Τράπεζα Ἰδεῶν
Θησαύρισμα ἰδεῶν καί ἀναφορῶν γιά τήν Ὀρθοδοξία καί τόν Ἑλληνισμό
info@tideon.org
Η Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων
υπό την Αιγίδα της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης
διοργανώνει ημερίδα με θέμα:
Η Αντισυνταγματικότητα του Προσηλυτισμού στα Νέα Θρησκευτικά και ο Προσηλυτισμός στην Αντισυνταγματικότητα
Αίθουσα Εκδηλώσεων Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης
(Μητροπολιτικό Μέγαρο, Βογατσικού 7)
Τετάρτη 12 Σεπτεμβρίου 2018
Έναρξη: 18:00
Προεδρία:
Ηρακλής Ρεράκης, Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.,
Πρόεδρος Πανελλήνιας Ένωσης Θεολόγων
18.00: Έναρξη Ημερίδας, χαιρετισμοί
18.20 – 18.40: Νικόλαος Ιντζεσίλογλου, Ομότιμος καθηγητής, πρ. Κοσμήτορας Νομικής Σχολής Α.Π.Θ., «Το κράτος, το έθνος και το Μάθημα των Θρησκευτικών από τη σκοπιά της Κοινωνιολογίας και της Νομικής Επιστήμης»
18.40–19.00: Βασίλειος Νικόπουλος, Επίτιμος Πρόεδρος του Αρείου Πάγου, Διδάκτωρ Νομικής, «Το κατά το ισχύον Σύνταγμα περιεχόμενο του Μαθήματος των Θρησκευτικών και ο προσηλυτιστικός χαρακτήρας των Νέων Θρησκευτικών»
19.00–19.20: Ιωάννης Κουρεμπελές, Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.,«Θρησκευτικός κρατικισμός καί ἀντιθεολογικός προσηλυτισμός»
19.20–19.40: Θεόφιλος Πουταχίδης, Καθηγητής της Σχολής Επιστημών Υγείας Α.Π.Θ., «᾿Εν τίνι ἔφης με νικᾶν;»
19. 40: Συζήτηση
20. 40: Λήξη Ημερίδας
Θα χορηγηθεί βεβαίωση συμμετοχής
ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΙΣΗΓΗΤΩΝ
Νικόλαος Ιντζεσίλογλου, Ομοτιμος Καθηγητής, πρ. Κοσμήτορας Νομικής Σχολής Α.Π.Θ.
Ιωάννης Κουρεμπελές, Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.
Βασίλειος Νικόπουλος, Επίτ. Πρόεδρος του Αρείου Πάγου, Δρ Νομικής
Θεόφιλος Πουταχίδης, Καθηγητής της Σχολής Επιστημών Υγείας Α.Π.Θ.
ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Βασιλική Ματιάκη, Υπ Δρ Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ.
Σοφία Πακλατζόγλου, Υπ. Δρ Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ.
Ζηνοβία Παπαδοπούλου, MTh Α.Π.Θ., Θεολόγος εκπαιδευτικός
Γιολάντα Σίσκου, Ε.ΔΙ.Π. Εργαστηρίου Παιδαγωγικής – Χριστιανικής Παιδαγωγικής του Τμ. Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας, Α.Π.Θ.
Παναγιώτης Τσαγκάρης, Υπ. Δρ Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ.
Εύα Τσεντόγλου, Θεολόγος εκπαιδευτικός
Χρήστος Ψάλτης, Υπ. Δρ Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ.
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων (Π.Ε.Θ.), Χαλκοκονδύλη 37 – 10432 Αθήνα
Τ.: 210 5224180, F.: 210 5224420, Μ.: petheol@gmail.com
Πηγή: Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων, Ακτίνες
Συνεχίζεται στην Βόρειο Ήπειρο ο Γολγοθάς των Ελλήνων μειονοτικών να σώσουν τις ελληνικές περιουσίες, απέναντι σε συντονισμένες προσπάθειες που περιλαμβάνουν και τον επηρεασμό των δικαστικών αποφάσεων, προκειμένου να προχωρήσει ο αφελληνισμός της περιοχής και να κοπεί ο ομφάλιος λώρος της Ελληνικής Εθνικής μειονότητας με τις πατρογονικές εστίες της.
Εκτος του οργίου υφαρπαγής περιουσιών επι των οποίων ηδη κτίζονται πολυτελή τουριστικά συγκροτήματα στις Δρυμαδες και κυρίως στην Χειμάρα υπαρχουν και περιπτώσεις όπως εκείνης του χωριού Κώσταρι, που οι κάτοικοι προσπαθούν να διασώσουν τις κοινοτικές αγροτικές περιουσίες από την υφαρπαγή και την απόδοση τους με βαση πλαστούς τίτλους σε καταπατητές.
Τον περασμένο Γενάρη το Δικαστήριο των Αγίων Σαράντα απέρριψε την προσφυγή του Δήμου Φοινικεων και του προεδρείου του χωριού Κώσταρι για ακύρωση της αναγνώρισης ιδιοκτησίας σε δυο καταπατητές που ειχαν διεκδικήσει κοινοτική περιουσία με πλαστογραφημένο έγγραφο, που υποτίθεται προέρχεται από το 1937 και αφορά δικαιώματα επι 800 στρεμμάτων.
Η καταφανώς αυθαίρετη απόφαση του Δικαστηρίου ήταν ένα από τα θεματα που έθιξαν οι κάτοικοι στην πρόσφατη επισκεψη του πρωθυπουργού Εντι Ράμα στην περιοχή, οπου δεσμεύθηκε προς τον Ηλία Θάνο να εξετασθεί η υποθεση…
Εχει ενδιαφέρον όμως το ιστορικό το οποίο δινει για την υπόθεση των περιουσιών ο κ. Θάνος, καθως από το 1946 εως το 1991 οι ιδιωτικές περιουσίες, η γεωργική γη, τα κτήματα οι δασικές και λιβανικές εκτάσεις είχαν περάσει στην κατοχή του κράτους. Τον Ιούλιο του 1991 η βουλή ψήφισε τον νόμο 7501 «Περί γεωργικής γης» με τον οποίο αποδόθηκαν κατά κεφαλήν 3 στρέμματα γεωργικής γης και μια μικρή έκταση από ελαιώνες και από τα οπωροφόρα.
Όμως το 1993 ψηφίστηκε ο νομός 7689 «Περί επιστροφής και Συμψηφισμού των περιουσιών των πρώην ιδιοκτητών» με τον οποίο κλιμακώθηκε το σχέδιο υφαρπαγής των ελληνικων και κοινοτικών περιουσιών. Η επίθεση αυτή εναντίον των ελληνικων περιουσιών συνεχίσθηκε το 1998 όπου με νόμο μεταφέρεται η αρμοδιότητα αναγνώρισης περιουσιών, στην Υπηρεσία Επιστροφής και Συμψηφισμού Περιουσιών της κάθε περιφέρειας, οπου πλεον οι Τοπικές Αρχές δεν εχουν λόγο και μάλιστα δεν διαθέτουν ουτε δικαίωμα ενστάσεων, κατι που μετέτρεπε αυτομάτως τις αποφασεις, σε τελεσίδικες.
Μια χαρακτηριστική περίπτωση ήταν η αναγνώριση ως ιδιοκτητών στο Λυκουρσι, της Παγκόσμιας Επιτροπής Μπεκτασίδων, στα Εξαμιλια που κτίσθηκε ένα από τα μεγαλύτερα τζαμιά, στην Λιβαδειά, στο Βελιάχοβο, στους Κρογγους, στον Μεσοποταμο Φοινίκης, Κουλουριτσα, Φαναρι, Καρόκι, Καινούριο, Καλύβια του Σούσι, Περδικαρι, Λυβενα και πολλες ακομη περιοχές.
Ο αγώνας που διεξάγουν με δική τους πρωτοβουλία, υπό καθεστως απειλών και με πολλες δυσκολίες μέλη της μειονοτητας, όπως ο κοινοτάρχης Κωσταρίου Ηλιας Θάνος, φαίνεται να είναι άνισος.
Το θεμα των περιουσιών θα πρέπει να είναι από τα πρώτα στην κορυφή της ατζέντας των συνομιλιών της Αθήνας με τα Τιρανα, καθως η περιουσία αποτελεί τον ισχυρότερο δεσμό της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας με τον τόπο της. Εξάλλου αυτός ειναι και ο στόχος της υφαρπαγής των ελληνικων περιουσιών, ο πλήρης αφελληνισμός της Βορείου Ηπείρου.
Επίσης η Αθήνα εχει υποχρέωση να συμβάλλει και να συνδράμει τις προσπάθειες των Ελληνων μειονοτικών για δικαστική διεκδίκηση των περιουσιών τους αλλά ακόμη και την ενίσχυση τους με κάθε τρόπο ώστε να προσφύγουν εάν χρειασθεί και στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, για να προστατεύσουν το δικαίωμα να επιβιώσουν στον τόπο τους.
Είναι το ελάχιστο το οποίο οφείλει η Αθηνα έναντι των Βορειοηπειρωτών…
Πηγή: Hellas Journal
Ἀφοῦ μιλήσαμε σχετικὰ γιὰ τὴν διόρθωσι τῶν αἰσθήσεών μας, ἐπακόλουθο εἶναι νὰ ποῦμε ἐδῶ καὶ πῶς πρέπει νὰ διορθώνουμε τὴν φαντασία καὶ ἐνθύμησί μας, ἐπειδὴ καὶ κατὰ τὴν γνώμη ὅλων σχεδὸν τῶν φιλοσόφων, ἡ φαντασία καὶ ἡ ἐνθύμησις, δὲν εἶναι τίποτα ἄλλο, παρὰ μία ἀποτύπωσις ὅλων ἐκείνων τῶν αἰσθητῶν πραγμάτων, ποὺ εἴδαμε, ἀκούσαμε καὶ μυριστήκαμε καὶ γευτήκαμε καὶ πιάσαμε. Καὶ γιὰ νὰ πῶ μὲ συντομία, ἡ φαντασία καὶ ἐνθύμησις, εἶναι μία ἐσωτερικὴ κοινὴ αἴσθησις, ἡ ὁποία φαντάζεται καὶ θυμᾶται καθαρὰ ὅλα, ὅσα οἱ ἐξωτερικὲς πέντε αἰσθήσεις μας πρόλαβαν νὰ προαισθανθοῦν. Καὶ κατὰ κάποιο τρόπο, ἡ μὲν αἴσθησις καὶ τὰ αἰσθητά, παρομοιάζονται μὲ τὴν σφραγίδα, ἐνῷ ἡ φαντασία, μὲ τὸ ἀποτύπωμα τῆς σφραγίδας.
Ἡ φαντασία αὐτὴ καὶ ἡ ἐνθύμησις μᾶς δόθηκε μετὰ τὴν παράβασι γιὰ νὰ τὴν μεταχειρισθοῦμε, ὅταν οἱ ἐξωτερικές μας αἰσθήσεις ἡσυχάζουν καὶ ὅταν δὲν ἔχουμε μπροστά μας παρόντα τὰ αἰσθητὰ ἐκεῖνα πράγματα, ποὺ πέρασαν ἀπὸ τὶς αἰσθήσεις καὶ τυπώθηκαν σὲ αὐτήν. Γιατὶ εἶναι ἀδύνατο νὰ ἔχουμε πάντα παρόντα ὅλα ὅσα γνωρίσαμε καὶ ἀκούσαμε καὶ μυρίσαμε καὶ γευθήκαμε καὶ πιάσαμε, γι᾿ αὐτὸ τὰ φέρνουμε μπροστά μας μὲ τὴν φαντασία καὶ τὴν ἐνθύμησι, ποὺ τὰ ἔχει τυπωμένα καὶ ἔτσι μιλοῦμε γι᾿ αὐτὰ καὶ σκεπτόμαστε, σὰν νὰ τὰ εἴχαμε καὶ μπροστά μας.
Γιὰ παράδειγα· ἐσὺ πῆγες μία φορὰ καὶ εἶδες τὴν Σμύρνη, ἔπειτα ἔφυγες ἀπὸ ἐκεῖ καὶ πλέον δὲν τὴν βλέπεις μὲ τὴν ἐξωτερικὴ αἴσθησι τῶν ματιῶν, ἀλλὰ ὅμως μὲ τὴν ἐσωτερικὴ αἴσθησι δηλαδή, μὲ τὴν φαντασία καὶ ἐνθύμησι, ὅταν θέλῃς, φέρνεις τὴν Σμύρνη μπροστά σου καὶ τὴν βλέπεις, σὰν νὰ ἦταν καὶ παρόν, μὲ τὸ ἴδιο σχῆμα καὶ διάστημα καὶ μέγεθος καὶ τοποθεσία, ποὺ ἔχει· ὄχι πὼς τότε πηγαίνεις καὶ βλέπεις τὴν Σμύρνη, (καθὼς νομίζουν μερικοὶ ἀμαθεῖς). Ἀλλὰ βλέπεις τὴν εἰκόνα τῆς Σμύρνης, τὴν ὁποία ἔχει τυπωμένη μέσα ἡ φαντασία καὶ ἡ ἐνθύμησίς σου. Αὐτὴ ἡ φαντασία τῶν αἰσθητῶν εἶναι, ποὺ μᾶς ἐνοχλεῖ καὶ μέσα στὸν ὕπνο καὶ μᾶς κάνει νὰ βλέπουμε τὰ διάφορα καὶ πολυποίκιλα ὄνειρα, στὰ ὁποῖα πρόσεχε νὰ μὴ πιστεύῃς ποτέ.
Ἐπειδὴ ὅμως ἡ φαντασία αὐτή, εἶναι μιὰ παράλογη καὶ χοντρὴ ἀποτύπωσις τῶν πέντε αἰσθήσεων καὶ φαντάζεται τὰ αἰσθητὰ μὲ τὸ σχῆμα καὶ χρῶμα καὶ τὸ μέγεθός τους, ὅπως εἴπαμε.
Α. Νὰ γνωρίζῃς, δὲ ὅτι ὁ Θεός, ὅπως εἶναι ἔξω ἀπὸ ὅλες τὶς αἰσθήσεις μαζὶ καὶ τὰ αἰσθητὰ καὶ πέρα ἀπὸ κάθε σχῆμα καὶ χρῶμα καὶ διάστημα καὶ τόπο, ὡς ἐντελῶς ἀσχημάτιστος καὶ ἄμορφος καὶ ὑπάρχει παντοῦ καὶ πάνω ἀπὸ ὅλα, ἔτσι εἶναι καὶ ἔξω ἀπὸ κάθε φαντασία. Καὶ στὴ συνέχεια, γνώριζε, ὅτι ἡ φαντασία εἶναι μία δύναμις τῆς ψυχῆς, ποὺ δὲν ἔχει ἐπιδεξιότητα νὰ ἑνωθῆ μὲ τὸν Θεό, γιὰ αὐτὰ τῆς τὰ ἐλαττώματα (Βλέπε στὴ Φιλοκαλία, ποὺ λέγει, ὅτι «καμία φαντασία δὲν ἔχει θέσι στὴν περίπτωσι τοῦ Θεοῦ. Διότι γενικὰ εἶναι πάνω ἀπὸ κάθε ἔννοια»).
Β´. Γνώριζε, ὅτι καὶ ὁ ἑωσφόρος καὶ ὁ πρῶτος τῶν Ἀγγέλων, ὄντας πρὶν ἀνώτερος τῆς παράλογης φαντασίας καὶ πέρα ἀπὸ κάθε σχῆμα καὶ χρῶμα καὶ αἴσθησι ὡς νοῦς λογικὸς καὶ ἄϋλος καὶ ἀσχημάτιστος καὶ ἀσώματος, ὕστερα ἀφοῦ φαντάσθηκε καὶ ἐσχημάτισε μὲ τὸ νοῦ του τὴν ἰσοθεΐα, ἔπεσε ἀπὸ ἐκείνη τὴν ἄμορφη καὶ ἀσχημάτιστη καὶ ἀπαθῆ καὶ ἑνιαία, ἀσώματη κατάστασι τοῦ νοῦ, κάτω στὴ πολυσχημάτιστη καὶ πολυμέριστη καὶ παχυλὴ αὐτὴ φαντασία, ὅπως εἶναι γνώμη πολλῶν θεολόγων καὶ ἔτσι, ἀπὸ ἄγγελος ἀσχημάτιστος, ἄϋλος καὶ ἀπαθής, ἔγινε διάβολος, ὑλικός, κατὰ κάποιο τρόπο, πολύσχημος καὶ ἐμπαθής (1). Γι᾿ αὐτὸ καὶ ὀνομάζεται ἀπὸ τοὺς θείους Πατέρες ζωγράφος ποὺ μιμεῖται τὰ πάντα καὶ φίδι πολύμορφο καὶ τρώει τὴν γῆ τῶν παθῶν, φαντασιοκόπος καὶ ἄλλα παρόμοια ὀνόματα. Ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸ Θεὸ παρομοιάζεται ὡς δράκος μὲ σῶμα, μὲ οὐρά, μὲ νεῦρα, μὲ πλευρά, μὲ ράχη, μὲ μύτη, μὲ μάτια, μὲ στόμα, μὲ χείλη, μὲ δέρμα, μὲ σάρκα καὶ μὲ ἄλλα παρόμοια μέλη. Καὶ βλέπε στὸ μ´καὶ μα´ κεφάλαιο τοῦ Ἰώβ. Ὁπότε, ἀπὸ αὐτὰ μάθε, ἀγαπητέ, ὅτι ἡ φαντασία μὲ διάφορες μορφές, καθὼς εἶναι ἐφεύρεσι καὶ καρπὸς τοῦ διαβόλου, ἔτσι τοῦ εἶναι καὶ πολὺ ἐπιθυμητή. Ἐπειδή, σύμφωνα μὲ τοὺς Ἁγίους (2) αὐτὴ εἶναι τὸ γεφύρι, μέσα ἀπὸ τὸ ὁποῖο περνώντας οἱ δολοφόνοι δαίμονες, ἑνώνονται μὲ τὴν ψυχὴ καὶ ἔτσι τὴν κάνουν κατοικητήριο αἰσχρῶν καὶ πονηρῶν καὶ βλάσφημων λογισμῶν καὶ ὅλων τῶν ἀκαθάρτων ψυχικῶν καὶ σωματικῶν παθῶν.
Γ. Γνώριζε, ὅτι κατὰ τὸν θεολογικώτατο Ἅγιο Μάξιμο καὶ ὁ πρωτόπλαστος Ἀδὰμ κτίστηκε ἀπὸ τὸν Θεὸ χωρὶς φαντασία. Ἐπειδή, ὁ νοῦς ἐκείνου, καθαρός, μοναδικὸς καὶ πράγματι νοῦς ὤν, δὲν τυπωνόταν, οὔτε σχηματιζόταν ἀπὸ τὶς αἰσθήσεις καὶ τὰ διάφορα εἴδη τῶν αἰσθητῶν. Ἀλλὰ χωρὶς νὰ μεταχειρισθῆ τὴν κατώτερη δύναμι τῆς φαντασίας καὶ νὰ φαντασθῇ σχήματα καὶ χρώματα καὶ εἴδη καὶ διαστήματα, παρατηροῦσε μὲ τὴν ἀνώτερη δύναμη τῆς ψυχῆς, δηλαδὴ τὴν διάνοια, μόνους γυμνοὺς καὶ ψιλούς τους λόγους τῶν ὄντων, ἄϋλα, καθαρὰ καὶ πνευματικά (3). Ἀλλὰ ὁ ἀνθρωποκτόνος διάβολος, καθὼς αὐτὸς ἔπεσε ἀπὸ τὴν φαντασία, ἔτσι ἔκανε καὶ τὸν Ἀδάμ, νὰ σχηματίσῃ τὸν νοῦ του μὲ τὴν ἰσοθεΐα καὶ νὰ πέσῃ ἀπὸ τὴν ἰδία αὐτὴ τὴν φαντασία καὶ ἔτσι ἀπὸ ἐκείνη τὴν νοερά, ἰσάγγελο, ἑνιαία, λογικὴ καὶ ἀσχημάτιστη ζωή, γκρεμίστηκε ὁ ταλαίπωρος, στὴν αἰσθητική, πολυμέριστη καὶ πολυσχημάτιστη φαντασία αὐτὴ καὶ τὴν κατάσταση τῶν ἀλόγων ζῴων. Ἐπειδὴ ἡ φαντασία εἶναι κυρίως ἰδίωμα τῶν ἀλόγων ζῴων καὶ ὄχι τῶν λογικῶν.
Ἀφοῦ γιὰ μία φορὰ ἔπεσε ὁ ἄνθρωπος σὲ αὐτὴν τὴν κατάστασι, ποιὸς μπορεῖ νὰ πῇ, σὲ πόσα πάθη, σὲ πόσα κακὰ καὶ σὲ πόσες πλάνες κατακρεμίστηκε μέσα ἀπὸ τὴν φαντασία; Γέμισε τὴν ἠθικὴ φιλοσοφία ἀπὸ διάφορες ἀπάτες (4). Γέμισε τὴ φυσικὴ ἀπὸ πολλὲς ψευτοδοξασίες (5), καὶ γέμισε τὴν θεολογία ἀπὸ ψεύτικα καὶ σάπια δόγματα. Γιατὶ, πολλοί, καὶ μεγάλοι καὶ νεώτεροι, θέλοντας νὰ θεωρήσουν καὶ νὰ μιλήσουν σχετικὰ μὲ τὸ Θεὸ καὶ τῶν σχετικῶν, τῶν ἁπλῶν, ἀσχημάτιστων καὶ ἀφάνταστων μυστηρίων, ὅπου ἐνεργεῖ ἡ ἀνώτερη ἀπὸ ὅλες τὶς δυνάμεις, ἡ δύναμις τῆς ψυχῆς, δηλαδή, ὁ νοῦς, πρὶν ἀκόμη νὰ καθαρίσουν τὸ νοῦ τους ἀπὸ τὰ ἐμπαθῆ σχήματα καὶ εἰκόνες τῆς φαντασίας τῶν αἰσθητῶν πραγμάτων, ἀντὶ γιὰ τὴν ἀλήθεια βρῆκαν τὸ ψέμα. Καὶ τὸ μεγαλύτερο κακὸ εἶναι, ὅτι καὶ τὸ ψέμα αὐτό, τὸ ἀσπάστηκαν καὶ τὸ κρατοῦν δυνατὰ σὰν ἀλήθεια καὶ ὄντως ὄν· ἀντὶ γιὰ θεολόγοι, φάνηκαν φαντασιολόγοι, ἀφοῦ παραδόθηκαν σὲ ἀδόκιμο νοῦ, κατὰ τὸν Ἀπόστολο.
Λοιπόν, ἐσὺ ἀδελφέ, ἐὰν ἀγαπᾷς νὰ ἐλευθερωθῇς μὲ εὐκολία ἀπὸ τὶς πλάνες αὐτὲς καὶ τὰ πάθη, ἐὰν ἐπιθυμῇς νὰ νὰ ξεφύγης ἀπὸ τὶς διαφόρες παγίδες καὶ τεχνάσματα τοῦ διαβόλου καὶ ἐὰν ἐπιθυμῇς νὰ ἑνωθῇς μὲ τὸν Θεὸ καὶ νὰ πετύχης τὸν θεῖο φωτισμὸ καὶ τὴν ἀλήθεια, πολέμα, ἀλλὰ μὲ ὅλες σου τὶς δυνάμεις πολέμα, νὰ ξεγυμνώσῃς τὸν νοῦ σου ἀπὸ τὰ σχήματα καὶ τὰ χρώματα καὶ τὰ διαστήματα, καὶ γενικὰ ἀπὸ κάθε φαντασία καὶ ἐνθύμησι τῶν αἰσθητῶν πραγμάτων, καὶ καλῶν καὶ κακῶν.
Ἐπειδὴ ὅλα αὐτὰ εἶναι σὰν μολυσμοὶ καὶ λάσπες καὶ σκοτεινιά, ποὺ μολύνουν τὴν καθαρότητα καὶ εὐπρέπεια καὶ λαμπρότητα τοῦ νοῦ καὶ παχαίνουν τὴν ἀϋλία του. Καὶ σχεδόν, κανένα πάθος (6) ψυχικὸ ἢ σωματικὸ δὲν μπορεῖ νὰ πλησίαση τὸν νοῦ, παρὰ διὰ μέσου τῆς φαντασίας αὐτῆς τῶν αἰσθητῶν. Ἀγωνίσου λοιπὸν νὰ φυλάξης αὐτὸ τὸ νοῦ σου ἀχρωμάτιστο, ἀσχημάτιστο, ἄμορφο καὶ καθαρό, καθὼς τὸ ἔπλασε ὁ Θεός.
Αὐτὸ βέβαια μὲ ἄλλο τρόπο δὲν γίνεται, παρὰ ἂν τὸν ἐπιστρέφῃς καὶ τὸν μαζέψης μέσα στὸ στενὸ τόπο τῆς καρδιᾶς σου καὶ ὅλου τοῦ ἐσωτερικοῦ ἄνθρωπου· καὶ ἐκεῖ μέσα νὰ τὸν συνηθίζῃς νὰ βρίσκεται πότε μὲν προσευχόμενος μὲ πένθος, μὲ τὸν ἐσωτερικὸ λόγο τῆς καρδιᾶς, καὶ λέγοντας· «Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ Υἱὲ τοῦ Θεοῦ, ἐλέησόν με»· καὶ νὰ προσέχῃ μόνον τὰ λόγια τῆς προσευχῆς αὐτῆς, (ὅπως σχετικὰ μὲ αὐτό σου λέω στὸ κς´ κεφάλαιο), ἄλλοτε παρατηρώντας τὸν ἴδιο σου τὸν ἑαυτό, μᾶλλον διὰ μέσου τοῦ ἑαυτοῦ σου κατανοώντας τὸν Θεὸ καὶ ἀναπαυόμενος (7)· αὐτὴ ἡ θεωρία καὶ ἡ μελέτη λέγεται κυκλικὴ καὶ ἀπλανής (8). Γιατὶ, ὅπως τὸ φίδι, ὅταν θέλῃ νὰ βγάλη τὸ παλιό του δέρμα, πηγαίνει καὶ περνάει ἀπὸ στενὸ τόπο, ὅπως λένει οἱ φυσιολόγοι, ἔτσι καὶ ὁ νοῦς, μέσα ἀπὸ τὸ στενὸ τόπο τῆς καρδιᾶς καὶ τῆς Νοερᾶς Προσευχῆς ποὺ βρίσκεται μέσα σὲ αὐτήν, φιλτράρεται, βγάζει τὸ φόρεμα τῆς φαντασίας τῶν αἰσθητῶν καὶ κακῶν προλήψεων καὶ γίνεται καθαρός, λαμπρὸς καὶ κατάλληλος στὴν ἕνωσι τοῦ Θεοῦ γιὰ τὴν ὁμοιότητα ποὺ παίρνει μὲ αὐτόν. Καὶ πάλι, καθὼς τὸ νερό, ὅσο ἑνώνεται καὶ περνάει στριμωγμένο μέσα ἀπὸ τοὺς στενοὺς σωλῆνες, τόσο λεπταίνει καὶ δυναμώνεται καὶ ἀνεβαίνει σὲ ὕψος· ἔτσι καὶ ὁ νοῦς, ὅσο ἀσχολεῖται μὲ τὴν ἀκριβῆ μελέτη τῆς καρδιᾶς καὶ τὴ δική του θεωρία, τόσο λεπταίνει, τόσο δυνατώτερος γίνεται καὶ ψηλότερος ἀπὸ κάθε πάθος καὶ ἐπίθεσι λογισμῶν καὶ ἀπὸ κάθε σχῆμα καὶ εἶδος, ὄχι μόνον τῶν αἰσθητῶν, ἀλλὰ καὶ τῶν νοητῶν, μὲ τὸ νὰ μένουν ὅλα αὐτὰ ἔξω διότι ἐκεῖ μέσα δὲν μποροῦν νὰ μποῦν (9). Ἐὰν καμμιὰ φορὰ πάῃ ὁ νοῦς σου στὰ ἐξωτερικὰ ποὺ βλέπεις καὶ στὶς φαντασίες τοῦ κόσμου, πάλι ξαναγύρισε τὸν μέσα στὸν θάλαμο τῆς καρδιᾶς, ἕως ὅτου νὰ συνηθίσει.
Αὐτὸς εἶναι ὁ πρῶτος καὶ κυριώτερος τρόπος, τὸν ὁποῖον πρέπει νὰ ἔχῃς παντοτεινὸ ἔργο γιὰ νὰ διορθώσῃς, ἀγαπητέ, τὴν φαντασία καὶ τὴν θύμησί σου· τί λέω; Νὰ διορθώσῃς καὶ νὰ ἐξαφανίσῃς ἀπὸ τὴν ρίζα, τὶς κακὲς προλήψεις αὐτῆς καὶ τὰ εἴδωλα. Αὐτὸς ὁ ὁποῖος τρόπος, ὅσο εἶναι καρποφόρος καὶ ὠφέλιμος, τόσο εἶναι καὶ κουραστικός· καὶ ὅσο εἶναι κουραστικός, τόσο εἶναι καὶ δυσκολοεπιχείρητος (γιὰ νὰ μὴν πῶ καὶ δυσκολοπίστευτος), κοντὰ στοὺς πολλοὺς καὶ μάλιστα στοὺς δικούς μας σοφοὺς καὶ διδασκάλους τοῦ τωρινοῦ αἰῶνα, οἱ ὁποῖοι δὲν θέλουν νὰ πιστέψουν στὴν διδασκαλία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ τόσων καὶ τόσων θεοφόρων Πατέρων, ποὺ διδάσκουν αὐτὸν τὸν τρόπο στὸ νεοτύπωτο βιβλίο τῆς Φιλοκαλίας, τὸ ὁποῖο εἶναι πιὸ πολύτιμο ἀπὸ κάθε βαρύτιμο πετράδι, στεροῦνται δίκαια τοὺς καρποὺς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τοὺς ὁποίους ἀπολαμβάνουν πολλοὶ ἀμαθεῖς καὶ ἀγράμματοι: «Τὰ ἀπέκρυψε αὐτὰ ὁ Θεός, κατὰ τὸ λόγιο, ἀπὸ σοφοὺς καὶ συνετοὺς καὶ τὰ φανέρωσε στὰ νήπια» (Λουκ. 10,21). Γιατὶ, ὅσοι δὲν πιστεύουν σ᾿ αὐτὴ τὴ νοερὴ ἐργασία, οὔτε νὰ καταλάβουν μποροῦν τὴν ὠφέλεια ποὺ προέρχεται ἀπὸ αὐτὴ κατὰ τό· «Ἂν δὲν πιστεύσετε, δὲν θὰ καταλάβετε» (Ἡσ. 7,9).
Ὅταν βλέπῃς ὅτι ὁ νοῦς σου κουράζεται καὶ δὲν μπορεῖ πιὰ νὰ μείνη μέσα στὴν καρδιὰ καὶ στὴν προσευχὴ τοῦ νοῦ ποὺ γίνεται μέσα σὲ αὐτή, τότε χρησιμοποίησε καὶ τὸν β´ τρόπο, δηλαδή, ἄφησε τὸ νὰ βγαίνῃ ἔξω καὶ νὰ ἀσχολῆται μὲ μελέτες καὶ παρατηρήσεις καὶ σὲ νοήματα θεῖα καὶ πνευματικά, τόσο σὲ αὐτὰ ποὺ περιέχονται μέσα στὶς Γραφές, ὅσο καὶ αὐτὰ ποὺ βρίσκονται στὰ κτίσματα, ἰδιαίτερα στὰ νοητά, τὰ ὁποῖα λέγονται στὴν καθομιλουμένη μεταφυσικὰ καὶ ἀφηρημένα τῆς ὕλης. Γιατὶ, αὐτὰ τὰ πνευματικὰ νοήματα, συγγενῆ μὲ τὸν νοῦ ἔχουν καὶ τὴν λεπτότητα καὶ τὴν ἰδιότητα τοῦ ἄϋλου, δὲν τὸν ἀφήνουν νὰ παχαίνῃ, ἀλλὰ τὸν κάνουν μὲ εὐκολία νὰ ἐπιστρέψη στὸν τόπο τῆς καρδιᾶς καὶ νὰ ἑνωθῆ πάλι μὲ τὴν νοερὴ μνήμη τοῦ Θεοῦ. Γι᾿ αὐτὸ λέει, ὁ Θεῖος Μάξιμος, «ὅτι μόνη ἡ πρᾶξις δὲν μπορεῖ νὰ κάνῃ τὸν νοῦ ἀπαθῆ, ἂν δὲν τὸν διαδέχονται πολλὲς καὶ ποικίλες θεωρίες». Πρόσεξε ὅμως, νὰ μὴ ἀσχολῆσαι στοὺς λόγους τῶν ὑλικῶν σωμάτων καὶ ζῴων, δηλαδὴ στὰ λεγόμενα φυσικά, ἀφοῦ εἶσαι ἀκόμη ἐπαθῇς. Γιατὶ μὴ ὄντας ὁ νοῦς σου ἐλεύθερος ἀπὸ τὶς μοχθηρὲς φαντασίες τῶν αἰσθητῶν, πρὶν νὰ διαπεράση μέσα στοὺς πνευματικοὺς καὶ ἄϋλους λογισμούς, ποὺ βρίσκονται μέσα στὰ σώματα καὶ στὰ ζῷα, πιάνεται ἀπὸ μόνο τὴν ἐξωτερικὴ μορφή τους καὶ τὴν ἐπιφάνεια· καὶ εὐχαριστημένος σὲ αὐτή, ἀποκτᾷ ψεύτικες δοξασίες καὶ πάθη, ὅπως λέγει ὁ ἅγιος Μάξιμος, ἀντὶ νὰ βρῇ ἀπάθεια καὶ ἀλήθεια, καθὼς τὸ ἔπαθαν τόσοι καὶ τόσοι φιλόσοφοι, ποὺ καλοῦνται φυσικοί.
Ἢ χρησιμοποίησε καὶ τὸν γ´ τρόπο γιὰ ἀνάπαυσι καὶ παρηγοριὰ τοῦ νοῦ σου· δηλαδή, φαντάσου τὰ μυστήρια της ζωῆς καὶ τοῦ πάθους τοῦ Κυρίου, δηλαδὴ τὴν Γέννησί του στὸ σπήλαιο, τὴν Ὑπαπαντή του στὸ Ναό· τὴν Βάπτισί του στὸν Ἰορδάνη, τὴν Σαρανταήμερη νηστεία του στὴν ἔρημο· τὸ κήρυγμα τοῦ Εὐαγγελίου του, τὰ διάφορα θαύματα ποὺ ἔκανε· τὴν Μεταμόρφωσί του στὸ Θαβώρ, τὸ νίψιμο τῶν ποδιῶν τῶν μαθητῶν του, τὴν παράδοσι τῶν μυστηρίων, τὴν προδοσία του, τὰ πάθη του· τὸν Σταυρό του, τὸν Ἐπιτάφιό του· τὴν Ἀνάστασί του καὶ τὴν Ἀνάληψί του· τὰ κάθε εἴδους βάσανα τῶν Μαρτύρων καὶ τὶς μακροχρόνιες ἀσκήσεις τῶν Ὁσίων.
Τὸ ἴδιο, μπορεῖς, ἀκόμη γιὰ τὴν συντριβὴ τῆς καρδιᾶς σου καὶ τὴν μετάνοια, νὰ φαντάζεσαι τὸ μυστήριο καὶ τὴν φοβερὴ ὥρα τοῦ θανάτου σου, τὴν τρομερὴ ἡμέρα τῆς Κρίσεως, τὰ διάφορα εἴδη τῶν αἰωνίων κολάσεων, δηλαδή, τὶς λίμνες τῆς αἰώνιας φωτιᾶς· τὶς κατασκότεινες καὶ ὑπόγειες φυλακές· τοὺς πολὺ κρύους τάφους· τὰ σκουλίκια ποὺ πίνουν αἷμα, τὴν συντροφιὰ μὲ τοὺς δαίμονες· φαντάσου ἀκόμη καὶ τὴν ἀπόλαυσι τῆς ἀπερίγραπτης χαρᾶς καὶ τὴν οὐράνια ἐκείνη βασιλεία τῶν δικαίων τὴν αἰώνια δόξα καὶ μακαριότητα· τὸν ἦχο ἐκείνων ποὺ ἑορτάζουν τὴν ἕνωσι μὲ τὸ Θεὸ καὶ τὴν παντοτεινὴ γνωριμία καὶ συγκατοίκησι ὅλων τῶν Ἁγίων (10).
Ἀλλά, γνώριζε, ὅτι δὲν σοῦ λέω νὰ ἀσχολῆσαι πάντα μὲ αὐτά, ἀλλὰ νὰ τὰ μεταχειρίζεσαι μόνο κάποτε κάποτε καὶ μερικὲς φορές, ὥς που νὰ ξεκουρασθῆ ὁ νοῦς σου καὶ πάλι νὰ ἐπιστρέψη στὴν καρδιὰ καὶ ἐκεῖ νὰ ἐργάζεται τὸ ἀφάνταστο καὶ ἀσχημάτιστο, διὰ μέσου τῆς καρδιακῆς μνήμης τοῦ Θεοῦ. Γιατὶ, ὅπως ὅλα τὰ φερέοικα ζῷα, δηλαδὴ αὐτὰ ποὺ κουβαλᾶνε μαζὶ τὸ σπίτι τους (σὰν τὰ σαλιγκάρια καὶ τὶς χελῶνες) καὶ τὰ ὄστρακα, δὲν ἀναπαύονται πουθενὰ ἀλλοῦ, παρὰ μέσα στὰ ὄστρακα, ποὺ εἶναι ντυμένα καὶ μέσα στὶς τρῦπες τους, ἔτσι καὶ ὁ νοῦς, μὲ φυσικὸ τρόπο, σὲ τίποτα ἄλλο δὲν ἀναπαύεται τόσο, ὅσο, στὸ νὰ βρίσκεται μέσα στὸ σῶμα ποὺ φοράει, δηλαδή, μέσα στὸ θάλαμο τῆς καρδιᾶς καὶ στὸν ἐσωτερικὸ ἄνθρωπο καὶ ἀπὸ ἐκεῖ, σὰν ἀπὸ καμία πολεμήστρα, νὰ πολεμᾷ τοὺς λογισμοὺς καὶ τοὺς ἐχθροὺς καὶ τὰ πάθη, ποὺ ἐκεῖ μέσα εἶναι κρυμμένα, ἂν καὶ οἱ περισσότεροι ἄνθρωποι αὐτὸ δὲν τὸ γνωρίζουν (11).
Πάνω ἀπὸ ὅλα σου λέω, ὅτι γιὰ νὰ πολεμᾷς καὶ νὰ προφυλάγεσαι καλά, μὴν ἀφίνης τὴν φαντασία καὶ τὴν ἐνθύμησί σου νὰ θυμᾶται ὅλα ἐκεῖνα, ποὺ εἶδες ἢ ἄκουσες ἢ μυρίστηκες ἢ γεύτηκες ἢ ἔπιασες καὶ ἰδιαιτέρως, τὰ ἄσεμνα καὶ κακά. Γιατὶ ἔχει ἐπιβεβαιωθῆ μὲ τὴν δοκιμή, πὼς περισσότερο πόλεμο κάνει κάποιος νὰ ἐλευθερωθῆ ἀπὸ τὴν φαντασία καὶ τὴν ἐνθύμησι ἑνὸς πράγματος, παρὰ ἀπὸ τὴν ἰδία τὴν αἴσθησί του. Ἐπειδὴ τὸ νὰ ἰδῆ κανεὶς - ὑποθετικὰ λέμε - ἢ νὰ μὴν ἰδῆ ἕνα πρόσωπο μὲ πάθος, αὐτὸ εἶναι εὔκολο καὶ πόλεμο τόσο δὲν ἔχει· ὅταν ὅμως τὸ ἰδῆ καὶ τὸ περιεργασθῆ, δὲν εἶναι πλέον εὔκολο, ἀλλὰ χρειάζεται πόλεμος καὶ ἀγῶνας, γιὰ νὰ βγάλη τὴν ἐνθύμησι τοῦ προσώπου ἐκείνου ἀπὸ τὴν φαντασία του.
Καὶ πολλὲς φορές, μία μονάχα, ἐμπαθὴς καὶ περίεργη ματιά, ποὺ ρίξαμε σὲ ἕνα ὄμορφο πρόσωπο, μᾶς ἐντυπώνει στὴ φαντασία τόσο βαθιὰ τὴν ἐνθύμησί του, ποὺ πολεμοῦμε σαράντα ἢ πενήντα χρόνια, μέχρι καὶ αὐτὰ τὰ γηρατειά μας καὶ δὲν μποροῦμε νὰ ἐξαλείψουμε ἐκείνη τὴν ἐνθύμησι καὶ φαντασία. Καὶ εἶναι ἄξιο γιὰ γέλια, ὅτι τὸ πρόσωπο ἐκεῖνο γερνάει καὶ ἀσχημαίνει ἢ πεθαίνει καὶ γίνεται χῶμα· καὶ πολλὲς φορὲς ἐμεῖς οἱ ἴδιοι πιάνουμε μὲ τὰ χέρια μας τὰ ὀστᾶ του στὸν τάφο, ἀλλὰ ἡ φαντασία μας κρατεῖ τόσο σφικτὰ καὶ δυνατὰ τὴν εἰκόνα του, ποὺ πάντα τὸ νομίζει γιὰ νέο καὶ γιὰ ζωντανό· καὶ ἔτσι σὰν παράλογη καὶ τυφλή, μᾶς κάνει νὰ ἁμαρτάνουμε μὲ αὐτὸ στὴ καρδία, σὰν νὰ ἦταν καὶ ἀληθινό, τόσο ὅταν εἴμαστε ξύπνιοι, ὅσο καὶ ὅταν κοιμώμαστε (12).
Ἀκόμη σοῦ ὑπενθυμίζω, νὰ φυλαχθῇς καλὰ καὶ νὰ μὴ πιστεύῃς ἢ τελείως νὰ δέχεσαι ὡς ἀληθινό, ἂν δῇς ξύπνιος ἢ ἐνῷ κοιμᾶσαι, μέσα ἀπὸ τὴν καρδιά σου ἢ ἔξω κανένα σχῆμα, ὅπως φῶς ἢ φωτιὰ ἢ σὰν εἶδος ἀγγέλου ἢ ἁγίου ἢ κάτι ἄλλο παρόμοιο, ὅ,τι κι ἂν εἶναι.
1. Ὁπότε καὶ ὁ Σιναΐτης θεοφόρος Γρηγόριος, ἔτσι λέγει περὶ τῶν Δαιμόνων. «Ὄντας κάποτε καὶ αὐτοὶ νοερὰ ὄντα, ἀφοῦ ἐξέπεσαν τῆς ἀϋλίας καὶ τῆς λεπτότητος ἐκείνης, κάθε ἕνας ἀπόκτησε κάποιο ὑλικὸ πάχος, ἔχοντας σῶμα ἀνάλογο μὲ τὴν τάξι καὶ τὴν ἐνέργεια τὴν ὁποία ἔχει κάνει ἀπὸ τὴν ἔξι τῶν παθῶν» (Κεφ. ρκγ´ Φιλοκαλ.). Καὶ συνεχίζοντας παρακάτω λέγει· «ἀπὸ τὴν ἔξι τῶν παθῶν, ἔγιναν κάπως ὑλικοί» (οἱ δαίμονες δηλαδή).
2. Βλέπε στὸ ξδ´ κεφάλαιο Καλλίστου καὶ Ἰγνατίου τῶν Ξανθοπούλων. Φιλοκαλ.
3. Ὁπότε καὶ ὁ νέος Ἀδάμ, ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, ἂν καὶ εἶχε τὴν φυσικὴ τῶν ὄντων φιλοσοφία καὶ γνῶσι (σχετικὰ μὲ τὴν ὁποία βλέπε στὸ νβ´ κέφ.), δὲν εἶχε ὅμως καὶ τὸν παθητικὸ αὐτὸν καὶ σύμφωνο νοῦ, δηλαδὴ τὴν φαντασία τῶν αἰσθητῶν, ἀλλὰ τὸν ἐνεργείᾳ καὶ ἀπαθῆ, αὐτὸν ποὺ ἐπιβάλλεται ἀμέσως στοὺς ἀσώματους λόγους τῶν ὑπάρξεων, ὅπως εἶναι ἡ γνώμη τῶν θεολόγων. Ὁπότε ὁ θεολόγος ἐκεῖνος, Γεώργιος ὁ Κορέσσιος, σὲ μία ἀπὸ τὶς θεολογικὲς ἀπορίες καὶ λύσεις του σχετικὰ μὲ τὴν ἔνσαρκη οἰκονομία, εἶπε τὰ ἑξῆς· «Ἦταν ἄξιος μισθοῦ ὁ Κύριος... ἐξ αἰτίας τῆς αὐξανομένης ἐπιστήμης (δηλαδὴ τῆς δυσικῆς γνώσεως τῶν ὄντων) ποὺ ὑπάρχει ἀμέσως στὸ Χριστὸ καὶ δὲν ἐμποδίζοταν ἀπὸ τίποτε (ἢ ἀπὸ τὸν ὕπνο), δηλαδὴ ἀπὸ τὶς φαντασίες τοῦ ὕπνου ἢ ἀπὸ κάποια ἄλλη αἰτία, ὅπως συμβαίνει μὲ τὸν νοῦ τῶν ἀνθρώπων διότι ὁ νοῦς τοῦ Χριστοῦ δὲν ἐξαρτόταν ἀπὸ τὶς φαντασίες, πρᾶγμα ποὺ γίνεται ἐμπόδιο στὴν μετάδοσι τῶν νοητῶν στοὺς ἄϋλους λόγους)». Σὲ ἀπόδειξι αὐτοῦ οὔτε λίγο συντείνει καὶ ἐκεῖνο ποὺ λέγει ὁ Βουλγαρίας Θεοφύλακτος (ἐρμην. τοῦ δ´ τοῦ κατὰ Λουκ.) ὅτι ὁ Κύριος δὲν φανταζόταν τὰ βασίλεια τοῦ κόσμου ποὺ τοῦ φανέρωνε ὁ ἐχθρός.
4. Βλ. στὸ τέλος αὐτοῦ τοῦ ἴδιου κεφαλαίου.
5. Βλέπε πιὸ μπροστὰ σὲ αὐτὸ τὸ ἴδιο κεφάλαιο.
6. Γιατὶ ἂν καὶ τύχη καὶ συναρπασθῆ κανεὶς ἀπὸ τὰ μάτια του καὶ δῇ μὲ ἐμπάθεια κανένα ὄμορφο πρόσωπο, πολεμήσῃ ὅμως καὶ δὲν τυπώσῃ στὴν φαντασία του τὴν εἰκόνα τοῦ προσώπου ἐκείνου, βυθίζοντας τὸν νοῦ του μέσα στὴν καρδιά του, γλυτώνει ἀπὸ τὸν ἡδονικὸ συνδυασμὸ τῶν λογισμῶν, γλυτώνει ἀπό τὴν πάλη, γλυτώνει ἀπό τὴν συγκατάθεσι καὶ τελευταῖα γλυτώνει καὶ δὲν πέφτει στὴν διάπραξι τῆς ἁμαρτίας. Γι᾿ αὐτὸ καὶ ὁ θεολόγος Γρηγόριος εἶπε τὰ ἑξῆς: «Μὲ συνήρπασε ὁ ὄφις, ἀλλὰ δὲν μὲ συνέλαβε. Δὲν ἔστησᾳ εἴδωλο τῆς ἁμαρτίας. Ἡ πεῖρα εἶναι εἴδωλο, ἀποφύγαμε τὴν διάπραξι. Αὐτὰ εἶναι τὰ στάδια τῆς πλάνης τοῦ ἐχθροῦ». Ἐὰν ὅμως ἀφήσῃ κάποιος νὰ τυπωθῆ στὴν φαντασία του ἡ εἰκόνα καὶ ἐνθύμησις τοῦ προσώπου ἐκείνου, εὔκολα μπορεῖ νὰ πέσῃ στοὺς μεγαλύτερους βαθμοὺς τῆς ἁμαρτίας ἕως καὶ στὴν διάπραξι αὐτῆς τῆς ἁμαρτίας· ὥστε τὸ κάθετι στὴ φαντασία μένει.
7. Γι᾿ αὐτὸ λέει ὁ μέγας Βασίλειος, ὅταν ὁ νοῦς δὲν σκορπίζεται στὰ ἐξωτερικὰ πράγματα, οὔτε ἁπλώνεται στὸ κόσμο ἀπὸ τὶς αἰσθήσεις, γυρίζει στὸν ἑαυτό του καὶ μέσα ἀπὸ τὸν ἑαυτό του ἀνεβαίνει στὴν ἔννοια τοῦ Θεοῦ· «νοῦς μὴ σκεδαννύμενος ἐπὶ τὰ ἔξω, μηδὲ ὑπὸ τῶν αἰσθητηρίων εἰς τὸν κόσμον διαχεόμενος, ἐπάνεισι μὲν πρὸς ἑαυτόν, δι᾿ ἑαυτοῦ δέ, πρὸς τὴν τοῦ Θεοῦ ἔννοιαν ἀναβαίνει» (ἐπιστολ. α´).
8. Γιατὶ τρεῖς εἶναι οἱ κινήσεις τῆς ψυχῆς, κατὰ τὸν Ἀρεοπαγίτη Διονύσιο· α´) μὲν ἡ κυκλική, ἡ ὁποία γίνεται ὅταν ἡ ψυχὴ γυρίζῃ ἀπὸ τὰ πολλὰ καὶ ἀπὸ ἔξω πράγματα, πρῶτα μαζεύεται στὸν ἑαυτό της, ἔπειτα ἑνώνεται μὲ τὶς ἑνιαῖες καὶ ἀγγελικὲς δυνάμεις καὶ ἔτσι ἑνώνεται μὲ τὸν χωρὶς ἀρχή καὶ τέλος ἀγαθό, δηλαδὴ τὸν Θεό, β´) ἡ ἑλικοειδής, ἡ ὁποία γίνεται, ὅταν ἡ ψυχὴ κινῆται καὶ παίρνῃ τὶς θεῖες γνώσεις, ὄχι τελείως νοερὰ καὶ ἑνιαῖα καὶ ἀμετάβατα, ἀλλὰ μεταβατικὰ καὶ μὲ σκέψι, ἀπὸ ἕνα νόημα σὲ ἄλλο φερομένη, μὲ ἐνέργειες, μὲ κάποιο τρόπο ἀνακατεμένη ἀπὸ τὴν κυκλικὴ κίνηση καὶ ἀπὸ τὴν εὐθεία, γ´) εὐθεία κίνησις εἶναι, ὅταν ἡ ψυχὴ βγαίνῃ στὴ θεωρία τῶν γύρω ἀπὸ αὐτὴν αἰσθητῶν πραγμάτων καὶ ἀπὸ τὰ ἀπὸ ἔξω καὶ αἰσθητά, ὡσὰν ἀπὸ κάποιες εἰκόνες διάφορες καὶ πολλές, ἀναβαίνει στὶς ἁπλὲς καὶ ἑνιαῖες θεωρίες. (Περὶ θείων ὀνομάτων, κεφ. δ´). Λέγεται κυκλικὴ ἡ ἀνωτέρα καὶ πρώτη κυρία κίνησις τῆς ψυχῆς, γιατί, καθώς, παραδείγματος χάρι, ὅταν οἱ δυὸ ἄκρες μιᾶς βέργας ἑνωθοῦν, γίνεται στεφάνι καὶ κύκλος, ἔτσι καὶ ὅταν ἡ νοερὰ καὶ γνωστικὴ δύναμις καὶ ἐνέργεια τῆς ψυχῆς, ἡ ὁποία βρίσκεται ἐξαίρετα στὸν ἐγκέφαλο, ὡς σωματικὸ ὄργανο, ἑνωθῆ μὲ τὴν νοερὴ οὐσία τῆς ψυχῆς ποὺ βρίσκεται στὸ κέντρο τῆς καρδιᾶς καὶ τὸ ἐκεῖ καθαρώτατο ζωτικὸ πνεῦμα, ὅπως σὲ ἕνα σωματικὸ ὄργανο, κατὰ τὸ Εὐαγγέλιο καὶ τοὺς νηπτικοὺς Πατέρες (Φιλοκαλία)· ἀπὸ τὴν ἕνωσι καὶ ἐπιστροφὴ τῶν δυὸ αὐτῶν, κάποιος κύκλος γίνεται καὶ μὲ τὸν κύκλο αὐτὸν ἑνώνεται ὁ νοῦς μὲ τὴν θεία χάρι, ἡ ὁποία βρίσκεται στὸ μέσο της καρδιᾶς.
9. Γιὰ νὰ ἀναφέρω κάποιο καλύτερο παράδειγμα· ὅπως οἱ ἀκτῖνες τοῦ ἡλίου, ὅσο ἀπομακρύνονται ἀπὸ τὸ κέντρο καὶ τὸ μέσον τοῦ γυαλιοῦ, ποὺ ἀνάβει τὴν ἴσκα, τόσο ἀσθενέστερες, ἀραιότερες καὶ σκοτεινότερες γίνονται, καὶ ὅσο συμμαζεύονται στὸ κέντρο, τόσο δυνατώτερες, πυκνότερες καὶ λαμπρότερες γίνονται, κατὰ αὐτὸ τὸν τρόπο καὶ ὁ νοῦς καὶ οἱ γνωστικὲς δυνάμεις τῆς ψυχῆς, ὅσο μαζεύονται στὸ κέντρο τῆς καρδιᾶς, τόσο δυνατώτερες καὶ λαμπρότερες γίνονται.
10. Ἂν μὲ αὐτὰ τὰ θεῖα νοήματα καὶ τὶς μελέτες ζωγράφιζες, ἀδελφέ, τὸν χάρτη τῆς φαντασίας σου, ὄχι μόνο θὰ γλυτώσῃς ἀπὸ τὶς πονηρὲς ἐνθυμήσεις καὶ κακοὺς λογισμούς, ἀλλὰ καὶ θὰ ἐπαινεθῇς μὲ παρρησία σὲ ἐκείνη τὴν ἡμέρα τῆς Κρίσεως· γιατὶ λέγει ὁ μέγας Βασίλειος στὸν λόγο περὶ Παρθενίας, ὅτι κάθε ἄνθρωπος ποὺ βρίσκεται στὸ σῶμα του, παρομοιάζεται μὲ ἕνα ζωγράφο, ποὺ ζωγραφίζει κάποια εἰκόνα μέσα σὲ ἀπόκρυφο τόπο. Καθὼς λοιπὸν ὁ ζωγράφος ἐκεῖνος, ὅταν βγάλη ἔξω στὸ θέατρο τὴν εἰκόνα του, ἐπαινεῖται μὲν ἀπὸ τοὺς θεατές, ἂν ζωγράφησε ἀπάνω σὲ αὐτὴ χαρακτῆρες ἁγίων καὶ ἄλλα ὡραῖα καὶ ἀξιοθέατα πράγματα, κατηγορεῖται ὅμως, ἂν ζωγράφησε σὲ αὐτὴ συχαμερά, ἄσεμνα καὶ ἀξιομίσητα πράγματα, κατὰ αὐτὸ τὸν τρόπο καὶ κάθε ἄνθρωπος, ὅταν μετὰ τὸ θάνατον βρεθῆ στὴν Κρίσι τοῦ Θεοῦ, θὰ ἐπαινεθῇ καὶ θὰ μακαρισθῆ ἀπὸ Θεὸ καὶ Ἀγγέλους καὶ Ἁγίους, ἂν στόλισε τὸν νοῦ του καὶ τὴν φαντασία του μὲ λαμπρά, θεῖα καὶ πνευματικὰ νοήματα. Καὶ πάλι, θὰ ντραπῆ καὶ θὰ κατακριθῆ, ἂν γέμισε τὴν φαντασία του μὲ πάθη, μὲ ἄσεμνα καὶ αἰσχρὰ εἴδωλα καὶ εἰκόνες. Καὶ ὁ Θεσσαλονίκης Γρηγόριος θαυμάζει πῶς ἀπὸ τῶν αἰσθητῶν δημιουργεῖται στὴν ψυχὴ μὲ τὴν φαντασία ἢ νοητὸ φῶς, τὸ ὁποῖο παρέχει ζωὴ αἰώνια ἢ νοητὸ καὶ σκοτάδι κολαστήριο (Φιλοκαλία).
11. Καὶ ὅτι μὲν τὰ πάθη καὶ οἱ λογισμοὶ βρίσκονται κρυμμένα στὴ καρδιὰ καὶ ἀπὸ κεῖ βγαίνουν καὶ μᾶς πολεμοῦν, τὸ μαρτυρεῖ ὁ Κύριος, λέγοντας· «Ἀπὸ τὴν καρδιὰ βγαίνουν σκέψεις πονηρές, φόνοι, μοιχεῖες, κλοπές, ψευδομαρτυρίες, βλασφημίες. Αὐτὰ εἶναι ποὺ μολύνουν τὸν ἄνθρωπο» (Ματθ. 15,18-19). Ὅτι ὅμως καὶ οἱ ἐχθροὶ δαίμονες τριγύρω ἀπὸ τὴν καρδιὰ κρύβονται καὶ βρίσκονται (κατ᾿ ἐνέργεια ὅμως καὶ ὄχι κατ᾿ οὐσία, ὅπως λέγει ὁ μέγας τῆς Θεσσαλονίκης Γρηγόριος. Κυριακ. Δ´ Νηστειῶν)· καὶ αὐτὸ τὸ ἴδιο μαρτυρεῖ ὁ ἅγιος Διάδοχος, λέγοντας ὅτι πρὸ μὲν τοῦ Ἁγίου Βαπτίσματος, ἡ θεία χάρις παρακινεῖ τὸν ἄνθρωπο στὰ καλὰ ἀπὸ μέσα, ὁ δὲ σατανᾶς παραφυλάει στὰ βάθη τῆς ψυχῆς καὶ τῆς καρδιᾶς· ἀφοῦ δὲ ὁ βαπτισθῆ ὁ ἄνθρωπος, ὁ δαίμονας πηγαίνει ἔξω ἀπὸ τὴν καρδιά, ἐνῷ ἡ χάρις μέσα (κεφ. ος´). Πλὴν καὶ μετὰ τὸ Βάπτισμα (λέγει ὁ ἴδιος ὁ ἅγιος κεφ. πβ´), παραχωροῦνται νὰ βρίσκωνται στὰ βάθη τοῦ σώματος (καὶ μπορεῖ νὰ πῇ κάποιος στὴν ἐπιφάνεια τῆς καρδιᾶς), γιὰ δοκιμασία τοῦ αὐτεξουσίου καὶ ἀπὸ κεῖ ἐρεθίζουν τὸν νοῦ μὲ τὴν ὑγρότητα τῶν σαρκικῶν ἡδονῶν. Γι᾿ αὐτὸ λένε οἱ Πατέρες, ὅτι οἱ δαίμονες δὲν ἀγαποῦν νὰ γνωρίζουν οἱ ἄνθρωποι, ὅτι αὐτοὶ βρίσκονται μέσα τους, γιὰ νὰ μὴν διώχνουν ἀπὸ ἐκεῖ καὶ τοὺς πολεμοῦν μὲ τὸ ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, τὸ ὁποῖο λέγεται μέσα στὴ καρδιά, ὅπως προείπαμε. Ὅτι οἱ δαίμονες βρίσκονται μέσα μας, συμφωνεῖ καὶ ὁ θεολόγος Γρηγόριος, λέγοντας, ὅτι ἐκεῖνο ποὺ εἶπε ὁ Κύριος, πὼς τὸ ἀκάθαρτο πνεῦμα, ἀφ᾿ οὗ ἐξέλθει ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο, πάλιν παίρνει ἑπτὰ ἄλλα πνεύματα καὶ εἰσέρχονται καὶ κατοικοῦν σὲ αὐτὸν τὸν ἄνθρωπον (Ματθ. 12,43)· αὐτό, λέω, μαρτυρεῖ ὁ ἅγιος, ὅτι γίνεται μετὰ τὸ Βάπτισμα, παραχωροῦντος τοῦ Θεοῦ νὰ μπαίνουν οἱ δαίμονες στὸν βαπτισθέντα, γιὰ τοὺς πονηροὺς λογισμοὺς καὶ τὰ λόγια καὶ τὰ κακὰ ἔργα, ποὺ θὰ κάνῃ μετὰ τὸ Βάπτισμα (Λόγ. εἰς τὰ Φῶτα· βλ. καὶ τὸ κ´ κεφάλ. τοῦ β´ μέρους).
12. Βλέπε ὅτι σοῦ ἔφερα παράδειγμα ἀπὸ τὴν φαντασία ποὺ γεννᾶται ἀπὸ τὴν ὅρασι. Γιατὶ γνώριζε, πὼς ἄλλη αἴσθησι δὲν μᾶς πολεμάει τόσο, ὅσο ἡ ὅρασι. Καὶ καθὼς αὐτὴ εἶναι ἡ βασιλικώτερη, ἡ λεπτότερη, ἡ καθαρώτερη ἀπὸ ὅλες τὶς ἄλλες καὶ ἡ συγγενὴς μὲ τὸ νοῦ κατὰ τὴν λαμπρότητα καὶ τὸ ἀσώματο, ὅπως λένε οἱ θεολόγοι, ἔτσι καὶ οἱ φαντασίες ποὺ γίνονται ἀπὸ αὐτή, πολὺ δύσκολα σβύνουν. Κατὰ δεύτερο τρόπο μᾶς πολεμοῦν οἱ φαντασίες ἐκείνων τῶν αἰσχρῶν καὶ πονηρῶν λόγων, ποὺ ἀκούσαμε· καὶ αὐτὸ γνώριζε, ὅτι καθώς, ὅταν ἐνεργοῦν οἱ ἄλλες αἰσθήσεις, τὰ μάτια δὲν εὐχαριστοῦνται, ἂν δὲν βλέπουν καὶ αὐτὰ ἐκεῖνο ποὺ αἰσθάνονται οἱ λοιπὲς αἰσθήσεις, ἔτσι καὶ ἡ φαντασία, δὲν εὐχαριστεῖται, ἂν ἴσως δὲν κάνῃ ὁρατά, ὅλα ὅσα ἀκούγονται καὶ γεύονται καὶ μυρίζονται καὶ πιάνονται κατὰ τὸν Θεσσαλονίκης Γρηγόριο (Φιλοκαλία).
Πηγή: (Ἀόρατος Πόλεμος - Μέρος 1ον - Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης), Ορθόδοξοι Πατέρες
Σε μια ακόμη επιβεβαίωση για τον καταστροφικό ρόλο που διαδραμάτισε στο Κυπριακό ο τότε Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Χένρι Κίσινγκερ, είναι τα στοιχεία που αποκαλύπτονται σε απόρρητα, μεχρι πριν λίγο καιρό, έγγραφα του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Το έγγραφο που παρουσιάζουμε σήμερα, καταγράφει τα πρακτικά από την συνάντηση του τότε προέδρου Τζέραλντ Φορντ με τον Χένρι Κίσινγκερ και τον στρατηγό Μπρέντ Σκόουκροφτ του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας (Deputy Assistant to the President for National Security Affairs), στις 13 Αυγούστου 1974.
Ο Κίσινγκερ για πρωτη φορά εμφανίζεται απροκάλυπτα να υποστηρίζει την κατοχή του 1/3 της Κυπρου από τους Τούρκους και συγχρόνως να δηλωνει ότι εάν η Ελλάδα και η Τουρκια έφθαναν σε σύγκρουση, τότε οι ΗΠΑ θα στήριζαν την Τουρκία.
Κι όλα αυτά μια ημερα, ή μαλλον λίγες ώρες πριν ξεκινήσει ο Αττίλας 2 με τον οποίο η Τουρκια ολοκλήρωσε την στρατιωτική εισβολή καταλαμβάνοντας το 36,2% του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατιας.
Κίσινγκερ: Το προβλημα στην Γενεύη είναι ότι οι Τουρκοι βλέπουν ότι οσο οι διαπραγματεύσεις επεκτείνονται τοσο πιο δύσκολες γίνονται οι μονομερείς στρατιωτικές κινήσεις. Οι Έλληνες χρονοτριβούν -θέλουν να επιστρέψουν στην βαση τους για 36 ωρες και μετα να επαναληφθούν οι συνομιλιες. Οι Τουρκοι εχουν αρνηθεί να προσφέρουν αυτή την παράταση, γιατι θα καταστήσει πολύ πιο δύσκολη την ανάληψη μονομερούς δράσης.
Προεδρος Φόρντ: Τι θα κάνουμε εάν οι Τούρκοι κανουν την κίνηση;
Κίσινγκερ: Θα ψηφίσουμε εναντίον τους στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να κρατήσουμε τους Έλληνες ώστε να μην πάνε σε πόλεμο. Οι Τούρκοι αυτή τη στιγμή είναι ακραίοι εθνικιστές. Μερικά χρόνια πριν οι τουρκικές τακτικές ήταν ακριβως να αρπάζουν ότι θέλουν και μετα να διαπραγματεύονται στην βάση της κατοχής. Αλλα εάν οι Τούρκοι χαλαρώσουν στην Κύπρο, οι Έλληνες θα γίνουν πιο ανεξέλεγκτοι (χρησιμοποιεί τη λέξη unglued).
(Ο Σκοουκροφτ αποχωρεί για να καλέσει τον Αμερικανό πρέσβη Στην Άγκυρα, Macomber. Επέστρεψε μετα από 10 λεπτά)
Κίσινγκερ: Προσπαθούμε να διασώσουμε την κατάσταση στην Κύπρο αφου βγηκε εκτος ελέγχου. Οι Βρετανοί τα έκαναν χάλια σε αυτό. Εάν οι Τούρκοι κινηθούν για να πάρουν αυτά που θέλουν τοτε θα καταδικασθούν από το Συμβούλιο Ασφαλείας και η Σοβιετική Ένωση θα τους χτυπήσει στο κεφάλι με αυτό. Μερικοί από τους συνάδελφους μου θέλουν να κόψουν την βοήθεια στην Τουρκία. Αυτό θα ηταν μια καταστροφή. Δεν υπάρχει κανένας αμερικανικός λόγος, για να μην έχουν οι Τούρκοι το ένα τρίτο της Κυπρου.
Θα κάνουμε μία ανακοίνωση σήμερα για να «βγάλουμε» από την πλάτη μας την εφημερίδα New York Times, αλλά δεν πρέπει να τους στρίψουμε το χέρι…
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Τότε η εφημερίδα της Νέας Υόρκης είχε πολλές αποκλειστικές πληροφορίες για την εισβολή στην Κύπρο, με αποτέλεσμα να δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στον Χένρι Κίσιγκερ.
Στη συνέχεια, ο πρόεδρος Φόρντ, ο Κίσιγκερ και ο Σκόουκροφτ συζητούν για το μείζον θέμα του οπίου, που δημιουργούσε τριβές στις σχέσεις των ΗΠΑ με την Τουρκία. Ο πρόεδρος Ρίτσαρντ Νίξον, πριν παραιτηθεί, είχε γράψει επιστολή στον Μπουλέντ Ετσεβίτ, το οποίο δεν είχε προλάβει να στείλει λόγω της τουρκικής εισβολής και στο μεταξύ είχε παραιτηθεί.
Έτσι συζήτησαν να ξαναγραφεί η επιστολή με την υπογραφή του Φόρντ ή του ίδιου του Κίσιγκερ. Ο «μάγος» της διπλωματίας σκέφθηκε για να μην έχει προβλήματα ο Φόρντ με τους Τούρκους να υπογράψει ο ίδιος την επιστολή και στο σημείο αυτό ο τότε Αμερικανός πρόεδρος του απαντά ότι αφού έχεις καλές σχέσεις με τον Ετσεβίτ είναι καλύτερα η επιστολή να υπογραφεί από τον ίδιο.
ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΣΤΑ ΑΓΓΛΙΚΑ
Memorandum of Conversation1
Washington, August 13, 1974, 9 a.m.
PARTICIPANTS
[General Scowcroft came in late.]2
Kissinger: The problem in Geneva is that the Turks see that the more the negotiations are protracted the more difficult the unilateral military move becomes. The Greeks are procrastinating—they want to go home for 36 hours and then resume discussions. The Turks so far have refused to grant a 36-hour extension because it would make it that much harder to take unilateral action.
President: What would we do if the Turks moved?
Kissinger: We would have to vote against them in the Security Council. We would have our hands full to keep the Greeks from going to war. The Turks right now are extremely nationalistic. For a few years ago, the Turkish tactics are right—grab what they want and then negotiate on the basis of possession. But if the Turks run loose on Cyprus, the Greeks could come unglued. We certainly do not want a war between the two, but if it came to that, Turkey is more important to us and they have a political structure which could produce a Qadhafi.
[Scowcroft left to call Macomber and returned after about 10 minutes.]3
Kissinger: We have been trying to bail the Cyprus situation out after it got out of control. The British have made a mess of it. If the Turks move to take what they want, they will be condemned in the Security Council and the Soviet Union will beat them over the head with it. Some of my colleagues want to cut off assistance to Turkey—that would be a disaster. There is no American reason why the Turks should not have one-third of Cyprus. We will make a statement today that will get the New York Times off our back, but we should not twist their arm.
I would like to mention the Turkish poppy issue. President Nixon signed a letter to Ecevit which, because of Cyprus, we have not yet delivered. We could redo the letter for your signature, or I could send it. I think the whole poppy situation is a loser. Do you want to have a brawl with the Turks, or should I? Maybe I should do it.
President: The other side of the coin is that you already have very good relations with Ecevit and there would be less damage coming from me.
Kissinger: Let’s wait a bit. If we come out of the Cyprus thing all right, we will have more leverage. The Turks can’t focus on it now anyway.
President: Yes. Let’s wait a bit.
[Omitted here is discussion unrelated to Cyprus.]
Πηγή: Hellas Journal
Σχετικά Άρθρα:
1. Ομπάμα, Κίσσινγκερ και Νούλαντ: Κύπρος 1974 - Κύπρος 2017
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ – ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ
Τ Μ Η Μ Α Π Ο Ι Μ Α Ν Τ Ι Κ Η Σ Κ Α Ι Κ Ο Ι Ν Ω Ν Ι Κ Η Σ Θ Ε Ο Λ Ο Γ Ι Α Σ
Θ Ε Ο Λ Ο Γ Ι Κ Η Σ Χ Ο Λ Η Α.Π.Θ.
-----------------------------------------------
Τηλ. : 2310 997103
Περιληπτική Έκθεση
Της Συγκριτικής Μελέτης των νέων Προγραμμάτων Σπουδών για τα Θρησκευτικά,
που εκπονήθηκε από Ερευνητική Ομάδα του Εργαστηρίου Παιδαγωγικής – Χριστιανικής Παιδαγωγικής του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ, μετά από αίτημα της Πανελληνίου Ενώσεως Θεολόγων
Αποτύπωση και αποτίμηση των αλλαγών που έγιναν:
1. Στο νέο Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος των Θρησκευτικών στο Δημοτικό και στο Γυμνάσιο (ΦΕΚ 2104/τ. Β΄/19 Ιουνίου 2017) σε σχέση με το Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος των Θρησκευτικών (ΦΕΚ 2920/τ. Β΄/13 Σεπτεμβρίου 2016).
2. Στο νέο Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος των Θρησκευτικών Γενικού και Επαγγελματικού Λυκείου (ΦΕΚ 2105/τ. Β΄/19 Ιουνίου 2017) (κ. Γαβρόγλου), σε σχέση με το Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος των Θρησκευτικών Γενικού Λυκείου (ΦΕΚ 2906/τ. Β΄/13 Σεπτεμβρίου 2016) (κ. Φίλη).
Αντικείμενο της παρούσας συγκριτικής μελέτης που εκπονήθηκε από την ερευνητική ομάδα του Εργαστηρίου Παιδαγωγικής – Χριστιανικής Παιδαγωγικής του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ από 5-04-2018 έως 05-05-2018,μετά από αίτημα της Πανελληνίου Ενώσεως Θεολόγων, αποτέλεσε η επισήμανση των διαφορών των δύο Προγραμμάτων Σπουδών (ΠΣ) του μαθήματος των Θρησκευτικών α) στο Δημοτικό, το Γυμνάσιο και β) στο Λύκειο, τα οποία υπογράφονται από διαφορετικούς Υπουργούς Παιδείας (κ. Φίλη και κ. Γαβρόβλου) και δημοσιεύτηκαν στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως με χρονική διαφορά εννέα (9) μηνών. Η συγκριτική μελέτη των δύο Προγραμμάτων Σπουδών ακολουθεί τον τρόπο καταγραφής και δημοσίευσής τους στα αντίστοιχα Φύλλα της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως.
Η μελέτη πραγματοποιήθηκε, με την αξιοποίηση της «συγκριτικής» και «ποιοτικής» μεθόδου «Ανάλυσης Περιεχομένου», που αποτελεί μια ιδιαίτερα αξιόπιστη επιστημονική μέθοδο διερευνητικής προσέγγισης και ανάλυσης κειμένων:
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
1.1. ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Στο πρώτο μέρος (εισαγωγικό ή θεωρητικό) δεν εντοπίστηκε, κατά τη συγκριτική μελέτη, καμία ουσιαστική αλλαγή ανάμεσα στα δύο Προγράμματα Σπουδών (ΠΣ) (πρβλ. ΠΣ κ. Γαβρόγλου και ΠΣ κ. Φίλη) Η δομή, οι γενικοί σκοποί ο προσανατολισμός και οι βασικοί άξονες των περιεχομένων του νέου ΠΣ, παραμένουν απαράλλακτα ίδια στο Πρόγραμμα του κ. Γαβρόγλου, χωρίς καμιά αλλαγή.
Στο δεύτερο μέρος, που αναφέρεται στη διάταξη των θεματικών ενοτήτων κάθε τάξης (προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα, βασικά θέματα, ενδεικτικές δραστηριότητες),οι αλλαγές που διαπιστώθηκαν στο Πρόγραμμα του κ. Γαβρόγλου είναι μικρής κλίμακας και επουσιώδεις, αφορούν δε σε όρους ή τεχνικές οδηγίες εφαρμογής του νέου ΠΣ από τους εκπαιδευτικούς.
Οι προσθαφαιρέσεις ή αλλαγές στις διατυπώσεις, οι οποίες εντοπίζονται στον Α΄ κύκλο (Τρίτη και Τετάρτη τάξη) Δημοτικού του ΠΣ, δεν αγγίζουν τη δομή του ΠΣ του κ. Γαβρόγλου. Η βασικότερη αλλαγή είναι η αφαίρεση από το ΠΣ του κ. Γαβρόγλου (Γ’ και Δ’ Τάξεις Δημοτικού) των αναφορών σε άλλες θρησκείες από τις θεματικές πλην των λεγόμενων αβρααμικών. Εντούτοις, η παράλληλη και ταυτόχρονη συνεξέταση της ορθόδοξης χριστιανικής παράδοσης είτε μόνον με τις αβρααμικές -όπως τελικά προβλέπεται στο νέο ΠΣ Γαβρόγλου- είτε με όλες τις θρησκείες του κόσμου -όπως προβλεπόταν στο τροποποιημένο ΠΣ Φίλη- δεν μεταβάλλει ουσιαστικά την πολυθρησκειακή δομή και τον πολυθρησκειακό προσανατολισμό και των δύο ΠΣ.
Στον δεύτερο κύκλο (Ε΄ και Στ΄ τάξεις) του Δημοτικού δεν τηρείται ο περιορισμός που οι ίδιοι οι συγγραφείς του ΠΣ θέτουν ότι δηλαδή η διδασκαλία θα αφορά μόνον στη μελέτη των αβρααμικών θρησκευτικών παραδόσεων. Οι μαθητές καλούνται να εντρυφήσουν γενικά στον «κόσμο της θρησκείας», διευρύνοντας το πεδίο μελέτης τους σε όλες τις θρησκευτικές παραδόσεις και στην παράλληλη και ισότιμη συνεξέτασή τους με την ορθόδοξη παράδοση. Αυτό προκύπτει ήδη από τις σχετικές διατυπώσεις στους Γενικούς στόχους του συγκεκριμένου κύκλου σπουδών που παραμένει το ίδιο και στα δύο ΠΣ. Επιπλέον, διαπιστώνεται η προσθήκη νέων προβλέψεων στα Βασικά Θέματα ή στα Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα ορισμένων διδακτικών ενοτήτων, οι οποίες προσανατολίζουν τη διδασκαλία και τη μάθηση προς τις θρησκείες του κόσμου.
1.2. ΓΥΜΝΑΣΙΟ
Η σύγκριση των δύο Προγραμμάτων Σπουδών για το Γυμνάσιο ανέδειξε το γεγονός ότι ουδεμία ουσιαστική αλλαγή έχει πραγματοποιηθεί στο νεώτερο ΠΣ του κ. Γαβρόγλου. Ο Βασικός Άξονας των Θεματικών Ενοτήτων, οι Γενικοί Στόχοι καθώς και οι Προσδοκώμενες Επάρκειες των μαθητών κάθε μίας από τις τρεις τάξεις του Γυμνασίου παραμένουν με απόλυτη πιστότητα ίδιες στο νέο ΠΣ του κ. Γαβρόβλου.Η μοναδική προσθήκη, η οποία εντοπίζεται αφορά στους Γενικούς Στόχους της Β΄τάξης και αναφέρεται στον επαρκή θρησκευτικό εγγραματισμό των μαθητών. Τέλος, οι όποιες ανούσιες διαφοροποιήσεις εντοπίζονται έχουν κυρίως τεχνικό χαρακτήρα και δεν μεταβάλλουν τη δομή και το περιεχόμενο του νέου ΠΣ.
2. ΛΥΚΕΙΟ
Σύμφωνα με τη συγκριτική μελέτη δεν εντοπίστηκε καμία ουσιαστική αλλαγή ανάμεσα στα δύο Προγράμματα Σπουδών ΠΣ (ΠΣ κ. Γαβρόγλου και ΠΣ κ. Φίλη). Οι όποιες μικρές διαφοροποιήσεις ή αλλαγές εντοπίζονται στο Πρόγραμμα του κ. Γαβρόγλου (2017) έχουν κυρίως τεχνικό χαρακτήρα και δεν μεταβάλλουν τη δομή και το περιεχόμενο των δύο Προγραμμάτων.
Η ερευνητική ομάδα του Εργαστηρίου
Εμπόριο οργάνων εμβρύων από κρατικούς φορείς στις ΗΠΑ.
14 Αυγούστου 2018
Ο «Food and Drug Administration» (FDA) συμμετέχει σε κάτι τόσο περίεργο που η πλοκή του μοιάζει με ταινία τρόμου. Ο FDA εμπορεύεται ανθρώπινα μέρη μωρών για να πειραματιστεί σε ποντίκια!
Και για να γίνουμε πιό σαφής, αυτές είναι οι βασικές πληροφορίες: Το FDA είναι κυβερνητική υπηρεσία των ΗΠΑ που ανήκει στο Υπουργείο Υγείας και Υπηρεσιών προς τον άνθρωπο. Ως εκ τούτου, είναι υπόλογο προς τον Πρόεδρο Trump και τον υπουργό Υγείας Alex M. Azar II. Στις 7 Αυγούστου, το CNS News ανέφερε ότι «η Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων υπέγραψε νέα σύμβαση στις 25 Ιουλίου για να αποκτήσει “φρέσκο” ανθρώπινο εμβρυϊκό ιστό για να μεταμοσχευθεί σε “ανθρωποποιημένα ποντίκια” έτσι ώστε αυτά τα ποντίκια να έχουν λειτουργικό “ανθρώπινο ανοσοποιητικό σύστημα”».
O FDA προμηθεύεται αυτά τα όργανα από μια εταιρεία που ονομάζεται «Advanced Bioscience Resources Inc» (ABR). Σύμφωνα με την ηλεκτρ. εφημ. Politico, η ABR είχε σχέση με το Planned Parenthood. Επιπλέον, η εταιρεία έχει συνάψει συμβάσεις με τον FDA και με τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας από το 2009. Το άρθρο ανέφερε περαιτέρω ότι αυτά τα ευρήματα «έχουν ρίξει φως στη συμμετοχή της κυβέρνησης στον ελάχιστα γνωστό κόσμο της προμήθειας εμβρυϊκών ιστών. Αυτές οι πρακτικές έχουν αρχίσει να αποκαλύπτονται από τη στιγμή που κυκλοφόρησαν βίντεο από μυστική λήψη που κατηγορούν την Planned Parenthood ότι επωφελείται οικονομικά από τις πωλήσεις εμβρυϊκών ιστών».
Τα βίντεο του 2015 του Center for Medical Progress καταδεικνύουν σαφώς ότι η ABR συλλέγει τους προωθούμενους ιστούς μωρών και τα μέρη του σώματός τους με τη συνεργασία της Planned Parenthood. Αυτά τα τμήματα είναι τα ίδια με εκείνα που λαμβάνει η κυβέρνηση για την εικαζόμενη έρευνα;
Αυτός ο δρόμος από το ζωντανό μωρό- έμβρυο μέχρι τη συγκομιδή των οργάνων του μπορεί να σας φανεί μακάβριος και πράγματι είναι, συμβαίνει όμως εδώ και εννέα χρόνια! Εάν η τελευταία σύμβαση του FDA δεν είχε γίνει δημόσια, ίσως να μην το γνωρίζαμε ποτέ. Τώρα που το μάθαμε, προέκυψαν περισσότερες ερωτήσεις παρά απαντήσεις.
Γιατί δεν υπάρχει οργή;
Πώς συμβαίνει ότι οι έρευνες του Κογκρέσου στα βίντεο του Center for Medical Progress σχετικά με το Planned Parenthood και δεν αποκάλυψαν τη σχέση τους με το FDA; Είναι λογικό να υποθέσουμε ότι κάποια - αν όχι πολλά - μέλη του Κογκρέσου είχαν ήδη καταλάβει. Ίσως αυτό να εξηγεί το κόψιμο των ποδιών τους και την έλλειψη δράσης του Κογκρέσου εναντίον της Planned Parenthood και της διακοπής της χρηματοδότησής της.
Εξάλλου, όταν η ομοσπονδιακή κυβέρνηση συμμετέχει η ίδια στην εμπορία ανθρωπίνων οργάνων, δεν θεωρούνται τα μέλη του Κογκρέσου συνεργάτες;
Και πού είναι όλα τα μέσα ενημέρωσης; Το NewsBusters εξηγεί ότι και τα τρία μεγάλα δίκτυα ειδήσεων έχουν σιωπήσει. Είναι σαφές ότι η εισαγωγή ιστού των νεογέννητων μωρών σε ποντίκια δεν είναι γεγονός αντάξιο της προσοχής τους!
Για κάποιους επιστήμονες εξάλλου αυτό είναι «απλά λάθος». Υποστηρίζουν επίσης πως οι ερευνητές επιχειρούν να κάνουν νέες ανακαλύψεις μέσω της χρήσης των εμβολιασμένων εμβρυϊκών ιστών και «επιτρέπουν αυτή τη διαδικασία στα νεκρά παιδιά όχι ως αυτοσκοπό, αλλά ως μέσο για κάποιον άλλο υψηλότερο στόχο».
Και αυτή είναι η σοβαρότερη ανησυχία που έχει ο καθένας μας. Το ότι υπάρχει μεγάλη αποδοχή αυτής της διαδικασίας από τον κρατικό μηχανισμό και τους επιστημονικούς φορείς. Το ότι τα θανατούμενα ανθρώπινα έμβρυα αντιμετωπίζονται με τέτοιο χρηστικό τρόπο και σκοτώνονται με ανησυχητικά ποσοστά - σαν να ήταν απλά κύστεις ή ασθένειες - και έτσι η έρευνα αυτή θα συνεχιστεί.
Πηγή: all.org, Αφήστε με να ζήσω!
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ – ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ
Τ Μ Η Μ Α Π Ο Ι Μ Α Ν Τ Ι Κ Η Σ Κ Α Ι Κ Ο Ι Ν Ω Ν Ι Κ Η Σ Θ Ε Ο Λ Ο Γ Ι Α Σ
Θ Ε Ο Λ Ο Γ Ι Κ Η Σ Χ Ο Λ Η Α.Π.Θ.
-----------------------------------------------
Τηλ. : 2310 997103
ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ – ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ -ΛΥΚΕΙΟΥ
(Εκπονήθηκε από Ερευνητική Ομάδα του Εργαστηρίου Παιδαγωγικής – Χριστιανικής Παιδαγωγικής του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ,
μετά από αίτημα της Πανελληνίου Ενώσεως Θεολόγων)
Επισήμανση και Αποτύπωση των αλλαγών που έγιναν:
1. Στο νέο Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος των Θρησκευτικών στο Δημοτικό και στο Γυμνάσιο (ΦΕΚ 2104/τ. Β΄/19 Ιουνίου 2017) σε σχέση με το Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος των Θρησκευτικών (ΦΕΚ 2920/τ. Β΄/13 Σεπτεμβρίου 2016).
2. Στο νέο Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος των Θρησκευτικών Γενικού και Επαγγελματικού Λυκείου (ΦΕΚ 2105/τ. Β΄/19 Ιουνίου 2017) (κ. Γαβρόβλου), σε σχέση με το Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος των Θρησκευτικών Γενικού Λυκείου (ΦΕΚ 2906/τ. Β΄/13 Σεπτεμβρίου 2016) (κ. Φίλη).
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Αντικείμενο της παρούσας συγκριτικής μελέτης της ερευνητικής ομάδας του Εργαστηρίου Παιδαγωγικής – Χριστιανικής Παιδαγωγικής του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ, που εκπονήθηκε από 5-04-2018 έως 05-05-2018 αποτέλεσε η επισήμανση των διαφορών των δύο Προγραμμάτων Σπουδών (ΠΣ) του μαθήματος των Θρησκευτικών στο Δημοτικό, το Γυμνάσιο και το Λύκειο, τα οποία υπογράφονται από διαφορετικούς Υπουργούς Παιδείας και δημοσιεύτηκαν στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως με χρονική διαφορά εννέα (9) μηνών. Η συγκριτική μελέτη των δύο Προγραμμάτων Σπουδών ακολουθεί τον τρόπο καταγραφής και δημοσίευσής τους στα αντίστοιχα Φύλλα της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως.
Η μελέτη πραγματοποιήθηκε, με την αξιοποίηση της «συγκριτικής» και «ποιοτικής» μεθόδου «Ανάλυσης Περιεχομένου», που αποτελεί μια ιδιαίτερα αξιόπιστη επιστημονική μέθοδο διερευνητικής προσέγγισης και ανάλυσης κειμένων:
1.1. ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Α΄ κύκλος (Γ΄ και Δ΄ τάξεις)
Στον συγκεντρωτικό θεματικό πίνακα, ο οποίος προτάσσεται και στον οποίο παρουσιάζονται σύντομα και σχηματικά οι θεματικές κάθε τάξης στους δύο κύκλους του Δημοτικού και ο απαιτούμενος χρόνος για τη διδασκαλία τους (βλ. σ. 21055). Η συγκριτική μελέτη αυτού του πίνακα με τον αντίστοιχο του προηγούμενου ΠΣ ανέδειξε ότι δεν υπάρχουν ουσιαστικές αλλαγές, ως προς τη δομή, το περιεχόμενο, τον γενικό σκοπό και τις προσδοκώμενες επάρκειες. Αλλαγή ως προς την διατύπωση εντοπίζεται στον τίτλο της έβδομης ενότητας της Γ΄ Δημοτικού, ο οποίος στο νέο ΠΣγίνεται: 7. «Χριστός Ανέστη»: Γιορτάζοντας το χριστιανικό Πάσχα» (βλ. σ. 21055), ενώ στο παλαιό ΠΣ ο τίτλος ήταν: 7. «Γιορτάζοντας το Πάσχα» (βλ. σ. 30866). Ανάλογη αλλαγή, επίσης εντοπίζεται στον τίτλο της δεύτερης ενότητας της Γ΄ τάξης Δημοτικού, ο οποίος στο νέο ΠΣ γίνεται: 2. «Παναγία, η Μητέρα του Χριστού» (σ. 21055), ενώ στο παλαιό ΠΣ ο τίτλος ήταν: 2. «Η Μητέρα του Χριστού» (σ. 30866). Επουσιώδεις και μικρές είναι οι αλλαγές ως προς την κατανομή των πενήντα έξι (56) συνολικά ωρών, οι οποίες προγραμματίζεται να αφιερωθούν στο ΜτΘ της Δ΄ τάξης Δημοτικού.
Καμία τροποποίηση δεν υπάρχει στον συγκεντρωτικό θεματικό πίνακα της Ε΄ και Στ’ τάξη Δημοτικού μεταξύ των δύο ΠΣ.
Στην περιγραφή του βασικού σκοπού του Α΄ κύκλου (Γ΄ και Δ΄ τάξη Δημοτικού) (βλ. σ. 21056) στο νέο ΠΣ η μοναδική τροποποίηση εντοπίζεται στην πρόταση: «Οι θεματικές ενότητες οργανώνονται πάνω σε σταδιακά διευρυνόμενη επαλληλία, με επίκεντρο την Ορθόδοξη παράδοση και στοιχειώδεις αναφορές στην ευρύτερη Χριστιανική και στις δύο μονοθεϊστικές – αβρααμικές παραδόσεις (τον Ιουδαϊσμό και το Ισλάμ), καθώς και άλλες θρησκείες του κόσμου» η οποία επαναλαμβάνεται με αφαίρεση της αναφοράς στις «...άλλες θρησκείες του κόσμου» (βλ. σ. 21056).
Οι Γενικοί στόχοι της Γ΄ τάξης Δημοτικού επαναλαμβάνονται επακριβώς και στο νέο ΠΣ με μοναδική αλλαγή στη διατύπωση του τέταρτου στόχου την αντικατάσταση του όρου «άλλων θρησκειών» με τον όρο «δύο αβρααμικών θρησκειών» (βλ. σ. 21057).
Στη δεύτερη Θεματική Ενότητα της Γ΄ τάξης Δημοτικού, στην πρώτη στήλη όπου περιγράφονται τα Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα παρατηρούνται οι εξής αλλαγές: Έχει τροποποιηθεί η διαίρεσή τους, ώστε από έξι που αναφέρονταν στο παλαιό ΠΣ στο νέο ΠΣ αναφέρονται επτά. Στο νέο ΠΣ το τρίτο Προσδοκώμενο Μαθησιακό Αποτέλεσμα έχει αναδιατυπωθεί σε δύο ξεχωριστά, αφού αφαιρέθηκαν οι αναφορές σε «λατρευτικές τελετές», «θρησκευτικές γιορτές» και «άλλες θρησκείες». Η νέα διατύπωση είναι: (ενν. οι μαθητές): «γ) αναγνωρίζουν και κατονομάζουν σύμβολα του Χριστιανισμού, δ) αναγνωρίζουν τα σύμβολα και τα ονόματα του Θεού των αβρααμικών θρησκειών» (βλ. σ. 21060). Επίσης, το όγδοο Προσδοκώμενο Μαθησιακό Αποτέλεσμα, το οποίο αντιστοιχεί στο έβδομο του παλαιού ΠΣ, έχει αναδιατυπωθεί ως εξής: «επιβεβαιώνουν ότι οι θρησκευτικές γιορτές φέρνουν κοντά τους ανθρώπους και τους καλούν να γίνουν καλύτεροι» (βλ. σ. 21060 νέο), ώστε να αφαιρεθεί η φράση: «οι γιορτές σε όλες τις θρησκείες του κόσμου...» (βλ. σ. 30871 παλαιό). Εντούτοις, η αναδιατύπωση αυτή δεν αποκλείει την περίπτωση οι «θρησκευτικές γιορτές» να αφορούν σε όλες τις γνωστές θρησκείες του κόσμου. Η ερμηνεία αυτή ενισχύεται και από το γεγονός ότι στο έκτο Προσδοκώμενο Μαθησιακό Αποτέλεσμα, όπως ήδη προαναφέρθηκε παρέμεινε η διατύπωση «... όποια κι αν είναι η θρησκεία τους». Από τα παραπάνω προκύπτει ότι η αφαίρεση των αναφορών σε άλλες θρησκείες πλην των λεγόμενων αβρααμικών είναι είτε σκόπιμα επιδερμική είτε επιπόλαιη. Σε κάθε περίπτωση ο προσανατολισμός του νέου ΠΣ αποδεικνύεται αταλάντευτα πολυθρησκευτικός.
Τα Βασικά Θέματα της ενότητας που αναφέρονται στη δεύτερη στήλη έχουν αναδομηθεί (βλ. σ. 30871). Η βασική αλλαγή εντοπίζεται στο γεγονός της αφαίρεσης οποιασδήποτε αναφοράς σε άλλες θρησκείες, εκτός των λεγόμενων αβρααμικών (βλ ενδεικτικά, «III. Αναγνωρίζοντας σύμβολα του Θεού: ii. από τις άλλες θρησκείες … η ινδουιστική σβάστικα, το γιν και το γιανγκ, ο λωτός, ο τροχός».
Από τις Ενδεικτικές δραστηριότητες, όπως περιγράφονται στην τρίτη στήλη (σ. 30871), αφαιρέθηκαν οι αναφορές στις άλλες θρησκείες του κόσμου: βλ. ενδεικτικά στο Γ. 2. «κατασκευή πόστερ με τα σύμβολα των θρησκειών [του κόσμου]». Επίσης, στο το Γ. 4. του παλαιού ΠΣ αφαιρέθηκε εντελώς «Οι μαθητές συλλέγουν σύμβολα από άλλες θρησκείες: ο τροχός της ζωής. Μάνταλα (Ινδοϊσμός), γιν και γιανγκ (Ταοϊσμός) κ.ά. …».
Στην τρίτη Θεματική Ενότητα της Γ΄ τάξης Δημοτικού στην τρίτη στήλη που περιλαμβάνει τις Ενδειτικές Δραστηριότητες έχει αφαιρεθεί δεύτερη του ΠΣ Φίλη, η οποία αναφερόταν σε άλλες θρησκείες και είχε ως εξής: «διαμόρφωση ενός Κουτιού Υλικού (ένα για κάθε θρησκεία) όπου θα βάζουν ζωγραφιές και κατασκευές συμβόλων, αντικειμένων κ.ά.» (βλ. σ. 30872). Οι υπόλοιπες Ενδεικτικές Δραστηριότητες παραμένουν αμετάβλητες στο νέο ΠΣ.
Στην Τέταρτη Θεματική Ενότητα της Γ΄ τάξης Δημοτικού στη δεύτερη στήλη με τα Βασικά Θέματα αφαιρέθηκε υποενότητα με τίτλο: «IV. Η Γέννηση του Ιησού στο Κοράνι. Σούρα Μαριάμ 19,33-34».
Ο τίτλος «Γιορτάζοντας το χριστιανικό Πάσχα» (βλ. ΠΣ Φίλη, σ. 30877) έχει τροποποιηθεί ως εξής: ««Χριστός Ανέστη»: Γιορτάζοντας το χριστιανικό Πάσχα» (βλ. ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21066).
Στην όγδοη θεματική ενότητα, πέρα από τις ελάχιστες αλλαγές όρων (λ.χ. ο όρος «κτίση» αντικαθίσταται στο νέο ΠΣ με τον όρο «πλάση»), το έκτο από τα Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα της πρώτης στήλης έχει τροποποιηθεί, ώστε να μην υπάρχει η αναφορά σε άλλες θρησκείες, ως εξής: «επισημαίνουν στοιχεία της φύσης στη λατρεία του Χριστιανισμού και άλλων θρησκειών» (Πρβλ. ΠΣ Φίλη, σ. 30880 και ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21068).
Οι αναφορές στον δεύτερο, τον τρίτο, τον έκτο και τον έβδομο από τους Γενικούς στόχους της Δ΄ τάξης Δημοτικού σε άλλες θρησκείες έχουν αντικατασταθεί από αναφορές σε αβρααμικές θρησκείες (βλ. ΠΣ Φίλη, σ. 30882 και ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21070). Εντούτοις, η αναφορά σε άλλες θρησκείες παρέμεινε στον πέμπτο Γενικό στόχο, ο οποίος έχει ως εξής: «να ανακαλύψουν την εξέχουσα θέση της Βίβλου στη ζωή των Χριστιανών και να αναγνωρίσουν την ύπαρξη ιερών κειμένων και σε άλλες θρησκείες».
Στις Ενδεικτικές Δραστηριότητες, όπως αυτές περιγράφονται στην τρίτη στήλη της πρώτης ενότητας της Δ΄ τάξης Δημοτικού και ειδικότερα από τη Γ΄ 3. διαγράφηκε η επεξήγηση της αναφοράς σε τόπους προσευχής, όπου μεταξύ άλλων αναφέρονταν και οι Παγόδες. Η διατύπωση στα νέα ΠΣ έχει ως εξής: «Οι μαθητές βρίσκουν από το διαδίκτυο και παρουσιάζουν στην τάξη χώρους προσευχής (Τζαμιά, Ναούς, Βωμούς, Παγόδες κ.ά.) και εικόνες ανθρώπων που προσεύχονται από όλο τον κόσμο…» (πρβλ. ΠΣ Φίλη, σ. 30883 και ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21071).
Ο τίτλος της δεύτερης ενότητας της Δ΄ τάξης Δημοτικού «Η Μητέρα του Χριστού» (βλ. ΠΣ Φίλη, σ. 30884) έχει τροποποιηθεί ως εξής: Παναγία, η Μητέρα του Χριστού» (βλ. ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21072), ώστε να προστεθεί ο όρος «Παναγία». Έχει, επίσης, τροποποιηθεί ο τίτλος του πέμπτου Βασικού Θέματος από τη δεύτερη στήλη με την προσθήκη του ονόματος «Ιησούς», ως εξής: «V. Ο Ιησούς και η μητέρα του στο Κοράνιο» (Πρβλ. ΠΣ Φίλη, σ. 30885 και ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21073).
Από το τρίτο Προσδοκώμενο Μαθησιακό Αποτέλεσμα της πέμπτης ενότητας της Δ΄ τάξης Δημοτικού, έχει αφαιρεθεί η αναφορά σε άλλες θρησκείες, ως εξής: «παρουσιάζουν τους θρησκευτικούς προορισμούς των Χριστιανών όλων των ομολογιών, καθώς και πιστών άλλων θρησκειών» (Πρβλ, ΠΣ Φίλη, σ. 30890 και ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21078). Επιπλέον, έχει προστεθεί ένα ακόμη Προσδοκώμενο Μαθησιακό Αποτέλεσμα με την εξής διατύπωση: «παρουσιάζουν τους ιερούς τόπους των Εβραίων και των Μουσουλμάνων» (Βλ. ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21078).
Ο τίτλος του πέμπτου Βασικού Θέματος, όπως αυτός διατυπώνεται στη δεύτερη στήλη της πέμπτης διδακτικής ενότητας της Δ΄ τάξης Δημοτικού, παραμένει -παρά την αναφορά του σε θρησκείες του κόσμου- αμετάβλητος.Η διατύπωσή του και στα δύο ΠΣ έχει ως εξής: «Προσκυνήματα θρησκειών του κόσμου» (Πρβλ. ΠΣ Φίλη, σ. 30890 και ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21078). Εντούτοις, από τις επιμέρους υποενότητες του νέου ΠΣ έχει αφαιρεθεί η Τρίτη του παλαιού, η οποία έχει ως εξής: «Μπενάρες: Ιερό ταξίδι των Ινδοϊστών στον Γάγγη – νίψεις εξαγνισμού» (Βλ ΠΣ Φίλη, σ. 30891).
Αντίστοιχη ανακολουθία υπάρχει και στην έκτη ενότητα της Δ΄ τάξης Δημοτικού. Ενώ διαφαίνεται η προσπάθεια αφαίρεσης των άλλων θρησκειών του κόσμου, πλην εκείνης των Εβραίων και των Μουσουλμάνων από την Τρίτη και την Τετάρτη Δημοτικού, στην έκτη ενότητα της Δ΄ τάξης Δημοτικού εντοπίζονται αναφορές σε άλλες θρησκείες. Ειδικότερα, ενώ από τα επιμέρους υπό εξέταση θέματα της τρίτης υποενότητας των Βασικών Θεμάτων της έκτης ενότητας έχουν αφαιρεθεί όσα αναφέρονται σε άλλες πλην της εβραϊκής και μουσουλμανικής θρησκείας, δηλαδή οι αναφορές: «iii. Βούδας: ο φωτισμένος δάσκαλος, iv. Κομφούκιος, ο φιλόσοφος της Ανατολής και v. Λάο-Τσε, ο γεροδιδάσκαλος» (Βλ. ΠΣ Φίλη, σ. 30892). Όμως, ο τίτλος της συγεκριμένης υποενότητας -με σαφή αναφορά σε άλλες θρησκείες- παραμένει αμετάβλητος και στα δύο Προγράμματα Σπουδών, ως εξής: «Ιερά πρόσωπα στις θρησκείες του κόσμου» (Πρβλ. ΠΣ Φίλη, σ. 30892 και ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21079). Τέλος, στη στήλη των Βασικών Θεμάτων της έκτης ενότητας της Δ΄ τάξης Δημοτικού έχει προστεθεί μία επιπλέον υποενότητα με τίτλο: «IV. Σύγχρονοι αγωνιστές για τον συνάνθρωπο, τη δικαιοσύνη, την ειρήνη, το περιβάλλον» (Βλ. ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21079).
Στα Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα της έβδομης διδακτικής ενότητας της Δ΄ τάξης Δημοτικού με τίτλο: «Ιερά βιβλία», ενώ υπάρχει σαφής αναφορά σε άλλες θρησκείες στο τέταρτο με την εξής διατύπωση: «δ) εξακριβώνουν ότι όλες οι μεγάλες θρησκευτικές παραδόσεις διαθέτουν ιερά κείμενα», το πέμπτο διορθώνεται, προκειμένου να αφαιρεθεί η αναφορά σε άλλες θρησκείες: «ε) επιχειρηματολογούν υπέρ του σεβασμού προς τα ιερά βιβλία Εβραίων και Μουσουλμάνων» (Βλ. ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21080). Στο ΠΣ Φίλη η διατύπωση έχει ως εξής: «ε) επιχειρηματολογούν υπέρ του σεβασμού προς τα ιερά βιβλία των θρησκειών» (βλ. ΠΣ Φίλη, σ. 30893).
Β΄ κύκλος (Ε΄και Στ΄ τάξεις)
Ήδη, από τις διατυπώσεις των Γενικών στόχων της Ε΄ τάξης Δημοτικού, προκύπτει το συμπέρασμα ότι οι όποιες παρεμβάσεις – τροποποιήσεις στις αναφορές στις άλλες θρησκείες πλην των λεγόμενων αβρααμικών περιορίζονται στην Τρίτη και Τετάρτη Δημοτικού, στον πρώτο, δηλαδή κύκλο της υποχρεωτικής εκπαίδευσης. Ειδικότερα, στη διατύπωση του έβδομου Γενικού στόχου έχει ως εξής: «να επισημάνουν (ενν. οι μαθητές) ανθρωπιστικές και ηθικές αξίες στις διδασκαλίες άλλων θρησκειών» (βλ. ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21084).
Στην πρώτη στήλη των Προσδοκώμενων Μαθησιακών Αποτελεσμάτων της πρώτης ενότητας της Ε΄ τάξης Δημοτικού, η διατύπωση του τρίτου Μαθησιακού Αποτελέσματος διαφοροποιείται ως προς την προσθήκη του όρου «Χριστός». Η νέα, διατύπωση έχει ως εξής: «αναγνωρίζουν τον Ιησού Χριστό ως διδάσκαλο και εντοπίζουν τα χαρακτηριστικά που τον καθιστούν μοναδικό διδάσκαλο» (πρβλ ΠΣ Φίλη, σ. 30899 και ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21085). Επιπλέον, το έκτο Προσδοκώμενο Μαθησιακό Αποτέλεσμα αναδιατυπώνεται στο νέο ΠΣ, διατηρώντας όμως την αναφορά στις άλλες θρησκείες. Η νέα διατύπωση έχει ως εξής: «Εξετάζουν διδασκαλίες άλλων θρησκειών, διαπιστώνουν τις διαφορετικές προσεγγίσεις τους και ανιχνεύουν τη σημασία για τη ζωή των πιστών» πρβλ. ΠΣ Φίλη, σ. 30899 και ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21085).
Ο δεύτερος τίτλος των Βασικών Θεμάτων, όπως αυτά αποτυπώνονται στη δεύτερη στήλη της πρώτης διδακτικής ενότητας της Ε΄ τάξης Δημοτικού, τροποποιείται με την προσθήκη του όρου «Χριστός» ως εξής: «II. Ο Θεάνθρωπος Χριστός ως διδάσκαλος, συνοδοιπόρος και οδηγός» (πρβλ. ΠΣ Φίλη, σ. 30899 και ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21085). Αλλαγή ως προς τη διατύπωση, χωρίς επίδραση στο νοηματικό περιεχόμενό του διαπιστώνεται και στο τέταρτο, τελευταίο, Βασικό Θέμα προς διδασκαλία της συγκεκριμένης ενότητας, το οποίο έχει ως εξής: «IV. Δάσκαλοι στις θρησκείες του κόσμου» (πρβλ. ΠΣ Φίλη, σ. 30900 και ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21086). Οι υπόλοιπες διατυπώσεις στις τρεις στήλες της συγκεκριμένης διδακτικής ενότητας παραμένουν αμετάβλητες.
Στα Προσδοκώμενα Μαθησιακά αποτελέσματα της δεύτερης ενότητας έχει προστεθεί ένα επιπλέον, το μοναδικό με αναφορά σε άλλες θρησκείες. Πρόκειται για το πέμπτο Προσδοκώμενο Μαθησιακό Αποτέλεσμα, το οποίο έχει ως εξής: «V. Εντοπίζουν ανθρωπιστικά χαρακτηριστικά σε κανόνες άλλων θρησκειών» (πρβλ. ΠΣ Φίλη, σ. 30901 και ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21087). Η στήλη των Βασικών Θεμάτων παρέμεινε απαράλλαχτη. Το τέταρτο θέμα με τίτλο: «IV. Κανόνες σε άλλες θρησκείες» διατηρείται και στο νέο ΠΣ με την προσθήκη μάλιστα μίας επιπλέον υποενότητας με τον τίτλο: «ii. Εβραίοι: Αφοσίωση στον Νόμο» (πρβλ. ΠΣ Φίλη, σ. 30901 και ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21087).
Παράλληλη μελέτη των θρησκειών εκτός των λεγόμενων αβρααμικών και του Χριστιανισμού προβλέπεται σύμφωνα και με την αλλαγή που εντοπίζεται στη στήλη των Βασικών Θεμάτων της δεύτερης ενότητας της Ε΄ τάξης Δημοτικού. Ειδικότερα, το τρίτο Βασικό Θέμα «III. Συγγνώμη και άφεση στην παράδοση της Εκκλησίας»τροποποιείται διευρυνόμενη ως εξής: «III. Νηστεία και άσκηση στον Χριστιανισμό», προκειμένου να διδαχθεί το θέμα και από την πλευρά των Καθολικών και των Προτεσταντών. Η νηστεία και η άσκηση στις θρησκείες του κόσμου ακολουθεί ως το πέμπτο διδακτέο θέμα. (πρβλ. ΠΣ Φίλη, σ. 30903 και ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21089).
Στη συγκεκριμένη ενότητα εντοπίζονται ελάχιστες επιπλέον αλλαγές διατύπωσης, αδιάφορες ως προς το περιεχόμενο της διδακτέας ύλης.
Η τέταρτη ενότητα της Ε΄ τάξης Δημοτικού παρουσιάζει μία προσθήκη ενός Βασικού Θέματος στη δεύτερη στήλη με τίτλο: «IV. Τα μηνύματα των Προφητών στη σύγχρονη ζωή» , χωρίς μάλιστα υποδιαιρέσεις και την αφαίρεση δύο τίτλων από την τρίτη στήλη των Ενδεικτικών Δραστηριοτήτων «Δ. Επισκέψεις/Εκδηλώσεις/Δράσεις» και «Ε. Δραστηριότητες, Παιχνίδια και Ασκήσεις από Λογισμικά», οι οποίες είναι εντελώς τεχνικού χαρακτήρα (πρβλ ΠΣ Φίλη, σ. 30904 και ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21090). Μία μόνο προσθήκη υπάρχει σε ολόκληρο τον σχεδιασμό της πέμπτης ενότητας στη στήλη των Βασικών Θεμάτων: «IV. Το παράδειγμα της ζωής της Εκκλησίας. i. Ισότητα, αλληλεγγύη, κοινοκτημοσύνη», επίσης ήσσονος σημασίας (πρβλ ΠΣ Φίλη, σ. 30906 και ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21091). Δύο νέες προσθήκες εντοπίζονται και στη στήλη των Βασικών Θεμάτων της έκτης ενότητας, οι υποενότητες «i. Κοσμάς Αιτωλός: Δέκα σχολεία ελληνικά εποίησα, διακόσια διά κοινά γράμματα» και «iii. Οι άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος» (πρβλ ΠΣ Φίλη, σ. 30907 και ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21092). Η υπόλοιπη ενότητα παραμένει ίδια. Τέλος, αυτούσια, χωρίς καμία μεταβολή, παραμένει και η έβδομη ενότητα της Ε΄ τάξης Δημοτικού.
Οι Γενικοί Στόχοι της Στ΄ τάξης Δημοτικού παραμένουν εντελώς αμετάβλητοι στο νέο ΠΣ Γαβρόγλου.
Σχεδόν αμετάβλητη παραμένει και η πρώτη διδακτική ενότητα με μία προσθήκη και μία αφαίρεση. Η προσθήκη εντοπίζεται στη δεύτερη στήλη των Βασικών Θεμάτων, χωρίς μάλιστα υποενότητες, η οποία έχει ως εξής: «III. Διακρίσεις στην εποχή μας». Η αφαίρεση αφορά στην τρίτη στήλη των Ενδεικτικών Δραστηριοτήτων, από την οποία απουσιάζει στο νέο ΠΣ η τέταρτη με τίτλο: «IV. Επισκέψεις/Εκδηλώσεις/Δράσεις» (πρβλ ΠΣ Φίλη, σ. 30910 και ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21095).
Μικρές είναι και οι διαφοροποιήσεις της δεύτερης ενότητας της Στ΄ τάξης Δημοτικού. Στο δεύτερο θέμα της στήλης των Βασικών Θεμάτων προστίθεται το εξής: «iii. Λογγίνος ο Εκατόνταρχος», καθώς επίσης και ένα πέμπτο διδακτέο Βασικό Θέμα: «V. Διωγμοί γι’ αυτό που είσαι, διωγμοί γι’ αυτό που πιστεύεις. i. Σύγχρονοι διωγμοί – Χριστιανοί της Συρίας» (πρβλ ΠΣ Φίλη, σ. 30911 και ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21096). Στην τρίτη στήλη, τέλος, παρατηρείται η αλλαγή διατύπωσης της δεύτερης Βιωματικής Δραστηριότητας, της δεύτερης Ομαοδσυνεργατικής/Διερευνητικής Δραστηριότητας και η αφαίρεση της Ενδεικτικής Δραστηριότητας: «Δ. Επισκέψεις/Εκδηλώσεις/Δράσεις» (πρβλ ΠΣ Φίλη, σ. 30912 και ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21096).
Στην τέταρτη ενότητα παρατηρούνται ορισμένες αλλαγές όρων, όπως λ.χ. στα Βασικά Θέματα ο όρος «μεταμορφώνει» του παλαιού ΠΣ, ο οποίος χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει τη μεταβολή των τιμίων δώρων κατά τη Θ. Λειτουργία αντικαθίσταται στο νέο ΠΣ Γαβρόγλου με τον όρο: «μεταβάλλει». Αντίστοιχα, ο όρος: «τραγούδι» αντικαθίσταται από τον όρο: «ύμνος» (πρβλ. ΠΣ Φίλη, σ. 30915 και ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21099). Εντούτοις, παραμένει η περιγραφή της Θ. Λειτουργίας ως «δρώμενου» (πρβλ. ΠΣ Φίλη, σ. 30914 και ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21098). Τέλος, αφαιρέθηκε η τελευταία Ενδεικτική Δραστηριότητα: «Ε. Δραστηριότητες, Παιχνίδια και Ασκήσεις από Λογισμικά» (πρβλ. ΠΣ Φίλη, σ. 30915 και ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21098).
Στην πέμπτη ενότητα της Στ΄ τάξης Δημοτικού οι όποιες αλλαγές αφορούν στη διατύπωση και δεν επηρεάζουν το περιεχόμενο ή τη μεθοδολογία της διδακτέας ύλης.
Στην έκτη ενότητα της Στ΄ τάξης Δημοτικού δεν έχει γίνει καμία -ούτε σε επίπεδο διατύπωσης- τροποποίηση των Προσδοκώμενων Μαθησιακών Αποτελεσμάτων. Στη δεύτερη στήλη των Βασικών Θεμάτων, στο θέμα «Ι. Ποιος είναι ο γείτονάς μου» έχει προστεθεί η υποενότητα: «iii. Σύμβολα και ιερά βιβλία θρησκειών», όπως επίσης και στο θέμα: «IV. Ποιος είναι ο «δικός μας» άνθρωπος;» οι υποενότητες «Προστασία των ξένων: Μια τόσο παλιά εντολή!» και «Από τη Βίβλο: Ιστορία της Ρουθ» και «Ύμνος της Αγάπης του Αποστόλου Παύλου» (πρβλ ΠΣ Φίλη, σ. 30917-18 και ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21101). Στην τρίτη στήλη εντοπίζονται ελάχιστες τροποποιήσεις, οι οποίες δεν μεταβάλλουν τη δομή και το περιεχόμενο της διδακτέας ύλης.
Η έβδομη ενότητα τροποποιείται μόνον ως προς το πρώτο Θέμα από τα Βασικά Θέματα, με την προσθήκη στη δεύτερη υποενότητα των εξής: «i. Ιεροσόλυμα, ix. Μόσχα, x. Βέροια και xi. Καστοριά» (πρβλ ΠΣ Φίλη, σ. 30918-19 και ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21102).
Οι Προσδοκώμενες Επάρκειες των μαθητών στο τέλος του Β΄ Κύκλου παραμένουν στο νέο ΠΣ αυτούσιες, χωρίς την παραμικρή αλλαγή.
1.2. ΓΥΜΝΑΣΙΟ
Στον συγκεντρωτικό – συνοπτικό πίνακα του νέου Προγράμματος Σπουδών Γυμνασίου δεν υπάρχει καμία αλλαγή μεταξύ των δύο συγκρινόμενων Προγραμμάτων Σπουδών. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνεται και στις επιμέρους ενότητές του, όπως θα εκτεθεί αναλυτικά παρακάτω. Καμία μεταβολή δεν παρατηρείται στον Βασικό Άξονα των Θεματικών Ενοτήτων της Α΄ τάξης Γυμνασίου καθώς επίσης και στους Γενικούς Στόχους της τάξης.
Στην πρώτη ενότητα δεν παρατηρείται καμία αλλαγή, εκτός από εκείνη της αφαίρεσης των ηλεκτρονικών διευθύνσεων, οι οποίες υπήρχαν στις Ενδεικτικές Δραστηριότητες της τρίτης στήλης.
Καμία αλλαγή δεν εντοπίζεται στην δεύτερη ενότητα της Α΄ τάξης Γυμνασίου. Εντούτοις, ενδιαφέρον παρουσιάζουν ως προς το παιδαγωγικό αποτέλεσμα, το οποίο μπορεί να έχουν ορισμένες Ομαδικές/Διερευνητικές Δραστηριότητες, όπως αποτυπώνονται στην τρίτη στήλη της δεύτερης ενότητας και προτείνεται να εφαρμοστούν κατά τη διδασκαλία της συγκεκριμένης ενότητας. Οι δραστηριότητες αυτές είναι οι εξής: «10. ArtfulThinking («βλέπω, ισχυρίζομαι, αναρωτιέμαι» ή «χρώματα, σχήματα, γραμμές»): Από τα Πορτρέτα του Φαγιού στις απαρχές της τέχνης των Βυζαντινών Εικόνων», «12. ArtfulThinking («βλέπω, ισχυρίζομαι, αναρωτιέμαι» ή «χρώματα, σχήματα, γραμμές»): Ο Χριστός ως Ορφέας ή ως καλός Ποιμένας, ψηφιδωτό από το Μαυσωλείο της GallaPlacidia στη Ραβέννα» και «13. ArtfulThinking («βλέπω, ισχυρίζομαι, αναρωτιέμαι» ή «χρώματα, σχήματα, γραμμές»): Ο Παντοκράτορας της Μονής Δαφνίου και ο Δίας του Φειδία». (πρβλ ΠΣ Φίλη, σ. 30928 και ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21111).
Τεχνικού, κυρίως, χαρακτήρα είναι και οι περιορισμένης κλίμακας αλλαγές, οι οποίες παρατηρούνται αποκλειστικά στην τρίτη στήλη της τρίτης ενότητας της Α΄ τάξης Γυμνασίου και οι οποίες αφορούν στην αφαίρεση των ηλεκτρονικών διευθύνσεων ορισμένων Ενδεικτικών Δραστηριοτήτων και στην αφαίρεση των Διαθεματικών Δραστηριοτήτων. Εντύπωση προκαλεί η εκ νέου αναφορά σε «δρώμενα», τα οποία τελούνται στη Θεία Λειτουργία (βλ ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21113).
Καμία αλλαγή δεν υπάρχει στην τέταρτη διδακτική ενότητα της Α΄ τάξης Γυμνασίου, ενώ στην πέμπτη ενότητα εντοπίζονται μία στα Βασικά Θέματα της δεύτερης στήλης και ελάχιστες στις Ενδεικτικές Δραστηριότητες της τρίτης στήλης, οι οποίες αφορούν στη διατύπωση ή στην αφαίρεση των ηλεκτρονικών διευθύνσεων των Ενδεικτικών Δραστηριοτήτων. Στην έκτη διδακτική ενότητα δεν υπάρχει καμία αλλαγή, εκτός από την αφαίρεση ηλεκτρονικής διεύθυνσης μίας από τις Ενδεικτικές Δραστηριότητες.
Τέλος, καμία αλλαγή δεν παρατηρείται σε σχέση με το παλαιό ΠΣ στις Προσδοκώμενες Επάρκειες των μαθητών στο τέλος της τάξης.
Καμία αλλαγή δεν εντοπίζεται και στον Βασικό Άξονα των Θεματικών Ενοτήτων της Β΄ τάξης Γυμνασίου, ενώ μία προσθήκη διαπιστώνεται στους Γενικούς Στόχους της Τάξης, η οποία έχει ως εξής: «να κατακτήσουν τις απαραίτητες επάρκειες ενός θρησκευτικά εγγράμματου υποκειμένου» (πρβλ. ΠΣ Φίλη, σ. 30940 και ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21122).
Στην πρώτη διδακτική ενότητα της Β΄ τάξης Γυμνασίου δεν υπάρχει καμία αλλαγή στην πρώτη στήλη των Προσδοκώμενων Μαθησιακών Αποτελεσμάτων. Στη δεύτερη στήλη των Βασικών για διδασκαλία Θεμάτων εντοπίζονται δύο επουσιώδεις αλλαγές διατύπωσης και η αφαίρεση της φράσης «η ζωγραφική του απείρου» από τη δεύτερη υποενότητα του τρίτου Βασικού Θέματος, η διατύπωση της οποίας διαμορφώνεται στο νέο ΠΣ ως εξής: «ii. Ισλάμ (από την απαγόρευση του εικονισμού στα αραβουργήματα). Η ζωγραφική του απείρου» (πρβλ ΠΣ Φίλη, σ. 30942 και ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21124).
Καμία αλλαγή δεν παρατηρείται στη δεύτερη διδακτική ενότητα της Β΄ τάξης Γυμνασίου, εκτός από την αφαίρεση των διευθύνσεων των ιστότοπων ορισμένων Ενδεικτικών Δραστηριοτήτων της τρίτης στήλης.
Καμία αλλαγή, επίσης, δεν παρατηρείται σε ολόκληρη την τρίτη ενότητα, εκτός από την προσθήκη του όρου «άνθρωπος» στον πρώτο τίτλο των Βασικών Θεμάτων της Δεύτερης στήλης. Ο τίτλος με την προσθήκη διαμορφώνεται στο νέο ΠΣ ως εξής: «I. Ο άνθρωπος: «Αυτός ο κόσμος ο μικρός ο μέγας»». Η αφαίρεση των διευθύνσεων των ιστότοπων ορισμένων Ενδεικτικών Δραστηριοτήτων της τρίτης στήλης που εντοπίζεται είναι άνευ σημασίας (πρβλ ΠΣ Φίλη, σ. 30946 και ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21127).
Εντελώς αυτούσιες παραμένουν η τέταρτη και η πέμπτη διδακτική ενότητα της Β΄ τάξης Γυμνασίου. Στην έκτη διδακτική ενότητα εντοπίζεται μία αλλαγή στη δεύτερη στήλη που αφορά στα Βασικά Θέματα. Η δεύτερη υποενότητα του πρώτου Βασικού Θέματος δεν τιτλοφορείται: «ii. Νεομάρτυρες», αλλά «ii. Εξισλαμισμός και Νεομάρτυρες» (πρβλ ΠΣ Φίλη, σ. 30952 και ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21132). Στις Ενδεικτικές Δραστηριότητες παρατηρείται η αλλαγή διατύπωσης μίας φράσης και η αφαίρεση των ηλεκτρονικών διευθύνσεων συγκεκριμένων δραστηριοτήτων.
Τέλος, καμία αλλαγή δεν υπάρχει στις Προσδοκώμενες Επάρκειες των μαθητών στο τέλος της Β΄ τάξης Γυμνασίου.
Καμία αλλαγή, επίσης έχει γίνει στον Βασικό Άξονα των Θεματικών Ενοτήτων ούτε στους Γενικούς Στόχους της Γ΄ τάξης Γυμνασίου. Καμία, επίσης, αλλαγή δεν εντοπίζεται στην πρώτη διδακτική ενότητα, ενώ στη δεύτερη και στην τρίτη η έρευνα αποκαλύπτει την προσθήκη ενός Βασικού Θέματος σε κάθε ενότητα. Ειδικότερα, στη δεύτερη στήλη της δεύτερης ενότητας στο θέμα «V. Προσπάθειες των θρησκειών για διάλογο και συνύπαρξη» προστίθεται η υποενότητα «i. Σεβασμός των θρησκευτικών συμβόλων» (πρβλ. ΠΣ Φίλη, σ. 30961 και ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21142). Αντίστοιχα, στη δεύτερη στήλη της τρίτης διδακτικής ενότητας στο πρώτο Βασικό Θέμα με τίτλο: «Μαρτυρία και προσφορά της Ορθοδοξίας στον σύγχρονο κόσμο» προστίθεται η έβδομη υποενότητα: «vii. Μητροπολίτης Περγάμου Ιωάννης (Ζηζιούλας)» (πρβλ. ΠΣ Φίλη, σ. 30962 και ΠΣ Γαβρόγλου, σ. 21143). Στην τέταρτη, την πέμπτη, την έκτη και την έβδομη διδακτική ενότητα της Γ΄ τάξης Γυμνασίου δεν εντοπίζεται καμία αλλαγή, εκτός από ελάχιστες τροποποιήσεις στη διατύπωση ή αφαιρέσεις των διαδικτυακών τόπων συγκεκριμένων Ενδεικτικών Δραστηριοτήτων.
2. ΛΥΚΕΙΟ
1. Στις Αποφάσεις του ΠΣ (κ. Φίλη) αναφέρεται ως Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος των ΘρησκευτικώνΓενικού Λυκείου (βλ. σ. 30695) ενώ στο νέο ΠΣ (κ. Γαβρόγλου) προστίθενται οι λέξεις "και Επαγγελματικού Λυκείου" (βλ. σ. 21155). Προστίθεται, επίσης, σε όλο το κείμενο το θηλυκό φύλο σε όλα τα σημεία που γινόταν αναφορά σε μαθητές και μετατρέπεται σε μαθητές/μαθήτριες ή έφηβος/ έφηβη. Γίνονται μικρές αλλαγές στη διατύπωση του κειμένου χωρίς, όμως, να αλλάζει τίποτε σε σχέση με τους Γενικούς σκοπούς, τη Δομή, τις Θεματικές και τις Διδακτικές ενότητες του ΠΣ που υπέγραψε ο κ. Φίλης (βλ. σ.σ. 306956-7), σε σχέση με το ΠΣ που υπέγραψε ο κ. Γαβρόγλου (βλ. σ.σ. 21156-7).
2. Στον συγκεντρωτικό θεματικό πίνακα, ο οποίος προτάσσεται,παρουσιάζονται σύντομα και σχηματικά οι θεματικές των τριών τάξεων του Λυκείου όπως και ο απαιτούμενος χρόνος για τη διδασκαλία τους (βλ. σ. 21158). Η συγκριτική μελέτη αυτού του πίνακα με τον αντίστοιχο του προηγούμενου ΠΣ του κ. Φίλη (βλ. σ. 30698) ανέδειξε ότι καμία τροποποίηση δεν υπάρχει στον συγκεντρωτικό θεματικό πίνακα μεταξύ των δύο Προγραμμάτων Σπουδών.
Α’ ΛΥΚΕΙΟΥ
Στην περιγραφή των ειδικών στόχων και των εννοιών της Α΄ ΛΥΚΕΊΟΥ (βλ. σ. 21159) στο νέο ΠΣ του κ. Γαβρόγλου, σε σύγκριση με το προηγούμενο ΠΣ του κ. Φίλη δεν υπάρχει καμία τροποποίηση.
Στην πρώτη ενότητα Θ.Ε. 1.: ΑΝΘΡΩΠΟΣ/ΠΡΟΣΩΠΟ, δεν παρατηρείται καμία σημαντική αλλαγή, εκτός από μικρές αλλαγές στη διατύπωση κάποιων λέξεων (κυρίως στη σύνταξη της πρότασης) οι οποίες υπάρχουν στο Εκπαιδευτικό Υλικό της τρίτης στήλης, οι οποίες όμως δεν αλλάζουν το νόημα της πρότασης (βλ. σ.21160). Καμία αλλαγή δεν εντοπίζεται στις υποενότητες που ακολουθούν.
Στην δεύτερη ενότητα Θ.Ε. 2.: ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΤΗΤΑ, καμία αλλαγή δεν εντοπίζεται σε όλη την ενότητα. Εντούτοις, ενδιαφέρον παρουσιάζει η απαλοιφή της λέξης "αργίας" στη στήλη της Αξιολόγησης στην υποενότητα 2.4.: ΓΙΟΡΤΗ , στο νέο ΠΣ, όπου η πρόταση "Ερμηνεία της αργίας και της θεολογικής διάστασης της γιορτής στην Ορθόδοξη Εκκλησία" του ΠΣ του 2016 (βλ. σ. 30706) αντικαθίσταται από την αντίστοιχη "Ερμηνεία της θεολογικής διάστασης της γιορτής στην Ορθόδοξη Εκκλησία" στο νέο ΠΣ του 2017 (βλ. σ. 21169).
Στην τρίτη ενότητα Θ.Ε.3.: ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ, επίσης, δεν υπάρχουν αλλαγές εκτός από την μετατροπή του αρχικού γράμματος της λέξης "Ευχαριστία" του ΠΣ του 2016 (βλ. σ. 30708) σε πεζό "ευχαριστία" στο ΠΣ του 2017 (βλ. σ. 21172) στην τρίτη στήλη των Μεθόδων-Δραστηριοτήτων της αντίστοιχης υποενότητας 3.2. Επίσης, στην υποενότητα 3.5: Όρια/Νόμος, στη στήλη: Μέθοδος- Δραστηριότητες, η πρόταση: "Τα όρια ως παράγοντας ελευθερίας" του παλαιού ΠΣ (βλ. σ. 30711) αντικαθίσταται με την πρόταση: "Τα όρια ως δείκτες ελευθερίας στη χριστιανική κοινότητα" (βλ. σ. 21172) στο νέο ΠΣ του 2017.
Στην τέταρτη ενότητα Θ.Ε.4.: ΑΞΙΕΣ δεν υπάρχει καμία αλλαγή εκτός από μια προσθήκη. Στην υποενότητα 4.4: Ισότητα, στην στήλη των Δραστηριοτήτων, η πρόταση: "Σύγχρονα ζητήματα ισότητας" του ΠΣ του 2016 (βλ. σ. 30713), αντικαθίσταται από: "Χριστιανισμόςκαι σύγχρονα ζητήματα ισότητας" (βλ. σ. 21179) στο νέο ΠΣ 2017.
Στην πέμπτη ενότητα Θ.Ε.5.: ΚΑΚΟ, στην υποενότητα 5.4: Φανατισμός, και πάλι στις Δραστηριότητες η πρόταση: "Εννοιολόγηση του θρησκευτικού φανατισμού" του ΠΣ του 2016 (βλ. σ. 30717) αντικαθίσταται με την πρόταση: "Θρησκευτικός φανατισμός" (βλ. σ. 21184) στο νέο ΠΣ του 2017.
Β' ΛΥΚΕΙΟΥ
Στην περιγραφή των ειδικών στόχων και των εννοιών της Β΄ ΛΥΚΕΊΟΥ (βλ. σ. 21186) στο νέο ΠΣ δεν υπάρχει καμία τροποποίηση
Στην πρώτη ενότητα Θ.Ε. 1.: ΘΕΟΣ, στην υποενότητα 1.1.: Αποκάλυψη, έχουμε τις εξής αλλαγές: α) Στη στήλη Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα, «οι μαθητές "αναγνωρίζουν" το νόημα που δίνει ο χριστιανισμός στην Αποκάλυψη του Τριαδικού Θεού» αντικαθίσταται με το «οι μαθητές "παρουσιάζουν" το νόημα που δίνει ο χριστιανισμός στην Αποκάλυψη του Τριαδικού Θεού». β) Στη στήλη Αξιολόγηση, η λέξη "ανάλυση" των διδασκαλιών των θρησκειών αντικαθίσταται από την "διατύπωση" των διδασκαλιών των θρησκειών. Στην ίδια στήλη η λέξη "Αξιολόγηση" των θέσεων των πιστών αντικαθίσταται από την "Αναγνώριση" των θέσεων των πιστών. γ) Στη στήλη Εκπαιδευτικό Υλικό υπάρχει αλλαγή στη διατύπωση και αφαιρούνται ή μετατοπίζονται στην πρόταση οι λέξεις "αξιοποίηση" καθώς και "στοιχεία και εκπαιδευτικά αντικείμενα", χωρίς, όμως, να μεταβάλλεται το νόημα των προτάσεων που τις περιέχουν (βλ. σ.σ. 21187-88) στο ΠΣ του 2017, σε σχέση με αυτές του ΠΣ του 2016 (βλ. σ.σ. 30719-20). Τέλος, στην υποενότητα 1.5: Αθεῒα, στη στήλη των Δραστηριοτήτων, γίνεται αλλαγή διατύπωσης στην πρόταση: "Οριοθέτηση της έννοιας της αθεῒας ως κοσμοθεωρίας και ως στάσης ζωής" σε " Η αθεῒα ως κοσμοθεωρία και ως στάση ζωής" (βλ. σ. 21192) στο ΠΣ του 2017 σε σχέση με το ΠΣ του 2016 (βλ. σ. 30723)
Στη δεύτερη ενότητα: Θ.Ε. 2.ΘΡΗΣΚΕΙΑ, στην υποενότητα 2.2 Ανταμοιβή, γίνεται μια αλλαγή στη διατύπωση. Συγκεκριμένα στην τρίτη στήλη των Δραστηριοτήτων, η πρόταση: "Προσδοκίες ανταμοιβής στον Χριστιανισμό" αντικαθίσταται από την αντίστοιχη: "Ανταμοιβή και Χριστιανισμός" στο ΠΣ του 2017(βλ. σ. 21194)
Η τρίτη ενότητα Θ.Ε.: 3. ΚΟΙΝΩΝΙΑ παραμένει αυτούσια
Στην τέταρτη ενότητα Θ.Ε.4: ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ, στην υποενότητα 4.2. Μύθος, στη στήλη Αξιολόγηση γίνεται μια αλλαγή στη διατύπωση της πρότασης από "Εντοπισμός της σχέσης μύθου και λόγου και της επίδρασής της στη θρησκευτική αλήθεια και πίστη", με την αντίστοιχη "Εντοπισμός και επίδραση της σχέσης μύθου και λόγου στη θρησκευτική αλήθεια και πίστη" στο ΠΣ του 2017 (βλ. σ. 21204). Επίσης, στην υποενότητα 4.5: Οικουμενικότητα, στα Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα, γίνεται αλλαγή διατύπωσης της πρότασης: "διακρίνουν τις δυνατότητες συμβολής της οικουμενικότητας σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας στην παγκοσμιοποίηση" με την αντίστοιχη "διερευνούν στο σύγχρονο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον τις δυνατότητες της οικουμενικότητας, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, προς όφελος των ανθρώπων". Στη δεύτερη στήλη, επίσης, της Αξιολόγησης, αλλάζει η πρόταση: "Συσχέτιση μεταξύ οικουμενικότητας και παγκοσμιοποίησης" με την: "Αξιολόγηση των δυνατοτήτων της οικουμενικότητας , σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, προς όφελος των ανθρώπων" στο ΠΣ του κ. Γαβρόγλου(βλ. σ. 21207).
Η πέμπτη ενότητα Θ.Ε. 5.: ΗΘΙΚΗ παραμένει αυτούσια
Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ
Στην περιγραφή των ειδικών στόχων και των εννοιών της Γ΄ ΛΥΚΕΊΟΥ (βλ. σ. 21213) στο νέο ΠΣ του 2017 δεν υπάρχει καμία τροποποίηση
Στην πρώτη ενότητα Θ.Ε.1.: ΔΙΛΗΜΑΤΑ, στην υποενότητα 1.1: Επιστήμη, στη στήλη Εκπαιδευτικό Υλικό, υπάρχει αλλαγή στη διατύπωση και αφαιρούνται ή μετατοπίζονται στην πρόταση οι λέξεις: "αξιοποίηση" καθώς και "στοιχεία και εκπαιδευτικά αντικείμενα", χωρίς όμως να μεταβάλλεται το νόημα των προτάσεων που τις περιέχουν (βλ. σ.σ. 21214-15) στο ΠΣ του κ. Γαβρόγλου, σε σχέση με αυτές του ΠΣ του κ. Φίλη (βλ. σ.σ. 30739-40)
Η δεύτερη ενότητα Θ.Ε. 2.: ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ παραμένει αυτούσια
Η τρίτη ενότητα Θ.Ε. 3.: ΟΡΑΜΑ παραμένει, επίσης, ως έχει
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ
1.1. ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Στο πρώτο μέρος (εισαγωγικό ή θεωρητικό) δεν εντοπίστηκε, κατά τη συγκριτική μελέτη, καμία ουσιαστική αλλαγή ανάμεσα στα δύο Προγράμματα Σπουδών (ΠΣ) (πρβλ. ΠΣ κ. Γαβρόγλου και ΠΣ κ. Φίλη) Η δομή, οι γενικοί σκοποί ο προσανατολισμός και οι βασικοί άξονες των περιεχομένων του νέου ΠΣ, παραμένουν απαράλλακτα ίδια στο Πρόγραμμα του κ. Γαβρόγλου, χωρίς καμιά αλλαγή.
Στο δεύτερο μέρος, που αναφέρεται στη διάταξη των θεματικών ενοτήτων κάθε τάξης (προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα, βασικά θέματα, ενδεικτικές δραστηριότητες),οι αλλαγές που διαπιστώθηκαν στο Πρόγραμμα του κ. Γαβρόγλου είναι μικρής κλίμακας και επουσιώδεις, αφορούν δε σε όρους ή τεχνικές οδηγίες εφαρμογής του νέου ΠΣ από τους εκπαιδευτικούς.
Οι προσθαφαιρέσεις ή αλλαγές στις διατυπώσεις, οι οποίες εντοπίζονται στον Α΄ κύκλο (Τρίτη και Τετάρτη τάξη) Δημοτικού του ΠΣ, δεν αγγίζουν τη δομή του ΠΣ του κ. Γαβρόγλου. Η βασικότερη αλλαγή είναι η αφαίρεση από το ΠΣ του κ. Γαβρόγλου (Γ’ και Δ’ Τάξεις Δημοτικού) των αναφορών σε άλλες θρησκείες από τις θεματικές πλην των λεγόμενων αβρααμικών. Εντούτοις, η παράλληλη και ταυτόχρονη συνεξέταση της ορθόδοξης χριστιανικής παράδοσης είτε μόνον με τις αβρααμικές -όπως τελικά προβλέπεται στο νέο ΠΣ Γαβρόγλου- είτε με όλες τις θρησκείες του κόσμου -όπως προβλεπόταν στο τροποποιημένο ΠΣ Φίλη- δεν μεταβάλλει ουσιαστικά την πολυθρησκειακή δομή και τον πολυθρησκειακό προσανατολισμό και των δύο ΠΣ.
Στον δεύτερο κύκλο (Ε΄ και Στ΄ τάξεις) του Δημοτικού δεν τηρείται ο περιορισμός που οι ίδιοι οι συγγραφείς του ΠΣ θέτουν ότι δηλαδή η διδασκαλία θα αφορά μόνον στη μελέτη των αβρααμικών θρησκευτικών παραδόσεων. Οι μαθητές καλούνται να εντρυφήσουν γενικά στον «κόσμο της θρησκείας», διευρύνοντας το πεδίο μελέτης τους σε όλες τις θρησκευτικές παραδόσεις και στην παράλληλη και ισότιμη συνεξέτασή τους με την ορθόδοξη παράδοση. Αυτό προκύπτει ήδη από τις σχετικές διατυπώσεις στους Γενικούς στόχους του συγκεκριμένου κύκλου σπουδών που παραμένει το ίδιο και στα δύο ΠΣ. Επιπλέον, διαπιστώνεται η προσθήκη νέων προβλέψεων στα Βασικά Θέματα ή στα Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα ορισμένων διδακτικών ενοτήτων, οι οποίες προσανατολίζουν τη διδασκαλία και τη μάθηση προς τις θρησκείες του κόσμου.
1.2. ΓΥΜΝΑΣΙΟ
Η σύγκριση των δύο Προγραμμάτων Σπουδών για το Γυμνάσιο ανέδειξε το γεγονός ότι ουδεμία ουσιαστική αλλαγή έχει πραγματοποιηθεί στο νεώτερο ΠΣ του κ. Γαβρόγλου. Ο Βασικός Άξονας των Θεματικών Ενοτήτων, οι Γενικοί Στόχοι καθώς και οι Προσδοκώμενες Επάρκειες των μαθητών κάθε μίας από τις τρεις τάξεις του Γυμνασίου παραμένουν με απόλυτη πιστότητα ίδιες στο νέο ΠΣ του κ. Γαβρόβλου.Η μοναδική προσθήκη, η οποία εντοπίζεται αφορά στους Γενικούς Στόχους της Β΄ τάξης και αναφέρεται στον επαρκή θρησκευτικό εγγραματισμό των μαθητών. Τέλος, οι όποιες ανούσιες διαφοροποιήσεις εντοπίζονται έχουν κυρίως τεχνικό χαρακτήρα και δεν μεταβάλλουν τη δομή και το περιεχόμενο του νέου ΠΣ.
2. ΛΥΚΕΙΟ
Σύμφωνα με τη συγκριτική μελέτη δεν εντοπίστηκε καμία ουσιαστική αλλαγή ανάμεσα στα δύο Προγράμματα Σπουδών ΠΣ (ΠΣ κ. Γαβρόγλου και ΠΣ κ. Φίλη). Οι όποιες μικρές διαφοροποιήσεις ή αλλαγές εντοπίζονται στο Πρόγραμμα του κ. Γαβρόγλου (2017) έχουν κυρίως τεχνικό χαρακτήρα και δεν μεταβάλλουν τη δομή, τον στόχο, το περιεχόμενο και τον προσανατολισμό του.
Η ερευνητική ομάδα του Εργαστηρίου
Η εντεινόμενη κατάργηση των μετρητών σε πολλές οικονομίες της Ευρώπης αποτελεί σοβαρή απειλή για τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος, προειδοποιεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Η υπερβολική εξάρτηση από ψηφιακά συστήματα πληρωμών καθιστά μιαν οικονομία ευάλωτη στις κυβερνοεπιθέσεις. Προκειμένου να αποφευχθεί το χάος που θα επικρατούσε σε μια περίπτωση κατάρρευσης των δικτύων, το καλύτερο που έχουν να κάνουν οι Αρχές είναι να διατηρήσουν στη ζωή το δοκιμασμένο σύστημα που υπάρχει σήμερα, δηλαδή τα μετρητά. Σύμφωνα με έκθεση της ΕΚΤ από τον περασμένο Οκτώβριο, που αποκαλύπτει η ιστοσελίδα Politico, αν και το 80% των συναλλαγών στην Ευρωζώνη εξακολουθεί να διενεργείται με μετρητά, σε χώρες όπως η Εσθονία, η Ολλανδία και η Φινλανδία η χρήση των μετρητών έχει υποχωρήσει κάτω από το 50%.
Στη Σουηδία (η οποία βρίσκεται εκτός Ευρωζώνης) η χρήση μετρητών σε καταστήματα έχει υποχωρήσει στο 13%, σύμφωνα με έκθεση της σουηδικής κεντρικής τράπεζας. Πάνω από τα μισά υποκαταστήματα τραπεζών στη Σουηδία δεν χειρίζονται πλέον μετρητά. «Με το ψηφιακό σύστημα είναι εύκολο σε κάποιον στη Ρωσία, στην Κίνα ή οπουδήποτε απλώς να οδηγήσει σε κατάρρευση το χρηματοπιστωτικό σύστημα», λέει ο Μπγιορν Ερικσον, επικεφαλής της ομάδας πίεσης Cash Uprising που υποστηρίζει τη χρήση μετρητών και πρώην επικεφαλής της Interpol. «Τα μετρητά μπορεί κανείς να τα κρύψει στο αυτοκίνητό του ή στην ντουλάπα του ή οπουδήποτε αλλού», προσθέτει. «Παρατηρώ ότι στη χώρα μου εντείνεται η ανησυχία για το τι πρόκειται να συμβεί όταν κάποιος αποφασίσει να κλείσει το σύστημα. Τι θα πρέπει να γίνει για να εξακολουθήσει να λειτουργεί απρόσκοπτα η κοινωνία;».
Οι κεντρικοί τραπεζίτες παρακολουθούν ανήσυχοι αυτή την εξέλιξη. «Ολοένα και περισσότερο, οι κεντρικοί τραπεζίτες επιμένουν ότι τα μετρητά θα εξακολουθήσουν να παίζουν σημαντικό ρόλο. Δεν είμαστε σε θέση να δούμε ακόμη μια κοινωνία χωρίς καθόλου μετρητά», δήλωσε πρόσφατα σε συνέδριο στις Βρυξέλλες ο Εβαλντ Νοβότνι, διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Αυστρίας. «Αν υπάρξει πτώση του δικτύου ηλεκτροδότησης, η χρήση μετρητών θα είναι ο μοναδικός τρόπος συναλλαγής», προσθέτει. Επειτα από διάφορες, σχετικά ασήμαντες, κυβερνοεπιθέσεις που έχουν σημειωθεί τα τελευταία χρόνια, οι κεντρικοί τραπεζίτες έχουν φτιάξει εφεδρικά συστήματα και κάνουν προσομοιώσεις κυβερνοεπιθέσεων. Στα περισσότερα σχέδια έκτακτης ανάγκης κυριαρχεί ως λύση η χρήση μετρητών. Πέρα από την απειλή των χάκερ, οι επικριτές της χρήσης ψηφιακών μέσων πληρωμών προσθέτουν ότι ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, όπως οι ηλικιωμένοι, βασίζονται πολύ περισσότερο στη χρήση μετρητών.
Πηγή: Η Καθημερινή
«Καὶ μηδὲ τοῦτο δύνασθαι μαθεῖν, ὅτι δεῖ τοὺς ὀρθῶς πολέμῳ χρωμένους οὐκ ἀκολουθεῖν τοῖς πράγμασιν, ἀλλ᾽ αὐτοὺς ἔμπροσθεν εἶναι τῶν πραγμάτων..» (Κι ούτε αυτό να μην μπορούμε να μάθουμε, ότι εκείνοι που διεξάγουν ορθώς τον πόλεμο, δεν ακολουθούν τα πράγματα, αλλά προπορεύονται των πραγμάτων). Δημοσθένους Α΄ Φιλιππικός 4, 39.
Ένα από τα πιο σημαντικά κλειδιά για την κατανόηση της τουρκικής γεωστρατηγικής (σ.σ. που εκπορεύεται και υπαγορεύεται από τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν) αποτελεί η γεωγραφία, η οποία συνιστά καθοριστικό παράγοντα για την κατανόηση των διεθνών σχέσεων. Μαζί με την ιστορία συγκροτούν ένα αμφίστομο ξίφος εξαιρετικά αιχμηρό για όσους γνωρίζουν και τολμούν να το σύρουν με σκοπό την επίτευξη των εθνικών στόχων.
Ο Ερντογάν είναι ένας από αυτούς τους επιδέξιους χειριστές, καθώς χάρη στην αρχική προστασία και στη συνέχεια την ανοχή της Δύσεως, του δόθηκε ικανός χρόνος ώστε να εκπαιδευθεί στον πολύπλοκο χειρισμό αυτού του διαχρονικού όπλου και να δοκιμάσει νέες τακτικές.
Συνδυάζοντας έξυπνα μα αποφασιστικά απολυταρχικά και δημοκρατικά στοιχεία κατάφερε να κερδίσει τον απαιτούμενο χρόνο (2003-2018) προκειμένου να θέσει σε λειτουργία την αφύπνιση της τουρκικής στρατηγικής υπερηφανείας.
Σήμερα, ιστορικά γεγονότα όπως η Μάχη στο Μάντζικερτ (1071) και η Άλωσις της Κωνσταντινουπόλεως (1453) χρησιμοποιούνται από τον Τούρκο πρόεδρο και τους εκφραστές της νέο-οθωμανικής πολιτικής για την αποδεικτική θεμελίωση της χιλιετούς ιστορικής ενδόξου παρουσίας των Τούρκων στην Ανατολία αλλά και για να αιτιολογήσουν το μεγαλείο των γαζήδων (μουσουλμάνων ιεροπολεμιστών), καθώς Τουρκισμός και Ισλάμ συμπορεύονταν στις κατακτήσεις.
Ο Ερντογάν δείχνει να αισθάνεται γαζής όπως ήταν ο Σελτζούκος σουλτάνος Αλπ Αρσλάν, ο Οθωμανός Μωάμεθ ο Πορθητής, έναν τίτλο τον οποίο απέδωσαν και στον Μουσταφά Κεμάλ. Υπάρχει όμως χώρος για έναν γαζή στον 21ο αιώνα; Πριν απαντήσουμε είναι χρήσιμο να προβούμε και σε άλλες παρατηρήσεις.
Ο Ναπολέων επεσήμανε ότι για να κατανοήσεις την πολιτική ενός κράτους πρέπει να μελετηθεί πρώτα η γεωγραφία του. Είναι πρόδηλον ότι δεν μπορούμε να γνωρίζουμε εάν ο Ερντογάν έχει μελετήσει τον Γάλλο αυτοκράτορα, όπως δεν είμαστε σε θέση να θεωρήσουμε ότι έχει ξεφυλλίσει κάποια τουρκική μετάφραση του Θουκυδίδου.
Ωστόσο, οι αποφάσεις που έχει λάβει δείχνουν να υπακούουν σε μια αρχή ντετερμινισμού, ο οποίος συνδέεται ευθέως με τη γεωγραφία της χώρας του, την οποία εργαλειοποιεί προς όφελος του οράματός του.
Είναι σαφές ότι η γεωγραφία δεν προκαθορίζει τις εξελίξεις, αλλά όταν συνδυαστεί με τον ανθρώπινο παράγοντα, στην συγκεκριμένη περίπτωση τον ηγέτη δρώντα, ο οποίος τυγχάνει να αισθάνεται «γαζής και εκλεκτός», ακόμη και εκφραστής του μεταφυσικού ισλαμικού πεπρωμένου, τότε μάλλον βρισκόμαστε ενώπιον ενός πάρα πολύ σοβαρού προβλήματος, με αποσταθεροποιητικές προεκτάσεις.
Όμως οι ενέργειες του θεοσεβούμενου Τούρκου προέδρου δεν αποτελούν απλώς ένα είδος führerbefehl (σ.σ. Κατευθείαν εντολή του φύρερ, βλ. Αδόλφος Χίτλερ) αλλά συνιστούν το τελικό στάδιο εθνικής γεωστρατηγικής, απόρροια σειράς μελετών και αναλύσεων μιας κλειστής ομάδος στενών επιτελών, οι οποίοι συγκροτούν το ανώτατο επίπεδο διοικήσεως και λήψεως αποφάσεων και εμφορούνται με κοινές αρχές και ιδανικά.
Η έμπειρη ομάδα πλαισιώνεται από στρατιωτικούς, διπλωμάτες, μαζί με άλλους ειδικούς και μη επιστήμονες, οι οποίοι έχουν καθήκον την υλοποίηση του μείζονος γεωπολιτικού εύρους, οράματος Ερντογάν, το οποίο εδράζεται:
α) Στις ιστορικο-γεωγραφικές προτάσεις και υποκειμενικές βεβαιότητες του Αχμέτ Νταβούτογλου,
β) στο πολιτικο-θρησκευτικό δόγμα των Αδελφών Μουσουλμάνων (σ.σ. Για πρώτη φορά φέτος στην NDAA για το 2019 η οργάνωση χαρακτηρίζεται εχθρική προς τα συμφέροντα των ΗΠΑ),
γ) στην αναβίωση του «ορθού» πλην όμως απολεσθέντος οθωμανικού δρόμου, επιδιορθώνοντας τα καταστροφικά λάθη της περιόδου του εμβληματικού σουλτάνου Αβδούλ Χαμίτ Β΄ (1876-1909), ο οποίος αποτελεί προσωπικό ίνδαλμα του Ερντογάν και
δ) στην επαναφορά του τουρκοκεντρικού χαλιφατικού οράματος ως εργαλείο συσπειρώσεως Αράβων και μη μουσουλμάνων σε μια συμμαχία με τελικό πανισλαμικό στόχο την ανάκτηση του Κουντούς (Ιερουσαλήμ).
Οι επιτελείς του Τούρκου προέδρου γνωρίζουν αρίστως πόσο σημαντικός είναι και τι συνέπειες μπορεί να επιφέρει για την αγγλοσαξονική Δύση ο έλεγχος του κρηπιδώματος (σ.σ. Rimland κατά τον Nicholas Spykman), όπως πιθανότατα και την ρήση του Sir Halford Mackinder ότι «κάθε αιώνας έχει τη δική του γεωγραφική οπτική γωνία».
Τα πύρινα και εξόχως στοχευμένα αντιδυτικά άρθρα του διευθυντού της Yeni Safak, Ιμπραήμ Καραγκιούλ, απλώς αντικατοπτρίζουν τη δυναμική της συγκροτημένης πλέον νέο-οθωμανικής πανισλαμικής διανοήσεως με στόχο την παροχή κατευθύνσεων στην κοινή γνώμη και τους εγχώριους διαμορφωτές αυτής.
Τα επιχειρήματα που προβάλλονται δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με όρους χλευασμού αλλά αντιθέτως να μελετώνται με σκοπό την εξαγωγή πολυεπίπεδων συμπερασμάτων. Είναι πολύ χρήσιμο να γνωρίζεις όλες τις πτυχές της σκέψεως παραγωγής ιδεολογίας, στρατηγικής και δόγματος του αντιπάλου.
Ένα από τα δόγματα της καινοφανούς τουρκικής γεωστρατηγικής ωστόσο δεν επιτρέπει παρανοήσεις καθώς η νέα γεωπολιτική πραγματικότητα – όπως την οραματίζονται οι παροικούντες την Άγκυρα – εκφράζεται με ντετερμινιστικό τρόπο: «Οι δυτικοί θα οπισθοχωρήσουν, οι ανατολικοί θα ανακάμψουν, η Τουρκία θα ισχυροποιηθεί και οι διενέξεις θα ενταθούν».
Εξίσου σαφής είναι και η υποταγή της στρατιωτικής ισχύος σε μια μεταφυσική θρησκευτική αποστολή όπως εκφράστηκε με την περίφημη δήλωση του πρώην Αρχηγού Ενόπλων Δυνάμεων Χουλουσί Ακάρ (σ.σ. Νυν υπουργού Εθνικής Αμύνης) ότι: «Ο εθνικός μας στρατός ανήκει στον οίκο του προφήτου…».
Η συσχέτιση όλων των προαναφερομένων παραμέτρων – σε ένα όσο το δυνατόν ευσύνοπτο άρθρο – εκτιμάται ότι μπορεί να μας δώσει συγκεκριμένες ενδείξεις και αποδείξεις αναφορικώς με την νέο-οθωμανική γεωστρατηγική που φέρει την σφραγίδα του Ερντογάν και στο που αποσκοπεί, με μερικές χρήσιμες προσθήκες και συγκεκριμένα:
Α) Η σύμπηξη συμμαχίας / ειδικής σχέσεως με το Ιράν προηγείται εκείνης με την Ρωσία, καθώς το κουρδικό αποτελεί κοινή απειλή για τους δύο αυτούς ιστορικούς γεωστρατηγικούς αντιπάλους.
Τεχεράνη και Άγκυρα στενά συνδεδεμένες αμφότερες εξαιτίας της δεσμευτικής τελέσεως καθηκόντων ακριτών από τις ΗΠΑ στο πλαίσιο του Rimland (σ.σ. Κρηπίδωμα, από το οποίο απεσχίσθη το Ιράν το 1979) επανακαθορίζουν πλέον τις σχέσεις τους με βάση τα εθνικά τους συμφέροντα και την εθνική τους γεωστρατηγική ίσως και σε επίπεδο οριοθετήσεως ζωνών επιρροής μεταξύ τους όπως έχει διαφανεί στην Συρία αλλά και στο Ιράκ (βλ. Σύμφωνο Σαανταμπάντ το 1937).
Η νέα ιστορικής εκτιμάται σημασίας προσπάθεια «εγκαρδίου συνεννοήσεως» μεταξύ των δύο χωρών πραγματοποιείται με την πρωτοβουλία Ερντογάν – Αδελφών Μουσουλμάνων στο πλαίσιο ενός πολιτικο-θρησκευτικού συγκερασμού / υπερβάσεως των διαφορών με τελικό στόχο την σύμπηξη ενός σουνιτο-σιιτικού μετώπου.
Αυτό το μοντέλο «συνθήκης» προωθείται και ήδη συμπεριλαμβάνει το Κατάρ, το strong>Πακιστάν, ενώ στοχεύει υπονομευτικά το παρών καθεστώς της Αιγύπτου.
Β) Η Ρωσία αξιοποιεί περισσότερο από ποτέ την ιστορικο-γεωγραφική προσέγγιση με την Τουρκία αναβαθμίζοντάς την σε αναγκαιότητα, καθώς αυτό που δεν επετεύχθη μεταξύ Λένιν και Κεμάλ (σ.σ. Είχε προηγηθεί η ανατρεπτική για τα τότε δεδομένα Συνθήκη Χουνκάρ Ισκελεσί το 1833 μεταξύ Μαχμούτ Β΄ και Νικολάου Α΄), υλοποιείται σε πολλαπλά επίπεδα στους τομείς της στρατιωτικής συνεργασίας (S-400 και άλλα συστήματα), της ενεργειακής (αγωγός Turkish Stream, κατασκευή εργοστασίου παραγωγής πυρηνικής ενεργείας στο Ακούγιου), της οικονομικής (ίδρυση κοινού επενδυτικού fund, τουρισμός, τομέας κατασκευών κ.λπ.).
Η πιο σημαντική προσέγγιση τελεί σε εξέλιξη στη Συρία, καθώς μόνον μετά από την άδεια της Ρωσίας οι Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις υλοποίησαν τις επιχειρήσεις «Ασπίδα του Ευφράτου» και «Κλάδος Ελαίας» στην ΒΔ Συρία, σε αντάλλαγμα της υποστηρίξεως στο Χαλέπι και στο Ιντλίμπ και αλλού.
Ένα επίσης σημαντικό στοιχείο σε ιδεολογικό επίπεδο είναι η επιρροή των ιδεών του Ρώσου διανοητού Αλεξάντερ Ντάγκιν αναφορικώς με την μελλοντική ισχυροποίηση της Ασίας έναντι της φθίνουσας ισχύος της Δύσεως.
Γ) Η διάσταση με τις ΗΠΑ επικεντρώνεται στην απαίτηση της Τουρκίας να αντιμετωπίζεται πλέον με όρους ισότητος και όχι υποτελείας. Υπό αυτό το πρίσμα η Τουρκία δεν μπορεί να ακολουθεί και να εκτελεί «εντολές» τιθέμενη σε κατώτερο επίπεδο συνεργασίας με εκείνο που απολαμβάνει το Ισραήλ.
Η χρήση του όρου «ασέβεια» από την τουρκική ηγεσία κατηγορώντας τις ΗΠΑ συνιστά μια έμπρακτη απαίτηση αναγνωρίσεως μιας νέας τάξης πραγμάτων στις διμερείς σχέσεις. Η νέα καθεστωτική οπτική της τουρκικής γεωστρατηγικής διαχωρίζει τα κράτη σε: α) εταίρους, β) εχθρούς και γ) ουδέτερους, τοποθετώντας τον Τούρκο πρόεδρο μόλις ένα σκαλί πιο κάτω από την σουλτανική κοσμοθεωρία των διεθνών σχέσεων…
Δ) Το Ισραήλ συνιστά το εργαλείο επιβολής μιας αντί-ισλαμικής πρωτίστως και όχι αντί-αραβικής πολιτικής εκ μέρους των ΗΠΑ, όπως κατ’ επανάληψη δηλώνουν ανώτερες και ανώτατες πολιτικο-στρατιωτικές πηγές της γείτονος. Η έλευσις των «σταυροφόρων».
Αναλαμβάνοντας μονομερώς καθήκοντα προστάτου η τουρκική ΠΕΑ (Πολιτική Εθνικής Αμύνης και Ασφαλείας στο πνεύμα των αποφάσεων του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας της Τουρκίας) φαίνεται εκ του αποτελέσματος ότι προέκρινε την απόκτηση υποστρατηγικών και πιθανόν στρατηγικών όπλων στοχεύοντας στην υπεροπλία έναντι του εβραϊκού κράτους (βλ. δορυφόροι Gokturk, UAV/UCAV Anka, βλήματα cruise SOM, βλήματα Yildirim-Bora/Khan, πρόγραμμα κατασκευής βαλλιστικών πυραύλων, απειλές για απόκτηση πυρηνικών όπλων από το Πακιστάν).
Ε) Η απόκτηση στρατιωτικών βάσεων σε ισλαμικές χώρες του εξωτερικού (Αλβανία, Κατάρ, Σομαλία, Σουδάν) αποβλέπει στην παγίωση της νέο-οθωμανικής παρουσίας της Τουρκίας προστάτου και εγγυητού των δικαιωμάτων πτωχών και πλουσίων κρατών. Δεν είναι τυχαίο ότι το Κατάρ (υπόσχεσις επενδύσεων ύψους 15 δις δολαρίων) και το Σουδάν (δήλωσις υποστηρίξεως) ανταποκρίθηκαν αμέσως υπέρ της Τουρκίας μετά από την οικονομική «επίθεση» κατά της τουρκικής λίρας, όπως καταχρηστικώς προσδιορίσθηκε από τον Ερντογάν.
Στ) Η Τουρκία βρίσκεται σε αντιπαράθεση με την Σαουδική Αραβία, τα ΗΑΕ και την Αίγυπτο κυρίως λόγω της στενής προσεγγίσεως με το Ιράν, με το οποίο μάχονται σθεναρώς στην Υεμένη.
Για τον ίδιο λόγο ΗΠΑ και Ισραήλ προετοιμάζονται για πιθανή κλιμάκωση της κρίσεως καθώς η υπόθεσις του πάστορος Μπράνσον αποτελεί αφορμή και όχι αιτία για τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν και για όσες ακολουθήσουν.
Για την Άγκυρα ο Χριστιανός πάστωρ αποτελεί σκοτεινό σύμβολο, ενοχοποιητική αρνητική απόδειξη της διεισδύσεως των δυτικών αξιών και εργαλείο αποσταθεροποιήσεως της χώρας.
Ζ) Ουδείς μπορεί και δεν επιτρέπεται να αγνοήσει το ενεργειακό διακύβευμα και τι σημαίνει αυτό για την ισχυροποίηση ή ακόμη και την ανάδειξη νέων πόλων ισχύος στην περιοχή της ευρυτέρας Ανατολικής Μεσογείου. Το ΣΕΑ της Τουρκίας λίγο πριν από την έναρξη της παρούσης κρίσεως επανήλθε προσδιορίζοντας και προειδοποιώντας ότι: «…θα συνεχισθεί η αποφασιστικότητα στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο».
Η) Η συνεργασία με την Κίνα στον στρατιωτικό και οικονομικό τομέα παρουσιάζει τις ίδιες σημαντικές παραμέτρους όπως και με την Ρωσία. Ας μην λησμονούμε ότι ρουκέτες και πυραυλικά συστήματα (WS-1, Yildirim) του Τουρκικού Στρατού αναπτύχθηκαν με κινεζική τεχνογνωσία.
Εκτός αυτού βάσει της νέας γεωπολιτικής φιλοσοφίας η Τουρκία θα πρέπει να επιδιώξει την ένταξή της στους BRICS δημιουργώντας το σχήμα BRICS-T και μεταγενεστέρως να ενταχθεί – αναλόγως της τότε συγκυρίας – στον Οργανισμό Συνεργασίας της Σαγκάης. Η Κίνα αποτελεί de facto εταίρο της Αγκύρας και σε συνδυασμό με το Πακιστάν και το Ιράν συνδράμει στην υλοποίηση του σχεδίου One belt, One road.
Με υπόδειγμα τον Spykman εκτιμάται ότι ο Ερντογάν επιδιώκει να δημιουργήσει το δικό του Rimland (κρηπίδωμα) καταστρέφοντας ότι έχει απομείνει από το αρχικό αγγλοσαξονικό τηρώντας τον ίδιο σεβασμό στην Γεωγραφία και στην Ιστορία της περιοχής.
Το νέο-οθωμανικό ισλαμιστικό Rimland περιλαμβάνει εταίρους όπως το Ιράν, το Κατάρ, το Αζερμπαϊτζάν, το Πακιστάν, τη Σομαλία, το Σουδάν, την Αλβανία, την Ινδονησία, τη Μαλαισία και φιλοδοξεί να επεκταθεί στις γεωγραφικές περιοχές της Βορείου Συρίας, του Ιράκ, της Παλαιστίνης (βλ. Προνομιακές σχέσεις με την Χαμάς), της Αιγύπτου, της Λιβύης και όπου υπάρχουν πιστοί που συνεγείρονται από τα οράματα των Αδελφών Μουσουλμάνων.
Συνεπώς απαντάται θετικώς το ερώτημα περί αναγκαιότητος επενδύσεως της ιδιότητος του χαλίφου γαζή. Μόνον έτσι μπορούν να καταστούν «ομοτράπεζοι» Ιρανοί, Παλαιστίνιοι και Καταριανοί, μαζί με αντιφρονούντες από όλα τα αραβικά καθεστώτα, εξισλαμισμένοι πληθυσμοί της Ινδικής Υποηπείρου και της Νοτιοανατολικής Ασίας, της Υποσαχαρίου Αφρικής ακόμη και ακραίοι τζιχαντιστές.
Στο εσωτερικό εκτιμάται πως αυτό το όραμα ισχύος, παντουρκσιμού και αναγεννήσεως έχει μεταστρέψει τους πρώην αφοσιωμένους κεμαλικούς αξιωματικούς και μη, μετατρέποντάς τους σε φανατικούς νεοφωτίστους υποστηρικτές του Ερντογάν. Το νέο κρηπίδωμα θα ανακουφίσει τη Ρωσία και θα οδηγήσει πιθανότατα στη σταδιακή κατάρρευση της Νοτιοανατολικής πτέρυγος του ΝΑΤΟ.
Οι κυρώσεις κατά Ιράν, Ρωσίας και Τουρκίας θυμίζουν τον οικονομικό πόλεμο που επέβαλλε η αρχαία Αθήνα και κορυφώθηκε με το Μεγαρικό Ψήφισμα. Μπαίνω στον πειρασμό να τοποθετήσω για τις ανάγκες μιας εσκεμμένης ιστορικής αναλογίας και συγκρίσεως στην πλευρά της πελοποννησιακής συμμαχίας τη Ρωσία μαζί με την Τουρκία και το Ιράν και να αποδώσω τον ρόλο των Περσών στην Κίνα…
Ο Ερντογάν όμως χρειάζεται χρόνο για να ισχυροποιηθεί ακόμη περισσότερο. Μια τελική ανεπιθύμητη πρώιμη σύγκρουσις με τις ΗΠΑ θα κατέστρεφε το όραμά του. Απαιτείται χρόνος για να αναπτύξει ακόμη περισσότερα οπλικά συστήματα, να επενδύσει σε νέες τεχνολογίες, να αποκτήσει βαλλιστικούς πυραύλους.
Χρειάζεται πάνω από όλα πρόσβαση έλεγχο και κατοχή σημαντικών ενεργειακών πόρων για να χρηματοδοτεί όλα εκείνα τα φιλόδοξα σχέδια και οράματά του. Εάν η Δύση και όχι μόνον οι ΗΠΑ αδιαφορήσουν και δεν ενεργήσουν αμέσως τότε ο Ερντογάν μαζί με τους περιφερειακούς ομοϊδεάτες όπως και οι πολιτικοί επίγονοί τους θα έχουν κερδίσει τον αγώνα για τον οποίον δίνουν τα πάντα σήμερα.
Αυτή την αποφράδα ημέρα ο George Friedman περιέγραψε με απαισιοδοξία στο μελλοντολογικό του έργο «The next 100 years» το 2008, προ δεκαετίας όταν ο Ερντογάν συμπληρώνει φέτος 15 έτη εξουσίας!
Η Ελλάδα μαζί με την Κύπρο, τις ΗΠΑ, το Ισραήλ και πιθανόν την Αίγυπτο πρέπει να προχωρήσουν στην συγκρότηση μιας νέας στρατιωτικής συμμαχίας στα πρότυπα του ΝΑΤΟ, αλλά εκτός αυτού. Αυτή η συμμαχία θα υποστηρίζεται με κονδύλια FMF (σ.σ. Όπως σήμερα λαμβάνουν το Ισραήλ και η Αίγυπτος) και δεν θα υπόκειται στον έλεγχο των γραφειοκρατών της ΕΕ και ειδικώς της Γερμανίας.
Ο Θουκυδίδης προειδοποιεί για την ανάγκη λήψεως αποφάσεων και ενεργειών αναχαιτίσεως μιας ανερχομένης δυνάμεως πριν να είναι αργά. Ο Ερντογάν έχει αποδειχθεί ο επιτήδειος ουδέτερος του 21ου αιώνος και ο νέο-οθωμανός Μακιαβέλι στην υλοποίηση της σοβιετικής maskirovka (η σοβιετική τέχνη της παραπλάνησης, της εξαπάτησης, της απόκρυψης) στην τουρκική έκδοσή της.
Ο Δημοσθένης είχε προειδοποιήσει επανειλημμένως τους Αθηναίους για την απειλή του Φιλίππου όμως δεν εισακούσθηκε. Ο Θεμιστοκλής ενσυνειδήτως εξαπατούσε τους Λακεδαιμονίους μέχρις ότου… τα μακρά τείχη είχαν υψωθεί αρκετά. Και αυτά δεν αναφέρονται στην τουρκική αλλά στην ελληνική Ιστορία!
Πηγή: defence-point.gr
Ἀποκηρύττουμε ὡς αίρεση καί ἀπορρίπτουμε τόν Οἰκουμενισμό ὑπό ὅλες τίς μορφές του:
1) Τήν παρουσία τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν στό λεγόμενο «Παγκόσμιο Συμβούλιο τῶν Ἐκκλησιῶν».
2) Τήν αἵρεση, κατά τήν ὁποία ἡ Ὀρθοδοξία ἀποτελεῖ μόνο ἕνα μέρος τῆς Ἐκκλησίας.
3) Τήν αἵρεση, κατά τήν ὁποία ὅλες οἱ χριστιανικές ὁμολογίες εἶναι κλάδοι τῆς Μιᾶς Ἐκκλησίας.
4) Τήν αἵρεση, κατά τήν ὁποία ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία εἶναι μία Ἐκκλησία μεταξύ πολλῶν ἄλλων «οἰκογενειῶν Ἐκκλησιῶν», οἱ ὁποῖες ἀποτελοῦν μαζί τήν Μία Ἐκκλησία.
5) Τήν αἵρεση, κατά τήν ὁποία ἡ ἑνότης τῆς Ἐκκλησίας ἔχει ἀπολεσθεῖ. Ἡ Ἐκκλησία, σύμφωνα μέ τήν ὀρθόδοξη διδασκαλία, εἶναι Μία καί Μοναδική, ἐπειδή ἡ Κεφαλή της εἶναι Μία, ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός. Ἡ ἑνότης τῆς Ἐκκλησίας ἐκφράζεται διά τῆς ἑνότητος τῆς πίστεως, τῆς λατρείας καί τῆς διοικήσεως καί διά τῆς ὑπακοῆς τῶν πιστῶν στήν ἱεραρχία της, ἐφ’ὅσον ἡ ἱεραρχία διατηρεῖ τήν ἑνότητα τῆς πίστεως.
6) Τήν αἵρεση, κατά τήν ὁποία ἡ Ἐκκλησία εἶναι «διηρημένη σέ χριστιανικές ὁμολογίες», καί ὅτι τώρα ἐμεῖς, ὡς δῆθεν «νέοι πατέρες», θά πρέπει νά «ἐπανεύρουμε τήν ἑνότητά της» διά τοῦ «δογματικοῦ μινιμαλισμοῦ», μέ τό νά ἀποδεχτοῦμε δηλ. ὡς βάση τῆς ἑνώσεως τῶν ὀρθοδόξων μέ τίς αἱρέσεις μία μινιμαλιστική πίστη, δηλ. μόνο τήν πίστη στήν Ἁγία Τριάδα καί στόν Ἰησοῦ Χριστό ὡς Σεσαρκωμένο Θεό καί Σωτήρα, παραβλέποντας ὅλα τά ὑπόλοιπα δόγματα τῆς Ἐκκλησίας, συμπεριλαμβανομένης τῆς μυστηριακῆς ἱερωσύνης, τῶν ἱερῶν εἰκόνων, τῆς ἀκτίστου Χάριτος, τῆς τιμητικῆς προσκυνήσεως τῶν Ἁγίων κλπ.
7) Τήν αἵρεση, κατά τήν ὁποία ὑπάρχει μία «ἀόρατη ἑνότητα» τῆς Ἐκκλησίας, μέσω τῆς κοινῆς πίστεως στήν Ἁγία Τριάδα καί στόν Ἰησοῦ Χριστό, ὡς Κύριο καί Σωτήρα, καί ὅτι αὐτήν (τήν «ἀόρατη ἑνότητα») θά ἀκολουθήσει μία «ὁρατή ἑνότητα», ἡ ὁποία θά ἐκπληρωθεῖ διά τῆς ἑνώσεως τῶν «ὁμολογιῶν» (ἑνότης ἐν τῆ ποικιλία τῶν δογμάτων καί παραδόσεων).
8) Τήν αἵρεση, κατά τήν ὁποία ἀρκεῖ νά πιστεύει κανείς στήν Ἁγία Τριάδα καί στόν Κύριο Ἰησοῦ, ὡς Θεό καί Σωτήρα, γιά νά ἀνήκει στήν Ἐκκλησία. Δηλ. ἡ Ἐκκλησία θεωρεῖται ὡς σύναξη ὅλων τῶν χριστιανικῶν «ὁμολογιῶν».
9) Τήν αἵρεση, σύμφωνα μέ τήν ὁποία ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία καί ἡ αἵρεση τοῦ Παπισμοῦ εἶναι «ἀδελφές ἐκκλησίες» καί «οἱ δύο πνεύμονες», μέ τούς ὁποίους ἀναπνέει ἡ Μία Ἐκκλησία.
10) Τήν αἵρεση, σύμφωνα μέ τήν ὁποία μεταξύ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καί τῆς αἱρέσεως τοῦ Παπισμοῦ δέν ὑπάρχει καμία δογματική διαφορά, ὑποστηρίζοντας ὅτι ἡ μόνη διαφορά εἶναι τό παγκόσμιο πρωτεῖο ἐξουσίας τοῦ «πάπα» Ρώμης ἐπί τῆς Καθόλου Ἐκκλησίας.
11) Τίς ἀνορθόδοξες συμφωνίες, τίς ὁποῖες ὑπέγραψαν οἱ ἐκπρόσωποι τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν στό πλαίσιο τοῦ διαχριστιανικοῦ διαλόγου. Στό σημεῖο αὐτό θέλουμε νά τονίσουμε ὅτι δέν εἴμαστε ἐναντίον τοῦ διαλόγου, μέ τήν προϋπόθεση, ὅμως, ὅτι αὐτός διεξάγεται μέ ὀρθόδοξες βάσεις καί ἔχει ὡς σκοπό τήν ἐπιστροφή τῶν αἱρετικῶν στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία διά τῆς κατηχήσεως, τῆς ἀποκηρύξεως τῆς αἱρέσεώς τους καί τῶν ἱερῶν μυστηρίων τοῦ Βαπτίσματος, τοῦ Χρίσματος καί τῆς Θείας Εὐχαριστίας.
12) Τήν συμφωνία τοῦ Μπαλαμάντ, βάσει τῆς ὁποίας οἱ ἐκπρόσωποι τῶν Τοπικῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν ἀποδέχτηκαν ἕνα νέο εἶδος Οὐνίας καί ἀναγνώρισαν τά ψευδῆ Μυστήρια τῶν αἱρετικῶν Παπικῶν. Ἡ ἐν λόγω συμφωνία ἀπορρίφθηκε ἀπό τούς ἐκπρόσωπους τῶν Τοπικῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, πού συνῆλθαν στή Baltimore τό 2000.
13) Τήν αἵρεση, κατά τήν ὁποία ἡ αἵρεση τοῦ Filioque (ἡ ἐκπόρευση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος «καί ἀπό τόν Υἱό») εἶναι μόνο μία ἁπλή παρεξήγηση ὅρων, καί ὄχι μία ἀλλοίωση τοῦ δόγματος τῆς Ἁγίας Τριάδος, τό ὁποῖο μᾶς ἀπεκάλυψε ὁ ἴδιος ὁ Θεός διά τοῦ σεσαρκωμένου Υἱοῦ του, τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ.
14) Τήν λεγομένη «ἄρση τῶν ἀναθεμάτων» μεταξύ Ὀρθοδόξων καί Παπικῶν, ἀλλά καί τῶν μονοφυσιτῶν, μονοθελητῶν καί μονοενεργητῶν, τά ὁποία ἀπήγγειλαν οἱ Ἅγιες καί Οἰκουμενικές Σύνοδοι. Σύμφωνα μέ την ὀρθόδοξη διδασκαλία, ἕνα δογματικό ἀνάθεμα δέν ἀκυρώνεται κατά μαγικό τρόπο, ἄν δέν ἐκλείψουν πρῶτα οἱ λόγοι του ἀναθεματισμοῦ.
15) Τήν αἵρεση, κατά τήν ὁποία ὑπάρχει σωτήρια Χάρις καί ἐκτός τῆς Μιᾶς, Ἁγίας, Καθολικῆς καί Ἀποστολικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καί ὅτι ὑπάρχει ἔγκυρο βάπτισμα καί ἐνεργοῦσα Χάρις τῆς ἱερωσύνης καί ἐκτός τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Ὅμως, καθώς εἶναι γνωστόν, ἡ ἁπλή ἱστορική καί τυπική ὕπαρξη μιᾶς διαδοχῆς ἀπό τούς Ἀποστόλους ἕως σήμερα καί ἡ ἁπλή ἐκφώνηση μιᾶς φόρμουλας τῆς Ἁγίας Τριάδος δέν ἐπικυρώνει τά «μυστήρια» τῶν αἱρετικῶν.
16) Τήν αἵρεση, κατά τήν ὁποία δέν εἶναι δυνατόν οἱ Ἅγιοι καί Θεοφόροι Πατέρες νά εἶναι ἐπίκαιροι στίς ἡμέρες μας, ἡ ὁποία (αἵρεση) ἀρνεῖται στήν οὐσία τήν παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στούς Ἁγίους καί Θεοφόρους Πατέρες τῶν Ἁγίων καί Οἰκουμενικῶν Συνόδων καί, ἀκολούθως, τήν ἴδια τήν συνέχεια τῆς ὑπάρξεως τῆς Ἐκκλησίας ὡς Θεανθρωπίνου θεσμοῦ.
17) Τήν αἵρεση, ἡ ὁποία ἰσχυρίζεται ὅτι δέν γνωρίζουμε ποιά εἶναι τά ὅρια μεταξύ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καί τῆς αἱρέσεως, σύμφωνα μέ τήν ὁποία ὅλη ἡ ἀνθρωπότης εἶναι ἐνσωματωμένη σέ μία «ἀόρατη Ἐκκλησία». Κατά τήν ὀρθόδοξη διδασκαλία, ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἡ ἱστορική, ὁρατή Ἐκκλησία, ἡ ὁποία κατέχει τήν ἀποστολική διαδοχή καί διατηρεῖ τήν Ὀρθή Πίστη, δηλ. τά δόγματα, τά ὁποία διατυπώθηκαν στίς Ἅγιες καί Οἰκουμενικές Συνόδους, καί τά ἀναθέματα, πού ὁριοθετοῦν τήν δογματική Ἀλήθεια ἀπό τό αἱρετικό ψέμα, καί τήν μεταδίδει ἕως συντελείας τῶν αἰώνων. Αὐτή ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἡ Ὀρθόδοξη.
18) Τήν αἵρεση, σύμφωνα μέ τήν ὁποία καί οἱ αἱρετικοί ἐνσωματώνονται κατά κάποιο τρόπο στήν Ἐκκλησία.
19) Τήν μετατροπή τῆς οἰκονομίας σέ δόγμα καί κανόνα. Σύμφωνα μέ τήν ὀρθόδοξη διδασκαλία, ἡ οἰκονομία εἶναι ἡ πρός καιρόν παρέκκλιση ἀπό τήν ἀκρίβεια, τόν κανόνα τῆς πίστεως, λόγω τῶν ἀνθρωπίνων ἀδυναμιῶν σέ ἐξαιρετικές περιστάσεις, ἔχοντας ὡς σκοπό τήν ἐπιστροφή τῶν ἀνθρώπων στήν ὀρθή πίστη, παρά τά ἀντικειμενικά ἐμπόδια. Ἡ οἰκονομία ἐφαρμόζεται μόνο σέ ἐξαιρετικές περιπτώσεις, προκειμένου νά ἐκπληρωθεῖ ἕνας καλός σκοπός σέ δυσμενεῖς καταστάσεις. Ἐφόσον, ὅμως, ἐκλείψουν οἱ ἐξαιρετικές περιστάσεις, ἡ συνέχιση τῆς ἐφαρμογῆς τῆς οἰκονομίας διασαλεύει καί καταστρατηγεῖ τήν κανονική τάξη, καί μ’ αὐτόν τόν τρόπο δέν συνιστᾶ σοφή προσαρμογή, ἀλλά περιφρόνηση τῶν ἱερῶν θεσμῶν, καί ἑπομένως ὁδηγεῖ στήν περιφρόνηση τῆς Ὀρθοδοξίας.
20) Τούς λεγομένους «μικτούς γάμους» μεταξύ ὀρθοδόξων καί ἑτεροδόξων, ἐπειδή δέν δύνανται νά ἑνωθοῦν τά ἀντίθετα, δεδομένου ὅτι ἡ βασική προϋπόθεση τοῦ μυστηρίου τοῦ Γάμου εἶναι ἡ κοινή ὀρθόδοξη πίστη τῶν ὑποψηφίων νεονύμφων, οἱ ὁποῖοι ὀφείλουν νά εἶναι βαπτισμένοι κλπ. Τό μυστήριο τοῦ Γάμου εἶναι τό μυστήριο τῆς ἀγάπης καί τῆς ἑνώσεως βάσει τῆς ὀρθῆς πίστεως. Δέν εἶναι δυνατόν νά ἰσχύσει τό μυστήριο μόνο γιά ἕνα μέλος τοῦ ζευγαριοῦ, δηλ. γιά τό ὀρθόδοξο. Γι’αὐτόν τόν λόγο, ὁ μικτός γάμος καθίσταται ἄκυρος καί ἀνυπόστατος καί συνάμα συνιστᾶ συμπροσευχή μέ τούς ἑτεροδόξους.
21) Τήν διεξαγωγήν τοῦ διαλόγου μεταξύ Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καί αἱρέσεων μέ κριτήριον τάς προτεσταντικάς πλατφόρμας καί οὐχί τήν Ὀρθόδοξο Ὁμολογίαν, τήν λεγομένην «ἀποκατάστασιν τῆς ἑνότητος τῶν Χριστιανῶν» καί τήν ἱστορικήν ὀνομασίαν τοῦ ὅρου «ἐκκλησία» διά τούς αἱρετικούς, τόν Καταστατικόν Χάρτην τοῦ προτεσταντικοῦ λεγομένου «Παγκοσμίου Συμβουλίου Ἐκκλησιῶν»-αἱρέσεων καί τόν δογματικόν μινιμαλισμόν ὡς βάσιν τοῦ διαλόγου τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μετά τῶν αἱρέσεων, τήν «Δήλωσιν τοῦ Τορόντο» τοῦ 1950, σύμφωνα μέ τήν ὁποίαν i) ὑπάρχουσιν μέλη τῆς Ἐκκλησίας καί ἐκτός τῶν τειχῶν Αὐτῆς, ii) ὑπάρχει Ἐκκλησία ἐκτός τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καί iii) τό ἀποτελεῖν μέλος τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ περιεκτικώτερον ἔστιν ἤ τό ἀποτελεῖν μέλος τῆς ἰδίας Ἐκκλησίας.
Πηγή: Ορθόδοξη Παρακαταθήκη
Να κρατάς αδιάκοπα την ψυχή σου σε κατάσταση μετανοίας και πένθους. Διαπίστωσε και τις πιο ασήμαντες αδυναμίες σου και πολέμησέ τες. Αν αδιαφορήσεις για τις μικρές πτώσεις και τα μικρά αμαρτήματα, να είσαι βέβαιος ότι θα δεις κάποτε τον εαυτό σου ν’ αδιαφορεί και για τα μεγάλα. Από την πιο φευγαλέα και λεπτή αμαρτωλή σκέψη γεννιέται κάποτε το πιο σοβαρό αμάρτημα.
Αρχή της σωτηρίας είναι η αρχή της μετανοίας. Αρχή της μετανοίας είναι η αποχή από την αμαρτία. Αρχή της αποχής από την αμαρτία είναι η καλή πρόθεση, η αγαθή προαίρεση.
Ή αγαθή προαίρεση γεννά τους κόπους. Οι κόποι γεννούν τις αρετές. Οι αρετές γεννούν την πνευματική εργασία. Η πνευματική εργασία, τέλος, όταν είναι συνεχής και επίμονη, μονιμοποιεί στην ψυχή την αρετή και την κάνει φυσική κατάστασή της. Όταν φθάσεις σ’ αυτή την τελευταία βαθμίδα, λίγο θ’ απέχεις από την ψηλάφηση του Θεού!
Άκουσε με πολλή προσοχή πώς ορίζει ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακος την αληθινή μετάνοια: Μετάνοια σημαίνει ανανέωση του βαπτίσματος. Μετάνοια σημαίνει συμφωνία με τον Θεό για νέα ζωή. Μετάνοια σημαίνει οριστική αποχή από την αμαρτία. Μετάνοια σημαίνει βαθιά συντριβή και ταπείνωση. Μετάνοια σημαίνει μόνιμη απομάκρυνση από κάθε σωματική απόλαυση. Μετάνοια σημαίνει διαρκής αυτοκατάκριση. Μετάνοια σημαίνει αδιαφορία για τα πάντα και ενδιαφέρον μόνο για τη σωτηρία της ψυχής σου. Μετάνοια σημαίνει έργα αρετής αντίθετα προς τις προηγούμενες αμαρτίες. Μετάνοια σημαίνει κάθαρση της σκοτισμένης συνειδήσεως. Μετάνοια σημαίνει θεληματική υπομονή όλων των θλίψεων, από ανθρώπους και από δαίμονες. Μετάνοια σημαίνει αυτοτιμωρίες και συνεχείς ταλαιπωρίες της σάρκας. Μετάνοια σημαίνει κάψιμο των αμαρτιών με τη φωτιά της αδιάλειπτης δακρύρροης προσευχής.
Όλα αυτά αποτελούν την αληθινή μετάνοια. Είναι όμως γνωρίσματα της δικής σου μετανοίας;
Αυτός ο κόσμος, που ξέχασε τον Θεό, δεν είναι παρά κοιλάδα της αμαρτίας και λαβύρινθος του θρήνου. Δεν έχει τίποτε καλό, τίποτε αξιέπαινο. Παντού βασιλεύει η αμαρτία, η παρανομία, η αποστασία· αλλά και οι άφευκτες συνέπειές τους: ο πόνος, η θλίψη, ο στεναγμός. «Πάσα κεφαλή εις πόνον και πάσα καρδία εις λύπην. Από ποδών έως κεφαλής ουκ εστίν εν αυτώ ολοκληρία… ουκ εστί μάλαγμα επιθήναι ούτε έλαιον ούτε καταδέσμους» (Ησ. 1:5). Γι αυτό εσύ, αδελφέ μου, «κατάγαγε ως χείμαρρους δάκρυα ημέρας και νυκτός· μη δως έκνηψιν σεαυτώ, μη σιωπήσαιτο ο οφθαλμός σου» (Θρήν. Ιερ. 2:18).
Όλοι οι άγιοι έκλαψαν και πένθησαν πολύ, μετανοώντας για τις αμαρτίες τους, κι ας ήταν λιγότερες από τις δικές σου. «Εγενήθησαν τα δάκρυα αυτών αυτοίς άρτος ημέρας και νυκτός» και «το πόμα αυτών μετά κλαυθμού εκίρνων» (Ψαλμ. 41:4, 101:10). Και ο Κύριος έκλαψε, όχι γιατί είχε ανάγκη από τα δάκρυα της μετανοίας, αλλά για να θρηνήσει την αμετανοησία και τη σκληροκαρδία των ανθρώπων: «Ιδών την πόλιν (την Ιερουσαλήμ) εκλαυσεν επ’ αυτή, λέγων ότι ει έγνως και συ, και γε εν τη ήμερα σου ταύτη, τα προς ειρήνην σου! νυν δε εκρύβη από οφθαλμών σου» (Λουκ. 19:41-42).
Πώς να μην κλάψεις όταν ή ζωή σου είναι γεμάτη από δοκιμασίες, θλίψεις, πόνο, συμφορές; «Ποία του βίου τρυφή διαμένει λύπης αμέτοχος; Ποία δόξα έστηκεν επί γης αμετάθετος; Πάντα σκιάς ασθενέστερα, πάντα ονείρων απατηλότερα· μία ροπή, και ταύτα πάντα θάνατος διαδέχεται». Πώς να μη θρηνήσεις όταν και την άλλη ζωή, την αιώνια, κινδυνεύεις να τη χάσεις; Αυτή θα είναι η πιο μεγάλη συμφορά. Κανείς δεν ξέρει τι θα του συμβεί εκεί.
Καμιά είδηση, καμιά πληροφορία… Θα έρθει σαν κλέφτης ο θάνατος, θα χωρισθεί ή ψυχή από το σώμα και θ’ ακολουθήσει ο φοβερός τελωνισμός της από τα πονηρά πνεύματα. Ω, ποία ώρα τότε! θα πάει η ψυχή εκεί που ποτέ δεν ήταν. Θα δει εκείνα που ποτέ δεν γνώρισε. Θ’ ακούσει όσα ποτέ δεν άκουσε.
Κλάψε, λοιπόν. Μετανόησε και προσκόμισε στον Κύριο τα δάκρυά σου σαν μύρο μετανοίας. Το δάκρυ καθαρίζει την ψυχή και την ξεπλένει από κάθε κηλίδα, λαμπικάρει τη συνείδηση, φωτίζει τον νου, σπάζει τα δεσμά των παθών, σχίζει τα χειρόγραφα της αμαρτίας.
Κλάψε και θρήνησε με μετάνοια, για να ξεπλυθείς κι εσύ από τις αμαρτίες σου, για να καθαρίσεις τον ρύπο της ψυχής σου, για να θεραπευθείς από την πνευματική τύφλωση, για να πνίξεις στη θάλασσα των δακρύων τον νοητό διώκτη Φαραώ, για να σβήσεις με τους κρουνούς των ματιών σου τη φλόγα της γεένης και ν’ αξιωθείς της αιωνίας ζωής εν Χριστώ Ιησού τω Κυρίω ημών.
Πηγή: (Από το βιβλίο: Αγίου Δημητρίου του Ροστώφ, ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ. Ιερά Μονή Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής 2013, σελ. 49.), Κοινωνία Ορθοδοξίας
«Και εντομίδας ου ποιήσετε επί ψυχή εν τω σώματι υμών και γράμματα
στικτά ου ποιήσετε εν υμίν· εγώ ειμί Κύριος ο Θεός υμών.» Λευιτικόν κεφ. 19, στιχ.28
Δεν θα κάμετε εντομάς στο σώμα σας, ούτε θα χαράξετε γράμματα στο δέρμα σας. Εγώ είμαι Κύριος ο Θεός σας.
Τι είναι το τατουάζ
Το τατουάζ ή δερματοστιξία όπως είναι και η επιστημονική ονομασία του, είναι ένα μόνιμο σημάδι ή σχέδιο που δημιουργείται στο δέρμα με την εισαγωγή ειδικών χρωστικών ουσιών στην εσωτερική στοιβάδα του, το λεγόμενο κυρίως δέρμα ή χόριο.
Τυπικά, ο τεχνίτης δημιουργίας τατουάζ, χρησιμοποιεί μία φορητή συσκευή με την οποία μία ή περισσότερες μικρές βελόνες τρυπούν επαναλαμβανόμενα το δέρμα, εγχέοντας με κάθε τρύπημα μικροσκοπικές σταγόνες από τη χρωστική ουσία. Η διαδικασία αυτή, που γίνεται χωρίς αναισθητικό, προκαλεί μικρή αιμορραγία και ελάχιστο, έως σοβαρό πόνο, ανάλογα με το όριο αντοχής κάθε ατόμου και με το σημείο του σώματος, όπου γίνεται το τατουάζ.
Γιατί κάνουν κάποιοι τατουάζ.
Το τελευταίο διάστημα όλο και περισσότεροι νέοι ,αλλά και μεγαλύτερης ηλικίας άνθρωποι, εμφανίζονται με διάφορες παραστάσεις σε διάφορα σημεία του σώματος , τα κοινώς λεγόμενα τατουάζ. Τα προηγούμενα χρόνια, τα τατουάζ ήταν «προνόμιο» των ναυτικών ,των φυλακισμένων και ατόμων περιθωριακών που ήθελαν να αποκαλύψουν την ταυτότητά τους, σε ποια ομάδα ανήκουν, τις πεποιθήσεις τους κ.α.. Σήμερα, παγκόσμια, αλλά και στη χώρα μας ειδικότερα, άτομα από όλες τις κοινωνικές τάξεις προστρέχουν να χαράξουν στο σώμα τους διάφορες παραστάσεις, γιατί έχει γίνει πλέον μόδα.
Θα προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε το θέμα από δύο πλευρές:
1) από πλευράς πνευματικής και 2) από πλευράς ιατρικής.
Ακούγεται το ερώτημα: είναι αμαρτία να έχει κάποιος τατουάζ;
Όπως παραπάνω αναφέρθηκε, δίνει εντολή ο Θεός στην Παλαιά Διαθήκη και συγκεκριμένα στο Λευιτικόν κεφ. 19 στιχ. 28 να μην κάνουμε εντομάς (εγχαράξεις) και γράμματα στικτά δηλ. τατουάζ στο σώμα μας.
Ο άνθρωπος, λόγω του εωσφορικού εγωϊσμού που τον έχει κυριεύσει, θέλει να ορίζει μόνος του τη ζωή του και κατ’ επέκταση να ενεργεί θεοποιώντας τον εαυτό του. Είναι βλασφημία κατά του Θεού, όταν κάνουμε πράγματα πάνω στο σώμα μας, που ο Θεός δεν επιτρέπει. Είναι σαν να λέμε στο Θεό « Θεέ μου εσύ δεν ξέρεις πώς να με κάνεις να αρέσω είτε στον εαυτό μου, είτε στους συνανθρώπους μου». Θεωρεί ο άνθρωπος ότι ο Θεός δεν ήξερε πώς να μας κάνει ή του τελείωσαν τα χρώματα και είπε ο άνθρωπος να διορθώσει το Θεό. Κατάφερε ο διάβολος να ξεγυμνώσει τον άνθρωπο και περισσότερο τη γυναίκα και στο γυμνό πλέον μέρος του σώματος να πείσει, να το γεμίσει με διάφορες παραστάσεις ,που μερικές από αυτές στέλνουν μηνύματα δεξιά και αριστερά με υπονοούμενα σεξουαλικά και προκλητικά. Έρχεται όμως το Ευαγγέλιο και μας λέει «ούαί τῷ άνθρώπω δι’ ου το σκάνδαλον ἒρχεται» Ματθ. κεφ. 18 . στιχ. 7
Κάποιοι άνθρωποι κάνουν τατουάζ για να προκαλέσουν την προσοχή των άλλων. Κι’ αυτό πάλι από εγωισμό δηλ. κοιτάξτε ποιος είμαι, τι έχω επάνω μου. Κάποιοι απερίσκεπτα το κάνουν από μόδα, επειδή το έχει κάνει κάποιος φίλος ή φίλη. Θέλουν να έχουν την ίδια παράσταση για να δείξουν το μέγεθος της φιλίας τους. Και θέτω το ερώτημα: και ποια είναι η μόδα στο κάτω – κάτω που πρέπει να τρέχουμε από πίσω της; Είναι στ’ αλήθεια περίεργο, πως όταν επιτάσσει κάτι η μόδα τρέχουμε αμέσως να το ακολουθήσουμε και ό,τι λέει το Ευαγγέλιο και ο Χριστός δεν δίνουμε την παραμικρή σημασία. Αυτό συμβαίνει διότι ζούμε για τον κόσμο, για το τι θα πει ο κόσμος, για το τι θα πει όμως ο Θεός, δεν δίνουμε σημασία. Το Θεό τον έχουμε για τα δύσκολα. Όταν έχουμε ζόρια, τότε τρέχουμε στο Θεό και στην Παναγία και ζητάμε να μας βοηθήσουν.
Τελευταία βλέπουμε και σε μικρά παιδάκια ακόμη κολλημένα αυτοκολητάκια, που διαρκούν μία ή δύο ημέρες. Είναι μια κακή συνήθεια που το παιδί συνηθίζει να έχει στο κορμάκι του τα ψευτοτατουάζ, με αποτέλεσμα όταν μεγαλώσει να είναι ψυχολογικά έτοιμο να κάνει και το μόνιμο τατουάζ, δίχως τον παραμικρό ενδοιασμό , γιατί το θεωρεί φυσιολογικό.
Υπάρχει και μία μερίδα ατόμων που χαράζουν στο σώμα τους παραστάσεις με τον Χριστό, την Παναγία ή τον Σταυρό. Δεν επιτρέπεται ούτε αυτό, διότι είναι πλάνη εκ δεξιών. Αν πράγματι αγαπά κανείς τον Χριστό και την Παναγία θα πρέπει αυτό να φαίνεται από τη ζωή τους και όχι να το δείχνουν με αυτό τον τρόπο ποιοι είναι και τι πιστεύουν. Ο πονηρός ακόμη και με αυτόν τον τρόπο βάζει τους ανθρώπους να παραβαίνουν τις εντολές του Θεού.
Υπάρχουν μαρτυρίες, ότι αυτοί που έχουν κάνει τατουάζ, έχουν περισσότερους αισχρούς λογισμούς του κανονικού. Ακόμη ομολογούν κάποιοι ότι , όταν είναι μόνοι, αισθάνονται πόνο ανερμήνευτο.
Να προσεγγίσουμε το θέμα από ιατρική άποψη. Τι λένε διάφοροι επιστήμονες, ιατρικά κέντρα και πανεπιστήμια.
Σκέψου πριν κάνεις τατουάζ.
Η δερματοστιξία προϋποθέτει λύση της συνεχείας του δέρματος, δηλαδή πληγή, και εξαιτίας αυτού του γεγονότος μπορεί να υπάρξουν επιπλοκές, λέει ο Δρ. Μάρκος Μιχελάκης, Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος εξειδικευμένος στην Αισθητική Δερματολογία Δερματοχειρουργική.
Στις πιθανές επιπλοκές περιλαμβάνονται:
- Αλλεργικές αντιδράσεις. Οι χρωστικές ουσίες που χρησιμοποιούνται στα τατουάζ, ειδικά οι κόκκινες, οι πράσινες, οι κίτρινες και οι μπλε, μπορεί να προκαλέσουν αλλεργική δερματική αντίδραση (π.χ. κνησμώδες εξάνθημα) στο σημείο της έγχυσής τους. Αυτό μπορεί να παρατηρηθεί αμέσως μετά το τατουάζ ή και πολύ καιρό αργότερα, ακόμα και έπειτα από μήνες ή χρόνια όπως συμβαίνει με τις λεγόμενες όψιμες αντιδράσεις όπως η οξεία εκζεματώδης δερματίτιδα.
- Μολύνσεις. Αν δεν τηρούνται οι κανόνες υγιεινής, μπορεί να υπάρξει μόλυνση της πληγής από μικρόβια όπως ο σταφυλόκοκκος. Σε τέτοια περίπτωση μπορεί να παρουσιαστούν συμπτώματα όπως διόγκωση, πόνος,
ερυθρότητα, κνησμός, πύον και - σπανιότατα - εισβολή των μικροβίων στο αίμα, με σοβαρές συνέπειες για τον άρρωστο. Οι μολύνσεις αυτές απαιτούν αντιβιοτική θεραπεία αλλά αν το υπαίτιο μικρόβιο είναι ανθεκτικό στα αντιβιοτικά (όπως π.χ. ο πολυανθεκτικός χρυσίζων σταφυλόκοκκος), η αντιμετώπιση είναι πολύ δύσκολη.
- Άλλα δερματικά προβλήματα. Μερικές φορές, δημιουργούνται, γύρω από τις χρωστικές του τατουάζ,τα λεγόμενα κοκκιώματα. Πρόκειται για τοπικές συσσωρεύσεις κυττάρων του ανοσοποιητικού, που οφείλονται στην προσπάθειά του να απομακρύνει τις χρωστικές. Μπορεί επίσης να εμφανιστούν χηλοειδή, δηλαδή δερματικές υπερπλασίες, που οφείλονται στην υπερβολική ανάπτυξη ινώδους (ουλώδους) ιστού.
- Μετάδοση νοσημάτων. Αν ο εξοπλισμός με τον οποίο γίνεται το τατουάζ δεν έχει απολυμανθεί σωστά, υπάρχει κίνδυνος μετάδοσης διαφόρων νοσημάτων, όπως τέτανος, ηπατίτιδα Β ηπατίτιδα C, ακόμα και HIV/AIDS.
- Επιπλοκές στη μαγνητική τομογραφία. Έχουν υπάρξει μερικές αναφορές για ανθρώπους με μεγάλα τατουάζ (ή μόνιμο μακιγιάζ), οι οποίοι εκδήλωσαν διόγκωση ή έγκαυμα του δέρματος στο σημείο του τατουάζ, όταν έκαναν μαγνητική τομογραφία. Έχουν επίσης υπάρξει αναφορές για περιπτώσεις, όπου οι χρωστικές του τατουάζ επηρέασαν την ποιότητα της λαμβανόμενης εικόνας στην μαγνητική τομογραφία. Η αιτία αυτών των εξαιρετικά σπάνιων αντιδράσεων δεν είναι γνωστή, αλλά ίσως οφείλονται σε αλληλεπίδραση με τα μεταλλικά στοιχεία ορισμένων χρωστικών, ειδικά της μαύρης.
«Γενικά, οι επιπλοκές από το τατουάζ δεν είναι σπάνιες». «Πρόσφατη έρευνα του Ιατρικού Κέντρου Langone του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης (Leger et al., 2015) που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Contact Dermatitis έδειξε ότι το περίπου 6% των ατόμων που κάνουν τατουάζ εκδηλώνουν κάποιου είδους εξάνθημα, μόλυνση, σοβαρό κνησμό ή διόγκωση, που μερικές φορές κάνει τέσσερις ή περισσότερους μήνες για να υποχωρήσει - και σε κάποιες περιπτώσεις, ακόμα και χρόνια). Επίσης σε άλλες περιπτώσεις αυτές οι επιπλοκές υποχωρούν μόνες τους ή με απλά μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη ή αντιβιοτικά, και σε άλλες χρειάζονται επεμβατική θεραπεία (π.χ. με λέιζερ)».
Πολλά μελάνια τατουάζ περιέχουν επικίνδυνα βαρέα μέταλλα , φθαλικά άλατα και αρωματικούς υδρογονάνθρακες.
Πολλά μελάνια τατουάζ περιέχουν βαρέα μέταλλα, που έχουν συνδεθεί με ένα μεγάλο αριθμό προβλημάτων υγείας , συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου και νευροεκφυλιστικών ασθενειών.
Ανάμεσα στα άλλα μέταλλα που βρίσκονται στα τατουάζ είναι και τα εξής: υδράργυρος, μόλυβδος, αντιμόνιο, βηρύλλιο , κάδμιο και το αρσενικό.
Ο υδράργυρος είναι μια νευροτοξίνη , που σημαίνει ότι έχει αρνητικές επιπτώσεις στο νευρικό σύστημα . Μπορεί να προκαλέσει βλάβη στον εγκέφαλο και να οδηγήσει σε σωματικές και συναισθηματικές διαταραχές .
Ο Μόλυβδος παρεμβαίνει σε μία ποικιλία διεργασιών του σώματος και είναι τοξικός για πολλά από τα όργανα και τους ιστούς του σώματος , συμπεριλαμβανομένης της καρδιάς , των οστών , των εντέρων , των νεφρών , του νευρικού και του αναπαραγωγικού συστήματος .
Σε σοβαρές περιπτώσεις , τα συμπτώματα δηλητηρίασης από μόλυβδο, κοινώς μολυβδίαση, μπορεί να περιλαμβάνουν επιληπτικές κρίσεις , κώμα και θάνατο . Άλλα συμπτώματα, που συνήθως συνδέονται με την έκθεση στο μόλυβδο, περιλαμβάνουν κοιλιακό άλγος, σύγχυση, κεφαλαλγία , αναιμία και ευερεθιστότητα.
Το Βηρύλλιο αναφέρεται ως καρκινογόνο της πρώτης κατηγορίας Α EPA . Η έκθεση σε αυτό, μπορεί να προκαλέσει την χρόνια νόσο του βηρυλλίου , μια συχνά θανατηφόρα ασθένεια των πνευμόνων . Το κάδμιο είναι ένα βαρύ μέταλλο που εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία , συμπεριλαμβανομένων των νεφρών , των οστών , και των πνευμόνων .
Το αρσενικό είναι ένα γνωστό καρκινογόνο , και οι νέες μελέτες έχουν επίσης βρει, ότι η έκθεση σε υψηλότερα επίπεδα αρσενικού οδηγεί σε γενετικές βλάβες .
Το Αντιμόνιο, έκθεση σε αντιμόνιο, μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό στα μάτια , το δέρμα και τους πνεύμονες . Καθώς συνεχίζεται η έκθεση , μπορεί να προκύψουν πιο σοβαρά προβλήματα , όπως ασθένειες των πνευμόνων , καρδιακά προβλήματα, διάρροια, σοβαρός έμετος και έλκη στομάχου.
Οι φθαλικές ενώσεις , υδρογονάνθρακες και άλλες επικίνδυνες ενώσεις στο μελάνι των τατουάζ.
Πολλά μελάνια τατουάζ περιέχουν επικίνδυνες φθαλικές ενώσεις και υδρογονάνθρακες .
Οι φθαλικές ενώσεις , που περιέχονται επίσης σε πολλά καλλυντικά προϊόντα που θεωρούνται μη ασφαλή από την Περιβαλλοντική Ομάδα Εργασίας , έχει αποδειχθεί, σε μελέτες που έγιναν σε ζώα, ότι μπορούν να βλάψουν το συκώτι, τα νεφρά, τους πνεύμονες και το αναπαραγωγικό σύστημα .
Τα μαύρα μελάνια τατουάζ συχνά είναι κατασκευασμένα από προϊόντα που περιέχουν πολυκυκλικούς αρωματικούς υδρογονάνθρακες (PAH ) .
Μεταξύ των PAH στα μελάνια είναι το βενζο (α ) πυρένιο , μια ένωση που προσδιορίζεται από την Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος ως « μια από τις πιο ισχυρές και καλά τεκμηριωμένες καρκινογόνες ουσίες του δέρματος .
Ερευνα του καθηγητή Δερματολογίας του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης, Γιόργκεν Σέραπ, έδειξε ότι, σε 13 από τα 21 πιο δημοφιλή μελάνια για τατουάζ που χρησιμοποιούνται στην Ευρώπη, περιέχονται καρκινογόνες χημικές ουσίες, γεγονός που είχε επιβεβαιωθεί και από παλαιότερες έρευνες, οι οποίες ανέφεραν ότι το μπλε και το πράσινο μελάνι περιέχουν, για παράδειγμα, κοβάλτιο, το κόκκινο, υδράργυρο και το μαύρο, βενζοπυρένιο, ουσία που έχει διαπιστωθεί ότι προκαλεί καρκίνο του δέρματος στα ζώα.
Αν δεν έχετε ήδη ένα τατουάζ , η καλύτερη συμβουλή είναι να μην κάνετε κανένα . Μετά και από αυτές τις πληροφορίες πιστεύω πως δύσκολα θα αποφασίσει κανείς να κάνει τατουάζ. Με το πέρασμα του χρόνου πολλοί συνάνθρωποί μας, που έκαναν τατουάζ, εξέφρασαν την επιθυμία να το αφαιρέσουν είτε διότι δεν τους εκφράζει πλέον, είτε διότι όταν πρόκειται να βρουν δουλειά και εμφανίζονται μπροστά στο μέλλοντα εργοδότη αισθάνονται αμηχανία ή και ντροπή ακόμη. Για την απόφασή τους να κάνουν τατουάζ, ίσως γίνει αιτία να μην τον πάρουν στη δουλειά, λόγω της εμφάνισης. Άλλοι θέλουν να το αφαιρέσουν διότι το δέρμα γηράσκει και η παράσταση παραμορφώνεται και φαίνεται κάτι άσχημο.
Ας παραμείνουμε όπως μας έπλασε ο Θεός. Όσο πιο απλοί είμαστε, τόσο περισσότερο αρέσουμε στο Θεό. Αυτό είναι και το ζητούμενο να αρέσουμε στο Θεό και όχι στους ανθρώπους. Έχουμε για παράδειγμα την Παναγία μας, και τους αγίους μας για το πώς πρέπει να είναι η εμφάνισή μας. Ποιόν τελικά θα ακολουθήσουμε τον Χριστό, ή τη μόδα. Επειδή κάποιοι θέλουν να προβάλουν μέσα από τη μόδα διάφορα σύμβολα και επιθυμίες του σατανά, εμείς πρέπει να τα υιοθετήσουμε ; Ο τέλειος στολισμός είναι όπως μας έπλασε ο Θεός. Επεμβάσεις κάνουμε στο σώμα μας μόνο για θέματα υγείας.
ΠΗΓΕΣ
Οι καθηγητές Μπομπ Χάλεϊ και Πολ Φίσερ του University of Texas Southwestern.
Η Linda Katz, υπεύθυνη του τομέα Καλλυντικών του FDA.
Ο καθηγητής Δερματολογίας του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης,
Γιόργκεν Σέραπ.
Πηγή: Ευχή
Δίδεται και απάντηση προς εκείνους που λένε, γιατί ο Θεός κάλεσε εκείνους που καθόλου δεν υπάκουσαν, ή δεν υπάκουσαν με έργα, και γιατί έπλασε εκείνους που θα τιμωρηθούν.
1. Της παραβολής που αναγινώσκεται σήμερα στο Ευαγγέλιο του Κυρίου (Ματθ. κβ’, 2-14), θα πω στην αγάπη σας, το τελευταίο πρώτο, ότι δηλαδή πολλοί είναι οι καλεσμένοι, λίγοι όμως οι εκλεκτοί. Αυτό εξ άλλου ο Κύριος το δείχνει σε κάθε παραβολή, ώστε εμείς να φροντίσουμε να μην είμαστε απλώς από τους καλεσμένους, αλλά από τους εκλεκτούς. Διότι εκείνος που δεν είναι από τους εκλεκτούς, αλλά μόνο από τους καλεσμένους, όχι μόνο ξεπέφτει από το άδυτο φως, αλλά βγαίνει έξω και από το εξώτερο φως. Και θα δεθεί χειροπόδαρα, στα πόδια γιατί δεν έτρεξαν προς τον Θεό, και τα χέρια γιατί δεν εργάστηκαν τα έργα του Θεού, και παραδίδεται στον κλαυθμό και το τρίξιμο των δοντιών.
2. Ίσως θα απορούσε κανείς πρώτα, πώς ο Κύριος είπε πολλούς τους καλεσμένους και δεν είπε όλους τους ανθρώπους. Διότι αν δεν προσκλήθηκαν όλοι δεν θα είναι δίκαιο να εκπέσουν από τα αγαθά που υποσχέθηκε ο Κύριος, ούτε θα είναι δίκαιο να δοκιμάσουν τις απειλές των βασάνων. Ίσως θα υπάκουαν αν είχαν προσκληθεί. Όμως αυτό είναι εύλογο, ότι δηλαδή δεν αποδοκιμάσθηκαν δίκαια, αν δεν προσκλήθηκαν, δεν είναι όμως αληθινό εκείνο, το ότι δεν προσκλήθηκαν όλοι. Καθώς ο Κύριος υψωνόταν προς τον ουρανό μετά την Ανάσταση από τους νεκρούς, είπε στους μαθητές Του, «πηγαίνοντας σ’ ολόκληρο τον κόσμο να διακηρύξετε το Ευαγγέλιο σε όλη την κτίση» (Μάρκ. ιστ’, 15), και «κάνετε μαθητές μου όλα τα έθνη βαπτίζοντάς τους στο όνομα του Πατέρα και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος και διδάξτε τους να τηρούν όλες τις εντολές που σας έδωσα» (Ματθ. κη’, 19 – 20). Και το ότι αυτή την παραγγελία την πραγματοποίησαν οι μαθητές, είναι αρκετό να το παρουσιάσει ο μέγας Παύλος, που είπε: «Μήπως, λέει, δεν άκουσαν το: Σ’ όλη τη γη αντήχησε η φωνή τους, και στα πέρατα της οικουμένης τα λόγια τους» (Ρωμ. ι, 18), δηλαδή των Αποστόλων. Ώστε προσκλήθηκαν όλοι και δικαίως όσοι δεν προσήλθαν στην πίστη, θα τιμωρηθούν. Πώς λοιπόν ο Κύριος δεν είπε ότι όλοι είναι καλεσμένοι, αλλά είπε πολλοί; Αυτό συνέβη διότι μιλούσε για όσους προσήλθαν, γι’ αυτό και το έθεσε ύστερα, μετά την παραβολή. Διότι, αν κάποιος που προσκλήθηκε, υπακούσει στην πρόσκληση, και βαπτιστεί και ονομασθεί με το όνομα του Χριστού, Χριστιανός, αλλά δεν ζήσει άξια προς την πρόσκληση, και δεν τηρήσει τις υποσχέσεις που έδωσε όταν βαπτιζόταν, ζώντας κατά Χριστόν, αυτός είναι καλεσμένος, όχι όμως εκλεκτός.
3. Αλλά και αυτό απορούν μερικοί, και μάλλον και κατηγορούν, αυτοί που είναι γη και πηλός, τον υπερουράνιο Θεό, οι χθεσινοί τον προαιώνιο. Λένε δηλαδή, γιατί ο Θεός κάλεσε εκείνους, αφού γνώριζε πως δεν θα υπάκουαν καθόλου, ή δεν θα υπάκουαν ούτε με έργα; Και γενικά, γιατί κατασκεύασε αυτούς που πρόκειται να τιμωρηθούν, και μάλιστα αφού το προγνώριζε; Και κατηγορούν χωρίς να ακούνε ούτε εκείνο, ότι, «όσο απέχει ο ουρανός από τη γη, τόσο απέχουν οι σκέψεις μου από τις σκέψεις σας, λέει ο Κύριος» (Ησ. νε’, 9), αλλά ζητούν τον λόγο και ελέγχουν Εκείνον που δεν είναι δυνατόν να γίνει κατανοητός. Εμείς πόσο διαφέρουμε από τα μυρμήγκια; Δεν έχουμε από τα ίδια υλικά αυτό το φύραμά μας, δηλαδή το σώμα; Δεν τρεφόμαστε από τα ίδια; Δεν ζούμε στους ίδιους τόπους; Δεν χρησιμοποιούμε σχεδόν τις ίδιες δυνάμεις; Σε μερικές μάλιστα από αυτές, υπερέχουν από εμάς τα μυρμήγκια, διότι πιο εύκολα προβλέπουν τα χρήσιμα γι’ αυτά, πιο εύκολα προγνωρίζουν τα επιτήδεια και είναι πιο πρόθυμα για τη συγκομιδή όλου του έτους. Αλλά υπερέχουμε κι’ εμείς από αυτά στο λογικό και στην ψυχή μας; Ποια είναι όμως αυτή η υπεροχή, όταν συγκρίνεται προς την υπεροχή του Θεού απέναντί μας;
4. Αν λοιπόν συγκεντρωνόταν όλα τα μυρμήγκια της οικουμένης και δεν θα μπορούσαν ποτέ να γνωρίσουν ούτε το παραμικρότερο έργο ή νόημα από τα δικά μας γιατί υπερέχουμε από αυτά σε όλα, πώς εμείς θα μπορέσουμε να κατανοήσουμε τα έργα και τον νου τού Θεού, ο Οποίος υπερέχει από εμάς απείρως άπειρες φορές και να στοχασθούμε με ακρίβεια την ακολουθία των γεγονότων χωρίς την πίστη; Γιατί, όπως ακριβώς ο μεγάλος φωστήρας στον ουρανό, ο ήλιος, δεν θα μπορούσε να κάνει ημέρα, εάν η λαμπρότητά του δεν ξεπερνούσε την όψη μας, έτσι, ούτε ο δημιουργός της φύσεώς μας Θεός, δεν θα μπορούσε να μας χορηγήσει τη σωτηρία, αν ήταν καταληπτός από εμάς και αν δεν είχε σοφία και αγαθότητα που υπερβαίνει τη διάνοιά μας.
5. Όμως, αυτοί πού κατηγορούν τον Θεό, για το πώς κάλεσε αυτούς που δεν επρόκειτο να υπακούσουν με έργα, πώς δεν θα Τον θεωρούσαν αίτιο αυτής της απώλειάς τους, αν δεν τους καλούσε; Γι’ αυτό λοιπόν τους κάλεσε, για να μην μπορεί κανείς να πει ότι Αυτός είναι αιτία της τιμωρίας τους. Και γιατί γενικά κατασκεύασε αυτούς που επρόκειτο να τιμωρηθούν; Τους κατασκεύασε όχι για να τους τιμωρήσει, αλλά για να τους σώσει, κι’ αυτό είναι φανερό απ’ την πρόσκληση. Διότι, αν ήθελε να τιμωρήσει κάποιον, δεν θα τους καλούσε όλους για σωτηρία. Και αν Εκείνος από την αγαθότητά Του με δημιούργησε και με κάλεσε σε σωτηρία, και εγώ φάνηκα κακός, έπρεπε η κακία μου, και μάλιστα που δεν ήταν παρούσα ακόμη, να νικήσει και να εμποδίσει την αγαθότητα του Θεού που υπάρχει πάντοτε; Αυτό ποια λογική μπορεί να έχει; Και όποιος δεν λέει αυτό, αλλά απλά κατηγορεί τον Θεό, αυτό ισχυρίζεται κατ’ ευθείαν, ότι δεν έπρεπε να δημιουργηθεί κάποια λογική φύση. Διότι ανάγκη θα υπήρχε του λογικού, αν δεν ήταν προαιρετικό και αυτεξούσιο; Και πώς θα μπορούσε κάποιος να είναι αυτεξούσιος και να έχει προαίρεση, όταν, αν θα το ήθελε, θα μπορούσε να είναι και κακός; Και εάν κάποιος δεν μπορεί να είναι κακός, τότε δεν μπορεί να γίνει ούτε αγαθός. 6. Όποιος λοιπόν λέει, ότι όσοι πρόκειται να τιμωρηθούν, δεν έπρεπε να δημιουργηθούν από τον Θεό, ισχυρίζεται ότι δεν έπρεπε να δημιουργηθούν ούτε όσοι πρόκειται να σωθούν, ούτε επίσης καμμιά γενικά λογική και αυτεξούσια φύση. Και εάν όλα τα άλλα δημιουργήθηκαν για χάρη της λογικής φύσης, αυτό ισχυρίζεται, ότι δεν έπρεπε ο Θεός να είναι δημιουργός. Βλέπετε πόση είναι η ουτοπία; Αλλά αφού δημιουργήθηκε από τον Θεό το λογικό και αυτεξούσιο γένος των ανθρώπων, με τη ροπή του αυτεξουσίου και τη διαφορετική κλίση του, άλλοι επρόκειτο να γίνουν κακοί και άλλοι πάλι αγαθοί, τι έπρεπε να πράξει ο πραγματικά αγαθός Θεός; Να μη φέρει στην ύπαρξη τους αγαθούς εξ αιτίας εκείνων που επρόκειτο να είναι κακοί; Τι πιο άδικο θα μπορούσε κανείς να σκεφτεί από αυτό; Διότι, εάν επρόκειτο και ένας μόνο να είναι ο αγαθός, ούτε τότε θα ήταν σωστό να παραιτηθεί ο Θεός από τη δημιουργία, διότι ο ένας που πράττει το θέλημα του Κυρίου είναι ανώτερος από μύριους παράνομους. Και τι θα πούμε και σ’ εκείνους που διαλέγουν και τον χρυσό από το χρυσοφόρο χώμα; Μήπως να συγκεντρώνουν και το άχρηστο χώμα γενικά μαζί με τα ψήγματα του χρυσού; Αλλά θα ακούσουμε ότι δεν θα μπορούσε να γίνει η εκλογή, ούτε θα υπήρχαν οι εκλεκτοί, αν δεν καλούνταν και οι μη εκλεκτοί. Και πώς θα καλούνταν, αν δεν είχαν δημιουργηθεί;
7. Μάλλον ας φέρουμε τον λόγο πιο κοντά, κι’ άς ρωτήσουμε τους ίδιους που κατηγορούν τον Θεό, ο Οποίος θέλει να σωθούν όλοι, για εκείνους που δεν θέλουν τη σωτηρία τους. Αφού είμαστε θνητοί, πρέπει αναγκαστικά να τρεφόμαστε. Επειδή λοιπόν από την τροφή ένα μέρος το συγκρατεί η φύση μας για τη συντήρησή της και το κρατά για τον εαυτό της, και το άλλο καθιστώντας το δυσώδες το αποβάλλει ως άχρηστο μέσω των σχετικών οργάνων, εσείς εξ αιτίας εκείνου που πρόκειται να μεταβληθεί σε κόπρο, θα απομακρύνετε τελείως την τροφή, ή θα δεχτείτε το σύνολο της τροφής για χάρη εκείνου που εκλέγεται και εξομοιώνεται και αφομοιώνεται με την πέψη, για συντήρηση της φύσεώς μας; Ασφαλώς δεν χρειάζεται απάντηση, διότι δίνουμε απάντηση με το έργο, καθώς τρεφόμαστε καθημερινά και προσλαμβάνουμε για χάρη της κατάλληλης σ’ εμάς τροφής, και την ακατάλληλη στη φύση μας. Κι’ αυτό για ποιο λόγο το κάνουμε; Το κάνουμε για χάρη της έμφυτης αγάπης μας για τη ζωή. Έτσι λοιπόν και ο Θεός, λόγω της φυσικής χρηστότητος και αγαθότητός Του, δεν θα παρέλειπε εξαιτίας εκείνων που επρόκειτο να είναι με τη θέλησή τους κακοί, να φέρει στην ύπαρξη τους αγαθούς, αλλά εξαιτίας των αγαθών δημιούργησε κι’ αυτούς που επρόκειτο να είναι κακοί.
8. Δεν βλέπετε τους γιατρούς, που δεν επιτρέπουν να μένουν χωρίς τροφή οι άρρωστοι που έχουν ατονία του στομαχιού τους και δεν κρατούν την τροφή αλλά την κάνουν εμετό; Γιατί, λοιπόν, τους προτρέπουν να τρέφονται; Διότι ο ανθρώπινος οργανισμός κάτι συγκρατεί από την τροφή, έστω και λίγο, αν και το μεγαλύτερο μέρος των φαγητών αχρηστεύεται από τους εμετούς. Γι’ αυτό και η ιατρική δίκαια καλείται φιλάνθρωπη. Ώστε και η φιλαγαθότητα και φιλανθρωπία του Θεού φανερώνεται μάλλον από αυτό. Ότι δηλαδή επειδή υπάρχουν άνθρωποι που ενδιαφέρονται για τη σωτηρία τους, λίγοι βέβαια όταν συγκριθούν με το πλήθος αυτών που δεν σώζονται, ο Θεός δημιούργησε ολόκληρο το γένος και επειδή υπάρχουν λίγοι άνθρωποι που πρόκειται να είναι εκλεκτοί, Αυτός από υπερβολική φιλανθρωπία τους κάλεσε όλους.
9. Διότι λέει «η Βασιλεία των ουρανών μοιάζει με έναν βασιλιά, που έκανε τον γάμο του γιου του. Έστειλε τους δούλους του να φωνάξουν τους καλεσμένους στον γάμο, εκείνοι όμως δεν ήθελαν να έλθουν» (Ματθ. κβ’, 22). Εδώ γάμο εννοεί την ένωση του Υιού του Θεού με την ανθρώπινη φύση, και μέσω αυτής της ενώσεως με την Εκκλησία. Έτσι και ο Παύλος, λέγοντας ότι το μυστήριο του γάμου είναι μέγα, πρόσθεσε, «εγώ σας λέω ότι αναφέρεται στη σχέση Χριστού και Εκκλησίας» (Εφ. ε’, 32). Και αλλού πάλι μας λέει, «σας ένωσα με έναν άνδρα, τον Χριστό, για να σας παρουσιάσω σ’ Αυτόν σαν αγνή παρθένο» (Β’ Κορ. ια’, 2). Και γιατί δεν αναφέρει ότι ο Βασιλιάς των ουρανών, ο Ύψιστος Πατέρας, τέλεσε για τον Υιό Του ένα γάμο, αλλά λέει γάμους; Επειδή βέβαια ο Νυμφίος των καθαρών ψυχών, ο Χριστός, όταν ενώνεται μυστικά με κάθε μια ψυχή, επιτρέπει στον Πατέρα Του να παραθέτει γαμήλια χαρά γι’ αυτόν τον σκοπό. Αυτός είναι πραγματικά που λέει, ότι «γίνεται χαρά στον ουρανό για τη μετάνοια ενός αμαρτωλού» (Λουκ. ιε’, 7), διότι καρπός του Αγίου Πνεύματος, που με τη μετάνοια συνδέει και ενώνει πάλι τους ζώντες που επιστρέφουν, με τον Χριστό, είναι η χαρά, σύμφωνα με όσα λέει ο Απόστολος Παύλος (Γαλ. ε’, 22) και περιβάλλει μαζί τους ένθεους που βρίσκονται στον ουρανό και επάνω στη γη. Γι’ αυτό γίνεται χαρά στον ουρανό για κάθε αμαρτωλό που μετανοεί.
10. Καθώς λοιπόν πραγματοποιείται ήδη η απερίγραπτη ένωση του Υιού του Θεού, ο Οποίος μας χάρισε τη μετάνοια, με την ανθρώπινη φύση, και εξ αιτίας αυτής της ενώσεως συγκροτείται από τον Θεό και Πατέρα μυστική χαρά στους ουρανούς, απεστάλησαν οι δούλοι του Θεού, ο Ιωάννης ο Πρόδρομος του Κυρίου, ο Ζαχαρίας που τον σκότωσαν οι Ιουδαίοι μεταξύ του ναού και του θυσιαστηρίου, ο Συμεών ο θεοδόχος, και γενικά όλοι, όσοι πριν από το σωτηριώδες Πάθος και την Ανάσταση ανάφεραν στο κήρυγμά τους ότι είχε πραγματοποιηθεί ήδη η έλευση του Κυρίου επάνω στη γη. Αυτοί, λοιπόν, απεστάλησαν για να καλέσουν τους προσκεκλημένους, δηλαδή τους Ιουδαίους (διότι αυτοί είναι οι προσκεκλημένοι, αφού προσκλήθηκαν προηγουμένως με τους προφήτες, αλλά δεν θέλησαν να έλθουν, δηλαδή να πιστέψουν και να συμμετάσχουν στην απερίγραπτη κοινωνία και χάρη, αν και πολλές φορές και προηγουμένως και τώρα προσκλήθηκαν. Λέει λοιπόν πάλι -αλήθεια, τι απερίγραπτη μακροθυμία!- απέστειλε άλλους δούλους που έλεγαν: «Έχει ετοιμασθεί το γεύμα, έχουν σφαγεί οι ταύροι και τα θρεφτάρια, και όλα είναι έτοιμα. Ελάτε στον γάμο» (Ματθ. κβ’, 4). Και αφού άκουσαν, άλλοι αμέλησαν και πήγαν στους αγρούς και σε εμπορικές δουλειές. Πόσο διαφέρουν από αυτούς σήμερα, όσοι προφασίζονται τρύγους και αμπέλια κι’ ανωμαλίες σε εμπόριο και απουσιάζουν από τις ιερές συνάξεις και δεν έχουν προθυμία να ακούνε την ιερή ψαλμωδία και διδασκαλία; Και άλλα, λέει, αφού έπιασαν τους δούλους τους έβρισαν και τους σκότωσαν. Δεν διαφέρουν πολύ από αυτούς όσοι και τώρα δείχνουν απείθεια στους προϊσταμένους της Εκκλησίας και μερικές φορές επαναλαμβάνουν εναντίον τους αυτά που λένε οι εχθροί. Εμείς όμως ας βγάλουμε δωρεάν και γι’ αυτούς το σωτηριώδες γλεύκος από αυτήν την παραβολή.
11. Λέει «έχω ετοιμάσει το άριστο γεύμα, έχω σφάξει τους ταύρους και τα θρεφτάρια, και όλα είναι έτοιμα. Ελάτε στον γάμο» (Ματθ. κβ’, 4). Πραγματικά κατά την ενανθρώπηση του Κυρίου, πραγματοποιήθηκε το άριστο από τα έργα του Θεού. Διότι όλα όσα έγιναν πριν από την ενανθρώπηση από τον Θεό κατ’ οικονομίαν για χάρη μας ήταν καλά και αγαθά, που απέβλεπαν προς αυτόν τον σκοπό. Όμως το άριστο από όλα, και μάλλον το μόνο πραγματικό και ασύγκριτο άριστο, είναι η ενανθρώπηση του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, και μάλιστα το τέλος αυτής, δηλαδή τα σωτηριώδη Πάθη και η Ανάσταση. Φαίνεται πως πραγματικά η πρόσκληση αυτή προς τους ανθρώπους να έγινε μετά την Ανάσταση του Κυρίου από τους νεκρούς, διότι τότε είχαν ετοιμασθεί τα απαραίτητα για τη σωτηρία μας: Η τέλεια οικονομία του Υιού του Θεού με τη σάρκωση, η θεόπνευστη κατ’ αυτήν διδασκαλία, τα αποτελέσματα της θεανθρώπινης ενέργειας του Κυρίου, η μετάδοση του θεανθρωπίνου Σώματος, το μεγάλο και θείο και σωτηριώδες θαύμα, η τριήμερη Ανάσταση από τους νεκρούς, η αρχή της αιώνιας ζωής και της ένθεης ευφροσύνης κατ’ αυτήν. Οι ταύροι μου, λέει, και τα σιτευμένα μου έχουν σφαγεί. Διότι τότε έχουν ενωθεί τα παλαιά με τα νέα. Τα νέα δηλώνονται με τη θυσία των σιτευμένων (διότι ο άρτος είναι που θυσιάζεται τώρα για χάρη μας στην Εκκλησία) και τα παλαιά δηλώνονται με τους ταύρους και μεταφέρονται προς το θειότερο με την καινούργια θυσία.
12. Εστάλησαν, λοιπόν, άλλοι δούλοι, οι Απόστολοι του Κυρίου, για να τα κηρύξουν αυτά και στους Ιουδαίους, ενώ ο Δεσπότης μακροθυμούσε ακόμη γι’ αυτούς. Αλλά όταν εκείνοι τους άκουσαν, άλλοι ούτε τους πρόσεξαν, γιατί ήταν προσηλωμένοι απόλυτα σε χωράφια και εμπόριο, σε γη και στα γήινα. Άλλοι πάλι έπιασαν τους κήρυκες και άλλους τους έβρισαν και άλλους τους λιθοβόλησαν, και άλλους, όσο εξαρτιόταν από αυτούς, και τους έβρισαν και τους σκότωσαν. Λέει, λοιπόν, πως «θύμωσε ο βασιλιάς, έστειλε τον στρατό του και αφάνισε εκείνους τους φονιάδες και πυρπόλησε την πόλη τους» (Ματθ. κβ’, 7). Επειδή όμως, ακόμη και μετά το Πάθος που ετοιμάσθηκε από αυτούς, μακροθυμούσε ο Κύριος, απέστειλε αυτούς που τους καλούσαν σε μετάνοια, επαγγέλλονταν αμνηστία και υπόσχονταν χορήγηση μεγάλων αγαθών, έδιναν γι’ αυτά εγγυήσεις και προκαταβολές και ασφαλείς βεβαιώσεις. Εκείνοι όμως όχι μόνο δεν μετανόησαν και δεν έδωσαν προσοχή, αλλά και ανταπέδωσαν βρισιές και αυτούς που τους έφεραν αυτές τις καλές ειδήσεις τους αντάμειψαν με φόνους. Δίκαια μετά στέλνει εκείνους που θα τους αφανίσουν και θα πυρπολήσουν την πόλη τους. Και ποιος δεν γνωρίζει ότι αυτά έγιναν φανερά στην Ιερουσαλήμ, την οποία τώρα την ονόμασε πολύ σωστά και πόλη φονιάδων.
13. Και επειδή εκείνοι οι προσκεκλημένοι πολλές φορές και προηγουμένως και τώρα απέδειξαν τους εαυτούς τους όχι μόνο ανάξιους της προσκλήσεως, αλλά και άξιους θείας οργής και πανωλεθρίας, οι ίδιοι δούλοι, δηλαδή οι Απόστολοι του Κυρίου, με εντολή του Βασιλιά, βγήκαν στους δρόμους και μάζεψαν, λέει, όσους βρήκαν στους δρόμους, κακούς και καλούς και γέμισε η αίθουσα από συνδαιτυμόνες. Αυτοί είναι όσοι προσκλήθηκαν από τα έθνη, διότι τότε μία πόλη του Θεού υπήρχε, η Ιερουσαλήμ, και ένας οίκος Του, του Ισραήλ, και όσοι ήταν έξω από αυτόν τον οίκο, που κάποτε ήταν οι εθνικοί, ήταν σαν πεταμένοι στους δρόμους που ήταν πολλοί και διάφοροι, διότι πολλά και διάφορα ήταν και τα δόγματά τους. Και ονομάζει κακούς και καλούς αυτούς που βρέθηκαν στους δρόμους και από εκεί περιμαζεύτηκαν, εξ αιτίας της διαφοράς της προαιρέσεώς τους, από την οποία άλλοι γίνονται εκλεκτοί, δείχνοντας τρόπο και βίο σύμφωνο με την πίστη, και άλλοι απομακρύνονται από τους εκλεκτούς, έχοντας ζήσει βίο αισχρό και πονηρό και αταίριαστο προς την πίστη.
14. Το δείχνει αυτό και με τη συνέχεια: «Μπήκε, λέει, μέσα κι’ ο βασιλιάς για να δει τους συνδαιτυμόνες», δηλαδή όσους από τους προσκεκλημένους ήλθαν. Η είσοδός του για να δει και ανακρίνει τους συνδαιτυμόνες είναι η παρουσία του Κυρίου κατά τον καιρό της μελλοντικής κρίσεως. Λέει «όταν μπήκε ο βασιλιάς… είδε κάποιον που δεν ήταν ντυμένος με τη γαμήλια φορεσιά» (Ματθ. κβ’, 11). Ένδυμα του πνευματικού γάμου είναι η αρετή, την οποία όποιος δεν τη φόρεσε από εδώ, όχι μόνο θα βρεθεί ανάξιος του θείου εκείνου νυφικού θαλάμου, αλλά θα δοκιμάσει και απερίγραπτα δεσμά και μαστιγώματα. Και αν για κάθε ψυχή υπάρχει ως ένδυμα το ενωμένο μ’ αυτήν σώμα, όποιος δεν το φύλαξε και δεν το καθάρισε εδώ με εγκράτεια και αγνότητα και σωφροσύνη, θα το λάβει τότε άχρηστο και ανάξιο για εκείνον τον νυφικό θάλαμο, και αίτιο να βγει έξω από αυτήν. Λέει, αφού έλεγξε και καταντρόπιασε ο βασιλιάς εκείνον τον ντυμένον ανάξια προς την πρόσκληση, είπε προς τους υπηρέτες: «δέστε του τα χέρια και τα πόδια και πάρτε τον», δηλαδή αφού τον περιβάλετε με αναπόφευκτα δεινά, απομακρύνετέ τον από την κατοικία και τη συναυλία των ευφραινομένων, «και βγάλτε τον έξω στο σκοτάδι. Εκεί θα κλαίει και θα τρίζει τα δόντια του» (Ματθ. κβ’, 13). Δίκαια λοιπόν, δένεται χειροπόδαρα αυτός που και από τα εδώ σκοινιά των αμαρτιών σφιγγόταν, και διώχνεται έξω στο σκοτάδι, οδηγούμενος μακρύτερα από τον Θεό, αφού εδώ δεν έπραξε έργα φωτός. Εκεί, λέει, θα κλαίει και θα τρίζει τα δόντια του. Διότι δεν είναι μόνο σκοτάδι, αλλά και άσβηστη φωτιά εκείνο το σκοτάδι. Και επί πλέον και γεμάτο με ακοίμητα σκουλήκια.
15. Είναι, λοιπόν, εκεί κλάμα και τρίξιμο των δοντιών από τις αφόρητες οδύνες που επιβάλλονται, οι οποίες εγγίζουν και την ψυχή και το σώμα, από τις ατέλειωτες θρηνητικές κραυγές, από την ατέλειωτη και ανώφελη εκεί μεταμέλεια. Και αφού είπε αυτά ο Κύριος πρόσθεσε: «Γιατί πολλοί είναι οι καλεσμένοι, λίγοι όμως οι εκλεκτοί» (Ματθ. κβ’, 14), δείχνοντας ότι δεν είναι ένας αυτός που θα αποκτήσει εκεί την πείρα εκείνων των δεινών, αλλά γενικά όποιος ντύνεται την όμοια από τα έργα φαυλότητα. Με αυτόν τον ένα ο Κύριος παρέστησε ποιοι είναι οι πονηροί από αυτούς που προσκλήθηκαν και προσήλθαν και βαπτίστηκαν και δεν μεταμελήθηκαν προς το καλύτερο, ούτε απέβαλαν με τη μετάνοια την ακαθαρσία από τις πονηρές ηδονές και τα πάθη.
16. Όμως εμείς, αδελφοί, ας ξεντυθούμε τον χιτώνα που είναι σκισμένος από τη μέθη και τον κορεσμό της κοιλίας και κηλιδωμένος από τη σάρκα και τη σχετική μ’ αυτήν ανεγκράτεια, κι’ ας ντυθούμε όπως λέει ο Ησαΐας ιμάτιο σωτηρίας (Ησ. ξα’, 10) και χιτώνα ευφροσύνης, που προέρχεται από την εγκράτεια και τη σωφροσύνη. Ας ξεντυθούμε τον παλαιό άνθρωπο που φθείρεται από τις απατηλές επιθυμίες και ας ντυθούμε τον νέο άνθρωπο που κτίσθηκε κατά τον Θεό με οσιότητα και δικαιοσύνη. Ας ξεντυθούμε κάθε είδους ενδυμασία του βίου, που προέρχεται από αρπαγή και πλεονεξία, ως άσχημη και αξιοκατάκριτη μπροστά στα μάτια του Θεού, και ας ντυθούμε ως εκλεκτοί του Θεού, σπλάχνα όλο έλεος, ταπείνωση, μετριοφροσύνη, πραότητα. Και ας φροντίσουμε με κάθε τρόπο, σύμφωνα με την προτροπή του Αποστόλου Παύλου, να κάνουμε βεβαία την πρόσκληση και την εκλογή. Διότι κάνοντας έτσι δεν θα αστοχήσουμε να δεχτούμε τις υποσχέσεις των μελλοντικών αγαθών και να βρεθούμε μαζί με τους ευφραινομένους αιώνια.
17. Αυτή την από κοινού απόλαυση είθε να επιτύχουμε όλοι εμείς, με τη χάρη και φιλανθρωπία του αιώνιου και ουράνιου Νυμφίου των ψυχών μας Χριστού, μαζί με τον Οποίον αρμόζει δοξολογία στον Πατέρα και στο Άγιο Πνεύμα, στους ατέλειωτους αιώνες. Αμήν.
Πηγή: (PG151, 513-524. “ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΟΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΣΤΗΝ ΥΨΩΣΗ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ”, ΚΑΛΥΒΗ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΙΕΡΑΣ ΣΚΗΤΗΣ ΚΟΥΤΛΟΥΜΟΥΣΙΟΥ, Μετάφραση: Γεώργιος Β. Μαυρομάτης), Η άλλη όψη
Σχόλιο Τ.Ι.: Ο κλέφτης και ο ψεύτης τον πρώτο χρόνο χαίρονται. Ήδη από χρόνια η Τ.Ι. είχε αναδημοσιεύσει άρθρα έγκριτων αναλυτών για την εξέλιξη της τουρκικής οικονομίας. Ο υπερφίαλος ηγεμόνας της γείτονος χώρας, επιτάχυνε της εξελίξεις. Σε καιρούς ακραίας κατάρρευσης όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοικτά. Εμείς προσευχόμαστε στον Άρχοντα της Ειρήνης, να μας χαρίζει μετάνοια, ώστε να σκεπάσει η Θεία Χάρη το Έθνος μας.
Το δρόμο της πτωχευμένης Turk Telecom φαίνεται να ακολουθούν τα εξοπλιστικά προγράμματα της Τουρκίας αφού η ραγδαία υποτίμηση της τουρκικής λίρας τους τελευταίους δύο μήνες, έχει αυξήσει δραματικά το κόστος των προγραμμάτων αυτών τουλάχιστον για αυτά που η Τουρκία πρέπει να πληρώσει σε συνάλλαγμα.
Πιο αναλυτικά έχοντας αντλήσει τα συμπεράσματα από την εφαρμογή του αμερικανικού εμπάργκο όπλων την περίοδο 1975-1978 οι τουρκικές κυβερνήσεις της δεκαετίας του 1980 ξεκίνησαν ένα φιλόδοξο πρόγραμμα να επιτύχουν μια όσο το δυνατό μεγαλύτερη αυτονομία στον τομέα των εξοπλισμών.
Με την ίδρυση του Υφυπουργείου Αμυντικής Βιομηχανίας το 1985 οι Τούρκοι έβαλαν στόχο να επιτύχουν σταδιακά την πλήρη σχεδόν αυτονομία τους στους εξοπλισμούς ώστε να μην ξαναβιώσουν τις καταστροφικές συνέπειες του αμερικανικού εμπάργκο όπλων.
Αν και σήμερα η τουρκική αμυντική βιομηχανία έχει επιτύχει την κάλυψη του 60% των αναγκών των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων (για την Ιστορία, η ελληνική αμυντική βιομηχανία καλύπτει μόλις το 9% των εξοπλιστικών αναγκών των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων) δεν φαίνεται ότι μπορεί να αποφύγει τις συνέπειες που θα επιφέρει η κατάρρευσης της τουρκικής λίρας στην εξέλιξη των εγχώριων εξοπλιστικών προγραμμάτων..
Και πως άλλωστε να μην συμβαίνει αυτό, όταν στις 21 Αυγούστου του 2017 η ισοτιμία Δολαρίου Τουρκικής Λίρας ήταν 1:3,50 στις 21 Αυγούστου του 2018 ένα χρόνο μετά δηλ ήταν 1:6,1 και σήμερα 31 Αυγούστου του 2018 είναι 1:6,68.
Δηλαδή, μέσα σε ένα χρόνο η Τουρκική Λίρα υποτιμήθηκε σχεδόν κατά 100%. Από την άλλη πλευρά η ισοτιμία Ευρώ και Τουρκικής Λίρας στις 21 Αυγούστου 2017 ήταν 1:4,12 στις 21 Αυγούστου του 2018 ήταν 1:7,03 και σήμερα 31 Αυγούστου 2018 είναι 1:7,78.
Όμως πως γίνεται το τουρκικό κράτος να έχει επενδύσει δεκάδες δισεκατομμύρια στην απόκτηση νέων τεχνολογιών και στην ανάπτυξη και κατασκευή εκατοντάδων νέων οπλικών συστημάτων από την εγχώρια βιομηχανία και να κινδυνεύει σήμερα να δει όλη αυτή την προσπάθεια να καταρρέει. Η απάντηση είναι απλή.
Η Τουρκία ως μέλος του ΝΑΤΟ προσπάθησε τα τελευταία 40 χρόνια να αποκτήσει από τη Δύση στρατιωτική τεχνολογία μέσα από συμπαραγωγές συνεργασίες και συμμετοχές σε αναπτυξιακά προγράμματα στη βάση των τεράστιων εξοπλιστικών προγραμμάτων των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων. Αυτό σήμαινε ότι οι Τούρκοι είτε αγόραζαν την δυτική τεχνολογία, είτε την αντίγραφαν.
Όμως και οι δυτικοί κατασκευαστές από την πλευρά τους δεν έδιναν πλήρη πρόσβαση σε όλες τις τεχνολογίες που οι Τούρκοι επιθυμούσαν. Έτσι τα περισσότερα τουρκικής σχεδίασης και κατασκευής οπλικά συστήματα, αποτελούν το αποτέλεσμα συνεργασίας δυτικών εταιρειών με τουρκικές, οι οποίες «τουρκοποιούσαν» τα δυτικά οπλικά συστήματα μέχρι ένα σημείο, όσο τους επέτρεπαν οι δυτικές αμυντικές βιομηχανίες.
Το τελικό αποτέλεσμα, ήταν ένα “τουρκοποιημένο” δυτικό οπλικό σύστημα, το οποίο όμως είχε πάντα ένα ευάλωτο σημείο, είτε αυτό ήταν ο κινητήρας, το σύστημα μετάδοσης, το αδρανειακό σύστημα ναυτιλίας ρουκετών και πυραύλων, ηλεκτρο-οπτικά συστήματα, κάποια υποσυστήματα που οι Τούρκοι δεν κατασκεύαζαν, με συνέπεια η τουρκική αμυντική βιομηχανία να είναι υποχρεωμένοι να τα εισάγει για να τα ολοκληρώσει στα οπλικά συστήματα που κατασκεύαζε.
Εκτός από την παραπάνω περίπτωση, η τουρκική αμυντική βιομηχανία έχει αυτή την περίοδο σε εξέλιξη πολλά εξοπλιστικά προγράμματα, τα οποία υλοποιεί σε συνεργασία με ξένες αμυντικές βιομηχανίες της οποίες το τουρκικό κράτος πληρώνει σε σκληρό συνάλλαγμα όπως,
• Η ναυπήγηση του νέου ελαφρού αεροπλανοφόρου TCG Anadolu (L-408) αξίας περίπου 1 δις δολαρίων, κατόπιν άδειας από την ισπανική εταιρεία Navantia,
• Η αγορά των 100 F-35Α αξίας 8,4 δις δολαρίων,
• Η συμπαραγωγή 109 αμερικανικών ελικοπτέρων Τ-70 αξίας 3,5 δις δολαρίων,
• Η ναυπήγηση των τεσσάρων φρεγατών κλάσης Istanbul πολλά υποσυστήματα των οποίων είναι εισαγόμενα όπως οι κινητήρες και το σύστημα μετάδοσης κίνησης, οι αντιαεροπορικοί πύραυλοι, το κύριο πυροβόλο OtoMelara Super Rapid κλπ καθώς
• Το τεράστιο πρόγραμμα ναυπήγηση έξι γερμανικών υποβρυχίων Type 214TN κλάσης Reis εκτιμώμενης αξίας 3,5 δις ευρώ χωρίς να υπολογίζονται οι δαπάνες για τα τουρκικά υποσυστήματα που θα ενσωματωθούν στα υποβρύχια.
Σε όλα αυτά θα πρέπει να προστεθούν,
• Το πρόγραμμα ανάπτυξης του νέου άρματος μάχης Altay, του οποίου ο κινητήρας MTU 883 και το σύστημα μετάδοσης κίνησης είναι εισαγόμενα
• Τα δύο προγράμματα αντιαεροπορικής άμυνας HISAR-Α HISAR-Ο που ενσωματώνουν εισαγόμενα υποσυστήματα
• Το πρόγραμμα κατασκευής των επιθετικών ελικοπτέρων Τ-129Β, τα οποία χρησιμοποιούν αμερικανικούς κινητήρες LHTEC CTS800-4A και σύστημα μετάδοσης κίνησης, αμερικανικό πυροβόλο M197 και άλλα κρίσιμα ξένα υποσυστήματα
• Το πρόγραμμα κατασκευής των 150 νέων αυτοκινούμενων πυροβόλων Firtina 2 155 χλστ/52 τα οποία επίσης χρησιμοποιούν ξένους κινητήρες και σύστημα μετάδοσης κίνησης,
• Τα προγράμματα ανάπτυξης νέων δορυφόρων όπου η Τουρκία συνεργάζεται με ξένες εταιρείες για την κατασκευή υποσυστημάτων
• Το πρόγραμμα του νέου μαχητικού και εκπαιδευτικού αεροσκάφους TF-X Hurjet αντίστοιχα
• Το πρόγραμμα των τεσσάρων αεροσκαφών συλλογής ηλεκτρονικών πληροφοριών και ηλεκτρονικού πολέμου (SIGINT SOJ)
• Το πρόγραμμα της παραλαβής των τελευταίων τεσσάρων ελικοπτέρων CH-47F Chinook
• Το πρόγραμμα αγοράς των ρωσικών αντιαεροπορικών πυραύλων S-400 αξίας 2,5 δις δολαρίων
• Και μια σειρά από άλλα μικρότερα αλλά σημαντικής επιχειρησιακής σημασίας εξοπλιστικά προγράμματα στα οποία ενσωματώνονται υποσυστήματα εισαγωγής από ξένους κατασκευαστές.
Για να γίνει αντιληπτή η επιβάρυνση που υπέστη η τουρκική εξοπλιστική προσπάθεια από την υποτίμηση της λίρας αρκεί να αναλυθεί η περίπτωση της αγοράς των 100 F-35A. Σύμφωνα με τον Τούρκο οικονομικό αναλυτή Ahmet Dogan του τουρκικού think tank Sigma Insight Turkey το κόστος αγοράς των 100 αεροσκαφών προ της υποτίμησης εκτιμόταν στα 56 δις Τουρκικές Λίρες.
Μετά την υποτίμηση κατά τα τέλη Αυγούστου του 2018 υπολογίζεται να κοστίσει… 97,6 δις Τουρκικές Λίρες δηλ αύξηση κατά 74,2% σε σχέση με το εκτιμώμενο προ της κρίσης κόστος. Είναι χαρακτηριστικό ότι η περίφημη αγορά των S-400 Triumf προ κρίσης κόστιζε 8,75 δις Τουρκικές Λίρες και σήμερα κοστίζει 15,25 δις Τουρκικές λίρες δηλ αύξηση 75%.
Όπως η φαίνεται η κατάσταση δεν πρόκειται γρήγορα να αλλάξει αφού το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της Τουρκίας είναι 57,4 δις δολάρια (5,9% του ΑΕΠ της χώρας) το ετήσιο επιτόκιο του 10ετούς κρατικού ομολόγου είναι 21%, το χρέος της κυβέρνησης, των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων φτάνει τα 460 δις δολάρια και προέρχεται από δάνεια που ελήφθησαν από τουρκικές τράπεζες οι οποίες με τη σειρά τους έλαβαν δάνεια από το εξωτερικό.
Για την αντιμετώπιση της δυσμενούς κατάστασης στον τομέα των εξοπλισμών η Τουρκική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα μετατρέψει τις εγγυήσεις σε ξένο νόμισμα για τα τρέχοντα και παλαιά εξοπλιστικά συμβόλαια σε Τουρκικές Λίρες και θα υπογράψει νέες εγγυήσεις (τραπεζικές εγγυητικές επιστολές) σε Τουρκικές Λίρες αντί σε Δολάρια που ήταν μέχρι σήμερα.
Σύμφωνα με αναλυτές μιας τέτοια εξέλιξη θα εκθέσεις τις ξένες και τουρκικές εταιρείες σε κινδύνους με αποτέλεσμα οι ξένες αμυντικές βιομηχανίες να είναι διστακτικές να λάβουν τις τραπεζικές εγγυητικές επιστολές που θα έχουν εκδοθεί στην Τουρκική Λίρα ή θα αναγκαστούν να αυξήσουν τις τιμές τους για τα τουρκικά εξοπλιστικά προγράμματα προσθέτοντας στο τελικό κόστος το ρίσκο που αυτά ενέχουν.
Τέλος μία ακόμη παράμετρος που εκτιμάται ότι θα επηρεάσει την πορεία των τουρκικών εξοπλιστικών προγραμμάτων είναι η διστακτικότητα των ξένων τραπεζών να εγκρίνουν δάνεια και εγγυήσεις για την χρηματοδοτική κάλυψη των τουρκικών εξοπλιστικών προγραμμάτων. Όπως αναφέρουν ξένοι αναλυτές όλοι οι παραπάνω λόγοι ενδέχεται να δημιουργήσουν προβλήματα στα τουρκικά εξοπλιστικά προγράμματα με άγνωστο χρονικό ορίζοντα.
Πηγή: defence-point.gr
Από Εισήγηση της Δ.Β., με τίτλο «Φονταμενταλιστικά Στοιχεία του Οικουμενισμού»,
στα πλαίσια του Διορθοδόξου Θεολογικού Συνεδρίου,
με θέμα «Οικουμενισμός, Γένεση, Προσδοκίες-Διαψεύσεις»,
το οποίο διωργάνωσαν από κοινού η Εταιρεία Ορθοδόξων Σπουδών και το
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας τής Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ.
(20-24.9.2004).
Αναλύοντας το μακρύ ιστορικό τής από μέρους των οικουμενιστών υπονομεύσεως των θεμελιωδών χριστιανικών δογμάτων, τα οποία θεμελιώνουν και στηρίζουν την χριστιανική περί ανθρώπου αντίληψη και τα οποία διαμορφώνουν τον «Καινόν Ανθρωπο», ο μακαριστός Ι. Πόποβιτς είχε επισημάνει -προ τριακονταετίας, ήδη- ότι, ο Οικουμενισμός απομάκρυνε «ολόκληρον τον Θεάνθρωπο» (Ι. Πόποβιτς, Αρχιμανδρίτης (†), Ορθόδοξος Εκκλησία και Οικουμενισμός, Θεσσαλονίκη 1974), για να τον αντικαταστήσει με τον Ευρωπαίο άνθρωπο.
Η σύγχρονη, όμως, βιβλιογραφία, αλλά και η οικουμενιστική πρακτική, τεκμηριώνουν ότι, σήμερα πλέον, ο Οικουμενισμός αποδομεί συστηματικά το πρότερο ανθρωπολογικό πρότυπό του, προς χάριν ενός άλλου προτύπου. Ως μέσον για την αποδόμηση του προηγούμενου προτύπου του, ο Οικουμενισμός εξακολουθεί να χρησιμοποιεί τον «αγαπισμό». Εστιασμένος αποκλειστικώς στον άνθρωπο -και όχι στον Θεάνθρωπο- ο «αγαπισμός» επιβάλλει ως μόνα κριτήρια χριστιανικής ή άλλης -θρησκευτικής, ιδεολογικής ή ηθικής- αυτοσυνειδησίας την «αγάπη χωρίς σύνορα, χωρίς όρια και χωρίς περιορισμούς προς τον άνθρωπο», αλλά και την πλήρη ανοχή προς τα πάθη και προς τις παντοειδείς «ιδιαιτερότητες.»
Ι. Πόποβιτς: «Σήμερα, επιστρέφουμε στον πανθεϊστικό ανιμισμό του Πλωτίνου, όπου η ψυχή είναι θεός, χωρίς όμως την από μέρους του απόρριψη των παθών του σώματος. Για τον αναδυόμενο πανθεϊστικό μυστικισμό, τα πάθη, ως "ζωικά", θεωρούνται ιερά.» (Βλ. Οδός Θεογνωσίας, Εκδόσεις ΓΡΗΓΟΡΗ, Αθήνα, 1985)
Με την μεθόδευση αυτή, ο Οικουμενισμός εδραιώνει την νέα «θεολογία» του, η ατομική ηθική της οποίας επιτρέπει την πλήρη «απελευθέρωση» και επικράτηση των παθών, σωματικών και ψυχοπνευματικών. Με την παθοκρατία ως πυρήνα της νέας «θεολογίας» του, ο Οικουμενισμός προσεταιρίζεται τους πάντες. Προσεταιρίζεται τους μη συνειδητούς ορθοδόξους χριστιανούς -αλλά και τους πιστούς άλλων δογμάτων και ομολογιών- παρουσιαζόμενος ως ενωτικός και αγαπητικός. Προσεταιρίζεται τους αλλοθρήσκους ή και αθέους, παρουσιαζόμενος ως ανεξίθρησκος και ανεξίκακος. Τέλος, προσεταιρίζεται και τους έχοντες έντονα πάθη και «ιδιαιτερότητες», παρουσιαζόμενος ως «απελευθερωτικός» και ανεκτικός.
Με τον «αγαπισμό» ως όπλο του, ο Οικουμενισμός εξαλείφει ό,τι θεωρεί πρόσκομμα για την πραγμάτωση του «ενωτικού» οράματός του, που είναι η εδραίωσίς του ως Πανθρησκείας δια της επικαλύψεως -ή και απορροφήσεως εντός των κόλπων του- της πανσπερμίας θρησκειών, φιλοσοφιών, ιδεολογιών και στάσεων ζωής του πλανήτη και δια της συνενώσεως των πάντων σε ένα «Όλον». Σημειωτέον ότι, καθαρά ολιστική, αυτή η επιδίωξη του Οικουμενισμού οικοδομείται επί της «διευρυμένης» επανερμηνείας του ευαγγελικού «Ινα πάντες εν ώσι»· οικοδομείται, δηλαδή, επί της στρεβλώς επαναπροσδιορισμένης εννοίας τής οικουμενικότητος, η οποία προτάσσει το «εν αγάπη», παραμερίζοντας το «εν αληθεία» Χριστού.
Δια του «αγαπισμού», ο Οικουμενισμός διατρανώνει ότι «αγαπά χωρίς όρια και χωρίς περιορισμούς» τον άνθρωπο, ότι μάχεται για τα «δικαιώματά» του και ότι κόπτεται για την «ελευθερία του». Διαποτισμένος, ωστόσο, από το έλλειμμα της εν Χριστώ αληθείας, ο αγαπισμός «αγαπά» μεν τον άνθρωπο, αλλά υπό έναν απαρέγκλιτο όρο: να είναι υποδουλωμένος στα σωματικά ή και ψυχο-πνευματικά πάθη του, σε σημείο απολύτου υπαρκτικής ταυτίσεώς του με αυτά. Και, βεβαίως, ακριβώς το ίδιο έλλειμμα αληθείας μεταλλάσσει τον «αγαπισμό» σε βαθύτατη απέχθεια έναντι του καινού ανθρώπου, ο οποίος έχει ενσυνειδήτος επιλέξει να είναι βιαστής των παθών του.
Επιβάλλοντας την παθοκρατία και αντιμαχόμενος τον καινό άνθρωπο, ο Οικουμενισμός αποκαλύπτει, εμμέσως πλην σαφώς, ότι εγκαταλείπει και αυτό ακόμη το μεταπτωτικό -αλλά και εκπτωτικό- πρότυπο του Ευρωπαίου ανθρώπου, προκειμένου να επαναπροσδιορίσει τον άνθρωπο επί τη βάσει του κατωτάτου παρανομαστού της ανθρωπίνης υπάρξεως: του ανθρώπου ως αποκλειστικώς ζωικού όντος.
Ακραία θεμελιοκρατικός (δηλ. φονταμενταλιστικός) ο εν λόγω επαναπροσδιορισμός,
α) αντιπροσωπεύει μια μή-χριστιανική (και αντι-χριστιανική) και μια μή-δυτική (και αντι-δυτική) περί ανθρώπου αντίληψη·
β) δρομολογεί την σταδιακή παλινδρόμηση της βουλήσεως και της αυτοσυνειδησίας του δυτικού ανθρώπου στα προχριστιανικά, αλλά και προλογικά δεδομένα της·
γ) ευνοεί την επικράτηση του ανθρώπου, ο οποίος επειδή είναι έρμαιο των παθών του, είναι ευάλωτος, εύπειστος, χειραγωγήσιμος και υποταγμένος·
δ) εξομοιώνει την οικουμενιστική ανθρωπολογία με την ανθρωπολογία θρησκειών, στις οποίες η έννοια τής βουλήσεως είτε απουσιάζει παντελώς, είτε εκφράζεται με την ενδοτικότητα και την τυφλή υποταγή·
ε) είναι σύμφωνη με την νεοποχίτικη ηθική τής παγκοσμιοποιήσεως, η οποία θέλει να διαμορφώσει ό,τι αποκαλεί τον «Νέον άνθρωπον», ήτοι έναν τύπο ανθρώπου χωρίς εσωτερικούς περιορισμούς και ενοχές, σε ό,τι αφορά την ατομική του ηθική·
στ) τέλος, ο εν λόγω επαναπροσδιορισμός είναι ταυτόσημος με την μαρξιστική ανθρωπολογία, η οποία θεωρώντας τον άνθρωπο αποκλειστικώς ζωτικό ον («ζώσα ύλη») και επιδιώκοντας (και αυτή) την οικοδόμηση του «Νέου Ανθρώπου» (MICHEL HELLER, Ρώσος ιστορικός, Καθ. στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης, «O Σοβιετικός Ανθρωπος, Ερευνα στην Διάπλαση του Homo Sovieticus», εκδ. ΘΕΤΙΛΗ, 1985, Β’ εκδ. 1987) επιτάσσει, ως «φυσική», την πλήρη «απελευθέρωση» του ανθρώπου από κάθε εσωτερικό περιορισμό· η «... πλήρης απελευθέρωση είναι αυτή που θα οικοδομήσει την από μακρού αναμενόμενη Λενινιστική/Μαρξιστική Ουτοπία.»
Αλλά, ο οικουμενιστικός επαναπροσδιορισμός της εννοίας του ανθρώπου ως ζωικού όντος συμπαρασύρει αναπόφευκτα και αυτήν καθ’ εαυτήν την έννοια της βουλήσεως. Και τούτο διότι, μοιραίος, οδηγεί στον επαναπροσδιορισμό της επί βιολογικής – υλιστικής βάσεως (σ.σ. Παρόμοιος κίνδυνος ελλοχεύει και από την από μέρους των οικουμενιστών αλλά και από μέρους θεολόγων -υπερμάχων της μετανεωτερικότητος- εκμετάλλευση της θέσεως του Αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού ότι, «... η ψυχή αποτελείται από λεπτοτάτη ύλη»). Απορρίπτοντας, δηλαδή, τα θεμελιώδη χριστιανικά θεολογικά ερείσματα, τα οποία προσδίδουν υπερβατικότητα και ιερότητα στον άνθρωπο και στην ελευθερία τής βουλήσεώς του, και απορρίπτοντας την χριστιανική έννοια και σημασία της αμαρτίας και της σωτηρίας, ο Οικουμενισμός υποβιβάζει τον μεν άνθρωπο σε «ζώσα ύλη», την δε βούλησή του, σε απλή βιολογική λειτουργία.
Για να το πούμε διαφορετικά:
Υιοθετώντας κατά τρόπο έμμεσο, αλλά σαφή, αυτήν την καθαρά φονταμενταλιστική περί ανθρώπου αντίληψη, ο Οικουμενισμός επιφέρει κατά τρόπο αθέατο αλλά ουσιαστικό δύο καίρια πλήγματα κατά της ανθρώπινης αυτοσυνειδησίας. Μεταλλάσσει τον μεν άνθρωπο, από μοναδικό Πρόσωπο, σε απρόσωπο ζωικό ον με αγελαία αυτοσυνειδησία, το δε αυτεξούσιον, από το μεγαλύτερο δώρο ελευθερίας και αγάπης του Τριαδικού Θεού προς τον άνθρωπο, σε μηχανιστική – βιολογική αντίδραση· ήτοι, σε απλό σωματικό – ζωικό ανακλαστικό, η χειραγώγηση του οποίου είναι επιτρεπτή, τόσο από ηθικής, όσο και από μεταφυσικής απόψεως.
Συμπερασματικά
Με την «νέα θεολογία» του, ο Οικουμενισμός νομιμοποιεί ηθικώς την πλήρη υποδούλωση του ανθρώπου. Διότι, απαξιώνοντας οντολογικά τον άνθρωπο και αποψιλώνοντας την βούλησή του από την ιερότητα που της προσέδιδε ο Χριστιανισμός, νομιμοποιεί ηθικώς (και μεταφυσικώς) την διαβουκόληση του ανθρώπου από τους εξουσιαστές. Από την άλλη, επιβάλλοντας την παθοκρατία, ο Οικουμενισμός νομιμοποιεί ηθικώς (και μεταφυσικώς) την υποδούλωση του ανθρώπου στα πάθη του. Αποτέλεσμα τούτου είναι ότι διαμορφώνει άτομα που βυθισμένα στον υποβολιμαίο εκμαυλισμό τους, αλλά και επαιρόμενα για αυτόν, άλλοτε μεν, δεν αντιλαμβάνονται την διαβουκόλησή τους από τους εξουσιαστές, άλλοτε δε, την αντιλαμβάνονται, αλλά δεν ενοχλούνται από αυτήν. Σε αμφότερες, πάντως, τις περιπτώσεις, δεν αντιλαμβάνονται ότι ο εκμαυλισμός, που τους προσφέρεται ως αγαπητικό δώρο «απελευθερώσεως», έχει ως τίμημα τον αποπροσανατολισμό τους, την αδιαφορία τους ή ακόμα και την συνεργεία τους στην διαβουκόλησή τους από τους εξουσιαστές. Να είναι άραγε τυχαίο ότι, με την «νέα θεολογία» του, ο Οικουμενισμός συμβάλλει στην άνευ όρων καθυπόταξη του άνθρωπου στις απάνθρωπες συνθήκες της παγκοσμιοποιήσεως και της Νέας Τάξεως Πραγμάτων;
(Πηγή: «ΘΕΟΔΡΟΜΙΑ» Ιανουάριος – Μάρτιος 2008, σ. 125-129)
Πηγή: Η Άλλη Όψις
Ἀπὸ τὶς ὡραιότερες περιόδους τῆς οἰκογενειακῆς ζωῆς εἶναι ἐκείνη ποὺ τὰ παιδιὰ τῆς οἰκογένειας βρίσκονται στὴν πρώτη σχολικὴ ἡλικία. Οἱ γονεῖς εἶναι νέοι, γεμάτοι ἐνέργεια καὶ δράση, τὰ παιδιὰ μποροῦν νὰ ὑπηρετοῦν τὸν ἑαυτό τους καὶ ὅλη ἡ οἰκογένεια χαίρεται καὶ ἀπολαμβάνει τὰ ἀγαθὰ τῆς ζωῆς κάτω ἀπὸ τὴν ἴδια στέγη.
Οἱ γονεῖς ἑστιάζουν μεγάλο μέρος τῶν ἐνδιαφερόντων τους στὴν προσπάθεια γιὰ τὴν ὁμαλὴ προσαρμογὴ τῶν παιδιῶν τους στὴ σχολικὴ ζωή, τὴ μάθηση καὶ τὴν ἐπίδοση. Ἀπαραίτητη προϋπόθεση γιὰ μιὰ καλὴ σχολικὴ πορεία εἶναι νὰ ζεῖ ἡ οἰκογένεια μέσα σὲ κλίμα ἀγάπης, ἐμπιστοσύνης, ἀσφάλειας καὶ ἠρεμίας, ὅπου ὁ καθένας ὑπηρετεῖ τὸν ρόλο του, ὅπου ὁ ἕνας νοιάζεται γιὰ τὸν ἄλλον καὶ ὅλοι μαζὶ γιὰ ὅλους σύμφωνα μὲ τὴν εὐχὴ τῆς Ἐκκλησίας μας. «Τὰς συζυγίας τῶν πιστῶν ἐν εἰρήνῃ καὶ ὁμονοίᾳ διατήρησον, τὰ νήπια ἔκθρεψον, τὴν νεότητα παιδαγώγησον, τὸ γῆρας περικράτησον».
Τὸ παιδὶ μὲ τὴν εἴσοδό του στὸ σχολεῖο προσαρμόζεται σὲ νέους κανόνες, ἔχει πρόγραμμα, αὐτοπεριορίζεται, στερεῖται ἕνα μεγάλο μέρος τῆς ἐλευθερίας καὶ τοῦ αὐθορμητισμοῦ του. Γιὰ νὰ μπορέσει ἑπομένως νὰ συμφιλιωθεῖ μὲ τὴ νέα πραγματικότητα τῆς ζωῆς τοῦ μαθητῆ, νὰ προσαρμοστεῖ δηλαδὴ στὶς ὑποχρεώσεις τοῦ σχολείου, εἶναι ἀνάγκη οἱ γονεῖς νὰ τὸ βοηθήσουν νὰ ὀργανώσει τὴ μελέτη του. Ἀπὸ τὶς ἐπιστῆμες τῆς ἀγωγῆς ἔχει καταρριφθεῖ πλέον ὁ μύθος ὅτι ὅσο πιὸ πολὺ μελετᾶ κανείς, τόσο πιὸ πολὺ καὶ πιὸ καλὰ μαθαίνει. Τὸ παιδὶ μαθαίνει καινούρια πράγματα μέσα σὲ συγκεκριμένα χρονικὰ ὅρια καὶ συγκεκριμένη ταχύτητα ποὺ χρειάζεται γιὰ νὰ τὰ ἀφομοιώσει. Εἶναι βέβαιο πὼς ἡ μελέτη στὸ σπίτι πρέπει νὰ γίνεται τὴν ὥρα ποὺ τὸ παιδὶ μπορεῖ νὰ συγκεντρωθεῖ καὶ νὰ ἀποδώσει καλύτερα.
«Δεν εἶναι μικρὸ πράγμα ἡ ἱκανότητα νὰ διαλέξουμε τὸν κατάλληλο χρόνο γιὰ κάθε μας ἐνέργεια» ἀναφέρει ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος. Ἄλλα παιδιὰ ἀποδίδουν περισσότερο ἂν ξαπλώσουν καὶ χαλαρώσουν λίγο μὲ τὴν ἀγαπημένη τους ἀσχολία καὶ ἄλλα ἂν κάνουν νωρὶς τὰ μαθήματά τους λίγο μετὰ τὸ μεσημεριανὸ φαγητό. Τὸ ἴδιο τὸ παιδὶ θὰ μᾶς «δείξει» πότε μπορεῖ νὰ μελετήσει, ἀφοῦ τὸ ἀφήσουμε νὰ δοκιμάσει διάφορες τακτικές.
Ἡ συνεργασία τῶν γονέων μὲ τὸν δάσκαλο τοῦ παιδιοῦ εἶναι χρησιμότατη, ἐνισχύει καὶ διευκολύνει σημαντικὰ τὸ ἔργο καὶ τῶν δύο. Ὁ δάσκαλος εἶναι τὸ κατάλληλο πρόσωπο νὰ μᾶς ἀπαντήσει, καθὼς γνωρίζει καλύτερα τὴ μέθοδο τῆς ἐργασίας του, τοὺς ρυθμοὺς μὲ τοὺς ὁποίους ἐργάζεται τὸ παιδὶ στὸ σχολεῖο. Μπορεῖ νὰ μᾶς πληροφορήσει γιὰ τὸ τί ἀκριβῶς διδάσκεται τὸ παιδί, τί εἶναι διαφορετικὸ ἀπὸ τὰ δικά μας μαθητικὰ χρόνια. Ἀκόμα μπορεῖ νὰ μᾶς ἐνημερώσει γιὰ τὶς συγκεκριμένες ἐπιδόσεις καὶ δυσκολίες. Γιὰ παράδειγμα μιὰ ἀπάντηση ὅτι τὸ παιδὶ εἶναι ἀδύναμο στὸ μάθημα τῆς Ἑλληνικῆς Γλώσσας ἢ στὰ Μαθηματικά, δὲν λέει τίποτα στοὺς γονεῖς, ἐνῷ μιὰ ἀπάντηση ὅτι συγχέει τὶς καταλήξεις σὲ -οι καὶ -η τῶν ἀρσενικῶν καὶ οὐδετέρων οὐσιαστικῶν στὸν πληθυντικὸ ἀριθμό, ἢ ὅτι λύνει τὰ προβλήματα διαίρεσης μετρήσεως μὲ πολλαπλασιασμὸ καὶ ὄχι μὲ διαίρεση, δίνει ἀκριβῆ ἐξήγηση. Τότε οἱ γονεῖς κατανοοῦν πλήρως τὴν ἀδυναμία καὶ μποροῦν γονεῖς καὶ δάσκαλος νὰ ἔχουν ἐποικοδομητικὴ συνεργασία. Γι’ αὐτὸ καὶ ἡ συνεργασία εἶναι σὲ μόνιμη καὶ διαρκῆ βάση καὶ ὄχι ὀλιγόλεπτη τὴν ἡμέρα ἐπίδοσης τῆς τρίμηνης βαθμολογίας.
Τὸν πρῶτο καιρό, μάλιστα, εἶναι καλὸ τὸ παιδὶ νὰ μὴν αἰσθάνεται ὅτι, ὅταν τὸ ἴδιο διαβάζει, χάνει πολὺ πιὸ εὐχάριστα πράγματα ποὺ κάνουν μαζὶ ἐκείνη τὴν ὥρα τὰ ἄλλα μέλη τῆς οἰκογένειας. Εἶναι παράλογο νὰ περιμένουμε ἀπὸ τὸ μικρὸ παιδὶ νὰ συγκεντρωθεῖ στὴ μελέτη του, ὅταν, γιὰ παράδειγμα, ὅλη ἡ ὑπόλοιπη οἰκογένεια παρακολουθεῖ κάτι ἐνδιαφέρον στὴν τηλεόραση, ἢ ἡ μητέρα παίζει μὲ τὸ μικρότερο ἀδερφάκι τὸ ἀγαπημένο τους παιχνίδι. Φρόνιμο εἶναι νὰ περιμένουμε ἐκεῖνα ποὺ ἀρέσουν σὲ ὅλους νὰ τὰ κάνουμε ὅλοι μαζί. Ἔτσι ἀναγνωρίζουμε ὅτι αὐτὸ ποὺ κάνει τὸ παιδὶ εἶναι κάτι σπουδαῖο, ποὺ χρειάζεται προσπάθεια καὶ αὐτὸ τὸ μήνυμα τὸ εἰσπράττει τὸ παιδὶ μέσα ἀπὸ τὴ δική μας συμπεριφορά.
Κάποιες φορὲς δημιουργεῖται ἡ ἐντύπωση ὅτι ἀπὸ τὴν ἐπίδοση τοῦ παιδιοῦ ἀξιολογοῦνται οἱ γονεῖς, μὲ ἀποτέλεσμα ἡ μελέτη στὸ σπίτι νὰ κυριαρχεῖται ἀπὸ τὴν ἀγωνία, τὸ ἄγχος καὶ τὴν ἀνησυχία καὶ κυρίως ὅταν τὸ παιδὶ δὲν «στρώνεται» ὅσο ἐμεῖς θέλουμε. Θὰ πρέπει νὰ μάθουμε νὰ ἀντέχουμε τὰ λάθη καὶ τὶς ἀποτυχίες καὶ νὰ τὰ βλέπουμε σὰν εὐκαιρίες γιὰ νέο ξεκίνημα. Εἶναι καλύτερο νὰ τονίζουμε τὰ θετικὰ μιᾶς ἐργασίας καὶ μετὰ νὰ προτείνουμε τὶς διορθώσεις, χωρὶς χαρακτηρισμοὺς καὶ προσωπικὲς ἐπιθέσεις, παρὰ νὰ ὑπερτονίζουμε τὰ λάθη. Τὸ θετικὸ αὐτοσυναίσθημα τοῦ παιδιοῦ τὸ βοηθάει στὴν ἐπίδοση, ἀντίθετα ἡ δημιουργία μειονεκτικῶν συναισθημάτων τὸ ἀποτρέπει ἀπὸ τὴ συστηματικὴ μελέτη. Δὲν ὠφελοῦν καθόλου, ἐπίσης, οἱ συγκρίσεις μὲ τὰ ἄλλα παιδιὰ τῆς οἰκογένειας ἢ τῆς τάξης. Οἱ συγκρίσεις ἔχουν νόημα μὲ προηγούμενες ἐπιδόσεις τοῦ ἴδιου παιδιοῦ καὶ κατὰ πόσο τὸ ἴδιο ἔχει βελτιώσει τὴν ἐπίδοσή του. Ἄλλες φορὲς ἐπιτείνουν τὴν ἀγωνία καὶ τὸ ἄγχος οἱ ὑπέρμετρες ἐξωσχολικὲς δραστηριότητες, ποὺ ἀσφαλῶς δὲν ἀφήνουν ἐλεύθερο χρόνο στὸ παιδὶ καὶ μετατρέπουν τοὺς γονεῖς σὲ ταξιτζῆδες. Ὡς κριτήρια γιὰ τὴν ἐπιλογὴ τῶν ἐξωσχολικῶν δραστηριοτήτων μποροῦν νὰ εἶναι οἱ δυνατότητες, τὸ ἔντονο ἐνδιαφέρον τοῦ παιδιοῦ καὶ ἡ χρησιμότητά τους στὴ ζωή. Πάντως πολλὲς ἀπὸ τὶς δραστηριότητες ποὺ αὐτοαποκαλοῦνται ἐλεύθερες καὶ δημιουργικές, δὲν εἶναι καθόλου ἐλεύθερες οὔτε δημιουργικὲς καὶ κουράζουν τὸ παιδί.
Συμμετοχὴ σημαίνει ὅτι εἶμαι διαθέσιμος νὰ διευκολύνω τὸ παιδί, ὅταν κάτι χρειαστεῖ νὰ συζητήσει μαζί μου. Μποροῦμε νὰ ἀπαντήσουμε μὲ ἕνα ὑποβοηθητικὸ ἐρώτημα, νὰ τὸ συσχετίσουμε μὲ κάτι παραπλήσιο, νὰ ὑποδείξουμε μιὰ πηγὴ ὅπου θὰ συναντήσει τὴν ἀπάντηση. Δὲν εἶναι καλὴ συνήθεια νὰ καθόμαστε δίπλα του, πέρα ἀπὸ τὸ πρῶτο τετράμηνο τῆς Α΄ τάξης. Ἡ μελέτη εἶναι ζήτημα δικό του καὶ ὄχι τῶν γονέων. Πρέπει νὰ πεισθεῖ ὅτι αὐτὸ ποὺ μαθαίνει εἶναι χρήσιμο γιὰ τὸ ἴδιο καὶ ὄχι μόνο γιὰ τὴν ἄλλη ἡμέρα, ἀλλὰ γιὰ ὅλη του τὴ ζωή. Οἱ γονεῖς ὀφείλουν νὰ δημιουργοῦν εὐκαιρίες νὰ ἐπικοινωνοῦν μὲ τὸ παιδί τους, νὰ τοῦ μιλοῦν, νὰ τοῦ διηγοῦνται ἱστορίες ἀπὸ τὴ ζωή τους, νὰ τοῦ λένε τί διαβάζουν, νὰ εἶναι σαφεῖς καὶ συγκεκριμένοι, νὰ τοῦ διηγοῦνται παραμύθια, μύθους, ἱστορίες ἀπὸ τὴ Μυθολογία, νὰ τοῦ διαβάζουν Παλαιὰ καὶ Καινὴ Διαθήκη. Νὰ τοῦ ζητοῦν τὴ γνώμη του γιὰ θέματα ποὺ τὸ ἐνδιαφέρουν καὶ μπορεῖ νὰ ἔχει ἄποψη, νὰ τὸ ρωτοῦν συχνὰ «γιατί καὶ πῶς», νὰ σχολιάσει, νὰ περιγράψει, νὰ αἰτιολογήσει. Καὶ ὅλα αὐτὰ μέσα σὲ ἕνα κλίμα ἀγάπης, ἠρεμίας, καταλαγῆς καὶ αὐθορμητισμοῦ, ποὺ σὲ καμμία περίπτωση δὲν ἔχει τὴ μορφὴ τῆς ἐξέτασης.
Ἡ ἀγάπη μακροθυμεῖ, χρηστεύεται, οὐκ ἀσχημονεῖ, πάντα στέργει, πάντα ὑπομένει…».
Ἀκόμα σπουδαιότερο εἶναι νὰ ἀκοῦμε προσεκτικὰ κάθε φορὰ ποὺ μιλάει τὸ παιδί μας. Ἔτσι καταλαβαίνουμε ἔγκαιρα τί σκέφτεται, τί τὸ ἀπασχολεῖ, τί περιμένει ἀπὸ μᾶς. Μπορεῖ στὸ σχολεῖο νὰ ἔχει κάποιες δυσκολίες, ἂς τὶς ἀκούσουμε μὲ προσοχὴ καὶ ἐνδιαφέρον, χωρὶς νὰ ἀπαντήσουμε μὲ ἐπικρίσεις. Ἕνα παράδειγμα, τὸ παιδὶ ἐπιστρέφοντας ἀπὸ τὸ σχολεῖο μᾶς ἀνακοινώνει: «Ἡ κυρία τῶν Ἀγγλικῶν δὲν μὲ χωνεύει».
Τὸ παιδὶ θέλει νὰ τὸ ἀκούσουμε. Ἂν ἀπαντήσουμε «γιατί εἶσαι λερωμένο ἢ πήγαινε στὸ φοῦρνο γιὰ ψωμὶ» εἶναι σὰν νὰ μὴν τὸ ἀκούσαμε. Ἂν τοῦ ἀπαντήσουμε «κατάλαβα σὲ ἒπιασε ἀδιάβαστο» εἶναι σὰν νὰ δίνουμε προτεραιότητα στὴ δική μας ἐξήγηση. Ἂν τοῦ ἀπαντήσουμε «πῶς τὸ ξέρεις, ἀπὸ ποῦ τὸ συμπεραίνεις» τοῦ δίνουμε νὰ καταλάβει ὅτι πήραμε τὸ μήνυμα καὶ τοῦ ζητοῦμε νὰ μᾶς δώσει μιὰ ἐξήγηση.
Ἂν τὸ παιδὶ δυσκολεύεται νὰ μᾶς διηγηθεῖ μιὰ ἱστορία, νὰ βάλει τὰ γεγονότα στὴ σειρά, ἐμεῖς μποροῦμε, ἀφοῦ τὸ ἀκούσουμε, νὰ τὸ διευκολύνουμε μὲ τὶς κατάλληλες ἐρωτήσεις, ὥστε νὰ τὸ βοηθήσουμε νὰ ὀργανώσει τὴ σκέψη του.
Πολὺ ἀρέσει στὰ παιδιὰ νὰ τὰ προτρέπουμε νὰ συσχετίζουν τὴ νέα γνώση μὲ ἐφαρμογὲς στὴν καθημερινὴ ζωή. Γιὰ παράδειγμα, μποροῦμε νὰ κάνουμε μετρήσεις στὸ δωμάτιο, στὸ σπίτι, γιὰ νὰ ἐμπεδώσουν τὴν εὕρεση τῶν ἐμβαδῶν. Στὸ μάθημα τῶν Φυσικῶν νὰ προβληματιστοῦμε γιατί τὰ ροῦχα στεγνώνουν ἁπλωμένα καὶ ὄχι στὴ λεκάνη, γιατί ὁ πρῶτος ὄροφος ἔχει νερὸ καὶ ὁ τρίτος ὄχι.
Οἱ γονεῖς μποροῦν νὰ δημιουργήσουν εὐκαιρίες γιὰ συσχετισμὸ τῆς γενικῆς ἱστορίας μὲ τὴν τοπική, νὰ φέρουν βοηθήματα καὶ πηγές, νὰ ἀναφέρονται στὶς τοπικὲς παραδόσεις. Σήμερα τὰ σχολεῖα ὑλοποιοῦν δημιουργικὰ προγράμματα, περιβαλλοντικά, πολιτισμοῦ, ἀγωγῆς ὑγείας. Στὸν τομέα αὐτὸ οἱ γονεῖς μποροῦν νὰ ἔχουν πολλὲς ἀξιόλογες προτάσεις καὶ ἰδέες, νὰ βοηθήσουν στὴν ἔρευνα καὶ μελέτη μὲ τὶς δικές τους γνώσεις καὶ ἐμπειρίες. Τὰ προγράμματα αὐτὰ βοηθοῦν τὸ παιδὶ νὰ ἐρευνᾶ, νὰ ἀνακαλύπτει τὴ γνώση, νὰ τὴ συσχετίζει, νὰ τὴ συνδέει μὲ ὅλα τὰ μαθήματα καὶ νὰ τὴ χρησιμοποιεῖ στὴ ζωή. Συνεργατικὴ καὶ κατευθυνόμενη εἶναι ἡ πλοήγηση στὸ διαδίκτυο γιὰ τὴν ἀναζήτηση νέων πληροφοριῶν ποὺ εἶναι σαφεῖς καὶ κατανοητὲς στὸ παιδί. Παράλληλα, συνηθίζουμε τὸ παιδὶ νὰ μὴν πελαγοδρομεῖ καὶ νὰ μὴν ἑστιάζει τὴν προσοχή του στὰ ἐντυπωσιακά, τὰ δυσνόητα καὶ τὰ ἀκατάλληλα. Μαθαίνουμε στὸ παιδὶ νὰ ἐπιλέγει τὸ χρήσιμο καὶ νὰ ἀποφεύγει τὸ περιττὸ καὶ τὸ ἄσχημο, σὰν τὴ μέλισσα, ὅπως ἀναφέρει ὁ Μ. Βασίλειος.
Καθημερινὴ καὶ ἀτέρμονη εἶναι ἡ μέριμνα τῶν γονέων γιὰ τὴ μόρφωση, τὴν παιδεία καὶ τὴν ἀνατροφὴ τῶν παιδιῶν. Παράλληλα, ἀτέρμονη καὶ ἀδιάλειπτη νὰ εἶναι καὶ ἡ προσευχὴ μὲ πίστη καὶ ταπείνωση. Οἱ γονεῖς, πέρα ἀπὸ τὴ δική μας προσπάθεια, νὰ ἐμπιστευόμαστε τὸ ἔργο τῆς ἀγωγῆς καὶ προκοπῆς τῶν παιδιῶν μας στὸν Φύλακα Ἄγγελό τους, στὸν Ἅγιό τους, στὴ Μεγαλόχαρη, στὸν Κύριό μας καὶ Θεό μας.
Πηγή: Ενωμένη Ρωμηοσύνη
Οι Τούρκοι στρατιώτες του Νουρεντίν, βάσει σχεδίου που τους παρέδωσαν οι τουρκικές αρχές, άρχισαν να ανάβουν φωτιές στην πόλη! Με πετρέλαιο άναψαν φωτιά πρώτα στην Αρμενική συνοικία. Από την πρώτη αυτή εκδήλωση άρχισαν να καίγονται το Αρμενικό νοσοκομείο, η Αρμενική μητρόπολη και η Αρμενική εκκλησία του Αγίου Στεφάνου μαζί με τους πρόσφυγες που είχαν καταφύγει εκεί! Στην συνέχεια άρχισαν να σημειώνονται νέες πυρκαγιές στις Ελληνικές συνοικίες. Χαρακτηριστικό υπήρξε το γεγονός ότι από τα πρώτα κτίρια που καταστράφηκαν ήταν και το κτίριο του πυροσβεστικού σταθμού Σμύρνης, ενώ βρέθηκε να είχαν επιμελώς απομονωθεί οι υδραγωγοί Χαλκά Βουνάρ που υδροδοτούσαν την πόλη και χρησίμευαν στην πυροπροστασία της!
Το αεράκι διευκόλυνε την φωτιά να απλωθεί από σπίτι σε σπίτι και επεκτάθηκε σε έκταση 3.5 χιλιομέτρων. Ορισμένα κτήρια του παραλιακού δρόμου, τους έδωσαν εντολή να μην τα πειράξουν. Οι Τούρκοι στρατιώτες ανατίναξαν όλα τα υπόλοιπα με δυναμίτη. Η φωτιά εμαίνετο όλη την νύχτα και σάρωσε όλη σχεδόν την πόλη! Τούρκοι στρατιώτες ήταν παρατεταγμένοι σε στρατηγικά σημεία της πόλης και σκότωναν όσους Χριστιανούς προσπαθούσαν να γλιτώσουν από τις φλόγες.
Το απόγευμα της ίδιας ημέρας ολοκληρώνεται η εκκένωση της πόλης από ξένους υπηκόους που επιβιβάστηκαν υπό την προστασία αγημάτων των πολεμικών πλοίων των χωρών τους που είχαν διατεθεί ειδικά και ναυλοχούσαν στον κόλπο της Σμύρνης.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία, ότι ο εμπρησμός αυτής ήταν προμελετημένος και καλώς οργανωμένος, καθ’ όσον Τούρκοι στρατιώτες μετέφεραν δοχεία με πετρέλαιο ή έριχναν εμπρηστικές βόμβες, κάτι το οποίο επιβεβαίωσαν και Αμερικανοί αυτόπτες μάρτυρες. Όλες οι αξιόπιστες μαρτυρίες των ξένων παρατηρητών συμπίπτουν στο ότι το πυρ τέθηκε υπό των Τούρκων εκ προμελέτης και κατά προδιαγεγραμμένο σχέδιο.
Εν τω μεταξύ, στην προκυμαία της Σμύρνης εξελίσσονται οι τελευταίες σκηνές της μικρασιατικής τραγωδίας...
Όταν έφθασε η είδηση της βάρβαρης ενέργειας του τουρκικού στρατού εναντίον των Αρμενίων, όλοι όσοι εγκατέλειψαν τα καιόμενα σπίτια και χιλιάδες άλλοι πρόσφυγες από τις εσωτερικές περιοχές που ακολουθούσαν τον αποχωρούντα Ελληνικό στρατό και είχαν καταλήξει στην Σμύρνη, κατέφυγαν στην προκυμαία αναζητώντας κάποιο πλεούμενο ή κολυμπώντας προσπαθούσαν να πλησιάσουν και να ανέβουν στα ξένα πλοία (Αγγλίας, Γαλλίας, Ιταλίας) που περίμεναν στο λιμάνι. Πάνω από 300.000 άνθρωποι στο στενό χώρο της προκυμαίας, ανάμεσα στις φλόγες και στο λιμάνι της σωτηρίας που ελπίζουν...
Η φοβερή καταστροφή έφτασε και στα σπίτια της παραλίας και αποτέφρωσε όλες τις συνοικίες της Σμύρνης, την Αρμενική, την Ελληνική, την εμπορική και την ευρωπαϊκή, πλην της τουρκικής και της εβραϊκής (κάποιοι Εβραίοι μάλιστα, είχαν βρει μια προσοδοφόρα «εργασία»: πουλούσαν σημαιάκια της Τουρκίας στους Έλληνες τάχα για να τους «σώσουν»).
Ήταν μία των μεγαλυτέρων πυρκαγιών της ιστορίας και θύμιζε την Πομπηία…
Μάλιστα, κατά την διάρκεια της νύχτας, όταν κάτοικοι έντρομοι από τις σημειούμενες εκρήξεις εξέρχονταν στους δρόμους, αντιμετώπιζαν τις περιπόλους που τους καλούσαν να επιστρέψουν σπίτια τους και στην συνέχεια τους πυροβολούσαν για παράβαση του περιοριστικού μέτρου!
Οι πανικόβλητοι Μικρασιάτες που συγκεντρώθηκαν στην προκυμαία, προσπαθούσαν απεγνωσμένα να επιβιβαστούν στα πλοία που ήταν συγκεντρωμένα στο λιμάνι της Σμύρνης και που εκείνες τις τραγικές στιγμές ήταν η μοναδική σανίδα σωτηρίας που που υπήρχε, αλλά οι ξένοι ναύτες τους εμπόδιζαν με κάθε τρόπο και τους έσπρωχναν στην θάλασσα, με αποτέλεσμα να πνιγούν! Οι ναύαρχοι των πλοίων απωθούσαν ακόμα και τον άμαχο πληθυσμό που έφθανε με τις βάρκες στα πλοία για να σωθεί, μόνο και μόνο γιατί δεν ήθελαν την δυσαρέσκεια με τον Κεμάλ.
Οι λίγοι δημοσιογράφοι, που βρίσκονταν εκεί σιωπούσαν στις ανταποκρίσεις τους, εξαιτίας της απαίτησης συγκράτησης, που αξίωναν οι διπλωματικοί τους αντιπρόσωποι! Επιπλέον οι Τούρκοι στρατιώτες επέπεσαν πάνω στο πανικόβλητο πλήθος για να το απομακρύνουν από την παραλία, να το απωθήσουν προς τα πίσω, και ταυτόχρονα αποσπούσαν τις νταντάδες και τις γυναίκες, για να τις βιάσουν και τελικώς να τις σκοτώσουν.
Όπως καταμαρτυρείται, «Οι Σύμμαχοι και ιδιαιτέρως οι Άγγλοι, επέδειξαν, κατά τας τραγικάς εκείνας στιγμάς, ανήκουστον αναισθησίαν! Τα πληρώματα των εν Σμύρνη ναυλαχούντων πολεμικών των, απέκοπτον τας χείρας και εύθραυον τας κεφαλάς των δυστυχών εκείνων Ελλήνων, που ενόμισαν ότι ημπορούσαν, αποφεύγοντες την τουρκικήν μάχαιραν, να εύρουν άσυλον και προσωρινήν φιλοξενίαν εις τα πολεμικά σκάφη. Έστρεψαν, μάλιστα, και τους προβολείς των πλοίων των επί της προκυμαίας της Σμύρνης, δια να απολαύσουν το μακάβριον και ανατριχιαστικόν θέαμα της ομαδικής σφαγής των Ελλήνων.
Και όμως θα ήρκουν τότε ελάχιστοι κανονιοβολισμοί των αγγλικών πλοίων δια να σωθή τουλάχιστον η πόλις και δια να προληφθούν αι σφαγαί και τα μαρτύρια τους πληθυσμού της, ως και του εις αυτής καταφυγόντως Ελληνικού μικρασιατικού πληθυσμού. Αφ’ ετέρου οι Γάλλοι, εις τα Μουδιανιά, έρριψαν ζεματιστό νερό εις όσους απεπειράθησαν να ανέβουν επί των πλοίων των! Τέλος, ο Αμερικανός πρόξενος εν Σμύρνη, όταν πήγε τότε εις γεύμα όπου ήτο προσκεκλημένος και ο Γάλλος πρόξενος, τον ήκουσε να δικαιολογεί με απερίγραπτον κυνισμόν της επιβράδυνσιν της αφίξεώς του: η λέμβος που τον έφερεν από το γαλλικόν πλοίον, προσέκρουσεν εις πτώματα Ελληνίδων γυναικών που έπλεον εις την παραλίαν!».
Κι όπως χαρακτηριστικά περιγράφεται σε άλλη μαρτυρία, «τόσα πολλά ήταν τα πτώματα που επέπλεαν στην παραλία, ώστε μπορούσες να περπατήσεις πάνω τους».
Η Διδώ Σωτηρίου, μέσα από τα «Ματωμένα χώματα», είναι το ίδιο γλαφυρή για την απάνθρωπη συμπεριφορά των «Συμμάχων»:
«Η θάλασσα δεν είναι πια εμπόδιο. Χιλιάδες άνθρωποι πέφτουνε και πνίγονται. Τα κορμιά σκεπάζουνε τα νερά σαν να 'ναι μόλος. Οι δρόμοι γεμίζουνε κι αδειάζουνε και ξαναγεμίζουνε. Νέοι, γέροι, γυναίκες, παιδιά ποδοπατιούνται, στριμώχνονται, λιποθυμούνε, ξεψυχούνε. Τους τρελαίνουν οι χαντζάρες, οι ξιφολόγχες, οι σφαίρες των Τσέτηδων!
- Βούρ, κεραταλάρ! (Χτυπάτε τους τούς κερατάδες!).
Το βράδυ το μονοφώνι κορυφώνεται. Η σφαγή δε σταματά. Μόνο όταν τα πλοία ρίχνουνε προβολείς γίνεται μια πρόσκαιρη ησυχία. Μερικοί που καταφέρανε να φτάσουνε ζωντανοί ίσαμε την μαούνα, μας ιστορούνε το τι γίνεται όξω, στις γειτονιές. Οι Τσέτες του Μπεχλιβάν και οι στρατιώτες του Νουρεντίν τρώνε ανθρώπινο κρέας. Σπάζουνε, πλιατσικολογούνε σπίτια και μαγαζιά. Όπου βρούνε ζωντανούς, τούς τραβούνε όξω και τους βασανίζουνε. Σταυρώνουνε παπάδες στις εκκλησιές, ξαπλώνουν μισοπεθαμένα κορίτσια κι αγόρια πάνω στις Αγίες Τράπεζες και τ’ ατιμάζουνε. Απ’ τον Άη Κωνσταντίνο και το Ταραγάτς ίσαμε το Μπαλτσόβα το τούρκικο μαχαίρι θερίζει».
«Όποια γλώσσα κι αν μιλάς, λόγια δε θα βρεις να τόνε περιγράψεις τι κάνουν, λοιπόν, οι προστάτες μας; Τι κάνουν οι ναυάρχοι με τα χρυσά σιρίτια, οι διπλωμάτες κι οι πρόξενοι τής Αντάντ;
Στήσανε κινηματογραφικές μηχανές στα καράβια τους και τραβούσανε ταινίες την σφαγή και τον ξολοθρεμό μας!
Μέσα στα πολεμικά οι μπάντες τους παίζανε εμβατήρια και τραγούδια της χαράς για να μην φτάνουν ίσαμε τ’ αφτιά των πληρωμάτων οι κραυγές της οδύνης και οι επικλήσεις του κόσμου. Και να ξέρει κανείς πώς μια, μόνο μια κανονιά, μια διαταγή, έφτανε για να διαλύσει όλα κείνα τα μαινόμενα στίφη. Κι η κανονιά δε ρίχτηκε κι η εντολή δε δόθηκε...!».
Τελευταία μέρα Αυγούστου εν έτει 1922 δεν υπήρχε Ελληνικός στρατός στην προαιώνια κοιτίδα 3.000 ετών Ελληνισμού της Μικράς Ασίας! Η Σμύρνη είχε παραδοθεί στις φλόγες (και στον συνωστισμό της Ρεπούση) και οι συμπαγείς Ελληνικοί πληθυσμοί της ”καθ΄ημάς Ανατολής” ζούσαν το δικό τους δράμα...
Πηγή: Περί Πάτρης
Οι κατά καιρούς επιθέσεις τζιχαντιστών στην Ευρώπη εντείνουν την επιφυλακή των ελληνικών αρχών ασφαλείας που αναγνωρίζουν ότι η ισλαμική τρομοκρατία δεν υπακούει σε κανόνες. Μπορεί η Ελλάδα να μην έχει παράδοση αποικιοκρατίας και ως εκ τούτου να μην είναι πρώτος στόχος, αλλά δεν υπάρχει καμία εγγύηση πως δεν εκδηλωθεί και εδώ επίθεση. Ειδικά όταν δίπλα της υπάρχει το «ισλαμικό τρίγωνο».
Είναι εξωπραγματικό να θεωρούμε ότι αυτά που συμβαίνουν στην υπόλοιπη Ευρώπη δεν μπορούν να φτάσουν στην Ελλάδα. Όπως χαρακτηριστικά μας ειπώθηκε, «όταν παίρνει φωτιά το διπλανό διαμέρισμα, υπάρχει ισχυρή πιθανότητα να περάσει τη μεσοτοιχία ». Οι αρχές ασφαλείας, μάλιστα, θεωρούν πιθανούς στόχους και ως εκ τούτου εστιάζουν την προσοχή τους σε εστιατόρια, συναυλίες και αρχαιολογικούς χώρους.
Η υπερσυγκέντρωση προσφύγων και μεταναστών στην ελληνική επικράτεια αντιπροσωπεύει μία δυνάμει απειλή. Το γεγονός, μάλιστα, πως πολλοί από αυτούς βρίσκονται σε απόγνωση, επειδή έχουν εγκλωβισθεί εδώ, ενισχύει τις πιθανότητες να μετατραπούν σε «μοναχικούς λύκους». Είναι θετικό, ωστόσο, ότι μέχρι σήμερα –σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες των αρμοδίων αρχών– κανένας Έλληνας πολίτης μουσουλμανικού θρησκεύματος δεν έχει μεταβεί στη Συρία και στο Ιράκ για να πολεμήσει στις γραμμές του ISIS. Αντιθέτως, είναι πολλοί οι μουσουλμάνοι πολίτες ευρωπαϊκών χωρών που το έχουν κάνει.
Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, οι διεξοδικές έρευνες των αρμοδίων υπηρεσιών δεν έχουν εντοπίσει οργανωμένους πυρήνες που να σχεδιάζουν τρομοκρατική επιχείρηση. Παραμένουν, ωστόσο, σε καθεστώς υψηλής επιφυλακής, έχοντας τα μάτια τους στραμμένα κυρίως στους εξής χώρους:
Οι τρεις χώροι
Ο πρώτος είναι οι φυλακές. Έχει παρατηρηθεί πως μουσουλμάνοι με ποινικό μητρώο ριζοσπαστικοποιούνται και δημιουργούν πυρήνες, στρατολογώντας ομόθρησκούς τους στον ισλαμικό φονταμενταλισμό και ενδεχομένως στην ισλαμική τρομοκρατία. Πάντα κατά τις ίδιες πληροφορίες, υπάρχει μια «δεξαμενή» νεαρών ισλαμιστών από όπου θα μπορούσε να προκύψει πρόβλημα.
Ο δεύτερος είναι οι δομές φιλοξενίας προσφύγων-μεταναστών και οι γκετοποιημένες περιοχές του κέντρου της Αθήνας. Οι περισσότεροι μουσουλμάνοι μετανάστες ζουν σε αστικές φτωχογειτονιές, ή σε άτυπες κοινότητες, σε χώρους, δηλαδή, που δύσκολα εποπτεύονται και δύσκολα εφαρμόζεται ο νόμος. Βιώνοντας σοβαρά προβλήματα στην καθημερινότητά τους, εάν υπάρχει και μία ροπή, η απόγνωση μπορεί να οδηγήσει στον ισλαμικό φανατισμό. Η αποξένωση, ο εξευτελισμός, η έλλειψη ευκαιριών και η απλή πλήξη κάνει τους νέους ιδιαίτερα ευπαθείς.
Ο τρίτος χώρος είναι οι δεκάδες άτυποι χώροι λατρείας των μουσουλμάνων στην Ελλάδα. Όπως είναι γνωστό, σε όλη την Αττική λειτουργούν ανεξέλεγκτα σε ακατάλληλους χώρους, σε υπόγεια και σε πάρκινγκ, παράνομα τζαμιά. Η προσοχή των αρχών ασφαλείας είναι στραμμένη στους ιμάμηδες με ρητορική μίσους. Εκεί –πάντα κατά τις ίδιες πηγές– γίνεται προσηλυτισμός και στη συνέχεια στρατολόγηση.
Θύλακοι στη γειτονιά
Στην Αλβανία συνελήφθησαν πριν ενάμιση χρόνο δύο ιμάμηδες στα τζαμιά τους. Εκτός από το να προπαγανδίζουν την πλέον ακραία εκδοχή του Ισλάμ, στρατολογούσαν τους πιο φανατικούς νέους και οργάνωναν τη μετάβασή τους στις εμπόλεμες περιοχές στη Μέση Ανατολή. Το φαινόμενο τέτοιων ιμάμηδων έχει προ πολλού πάψει να αποτελεί σπάνια εξαίρεση και ούτε περιορίζεται στην Αλβανία.
Σε συλλήψεις, δίκες και φυλακίσεις έχουν προχωρήσει οι αρχές στο Κόσοβο, στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και στη Βουλγαρία. Εκεί, οι μουσουλμανικοί πληθυσμοί συνδέονταν περισσότερο με την τουρκική εθνική ιδεολογία, αλλά τον τελευταίο καιρό έχουν γίνει επιρρεπείς στον ισλαμικό εξτρεμισμό. Όλα τα παραπάνω μας οδηγούν στην απειλή που προκύπτει από τη γειτνίαση με τέτοιες περιοχές. Μπορεί να μην υπάρχουν επιβεβαιωμένοι θύλακοι ισλαμικής τρομοκρατίας στην ελληνική επικράτεια, αλλά υπάρχουν ακριβώς δίπλα μας.
Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, ιμάμηδες στρατολογούσαν άτομα από ορεινά χωριά της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, του Κοσόβου, της νότιας Σερβίας (Πρέσεβο) και της Αλβανίας, προκειμένου να χρησιμοποιηθούν ως οδηγοί στα αφύλακτα συνοριακά περάσματα. Είναι αυτοί που έναντι αμοιβής βοηθάνε τζιχαντιστές που δυσκολεύονται να φθάσουν στην Ευρώπη.
Κατά τις ίδιες πληροφορίες, η ηγεσία του ISIS, διαπιστώνοντας ότι χάνει τον έλεγχο ολοένα και περισσοτέρων εδαφών στο Ιράκ και στη Συρία, μετατοπίζει το κέντρο βάρους της δράσης στη Δύση, μέσω της οργάνωσης τρομοκρατικών επιθέσεων. Όταν έπεσε η Ράκα, η άτυπη πρωτεύουσα των τζιχαντιστών στη βορειοανατολική Συρία, η τάση αυτή προσέλαβε μεγαλύτερες διαστάσεις.
Ένας αριθμός τζιχαντιστών προσπαθεί να μεταβεί στην Ευρώπη με κάθε τρόπο και αρκετοί τα καταφέρνουν, βοηθούμενοι και από ομοϊδεάτες τους που διαθέτουν ευρωπαϊκά διαβατήρια. Το ρεύμα αυτό, σε συνδυασμό με τους υφιστάμενους θυλάκους στην Ευρώπη, δημιουργούν μία βάση για τρομοκρατικές επιθέσεις.
Το ισλαμικό τρίγωνο
Είναι κοινός τόπος για τις αρχές ασφαλείας ότι η μαζική είσοδος προσφύγων-μεταναστών επέτρεψε την είσοδο στην Ευρώπη ενός σημαντικού αριθμού ισλαμιστών, οι οποίοι ήταν ήδη τζιχαντιστές ή βρίσκονται σε διαδικασία ριζοσπαστικοποίησης και ως εκ τούτου αποτελούν δεξαμενή για στρατολόγηση στην ισλαμική τρομοκρατία.
Από εκεί θα προέλθουν οι μελλοντικές επιθέσεις του ΙSIS στην Ευρώπη. Οι εξτρεμιστές ισλαμιστές προσπαθούν να δημιουργήσουν στα Βαλκάνια ένα «ισλαμικό τρίγωνο», με πλευρές τους μουσουλμάνους της Βοσνίας, τους Αλβανούς (Αλβανία, Κόσοβο, ΠΓΔΜ και νότια Σερβία) και τους μουσουλμάνους στη νοτιοδυτική Βουλγαρία. Όπως είναι προφανές, μία τέτοια εξέλιξη δεν πρόκειται να αφήσει ανεπηρέαστη την Ελλάδα.
Αυτός είναι ένας πρόσθετος λόγος που το ενδιαφέρον των ελληνικών αλλά και ξένων υπηρεσιών ασφαλείας είναι στραμμένο το τελευταίο διάστημα στο Κόσοβο και στην Αλβανία. Κλιμάκια πρακτόρων αναζητούν στοιχεία τόσο για την εκπαίδευση τζιχαντιστών σε στρατόπεδα του Κοσόβου, όσο και για το λαθρεμπόριο όπλων από Αλβανία και Βουλγαρία με τελικό αποδέκτη φανατικούς ισλαμιστές.
Δίκτυο πληροφοριών
Οι ελληνικές υπηρεσίες ασφαλείας εστιάζουν την προσοχή τους κυρίως στην ελληνική επικράτεια, παρακολουθώντας άτομα και χώρους όπου παρατηρείται συγκέντρωση φανατικών ισλαμιστών, σχεδόν αποκλειστικά σουνιτών. Προτεραιότητα των ερευνών είναι οι μετανάστες από Ασία και Αφρική, παλαιοί και νέοι.
Επίσης, ελέγχονται και οι διερχόμενοι, ακόμα και όσοι έχουν ευρωπαϊκό διαβατήριο. Η εμπειρία δείχνει ότι ελλοχεύει κίνδυνος σε όσους μετακινούνται προς την Ευρώπη, περνώντας από σειρά χωρών. Σύμφωνα με πληροφορημένες πηγές, έχει στηθεί ένα δίκτυο συλλογής πληροφοριών, ενώ όταν απαιτείται διεξάγονται και μικρής κλίμακας προληπτικές επιχειρήσεις σε χώρους-κλειδιά.
Προσοχή δίνεται και στην παρακολούθηση όλων των κινήσεων που συνδέονται με την ανέγερση του χωρίς μιναρέ τεμένους στον Βοτανικό, χωρητικότητας 350 ατόμων. Οι αρμόδιες αρχές επιδιώκουν εξαρχής να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο το τέμενος να μετατραπεί σε κέντρο προσηλυτισμού.
Όπως ομολογεί και αρμόδιος παράγοντας, τη στιγμή που κυοφορούνται εξελίξεις στα βόρεια και ενδέχεται να αυξηθούν οι προσφυγικές-μεταναστευτικές ροές στο Αιγαίο, τα σύνορά μας (χερσαία και τα θαλάσσια) παραμένουν σε μεγάλο βαθμό “ανοχύρωτα”. Αφενός, επειδή η στελέχωση των αρμοδίων υπηρεσιών είναι κατώτερη των αναγκών, αφετέρου επειδή η γεωμορφία δεν αφήνει πολλά περιθώρια αποτελεσματικού ελέγχου.
Πηγή: slpress.gr
του (μακαριστού πλέον) Πανοσιολογιωτάτου Αρχιμανδρίτου π. Γεωργίου Καψάνη,
Καθηγουμένου της Ιεράς Μονής Οσίου Γρηγορίου Αγίου Όρους
H στασιμότης στην εξέλιξη των Θεολογικών Διαλόγων δεν σημαίνει αδράνεια από πλευράς των θεολόγων που οραματίζονται μία οικουμενιστική – συγκρητιστική ενότητα του Χριστιανικού κόσμου. Φαίνεται ότι κάποιοι θεολόγοι εργάζονται για να δημιουργήσουν τις θεολογικές γραμμές, στις οποίες θα ήθελαν να ωθήσουν τις συνοδικές διαδικασίες των Ιεραρχιών των Αγιωτάτων Ορθοδόξων Εκκλησιών ή ενδεχομένως και μιας μελλούσης πανορθοδόξου συνόδου. Εργάζονται, ώστε το έργο τους να αποτελέσει τις προτάσεις η το περιεχόμενο των “φακέλων” που θα προωθηθούν ως υλικό για την συνοδική απόφαση. Η εργασία τους ενίοτε έχει ακαδημαϊκό χαρακτήρα, άλλοτε όμως αποτελεί την ολοκλήρωση του έργου ειδικών εκκλησιαστικών επιτροπών.
Αναγγέλλεται νέα ώθηση στους διαχριστιανικούς διαλόγους μετά την εκλογή του νέου Πάπα της Ρώμης (Βενεδίκτου 16ου). Η ανθρωπότης εξ άλλου δέχεται πιέσεις να προχωρήσει σε μορφές παγκοσμιοποιήσεως, μία από τις οποίες είναι η θρησκευτική ενοποίηση, που στον Χριστιανικό κόσμο εννοείται ως παγχριστιανική ενότης.
Η δογματική συνείδησις του πληρώματος της Εκκλησίας δεν συμφωνεί με θεολογικές προτάσεις που παρακάμπτουν την διαχρονική Πίστι της Εκκλησίας. Στην συνέχεια αναφερόμαστε σε δύο θέματα που τον τελευταίο καιρό προκαλούν την συνείδησί μας, ίσως και άλλων Ορθοδόξων Χριστιανών.
Το πρώτο θέμα αφορά το Filioque, το οποίο απετέλεσε κατά τον 11ον αιώνα την αιτία του σχίσματος Ανατολής και Δύσεως και μέχρι σήμερα μία μόνιμη θεολογική διαφορά. Η πορεία προς την ένωσι που επαγγέλλεται ο Θεολογικός Διάλογος Ορθοδόξων και Ρωμαιοκαθολικών απαιτεί επίλυσι, εκτός των άλλων θεολογικών διαφορών, και αυτού του ακανθώδους προβλήματος. Στο περιοδικό S.O.P. (τεύχη 294/2005 και 296/2005) παρουσιάζεται η διατριβή του θεολόγου κ. Μιχαήλ Σταύρου, στην οποία ερμηνεύεται το Filioque ως μία άλλη εξίσου ορθόδοξη εκδοχή της περί εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος παρακαταθήκης του Συμβόλου Νικαίας -Κωνσταντινουπόλεως .
Η διατριβή έχει θέμα «Η Τριαδολογική διδασκαλία του Νικηφόρου Βλεμμύδη (1197-1269) –κριτική έκδοσις, μετάφρασις και ερμηνευτικά σχόλια των θεολογικών γραφών». Εγκρίθηκε με βαθμό άριστα στις 8-12-2004 από επιτροπή αποτελουμένη από εκπροσώπους του Πανεπιστημίου της Σορβόννης, του Καθολικού Ινστιτούτου των Παρισίων, του Ορθοδόξου θεολογικού Ινστιτούτου Παρισίων “Άγιος Σέργιος” και του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. Η επιτροπή:
«... υπεγράμμισε την σπουδαιότητα αυτής της ογκώδους μελέτης εξ 700 σελίδων που προσφέρει για πρώτη φορά μία πλήρη ανασκόπησι της θεολογικής σκέψεως ενός βυζαντινού μοναχού και σοφού του 13ου αιώνος, που με τις θεολογικές του συγγραφές ερεύνησε την υπέρβασι του προβλήματος του Filioque, που ήδη από την εποχή αυτή έθετε σε αντιπαράθεσι την Ορθόδοξη θεώρησι της εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος προς την λατινική ερμηνεία.»
Ο Νικηφόρος Βλεμμύδης, φιλόσοφος και θεολόγος ελάχιστα γνωστός, που όμως έζησε στο περιβάλλον των θεολογικών συζητήσεων με τους Λατίνους των ετών 1234 και 1250, στο θεολογικό του έργο προσπαθεί να συμβιβάσει την εκπόρευση του Πνεύματος εκ μόνου του Πατρός, με το Filioque. Ο κ. Μιχαήλ Σταύρου αν και δεν αρνείται την θεολογία του αγίου Φωτίου και όλων των Πατέρων της Εκκλησίας, που επέμεναν στην «εκ μόνου του Πατρός» εκπόρευση του Αγίου Πνεύματος, την χαρακτηρίζει ως φωτιανισμό, δηλαδή ως διδασκαλία άκαμπτη και χωρίς πληρότητα. Παρουσιάζει τον Νικηφόρο Βλεμμύδη να την συμπληρώνει με μία άγνωστη μέχρι την εποχή του ερμηνεία της διδασκαλίας των Πατέρων της Εκκλησίας και μάλιστα των αγίων Αθανασίου και Γρηγορίου Νύσσης:
«... περί της δια του Υιού αιωνίου εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος, [...] να «επιβεβαιώνει κατά τρόπο παράδοξο ότι το Πνεύμα υπάρχει δια του Υιού χωρίς να έχει την ύπαρξή του εξ αυτού αλλά εκ του Πατρός μόνον και να αναπτύσσει κατά τρόπο πρωτάκουστο στην βυζαντινή θεολογία μία τριαδολογία που αναφέρεται πραγματικά στην σχέση Υιού-Πνεύματος.»
Ο κ. Μιχαήλ Σταύρου με την εργασία του επιστρατεύει την συλλογιστική του Νικηφόρου Βλεμμύδη, επιδιώκοντας να προσφέρει έναν τρόπο εξόδου «από το αδιέξοδο της στείρας αντιπαραθέσεως μεταξύ της χριστιανικής Ανατολής και Δύσεως γύρω από το θέμα του Filioque» . Αποσιωπά την μεταγενέστερη του Βλεμμύδη πλουσιωτάτη πατερική γραμματεία και συνιστά επιστροφή στις:
«... κοινές ενοράσεις (intuitions communes) της χριστιανικής πνευματολογίας των προΝικαιανών Πατέρων, των διεσπαρμένων σε Ανατολή και Δύσι.»
Προτείνει σαν τρόπο αναζητήσεως της ενότητος των Χριστιανών την «βαθύτερη διερεύνησι των δογματικών μας πηγών» και την «διαμόρφωση κοινών πλαισίων με τις μεταγενέστερες θεολογικές έννοιες», δηλαδή την χρησιμοποίησι της πρώιμης πατερικής ορολογίας στην υπηρεσία των συγκρητιστικών τάσεων της εποχής μας, θεωρώντας ως δεδομένο ότι «Filioque» και «εκ μόνου του Πατρός» εκπόρευσις του Αγίου Πνεύματος αποτελούν νόμιμες και συμπληρωματικές εκφράσεις της ιδίας Ορθοδόξου Πνευματολογίας .
Πρέπει όμως να παρατηρήσουμε ότι με την όλη προσέγγιση του θέματος από τον Βλεμμύδη, ο οποίος προσπαθεί να δώσει μία αποδεκτή από Ορθοδόξου πλευράς ερμηνεία του Filioque, δημιουργείται σύγχυσις των φυσικών και υποστατικών ιδιωμάτων των θείων Προσώπων της Αγίας Τριάδος, θείας ουσίας και θείων ενεργειών, θεολογίας και οικονομίας. Επιπλέον εκλογικεύεται το Τριαδικό μυστήριο με την ανεπίτρεπτη είσοδο της ανθρωπίνης λογικής στην ενδοτριαδική ζωή. Παρερμηνεύονται τα σχετικά πατερικά κείμενα. Η κατά τον συγγραφέα της διατριβής ανακάλυψις της νέας ερμηνευτικής των σχετικών πατερικών χωρίων από τον Βλεμμύδη, δεν είναι παρά μία άλλη εκδοχή των θέσεων της λατινικής διδασκαλίας και των λατινιζόντων θεολόγων της εποχής του, η οποία δεν συνιστά Ορθόδοξη Πνευματολογία .
* * *
Το δεύτερο θέμα αφορά τον διάλογο με τους Αντιχαλκηδονίους. Αυτός ο θεολογικός διάλογος έχει τελειώσει με τα γνωστά πορίσματα (Κοινές Δηλώσεις των ετών 1989, 1990, και Προτάσεις του 1993). Οι επιφυλάξεις πολλών Θεολόγων και εν γένει μεγάλου μέρους του Ορθοδόξου πληρώματος απέναντι στα Πορίσματα αυτά υποχρεώνουν, όσους τα υπερασπίζονται, να επανερμηνεύσουν διασαφήσουν κάποια ασαφή σημεία τους και να αντικρούσουν τα επιχειρήματα που έχουν διατυπωθεί εναντίον τους (περιοδ. ΕΠΙΣΚΕΨΙΣ, τευχ. 647/ 30.4.2005), ώστε τα Πορίσματα να γίνουν αποδεκτά από το πλήρωμα της Εκκλησίας.
Στην προοπτική αυτή κινείται και το πρόσφατο άρθρο του καθηγητού κ. Γεωργίου Δ. Μαρτζέλου, «Ορθοδοξία και αίρεση κατά τον αγ. Ιωάννη το Δαμασκηνό» (περιοδ. ΘΕΟΛΟΓΙΑ, τομ. 75, τευχ. 2/2004, σελ. 593-609). Η βασική θέσις του άρθρου είναι ότι οι Αντιχαλκηδόνιοι έχουν Ορθόδοξο Πίστι, γεγονός το οποίο ονομάζεται “ιδεολογική Ορθοδοξία” , παρότι είναι χωρισμένοι από την Εκκλησία από τότε που αρνήθηκαν τον Όρο της Δ Οικουμενικής Συνόδου και έχασαν την “εκκλησιολογική” τους Ορθοδοξία. Έχοντας επομένως την “ιδεολογική” Ορθοδοξία μπορούν να ενωθούν με την Εκκλησία, αν αποδεχθούν τις Οικουμενικές Συνόδους Δ , Ε , ΣΤ και Ζ . Δεν πρέπει να απαιτηθεί από αυτούς να αποκηρύξουν την Χριστολογία τους, γιατί δήθεν είναι απόλυτα σύμφωνη με την Χριστολογία του αγίου Κυρίλλου . Η αποδοχή των Συνόδων θα αποκαταστήσει την “εκκλησιολογική” τους Ορθοδοξία, την οποία και μόνο στερούνται. Στήριγμα για την ανάπτυξη αυτής της απόψεως παρέχει στον κ. Μαρτζέλο η παρερμηνεία του αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού, και συγκεκριμένα του χωρίου «οι προφάσει του εν Χαλκηδόνι συντάγματος του τόπου αποσχίσαντες της ορθοδόξου Εκκλησίας, τα δε άλλα πάντα Ορθόδοξοι υπάρχοντες», ωσάν το «άλλα πάντα» να περιλαμβάνη και την Χριστολογική τους διδασκαλία.
Και διερωτάται κανείς: Μπορούμε, ερμηνεύοντες την έκφραση «τα δε άλλα πάντα ορθόδοξοι υπάρχοντες», να αγνοήσουμε την πλούσια αντιμονοφυσιτική, αντισεβηριανή, γραμματεία του αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού; Μπορούμε ακόμη περισσότερο να αγνοήσουμε την πλούσια πατερική και συνοδική παράδοσι, η οποία καταλογίζει στους αντιχαλκηδονίους αιρεσιάρχας αιρετική Χριστολογία; Και επί τέλους η άρνηση και η πολεμική του δογματικού Όρου της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου δεν σημαίνει δογματική διαφοροποίηση στην Χριστολογία;
Το θεολογικό τέχνασμα, να θεωρούνται οι Αντιχαλκηδόνιοι “ιδεολογικώς” Ορθόδοξοι και “εκκλησιολογικώς” αιρετικοί, είναι αυτό ακριβώς που περίμεναν οι επιδιώκοντες εσπευσμένες ενώσεις για να ξεπεράσουν το αδιέξοδο , στο οποίο είχαν περιέλθει από την δημοσίευση των Πορισμάτων του Διαλόγου μέχρι σήμερα λόγω της πληθωρικής αμφισβητήσεώς των.
Ελπίζουμε ότι σύντομα θα δημοσιευθεί απάντησις στην θεωρία αυτή, ώστε αι ιεραί Σύνοδοι των Ορθοδόξων Εκκλησιών ή η μέλλουσα σύνοδος, που θα διαχειρισθούν τα συμπεράσματα και τις προτάσεις του Θεολογικού αυτού Διαλόγου να έχουν υπ’ όψιν τους ότι αυτή δεν συμφωνεί με την διαχρονική Πίστι της Εκκλησίας, όπως την ευρίσκουμε καταγεγραμμένη στα κείμενα κορυφαίων Πατέρων της Εκκλησίας και των Οικουμενικών Συνόδων. Σύμφωνα με αυτή την Πίστι, οι αντιχαλκηδόνιοι αιρεσιάρχαι Διόσκορος και Σεβήρος έχουν αιρετική Χριστολογία .
Στην προοπτική επομένως της ενώσεώς τους με την Εκκλησία οι Αντιχαλκηδόνιοι πρέπει να αποκηρύξουν την Χριστολογία αυτή και τους διδασκάλους της, διότι η αποκήρυξή των μαζί με την ομολογία της Ορθοδόξου Πίστεως συνιστούν το δογματικό περιεχόμενο των Οικουμενικών Συνόδων. Διαφορετικά, με την ψιλή αποδοχή των Συνόδων – χωρίς δηλαδή το δογματικό τους περιεχόμενο – οικοδομούμε μία επίπλαστη ενότητα, άγνωστη στην ιστορία της Εκκλησίας .
Ο Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Οσίου Γρηγορίου Αγίου Όρους
+ Αρχιμανδρίτης Γεώργιος
Άγιον Όρος, 6 Αυγούστου 2005
Η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου, η οποία συνεδριάζει στο Φανάρι, υπό την προεδρία του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου, αποφάσισε σήμερα, Τετάρτη 29 Αυγούστου 2018, την αγιοκατάταξη του Γέροντος της Πάτμου Αμφιλοχίου Μακρή (1889-1970).
Ο νέος άγιος της Ορθοδόξου Εκκλησίας, Αμφιλόχιος Μακρής, ήταν φίλος και πνευματικό παιδί του Αγίου Νεκταρίου. Υπήρξε πνευματικός πατέρας πολλών μεγάλων μορφών της Εκκλησίας, Ελλήνων και ξένων.
Διετέλεσε και ηγούμενος της Βασιλικής, Πατριαρχικής και Σταυροπηγιακής Ιεράς Μονής του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου και Πατριαρχικός Έξαρχος Πάτμου. Επίσης ίδρυσε τη Γυναικεία Μονή του Ευαγγελισμού Μητρός Ηγαπημένου το 1937.
Ο Γέρων Αμφιλόχιος Μακρής σημάδεψε την Πάτμο με τη μεγάλη πνευματική, εθνική και οικολογική προσφορά του.
Υπήρξε εμπνευστής του ιεραποστολικού έργου στην Αφρική και αλλού, αφού μορφές, όπως ο αείμνηστος π. Χρυσόσοστομος Παπασαραντόπουλος και ο ιεράρχης του Οικουμενικού Θρόνου, Μητροπολίτης Γάνου και Χώρας κ. Αμφιλόχιος (Τσούκος), υπήρξαν πνευματικά του παιδιά.
Ο παγκοσμίως γνωστός ιεράρχης του Οικουμενικού Θρόνου, Μητροπολίτης Διοκλείας Κάλλιστος Γουέαρ, ομολογεί ότι προσήλθε στην Ορθοδοξία εξαιτίας της γνωριμίας του με τον Γέροντα Αμφιλόχιο.
Μάλιστα, στο βιβλίο του «Αρχή Ημέρας. Η ορθόδοξη προσέγγιση της Δημιουργίας» (Γουέαρ Κ., 2007, «Αρχή Ημέρας. Η ορθόδοξη προσέγγιση της Δημιουργίας», Ιερόν Προσκύνημα Αγίου Γεωργίου του Εν Ιωαννίνοις, Ιωάννινα), αναφέρεται σε ένα περιστατικό που αποδεικνύει ότι η οικολογική κρίση «δεν μπορεί να λυθεί χωρίς αγάπη»: «Θυμάμαι τώρα, πώς στη δεκαετία του 1960, όταν ήμουν διάκονος στη Μονή Αγίου Ιωάννου Θεολόγου στην Πάτμο, ο γέροντάς μας, ο πατήρ Αμφιλόχιος, συνήθιζε να μας λέει: Γνωρίζετε πως ο Θεός μας έδωσε μία ακόμη εντολή, που δεν αναφέρεται στην Αγία Γραφή; Είναι η εντολή να αγαπάτε τα δέντρα».
Η αγιοκατάταξη του Γέροντος Αμφιλοχίου έρχεται να επιβεβαιώσει την καθολική φήμη που είχε στη συνείδηση του λαού ως άνδρας ενάρετος και όσιος.
(Πηγή: Εκκλησία Online)
Ανακοινωθέν Αγίας και Ιεράς Συνόδου (29/8/2018)
Συνῆλθε σήμερον, 29ην τ.μ. Αὐγούστου (2018), ἡ Ἁγία καί Ἱερά Σύνοδος εἰς τήν πρώτην συνεδρίαν αὐτῆς τοῦ μηνός Αὐγούστου, ὑπό τήν προεδρίαν τῆς Α. Θ. Παναγιότητος, καθ᾿ ἥν:
α) Εἰσηγήσει τῆς Κανονικῆς Ἐπιτροπῆς συμπεριελήφθη εἰς τό Ἁγιολόγιον τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ὁ ἐν Πάτμῳ ἀσκήσας καί ἀναπτύξας μέγα πνευματικόν καί κοινωφελές ἔργον ἐν Δωδεκανήσῳ, Κρήτῃ καί ἀλλαχοῦ Ἀρχιμανδρίτης Ἀμφιλόχιος Μακρῆς, διατελέσας Ἡγούμενος τῆς ἱστορικῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου καί Πατριαρχικός Ἔξαρχος Πάτμου, ὅστις καί ἵδρυσε τήν ἐν τῇ Νήσῳ γυναικείαν Ἱεράν Μονήν Εὐαγγελισμοῦ Μητρός Ἠγαπημένου.
β) Εἰσηγήσει τῆς Α. Θ. Παναγιότητος, προήχθη ὁμοφώνως εἰς Μητροπολίτην Λαοδικείας ὁ μεχρι τοῦδε Θεοφ. Ἐπίσκοπος Ναζιανζοῦ κ. Θεοδώρητος, καί
γ) εἰς ἀνταπόκρισιν πρός σχετικήν παράκλησιν τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Αὐστρίας καί Ἐξάρχου Οὑγγαρίας κ. Ἀρσενίου, ἐξελέγη ὁμοίως παμψηφεί βοηθός παρ᾿ αὐτῷ Ἐπίσκοπος ὑπό τόν τίτλον Ἀπαμείας ὁ Πρωτοσύγκελλος αὐτοῦ Πανοσιολ. Ἀρχιμ. κ. Παΐσιος Λαρεντζάκης, ἑδρεύων ἐν Βουδαπέστῃ.
Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας
τῆς Ἁγίας καί Ἱερᾶς Συνόδου
(Πηγή: Ακτίνες)
Ιωάννης Θαλασσινός, Διευθυντής Π.Ε.ΦΙ.Π. 04-10-2017
Ποιός ἄραγε θυμᾶται τή θλιβερή ἐπέτειο τῆς ψήφισης, ἀπό τή Βουλή τῶν Ἑλλήνων, τοῦ ἐπαίσχυντου...
Χριστιανική Εστία Λαμίας 03-10-2017
Οἱ μάσκες ἔπεσαν γιά ἀκόμα μιά φορά. Ἑταιρεῖες γνωστές στούς Ἕλληνες καταναλωτές ἀφαίρεσαν ἀπό τά...
TIDEON 21-12-2015
Επιμένει να προκαλεί Θεό και ανθρώπους η ελληνική Κυβέρνηση, ψηφίζοντας στις 22 Δεκεμβρίου 2015 ως...
Tideon 14-12-2015
Η Κυβέρνηση μας μίλησε για την «αναγκαιότητα» και για τα πλεονεκτήματα της «Κάρτας του Πολίτη»...
TIDEON 27-08-2014
Λαμβάνουν διαστάσεις καταιγισμού οι αντιδράσεις πλήθους φορέων και πολιτών για το λεγόμενο «αντιρατσιστικό» νομοσχέδιο το...
tideon.org 02-05-2013
Kαταθέτουμε την αρνητική δήλωση μας προς τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ). Ο νόμος αφήνει πολλά...
Tideon 31-12-2012
Ποια είναι η λύση αν πλήρωσες «τσουχτερές» τιμές στο Κυλικείο του Νοσοκομείου, του Αεροδρομίου, του...
Νικόλαος Ἀνδρεαδάκης, ὁδηγός 03-04-2012
Εἶμαι νέος μὲ οἰκογένεια, ἔχω ὅλη τὴ ζωὴ μπροστά μου… Λόγῳ ἐπαγγέλματος ἔχω τὴ δυνατότητα...
tideon 07-11-2011
ΜΝΗΜΟΝΙΟ: Δεν ξεχνώ αυτούς που παρέδωσαν αμετάκλητα και άνευ όρων την ΕΘΝΙΚΗ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ και έκαναν...
ΚΑΤΑΛΑΒΕΣ ΤΩΡΑ ... 15-02-2011
Κατάλαβες τώρα ... γιατί σε λέγανε «εθνικιστή» όταν έλεγες πως αγαπάς την Πατρίδα σου; Για να...
ΤΡΑΠΕΖΑ ΙΔΕΩΝ 25-12-2010
Τώρα πια γνωρίζω τους 10 τρόπους που τα ΜΜΕ μου κάνουν πλύση εγκεφάλου και πώς...