Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ, τὸ Μέγα Μυστήριον

Φώτης Κόντογλου

Μυστήριο ξένον, λέγει ὁ Ὑμνωδός, τὴ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ, τὸ νὰ γεννηθῆ σὰν ἄνθρωπος, ὄχι κανένας προφήτης, ὄχι κανένας ἄγγελος, ἄλλα ὁ ἴδιος ὁ Θεός! Ὁ ἄνθρωπος, θὰ μποροῦσε νὰ φθάσει σὲ μία τέτοια πίστη; Οἱ φιλόσοφοι καὶ οἱ ἄλλοι τετραπέρατοι σπουδασμένοι ἤτανε δυνατὸ νὰ παραδεχθοῦν ἕνα τέτοιο πράγμα; Ἀπὸ τὴν κρισάρα τῆς λογικῆς τους δὲν μποροῦσε νὰ περάσει ἢ παραμικρὴ ψευτιά, ὄχι ἕνα τέτοιο τερατολόγημα! Ὁ Πυθαγόρας, ὁ Ἐμπεδοκλῆς κι ἄλλοι τέτοιοι θαυματουργοί, ποὺ ἤτανε καὶ σπουδαῖοι φιλόσοφοι, δὲ μπορέσανε νὰ τοὺς κάνουνε νὰ πιστέψουνε κάποια πράγματα πολὺ πιστευτά, καὶ θὰ πιστεύανε ἕνα τέτοιο τερατολόγημα; Γι᾿ αὐτὸ ὁ Χριστὸς γεννήθηκε ἀνάμεσα σὲ ἁπλοὺς ἀνθρώπους, ἀνάμεσα σὲ ἀπονήρευτους τσοπάνηδες, μέσα σε μία σπηλιά, μέσα στὸ παχνί, ποὺ τρώγανε τὰ βόδια.
Κανένας δὲν τὸν πῆρε εἴδηση, μέσα σε ἐκεῖνον τὸν ἀπέραντο κόσμο, ποὺ ἐξουσιάζανε οἱ Ῥωμαῖοι, γιὰ τοῦτο εἶχε πεῖ ὁ προφήτης Γεδεών, πὼς θὰ κατέβαινε ἥσυχα στὸν κόσμο, ὅπως κατεβαίνει ἡ δροσιὰ ἀπάνω στὸ μπουμπούκι τοῦ λουλουδιοῦ, «ὡς ὑετὸς ἐπὶ πόκον». Ἀνάμεσα σὲ τόσες μυριάδες νεογέννητα παιδιά, ποιὸς νὰ πάρει εἴδηση τὸ πιὸ πτωχὸ ἀπὸ τὰ πτωχά, ἐκεῖνο ποῦ γεννήθηκε ὄχι σὲ καλύβι, ὄχι σὲ στρούγκα, ἀλλὰ σὲ μία σπηλιά; Καὶ κείνη ξένη, γιατὶ τὴν εἴχανε οἱ τσομπαναρέοι νὰ σταλιάζουνε τὰ πρόβατά τους.

 Η κατά σάρκα του Χριστού Οικονομία (Αγ. Γρηγόριος Παλαμάς)

Μπορούσε, οπωσδήποτε, ο προαιώνιος και απεριόριστος και παντοκράτορας Λόγος και παντοδύναμος Υιός του Θεού, και χωρίς ο ίδιος να περιβληθεί την ανθρώπινη φύση, να απαλλάξει τους ανθρώπους από την υποτέλεια στο θάνατο και την υποδούλωση στο διάβολο, γιατί όλα υπακούουν στις εντολές του και το καθετί εξαρτιέται από τη θεϊκή εξουσία του, όλα έχει τη δύναμη να τα ενεργεί και, σύμφωνα με τον Ιώβ, τίποτε δε βρίσκεται έξω από τις δυνατότητές του, άλλωστε, απέναντι στην απόλυτη υπεροχή του δημιουργού, η δύναμη αντίστασης των δημιουργημάτων χρεοκοπά, κανένα δεν είναι ισχυρότερο από τον Παντοκράτορα.

Όμως, αυτή η τακτική σωτηρίας, δηλαδή με την ενανθρώπηση του Λόγου του Θεού, ήταν η πιο προσαρμοσμένη στη δική μας φύση, την ανθρώπινη αδυναμία μας κι ακόμα ήταν η πιο αντάξια του Θεού που την εφάρμοζε μια και χαρακτηριζόταν από το στοιχείο της δικαιοσύνης, χωρίς το οποίο καμιά ενέργεια του Θεού δεν πραγματοποιείται. «Δίκαιος γαρ ο Θεός, και δικαιοσύνας ηγάπησε, και ουκ έστιν αδικία εν αυτω», όπως λέει κι ο ψαλμωδός Προφήτης.

Θεός το τεχθέν, η δε μήτηρ Παρθένος! Τι γάρ μείζον άλλο καινόν είδεν η κτίσις;

Σε όλες σχεδόν τις προφητείες, στα πολλά αποστολικά αναγνώσματα που διαβάζονται στις Ώρες των Χριστουγέννων και στον Εσπερινό, διακρίνουμε δύο κεντρικές θεολογικές αλήθειες, δύο αλήθειες που συνδέονται η μία με το γεγονός και η δεύτερη με τον τρόπο του μυστηρίου. Η πρώτη κρύβεται πίσω από την εικόνα του βρέφους και η δεύτερη επιβεβαιώνεται από τα χαρακτηριστικά της Θεοτόκου. Ας τις δούμε προσεκτικά.

Η μία είναι ότι ο Θεός γίνεται άνθρωπος. Δηλαδή, αυτό το βρέφος που αντικρίζουμε ταπεινωμένο, περιφρονημένο, σ’ αυτή την εξευτελιστική, κενωτική, θα λέγαμε, κατάσταση, μέσα στο σπήλαιο, μέσα στη φάτνη, μέσα στο κρύο, με συντροφιά τα άλογα ζώα, αυτό το βρέφος είναι ο τέλειος Θεός. Δεν είναι ένας απλός άνθρωπος, δεν είναι κάποιος προφήτης, δεν είναι ένας απεσταλμένος του Θεού, δεν είναι κάποιος σχεδόν Θεός, δεν είναι ένας Θεός· είναι ο Θεός. Αυτό λέγουν τα τροπάρια. Αυτό υπογραμμίζουν τα αναγνώσματα. Αυτό είναι το δόγμα της ενανθρωπήσεως του Θεού. Αυτό είναι η πρώτη αλήθεια. Αυτήν τιμούμε κατά την ήμερα των Χριστουγέννων.

«Προσκυνοῦμεν σου τήν Γένναν Χριστέ».

Μέ τούς Ὀρθοδόξους Χριστιανούς ὅλου τοῦ κόσμου θά κληθοῦμε ἀπό τήν Ἁγία Ἐκκλησία νά προσκυνήσουμε ὡς «παιδίον» εἰς τάς ἀγκάλας τῆς ἁγίας Μητρός Του Αὐτόν πού εἶναι «ὁ ὤν καί ὁ ἦν καί ὁ ἐρχόμενος» (Ἀποκ. α΄ 8), ὁ «μεγάλης βουλῆς ἄγγελος», ὁ «ἐξουσιαστής», ὁ «ἄρχων τῆς εἰρήνης», ὁ «πατήρ τοῦ μέλλοντος αἰῶνος» (Ἡσ. θ΄ 6).

Ὁ οὐρανός καί ἡ γῆ συμμετέχουν εἰς αὐτήν τήν προσκύνησιν. Ὅπως ψάλλει ἡ Ἐκκλησία: «Οἱ ἄγγελοι (προσφέρουν) τόν ὕμνον, οἱ οὐρανοί τόν ἀστέρα, οἱ μάγοι τά δῶρα, οἱ ποιμένες τό θαῦμα, ἡ γῆ τό σπήλαιον, ἡ ἔρημος τήν φάτνην» καί τό γένος τῶν ἀνθρώπων «μητέρα Παρθένον», στόν νηπιάσαντα Κύριο τοῦ οὐρανοῦ καί τῆς γῆς. Καί τοῦτο, διότι τό βρέφος αὐτό, τό φαινομενικά ἀδύνατο, εἶναι ὁ Παντοκράτωρ, ὁ Λυτρωτής, ὁ Σωτήρ, ὁ Θεάνθρωπος.

Θεωροῦντες τά πράγματα διά τῆς πίστεως γνωρίζομε ὅτι τό ἀδύνατο αὐτό βρέφος εἶναι ὁ «πρό αἰώνων Θεός», ὁ Κύριος τοῦ κόσμου καί τῆς ἱστορίας. «Μέγα τό μυστήριον». Τό «μόνον καινόν ὑπό τόν ἥλιον», κατά τόν ἅγιο Ἰωάννη τόν Δαμασκηνό. Δέν ἔχει προηγούμενο οὔτε μπορεῖ νά ἐπαναληφθῇ. Βλέποντες τήν ἱστορία μέ τήν προοπτική αὐτή, μποροῦμε νά ἐλπίσουμε ὅτι Αὐτός, ὁ σαρκωθείς Θεός, θά βοηθήσῃ τόν λαόν Του νά ὑπερβῇ τήν παροῦσα κρίσι.

Χριστούγεννα χωρὶς Χριστό, σὲ μία παραμορφωμένη Ἑλλάδα

Γράφει ὁ μοναχὸς Μωυσῆς, Ἁγιορείτης

Ὁ Χριστὸς γίνεται ἄνθρωπος, γιὰ νὰ γίνει ὁ ἄνθρωπος Θεός. Ὁ ἄνθρωπος δίχως τὸν Χριστὸ γίνεται ἀπάνθρωπος. Ὁ χριστιανισμὸς γέννησε τὸν ἀνθρωπισμό. Ὁ ἀνθρωπισμὸς παραμυθεῖ τὴν ἀνθρωπότητα. Ὁ Χριστὸς ἦλθε στὸν κόσμο γυμνός, ὅπως ὁ κάθε ἄνθρωπος, ποὺ ὅμως δὲν τὸ συλλογιέται καλά. Αὐτό, φρονοῦμε, εἶναι τὸ μήνυμα τῶν Χριστουγέννων Ὁ νεοελληνικὸς βίος θέλει νὰ ἀπομακρυνθεῖ ἀπὸ τὸν Χριστό. Θεωρεῖ ὅτι περιορίζεται, ὅτι ἀσφυκτιὰ ἡ ζωή του μὲ τὸν Χριστό. Ἔτσι, ἐλεύθερος ὑποδουλώνεται σὲ διάφορα εἴδωλα. Ἡ Ὀρθοδοξία δὲν μιλᾶ πιὰ στὴν καρδιὰ τοῦ Νεοέλληνα.  Τὴ γέννηση τοῦ Θεανθρώπου ἑορτάζει στὴ Β. Εὐρώπη ἢ στὴν Ἄπω Ἀνατολή.

Ἡ Εὐρώπη κι αὐτὴ ἀποχριστιανισμένη. Ὁ ἀνθρωπισμὸς ἔγινε ἀπανθρωπισμός. Ἡ ἀνθρωπιά, ἡ ἀλληλεγγύη, ἡ ἀσκητικότητα, ἡ οἰκολογία, ἡ μετὰ θάνατον ζωὴ συζητιοῦνται μὲ πολλὰ εἰρωνικὰ χαμόγελα. Λησμόνησε ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος καὶ τῆς Νότιας Εὐρώπης ὅτι εἶναι θνητός, ὅτι ὅλοι εἴμαστε μελλοθάνατοι. Νομίζουμε ὅτι εἴμαστε μόνιμοι οἰκήτορες τοῦ παρόντος κόσμου καὶ ὄχι διαβάτες καὶ μουσαφίρηδες. Ἡ αἴσθηση τῆς ἐπίγειας ἀθανασίας ὁδηγεῖ τὸν ἄνθρωπο στὸ ἀσταμάτητο κυνηγητὸ τῆς ἡδονῆς, ἀπὸ τὴ σάρκα, τὸ χρῆμα καὶ τὴ δόξα. Συχνὰ τὸ ἀποτέλεσμα εἶναι ὀδυνηρό, μὰ ὁ ἄνθρωπος δὲν τὸ βάζει κάτω. Ὁ Χριστὸς ἦλθε στὸν κόσμο γιὰ νὰ μᾶς ἀνασηκώσει καὶ νὰ μᾶς πεῖ πὼς εἴμαστε παρεπίδημοι. Τυφλωμένος καὶ ἀχόρταγος ὁ ἄνθρωπος ἀπὸ τὶς ἀπολαύσεις, ἔτσι ἑορτάζει καὶ τὶς χριστιανικὲς ἑορτὲς καὶ τὰ Χριστούγεννα.

Ἀμφισβητώντας, ἀγνοώντας ἢ ἀπορρίπτοντας τὸ ἐπέκεινα, ὁ ἄνθρωπος ἀφοσιώνεται ὅλος στὸ ἐνθάδε, στὴ μοναδικότητα τοῦ παρόντος, στὴν ἀπόλαυση τῆς ζωῆς. Ἡ καθαρὰ αὐτὴ ὑλιστικὴ θεώρηση τῆς ζωῆς δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι μία ἀποτυχία τοῦ χριστιανισμοῦ, ποὺ ποτὲ κανέναν δὲν μπορεῖ νὰ ἐξουσιάσει, ἀλλὰ μία ἐλεύθερη ἐπιλογὴ τοῦ ἀνθρώπου στὰ γήινα, πρόσκαιρα καὶ φθαρτά. Ἡ συρρίκνωση τοῦ ὀρθόδοξου βιώματος ἔκανε καὶ...

τοὺς Νεοέλληνες νὰ ἑορτάζουν τὶς ἑορτὲς ἀνεόρταστα. Ἡ ἀγορά, ἡ κατανάλωση, ἡ διαφήμιση, ἡ μόδα, ἡ διατροφή, ἡ ἐνδυμασία, ἡ ἀπόλαυση ὅλων τῶν ὑλικῶν ἀγαθῶν ἄφησε ἄχαρη τὴν ψυχή.

  Χριστούγεννα στο Άγιο Όρος  

Στις ψυχές των τελείων τέκνων της Ορθοδόξου Εκκλησίας, οι Δεσποτικές και Θεομητορικές εορτές μετουσιώνονται σε μεγάλες πνευματικές χαρές, γιατί γίνονται ανεξάντλητες πηγές ύμνων θείων ερώτων, θερμότατης ευγνωμοσύνης και απείρου ευχαριστίας, για όσα ο Θεός εδωροφόρησεν αγαθά στους ανθρώπους από τότε που «εφανερώθη εν σαρκί».
Συγκεκριμένα οι Μοναχοί γενικά και ειδικά στο Άγιον Όρος του Άθω, εορτάζουν την Γέννηση του Θεού Λόγου σχεδόν κάθε ημέρα, δηλαδή σε όλον τον κύκλο του λεγομένου θεολογικώς λειτουργικού χρόνου, χάρις στις νυχθήμερες ιερές Ακολουθίες.
Πράγματι, στις αδιάλειπτες λατρείες που επιτελούνται στις βυζαντινές Μονές, στις Σκήτες, στα Καλύβια και τα ιερά Ησυχαστήρια, κατά τις θειες λειτουργίες, τους μυσταγωγικά ιλαρούς Εσπερινούς και τα κατανυκτικά Απόδειπνα, αλλά και στις ατομικές προσευχές των Μοναχών, ψάλλονται τροπάρια, Απολυτίκια και Κοντάκια και διαβάζονται θεολογικές Ευχές, που ως κέντρο έχουν την Σάρκωση του Θεού και την σωτηρία του κόσμου.
Και οι Μοναχοί, σε ένα ποικίλο μέτρο δεκτικότητας, κατά αναλογία με τις προσωπικές προϋποθέσεις και την άθλησή τους, ανανεώνουν συνεχώς στις ψυχές τους την μνήμη του υπερφυούς γεγονότος της Ενανθρωπήσεως. Και η μνήμη αυτή μεταποιείται σε πνευματική αίσθηση σε όσους έφθασαν στο μέτρο αυτό. Γι' αυτό και μελετούν το βάθος και την άπειρη αγάπη του Θεού προς τους «κατ' εικόνα και καθ' ομοίωση» πλασθέντας ανθρώπους και «εν συνοχή καρδίας» υμνολογούν, ευγνωμονούντες την υπερύμνητη αγαθότητά Του.

Το νόημα των Χριστουγέννων

Ομιλία  (ηχογραφημένη)  του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαυρεωτικής και Μεσογαίας κ . Νικολάου στην Κάλυμνο

Τι είναι τα Χριστούγεννα;

- 1η απάτη : Τα εμπορικά Χριστούγεννα.  Στομάχι γεμάτο, καρδιά άδεια.  Χριστός πουθενά.

- 2η απάτη: Κοινωνικά Χριστούγεννα

- Το νόημα των Χριστουγέννων

- Το όραμα του καλού Χριστιανού

- Προετοιμασία και νηστεία για τα Χριστούγεννα

ΠΗΓΗ: www.istologio.gr

Aγιος Νικόλαος : ο Άγιος των ναυτικών

Ο Άγιος Νικόλαος γεννήθηκε τον 3ο αιώνα μ.Χ. στα Πάταρα της Λυκίας, από γονείς ευσεβείς και πλουσίους, την εποχή των αυτοκρατόρων Διοκλητιανού, Μαξιμιανού και έτυχε επιμελημένης μόρφωσης. Όμως, σε νεαρή ηλικία έμεινε ορφανός και κληρονόμος μιας μεγάλης περιουσίας. Από πολύ νωρίς είχε αφιερωθεί στα Θεία όπου και μετά την μετάβασή του στα Ιεροσόλυμα για να προσκυνήσει τον Τίμιο Σταυρό και τον Πανάγιο Τάφο, όταν επέστρεψε στην πατρίδα του χειροτονήθηκε ιερέας στα Πάταρα. Στην αρχή αφιερώθηκε στον ασκητικό βίο κι έγινε ηγούμενος της Μονής Σιών στα Μύρα της Λυκίας. Όταν απεβίωσε ο τότε Αρχιεπίσκοπος Μύρων της Λυκίας, οι επίσκοποι, δια θεϊκής αποκαλύψεως, έκαναν Αρχιεπίσκοπο τον Νικόλαο.