Αρκετά είναι τα επαγγέλματα αυτά που όσοι τα εξασκούν χρειάζεται να υπολογίζουν και σ' ένα ποσοστό αποτυχίας. Η αλιεία όμως απαιτεί μεγάλο βαθμό κόπου και θυσίας και συνάμα περιέχει μεγάλη πιθανότητα απογοητεύσεως.

Αυτή ακριβώς την πραγματικότητα βλέπουμε στην ευαγγελική περικοπή της Α' Κυριακής του Λουκά. Το ευαγγελικό κείμενο συγκινεί αλλά και συγκλονίζει από πολλές απόψεις, δοθέντος ότι πλέκεται κατά μοναδικό τρόπο η ανθρώπινη αδυναμία, παρά την άριστη γνώση του επαγγέλματος, με την δύναμη του Ιησού και την πνοή της χάριτος.

Με τον αριστοτεχνικό του τρόπο ο θεόπνευστος Ευαγγελιστής μάς περιγράφει τα συγκινητικά περιστατικά.

Είχε προηγηθεί η ολονύκτιος κοπιαστική προσπάθεια του Πέτρου και των συνεργατών του προς  “άγραν ιχθύων”. Τα ξημερώματα όμως δεν είχαν μαζί τους παρά αυτά που έσυραν τα δίκτυα, δηλ. την πίκρα, την απογοήτευση και την ανείπωτη κούραση των “μαστόρων” του ψαρέματος.

Σ' ένα λοιπόν από αυτά τα πλοία “ο ην του Σίμωνος”, ανέβηκε ο Ιησούς, παρακαλώντας τον μεστωμένο και ξάγρυπνο ψαρά να τραβήξει λίγο το σκάφος του. Να το πάει λίγο πιο μέσα από την στεριά ώστε να υπάρχει δυνατότητα ν' ακούουν τον λόγο του Κυρίου όλοι όσοι βρίσκονταν στην ακρογιαλιά.

Φαίνεται πως αρκετές φορές ο Θεός περιμένει να εξαντληθούν όλες οι  ανθρώπινες δυνάμεις, όλες οι γνώσεις και οι ικανότητες ώστε να κάνει τη δική του παρέμβαση. Φαίνεται πως στις εκλεκτές ψυχές όντως “η χάρις εν ασθενεία τελειούται”.

Και έως εδώ όλα φαίνονταν φυσιολογικά. Ο λόγος του Θεού φώτιζε τα πλήθη και στάλαζε βάλσαμο στις καρδιές των ταλαίπωρων ψαράδων. Σε λίγο όμως οι μαθητές θα περάσουν στο χώρο του υπερφυσικού. Η λογική και η εμπειρία δεν μπορούν παρά να αντιδρούν στην εντολή έστω και εσωτερικά και ανέκφραστα. Ευτυχώς όμως, η πίστις και η έμπρακτη υπακοή σπάζουν το τείχος της λογικοκρατίας και ανοίγουν τους μαθητές στο πέλαγος της αγάπης και της εμπειρίας της πίστεως. Της αγάπης και της πίστεως που ενώπιόν τους τίποτε απολύτως δεν παραμένει αδύνατο.

Αλλ' ας ακούσουμε μέσα στην ύπαρξή μας τον διάλογο που αποτυπώνει ο Ιερός Ευαγγελιστής Λουκάς. “Ως δε επαύσατο λαλών, είπε προς τον Σίμωνα· επανάγαγε εις το βάθος και χαλάσατε τα δίκτυα υμών εις άγραν. Και αποκριθείς ο Σίμων είπεν αυτώ· επιστάτα, δι' όλης της νυκτός κοπιάσαντες ουδέν ελάβομεν· επί δε τω ρήματί σου χαλάσω το δίκτυον” (Λουκ. Ε' 4-5). Δηλ. όταν ο Ιησούς έπαυσε να ομιλεί είπε προς τον Σίμωνα· φέρε πάλιν το πλοίο στα βαθιά νερά της λίμνης και ρίξτε τα δίκτυα σας για να πιάσετε ψάρια. Και ο Σίμων απεκρίθη και του είπε· Διδάσκαλε, όλην τη νύκτα κοπιάσαμε ρίχνοντας τα δίχτυα και δεν πιάσαμε τίποτε. Αφού όμως το διατάζεις, με τέλεια πεποίθηση και υπακοή στο λόγο σου θα ρίξω το δίκτυ.

Αυτό ήταν. Σε λίγη ώρα η ψαριά ήταν τόση πολλή που κινδύνευε να σπάσει το δίχτυ τους. “Συνέκλεισαν πλήθος ιχθύων πολύ” και “διερρήγνυτο το δίκτυον”. Αλλά μπροστά σ' αυτό το γεγονός, ο παρορμητικός Πέτρος, το “στόμα των Αποστόλων”, τα χάνει και φαινομενικώς εκφράζεται παράδοξα. Να σταθούμε όμως στο σημείο αυτό.

Πράγματι, ενώπιον τοιούτων υπερφυσικών καταστάσεων, και όταν ο άνθρωπος συνειδητοποιεί ότι βρίσκεται ενώπιον αυτής της παρουσίας του Θεανθρώπου, βιώνει τόσο έντονες καταστάσεις και μάλιστα αλληλοσυγκρουόμενες, ώστε δεν γνωρίζει πώς να εκφραστεί, τι να ζητήσει ή και πώς να σιωπήσει. “Έξελθε απ' εμού, ότι ανήρ αμαρτωλός ειμί”. Κύριε, φύγε από το πλοίο μου, φύγε από κοντά μου. Δεν αντέχω. Είμαι άνθρωπος αμαρτωλός.

Το θάμβος και το δέος που βιώνει ο άνθρωπος στην παρουσία του Χριστού είναι κάτι το μοναδικό και απερίγραπτο. Κάνει την ψυχή να αισθάνεται πως ό,τι και να πει, όπως και να εκφραστεί, είναι μηδενικό ή και ένοχο. Και ομολογουμένως θα πρέπει όλοι μας να παραδεχθούμε αλλά και να ομολογήσουμε ενώπιον Κυρίου Παντοκράτορος την αμαρτωλότητά μας. Να αισθανόμαστε ότι όντως ο Κύριος δεν μπορεί να παραμένει πλησίον της ρυπαρότητάς μας. Συγχρόνως όμως να τον παρακαλούμε εκ μέσης καρδίας να μη μας εγκαταλείψει ποτέ. Αλλοίμονο δε εάν ο Κύριός μας και Θεός μας “αποστή αφ' ημών”.

Κύριε, είμαι ανάξιος του ουρανού και της γης. Όμως Κύριε Ιησού ένεκεν της δόξης του ονόματός Σου και της σταυρικής Σου θυσίας, “απόστρεψον το πρόσωπόν σου από των αμαρτιών μου” πλην όμως “μη απορρίψεις ημάς από της αγάπης Σου”.

Αλήθεια, πόσες φορές ο άνθρωπος που ποθεί τον Ιησού και αγωνίζεται για την εφαρμογή των εντολών του, όταν η χάρις τον αγγίζει με τους τρόπους που ο ίδιος ο Θεός γνωρίζει για την κάθε ύπαρξη, πόσες φορές ζώντας αυτήν ακριβώς την κατάσταση του Πέτρου, δεν λέγει τα συγκλονιστικά λόγια του Ιώβ: “Κύριε, ακοήν μεν ωτός ήκουόν σου το πρότερον, νυνί δε ο οφθαλμός μου εώρακέ σε. Διό εφαύλισα εμαυτόν και ετάκην, ήγημαι δε εμαυτόν γην και σποδόν” (Ιώβ ΜΒ' 5-6). Δηλ. Κύριε, άκουγα μεν πρωτύτερα με τα αυτιά μου περί την αλήθειάν σου από τους άλλους, τώρα όμως σε έχω δει με τα ίδια μου τα μάτια. Και κατόπιν της γνώσεως που μου μετέδωσες, εξουδένωσα και ελεεινολόγησα τον εαυτόν μου και συνετρίβην από την συναίσθηση της πλάνης μου. Θεωρώ δε τώρα τον εαυτό μου χώμα και στάκτη”.

Ναι, αυτή είναι η θέση των αγίων στην πρώτη τους προσωπική συνάντηση με τον Ιησού.

Τόσο η Αγία Γραφή, όσο και τα ιερά μας συναξάρια, αποτυπώνουν πολύ εναργώς αυτή την πραγματικότητα. Αυτούς που η χάρις του Θεού τούς ετοιμάζει εκ κοιλίας μητρός για ένα ιδιαίτερο έργο μέσα στην Εκκλησία και μέσα στην κοινωνία, μπροστά στην Θεοφάνεια νιώθουν αυτό το φαινομενικώς αντικρουόμενο. Ένα όχι απλώς συναίσθημα, αλλά την ουσία της ζωής. Υφαίνονται δέος και χαρά, θάμβος και φόβος, προβάλλοντας τα προσωπικά τους μειονεκτήματα. “Κύριε, ουχ ικανός ειμί προ της χθες, ουδέ προ της τρίτης ημέρας, ουδέ αφ' ου ήρξω λαλείν τω θεράποντί σου· ισχνόφωνος και βραδύγλωσσος εγώ ειμί” θα τονίσει ο Μωυσής (Εξοδ. Δ' 10). Δηλ. Ω, Κύριε, σε παρακαλώ! Δεν είμαι ικανός να ομιλώ. Όχι δε από χθες η προχθές, ούτε αφ' ότου άρχισες να ομιλείς εις εμέ τον δούλον σου, αλλά πάντοτε ήμουν αδύνατος εις την ομιλίαν. Είμαι βραδύγλωσσος. Δύσκολα ομιλώ.

Αλλ' αυτό είναι το υπόβαθρο επάνω στο οποίο έρχεται να αναπαύεται, να ριζώνει και να αυξάνει η ουράνια κλήση. Η κλίση που ζυμώνεται με δάκρυα και ποτίζεται με τον ιδρώτα και το αίμα της αυτοσυνειδησίας... Και μετά από αυτά έρχεται το “μη φοβού, από του νυν ανθρώπους έση ζωγρών”.  Μη φοβάσαι, Πέτρο, από τη στιγμή αυτή δεν θα ψαρεύεις ιχθείς, αλλά θα αλιεύεις ανθρώπους. Και θα μας σημειώσουν οι ιεροί ερμηνευτές ότι το πλήθος των ιχθύων, ήταν τύπος τής μεγάλης άγρας των ανθρώπων και προμήνυμα του πολλού πλήθους όλων αυτών που θα σαγηνευθούν από το κήρυγμα των Αποστόλων. Εννοείται δε ότι ενώπιον της κλήσεως αυτής, όλα τ' άλλα όχι απλώς αποκτούν δευτερεύουσα σημασία, αλλά στην κυριολεξία χάνονται και εκμηδενίζονται. Έτσι τουλάχιστον θα πρέπει να συμβαίνει. Και ναι μεν ο κάθε πιστός έχει την γενική κλήση της αγιότητας, αλλά και την προσωπική του και ιδιαίτερη κλήση για να κατορθώσει τον σκοπό του. Το θέμα όμως είναι να έχουμε ανοιχτή την καρδιά και τους ορίζοντες ώστε δια της υπακοής να περάσουμε στην υπέρ φύση κατάσταση. Στην κατάσταση δηλ. η οποία μας αποκαλύπτει τι ακριβώς ζητά ο Ιησούς από εμάς. Ποια θα είναι η αποστολή μας και ποια η μέθοδος του σκοπού που είναι η πορεία προς το καθ' ομοίωσιν.

 Το μόνο πάντως βέβαιον, αλλά και η μόνη ασφαλής οδός στο θέμα αυτό είναι η συναίσθηση της αμαρτωλότητάς μας.

Και όλα τ' άλλα; Όλα τ' άλλα ας τ' αφήσουμε στα χέρια του Μεγάλου Ψαρά που θέλει να μας σαγηνεύσει στο δίχτυ της χάριτος και να μας αξιώσει της επουρανίου Του Βασιλείας. Αμήν.

Πηγή: Θρησκευτικά

O γέρο Χαραλάμπης έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του με την νοσταλγία της χαμένης του πατρίδας.Σκεφτόταν συνέχεια το όμορφο χωριό του κοντά στην Προύσα και τα μάτια του βούρκωναν.Μ’αυτόν τον καημό έφυγε για την ζωή.

Συχνά έπαιρνε στην αγκαλιά του τον εγγονό του τον Μπάμπη, και του μιλούσε για το χωριό του. Του περιέγραφε πως ήταν η εκκλησία, το σχολείο που έμαθε τα πρώτα του γράμματα, την πλατεία που έπαιζε. Με μεγάλη λεπτομέρεια του περιέγραφε το σπίτι που γεννήθηκε, παντρεύθηκε, απέκτησε τα παιδιά του. Ο Μπάμπης μεγάλωσε και σπούδασε στην Αθήνα. Πάντα όμως θυμόταν τον παππού του….. Και όταν κάποια μέρα πληροφορήθηκε πως ένα ταξιδιωτικό πρακτορείο είχε οργανώσει εκδρομή στα μέρη της Προύσας, θεώρησε χρέος του να επισκεφθεί αυτόν τον τόπο, στη μνήμη του παππού του.

Δυνατή συγκίνηση κατέλαβε τον Μπάμπη, όταν βρέθηκε στο χωριό του παππού του. Είδε πρώτα την εκκλησία, μόνο που τώρα ήταν τζαμί. Πλησίασε στο καφενεδάκι του παππού του…… ήταν κλειστό. Και η πλατεία εντελώς παραμελημένη. Κι ‘έφτασε μπροστά στο σπίτι…..

Με τρεμάμενο χέρι έσπρωξε την αυλόπορτα. Στα σκαλοπάτια καθόταν ένα γεροντάκι. Σηκώθηκε μόλις τον είδε.”Έλα παιδί μου, τι θέλεις;” τον ρώτησε στα τούρκικα…

Με τις λίγες τούρκικες λέξεις που είχε μάθει ο Μπάμπης από τον παππού του, προσπάθησε να του δώσει να καταλάβει πως είχε έρθει από την Ελλάδα για να γνωρίσει το χωριό του παππού του. Σαν τ άκουσε ο γέρος τινάχτηκε πάνω. Άπλωσε τα χέρια και τον έσφιξε στην αγκαλιά του…”Κάλως όρισες” του είπε ελληνικά. “Το ξέρα πως θα ρθείς και σε περίμενα” ο Μπάμπης τον κοίταξε σαστισμένος. Τον έπιασε εκείνος από το χέρι και τον οδήγησε σ´ένα μικρό δωμάτιο στο εσωτερικό του σπιτιού.

Τον έβαλε να καθίσει στην μοναδική καρέκλα . Σκούπισε ένα δάκρυ που κύλησε στο πρόσωπο του και συνέχισε. Γεννήθηκα σ´ ένα όμορφο χωριουδάκι της Μακεδονίας.Οι γονείς μου ήταν Μωαμεθανοί και στο επάγγελμα αγρότες.

Εγώ ήμουν το μικρότερο παιδί της οικογένειας. Όταν οι άλλοι λείπανε όλη μέρα στα κτήματα εγώ έμενα στο σπίτι του φίλου μου του Νικολάκη. Πολλές φορές κοιμόμουνα κιόλας. Οι γονείς του μ´αγαπούσαν και δεν με ξεχώριζαν από τα παιδιά τους. Ήταν καλοί άνθρωποι και πιστοί χριστιανοί, Εκκλησιάζονταν συχνά το βράδυ όλη η οικογένεια, γονάτιζαν και προσεύχονταν μπροστά στην εικόνα της Παναγίας όπου έκαιγε συνέχεια το καντήλι, και δίπλα το θυμιατήρι, που σκορπούσε σ´όλο το σπίτι ευωδία.

Όλα αυτά έμενα μ´ έκαναν να νιώθω δέος. Πολλές φορές γονάτιζα και εγώ μαζί τους και μιλούσα με την Παναγία σαν να μιλούσα με την μάνα μου. Η ψυχή μου τότε γέμιζε γαλήνη.

Κάποια μέρα η οικογένεια του Νικολάκη πήγανε σ´ένα ξωκλήσι που πανηγύριζε. Με πήραν κι εμένα μαζί τους. Παρακολούθησα τη Θεία λειτουργία κι όταν είδα τους πιστούς να προχωρούν προς την Ωραία Πύλη για να μεταλάβουν ακολούθησα και εγώ.

Ο πατέρας του φίλου μου με συγκράτησε.”Όχι εσύ παιδί μου” μου είπε χαμηλόφωνα. “

“Δεν μπορείς να μεταλάβεις γιατί είσαι αβάφτιστος” Τον κοίταξα με παράπονο..” “Τότε να βαπτιστώ” του απάντησα.

Λίγο αργοτέρα ο κυρ Δημήτρης μου εξήγησε πως ανήκουμε σε διαφορετικές θρησκείες και οι γονείς μου δεν θα μου επέτρεπαν να βαπτιστώ. Θα μπορούσα όμως να το κάνω όταν γινόμουνα ενήλικος κι εξακολουθούσα να έχω τον ίδιο πόθο.

Κι έγω περίμενα την πολυπόθητη εκείνη μέρα και συνέχιζα να προσεύχομαι στην Παναγία. Δυστυχώς όμως δεν πρόλαβα να πραγματοποιήσω τη μεγάλη μου επιθυμία. Πρίν ακόμα ενηλικιωθώ έγινε η ανταλλαγή των πληθυσμών. Με πήραν οι γονείς μου και με φέρανε σε τούτο εδώ το χωριό.

Ήταν νύχτα και δεν μπόρεσα να αποχαιρετήσω τον φίλο μου και την αγαπημένη μου εκείνη οικογένεια. Αυτό μου στοίχισε πολύ. Μια δυο φορές θέλησα να φύγω απο το σπίτι. Οι γονείς μου αναγκάστηκαν να με κλειδώσουν σε τούτο εδώ το δωμάτιο, και συνέχισα να μένω όλα αυτά τα χρόνια.

Ένα βράδυ πάνω στην απελπισία μου γονάτισα, όπως έκανε η οικογένεια του Νικολάκη και με δάκρυα στα μάτια παρακάλεσα την Παναγία να με βοηθήσει να γυρίσω πίσω. Και ξαφνικά νίωθα μια υπέροχη ευωδιά να πλημμυρίζει το δωμάτιο. Το θεώρησα σαν απάντηση της Παναγίας στην προσευχή μου. Την ίδια ευωδία την νιώθω ακόμα μέχρι σήμερα, όταν το βράδυ προσεύχομαι.

Αργότερα άρχισα να ακούω κάποια ελαφρά χτυπήματα κάτω απο το κρεβάτι που κοιμόμουν. Έναν ολόκληρο χρόνο δεν μπορούσα να καταλάβω τι συνέβαινε, ούτε όμως τολμούσα να το πώ σε κάποιον. Βρήκα την ευκαιρία κάποια μέρα που όλη η οικογένεια μου είχε πάει σ´ένα γάμο στο διπλανό χωριό κι έψαξα με πολύ προσοχή στο σημείο εκείνο. Πρόσεξα πως κάποια σανίδια δεν εφάρμοζαν εντελώς. Τα ανασήκωσα μ’ενα αιχμηρό αντικείμενο. Είδα απο κάτω ένα μεταλλικό κουτί. “Σίγουρα θα είναι κάποιος κρυμμένος θυσαυρός” σκέφτηκα.

Ρίγος με κατέλαβε όταν το άνοιξα. Μέσα υπήρχε μια ολόχρυση εικόνα της Παναγίας, ένα καντήλο και ένα θυμιατήρι που ευωδίαζαν.

“Σκέφτηκα πως οι άνθρωποι που φύγανε απο αυτό το σπίτι έκρυψαν τον πολύτιμό θυσαυρό τους για να μην πέσει σε βέβηλα χέρια”. Το ίδιο σκέφτηκα να κάνω και γω. Να φυλάξω την εικόνα μέχρι να βρεθεί κάποιος απο την οικογένεια που θα μπορούσα να την παραδώσω. Κι αυτό ήταν το αίτημα μου όταν προσευχόμουν κάθε βράδυ στην Παναγία. Πέρασαν χρόνια από τότε. Οι γονείς μου φύγανε απο τη ζωή. Τ’ αδέρφια μου παντρεύτηκαν κι έκαναν δικό τους σπιτικό. Εγώ έμεινα εδώ μόνος. Φύλαγα την εικόνα της Παναγίας. Δεν θέλησα να παντρευτώ, ούτε να μπεί γυναίκα στο σπίτι μου. Οι συγγενείς και συγχωριανοί μου με θεωρούσαν αλλοπαρμένο και δεν με πλησίαζαν. Αυτό με βόλευε, γιατί δεν με ενοχλούσαν. Είχα πάντα την Παναγία που με προστάτευε.

Τελευταία οι δυνάμεις μου άρχισαν να με εγκαταλείπουν. “Μην αφήσεις Παναγία μου να πεθάνω πριν παραδώσω σε χέρια σίγουρα την εικόνα σου” Προσευχόμουνα συνέχεια. Και ψες το βράδυ πήρα την απάντηση της . Η ευωδία σταμάτησε. Μια δροσέρη αύρα απλώθηκε στην ψυχή μου. Έβγαλα την εικόνα απο το κουτί και μου φάνηκε πως η Παναγία μου χαμογέλασε. “Κάποιον θα στείλει σήμερα να την πάρει”, σκέφτηκα και κάθισα απο το πρωί στα σκαλοπάτια να περιμένω. Τώρα πια μπορώ να κλείσω τα μάτια μου ήσυχος.

Συγκινημένος ο Μπάμπης πήρε το ιερό κειμήλιο απο τα χέρια του γέροντα. Έσκυψε μετά και φίλησε το χέρι του κι ένιωσε σαν να φιλούσε το χέρι του παππού του. Τον ευχαρίστησε με όλη του την καρδιά. Αποχαιρετήστηκαν δακρυσμένοι. Πρίν φύγει ο Μπάμπης, ο γέροντας του έδωσε ένα σακουλάκι “Πάρτο παιδί μου, του είπε.

Έχει χώμα απο τον κήπο του παππού σου. Βάλτο στον τάφο του να αναπαυθεί η ψυχή του!

Πηγή: ΒriefingΝews

Αἰσθάνομαι τήν ἀνάγκη δημόσια νά ἐκφράσω τήν εὐγνωμοσύνη μου γιά τίς ὑβριστικές σέ βάρος μου ἀναρτήσεις τῶν ἀνεπιγνώστων ζηλωτῶν ἀδελφῶν διότι παραλλήλως ὑβριζόμενος καί ἀπό τούς κάθε λογῆς οἰκουμενιστές καί «μεταπατερικούς ἀνανεωτές» καθώς καί ἀπό τούς ἀνεπιγνώστους ζηλωτές ἀποφεύγω ἀναξίως τό λόγο τοῦ Κυρίου μας «οὐαί ὅταν καλῶς ὑμᾶς εἴπωσι πάντες οἱ ἄνθρωποι» (Λουκ. 6,26).

Πειραιεύς, 23 Σεπτεμβρίου 2014

Α Ν Α Κ Ο Ι Ν Ω Θ Ε Ν

ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΥΒΡΕΙΣ

Αἰσθάνομαι τήν ἀνάγκη δημόσια νά ἐκφράσω τήν εὐγνωμοσύνη μου γιά τίς ὑβριστικές σέ βάρος μου ἀναρτήσεις τῶν ἀνεπιγνώστων ζηλωτῶν ἀδελφῶν διότι παραλλήλως ὑβριζόμενος καί ἀπό τούς κάθε λογῆς οἰκουμενιστές καί «μεταπατερικούς ἀνανεωτές» καθώς καί ἀπό τούς ἀνεπιγνώστους ζηλωτές ἀποφεύγω ἀναξίως τό λόγο τοῦ Κυρίου μας «οὐαί ὅταν καλῶς ὑμᾶς εἴπωσι πάντες οἱ ἄνθρωποι» (Λουκ. 6,26).

Ἐν προκειμένῳ ἐναύλως ἠχεῖ ὁ λόγος τοῦ μεγάλου καί ὁσίου ἀνδρός τῆς Ἐκκλησίας ἀοιδίμου ἀρχιμανδρίτου κυροῦ Ἐπιφανίου Θεοδωροπούλου ὅτι ἡ πλάνη εἶναι νόμισμα μέ δύο ὄψεις, τόν συγκρητιστικό οἰκουμενισμό (διαχριστιανικό καί διαθρησκειακό) καί τόν ἀνεπίγνωστο ζηλωτισμό.

Ἔχοντας ὑπ’ ὄψι μου τήν διϊστορική καί διαχρονική ἀπάντηση πού δίδει ὁ Πανάγαθος καί Πανάγιος Θεός, ὁ Δομήτωρ τῆς Ἐκκλησίας Κύριος στίς σχετικές αἰτιάσεις ἀνεπιγνώστων ζηλωτῶν διά τῶν ἐξαγιασμένων στήν ἐποχή τῶν συγχύσεων καί τῶν ἀντινομιῶν συγχρόνων ὁσίων καί Θεοφόρων ἀνδρῶν καί γυναικῶν ὅπως τῶν Ὁσίων Ἰουστίνου Πόποβιτς, Πορφυρίου τοῦ Καυσοκαλυβίτου, Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτου, Ἰακώβου (Τσαλίκη), Ἀμφιλοχίου (Μακρῆ), Φιλοθέου (Ζερβάκου), Σοφίας τῆς έν Κλεισούρᾳ, Γεωργίου τοῦ Καρσλίδου, Ἀρσενίου τοῦ Καππαδόκου, Σάββα τοῦ ἐν Καλύμνῳ καί βεβαίως τοῦ μεγάλου ἁγίου θεολόγου τοῦ 20ου αἰ. Ἁγίου Νεκταρίου ἐπισκόπου Πενταπόλεως, τοῦ θαυματουργοῦντος στήν ὑφήλιον καί πολλῶν ἄλλων πού εἶχαν κοινή συνισταμένη, τήν ἀπόλυτη μέθεξη καί κοινωνία μέ τήν Ἐκκλησία, τήν ὁποία ἀνοσίως καθυβρίζουν οἱ ἀνεπίγνωστοι ζηλωτές, ἀποβαίνοντες δυστυχῶς καί Θεομάχοι, ταπεινῶς πειρῶμαι ἀναξίως νά ἐπαναλαμβάνω μόνο τούς μακαρίους λόγους αὐτῶν τῶν θεωμένων καί θεοφόρων.

Ἀλλοίμονο, ἐάν ἡ Ἐκκλησία, τό πανάσπιλο Σῶμα τοῦ Χριστοῦ ἐμολύνετο ἀπό οἱονδήποτε ρῦπο, σπίλο ἤ ρυτίδα ἀσταθῶν ἤ ἐκκοσμικευμένων μελῶν. Ἡ αἵρεση καί ἡ κακοδοξία προϋποθέτει τήν μετ’ αὐτῆς μυστηριακή κοινωνία καί ὄχι ἁπλῶς κάποιες ἰδιόρρυθμες καί ἐπαμφοτερίζουσες δηλώσεις διότι ἡ μή διακοινωνία μετά τῆς οἱασδήτινος αἱρέσεως ἀποδεικνύει τήν μή ἐν τέλει ἀποδοχή της, γι’ αὐτό καί ἐπαναλαμβάνω συνεχῶς ὅτι οἱ κατά καιρούς δηλώσεις πρωτιστευόντων μελῶν τῆς Ἐκκλησίας πού ἀποδίδουν τίτλους ἐκκλησιαστικότητος σέ κατεγνωσμένες αἱρετικές καί κακόδοξες παρασυναγωγές ὅπως ὁ Ρωμαιοκαθολικισμός, ὁ Προτεσταντισμός καί οἱ Ἀντιχαλκηδόνιοι εἶναι τραγελαφικές καί ἀναπόδεικτες διότι οἱ ἐκφέροντες τίς σχετικές κρίσεις δέν τολμοῦν νἀ τίς πραγματώσουν διά τῆς διακοινωνίας ἐν τόπῳ καί χρόνῳ διότι γνωρίζουν ὅτι ἀπό τοῦ δευτερολέπτου ἐκείνου θά ἔχουν ἀπωλέσει ἀνεπιστρεπτί τήν ἐκκλησιαστική τους ἰδιότητα.

Ἑπομένως ἡ βασιλίς τῶν ἀρετῶν ἡ διάκρισι καί ἡ μεγαλειώδης ταπείνωση ἐπιτάσσουν νά ἐμπιστευόμαστε τό Θεό, τήν Ἐκκλησία Του καί τούς Ἁγίους Του καί νά μή τολμοῦμε νά αὐτοπροσδιοριζόμαστε ὡς δῆθεν γνήσιοι καί καθαροί καί ὡς δῆθεν σωτῆρες, ἄπαγε τῆς βλασφημίας, τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ.

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ

+ ὁ Πειραιῶς ΣΕΡΑΦΕΙΜ

Τὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα ποὺ διαβάζουμε στὴν ἐκκλησία τὴν Κυριακὴ μετὰ τὴν Ὕψωση ἔχει ὡς κεν­τρικὴ ἔννοια τὴν ἀλήθεια ὅτι ὁ ἄνθρωπος δὲν δικαιώνεται ἀπὸ τὴν τήρηση κάποιων νομικῶν διατάξεων, ἀλλὰ μὲ τὴν πίστη στὸν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό, ποὺ θυσιάστηκε γιὰ τὴ σωτηρία τῶν ἀνθρώπων· «οὐ δικαι­οῦται ἄνθρωπος ἐξ ἔργων νόμου ἐὰν μὴ διὰ πίστεως Ἰησοῦ Χριστοῦ».

ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ - ΚΥΡΙΑΚΗ 21 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ (Μετὰ τὴν Ὕψωσιν)

Γαλ. β΄ 16-20

Ἀδελφοί, εἰδότες ὅτι οὐ δικαιοῦται ἄνθρωπος ἐξ ἔργων νόμου ἐὰν μὴ διὰ πίστεως ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, καὶ ἡμεῖς εἰς Χριστὸν ᾿Ιησοῦν ἐπιστεύσαμεν, ἵνα δικαιωθῶμεν ἐκ πίστεως Χριστοῦ καὶ οὐκ ἐξ ἔργων νόμου, διότι οὐ δικαιωθήσεται ἐξ ἔργων νόμου πᾶσα σάρξ. εἰ δὲ ζητοῦντες δικαιωθῆναι ἐν Χριστῷ εὑρέθημεν καὶ αὐτοὶ ἁμαρτωλοί, ἆρα Χριστὸς ἁμαρτίας διάκονος; μὴ γένοιτο. εἰ γὰρ ἃ κατέλυσα ταῦτα πάλιν οἰκοδομῶ, παραβάτην ἐμαυτὸν συνίστημι. ἐγὼ γὰρ διὰ νόμου νόμῳ ἀπέθανον, ἵνα Θεῷ ζήσω. Χριστῷ συνεσταύρωμαι· ζῶ δὲ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δὲ ἐν ἐμοὶ Χριστός· ὃ δὲ νῦν ζῶ ἐν σαρκί, ἐν πίστει ζῶ τῇ τοῦ υἱοῦ τοῦ Θεοῦ τοῦ ἀγαπήσαντός με καὶ παραδόντος ἑαυτὸν ὑπὲρ ἐμοῦ.

1. Δὲν ἀρκεῖ ἡ τυπικὴ ἐφαρμογὴ τοῦ Νόμου

Τὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα ποὺ διαβάζουμε στὴν ἐκκλησία τὴν Κυριακὴ μετὰ τὴν Ὕψωση ἔχει ὡς κεντρικὴ ἔννοια τὴν ἀλήθεια ὅτι ὁ ἄνθρωπος δὲν δικαιώνεται ἀπὸ τὴν τήρηση κάποιων νομικῶν διατάξεων, ἀλλὰ μὲ τὴν πίστη στὸν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό, ποὺ θυσιάστηκε γιὰ τὴ σωτηρία τῶν ἀνθρώπων· «οὐ δικαιοῦται ἄνθρωπος ἐξ ἔργων νόμου ἐὰν μὴ διὰ πίστεως Ἰησοῦ Χριστοῦ».

Ἦταν ἀναγκαία αὐτὴ ἡ ἐπισήμανση τοῦ ἀποστόλου Παύλου, διότι οἱ ἐξ Ἰουδαίων χριστιανοὶ ἀπαιτοῦσαν ἀπὸ τοὺς ἐξ ἐθνῶν χριστιανοὺς τὴν τήρηση τῆς περιτομῆς καὶ ἄλλων τελετουργικῶν διατάξεων τοῦ Μωσαϊκοῦ Νόμου. Ὁ ἅγιος Ἀπόστολος, ποὺ διέκρινε ὅτι κάτι τέτοιο ἀκυρώνει τὸ ὅλο ἔργο τῆς θείας οἰκονομίας, ἐξέφρασε μὲ σαφήνεια τὴν ἀντίθεσή του, μάλιστα κατὰ τὴν Ἀποστολικὴ Σύνοδο, ἡ ὁποία καὶ ἐπεκύρωσε ὡς ὀρθὴ τὴν τοποθέτησή του.

Τὸ θεολογικὸ ἐκεῖνο ζήτημα γιὰ τὸ πῶς σώζεται ὁ ἄνθρωπος μᾶς βοηθᾶ νὰ τοποθετηθοῦμε κι ἐμεῖς σωστὰ ὡς χριστιανοί. Διότι δημιουργεῖται μερικὲς φορὲς ἡ λανθασμένη ἐντύπωση ὅτι ἡ σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου ἐξαρτᾶται ἀπὸ τὴν ἀκριβὴ τήρηση τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ καὶ ὁρισμένων τύπων. Ὡστόσο, αὐτὸ εἶναι ἐντελῶς λάθος. Ἡ δικαίωση καὶ ἡ σωτηρία δὲν εἶναι ἀποτέλεσμα τῆς ἐφαρμογῆς κάποιων ἐντολῶν, ἀλλὰ καρπὸς τῆς ἀληθινῆς καὶ οὐσιαστικῆς σχέσεως μὲ τὸ Πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ.

Ὁ Νόμος ἀπὸ μόνος του δὲν μπορεῖ νὰ προσφέρει τὴ σωτηρία, διότι κανεὶς ἄνθρωπος δὲν μπορεῖ νὰ τηρήσει μὲ ἀκρίβεια ὅλες τὶς διατάξεις του. Ἄλλωστε ἐὰν ἡ ἐφαρμογὴ τοῦ Νόμου ἦταν ἀρκετή, τότε δὲν θὰ χρειαζόταν ἡ σάρκωση καὶ ἡ σταυρικὴ θυσία τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ. Γι’ αὐτὸ ὅμως θυσιάστηκε ὁ Χριστός, γιὰ νὰ μᾶς ἀνοίξει τὸν δρόμο γιὰ τὴ μετάνοια, τὴν ἄφεση καὶ τὴ σωτηρία.

2. Θάνατος ποὺ ὁδηγεῖ στὴ ζωὴ

Ἡ πίστη στὸν Ἰησοῦ Χριστὸ εἶναι αὐτὴ ποὺ σώζει κι ὄχι ἡ τυπικὴ τήρηση τοῦ Νόμου. Πῶς ἐννοεῖται ὅμως αὐτὴ ἡ πίστη;... Ὁπωσδήποτε ὄχι ὡς ἁπλὴ θεωρητικὴ ἀποδοχὴ κάποιων ἀληθειῶν, ἀλλὰ ὡς ἐμπιστοσύνη καὶ ὁλοκληρωτικὸ δόσιμο στὸ Πρόσωπο Ἐκείνου. Εἶναι αὐτὸ ποὺ γράφει πολὺ ἐκφραστικὰ ὁ θεόπνευστος Ἀπόστολος: «ἐν πίστει ζῶ τῇ τοῦ υἱοῦ τοῦ Θεοῦ τοῦ ἀγαπήσαντός με καὶ παραδόντος ἑαυτὸν ὑπὲρ ἐμοῦ»· ὅλη μου ἡ ζωὴ ἔχει ὡς κέντρο τὴν πίστη στὸν Υἱὸ τοῦ Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος μὲ ἀγάπησε καὶ παρέδωσε τὸν Ἑαυτό του στὸ θάνατο γιὰ μένα. Αὐτὴ ἡ ζωντανὴ καὶ βαθιὰ πίστη ὁδήγησε τὸν ἅγιο Ἀπόστολο στὸ σημεῖο νὰ πεῖ τὸν συγκλονιστικὸ λόγο: «Χριστῷ συνεσταύρωμαι· ζῶ δὲ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δὲ ἐν ἐμοὶ Χριστός»· μὲ τὸ Βάπτισμα ἔχω σταυρωθεῖ κι ἔχω πεθάνει μαζὶ μὲ τὸν Χριστό. Ἔγινα κοινωνὸς τοῦ σταυρικοῦ θανάτου τοῦ Χριστοῦ καὶ εἶμαι νεκρός. Λοιπόν, δὲν ζῶ πλέον ἐγώ, ὁ παλαιὸς ἑαυτός μου, ἀλλὰ ζεῖ μέσα μου ὁ Χριστός.

Τί βάθος καὶ τί μεγαλεῖο κρύβει ἡ ἐν Χριστῷ ζωή! Δὲν πρόκειται γιὰ ἕνα σύστημα ἠθικῆς οὔτε γιὰ μιὰ σειρὰ ἀπὸ ἀκατανόητες τελετουργίες. Πρόκειται γιὰ ἕνα πέρασμα ἀπὸ τὸν θάνατο στὴ ζωή. Μὲ τὸ ἅγιο Βάπτισμα οἱ χριστιανοὶ ζοῦμε τὴ νέκρωση τοῦ παλαιοῦ ἀνθρώπου καὶ συγχρόνως τὴν ἀνάσταση σὲ νέα ζωή, τὴν ὁποία καλούμαστε νὰ διατηρήσουμε μὲ τὸν προσωπικό μας ἀγώνα κατὰ τῆς ἁμαρτίας. Ἂς ἀγωνιζόμαστε, λοιπόν, γιὰ νὰ ἀκολουθοῦμε τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, ὥστε νὰ φανερώνεται ἡ ζωὴ τοῦ Χριστοῦ μέσα μας καὶ νὰ μποροῦμε νὰ λέμε, ὅπως ὁ ἀπόστολος Παῦλος: «ζῶ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δὲ ἐν ἐμοὶ Χριστός».

3. Ἡ κινητήρια δύναμη

Δὲν εἶναι εὔκολη αὐτὴ ἡ νέκρωση τοῦ παλαιοῦ ἑαυτοῦ μας. Χρειάζεται σκληρὸς ἀγώνας γιὰ νὰ νικήσουμε τὴ σάρκα, τὸν κόσμο καὶ τὸν διάβολο. Ὡστόσο, ὑπάρχει μία κινητήρια δύναμη ποὺ μᾶς βοηθεῖ στὸν ἀγώνα αὐτό. Εἶναι ἡ ἀνέκφραστη καὶ ἄπειρη ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ ὁ Ὁποῖος θυσιάστηκε γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ καθενὸς προσωπικά. Τὸ αἰσθάνεται αὐτὸ ὁ ἀπόστολος Παῦλος, γι’ αὐτὸ καὶ ὑπογραμμίζει τὴν προσωπικὴ ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ: «τοῦ ἀγαπήσαντός με καὶ παραδόντος ἑαυτὸν ὑπὲρ ἐμοῦ», γράφει. Τὴν ἴδια προσωπικὴ συναίσθηση τῆς ἀγάπης τοῦ Κυρίου ἐκφράζει κι ὁ ἱερὸς ὑμνογράφος τῶν ἁγίων Παθῶν στὸ γνωστὸ τροπάριο: «Ἐσταυρώθης δι’ ἐμέ, ἵνα ἐμοὶ πηγάσῃς τὴν ἄφεσιν...». Κύριε, σταυρώθηκες γιὰ μένα! Γιὰ νὰ μοῦ χαρίσεις τὴν ἄφεση, τὴ λύτρωση, τὴ σωτηρία...

Ποιὸς μπορεῖ νὰ μείνει ἀσυγκίνητος, ὅταν ἀναλογίζεται αὐτὴ τὴν ἄπειρη συγκατάβαση τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ! Εἶναι δυνατὸν νὰ ἐπιμένω στὴν ἁμαρτία, ὅταν σκέπτομαι ὅτι ὁ Θεάνθρωπος σταυρώθηκε γιὰ νὰ μὲ λυτρώσει ἀπὸ τὶς ἁμαρτίες μου; Γιʼ αὐτὸ καὶ ὁ ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης συμβουλεύει: «Ἂν ἀγαπᾶς ἀληθινὰ τὸν Θεό, σκέψου πρὶν ἁμαρτήσεις». Νὰ λές: «Καλύτερα νὰ πεθάνω παρὰ νὰ ἀθετήσω τὴν ἐντολὴ τοῦ Θεοῦ καὶ νὰ προδώσω τὴν ἀγάπη Του». Γιὰ τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ ἀξίζει κάθε θυσία!

Πηγή: Ο Σωτήρ

Ο μακάριος Αυγουστίνος δέχεται ότι η χριστιανική διδασκαλία όταν κατανοείται θεωρητικά, μπορεί να φυλαχθεί και εκτός Εκκλησίας. Η αλήθεια  παραμένει αλήθεια  ακόμη  κι αν την εκφράζει ένας κακός άνθρωπος. Πράγματι και οι δαίμονες ομολογούσαν τον Χριστό, όπως και ο Απόστολος Πέτρος. Ο χρυσός είναι αναμφίβολα καλός και παραμένει χρυσός ακόμη  και στους κλέφτες, έστω κι αν χρησιμεύει για τους κακούς τους σκοπούς. Ο Χριστός είπε κάποτε στους μαθητές Του: «εκείνος που δεν είναι εναντίον μας είναι με το μέρος μας» (Λουκ. 9, 50). Από αυτό μπορείς να συμπεράνεις ότι εκείνος που στέκεται εκτός Εκκλησίας σε κάποια θέματα δεν είναι εναντίον της Εκκλησίας και έχει κάτι από τον εκκλησιαστικό πλούτο. Οι Αθηναίοι τιμούσαν τον άγνωστο Θεό (Πράξ. 17, 23) και ο Απόστολος Ιάκωβος μαρτυρεί ότι «και τα δαιμόνια πιστεύουσι» (Ιακ. 2, 19) αλλά αυτά, βέβαια, είναι εκτός Εκκλησίας. Στα συγγράμματά του κατά των Δονατιστών ο μακάριος Αυγουστίνος λεπτομερώς αποδεικνύει και υποστηρίζει κάποιου είδους εγκυρότητα στο σχισματικό βάπτισμα.

Όμως αν και εκτός Εκκλησίας μπορεί να διαφυλάσσεται η αληθινή διδασκαλία, αν ακόμη  και τα Μυστήρια τελούμενα ξέχωρα από την Εκκλησία είναι έγκυρα, τότε σε τι είναι αναγκαία η Εκκλησία; Δεν είναι άραγε δυνατή η σωτηρία εκτός Εκκλησίας; Δεν αποχωρίζει έτσι ο μακάριος Αυγουστίνος τον Χριστιανισμό από την Εκκλησία; Δεν παραδέχεται τη δυνατότητα υπάρξεως Χριστιανισμού χωρίς Εκκλησία; Σε όλα αυτά τα ερωτήματα δίδεται αρνητική απάντηση από τον μακάριο Αυγουστίνο. Τη χριστιανική ζωή που οδηγεί στη σωτηρία ο μακάριος Αυγουστίνος την εγγράφει μόνο στην Εκκλησία και εκτός Εκκλησίας τέτοια ζωή δεν μπορεί να υπάρξει.

Το γεγονός ότι οι αποκομμένοι από την Εκκλησία φυλάσσουν κάτι από τον εκκλησιαστικό πλούτο δεν προσφέρει απολύτως καμιά ωφέλεια, αλλά μόνο βλάβη. Πως έτσι; Διότι, απαντά ο μακάριος Αυγουστίνος, όλοι οι αποκομμένοι από την Εκκλησία δεν έχουν αγάπη . Ο Χριστός υπέδειξε ένα σημείο με το οποίο μπορεί κάποιος να γνωρίσει τους μαθητές του. Το σημείο αυτό δεν είναι η χριστιανική διδασκαλία, ούτε και τα μυστήρια, αλλά μόνον η αγάπη. «Εν τούτω», είπε Εκείνος στους μαθητές Του «γνώσονται πάντες ότι εμοί μαθηταί έστε, εάν αγάπην έχητε εν αλλήλοις» (Ιω. 13, 35). Τα Μυστήρια δεν σώζουν εάν εκείνος που τα δέχεται δεν έχει αγάπη. Ο Απόστολος λέγει: «Εάν... ειδώ τα μυστήρια (sacramenta) πάντα..., αγάπην δε μη έχω ουδέν ειμί» (Α Κορ. 13,2). Προφήτευσε ο Καϊάφας αλλά κατεκρίθη. Αυτός ο ίδιος ο χωρισμός από την Εκκλησία είναι η μεγαλύτερη αμαρτία, η οποία αποδεικνύει ότι στους σχισματικούς δεν υπάρχει αγάπη. Ο αναγεννημένος στο βάπτισμα αλλά μη ενωμένος με την Εκκλησία δεν έχει κανένα όφελος από το βάπτισμα επειδή δεν έχει αγάπη. Το βάπτισμα αρχίζει να είναι σωτήριο γι’ αυτόν τότε μόνο, όταν ενώνεται με την Εκκλησία. Η Χάρις του βαπτίσματος δεν μπορεί να καθαρίσει από τις αμαρτίες εκείνον ο οποίος δεν ανήκει  στην Εκκλησία. Η ενέργειά του κατά κάποιον τρόπο παραλύει από την επιμονή της καρδιάς του σχισματικού στο κακό, δηλαδή στο σχίσμα. Έτσι, καθώς ο βαπτιζόμενος, αμέσως μετά το βάπτισμα μπαίνοντας στο σκοτάδι του σχίσματος, διακρίνει την αμαρτωλότητά του, την απουσία δηλαδή απ’ αυτόν της αγάπης, ευθύς και οι αμαρτίες επιστρέφουν σ’ αυτόν.

Ότι οι συγχωρημένες αμαρτίες επιστρέφουν αν δεν υπάρχει  αδελφική αγάπη, το έδειξε χειροπιαστά ο Κύριος όταν μίλησε για τον δούλο στον οποίο ο κύριός του χάρισε το χρέος 10.000 ταλάντων . Όταν ο δούλος εκείνος δεν σπλαχνίστηκε τον σύνδουλό του, που του όφειλε 10 δηνάρια, τότε ο κύριος διέταξε να του δώσει πίσω όλα όσα του όφειλε. Όπως εκείνος ο δούλος για ένα χρονικό διάστημα έλαβε άφεση του χρέους έτσι και ο βαπτιζόμενος εκτός Εκκλησίας επίσης για κάποιο χρονικό διάστημα ελευθερώνεται από τις αμαρτίες του, αλλά καθώς μετά το βάπτισμα παραμένει εκτός Εκκλησίας, τότε του καταλογίζονται εκ νέου όλες οι αμαρτίες που έκαμε πριν το βάπτισμα.

Τότε μόνο του συγχωρούνται οι αμαρτίες, όταν αγαπητικά ενωθεί με την Εκκλησία. Οι σχισματικοί στερούνται της ελπίδος της σωτηρίας όχι επειδή το βάπτισμά τους είναι ανενεργό, αλλά μόνο επειδή είναι εκτός Εκκλησίας και διάκεινται εχθρικά προς αυτήν. Τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος μπορεί να τη λάβει και να τη φυλάξει μόνο όποιος είναι ενωμένος εν αγάπη με την Εκκλησία. Όποιος χωρίστηκε από την Εκκλησία, δεν έχει αγάπη. Δεν υπάρχει  αγάπη προς τον Θεό σε εκείνον που δεν αγαπά την ενότητα  της Εκκλησίας. Ματαίως λέει ότι έχει χριστιανική αγάπη. Η αγάπη μπορεί να τηρηθεί μόνο σε ενότητα  με την Εκκλησία, επειδή το Άγιο Πνεύμα ζωογονεί μόνο το Σώμα της Εκκλησίας. Καμιά νόμιμη και επαρκής αιτία δεν μπορεί να υπάρξει  για να χωρισθεί κάποιος από την Εκκλησία. Όποιος απεκόπη από την Εκκλησία δεν έχει το Άγιο Πνεύμα, όπως και το αποκομμένο από το σώμα μέλος δεν έχει πνοή ζωής έστω κι αν για κάποιο διάστημα δι­ατηρεί το προηγούμενο σχήμα του. Γι’ αυτό όλοι οι αποκομμένοι από την Εκκλησία, όσο εναντιώνονται σ’ αυτήν δεν μπορούν να είναι καλοί, ακόμη  κι αν η συμπεριφορά τους φαίνεται αξιέπαινη. Αυτός καθαυτόν ο χωρισμός τους από την Εκκλησία τους κάμει κακούς.

Έτσι, κατά τη διδασκαλία του μακαρίου Αυγουστίνου, η Εκκλησία είναι έννοια πολύ στενότερη από τον Χριστιανισμό, όταν αυτός κατανοείται υπό την έννοια μόνο θεωρητικών θέσεων. Παραμένοντας κάποιος εκτός Εκκλησίας, μπορεί να είναι σε συμφωνία μ’ αυτές  τις θεωρητικές τοποθετήσεις. Για την ένωση με την Εκκλησία, είναι απαραίτητη εκτός αυτού η συμφωνία βουλήσεων (consensio voluntatum). Αλλά είναι φανερό ότι χωρίς αυτή την τελευταία, μόνη η θεωρητική συμφωνία με τη χριστιανική διδασκαλία είναι τελείως ανώφελη γιατί εκτός Εκκλησίας δεν υπάρχει  σωτηρία. Στη ζωή ο Χριστιανισμός συ­μπίπτει τελείως με την Εκκλησία.

Οι απόψεις του αγίου Κυπριανού και του μακαρίου Αυγουστίνου, αν και φαινομενικά είναι λίγο διαφορετικές μεταξύ τους, καταλήγουν στο ίδιο ακριβώς  συμπέρασμα: extra Ecclesiam nulla salus δηλαδή εκτός Εκκλησίας δεν υπάρχει  σωτηρία . Σώζει τους ανθρώπους η αγάπη η οποία είναι Χάρις, δώρο της Καινής Διαθήκης. Εκτός Εκκλησίας είναι αδύνατο  να τηρήσεις την αγάπη επειδή εκεί δεν είναι δυνατόν να λάβεις το Άγιο Πνεύμα.

Από το βιβλίο:

Αρχιεπίσκοπος Ιλαρίων Τρόϊτσκι (1886-1929) Ιερομάρτυς και πρόμαχος της Εκκλησίας του Χριστού

π.Ιωάννη Φωτόπουλου

Πηγή: Αντιαιρετικόν Εγκόλπιον 

Ο Γέροντας Δανιήλ γεννήθηκε στην Σμύρνη το ίδιο έτος με τον άγιο Νεκτάριο (1846). Το κατά κόσμον όνομα του ήταν Δημήτριος Δημητριάδης. Ήταν ο μικρότερος γιος μιας ευσεβούς, πολύτεκνης οικογένειας και αριστούχος της περίφημης Ευαγγελικής Σχολής της Σμύρνης. Έχοντας διακαή πόθο να μονάσει έφυγε σε νεαρή ηλικία (19 ετών) από την οικογένεια του και επισκέφθηκε στην αρχή, μετά από συμβουλή του Αγιοταφίτη πνευματικού του, διάφορα μοναστήρια στην Πελοπόννησο και στα νησιά (Ύδρα, Τήνο, Πάρο, Ικαρία), όπου γνώρισε σπουδαίους και φημισμένους για την αγιότητα τους Γέροντες.

Ο σοφός και διακριτικός αγιορείτης Γέροντας

Αποφασιστική ήταν η συνάντηση του στην Πάρο με τον πνευματικό Αρσένιο, τον όσιο Αρσένιο της Πάρου, ο όποιος στην παράκληση του νεαρού Δημητρίου να μείνει και να ασκητεύσει κοντά του, του συνέστησε να μεταβεί στο περιώνυμο τότε και ακμάζον κοινόβιο του αγίου Παντελεήμονος στο Άγιον Όρος. Προέβλεψε μάλιστα προφητικά ότι θα πεθάνει στις υπώρειες του Άθω. Υπακούοντας στον όσιο Αρσένιο κοινοβίασε στην Ιερά Μονή του Άγιου Παντελεήμονος όπου εκάρη μοναχός το 1866, απολαμβάνοντας μεγάλη αγάπη και εκτίμηση από τον ΄Ελληνα ηγούμενο της Μονής και τους άλλους, κατά πλειοψηφία ΄Ελληνες μοναχούς, αλλά και από της πλευράς των Ρώσων μοναχών πού αποτελούσαν τότε την μειοψηφία.

Οι φιλονικίες πού ξέσπασαν μέσα στην Μονή από τις προσπάθειες των Ρώσων μοναχών να ελέγξουν την διοίκηση της Μονής (1874-1875) είχαν σαν συνέπεια να δοκιμασθεί σκληρά ο μοναχός Δανιήλ, ο όποιος την περίοδο αυτή ως γραμματέας της Μονής γνώριζε καλά τις επιδιώξεις και τα σχέδια των Ρώσων, τα όποια όμως δυστυχώς δεν μπόρεσε να αποτρέψει. Αντίθετα, αντί να επαινεθεί για τους αγώνες του αυτούς, τιμωρήθηκε και εξορίστηκε για ένα δίμηνο από το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Είχαν σταλεί στην Κωνσταντινούπολη, με εντολή του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ο Γέροντας Δανιήλ με έναν ακόμη ΄Ελληνα μοναχό και δυο Ρώσους, για να εκθέσουν εκεί εκ μέρους των δύο πλευρών τα της διενέξεως. Το Πατριαρχείο, υπακούοντας τότε στις ανάγκες των καιρών, δικαίωσε τους Ρώσους.

Ο άγιος Αρσένιος της Πάρου ήταν αυτός πού προέτρεψε τον Γέροντα Δανιήλ να άσκητεύσει στην Ι. Μ. Παντελεήμονος στο Άγιον Όρος. Πρόβλεψε μάλιστα δτι θα πεθάνει στις υπώρειες του Άθω.

Για να κατασιγάσει δε η ταραχή μέσα στην ελληνική αδελφότητα, έστειλε με συνοδεία τους δυο ΄Ελληνες μοναχούς στον τότε μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Ιωακείμ, τον μετέπειτα Οικουμενικό Πατριάρχη Ιωακείμ Γ΄, με εντολή να τους εξορίσει στα Μετέωρα. Ο μητροπολίτης είδε το άδικο αυτής της αντιμετωπίσεως και είπε τα έξης, όπως διασώζει ο ίδιος ο Γέροντας Δανιήλ στην γνωστή Ιστορική Μελέτη πού συνέγραψε για την αναφυείσα διαφορά μεταξύ Ελλήνων και Ρώσων μοναχών: «Εγώ την πράξιν της Εκκλησίας την θεωρώ άγαν άδικον και όλως άστοργον και κατά τούτο πολύ μέμφομαι τον Πατριάρχη και μολονότι τον έχω Γέροντα πλην εις την πράξιν ταύτην διαφωνώ και ας όψεται!». Σύμφωνα δε με άλλη πηγή πρόσθεσε και τα έξης: «Εσέ, παιδί μου, έπρεπε η Εκκλησία να σε στεφάνωση με κλάδον ελαίας και όχι να σε στείλη εξορίαν».

Από συμπάθεια ο μητροπολίτης τους πρότεινε αντί των Μετεώρων να επιλέξουν ανάμεσα στην Μονή Βλατάδων της Θεσσαλονίκης και στην παρά τα Βασιλικά Ιερά Μονή της Αγίας Αναστασίας. Ο Γέροντας Δανιήλ προτίμησε την Αγία Αναστασια, και πάρα την μικρή παραμονή του εκεί, ωφέλησε πνευματικά την αδελφότητα της Μονής, ιδιαίτερα ως προς την εφαρμογή αυστηρού αγιορείτικου τυπικού στην νηστεία και στις ακολουθίες, και κέρδισε την αγάπη όλων. Εφόσον είχε επιτευχθεί η εκρώσσιση της Ιεράς Μονής Παντελεήμονος και είχε επικυρωθεί με Πατριαρχικό Σιγίλλιο η εκλογή του Ρώσου Ηγουμένου Μακαρίου, ανακλήθηκε η εξορία του μονάχου Δανιήλ. Βέβαια αυτό σήμαινε ότι μπορούσε να επανέλθει στο Άγιον Όρος, αλλ’ όχι και στην Μονή της μετανοίας του.

Επιστρέφοντας στο Άγιον Όρος παρέμεινε για πέντε περίπου χρόνια στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου. Εκεί συνέβη και η θαυματουργική θεραπεία του από τον φοβερό κολικό του νεφρού πού τον ταλαιπωρούσε συχνά. Την ήμερα πού το μοναστήρι γιόρταζε την εορτή της Αγίας Ζώνης (31 Αυγούστου), θεραπεύτηκε ξαφνικά και η θεραπεία του ήταν οριστική. Κατά το διάστημα της πενταετούς παραμονής του στο Βατοπαίδι, ανέλαβε το αρχονταρίκι της Μονής πού το οργάνωσε κατά κοινοβιακό τρόπο, ακόμη και με ανάγνωση πατερικών κειμένων πού τα διάβαζε ο ίδιος. Στάλθηκε από την Μονή Βατοπαιδίου στην πατρίδα του, την Σμύρνη, για να διευθετήσει υποθέσεις του εκεί μετοχίου της Μονής. Παρέμεινε στην Σμύρνη εννέα μήνες και τόσο πολύ εκτιμήθηκε από τον τότε μητροπολίτη Σμύρνης Μελέτιο, ώστε του έγινε η πρόταση να μείνει εκεί και να χειροτονηθεί επίσκοπος βοηθός του.

Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου

Ησυχαστής στα Κατουνάκια: «Ησυχαστής εστίν τύπος Αγγέλου επίγειος»

Ο Γέροντας Δανιήλ όμως αρνήθηκε και επέστρεψε στο Άγιο Όρος όπου, εκπληρώνοντας την επιθυμία του για πραγματική ησυχία και μόνωση, έστησε το 1881, στην έρημο του Άγιου Όρους, στα Κατουνάκια, πάνω από τα φρικτά Καρούλια, την ασκητική του φωλιά, στον απαραμύθητο και σκληρό σαν τους βράχους του, αγιασμένο όμως από τα ασκητικά παλαίσματα και ευλογημένο αυτό τόπο, ο όποιος επί εκατόν είκοσι δύο χρόνια τώρα (1881-2003) και εβδομήντα τέσσερα από την κοίμηση του (1929-2003) διατηρεί ζωντανή την παρουσία του αγιασμένου μέσα στους ασκητικούς αγώνες και φωτισμένου από την Χάρη του Άγιου Πνεύματος Κατουνακιώτη ασκητή.

Το 1881 ο Γέροντας Δανιήλ έστησε στα Κατουνάκια την καλύβη του, η οποία υπήρξε το θεμέλιο για το σημερινό ησυχαστήριο της αδελφότητας των Δανιηλαίων. Στην φωτογραφία άποψη του ησυχαστηρίου.

Ήδη ενώ ζούσε ακόμη στην λιτή και πενιχρή στην αρχή καλύβη του, διευρυμένη αργότερα για να φιλοξενεί τους διερχόμενους προσκυνητές, είχε επιβληθεί στην συνείδηση των Αγιορειτών Πατέρων ως κανών και γνώμων Ορθοδοξίας, ως ασφαλές κριτήριο για την διάγνωση των πλανών με τις όποιες ο «δολομήτης Σατάν», όπως έλεγε, παρέσυρε και προχωρημένους ακόμη μοναχούς. Κατέληξε να είναι ο εκφραστής της αυτοσυνειδησίας του Άγιου Όρους, ο υπέρμαχος της ορθοδόξου πίστεως και ζωής, την γνώμη του όποιου, ως εγγύηση Ορθοδοξίας, ζητούσαν από τον κόσμο με ερωτήματα και επιστολές αγωνιώντες για την αποστασία και τις παρεκκλίσεις ορθόδοξοι πιστοί. Πάμπολλες πραγματείες και μελέτες και εκατοντάδες επιστολών του Γέροντα Δανιήλ αντιμετωπίζουν συνετά και φωτισμένα, με άφθονη και πλούσια πάντοτε πατερική κατοχύρωση, σοβαρά πνευματικά και θεολογικά ζητήματα, τον Μακρακισμό και τους οπαδούς του, τα οικουμενικά ανοίγματα προς τους ετεροδόξους, τους εχθρούς του μοναχικού βίου και των ορθοδόξων παραδόσεων, τους Προτεστάντες Καλαποθακιστές, τους πλανεμένους οραματιστές, τους νεωτερίζοντες λαϊκούς θεολόγους των πανεπιστημίων και των οργανώσεων.

Ο χαρισματικός καθοδηγητής

Συγχρόνως οι μοναστικές πραγματείες του -μία από τις όποιες μάλιστα γράφτηκε μετά από παράκληση του άγιου Νεκταρίου για την γυναικεία μοναστική αδελφότητα της Ιεράς Μονής της Αγίας Τριάδος Αιγίνης- απόσταγμα της πολύχρονης ασκητικής εμπειρίας του και της μεγάλης του αγάπης προς τα φιλοκαλικά κείμενα, παρουσιάζουν τον Μοναχισμό ως γνήσιο αποστολικό βίο και ευσύνοπτα εκθέτουν τα βασικά γνωρίσματα, τις βασικές αρχές της μοναστικής βιοτής. Όταν τις διεξέρχεται κανείς, σκέπτεται ότι θα μπορούσαν και σήμερα πού ο μοναχισμός, ιδιαίτερα ο γυναικείος, γνωρίζει ελπιδοφόρα άνθηση, εκδιδόμενες σε εύχρηστα τεύχη, να βοηθήσουν στην οργάνωση της ζωής και στην πνευματική προκοπή παλαιών και νέων αδελφοτήτων.

Ήδη ενώ ζούσε ακόμη στην λιτή καλύβη του, είχε επιβληθεί στην συνείδηση των Αγιορειτών Πατέρων ως κανών και γνώμων Όρθοδοξίας, ως ο εκφραστής της αυτοσυνειδησίας του Αγίου Όρους, ο υπέρμαχος της ορθοδόξου πίστεως και ζωής, την γνώμη του οποίου, ως εγγύηση Ορθοδοξίας, ζητούσαν από τον κόσμο με ερωτήματα και επιστολές ορθόδοξοι πιστοί.

Ο Γέροντας Δανιήλ ο Κατουνακιώτης κοσμήθηκε από τον Θεό πλούσια με τα χαρίσματα του διδασκάλου της πνευματικής ζωής και της διακρίσεως των πνευμάτων, της διακρίσεως ανάμεσα στην αλήθεια και στην πλάνη• ήταν κατ’ εξοχήν διακριτικός Γέροντας. Είναι χαρακτηριστικό ότι καταξιωμένοι Γέροντες και πνευματικοί, όπως ο Γέροντας Φιλόθεος Ζερβάκος, του ζητούσαν συμβουλές και κατευθύνσεις για την άσκηση του έργου του πνευματικού, όπως φαίνεται από επιστολές του Γέροντα Φιλόθεου, πού σώζονται στο αρχείο του ησυχαστηρίου, όπως και από επιστολή του Γέροντα Δανιήλ προς τον Φιλόθεο Ζερβάκο πού στάλθηκε τον Ιανουάριο του 1913.

Επικοινωνία με τον Γέροντα Δανιήλ είχε επίσης και ο γνωστός Γέροντας της Πάτμου, Αμφιλόχιος Μακρής. Σώζεται επιστολή του Γέροντα Δανιήλ προς τον Γέροντα Αμφιλόχιο με προσφωνηματική επιγραφή «Τω εριτίμω φίλω Αμφιλόχιω Μοναχώ τώ έν τη κατά Πάτμον Ιερά Μονή του όσιου Χριστοδούλου ησυχάζοντι». Ο Γέροντας Αμφιλόχιος είχε γνωρίσει μάλιστα προσωπικά τον Γέροντα Δανιήλ, όπως γράφει η τελευταία εκτενής και συγκροτημένη βιογραφία του: «Περιήλθεν όλα τα μοναστήρια και τάς σκήτας, εγνώρισεν άγιους άνδρας, όπως τον Γέροντα Δανιήλ Κατουνακιώτην και άλλους, έκ των οποίων τα μέγιστα ωφελήθη».

Τα ελάχιστα αυτά και πενιχρά λόγια για τον μεγάλο αγιορείτη Γέροντα Δανιήλ Κατουνακιώτη υπομνηματίζουν και συμπληρώνουν κατάλληλα μερικές από τις πολλές μαρτυρίες προσώπων πού τον γνώρισαν και τον έζησαν. Ο μεγάλος Σκιαθίτης πεζογράφος Αλέξανδρος Μωραϊτίδης, ο άλλος μετά τον Παπαδιαμάντη άγιος των νεοελληνικών γραμμάτων, ήταν το πνευματικό τέκνο του Γέροντος Δανιήλ, από το πρόσωπο και τις διδαχές του όποιου τόσο πολύ εντυπωσιάσθηκε, ώστε εκάρη μοναχός και έλαβε το όνομα Ανδρόνικος στον Ιερό Ναό των Τριών Ιεραρχών Σκιάθου στις 16 Σεπτεμβρίου του 1929. Νωρίτερα έγινε μοναχή η γυναίκα του Βασιλική με το μοναχικό όνομα Αθανασία, η οποία μόνασε στην Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο Κεχροβούνι της Τήνου, όπου ηγουμένευε η ονομαστή για την οσιότητά της Γερόντισσα Θεοδοσία, πνευματικό και αυτή τέκνο του Γέροντα Δανιήλ.

Σώζεται λόγος του Γέροντα Δανιήλ «Εις την κατάθεσιν των τιμίων λειψάνων της αειμνήστου Αθανασίας Μοναχής», πού αναγνώσθηκε στην Ιερά Μονή του Κεχροβουνίου της Τήνου, από τον όποιον προκύπτουν ενδιαφέροντα στοιχεία για τον πνευματικό δεσμό πού συνέδεε τον Γέροντα Δανιήλ με αμφότερα τα μέλη της συζυγίας, αλλά και για τον σπουδαίο ρόλο της Βασιλικής στον σωστό και απλανή πνευματικό προσανατολισμό του Αλεξάνδρου. Ήταν λοιπόν αποφασιστική για τον μεγάλο Σκιαθίτη λογοτέχνη Αλέξανδρο Μωραϊτίδη και την γυναίκα του η επικοινωνία τους με τον Γέροντα Δανιήλ, ώστε να ζήσουν κατόπιν στον κόσμο όχι απλώς ως κοσμοκαλόγεροι, αλλά να γίνουν πράγματι μοναχοί και να αξιωθούν να φορέσουν το αγγελικό σχήμα ως Ανδρόνικος και Αθανασία. Συνέβαλαν μάλιστα και οί δυο πολύ στην ανάπτυξη της επικοινωνίας και στην αμοιβαία εκτίμηση μεταξύ του άγιου Νεκταρίου και του Γέροντα Δανιήλ.

Η σύζυγος μάλιστα του Μωραϊτίδη άνηκε στον κύκλο των γυναικών, οί όποιες βρίσκονταν υπό την καθοδήγηση του άγιου Νεκταρίου κατά την διάρκεια της Σχολαρχίας του στην Ριζάρειο Εκκλησιαστική Σχολή. Υπάρχουν εντυπωσιακές μαρτυρίες του ίδιου του Μωραϊτίδη για την εντύπωση πού του προκάλεσαν η πρώτη του γνωριμία με τον Γέροντα, οί νυκτερινές συζητήσεις στην απλωταριά του κελλιού στα Κατουνάκια, η γενική εκτίμηση και αποδοχή του διακριτικού Γέροντα από τους αγιορείτες. Οι μαρτυρίες αυτές προέρχονται όλες από το γνωστό έργο του Μωραϊτίδη «Με του βοριά τα κύματα».

Ο σοφός και διακριτικός αγιορείτης Γέροντας

Αποκαλυπτικές μαρτυρίες για τον Γέροντα Δανιήλ από τον Αλέξανδρο Μωραϊτίδη

«…επιστρέφοντες εις την Καλύβην των ο μέν γέρων Δανιήλ μετά του Αθανασίου εισερχόμενοι εις το ταπεινόν Εργαστήριον ως ελεγον οί αρχαίοι, κατεγίνοντο εις την ζωγραφικήν, γράφοντες μικρός τινας εικόνας κατά παραγγελίαν. Κατά την έργασίαν αυτήν ήρέσκοντο να γίνεται άνάγνωσις, ίνα μή άργολογώσι. Διά τούτο ο εις έζωγράφιζεν, ο άλλος δε άνεγίνωσκεν από Πατερικού τινός βιβλίου…». Περιγραφή Αλεξάνδρου Μωραϊτίδη. (Στην φωτογραφία ο Αναπεσών, εργο της αδελφότητας των Δανιηλαίων).

Γράφει για την πρώτη τους γνωριμία: «Εκεί πρωτοείδα τον γέρο-Δανιήλ, συστάσεων δεν είχον ανάγκην… ώστε ο Γέρων Δανιήλ μόλις ήκουσε το όνομα μου έδειξεν ειλικρινή χαράν, ωσάν να έβλεπεν αρχαίον τινά μαθητήν του, και δεν ήξευρε, καθώς λέγει ο λόγος, πώς να με περιποιηθή οικειότερον, όσον το δυνατόν. Σμυρναίος, διαβασμένος, ασκητικώτατος, με την οσιακήν του ωχρόλαμπρον αίγλην της μορφής του, με την μιξοπόλιον γενειάδα του, με την υπόξανθον κόμην του και τους γλαυκούς πως οφθαλμούς του•λόγιος και ομιλητικώτατος.

Κοινοβιάσας κατ’ αρχάς εις μεγάλας μονάς, αλλά ολιγοστά έτη προ της γνωριμίας μας αποσυρθείς εις Κατουνάκια προς μείζονα ησυχίαν, έν η όντως παράγεται το γλυκύτατον της ασκήσεως μέλι, ού την ηδύτητα γνωρίζουσι μόνον όσοι το εγεύθησαν… Εκεί κατά πρώτον εξετίμησα την χάριν, την διάκρισιν, αλλά και την ταπείνωσιν του Γέροντος Δανιήλ, όστις, σημειωθείτω, έχει διέλθει όλην την σειρά των γραμμάτων των άγιων Πατέρων, αλλά και την σειράν των συγγραμμάτων των λεγομένων Νηπτικών, ών η ανάγνωσις βαθύτερον τον ελκύει, αρεσκόμενον εις τάς αλληγορίας και τάς λοιπός καλλονάς των λόγων των τοιούτων Πατέρων, π.χ. Ιωάννου της Κλίμακος και Συμεών του Νέου του Θεολόγου. Ο Γέρων Δανιήλ, ως αντελήφθην αμέσως, μελετηρότατος και ομιλητικώτατος, διακριτικώτατος δε εις το άκρον, όπου αν εκοινοβίασεν εν Άθωνι απέκτησε ταχέως την αγάπην και συμπάθειαν των αδελφών, ου η γνώμη επί των πνευματικών ζητημάτων βαρύνει πολύ, πάρα πολύ».

Ο Σκιαθίτης πεζογράφος Αλέξανδρος Μωραϊτίδης υπήρξε πνευματικό τέκνο του Γ. Δανιήλ. Στο έργο του «Με του βοριά τα κύματα» μας δίνει εντυπωσιακές μαρτυρίες γι αυτόν. (Στην φωτογραφία ο Μωραϊτίδης έχοντας λάβει το μοναχικό σχήμα με το όνομα Ανδρόνικος).

Καταξιωμένοι Γέροντες και πνευματικοί, όπως ο Γέροντας Αμφιλόχιος Μακρής και ο Γέροντας Φιλόθεος Ζερβάκος, ζητούσαν συμβουλές και κατευθύνσεις από τον Γέροντα Δανιήλ για το πνευματικό εργο τους. Δεξιά: Ο Γέροντας Αμφιλόχιος Μακρής. Αριστερά: Ο Γέροντας Φιλόθεος Ζερβάκος.

Η πνευματική ακτινοβολία του

Επαναλαμβάνοντας δε και συμπληρώνοντας καταλλήλως τους λόγους του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, ο οποίος αναπολούσε επίσης τις γλυκείες κατανυκτικές στιγμές πού έζησε στο ησυχαστήριο του Πόντου μαζί με τον Μ. Βασίλειο και τους άλλους αδελφούς, γράφει ο Μωραϊτίδης για το ησυχαστήριο του Γέροντα Δανιήλ στα Κατουνάκια: «Ποιος ημπορεί να με επαναφέρη εις τον μήνα των παρελθουσών εκείνων ημερών; Ποιος πλέον να μου δώση τάς ψαλμωδίας εκείνας και τάς αγρυπνίας και τάς προς Θεόν εκδημίας διά μέσου της προσευχής, και την άϋλον τρόπον τινά ζωή, όπου επερνούσαμεν τότε εις τα Κατουνάκια; Ποιος να παραστήση την φιλοπονίαν μας διά την εξήγησιν των θείων λόγων κατά τάς αναγνώσεις οπού εκάμνομεν, ιδίως τον Συμεών τον Νέον Θεολόγον; Ποιος να παραστήση τάς καθημερινός εργασίας μας και τα εργόχειρα μας; Ποιος δεν ενθυμείται την δροσεράν εκείνην απλωταριάν, όπου εκάθητο την νύκτα ουχί πολυκτήμων και πολύχρυσος πυργοδεσπότης, αλλά μοναχός κατακουρασμένος; … Εγώ δεν ελπίζω να σας ξαναΐδω πλέον, ω ερημικά, ω εράσμια, ω παμπόθητα, ω πανέρημα Κατουνάκια!…».

Ο Γέροντας Δανιήλ άσκησε την τέχνη της αγιογραφίας και την παρέδωσε στην αδελφότητα, η οποία την ασκεί μέχρι σήμερα. Εικόνα των οσίων και αγιορειτών Πατέρων (έργο Ρωσικής τέχνης και προέλευσης, 18ος αί.) στην μνήμη των οποίων εορτάζει το καθολικό του Ησυχαστηρίου των Δανιηλαίων.

Οι συζητήσεις αυτές του Γέροντα Δανιήλ δεν έμοιαζαν καθόλου με τις φλύαρες και άσκοπες αργολογίες για ασήμαντα και επουσιώδη θέματα, πού σπαταλούν τον πολύτιμο για την σωτηρία χρόνο και συνήθως συνδυάζονται με κατακρίσεις προσώπων και εγωπαθείς αναφορές. Απέβλεπαν στην πνευματική ωφέλεια των συζητούντων, στην τόνωση της διαθέσεως για μετάνοια, ταπείνωση και επιστροφή. Είναι συγκλονιστική η τελευταία σχετική μαρτυρία του Μωραϊτίδη: «Όταν βγήκα στα Καρούλια – Κατουνάκια, ενόμισα ότι έφθασα εις τον Θεόν. Αλλ’ όταν συνομίλησα μετά του Γέροντος Δανιήλ είπον: ”Τώρα είδον πόσον μακράν είμαι από τον Θεόν”».

Βίοι Παράλληλοι και η μέσω επιστολών, επικοινωνία μεταξύ δύο οσιακών μορφών

Ο Γέροντας Δανιήλ είχε αλληλογραφία με τον άγιο Νεκτάριο και οί σωζόμενες επιστολές του βρίσκονται στο Ησυχαστήριο των Δανιηλαίων. Ο άγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως (έργο της αδελφότητας των Δανιηλαίων).

Παραλληλίζοντας τις δύο μεγάλες οσιακές μορφές του αιώνα μας, τον άγιο Νεκτάριο και τον Γέροντα Δανιήλ, προκύπτουν πολλά όμοια στοιχεία στην ζωή και στο έργο τους, μέσα ασφαλώς στην διαφορότητα και ιδιαιτερότητα των χαρισμάτων με τα όποια τους προίκισε η Χάρη του Θεού: γεννήθηκαν και οί δύο το ίδιο έτος, 1846. Πατρίδες και των δυο είναι ευλογημένοι τόποι της Ανατολής, η Σηλύβρια της Θράκης του άγιου Νεκταρίου, η ξακουστή Σμύρνη, η ιστορική μητρόπολη της Μικρασίας, του Γέροντα Δανιήλ. Και οί δυο ήταν παιδιά πολύτεκνων οικογενειών. Δαψιλής παιδεία και ακαταπόνητη διά βίου μελέτη. Πτυχιούχος της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών ο άγιος Νεκτάριος, αριστούχος πτυχιούχος της περίφημης Ευαγγελικής Σχολής της Σμύρνης ο Γέροντας Δανιήλ.

Στροφή προς τον μοναχισμό και την άσκηση.

Σε ηλικία τριάντα ετών ο άγιος Νεκτάριος κείρεται μοναχός (1876) στην Νέα Μονή της Χίου. Ο Γέροντας Δανιήλ εκάρη μοναχός στην Ιερά Μονή Άγιου Παντελεήμονος του Αγίου Όρους σε ηλικία 20 περίπου ετών (1866). Διώξεις, θλίψεις και ταλαιπωρίες για τις όποιες έπαιρναν θάρρος από την μεγάλη ευλάβεια και αγάπη πού είχαν στο πρόσωπο της Παναγίας. Ο άγιος Νεκτάριος έτρεφε μεγάλη αγάπη προς το Άγιον Όρος. Αυτό φαίνεται και από την επιστολή του προς τον Γέροντα Δανιήλ, με την όποια του ανακοινώνει την πρόθεση του να αγοράσει κάποιο κελλί στο Άγιον Όρος, για να εγκαταστήσει αρχικά εκεί τα πνευματικά του τέκνα, πού ήθελαν να μονάσουν και στην συνέχεια, όταν απαλλαγεί από τις φροντίδες της Μονής στην Αίγινα, να μεταβαίνει και ο ίδιος στο Άγιον Όρος και να μένει για κάποιο διάστημα «πρός πνευματικήν αναψυχήν». Αυτά έγραφε το 1913. Δεκαπέντε χρόνια νωρίτερα, το 1898, είχε επισκεφθή για πρώτη και μοναδική φορά το Άγιον Όρος.

Απόσπασμα επιστολής του άγιου Νεκταρίου προς τον Γ. Δανιήλ.

Πρώτος γράφει επιστολή ο Γέροντας Δανιήλ, απευθυνόμενος με δισταγμό και σεβασμό προς τον Μητροπολίτη Πενταπόλεως τον Μάρτιο του 1903. Στην απόφαση του να γράψει ενισχύθηκε από τον Αλέξανδρο Μωραϊτίδη, κοινό γνωστό αμφοτέρων, ο όποιος διαβεβαίωσε τον Γέροντα Δανιήλ ότι τυγχάνει ιδιαιτέρας συμπάθειας έκ μέρους του Μητροπολίτου Πενταπόλεως. Ο άγιος Νεκτάριος απήντησε αμέσως μέσα στον ίδιο μήνα, τον Μάρτιο του 1903, με μία θαυμάσια επιστολή, ένα πνευματικότατο όντως και φιλοσοφικότατο κείμενο, στο όποιο αναπτύσσει την θέση ότι οί δοκιμασίες και οί θλίψεις οφείλονται στην αγάπη του Θεού και βοηθούν να φθάσει κανείς ασφαλέστερα στην πνευματική τελείωση. Μεσολάβησε ένα μικρό διάστημα διακοπής της επικοινωνίας.

Την αρχή έκανε πάλι πρώτος ο Γέροντας Δανιήλ, ο όποιος τον Δεκέμβριο του 1907 γράφει προς τον άγιο Νεκτάριο ζητώντας να του σταλούν βιβλία του και συγχαίροντας για την ίδρυση του Ιερού Φροντιστηρίου, της Ιεράς δηλαδή γυναικείας Μονής της Άγιας Τριάδος στην Αίγινα. Η επιστολή αυτή του Γέροντα Δανιήλ δεν σώζεται. Μαθαίνουμε όμως το περιεχόμενο της από το δεύτερο γράμμα του άγιου Νεκταρίου πού στέλνεται στον Γέροντα Δανιήλ τον Ιανουάριο του 1908. Σε αυτήν την επιστολή ο άγιος Νεκτάριος παρακαλεί τον Γέροντα να βοηθήσει πνευματικά τις μοναχές της Ιεράς Μονής Αγίας Τριάδος γράφοντας σχετικό πνευματικό έργο. Μέσα στο ίδιο έτος, τον Ιούλιο του 1908, αποστέλλει πράγματι ο Γέροντας Δανιήλ, απευθυνόμενος προς την ηγουμένη Ξένη και την αδελφότητα, τον αιτηθέντα λόγο. Αμέσως μετά την παραλαβή της ασκητικής πραγματείας του Γέροντα Δανιήλ, ο άγιος Νεκτάριος απήντησε ευχαριστώντας. Δεν σώζεται ολόκληρη αυτή η επιστολή.

Πηγή: Πεμπτουσία [1] , Πεμπτουσία [2] , Πεμπτουσία [3] 

Ἡ σωτηριολογική ἐνέργεια τοῦ Σταυροῦ ὀφείλεται στόν σαρκί σταυρωθέντα Θεό - τόν ἀπαθῆ Θεότητι - πού θυσιάσθηκε ἐπ᾽ Αὐτοῦ καί Τόν κατέστησε τρισμακάριστο ξύλο.

Σέ κάθε ἁγιαστική πρᾶξι, ἡ Ἐκκλησία προβάλλει τόν Τίμιο Σταυρό γιά νά θυμίζη στούς πιστούς ὅτι ἡ κατά Θεόν θυσία εἶναι ἀπαραίτητη προϋπόθεσις εἰσόδου μας στήν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν.

Ὁ Τίμιος Σταυρός εἶναι καί ἐνίσχυσις τῶν πιστῶν, διότι ὁ Χριστός, μέ δόλωμα τόν Ἑαυτόν Του καί ἄγγιστρο τόν Σταυρό συνέλαβε τόν Διάβολο.

Οἱ πρωτόπλαστοι, πίπτοντες στόν πειρασμό τῆς αὐτοθεώσεως - τῆς ἰσοθεΐας ἐρήμην τοῦ Θεοῦ - πρωτοεγεύθησαν τόν ''καρπόν'' τῆς ἔνοχης ἡδονῆς - ἡ ἐνοχή ἔγκειτο μόνον στήν παρακοή - καί ἀπό τότε πρωτοεισήχθη ἡ ὀδύνη στό ἀνθρώπινο γένος. Κορυφαία ὀδύνη εἶναι ὁ θάνατος.

Ἀπό τότε τό σχῆμα ἡδονή-ὀδύνη ἀποτελεῖ ἕνα συνεχές ἀδιάσπαστο δίπολο.

Ὁ Χριστός ἔζησε τήν ὀδύνη, πάσχοντας ὑπέρ ἡμῶν καί ἀντί ἡμῶν, χωρίς νά γευθῆ καρπό ἔνοχης ἡδονῆς, διότι ἦτο ὁ ''πάσης ἐπέκεινα καθαρότητος'' καί μᾶς ἄνοιξε ἐκ νέου τόν δρόμο τοῦ Παραδείσου.

Ἀπό τήν ἔνθεη ἡδονή τοῦ Παραδείσου μόνοι μας ἐκπέσαμε στήν ὀδύνη. Τώρα ἀπαιτεῖται ἀπό ἐμᾶς ἡ ἀντίστροφη πορεία τῆς ἐφαρμογῆς τῶν ἐντολῶν. Ἡ πνευματική ζωή συνίσταται στό σχῆμα ''ὀδύνη γιά τόν Θεό-ἡδονή ἐν Θεῷ''.

Ὁ Τίμιος Σταυρός γίνεται ἡ προσωπική κλῖμαξ ἀνόδου μας στόν Οὐρανό, διότι ἡ προέκτασίς Του εἶναι ἡ Ἀνάστασις τοῦ Χριστοῦ.

Οἱ πικρές, λόγῳ τῶν παθῶν μας, ἐντολές τοῦ Χριστοῦ, δέν εἶναι ἄρνησις, ἀλλά θέσις, διότι ἀρνούμενοι διά τοῦ Σταυροῦ τά πάθη μας γευόμεθα τήν προσωπική μας ἀνάστασι, ὑπεραναπληρούμενοι μέ τήν ἄκτιστο θεία Χάρι.

Ἀρχιμανδρίτης Ἀρσένιος Κατερέλος

Ἡγούμενος Ἱ. Μονῆς Ἁγίου Νικολάου Δίβρης Φθιώτιδος

(Σεπτέμβριος 2014)