Τράπεζα Ἰδεῶν
Θησαύρισμα ἰδεῶν καί ἀναφορῶν γιά τήν Ὀρθοδοξία καί τόν Ἑλληνισμό
info@tideon.org
ΠΡΟΣ ΚΟΙΝΟ ΕΟΡΤΑΣΜΟ ΠΑΣΧΑ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΚΑΙ ΑΙΡΕΤΙΚΩΝ ΠΑΠΙΚΩΝ;
Μέ ἀφορμή συζήτηση μεταξύ «Πάπα» καί Πατριάρχη κατά τή συνάντησή τους στά Ἱεροσόλυμα
Ἐν Πειραιεῖ 2-6-2014
πρωτοπρεσβ. π. Ἄγγελος Ἀγγελακόπουλος ἐφημ. Ἱ. Ν. Ἁγίας Παρασκευῆς Ν. Καλλιπόλεως Πειραιῶς
Αἴσθηση προκάλεσε ἡ δήλωση τοῦ «πάπα» Φραγκίσκου σχετικά μέ τό Πάσχα στούς δημοσιογράφους, πού τόν ρώτησαν στό ἀεροπλάνο κατά τήν ἐπιστροφή του στή Ρώμη ἀπό τούς Ἁγίους Τόπους γιά τήν σχέση του μέ τούς Ὀρθοδόξους:
«Συζητήσαμε ὥστε νά γίνει κάτι καί γιά τό θέμα τοῦ Πάσχα. Εἶναι ἀστεῖο νά ρωτᾶς πές μου ὁ Χριστός σου πότε ἀνασταίνεται; Ὁ δικός μου τήν ἑπόμενη ἑβδομάδα. Ὁ δικός μου ἀντιθέτως ἀναστήθηκε τήν προηγούμενη ἑβδομάδα. Μέ τόν Βαρθολομαῖο συζητᾶμε σάν ἀδέλφια, ἔχουμε μιά σχέση ἀγάπης, λέει ὁ ἕνας στόν ἄλλο τίς δυσκολίες, πού ἀντιμετωπίζει σέ θέματα διοίκησης»[1].
Ἄς πάρουμε, ὅμως, τά πράγματα ἀπό τήν ἀρχή.
Ὁ κοινός ἄξονας Παπισμοῦ - ΠΣΕ - Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου
Τὸν κοινὸ ἑορτασμὸ προωθεῖ τὸ Βατικανὸν ἀπὸ τὸ 1960. Τὸν στόχο του αὐτὸν ἐπισημοποίησε κατὰ τὴν Β´ Βατικανὴ ψευδοσύνοδο καὶ τὸν ἀποδέχθηκε Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης κυρὸς Ἀθηναγόρας, ὁ ὁποῖος ἔγινε ἔνθερμος ὑποστηρικτὴς τῆς ἰδέας αὐτῆς. Γιὰ πολλὰ ἔτη ὑπῆρχε ἄκρα τοῦ «τάφου σιωπὴ», διότι ὅλοι φοβοῦνταν τίς ἀντιδράσεις κυρίως, τῶν Ὀρθοδόξων. Ὅλα αὐτὰ τὰ ἔτη, ὅμως, συζητούσαν μυστικῶς οἱ κεφαλές τοῦ Παπισμοῦ καί τῶν Ὀρθοδόξων μὲ σκοπὸ τὸν κοινὸ ἑορτασμὸ τοῦ Πάσχα. Ὅπως ἀποκαλύπτεται στή συνέχεια ἔχει συγκροτηθεῖ γιὰ τὸ θέμα κοινός ἄξονας μεταξὺ Παπισμοῦ, Παγκοσμίου Συμβουλίου «Ἐκκλησιῶν» (μᾶλλον Αἱρέσεων-ΠΣΕ) καὶ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου. Ὁ ἄξονας αὐτὸς προέβλεπε, μετὰ τὸ 2001, νὰ ἑορτάζεται ἀπὸ κοινοῦ τὸ Πάσχα μεταξὺ Ὀρθοδόξων καὶ ἄλλων πλανεμένων Χριστιανῶν. Τὸν στόχο τὸν ἔθεσε τὸ Βατικανὸ καὶ τὸν προώθησε δυναμικῶς τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο.
Ἡ Πατριαρχική Ἐγκύκλιος τοῦ 1995
Τὸ τελευταῖο μὲ τὴν ὑπ᾽ ἀριθ. 150 πρωτ. 420/26.5.1995 ἐγκύκλιόν του[2], ἡ ὁποία ἀναφερόταν:
«εἰς τὸν καθορισμὸν κοινῆς ἡμερομηνίας ἑορτασμοῦ ὑφ᾽ ἁπάντων τῶν χριστιανῶν τῆς Μεγάλης ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Πάσχα»,
ἔθεσε ἐπὶ τάπητος μία σειρὰν προβλημάτων ἱστορικοῦ, κανονικοῦ καὶ δογματικοῦ χαρακτῆρος.
«Ἡ ἀνακίνησις τοῦ ὅλου ζητήματος ἔδωσε τὴν εὐκαιρία νὰ κατανοηθῆ πλήρως ὅτι ὁ ἀπὸ κοινοῦ παγχριστιανικὸς ἑορτασμὸς τοῦ ῾Αγίου Πάσχα δὲν ἀπετέλεσε ποτὲ ἐσωτερικὸ ποιμαντικὸ πρόβλημα τῆς ῾Αγιωτάτης ᾿Ορθοδόξου ᾿Εκκλησίας, ἀλλὰ προέκυψε σαφῶς ἀπὸ τὴν Οἰκουμενικὴ Κίνησι ἐντεῦθεν τοῦ 1920· αὐτὴ βλέπει, ὅτι - μέσῳ σταθερῶν πρακτικῶν βημάτων - ἐπιτυγχάνεται ἡ ἐξωτερικὴ (ὁμοσπονδιακὴ) ἑνότης τῶν διϊσταμένων Χριστιανῶν καὶ τοιουτοτρόπως προκαλεῖται στὸν κόσμο ἡ ψευδαίσθησις μιᾶς κοινῆς χριστιανικῆς μαρτυρίας, παρὰ τὶς ὑφιστάμενες ἀκόμη ἀγεφύρωτες δογματικὲς διαφορές»[3].
Δύο ἔτη μετὰ τὴν ἀνωτέρω ᾿Εγκύκλιο, ἕνα Δελτίο Τύπου τοῦ λεγομένου “Παγκοσμίου Συμβουλίου τῶν ᾿Εκκλησιῶν” (“Π.Σ.Ε.”) (24.3.1997), μὲ τίτλο «῾Η ἡμερομηνία τοῦ Πάσχα: ἡ ἐπιστήμη προσφέρει λύσι σὲ ἕνα ἀρχαῖο θρησκευτικὸ πρόβλημα», ὑπογραμμίζει τὴν ἡγετικὴ συμβολὴ τοῦ Οἰκουμενικοῦ αὐτοῦ ᾿Οργανισμοῦ τῆς Γενεύης, ἀλλὰ καὶ εὐρύτερα τῶν Οἰκουμενιστικῶν ᾿Οργανισμῶν, στὴν προώθησι τοῦ ζητήματος.
῾Η ὀργάνωσι μιᾶς παγχριστιανικῆς συσκέψεως, ὅπως ἀναφέρει τὸ Δελτίο Τύπου, στὸ Χαλέπιο τῆς Συρίας (5–10.3.1997) ἀπὸ τὸ “Π.Σ.Ε.” καὶ τὸ “Συμβούλιο ᾿Εκκλησιῶν Μέσης ᾿Ανατολῆς” (“Σ.Ε.Μ.Α.”) μὲ ἀντικείμενο τὸν κοινὸ ἑορτασμὸ τοῦ Πάσχα ἀπὸ τοῦ 2001 καὶ ἑξῆς, μᾶς δίδει τὴν εὐκαιρία νὰ προβοῦμε σὲ μία σύντομη ἱστορικὴ ἀναφορὰ σὲ μερικὲς πτυχὲς τοῦ ζητήματος.
1. Εἶναι γνωστό ὅτι μὲ τὸν πλέον ἐπίσημο τρόπο τὸ θέμα τοῦ κοινοῦ ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα ἀπὸ ὅλους τοὺς Χριστιανοὺς τέθηκε μὲ πρωτοβουλία τοῦ “Π.Σ.Ε.” καὶ τῆς Γραμματείας ἐπὶ τῆς ῾Ενότητος τῶν Χριστιανῶν τοῦ Βατικανοῦ, κατὰ τὸ ἔτος 1975 στὴν Ε´ Γενικὴ Συνέλευσι τοῦ “Π.Σ.Ε.” στὴν Ναϊρόμπι τῆς Κένυας (23.11-10.12.1975)[4].
2. Τὸν ᾿Απρίλιο τοῦ 1994, ἐκπρόσωποι τῆς “Συνελεύσεως Εὐρωπαϊκῶν ᾿Εκκλησιῶν” (“Σ.Ε.Ε.”/ “Κ.Ε.Κ.”) (συμμετείχαν ὀρθόδοξοι καὶ προτεστάντες τῆς Εὐρώπης) καὶ τοῦ “Συμβουλίου Καθολικῶν ᾿Επισκοπικῶν Συνόδων Εὐρώπης” (“Σ.Κ.Ε.Σ.Ε.”/“C.C.E.E.”) συνῆλθαν στὸ Λεανυφάλου τῆς Οὑγγαρίας, γιὰ τὴν προετοιμασία καὶ ὀργάνωσι τῆς “Β´ Οἰκουμενικῆς Συναντήσεως ᾿Εκκλησιῶν Εὐρώπης” στὸ Γκρὰτς τῆς Αὐστρίας τὸν ᾿Ιούνιο τοῦ 1997. ῾Η προπαρασκευαστικὴ Μικτὴ ᾿Επιτροπὴ ἀσχολήθηκε ἐκτὸς τῶν ἄλλων καὶ μὲ τὸ ζήτημα τοῦ κοινοῦ ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα μετὰ τὸ ἔτος 2001 καὶ ἔθεσε τοῦτο ὡς θέμα συζητήσεως στὴν “Οἰκουμενικὴ Συνάντησι” τοῦ Γκράτς[5].
3. Μετὰ ἀπὸ πέντε μῆνες (14.9.1994), πραγματοποιήθηκε στὸ Φανάρι ἡ “Β´ Σύναξις τῆς ἐν ἐνεργείᾳ ῾Ιεραρχίας τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου”. ῾Ο Ἀρχιεπίσκοπος Αὐστραλίας κ. Στυλιανὸς κατέκλεισε τὴν Εἰσήγησί του “Λειτουργικὰ προβλήματα ἐν τῇ Διασπορᾷ”, μὲ τὴν ἑξῆς χαρακτηριστικὴ ἀποστροφή:
«Κατακλείοντες, θὰ ἔπρεπεν ἴσως ἐκ τοῦ ὅλου κύκλου τῶν ἐν τῇ Διασπορᾷ λειτουργικῶν προβλημάτων, νὰ ὑπενθυμίσωμεν ἐνταῦθα ἰδιαιτέρως τὸ συνεχῶς μετὰ ηὐξημένου ἐνδιαφέροντος ἐπανατιθέμενον αἴτημα τῶν ἀποδήμων διὰ κοινὸν ἑορτασμὸν τοῦ Πάσχα μετὰ τῶν λοιπῶν Χριστιανῶν, ὅπερ διὰ τοῦτο καὶ ἀποβαίνει ἰδιαιτέρας ποιμαντικῆς ἀνάγκης ζήτημα. Τὸ κατ᾿ ἀρχὴν δικαιώτατον καὶ ἱερὸν τοῦτο αἴτημα, ἀπασχολεῖ ζωηρῶς τὸ πλῆθος καὶ τῶν ᾿Ορθοδόξων ἐν τῇ Διασπορᾷ πιστῶν, ὡς ἐκ τοῦ λόγου ὅτι, ζῶντες οὗτοι ὡς μειονότης ἐν μέσῳ πολυανθρώπων καὶ συμπαγῶν κοινωνιῶν ἑτεροδόξων χριστιανῶν, ἀπὸ κοινοῦ ἑορταζόντων τὸ Πάσχα, ὄχι μόνον αἰσθάνονται περιθωριοποιούμενοι ἤ καὶ πλήρως ἀποκεκομμένοι, ἀλλὰ καὶ ὑφίστανται ὀδυνηρὰς πολλάκις πρακτικὰς συνεπείας εἰς τὰς ἐπαγγελματικάς, κοινωνικὰς καὶ ἄλλας σχέσεις των ἐν γένει. Καὶ πρέπει νὰ λεχθῇ ἐνταῦθα ἀπεριφράστως ὅτι εἶναι αὐτόχρημα τραγελαφικὸν τὸ γεγονὸς ὅτι, τὴν μὲν Κυριακὴν ἡμέραν τῆς ἑβδομάδος - ἥτις εἶναι τὸ ἐπαναλαμβανόμενον ἀντίγραφον τῆς μοναδικῆς ἡμέρας τῆς ᾿Αναστάσεως - δεχόμεθα νὰ ἑορτάζωμεν ἀπὸ κοινοῦ μετὰ πάντων τῶν ἑτεροδόξων, τῶν ἀλλοθρήσκων, ἀκόμη δὲ καὶ τῶν ἀθέων, αὐτὴν δὲ ταύτην τὴν ἡμέραν τῆς ᾿Αναστάσεως, ἥτις ἀποτελεῖ καὶ τὸ "πρωτότυπον", οὕτως εἰπεῖν, νὰ ἀρνούμεθα νὰ ἑορτάσωμεν ἀπὸ κοινοῦ[6].»
4. Τὸν ἴδιο μῆνα (14-19.9.1994), συνῆλθε στὸ Βουκουρέστι τῆς Ρουμανίας ἡ ᾿Εκτελεστικὴ ᾿Επιτροπὴ τοῦ “Π.Σ.Ε.”, ἡ ὁποία ἀποφάσισε, μεταξὺ ἄλλων, ὅπως τὸ Τμῆμα “Πίστις καὶ Τάξις” καὶ ἡ Γραμματεία ἐπὶ τῆς Λατρείας καὶ τῆς Πνευματικότητος «μελετήσουν ἐκ νέου τὸ θέμα τοῦ κοινοῦ ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα», μάλιστα δὲ ὁ Γενικὸς Γραμματεὺς τοῦ “Π.Σ.Ε.” Δρ Κ. Ρέϊζερ πρότεινε ὅτι πρέπει νὰ σχεδιασθῆ μία σειρὰ
«... εὐκαιριῶν γιὰ κοινὴ μαρτυρία καὶ ἑορτασμό, ἐκκινώντας ἀπὸ τὴν ῾Εβδομάδα Προσευχῆς τὸν ᾿Ιανουάριο τοῦ 2000 καὶ διὰ τῆς Πεντηκοστῆς καὶ τῶν Χριστουγέννων νὰ φθάσωμε στὸν κοινὸ ἑορτασμὸ τοῦ Πάσχα τὸ ἔτος 2001[7].»
5. Μετὰ ἀπὸ δύο μῆνες (15-20.11.1994) συνῆλθε στὴν Λεμεσὸ τῆς Κύπρου ἡ ΣΤ´ Γενικὴ Συνέλευσις τοῦ “Συμβουλίου ᾿Εκκλησιῶν Μέσης ᾿Ανατολῆς” (“Σ.Ε.Μ.Α.”) καὶ στὰ πλαίσια τῶν δραστηριοτήτων τοῦ Τμήματος “Πίστις καὶ ῾Ενότης” συζητήθηκε τὸ θέμα τοῦ κοινοῦ ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα, τελικῶς δὲ ἐγκρίθηκε σχετικὸ μήνυμα τοῦ αἱρεσιάρχου Πάπα ᾿Ιωάννου Παύλου Β´. ᾿Εκ μέρους τοῦ Βατικανοῦ, ὁ Καρδινάλιος ᾿Εδουάρδος Κάσσιντυ, Πρόεδρος τοῦ Ποντιφικίου Συμβουλίου γιὰ τὴν προώθησι τῆς χριστιανικῆς ἑνότητος,
«... πρότεινε συνάντηση τῶν Προκαθημένων τῶν ᾿Εκκλησιῶν κατὰ τὸ ἔτος 2000 μὲ σκοπὸ τὴ λήψη ἀποφάσεως γιὰ κοινὴ ἡμερομηνία ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα καὶ γιὰ ἐργασία γιὰ τὴ χριστιανικὴ ἑνότητα.»
᾿Επίσης, ὁ Γενικὸς Γραμματεὺς τοῦ “Π.Σ.Ε.” Δρ Κ. Ρέϊζερ ὡμίλησε σχετικῶς καὶ
«... ἐξέφρασε τὴν εὐχὴ τὸ ἔτος 2001 νὰ γίνει αἰτία ἐξευρέσεως κοινῆς ἡμερομηνίας ἑορτασμοῦ τῆς ᾿Αναστάσεως τοῦ Κυρίου”[8].»
Εἶναι προφανές ὅτι ἡ σχετικὴ ᾿Εγκύκλιος τοῦ Φαναρίου (150/420/26.5.1995) δὲν ἔπεσε ὡς κεραυνὸς ἐν αἰθρίᾳ, οὔτε ἔφερε στὸ φῶς ἕνα ἐνδο-ορθόδοξο ζήτημα, ἀλλὰ ἀποτελεῖ “ὁδηγία” τῶν διπλωματῶν Οἰκουμενιστῶν τῆς Γενεύης, τοῦ Βατικανοῦ καὶ τοῦ Φαναρίου, οἱ ὁποῖοι σύρουν τὴν ᾿Ορθοδοξία σὲ νέα σχίσματα καὶ τραγωδίες . Ἀκολούθησαν τά παρακάτω:
6. Κατά τήν τελέση τῆς πανευσήμου ἀκολουθίας τοῦ Ἑσπερινοῦ τῆς Ἀγάπης τοῦ Πάσχα 2011 στό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο, ὁ Παναγιώτατος Οἰκουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαῖος καί ἡ περί αὐτόν Ἱερά Σύνοδος, ἀποδέχθηκαν ὅλως ἀντικανονικῶς τήν συμμετοχή μέ πλήρη ἐπίσημη λειτουργική ἀμφίεση κατεγνωσμένων αἱρετικῶν, δηλονότι ἑνός Παπικοῦ «ἱερέως» καί ἑνός Ἀρμενίου «διακόνου»[9].
7. Εἶναι γνωστή ἡ συμφωνία τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Γερμανίας κ. Αὐγουστίνου μέ τόν Παπικό «Ἐπίσκοπο» τῆς Γερμανίας γιὰ τὴν ἔναρξη συζητήσεων μὲ σκοπὸ τὸν κοινὸ ἑορτασμὸ τοῦ Πάσχα τῶν Ὀρθοδόξων μέ τούς Παπικούς. Ἡ Μικτή Ἐπιτροπή τῆς Διάσκεψης Ὀρθοδόξων καί Παπικῶν Ἐπισκόπων στή Γερμανία, στίς 13-3-2012 ἀνακοίνωσε τήν ὁλοκλήρωση τῆς συνάντησής τους στό Johann Adam Mohler Οἰκουμενικό Ἰνστιτοῦτο στό Paderborn. Σέ κοινή ἀνακοίνωση, πού ἐκδόθηκε στό τέλος τῆς Διάσκεψης, καλοῦν γιά ἕνα κοινό ἑορτασμό τοῦ Πάσχα σάν μιά ἔνδειξη τῆς ἑνότητας τῶν Χριστιανῶν σέ ὅλο τόν κόσμο. Ἐπικεφαλῆς τῶν δύο ἀντιπροσωπειῶν ὑπῆρξαν ὁ Ὀρθόδοξος Σεβ. Μητροπολίτης Γερμανίας κ. Αὐγουστίνος καί ὁ Παπικός «ἐπίσκοπος» Γκέρχαρντ Λούντβιχ Μίλερ[10].
8. Στίς 4-11-2012 τά παπικά Μ.Μ.Ε., ἀνέφεραν:
«Ὡς χειρονομία ὑπέρ τῆς ἑνότητας καί τοῦ οἰκουμενισμοῦ, οἱ Παπικοί τῆς Ἱερουσαλήμ ἀπό τό 2013 θά ἑορτάζουν τό Πάσχα στούς Ἁγίους Τόπους μέ τούς Ὀρθοδόξους[11].»
9. Σχετικά μέ τό Πάσχα στή Σύρο, διαβάζουμε στήν ἐφημερίδα τό "ΒΗΜΑ" τῆς 25ης Ἀπριλίου 2013:
«Δέν ὑπάρχει σχίσμα στό συριανό Πάσχα. Μπορεῖ τό ἐφετινό Πάσχα τῶν καθολικῶν νά ἑορτάστηκε μέ κάθε λαμπρότητα στίς 31 Μαρτίου, στό νησί τῆς Σύρου ὅμως οἱ καθολικοί θά γιορτάσουν ξανά τήν Ἀνάσταση τοῦ Ἰησοῦ μαζί μέ τούς ὀρθοδόξους. Ἡ Ἐρμούπολη εἶναι ἀπό τά λίγα σημεῖα στόν κόσμο ὅπου ὀρθόδοξοι καί καθολικοί γιορτάζουν μέ κατάνυξη τό Πάσχα, παραμερίζοντας τίς ὅποιες σχισματικές διαφορές τῶν δύο ἐκκλησιῶν[12].»
10. Κατά τήν τελέση τῆς πανευσήμου ἀκολουθίας τοῦ Ἑσπερινοῦ τῆς Ἀγάπης τοῦ Πάσχα 2014 στό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο, ὁ Παναγιώτατος Οἰκουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαῖος καί οἱ περί αὐτόν, ἀποδέχθηκαν ὅλως ἀντικανονικῶς τήν συμμετοχή μέ πλήρη ἐπίσημη λειτουργική ἀμφίεση κατεγνωσμένων αἱρετικῶν, δηλονότι ἑνός Παπικοῦ «ἱερέως» καί ἑνός Προτεστάντου πάστορος, οἱ ὁποῖοι διάβασαν τό Εὐαγγέλιο καθένας στή γλώσσα τους καί ἔπειτα εἰσῆλθαν εἰς τό Ἅγιον Βῆμα, διά τῆς Ὡραίας καί Βασιλικῆς Πύλης, συνοδεία κληρικοῦ τοῦ Πατριαρχείου[13].
Ἀπὸ τὰ ἀνωτέρω προκύπτει ὅτι:
1ον) οἱ πρωτοβουλίες τοῦ Βατικανοῦ, ὅπως εἶναι οἱ ἡμέρες οἰκουμενιστικῆς προσευχῆς ὑπὲρ διαφόρων ζητημάτων, ἀποβλέπουν μακροπροθέσμως στὴν ἄμβλυνση τοῦ Ὀρθοδόξου φρονήματος, μὲ τὴν συμμετοχὴ Ἀρχιερέων καὶ Θεολόγων στις οἰκουμενιστικές αὐτές προσευχές, μὲ τελικὸ σκοπὸ τὴν ὑλοποίηση τῶν στόχων τῆς Β´ Βατικανῆς ψευδοσυνόδου. Καὶ ἕνας ἐξ αὐτῶν τῶν στόχων εἶναι ὁ κοινὸς ἑορτασμὸς τοῦ Πάσχα.
2ον) Τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο φέρεται νά ὑλοποιεῖ τίς ἀποφάσεις τῆς Β´ Βατικανῆς ψευδοσυνόδου, ἀλλὰ καὶ τοῦ λεγομένου Παγκοσμίου Συμβουλίου Ἐκκλησιῶν ἢ μᾶλλον Αἱρέσεων. Σήμερα, διαπιστώνοντας τὴν παρακμὴ τοῦ Ἑλληνισμοῦ καὶ τὴν μὴ ἐνασχόλησή του μὲ ἐκκλησιαστικὰ καὶ πνευματικὰ θέματα, ἐξ αἰτίας τῆς μεγάλης οἰκονομικῆς κρίσεως καὶ τῶν προβλημάτων, που προέρχονται ἀπ΄ αὐτήν, πιστεύει ὅτι εἶναι ἡ κατάλληλη εὐκαιρία, γιὰ νὰ προωθοῦν τὰ σχέδια Βατικανοῦ-ΠΣΕ-Φαναρίου γιὰ τὸν κοινὸ ἑορτασμὸ τοῦ Πάσχα μετὰ τῶν πλανεμένων Χριστιανῶν. Ἡ συμφωνία ἢ καλλύτερα τὸ προσύμφωνο τοῦ Σεβ. Γερμανίας μέ τόν τοπικό Παπικό «Ἐπίσκοπο», ἀποκαλύπτει τὰ «κρυφὰ σχέδια» τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, ἐν μέσῳ βαθυτάτης οἰκονομικῆς, πολιτικῆς, κοινωνικῆς καὶ πολιτιστικῆς κρίσεως στὴν Ἑλλάδα[14].
Ἅγιος Νικόδημος Ἁγιορείτης: Σχισματικοί οἱ Λατῖνοι, ἐπειδή ἐκαινοτόμησαν τό πασχάλιο καί τό καλαντάριο
Ἄς δοῦμε, ὅμως, στό σημεῖο αὐτό, ποιά εἶναι ἡ θέση τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας γιά τούς Λατίνους ὅσον ἀφορᾶ τό Πάσχα, ὅπως μᾶς τήν παρουσιάζει ὁ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης[15]. Σχολιάζοντας τόν ζ’ Ἀποστολικό Κανόνα, ὁ ὁποῖος ὁρίζει ὅτι:
«Εἴτις Ἐπίσκοπος ἤ Πρεσβύτερος ἤ Διάκονος τήν ἁγίαν του Πάσχα ἡμέρα πρό της ἐαρινῆς ἰσημερίας μετά Ἰουδαίων ἐπιτελέσοι, καθαιρείσθω»,
ἀναφέρει ὅτι ὁ Ματθαίος Βλάσταρις λέει πώς ἡ Α΄ Ἁγία καί Οἰκουμενική Σύνοδος συνεκρότησε καί ἐξέδωσε ἐξαίρετο καί τό καλύτερο Κανόνιο περί της εὑρέσεως του Πάσχα, κατά τόν α΄ Κανόνα τῆς ἐν Ἀντιοχεία τοπικῆς Συνόδου. Ὁ ἑορτασμός τοῦ Ἁγίου Πάσχα ἀποτελεῖ ὅρο τῆς Α΄ Ἁγίας καί Οἰκουμενικῆς Συνόδου καί ἑπομένως εἶναι ὅρος πίστεως καί δέν μεταβάλλεται αἰωνίως. Γι’ αὐτό καί ἡ τυχόν ἀλλαγή τοῦ πασχαλίου κανόνος (ὅρα Ἐκκλησία τῆς Φιλανδίας) ἐνέχει τόν κίνδυνο καί νέων σχισμάτων καί ἐμπίπτει εἰς τόν ἀναθεματισμόν ὑπό τῶν Ἁγίων καί Θεοφόρων Πατέρων.
Στή συνέχεια ὁ Ὅσιος Νικόδημος ἀναφέρει ὅτι τέσσερεις εἶναι οἱ ἀναγκαῖες καί ἀπαραίτητες προϋποθέσεις γιά τόν ἑορτασμό τοῦ δικοῦ μας, τοῦ Ὀρθοδόξου Πάσχα. Πρῶτον, τό Πάσχα πρέπει νά γίνεται πάντοτε ὕστερα ἀπό τήν ἰσημερία τῆς ἀνοίξεως. Δεύτερον, τό Πάσχα δέν πρέπει νά γίνεται τήν ἴδια ἡμέρα μέ τό νομικό φάσκα των Ἰουδαίων (αὐτά τά δύο διορίζονται ἀπό τόν ζ΄ Ἀποστολικό Κανόνα). Τρίτον, τό Πάσχα νά μήν γίνεται ἁπλῶς καί ἀορίστως ὕστερα ἀπό τήν ἰσημερία, ἀλλά ὕστερα ἀπό τήν πρώτη πανσέληνο τοῦ Μαρτίου, πού θά τύχει μετά τήν ἰσημερία. Καί τέταρτον, τό Πάσχα νά γίνεται τήν πρώτη Κυριακή, πού θά τύχει ὕστερα ἀπό τήν πανσέληνο (αὐτά τά δύο τά ἔχουμε ἐκ παραδόσεως καί ὄχι ἀπό κανόνα). Γιά νά φυλάττονται καί οἱ τέσσερεις αὐτοί διορισμοί ἐξίσου σέ ὅλη τήν οἰκουμένη καί νά ἑορτάζουμε οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί τόν ἴδιο χρόνο καί τήν ἴδια ἡμέρα τό Ἅγιον Πάσχα καί νά μήν χρειαζόμαστε κάθε χρόνο ἀστρονόμους καί συνόδους, συνήρμοσαν οἱ θεόσοφοι Πατέρες τό κανόνιο περί τοῦ Πάσχα.
Στό σημεῖο αὐτό, σημειώνει ὁ Ὅσιος ὅτι, ἐξαιτίας τῆς ἀνωμαλίας τῆς κινήσεως τῆς σελήνης, δέν φυλάττεται πάντα ὁ τέταρτος διορισμός, ἀλλά κάποτε παραβαίνεται, ἐπειδή, κατά τόν Βλάσταρη, μετά ἀπό τριακόσια (300) ἔτη καί δύο (2) ἡμέρες μετά τήν πρώτη πανσέληνο, συμβαίνει νά γίνεται τό νομικό φάσκα τήν ἡμέρα τῆς Κυριακῆς. Αὐτές οἱ δύο ἡμέρες, πού περισσεύουν ἀπό αὐτή τήν ἀνωμαλία, προστιθέμενες, ὑπερβαίνουν κάποτε τήν πρώτη Κυριακή, πού τυχαίνει ὕστερα ἀπό τήν πανσέληνο τοῦ Μαρτίου, κατά τήν ὁποία Κυριακή τότε ἑορτάζουμε τά Βάϊα καί κατά τήν ἐρχομένη κάνουμε Πάσχα. Ἀπό τήν λίγη αὐτή παράβαση, δέν ἀκολουθεῖ καμμία παρατροπή τῆς εὐσεβείας, οὔτε κάτι ἄτοπο ἤ ψυχικός κίνδυνος. Γι'αὐτό καί ὁ θεῖος Χρυσόστομος στόν λόγο του «εἰς τούς τά πρῶτα Πάσχα νηστεύοντας» λέει:
«Χρόνων ἀκρίβειαν καί ἡμερῶν παρατήρησιν δέν ἠξεύρει ἡ τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησία. Ἐπειδή ὅσαις φοραῖς τρώγει τόν ζωοποιόν ἄρτον τοῦτον καί τό ποτήριον τοῦτο πίνει, καταγγέλλει τόν θάνατον τοῦ Κυρίου καί Πάσχα ἐπιτελεῖ· ἀλλ'ἐπειδή εἰς τήν πρώτην σύνοδον ἐσυνάχθησαν οἱ Πατέρες καί ἐδιώρισαν πότε νά γίνεται τό Πάσχα, τιμῶσα ἡ Ἐκκλησία πανταχοῦ τήν συμφωνίαν καί ἕνωσιν, ἐδέχθη τόν διορισμόν, ὁποῦ ἐκεῖνοι ἔκαμαν[16].»
Ἔπρεπε, λοιπόν, κατά τόν ἱερό Χρυσόστομο, νά προτιμήσουν καί οἱ Λατίνοι τήν συμφωνία καί ἕνωση τῆς Ἐκκλησίας, περισσότερο ἀπό τήν παρατήρηση τῶν χρόνων (τῆς ἰσημερίας δηλαδή, πού κατέβηκε τώρα στίς 11 Μαρτίου, ἐνῶ τόν καιρό τῆς Α΄ Συνόδου ἦταν στίς 21 Μαρτίου) καί νά ἑορτάζουν τό Πάσχα μ'ἐμᾶς τούς Γραικούς καί ὄχι νά ἀτιμάζουν τούς τριακοσίους δέκα καί ὀκτώ ἐκείνους θεοφόρους καί πνευματοφόρους Πατέρες, πού τό νομοθέτησαν, κατά θεῖο φωτισμό, νομίζοντάς τους ὡς ἀνοήτους καί ὑβρίζοντας τήν κοινή μητέρα ὅλων μας Ἐκκλησία, διότι (λέει ἀκολούθως ὁ χρυσούς ρήτωρ) ἄν καί ἡ Ἐκκλησία ἔσφαλλε, βέβαια δέν θά κατορθωνόταν τόσο μεγάλο κακό ἀπό αὐτή τήν ἀκριβή φύλαξη τοῦ καιροῦ, ὅσο μεγάλο κακό θά προξενοῦνταν ἀπό αὐτή τήν διαίρεση καί τό σχίσμα ἀπό τήν Καθολική Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία. Ἐπειδή λέει:
«... δέν φροντίζει ὁ Θεός καί ἡ Ἐκκλησία διά τοιαύτην παρατήρησιν τῶν χρόνων καί ἡμερῶν, πάρεξ διά μοναχήν τήν ὁμόνοιαν καί εἰρήνην.»
Κατά τα ἄλλα ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος σχεδιάζει συνάντηση μέ τόν ἀθετοῦντα τούς 318 ὁσίους καί θεοφόρους πατέρας αἱρεσιάρχη «Πάπα» Φραγκίσκο τό 2025 στήν Νίκαια, ὅπου συνεκλήθη ἡ Α' οἰκουμενική σύνοδος[17].
Μᾶς παροτρύνει ὁ Ὅσιος Νικόδημος νά προσέξουμε πώς ὁ θεῖος Χρυσόστομος ὀνομάζει σχισματικούς τούς Λατίνους, ἐπειδή ἐκαινοτόμησαν τό πασχάλιό τους καί Καλαντάριο, ὄχι ἐπειδή αὐτό δέν εἶναι ὀρθό, κατά τήν ἰσημερία – διότι βλέπουμε ὅτι ἡ ἰσημερία ἀληθῶς ἔμεινε πίσω 11 ἡμέρες – ἀλλά γιατί χωρίσθηκαν γι'αὐτό ἀπό ’μᾶς, τό ὁποῖο εἶναι ἔγκλημα ἀσυγχώρητο, κατά τόν ἴδιο ἅγιο. Γιατί, λέει στόν ἴδιο λόγο, ὅτι τό νά νηστεύσει κανείς καί τό νά κάνει Πάσχα σ'αὐτόν τόν καιρό ἤ σ'ἐκείνον, μετά τήν 21η Μαρτίου, ὑποθετικά, ὅπως κάνουμε ἐμεῖς οἱ Γραικοί, ἤ μετά τήν 11η Μαρτίου, ὅπως κάνουν οἱ Λατίνοι, αὐτό δέν εἶναι ἔγκλημα.
«Τό δέ νά σχίση τινάς τήν Ἐκκλησίαν καί νά ἀντιστέκηται φιλονείκως καί νά κάμνη διχοστασίας καί διαιρέσεις καί νά χωρίζη τόν ἑαυτό του πάντοτε ἀπό τήν κοινήν σύνοδον της Ἐκκλησίας, τοῦτο εἶναι ἁμάρτημα ἀσυγχώρητον καί κατηγορίας ἄξιον καί πολλήν ἔχει κόλασιν καί τιμωρίαν.»
Γιατί, ἅς γνωρίζουν οἱ Λατίνοι ὅτι καί οἱ Οἰκουμενικές Σύνοδοι, πού ἔγιναν μετά τήν πρώτη, καί οἱ ὑπόλοιποι Πατέρες, ἔβλεπαν καί αὐτοί, ὡς σοφοί πού ἦταν, πώς κατέβηκε πολύ ἡ ἰσημερία· ἀλλ'ὅμως δέν θέλησαν νά τήν μεταθέσουν ἀπό τήν 21η Μαρτίου, πού τήν βρῆκε ἡ Α΄ Σύνοδος, προτιμώντας περισσότερο τήν συμφωνία καί ἕνωση τῆς Ἐκκλησίας, ἀπό τήν ἀκρίβεια τῆς ἰσημερίας, ἡ ὁποία δέν προξενεῖ, οὔτε στήν εὕρεση τοῦ δικοῦ μας Πάσχα καμμία σύγχυση, οὔτε βλάβη στήν εὐσέβεια, μάλιστα δέ προξενεῖ αὐτή ἡ ἀκρίβεια στούς Λατίνους δύο μεγάλες ἀτοπίες, τό νά ἑορτάζουν δηλαδή τό Πάσχα ἤ μαζί μέ τούς Ἰουδαίους, τό ὁποῖο εἶναι ἐναντίον στόν ζ΄ Ἀποστολικό Κανόνα, ἤ πρίν τούς Ἰουδαίους.
Θαύματα πού ἀποδεικνύουν ὅτι ὁ Ἅγιος Τριαδικός Θεός εὐαρεστεῖται εὐαρεστεῖται στήν τάξη τοῦ Ὀρθοδόξου καί ὄχι τοῦ Λατινικοῦ πασχαλίου - καλανταρίου
Τό ὅτι ὁ Θεός περισσότερο εὐαρεστεῖται στήν τάξη τοῦ πασχαλίου καί ἁπλῶς εἰπεῖν τοῦ καλανταρίου τοῦ δικοῦ μας, τοῦ Ὀρθοδόξου, παρά στήν ἀκρίβεια τοῦ πασχαλίου καί καλανταρίου τῶν Λατίνων, γίνεται φανερό ἀπό τά θαύματα, πού ἔδειξε καί δείχνει ἕως τώρα γι'αὐτό. Διότι:
α) στά μέρη τῆς Ἡλιουπόλεως τῆς Αἰγύπτου, ὅπου εἶναι οἱ δύο μεγάλες Πυραμίδες, ἐνεργεῖ ὁ Θεός κάθε χρόνο αὐτό τό παράδοξο· δηλαδή κατά τό ἑσπέρας τῆς Μεγάλης Πέμπτης τῆς δικῆς μας (ὄχι τῶν Λατίνων), ξερνᾶ ἡ γῆ λείψανα καί κόκκαλα παλαιά ἀνθρώπινα, ἀπό τά ὁποία γεμίζει ἕνας εὐρύχωρος κάμπος, τά ὁποία στέκονται ἕως τήν Πέμπτη τῆς Ἀναλήψεως, καί τότε κρύβονται καί παντελῶς δέν φαίνονται, μέχρι νά ἔλθει πάλι ἡ Μεγάλη Πέμπτη.
Αὐτό δέν εἶναι κανένας μύθος, ἀλλά ἀληθινό καί βέβαιο, μαρτυρημένο ἀπό παλαιούς καί νέους ἱστορικούς, μάλιστα δέ ἀπό τόν Γεώργιο Κορέσσιο τόν Χίο καί ἀπό τόν ἀοίδιμο πατριάρχη Ἱεροσολύμων Νεκτάριο[18], ὁ ὁποῖος τό διηγεῖται στόν ἀραβικό χρονογράφο, πού ἔγραψε, καί φαίνεται, ἀπ'ὅσα λέει παρακάτω, ὅτι τό εἶδε μέ τά μάτια του· (τά ἀνθρώπινα αὐτά κόκκαλα προμηνύουν τήν μέλλουσα ἀνάσταση τῶν νεκρῶν, ὅπως τά εἶδε καί ὁ προφήτης Ἱεζεκιήλ).
β) Ἐπίσης, ὁ ρηθείς Κορέσσιος γράφει ὅτι ὁ Πασχασίνος ἔγραφε πρός τόν Λέοντα ὅτι, ὅταν ἑόρταζαν κάποτε τό Πάσχα οἱ μέν ἀνατολικοί τήν 22α Ἀπριλίου, οἱ δέ δυτικοί τήν 25η Μαρτίου, μιά βρύση, ἡ ὁποία προηγουμένως ἦταν ξηρά, γέμισε ἀπό νερό τήν 22α Ἀπριλίου, δηλαδή στό δικό μας Πάσχα καί ὄχι τῶν Λατίνων.
γ) Τέλος, ὁ Δοσίθεος Ἱεροσολύμων[19] στό ιβ΄ βιβλίο του περί τῶν ἐν Ἱεροσολύμοις πατριαρχευσάντων, διηγεῖται ὅτι, εὑρισκόμενος κάποτε ὁ Ἱεροσολύμων Παΐσιος στό Βελλιγράδι, ἀκολούθησε ἕνα θαῦμα, βεβαιωτικό μέν τοῦ δικοῦ μας καλανταρίου, ἀναιρετικό δέ τοῦ τῶν Λατίνων· δηλαδή ἡ ζύμη, πού ζυμώθηκε ἀπό κάποια Λατίνα κατά τήν ἡμέρα τοῦ προφήτου Ἠλιού, μεταβλήθηκε σέ πέτρα σκληρή, κίσσηρα[20].
Συνοδικός ἀναθεματισμός τοῦ Λατινικοῦ καλανταρίου ἀπό τή Σύνοδο τῆς Κων/λεως τοῦ 1593
Ὁ αὐτός Δοσίθεος ἀναφέρει ὅτι τόν Φεβρουάριο τοῦ 1593 συνεκλήθη Σύνοδος στήν Κων/λη στόν ναό τῆς Παμμακαρίστου, στήν ὁποία συμμετεῖχαν ὁ Κων/λεως Ἱερεμίας, ὁ Ἀλεξανδρείας Μελέτιος, ὁ ὁποῖος ἐπεῖχε καί τόν τόπο τοῦ Ἀντιοχείας Ἰωακείμ καί ὁ Ἱεροσολύμων Σωφρόνιος, ἡ ὁποία καθόρισε νά γίνεται τό Πάσχα, ὅπως τό διόρισε ἡ Α΄ Ἁγία καί Οἰκουμενική Σύνοδος, καί ἀναθεμάτισε τό νέο καλαντάριο, πού ἐπινοήθηκε ἀπό τούς Λατίνους[21].
Διαφορά πίστεως στόν Σταυρό καί τήν Ἀνάσταση
Πέραν τῶν ἀνωτέρω δέν μπορεῖ ἐκ τῶν πραγμάτων νά ὑπάρξει κοινό Πάσχα Ὀρθοδόξων καί Παπικῶν, διότι αὐτοί δέν πιστεύουν στό Σταυρό καί τήν Ἀνάσταση, ὅπως διδάσκει ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία. Ὑπάρχει μέγα χάσμα μεταξύ Παπισμοῦ καί Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας σχετικά μέ τό Σταυρό καί τήν Ἀνάσταση. Ὡς γνωστόν, οἱ αἱρετικοί Παπικοί ὑπερτονίζουν τή Σταύρωση καί ὑποτονίζουν τήν Ἀνάσταση. Κέντρο τους εἶναι ὁ Σταυρός καί ὄχι ἡ Ἀνάσταση. Τό γεγονός αὐτό, βεβαίως, ἔρχεται ὡς φυσικός ἀπότοκος καί ἀπόρροια τῆς κακόδοξης διδασκαλίας τους περί ἱκανοποιήσεως τῆς θείας δικαιοσύνης, ἀλλά καί τῆς ἀπογυμνώσεως τοῦ Χριστοῦ ἀπό τήν Θεότητα, μέ ἀποτέλεσμα τόν οὐμανισμό, ἀνθρωπισμό. Γιά τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ὅμως, κέντρο παραμένει, ὄχι ὁ Ἐσταυρωμένος, ἀλλά ὁ Ἀναστημένος Θεάνθρωπος, χωρίς βεβαίως νά παραγνωρίζεται καί νά παραγκωνίζεται ἡ σημασία τῆς Σταυρικῆς Θυσίας . Χαρακτηριστικό γνώρισμα τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας εἶναι ὁ σταυροαναστάσιμος χαρακτήρας, ἡ χαρμολύπη. Στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ὅπου ἀσκούμασθε σταυρικά, λαμβάνουμε τήν πείρα τῆς Ἀναστάσεως. Ὅλα στήν Ἐκκλησία μας εἶναι ἀναστάσιμα, γιατί ὅλα εἶναι σταυρικά. Ἡ Ἐκκλησία μας εἶναι Ἐκκλησία τοῦ Σταυροῦ καί τῆς Ἀναστάσεως. Χωρίς Σταυρό δέν ὑπάρχει Ἀνάσταση. Ἀλλά οὔτε καί Σταυρός ὑπάρχει, πού νά μήν ἀκολουθεῖται ἀπό τήν Ἀνάσταση. Γι’αὐτό οἱ Ὀρθόδοξοι ἑορτάζουμε καί τή Μ. Παρασκευή ἀναστάσιμα, ἐνῶ οἱ Δυτικοί καί τό Πάσχα σταυρώσιμο[22].
Ἐπίλογος
Ἐν κατακλεῖδι, μετά τά ἀνωτέρω, πιστεύουμε ὅτι ἀπαιτεῖται ἄμεσα ἀντίδραση, γιά νά ματαιωθοῦν τά σχέδια τοῦ Βατικανοῦ, τοῦ ΠΣΕ καί τοῦ Φαναρίου. Κοινός ἑορτασμός τοῦ Πάσχα δέν μπορεῖ νά ὑπάρξει, ἐάν τό Βατικανό δέν ἀποκηρύξει τίς πλάνες του καί τίς αἱρέσεις του καί ἐάν ὁ Πάπας δέν ἀποκηρύξει τίς θέσεις του ὅτι εἶναι τοποτηρητής τοῦ Χριστοῦ στή γῆ, ἀλάθητος καί ἄρα ἡμίθεος κ.λπ. Ἐάν τό Βατικανό καί ὁ Παπισμός του δέν ἀποκηρύξει ὅλες τίς αἱρέσεις του, θά εἶναι σάν οἱ Ὀρθόδοξοι νά τίς νομιμοποιοῦν καί νά ἀποδέχονται τήν αἵρεση στούς κόλπους τῆς Ἐκκλησίας. Ὁ κοινός ἑορτασμός τοῦ Πάσχα προϋποθέτει καί Συλλείτουργο μεταξύ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου καί Πάπα. Αὐτό σημαίνει ὅτι σέ μία τέτοια περίπτωση θά ἔχουμε καί κοινό ποτήριο, ἄνευ τῆς ἀποκηρύξεως ὑπό τοῦ παπισμοῦ τῶν αἱρέσεων, τῶν κακοδοξιῶν του καί τῆς διαστρεβλώσεως τοῦ Εὐαγγελίου καί τῶν διδαχῶν τῶν Ἀποστόλων, δηλ. ψευδοένωση μέ ἀπρόβλεπτες συνέπειες γιά την ἑνότητα τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, γιά τίς ὁποῖες μοναδικοί ὑπαίτιοι καί ὑπεύθυνοι θά εἶναι πρωτίστως ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαῖος καί οἱ συνοδοιποροῦντες αὐτῶ.
* * * * * *
[1] Ἐφημερίδα La Stampa 27-5-2014: http://www.amen.gr/article18180.
[2] «Συνεορτασμόν τοῦ Πάσχα μέ τούς ἑτεροδόξους ἀνακινεῖ τό Πατριαρχεῖον», Ὀρθόδοξος Τύπος (9-2-1996).
[3] Περιοδικὸ «Ὀρθόδοξος Ἐνημέρωσις», ἀρ. 23 (Ἰανουάριος - Μάρτιος 1977) σσ. 83-84.
[4] ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ Θ. ΣΤΑΥΡΙΔΗΣ, ῾Ιστορία τῆς Οἰκουμενικῆς Κινήσεως, ἔκδ. β´, σσ. 213-14, 223-24, 365-66, Θεσσαλονίκη 1984.
[5] ἐφημ.. “Καθολική”, ἀριθ. 2744/ 21.6. 1994, σ. 1.
[6] Περιοδ. “᾿Εκκλησία”, ἀριθ. 2/1.2. 1995, σ. 76 καὶ περιοδ. “᾿Επίσκεψις”, ἀριθ. 509/30.9.1994, σσ. 3–12.
[7] Περιοδ. “᾿Ενημέρωσις”, Ι-1994/9, σ. 6 καὶ περιοδ. “MECC News – Report”, Νο 11-12/November – December 1994, p. 4.
[8] Περιοδ. “᾿Απόστολος Βαρνάβας” Κύπρου, Μάρτιος 1995, σσ. 120 –130, περιοδ. “᾿Ενημέρωσις”, Ι– 1994/11–12, σσ. 3–4, ἐφημερ. “Καθολική”, ἀριθ. 2765/17.1.1995, σ. 1, περιοδ. “Πάνταινος” ᾿Αλεξανδρείας, ᾿Οκτώβριος – Δεκέμβριος 1994, σελ. 29, περιοδ. “MECC News - Report”, Νο 11-12/November – December 1994, p. 9, περιοδ. “Ecumenical News International” - Bulletin, Νο 6/21.11.1994, p. 15-17.
[9] ΣΕΒ. ΜΗΤΡ. ΠΕΙΡΑΙΩΣ κ. ΣΕΡΑΦΕΙΜ, «Συμμετοχή κατεγνωσμένων αἱρετικῶν στή θεία Λατρεία», Θεοδρομία ΙΓ΄ 2 (Ἀπρίλιος-Ἰούνιος 2011), 250-252.
[10] http://aktines.blogspot.gr/2012/03/blog-post_1650.html.
[11] http://aktines.blogspot.gr/2012/11/2013_30.html.
[12] http://katanixis.blogspot.gr/2013/04/blog-post_947.html.
[13] http://katanixis.blogspot.gr/2014/04/2-2014-2014.html.
[14] Γ. ΖΕΡΒΟΣ, «Νέαι ἀποκαλύψεις διά τόν κοινόν ἑορτασμόν τοῦ Πάσχα μεταξύ Ὀρθοδόξων καί Παπικῶν», Ὀρθόδοξος Τύπος (9-11-2012): http://entoytwnika.blogspot.com/2012/11/blog-post_9.html#ixzz2QWv9E2qq
[15] ΣΕΒ. ΜΗΤΡ. ΠΕΙΡΑΙΩΣ κ. ΣΕΡΑΦΕΙΜ, Ἐπιστολή πρός τήν Α.Θ.Π., τόν Ἀρχιεπίσκοπον Κωνσταντινουπόλεως καί Νέας Ρώμης καί Οἰκουμενικόν Πατριάρχην κ.κ. Βαρθολομαῖον, 27-6-2013.
[16] ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ, Λόγος εἰς τούς τά πρώτα Πάσχα νηστεύοντας.
[17] http://www.agioritikovima.gr/oikpa/item/34148.
[18] ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ, Ἀραβικός χρονογράφος, σ. 266.
[19] ΔΟΣΙΘΕΟΣ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ, Δωδεκάβιβλος· περί τῶν ἐν Ιεροσολύμοις πατριαρχευσάντων, βιβλίο 12ο, κεφ. 2ο, § β ΄, ἐκδ. Β. Ρηγόπουλος, Θεσ/κη 1983, σσ. 105-106.
[20] ἈΓΙΟΣ ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ ἈΓΙΟΡΕΙΤΗΣ, Πηδάλιον, σσ. 8-9.
[21]ΔΟΣΙΘΕΟΣ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ, ἔνθ' ἀνωτ, σσ. 231-232.
[22] ΣΕΒ. ΜΗΤΡ. ΠΕΙΡΑΙΩΣ κ. ΣΕΡΑΦΕΙΜ, Ἐπιστολή πρός τήν Α.Θ.Π., τόν Ἀρχιεπίσκοπον Κωνσταντινουπόλεως καί Νέας Ρώμης καί Οἰκουμενικόν Πατριάρχην κ.κ. Βαρθολομαῖον, 27-6-2013 καί ΑΡΧΙΜ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΨΑΝΗΣ, Ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ καί ἡ σημασία του στή ζωή μας, ἐκδ. Ἱ. Μ. Ὁσίου Γρηγορίου, Ἅγιον Ὄρος 1993, σσ. 46-47.
(Πηγή: «π. Άγγελος Αγγελακόπουλος: Προς κοινό εορτασμό Πάσχα Ορθοδόξων και αιρετικών Παπικών;», πρωτοπρεσβ. π. Ἄγγελος Ἀγγελακόπουλος, Ιερά Μονή Παντοκράτορος Μελισσοχωρίου)
Ο ΚΟΙΝΟΣ ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ
Ἐν Πειραιεῖ 18-6-2016
πρωτοπρεσβ. π. Ἄγγελος Ἀγγελακόπουλος ἐφημ. Ἱ. Ν. Ἁγίας Παρασκευῆς Νέας Καλλιπόλεως Πειραιῶς
Οἱ οἰκουμενιστές, σπεύδοντας ὅπως-ὅπως σέ μία πρόωρη καί ψευδῆ ἕνωση μεταξύ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καί τῆς αἱρέσεως τοῦ παπισμοῦ, καί μάλιστα ἐν ὄψει τῆς, ἐκτός ἀπροόπτου, συγκληθησομένης «Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου» τοῦ 2016, εἶναι ἑπόμενο νά ἀνακινοῦν καί τό θέμα τοῦ κοινοῦ ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα[1] μεταξύ Ὀρθοδόξων, παπικῶν καί προτεσταντῶν.
Μέσα σ’αὐτό τό πλαίσιο, ὁ αἱρεσιάρχης «πάπας» Φραγκίσκος, σύμφωνα μέ τό Ἀθηναϊκό Πρακτορεῖο, κατά τήν ὁμιλία του μέ τήν εὐκαιρία τῆς διεθνοῦς συνάντησης τῶν καθολικῶν κληρικῶν δήλωσε:
«Ἡ (Ρωμαιοκαθολική) Ἐκκλησία εἶναι διατεθειμένη νά ὁρίσει μιά σταθερή ἡμερομηνία γιά τό Πάσχα, ὥστε νά μπορεῖ νά γιορτάζεται τήν ἴδια ἡμέρα ἀπό ὅλους τούς χριστιανούς. Ἀπό τούς Καθολικούς, Ὀρθόδοξους καί Προτεστάντες.»
Σύμφωνα μέ τό τηλεγράφημα, ὁ «πάπας» πρόσθεσε ὅτι:
«... ἡ Καθολική Ἐκκλησία εἶναι διατεθειμένη νά σταματήσει νά ἀκολουθεῖ τήν καθορισμένη, ἕως τώρα, ἡμερομηνία, ἡ ὁποία ἀντιστοιχεῖ στήν πρώτη πανσέληνο μετά τήν ἐαρινή ἰσημερία[2].»
Ἡ δήλωση αὐτή ἔρχεται ὡς συνέχεια μιᾶς προηγουμένης δηλώσεως σχετικά μέ τό Πάσχα, πού εἶχε κάνει ὁ «πάπας» Φραγκῖσκος τόν Μάιο τοῦ 2014 στούς δημοσιογράφους, ὅταν τόν ρώτησαν στό ἀεροπλάνο, κατά τήν ἐπιστροφή του στή Ρώμη ἀπό τούς Ἁγίους Τόπους, ὅπου συναντήθηκε μέ τον οἰκουμενιστή Οἰκουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαῖο, γιά τήν σχέση του μέ τούς Ὀρθοδόξους. Εἶπε τότε:
«Συζητήσαμε ὥστε νά γίνει κάτι καί γιά τό θέμα τοῦ Πάσχα. Εἶναι ἀστεῖο νά ρωτᾶς: "πές μου ὁ Χριστός σου πότε ἀνασταίνεται; Ὁ δικός μου τήν ἑπόμενη ἑβδομάδα. Ὁ δικός μου ἀντιθέτως ἀναστήθηκε τήν προηγούμενη ἑβδομάδα". Μέ τόν Βαρθολομαῖο συζητᾶμε σάν ἀδέλφια, ἔχουμε μιά σχέση ἀγάπης, λέει ὁ ἕνας στόν ἄλλο τίς δυσκολίες, πού ἀντιμετωπίζει σέ θέματα διοίκησης[3].»
Πρώτη ἡ Β΄ Βατικανή ψευδοσύνοδος ἀνεκίνησε τό θέμα τοῦ κοινοῦ ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα. Στίς 4-12-1963 δήλωσε:
«Ἡ Ἁγία Σύνοδος δέν ἐναντιοῦται εἰς τό νά ὁρισθῆ παγία Κυριακή διά τήν ἑορτήν τοῦ Πάσχα ἐν τῶ Γρηγοριανῶ Ἡμερολογίω, συγκατανευόντων ὅσων ἐνδιαφέρονται σχετικῶς, ἰδία δέ τῶν διϊσταμένων πρός τήν κοινωνίαν τῆς Ἀποστολικῆς Ἔδρας ἀδελφῶν…[4].»
Ὁ μέγας οἰκουμενιστής Οἰκουμενικός Πατριάρχης κυρός Ἀθηναγόρας, συστοιχούμενος στή δήλωση τῆς Β΄ Βατικανῆς, ἔγραψε:
«Καί αὔθις ἐπαναλαμβάνομεν εἰς ὅλον τόν χριστιανικόν κόσμον ὡς ἡμέραν κοινοῦ ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα τήν δευτέραν Κυριακήν τοῦ Ἀπριλίου, ἐλπίζοντες ὅτι ὁ κοινός οὗτος ἑορτασμός, ὁ σταθερός, θά ἀποτελέση ὄχι μόνον ἕν σύμβολον, ἀλλά καί μίαν θετικήν συμβολήν εἰς τήν τελείωσιν τῆς χριστιανικῆς ἑνότητος[5].»
Ὁ Οἰκ. Πατριάρχης κυρός Ἀθηναγόρας ἔβλεπε τόν κοινό ἑορτασμό ὡς μέσο ἑνώσεως τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μέ τήν αἵρεση τοῦ παπισμοῦ. Ἀλλοίμονο, ὅμως, ἐάν τό ἱερό θέμα τῆς ἑνώσεως ἀντιμετωπισθεῖ μέ μία πρώτη μεγάλη ὑποχώρηση τῶν Ὀρθοδόξων ἔναντι τοῦ κράτους τοῦ Βατικανοῦ στό θέμα τοῦ ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα!
Σέ τί ἔβλαψε τήν ἑνότητα τῶν πρώτων χριστιανῶν τό γεγονός ὅτι ὁ ἅγιος Πολύκαρπος Ἐπίσκοπος Σμύρνης καί ὁ ἅγιος Ἀνίκητος Ἐπίσκοπος Ρώμης δέν συμφώνησαν ὡς πρός τήν ἡμέρα τοῦ ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα; Ὡς γνωστόν, ἄλλη μέρα ἑόρταζαν τό Πάσχα οἱ Ἐκκλησίες τῆς Ἀνατολῆς καί ἄλλη ἡ Ἐκκλησία τῆς Ρώμης, κι ὅμως κανένα σχίσμα δέν προκλήθηκε, διότι ὑπῆρχε ἡ ἑνότητα τῆς πίστεως, τῆς λατρείας καί τῆς ἐκκλησιαστικῆς διοικήσεως. Εἶναι χαρακτηριστική ἐν προκειμένω ἡ μαρτυρία τοῦ ἁγίου Εἰρηναίου:
«Οὔτε ὁ Ἀνίκητος μπόρεσε νά πείσει τόν Πολύκαρπο νά μήν τηρήσει αὐτά, τά ὁποία, μαζί μέ τόν Ἰωάννη, τόν μαθητή τοῦ Κυρίου μας, καί τούς ὑπολοίπους Ἀποστόλους, μέ τούς ὁποίους συναναστράφηκε, πάντοτε τηροῦσε· οὔτε καί ὁ Πολύκαρπος ἔπεισε τόν Ἀνίκητο νά τά τηρήσει, ἐπειδή ἔλεγε ὅτι ὀφείλει νά συνεχίσει τήν συνήθεια τῶν πρό αὐτοῦ πρεσβυτέρων. Ἔτσι ἐχόντων τῶν πραγμάτων, κοινώνησαν μεταξύ τους… καί μέ εἰρήνη χωρίσθηκαν, ἔχοντας ὅλη ἡ Ἐκκλησία εἰρήνη, καί αὐτοί, πού τηροῦσαν, καί αὐτοί, πού δέν τηροῦσαν[6].»
Σήμερα, ὅμως, ποιά τελείωση τῆς χριστιανικῆς ἑνότητας μπορεῖ νά ἐπιτευχθεῖ μέσω τοῦ κοινοῦ ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα, ὅταν παραμένει ἄθικτο τό μεσότοιχο τοῦ φραγμοῦ, τό ὁποῖο ὕψωσε ὁ παπισμός, μέσω τοῦ πρωτείου, τοῦ ἀλαθήτου, τῆς οὐνίας καί τοῦ ὀρμαθοῦ τῶν ὑπολοίπων παπικῶν πλανῶν σχετικά μέ τήν πίστη καί τήν λατρεία;
Εἶναι ἀληθές ὅτι, μέ τήν πάροδο τοῦ χρόνου, ἡ ἀσυμφωνία γιά τόν ἑορτασμό τοῦ Πάσχα κορυφωνόταν μεταξύ κάποιων τοπικῶν Ἐκκλησιῶν. Ἡ ἀσυμφωνία γινόταν ἀφορμή νά ἑορτάζεται συχνά δύο φορές τό Πάσχα μέσα στό ἴδιο ἔτος, ὅπως γράφει ὁ ἅγιος Ἐπιφάνιος Κύπρου[7]. Ἡ ἀσυμφωνία αὐτή ὀδηγοῦσε κάποιες Ἐκκλησίες καί στόν κοινό ἀκόμη ἑορτασμό μεταξύ Χριστιανικοῦ καί ἰουδαϊκοῦ Πάσχα! Ἡ ἐν Νικαία Α΄ Ἁγία καί Οἰκ. Σύν. συνεκλήθη, ἀκριβῶς γιά νά καταδικάσει τήν αἵρεση τοῦ Ἀρείου καί νά ὁρίσει ὅσα ἀφοροῦν τόν ἑορτασμό τοῦ Πάσχα, σύμφωνα μέ τόν Μ. Ἀθανάσιο[8]. Ὁ Κανών τῆς Α΄ Ἁγίας καί Οἰκ. Συν., πού θεσπίζει τά τοῦ ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα, δέν διασώθηκε. Ὅμως, στόν ἐν λόγω κανόνα, ἐκτός ἀπό τόν Μ. Ἀθανάσιο, ἀναφέρεται καί ἐπιστολή τοῦ Μ. Κων/νου[9]. Ἡ ἀπόφαση τῆς Συνόδου, ἐκτός τῶν ἄλλων, ἦρε καί τό ἄτοπο τοῦ συνεορτασμοῦ τοῦ Πάσχα μέ τούς Ἰουδαίους, τούς «Πατροκτόνους καί Κυριοκτόνους»[10]. Στόν περί τοῦ Πάσχα ἱερό Κανόνα τῆς Α΄ Ἁγίας καί Οἰκ. Συν. ἀναφέρεται καί ὁ ἱστορικός Σωκράτης, ὁ ὁποῖος διέσωσε σχετική ἐπιστολή τῆς Συνόδου[11]. Στόν ἑορτασμό τοῦ Πάσχα ἀναφέρονται ἐπίσης ὁ Ζ΄ Κανών τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων[12] καί οἱ Διαταγές τῶν Ἀποστόλων[13]. Ὁ Α΄ Κανών τῆς ἐν Ἀντιοχεία Συνόδου (341) ἀπαιτεῖ τήν τήρηση τῶν θεσπισθέντων ἀπό τήν Α΄ Ἁγία καί Οἰκ. Σύν. σχετικά μέ τόν ἑορτασμό τοῦ Πάσχα[14]. Στόν καθορισμό τῆς ἡμέρας τῆς ἑορτῆς τοῦ Πάσχα ἀναφέρεται ὁ ἅγιος Ἐπιφάνιος[15].
Οὔτε ἡ Α΄ Ἁγία καί Οἰκ. Σύν., οὔτε οἱ ἅγιοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, πού ἀναφέρονται στόν ἑορτασμό τοῦ Πάσχα, κάνουν λόγο γιά «πάγια Κυριακή», κατά την ὁποία πρέπει νά ἑορτάζεται ἡ Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου. Ἡ Β΄ Βατικανή ψευδοσύνοδος καί ὁ μέγας οἰκουμενιστής Οἰκ. Πατριάρχης κυρός Ἀθηναγόρας, πού ἀκολουθοῦσε σέ ὅλα τόν αἱρεσιάρχη «πάπα» Παῦλο ΣΤ΄ - ὅπως καί σήμερα ὁ ἕτερος οἰκουμενιστής Οἰκ. Πατριάρχης κ. Βαρθολομαῖος ἀκολουθεῖ τόν αἱρεσιάρχη «πάπα» Φραγκῖσκο - ἀνεκίνησαν θέμα «παγίας Κυριακῆς», ἐρχόμενοι σέ ἀντίθεση μέ τήν Α΄ Ἁγία καί Οἰκ. Σύνοδο. Οὔτε λίγο οὔτε πολύ οἱ οἰκουμενιστές θεωροῦν ὅτι ἡ μεταρρύθμιση τοῦ ἱεροῦ Κανόνος τῆς Α΄ Ἁγίας καί Οἰκ. Συν., σχετικά μέ τόν ἑορτασμό τοῦ Πάσχα, ἀποτελεῖ ἀπαρχή γενικότερης ἐκθεμελιώσεως τῶν Ἱερῶν Κανόνων καί συνοδικῆς νομιμοποιήσεως τῆς μετακανονικῆς αἱρέσεως, ἡ ὁποία θά συντελεσθεῖ ἀπό τούς ψευδενωτικούς οἰκουμενιστές κατά τήν προσεχῆ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο . Καί μόνο αὐτή ἡ τοποθέτηση εἶναι ἰκανή νά χύσει ἄπλετο φῶς στούς σκοπούς, πού κρύβονται κάτω ἀπό τήν ἐπιθυμία τοῦ κοινοῦ ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα. Οὐσιαστικά, οἱ οἰκουμενιστές, θεωρώντας τόν ἱερό Κανόνα τῆς Α΄ Ἁγίας καί Οἰκ. Συν. σχετικά μέ τόν ἑορτασμό τοῦ Πάσχα, ὡς ἀπόφαση ἀνθρώπων, ὅπως ἐμεῖς, θέτουν τούς ἑαυτούς τους στό ἴδιο ἤ καί ἀνώτερο ἐπίπεδο μέ τούς ἁγίους θεοφόρους καί Οἰκουμενικούς Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας! Οἰ οἰκουμενιστές, χάριν τῶν ψευδενωτικῶν σχεδίων τους, θεωροῦν ὡς ξεπερασμένες παραδόσεις τούς Ἱερούς Κανόνες τῆς Α΄ Ἁγίας καί Οἰκ. Συνόδου.
Ὁ ἀποθανών καθηγητής Ἰωάννης Φουντούλης ἐξέφρασε ἐπιφυλάξεις ὡς πρός τίς σοβαρές ἀνωμαλίες, πού ἐνδέχεται νά προκαλέσει ὁ κοινός ἑορτασμός τοῦ Πάσχα στούς κόλπους τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Εἶπε:
«Για κανένα λόγο, χάριν αὐτοῦ τοῦ σκοποῦ (τοῦ κοινοῦ ἑορτασμοῦ), δέν μπορεῖ νά θυσιαστεῖ ἡ λειτουργική ἐν προκειμένω ἑνότητα τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν. Εἶναι προτιμότερο νά ἑορτάζουμε τό Πάσχα σέ ἄλλη ἀπό τίς ἄλλες Ἐκκλησίες ἡμέρα… ὅλοι ὅμως οἱ Ὀρθόδοξοι μαζί, παρά νά προκληθεῖ λειτουργική διάσπαση, νέες ἔριδες, σκάνδαλα καί σχίσματα στούς κόλπους τῆς Ἐκκλησίας μας. Στήν ἑορτολογική διαίρεση τοῦ Ἰουλιανοῦ καί τοῦ Γρηγοριανοῦ ἡμερολογίου τῶν ἀκινήτων ἑορτῶν τοῦ ἔτους καί στό σχίσμα τῶν (ζηλωτῶν) παλαιοημερολογιτῶν, δέν πρέπει νά προστεθεῖ διάσπαση καί ὡς πρός τόν ἑορτασμό τοῦ Πάσχα καί νέο σχίσμα Παλαιοπασχιτῶν[16].»
Ὁ Σεβ. Μητρ. Πρεβέζης κυρός Μελέτιος Καλαμαρᾶς, ἀναφερόμενος στό θέμα τοῦ κοινοῦ ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα εἶχε δηλώσει:
«Τό θέμα εἶναι σοβαρό καί πολύπλοκο, ὥστε νά ἐπιβάλει σύνεση πρός ἀποφυγή νέων σκανδάλων στήν Ἐκκλησία»[17].
Ὁ Μακ. Ἀρχιεπ. Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κυρός Χρυσόστομος Παπαδόπουλος, ἀναφερόμενος στό θέμα τοῦ ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα, ἔγραψε:
«Κατά τόν 16ο αἰῶ., ἐπί πάπα Γρηγορίου ΙΓ΄, ἡ Ἐκκλησία τῆς Ρώμης, προβαίνοντας στήν διόρθωση τοῦ ἡμερολογίου, συμμετέβαλε καί τόν Πασχάλιο Κανόνα, μέ τρόπο πού ἀντιβαίνει στήν διάταξη τῆς Α΄ Οἰκ. Συν. Ἡ μεταβολή δέ αὐτή ἀποτελεῖ τό κυριότερο γνώρισμα τῆς Γρηγοριανῆς χρονολογήσεως ἀπό ἐκκλησιαστικῆς ἀπόψεως. Ἡ Α΄ Οἰκ. Σύν. θέλησε νά συνεορτάζουν ὅλοι μαζί οἱ χριστιανοί τήν ἴδια ἡμέρα τό Πάσχα καί μάλιστα μετά τό Ἰουδαϊκό Πάσχα. Ἀλλά, ἡ Γρηγοριανή μεταρρύθμιση παραβίασε αὐτούς τούς ὅρους. Γι’αὐτό ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία οὔτε τήν παραδέχθηκε, οὔτε μπορεῖ νά τήν παραδεχθεῖ…[18].»
Στήν παπική καινοτομία περί τοῦ ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα ἔχει ἀναφερθεῖ καί ὁ Κ. Τσιρπανλῆς. Ἔγραψε:
«Ἡ Ρωμαιοκαθολική Ἐκκλησία, ἐπειδή ἀποδέχθηκε καί ἐπεκύρωσε τό Γρηγοριανό Ἡμερολόγιο κατά τό ἔτος 1582, καινοτόμησε, ἀντίθετα μέ τήν ἀπόφαση τῆς Α΄ Οἰκ. Συν., πού ἀφορᾶ στόν προσδιορισμό τῆς ἡμερομηνίας τοῦ ἑορτασμοῦ τοῦ Χριστιανικοῦ Πάσχα. Διότι, αὐτή ἔκτοτε ἔπαυσε νά παρακολουθεῖ τό Ἑβραϊκό Πάσχα, καί τελεῖ τό Πάσχα της, κάθε ἔτος, τήν πρώτη Κυριακή μετά τήν πρώτη πανσέληνο τῆς ἑαρινῆς ἰσημερίας, ἀνεξαρτήτως τοῦ γεγονότος, ἐάν τό Ἑβραϊκό ἔχει προηγουμένως τελεσθεῖ ἤ ὄχι… Ἡ Ἀνατολική Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία, ἀντιθέτως, πιστός φύλακας τῆς ἀποφάσεως τῆς ἐν Νικαία Συνόδου, ἐξακολουθεῖ μέχρι καί σήμερα νά τηρεῖ καί νά ἐφαρμόζει τόν Πασχάλιο Κανόνα, τόν ὁποῖο ὅλη ἡ Χριστιανοσύνη εἶχε ὁρίσει τότε…[19].»
Εἶναι ἄξιο ἰδιαίτερης προσοχῆς ὅτι ὁ Μακ. Ἀρχιεπ. Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κυρός Χρυσόστομος Παπαδόπουλος, μολονότι εἰσηγήθηκε καί ἐπέβαλε τήν ἀλλαγή τοῦ ἡμερολογίου, δέν τόλμησε νά μεταβάλει ὅσα ἀφοροῦσαν στόν ἑορτασμό τοῦ Πάσχα, κι αὐτό γιά νά μήν ἔρθει σέ ἀντίθεση μέ τήν διάταξη τῆς Α΄ Οἰκ. Συν. Στήν ἐγκύκλιο τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος τοῦ 1924, μέ τήν ὁποία ἐξήγγειλλε ὁ κυρός Χρυσόστομος τήν ἀλλαγή τοῦ ἡμερολογίου, διεκήρυξε κατηγορηματικῶς γιά τόν ἑορτασμό τοῦ Πάσχα:
«Οἱ ἀκίνητες ἑορτές θά συμπίπτουν καί θά ἑορτάζονται κατά τίς ἀνέκαθεν ἀπό τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία καθορισμένες ἡμερομηνίες, οἱ δέ κινητές ἑορτές κατά τίς στό Πασχάλιο ἡμέρες, ὀνομαζόμενες ὅμως μέ τίς ἡμερομηνίες τοῦ διορθωμένου ἡμερολογίου… Ἀμετάβλητες μένουν καί ὅλες οἱ ἑορτές, πού ἐξαρτῶνται ἀπό τό Πάσχα, ἀριθμούμενες μόνο καί ὀνομαζόμενες κατά τή νέα χρονολόγηση τοῦ διορθωμένου Ἰουλιανοῦ ἡμερολογίου…[20].»
Κατά τούς χρόνους τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου ὑπῆρχαν αὐτοί, πού ἀθετοῦσαν τήν διάταξη τῆς Α΄ Οἰκ. Συν. ὡς πρός τόν ἑορτασμό τοῦ Πάσχα. Ὁ ἱερός Πατήρ, στηλιτεύοντας κάθε ἀθέτηση τῶν θεσπισθέντων ἀπό τήν Ἁγία Σύνοδο, γράφει:
«Τριακόσιοι Πατέρες ἤ καί περισσότεροι, ἀφοῦ συνῆλθαν στήν χώρα τῶν Βιθυνῶν, νομοθέτησαν αὐτά· καί ἀτιμάζεις ὅλους ἐκείνους;… Ἐσύ δέν καταφρονεῖς μόνο ἐκείνους, ἀλλά καί ὅλη τήν οἰκουμένη, παρ’ ὅλο πού αὐτή ἐπαίνεσε τήν γνώμη τους[21].»
Σ’αὐτούς, πού ἀθετοῦν τήν Α΄ Οἰκ. Σύν., χάριν χρονολογικῆς ἀκριβείας στόν ἑορτασμό τοῦ Πάσχα, ἀπαντᾶ ὁ ἅγιος:
«Ἐσύ δέν προτιμᾶς τήν συμφωνία τῆς Ἐκκλησίας ἀπό τόν χρόνο, καί, γιά νά φανεῖς ὅτι παρατηρεῖς τίς ἡμέρες, φαίρεσαι ἀπρεπῶς σάν μεθυσμένος στήν κοινή μητέρα ὅλων μας καί διασπᾶς τήν ἁγία σύνοδο. Καί πῶς θά ἦσουν ἄξιος συγνώμης, ἀφοῦ γιά μηδαμινό πρᾶγμα διαλέγεις νά ἁμαρτήσεις τόσο πολύ[22];»
Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος προτιμᾶ ἀκόμη, χάριν τῆς πιστῆς τηρήσεως τῶν ἱερῶν Συνοδικῶν θεσπισμάτων, νά ἑορτάζουμε τό Πάσχα ἔστω καί μέ ἑσφαλμένη χρονολογία. Εἶναι προτιμότερος ὁ ἑορτασμός μέ ἐσφαλμένη χρονολογία ἀπό τήν ἀθέτηση τῆς Α΄ Οἰκ. Συν. καί ἀπό τά ἐπαπειλούμενα σχίσματα στήν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, πού τυχόν προκύψουν ἀπό τήν ἀθέτηση. Γράφει:
«Παντοῦ ἀκολουθοῦμε τήν Ἐκκλησία μέ ἀκρίβεια, προτιμῶντας ἀπ’ὅλα τήν ἀγάπη καί τήν εἰρήνη. Γιατί, ἀκόμη καί ἄν ἔσφαλλε ἡ Ἐκκλησία, δέν θά ἦταν τόσο μεγάλο κατόρθωμα ἡ ἀκριβής τήρηση τῶν χρόνων, ὅσο μεγάλο ἔγκλημα εἶναι ἡ διαίρεση καί τό σχίσμα αὐτό… Γιατί, οὔτε ἡ Ἐκκλησία γνωρίζει τήν ἀκρίβεια τῶν χρόνων· ἀλλά, ἐπειδή στήν ἀρχή φάνηκε καλό σέ ὅλους τούς πατέρες, πού ἦσαν διηρημένοι, νά συνέλθουν μαζί καί νά ὁρίσουν αὐτήν τήν ἡμέρα τοῦ ἑορτασμοῦ, ἡ Ἐκκλησία, πού παντοῦ τιμᾶ τήν συμφωνία καί ἀγαπᾶ τήν ὁμόνοια, δέχθηκε τό ἀποφασισθέν[23].»
Οἱ σαφεῖς καί κατηγορηματικοί λόγοι τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου ἀποτελοῦν ἀπάντηση σέ ὅλους τούς ψευδενωτικούς οἰκουμενιστές τῆς ἐποχῆς μας, οἱ ὁποῖοι θεωροῦν ξεπερασμένες παραδόσεις τούς Ἱερούς Κανόνες τῆς Α΄ Οἰκ. Συν., ἐν ὀνόματι τῆς χρονικῆς ἀκριβείας τῶν ἀστρονομικῶν ὑπολογισμῶν. Ἐπειδή δηλ. ἡ πάντοτε καινοτομοῦσα αἱρετική παρασυναγωγή τοῦ παπισμοῦ κατά τόν 16ο αἰῶ., ἐπί «πάπα» Γρηγορίου ΙΓ΄, μετέβαλε τόν Πασχάλιο Κανόνα, κατά τρόπο πού ἀντιβαίνει στήν διάταξη τῆς Α΄ Οἰκ. Συν.[24], εἶναι ὑποχρεωμένη καί ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία νά ἀθετήσει τήν Α΄ Οἰκ. Συν. καί νά εὐθυγραμμισθεῖ ἐν προκειμένω μέ τόν σχισματικό καί αἱρετικό παπισμό, χάριν μιᾶς ψευδοῦς ἑνώσεως;
Ὁ ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης, ἀναφερόμενος στόν ἑορτασμό τοῦ Πάσχα, ὑπογραμμίζει ἰδιαιτέρως τούς λόγους τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου, οἱ ὁποῖοι θέτουν τήν τήρηση τῆς διατάξεως τῆς Α΄ Οἰκ. Συν. ὑπεράνω τῆς χρονικῆς ἀκριβείας, πού ζητεῖται ἀπό τούς ἀστρονόμους. Σ’αὐτούς, πού ἐπιθυμοῦν μεταρρύθμιση, χάριν μεγαλύτερης χρονολογικῆς ἀκριβείας, ὡς πρός τήν ἡμέρα τοῦ ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα, ἀπαντᾶ ὁ ἅγιος Νικόδημος:
«Γιατί, ἅς γνωρίζουν ὅτι καί οἱ Οἰκουμενικές Σύνοδοι, πού ἔγιναν μετά τήν πρώτη, καί οἱ ὑπόλοιποι Πατέρες, ἔβλεπαν ναί καί αὐτοί, ὡς σοφοί πού ἦταν, πώς κατέβηκε πολύ ἡ ἰσημερία· ἀλλ'ὅμως δέν θέλησαν νά τήν μεταθέσουν ἀπό τήν 21η Μαρτίου, πού τήν βρῆκε ἡ Α΄ Σύνοδος, προτιμώντας περισσότερο τήν συμφωνία καί τήν ἕνωση τῆς Ἐκκλησίας, ἀπό τήν ἀκρίβεια τῆς ἰσημερίας, ἡ ὁποία δέν προξενεῖ, οὔτε στήν εὕρεση τοῦ δικοῦ μας Πάσχα καμμία σύγχυση, οὔτε βλάβη στήν εὐσέβεια, μάλιστα δέ καί προξενεῖ αὐτή ἡ ἀκρίβεια στούς Λατίνους δύο μεγάλες ἀτοπίες, τό νά ἑορτάζουν δηλ. τό Πάσχα ἤ μαζί μέ τούς Ἰουδαίους, τό ὁποῖο εἶναι ἐναντίον στόν ζ΄ Ἀποστολικό Κανόνα, ἤ πρίν τούς Ἰουδαίους[25].»
Ἄς σημειωθεῖ ὅτι ἡ Α΄ Οἰκ. Συν., κανονίζοντας τά τοῦ κοινοῦ ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα, ἀπευθυνόταν στίς ἀρχαῖες τοπικές Ἐκκλησίες τῆς Μιᾶς, Ἁγίας, Καθολικῆς καί Ἀποστολικῆς, Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Οὐδέποτε Οἰκουμενική Σύνοδος θά ἀσχολοῦνταν μέ τόν κοινό ἑορτασμό τοῦ Πάσχα μεταξύ τῶν Ὀρθοδόξων καί τῶν αἱρετικῶν καί σχισματικῶν κοινοτήτων τοῦ παπισμοῦ καί τοῦ προτεσταντισμοῦ, ὅπως προτείνουν ὁ «πάπας» Φραγκῖσκος καί οἱ οἰκουμενιστές.
Συμπεραίνοντας, θά θέλαμε νά τονίσουμε γι’ἀκόμη μία φορά ὅτι κάθε ἀπόπειρα ἀπό μέρους τῶν οἰκουμενιστῶν γιά ἐπιβολή τοῦ κοινοῦ ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα μεταξύ Ὀρθοδόξων, παπικῶν, πού ἀθέτησαν τήν διάταξη τῆς Α΄ Οἰκ. Συν., καί προτεσταντῶν, στούς μέν κόλπους τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας θά προκαλέσει ἀσφαλῶς καί νέο φοβερό σχίσμα Παλαιοπασχιτῶν, για το ὁποῖο μοναδικοί ὑπεύθυνοι θά εἶναι οἱ οἰκουμενιστές, ἀντί δέ τῆς προσεγγίσεως, θά δημιουργήσει μεγαλύτερο χάσμα μεταξύ Ἀνατολῆς καί Δύσεως. Ἡ ἀληθής ἕνωση δέν ἐπιτυγχάνεται μέ τήν δουλική προσαρμογή τοῦ ὀρθοδόξου Πασχαλίου πρός τήν λατινική καινοτομία, ἀλλά μέ τήν ἐπιστροφή τῆς σχισματικῆς καί αἱρετικῆς παπικῆς παρασυναγωγῆς στούς κόλπους τῆς Μιᾶς, Ἁγίας, Καθολικῆς καί Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας, μέσω τῆς ἀποκηρύξεως τῶν παπικῶν αἱρέσεων (ἰδίως τοῦ πρωτείου, τοῦ ἀλαθήτου και τῆς οὐνίας) καί τῆς τηρήσεως τῆς διατάξεως τῆς Α΄ Οἰκ. Συν. σχετικά μέ τόν ἑορτασμό τοῦ Πάσχα[26].
* * * * * *
[1] Σχ. βλ. ΑΡΧΙΜ. ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΜΠΙΛΑΛΗΣ, Ὀρθοδοξία καί Παπισμός· ἡ ἕνωσις τῶν Ἐκκλησιῶν, τ. Β΄, ἔκδ. Ὀρθόδοξος Τύπος καί σύλλογος ‘Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης’, Ἀθήνα 2014, σσ. 570-579 καί ΜΟΝΑΧΟΣ ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ ΜΠΙΛΑΛΗΣ, «Οἰκουμενισμός καί ἀλλαγή Πασχαλίου», ἐν Οἰκουμενισμός· γένεση-προσδοκίες-διαψεύσεις, Πρακτικά διορθοδόξου ἐπιστημονικοῦ συνεδρίου, Αἴθουσα τελετῶν Α.Π.Θ. 20-24/9/2004, τ. Β΄, ἐκδ. Θεοδρομία, Θεσ/κη 2008, σσ. 915-959.
[2] 12-6-2015 Ὁ Πάπας Φραγκίσκος προτείνει κοινή ἡμερομηνία ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα γιά ὅλους τούς χριστιανούς: http://www.amen.gr/article/o-papas-fragiskos-proteinei-koini-imerominia-eortasmou-tou-pasxa-gia-olous-tous-xristianous
[3] Ἐφημερίδα La Stampa 27-5-2014, http://www.amen.gr/article18180, Βλ. καί ἡμέτερο κείμενο μέ τίτλο «Πρός κοινό ἑορτασμό Ὀρθοδόξων καί αἱρετικῶν Παπικῶν»; 2-6-2014: http://www.impantokratoros.gr/2DCD94B2.el.aspx
[4] Πολυγραφημένα Πρακτικά Β΄ Οἰκουμενικοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Συμποσίου, Ἀθῆναι, 11-6-1969.
[5] «Καθολική» 1635 (18-6-1969) 3.
[6] ΑΓΙΟΣ ΕΙΡΗΝΑΙΟΣ, Fragmenta III, PG 7, 1229B καί ΕΥΣΕΒΙΟΣ ΚΑΙΣΑΡΕΙΑΣ, Ἐκκλησιαστική Ἱστορία Ε΄, 24, PG 20, 505AB, 508A.
[7] ΑΓΙΟΣ ΕΠΙΦΑΝΙΟΣ, Κατά αἱρέσεων III, 9, PG 42, 356AB.
[8] Μ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ, Ἐπιστολή περί τῶν γενομένων ἐν Ἀριμίνω τῆς Ἰταλίας καί ἐν Σελευκεία τῆς Ἰσαυρίας συνόδων, 5, PG 26, 688.
[9] ΘΕΟΔΩΡΗΤΟΣ ΚΥΡΟΥ, Ἐκκλησιαστική Ἱστορία Θ΄, PG 82, 936, 937.
[10] Ὅ. π., 936 καί ΕΥΣΕΒΙΟΣ ΚΑΙΣΑΡΕΙΑΣ, Εἰς τόν βίον Κων/νου τοῦ βασιλέως, Γ΄ 19, PG 20, 1077CD.
[11] ΣΩΚΡΑΤΗΣ, Ἐκκλησιαστική Ἱστορία, Θ΄, PG 67, 81C, 84A.
[12] «Εἴτις Ἐπίσκοπος ἤ Πρεσβύτερος ἤ Διάκονος τήν ἁγίαν τοῦ Πάσχα ἡμέρα πρό της ἐαρινῆς ἰσημερίας μετά Ἰουδαίων ἐπιτελέσοι, καθαιρείσθω» ΟΣΙΟΣ ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ, Πηδάλιον, ἐκδ. Β. Ρηγόπουλος, Θεσ/κη 2003, σσ. 8-11.
[13] ΔΙΑΤΑΓΕΣ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ, Ε΄ 17, ΒΕΠΕΣ 2, 89.
[14] Ὅ. π., σσ. 406-407.
[15] ΑΓΙΟΣ ΕΠΙΦΑΝΙΟΣ, Κατά αἱρέσεων II, 9, PG 41, 888BC.
[16] Πολυγραφημένα…
[17] «Καθολική» 1635 (18-6-1969) 3.
[18] «Ἐκκλησία» 41 (8-3-1924) 372.
[19] «Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς» 611 (Μάιος - Ἰούνιος 1969) 276-277.
[20] «Ἐκκλησία» 41 (8-3-1924) 373.
[21] ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ, Εἰς τούς τά πρῶτα Πάσχα νηστεύοντας, 3, Κατά Ίουδαίων 3, 3, PG 48, 865:
«Τριακόσιοι Πατέρες, ἤ καί πλείους, εἰς τήν Βιθυνῶν χώραν συνελθόντες ταῦτα ἐνομοθέτησαν· καί πάντας ἀτιμάζεις ἐκείνους;… Σύ δέ οὐ μόνον ἐκείνων καταγινώσκεις, ἀλλά καί τῆς Οἰκουμένης ἁπάσης, ἤ καί τήν ἐκείνων γνώμην ἐπήνεσεν.»
[22] Ὅ. π., 5, PG 48, 869:
«Σύ δέ οὐ προτιμᾶς τοῦ χρόνου τῆς Ἐκκλησίας τήν συμφωνίαν, ἄλλ’ἵνα δόξης ἡμέρας παρατηρεῖν, εἰς τήν κοινήν ἁπάντων ἡμῶν ἐμπαροινεῖς μητέρα καί τήν ἁγίαν διατέμνεις σύνοδον; Πῶς ἄν ἄξιος εἴης συγγνώμης, ὑπέρ τοῦ μηδενός τοσαῦτα ἁμαρτάνειν αἱρούμενος;»
[23] Ὅ. π., PG 48, 870-872:
«Πανταχοῦ τῆ Ἐκκλησία μετ’ἀκριβείας ἑπώμεθα, τήν ἀγάπην καί τήν εἰρήνην προτιμῶντες ἁπάντων. Εἰ γάρ καί ἐσφάλλετο ἡ Ἐκκλησία, οὐ τοσοῦτον κατόρθωμα ἀπό τῆς τῶν χρόνων ἀκριβείας ἦν, ὅσον ἔγκλημα ἀπό τῆς διαιρέσεως καί τοῦ σχίσματος τούτου… Οὐδέ γάρ ἡ Ἐκκλησία χρόνων ἀκρίβειαν οἶδεν· ἀλλ’ἐπειδή παρά τήν ἀρχήν πᾶσιν ἔδοξε τοῖς πατράσι διηρημένοις ὁμοῦ συνελθεῖν καί ταύτην ὁρίσαι τήν ἡμέραν, τήν συμφωνίαν πανταχοῦ τιμῶσα καί τήν ὁμόνοιαν ἀγαπῶσα, κατεδείξατο τό ἐπιταχθέν.»
[24] «Ἐκκλησία» 41 (8-3-1924) 372.
[25] ΟΣΙΟΣ ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ, Πηδάλιον, σσ. 8-9. Βλ. καί ἡμέτερο κείμενο μέ τίτλο «Πρός κοινό ἑορτασμό Ὀρθοδόξων καί αἱρετικῶν Παπικῶν»; 2-6-2014: http://www.impantokratoros.gr/2DCD94B2.el.aspx
[26] Σχ. βλ. «Ρωσική ἀπάντηση στόν Πάπα γιά τόν κοινό ἑορτασμό τοῦ Πάσχα» 16-6-2015: http://ekklisiaonline.gr/ekklisiaonline/item/2717-rosiki-apantisi-ston-papa-gia-ton-koino-eortasmo-tou-pasxa
(Πηγή: «Ο κοινός εορτασμός του Πάσχα», πρωτοπρεσβ. π. Ἄγγελος Ἀγγελακόπουλος, Ιερά Μονή Παντοκράτορος Μελισσοχωρίου)
Πηγή: Ιερά Μονή Παντοκράτορος Μελισσοχωρίου , Ιερά Μονή Παντοκράτορος Μελισσοχωρίου
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΠΙ ΤΩΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΘΡΗΣΚΕΙΩΝ
Εν Πειραιεί τη 19η Μαρτίου 2018.
ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ «ΕΠΙΧΑΙΡΟΝΤΕΣ» ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΥΓΚΡΗΤΙΣΜΟ
Όπως έχουμε κατ’ επανάληψη τονίσει, στους τραγικούς και αποκαλυπτικούς χρόνους που ζούμε, ο προαιώνιος αντίδικος και αντίπαλος της σωτηρίας μας, ο Εωσφόρος και Σατανάς, ο πλανών την οικουμένην, καθώς βλέπει να πλησιάζει η οριστική συντριβή του, «παίζει το τελευταίο του χαρτί». Εντείνει τις δυνάμεις του να παρασύρει στην απώλεια όσο το δυνατόν περισσότερες ψυχές, γνωρίζοντας «ότι χρόνος ουκέτι έσται», (Αποκ.10,6). Αφού πλέον συνειδητοποίησε, ότι είναι αδύνατον να συντρίψει την Εκκλησία μέσω των διωγμών, επινόησε τις ποικίλες αιρέσεις, ως το προσφορότερο μέσο για να επιτύχει τα καταχθόνια σχέδιά του. Όπως δείχνουν τα πράγματα «το τελευταίο χαρτί» του διαβόλου είναι η παναίρεση του Οικουμενισμού, το δαιμονικό αυτό κατασκεύασμα των εσχάτων χρόνων, αν λάβουμε υπ’ όψιν μας τον χαρακτηρισμό που έδωσε γι’ αυτόν ο αείμνηστος π. Αθανάσιος Μυτιληναίος, ο οποίος τον χαρακτήρισε ως τον τελευταίο πρόδρομο του Αντιχρίστου.
Μέσα στα πλαίσια αυτά εντάσσεται δημοσίευμα του Αρχιμ. π. Γερασίμου Φραγκουλάκη, κληρικού της Ιεράς Μητροπόλεως Γερμανίας, με τίτλο: «Προς τα ‘κλωνοποιημένα’ του ‘Αντιοικουμενισμού’ και ‘Αναθεμάτιστάς’», που δημοσιεύτηκε στο ιστολόγιο: http://fanarion.blogspot.gr/2018/03/blog-post27.html. Αφορμή για την δημοσίευσή του υπήρξε μια σκληρή κριτική που άσκησαν κάποια θρησκευτικά ιστολόγια, εξ’ αιτίας μουσικής συναυλίας, που πραγματοποιήθηκε σε ορθόδοξο ναό του Μονάχου. Στο δημοσίευμά του ο π. Γεράσιμος δεν αρκείται να στρέψει τα πυρά του εναντίον των συγκεκριμένων επικριτών για την μουσική συναυλία, αλλά επεκτείνεται και εναντίον των «αντιοικουμενιστών», όπως χαρακτηρίζει, εκείνους οι οποίοι αγωνίζονται, με την Χάρη του Θεού, να ξεσκεπάσουν την αίρεση, να αφυπνίσουν το λαό και να τον κινητοποιήσουν σε αντίσταση.
Επειδή στο άρθρο του ο εν λόγω κληρικός «φωτογραφίζει», επικρίνοντας τον Σεβασμιώτατο Ποιμενάρχη μας και στηλιτεύοντας κληρικούς της Ιεράς Μητροπόλεώς μας και επειδή το Γραφείο μας έχει σαφώς αντιοικουμενιστικό προσανατολισμό, ωθούμαστε να δώσουμε σύντομη απάντηση στο δημοσίευμά του.
Γράφει μεταξύ άλλων:
«Δεν ξέρω αν πρέπει να χαίρομαι ή να φοβούμαι που όλοι αυτοί οι λεγόμενοι "αντιοικουμενιστές" με βλέπουν συνέχεια μπροστά τους, η αλήθεια όμως είναι ότι το διασκεδάζω. Είναι πολύ ευφάνταστοι όλοι αυτοί οι αρθρογράφοι, όπως επίσης απίθανοι και με υψηλή αίσθηση του χιούμορ είναι και οι σχολιαστές τους, ασχέτως πως κάποιες φορές παρεκτρέπονται.»
Ο αρθρογράφος έχει προφανώς την απόλυτη πεποίθηση ότι αυτός και όσοι πρεσβεύουν τα ίδια, έχουν την αλήθεια, ενώ εμείς οι «αντιοικουμενιστές», έχουμε πλανηθεί, έχουμε πέσει θύματα του διαβόλου. Μάλιστα καθώς διαπιστώνει την «πλάνη» μας, «το διασκεδάζει», ενώ παράλληλα γελάει με τους σχολιαστές των σχετικών άρθρων, οι οποίοι με τα επιδοκιμαστικά τους σχόλια, είναι, κατ’ εκείνον, πραγματικά «απίθανοι και με υψηλή αίσθηση του χιούμορ»!
Ας υποθέσουμε προς στιγμήν ότι ο αρθρογράφος έχει δίκαιο και έτσι έχουν τα πράγματα. Ότι δηλαδή αυτός έχει την αλήθεια και εμείς είμαστε εκείνοι, που πλανηθήκαμε. Τι θα έπρεπε να κάνει μπροστά σε μια τέτοια κατάσταση και ποια θα έπρεπε να είναι η στάση ενός κληρικού και μάλιστα αρχιμανδρίτου και μάλιστα όχι τυχαίου αρχιμανδρίτου, αλλά του Οικουμενικού Θρόνου, δηλαδή του πρώτου τη τάξει μεταξύ όλων των Πατριαρχείων της Εκκλησίας μας; Τι θα έκαναν οι άγιοι Πατέρες και ποια στάση θα έπαιρναν, αν ήταν στη θέση του, αν δηλαδή έπρεπε να αντιμετωπίσουν περιπτώσεις κληρικών και λαϊκών που έπεσαν στην πλάνη και έγιναν θύματα του διαβόλου; Θα «το διασκέδαζαν»; Θα γλεντούσαν με την πτώση και την απώλεια συνανθρώπων τους; Όχι βέβαια! Σίγουρα όχι. Όχι μόνον δεν θα «το διασκέδαζαν», αλλά και θα έκλαιγαν και θα πενθούσαν, σαν να ήταν δική τους η πτώση. Θα προσεύχονταν μετά δακρύων για την μετάνοια και επιστροφή των πεπλανημένων αδελφών τους. Θα έκαναν το παν για να τους φέρουν σε επίγνωση της αληθείας με θεολογικούς λόγους και αποδεικτικές μαρτυρίες από την αγία Γραφή και την Πατερική μας Παράδοση. Και τούτο διότι όπως λέγει το Πνεύμα το άγιο διά του αποστόλου Παύλου «είτε πάσχει εν μέλος, συμπάσχει πάντα τα μέλη», (Α΄Κορ.12,26). Μπορούμε λοιπόν να πούμε ότι στην προκειμένη περίπτωση ο εν λόγω κληρικός, είναι «εν Χριστώ», καθ’ όν χρόνον χαίρεται με την πτώση αδελφών του εν Χριστώ και «το διασκεδάζει»; Ποιά θεολογικά επιχειρήματα και ποιες μαρτυρίες από την αγία Γραφή και τους αγίους Πατέρες έχει να παρουσιάσει σε μας, που υποτίθεται ότι έχουμε πλανηθεί; Δυστυχώς, στο παρά πάνω άρθρο του, δεν έχει να παρουσιάσει καμιά αγιογραφική, ή πατερική μαρτυρία. Αρκείται μόνον να «το διασκεδάζει», να γελάει και να ειρωνεύεται!
Παρά κάτω γράφει:
«Δεν είναι λίγες οι φορές βέβαια που ξεφεύγουν εντελώς ξεπερνώντας κάθε όριο, όμως είναι δικαιολογημένοι. Δεν είναι δα και λίγο αλλιώς να έχεις υπολογίσει τα πράγματα και εντελώς διαφορετικά να σου βγαίνουν! Όλοι αυτοί οι φερόμενοι ως "αντιοικουμενιστές" ξεκίνησαν με όνειρα μεγάλα. Είδαν, με κλειστά τα μάτια φυσικά, χιλιάδες κόσμου να τους ακολουθεί. Την είδαν θρησκευτικοί ηγέτες, κατηχητές, ιεραπόστολοι, σωτήρες, αβάδες οι κληρικοί, απόστολοι, ευαγγελιστές και βάλε! Και τώρα που οι καημενούληδες διαπιστώνουν ότι όνειρα και πραγματικότητα δεν συμβαδίζουν, λύπη πλημμυρίζει την καρδιά τους καθότι "ώσπερ σης εν ιματίω και σκώληξ ξύλω, ούτως λύπη ανδρός (στην περίπτωση αυτή και γυναικός) βλάπτει καρδίαν" και θλίψη τους καταλαμβάνει με αποτέλεσμα να συμπεριφέρονται με τρόπο αλλόκοτο διότι "το γαρ πολύ της θλίψεως γεννά παραφροσύνη".»
Προφανώς αγνοεί ότι η αλήθεια της Εκκλησίας μας δεν ταυτίζεται, (ποτέ δεν ταυτίστηκε), με την πλειοψηφία, αλλά υπάρχει πάντοτε στη μειοψηφία του «μικρού ποιμνίου», στο «λείμμα». Μέσα στο χώρο της Εκκλησίας την πλειοψηφία κατέχει η Αυτοαλήθεια - Χριστός, συν ένας. Έχει την ψευδαίσθηση, (δεν γνωρίζουμε από πού την αντλεί), ότι οι οικουμενιστές έχουν μαζί τους την πλειοψηφία των πιστών, ενώ εμείς οι «αντιοικουμενιστές», την χάσαμε και γι’ αυτό «πλημμυρίζει λύπη την καρδιά μας»! Ωστόσο εθελοτυφλεί, και αποσιωπά το γεγονός ότι τα 2/3 περίπου των Ορθοδόξων επισκόπων, δεν συμμετείχαν στο μεγαλύτερο οικουμενιστικό γεγονός της εποχής μας, στην «Σύνοδο» της Κρήτης και τελικά απέρριψαν τις αποφάσεις της. Αλλά και στο υπόλοιπο 1/3 των Εκκλησιών, που συμμετείχαν, πολλοί αρχιερείς δεν υπέγραψαν, παρατηρήθηκαν παρασκηνιακά ανεπίτρεπτες ενέργειες που καταρράκωσαν το κύρος της Συνόδου, ενώ μέσα στους κόλπους των εν λόγω Εκκλησιών σημειώθηκαν πρωτοφανείς αντιδράσεις και αποτειχίσεις από τον υπόλοιπο κλήρο και τον πιστό λαό του Θεού, οι οποίες κλόνισαν την ενότητα της Εκκλησίας. Ισχυρίζεται ότι «λύπη πλημμυρίζει την καρδιά» μας. Ναι, όντως, υπάρχει λύπη στην καρδιά μας. Όχι βέβαια για τις φθηνές και συκοφαντικές κατηγορίες που εκτοξεύει εναντίον μας, αλλά πρώτον μεν γι’ αυτόν τον ίδιο. Και δεύτερον για την κατάντια πολλών ποιμένων της εποχής μας, κληρικών όλων των βαθμίδων, οι οποίοι, στρατευμένοι στο άρμα του συγκρητισμού, οδηγούνται στο βάραθρο της καταστροφής και παρασύρουν στην απώλεια και άλλες ψυχές.
Παρά κάτω γράφει:
«Τους το είχαμε πει από την αρχή ότι σκιαμαχούν, ότι αντιμάχονται ένα "οικουμενισμό" που οι ίδιοι έχουν δημιουργήσει. Όμως αυτός ο αγώνας εναντίον του δικού τους "οικουμενισμού" φαίνεται πως αποτελεί το πρόσχημα. Στην ουσία ο πόλεμός τους είναι εναντίον του Σεπτού Οικουμενικού Πατριαρχείου και του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχη. Εύκολο να το διαπιστώσει οποιοσδήποτε διαβάζοντας τις αναρτήσεις τους που όπου κι αν αναφέρονται πάντα θα τα καταφέρουν να βάλουν στο στόχο Οικουμενικό Πατριαρχείο και Πατριάρχη!»
Τον Οικουμενισμό δεν τον δημιουργήσαμε υμείς, ούτε κάποιοι άλλοι «αντιοικουμενιστές», όπως δυστυχώς αφήνει να εννοηθεί ο αρθογράφος, δεν είναι μια επινόηση της φαντασίας μας, δεν είναι κάτι το ανύπαρκτο. Την παναίρεση αυτή επεσήμανε, πολύ πρωτύτερα από μας, μια πλειάδα αγίων Γερόντων και οσιακών μορφών της Εκκλησίας μας, που έζησαν τον 20 αιώνα και μέχρι σήμερα και αγωνίστηκαν εναντίον της, με πολλαπλάσιο ζήλο από εμάς τους ταπεινούς και ασήμαντους συνεχιστές τους. Αναφέρουμε ενδεικτικά μερικούς εξ’ αυτών: Τον άγιο Ιουστίνο Πόποβιτς, τον άγιο Νικόλαο Αχρίδος (Βελιμίροβιτς), τον άγιο Παΐσιο τον αγιορείτη, τον άγιο Γέροντα π. Φιλόθεο Ζερβάκο, τον άγιο Γέροντα π. Εφραίμ Κατουνακιώτη, τους αείμνηστους Γέροντες π. Γεώργιο Καψάνη, π. Επιφάνιο Θεοδωρόπουλο, π. Χαράλαμπο Βασιλόπουλο, π. Γαβριήλ Διονυσιάτη, π. Θεόκλητο Διονυσιάτη, τον εν ζωή άγιο Γέροντα Εφραίμ της Αριζόνας κ.α. Εμείς οι ελάχιστοι, τι περισσότερο, ή τι διαφορετικότερο διδάσκουμε, σε σχέση με όσα αυτοί εδίδαξαν περί Οικουμενισμού; Μπορεί να μας αποδείξει ότι αυτοί παρουσίασαν κάποιον άλλο Οικουμενισμό, ξένο προς αυτόν, τον οποίο εμείς παρουσιάζουμε;
Κάνει λόγο επίσης ο π. Γ. Φραγκουλάκης και για την ανάγνωση των αναθεμάτων την Κυριακή της Ορθοδοξίας, την οποία κατ’ αυτόν αποκαλεί «γελοία» πράξη. Γράφει:
«Γιατί πέρα από ανορθόδοξα και αντιεκκλησιαστικά αυτά που σκαρφίζονται και κάνουν (σ.σ. οι αντιοικουμενιστές), παρουσιάζοντάς τα ως κορυφαίες πράξεις αντίστασης δήθεν, είναι γελοία. Όπως τελευταία την Κυριακή της Ορθοδοξίας. Όλοι γνωρίζουμε πως τα αναθέματα, όπως και τα υπόλοιπα κείμενα που περιέχονται στο Τριώδιο και αφορούν τις Άγιες Εικόνες είναι περικοπές του Συνοδικού της Ζ΄ Οικουμενικής Συνόδου. Και όμως υπήρξαν ανίεροι αρχιερείς και ιερείς οι οποίοι ανέδειξαν εαυτούς ανωτέρους Οικουμενικής Συνόδου και απήγγειλαν αυτοσχέδιους αναθεματισμούς, χάρη εντυπωσιασμού και για να αποσπάσουν τα εύγε και τα χειροκροτήματα αυτών που αφιονίζουν στο όνομα δήθεν του "αντιοικουμενιστικού" αγώνα.»
Κατ’ αρχήν το Συνοδικό της Ορθοδοξίας δεν περιλαμβάνει μόνον αναθέματα εναντίον αιρετικών της περιόδου της εικονομαχίας, αλλά περιλαμβάνει και αναθέματα εναντίον πλήθους άλλων αιρετικών, όπως του Βαρλαάμ και του Ακινδύνου. Μάλιστα ένας από τους αναθεματισμούς συμπεριλαμβάνει όλους μαζί τους αιρετικούς: «Όλοις τοις αιρετικοίς ανάθεμα». Το γεγονός αυτό δεν είναι τυχαίο, αλλά δείχνει ακριβώς τον καθολικό χαρακτήρα που θέλησαν να δώσουν οι άγιοι Πατέρες στο μνημειώδες αυτό κείμενο της Ορθοδοξίας μας. Γιατί λοιπόν εξοργίζεται και αγανακτεί ο π. Γ. Φραγκουλάκης, επειδή ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας και κάποιοι κληρικοί της Μητροπόλεώς μας συμπεριέλαβαν μεταξύ των αιρέσεων και τον Οικουμενισμό; Γιατί θεώρησε ανεπίτρεπτη καινοτομία την προσθήκη στα αναθέματα και άλλων αιρέσεων; Μήπως ο Οικουμενισμός δεν είναι αίρεση; Δεν νομίζει ότι η μη δημόσια στηλίτευση της αίρεσης δημιουργεί προϋποθέσεις συμπάθειας των πιστών με τις πλάνες; Άραγε έπεσαν έξω όλοι οι παρά πάνω μνημονευθέντες άγιοι Γέροντες, που επεσήμαναν αυτή την αίρεση; Όχι. Αυτοί σίγουρα δεν έπεσαν έξω. Εκείνος που πέφτει έξω, σίγουρα είναι ο π. Γ. Φραγκουλάκης και οι όμοιοι μ’ αυτόν. Εδώ και αιώνες υπήρχε η ωραία συνήθεια να αναγιγνώσκονται τα αναθέματα την πανηγυρική αυτή ημέρα της Κυριακής της Ορθοδοξίας. Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια, έπαυσαν να αναγιγνώσκονται, προφανώς κάτω από την επήρεια της οικουμενιστικής λαίλαπας, που κυριαρχεί στην εποχή μας. Πέραν αυτών γιατί να αποτελεί καινοτομία η προσθήκη αναθεμάτων και να μην αποτελεί καινοτομία η μη μνημόνευση των αναθεμάτων;
Εκ του Γραφείου επί των Αιρέσεων και των Παραθρησκειών
Ἀπό τήν διαφωτιστικήν καί ἀξιόλογον προσφοράν τοῦ ἀειμνήστου ἀγωνιστοῦ Κληρικοῦ πατρός Χαραλάμπους Βασιλοπούλου: «Ο Οἰκουμενισμός χωρίς μάσκα», βιβλίον ἰδιαίτερα ἐπίκαιρον εἰς τάς πονηράς ἠμέρας μας. Φιλοξενούμε μόνον τήν εἰσαγωγήν καί τό τελευταῖον Κεφάλαιον τοῦ βιβλίου πρός ἐνημέρωσιν καί ἀφύπνισιν καί τῶν εὐσεβῶν.
Ἡ ἐπαγρύπνηση χρέος ὅλων μας, κληρικῶν καί λαϊκῶν
«Από εμάς τους φρουρούς θα ζητήσει ο Θεός το αίμα των ψυχών όλων εκείνων, που σκοτώνει το θηρίο του Οικουμενισμού…»
Όλοι οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί της Γης, όλοι οι Επίσκοποι και Ποιμένες και Ιερείς και Θεολόγοι, όλος ο πιστός Λαός, σύσσωμη η Ορθοδοξία, είναι ανάγκη ν’ αντισταθούν γενναίως στα σχέδια του Οικουμενισμού.
Έχουμε ταχθεί όλοι, Κληρικοί και λαϊκοί, από τον Θεό, ακοίμητοι φρουροί και σκοποί άγρυπνοι για την φύλαξη του πολυτιμότερου θησαυρού της ανθρωπότητας: της Αλήθειας, την οποία έφερε στον κόσμο ο Θεός. Πρέπει ν’ αντισταθούμε για να μη χάσουμε τον θησαυρό της Ορθοδόξου Πίστεως, που μας ενεπιστεύθη ο Κύριος.
Έχουμε ταχθεί από τον Θεό να προφυλάξουμε αμόλυντη την Ορθοδοξία. Να την υπερασπίσουμε με πάσα θυσία από τον πολυμήχανο σκοτεινό Οικουμενισμό. Από εμάς άλλωστε τους φρουρούς θα ζητήσει ο Θεός το αίμα των ψυχών όλων εκείνων, που σκοτώνει το θηρίο του Οικουμενισμού.
Ο κάθε πιστός Ορθόδοξος είναι και ένας φρουρός της Ορθοδόξου Πίστεως και δεν πρέπει να την αφήσει να του την πάρουν από τα χέρια του οι εχθροί του Χριστού.
Γράφει ο Προφήτης Ιεζεκιήλ:
«Ο σκοπός εάν ίδη την ρομφαίαν ερχομένην και μη σημάνη τη σάλπιγγι και ο λαός μη φυλάξηται και ελθούσα η ρομφαία λάβη εξ αυτών ψυχήν… και το αίμα εκ χειρός του σκοπού εκζητήσω» (Ιεζεκ. Λγ΄ 6,7)
Δηλαδή, εάν ο φρουρός δει τον εχθρό να πλησιάζει με το ξίφος απειλητικό και δεν σαλπίσει συναγερμό, ώστε ο λαός να προφυλαχθεί και να λάβει τα μέτρα του και εάν φονεύσει ο εχθρός έναν…, το αίμα εκείνου του θύματος, δηλαδή την ευθύνη για το θάνατό του, θα την ζητήσω από τον φρουρό, παραγγέλλει ο Κύριος διά του Προφήτου Ιεζεκιήλ.
Ο κάθε Ορθόδοξος είναι ταγμένος φρουρός. Είναι σκοπός και πρέπει να επισημαίνει τον κίνδυνο, να σαλπίζει για να ξυπνήσει τον ανύποπτο λαό. Είναι έγκλημα μεγάλο να βλέπεις τον εχθρό να μπαίνει στον λαό τον Ορθόδοξο με το ξίφος της αιρέσεως, προτεταγμένο και να μη προειδοποιείς… Θα λογοδοτήσεις γι’ αυτό ενώπιον του Θεού.
Ας αναλογισθούμε όλοι τις ευθύνες μας. Οι εχθροί έχουν ήδη μπει στο στρατόπεδο του Χριστού και προσηλυτίζουν αλύπητα. Γίνονται σφαγιαστές ψυχών και οδηγούν, όχι μία ψυχή, αλλά πολλές στο άντρο του Αντιχρίστου, στην απώλεια…
Ας κηρύξουμε οι πάντες πνευματικό συναγερμό. Πανορθόδοξο αντίσταση, στα ύπουλα σχέδια του Οικουμενισμού, αλλά και γενική επαγρύπνηση, διότι ο εχθρός του καιρού μας, ο Οικουμενισμός, έχει ύπουλα κρυμμένο το δολοφονικό ξίφος και περνάει δίπλα μας με χαμόγελα και ψεύτικες εκδηλώσεις αγάπης.
Για να διατηρήσουμε σώα και αβλαβή την πίστη μας από την δολοφονική μάχαιρα των εχθρών του Χριστού πρέπει να απομαρυνόμεθα από κάθε ύπουλη ένωση…
Τί είναι Οίκουμενισμός
Καί τώρα θά έρωτήσης, άναγνώστα, τί είναι ό Οικουμενισμός; Ποιό είναι τό «πιστεύω» τού Οίκουμενισμού; Πού στηρίζεται; Ποίοι κρύβονται πίσω του; Τί έπιδιώκει καί τί μέσα χρησιμοποιεί;Στά σοβαρά αύτά έρωτήματα θά σού δοθή άπάντησις, διά τού παρόντος βιβλίου.
Θά πρέπει όμως, προηγουμένως καί άπό τήν άρχή, νά ξεκαθαρίσωμε κάπως τά πράγματα, ώστε νά γνωρίζης περί τίνος άκριβώς πρόκειται. Πρέπει νά βρίσκεσαι άπό τήν άρχή στό κέντρο Τού νοήματος τού μεγάλου τούτου ζητήματος, ώστε νά μπορέσης εύκολα νά παρακολουθήσης έπειτα, βήμα πρός βήμα, όλες τις συγκλονιστικές άποκαλύψεις τού όλεθρίου σκοπού, πού έπιδιώκει καί τών καταχθονίων καί σατανικών μέσων, πού χρησιμοποιεί ό Οίκουμενισμός.
‘Ο Οικουμενισμός είναι ένα Κίνημα παγκόσμιον τού Διεθνούς Σιωνισμού καί έχει ώς μοναδικόν σκοπόν τήν πολιτικήν Καί θρησκευτικήν Κατάκτησιν τής Οίκουμένης! Στά μάτια όμως τού Κόσμου φαίνεται, ότι ό Οίκουμενισμός είναι Κίνημα παγκόσμιον, διά τήν πολιτικήν, οίκονομικήν καί τήν θρησκευτικήν ένωσιν τής άνθρωπότητος.
‘Εκ πρώτης, βεβαίως, όψεως, διά τούς άγνοούντας τά πράγματα, ό σκοπός αύτός τής ένώσεως τής άνθρωπότητος φαίνεται καλός καί ώφέλιμος. Καί τούτο, διότι στόν Οίκουμενισμό έπιφανειακά κυριαρχεί τό σύνθημα τής ειρήνης, πού τό λαχταρούν όλοι. Κυριαρχεί τό σύνθημα τής ένότητος, Πού τό θέλουν οι πάντες.
Μιλούν άκόμη κατά κόρον γιά άγάπη. Καί Ποιός δέν τήν Θέλει τήν άγάπη! ‘Αλλά ή άγάπη τού Οίκουμενισμού είναι άπάτη. Δέν ξεκινά άπό τόν πόνο γιά τόν συνάνθρωπο, όπως τόν έδίδαξε ό Χριστός, άλλά άπό τό μϊσος, τήν ίποκρισία καί τό ψέμμα, διά τήν ύποταγήν τών πάντων.
Γι’ αύτό, ένώ άκοῦμε νά μιλούν γιά ένότητα, γιά εΙρήνη, γιά άγάπη, γιά συνεργασία οικονομική καί κοινό νόμισμα, έν τούτοις βλέπομε άπό τήν άλλη μεριά τήν έντασι, τήν όξυνσι, τήν καλλιέργεια διαφορών, διενέξεων καί μίσους. Παρατηρούμε διπλωματική δραστηριότητα γιά τήν καταβαράθρωσι καί έξαφάνισι τών μικρών καί άδυνάτων Κρατών.
‘Αλλά δέν θά έπεκταθούμε έδώ περισσότερο, γιά τήν σατανική άλυσίδα τών σκοτεινών δυνάμεων, πού προπαρασκευάζουν μυστικά τήν καταστροφή τών ‘Εθνών καί Ιδιαίτερα τών ‘Ορθοδόξων Χριστιανικών Κρατών. αύτό άς τό έξετάσουν άλλοι άρμοδιώτεροι καί άς λάβουν τά μέτρα τους. εμέϊς, έδώ, Θά σταθούμε μόνον στόν Θρησκευτικό Οίκουμενισμό.
Τί είναι ό σημερινός θρησκευτικός Οίκουμενισμός!
‘Ο θρησκευτικός Οίκουμενισμός τής σήμερον είναι Κίνησις, διά τήν ένωσιν τών αίρετικών Όμολογιών τής Δύσεως μετά τής ‘Ορθοδοξίας κατ’ άρχάς καί εΙς δεύτερον στάδιον διά τήν ένωσιν όλων τών θρησκειών εις ένα τερατώδες κατσκεύασμα, εΙς μίαν Πανθρησκείαν. Τελικόν όμως σκοπόν έχε νά έξαφανίση, μέσα σ’ αύτό τό χωνευτήρι, τόν Χριστιανισμόν καί ιδίως τήν Όρθοδοξίαν, πού κατέχει τήν Άλήθειαν. Σκοπεύει δέ εις τήν τελική φάσι τού σκοτεινού του σχεδίου νά άντικαταστήση τήν λατρεία τού ένός Θεού, μέ τήν λατρεία τού Σατανά!
Αύτό φαίνεται έκ πρώτης όψεως άπίστευτο. Καί όμως, αύτό κυρίως έπιδιώκει ό πολυδαίδαλος μηχανισμός τής Οικουμενικής Κινήσεως, διά τήν δραστηριότητα τής όποιας τόσον συχνά άκούμε στις ήμέρες μας νά γίνεται λόγος.‘Ο Οίκουμενισμός, όπως άποδεικνῦεται άπό στοιχεϊα σοβαρά καί άδιάσειστα, πού θά διαβάσης, άναγνώστα, στή συνέχεια, εΙναι ένα σατανικό κατασκεύασμα τών σκοτεινών Δυνάμεων. Είναι μιά μεγάλη, φοβερή καί τρομερή αίρεσις ή μάλλον παναίρεσις. Είναι μία σύνθεσις θρησκειών, φιλοσοφιών καί παραδόσεων σέ μιά τραγελαφική ένότητα.
Είναι μία δολία πλάνη, καταστρωμένη μέ σατανικό σχέδιο, ή δποία ύποστηρίζει, ότι πουθενά δέν ύπάρχει ή μοναδική, ή άπόλυτος, ή ένιαία ‘Αλήθεια. Ούτε καί στήν ‘Ορθοδοξία!
“Ετσι ό Οίκουμενισμός καταντά ένα τέρας, πού καταβροχθίζει τά πάντα. Καταντά ένα καμίνι, πού προσπαθέϊ νά χωνέψη καί συγκεράση όλες τίς θρησκεϊες. Είναι ένας νεώτερος αίρετικός Συγκρητισμός, πού ύπόσχεται νά λύση όλα Τά Προβλήματα! ‘Ο δέ Θεός γιά τόν Οίκουμενισμό, εΙναι ένας άόριστος Θεός, πού δέχεται έξ ίσου τήν λατρείαν όλων τών θρησκειών.
Γιά τόν Οίκουμενισμό δέν ύπάρχει προσωπικός Θεός. ‘Ο Οίκουμενισμός δέν πιστεύει τίποτε, άλλά καί τίποτε δέν άπορρίπτει στό άνακάτεμα καί στή νέα σύνθεσι τής θρησκείας, τήν όποίαν έπιδιώκει νά κατασκευάση. Δέν ύπάρχουν γιά τόν Οικουμενισμό Θρησκείες καί Πατρίδες. Μέ τρόπο έπιδέξιο καί δήθεν γιά λόγους ειρηνικής συνεργασίας προβάλλει έμμεσα τό σύνθημα: «Κάτω τά σύνορα!!».
“Ολα, λοιπόν συνθλίβονται, άφομοιώνονται καί έξαφανίζονται στό άβυσσαλέο στόμα τού Οίκουμενισμού.
‘Ο Οίκουμενισμός είναι μιά φοβερή λαίλαψ, πού προετοιμάζεται νά ξεθεμελιώση, όπως φαντάζεται, τήν «Μίαν, Άγίαν, Καθολικήν καί Άποστολικήν Έκκλησίαν» τού Χριστού. Είναι άγριος τυφών τών δυνάμεων τού σκότους, πού συγκεντρώνει τήν καταστροφική του μανία έναντίον κυρίως τής ‘Ορθοδοξίας, μέ τόν σκοτεινό του πόθο νά τήν έκμηδενίση καί νά τήν άφανίση.
Καί τούτο, διότι γνωρίζει, ότι μόνη ή ‘Ορθοδοξία κρατέϊ άνόθευτη τήν ‘Αλήθεια καί Μόνη αύτή μπορει νά σώση τόν άνθρωπο. «Τις πέτρες τίς πετούν στις καρυδιές, πού έχουν καρύδια», έλεγε παραστατικά ό Κολοκοτρώνης.
“Ετσι καί ό Οικουμενισμός χτυπα τήν ‘Ορθοδοξία, διότι αύτή έχει άξια, κατέχει τόν θησαυρόν τής ‘Αληθείας.
‘Αλλά, ένώ είναι τόσον τρομερά τά σχέδια τού Οίκουμενισμού, έν τούτοις τά κρύβει έπιμελέστατα κάτω άπό ένα άριστοτεχνικό μανδύα άθωότητος. “Ολα προχωρούν μέ μελέτη, μέ σύστημα, μέ όργάνωσι.
‘Ο Οίκουμενισμός, σήμερα, είναι ή έξέλιξις τού φοβερούσχεδίου τών όργάνων τού Σατανά στό πιό κρίσιμο σημείο.Μέ τόν Οίκουμενισμό, χτυπούν σήμερα, μέ ολας των τάς δυνάμεις, τήν ‘Εκκλησία τού Χριστού σί άσπονδοι καί δόλιοι έχθροί της. Σκοτεινές δυνάμεις καί άόρατα έπιτελεία έχουν συγκεντρώσει τά πυρά τους στό σκοπό αύτό. Πόλεμος γίνεται. Καί πόλεμος μεγάλος, πού δυστυχώς οί πολλοί δέν τόν έχουν κάν πάρει είδησι.
“Ολοι οί έχθροί τού Χριστού, ένωμένοι κάτω άπό ένα άόρατο έπιτελείο, πού κρύβεται Πίσω άπό ώραίες λέξεις, σοβαροφανείς όργανισμούς καί ένωτικά συνθήματα άπάτης, δουλεύουν ήμέρα καί νύχτα, γιά νά άφανίσουν τήν Άγίαν Του Έκκλησία, νά νοθεύσουν τήν ‘Αλήθεια, πού μάς άπεκάλυψε ό Θεάνθρωπος καί νά ματαιώσουν έτσι τήν σωτηρία τού άνθρώπου,νά βάλουν δέ στή θέσι τού Χριστού, ώς άρχηγό τού κόσμου,τόν διάβολο «ώστε ατόν εις τόν Ναόν τού Θεού ώς Θεόν καθίσαι άποδεικνύντα έαυτόν, ότι έστί Θεός» (Β’ Θεσ. β’ 4).
Αι δυνάμεις τού σκότους έθεσαν τελευταίως σέ ένέργεια όλα τά μέσα, γιά νά μπορέσουν νά ξεθεμελιώσουν τήν Έκκλησία τού Χριστού. Γενική, λοιπόν, έπίθεσι έπιχειρούν έναντίον τής ‘Εκκλησίας έφ’ όλων τών μετώπων κάτω άπό τήν άθώα έπωνυμία τού Οίκουμενισμού.
‘Ο Οίκουμενισμός, μέ λίγα λόγια, είναι ένα καταχθόνιον παγκόσμιον Κίνημα πολιτικόν καί θρησκευτικόν, μέ σκοπόν τήν υποταγήν τής άνθρωπότητος κάτω άπό μίαν παγκόσμιον Κυβέρνησιν... καί τήν ένωσιν όλων τών Θρησκειών εις μίαν Πανθρησκείαν, ώστε νά έξαφανισθή ό Χριστιανισμός, νά έξαφανισθή ή σώζουσα Όρθόδοξος πίστις καί νά λατρεύεται στό τέλος, άντί τού άληθινού Θεού, ό Σατανάς!
Τό καθήκον τών Έλλήνων
Τί πρέπει νά κάνωμε τώρα έμεϊς οΙ “Ελληνες έναντίον αύτών τών ζοφερών σχεδίων τού Οίκουμενισμού; Εχομε Ιερό καθήκον καί έπιτακτική ύποχρέωσι νά κρατήσωμε άκηλίδωτη τήν Όρθόδοξον Πίστιν μας άπό τούς πνιγηρούς άνέμους τών Οίκουμενιστών. ‘Εχομε Ιερό χρέος νά άγωνισθούμε ύπέρ τής ‘Εκκλησίας μας. Διότι δέν πρέπει ποτέ νά ξεχνάμε, ότι ή ‘Ορθοδοξία είναι τό κέντρον καί ή ούσία της δυνάμεως τού ‘Ελληνικού ‘Εθνους. ‘Η ‘Ορθοδοξία είναι ή Πανίσχυρη σπονδυλική στήλη τού Γένους μας.
Τό Έλληνικόν ‘Έθνος μέ τήν ‘Ορθοδοξία έμεγαλούργησε,έθριάμβευσε καί έφθασε στόν κολοφώνα τής δόξης. Μέ τήν πίστι στήν ‘Ορθόδοξο ‘Εκκλησία καί μέ τήν δύναμί της άποτίναξε βαρβαρικούς ζυγούς, συνέτριψε ύπερφιάλους, σκληρούς τυράννους καί άπέκτησε τόν ζείδωρο τής ‘Ελευθερίας άνεμο.
‘Ισχύς, δύναμις καί κραταίωμα τής Φυλής μας εΙναι ή Άγία μας ‘Εκκλησία. Μέ αύτήν ζή ό Λαός μας. Μέ αύτήν άναπνέει καί γιγαντούται. Δέν θά ύπήρχε σήμερα τό ‘Ελληνικό ‘Εθνος, έάν δέν ήταν βαθειά ριζωμένο στήν άσάλευτη Όρθοδοξία. ‘Εάν όμως άπομακρυνθή άπό τούς κρουνούς τής θείας δυνάμεώς της, θά άφανισθή...
Στόν άφανισμό αύτό μάς όδηγεί ό σημερινός Οίκουμενισμός, ό όποιος προσπαθει νά άποκόψη τις ρίζες τής Φυλής μας άπό τήν Ζωοδότειρα ‘Ορθοδοξία.
Τό πρώτο, λοιπόν, καθήκον ήμών τών ‘Ελλήνων είναι ν’ άντιτάξωμε πείσμονα άντίστασι στόν θανάσιμον τούτον έχθρόν. Καθήκον όλων μας είναι νά άρνηθούμε τήν είδωλολατρεία, πού εισάγει ό Οίκουμενισμός. Νά μήν έπιτρέψωμε στούς προσηλυτιστάς έχθρούς τής πίστεώς μας νά καταδολιεύουν τήν θρησκευτική καί έθνική μας ένότητα. Καθήκον μέγα καί εύθύνη μοναδική έχομε, νά διαδώσωμε παντού τήν Όρθοδοξία. Καλούμεθα, σήμερα, ν’ άναλάβωμε τήν έκπλήρωσι τής υψίστης άποστολής μας, πού είναι νά φέρωμε τό άληθές μήνυμα τής έν Χριστώ άπολυτρώσεως καί άποκαλύψεως στήν σύγχρονη άνθρωπότητα.
Νά γίνωμε φωτοδότες τού άνεσπέρου φωτός τού Κυρίου σ’ έκείνους πού.έχουν έγκλωβισθή στό έρεβος τής αίρέσεως καί σ’ όλους όσους δηλητηριάζει ή Λερναία “Υδρα τού Οίκουμενισμού.
Πρέπει, έμεϊς σί “Ελληνες, νά έχωμε πάντα στό νού μας, ότι ή Θεία Πρόνοια μάς διάλεξε γιά αύτήν τήν Οίκουμενική άποστολή, τής έπανόδου στήν ‘Ορθοδοξία τών άποσχισθέντων έξ Αυτής. Καί άλλοίμονό μας άν, άντί αύτού, αύτοκτονήσωμε μέσα στήν άθεία τού σημερινού Οικουμενισμού! Τό καθήκον τών ‘Ελλήνων είναι νά διαφυλάξουν τήν θεία, τήν μεγάλη, τήν ‘Ιερή Παρακαταθήκη τής Παραδόσεως, άμίαντη, άφθαρτη, άπαραχάρακτη. Κάθε Όρθόδοξος “Ελλην καλείται νά προτάξη τήν άδάμαστη καί άκαταγώνιστη δύναμι τής πίστεώς μας έναντίον τών ύπούλων έχθρών τής ‘Ορθοδοξίας, οι όποίοι μάχονται νά διαστρέψουν τήν ‘Αλήθεια τής Έκκλησίας μας. Κάθε “Ελλην καλείται νά προασπίση τήν πίστιν του, άγωνιζόμενος έναντίον έκείνων, Πού έπιδιώκουν τήν κατάλυσι καί τήν κατάργησι τής ‘Ιεράς Παραδόσεως καί τού Δόγματος τής ‘Αγίας μας ‘Εκκλησίας, μέ αίτιολογικά δόλια καί πλημμυρισμένα άπό άμαρτία.
“Ολοι οι “Ελληνες καλούνται νά όρθώσουν άνάστημα έναντίον έκείνων, πού έπιδιώκουν τήν κατάργησι τών ‘Ιερών Κανόνων έν όνόματι μιάς άμαρτωλής άνακαινίσεως καί άναγεννήσεως τής ‘Εκκλησίας. Οι ‘Ορθόδοξοι Χριστιανοί τής Πατρίδος μας καλούνται νά βροντοφωνάζουν όχι! στούς δολιοφθορείς τής άγιας μας Πίστεως καί τής Πατρίδος, ώ όποίοι συνεργάζονται μέ τόν χριστιανομάχο Οίκουμενισμό. Καθήκον ήμών τών ‘Ελλήνων είναι νά ζούμε μέσα στήν ζωογόνο Πνοή τής ‘Ορθοδοξίας, σύμφωνα μέ τόν Νόμον τού Θεού, χωρίς νά ξεφεύγουμε, ούτε κεραία άπό τά άπαραχάρακτα όρια τής ‘Εκκλησίας. Νά καταγγέλωμε άκόμη τούς έχθρούς τής ‘Εκκλησίας. Νά έπισημαίνωμε τις φθοροποιές ξενοκίνητες δυνάμεις τού σκότους, άρνούμενοι διάλογο μέ τόν άθεο Οίκουμενισμό.
Καί όταν θά παλεύωμε γιά τήν πίστι μας έναντίον Σιωνιστών, Μασώνων, Χιλιαστών, Παπικών, Προτεσταντών, άθέων νά ένθυμούμεθα μέ Ιερό ρίγος, ότι τό “Αγιον καί Ίερόν Εύαγγέλιον έγράφη εις τήν ‘Ελληνική γλώσσα. Αι Οίκουμενικαί Σύνοδοι συνεκροτήθησαν όλες σέ έλληνικό έδαφος καί τά Δόγματα διετυπώθησαν Έλληνιστί.
Νά ένθυμούμεθα, ότι τό Έλληνικόν “Εθνος έδωσε γιγάντια άναστήματα πίστεως: “Ελληνες ήσαν οί μεγάλοι Πατέρες καί διδάσκαλοι τής Οίκουμένης. “Ελληνες ήσαν σί περισσότεροι “Αγιοι Μάρτυρες, ‘Οσιοι, ‘Ομολογηταί καί έγκρατευταί.
Ή ‘Ελλάς έκράτησε άνόθευτη τήν ‘Ιερά Παράδοσι καί τήν ‘Ορθοδοξία. Τό Έλληνικόν “Εθνος έστειλε τούς Ίεραποστόλους στήν ‘Ανατολή, στήν Δύσι, στό Νότο καί στό Βορρά καί διέδωσε τήν Πίστιν τού Χριστού στήν ‘Ασία, στήν Εύρώπη καί στήν ‘Αφρική. Μετελαμπάδευσε τό Φώς τού Χριστού στους Σλαύους τού Βορρά. Δέν ύπάρχει μεγαλυτέρα δύναμις, γιά τό ‘Ελληνικό “Εθνος, άπό τήν εύλογία αύτή τού Θεού.Διά τούτο πάς “Ελλην πρέπει νά έπαγρυπνή καί νά μάχεται μέ όλας του τάς δυνάμεις, γιά τήν ‘Ορθοδοξία. Νά κτυπά άνελέητα τις ύπουλες προπαγάνδες καί τίς αίρέσεις, πού φέκαρουν διαιρέσεις καί διχασμόν τού ‘Εθνους.
Προσοχή προπαντός άπό τούς καταχθονίους Οικουμενιόλια στάς. Οι Οικουμενισταί είναι έχθροί τής Πατρίδος, χειρότεροι άπό κάθε άλλον έχθρόν καί θά πρέπει νά τεθούν έκτός Νόμου τώρα, προτού, αύριον, νά είναι άργά. Διότι, τό τονίζομεν, χάνοντας τήν Άγίαν Όρθοδοξίαν μας δέν είναι δυνατόν νά ύπάρξωμε πλέον ούτε ώς “Εθνος Έλληνικόν, ούτε ώς Λαός ‘Ελληνικός.
Σύσσωμοι οι ‘Ορθόδοξοι Χριστιανοί διακηρύττομε τήν πίστι μας εΙς τήν Μίαν, Άγίαν, Καθολικήν καί Άποστολικήν Έκκλησίαν. Δηλούμεν δέ μέ ιερή συγκίνησι, ότι τήν άγιωτάτήν την τού Χριστού Έκκλησίαν μας θά κρατήσωμε άμετακίνητη καί τήν Όρθόδοξον Πίστι άπαραχάρακτη, όπως μάς τήν παρέδωσεν ό Κύριος καί οΙ ‘Απόστολοι. Θά μείνωμε μέχρι θανάτου σταθεροί στήν ‘Εκκλησία τού Χριστού, τής όποίας «καί πύλαι ‘Αδου ού κατισχύσουσιν» (Ματθ. ΙΣΤ’ 18). Δέν θά άφήσωμε τήν ‘Ορθοδοξία μας νά τήν βεβηλώση ό έπάρατος Οίκουμενισμός. Βροντοφωνούμε δέ πρός όλας τάς κατευθύνσεις, όιωνι- πως οι Πατέρες μας:
Αύτη η Πίστις τών ‘Αποστόλων.
Αῦτη ή Πίστις τών Πατέρων.
Αῦτη ή Πίστις τών ‘Ορθοδόξων.
Αύτη ή Πίστις τήν Οίκουμένην έστήριξεν.
Πηγή: (ἀπό τό βιβλίον «‘Ο Οίκουμενισμός χωρίς μάσκα», έκδοσις Ε’, ‘Αθήναι 1988), Ακτίνες
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΠΙ ΤΩΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΑΡΑΘΡΗΣΚΕΙΩΝ
Εν Πειραιεί τη 15η Φεβρουαρίου 2018
Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΕΦΡΑΙΜ ΤΗΣ ΑΡΙΖΟΝΑΣ ΣΤΟ ΣΤΟΧΑΣΤΡΟ ΤΩΝ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΤΩΝ
Στις έσχατες και αποκαλυπτικές ημέρες που ζούμε οι αγιασμένες μορφές και οι χαρισματούχοι γέροντες όλο και περισσότερο σπανίζουν. Ωστόσο ποτέ η Εκκλησία μας στην ιστορική της πορεία δεν έπαυσε να αναδεικνύει αγίους, για να αποτελούν φωτεινούς φάρους και πνευματικούς καθοδηγητές στον πιστό λαό του Θεού. Ένας τέτοιος χαρισματούχος γέροντας των ημερών μας, με έκδηλα τα σημάδια της παρουσίας του αγίου Πνεύματος στη ζωή και στο έργο του είναι και ο γέροντας Εφραίμ της Αριζόνας, πρώην ηγούμενος της Ιεράς Μονής Φιλοθέου Αγίου Όρους, γνήσιο πνευματικό τέκνο του οσιακής βιοτής μακαριστού γέροντος Ιωσήφ του Ησυχαστού.
Ο γέρονας Εφραίμ υπήρξε μία από τις μεγαλύτερες αγιορειτικές μορφές της εποχής μας. Αξιώθηκε να φθάσει σε μεγάλα μέτρα πνευματικής τελειώσεως και να λάβει υπερφυσικά χαρίσματα από τον Θεό. Τούτο μαρτυρούν πολλοί άνθρωποι, που τον έζησαν από κοντά και διηγούνται πολλά θαυμαστά γεγονότα από την ζωή του. Η παρουσία του και η όλη ποιμαντική και ιεραποστολική του δράση αποτελεί μια ξεχωριστή ευλογία, όχι μόνο για την πατρίδα μας, αλλά και για την βορειοαμερικανική Ήπειρο. Το μέχρι σήμερα ποιμαντικό και ιεραποστολικό του έργο στην Ελλάδα, στις Η.Π.Α. και στον Καναδά υπήρξε τεράστιο και ανεκτιμήτου αξίας, το οποίο φυσικά δεν είναι δυνατόν μέσα στα στενά πλαίσια ενός άρθρου να αναλυθεί και να παρουσιαστεί. Εδώ τούτο μόνον θα τονίσουμε, ότι ο γέροντας Εφραίμ με την δυναμική και ισχυρή του προσωπικότητα, αλλά προ παντός με την ακτινοβολία της αγίας του ζωής, κατόρθωσε να γίνει πόλος έλξεως και αίτιος σωτηρίας χιλιάδων ψυχών. Κατόρθωσε να επιβληθεί στις συνειδήσεις του πιστού λαού του Θεού, να κερδίσει την αγάπη, την εκτίμηση, το σεβασμό και την ολοκληρωτική αφοσίωση όλων αυτών των ανθρώπων, αλλά και πολλών κληρικών, έτσι ώστε να αξιωθεί να γίνει, με την οικονομική συνδρομή πολλών πνευματικών του τέκνων, ιδρυτής και κτίτωρ μιας πλειάδος Ορθοδόξων Μοναστηριών, (είκοσι τον αριθμό) στην Αμερική και στον Καναδά. Σημαντική επίσης υπήρξε η συμβολή του στην αναμόρφωση και αναζωπύρωση του αγιορειτικού, και όχι μόνον, μοναχισμού στην Ελλάδα.
Όπως όμως πάντοτε συμβαίνει στη πνευματική ζωή, κάθε πιστό και συνειδητό μέλος της Εκκλησίας μας που θα θελήσει να βαδίσει τη στενή και τεθλιμένη οδό της εν Χριστώ ζωής, υφίσταται διωγμούς και θλίψεις, σύμφωνα με τον λόγο του Κυρίου μας «ει εμέ εδίωξαν και υμάς διώξουσιν» , (Ιω.15,20), και σύμφωνα με τον θεόπνευστο λόγο του αποστόλου Παύλου «πάντες δε οι θέλοντες ευσεβώς ζην εν Χριστώ Ιησού διωχθήσονται», (Β΄ Τιμ.3,12). Από τον πνευματικό αυτό νόμο φυσικά δεν ήταν δυνατόν να αποτελέσει εξαίρεση ο γέροντας Εφραίμ. Και αυτός λοιπόν διώχθηκε και συνεχίζει να διώκεται μέχρι σήμερα και έγινε αντικείμενο πολεμικής από κληρικούς όλων των βαθμίδων και λαϊκούς, που προέρχονται από τον χώρο της παναιρέσεως του Οικουμενισμού. Το αδύνατο, κοντό, αυτό γεροντάκι, που στην εξωτερική του εμφάνιση φαίνεται «μισός άνθρωπος» και όταν τον αντικρίζεις, δεν «σου γεμίζει το μάτι», τους έχει «καθίσει στο στομάχι». Τους εκνευρίζει και τους εξοργίζει. Το πολύπλευρο έργο του σαν «ενοχλητικό ψαροκόκαλο έχει κολλήσει στο λαιμό τους» και δεν ξέρουν πως να απαλλαγούν από αυτόν και πως να εκμηδενίσουν το έργο του.
Όπως πληροφορηθήκαμε από δημοσιεύσεις σε ιστολόγια και θρησκευτικές εφημερίδες, αλλά και από σχετικά πρόσφατη εκτενή μελέτη του γνωστού αγωνιστή και ομολογητή αρθρογράφου κ. Χρήστου Λιβανού, με τίτλο: «Εις χείρας ‘Ηρώδου’ ο γέροντας Εφραίμ της Αριζόνας», ο πολυσέβαστος αυτός γέροντας, το καύχημα και το καμάρι του Ορθοδόξου αγιορειτικού Μοναχισμού, τους τελευταίους μήνες υφίσταται ένα πρωτοφανή, σκληρό και άγριο διωγμό. Δέχεται ένα πλήθος συκοφαντικών κατηγοριών από οικουμενιστικούς κύκλους. Έφθασαν μάλιστα στο σημείο οι διώκτες του να παρουσιάζουν το έργο του ως έργο του διαβόλου! Όπως αναφέρει στη δημοσίευσή του ο κ Λιβανός, οι παρά πάνω οικουμενιστικοί κύκλοι, ούτε λίγο ούτε πολύ, παρουσιάζουν τον γέροντα ως αιρετικό, ως πρωτοπόρο και εμπνευστή μιας καινοφανούς αιρέσεως, η οποία έχει τα χαρακτηριστικά μιας ιδιότυπης μορφής «γεροντισμού», την οποία ονομάζουν «Εφραιμισμό». Προφανώς εννοούν, ότι ο γέροντας με την όλη προσωπικότητά του έχει κατορθώσει να επιβληθεί στα πνευματικά τέκνα του κατά τέτοιο τρόπο και σε τέτοιο βαθμό, ώστε να απαιτεί από αυτά πλήρη και τελεία υπακοή σε όλα, ακόμη και στις λεπτομέρειες της καθημερινής των ζωής και ότι έτσι τα έχει μεταβάλει σε πειθήνια όργανά του. Πολύ εύστοχα σχετικά με το θέμα αυτό παρατηρεί ο κ. Λιβανός:
«Είναι άδικο και επικίνδυνο το να γενικεύωμε τα πράγματα, ρίπτοντες ανόμοια και διαφορετικά είδη στο ίδιο τσουβάλι. Κρούσματα νοσηράς γεροντοπληξίας πιθανόν να υπήρχαν και μεταξύ των πνευματικών τέκνων των πολυχαρισματούχων Γερόντων Παϊσίου του Αγιορείτου, Πορφυρίου του Καυσοκαλυβίτου και Ιακώβου Τσαλίκη, που προσφάτως κατέταξε στο Αγιολόγιό της η Εκκλησία. Φαντάζεσθε πόσο αναπολόγητοι θα ήσαστε, εάν εξ αιτίας κάποιων νοσηρών φαινομένων εκ μέρους ολίγων πνευματικών τέκνων των, είχαμε συμπεριλάβει και τον γεροντισμό, που σχετιζόταν με αυτούς τους Γέροντας, στη νεοφανή ‘αίρεσι’ του ‘γεροντισμού’;».
Κατ’ αρχήν είναι ανάγκη στην προκειμένη περίπτωση, να κάνουμε μια στοιχειώδη διάκριση μεταξύ του υγιούς και του νοσηρού γεροντισμού. Ο μεν πρώτος αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της εκκλησιαστικής μας Παραδόσεως, ο δε δεύτερος μια αρρωστημένη εκκλησιαστική κατάσταση. Επίσης είναι ανάγκη να κάνουμε μια στοιχειώδη διάκριση μεταξύ αιρέσεως και νοσηρού γεροντισμού. Ο νοσηρός γεροντισμός είναι βέβαια μια αρρωστημένη εκκλησιαστική κατάσταση, όχι όμως και αίρεση, στην οποία, (αίρεση), είναι ανάγκη οπωσδήποτε να ενυπάρχει το στοιχείο της δογματικής πλάνης στις αλήθειες της πίστεως. Αλλιώς δεν μπορούμε να μιλάμε για αίρεση. Όπως αναφέρει ο αρθρογράφος, δεν αποκλείεται μεταξύ των παρά πάνω χαρισματούχων γερόντων, που σήμερα είναι άγιοι της Εκκλησίας μας, να υπήρξαν, (ως εξαιρέσεις), φαινόμενα νοσηρού γεροντισμού, δηλαδή να υπήρξαν περιπτώσεις ανθρώπων, που ήταν νοσηρά προσκολλημένοι στον γέροντά τους, χωρίς όμως να ευθύνονται για την νοσηρή αυτή προσκόλληση οι γέροντες. Δεν είναι καθόλου παράξενο και καθόλου απίθανο να υπήρξαν παρόμοια φαινόμενα, (πάντοτε όμως ως εξαιρέσεις), και στην περίπτωση του γέροντος Εφραίμ. Είναι λοιπόν ορθό και δίκαιο να κατηγορείται ο γέροντας για νοσηρό γεροντισμό, επειδή κάποια ελάχιστα πνευματικά του τέκνα, (προφανώς επιρρεπή από ψυχολογικής απόψεως), προσκολλήθηκαν με ένα αρρωστημένο τρόπο στον γέροντα;
Αλλά τότε θα μπορούσε να ρωτήσει κανείς: Ποιά άραγε μπορεί να είναι η βαθύτερη αιτία της αδυσώπητης πολεμικής που εξαπέλυσαν οι οικουμενιστές εναντίον του γέροντος; Η βαθύτερη αιτία σίγουρα δεν μπορεί να είναι ο «Εφραιμισμός», αλλά το γεγονός ότι ο γέροντας με την ιεραποστολική και ποιμαντική του δράση στην Αμερική και στον Καναδά αποκαλύπτει, ποια είναι η γνήσια πνευματικότητα της Ορθοδόξου εν Χριστώ ζωής και ποια η νόθα και αρρωστημένη «πνευματικότητα», την οποία διαφημίζουν και πλασάρουν οι οικουμενιστές. Αποκαλύπτει την πνευματική γύμνια του Οικουμενισμού, ο οποίος υπηρετεί δόλιους σκοπούς, την πνευματική σύνθλιψη της ανθρωπότητας και το χειρότερο: την εξαφάνιση της Ορθοδοξίας στην χοάνη της πανθρησκείας. Όπως παρατηρεί ο κ. Λιβανός:
«Στο αγιασμένο πρόσωπο του χαρισματούχου Γέροντος, οικουμενισταί, πατριαρχικοί και κοσμικοί Ελληνοαμερικανοί έχουν ανακαλύψει τον νέον επικίνδυνον εχθρόν της Ορθοδοξίας! Τους ενοχλεί και πανικοβάλλει η δι’ αυτού θεάρεστος άνθησις και επέκτασις του Ελληνορθοδόξου – Αγιορείτικου Μοναχισμού και η πνευματική αφύπνισις των ομογενών στην Βορειοαμερικανική ήπειρο. ‘Ίδε ο κόσμος οπίσω αυτού απήλθεν’, λέγουν μεταξύ των οι σύγχρονοι αυτοί Φαρισαίοι».
Και συνεχίζει:
«Και εις τι τους έπταισε ο Γέροντας Εφραίμ; Στους μεν εκκλησιαστικούς άρχοντας, οι οποίοι στην πλειονότητά τους είναι οικουμενισταί, ανατρέπει τα καζάνια τους, (όπως κάποτε ο Χριστός τα τραπέζια των αργυραμοιβών) και χύνει την ακατάλληλη προς ψυχική βρώσι οικουμενιστική σούπα, την οποία προσπαθούν να προσφέρουν στον ανυποψίαστο λαό. Και απ’ όση σούπα απομένει μέσα στα καζάνια αφαιρεί τα δηλητηριώδη μανιτάρια και άλλα βλαβερά υλικά, αντικαθιστώντας αυτά με απαραίτητες πνευματικές βιταμίνες, θρεπτικά και ψυχωφελή συστατικά. Αυτό, φυσικά, δεν το ανέχονται οι οικουμενισταί. Τόσο χρόνο σπατάλησαν για να μάθουν την συνταγή, που τους εδίδαξαν σε τόσους διαλόγους θεολογικής μαγειρικής και αλχημείας αλλόδοξοι αρχιμάγειροι και αλχημισταί στα Νεοεποχίτικα διαχριστιανικά και διαθρησκειακά μαγειρεία και εργαστήρια, και θα επιτρέψουν τώρα σ’ έναν ισχνό Αγιορείτη καλόγερο να τους πετά την έτοιμη για σερβίρισμα, αχνιστή και νοστιμωτάτη (κατ’ αυτούς) σούπα;».
Νομίζουμε ότι ακριβολογεί ο αρθρογράφος και δεν χρειάζεται να προσθέσουμε κανένα σχόλιο. Όποιος ενδιαφέρεται για περισσότερες λεπτομέρειες μπορεί διαβάσει την εκτενή μελέτη του κ. Χ. Λιβανού.
Θα κλείσουμε την μικρή αναφορά μας στον άγιο γέροντα Εφραίμ με ένα ακόμη απόσπασμα του ως άνω αρθρογράφου:
«Αγαπητοί συμπατριώται Αμερικής και Καναδά, μη επιτρέπετε σε πατριαρχικούς κύκλους να σας παραπλανούν με την αντιεφραιμική προπαγάνδα τους, παρουσιάζοντας στα μάτια σας το φως σκότος, το γλυκύ πικρό και τον «γεροντισμό» ως αίρεση… ‘Ώρα υμάς ήδη εξ ύπνου εγερθήναι’. Έρχονται δύσκολα χρόνια, κατά τα οποία τα ‘εφραιμικά’ μοναστήρια, που πολεμείτε, θα αποδειχθούν αληθώς καταφύγια. Και σήμερα είναι όχι μόνο καταφύγια, αλλά και αλεξικέραυνα και ομπρέλλες πνευματικής προστασίας και πολλά άλλα. Ναι, αλεξικέραυνα. Τις ώρες, που εσείς ιδρώνετε χορεύοντες στις χοροεσπερίδες σας, στα μοναστήρια αυτά μοναχοί και μοναχές επίσης ιδρώνουν από άλλου είδους ιδρώτα, που προκαλούν οι αμέτρητες εδαφιαίες μετάνοιες, που κάνουν υπέρ υγείας, ελέους και σωτηρίας υμών και των οικογενειών σας. Ο Γέροντας Εφραίμ είναι ένας μεγάλος ευεργέτης σας και σεις τον υβρίζετε και διώκετε! Γιατί; Έχετε σκεφθή τις συνέπειες αυτής της συμπεριφοράς σας; Προειδοποίησε γι’ αυτές ο ίδιος ο Χριστός (Ματθ.11,24)».
Ας ευχηθούμε οι αγαπητοί εξ’ Αμερικής ομογενείς να μην μιμηθούν τους Γαδαρηνούς, που έδιωξαν τον Χριστό από τα όρια της επαρχίας των, για να μην αποδειχθούν αχάριστοι στην μεγάλη αυτή ευλογία που αξιώθηκαν να λάβουν από τον Θεό και βρεθούν αναπολόγητοι εν ημέρα κρίσεως.
Εκ του Γραφείου επί των Αιρέσεων και των Παραθρησκειών
ΤΟΥ ΕΝ ΑΓΙΟΙΣ ΠΑΤΡΟΣ ΗΜΩΝ ΜΑΞΙΜΟΥ ΤΟΥ ΟΜΟΛΟΓΗΤΟΥ,
Διάλογος με τον Θεοδόσιο, τον επίσκοπο Καισαρείας Βιθυνίας, κατά την πρώτη του εξορία στο φρούριο της Βιζύης της Θράκης.
Ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής, μέγας θεολόγος και Πατήρ της Εκκλησίας, ωμολόγησε την Ορθόδοξο Πίστι σε μία εποχή που παρουσιάζει πολλές ομοιότητες με την ιδική μας. Η πολιτική των τότε αυτοκρατόρων απέβλεπε σε πολιτικοκοινωνικές ενοποιήσεις σαν τις σημερινές. Ως πρόσφορο μέσον για την πραγματοποίησί τους θεωρήθηκε η υποστήριξις της αιρέσεως του Μονοθελητισμού. Είχαν χρησιμοποιηθή και εκκλησιαστικοί άνδρες, οι οποίοι υποστήριζαν την αίρεσι χάριν των κοσμικών αυτών σκοπιμοτήτων. Είχαν πιστεύσει ότι ασκούν τάχα κάποια εκκλησιαστική οικονομία. Δυστυχώς, όλοι σχεδόν οι πατριαρχικοί θρόνοι είχαν πέσει στην αίρεσι του Μονοθελητισμού. Η Ορθόδοξος Πίστις ζούσε μόνο στην συνείδησι του πιστού λαού και εκφραζόταν με το στόμα των ελαχίστων Ομολογητών, οι οποίοι την εστερέωσαν με το μαρτύριό τους.
Την εποχή αυτή ο άγιος Μάξιμος είχε διαδραματίσει πρωτεύοντα ρόλο για την συγκρότησι της ορθοδόξου τοπικής Συνόδου της Ρώμης (649), η οποία κατεδίκασε τον Μονοθελητισμό. Για τον λόγο αυτό ευρίσκεται εξόριστος στην Βιζύη της Θράκης. Έχει διακόψει την εκκλησιαστική κοινωνία με τους πατριαρχικούς θρόνους της Ανατολής, επειδή έχουν εκπέσει στην αίρεσι. Η αναφορά του είναι στην ορθοδοξούσα τότε Ρώμη και στον Ομολογητή άγιο Πάπα Μαρτίνο.
Με σκοπό να μεταβάλλουν την γνώμη του και να τον προσεταιρισθούν, ο επίσκοπος Θεοδόσιος και οι αυτοκρατορικοί απεσταλμένοι τον επισκέπτονται στην Βιζύη και διεξάγουν τον κατωτέρω διάλογο. Ο Άγιος με αταλάντευτη σταθερότητα διακρίνει την αλήθεια από την αίρεσι, το φως από το σκότος, και με γνώμονα την διδασκαλία των αγίων Αποστόλων και Πατέρων ανασκευάζει τα επιχειρήματα των μονοθελητών συνομιλητών του. Είναι συγκινητική η ταπείνωσις του Αγίου που συνοδεύει όλες τους τις εκφράσεις και κινήσεις, ακόμη και την ώρα που η αδικία εναντίον του είναι κατάφωρη. Προφανώς, ο φόβος του Θεού, η σταθερή ομολογία και η αληθινή ταπείνωσις συνιστούν το ιερό τρίπτυχο που χαρακτηρίζει κάθε Ορθόδοξο ομολογία.
Ο διάλογος του αγίου Μαξίμου στον τόπο της εξορίας του με τους συγκλητικούς άρχοντες και με τους επισκόπους της Κωνσταντινουπόλεως είναι ένα κλασικό πλέον κείμενο, στο οποίο φανερώνει τις γνήσια Ορθόδοξες και εκκλησιαστικές προϋποθέσεις του Αγίου και τις αιρετικές και κοσμικές αντίστοιχα των συνομιλητών του.
Παραθέτουμε χαρακτηριστικά αποσπάσματα από αυτόν τον διάλογο, επειδή πιστεύουμε ότι θα βοηθήση τον λαό του Θεού να αντιληφθή ποιοι είναι σε κάθε εποχή οι εκφρασταί της Πίστεώς του, αλλά και να δώσουμε αφορμές θεολογικής αυτοκριτικής σε όσους λόγω της εκκλησιαστικής τους ευθύνης ευρίσκονται μπροστά σε προφανή κίνδυνο να αθετήσουν και σήμερα την ακρίβεια της αγίας Ορθοδόξου Πίστεως λόγω άλλων σκοπιμοτήτων.
Στις 24 του μηνός Αυγούστου, της 14ης επινεμήσεως που μόλις τώρα πέρασε, επισκέφθηκε τον αββά Μάξιμο στον τόπο της εξορίας του, δηλαδή στο κάστρο της Βιζύης, ο προρρηθείς επίσκοπος Θεοδόσιος, σταλμένος όπως είπε από τον ίδιο τον πατριάρχη της Κωνσταντινουπόλεως Πέτρο. Και μαζί του οι ύπατοι Παύλος και Θεοδόσιος, σταλμένοι όπως είπαν κι αυτοί από τον βασιλέα. Είχαν μαζί τους, καθώς φαίνεται, και τον επίσκοπο Βιζύης. Και λέγει ο Θεοδόσιος ο Επίσκοπος:
ΘΕΟΔΟΣΙΟΣ: Παρακαλούν μέσω ημών ο βασιλεύς και ο πατριάρχης, να μάθουν από σένα ποια είναι η αιτία που δεν έχεις κοινωνία με τον θρόνο της Κωνσταντινουπόλεως.
ΜΑΞΙΜΟΣ: Γνωρίζετε τις καινοτομίες που έγιναν από την επινέμησι του περασμένου κύκλου, οι όποίες άρχισαν από την Αλεξάνδρεια με τα εννέα κεφάλαια που εξέθεσε ο Κύρος, αυτός που δεν ξέρω πως έγινε πατριάρχης της πόλεως εκείνης, και που επικυρώθηκαν από τον θρόνο της Κωνσταντινουπόλεως. Γνωρίζετε επίσης και τις άλλες αλλοιώσεις, τις προσθήκες και τις αφαιρέσεις, που έγιναν συνοδικά από τους προεδρεύσαντας στην Εκκλησία των Βυζαντινών. Εννοώ τον Σέργιο, τον Πύρρο και τον Παύλο. Και αυτές τις καινοτομίες τις γνωρίζει όλη η οικουμένη. Γι’ αυτήν την αιτία δεν έχω κοινωνία, ο δούλος σας, με την Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως. Ας αρθούν τα εμπόδια που μπήκαν από τους παραπάνω άνδρες, και μαζί μ’ αυτά κι αυτοί που τάβαλαν, όπως είπε ο Θεός: «και τους λίθους εκ της οδού διαρρίψατε» (Ιερεμ. 50, 26). Έτσι, βρίσκοντας την οδό του Ευαγγελίου όπως ήταν πρώτα, λεία και ομαλή και ελεύθερη από κάθε ακανθώδη αιρετική κακία, θα την βαδίζω χωρίς να μου χρειάζεται καμμία ανθρώπινη προτροπή. Μέχρις ότου όμως οι πατριάρχαι της Κωνσταντινουπόλεως καυχώνται για τα τεθέντα εμπόδια και γι’ αυτούς που τα έβαλαν, δεν υπάρχει κανένας λόγος ή τρόπος που να με πείση να έχω κοινωνία με αυτούς.
ΘΕΟΔ.: Μα τι κακό λοιπόν ομολογούμε, ώστε να χωρισθής από την κοινωνία μαζί μας;
ΜΑΞΙΜΟΣ: Επειδή λέγετε ότι ο Θεός και Σωτήρας μας Ιησούς Χριστός έχει μία ενέργεια της Θεότητος και ανθρωπότητός του. Έτσι συγχέετε τον λόγο της θεολογίας με τον λόγο της οικονομίας. Και πάλι, υιοθετώντας άλλη καινοτομία, αφαιρείτε εξ ολοκλήρου όλα τα γνωριστικά και συστατικά (στοιχεία) της θεότητος και ανθρωπότητος του Χριστού, θεσπίζοντας με νόμους και τύπους, ότι δεν πρέπει να λέγεται γι’ Αυτόν, ούτε μία ούτε δύο θελήσεις ή ενέργειες. Αυτό είναι πράγμα ανυπόστατο, διότι οι άγιοι Πατέρες μας διδάσκουν μεγαλοφώνως ότι: «Αυτό που δεν έχει καμμιά δύναμι, ούτε υπάρχει ούτε είναι κάτι ούτε έχει καμμία εντελώς θέσι».
ΘΕΟΔ.: Μη παίρνης σαν κύριο δόγμα, αυτό που γίνεται από οικονομία.
ΜΑΞΙΜΟΣ: Αν δεν είναι κύριο δόγμα για όσους το δέχονται, για ποιο λόγο με παραδώσατε ανέντιμα σε βάρβαρα και άθεα έθνη; Για ποιο λόγο καταδικάσθηκα να μένω στη Βιζύη, και οι σύνδουλοί μου, ο ένας στην Πέρβερι κι ο άλλος στην Μεσήμβρια;
Και ποιος πιστός δέχεται την οικονομία που κάνει να σιγήσουν τα λόγια, τα οποία οικονόμησε ο των όλων Θεός να ειπωθούν από τους αποστόλους και τους προφήτας και διδασκάλους; Κι ας ιδούμε, μεγάλε κύριε, σε ποιο κακό καταλήγει το θέμα αυτό, αν το καλοεξετάσουμε. Διότι ο Θεός έβαλε στην Εκκλησία, πρώτον μεν τους αποστόλους, δεύτερον προφήτας, τρίτον διδασκάλους, για να καταρτίζωνται οι πιστοί, λέγοντας στο Ευαγγέλιο προς τους αποστόλους και μέσω αυτών προς τους μεταγενεστέρους «Ο υμίν λέγω, πάσι λέγω», και πάλι «ο δεχόμενος υμάς εμέ δέχεται, και ο αθετών υμάς, εμέ αθετεί». Είναι λοιπόν φανερό και αναντίρρητο, ότι αυτός που δεν δέχεται τους αποστόλους και τους προφήτας και διδασκάλους και δεν υπολογίζει τα λόγια τους, δεν υπολογίζει τον ίδιο το Χριστό.
Ας εξετάσουμε δε και κάτι άλλο. Ο Θεός διάλεξε και κατέστησε αποστόλους, προφήτας και διδασκάλους, προς τον καταρτισμό των πιστών. Αντίθετα, ο διάβολος διάλεξε και ξεσήκωσε ψευδαποστόλους και ψευδοπροφήτας και ψευδοδιδασκάλους, για να πολεμηθή και ο παλαιός νόμος και ο ευαγγελικός. Μοναδικούς δε ψευδαποστόλους και ψευδοπροφήτας και ψευδοδιδασκάλους εννοώ τους αιρετικούς, των οποίων είναι διεστραμμένοι οι λόγοι και οι λογισμοί. Όπως ακριβώς λοιπόν αυτός που δέχεται τους αληθινούς αποστόλους και προφήτας και διδασκάλους, δέχεται τον Θεό, έτσι και αυτός που δέχεται τους ψευδαποστόλους και ψευδοπροφήτας και ψευδοδιδασκάλους, δέχεται τον διάβολο. Αυτός λοιπόν που βάζει τους αγίους μαζί με τους βδελυρούς και ακαθάρτους αιρετικούς (δεχθήτε τα λόγια μου, λέγω την αλήθεια), προφανώς βάζει στην ίδια μοίρα τον Θεό μαζί με τον διάβολο.
Αν λοιπόν εξετάζοντας τις καινοτομίες που έγιναν τώρα στα χρόνια μας, τις βρίσκουμε να έχουν καταντήσει σ’ αυτό το πιο ακραίο κακό, προσέξτε μήπως, ενώ προφασιζόμαστε την ειρήνη, βρεθούμε να νοσούμε και να κηρύττουμε την αποστασία, η οποία θα είναι, κατά τον θείο απόστολο, πρόδρομος της παρουσίας του Αντιχρίστου. Αυτά σας τα είπα χωρίς κανένα δισταγμό, κύριοί μου, για να λυπηθήτε τους εαυτούς σας κι εμάς.
Με συμβουλεύετε επίσης να έλθω να κοινωνήσω με την Εκκλησία στην οποία τέτοια κηρύσσονται, ενώ έχω άλλα γραμμένα στο βιβλίο της καρδιάς μου, και να γίνω κοινωνός μ’ αυτούς που νομίζουν ότι στρέφονται εναντίον του διαβόλου με την βοήθεια του Θεού, ενώ στην πραγματικότητα στρέφονται εναντίον του Θεού; Να μη δώση Ο Θεός, που γεννήθηκε για μένα χωρίς αμαρτία!
Και αφού τους έβαλε μετάνοια, είπε:
ΜΑΞΙΜΟΣ: Οτιδήποτε έχετε διαταγή να κάνετε στο δούλο σας, σας λέγω κάμετέ το. Εγώ πάντως ουδέποτε θα γίνω συγκοινωνός μ’ αυτούς που δέχονται αυτές τις καινοτομίες.
Μόλις τα άκουσαν εκείνοι αυτά, πάγωσαν. Έβαλαν κάτω τα κεφάλια τους και εσιώπησαν για αρκετή ώρα. Σήκωσε κάποια στιγμή το κεφάλι του ο επίσκοπος Θεοδόσιος, κύτταξε προς τον αββά Μάξιμο και είπε:
ΘΕΟΔ.: Σου λέμε λοιπόν εμείς πως, εάν εσύ κοινωνήσης, ο δεσπότης μας ο βασιλεύς θα ελαφρύνη τον Τύπο.
ΜΑΞΙΜΟΣ: Η απόστασις που μας χωρίζει είναι ακόμη μεγάλη. Τι θα κάνουμε με το δόγμα του ενός θελήματος που επικυρώθηκε συνοδικά από τον Σέργιο και τον Πύρρο για την αναίρεσι κάθε ενέργειας;
ΘΕΟΔ.: Εκεινο το χαρτί καταστράφηκε και αχρηστεύθηκε.
ΜΑΞΙΜΟΣ: Το έσβησαν από τους πέτρινους τοίχους, όχι όμως κι από τις νοερές ψυχές. Ας δεχθούν την καταδίκη του που έγινε συνοδικά στην Ρώμη με ευσεβή δόγματα και κανόνες, και τότε θα λυθή το μεσότοιχο και δεν θάχουμε ανάγκη από συμβουλές.
ΘΕΟΔ.: Δεν έχει ισχύ η σύνοδος της Ρώμης, γιατί έγινε χωρίς την διαταγή του βασιλέως.
ΜΑΞΙΜΟΣ: Αν οι διαταγές των βασιλέων δίνουν κύρος στις προγενέστερες συνόδους και όχι η ευσεβής πίστις, ας δεχθούν και τις συνόδους που έγιναν εναντίον του ομοουσίου, μια και έγιναν με εντολή των βασιλέων. Και ποιος κανόνας ορίζει να είναι έγκυρες μόνο εκείνες οι σύνοδοι που συνεκλήθησαν με εντολή βασιλέως ή οπωσδήποτε όλες οι σύνοδοι να συγκαλούνται κατόπιν βασιλικής διαταγής; Ο ευσεβής κανών της Εκκλησίας γνωρίζει ως άγιες και έγκυρες εκείνες τις συνόδους, τις οποίες διακρίνει η ορθότης των δογμάτων.
ΘΕΟΔ.: Όπως τα λες είναι. η ορθότης των δογμάτων δίνει κύρος στις συνόδους. Τι λοιπόν; Δεν πρέπει καθόλου να λέμε μία ενέργεια στον Χριστό;
ΜΑΞΙΜΟΣ: Σύμφωνα με την αγία Γραφή και τους αγίους Πατέρας τίποτα τέτοιο δεν παρελάβαμε να λέμε. Αλλά, όπως ακριβώς παρελάβαμε να πιστεύωμε για το Χριστό δύο φύσεις, αυτές από τις οποίες απαρτίζεται, έτσι μας επετράπη να πιστεύω με και να ομολογούμε και τις φυσικές Του θελήσεις και ενέργειες που υπάρχουν καταλλήλως σ’ αυτόν, αφού αυτός ο ίδιος είναι εκ φύσεως Θεός μαζί και άνθρωπος.
ΘΕΟΔ.: Πράγματι, κύριε, και εμείς ομολογούμε και τις φύσεις και τις διάφορες ενέργειες, δηλαδή και την θεία και την ανθρωπίνη. και ότι η θεότης του είναι θελητική και η ανθρωπότης του θελητική. επειδή η ψυχή του δεν ήταν χωρίς θέλησι. Αλλά για να μη χάνουμε τον καιρό μας εδώ, ό,τι κι αν είπαν οι Πατέρες το ομολογώ, και μάλιστα το κάνω και εγγράφως (δηλαδή), δύο φύσεις και δύο θελήματα και δύο ενέργειες. Έλα λοιπόν να κοινωνήσης μαζί μας και να γίνη η ένωσις.
ΜΑΞΙΜΟΣ: Δέσποτα, δεν τολμώ να δεχθώ εγώ έγγραφη συγκατάθεσι από σας γι’ αυτό το πράγμα, διότι είμαι απλός μοναχός. Αν όμως ο Θεός σας έφερε σε κατάνυξι, ώστε να δεχθήτε τους λόγους των αγίων Πατέρων, να ενεργήσετε όπως απαιτούν οι κανόνες. Να στείλετε, δηλαδή, περί τούτου έγγραφο προς τον επίσκοπο Ρώμης, ο βασιλεύς και ο Πατριάρχης και η περί αυτόν σύνοδος. Εγώ πάντως ούτε κι αν γίνουν αυτά θα κοινωνήσω, επειδή οι αναθεματισθέντες αναφέρονται στην αγία αναφορά. Διότι φοβάμαι το κατάκριμα του αναθέματος.
ΘΕΟΔ.: Ο Θεός γνωρίζει ότι δεν σε κατηγορώ που φοβάσαι, αλλά ούτε και κανένας άλλος. Για το όνομα όμως του Κυρίου, πες μας την γνώμη σου, εάν είναι δυνατόν να γίνη αυτό (δηλ. να αρθή το ανάθεμα ήδη αποθανόντος αιρετικού).
ΜΑΞΙΜΟΣ: Ποια γνώμη μπορώ να σας δώσω γι’ αυτό; Πηγαίνετε, ψάξτε να βρήτε αν ποτέ έχει γίνει κάτι τέτοιο και ελευθερώθηκε κανείς μετά θάνατον από το έγκλημα για την πίστι, κι από το κατάκριμα που έχει εξαγορευθή εναντίον του. Πρέπει να καταδεχθούν ο βασιλεύς και ο Πατριάρχης να μιμηθούν την συγκατάβασι του Θεού. και ο μεν να κάνει παρακλητική κέλευσι, ο δε συνοδική δέησι προς τον πάπα της Ρώμης. Χωρίς αμφιβολία, αν βρεθή κάποιος τρόπος εκκλησιαστικός που να το επιτρέπη αυτό για την σωστή ομολογία της πίστεως, θα συμφωνήση περί αυτού μαζί σας.
ΘΕΟΔ.: Αυτό θα γίνη οπωσδήποτε. αλλά δος μου τον λόγο σου ότι, εάν στείλουν εμένα, θα έλθης μαζί μου.
ΜΑΞΙΜΟΣ: Δέσποτα, σου είναι πιο συμφέρον να πάρης μαζί σου τον σύνδουλό μου που είναι στη Μεσημβρία, παρά εμένα. Εκείνος και την γλώσσα γνωρίζει και τον σέβονται πολύ, μια και τόσα χρόνια τιμωρείται για τον Θεό και για την ορθή πίστι που κρατεί ο θρόνος τους.
ΘΕΟΔ.: Έχουμε μεταξύ μας κάτι μικροδιαφορές, και δεν μου είναι τόσο ευχάριστο να πάω μαζί του.
ΜΑΞΙΜΟΣ: Δέσποτα, αφού νομίζετε ότι πρέπει να γίνη αυτό, ας γίνη όπως αποφασίζετε. εγώ σας ακολουθώ όπου θέλετε.
Μετά από αυτό σηκώθηκαν όλοι επάνω χαρούμενοι και με δάκρυα στα μάτια. Έβαλαν μετάνοια και έγινε προσευχή. Και κάθε ένας τους ασπάσθηκε τα άγια Ευαγγέλια, και τον Τίμιο Σταυρό, και την εικόνα του Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού, και της Δεσποίνης ημών Παναγίας Θεοτόκου της Μητέρας Του, αφού έβαλαν επάνω και τα χέρια τους προς βεβαίωσι των συμφωνηθέντων. Αφού ειπώθηκαν αυτά, όταν ασπάζονταν μεταξύ τους είπε ο ύπατος Θεοδόσιος:
ΘΕΟΔ.: Να λοιπόν, έγιναν όλα καλά. Άρα γε θα καταδεχθή ο βασιλεύς να κάνη παρακλητική κέλευσι;
ΜΑΞΙΜΟΣ: Οπωσδήποτε θα κάνη, εάν θέλη να είναι μιμητής του Θεού και να ταπεινωθή μαζί Του για την κοινή σωτηρία όλων μας. Ας αναλογισθή ότι, αφού ο Θεός που φύσει σώζει, δεν μας έσωσε παρά αφού με την θέλησί Του ταπεινώθηκε, πώς ο φύσει σωζόμενος άνθρωπος θα σωθή ή θα σώση χωρίς να ταπεινωθή;
Μετά δε την αναχώρησι των παραπάνω ανδρών, στις 8 του μηνός Σεπτεμβρίου της παρούσης 15ης ινδικτιώνος, πήγε πάλι ο ύπατος Παύλος στη Βιζύη προς τον αββά Μάξιμο, έχοντας μαζί του διαταγή που έλεγε τα εξής: «Παραγγέλομε στην ενδοξότητά σου να πας στη Βιζύη και να φέρης τον Μοναχό Μάξιμο με πολλή τιμή και περιποίησι, λόγω της μεγάλης του ηλικίας και της ασθενείας του, και διότι αυτός ανήκει στους προγόνους μας και τους έχει τιμήσει. Και να τον βάλης στο λαμπρό μοναστήρι του Αγίου Θεοδώρου, που βρίσκεται δίπλα στο Βασιλικό παλάτι». Αφού λοιπόν ο ύπατος τον πήρε και τον έβαλε στο προειρημένο μοναστήρι, πήγε να δώση ειδοποίησι.
Την επομένη ημέρα πήγαν προς αυτόν οι πατρίκιοι Επιφάνιος και Τρώιλος, με λαμπρό ντύσιμο και ύφος, καθώς και ο επίσκοπος Θεοδόσιος. Συναντήθηκαν με αυτόν στο κατηχουμενείο της Εκκλησίας του ιδίου μοναστηριού. Αφού έγινε ο συνηθισμένος ασπασμός κάθησαν, υποχρεώνοντας κι αυτόν να καθήση. Και αρχίζοντας τον λόγο μαζί του ο Τρώιλος είπε:
ΤΡΩΙΛΟΣ: Ο αυτοκράτωρ μας διέταξε να έρθουμε και να σου ανακοινώσουμε την γνώμη που έχει η θεοστήρικτη βασιλεία του. Αλλά πρώτα πες μας, θα κάνης την διαταγή του βασιλέως ή δεν θα την κάνης;
Ο Μάξιμος είπε:
ΜΑΞΙΜΟΣ: Κύριε, να ακούσω τι διέταξε η ευσεβής του δύναμις και θά αποκριθώ κατάλληλα. γιατί προς κάτι το άγνωστο ποια απάντησι μπορώ να δώσω;
Ο Τρώιλος επέμενε λέγοντας:
ΤΡΩΙΛ.: Δεν πρόκειται να πούμε τίποτε, εάν δεν μας πης πρώτα, αν θα κάνης ή όχι την διαταγή του βασιλέως.
Και όταν τους είδε να αντιστέκωνται και λόγω της καθυστερήσεώς του να βλέπουν πιο σκληρά και μαζί με τους συνακόλουθούς τους να αποκρίνωνται πιο άγρια, ενώ φάνταζαν τα περήφανα στολίδια των αξιωμάτων τους, απαντώντας ο αββάς Μάξιμος είπε:
ΜΑΞΙΜΟΣ: Αφού δεν θέλετε να πήτε στον δούλο σας την απόφασι του κυρίου και βασιλέως μας, να λοιπόν σας λέω, κι ακούει ο Θεός και οι άγιοι άγγελοι και όλοι εσείς: οτιδήποτε με διατάξη για κάθε πράγμα που καταλύεται και καταστρέφεται σ’ αυτόν τον αιώνα, με προθυμία το κάνω.
Και αμέσως ο Τρώιλος είπε:
ΤΡΩΙΛ.: Συγχωρέστε με, αλλά εγώ φεύγω. γιατί αυτός τίποτε δεν πρόκειται να κάνη.
Και αφού έγινε πάρα πολύς θόρυβος και μεγάλη ταραχή και σύγχυσι, τους είπε ο επίσκοπος Θεοδόσιος:
ΘΕΟΔ.: Πείτε του την διαταγή και θα μάθετε την απάντησί του. Διότι, δεν είναι λογικό να φύγουμε, χωρίς να πούμε και να ακούσουμε τίποτε.
Τότε ο πατρίκιος Επιφάνιος είπε:
ΕΠΙΦ.: Αυτό σου δηλώνει με μας ο βασιλεύς: «Επειδή η Δύσις και όσοι διαστρέφουν (τα πράγματα) στην Ανατολή αποβλέπουν σε σένα, κι όλοι εξ αιτίας σου ξεσηκώνονται μη θέλοντας να συμφωνήσουν μαζί μας για την πίστι, είθε να σε κατανύξη ο Θεός να κοινωνήσης μαζί μας βάσει του Τύπου που εκθέσαμε. Θα βγούμε τότε εμείς οι ίδιοι στη Χαλκή (πύλη) και θα σε ασπασθούμε, θα σου δώσουμε το χέρι και με κάθε τιμή και δόξα θα σε βάλουμε στην μεγάλη Εκκλησία. Θα στέκεσαι μαζί μας στο μέρος που συνηθίζουν να στέκωνται οι βασιλείς. Θα κάνουμε τότε και την σύναξι (Θ. Λειτουργία) και θα κοινωνήσουμε τα άχραντα και ζωοποιά μυστήρια, το ζωοποιό σώμα και αίμα του Χριστού. Θα σε ανακηρύξουμε πατέρα μας. και θα γίνη χαρά όχι μόνο στην φιλόχριστη και βασιλική μας πόλι, αλλά και σ’ όλη την οικουμένη. Γιατί γνωρίζουμε πολύ καλά ότι, εάν εσύ κοινωνήσης με τον εδώ άγιο θρόνο, όλοι θα ενωθούν μαζί μας, αυτοί που εξ αιτίας σου και εξ αιτίας της διδασκαλίας σου αποσχίσθηκαν από την κοινωνία με μας».
Γυρίζοντας τότε προς τον επίσκοπο ο αββάς Μάξιμος του είπε με δάκρυα στα μάτια:
ΜΑΞΙΜΟΣ: Μεγάλε κύριε, όλοι περιμένουμε ημέρα κρίσεως. Αληθινά, ούτε όλη η δύναμι των ουρανών δεν θα με πείση να το κάνω αυτό. Γιατί, τι θα έχω να απολογηθώ -δεν λέω στο Θεό, αλλά στην συνείδησί μου-, αν για την δόξα των ανθρώπων, που μόνη της δεν έχει καμμιά οντότητα, γίνω εξωμότης της πίστεως που σώζει αυτούς που την υπερασπίζονται;
Όταν άκουσαν τα λόγια αυτά, σηκώθηκαν όλοι επάνω και γεμάτοι θυμό τον έσπρωξαν, τον τράβηξαν και τον έρριξαν κάτω. Τον γέμισαν μάλιστα από το κεφάλι ως τα νύχια με φτυσίματα, που η δυσωδία τους παρέμεινε μέχρις ότου πλύθηκαν τα ρούχα του. Σηκώθηκε τότε και ο επίσκοπος και είπε:
ΘΕΟΔ.: Δεν έπρεπε να το κάνετε αυτό. Έπρεπε να ακούσωμε μόνο την απάντησί του και να την αναφέρωμε στον αγαθό μας βασιλέα.
Μόλις τους έπεισε ο επίσκοπος να ησυχάσουν, κάθησαν πάλι. Με θυμό όμως και αγριότητα του είπαν μύριες βρισιές και ακατανόμαστες κατάρες. Τότε του είπε ο Επιφάνιος:
ΕΠΙΦ.: Πες μας λοιπόν κάκιστε λαίμαργε γέρο, μας είπες αυτά τα λόγια θεωρώντας ως αιρετικούς εμάς και την πόλι μας και τον βασιλέα; Αληθινά, είμαστε περισσότερο Χριστιανοί και ορθόδοξοι από σένα. Και ομολογούμε ότι ο Κύριός μας και Θεός έχει και θεϊκή και ανθρώπινη θέλησι και νοερή ψυχή. και ότι κάθε νοερή φύσι οπωσδήποτε έχει εκ φύσεως το θέλειν και το ενεργείν, επειδή ίδιον της ζωής είναι η κίνησις και ίδιον του νοός η θέλησις. Και γνωρίζουμε ότι είναι θελητικός, όχι μόνο κατά την θεότητα, αλλά και κατά την ανθρωπότητα. Δεν αρνούμαστε επίσης και τις δύο θελήσεις του και ενέργειες.
Και απαντώντας ο αββάς Μάξιμος είπε:
ΜΑΞΙΜΟΣ: Εάν πιστεύετε έτσι, όπως πιστεύουν οι νοερές φύσεις και η Εκκλησία του Θεού, πώς εσείς με αναγκάζετε να κοινωνήσω με τον Τύπο, που μόνο την αναίρεσι αυτών έχει;
ΕΠΙΦ.: Αυτό έγινε για οικονομία, για να μη ζημιωθούν οι λαοί μας με τέτοιες λεπτολογίες.
Και απαντώντας ο αββάς Μάξιμος είπε:
ΜΑΞΙΜΟΣ: Συμβαίνει το αντίθετο. κάθε άνθρωπος αγιάζεται με την ακριβή ομολογία της πίστεως, και όχι με την αναίρεσι που βρίσκεται στον Τύπο.
Και είπε ο Τρώιλος:
ΤΡΩΙΛ.: Και στο παλάτι σου είπαμε, ότι (ο Τύπος) δεν ανήρεσε τίποτε, αλλά διέταξε να κατασιγάσουν (οι διϊστάμενες απόψεις) για να ειρηνεύσουμε όλοι.
Και απαντώντας πάλι ο αββάς Μάξιμος είπε:
ΜΑΞΙΜΟΣ: Η σιωπή των λόγων είναι αναίρεσις των λόγων. Λέγει το Άγιον Πνεύμα μέσω του Προφήτου Δαβίδ: «Ουκ εισί λαλιαί, ουδέ λόγοι, ων ουχί ακούονται αι φωναί αυτών». Άρα λοιπόν ο λόγος που δεν λέγεται, δεν είναι καν λόγος.
Και είπε ο Τρώιλος:
ΤΡΩΙΛ.: Στην καρδιά σου να έχης ό,τι θέλεις, δεν σε εμποδίζει κανείς.
Ο αββάς Μάξιμος απήντησε:
ΜΑΞΙΜΟΣ: Ο Θεός δεν περιώρισε στην καρδιά όλη την σωτηρία, αλλά είπε: «Ο ομολογών με έμπροσθεν των ανθρώπων, ομολογήσω αυτόν έμπροσθεν του Πατρός μου του εν ουρανοίς». Και ο θείος Απόστολος διδάσκει ως εξής: «Kαρδία μεν πιστεύεται εις δικαιοσύνην. στόματι δε ομολογείται εις σωτηρίαν». Αν λοιπόν ο Θεός και οι προφήται και οι απόστολοι του Θεού προτρέπουν να ομολογήται με τους λόγους των Αγίων το μυστήριο, το μεγάλο και φρικτό και σωτήριο για όλο τον κόσμο, δεν πρέπει να σιωπήση με κανένα τρόπο η φωνή που κηρύττει αυτό, για να μη κινδυνεύση η σωτηρία των σιωπώντων.
Και απαντώντας ο Επιφάνιος με πολύ άγριο τρόπο είπε:
ΕΠΙΦ.: Υπέγραψες στον λίβελλο;Και είπε ο αββάς Μάξιμος:
ΜΑΞΙΜΟΣ: Ναι υπέγραψα.
ΕΠΙΦ.: Και πώς τόλμησες να υπογράψης και να αναθεματίσης αυτούς που ομολογούν και πιστεύουν όπως οι νοερές φύσεις και η καθολική Εκκλησία; Αληθινά με δική μου πρότασι θα σε πάμε στην πόλι, θα σε στήσουμε δεμένο στην αγορά και θα φέρουμε τους μίμους, άνδρες και γυναίκες, και τις πιο διάσημες πόρνες και όλο το λαό, για να χτυπήση και φτύση καθένας και καθεμιά τους το πρόσωπό σου.
Απαντώντας σ’ αυτά ο αββάς Μάξιμος είπε:
ΜΑΞΙΜΟΣ: Ας γίνη όπως είπατε, εάν αναθεματίσαμε αυτούς που ομολογούν ότι ο Κύριος έχει δύο φύσεις, και τις κατάλληλες σ’ αυτόν δύο φυσικές θελήσεις και ενέργειες, και ότι είναι εκ φύσεως αληθινός Θεός και άνθρωπος. Διάβασε, δέσποτα, τα πρακτικά και τον λίβελλο, και εάν βρήτε αυτά που είπατε, κάμετε ό,τι σκέπτεσθε.
Μετά από αυτά τον ωδήγησαν στην Κωνσταντινούπολι και έβγαλαν απόφασι εναντίον τους. Ανεθεμάτισαν και κατεδίκασαν τον εν αγίοις Μάξιμο, τον μακάριο μαθητή του Αναστάσιο, τον αγιώτατο πάπα Μαρτίνο, τον άγιο Σωφρόνιο πατριάρχη Ιεροσολύμων, και όλους τους ορθοδόξους και ομοφρονούντας μ’ αυτούς. Έπειτα έφεραν και τον άλλο μακάριο Αναστάσιο. Αφού χρησιμοποίησαν και γι’ αυτόν τα ίδια αναθέματα και βρισιές, τους παρέδωσαν στους άρχοντες λέγοντας: Αποφασίζουμε να σας παραλάβη αμέσως ο πανεύφημος έπαρχός μας, που είναι δω, στο πολυάνθρωπο ανάκτορό του. Να σας χτυπήση με νεύρα στα μετάφρενα (τον Μάξιμο, Αναστάσιο και Αναστάσιο), και να αποκόψη από την ρίζα το όργανο της ακολασίας σας, δηλαδή την βλάσφημη γλώσσα σας, του Μαξίμου, Αναστασίου και Αναστασίου. Στη συνέχεια να κόψη με σιδερένιο μαχαίρι και την ταραχώδη δεξιά που υπηρέτησε τον βλάσφημο λογισμό σας. Μόλις δε σας αποστερήσουν αυτά τα βδελυκτά μέλη, να τα κρεμάσουν πάνω σας και να σας περιφέρουν στα δώδεκα τμήματα της βασιλίδος των πόλεων. Κατόπιν να σας παραδώση σε ισόβια εξoρία και ταυτόχρονα συνεχή φρούρησι, έτσι που συνεχώς και για όλο το χρόνο της ζωής σας να οδύρεσθε για τα βλάσφημα σφάλματά σας. Γιατί η κατάρα που εφεύρατε εναντίον μας, επέπεσε πάνω στα κεφάλια σας.
Τότε λοιπόν τους πήρε ο έπαρχος και τους τιμώρησε κόβοντας τα μέλη τους. Τέλος τους περιέφερε σ’ όλη την πόλι και τους εξώρισε στην Λαζική.
Πηγή: (από το περιοδικό «Ο ΟΣΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ», τεύχος 21, 1996, σελίδες 6-20) Ιερά Μονή Παντοκράτορος Μελισσοχωρίου
Λίβελλος τω Βασιλεί Ρωμαίων και τω Πάπα Λατίνων προτρεπτικός εις ένωσιν, ελέγχων την κακοφροσύνην των δυτικών,
O Ἐφέσου Μάρκος
Παραθέτουμε εδώ τον Λίβελλον (έγγραφον/υπόμνημα), που κατέθεσε ο Άγιος Μάρκος ο Ευγενικός επί τη ενάρξει των εργασιών της Συνόδου, στο οποίο εκφράζει ειλικρινή πόθο να επιτευχθεί η Ένωση στην βάση της κοινής και ακαινοτόμητης ορθής πίστεως των Αγίων Πατέρων και των Οικουμενικών Συνόδων, ενώ παραλλήλως μέμφεται τις καινοτομίες και κακοδοξίες των Δυτικών. Το έγγραφο μας διασώζει ο Συρόπουλος στα Απομνημονεύματά του, V.3. Το παραθέτουμε στο πρωτότυπο και εν συνεχεία σε απλοελληνική γλωσσική απόδοση.
«Σήμερον της παγκοσμίου χαράς τα προοίμια, σήμερον αι νοηταί ακτίνες του της ειρήνης ηλίου τη οικουμένη πάση προανατέλλουσιν. Σήμερον τα του Δεσποτικού σώματος μέλη, πολλοίς πρότερον χρόνοις διεσπαρμένα τε και ερρηγμένα προς την ένωσιν αλλήλων επείγεται, ου γαρ ανέχεται η κεφαλή πάντων Χριστός ο Θεός εφιστάναι διηρημένω τω σώματι, ουδέ τον της αγάπης δεσμόν εξ ημών ανηρήσθαι παντάπασιν η αγάπη βούλεται. Διά τούτο εξήγειρέ σε τον των Ιερέων αυτού πρωτεύοντα, προς την ημετέραν ταύτην κλήσιν, και τον ευσεβέστατον ημών βασιλέα προς την σην υπακοήν διανέστησε, και τον αγιώτατον ημών Ποιμένα και Πατριάρχην, γήρων επιλαθέσθαι, και ασθενείας μακράς παρεσκεύασε, και ημάς τους υπ' αυτώ ποιμενομένους απανταχόθεν συνήθροισεν, και μακράς οδού και πελάγους, και κινδύνων ετέρων κατατολμήσαι πεποίηκεν, αφ' ου προφανώς Θεού δυνάμει και κρίσει γεγένηται, και όπερ οποίον έσται καλόν και Θεώ φίλον, εντεύθεν ήδη προοιμιάζεται. Δεύρο δη ουν, αγιώτατε πάτερ, υπόδεξαι τα Σα τέκνα μακρόθεν εξ ανατολών ήκοντα, περιπτύξαι τους εκ μακρού διεστώτας του χρόνου, προς τας καταφυγόντας αγκάλας, θεράπευσον τους σκανδαλισθέντας, άπαν σκώλον και πρόσκομμα της ειρήνης κωλυτικόν εκ μέσου γενέσθαι κέλευσον.
Ειπέ και αυτός τοις αγέλοις ως του Θεού μιμητής, οδοποιήσατε τω λαώ μου, και τους λίθους εκ της οδού διαρρίψατε. Μέχρι τίνος οι του αυτού Χριστού, και της αυτής πίστεως βάλλομεν αλλήλους και κατατέμνομεν; μέχρι τίνος οι της αυτής Τριάδος προσκυνηταί δάκνομεν αλλήλους και κατεσθίομεν; έως αν υπ' αλλήλων αναλωθώμεν, και υπό των έξωθεν εχθρών εις το μηκέτι είναι χωρίσωμεν. Μη γένοιτο, Χριστέ Βασιλεύ, τούτο, μηδέ νικήση την σην αγαθότητα των ημετέρων αμαρτιών η πληθύς, αλλ' ώσπερ εν τοις πρότερον χρόνοις ότε την κακίαν είδες υπερταθείσαν, και επί μέγα χωρήσασαν, σιά σαυτού και των σων Αποστόλων ανέστειλας αυτήν της πρόσω φοράς, και προς την σην επίγνωσιν επέστρεψας άπαντας, ούτω και νυν διά των σων θεραπόντων, οι μηδέν της σης αγάπης προυργειαίτερον έθεντο. Σύναψον ημάς αλλήλοις, και σεαυτώ, και την ευχήν εκείνων επιτελή ποίησον, ήν ηνίκα προς το πάθος απίης ευχόμενος έλεγες, “δος αυτοίς ίνα ώσιν έν, καθώς ημείς εν εσμέν”. Οράς Κύριε την διασποράν ημών ως ελεεινή, και ως οι μεν αυτονομία και αυθαδεία συνειθισθέντες, εις αφορμήν της σαρκός την ελευθερίαν κατεχρησάμεθα, και δούλοι της αμαρτίας και το όλον σάρκες γεγόναμεν. Οι δε τοις εχθροίς του σταυρού σου προς διαρπαγήν και δουλείαν έκδοτοι καθεστήκαμεν, και ως πρόβατα σφαγής ελογίσθημεν. Ιλάσθητι, Κύριε, πρόσχες, Κύριε, αντιλαβού ημών, Κύριε.
Το πάλαι θρυλλούμενον ως Οικουμενικής Συνόδου χρεία τοις πράγμασι, σήμερον ημείς επληρώσαμεν, και το ημέτερον άπαν εισενηνόχαμεν, δος δη καυτός τα προς τελείωσιν ων ηρξάμεθα, δύνασαι γαρ ει θελήσης μόνον, και το θέλημά σου πράξις εστί συντετελεσμένη. Ειπέ και ημίν ως πρότερον διά του Προφήτου σου “ιδού εγώ μεθ' ημών, και το Πνεύμα μου εφέστηκεν εν μέσω υμών”. Σου γαρ παρόντος, άπαντα λοιπόν εύοδα και λεία γενήσεται. Και ταύτα μεν εμοί προς γε το παρόν ηύχθω, προς δε σε λοιπόν αγιώτατε πάτερ τον λόγον ποιήσομαι.
Τις η τοσαύτη φιλονικία περί την καινοτόμον ταύτην προσθήκην ήτις το σώμα Χριστού κατέτεμε και διέσχισε, και τους υπ' αυτού καλουμένους επί τοσούτον ταις γνώμαις διέσχισε; Τις η μακρά και χρονία ένστασις, και άφιλος υπεροψία των αδελφών, και των σκανδαλιζομένων η αλλοτρίωσις; Τι των πατέρων κατέγνωμεν, ότι παρά τας κοινάς αυτών παραδόσεις, έτερα φρονούμεν και λέγομεν; Τι την εκείνων ελλειπή τιθέμεθα πίστιν και την ημετέραν ως τελειοτέραν εισάγομεν; Τι παρά το ευαγγέλιον ό παρελάβομεν έτερον ευαγγελιζόμεθα; Τις ημίν εβάσκανε πονηρός δαίμων της ομονοίας και της ενώσεως; Τις την αδελφικήν αγάπην εξ ημών αφείλε, την διάφορον θυσίαν (άζυμα) εισαγαγών την ουκ ορθώς προσφερομένην, επί μη διαιρομένην, άρα ψυχής αποστολικής ταύτα, και Πατρικής γνώμης, και αδελφικής διαθέσεως; ή τουναντίον σκαιού αν και διεστραμμένου και αυθεκάστου, και ουδέν ηγούμενος δεινόν ει πάντες απόλλοιντο;
Εγώ μεν οίμαι τον την διαίρεσιν ταύτην εισαγαγόντα, και τον άνωθεν υφαντόν χιτώνα του Δεσποτικού Σώματος διασχίσαντα μείζω των σταυρωτών υποστήσασθαι δίκην, και των απ’ αιώνος απάντων ασεβών και αιρετικών. Αλλά σοι τουναντίον έξεστει, μακαριώτατε Πάτερ, ηβουλήθης μόνον τα διεστώτα συνάψαι, και το μεσότοιχον του φραγμού καθελείν, και Θεού οικονομίας έργον εργάσασθαι, τούτου και την αρχήν αυτός κατεβάλου, και ταις λαμπραίς φιλοτιμίαις, και μεγαλοδωρίαις επηύξησας, και τόπερ επιθείναι ευδόκησον, ουδέ γαρ ευρήσεις επιτήδειον μάλλον ή όν ο Θεός σοι παρέσχετο σήμερον. Άρον κύκλω τους οφθαλμούς σου και ίδε, πολλάς αιδεσίμους και ιεροπρεπείς κλίνης ήδη το πλέον, και αναπαύσεως δεομένας, εκ των οικείων όρων επαναστάσας, και προασδραμούσας τη ση τελειότητι, μόνη τη εις Θεόν ελπίδι και τη προς υμάς αγάπη συνεχομένους. Ίδε τον στέφανον τον πλακέντα της δόξης όν περιθέσθαι μη αναβάλη. Κατέτεμεν έτερος, αυτός συνούλωσον, διέσχισεν έτερος, και αδιόρθωτον το κακόν έσπευσεν εργάσασθαι συ φιλονίκισον επανορθώσαι το γεγονός ως ειμή δε όλως εγένετο την αρχήν. Ήκουσα των παρ’ υμίν φιλοσόφων, οικονομίας χάριν και διορθώσεων τινών, ουχ’ υγιώς περί την πίστιν εχόντων, την προσθήκην ταύτην (βλέπε εδώ αναφορά σχετικά με το γιατί προστέθηκε το Φιλιόκβε) εξ αρχής επινοηθήναι, ουκ ουν οικονομίας χάριν αφαιρεθήτω πάλιν, ίνα προσλαβήναι αδελφούς, ων τω χωρισμώ σπαράτεσθαι πάντας υμάς εικός, ειμή αναλγήτως έχετε.
Λάβε μοι κατά νουν τα των χριστιανών αίματα, τα καθ’ εκάστην εκχεόμενα την ημέραν, εις την υπό βαρβάρων πικράν δουλείαν, και τον ονειδισμόν του σταυρού του Χριστού, προσέτι θυσιαστηρίων ανατροπήν, κατάσχεσιν ιερών σκευών και επίπλων διανομήν. Άπαντα λυθήναι διά της ημών ομονοίας εικός, του Θεού συνεργούντος, ήν εθελήσετε μόνον το τραχύ τούτο και ανένδοτον αποθέμενοι συγκαταβήναι τοις ασθενέσιν ημίν, και τα σκανδαλίζοντα ημάς εκ μέσου περιελείν. Ει γαρ βρώμα σκανδαλίζει τον αδελφόν μου, ου μη φάγω κρέας εις τον αιώνα. Και μην ου κεκώλυται το κρέας φαγείν. Ούτω και νυν αγιώτατε Πάτερ. Καλός μεν ωσανεί είπωμεν και ο ένζυμος άρτος, καλός και ο άζυμος, αλλ’ ο άζυμος σκανδαλίζει και ήττον εις θυσίαν λογίζεται, και ατελής και νεκρός, και άρτος κακώσεως παρά τη Αγία Γραφή καλείται. Τι μη ο ένζυμος αιρετέος, και περιαιρετέος ο άζυμος, ότι εις άρτος έν σώμα οι πολλοί εσμέν φησίν ο θείος απόστολος. Οι γαρ πάντες εκ του ενός άρτου (και ουκ αζύμου φησίν) μετέχομεν. Όπου άρα μη του ενός άρτου μετέχομεν, εικότως ουδέ σώμα σύνεσμεν, ουδέ συμπνέομεν αλλήλοις, και την αυτήν ποιούμεθα κίνησιν. “Παρακαλώ υμάς (ο αυτός φησί) διά του ονόματος του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού ίνα το αυτό λέγητε πάντες, και μη η εν υμίν σχίσματα”, όπου άρα μη το αυτό λέγομεν εικότως το σχίσμα τούτο το μέγα και αθεράπευτον εν ημίν εστί και μέχρι της σήμερον. Που δε ου το αυτό λέγομεν; ουκ εν γωνία και παραβύστω τινί, και κατ’ αυτούς συνιόντες, όπου και λαθείν εστί τους πολλούς, αλλ’ εν τω κοινώ συμβόλω της πίστεως, εν τη του βαπτίσματος ομολογία, εν τη χριστιανική σφραγίδι.
Και ει βασιλικόν παραχαράττων νόμισμα, μεγάλης εστί τιμωρίας άξιος, ο την κοινήν σφραγίδα της χριστιανών ομολογίας μεταποιών τίνα αν υποσχών την δίκην, ουκ ελάττω δόξειε δούναι του πλημμελήματος; σκόπει δε ούτως. Ελέγχομέν ποτε το αυτό δηλονότι και ουκ ην εν ημίν σχίσματα, τότε δήπου και τοις πατράσι συνεφωνούμεν αμφότεροι. Νυν δε ότε μη το αυτό λέγομεν, όπως άρα εκάτερος έχομεν, ημείς μεν δη τα αυτά λέγομεν, άπερ καν τότε και υμίν αυτοίς συνεφωνούμεν και τοις πατράσιν ημών, και υμίν αν εθέλητε τ' αληθή λέγειν. Υμείς δε επεισαγαγόντες καινότερα, πρώτον μεν προς υμάς αυτούς, είτα προς τους κοινούς πατέρας, έπειτα δε και προς ημάς διαφωνείν αναγκάζεσθαι. Και τι μη προς την καλήν εκείνην συμφωνίαν επάνιμεν; ή και ημίν αυτοίς, και αλλήλοις, και τοις πατράσιν ομολόγους αποφανεί, και το σχίσμα περιελεί, και συνάψει τα διεστώτα, και παν αγαθόν εργάσεται, και προς της Τριάδος αυτής, και προς της κοινής ελπίδος εφ' ής πεποίθαμεν και πεποίθατε. Μη περιϊδητε κενούς και απράκτους ημάς απελθόντας.
Υπέρ Χριστού πρεσβεύομεν ως του Χριστού παρακαλούντος δι' ήμών, μη ατιμάσητε την πρεσβείαν, μη τας ευχάς ακάρπους εξελέγξητε, μη το θέλημα των εχθρών εκπληρώσητε, μη τον κοινόν ημών εχθρόν και πολέμιον επιγελάσαι ημίν ως πρότερον συγχωρήσητε. Μη τον Θεόν και το Πνεύμα το Άγιον λυπηθήναι παρασκευάσητε. Μετέωρος εστί πάσα ψυχή, και ακοή πάσα την υμών αναμένουσαν γνώμην, ήν εθελήσητε νεύσαι προς την αγάπην, και τα σκάνδαλα εκ μέσου περιελείν. Ήρθη τα των Χριστιανών, πέπτωκε τα των ασεβών. Έπτηξαν οι μισούντες ημάς και τον οικείον προεγνώκασιν όλεθρον. Ειδ' ό η γένοιτο τουναντίον εκβαίη, και το πονηρόν έθος της διαστάσεως επικρατήσειε του κοινου και συμφέροντος, εγώ μεν ουκέτι δύναμαι περαιτέρω λέγειν, και τω πάθει συγχέομαι, Θεός δε ο πάντα δυνάμενος επανορθώσειε την Εκκλησίαν αυτού, ήν τω ιδίω εξηγόρασεν αίματι και το θέλημα αυτού ως εν ουρανώ και επί της γης γενέσθαι παρασκευάσειεν. Ότι αυτώ πρέπει δόξα, τιμή και προσκύνησις εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν.»
Σήμερα είναι τα προοίμια της παγκοσμίου χαράς, σήμερα οι νοητές ακτίνες του Ηλίου της ειρήνης ανατέλλουν σε όλην την οικουμένη. Σήμερα τα μέλη του σώματος του δεσπότου Χριστού, από πολλά χρόνια διεσπαρμένα και διερρηγμένα επείγονται για την μεταξύ τους ένωση, διότι δεν ανέχεται η κεφαλή όλων Χριστός ο Θεός να υφίσταται διηρημένο το σώμα της Εκκλησίας, ούτε η αγάπη θέλει να αναιρείται ο σύνδεσμος της αγάπης από όλους ημάς. γι' αυτό σε ξεσήκωσε εσένα που έχεις τα πρωτεία από τους ιερείς του Χριστού να μας καλέσεις, αλλά και τον ευσεβέστατον βασιλέα μας ξεσήκωσε να υπακούσει στην πρόσκλησή σου, και τον αγιώτατο Ποιμένα μας και Πατριάρχην, αν και βρίσκεται σε γήρας και σε μακρά ασθένεια, και εμάς που αποτελούμε το ποίμνιό του μας συγκέντρωσε από όλα τα μέρη μέσα από μακρά οδό και πέλαγος και πολλών κινδύνων να το τολμήσουμε να διέλθουμε, αφού αυτό προφανώς έγινε με την θεϊκή δύναμη και κρίση, και αυτό που είναι καλόν και θεάρεστο, ήδη εδώ εκ προοιμίων εξυμνείται. Έλα λοιπόν, αγιώτατε πάτερ, να υποδεχθείς τα τέκνα σου τα ερχόμενα από την μακρινή ανατολή. Αγκάλιασε αυτούς που βρίσκονται χωρισμένοι από πολύ καιρό, και καταφεύγουν στην αγκαλιά σου. Θεράπευσε όσους έχουν σκανδαλισθεί, και απομάκρυνε από το μέσον κάθε εμπόδιο που κωλύει την ειρήνη.
Πες και συ ο ίδιος ως μιμητής του Θεού στους αγγέλους, καθοδηγήστε τον λαόν μου, και συντρίψτε τους λίθους από τον δρόμο τους. Μέχρι πότε εμείς που έχουμε τον ίδιον Χριστό και την ίδια πίστη, θα χτυπάμε αλλήλους και θα κομματιάζουμε; μέχρι πότε εμείς που προσκυνούμε την ίδια Τριάδα θα δαγκώνουμε και θα τρωγόμαστε μεταξύ μας; έως να εξοντωθούμε μεταξύ μας, και να μην επιτρέψουμε στους εξωτερικούς εχθρούς να παύσουμε να υπάρχουμε πλέον. Μη γένοιτο, Χριστέ Βασιλέα, αυτό, ούτε να νικήσει το πλήθος των αμαρτιών μας την δική σου αγαθότητα, αλλά όπως στο παρελθόν, όταν είδες ότι η κακία είχε υπεραπλωθεί και είχε προχωρήσει πολύ, μέσα από Σένα και τους αγίους σου Αποστόλους ανέστειλες την πορεία του κακού προς τα εμπρός, και έκανες να επιστρέψουν όλοι στην δική Σου επίγνωση,έτσι και τώρα μέσα από τους υπηρέτες Σου, οι οποίοι τίποτε πιο σπουδαιότερο δεν έθεσαν σε προτεραιότητα πέραν της δικής Σου αγάπης. Σύναψε εμάς μεταξύ μας και με Σένα, και την ευχή εκείνων πραγματοποίησε, την ευχή την οποία όταν προς το Πάθος πορευόσουν προσευχόμενος έλεγες: “Δώσε σε αυτούς να είναι ένα, όπως και εμείς είμαστε ένα - δος αυτοίς ίνα ώσιν εν, καθώς ημείς εν εσμέν”. Βλέπεις Κύριε πόσο ελεεινή είναι η διασπορά μας (η διαίρεση και ο διασκορπισμός), και πως κάποιοι έχουμε συνηθίσει να ζούμε αυτόνομοι και με αυθάδεια, και με αφορμή την σάρκα να κάνουμε κατάχρηση ττης ελευθερίας, και να έχουμε γίνει δούλοι της αμαρτίας και ολότελα σαρκικοί. Ενώ κάποιοι άλλοι καταντήσαμε να παραδοθούμε στους εχθρούς του σταυρού για διαρπαγή και υποδούλωση, και ως πρόβατα σφαγής έχουμε θεωρηθεί. Ιλάσθητι, Κύριε, πρόσχες, Κύριε, βοήθησέ μας, Κύριε.
Αυτό που από παλαιά εθεωρείτο ως Οικουμενική Σύνοδος αναγκαία για κάποια πράγματα, σήμερα εμείς το εκπληρώσαμε, και όλο μας το είναι έχουμε συνεισφέρει, δώσε λοιπόν Συ ο ίδιος να ολοκληρώσουμε όσα αρχίσαμε, διότι έχεις την δύναμη και μόνον να το θελήσεις, και το θέλημά Σου να γίνει τετελεσμένη πράξη. Πες και σε μας όπως πρωτύτερα διά μέσου του Προφήτου Σου: “ιδού Εγώ είμαι μαζί σας, και το Πνεύμα μου βρίσκεται ανάμεσά σας”, διότι με την δική Σου παρουσία, όλα λοιπόν θα πάρουν καλό δρόμο και θα λειανθούν. Αυτά λοιπόν προς το παρόν ευχήθηκα. Και προς σένα, αγιώτατε πάτερ (Πάπα Ρώμης), θα μιλήσω.
Ποια είναι αυτή η τόση φιλονικία για την καινοτόμο προσθήκη η οποία το σώμα του Χριστού (την Εκκλησία) κατέκοψε και διέσχισε, και των χριστιανών τις γνώμες επί τόσο πολύ έφερε σε σχίσμα; ποια είναι η μακρόχρονη ένσταση και η υπεροψία των αδελφών (των δυτικών) που δεν είναι ένδειξη φιλίας (άφιλος υπεροψία), και η αλλοτρίωση, η αποξένωση όσων σκανδαλίσθηκαν από αυτήν; τι και αν γνωρίζουμε τους Πατέρες, όταν ενάντια στις κοινές παραδόσεις αυτών, διαφορετικά φρονούμε και λέμε: μήπως την πίστη εκείνων (των αγίων πατέρων) θεωρούμε ελλειπή, λειψή, και εισάγουμε την δική μας πίστη ως τελειότερη; τί ενάντια στο ευαγγέλιο που παραλάβαμε διαφορετικό, άλλο ευαγγέλιο κηρύττουμε; ποιος πονηρός δαίμονας μάτιασε (εβάσκανε) την ομόνοια και την ένωσή μας; ποιος αναίρεσε από μας την αδελφική αγάπη, εισάγοντας την διαφορετική θυσία (εννοεί την προσφορά των τιμίων δώρων κατά την θεία λειτουργία και την θεία κοινωνία) που δεν προσφέρεται ορθά, επειδή δεν διαιρείται; είναι άραγε αυτά ταιριαστά στο αποστολικό πνεύμα και την γνώμη των Πατέρων και στην αδελφική διάθεση; ή αντιθέτως αυτά δείχνουν σκαιότητα και διαστροφή και αυθάδεια, και το ότι να μην θεωρεί κανείς ότι δεν είναι κάτι το φοβερό εάν πάντες απωλεσθούν;
Εγώ νομίζω ότι αυτός που εισήγαγε την διαίρεση αυτή, και τον άνωθεν υφαντό χιτώνα του Σώματος του Δεσπότου (την Εκκλησίαν του Χριστού) έσχισε, πρέπει να υποστεί μεγαλύτερη καταδίκη από τους σταυρωτές του Χριστού και από όλους τους ασεβείς και αιρετικούς όλων των αιώνων. Αλλά σε σένα αντιθέτως υπάρχει η δυνατότητα, μακαριώτατε πάτερ (Πάπα Ευγένιε), που είχες την βούληση να ενώσεις τα διεστώτα, και το μεσότοιχον του φραγμού να γκρεμίσεις, και να επιτελέσεις το έργο της οικονομίας του Θεού, συ ο ίδιος έκανες την αρχή, και επαύξησες με τις λαμπρές φιλοτιμίες και τις μεγαλοδωρίες, αντιμετώπισε λοιπόν ευνοϊκά και επιδοκιμαστικά αυτό ακριβώς που θα τεθεί μπροστά σου, γιατί δεν θα βρεις καλύτερη ευκαιρία, από αυτήν που ο Θεός σου παρέσχε σήμερα.. ρίξε μια ματιά τριγύρω σου και δες, πολλούς σεβασμίους και ιεροπρεπείς ήδη που περισσότερο χρειάζονται να αναπαυθούν, αφού ξεσηκώθηκαν από τα γνώριμά τους μέρη, και προσέτρεξαν προς την δική σου τελειότητα, με μόνη την ελπίδα τους στον Θεό, και την αγάπη προς υμάς να μας συνέχει και να μας συνενώνει. Δες τον στέφανο της δόξας και μην αναβάλεις να τον περιβληθείς. Άλλος κομμάτιασε, εσύ ο ίδιος συνένωσε και επούλωσε, άλλος προκάλεσε σχίσμα και διαίρεση, και έσπευσε να καταστήσει το κακό αδιόρθωτο, συ αγωνίσου να επανορθώσεις το γεγονός (ό, τι έγινε) σαν να μην είχε γίνει καθόλου εξ αρχής. Άκουσα από τους φιλοσόφους σας (εννοεί τους λατίνους εκπροσώπους), ότι χάριν οικονομίας και για να διορθωθούν κάποια που δεν είχαν την υγιή πίστη, ότι αυτή η προσθήκη (του Φιλιόκβε) αρχικά επινοήθηκε,λοιπόν πάλιν χάριν οικονομίας να αφαιρεθεί, να μας παραλάβεις ως αδελφούς, για των χωρισμό των οποίων όλοι εσείς φυσιολογικώς νοιώθετε σπαραγμό, εάν δεν έχετε αναλγησία (δεν πονάτε δηλαδή για τον χωρισμό μας).
Βάλε στο μυαλό σου και τα αίματα των χριστιανών, που κάθε μέρα χύνονται στην πικρά δουλεία υπό τους βαρβάρους (τους απίστους), και τον ονειδισμό που υφίσταται ο Σταυρός του Χριστού, αλλά επιπλέον και την ανατροπή των ιερών θυσιαστηρίων (την βεβήλωση των ναών), την κατάσχεση των ιερών σκευών και την διανομή των ιερών ξύλινων αντικειμένων . όλα αυτά φυσιολογικώς θα λυθούν με την δική μας ομόνοια, του Θεού συνεργούντος, την οποία θελήσατε αν δείξετε συγκατάβαση (κατανόηση) στις δικές μας αδυναμίες με το να αποβάλλετε αυτήν και μόνην την τραχεία και ανένδοτη στάση, και να αφαιρέσετε από την μέση όσα μας σκανδαλίζουν. Εάν κάποια τροφή σκανδαλίζει τον αδελφόν μου, ας μην φάω κρέας ποτέ (Α’ Κορ. 8, 13), και βεβαίως δεν είχε κώλυμα (ο Απόστολος Παύλος) να φάει κρέας. Έτσι και τώρα, αγιώτατε Πάτερ (Πάπα Ρώμης). Καλός είναι σαν να λέμε και ο ένζυμος άρτος, καλός και ο άζυμος, αλλ’ ο άζυμος σκανδαλίζει και θεωρείται κατώτερη ως θυσία (ως προσφορά των τιμίων δώρων), και ατελής και νεκρός και ως άρτος κακώσεως από την Αγία Γραφή αποκαλείται. Τι μήπως δεν είναι προτιμητέος ο ένζυμος άρτος, και περισσότερο προτιμητέος ο άζυμος; διότι ένας άρτος, ένα σώμα οι πολλοί είμαστε, λέγει ο Απόστολος Παύλος, και όλοι εκ του ενός άρτου (και δεν λέγει αζύμου) μετέχουμε (Α’ Κορ. 10,17). Όπου λοιπόν δεν μετέχουμε εκ του ενός άρτου (δεν κοινωνούμε εκ του ενός Σώματος του Χριστού), επομένως, ούτε ένα σώμα συναποτελούμε, ούτε έχουμε το ίδιο πνεύμα σύμπνοιας μεταξύ μας, και ας κάνουμε την ίδια κίνηση. Λέγει ο ίδιος Απόστολος (Α’ Κορ. 1, 10) “παρακαλώ υμάς διά του ονόματος του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού ίνα το αυτό λέγητε πάντες, και μη η εν υμίν σχίσματα”. Όπου δεν λέμε το ίδιο φυσικά υπάρχει ανάμεσα μας τούτο το μεγάλο και αθεράπευτο σχίσμα μέχρι και σήμερα. Που λοιπόν δεν λέμε το ίδιο; όχι σε κάποια γωνιά και κρυμμένο μέρος, για να το καταλαβαίνουμε οι ίδιοι μεταξύ μας, όπου και μπορεί να περνά απαρατήρητο στους πολλούς, αλλά στο κοινό Σύμβολο της Πίστεως, στην ομολογία του βαπτίσματος και στην χριστιανική σφραγίδα.
Και αν κάποιος παραχαράζει το βασιλικό νόμισμα είναι άξιος μεγάλης τιμωρίας, αυτός που μεταβάλει την κοινή σφραγίδα της χριστιανικής ομολογίας ποια καταδίκη θα υφίστατο, εάν θεωρούσε ότι αυτό είναι μικρότερο πλημμέλημα; εξέτασέ το και έτσι. Κάποτε λέγαμε τα ίδια ολοφάνερα καθώς δεν υπήρχαν ανάμεσά μας σχίσματα, τότε λοιπόν που και οι δύο συμφωνούσαμε με τους αγίους Πατέρες. Τώρα όμως δεν λέμε τα ίδια, αυτά ακριβώς με τα οποία συμφωνούσαμε και με εσάς τους ίδιους, και με τους Πατέρες μας,, και με εσά εάν θέλατε να λέτε (ομολογείτε) την αλήθεια. Εσείς όμως αφού εισαγάγετε καινοτομίες, πρώτα προς εσάς τους ίδιους και έπειτα προς τους κοινούς Πατέρες, και έπειτα και με εμάς αναγκάζεσθε να διαφωνείτε. Και γιατί να μην επανέλθωμεν σε εκείνην την καλήν συμφωνίαν; εάν λοιπόν βγει απόφαση και ομολογία (κοινή) προς εμάς τους ίδιους, και μεταξύ μας και προς τους Πατέρες, και το σχίσμα θα χαθεί, και θα ενωθούν τα διεστώτα, και κάθε καλό θα προκύψει, και ως την ίδια την Αγία Τριάδα και ως προς την κοινή ελπίδα στην οποία έχουμε και έχετε πιστέψει. Μην αδιαφορήσετε και μας αφήσετε να φύγουμε κενοί και άπρακτοι.
Ζητούμε τις πρεσβείες του Χριστού όπως και ο Χριστός πρεσβεύει δι’ ημών. Μην περιφρονήσετε την πρεσβεία (ικετευτική μεσιτεία) αυτή, μην κάνετε τις προσευχές άκαρπες, μην εκπληρώσετε το θέλημα των εχθρών, μην επιτρέψετε όπως προηγούμενως στον κοινό μας εχθρό και πολέμιο (τον διάβολο) να μας περιγελάσει, μην λυπήσετε τον Θεό και το Άγιο Πνεύμα. Κάθε ψυχή στέκεται μετέωρη, και κάθε ακοή περιμένει την γνώμη σας, αν θελήσετε να συγκατανεύσετε προς την αγάπη και να εξαφανίσετε τα σκάνδαλα από ανάμεσά μας. Ας υψωθούν οι χριστιανοί, ας καταπέσουν οι ασεβείς. Αναδιπλώθηκαν αυτοί που μας μισούν και έχουν γνωρίσει εκ των προτέρων τον όλεθρό τους. Εάν ό μη γένοιτο έχουμε την αντίθετη έκβαση, και η κακή συνήθεια να είμαστε εν διαστάσει επικρατήσει του κοινού συμφέροντος, εγώ πλέον δεν θα μπορώ να μιλήσω περαιτέρω και θα βρίσκομαι σε κακή σύγχιση. Ο Θεός ο παντοδύναμος ας επανορθώσει την Εκκλησίαν Του, που την εξαγόρασε με το ίδιο Του το αίμα και ας προετοιμάσει να γίνει το θέλημα Του ως εν ουρανώ και επί της γης. Διότι σε Αυτόν πρέπει δόξα τιμή και προσκύνησις εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν.
Περί της Προσθήκης στο Σύμβολο της Πίστεως,
O Ἐφέσου Μάρκος
Κατά την διάρκεια των συζητήσεων ένα από τα επίμαχα θέματα ήταν η μονομερής εκ μέρους των Λατίνων προσθήκης στο Σύμβολο της Πίστεως του FILIOQUE. O Άγιος Μάρκος παρουσιάζοντας τις ορθόδοξες θέσεις απέδειξε μέσα από κείμενα αγίων Πατέρων και των Οικουμενικών Συνόδων ότι η Προσθήκη αυτή ήταν παράτυπη και αυθαίρετη καινοτομία, που διετάρασσε τις σχέσεις των Προσώπων της Αγίας Τριάδος και εισήγε μία φοβερή αίρεση στην Εκκλησία. Η ομιλία του Αγίου Μάρκου επιγράφεται «Ομολογία περί της ορθής πίστεως» (P.G. 160, 100 κ. ε.). Εδώ παρατίθεται το τελευταίο μέρος της Ομολογίας, το ειδικώς αναφερόμενον στην Προσθήκη του FILIOQUE (προηγουμένως ο Άγιος Μάρκος είχε αποδείξει ότι το FILIOQUE αποτελεί αίρεση καταδικαστέα από τους Αγίους Πατέρες και τις Οικουμενικές Συνόδους).
«Το ιερόν της πίστεως σύμβολον ακίνητον δει φυλάττεσθαι κρίνω ως εξεδόθη και ους αποβάλλονται συναποβαλλόμενοι, ουδέποτε εις κοινωνίαν προσδέξομαι, τους τολμήσαντας εν τω συμβόλω την καινοτομίαν προσθήναι περί της Αγίου Πνεύματος εκπορεύσεως, έως αν εμμένωσιν τη τοιαύτη καινοτομία. Ο γαρ κοινωνών φησί τω ακοινωνήτω και αυτός ακοινώνητος έστω, και ο θείος Χρυσόστομος εξηγούμενος το, ει τις ευαγγελίζεται υμίν πρ’ ό παρελάβετε, ανάθεμα. Ουκ είπε, φησίν, εάν εναντία καταγγέλλωσιν, ή το παν ανατρέπωσιν, αλλά, καν μικρόν τε ευαγγελίζωνται, παρ’ ό παρελάβετε, καν το τυχόν παρακινήσωσιν, ανάθεμα έστωσαν. Και ο αυτός αύθις; οικονομητέον ένθα μη παρανομητέον. Και ο μέγας Βασίλειος εν τοις ασκητικοίς φανερά έκπτωσις πίστεως και υπερηφανίας κατηγορία, ή αθετείν τι των γεγραμμένων ή επεισάγειν των μη γεγραμμένων, του Κυρίου ημών Ιησού ειπόντος, τα εμά πρόβατα της φωνής μου ακούει. Και προ τούτου ειρηκότος, αλλοτρίω δε ου μοι ακολουθήσωσιν, αλλά φεύξονται απ’ αυτού, ότι ουκ οίδασι την φωνήν των αλλοτρίων, και εν τη μονάζοντας επιστολή, οίτινες την υγιή πίστιν προσποιούντες ομολογείν, κοινωνούσι δε τοις ετεροφρόσι, τους τοιούτους, ει μετά παραγγελίαν μη αποστώσι, μη μόνον ακοινωνήτους έχειν, αλλά μηδέ αδελφούς ονομάζειν. Και προ τούτου ο 2 Θεοφόρος Ιγνάτιος εν τη προς τον θείον Πολύκαρπον Σμύρνης επιστολή, πας ο λέγων, φησί, παρά τα διατεταγμένα, καν αξιόπιστος ή, καν νηστεύη, καν σημεία ποιεί, καν προφητεύη, λύκος σοι φαινέσθω εν προβάτου δορά, προβάτων φθοράν κατεργαζόμενος. Και τι δει πολλά λέγειν, άπαντες οι της Εκκλησίας διδάσκαλοι, πάσαι αι σύνοδοι, πάσαι αι θεία γραφαί φεύγειν τους ετερόφρονας παραινούσι, και της αυτών κοινωνίας διίστασθαι. Τούτων ουν εγώ πάντων καταφρονήσας, ακολουθήσω τοις εν θείον σύμβολον κιβδηλεύσασι, και τον Υιόν επεισάγουσι δεύτερον αίτιον του Αγίου Πνεύματος. Τα γαρ λοιπά των ατοπημάτων εκ τόγε νυν έχον, ων και έν μόνον ικανόν ήν ημάς εξ αυτών διαστήσαι, μη πάθοιμι τούτό ποτε, Παράκλητε αγαθέ, μη δ’ ούτως εμαυτού και των καθηκόντων λογισμών αποπέσοιμι, της δε σης διδασκαλίας και των υπό σου εμπνευσθέντων μακαρίων ανδρών εχόμενιος, προστεθείην προς τους εμούς πατέρας, τούτο ειμή τι και άλλο εντεύθεν αποφερόμενος την ευσέβειαν».
«Τούτο το Σύμβολον απαιτούμεν υμάς, ω φίλοι, την καλήν παρακαταθήκην των ημετέρων Πατέρων, των εν τη ημετέρα βασιλίδι πόλει συναθροισθέντων. Απόδοτε τοίνυν τούτο, καθώς παρελάβετε παρ’ ημών. Εί τις υμίν ενεπίστευσε παρακαταθήκην, ουκ αν αυτήν, ως παρελάβατε, παρεδώκατε; απόδοτε τοίνυν και το των πατέρων Σύμβολον, ως ελάβατε. Ου δέχεται προσθήκην, ου δέχεται μείωσι. Κέκλεισται παρ’ αυτών και εσφράγισται και τους τολμώντας τούτο καινοτομείν αποπέμπονται, και τους έτερον παρ’ αυτό ποιούντας ευθύναις υπάγουσι. Μικρόν υμίν η γενομένη της λέξεως προσθήκη είναι δοκεί, και ολίγος ο περι ταύτης λόγος; ουκούν και εξαιρεθείσα μικρόν αν βλάψειεν ή ουδέν, μάλλον δε ωφελήσει τα μέγιστα. Συνάψει γαρ Χριστιανούς άπαντας. Αλλά μέγα το γεγονός και πολύς ο περί τούτου λόγος. Ουκούν ουδέ ημείς αμαρτάνομεν πολύν ποιούμενοι τον περί τούτου λόγον. Δι’ οικονομίαν τινά προσετέθη; δι’ οικονομίαν αφαιρεθήτω πάλιν, ίνα προσλάβησθε αδελφούς σπαραττομένους και την αγάπην ούτω περί πολλού ποιουμένους. Παρακαλούμεν τοίνυν υμάς, ω πατέρες και αδελφοί και κύριοι τιμιώτατοι, ως πρότερον παρεκαλέσαμεν, διό τα σπλάγχνα του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού του αγαπήσαντος ημάς, αχρείους όντας και αμαρτωλούς και απεγνωσμένους, και την ψυχήν αυτού θέντος υπέρ ημών, επανέλθωμεν προς την καλήν συμφωνίαν την προς ημάς αυτούς και τους αγίους Πατέρας, ήν είχομεν πρότερον, ότε το αυτό πάντες ελέγομεν, και ουκ ήν εν ημίν σχίσμα τι. Επιγνώμεν αλλήλους αδελφικώς. Αιδεσθώμεν τους κοινούς Πατέρας ημών. Τιμήσωμεν αυτών τους όρους. Φοβηθώμεν 3 αυτών τας απειλάς. Φυλάξωμεν τας παραδόσεις, ίνα ομοθυμαδόν εν ενί στόματι και μια καρδία δοξάσωμεν το πάντιμες και μεγαλοπρεπές όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν.»
Το ιερό σύμβολον της πίστεως κρίνω ότι πρέπει να φυλάσσεται ακίνητο όπως εξεδόθη και ας αποβάλλομεν (από την Εκκλησία) όσους αποβάλλονται (πρέπει να απομακρύνονται από την Εκκλησία), ποτέ δεν θα δεχθώ σε κοινωνία όσους τόλμησαν στο σύμβολο να προσθέσουν την καινοτομία περί της εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος, όσο εμμένουν σε αυτήν την καινοτομία. Γιατί όποιος έχει κοινωνία με τον ακοινώνητο και αυτός ας είναι ακοινώνητος. Και ο θείος Χρυσόστομος εξηγώντας το, εάν κάποιος ευαγγελίζεται σε σας ενάντια σε ό, τι παραλάβατε, ανάθεμα, δεν είπε, λέγει (ο ιερός Χρυσόστομος), έαν τα αντίθετα αναγγέλλουν, ή ανατρέπουν τα πάντα, αλλά, και αν ακόμη κάτι μικρό ευαγγελίζονται ενάντια σε όσα παραλάβατε, και αν κάτι ίσως μετακινήσουν, ας αναθεματίζονται. Και ο ίδιος λέγει πάλι, μπορεί να γίνεται οικονομία όπου δεν γίνεται παρανομία (''οικονομητέον ένθα μη παρανομητέον''). Και ο Μέγας Βασίλειος στο έργο του ''Ασκητικά'' λέγει ότι είναι φανερή έκπτωση της πίστεως και κατηγορία για υπερηφάνια, το να αθετείς κάτι από τα γεγραμμένα ή να εισάγεις κάτι που δεν είναι γεγραμμένο, καθώς και ο Κύριος ημών Ιησούς είπε: «τα δικά μου πρόβατα ακούουν την φωνή μου, τον ξένον δεν θα ακολουθήσουν, αλλά θα φύγουν από αυτόν, διότι δεν αναγνωρίζουν την φωνή των ξένων» (Ιω. 10, 5). Και στην επιστολή προς τους μοναχούς (επιστολή Μεγάλου Βασιλείου ''προς μονάζοντας'') λέγει ότι αυτοί που προσποιητά ομολογούν την υγιή πίστη, έχουν όμως κοινωνία με όσους φρονούν διαφορετικά (τους ετεροδόξους), αυτούς, εάν τους ειδοποιήσουμε και τους ενημερώσουμε και δεν απομακρυνθούν από αυτούς, όχι μόνον να μην έχουμε κοινωνία μαζί τους, αλλά ούτε αδελφούς να τους ονομάζουμε. Και πριν από αυτόν ο θεοφόρος Ιγνάτιος στην επιστολή του προς τον άγιο Πολύκαρπο επίσκοπο Σμύρνης λέγει ότι, καθένας που λέγει κάτι αντίθετο από τα διατεταγμένα, και αν ακόμη είναι αξιόπιστος, κι αν νηστεύει, κι αν κάνει θαύματα, κι αν προφητεύει, να σου φαίνεται ως λύκος με δέρμα προβάτου, που επιδιώκει την φθορά των προβάτων. Και γιατί πρέπει να λέμε πολλά, όλοι οι διδάσκαλοι της Εκκλησίας, όλες οι σύνοδοι, όλες οι θείες γραφές μας προτρέπουν να αποφεύγουμε τους ετεροδόξους (ετερόφρονας), και να απομακρυνόμαστε από την κοινωνία μαζί τους. Όλους αυτούς εγώ να τους περιφρονήσω και να ακολουθήσω αυτούς που νόθευσαν το Σύμβολο της Πίστεως, εισάγοντας και τον Υιό ως δεύτερον αίτιον του 4 Αγίου Πνεύματος. Γιατί και τα υπόλοιπα ατοπήματά τους πέρα από το συγκεκριμένο βεβαίως, εκ των οποίων ατοπημάτων έστω και ένα μόνον ήταν ικανό να μας φέρει σε διάσταση. Να μην το πάθω αυτό ποτέ, Παράκλητε αγαθέ, να μην ξεπέσω έτσι από τον εαυτό μου και από τους κατάλληλους και πρέποντες λογισμούς. Κατέχοντας την διδασκαλία σου (την αγιοπνευματική) και των μακαρίων ανδρών που ενεπνεύσθησαν από Σένα, θα προσέθετα τον εαυτόν μου μαζί με τους αγίους Πατέρες μου, αν μη τι άλλο αποκομίζοντας από αυτούς την ευσέβεια.
Τούτο το Σύμβολο απαιτούμεν από σας, φίλοι, την καλή παρακαταθήκη δηλαδή των Πατέρων μας, που συγκεντρώθηκαν στην δική μας βασιλική πόλη (εννοεί τους αγίους Πατέρες που συγκεντρώθηκαν στην Βασιλεύουσα και συνέταξαν το Σύμβολο της Πίστεως Νικαίας - Κωνσταντινουπόλεως, το γνωστό μας Πιστεύω). Αποδώσατε λοιπόν αυτό (το Σύμβολο), όπως το παραλάβατε από εμάς. Αν κάποιος από εσάς σας εμπιστεύθηκε μία παρακαταθήκη, δεν θα παραδώσατε την ίδια, όπως την παραλάβατε; Αποδώσατε λοιπόν και το Σύμβολο των Πατέρων, όπως το παραλάβατε.. δεν δέχεται προσθήκη, δεν δέχεται μείωση. Έχει κλειστεί και σφραγιστεί από αυτούς (τους Πατέρες), και όσοι τολμούν να επιφέρουν σε αυτό καινοτομίες, απομακρύνονται, και όσοι διαφορετικά από αυτό πράττουν έχουν ευθύνες. Σας φαίνεται ότι είναι μικρό πράγμα η γινομένη προσθήκη της λέξεως, και λίγο να μιλήσουμε για αυτήν; αν λοιπόν, έστω και μικρόν (το θεωρείτε), την αφαιρέσετε εν θα έβλαπτε σε τίποτε, αλλά μάλλον θα ωφελήσει τα μέγιστα, διότι θα συνενώσει όλους τους Χριστιανούς. Αλλά (η προσθήκη) αποτελεί μέγα γεγονός και πολύ πρέπει να συζητήσουμε για αυτήν. Επομένως εμείς δεν αμαρτάνουμε μιλώντας πολύ για το ζήτημα αυτό. Για κάποια οικονομία έγινε η προσθήκη; για οικονομία ας αφαιρεθεί πάλι, για να δεχθείτε αδελφούς που νοιώθουν σπαραγμό ψυχής και δίνουν μεγάλη σημασία στο να γίνει αγάπη. Σας παρακαλούμε λοιπόν, πατέρες και αδελφοί και εντιμώτατοι κύριοι (οι χαρακτηρισμοί αυτοί απευθύνονται στους Λατίνους), όπως και πρωτύτερα σας παρακαλέσαμε, για τα σπλάγχνα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού που μας αγάπησε, αν και είμαστε αχρείοι και αμαρτωλοί και σε απόγνωση, και την ψυχή Του προσέφερε για χάρη μας, ας επανέλθουμε στην καλήν συμφωνίαν που είχαμε πρωτύτερα μεταξύ μας και με τους αγίους Πατέρες, όταν όλοι λέγαμε τα ίδια, και δεν υπήρχε ανάμεσά μας κάποιο σχίσμα. Ας αναγνωρίσει ο ένας τον άλλον ως αδελφόν. Ας σεβασθούμε τους κοινούς μας Πατέρες. Ας τιμήσουμε τις αποφάσεις τους. Ας φοβηθούμε τις απειλές τους. Ας φυλάξουμε τις παραδόσεις, ώστε 5 ομοθυμαδόν με ένα στόμα και μία καρδιά να δοξάσουμε το πάντιμον και μεγαλοπρεπές όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν.
Εγκύκλιος επιστολή τοις απανταχού της γης και των νήσων ευρισκομένοις ορθοδόξοις χριστιανοίς,
O Ἐφέσου Μάρκος
Ο Άγιος Μάρκος, μετά την επιστροφή του στην Κωνσταντινούπολη, και ευρισκόμενος σε περιορισμό στην Λήμνο (1440-41), έγραψε την γνωστή Εγκύκλιο Επιστολή και την απηύθυνε σε όλους τους ορθοδόξους χριστιανούς απανταχού της γης και των νήσων. Το κείμενο αυτό αποτελεί ένα από τα σημαντικά «Δογματικά και Συμβολικά Μνημεία της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας», περιέχεται στην Ελληνική Πατρολογία (P.G. 160, 112-204) και έχει συμπεριληφθεί στο ομότιτλο έργο του καθηγητού Ιω. Καρμίρη. Στην Επιστολή αυτή ο Άγιος Μάρκος εξηγεί στον πιστό ορθόδοξο λαό πως πρέπει να βλέπει το θέμα της Ενώσεως με τους Λατίνους και την εμμονή τους στις δογματικές τους κακοδοξίες. Επίσης, καταφέρεται με έντονους χαρακτηρισμούς εναντίον των λατινοφρόνων ενωτικών και ονομάζει τους Λατίνους όχι μόνον σχισματικούς αλλά και αιρετικούς. Το όλο κείμενο διαπνέεται από έντονο ανθενωτικό και αντιλατινικό πνεύμα. Παραθέτουμε το πρωτότυπο κείμενο και εν συνεχεία σε νεοελληνική απόδοση.
«Τοις απανταχού της γης και των νήσων ορθοδόξοις Μάρκος της Εφεσίων Μητροπόλεως εν Κυρίω χαίρειν.
Οι την κοινήν υμάς αιχμαλωσίαν αιχμαλωτεύσαντες και προς την Βαβυλώνα των Λατινικών εθνών και δογμάτων θελήσαντες κατασύραι, τούτο μεν ουκ ηδυνήθησαν αγαγείν εις πέρας, αυτόθεν τε απεμφαίνον ορώντες και άλλως αδύνατον, εν μέσω δε που της οδού καταμείναντες αυτοί τε και όσοι τούτοις επηκολούθησαν, ουτ’ εκείνο λοιπόν μεμενήκασιν, ούτε τούτο γεγόνασιν. Ιεροσόλυμα μεν απολιπόντες, τους ως αληθώς όρασιν της ειρήνης και το Σιών όρος την βεβαίαν πίστιν και άσειστον, Βαβυλώνιοι δε γενέσθαι τε και κληθήναι μήτε βουλόμενοι, μήτε δυνάμενοι και διά του αν δικαίως κληθέντες γραικολατίνοι. Καλούμενοι δι’ ουν υπό των πολλών Λατινόφρονες, ούτοι τοίνυν οι μιξόθηρες (μικτοί θηρία και άνθρωποι), κατά τους εν μύθοις ιπποκενταύρους, μετά των Λατίνων ομολογούσι το εκ του Υιού το Πνεύμα το Άγιον εκπορεύεσθαι και τον Υιόν αίτιον έχειν της εαυτού υπάρξεως, ούτω γαρ και ο αυτών όρος διαλαμβάνει, μεθ’ ημών δε το εκ του Πατρός εκπορεύεσθαι λέγουσι. Και μετ’ εκείνων μεν θεμιτώς και ευλόγως την προσθήκην εν τω συμβόλω γεγονέναι, φασί, μεθ’ ημών δε λέγειν ταύτα ου καταδέχονται. Και τοι γε το θεμιτώς και ευλόγως γενόμενον τις αν παραιτήσαιτο λέγειν.
Μετ’ εκείνων μεν το άζυμον, σώμα του Χριστού λέγουσι. Μεθ’ ημών δε αυτού μεταλαμβάνειν ουκ αν τολμήσειεν. Άρ’ ουχ ικανά ταύτα την γνώμην αυτών διαδείξαι και ότι ουκ αληθείας έρευναν ποιούμενοι τοις Λατίνοις συνήλθον, ήν εν χερσίν έχοντες προδεδώκασιν, αλλά χρυσοχοήσαι βουλόμενοι και πεπλασμένην ουκ αληθή συστήσασθαι ένωσιν. Τίνα δε τρόπον αυτοίς ηνώθησαν επισκεπτέον. Παν γαρ τω εταίρω ενούμενον, δι’ ενός τινός μέσου πάντως ενούται. Τη μεν ουν δόξη της περί του Αγίου Πνεύματος εκπορεύσεως έδοξαν ενωθήναι, συν αυτοίς αποφηνάμενοι και εκ του Υιού τούτο έχειν την ύπαρξιν τα δε άλλα πάντα διάφορα. Και ουδέν εν αυτοίς έν, ουδέ μέσον, ουδέ κοινόν, αλλά δύο μεν σύμβολα και παρηλλαγμένα λέγεται πάλιν, ώσπερ και πρότερον, διτταί δε και διάφοροι λειτουργίαι τελούνται, η μεν δι’ ενζύμου θυσίας, η δε δι’ αζύμου, διττά δε βαπτίσματα, το μεν διά της τριτής καταδύσεως τελειούν, το δε δι’ επιχύσεως ύδατος εκ κορυφής άνωθεν. Και το μεν τω μύρω προσχρώμενον, το δ’ οτιούν αυτού χρείαν έχον. Διττά δε τα έθη πάντα και εν πάσι παρηλλαγμένα, νηστείαι τε και εκκλησιαστικαί τάξεις και είτι τοιούτον.
Τις ουν η ένωσις, όταν μη φανερόν και επίδηλον σημείον έχη, και πως ηνώθησαν οι τα οικεία στέργειν βουλόμενοι; Τούτο γαρ που και συνεφώνησαν, και μη τοις εκ των πατέρων παραδεχομένοις ακολουθούντες. Αλλά τις ο σοφός αυτών λόγος; ουδέποτε, φησίν η των Γραικών Εκκλησία το εκ μόνου του Πατρός εκπορεύεσθαι έλεγεν, αλλ’ απλώς εκ του Πατρός εκπορεύεσθαι. Τούτο γαρ τον Υιόν ουκ εκβάλλει της εκπορεύσεως. Ώστε κατά τούτο και πρότερον ήμεν, και νυν εσμέν ηνωμένοι. Φευ της ανοίας! Φευ της τυφλώσεως! Ει δε αεί η των Γραικών Εκκλησία, το εκ του Πατρός εκπορεύεσθαι έλεγεν, εξ αυτού του Χριστού και των ιερών Αποστόλων και των εν ταις Συνόδοις πατέρων παραλαβούσα. Το εκ του Υιού δε ουδέποτε έλεγεν, ουδέ γαρ παρέλαβε τούτο παρ’ ουδενός, τι γε άλλο, ή το εκ μόνου του Πατρός εκπορεύεσθαι έλεγεν. Ει γαρ ουκ εκ του Υιού, δήλον ως εκ μόνου του Πατρός. Όρα δε και επί της γεννήσεως, τον εκ του Πατρός φησί γεννηθέντα προ πάντων των αιώνων, μη τις ενταύθα το εκ μόνου προστίθησιν; αλλ’ ουδέν ήττον και νοούμεν τούτο και λέγομεν δεήσει. Παρ’ ουδενός γαρ άλλου γεννάσθαι τον Υιόν μεμαθήκαμεν. Διά τούτο και ο Δαμασκηνός Ιωάννης, εκ προσώπου της Εκκλησίας πάσης και των χριστιανών απάντων, εκ του Υιού φησί το Πνεύμα ου λέγομεν. Ει δε εκ του Υιού το Πνεύμα ου λέγομεν, δήλον ως εκ του Πατρός μόνου λέγομεν, διό και μικρόν ανωτέρω τον Υιόν φησίν, ου λέγομεν αίτιον. Και εν τω αφ’ εξής κεφαλαίω, μόνος αίτιος ο Πατήρ.
Τι έτι; ουδέποτε, φησί, τους Λατίνους ως αιρετικούς είχομεν, αλλά μόνον σχισματικούς, τούτο μεν ουν παρ’ αυτών εκείνων ειλήφασι. Σχισματικούς γαρ ημάς εκείνοι καλούσιν, ουδέν ημίν εγκαλείν έχοντες περί την ημετέραν δόξαν, αλλ’ ότι της υποταγής αυτών απεσχίσθημεν, ήν οφείλομεν ως εκείνοι νομίζουσιν. Ει δε και ημάς τούτο δίακιον αντιχαρίζεσθαι και ουδέν αυτοίς εγκαλούμεν περί την δόξαν, σκεπτέον. Την μεν ουν αιτίαν του σχίσματος αυτοί δεδώκασι, την προσθήκην εξενεγκόντες αναφανδόν, ήν υπ’ οδόντα πρότερον έλεγον. Ημείς δε αυτών εσχίσθημεν πρότερον, μάλλον δε εσχίσαμεν αυτούς και απεκόψαμεν του κοινού της Εκκλησίας σώματος. Διατί; ειπέ μοι πότερον ως ορθήν έχοντες δόξαν, ή ορθώς την προσθήκην εξενεγκόντες; και τι αν τούτο είπει, μη σφόδρα τον εγκέφαλον διασεσεισμένος; αλλ’ ως άτοπα και δυσεβή φρονούντας και παράλογον προσθήκην ποιήσαντας. Ουκ ουν ως αιρετικούς αυτούς απεστράφημεν και διά τούτο αυτών εχωρίσθημεν. Διατί γαρ άλλο; Φασί γαρ οι φιλευσεβείς νόμοι, αιρετικός εστί, και κατά των αιρετικών νόμοις υπόκειται, ο και μικρόν γουν τι παρεκκλίνων της ορθής πίστεως.
Ει μεν ουν ουδέν τι παρεκκλίνουσι της ορθής πίστεως, μάτην ως έοικεν αυτούς απεκόψαμεν. Ει δε παρεκκλίνουσιν όλως, καλώς τούτο εποιήσαμεν. Φευκταίον ουν αυτούς, ως φεύγει τις από όφεως ή κακείνων πολλώ δήπου χείρονας ως χριστοκαπήλους και Χριστεμπόρους. Ούτοι γαρ εισί κατά τον θείον Απόστολον, οι πορισμόν ηγούμενοι την ευσέβειαν περί ων επάγει λέγων, αφίστασο. Ποία δε κοινωνία φωτί προς σκότος; ή τις συμφώνησις Χριστώ προς Βελίαρ; ή τις μερίς πιστώ μετά απίστου;
Ημείς μεν μετά των Πατέρων απάντων, εκ του Υιού το Πνεύμα ου λέγομεν, ούτοι δε μετά των Λατίνων και τον Υιόν πηγήν του Αγίου Πνεύματος λέγοντες εκβάλλουσιν αυτό της θεότητος. Και ημείς μετά του Θεολόγου Γρηγορίου τη αιτία διακρίνομεν του Υιού τον Πατέρα, ούτοι δε μετά των Λατίνων τη αιτία τούτους συνάπτουσι. Ημείς μεν μετά του σεπτού Μαξίμου και των τότε Ρωμαίων και των Δυτικών Πατέρων, ου ποιούμεν τον Υιόν αιτίαν του Πνεύματος. Ημείς μεν μετά του φιλοσόφου και μάρτυρος Ιουστίνου, ως ο Υιός εκ του Πατρός, ούτω και το Πνεύμα εκ του Πατρός λέγομεν. Ούτοι μεν μετά των Λατίνων τον μεν Υιόν αμέσως, το δε Πνεύμα εμμέσως, εκ του Πατρός λέγουσι. Ημείς μεν μετά του Δαμασκηνού και των Πατέρων απάντων την διαφοράν γεννήσεως και εκπορεύσεως αγνοείν ομολογούμεν, ούτοι δε μετά του Θωμά και των Λατίνων, τω εμμέσω και αμέσω διαφέρειν φασί τας προόδους. Ημείς μεν της ακτίστου και θείας φύσεως, άκτιστον και την θέλησιν και την ενέργειαν είναι φαμέν, κατά τους Πατέρας, ούτοι δε μετά των Λατίνων και Θωμά την μεν θέλησιν την αυτήν τη ουσία, την δε θείαν ενέργειαν κτιστήν είναι λέγουσι. Καν τε θεότης ονομάζοιτο, καν τε θείον και άϋλον φως, καν τε Πνεύμα Άγιον, καν τε τοιούτον έτερον. Και ούτω κτιστήν Θεότητα και κτιστόν θείον φως και κτιστόν Πνεύμα Άγιον, τα πονηρά πρεσβεύουσι κτίσματα.
Ημείς μεν ούτε τους Αγίους απολαβείν την ητοιμασμένην αυτών βασιλείαν και τα απόρρητα αγαθά, ούτε τους αμαρτωλούς εις την γέενναν εμπεσείν ήδη φαμέν, αλλ’ εκδέχεσθαι τον ίδιον εκατέρους κλήρον και είναι τούτο καιρού μέλλοντος μετά την ανάστασιν και την κρίσιν. Ούτοι δε μετά των Λατίνων τους μεν αυτίκα μετά θάνατον απολαβείν ήδη κατ’ αξίαν εθέλουσι, τοις μεν μέσοις, ήτοι τοις εν μετανοία τετελευτηκόσι πυρ αυτοί καθάρσιον έτερόν τι της γεέννης υπάρχον αναπλάσαντες αποδιδούσιν, ίνα δι’ αυτού, φησί, καθαιρόμενοι τας ψυχάς μετά θάνατον, επί την βασιλείαν και αυτοί μετά των δικαίων αποκαταστώσιν. Τούτο δε και ο όρος αυτών περιέχει. Ημείς αποστρεφόμεθα το ιουδαϊκόν άζυμον τοις Αποστόλοις κανονίζουσιν υπακούοντες. Ούτοι δη εν τω αυτώ όρω, σώμα Χριστού το παρά των Λατίνων ιερουργούμενον αποφαίνονται. Ημείς μεν αθεμίτως και παρανόμως και τοις Πατράσιν εναντίαν την εν τω Συμβόλω προσθήκην γεγενήσθαι φαμέν, ούτοι δε αυτήν θεμιτώς και ευλόγως διορίζονται γεγενήσθαι. Τοσούτον οίδασι τη αληθεία και εαυτοίς συμφωνείν. Ημείς μεν, τον Πάπαν ως ένα των Πατριαρχών λογιζόμεθα και τούτο γε, αν ορθόδοξος ή, ούτοι δε αυτόν βικάριον του Χριστού και πατέρα και διδάσκαλον των χριστιανών απάντων μάλα σεμνώς αποφαίνονται. Γένοιτο πατρός ευτυχέστεροι, τα δε άλλα όμοιοι. Και γαρ δει κακείνος ουκ ευτυχείν, τον αντίπαπαν έχων επιεικώς διοχλούντα, και ούτοι τον πατέρα μιμείσθαι και τον διδάσκαλον ουκ ανέχονται.
Φεύγετε ουν αυτοίς, αδελφοί, και την προς αυτούς κοινωνίαν. «οι γαρ τοιούτοι ψευδαπόστολοι, εργάται δόλιοι μετασχηματιζόμενοι εις αποστόλους Χριστού. Και ου θαυμαστόν. Αυτός γαρ ο Σατανάς μετασχηματίζεται εις άγγελον φωτός. Ου μέγα ουν ει και οι διάκονοι αυτού μετασχηματίζονται ως διάκονοι δικαιοσύνης, ων το τέλος έσται κατά τα έργα αυτών (Β' Κορ. 11, 13-15). Και πάλιν αλλαχού περί των αυτών ο αυτός απόστολος «οι τοιούτοι τω Κυρίω ημών Ιησού Χριστώ ου δουλεύουσιν, αλλά τη εαυτών κοιλία και διά της χριστολογίας και ευλογίας εξαπατώσι τας καρδίας των ακάκων, ο μέντοι στερρός θεμέλιος έστηκεν έχων την σφραγίδα ταύτην». «εί τις υμάς ευαγγελίζεται παρ' ό παρελάβετε, καν άγγελος εξ ουρανού ανάθεμα έστω». Βλέπετε προφητικώς το «καν άγγελος εξ ουρανού», ίνα μη τις την υπεροχήν του Πάπα προβάλληται. Και ο ηγαπημένος μαθητής: «είτις έρχεται προς υμάς και τοιαύτην διδαχήν ου φέρει, εις οικίαν αυτώ μη λαμβάνετε και χαίρειν αυτώ μη λέγετε. Ο γαρ λέγων αυτώ χαίρειν κοινωνεί τοις έργοις αυτού τοις πονηροίς» (Β' Ιω. 10-11). Τούτων υμίν υπό των αγίων Αποστόλων διωρισμένων, στήκατε κρατούντες τας παραδόσεις άς παραλάβατε, τάς τε εγγράφους και τας αγράφους, ίνα μη των αθέσμνων πλάνη συναπαχθέντες, εκπέσητε του ιδίου στηριγμού. Αιρετικοί εισίν άρα και ως αιρετικούς αυτούς απεκόψαμεν.
Διατί δε και χρίομεν τω Μύρω τους εξ αυτών ημίν προσιόντας; λέγει γαρ ο ζ' κανών της Β' Οικουμενικής Συνόδου: «τους προστιθεμένους τη ορθοδοξία και τη μερίδι των σωζομένων από αιρετικών δεχόμεθα κατά την υποτεταγμένην ακολουθίαν και συνήθειαν. Αρειανούς μεν και Μακεδονιανούς και Σαββατιανούς και Ναυατιανούς τους λέγοντας εαυτούς καθαρούς και Αριστερούς και Τέσσαρας και δεκατίτας ήγουν τετραδίτας και Απολλιναριστάς δεχόμεθα, διδόντας λιβέλλους και αναθεματίζοντας πάσαν αίρεσιν μη φρονώσαν ως φρονεί η Αγία του Θεού Καθολική και Αποστολική Εκκλησία, σφραγιζομένους (ήτοι χριομένους) πρώτον τω αγίω Μύρω, το τε μέτωπον και τους οφθαλμούς και τας ρίνας και το στόμα και τα ώτα και σφραγίζοντες αυτούς λέγομεν: σφραγίς δωρεάς Πνεύματος Αγίου». Οράς τίσι συνάπτομεν τους εκ Λατίνων ημίν προσιόντας; Ει ουν ούτοι πάντες αιρετικοί, δήλον κακείνοι.
Τι δε και ο σοφώτατος Πατριάρχης Θεόδωρος ο Βαλσαμών, εν ταις προς Μάρκον τον αγιώτατον Πατριάρχην Αλεξανδρείας αποκρίσεσι περί τούτων, γράφει: εις την ερώτησιν «αιχμάλωτοι Λατίνοι και έτεροι, παρουσιαζόμενοι εις τας καθολικάς Εκκλησίας ημών, ζητούσι μεταλαμβάνειν των θείων αγιασμάτων. Ει ουν εγχωρητέον τούτό εστι, ζητούμεν μαθείν», απαντά «ο μη ων μετ' εμού κατ' εμού εστί. Και ο μη συνάζων μετ' εμού σκορπίζει. Επεί ουν προ χρόνων πολλών απεσχίσθη η δυτική Εκκλησία (της Ρώμης φαμέν, το περιώνυμον άθροισμα), ήτις εκ των ετέρων τεσσάρων αγιωτάτων Πατριαρχών κοινωνίας αποσχισθείσα εις έθη και δόγματα της καθολικής Εκκλησίας και των ορθοδόξων αλλότρια, διά γαρ τούτο, ούτε εν ταις θείαις ιεροτελεστίαις της κοινής των Πατριαρχών αναφοράς ο Πάπας ηξίωται. Ουκ οφείλει ουδέ γένος Λατινικόν εκ χειρός ιερατικής, διά των θείων και αχράντων μυστηρίων αγιάζεσθαι, ει μη κατάθηται πρότερον αποσχέσθαι των λατινικών δογμάτων και συνηθειών και κατά κανόνας κατηχηθή και τοις ορθοδόξοις εξισωθή». Ακούεις; απεσχίσθησαν, ου μόνον εις έθη, αλλά και δόγματα της Εκκλησίας αλλότρια, πάντως αιρετικά και ότι κατά κανόνας κατηχηθήναι, οφείλει και τοις ορθοδόξοις εξισωθήναι. Ει δε κατηχηθήναι, δήλον ότι και τω Μύρω χρισθήναι. Πόθεν ουν ημίν ανεφάνησαν εξαίφνης όντες ορθόδοξοι, οι διά τοσούτων διδασκάλων κριθέντες αιρετικοί; τις αυτοίς ούτως ραδίως ορθοδόξους πεποίηκεν; ο χρυσός ει βούλοι ταληθή λέγειν και κέρδη τα σα. Μάλλον μεν ουν εκείνους ούτε πεποίηκεν ορθοδόξους, σε δε ποιήσας εκείνοις όμοιον εις την αιρετικήν απεώσατο μοίραν.
Αλλ' ει μεσότητά τινα, φησίν, επενοήσαμεν των δογμάτων, εκείνοις τε συναφθησόμεθα δι' αυτής και προς ημάς αυτούς έξομεν, ουδέν αναγκαζόμενοι λέγειν παρά τα ειωθότα και παραδεδομένα. Τουτ’ έστιν εκείνο, το τους πολλούς εξ αρχής απατήσαν και πείσαν ακολουθείν τοις εις τον κρημνόν της δυσσεβείας απάγουσιν, πιστεύσαντες γαρ είναί τι μέσον αμφοίν των δοξών, όπερ επί τινων εναντίον συμβαίνει προς το δεινόν ηυτομόλησαν. Αλλά λέξιν μεν ενδέχεται μέσην δύο δοξών ευρεθήναι τας αμφοτέρας σημαίνουσιν ομωνύμως. Δόξα δε μέση εναντίον δοξών περί του αυτού πράγματος, αδύνατον, ει Δε μη και αληθείας και ψεύδους έσται τι μέσον και καταφάσεως και αποφάσεως, αλλ’ ουκ έστιν, επί παντός γαρ ή κατάφασις ή απόφασις; ει μεν ουν αληθές το λατινικόν δόγμα, το εκ του Υιού εκπορεύεσθαι, ψευδές το ημέτερον, το εκ του Πατρός μόνον. Ει δε το ημέτερον αληθές, ψευδές αν είη δήπου το εκείνων. Τι ουν αν είη, μέσον τούτων; ουδέν. Πλην ει μη λέξις προς άμφω τας δόξας ορώσα, καθάπερ τις κόθορνος, αύτη ουν ημάς ενωθήναι ποιήσει; και τι δράσωμεν όταν αλλήλους εξετάζωμεν, περί των νοημάτων και των δοξών; δύναται αμφοτέρους ημάς προσειπείν τις ορθοδόξους, τους τα εναντία φρονούντας; εγώ μεν ουκ οίμαι. Συ δ’ αν ειδείης ο πάντα φέρων και πάντα ραδίως επονομάζων, βούλει παρά Γρηγορίο του Θεολόγου μαθείν οία περί της μεσότητος γράφει; άκουσον.
«…η προς πάντας ορώσα τους παριόντας εικών, ο των αμφοτέρων ποδών κόθορνος, η κατά πάντα άνεμον λίκμησις, εξουσίαν λαβούσα την νεόγραφον κακουργίαν και την κατά της αληθείας επίνοιαν. Το γαρ όμοιον κατά τας γραφάς της ευσεβείας πρόσχημα ήν, περί της επινοηθείσης τότε μεσότητος». Περί δε την αυτήν εξευρούσαν σύνοδον τοιάδε πάλιν φησίν: «είτε της Χαλάνης πύργον ός καλώς τας γλώσσας εμέρισεν, ως ώφελον γε και ταύτας, επί κακώ γαρ η συμφωνία, είτε τω Καϊάφα συνεδρίω ώ Χριστός κατακρίνεται, είτε τι άλλο τοιούτον, την σύνοδον εκείνην ονομαστέον, ή πάντα άλλον ανέτρεψε και συνέχεε. Το μεν ευσεβές δόγμα και παλαιόν και της Τριάδος ομότιμον καταλύσασα, τω βαλείν χάρακα και μηχανήμασι κατασείσαι το ομούσιον, τη δε ασεβεία θύραν ανοίξασα διά της των γεγραμμένων και λεγομένων μεσότητος, σοφοί γαρ εγένοντο του κακοποιήσαι, το δε καλόν ποιήσαι ουκ έγνωσαν» (Γρηγορίου του Θεολόγου, Λόγος 21, 22, εις τον Μ. Αθανάσιον P.G. 35, 1106C- 1108A).
Τοσαύτα μεν ημίν αρκεί περί της μεσότητος, ότι δε ουδ’ έστι μεσότης ικανώς αποδεδειχόσι, και ότι τα τοιαύτα ζητείν ασεβές και της Εκκλησίας τα πάντα δυνάμενος, εκείνους τε επιγνώναι την οικείαν πλάνην παρασκευάσειε και ημάς αυτών απαλλάξειε των πονηρών ζιζανίων και οίον καθαρόν και εύχρηστον σίτον εις τας εαυτού αποθήκας συνάξειε. Εν Χριστώ Ιησού τω Κυρίω ημών, ώ πρέπει πάσα δόξα, τιμή και προσκύνησις συν τω ανάρχω αυτού Πατρί και τω παναγίω και αγαθώ και ζωοποιώ αυτού Πνεύματι νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν».
Στους ορθοδόξους σε όλα τα μέρη της γης και των νήσων ο Μητροπολίτης Εφέσου Μάρκος, χαίρετε εν Κυρίω.
Αυτοί (εννοεί τους ενωτικούς και λατινίζοντες) που σας οδήγησαν στην κοινή αιχμαλωσία και θέλησαν να σας παρασύρουν στην Βαβυλώνα (εννοεί την βαβυλώνια αιχμαλωσία στον κυκεώνα, την σύγχιση και την βαβυλωνία των λατινικών κακοδοξιών) των λατινικών εθνών και δογμάτων, αυτό μεν δεν μπόρεσαν να το φέρουν εις πέρας, και από αυτό είδαν και έβγαλαν το συμπέρασμα ότι και με άλλον τρόπο είναι αδύνατον, οι ίδιοι και όσοι τους ακολούθησαν έμειναν στα μισά του δρόμου, δεν παρέμειναν σε εκείνο, ούτε αυτό έγιναν. Εγκαταλίποντας τα Ιεροσόλυμα, δηλαδή αυτούς που έβλεπαν την αλήθεια της ειρήνης στο όρος Σιών την βέβαιη και ακλόνητη πίστη, ούτε θέλησαν να γίνουν και να αποκαλούνται Βαβυλώνιοι, και ούτε μπόρεσαν και γι’ αυτό δικαίως εκλήθησαν γραικολατίνοι. Καλούμενοι λοιπόν από πολλους λατινόφρονες, αυτοί λοιπόν οι μιξόθηρες, μισοί άνθρωποι και μισά θηρία, όπως οι ιπποκένταυροι της μυθολογίας, μαζί με τους Λατίνους ομολογούν ότι και εκ του Υιού εκπορεύεται το Άγιον Πνεύμα και ότι αυτό έχει ως αίτιον της υπάρξεώς του τον Υιόν, όπως και ενωτικός τους όρος (της Φλωρεντίας) υποστηρίζει, αλλά και μαζί με μας λένε ότι εκπορεύεται εκ του Πατρός. Και μαζί με εκείνους νομίμως και ευλόγως έχουν κάνει την προσθήκη στο Σύμβολο της Πίστεως, λένε, όμως με μας δεν καταδέχονται να λένε τα ίδια. Αν και βεβαίως η προσθήκη έγινε κατά εύλογο και θεμιτό τρόπο ποιος θα έλεγε να την εγκαταλείψουμε.
Μαζί με εκείνους (τους Λατίνους) λένε ότι τα άζυμα είναι σώμα Χριστού, μαζί με μας όμως δεν θα τολμούσαν να μεταλάβουν άζυμα. Άρα συμπεραίνουμε ότι αυτά δεν αρκούν για να αποδείξουν την γνώμην τους και ότι πήγαν μαζί με τους Λατίνους χωρίς να ερευνήσουν για την αλήθεια, την οποία ενώ είχαν στα χέρια τους την έχουν προδώσει, αλλά θέλησαν να γεμίσουν χρυσάφι και να συστήσουν ένωση πλαστή και μη αληθή. Με ποιον τρόπον ενώθησαν με αυτούς πρέπει να το εξετάσουμε. Γιατί κάθε τι που ενώνεται με κάτι άλλο, με κάποιο μέσον πάντως ενώνεται. Θέλησαν να ενωθούν με την δοξασία της περί του Αγίου Πνεύματος εκπορεύσεως, αποφαινόμενοι μαζί με αυτούς ότι το Πνεύμα έχει την ύπαρξή του εκ του Υιού ενώ ως προς τα άλλα διαφέρουν. Και δεν υπάρχει σε αυτούς κανένα, ούτε μέσο, ούτε κοινό, αλλά δύο σύμβολα και παραλλαγμένα πάλιν λέγονται, όπως και πρωτύτερα, διπλές και διαφορετικές λειτουργίες τελούνται, η μία με ένζυμο άρτο, η άλλη με άζυμο, διπλά βαπτίσματα, το ένα που ολοκληρώνεται με τριπλή κατάδυση, ενώ το άλλο με την επίχυση ύδατος πάνω στην κεφαλή. Και το ένα βάπτισμα ακολουθείται με την χρίση με μύρο, ενώ το άλλο όποτε παραστεί ανάγκη. Διπλά και τα λειτουργικά έθιμα και κατά πάντα παραλλαγμένα, και οι νηστείες και οι εκκλησιατικές ακολουθίες και τάξεις και ο,τιδήποτε παρόμοιο.
Ποια ένωση λοιπόν, όταν δεν έχει κάποιο φανερό σημείο, και πως ενώθησαν αυτοί που θέλουν να παραμείνουν στις οικείες δικές μας δοξασίες; και αν κάπου συμφώνησαν, δεν ακολουθούν όσα είναι παραδεκτά από τους αγίους Πατέρες. Αλλά ποιος είναι ο ''σοφός'' τους λόγος (αιτιολογία); λένε ότι ουδέποτε η ελληνική Εκκλησία έλεγε ότι μόνον (αποκλειστικώς) εκ του Πατρός εκπορεύεται, αλλά ότι απλώς εκ του Πατρός εκπορεύεται . Αυτό δεν αποκλείει τον Υιό από την εκπόρευση του Αγίου Πνεύματος. Επομένως σε αυτό και πρωτύτερα ήμασταν και τώρα είμαστε ενωμένοι. Τι ανοησία ! Τι τύφλωση ! Εάν η ελληνική Εκκλησία πάντοτε έλεγε ότι εκ του Πατρός εκπορεύεται, το παρέλαβε από τον ίδιο τον Χριστό και τους ιερούς Αποστόλους και από Πατέρες των Συνόδων. Ουδέποτε έλεγε το εκ του Υιού, ούτε το παρέλαβε αυτό από κανένα, ή κάτι άλλο, παρά μόνον έλεγε ότι του Πατρός μόνου εκπορεύεται. Εάν λοιπόν όχι εκ του Υιού, άρα είναι φανερόν ότι μόνον εκ του Πατρός εκπορεύεται. Βλέπε και το άρθρο του Συμβόλου της Πίστεως για την γέννηση . Λέει «τον εκ του Πατρός γεννηθέντα προ πάντων των αιώνων». Μήπως κανείς εδώ προσθέτει το εκ μόνου του Πατρός; αλλά και το κατανοούμε και το λέμε στην προσευχή. Έχουμε μάθει ότι κανείς άλλος δεν γεννά τον Υιόν. Διά τούτο και ο Ιωάννης ο Δαμασκηνός, εκπροσωπώντας όλην την Εκκλησία και όλους τους χριστιανούς, λέει ότι δεν λέμε και εκ του Υιού για το Άγιο Πνεύμα. Εάν λοιπόν δεν λέμε το εκ του Υιού, είναι φανερό ότι λέμε το εκ του Πατρός μόνου, γι’ αυτό και λίγο παραπάνω λέει ότι δεν καλούμε τον Υιόν αίτιον του Πνεύματος. Και στο ίδιο κεφάλαιο, λέει ότι μόνος αίτιος είναι ο Πατήρ.
Τι λένε ακόμη οι ενωτικοί; ότι ουδέποτε θεωρούσαμε τους Λατίνους ως αιρετικούς, αλλά μόνον σχισματικούς, και αυτό το επιχείρημα από εκείνους το παρέλαβαν. Γιατί εκείνοι μας λένε εμάς (τους ορθοδόξους) σχισματικούς, χωρίς να έχουν κάτι να μας κατηγορήσουν για την διδασκαλία μας, αλλά μας κατηγορούν διότι αποσχισθήκαμε από την υποταγή σε αυτούς, την οποίαν οφείλαμε όπως εκείνοι νομίζουν. Αν λοιπόν πρέπει και εμείς να χαρισθούμε στους Λατίνους και να τους εγκαλούμε για την διδασκαλία τους, ας το εξετάσουμε. Την αιτία του σχίσματος αυτοί την έδωσαν, βάζοντας την προσθήκη (το Φιλιόκβε) ολοφάνερα, ενώ πριν την έλεγαν εν κρυπτώ (μέσα από τα δόντια). Εμείς λοιπόν ήλθαμε σε σχίσμα με αυτούς πρωτύτερα, ή πιο σωστά αυτους τους σχίσαμε και τους αποκόψαμε από το κοινό σώμα της Εκκλησίας. Γιατί; πες μου ποιο από τα δύο ισχύει, ότι είχαν ορθή διδασκαλία, ή ότι ορθώς έκαναν την προσθήκη; και ποιος θα μπορούσε να πει αυτό, εάν δεν είναι σφόδρα σαλεμένος στο μυαλό (αν δεν έχει πάθει σοβαρή διάσειση εγκεφάλου); αλλά θεωρούμε ότι αυτοί έχουν άτοπα και δυσσεβή φρονήματα και έκαναν αυτήν την παράλογη προσθήκη. Επομένως ως αιρετικούς τους αποστραφήκαμε και γι’ αυτό χωρισθήκαμε από αυτούς. Γιατί άλλο; λένε οι φιλευσεβείς νόμοι (ιεροί κανόνες), ότι αιρετικός είναι εκείνος και υπόκειται στους νόμους κατά των αιρετικών, όποιος και στο παραμικρό παρεκκλίνει από την ορθή πίστη.
Εάν λοιπόν οι Λατίνοι σε τίποτε δεν παρεκκλίνουν από την ορθή πίστη, φαίνεται πως άδικα τους αποκόψαμε. Εάν παρεκκλίνουν σε όλα, τότε καλώς το κάναμε αυτό. Πρέπει λοιπόν να τους αποφεύγουμε αυτούς, όπως κανείς αποφεύγει το φίδι ή τους πολύ χειρότερους από εκείνους, διότι είναι χριστοκάπηλοι και χριστέμποροι. Αυτοί είναι σύμφωνα με τον θείο Απόστολο, που θεωρούν την ευσέβεια ως ευκαιρία για πλουτισμό «τι κοινό έχει το φως με το σκοτάδι; ή σε τι συμφωνεί ο Χριστός με τον Βελίαρ; τι μερίδα έχει ο πιστός με τον άπιστο;» (Β’ Κορ. 7, 15).
Εμείς μαζί με όλους τους Πατέρες, δεν λέμε ότι το Πνεύμα και εκ του Υιού εκπορεύεται, αλλά αυτοί (οι λατινίζοντες) μαζί με τους Λατίνους λένε ότι ο Υιός είναι πηγή του Αγίου Πνεύματος αφαιρώντας του την θεότητα. Και εμείς μαζί με τον Γρηγόριο τον Θεολόγο ως προς την αιτία διακρίνουμε τον Πατέρα από τον Υιό, αυτοί με τους Λατίνους ως προς την αιτία συνάπτουν Πατέρα και Υιό. Εμείς μαζί με τον σεπτό Μάξιμο τον Ομολογητή και τους τότε Ρωμαίους (Ελληνες ορθοδόξους ανατολικούς) και Δυτικούς Πατέρες, δεν κάνουμε τον Υιό αιτία του Πνεύματος. Εμείς μαζί με τον μάρτυρα και φιλόσοφο Ιουστίνο, λέμε ότι όπως ο Υιός εκ του Πατρός, έτσι και το Πνεύμα εκ του Πατρός. Αυτοί μαζί με τους Λατίνους λένε ότι ο Υιός κατά άμεσο τρόπο, το Πνεύμα εμμέσως, εκ του Πατρός. Εμείς μαζί με τον Ιωάννη τον Δαμασκηνό και όλους τους Πατέρες ομολογούμε ότι αγνοούμε την διαφορά γεννήσεως και εκπορεύσεως. Αυτοί μαζί με τον Θωμά τον Ακυνάτη και τους Λατίνους, λένε ότι διαφέρουν οι πρόοδοι ως τον έμμεσο και άμεσο τρόπο. Εμείς λέμε ότι όπως υπάρχει άκτιστη και θεία φύση, έτσι άκτιστη είναι και η θεία θέληση και η ενέργεια, σύμφωνα με τους Πατέρες. Αυτοί μαζί με τον Θωμά Ακυνάτη και τους Λατίνους λένε ότι η θεία θέληση είναι ίδια με την ουσία, ενώ η θεία ενέργεια είναι κτιστή. Ακόμη και αν ονομάζετο θεότητα, είτε θείον και άϋλον φως, είτε Πνεύμα Άγιο, είτε κάτι άλλο, υποστηρίζουν ότι είναι κτιστή η θεότητα και το κτιστό το θείο φως και το κτιστό το Άγιο Πνεύμα, έτσι πρεσβεύουν τα πονηρά αυτά κτίσματα.
Εμείς ούτε δεχόμασθε ότι οι Άγιοι απολαμβάνουν την ετοιμασμένη για αυτούς βασιλεία και τα απόρρητα αγαθά, ούτε ότι οι αμαρτωλοί έχουν ήδη πέσει στην γέεννα της κολάσεως, αλλά δεχόμασθε ότι και οι δύο θα λάβουν τον κλήρο τους και αυτό θα γίνει εν καιρώ στο μέλλον μετά την ανάσταση και την κρίση. Αυτοί όμως μαζί με τους Λατίνους λένε ότι οι Άγιοι αμέσως μετά θάνατον ήδη απολαμβάνουν όσα τους αξίζουν, και οι άλλοι, στην ενδιάμεση κατάσταση, αυτοί δηλαδή που πέθαναν εν μετανοία βρίσκονται στο καθαρτήριο πυρ που είναι διαφορετικό από το πυρ της γεέννης, για να καθαρισθούν, λένε, οι ψυχές μετά θάνατον, και αυτοί μαζί με τους δικαίους ν αποκατασταθούν στην βασιλεία του Θεού. Αυτό περιλαμβάνεται και στον ενωτικό τους όρο (της Φλωρεντίας). Εμείς αποστρεφόμαστε τα ιουδαϊκά άζυμα υπακούοντας σε όσα οι Απόστολοι διατάσσουν. Αυτοί στον ίδο ενωτικό όρο, θεωρούν ότι τα άζυμα που χρησιμοποιούν οι Λατίνοι στην λειτουργία είναι σώμα Χριστού. Εμείς λέμε ότι με τρόπον αθέμιτο και παράνομο και εναντίον των αγίων Πατέρων έγινε η προσθήκη στο Σύμβολο της Πίστεως, αυτοί όμως ορίζουν ότι αυτή έγινε κατά θεμιτό και δικαιολογημένο τρόπο. Τόσο πού γνωρίζουν την αλήθεια και συμφωνούν με τους εαυτούς τους. Εμείς όμως, τον Πάπα θεωρούμε ως ένα των Πατριαρχών και τούτο εάν βεβαίως είναι ορθόδοξος, αυτοί όμως αποφαίνονται πολύ σεμνά (σαφές το ειρωνικό σχόλιο του Αγίου Μάρκου) ως βικάριον, αντιπρόσωπον του Χριστού και πατέρα και διδάσκαλο όλων των χριστιανών. Μακάρι να γίνονταν ευτυχέστεροι του πατέρα τους (του Πάπα), αλλά ως προς τα άλλα είναι όμοιοι. Διότι και εκείνος δεν ευτυχεί, έχοντας τον αντίπαπα επιεικώς να τον ενοχλεί. Και αυτοί τον άγιο πατέρα μιμούνται αλλά δεν ανέχονται τον διδάσκαλο.
Αποφεύγετε λοιπόν, αδελφοί μου, αυτούς και την κοινωνία μαζί τους. «διότι αυτοί είναι τέτοιου είδους ψευδαπόστολοι, εργάτες δόλιοι μετασχηματιζόμενοι σε αποστόλους Χριστού. Και δεν είναι αξιοθαύμαστο, γιατί και ο ίδιος ο Σατανάς μετασχηματίζεται σε άγγελον φωτός. Δεν είναι λοιπόν μεγάλη υπόθεση εάν και οι υπηρέτες αυτού μετασχηματίζονται ως διάκονοι δικαιοσύνης, ότι δήθεν υπηρετούν την δικαιοσύνη, το τέλος τους όμως θα είναι αντάξιο των έργων τους» (Β’ Κορ. 11, 13-15). Και πάλι σε άλλο σημείο ο ίδιος απόστολος λέγει γι’ αυτούς: «τέτοιοι άνθρωποι δεν δουλεύουν για τον Κύριον μας Ιησούν Χριστόν, αλλά για την δική τους κοιλιά και μέσω της χριστολογίας (μιλώντας δηλαδή για τον Χριστό) και της ευλογίας εξαπατούν τις καρδιές των άκακων, ωστόσο το στέρεο θεμέλιο έχει τεθεί έχοντας την σφραγίδα αυτήν (του Χριστού). «Εάν κάποιος σας κηρύττει ευαγγέλιο διαφορετικό από αυτό που παραλάβατε, και αν ακόμη είναι άγγελος εξ ουρανού ανάθεμα σε αυτόν» (Γαλ. 1, 8-9). Βλέπετε ότι προφητικώς λέγει το «και να ακόμη άγγελος εξ ουρανού», για να μην προβάλλει κανείς την υπεροχή του Πάπα. Και ο ηγαπημένος μαθητής του κυρίου, ο Ιωάννης λέγει: «εάν κάποιος έρχεται σε σας και δεν σας φέρει την αυτήν διδασκαλία, να μην τον βάζετε στο σπίτι σας και ούτε χαίρετε να μην του λέτε. Γιατί αυτός που του απευθύνει χαιρετισμό, του λέγει χαίρετε γίνεται συγκοινωνός με τα πονηρά έργα αυτού» (Β’ Ιω. 10-11). Σε αυτά λοιπόν που έχουν καθορισθεί για σας από τους Αποστόλους, στέκεστε κρατώντας τις παραδόσεις που παραλάβατε, και τις γραπτές και τις άγραφες, για να μην οδηγηθείτε μαζί με αυτούς στην πλάνη πραγμάτων που δεν έχουν θεσμοθετηθεί, και ξεπέσετε από το δικό σας στήριγμα. Αιρετικοί είναι επομένως και ως αιρετικούς τους αποκόψαμε.
Γιατί λοιπόν χρίουμε με Μύρο όσους προσέρχονται σε μας από αυτους (τους αιρετικούς); γιατί λέγει ο 7ος κανόνας της Β’ Οικουμενικής Συνόδου: «τους προσερχομένους στην ορθοδοξία και στην μερίδα τν σωζομένων από τους αιρετικούς προερχομένους τους δεχόμαστε σύμφωνα με την διατεταγμένη ακολουθία και συνήθεια. Τους Αρειανούς και Μακεδονιανούς και Σαββατιανούς και Ναυατιανούς τους αυτοπροσδιοριζομένους ως καθαρούς και τους Αριστερούς και τους δεκατετταρτιστές και τους Απολλιναριστές δεχόμαστε, εάν δώσουν λίβελλο (έγγραφή αποκήρυξη των κακοδοξιών) και αναθεματίσουν κάθε αίρεση που δεν πιστεύει όπως η Αγία του Θεού Καθολική (Οικουμενική και Ορθόδοξη) και Αποστολική Εκκλησία. Τους σφραγίζουμε, δηλαδή τους χρίουμε πρώτα με το άγιο Μύρο, στο μέτωπο και τους οφθαλμούς και την μύτη και το στόμα και τα αυτιά και σφραγίζοντάς τους λέμε σφραγίς δωρεάς πνεύματος αγίου...». Βλέπεις λοιπόν με ποιους συγκαταλλέγουμε τους Λατίνους που προσέρχονται σε μας; αν αυτοί είναι όλοι αιρετικοί, φανερό ότι και εκείνοι είναι αιρετικοί.
Και τι γράφει ο σοφώτατος Πατριάρχης Θεόδωρος ο Βαλσαμών, στις απαντήσεις του προς τον Μάρκο τον αγιώτατο πατριάρχην Αλεξανδρείας γι’ αυτούς; στην ερώτηση: «αιχμάλωτοι Λατίνοι και άλλοι, παρουσιάζονται στις καθολικές (ορθόδοξες) Εκκλησίες μας, και ζητούν να μεταλάβουν των τιμίων δώρων, εάν λοιπόν αυτό επιτρέπεται, ζητούμε να μάθουμε», απαντά: «όποιος δεν είμαι μαζί μου είανι εναντίον μου, και όποιος δεν συνάζει μαζί μου σκορπίζει. Επειδή λοιπόν πριν από πολλά χρόνια απεσχίσθη η δυτική Εκκλησία (το περιώνυμο άθροισμα της Ρώμης εννοούμε), η οποία αποσχίσθηκε από τα υπόλοιπα τέσσερα Πατριαρχεία ως προς τις συνήθειες, τα έθη και τα δόγματα της καθολικής Εκκλησίας που είναι ξένα προς τα ορθόδοξα, γι’ αυτό λοιπόν, ούτε ο Πάπας μνημονεύεται στις θείες ιεροτελεστίες και στην κοινή αναφορά των Πατριαρχών (στα δίπτυχα), ούτε οφείλει κανένα λατινικό γένος να αγιάζεται με τα θεία και άχραντα μυστήρια από χέρι ιερατικό, εάν πρώτα δεν συγκατατίεται να απέχει από τα λατινικά δόγματα και συνήθειες και να κατηχηθεί σύμφωνα με τους κανόνες και να εξισωθεί με τους ορθοδόξους». Ακούτε; αποσχίσθησαν, όχι μόνον σε έθιμα και συνήθεις, αλλά και σε δόγματα ξένα προς την Εκκλησία, κατά πάντα αιρετικά και ότι πρέπει σύμφωνα με τους κανόνες να κατηχηθούν και να αξιωθούν να είναι ορθόδοξοι. Εάν κατηχηθούν, είναι φανερό ότι και με το Άγιο Μύρο θα χρισθούν. Από πού αυτοί ξαφνικά εμφανίσθηκαν σε μας να είανι ορθόδοξοι, αυτοί που για τόσες πολλές διδασκαλίες κρίθηκαν ως αιρετικοί; ποιος αυτούς με τόση ευκολία τους έκανε ορθοδόξους; το χρυσάφι αν ήθελε θα έλεγε την αλήθεια και όσα κερδίσατε. Μάλλον ούτε εκείνους έκανε ορθοδόξους, και σας σας έκανε ομοίους με εκείνοςυ και σας οδήγησε στην ίδια αιρετική μοίρα.
Αλλά, λένε, ότι αν επινοούσαμε κάποια μεσότητα στα δόγματα, με αυτήν την μεσότητα θα ενωθούμε με εκείνους και αυτούς θα τους έχουμε μαζί μας, χωρίς να αναγκαζόμαστε να λέμε τίποτε ενάντια στα ειωθότα και παραδεδομένα. Αυτό είναι εκείνο, που πολλούς εξ αρχής εξαπάτησε και τους έπεισε να ακολουθούν αυτά που οδηγούν στον γκρεμό της δυσσεβείας, διότι πίστευσαν ότι υπάρχει κάτι ενδιάμεσο ανάμεσα στις δύο δοξασίες, όπως ακριβώς συμβαίνει μεταξύ δύο αντιθέτων, και έτσι αυτομόλησαν, πήγαν με την θέλησή τους, στο κακό. Αλλά ενδέχεται να βρεθεί κάποια λέξη ενδιάμεση μεταξύ δύο δοξασιών που να σημαίνει και για τις δύο το ίδιο νόημα. Όμως είναι αδύνατον να υπάρξει μέση δοξασία (διδασκαλία) για δύο δοξασίες για το ίδιο πράγμα. Ειδάλως θα είναι κάτι ενδιάμεσο στην αλήθεια και το ψεύδος και στην κατάφαση και την άρνηση, αλλά δεν υπάρχει για όλα είτε η κατάφαση είτε η άρνηση; εάν λοιπόν είναι αληθές το λατινικό δόγμα, η εκπόρευση και εκ του Υιού, άρα είναι ψεύτικο το δικό μας δόγμα της εκπορεύσεως εκ του Πατρός μόνον. Εάν όμως το δικό μας είναι αληθές, τότε το δικό τους θα είναι ψευδές. Τι λοιπόν ενδιάμεσο μπορεί να υπάρξει σε αυτά; τίποτε. Εκτός εάν λοιπόν μία λέξη που να κοιτάζει και προς τις δύο δοξασίες, σαν να επρόκειτο για κάποιον κόθορνο, αυτή λοιπόν θα μας ενώσει; και τι θα κάνουμε όταν εξετάζουμε ο ένας τον άλλον για τα νοήματα και τις διδασκαλίες; είναι δυνατόν και τους δύο μας να τους αποκαλέσει κανείς ορθοδόξους, όταν φρονούν και πιστεύουν τα αντίθετα; εγώ δεν το νομίζω. Εσύ που όλα τα καταφέρνεις και όλα με ευκολία τα επονομάζεις, αν ήθελες να ξέρεις, κοίταξε να μάθεις από τον Γρηγόριο τον Θεολόγο τι γράφει για την μεσότητα: άκουσε.
«η εικόνα που βλέπει προς όλους τους παραπορευομένους και προς κάθε κατεύθυνση, ο κόθορνος που ταιριάζει και στα δύο πόδια, αυτή που σκορπίζει στον άνεμο τα άχυρα, έλαβε εξουσία (δύναμη) από την νεοκαταγραφείσα κακουργία (ανοσιουργία) και την επινόηση κατά της αλήθειας. Γιατί ήταν το πρόσχημα να φαίνεται όμοιο και σύμφωνα με τις γραφές της ευσεβείας, και εννοούμε την τότε επινοηθείσα μεσότητα». Και για την σύνοδο που ανακάλυψε την μεσότητα λέγει: «είτε πρόκειται για τον πύργο της Χαλάνης ο οποίος καλώς διεμέρισε (χώρισε) τις γλώσσες, όπως ώφειλε (άξιζε) να συμβεί σε αυτές, γιατί για κακό έγινε αυτή η συμφωνία, είτε πρόκειται για το συνέδριο του Καϊάφα στο οποίο ο Χριστός καταδικάστηκε, είτε για κάτι άλλο παρόμοιο, έτσι πρέπει να ονομαστεί εκείνη η σύνοδος που ανέτρεψε και ανακάτεψε και επέφερε σύγχιση στα πάντα. Διότι με το να καταλύσει το ευσεβές (ορθόδοξο) δόγμα το παλαιό και την ομοτιμία των Προσώπων της Αγίας Τριάδος, με το να χαράξει γραμμή και να θέλει με μηχανουργίες να κλονίσει το ομοούσιον (Πατρός και Υιού), άνοιξε την θύρα στην ασέβεια με τα γραφόμενα και τα λεγόμενα περί μεσότητος, και εκείνοι αποδείχθησαν σοφοί στο να κάνουν το κακό, το καλό όμως δεν ήξεραν να το κάνουν» (Γρηγορίου του Θεολόγου, Λόγοι 21, 22, εις τον Μ. Αθανάσιον, PG 35, 1106C-1108A).
Αυτά λοιπόν για μας είναι αρκετά όσον αφορά την μεσότητα, διότι δεν υπάρχει μεσότητα που να έχει γίνει αποδεκτή ή να έχει αποδειχθεί ικανοποιητικά. Μακάρι ο παντοδύναμος της Εκκλησίας να καταστήσει εκείνους που αναζητούν τα παρόμοια να καταλάβουν ότι είναι ασέβεια και να αναγνωρίσουν την δική τους πλάνη, να μας απαλλάξει από τα πονηρά αυτά ζιζάνια και σαν καθαρό και εύχρηστο σιτάρι να μας συνάξει στις αποθήκες του. Εν Χριστώ Ιησού τω Κυρίω ημών, ώ πρέπει πάσα δόξα, τιμή και προσκύνησις συν τω ανάρχω αυτού Πατρί και τω παναγίω και αγαθώ και ζωοποιώ αυτού Πνεύματι νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος με την επικεφαλής της
Ευαγγελικής Λουθηρανικής Εκκλησίας της Ισλανδίας κ. Agnes M. Sigurðardóttir
Κανεὶς δὲν ἐξουσιάζει τὴν πίστη μας, οὔτε βασιλιάς, οὔτε ἀρχιερέας, οὔτε ψευδοσύνοδος, οὔτε κανένας ἄλλος, παρὰ μόνο ὁ Θεὸς,
O Ἐφέσου Μάρκος
Τὴν κάτωθι ἐπιστολὴ ἔγραψε ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολη, ὁ Ἅγιος Μάρκος καὶ ἀπευθύνεται στὸν Καθηγούμενο τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου, φανερώνονται οἱ πνευματικὲς σχέσεις του μὲ τὸ Ἅγιον Ὅρος.
Ἡ ἐπιστολὴ βρίσκεται στὴν σειρὰ Patrologia Orientalis, τόμ. 17, σσ. 339-341.
Δὲν ξέρουμε πότε τὴν ἔγραψε, ἴσως πρὸς τὸ τέλος τῆς ζωῆς του τὸ 1444!
Πρὸς τὸν καθηγούμενο τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου τοῦ Ἁγίου Ὅρους,
Οσιότατε ἱερομόναχε καὶ καθηγούμενε τῆς Σεβασμίας καὶ Ἱερᾶς Μονῆς τοῦ Βατοπαιδίου, Ἁγίου Ὅρους, εὔχομαι στὸν Θεὸ νὰ διατηρεῖ τὴν μεγάλη ἁγιοσύνη σου μὲ ὑγεία σωματική, γιὰ νὰ καταρτίζεις, στηρίζεις καὶ ὠφελεῖς τὶς ψυχὲς ποὺ καθοδηγεῖς καὶ γιὰ δική μου εὐφροσύνη καὶ χαρά.
Μὲ τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ καὶ μὲ τὶς ἅγιες εὐχές σου, ζοῦμε καὶ ἐμεῖς μέχρι στιγμῆς. Ξεκινώντας νὰ ἔλθω σὲ σᾶς, νόμιζα ὅτι ἀνέβαινα στὸν οὐρανό, ἀφοῦ προσδοκοῦσα νὰ συναντήσω ἀνθρώπους ποὺ ἂν καὶ ἔχουν σῶμα ἐπιθυμοῦν νὰ κατορθώσουν τὴν ἀγγελικὴ ζωή· ἀνθρώπους ποὺ φανερώνουν μέσα στὸν κόσμο τὴν ὑπερκόσμια φιλοσοφία· ἀνθρώπους ποὺ συνεχῶς στὸ στόμα τοὺς ἔχουν τὶς ὑμνολογίες, τὶς ψαλμωδίες καὶ τὶς εὐχαριστίες πρὸς τὸν Θεὸ καὶ κρατώντας στὰ χέρια τοὺς τὰ κοφτερὰ μαχαίρια τῆς θεωρίας καὶ τῆς πράξεως, πολεμοῦν τὰ πάθη.
Ὁ Ἑωσφόρος ὅμως, ποὺ γκρεμίστηκε ἀπ’ τὸν οὐρανὸ καὶ ποὺ πάντοτε μᾶς μισεῖ, ἐμπόδισε τὴν πορεία μας. Καὶ δὲν συνέβη κάτι ἀξιοθαύμαστο, ποὺ ἐμπόδισε ἐμένα τὸν ἐλεεινὸ καὶ ἀνάξιο, ἀφοῦ τὸ ἴδιο ἔκανε στὸν μακάριο Παῦλο, τὸν ἥλιο τῆς οἰκουμένης, ποὺ ὅπως λέει πολλὲς φορὲς θέλησα νὰ ἔρθω σὲ σᾶς, καὶ μία καὶ δύο φορὲς καὶ μὲ ἐμπόδισε ὁ σατανᾶς. Ἐὰν λοιπὸν ἐκεῖνον τὸν ἐμπόδισε, δὲν θὰ στεροῦσε καὶ ἀπὸ μένα, ἐκεῖνο ποῦ ἐπέτρεψε ὁ Θεός;
Ἔχουμε τὴν ἐλπίδα καὶ πιστεύουμε στὶς δικές σας προσευχὲς ὅτι ἴσως δοῦμε τὰ ἀγαπημένα καὶ τίμια πρόσωπά σας, καὶ ἂν εἶναι θέλημα τοῦ Θεοῦ, νὰ μείνουμε μαζί σας τὸν ὑπόλοιπο χρόνο τῆς ζωῆς μας. Ἂν ὅμως συμβεῖ κάτι διαφορετικὸ ἀπὸ αὐτὸ ποὺ ἐπιθυμοῦμε, ὀφείλουμε νὰ εὐχαριστοῦμε καὶ γι’ αὐτὸ τὸν Θεὸ γιατί…. στὸν ἀγώνα μας κατὰ τῆς ἁμαρτίας δὲν ἀντιμετωπίσαμε τὸ ἐνδεχόμενο νὰ χύσουμε τὸ αἷμα μας.
Μεγάλη δὲ παρηγοριὰ βρήκαμε ἀπὸ τοὺς ἀδελφούς σας ποὺ βρίσκονται ἐδῶ, τοῦ τιμιότατου ἐκκλησιάρχη, τοῦ μεγάλου οἰκονόμου καὶ τῶν ὑπολοίπων, τοὺς ὁποίους εἴδαμε ὡς ἔμψυχες εἰκόνες τῆς δικῆς σας ἀγάπης καὶ εὐλάβειας. Πολλὲς φορὲς μᾶς φιλοξένησαν, μᾶς ἀνέπαυσαν καὶ μᾶς παρηγόρησαν. Εἴθε ὁ Θεὸς νὰ τοὺς δώσει τὴν ἀνταμοιβὴ ποὺ τοὺς ἀξίζει γιὰ τοὺς κόπους καὶ τὴν ἀγάπη τους.
Σας παρακαλῶ στὸ ὄνομα τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, νὰ εἶστε ὅλοι σύμφωνοι μεταξύ σας καὶ νὰ μὴν ὑπάρχουν ἀνάμεσα σας διαιρέσεις, ὥστε νὰ φυλάσσετε μὲ ἀκρίβεια τὴν ἀληθινὴ καὶ πατροπαράδοτη πίστη μας, ποὺ παραλάβαμε, χωρὶς προσθῆκες ἢ ἀφαιρέσεις.
Στὴν πίστη ποὺ ἔχουμε μέχρι αὐτὴ τὴ στιγμὴ δὲν λείπει τίποτε, οὔτε ἔχουμε ἀνάγκη ἀπὸ κάποια σύνοδο ἢ ἀπόφαση δογματικὴ γιὰ νὰ μάθουμε κάτι τὸ καινούριο ἐμεῖς, ποὺ εἴμαστε παιδιὰ καὶ μαθητὲς πατέρων ποὺ διακρίθηκαν στὶς οἰκουμενικὲς συνόδους.
Αὐτὸ εἶναι τὸ καύχημά μας, ἡ πίστη μας, ἡ καλὴ κληρονομιὰ τῶν πατέρων μας.
Μὲ αὐτὴν ἐλπίζουμε νὰ παρουσιαστοῦμε στὸν Θεὸ καὶ νὰ λάβουμε συγχώρηση τῶν ἁμαρτιῶν μας. Χωρὶς αὐτὴ δὲν γνωρίζω ποιὰ δίκαιη κρίση θὰ μᾶς λυτρώσει ἀπὸ τὴν αἰώνια κόλαση. Ὅποιος προσπαθεῖ νὰ μᾶς ἀπομακρύνει ἀπ’ αὐτὴν καὶ νὰ μᾶς διδάξει ἄλλη, εἴτε εἶναι ἄγγελος ἀπὸ τὸν οὐρανό, ἃς εἶναι ἀνάθεμα, καὶ ἃς σβηστεῖ ἀπὸ τὴ θεία καὶ ἀνθρώπινη μνήμη.
Κανεὶς δὲν ἐξουσιάζει τὴν πίστη μας, οὔτε βασιλιάς, οὔτε ἀρχιερέας, οὔτε ψευδοσύνοδος, οὔτε κανένας ἄλλος, παρὰ μόνο ὁ Θεός, ποὺ μᾶς τὴν παρέδωσε ὁ ἴδιος καὶ οἱ μαθητές του. Σᾶς παρακαλῶ, λέει ὁ θεῖος Ἀπόστολος, νὰ προσέχετε ὅσους δημιουργοῦν διχόνοιες καὶ σύγχυση καὶ διδάσκουν πράγματα ἀντίθετα μὲ ὅσα ἔχετε μάθει.
Τέτοιους ἀνθρώπους νὰ τοὺς ἀποφεύγετε, γιατί δὲν ὑπηρετοῦν τὸν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό, ἀλλὰ τὰ συμφέροντά τους, ἐξυπηρετώντας τοὺς ἀφελεῖς μὲ ἠθικολογίες καὶ ψευτοευλάβειες. Τὸ σταθερὸ θεμέλιό τῆς πίστεως ὄμως ἔχει αὐτὴ τὴ βάση.
Νὰ ἀποφεύγετε, λοιπόν, ἀδελφοί, αὐτοὺς ποὺ εἰσηγοῦνται καὶ πιστεύουν τὶς καινούριες διδασκαλίες τῶν λατινοφρόνων, καὶ ἑνωμένοι μεταξὺ σας μὲ τὴν ἀγάπη σὲ ἕνα σῶμα καὶ ἕνα πνεῦμα, μὲ μιὰ ψυχὴ καὶ ἕνα φρόνημα, νὰ εἶστε συνδεδεμένοι μὲ τὴν μοναδικὴ κεφαλή μας, τὸν Χριστό.
Οὔτε πάλι εἶναι δίκαιο, μὲ μάταιες ὑποψίες γιὰ τοὺς ἀδελφούς, νὰ διαπληκτίζεστε συνεχῶς καὶ νὰ δείχνετε τὸν χωρὶς τὴ σωστὴ γνώση ζῆλο, γιὰ νὰ μὴ φανοῦμε ὅτι ἐκδηλώνουμε τὴν ταραχὴ καὶ τὴν ἐριστικότητά μας μὲ πρόφαση τὴν πίστη.
Γιατί κανένα δὲν θὰ ὠφελήσει ἡ ὀρθὴ πίστη χωρὶς τὴν ἀγάπη πρὸς τοὺς ἀδελφούς, ἀλλὰ καὶ αὐτὴν καὶ ἐκείνην νὰ ἔχετε καὶ συνεχῶς νὰ ἔχετε, σεβαστοὶ πατέρες καὶ ἀδελφοί, καὶ μὲ αὐτὲς νὰ παρουσιαστεῖτε στὸν Θεό, φωτεινοὶ σὰν τὸν ἥλιο στὴν Βασιλεία τοῦ Πατέρα σας, ἂν καὶ ἐγὼ γιὰ τὸ χρέος τῆς ἀγάπης σᾶς ὑπενθύμισα αὐτὰ τὰ λίγα.
Προσεύχομαι καὶ γιὰ τὸν ἑαυτό μου νὰ περάσω τὸ ὑπόλοιπό τῆς ζωῆς μου σύμφωνα μὲ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, γιὰ νὰ μπορέσω, ἀφοῦ φυλάξω σταθερὴ τὴν καλὴ ὁμολογία μέχρι τέλους, νὰ βρεθῶ στὸν ἴδιο τόπο μαζὶ μὲ ἐκείνους ποὺ εὐαρέστησαν τὸν Θεό.
Σ’ ὅλους τους ἁγίους πατέρες καὶ ἀδελφούς μου βάζω μετάνοια· ἰδιαιτέρως δὲ πρὶν ἀπὸ ὅλους, στὸν ὀσιότατο προηγούμενο καὶ πνευματικὸ πατέρα Γεννάδιο, τὸν ὁποῖον ἐξαιρετικὰ παρακαλῶ νὰ προσεύχεται γιὰ μένα τὸν ἀδύνατο στὶς ἅγιες δεήσεις του πρὸς τὸν Θεό.
Οἱ ἅγιες προσευχές σας νὰ εἶναι μαζί μου.
O Ἐφέσου Μάρκος.
Τὴν ἐπιστολή, ποὺ παραθέσαμε πιὸ πάνω σε μετάφραση -τοῦ κ. Ἀλεξάνδρου Χριστοδούλου, θεολόγου- ἔγραψε ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολη, ὁ Ἅγιος Μάρκος καὶ ἀπευθύνεται στὸν Καθηγούμενο τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου, φανερώνονται οἱ πνευματικὲς σχέσεις του μὲ τὸ Ἅγιον Ὅρος. Ἡ ἐπιστολὴ βρίσκεται στὴν σειρὰ Patrologia Orientalis, τόμ. 17, σσ. 339-341. Δὲν ξέρουμε πότε τὴν ἔγραψε, ἴσως πρὸς τὸ τέλος τῆς ζωῆς του τὸ 1444. Σ’ αὐτὴν ἐκφράζει τὴν ἀπόφασή του νὰ μονάσει στὴν Μονή, πράγμα ποὺ δὲν ἔγινε, ἀφοῦ τὸν ἐμπόδισε, ὅπως ὁ ἴδιος ἀναφέρει, «ὁ πεσῶν ἐξ οὐρανοῦ Ἑωσφόρος». Τοὺς Βατοπαιδινοὺς πατέρες γνώρισε σὲ κάποιο μετόχι τῆς Μονῆς στὴν Κωνσταντινούπολη, ἀπὸ τοὺς ὁποίους φιλοξενήθηκε, βρῆκε ἀνάπαυση καὶ παρηγοριὰ ὅπως ἀναφέρει στὴν ἐπιστολή του. Στὸ τέλος ἀναφέρεται στὸν Προηγούμενο τῆς Μονῆς τοῦ ὁποίου ἐπικαλεῖται τὶς προσευχές.
Πηγή: Ιερός Ναός Αγίου Μάρκου Ευγενικού Πατησίων (κείμενο 1ο, κείμενο 2ο , Κείμενο 3ο ), Θησαυρός Γνώσεων και Ευσεβείας
Ὁ Μέγας Βασίλειος δέν εἶναι μονάχα ὁ Ἅγιος Ἱεράρχης τῆς ἀγάπης τῶν θεοφώτιστων διδαχῶν, τῶν γραμμάτων καί τῶν ἐπιστημῶν, τῆς ἄσκησης και τῆς ἀρετῆς. Εἶναι ταυτόχρονα καί ὁ τολμηρός ὁμολογητής τῆς Πίστεως, ὁ αὐστηρότατος διώκτης τῶν αἱρέσεων, ὁ ἄγρυπνος Ἐπίσκοπος, ὁ ὅντως ποιμήν.
Στά χρόνια τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, ἠ Ἐκκλησία ταλανιζόταν ἀπό τήν διάδοση δύο κυρίως αἱρέσεων: τοῦ Ἀρείου και τοῦ Σαβελλίου. Ἡ αἵρεση τοῦ Ἀρείου εἶχε καταδικασθεῖ ἤδη ἀπό τήν πρώτη Οἰκουμενική Σύνοδο (325). Ἐντούτοις, κατά τά χρόνια τοῦ ἁγίου Μεγάλου Βασιλείου (330-379), οἱ ὁπαδοί τῶν κακοδοξιῶν τοῦ Ἀρείου εἶχαν τόσο πληθυνθεῖ, ὥστε κατάφεραν και πῆραν στά χέρια τους τό σύνολο σχεδόν τῶν Ἱερῶν Ναῶν.
Τό γεγονός αὐτό ἀποκαλύπτεται σέ μια ἐπιστολή τοῦ Ἁγίου, ἡ ὁποία ἀπευθύνεται «τοῖς Δυτικοῖς Ἐπισκόποις». Στήν ἐπιστολή του αὐτή ὁ Μέγας Βασίλειος περιγράφει λεπτομερῶς ὅλα τά βάσσανα, πού ὑπέστησαν οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί ἐξαἰτίας τῆς ἄρνησής τους νά ἀποδεχθούν τίς κακοδοξίες τοῦ Ἀρείου. Τά λόγια του εἶναι τόσο ἐπίκαιρα! Θαρεῖςκαί γράφτηκαν γιά νά περιγράψουν ἐπακριβῶς τίς διώξεις και τήν κατασυκοφάντηση τῶν ὁμολογητῶν τῆς Πίστεως τῶν ἡμερῶν μας. Ἐκείνων, δηλαδή, τῶν Πιστῶν, πού ἀγωνίζονται σήμερα μέ φιλότιμο ἐναντίον τοῦ οἰκουμενισμοῦ, διακόπτοντας κάθε κοινωνία μέ τούς φορεῖς αὐτῆς τῆς δαιμονικῆς παναιρέσεως.
Γράφει ὁ Ἅγιος:
«Τά πλήθη, ἀφοῦ ἐγκατέλειψαν τούς οἴκους τῆς προσευχῆς, συναθροίζονται στις ἐρημιές. Τό θέαμα εἶναι ἐλεεινό: Γυναῖκες καί παιδιά καί γέροντες και ἄλλοι ἀσθενεῖς, κάτω ἀπό ραγδαῖες βροχές καί χιονοπτώσεις και ἀνέμους καί χειμωνιάτικους παγετούς, ἀλλ’ ἐπίσης καί τό καλοκαίρι κάτω ἀπό τόν φλογερό ἥλιο, ταλαιπωροῦνται στο ὕπαιθρο.»
«Και ταῦτα πάσχουσι διά τό τῆς πονηρᾶς ζύμης Ἀρείου γενέσθαι μή καταδέχεσθαι».
«Και τά ὑποφέρουν ὅλα αὐτά, διότι δέν δέχτηκαν τήν πονηρή ζύμη (τήν αἵρεση) τοῦ Ἀρείου.»
Σέ ἄλλη ἐπιστολή του ὁ Μέγας Βασίλειος, ἀπευθυνόμενος «τοῖς ὑφ’ ἑαυτόν ἀσκηταῖς», δίνει γραμμή στά πνευματικά του παιδιά καί διδάσκει μέ σαφήνεια ποιά ἀκριβῶς πρέπει νά εἶναι ἡ στάση μας ἀπέναντι στους αἱρετικούς.
Γράφει ὁ Ἄγιος:
«Ἡμεῖς γάρ ὁμοίως καί τούς τά Σαβελλίου νοσοῦντας καί τούς τά Ἀρείου δόγματα ἐκδικοῦντας ὡς ἀσεβεῖς ἀποφεύγομεν και ἀναθεματίζομεν».
«Ἐμεῖς ἀποφεύγουμε ἐξίσου ὡς ἀσεβεῖς και ἀναθεματίζουμε τόσο ἐκείνους πού πάσχουν ἀπό τή νόσο (την αἵρεση) τοῦ Σαβελλίου, ὅσο και ἐκείνους πού ὑποστηρίζουν τά δόγματα τοῦ Ἀρείου.»
Ἡ πονηρία καί ἡ δολιότητα τῶν αἱρετικῶν (χαρακτηριστικά ὅλων τῶν αἱρετικῶν, ὅλων τῶν ἐποχῶν) εἶναι στοιχεῖα, πού δέν διαφεύγουν τῆς προσοχῆς τοῦ Μεγάλου Βασιλείου. Σέ ἐπιστολή του, πού ἀπευθύνεται «τοῖς Ἀλεξανδρεῦσιν», μεταξύ τῶν ἄλλων γράφει σχετικά:
«Ἐπειδή ὁ διάβολος εἶδε ὅτι μέ τούς διωγμούς ἡ Ἐκκλησία πληθύνεται και ἀκμάζει περισσότερο, ἄλλαξε την γνώμη του καί δέν πολεμάει πλέον φανερά. Τί κάνει; Τοποθετεῖ γιά τούς πιστούς κρυφά καρτέρια, σκεπάζοντας τήν δολιότητα τῶν αἵρετικῶν μέ τό ὄνομα τοῦ χριστιανοῦ πού περιφέρουν.»
«Κεκρυμμένα ἡμῖν τά ἔνεδρα τίθησι καλύπτων αὐτῶν την ἐπιβουλήν διά τοῦ ὁνόματος ὅ περιφέρουσι... Τό Χριστιανῶν ὄνομα ἔχει καί τούς διώκοντας».
«Ἐφόσον και οἱ διῶκτες μας λένε ὅτι εἶναι τάχα Χριστιανοί, ἐνῷ θά πάθουμε τά ἴδια μέ τούς πατέρες μας, ἐντούτοις δέν θά φαίνεται ὅτι πάσχουμε για τόν Χριστό.»
Ἡ συμμετοχή μας στό λεγόμενο παγκόσμιο συμβούλιο ἐκκλησιῶν (στην κουρελοῦ τοῦ διαβόλου, ὅπως ἔλεγε καί ὁ Ἅγιος γέροντάς μας Παΐσιος), ὅπως ἐπίσης και οἱ περιβόητοι «διαχριστιανικοί διάλογοι», δέν μένουν στο ἀπυρόβλητο ἀπό τον πανεπίκαιρο Μέγα Ἱεράρχη Βασίλειο. Γιά τούς ἀφελεῖς τῶν Ὀρθοδόξων πού, μέσῳ αὐτῶν τῶν πρακτικῶν, προσδοκοῦν μετάνοια και ἐπιστροφή τῶν κακοδόξων αἱρετικῶν, γράφει ὁ Ἅγιος (Ἐπιστολή προς Θεόσδοτον, Ἐπίσκοπον Νικοπόλεως):
«Οὕτε ὁ Αἰθίοψ ἀλλάξει ποτέ τό δέρμα αὐτοῦ, οὔτε ὁ ἐν διαστρόφοις δόγμασι συντραφείς ἀποτρίψασθαι δύναται τό κακόν τῆς αἱρέσεως».
«Οὕτε ὁ Αἰθίοπας θα ἀλλάξει ποτέ τό δέρμα του, οὔτε ἐκεῖνος, πού ἀνατράφηκε μέ διεστραμμένα δόγματα, θα ἀποτινάξει τό κακό τῆς αἱρέσεως.»
Καί συμπληρώνει ὁ Μέγας Βασίλειος σέ ἐπιστολή, πού την ἀπευθύνει προς τον Ἐπίσκοπο Σαμοσάτων Εὐσέβιον:
«Ἐάν μέν οὖν πεισθῶσι σοι, ταῦτα ἄριστα. Εἰδέ μή, γνωρίσατε τούς πολεμοποιούς και παύσασθε ἡμῖν τοῦ λοιποῦ περί διαλόγων ἐπιστέλλοντες.»
«Ἄν, λοιπόν, σᾶς ἀκούσουν οἱ αἱρετικοί και πεισθοῦν, αὐτό εἶναι τό ἄριστο. Ἄν, ὅμως, δέν πεισθοῦν, μάθετε ποιοί εἶναι οἱ αἴτιοι τοῦ πολέμου καί πάψτε στο ἑξῆς νά μοῦ γράφετε γιά συμφιλίωση.»
Ὁ ὑμνογράφος τῆς Ἐκκλησίας μας, σέ ἰδιόμελο στιχηρό, γράφει για τον Ἄγιο Ἱεράρχη Μέγα Βασίλειο:
«Τῶς θεοστυγῶν αἱρέσεων τάς βλασφημίας κατέτρωσας.»
«Τίς βλασφημίες, τίς συκοφαντίες τῶν θεομίσητων αἱρέσεων τίς κατατρόπωσες, τίς διέλυσες.»
1/1/2018
Πηγή: (Παιδαγωγική Ανθρωπολογία Μεγάλου Βασιλείου, τοῦ Βασιλείου Χαρώνη)
Τὴν 12η Νοεμβρίου 1716, ὁ Ἅγ. Σπυρίδων ἀπέτρεψε τοὺς Παπικοὺς ἀπ’ τὸ νὰ χτίσουν ἀλτάριο στὸν ναό του! Τὸ 1716 οἱ Τοῦρκοι πολιόρκησαν στενὰ τὴν Κέρκυρα. Πενήντα χιλ. στρατὸς καὶ ἀρκετὰ καράβια κύκλωσανε τὸ νησὶ καὶ τὸ ἀπειλοῦσαν ἀπὸ στεριὰ καὶ θάλασσα. Τὰ βαρβαρικά στρατεύματα εἶχαν συγκεντρωθεῖ στὸ ἀκρότειχος τῆς πόλεως. Ὁ Πιζιάνης, ποὺ ἦταν ἀρχηγὸς κατὰ τὴν πολιορκία ἐκείνη τῶν δυνάμεων τῆς Ἑνετικῆς Δημοκρατίας, περίμενε τὴν μεγάλη ἐπίθεση τῶν ἔχθρων.
Τὰ ξημερώματα ὅμως τῆς ἡμέρας ἐκείνης, ἦταν 11 Αὐγούστου τοῦ 1976, παρουσιάζεται στὰ βαρβαρικὰ στίφη ὁ Ἅγιος Σπυρίδων. Στὸ δεξὶ χέρι κρατοῦσε ἀστραφτερὸ ξίφος. Μὲ θυμὸ τοὺς ἔδιωξε καὶ τοὺς τρομοκράτησε. Τὰ ἔχασαν οἱ Ἀγαρηνοὶ ἀπὸ τὴν ἐπιβλητικὴ ἐκείνη παρουσία καὶ ὁρμὴ τοῦ Ἁγίου. Ἄφησαν ὅπλα καὶ ζῶα καὶ ἔφυγαν πανικόβλητοι. Σε λίγο ἔμαθαν ὅλοι ὅτι εἶχε συμβεῖ τὸ μεγάλο θαῦμα.
Πῆγαν ἀκολούθως στὸ στρατόπεδο τῶν Ἀγαρηνῶν καὶ εἶδαν, ὅτι ἐκεῖνοι ἀπὸ βιασύνη τῆς φυγῆς τῶν, τὰ εἴχανε ἐγκαταλείψει ὅλα. Βρῆκαν 120 κανόνια, ἄφθονα ζῶα, ἀρκετὸ ὁπλισμὸ καὶ πολλὰ πυρομαχικὰ καὶ τρόφιμα.
Μετὰ τὸ ζωντανό, ἐκπληκτικὸ καὶ ὁλοφάνερο αὐτὸ θαῦμα τῆς νήσου ἀπὸ τοὺς βαρβάρους, ὁ Ἀνδρέας Πιζάνης, ποὺ ἦταν Ἐνετός, καὶ ἐξουσίαζε τὴν Κέρκυρα, θέλησε, σὰν παπικὸς που ἦταν, νὰ κτίση μέσα στὸ Ναὸ τοῦ Ἁγίου Σπυρίδωνος στὴν Κέρκυρα καὶ παπικὸ «ἀλτάριον», δηλ. Ἁγίαν Τράπεζαν. Σ’ αὐτὸ τὸν παρακινοῦσε συνεχῶς καὶ ὁ παπικὸς Ἐπίσκοπος τῆς νήσου...
Φανερώθηκε ὅμως στὸν Πιζάνη καθ’ ὕπνον ὁ Ἅγιος Σπυρίδων καὶ τοῦ εἶπε:
› Γιατί μὲ ἐνοχλεῖς; Εἶναι ἀπαράδεκτον τὸ «ἀλτάριον» τῆς ἰδικῆς σου πίστεως εἰς τὸν Ναόν μου.
Αὐτὸ τὸ εἶπε ὁ διοικητὴς στὸν παπικὸ Ἐπίσκοπο. Ἐκεῖνος ὅμως τοῦ ἀπάντησε ὅτι ἦταν φαντασία τοῦ διαβόλου, γιὰ νὰ τὸν ἐμποδιση ἀπὸ τὸ καλὸν ἔργον…
Ὁ Πιζάνης πῆρε ἀπὸ αὐτὸ θάρρος. Διέταξε ἀμέσως νὰ ἑτοιμάσουν τὰ ὑλικά, τὰ μάρμαρα, τὸν ἀσβέστη κ.λ.π. γιὰ νὰ κτίσουν τὸ «ἀλτάρι». Τὰ σώριασαν ἔξω ἀπὸ τὸν Ναὸ τοῦ Ἁγίου Σπυρίδωνος.
Ὅταν εἶδαν αὐτὸ οἱ ἱερεῖς τοῦ Ναοῦ καὶ οἱ Ἕλληνες προύχοντες τῆς νήσου, στενοχωρήθηκαν. Παρουσιάσθηκαν στὸν διοικητὴ Πιζάνη καὶ τὸν παρακαλεσαν νὰ τὸ σταματήσει καὶ νὰ μὴ τὸ κάνη αὐτὸ τὸ ἔργο. Ἐκεῖνος ὅμως τοὺς εἶπε ὅτι εἶναι διοικητὴς καὶ εἶναι δικαίωμά του νὰ τὸ κάμει.
Τότε οἱ Ὀρθόδοξοι γύρισαν καὶ παρακάλεσαν θερμὰ τὸν Ἅγιο, νὰ σταματήσει τὸ ἀνοσιούργημα.
Τὴν ἴδια ἐκείνη νύχτα παρουσιάζεται στὸν διοικητὴ πάλιν ὁ Ἅγιος σὰν καλόγερος καὶ τοῦ λέγει:
› Σοῦ εἶπα νὰ μὴ μὲ ἐνοχλῆς. Ἂν τολμήσης νὰ κάνης αὐτό, ποὺ ἀποφάσισες, θὰ μετανοιώσης πικρά, ἀλλὰ θὰ εἶναι ἀργά.
Τὸ πρωὶ τὰ ἀνεκοίνωσε αὐτὰ ὁ διοικητὴς στὸν παπικὸ Ἐπίσκοπο. Ἐκεῖνος τὸν ἐπέπληξε ὡς ἄτολμο καὶ ὀλιγόπιστον. Τότε ὁ διοικητὴς ξαναπῆρε θάρρος καὶ διέταξε ν’ ἀρχίση τὸ κτίσιμο τοῦ «ἀλταρίου» μέσα στὸ Ναὸ τοῦ Ἁγίου. Οἱ Παπικοὶ πανηγυριζαν ἀπὸ τὴν χαρά τους καὶ οἱ Ὀρθόδοξοι ἐλυποῦντο κατάκαρδα. Εἶχαν πένθος καὶ λύπη ἄφατη καὶ παρακαλοῦσαν τὸν Ἅγιο νὰ τοὺς φυλάξει ἀπὸ τὴν παπικὴ βεβήλωση…
Ὁ Ἅγιος τοὺς ἄκουσε καὶ ἐπενέβη ἀποφασιστικὰ καὶ κεραυνοβόλα. Τὴν νύχτα ἐκείνη ξέσπασε φοβερὴ θύελλα μὲ κεραυνούς. Ἡ θύελλα καὶ οἱ κεραυνοὶ ἔπληξαν κυρίως τὸ φρούριο «Καστέλι». Ἐκεῖ ἤτανε καὶ τὸ διοικητήριο τοῦ Πιζάνη καὶ οἱ πυριτιδαποθῆκες. Αὐτὰ ἔγιναν παρανάλωμα τοῦ πυρός. Ἀπὸ τὴν ἔκρηξη σκοτωθήκανε 900 ἄνθρωποι, στρατιῶτες καὶ πολίτες, ὅλοι παπικοί, διότι ἀπαγόρευαν νὰ κατοικοῦν καὶ νὰ διανυκτερεύουν Ὀρθόδοξοι μέσα στὸ Κάστρο.
Ὁ Πιζάνης βρέθηκε νεκρός, μὲ σφηνωμένο τὸν λαιμό του μεταξὺ δύο δοκῶν. Τὸ πτῶμα τοῦ παπικοῦ Ἐπισκόπου βρέθηκε ἐκτιναγμένο σὲ ἀρκετὴ ἀπόσταση, ἔξω ἀπὸ τὸ φρούριο, ἐκεῖ ποὺ χύνονταν τὰ ἀπόβλητα τῆς πόλεως.
Τὸ δὲ καταπληκτικότερο εἶναι ὅτι τὴν ἴδια νύχτα καὶ τὴν ἴδια ὥρα, ἄλλος κεραυνὸς ἔπεσε στὴν Βενετία, στὸ μέγαρο τοῦ Πιζάνη καὶ κατέκαψε τὸν ζωγραφικὸ πίνακα μὲ την προσωπογραφία τοῦ Πιζάνη, χωρὶς νὰ βλάψει κανένα ἄλλο πράγμα, ἐνῶ καὶ στὸν ναὸ τοῦ Ἁγίου ἔπεσε κάτω τὸ καντήλι ποὺ εἶχε δωρήσει ὁ Πιζάνης εἰς ἀνάμνησιν τοῦ θαύματος τῆς ἀπομακρυνσεως τῶν Τούρκων ἀπὸ τὸ νησὶ (τὸ σημάδι ἀπὸ τὴν πτώση φαίνεται καὶ σήμερα).
Ὁ φρουρὸς τῆς πυριτιδαποθήκης, πρὸ τῆς καταστροφῆς, εἶδε τὸν Ἅγιο νὰ τὸν πλησιάζει μὲ ἀναμμένη δάδα, καὶ νὰ τὸν μεταφέρει, χωρὶς γρατσουνιά, κοντὰ στὴν Ἐκκλησία τοῦ Ἐσταυρωμένου.
Πηγή: (από την ιστοσελίδα 'Χριστιανική Βιβλιογραφία') Αβέρωφ
Σχόλιο Τ.Ι.: Η παρακάτω επιστολή του του σύγχρονου Αγίου π. Επιφανίου Θεοδωροπούλου σχετικά με τον παλαιοημερολογίτικο Ζηλωτισμό είναι μια εκπληκτικής ακρίβειας τοποθέτηση με απαντήσεις πλήρεις χάριτος και παρηγορητικής δροσιάς.
Αθήνα, 22 Ιουλίου 1971
Προσφιλέστατε π. Νικόδημε
χαίρε εν Χριστώ Ιησού τω Κυρίω ημών.
Πέρασε πάνω από ένας μήνας από τότε που έλαβα την επιστολή σου. Άργησα να απαντήσω, λόγω φόρτου απασχολήσεων. Παρακαλώ να με συγχωρέσεις. Απαντώ κάπως περιληπτικά, με την επιφύλαξη να επανέλθω, αν η Οσιότητά σου θελήσει νέες διευκρινήσεις.
Αρχικά, φίλτατε π. Νικόδημε, οφείλω να σου πω μια πικρή αλήθεια, που θα σου φανεί πολύ παράδοξη και θα σε εκπλήξει. Μέχρι σήμερα απέφευγα › κατ' οικονομία › να διατυπώσω αυτή τη θέση ή την διατύπωνα με έμμεσο τρόπο, αλλά από τη στιγμή που τα πράγματα έφτασαν στο μη περαιτέρω και εκλεκτά πρόσωπα› που έχουν όμως συνείδηση γεμάτη φόβο › προσχωρούν στους Παλαιοημερολογίτες, πέφτοντας θύματα μιας αδίστακτης προπαγάνδας κατά της Εκκλησίας, είναι καιρός να λεχθεί η αλήθεια δίχως περιστροφές κι επιφυλάξεις.
Λοιπόν, π. Νικόδημε, όσοι φοβούνται τον Οικουμενισμό και προσχωρούν στους Παλαιοημερολογίτες δεν κερδίζουν τίποτα άλλο, παρά μόνο αποφεύγοντας μια αίρεση, προσχωρούν σε μία άλλη. Βέβαια, δεν έχουν συνείδηση ότι προσχωρούν σε αίρεση, αλλά αυτό δεν αλλάζει καθόλου τα πράγματα. Μη νομίζεις ότι είμαι άδικος ή υπερβολικός. Θα σου αποδείξω αμέσως πόσο απολύτως αληθής είναι ο ισχυρισμός μου.
Τι είναι αίρεση, αγαπητέ π. Νικόδημε; Η νοθεία της Πίστεως! Τι είναι όμως νοθεία της Πίστης; Η αθέτηση των δογμάτων; Βεβαίως και αυτό είναι νοθεία της Πίστης, αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Νοθεία της Πίστης είναι και η προσπάθεια να θεωρούνται Δόγματα Πίστεως πράγματα που δεν είναι Δόγματα Πίστεως. Αν δηλαδή, θελήσει κάποιος να θεωρήσει Δόγμα Πίστεως, προϋπόθεση σωτηρίας, κάτι το δευτερεύον, έστω και καλό, τότε καθίσταται αυτομάτως αι› ρε› τι› κός!
Θέλεις ένα παράδειγμα; Ας δούμε τους περίφημους Ευσταθιανούς! Τι έκαναν αυτοί; Αθέτησαν Δόγματα Πίστεως; Ποιο; Μήπως το περί Αγίας Τριάδος; Μήπως το περί των δύο φύσεων του Κυρίου; Μήπως το περί Αγγέλων; Μήπως το περί Διαβόλου, κλπ, κλπ; όχι! Κανένα Δόγμα δεν αθέτησαν. Αλλά τότε τι έκαναν; Θεώρησαν Δόγματα Πίστεως, προϋποθέσεις σωτηρίας, πράγματα δευτερεύοντα. Την αγαμία και την αποχή από το κρέας. Η Εκκλησία έλεγε: καλά και άγια και θεάρεστα και άξια μίμησης είναι αυτά τα πράγματα, αλλά δεν είναι όροι σωτηρίας, δεν είναι Δόγματα πίστεως.
Όχι! Διαλαλούσαν οι Ευσταθιανοί! Αυτός που δεν απέχει από το γάμο και το κρέας δε μπορεί να σωθεί!
Τι συνέβη τότε; Η Εκκλησία με την εν Γάγγρα Σύνοδο τους αποκήρυξε σαν αιρετικούς και εκφώνησε εναντίον τους σειρά αναθεμάτων. Καλή και άγια π. Νικόδημε είναι η εορτολογική ομοιομορφία (η οποία όμως ουδέποτε υπήρξε συνολικά στην Εκκλησία), αλλά δεν είναι Δόγμα πίστεως, δεν είναι όρος σωτηρίας.
Όχι! Κραυγάζουν οι Παλαιοημερολογίτες! Η διάσπαση της εορτολογικής ομοιομορφίας (πότε όμως η Εκκλησία γνώρισε απόλυτη εορτολογική ομοιομορφία;) στέρησε από την Εκκλησία την Χάρη, κατέστησε (άκου και φρίξε!) άκυρα τα Μυστήριά της και επομένως οι Νεοημερολογίτες είναι εκτός Χάριτος, δηλαδή εκτός σωτηρίας!!
Αυτός ο φρικαλέος ισχυρισμός, αδελφέ Νικόδημε, αποτελεί φοβερή αίρεση και βλασφημία κατά του Αγίου Πνεύματος. Προβίβασαν οι ταλαίπωροι σε Δόγματα πίστεως, σε όρους σωτηρίας, στοιχεία...ημερολογιακά και εορτολογικά!... κανείς βεβαίως δεν θεωρεί καλό πράγμα την ύπαρξη δύο ημερολογίων στο χώρο της ανά την Οικουμένη Ορθοδόξου καθολικής Εκκλησίας. Κακώς, κάκιστα έγινε η αλλαγή του Ημερολογίου. Αλλά από το σημείο αυτό μέχρι το σημείο να δούμε τα ημερολόγια ως...Δόγματα πίστεως και να εξαρτήσουμε από αυτά το κύρος των Μυστηρίων και την επίτευξη της σωτηρίας, η απόσταση είναι αβυσσαλέα.
Ας κρατούσαν οι Παλαιοημερολογίτες το παλιό ημερολόγιο, αλλά ας διατηρούσαν την κοινωνία προς την Εκκλησία. Τότε δεν θα υπήρχε κανένας κίνδυνος. Αυτοί όμως έφτασαν στο σημείο να αποκοπούν από την Εκκλησία, για να μη...χάσουν την Χάρη και τη σωτηρία!... δεν αγνοώ ότι υπάρχουν Παλαιοημερολογίτες, που δεν δέχονται αυτές τις βλασφημίες, αλλά ποιο το όφελος, εφόσον υπάρχουν άλλοι › και μάλιστα η ηγεσία τους › που υποστηρίζουν αυτές τις αιρετικές θέσεις;
Άκου έναν διάλογο που είχα πριν από καιρό με κάποιον εκλεκτό νέο, ο οποίος προσχώρησε στους Παλαιοημερολογίτες:
› Γιατί έφυγες από την Ελλαδική Εκκλησία;› Για να μην κοινωνώ με τους αιρετικούς οικουμενιστές.
› Όλοι οι Επίσκοποι της Ελλάδας είναι οικουμενιστές;
› Όχι, όχι! Αλλά κοινωνούν με τον οικουμενιστή Πατριάρχη. Δεν θέλω λοιπόν να έχω κοινωνία με πρόσωπα που κοινωνούν με τους αιρετικούς οικουμενιστές.
› Πιστεύεις ότι το ημερολόγιο είναι Δόγμα πίστεως και ότι οι Νεοημερολογίτες βρίσκονται εκτός Χάριτος και χρειάζεται, σαν αυτούς που επιστρέφουν από τις αιρέσεις, να τους ξαναχρίσουμε με μύρο;
› Θεός φυλάξοι! Εγώ καθόλου δεν πιστεύω τις ανοησίες των Παλαιοημερολογιτών. Εγώ προσχώρησα σ' αυτούς μόνο και μόνο για να αποφύγω την - έμμεση έστω - κοινωνία με τους αιρετικούς οικουμενιστές.
› Καθόλου όμως δεν απέφυγες την κοινωνία με άλλη αίρεση. Ο ισχυρισμός των Παλαιοημερολογιτών ότι η αλλαγή του ημερολογίου στέρησε την Εκκλησία από την Χάρη, δεν είναι απλή ανοησία, όπως την χαρακτήρισες πιο πριν. Είναι βαρύτατη βλασφημία και αίρεση.
› Αλλά εγώ δεν πιστεύω αυτά τα πράγματα.
› Κοινωνείς όμως με εκείνους, οι οποίοι τα πιστεύουν.
› Τι να κάνω; Αναγκάζομαι να τους ανέχομαι κατ' οικονομίαν.
› Και τότε γιατί δεν ανεχόσουν, κατ' οικονομίαν έστω, τους Επισκόπους της Ελλάδας, οι οποίοι κοινωνούσαν με τον Πατριάρχη;
› Εκείνος:..................
› Εγώ: βλέπεις λοιπόν σε ποια αντινομία οδηγήθηκες; Αναγνωρίζεις ότι οι περισσότεροι Επίσκοποι της Ελλάδας είναι Ορθόδοξοι. Αρνείσαι όμως την κοινωνία μαζί τους, επειδή αυτοί κοινωνούν με τον Πατριάρχη. Έτσι δεν δέχεσαι ούτε έμμεση καν κοινωνία με οικουμενιστές. Δέχεσαι όμως άμεση, αμεσότατη κοινωνία με πρόσωπα που κηρύττουν άλλου είδους αίρεση. Ότι η σωτηρία εξαρτάται από το ημερολόγιο!! Ποιο το κέρδος σου;; αλλά και πάλι μη νομίζεις ότι απέφυγες την έμμεση κοινωνία με τους οικουμενιστές.
› Εκείνος: πώς συμβαίνει αυτό;
› Εγώ: άκουσε, ταλαιπωρημένο θύμα επιτήδειων προπαγανδιστών: οι Παλαιοημερολογίτες κραυγάζουν μέχρι να σπάσουν τα πνευμόνια τους ότι και μόνη η συμπροσευχή μας με τον Πατριάρχη και τους άλλους ομόφρονες μ' αυτόν μας καθιστά όμοιους με αυτούς, έστω κι αν δεν πιστεύουμε όσα κηρύσσουν αυτοί. Να ήταν τουλάχιστον συνεπείς μ' αυτή τους τη θέση! Αλλά πού συνέπεια!... πήγαινε, φίλε μου, σε μερικά Ησυχαστήρια των Παλαιοημερολογιτών, ιδιαίτερα στη Λυκόβρυση Αττικής και θα δεις ολόκληρα αυτοκίνητα να αποβιβάζουν Νεοημερολογίτες, για να εκκλησιαστούν εκεί εν ώρα Λειτουργίας! (έχω ακούσει ότι οι Νεοημερολογίτες που εκκλησιάζονται εκεί την Κυριακή είναι πολύ περισσότεροι από τους Παλαιοημερολογίτες!). το Περιοδικό μάλιστα του εν λόγω Ησυχαστηρίου κάνει κατά καιρούς εκκλήσεις προς τους «προσκυνητές» που θέλουν να εκκλησιαστούν σε αυτό να προσέρχονται σεμνά ντυμένοι, τόσο οι άντρες, όσο και οι γυναίκες και τα παιδιά. Δεν λέει να μην προσέρχονται καθόλου οι Νεοημερολογίτες. Όχι! Το μόνο το οποίο τονίζει και στο οποίο αρκείται, είναι η αποφυγή της απρεπούς ενδυμασίας. Αν υπάρχει αυτή, τίποτα άλλο δεν εξετάζεται. Αν υπάρχει αυτή, οι Νεοημερολογίτες είναι λίαν ευπρόσδεκτοι για συνεκκλησιασμό και συμπροσευχή. Και γνωρίζω αρκετές περιπτώσεις Παλαιοημερολογιτών Ιερέων που δέχονται άνευ όρων Νεοημερολογίτες στα Μυστήρια της εξομολόγησης, ακόμη και της Θ. Κοινωνίας. Έχουμε δηλαδή προσφορά Μυστηρίων σε πρόσωπα, τα οποία σε άλλες στιγμές χαρακτηρίζονται από τους ίδιους τους ηγέτες των Παλαιοημερολογιτών ότι βρίσκονται μακριά από την αλήθεια και τη σωτηρία, επειδή βρίσκονται στην Εκκλησία της Ελλάδας, η οποία κοινωνεί με τον Πατριάρχη. Δηλαδή, κυκεώνας και τραγέλαφος! Λοιπόν, αφού οι ομόφρονές σου συμπροσεύχονται και κοινωνούν με μας που συμπροσευχόμαστε και κοινωνούμε με τον Πατριάρχη, εσύ έχεις πάλι έμμεση κοινωνία με τον Πατριάρχη! Τι κέρδισες λοιπόν; Και την έμμεση κοινωνία με τους οικουμενιστές δεν απέφυγες, και σε άμεση κοινωνία με πρόσωπα που κηρύσσουν άλλου είδους αίρεση οδηγήθηκες!...
Αυτά ειπώθηκαν τότε με εκείνον τον νέο. Τα αντιγράφω αυτά για να βγάλεις, αγαπητέ π. Νικόδημε, ορισμένα συμπεράσματα.
Και ορίστε κάποιες σύντομες απαντήσεις στα ερωτήματά σου:
1. Υπήρξε μεγάλη «γκάφα» του Φιλάρετου η αναγνώριση των Παλαιοημερολογιτών στην Ελλάδα. Μάλλον έπεσε θύμα κακών εισηγήσεων. Έφτασε στα αυτιά μου κάποια πληροφορία ότι εκ των υστέρων, αφού γνώρισε τους Παλαιοημερολογίτες της Ελλάδας, έχει μεταμελήσει για ό,τι έκανε. Ο καιρός όμως θα δείξει. Πιστεύω ότι θα σημειωθούν εξελίξεις... Για μένα πάντως που πιστεύω ότι η Εκκλησία της Ελλάδας είναι κάθε άλλο παρά αιρετική, η απόφαση της Συνόδου του Φιλάρετου όχι μόνο δεν έχει κανένα κύρος, αλλά και, καθώς αποτελεί επέμβαση στα εσωτερικά άλλης ομόδοξης Εκκλησίας αντίθετη με τους Κανόνες, δημιουργεί ευθύνες σχετικά με τους Κανόνες για την εν λόγω Σύνοδο.
2. Αν ο Φιλάρετος πίστευε ότι η Εκκλησία της Ελλάδας έχει πέσει σε αίρεση, τότε θα μπορούσε να παρέμβει σ' αυτή. Όφειλε όμως, όχι να αναγνωρίσει τους Παλαιοημερολογίτες, οι οποίοι δεν είναι μεν οικουμενιστές, αλλά και αυτοί κηρύσσουν άλλου είδους αίρεση, όπως είπα πιο πάνω (ότι η σωτηρία εξαρτάται από τα...ημερολόγια και τα εορτολόγια), αλλά να χειροτονήσει απ' την αρχή Ιερείς (ή και Επισκόπους) για το πλήρωμα της Ελλαδικής Εκκλησίας. Οι εν λόγω Ιερείς θα μπορούσαν να ακολουθούν το παλιό ημερολόγιο, δε θα κήρυσσαν όμως το παραπάνω αιρετικό φρόνημα και θα δέχονταν σε κοινωνία και πιστούς που θα ακολουθούσαν το νέο ημερολόγιο, όπως ακριβώς κάνει και ο Φιλάρετος.
3. Η παρούσα κατάσταση (συμπροσευχές, νεωτερισμοί κ.τ.τ.) δεν δικαιολογεί το «υπερόριον». Μόνο η πτώση κάποιας Εκκλησίας σε αίρεση δίνει το δικαίωμα σε υπερόριους Επισκόπους να παρέμβουν.
4. Αν μια Ορθόδοξη Σύνοδος καταδικάσει κάποιον, δεν μπορεί Σύνοδος άλλης τοπικής Εκκλησίας να τον αθωώσει. Κι αν συμβεί αυτό, η δεύτερη απόφαση είναι άκυρη. Δηλαδή: αν Κληρικός της Εκκλησίας της Ελλάδας καταδικαστεί από αυτήν και προσφύγει σε άλλη Εκκλησία, π.χ. στην Εκκλησία της Σερβίας, και ζητήσει να κριθεί από αυτήν, η Εκκλησία της Σερβίας θα απορρίψει αυτήν την αξίωσή του, δηλώνοντας ότι αυτή είναι τελείως αναρμόδια, ενώ την αρμοδιότητα έχει μόνο η Εκκλησία της Ελλάδας.
Αν τυχόν όμως, δεχτεί το αίτημα η Εκκλησία της Σερβίας και κρίνει αυτή τον εν λόγω Κληρικό, η απόφασή της, καθώς θα έχει εκδοθεί σε αντίθεση με τους Κανόνες , είναι εντελώς άκυρη, και δημιουργεί ευθύνες σχετικά με τους Κανόνες. Αν τα παραπτώματα αυτού του Κληρικού δεν είναι κωλυτικά της Ιεροσύνης και αργότερα μετανοήσει για αυτά, τότε η μόνη που μπορεί να τον αποκαταστήσει είναι πάλι η Εκκλησία της Ελλάδας. Ουδέποτε επιτρέπεται επέμβαση μιας Ορθόδοξης Εκκλησίας στα εσωτερικά μιας άλλης. Αλλιώς, εννοείται, έχει το πράγμα, αν μια Τοπική Ορθόδοξη Εκκλησία ζητήσει από άλλη ή από άλλες τη βοήθειά τους για τη λύση ενός εσωτερικού της ζητήματος. Τότε δεν πρόκειται για αυθαίρετη επέμβαση, αλλά για αδελφική συμπαράσταση.
Μόνο Οικουμενική Σύνοδος, σαν υπέρτατη Αρχή, μπορεί να παρέμβει στα εσωτερικά Τοπικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και να τα ρυθμίσει κατά την κρίση της. Μπορεί π.χ. Κληρικός μιας Τοπικής Εκκλησίας (και μάλιστα Προκαθήμενος αυτής), θεωρώντας ότι καταδικάστηκε από την Εκκλησία του εντελώς άδικα και σε αντίθεση με τους Κανόνες, να καταφύγει με έκκληση σε άλλες Τοπικές Εκκλησίες και διεκτραγωδώντας την άδικη περιπέτειά του, να ζητήσει απόδοση δικαιοσύνης. Αν οι άλλες Εκκλησίες βρουν βάσιμα τα παράπονά του, μπορούν να φτάσουν μέχρι τη σύγκληση Μεγάλης Συνόδου, της οποίας η απόφαση θα είναι υποχρεωτική για όλους. Μονομερής παρέμβαση μιας Τοπικής Εκκλησίας στα εσωτερικά άλλης είναι απαράδεκτη. Όλα αυτά, εννοείται, προκειμένου για Τοπικές Ορθόδοξες Εκκλησίες και όχι αιρετικές.
5. Η λέξη «άκυρο», όταν πρόκειται για Μυστήρια, άλλοτε χαρακτηρίζει τα τελείως ανυπόστατα (δηλαδή ανύπαρκτα) Μυστήρια και άλλοτε τα υποστατά μεν, αλλά που τελέστηκαν αντικανονικά. Εξαρτάται από την έννοια, την οποία κάθε φορά δίνουμε στη λέξη «άκυρο».
6. «Ζηλωτής» που επιστρέφει μπορεί επιεικώς να γίνει δεκτός και με απλή Εξομολόγηση ενώπιον του Πνευματικού. Αν είναι Κληρικός, θα ζητήσει από τον Επίσκοπο την αποκατάστασή του μέσα από την κανονική διαδικασία. Η αλλαγή Παρατάξεων κάθε τόσο δείχνει προφανώς αστάθεια. Δυστυχώς αυτό είναι συνηθισμένο στους Παλαιοημερολογίτες.
7. αναμφίβολα δεν μπορεί κάποιος να είναι «και με τους μεν και με τους δε». Άλλο ζήτημα, αν, κατ' οικονομία, ανέχεται τους δε, ελπίζοντας να τους φέρει τελικά στον ίσιο δρόμο.
8. Αν κάποιος είναι τόσο απλοϊκός, ώστε να μην αντιλαμβάνεται κάποια πράγματα και δεν επιμένει στις εσφαλμένες θέσεις του από οίηση, πείσμα κ.τ.τ., αλλά από απλοϊκότητα, είναι δυνατό να έχει πλούσια τη Χάρη του Κυρίου. Τα κρίματα του Θεού είναι ανεξερεύνητα. Υπήρξαν και περιπτώσεις κατά τις οποίες σοφοί άνθρωποι της Εκκλησίας περιέπεσαν σε πλάνες. Ο Θεός όμως που βλέπει στην καρδιά και όχι στο πρόσωπο, δεν τους έκρινε ανάξιους για την εύνοιά Του.
Ο Μέγας Γρηγόριος, ο Επίσκοπος Νύσσης, δεν ήταν απαλλαγμένος από δογματικές πλάνες. Και όμως είναι άγιος και Πατέρας της Εκκλησίας. Επίσης και ο θείος Διονύσιος Αλεξανδρείας, θεολογώντας περί Υιού, δεν εκφράστηκε με δογματική ακριβολογία, γι' αυτό και έδωσε άθελά του πολλά επιχειρήματα στους Αρειανούς, οι οποίοι και τον επικαλούνταν. Γι' αυτό και αναγκάστηκε ο Μ. Αθανάσιος να γράψει ολόκληρη πραγματεία για τον άγιο Διονύσιο, για να δικαιολογήσει τις άστοχες δογματικά εκφράσεις του.
9. Καλές σχέσεις με «ζηλωτές» μπορούμε να έχουμε. Μυστήρια όμως από αυτούς δεν επιτρέπεται να λαμβάνουμε. Αν έχουν αυτοί, όπως γράφεις, κοινωνία με την Εκκλησία μας, τότε αλλάζει η κατάσταση. Υπάρχουν όμως «ζηλωτές» που κοινωνούν με την Εκκλησία μας;
10. Δυστυχώς δεν είναι εύκολη η επαναφορά του παλιού ημερολογίου στην Εκκλησία της Ελλάδας. Ίσως δεν είναι καν δυνατή. Αλλά και αν ήταν, μη φανταστείς ποτέ ότι οι Παλαιοημερολογίτες θα υποτάσσονταν όλοι στην Εκκλησία. Οι περισσότεροι Παλαιοημερολογίτες Κληρικοί επιθυμούν ασυδοσία και ποτέ δε θα δέχονταν να τεθούν κάτω από ζυγό και έλεγχο. Θα έβρισκαν χίλια επτά «επιχειρήματα» για να δικαιολογήσουν την εμμονή τους στην ανταρσία (θα έλεγαν π.χ. ότι είναι Μασόνοι οι Επίσκοποι και τα τοιαύτα). Γνωρίζω καλά πολλούς Παλαιοημερολογίτες Κληρικούς...Κάποιος ηγέτης των Παλαιοημερολογιτών μου έλεγε προ ετών: «Δεν τολμώ να βάλω ούτε δέκα μέρες αργία σε κληρικό μου. Θα πάνε στους άλλους, μου λένε» (δηλαδή στην άλλη Παράταξη). Από αυτό καταλαβαίνεις ποια διάθεση πειθαρχίας στους Κανόνες υπάρχει στους Κληρικούς των Παλιοημερολογιτών, εκτός από κάποιες εξαιρέσεις...
11. Οι θέσεις της «Επιστολιμαίας Διατριβής» ισχύουν εφόσον η Εκκλησία μας είναι Ορθόδοξη και όχι αιρετική. Το να «υγιαίνει» έχει πολλή ευρύτητα. Απόλυτη υγεία (για τους Κανόνες, τη διοίκηση, την ηθική κλπ) δε μπορούμε να ζητάμε από την Εκκλησία, αφού αυτή συγκροτείται από ατελείς και αμαρτωλούς ανθρώπους. Ευχή θα ήταν να υγιαίνει σε όλα. Αλλά είναι αυτό δυνατόν; Αρκεί λοιπόν να είναι Εκκλησία Ορθόδοξη και όχι αιρετική. Κι εγώ απέχω πολύ από το να χαρακτηρίσω την Εκκλησία της Ελλάδας...αιρετική!!! Αν άλλοι αναλαμβάνουν εύκολα τέτοιες τρομακτικές ευθύνες (να χαρακτηρίζουν δηλαδή αιρετική μια Ορθόδοξη Τοπική Εκκλησία), ας προχωρήσουν...
12-13. Οι Ορθόδοξοι αναμφίβολα δεν πρέπει να συμπροσεύχονται ή με άλλον τρόπο να έχουν θρησκευτική κοινωνία με τους αιρετικούς (Παπικούς, Διαμαρτυρόμενους κλπ). (Το ίδιο ισχύει και για τους σχισματικούς). Αν όμως κάποιος συμπροσεύχεται (ή κοινωνεί κάπως αλλιώς) με αιρετικούς, είναι μεν παραβάτης των ιερών κανόνων και άξιος εκκλησιαστικών ποινών, δεν είναι όμως και αυτομάτως αιρετικός. Ενδέχεται να πιστεύει με τον ορθόδοξο τρόπο, να αποδοκιμάζει κάθε άλλη διδασκαλία, αλλά να μη θεωρεί κακό τις θρησκευτικές επαφές με ετερόδοξους. Αυτός είναι, επαναλαμβάνω, δεινός παραβάτης των ιερών Κανόνων, αλλά δεν είναι αιρετικός.
Αν όμως δεν αρκείται σε αυτό, αλλά και κηρύσσει αιρετικά φρονήματα, τότε έχει αλλιώς το πράγμα. Τότε είναι αιρετικός. Αιρετικός είναι, εφόσον κηρύσσει αιρετικά φρονήματα, έστω κι αν δεν έχει καμία κοινωνία με άλλους αιρετικούς.
Αλλά οι αιρετικοί είναι δύο ειδών: εκείνοι τους οποίους η Εκκλησία δίκασε και καταδίκασε και τους απέκοψε από το Σώμα της, και εκείνοι οι οποίοι ούτε καταδικάστηκαν ακόμα από την Εκκλησία. Ούτε αυτοβούλως έφυγαν από αυτήν, αλλά βρίσκονται ακόμα εντός της Εκκλησίας. Μια τέτοια περίπτωση είναι η περίπτωση του Πατριάρχη. Ο Πατριάρχης Αθηναγόρας έχει κηρύξει αιρετικά φρονήματα. Ούτε καταδικάστηκε όμως ως τώρα από την Εκκλησία, ούτε αυτός αποκήρυξε την Εκκλησία και έφυγε απ' αυτήν. Παραμένει και ενεργεί εντός της Εκκλησίας. Συνεπώς είναι ακόμα αγωγός Χάριτος. Τελεί Μυστήρια. Εμείς τι μπορούμε να κάνουμε;
α) Να προσευχόμαστε για την ανάνηψη και τη μετάνοιά του.
β) Να διαμαρτυρόμαστε εναντίον του και να αγωνιζόμαστε.
Και αν η συνείδηση κάποιου δεν ανέχεται να μνημονεύει το όνομά του, έχει το δικαίωμα, προχωρώντας ακόμα παραπέρα, να παύσει το μνημόσυνό του, σύμφωνα με τον ΙΕ' Κανόνα της Πρωτοδεύτερης Συνόδου. Αυτό όμως είναι το έσχατο βήμα, στο οποίο μπορεί να προχωρήσει, αν θέλει να μη βρεθεί σε σχίσματα και ανταρσίες. Παύοντας δηλαδή το μνημόσυνο, δε θα μνημονεύει άλλον Επίσκοπο (εκτός αν πιστεύει ότι όλη η Εκκλησία μας έπεσε σε αίρεση!), αλλά θα περιμένει, όπως έγραψα πιο πριν, στην «Επιστολιμαία Διατριβή» μου, με ήρεμη συνείδηση την απόφαση Συνόδου.
Άλλο πρόβλημα: αυτοί που παύουν το μνημόσυνο, πώς θα φέρονται προς αυτούς που κοινωνούν με τον Πατριάρχη; Αυτοί που κοινωνούν με τον Πατριάρχη είναι δύο κατηγοριών: α) Οι ομόφρονές του (όπως ο Αμερικής Ιάκωβος, ο Χαλκηδόνος Μελίτων κλπ) και β) αυτοί που δεν συμφωνούν μαζί του (όπως όλοι σχεδόν οι Αρχιερείς της Εκκλησίας της Ελλάδας). Απέναντι στους πρώτους θα φέρονται όπως και απέναντι στον Πατριάρχη. Απέναντι όμως στους δεύτερους, έστω κι αν αυτοί κοινωνούν με τον Πατριάρχη ή τους άλλους, δε μπορούν να φέρονται το ίδιο. Δεν μπορούν δηλαδή να φτάσουν μέχρι την παύση του μνημοσύνου τους. Δεν επιτρέπεται, κατά τους ιερούς Κανόνες, αποφυγή της κοινωνίας με αυτούς. Οι ιεροί Κανόνες παρέχουν δικαίωμα παύσεως μνημοσύνου του Επισκόπου ή Πατριάρχη που κηρύσσει αιρετικές διδασκαλίες. Δεν παρέχουν όμως δικαίωμα παύσεως μνημοσύνου και εκείνων, οι οποίοι, αν και είναι Ορθόδοξοι, τον ανέχονται.
Μεγάλη προσοχή σε αυτό το σημείο! Οφείλουμε να διακρίνουμε μεταξύ των δύο καταστάσεων: άλλο αυτός που κηρύσσει αιρετικά φρονήματα, και άλλο αυτός που φρονεί και διδάσκει με ορθόδοξο τρόπο, αλλά, κατ' οικονομία, ανέχεται τον πρώτο και κοινωνεί με αυτόν.
Επίσης: άλλο αυτός που κηρύσσει μεν αιρετικά φρονήματα, αλλά χωρίς να φύγει από την Εκκλησία, ούτε να αποκοπεί από αυτήν, και άλλο αυτός που αυτόβουλα έφυγε από την Εκκλησία (και ίδρυσε δικιά του «Εκκλησία» ή προσχώρησε σε άλλη παρόμοια, αιρετική ή σχισματική), ή αποκόπηκε από την Εκκλησία κατόπιν δίκης και καταδίκης. Με τον δεύτερο κάθε Ορθόδοξος οφείλει να μην έχει καμία κοινωνία. Η κοινωνία όμως με τον πρώτο (μέχρι την καταδίκη του) αφήνεται από τους ιερούς Κανόνες στην ελεύθερη κρίση κάθε Ορθόδοξου πιστού.
Έχουμε δηλαδή δικαίωμα, που μας το παρέχουν οι ιεροί Κανόνες, να παύσουμε το μνημόσυνό του, δεν είμαστε όμως υποχρεωμένοι να το κάνουμε. Κατά συνέπεια, αν κάποιος, χρησιμοποιώντας το δικαίωμα αυτό, παύσει το μνημόσυνο, καλά κάνει και δεν πρέπει να ελέγχεται από τους άλλους. Αν κάποιος άλλος, σταθμίζοντας διάφορους παράγοντες, κρίνει ότι δεν πρέπει να χρησιμοποιήσει το δικαίωμα που του δίνουν οι Κανόνες, αλλά να περιμένει τη «Συνοδική διάγνωση», δεν είναι αξιόμεμπτος, ούτε - πολύ περισσότερο - άξιος ακοινωνησίας! Στο σημείο αυτό μπορεί κανείς να εφαρμόσει, κάπως παραλλαγμένους, τους λόγους του Παύλου: «Ο μνημονεύων τον μη μνημονεύοντα μη εξουθενείτω και ο μη μνημονεύων τον μνημονεύοντα μη κρινέτω» (βλ. Ρωμ. ιδ' 3).
Τότε, θα πεις, ποιο το κέρδος μας, αν αποφύγουμε το μνημόσυνο του Πατριάρχη, αφού θα έχουμε κοινωνία με τον Επίσκοπο Δρυϊνουπόλεως π.χ., ο οποίος μνημονεύει τον Πατριάρχη; Δε μολυνόμαστε έτσι, κοινωνώντας έμμεσα με αυτόν που κηρύσσει αιρετικά φρονήματα;
Αλλά η διακοπή του μνημοσύνου, «πριν από Συνοδική διάγνωση» και καταδίκη, δεν έχει την έννοια της αποφυγής μολυσμού από την κηρυσσόμενη αίρεση! Όχι, αδελφέ μου! Αν είχε αυτή την έννοια, τότε οι Κανόνες δεν θα παρείχαν απλά το δικαίωμα παύσης του μνημοσύνου για αίρεση «πριν από Συνοδική διάγνωση», αλλά θα θέσπιζαν ρητή και σαφή υποχρέωση με απειλή βαρύτατων ποινών σε αντίθετη περίπτωση.
Η διακοπή μνημοσύνου για αίρεση «πριν από Συνοδική διάγνωση» έχει άλλη έννοια. Αποτελεί έντονη, αλλά κι έσχατη διαμαρτυρία της Ορθόδοξης συνείδησης, παρέχει μια διέξοδο σε αυτούς που σκανδαλίζονται, και ταυτόχρονα αποσκοπεί και στη δημιουργία αναταραχής, ώστε η Εκκλησία να βιαστεί να ξεκαθαρίσει την κατάσταση.
Δεν υπάρχει κίνδυνος να...μολυνθούμε, ούτε μνημονεύντας τον Πατριάρχη (εφόσον ακόμα δεν καταδικάστηκε), ούτε, πολύ περισσότερο, αν δεχόμαστε σε κοινωνία αυτούς που τον μνημονεύουν. Όσα αντίθετα λέγονται, είναι ανόητοι «ζηλωτισμοί».
Ο άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων δε μολύνθηκε, αν και έλαβε Επισκοπική χειροτονία από τον Μητροπολίτη Καισαρείας Ακάκιο, ο οποίος ήταν μεν δηλωμένος αρειανός (και μάλιστα αρχηγός μιας μερίδας αρειανών), αλλά ακόμη βρισκόταν και ενεργούσε εντός της Εκκλησίας. Ο άγιος Ανατόλιος χειροτονήθηκε κι αυτός Επίσκοπος (και μάλιστα Πατριάρχης Κων/πόλεως) από τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας Διόσκορο, ο οποίος ήταν μεν μονοφυσίτης και μεγάλος προστάτης του αιρεσιάρχη Ευτυχή, αλλά δεν είχε ακόμη καταδικαστεί από την Δ' Οικουμενική Σύνοδο. Αν λοιπόν δεν μολύνει ούτε αυτή η χειροτονία από Επισκόπους που κηρύσσουν μεν αιρετικά φρονήματα, αλλά ακόμα δεν καταδικάστηκαν από Σύνοδο και παραμένουν εντός της Εκκλησίας, πολύ περισσότερο δε μολύνει το μνημόσυνό τους και ακόμα περισσότερο δε μολύνει η κοινωνία με πρόσωπα που ανέχονται κατ' οικονομία αυτούς και διατηρούν το μνημόσυνό τους.
Οι Παλαιοημερολογίτες, «μη νοούντες μήτε α λέγουσι μήτε περί τίνων διαβεβαιούνται», ισχυρίζονται τα εντελώς αντίθετα (βλέπε και το βιβλίο του Θεοδωρήτου Μαύρου). Αλλά τότε και αυτοί οι ταλαίπωροι είναι μολυσμένοι. Γιατί; Διότι, όπως προείπα, και αυτοί, παρά τις θεωρητικές διακηρύξεις τους, ή μάλλον, σε κραυγαλέα και τραγική αντίθεση με αυτές, δέχονται στην πράξη σε κοινωνία (συμπροσευχή και παροχή Μυστηρίων) πρόσωπα που ανήκουν στην Εκκλησία της Ελλάδας, η οποία έχει κοινωνία με τον Πατριάρχη! Οπότε;;;
Αν ήθελαν να είναι συνεπείς, έπρεπε να μη δέχονται ούτε ένα (αριθμός 1) μέλος της Ελλαδικής Εκκλησίας να εκκλησιαστεί (ή, πολύ περισσότερο, να εξομολογηθεί ή να κοινωνήσει) μαζί τους, αν προηγουμένως δεν δήλωνε ότι αποχωρεί από την Εκκλησία της Ελλάδας και προσχωρεί εν μετανοία σε αυτούς. Αυτοί όμως, χωρίς φόβο και δισταγμό, συνεκκλησιάζονται, συμπροσεύχονται και συμμετέχουν στα Μυστήρια με πλήθος Νεοημερολογίτες στους Ναούς των Παλαιοημερολογιτών και μάλιστα σε μερικά Ησυχαστήρια.
Είναι αυτά πράγματα ηθικής συνέπειας; Είναι πράγματα που επιτρέπονται ηθικά; Είναι πράγματα αποδεκτά από τους Κανόνες; Είναι, τέλος πάντων, πράγματα τίμια; Θα πουν ίσως ότι το κάνουν κατ' οικονομία. Αλλά τότε γιατί να δημιουργούμε σχίσματα και διαιρέσεις και κατατμήσεις και πληγές στο Σώμα της Εκκλησίας; Αν πρόκειται μεταβαίνοντας κάποιος στους Παλαιοημερολογίτες, να συμπροσεύχεται και πάλι με αυτούς που κοινωνούν με τον Πατριάρχη, γιατί να μη μείνει στην Εκκλησία της Ελλάδας και να ανέχεται κατ' οικονομία τον Πατριάρχη και τους ομόφρονές του; Έτσι μάλιστα θα ανέχεται κατ' οικονομία μία αίρεση: τον Οικουμενισμό. Ενώ, μεταβαίνοντας στους Παλαιοημερολογίτες, θα ανέχεται δύο: τον οικουμενισμό (εφόσον οι Παλαιοημερολογίτες συμπροσεύχονται με Νεοημερολογίτες, που κοινωνούν με τον οικουμενιστή Πατριάρχη) και τον Ελληνικό Παλαιοημερολογιτισμό, που κηρύσσει την αίρεση ότι τα ημερολόγια και τα εορτολόγια είναι όροι σωτηρίας!...
Λέω «Ελληνικό Παλαιοημερολογιτισμό», διότι δεν προτίθεμαι να καταδικάσω το παλιό ημερολόγιο, το οποίο ακολουθούν τόσες Ορθόδοξες Εκκλησίες, αλλά τις αιρετικές υπερβολές στις οποίες απερίσκεπτα κατάντησαν οι Έλληνες Παλαιοημερολογίτες. Και γι' αυτό, εκτός από άλλους λόγους, φοβάμαι και τρέμω για τις ανταρσίες και τα σχίσματα. Ο κλήρος των περισσοτέρων είναι:
Τελικά καταντούν στην υποστήριξη θέσεων πραγματικά αιρετικών! Αυτά, πολυφίλητε π. Νικόδημε, τα είχα γράψει σε σένα και στην ιερή και θεοφιλή Συνοδεία σου. Και έγραψα «εκ πολλής θλίψεως και συνοχής καρδίας» (Β' Κορ. β' 4). Η όλη κατάσταση της Ορθόδοξης Εκκλησίας είναι σήμερα πολύ θλιβερή. Ίσως τελικά δεν θα αποτραπούν μεγάλες περιπέτειες.
Πρόσχωμεν! Εν ταπεινώσει, εν προσευχή, εν νηστεία, εν κατανύξει, ας ζητήσουμε από τον Κύριο να μας φωτίσει για το πώς πρέπει να πορευτούμε σε αυτά που έρχονται. Διπλός ο κίνδυνος της Εκκλησίας: από τη μία ο σατανοκίνητος Οικουμενισμός και από την άλλη ο Φανατισμός που φθείρει τις ψυχές και οδηγεί τελικά σε φρικαλέες βλασφημίες και αιρέσεις και κρύβει την αλήθεια. Και τα δύο να τα φοβηθούμε και να τα αποφύγουμε. Δεν θα παρεκκλίνουμε ούτε δεξιά ούτε αριστερά. Θα πορευτούμε τη μέση και βασιλική οδό. Αυτή είναι η οδός της αμόλυντης Ορθοδοξίας, η οποία γνωρίζει και να προστατεύει την ακρίβεια και δεν αγνοεί την επίδειξη οικονομίας.
Χαίρε, αδελφέ. Και πάλι θα πω, χαίρε! Χαίρε, εν μέσω πά¬σης θλίψεως και πάσης οδύνης. Ιησούς γάρ «παρεδόθη δια τας αμαρτίας ημών και ηγέρθη δια την δικαίωσιν ημών» (Ρωμ. δ' 25).
Δεήθητε δε πάντες εκτενώς και υπέρ της εμής αθλιότητος, ότι εν ποικίλω αγώνί ειμί. Εν παντί θλίβομαι. «Έξωθεν μάχαι, έσωθεν φόβοι» (Β' Κορ. ζ 5. Ιδέ ερμηνείαν Π. Τρεμπέλα).
Πρόθυμος πάντα για κάθε εξυπηρέτηση και επικαλούμενος τις ευχές όλων σας, διατελώ μετά βαθείας εν Χριστώ Ιησού τω Κυρίω ημών αγάπης και τιμής.
Πηγή: Από το βιβλίο «ΤΑ ΔΥΟ ΑΚΡΑ › ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΖΗΛΩΤΙΣΜΟΣ», Επιφανίου Ι. Θεοδωροπούλου, Έκδοσις Ιερού Ησυχαστηρίου Κεχαριτωμένης Θεοτόκου Τροιζήνος, Απόδοση στα Νέα Ελληνικά: Τέζας Γεώργιος, Φιλόλογος.
(Το βιβλίο Οικουμενισμός και Ζηλωτισμός μπορεί να προμηθευτεί κανείς από το Ιερό Ησυχαστήριο Κεχαριτωμένης Θεοτόκου Τροιζήνος, τηλ. 22 980 35 320 και χριστιανικά βιβλιοπωλεία)
Σχόλιο Τ.Ι.: Είναι γνωστή η ιστορία του Λατινόφρονος Αυτοκράτορος Μιχαήλ Η’ Παλαιολόγου και του Πατριάρχου Ιωάννου Βέκκου (1260-1282). Αυτοί για να αποκτήσουν υλικά αγαθά και για να συνάψουν «συμμαχίες» με τα Λατινικά Κράτη της Δύσεως «παρέδωσαν» την Ορθοδοξία, «αντί πινακίου φακής», στον αντίχριστο Πάπα της Ρώμης, κατά τον Άγιον Κοσμά τον Αιτωλόν! Μόλις χτες (5 Δεκεμβρίου) εορτάσαμε τη μνήμη του Αγίου Κοσμά του Πρώτου του Βατοπαιδινού του Οσιομάρτυρος και των συν αυτώ Οσιομαρτύρων του Αγίου Όρους (που είναι μερικοί από τους Αγίους που μαρτύρησαν από λατινόφρονες). Εκείνο που δεν είναι ευρέως γνωστό είναι ότι όσοι τόλμησαν να συλλειτουργήσουν στο Άγιον Όρος μετά του Λατινόφρονος Βέκκου ο μεν ιεροδιάκονος Λαυριώτης καταλήφθηκε από θεήλατο οργή και έλιωσε σαν το κερί αφού άρπαξε φωτιά, οι δε 7 (κατ' άλλους 11) ιερομόναχοι που έλαβαν μέρος στο συλλείτουργο βρέθηκαν άλιωτοι και τυμπανιαίοι (Γαβριήλ Ιερομόναχος, πνευματικός εκ του Ιβηριτικού Κελλίου «Γενέσιον του Τιμίου Προδρόμου»). Μάλιστα τα αφορισμένα πτώματα τους ήταν σε κοινή θέα στον νάρθηκα του κοιμητηρίου οι Άγιοι Απόστολοι μέχρι τέλους του 19ου αιώνος. Τα μόνα λόγια που μπορούν να έρθουν στο νου όταν συλλογούμαστε αυτά που μας ετοιμάζουν (και τα βλέπουμε να έρχονται) είναι λίγοι στίχοι από τον Προφητικό Λόγο του Εθνικού μας ποιητή Κωστή Παλαμά στο Δωδεκάλογο του Γύφτου:
«Ο δικέφαλος αητός σου να! μακριά
μακριά πέταξε με τ’ άξια και με τ’ άγια
και θα ισκιώσουν τα τετράπλατα φτερά
λαούς άλλους, κορφές άλλες, άλλα πλάγια.
Προς τη Δύση και προς το Βοριά
την κορώνα φέρνει, και κρατά
-και τα νύχια του είν’ αρπάγια-
και τη δόξα και τη δύναμη κρατά·
και το γέλιο, και το ψέμα το Βασίλειο
που γεννήθηκε από σένα μες στον ήλιο,
κοίτα, Θεέ! θα σέρνεται μπροστά
σα μπαλσαμωμένη κουκουβάγια.
Μ’ όλα σου θα ζει τα χαμηλά,
με καμιά σου δε θα ζει μεγαλοσύνη,
κι οι προφήτες που θα προσκυνά,
νάνοι κι αρλεκίνοι.
Και σοφοί του και κριτάδες
του άδειου λόγου οι τροπαιούχοι,
και διαφεντευτάδες
κυβερνήτες του οι ευνούχοι.
Και θα φύγεις κι απ’ το σάπιο το κορμί,
ω Ψυχή παραδαρμένη απ’ το κρίμα,
και δε θά ‘βρει το κορμί μια σπιθαμή
μες στη γη για να την κάμει μνήμα,
κι άθαφτο θα μείνει το ψοφίμι,
να το φάνε τα σκυλιά και τα ερπετά,
κι ο Καιρός μέσα στους γύρους του τη μνήμη
κάποιου σκέλεθρου πανάθλιου θα βαστά.
Όσο να σε λυπηθεί
της αγάπης ο Θεός,
και να ξημερώσει μιαν αυγή,
και να σε καλέσει ο λυτρωμός,
ω Ψυχή παραδαρμένη απ’ το κρίμα!
Και θ’ ακούσεις τη φωνή του λυτρωτή,
θα γδυθείς της αμαρτίας το ντύμα,
και ξανά κυβερνημένη κι αλαφρή,
θα σαλέψεις σαν τη χλόη, σαν το πουλί,
σαν τον κόρφο το γυναίκειο, σαν το κύμα,
και μην έχοντας πιο κάτου άλλο σκαλί
να κατρακυλήσεις πιο βαθιά
στου κακού τη σκάλα, –
για τ’ ανέβασμα ξανά που σε καλεί
θα αιστανθείς να σου φυτρώσουν, ω χαρά!
τα φτερά,
τα φτερά τα πρωτινά σου τα μεγάλα!»
Το Οικουμενικό Πατριαρχείο «τίμησε» τον ιδρυτή του Άγιο Απόστολο Ανδρέα τον Πρωτόκλητο
Σε πανηγυρική ατμόσφαιρα το Οικουμενικό Πατριαρχείο τίμησε τη μνήμη του ιδρυτού του, Αγίου Αποστόλου Ανδρέου του Πρωτοκλήτου. Την Πέμπτη, 30 Νοεμβρίου, τελέστηκε Πατριαρχική και Συνοδική Θεία Λειτουργία στον Πάνσεπτο Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι, κατά τη διάρκεια της οποίας ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος χειροτόνησε στο βαθμό του Πρεσβυτέρου και χειροθέτησε σε Μέγα Πρωτοσύγκελλο τον π.Ανδρέα Σοφιανόπουλο.
Στην ομιλία του, πριν από τη χειροτονία του νέου Πρεσβυτέρου, ο Οικουμενικός Πατριάρχης αναφέρθηκε στο εκκλησιαστικό ήθος, την αφοσίωση, την αποτελεσματικότητα και το πνεύμα αυτοθυσίας που επέδειξε ο π.Ανδρέας. «Εις την διακονίαν σου εξετιμήθη η σεμνότης, η σιωπή, η εχεμύθεια, η σοβαρότης και η υπομονή εις τας δυσκόλους περιστάσεις, διότι πάντες γνωρίζομεν ότι η διακονία εις την Εκκλησίαν, και δη εις το καθ᾽ ημάς Οικουμενικόν Πατριαρχείον, είναι οδός στενή και ανηφορική. Αλλ᾽ η χάρις του Θεού πάντα ευλογεί και ενδυναμοί τον βαδίζοντα, μέχρι να φθάση εις τον τελικόν προορισμόν, εις το πλήρωμα της χάριτος».
Απευθύνοντάς του πατρικούς λόγους και νουθεσίες ο Πατριάρχης τόνισε: «Εις την Ορθόδοξον Εκκλησίαν τα πάντα είναι χάρις και αποστολή. Οφείλεις λοιπόν να αναζωπυροίς την εκκλησιαστικήν σου υπόστασιν εις το μυστήριον της χάριτος, όπερ σημαίνει να επανευρίσκης και να αναγεννάς ολόκληρον τον εαυτόν σου, την κλήσιν σου, την ζωήν σου, την υψηλήν διακονίαν σου εντός της καινής πραγματικότητος της Βασιλείας του Θεού, όπως αύτη ενσαρκούται εν τη Εκκλησία διά της κενώσεως και της αγάπης· της εν επιγνώσει και αληθευούσης αγάπης, της οποίας «ο νόμος και προς τα υπέρ δύναμιν εκβιάζει» (Ιωάννης Σιναίτης, Κλίμαξ, Λόγος Γ´). Αυτή είναι η απάντησις της Ορθοδόξου Εκκλησίας γενικώς, και δη του καθ᾽ ημάς πανιέρου και αειφεγγούς Φαναρίου, εις την αγχώδη και αγωνιώδη προσπάθειαν ωρισμένων όπως καταστήσουν τα πάντα εν τη Εκκλησία νόμον. Εάν ο νόμος της Εκκλησίας εφαρμόζεται άνευ αγάπης, τότε ομιλούμεν διά μίαν θρησκείαν εκ των πολλών του κόσμου τούτου, αλλ᾽ ασφαλώς όχι διά την Εκκλησίαν του Χριστού, ήτις εθεμελιώθη επί της θυσίας Του, επί του Σταυρού και επί του εκχυθέντος αίματός Του «υπέρ της κόσμου ζωής και σωτηρίας» […] Η αγάπη θα σε καταστήση σύγχρονον του Θεού και συνεργάτην των επαγγελιών Του. Εάν ο κληρικός δεν αγαπά τον Θεόν εις το πρόσωπον του πλησίον και τον πλησίον εις το πρόσωπον του Θεού, τότε δεν θα δυνηθή να αγαπήση τον ίδιον τον άνθρωπον, αλλά τα περί τον άνθρωπον, ελκυόμενος από επιπλάστους ιδιότητας ή αξιώματα, τα οποία καλύπτουν το προσωπικόν χάρισμα. Το χάρισμα του Μεγάλου Πρωτοσυγκέλλου είναι να διακρίνη τα χαρίσματα των άλλων και μάλιστα να τα αναδεικνύη και ουχί να τα αποκρύπτη, να αξιοποιή την κλήσιν του κάθε ανθρώπου διά το καλόν και την πρόοδον της Μεγάλης Εκκλησίας».
Κατά την Θεία Λειτουργία παρέστη αντιπροσωπεία της Εκκλησίας της Ρώμης υπό τον Καρδινάλιο Κουρτ Κοχ, Πρόεδρο του Ποντιφικού Συμβουλίου για την Χριστιανική Ενότητα. Συμπροσευχήθηκαν Ιεράρχες του Θρόνου και άλλων Ορθοδόξων Αυτοκεφάλων Εκκλησιών, Κληρικοί, Μοναχοί και Μοναχές από την Πόλη και την Ελλάδα.
Επίσης, εκκλησιάστηκαν, ο Υφυπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας κ. Ιωάννης Αμανατίδης, εκπρόσωπος της Ελληνικής Κυβερνήσεως, οι εν Αγκύρα Πρέσβεις της Ελλάδος, κ. Πέτρος Μαυροειδής και της Ουκρανίας, κ. Andrii Sybiha, οι Γενικοί Πρόξενοι της Ελλάδος, Πρέσβης κ. Ευάγγελος Σέκερης, της Ουκρανίας, κ. Oleksander Gaman, της Γεωργίας, κυρία Inga Kikvadze, διπλωμάτες, Άρχοντες Οφφικιάλιοι της Μεγάλης Εκκλησίας του Χριστού και πλήθος πιστών.
Μετά την απόλυση ο Οικουμενικός Πατριάρχης χειροθέτησε το νέο Πρεσβύτερο π.Ανδρέα σε Μέγα Πρωτοσύγκελλο και ακολούθως προσφώνησε την επίσημη Αντιπροσωπεία της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Αναφερόμενος στην πορεία του θεολογικού διαλόγου μεταξύ των δύο Εκκλησιών, ο οποίος ξεκίνησε πριν από περίπου σαράντα χρόνια, ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος τόνισε ότι στο επίκεντρό του βρέθηκαν όσα μας ενώνουν. «Φαίνεται όμως ότι έφθασεν η ώρα να ασχοληθώμεν επιμελώς και με τα εμπόδια εις την αποκατάστασιν της πλήρους κοινωνίας των Εκκλησιών ημών, όχι διά να επιστρέψωμεν εις τας αγόνους αντιπαραθέσεις του παρελθόντος, αλλά διά να αναλύσωμεν ομού τα ζητήματα αυτά και να οδηγηθώμεν εις λύσεις, αποδεκτάς εκατέρωθεν».
«Η Εκκλησία ήτο επί χιλιετίαν όλην ηνωμένη εν τη πίστει, εν τω Αγίω Ποτηρίω της Ευχαριστίας, εν τη ευσεβεία, εν τη αγιότητι του βίου και εν τη διακονία. Αυτήν την ενότητα αγωνιζόμεθα να επανεύρωμεν διά του διαλόγου της αληθείας εν αγάπη, ο οποίος ήρξατο, ευλογημένη πρωτοβουλία των αοιδίμων Προκατόχων ημών, εκαρποφόρησεν ήδη ποικιλοτρόπως και συνεχίζεται εν πνεύματι αμοιβαίας εμπιστοσύνης, χωρίς οικουμενιστικάς εξάρσεις, αι οποίαι δεν υπηρετούν το έργον της ενότητος», τόνισε ο Πατριάρχης σε άλλο σημείο της ομιλίας του και υπενθύμισε ότι η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος της Ορθοδόξου Εκκλησίας, η οποία πραγματοποιήθηκε στην Κρήτη το 2016, υπογράμμισε την αναγκαιότητα του διαχριστιανικού θεολογικού διαλόγου: «Ο διάλογος αυτός πρέπει να συνοδεύηται πάντοτε «υπό της εν τω κόσμω μαρτυρίας διά πράξεων αμοιβαίας κατανοήσεως και αγάπης», καθώς και από την προσπάθειαν, «όλοι οι χριστιανοί, εμπνεόμενοι υπό των κοινών θεμελιωδών αρχών του Ευαγγελίου … να δώσωμεν εις τα ακανθώδη προβλήματα του συγχρόνου κόσμου, μίαν ολοπρόθυμον και αλληλέγγυον απάντησιν, βασιζομένην εις το πρότυπον του εν Χριστώ καινού ανθρώπου» (ο. π., § 23). Η κοινή μαρτυρία και αι κοιναί πρωτοβουλίαι, έναντι των πολλών προκλήσεων του συγχρόνου κόσμου, είναι πάντοτε παρέμβασις υπέρ του ανθρώπου και της ειρήνης του κόσμου του, και ενισχύουν την πορείαν ημών προς την ενότητα».
Στη συνέχεια ο Καρδινάλιος Κουρτ Κοχ ανέγνωσε μήνυμα του Πάπα Ρώμης Φραγκίσκου με το οποίο εξέφρασε τις θερμές ευχές του προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο για την εορτή του προστάτη του, Αγίου Αποστόλου Ανδρέα, ενώ αναφέρθηκε και στη σημασία προώθησης του διαλόγου μεταξύ των δύο Εκκλησιών. «Θα ήθελα να ενθαρρύνω εκ νέου αυτόν τον θεολογικό διάλογο. Η συναίνεση που επετεύχθη από τους Καθολικούς και τους Ορθοδόξους επί ορισμένων θεμελιωδών θεολογικών αρχών που ρυθμίζουν τη σχέση ανάμεσα στο πρωτείο και τη συνοδικότητα στη ζωή της Εκκλησίας κατά την πρώτη χιλιετία μπορεί να χρησιμεύσει στην αξιολόγηση, ακόμη και κριτικά, ορισμένων θεολογικών κατηγοριών και πρακτικών που εξελίχθηκαν κατά τη διάρκεια της δεύτερης χιλιετίας σύμφωνα με αυτές τις αρχές. Αυτή η συναίνεση μπορεί να μας επιτρέψει να εξετάσουμε έναν κοινό τρόπο κατανόησης της άσκησης της διακονίας του Επισκόπου της Ρώμης, στο πλαίσιο της συνοδικότητας και στην υπηρεσία της κοινωνίας της Εκκλησίας στη σημερινή πραγματικότητα. Αυτό το ευαίσθητο έργο πρέπει να επιδιώκεται σε μια ατμόσφαιρα αμοιβαίας ανοιχτότητας και, πάνω απ’ όλα, υπακούοντας στις απαιτήσεις που το Άγιο Πνεύμα έχει από την Εκκλησία»*.
Ακολούθως στην Αίθουσα του Θρόνου του Πατριαρχικού Οίκου πραγματοποιήθηκε η αντιφώνηση του νεοχειροτονηθέντος Μεγάλου Πρωτοσυγκέλλου, π. Ανδρεά. «Εις την αφοσίωσιν ενός κληρικού προς τον Προεστώτα, προς τον Ηγούμενον, προς τον Δεσπότην και Αυθέντην, αναπαύεται ο Κύριος του ελέους, ο, δι’ άκραν υπακοήν προς τον Πατέρα, σάρκα λαβών. Διότι εις την εν τη Πατριαρχική Αυλή διακονίαν, ως κατενόησα βιωματικώς καθ’ όλον τον διαρρεύσαντα χρόνον, το μεγαλύτερον εφόδιον διά την, από Θεού, ευλογίαν και υπομονήν και συνέχισιν του αγώνος είναι η απόλυτος, η αναντικατάστατος, η άνευ λογισμών και γογγυσμών και κυρίως η αγαπητική αφοσίωσις προς τον Πατριάρχην. Αυτήν την αφοσίωσιν, μου εκαλλιέργησαν από νεαράς ηλικίας πνευματικοί Πατέρες καλοί καγαθοί οι οποίοι, ελθόντες μακρόθεν, σήμερον συνευφραίνονται εν τη χαρμοσύνω διά την ελαχιστότητά μου ημέρα. Αυτήν την αφοσίωσιν ενστερνισθείς εξ όλης της ψυχής και διανοίας, κατέλιπον την ζωήν μου εις τας χείρας του ζώντος Θεού. Με αυτήν την αφοσίωσιν και περισσότερον αυτής επιθυμώ να αξιοποιήσω τον χρόνον της παρ’ Υμίν διακονίας μου», είπε, μεταξύ άλλων, ο νέος Μέγας Πρωτοσύγκελλος του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
*Σημείωση: Ανεπίσημη μετάφραση αποσπάσματος του μηνύματος του Πάπα Φραγκίσκου.
Πηγή: Ακτίνες, tricalavoice.gr
Ιωάννης Θαλασσινός, Διευθυντής Π.Ε.ΦΙ.Π. 04-10-2017
Ποιός ἄραγε θυμᾶται τή θλιβερή ἐπέτειο τῆς ψήφισης, ἀπό τή Βουλή τῶν Ἑλλήνων, τοῦ ἐπαίσχυντου...
Χριστιανική Εστία Λαμίας 03-10-2017
Οἱ μάσκες ἔπεσαν γιά ἀκόμα μιά φορά. Ἑταιρεῖες γνωστές στούς Ἕλληνες καταναλωτές ἀφαίρεσαν ἀπό τά...
TIDEON 21-12-2015
Επιμένει να προκαλεί Θεό και ανθρώπους η ελληνική Κυβέρνηση, ψηφίζοντας στις 22 Δεκεμβρίου 2015 ως...
Tideon 14-12-2015
Η Κυβέρνηση μας μίλησε για την «αναγκαιότητα» και για τα πλεονεκτήματα της «Κάρτας του Πολίτη»...
TIDEON 27-08-2014
Λαμβάνουν διαστάσεις καταιγισμού οι αντιδράσεις πλήθους φορέων και πολιτών για το λεγόμενο «αντιρατσιστικό» νομοσχέδιο το...
tideon.org 02-05-2013
Kαταθέτουμε την αρνητική δήλωση μας προς τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ). Ο νόμος αφήνει πολλά...
Tideon 31-12-2012
Ποια είναι η λύση αν πλήρωσες «τσουχτερές» τιμές στο Κυλικείο του Νοσοκομείου, του Αεροδρομίου, του...
Νικόλαος Ἀνδρεαδάκης, ὁδηγός 03-04-2012
Εἶμαι νέος μὲ οἰκογένεια, ἔχω ὅλη τὴ ζωὴ μπροστά μου… Λόγῳ ἐπαγγέλματος ἔχω τὴ δυνατότητα...
tideon 07-11-2011
ΜΝΗΜΟΝΙΟ: Δεν ξεχνώ αυτούς που παρέδωσαν αμετάκλητα και άνευ όρων την ΕΘΝΙΚΗ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ και έκαναν...
ΚΑΤΑΛΑΒΕΣ ΤΩΡΑ ... 15-02-2011
Κατάλαβες τώρα ... γιατί σε λέγανε «εθνικιστή» όταν έλεγες πως αγαπάς την Πατρίδα σου; Για να...
ΤΡΑΠΕΖΑ ΙΔΕΩΝ 25-12-2010
Τώρα πια γνωρίζω τους 10 τρόπους που τα ΜΜΕ μου κάνουν πλύση εγκεφάλου και πώς...