το νησί από τις περιοχές Μεσοκάμπου – Μολαϊμβραήμ, απ’ όπου κανονιοβολούσε με επιτυχία τον τουρκικό στόλο που πολιορκούσε στενά τη Σάμο. Το 1825 επιχείρησε νέα επιδρομή κατά της Μικράς Ασίας. Την αυτή γενναιότητα έδειξε και το 1826 κατά εκστρατεία των Τούρκων εναντίον της Σάμου.

Το 1828, όταν στη Σάμο έφτασε ο Ιωάννης Κωλέτης ως Έκτακτος Επίτροπος Ανατολικών Σποράδων και καθ’ όλη τη διάρκεια της καποδιστριακής περιόδου ο Λαχανάς διετέλεσε αρχηγός της Εκτελεστική Δυνάμεως. Στη διάρκεια της Ελευθέρας Πολιτείας Σάμου (1830-1834) διορίστηκε από τον Λογοθέτη Λυκούργο στρατιωτικός αρχηγός. Στο τετραετές αυτό διάστημα οι Σαμιώτες επεδίωκαν την ένωσή τους με την Ελλάδα. Αφού αυτό δεν είχε αίσιο τέλος και στη Σάμο επιβλήθηκε το ηγεμονικό καθεστώς ο Λαχανάς μαζί με τους υπόλοιπους αρχηγούς της σαμιακής επανάστασης και πλήθος Σαμίων επέλεξε την αυτοεξορία από το νησί κι έτσι το καλοκαίρι του 1834 μετανάστευσε στην ελεύθερη Ελλάδα. Μαζί του αναχώρησε και η οικογένειά του. Από το Καρλόβασι μετέβησαν στη Μύκονο και από εκεί στο Ναύπλιο. Για τους Σαμιώτες μετανάστες η ελληνική κυβέρνηση παραχώρησε μια περιοχή στην Χαλκίδα για να εγκατασταθούν.

Η ελληνική κυβέρνηση αναγνωρίζοντας τους αγώνες του καπετάν Κωνσταντή Λαχανά τον διόρισε ταγματάρχη της Εθνοφυλακής με το ΒΔ 20/1834 και τον ετίμησε με τον Αργυρό Σταυρό του Αγώνος και το Χρυσό Σταυρό του Σωτήρος.

Ο Καπετάν Λαχανάς πέθανε στην Χαλκίδα στις 19 Δεκεμβρίου 1842. Η γενέτειρά του τιμώντας τον έχει τοπθετήσει στη θέση Πηγαδάκι την προτομή του.

Βασική πηγή για το βιογραφικό του σημείωμα το βιβλίο Βιογραφία του Σαμίου οπλαρχηγού Κωνσταντίνου Λαχανά υπό Ν. Σταματιάδου, Εν Σάμω 1906.

Πηγή: Δήμος Σάμου  

Εκπομπή με τον π. Αρσένιο Βλιαγκόφτη της Κυριακής 17 Δεκεμβρίου 2023.

Θα τις πληρώνουν ακριβά τις συναλλαγές τους οι πολίτες...